T.B.M.M. (S. Sayısı : 294)
Yükseköğretim Kanununda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Tasarısı ve Plan ve Bütçe Komisyonu
Raporu (1/447)
T.C.
Başbakanlık
Kanunlar ve Kararlar 22.6.1999
Genel Müdürlüğü
Sayı : B.02.0.KKG/196-342/2695
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür.
Gereğini arz ederim.
Bülent Ecevit
Başbakan
1/832 Yükseköğretim Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
T.C.
Başbakanlık
Kanunlar ve Kararlar 15.10.1998
Genel Müdürlüğü
Sayı : B.02.0.KKG.0.11/101-512/5786
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 10.9.1998 tarihinde kararlaştırılan “Yükseköğretim Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz ederim.
Mesut Yılmaz
Başbakan
GENEL GEREKÇE
Tasarı ile; Anayasa Mahkemesinin 29.6.1992 tarihli ve E. 1991/21, K. 1992/42 sayılı Kararı ile iptal edilen, 3.4.1991 tarihli ve 3708 sayılı Kanun ile getirilen ek 18 inci maddede düzenlenen vakıf üniversitelerine yapılacak taşınmaz tahsisleri, anılan karar doğrultusunda yeniden düzenlenmekte, ayrıca bu üniversitelerin mütevelli heyeti üyelerinin sahip olması gereken yaş sınırlaması ve tümünün yükseköğretim görmüş olması şartı kaldırılarak mütevelli heyetinin oluşumu kolaylaştırılmaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1. – Bu madde ile, vakıflarca kurulacak üniversitelerin mütevelli heyeti üyelerinin sahip olması gereken nitelikler ve mütevelli heyetinin oluşumu düzenlenmektedir.
Madde 2. – Bu madde ile, vakıf üniversitelerine yapılacak taşınmaz tahsislerinin süresi, şartları ve tahsisin hangi usuller izlenerek yapılacağı hususları düzenlenmektedir.
Geçici Madde. – 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa 3708 sayılı Kanunla eklenen ve Vakıflar tarafından kurulmuş yükseköğretim kurumlarına Bakanlar Kurulu kararıyla Hazine ve kamu tüzelkişilerine ait arazi ve tesislerin tahsis edilebileceğini öngören ek 18 inci maddenin birinci fıkrası, Anayasanın 130 uncu maddesi gereğince üniversitelere yapılacak taşınmaz tahsislerinin gerekçeleri, koşulları ve sınırlarına ilişkin hususların kanunla belirlenmesi gerektiği gerekçesiyle, Anayasa Mahkemesinin 29.6.1992 tarihli ve E. 1991/21, K. 1992/42 sayılı Kararıyla iptal edilmiştir.
Madde ile, Anayasa Mahkemesinin iptal gerekçesi doğrultusunda bu Kanunla yeniden düzenlenen mezkûr ek 18 inci madde çerçevesinde daha önce yapılmış tahsislerin değerlendirilmesine imkân tanınmaktadır.
Madde 3. – Yürürlük maddesidir.
Madde 4. – Yürütme maddesidir.
Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Plan ve Bütçe Komisyonu 10.12.1999
Esas No. : 1/447
Karar No. : 73
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Bakanlar Kurulunca, 20 nci Yasama Döneminde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan, ancak Türkiye Büyük Millet Meclisinin erken genel seçimlerle yenilenmesi nedeniyle İçtüzüğün 77 nci maddesi hükmü gereğince kadük olan “Yükseköğretim Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı”, bu defa, Hükümetçe 22.6.1999 tarihinde yenilenmiş ve yenilemeye ilişkin Başbakanlık yazısının 29.6.1999 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulmasını takiben, Başkanlıkça aynı gün tali komisyon olarak Anayasa Komisyonu ile Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilmiştir. Komisyonumuzun 2.12.1999 tarihinde, Hükümeti temsilen Devlet Bakanı Hasan Gemici ile Maliye Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı temsilcilerinin de katılımlarıyla yaptığı 23 üncü birleşiminde, sözkonusu tasarının daha ayrıntılı bir şekilde incelenebilmesini ve gerekli düzenlemelerin yapılabilmesini teminen bir alt komisyon kurulmasına karar verilmiştir.
Bilindiği gibi, eğitim ve öğretim toplumun gelişmesine, çağdaşlaşmasına ve bilgi toplumu aşamasına ulaşmasına yön ve güç katacak en önemli temel taşlardan biridir. Bu nedenle, eğitim ve öğretimi etkinleştirecek ve yaygınlaştıracak girişimlerin devletçe öncelikle yerine getirilmesinin yanında, özel kurum ve kuruluşların da özendirilip, desteklenmesi ülkemiz yükseköğretimine hem nitelik hem de nicelik olarak büyük yarar sağlayacaktır. Bu amaçla, 3.4.1991 tarihli ve 3708 sayılı Kanun ile yükseköğretim alanında faaliyet göstermek isteyecek vakıflara kamu arazisi tahsis edilmesi de dahil olmak üzere bir takım teşvikler geliştirilmiş, ancak sözkonusu Kanunun 7 nci maddesi ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa eklenen ek 18 inci maddesinin, vakıf üniversitelerine yapılacak taşınmaz mal tahsislerini düzenleyen birinci fıkrası diğer bazı maddeleriyle birlikte Anayasa Mahkemesinin 29.6.1992 tarihli ve E. 1991/21, K. 1992/42 sayılı kararı ile iptal edilmiştir. Ortaya çıkan bu durumun Anayasa Mahkemesinin iptal kararının gerekçesi doğrultusunda yeniden düzenlenmesi kamu menfaati açısından önem arzetmektedir.
Tasarı ile, vakıflarca kurulacak üniversitelerin mütevelli heyeti üyelerinin sahip olması gereken nitelikler ve mütevelli heyetinin oluşumu ile Anayasa Mahkemesince iptal edilen 3708 sayılı Kanunun 7 nci maddesi ile 2547 sayılı Kanuna eklenen ve vakıf üniversitelerine yapılacak devlet yardımı ile kamu arazisi tahsisini öngören ek 18 inci maddesinin vakıf üniversitelerine yapılacak taşınmaz tahsislerine ilişkin hükmü, Anayasa Mahkemesinin tahsisin (özgülemenin) gerekleri, koşulları ve sınırlarının bir yasayla belirlenerek yapılması gerektiği doğrultusundaki kararı da dikkate alınarak yeniden düzenlenmektedir.
Alt Komisyon, 6.12.1999 tarihinde İstanbul’a giderek, Koç ve Sabancı Üniversitelerine daha önce yapılan arazi tahsisleriyle ilgili olarak yaptığı incelemeler ile 7.12.1999 tarihinde Maliye Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı, Orman Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı temsilcilerinin de katılımlarıyla yaptığı çalışmalar çerçevesinde, 20 nci Yasama Döneminde Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilen metni de dikkate alarak hazırladığı metni bir raporla birlikte Komisyonumuza sunmuştur.
Bu defa, Komisyonumuz, 9.2.1999 tarihinde Millî Eğitim Bakanı ile ilgili kurum ve kuruluşların temsilcilerinin katılımlarıyla yapmış olduğu 25 inci birleşimde, görüşmelere Alt Komisyonunun kabul ettiği metin üzerinden devam edilmesine karar vererek Tasarının geneli üzerindeki görüşmelere başlamıştır.
Bu görüşmelerde;
- Gelişmiş ülkelerde üniversitelerin genelde vakıf üniversitesi şeklinde örgütlendiği, bu durumun üniversitelerin özerkliğinin sağlanmasına büyük ölçüde destek olduğu, Tasarı ile getirilen düzenlemelerin vakıf üniversitelerinin desteklenmesinde önemli bir adım olarak görüldüğü, bu çabaların ülkemizin bilgi toplumu aşamasına gelmesine katkı sağlayacağı,
-Vakıf yükseköğretim kurumlarına arazi tahsisini düzenleyen yasanın Anayasa Mahkemesince iptal edildiği, yeni düzenlemede Anayasa Mahkemesinin iptal gerekçesinin de dikkate alınmasının memnuniyet verici olduğu,
- Vakıf üniversitelerinin düşük maliyetle faaliyete geçebilecek ancak, ülke ihtiyaçlarına cevap vermekten uzak bulunan fakültelere yöneldikleri, gerekli önlemler alınmaz ise gelecek yıllarda devletten sağlanacak imkânlarla bu tip fakültelerin daha da artmasının kaçınılmaz olacağı, halbuki özellik arzeden ve ülkenin beşerî ihtiyaçlarını karşılamaya dönük bilim dallarına ağırlık verilmesinin daha isabetli olacağı, bu gibi girişimlerin desteklenmesinde yarar görüldüğü,
- Tahsis edilen arazilerin kullanımında meydana gelebilecek suiistimallerin engellenmesi için Alt Komisyon metninde objektif kriterlere yer verilmesinin memnuniyet verici olduğu, ancak bu kriterlerin vakıf yükseköğretim kurumu kuracakları caydırmaması amacıyla yeniden ele alınarak değerlendirilmesinde yarar görüldüğü,
-Devlet, sanayi ve turizm sektörünün gelişmesi için kamu arazisi tahsis ederken, eğitim için bu tahsisin yapılmamasının düşünülemeyeceği, ancak yapılacak arazi tahsislerinin Anayasa’ya ve mevcut mevzuata aykırı olmamasının yanında, doğal zenginliklerimizin korunmasına da önem verilmesinin bir zorunluluk olduğu,
- Özellikle büyük şehirler dışında kurulacak olan vakıf üniversitelerinin gerek Devlet yardımı, gerekse arazi tahsisinde ilave teşvikler ile desteklenmelerinin doğru bir yaklaşım olacağı,
-Vakıf üniversitelerinin bir ihtiyaç sonucunda ortaya çıktığı, bunların eğitim politikamızın tespitinde gözardı edilemeyeceği, Devletçe objektif kriterler çerçevesinde teşvik edilmelerinin ulusal menfaatimiz gereği olduğu,
Şeklindeki görüş ve temennileri müteakip, Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda ise;
-Tasarı ile, Anayasa Mahkemesince iptal edilen 3708 sayılı Kanunun 7 nci maddesi ile düzenlenen vakıf üniversitelerine kamu arazisi tahsisinde, Anayasa Mahkemesinin iptal gerekçesinde belirttiği, tahsisin gerekleri, koşulları ve sınırlarının yasayla belirlenmesi gerektiği şeklindeki karar doğrultusunda, kamu arazilerinin kullanım hakkının tahsisine ilişkin düzenlemelere yer verildiği,
-Kamu arazilerinin kullanım hakkının tahsisinde ayrıntılı düzenlemelere gidilerek, objektif kriterlerin belirlenmesi suretiyle muhtemel suiistimallerin önüne geçilmesinin hedeflendiği,
- Bu düzenleme ile Türkiye’nin millî eğitim politikası çerçevesinde, uygun kamu arazilerinin kullanım hakkının ülkemiz yükseköğreniminin hizmetine verilmesinin amaçlandığı,
İfade edilmiştir.
Bu görüşmeleri takiben tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek, Alt Komisyonca oluşturulan metnin maddelerinin görüşülmesine geçilmiştir.
Metnin;
- 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun ek 5 inci maddesinin birinci fıkrasını değiştiren çerçeve 1 inci maddesi; vakıf yönetim organı tarafından seçilen mütevelli heyeti üyelerinin görev süresinin 4 yıl olarak belirlenmesi, madde metninde yeknesaklığı sağlamak amacıyla vakıf idare uzvu ibaresinin vakıf yönetim organı olarak değiştirilmesi, çerçeve 2 nci maddede yapılan değişiklik doğrultusunda vakıf yükseköğretim kurumlarının merkezleri dışında da yükseköğretim kurumları kurabilmesine ilişkin hükmün yürürlükteki ek 18 inci maddede yer almasından dolayı metinden çıkarılması suretiyle,
- 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun ek 18 inci maddesini değiştiren çerçeve 2 nci maddesi; madde metninde yer alan vakıf üniversitelerine yapılacak devlet yardımına ilişkin hükümlerin, 2547 sayılı Kanundaki mevcut şekliyle kalmasının daha uygun olacağı görüşünden hareketle metinden çıkarılması, taşınmaz mal kullanım hakkı tahsisine ilişkin hükümlerin ise, yürürlükteki ek 18 inci maddeye birinci fıkrasından önce gelmek üzere üç yeni fıkra olarak ilave edilecek şekilde yeniden düzenlenmesi ve bu düzenleme ile metne;
- Vakıflar tarafından kurulmuş bulunan yükseköğretim kurumlarına eğitim ve öğretim faaliyetlerini sürdürebilmeleri amacıyla birinci fıkrada belirtilen şartları taşımaları kaydıyla taşınmaz mal kullanım hakkının tahsisine,
- Kendilerine arazi tahsisi yapılan vakıfların, Orman Bakanlığının göstereceği arazide tahsis edilen alan kadar bir bölümün, tahsisten itibaren en geç beş yıl içinde ağaçlandırılması ve ilk beş yıl bakım giderlerini üstlenmesine,
- Vakıf yükseköğretim kurumlarına tahsis edilen arazinin kullanımında meydana gelebilecek suiistimallerin önlenebilmesi amacıyla bazı kriterlere yer verilmesi, amaç ve koşullarına uygun olarak kullanılmayan arazilerin herhangi bir işleme gerek kalmaksızın, üzerindeki bina ve tesisleriyle birlikte Hazineye veya ilgili kamu tüzelkişinin mülkiyetine intikal etmesine,
ilişkin hükümlerin ilave edilmesi suretiyle,
-Yürürlük ve yürütmeye ilişkin 3 ve 4 üncü maddeleri aynen,
Kabul edilmiştir.
Ayrıca, Tasarıda yer alan ve Alt Komisyonca, Komisyonda görüşülerek oluşturulmasına karar verilen geçici madde; Tasarının kanunlaşmasından önce kendilerine yetkili mercilerce kullanım hakkı tahsisi yapılmış olan vakıflarca kurulmuş yükseköğretim kurumlarına, bu işlemlerin sonucuna bakılmaksızın Bakanlar Kurulunca tespit edilecek bedel karşılığında, ek 18 inci maddede öngörülen şartları gerçekleştirmiş olmaları kaydı ile aynı mahaller itibarıyla kullanım hakkı verilmesine imkân verecek şekilde yeniden düzenlenerek metne ilave edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak
üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
Başkan | Başkanvekili | |||
Metin Şahin | Mehmet Hanifi Tiryaki | |||
Antalya | Gaziantep | |||
Sözcü | Kâtip | |||
Nihat Gökbulut | Cafer Tufan Yazıcıoğlu | |||
Kırıkkale | Bartın | |||
Üye | Üye | |||
Sait Açba | Abdülkadir Akcan | |||
Afyon | Afyon | |||
Üye | Üye | |||
Gaffar Yakın | Hikmet Uluğbay | |||
Afyon | Ankara | |||
Üye | Üye | |||
Ali Uzunırmak | M. Altan Karapaşaoğlu | |||
Aydın | Bursa | |||
Üye | Üye | |||
Oğuz Tezmen | Süleyman Coşkuner | |||
Bursa | Burdur | |||
Üye | Üye | |||
Hakkı Duran | Mücahit Himoğlu | |||
Çankırı | Erzurum | |||
Üye | Üye | |||
Ali Er | Aydın Ayaydın | |||
İçel | İstanbul | |||
Üye | Üye | |||
Ali Coşkun | Yılmaz Karakoyunlu | |||
İstanbul | İstanbul | |||
Üye | Üye | |||
Nesrin Nas | Masum Türker | |||
İstanbul | İstanbul | |||
Üye | Üye | |||
Hasan Metin | İlhami Yılmaz | |||
İzmir | Karabük | |||
Üye | Üye | |||
Necdet Tekin | Ahmet Derin | |||
Kırklareli | Kütahya | |||
(İmzada bulunamadı) | ||||
Üye | Üye | |||
Süleyman Çelebi | Veysi Şahin | |||
Mardin | Mardin | |||
(İmzada bulunamadı) | ||||
Üye | Üye | |||
Cevat Ayhan | Tarık Cengiz | |||
Sakarya | Samsun | |||
(İmzada bulunamadı) | ||||
Üye | Üye | |||
Kemal Kabataş | Lütfi Ceylan | |||
Samsun | Tokat | |||
Üye | Üye | |||
Hasan Özgöbek | Bekir Gündoğan | |||
Uşak | Tunceli | |||
(İmzada bulunamadı) |
ALT KOMİSYON RAPORU
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANLIĞINA
Bakanlar Kurulunca, 20 nci Yasama Döneminde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan, ancak Türkiye Büyük Millet Meclisinin erken genel seçimlerle yenilenmesi nedeniyle İçtüzüğün 77 nci maddesi hükmü gereğince kadük olan “Yükseköğretim Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı”, bu defa, Hükümetçe 22.6.1999 tarihinde yenilenmiş ve yenilemeye ilişkin Başbakanlık yazısının 29.6.1999 tarihinde Türkiye Büyük MilletMeclisi Başkanlığına sunulmasını takiben, Başkanlıkça aynı gün tali komisyon olarak Anayasa Komisyonu ile Millî Eğitim, Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilmiştir.Komisyonumuzun 2.12.1999 tarihinde, Hükümeti temsilen Devlet Bakanı Hasan Gemici ile Maliye Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı temsilcilerinin de katılımlarıyla yaptığı 23 üncü birleşiminde, sözkonusu tasarının daha ayrıntılı bir şekilde incelenebilmesini ve gerekli düzenlemelerin yapılabilmesini teminen bir alt komisyon kurulmasına karar verilmiştir.
Alt Komisyonumuz, 6.12.1999 tarihinde İstanbul’a giderek, münhasıran Koç ve Sabancı Üniversiteleri olmak üzere, iki vakıf üniversitesine daha önce tahsisi yapılan orman arazileri ile kamu tüzelkişiliğine haiz kurumlardan yapılan arazi tahsislerini yerinde incelemiştir. Komisyonumuz 7.12.1999 tarihinde Maliye Bakanlığı, Millî Eğitim Bakanlığı, Orman Bakanlığı ve Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı temsilcilerinin de katılımlarıyla yaptığı toplantıda, mahallinde yaptığı incelemelerin sonuçlarını aşağıdaki şekilde özetlemiştir.
A) 1. Koç Üniversitesine yaklaşık 2000 dönüm orman arazisi tahsis edilmişken, daha sonra Orman Bakanlığı ve ilgili kuruluşlarca varılan anlaşma uyarınca bu tahsis 250 dönüme düşürülmüştür. Tahsis edilen bu miktar arazi Koç Üniversitesince tel örgü ile çevrilmiştir.
2. Tahsis edilen 250 dönüm arazide fakülte binaları, yurtlar ve lojmanlar toplam 25 dönüm oturma alanına sahiptir. Bu binaların batı normlarını aratmayacak şekilde bir kısmı inşa edilmiş, bir kısmı da inşa edilmeye devam etmektedir.
3. Koç Üniversitesine tahsis edilen bu arazi, önce bedelli olarak tahsis edilmiş olup, bu bedelin 354 milyar lirası ödenmiştir.
4. Koç Üniversitesine tahsis edilen bu arazi üzerinde son derece çağdaş ve bilimin gereklerine uygun yapıların yapılmış olduğu görülmüştür.
B)1. Sabancı Üniversitesine kamu tüzelkişiliğine sahip bir kuruluşa ait bulunan orman arazisi niteliğindeki 1 025 dönüm arazi tahsis edilmiştir. Arazinin bütün çevresi gecekondu sahası ve deri organize sanayi kuruluşları tarafından sarılmıştır.
2. Sabancı Üniversitesi, fakülte binaları, öğrenci sosyal tesisleri ve yurtlardan oluşmakta olup, yerleşimde bu arazinin %15’ini kullanmıştır. Diğer alanlar üniversitece yeşillendirilmiş ve ağaçlandırılmıştır.
3. Sabancı Üniversitesi fizikî olanaklar açısından dünyanın en çağdaş üniversite kampuslerini aratmayacak niteliklere sahiptir.
Komisyonumuzca ayrıntılı olarak incelenen vakıflar tarafından kurulmuş yükseköğretim kurumlarının; eğitim, öğretim, araştırma, öğrenci yurtları ve öğretim üyesi lojmanları da dahil sosyal, kültürel ve sportif amaçlı tesis ihtiyaçları için vakıf üniversitelerine tanınan kullanım hakkının uygulanmasında aşağıdaki hususlara uyulması konusunda görüş birliğine varılmıştır.
1. Vakıf üniversitelerine tahsis edilen orman arazileri hiç bir suretle tahsis amacının dışında kullanılamaz.
2. Bu arazilerde yapılacak ve yapılmış olan öğretim üyesi lojmanları üniversite öğretim elemanları dışında her ne sebeple olursa olsun hiç kimseye tahsis edilemez.
3. Tahsis edilen arazi üzerinde eğitim, öğretim hizmeti dışında ticarî amaçla her ne adla olursa olsun bina yapmaya, belli oranda haklar alarak binalar yaptırmaya ve bunları satmaya kalkışılması durumunda taraf vakıf üniversitesinin akti tek taraflı fesh olunmuş sayılır.
4. Tahsis edilen arazide ilgili vakıf üniversitesi dışındaki hiç kimseye ve hiç bir kuruluşa yurt tahsisi yapılamaz.
5. Vakıf üniversitelerine tahsis edilen araziler hiç bir suretle konuta açılamaz.
6. Vakıf üniversitelerine tahsis edilen araziler uygulamada birlikteliği sağlamak amacıyla bedelli olarak tahsis edilir.
Alt Komisyonumuz, yukarıda belirtilen bulgu ve kanaatler doğrultusunda, 20 nci yasama döneminde Plan ve Bütçe Komisyonunca kabul edilen metni de dikkat alarak Tasarının;
— 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun ek 5 inci maddesinin birinci fıkrasını değiştiren çerçeve 1 inci maddesini; mütevelli heyeti üyelerinin görev sürelerindeki belirsizliği gidermek amacıyla bu sürenin en az üç, en çok altı yıl” olarak belirlenmesi, süresi biten üyelerin yeniden seçilebilmesine ve beşten aşağı olmamak üzere en az üçte ikisinin lisans düzeyinde yükseköğretim görmüş olmasına ilişkin hükümler ile vakıf üniversitelerinin merkezleri dışındaki illerde de yükseköğretim kurumları kurabilmelerine ilişkin bir hükmün ilave edilmesi suretiyle,
— 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun ek 18 inci maddesine iki yeni fıkra ilave edilmesine ilişkin çerçeve 2 nci maddesini; ek 18 inci maddeyi tümden ele alınarak, vakıf yükseköğretim kurumlarına yapılacak taşınmaz mal kullanım tahsislerinin, belirli şartları taşımaları kaydıyla, ilgili kurum ve kuruluşların olumlu görüşleri de alınmak suretiyle Maliye Bakanlığınca bedelli olarak yapılması, bu bedelin Bakanlar Kurulunca tespit edilmesi, tahsis edilen arazilerde; konut alanı açılmaması, öğretim üyesi lojmanlarından, üniversite öğretim elemanları dışında her ne sebeple olursa olsun gerçek ve tüzel kişilere devir ve tahsisi, eğitim ve öğretim hizmetleri dışında her ne ad altında olursa olsun ticarî amaçla veya belli oranda haklar alarak bina ve tesis ile ilgili vakıf üniversitesi öğrencisi dışındaki kurum ve kuruluşların öğrencilerine yurt tahsisi yapılmamasına ilişkin hükümlerin ilave edilmesi, kullanım hakkı tahsis edilen taşınmazların belirtilen amaç ve koşullara uygun olarak kullanılmaması veya maddede öngörülen koşulların yerine getirilmemesi halinde, tahsis konusu taşınmaz malların muhdesatıyla birlikte hazineye veya ilgili kamu tüzel kişilerine devrolması, ayrıca; vakıflar tarafından kurulmuş bulunan yükseköğretim kurumlarının giderlerine katkıda bulunmak amacıyla her yıl Maliye Bakanlığı bütçesinde toplam itibariyle gösterilmek üzere devlet yardımı yapılabileceği, bu yardımın, katma bütçeli Devlet üniversitelerinin ilgili malî yılda ayrılan toplam ödeneklerinin örgün öğrenci sayısına bölünmesi suretiyle bulunacak miktarın, vakıf yükseköğretim kurumlarında okuyan öğrenci sayısıyla çarpımı sonucunda bulunacak miktarın yarısını geçmemek üzere, taşınmaz mal kullanım hakkı tahsislerinde aranan koşulları taşımaları kaydıyla; her yılın ilk yarısında iki eşit taksit halinde, yarısının bu kurumlarda okuyan öğrenci sayıları oranında, diğer yarısının ise Maliye Bakanlığı merkez denetim elemanlarına yaptırılacak inceleme sonucunda düzenlenecek rapor ile belirlenecek bir önceki yıl toplam bütçe giderleri oranında bölüştürülmesi, ancak; vakıf üniversitelerine yapılacak toplam Devlet yardımının miktarının bu kurumların cari yıl bütçe giderlerinin % 15’ini geçmemesi doğrultusunda yeniden düzenlemesi suretiyle,
— Yürürlük ve yürütmeye ilişkin 3 ve 4 üncü maddeleri aynen,
kabul edilmiştir.
Ayrıca, Tasarıda yer alan Geçici Maddenin Komisyonda ele alınarak oluşturulmasına karar verilmiştir.
Raporumuz, Plan ve Bütçe Komisyonu
Başkanlığına saygı ile arz olunur.
Başkan | |||
Necdet Tekin | |||
Kırklareli | |||
Sait Açba | Abdülkadir Akcan | ||
Afyon | Afyon | ||
Aydın Ayaydın | Kemal Kabataş | ||
İstanbul | Samsun |
ALT KOMİSYON METNİ
YÜKSEKÖĞRETİM KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN
TASARISI
MADDE 1. — 4.11.1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun ek 5 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Vakıflarca kurulacak yükseköğretim kurumlarının, vakıf yönetim organı dışında en az yedi kişiden oluşan bir mütevelli heyeti bulunur. Mütevelli heyet üyeleri, vakıf idare uzvu tarafından ve en az üç en çok altı yıl için seçilir, süresi biten üyeler yeniden seçilebilir. Mütevelli heyet üyelerinin yaş sınırlaması hariç devlet memuru olma niteliklerine sahip bulunmaları ve beşten aşağı olmamak üzere en az üçte ikisinin lisans düzeyinde yükseköğrenim görmüş olması gerekir. Mütevelli heyet üyeleri kendi aralarından bir başkan seçer. Vakıf üniversiteleri merkezleri dışındaki illerde yükseköğretim kurumları kurabilirler.”
MADDE 2. — 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun ek 18 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
Ek Madde 18. — Vakıflar tarafından kurulmuş bulunan yükseköğretim kurumlarına yapılacak taşınmaz mal kullanım hakkı tahsisleri ve devlet yardımlarında aşağıdaki hükümler uygulanır :
A) Yükseköğretim kurumlarının eğitim, öğretim, araştırma, öğrenci yurtları ve öğretim üyesi lojmanları da dahil sosyal, kültürel ve sportif amaçlı tesis ihtiyaçları için Maliye Bakanlığı, ilgili kurum ve kuruluşların olumlu görüşlerini de almak kaydıyla, hazineye veya diğer kamu tüzel kişilerine ait taşınmaz malların kullanım hakkını bedelli olarak en çok 49 yıl süre ile bu kurumlara devredebilir. Bedel Bakanlar Kurulunca tespit edilir. Bu suretle bir kullanım hakkı tahsisinin yapılabilmesi için vakıflarca kurulmuş bulunan yükseköğretim kurumunun;
a) En az 2 yıl süre ile ve başarılı surette eğitim-öğretim yapmış olması,
b) Yükseköğretim Kurulunca görevlendirilecek değerlendirme komisyonu tarafından belirlenmiş tanınmış bilimsel dergilerde öğretim üyesi başına düşen yayın sayısı bakımından bu esasa göre sıralanan Devlet üniversitelerinin ilk yarısına girecek durumda olması,
c) Öğrencilerinin en az % 15’ine eğitim-öğretim masraflarını karşılayacak miktarda sürekli olarak burs vermesi,
Gerekir.
Yukarıda belirtilen amaçların yanında tahsis yapılan arazilerde; konut alanı açılamaz, yapılmış veya yapılacak olan öğretim üyesi lojmanlarından üniversite öğretim elemanları dışındaki gerçek ve tüzel kişilere her ne sebeple olursa olsun devir ve tahsis yapılamaz, eğitim ve öğretim hizmetleri dışında her ne adla olursa olsun ticarî amaçlarla veya belli oranda haklar alarak bina ve tesis yapılamaz, ilgili vakıf üniversitesi öğrencileri dışındaki kurum ve kuruluşların öğrencilerine yurt tahsisi yapılamaz. Vakıf yükseköğretim kurumlarının kullanım hakkı tahsis edilen taşınmaz malları belirtilen şartlara uygun olarak kullanmaları ve öngörülen koşulları yerine getirmeleri esastır. Amaçlara uygun olarak kullanılmaması veya öngörülen koşulların yerine getirilmemesi halinde, tahsis konusu taşınmaz mallar muhdesatıyla birlikte Hazineye veya ilgili kamu tüzel kişilerine devrolunur.
B) Vakıflar tarafından kurulmuş bulunan yükseköğretim kurumlarının giderlerine katkıda bulunmak amacıyla her yıl Maliye Bakanlığı bütçesinde genel toplam itibariyle gösterilmek üzere Devlet yardımı yapılabilir. Yapılacak Devlet yardımının azamî yıllık miktarı, katma bütçeli Devlet üniversitelerine ilgili malî yılda ayrılan toplam ödeneklerin örgün öğrenci sayısına bölünmesi suretiyle bulunacak miktarın vakıf yükseköğretim kurumlarında okuyan öğrenci sayısıyla çarpımı sonucu bulunacak miktarın yarısını geçemez.
C) Yapılacak yardım, yukarıdaki (A) bendinin (a), (b), (c) alt bentlerinde yazılı koşulları taşımaları kaydıyla; her yılın ilk yarısında iki eşit taksit halinde aşağıdaki şekilde hesap edilerek ilgili vakıf yükseköğretim kurumlarına ödenir.
a) Yapılacak yardımın yarısı, bu kurumlarda okuyan öğrenci sayıları oranında paylaştırılır.
b) Yardımın diğer yarısı ise vakıf yükseköğretim kurumlarının, Maliye Bakanlığınca merkez denetim elemanlarına yaptırılacak inceleme sonucunda düzenlenecek rapor ile belirlenecek bir önceki yıl toplam bütçe giderleri oranında bölüştürülür.
c) Yukarıdaki (a) ve (b) alt bentlerine göre yapılacak Devlet yardımının toplam miktarı, ilgili vakıf yükseköğretim kurumları cari yıl bütçe giderlerinin % 15’ini geçemez.
D) Vakıf yükseköğretim kurumları her yılın Şubat ayı sonuna kadar bir önceki yılın gelir ve giderlerini gösteren cetvelleri Maliye Bakanlığı ile Millî Eğitim Bakanlığına ve Yükseköğretim Kuruluna göndermek zorundadır.
Bu maddenin uygulanması ile ilgili olarak Maliye Bakanlığı yükseköğretim kurumlarından her türlü bilgi ve belgeyi istemeye ve gerektiğinde merkezî denetim elemanları vasıtasıyla denetim ve inceleme yaptırmaya yetkilidir.
GEÇİCİ MADDE – Plan ve Bütçe Komisyonunda ele alınarak oluşturulmasına karar verilmiştir.
MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
MADDE 4. – Tasarının 4 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
BOŞ SAYFA
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN
YÜKSEKÖĞRETİM KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA
DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1. – 4.11.1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun ek 5 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Vakıflarca kurulacak yükseköğretim kurumunun, vakıf yönetim organı dışında en az yedi kişiden oluşan bir mütevelli heyeti bulunur. Mütevelli heyet üyeleri, vakıf idare uzvu tarafından ve belirtilen süre için seçilir. Mütevelli heyet üyelerinin yaş sınırlaması hariç Devlet memuru olma niteliklerine sahip bulunmaları ve en az üçte ikisinin yükseköğrenim görmüş olması gerekir. Mütevelli heyet üyeleri kendi aralarından bir başkan seçer.”
MADDE 2. – 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun değişik ek 18 inci maddesine aşağıdaki fıkralar birinci ve ikinci fıkra olarak eklenmiş ve mevcut fıkralar teselsül ettirilmiştir.
“Vakıflar tarafından kurulmuş üniversitelere, eğitim ve öğretim amaçlarını gerçekleştirmek için öğretim üyesi lojmanları ve öğrenci yurtları dahil her türlü sosyal, kültürel ve sportif tesisler kurmak üzere Hazine ve kamu tüzelkişilerine ait taşınmaz malların kullanım hakkı, gereken hallerde Orman Bakanlığı’nın oluru, Millî Eğitim Bakanlığının önerisi üzerine Maliye Bakanlığı’nca en çok 49 yıl süre ile bu fıkranın (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde yer alan hususların yerine getirilmiş olduğunun Yükseköğretim Kurulunca tespiti halinde bedelsiz tahsis edilebilir. Bu süre, aynı koşulların devamı halinde yeniden uzatılabilir.
a) Vakıf üniversitesinin en az 2 yıl süre ile eğitim ve öğretimini başarı ile sürdürmüş olması,
b)Vakıf üniversitesinin Yükseköğretim Kurulunca görevlendirilecek değerlendirme komisyonu tarafından tespit edilen tanınmış bilimsel dergilerde öğretim üyesi başına düşen yayın sayısı bakımından bu esasa göre sıralanan Devlet üniversitelerinin ilk % 50’si düzeyinde olması,
c)Vakıf üniversitesi kütüphanesinin ve laboratuvarlarının yapılan eğitim ve öğretime işlevsel bakımdan yeterli biçimde destekleyecek nitelikte olması,
d) Vakıf üniversitesinde öğrenim gören öğrencilerin en az % 20’sine burs verilmiş olması.
Birinci fıkrada yer alan Orman Bakanlığı olurunun alınması halinde, 6831 sayılı Orman Kanununun ilgili maddeleri uygulanmaz.”
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN
YÜKSEKÖĞRETİM KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA
DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1. – 4.11.1981 tarihli ve 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun ek 5 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Vakıflarca kurulacak yükseköğretim kurumlarının, vakıf yönetim organı dışında en az yedi kişiden oluşan bir mütevelli heyeti bulunur. Mütevelli heyet üyeleri, vakıf yönetim organı tarafından dört yıl için seçilir, süresi biten üyeler yeniden seçilebilir. Mütevelli heyet üyelerinin yaş sınırlaması hariç Devlet memuru olma niteliklerine sahip bulunmaları ve en az üçte ikisinin lisans düzeyinde yükseköğrenim görmüş olması gerekir. Mütevelli heyet üyeleri kendi aralarından bir başkan seçer.”
MADDE 2. – 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun değişik ek 18 inci maddesine birinci fıkrasından önce gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiş ve mevcut fıkralar teselsül ettirilmiştir.
“Vakıflar tarafından kurulmuş bulunan yükseköğretim kurumlarının eğitim ve öğretim faaliyetlerini sürdürebilmeleri amacıyla Maliye Bakanlığı, ilgili kurum ve kuruluşların olumlu görüşlerini de almak kaydıyla, Hazineye veya diğer kamu tüzelkişilerine ait taşınmaz malların kullanım hakkını BakanlarKurulunca tespit edilecek bedel karşılığında en çok 49 yıl süre ile bu kurumlara devredebilir. Bu suretle bir kullanım hakkı tahsisinin yapılabilmesi için vakıflarca kurulmuş bulunan yükseköğretim kurumunun;
a) En az 2 eğitim-öğretim yılı, eğitim-öğretim yapmış olması,
b) Üniversitelerarası Kurul tarafından görevlendirilecek değerlendirme komisyonunca tespit edilen tanınmış bilimsel dergilerde öğretim üyesi başına düşen yayın sayısı bakımından bu esasa göre sıralanan Devlet üniversitelerinin ilk yarısına girecek durumda olması,
c)Öğrencilerinin en az % 15’ine eğitim-öğretim masraflarını karşılayacak miktarda sürekli olarak burs vermesi,
Gerekir.
Vakıf, Orman Bakanlığının göstereceği arazide, tahsis edilen alan kadar bir bölümü, tahsisten itibaren en geç beş yıl içinde ağaçlandırır ve ilk beş yıllık bakım giderlerini üstlenir.
Yukarıda belirtilen amaçların yanında tahsisi yapılan arazilerde; konut alanı açılamaz, yapılmış veya yapılacak olan lojmanlar üniversitenin tam gün statüsünde görevli akademik personeli ile hizmetin aksamadan yürütülmesi için gerekli idarî personeli dışındaki gerçek ve tüzelkişilere her ne sebeple olursa olsun tahsis edilemez, eğitim ve öğretim hizmetleri ile sosyal, kültürel ve sportif amaçlar dışında bina ve tesis yapılamaz, herhangi bir hak karşılığı bina ve tesis yaptırılamaz, ilgili vakıf üniversitesi öğrencileri dışındaki kurum ve kuruluşların öğrencilerine yurt tahsisi yapılamaz. Vakıf yükseköğretim kurumlarının kullanım hakkı tahsis edilen taşınmaz malları belirtilen şartlara uygun olarak kullanmaları ve öngörülen koşulları yerine getirmeleri esastır. Amaçlara uygun olarak kullanılmaması veya öngörülen koşulların yerine getirilmemesi halinde, tahsis konusu taşınmaz mallar üzerindeki bina ve tesisleriyle birlikte Hazineye veya ilgili kamu tüzelkişilerinin mülkiyetine herhangi bir işleme gerek kalmaksızın intikal eder.
(Hükümetin Teklif Ettiği Metin)
GEÇİCİ MADDE 1. – 3.4.1991 tarihli ve 3708 sayılı Kanun ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa eklenen ve Anayasa Mahkemesince iptal olunan ek 18 inci maddenin birinci fıkrasına göre yapılmış olan tahsisler, bu Kanunun hükümlerine göre tekrar düzenlenir ve tapu kayıtları buna göre düzeltilir.
MADDE 3. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4. – Bu Kanun hükümlerini BakanlarKurulu
yürütür.
Mesut Yılmaz | ||||
Başbakan | ||||
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. | Millî Sav. Bak.ve Başb. Yrd. | Devlet Bakanı V. | ||
B. Ecevit | İ. Sezgin | A. Andican | ||
Devlet Bakanı | Devlet Bakanı | Devlet Bakanı | ||
H.Özkan | Y. Seçkiner | I. Saygın | ||
Devlet Bakanı | Devlet Bakanı | Devlet Bakanı | ||
Prof. Dr. H. S. Türk | Prof. Dr. S. Yıldırım | R. Serdaroğlu | ||
Devlet Bakanı | Devlet Bakanı V. | Devlet Bakanı | ||
M. Gürdere | H. Uluğbay | Prof. Dr. A. Andican | ||
Devlet Bakanı | Devlet Bakanı | Devlet Bakanı | ||
Dr. I. Çelebi | M. Yılmaz | Y. Aktuna | ||
Devlet Bakanı | Devlet Bakanı | Devlet Bakanı V. | ||
B. Kara | C. Kavak | C. Kavak | ||
Devlet Bakanı | Devlet Bakanı | Devlet Bakanı | ||
R. K. Yücelen | H. Gemici | M. Batallı | ||
Adalet Bakanı | İçişleri Bakanı | Dışişleri Bakanı | ||
H. Denizkurdu | K. Aktaş | İ. Cem | ||
Maliye Bakanı | Millî Eğitim Bakanı | Bayındırlık ve İskân Bakanı | ||
Z. Temizel | H. Uluğbay | Y. Topçu | ||
Sağlık Bakanı | Ulaştırma Bakanı | Tarım ve Köyişleri Bakanı | ||
H. İ. Özsoy | A. A. Denizolgun | M. Taşar | ||
Çalışma ve Sos. Güv. Bak. | Sanayi ve Ticaret Bakanı | Enerji ve Tabiî Kay. Bakanı | ||
Prof. Dr. N. Çağan | Y. Erez | M. C. Ersümer | ||
Kültür Bakanı | Turizm Bakanı | Orman Bakanı | ||
İ. Talay | İ. Gürdal | E. Taranoğlu | ||
Çevre Bakanı | ||||
Dr. İ. Aykut |
(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin)
GEÇİCİ MADDE 1. – Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce kendilerine yetkili mercilerce kullanım hakkı tahsisi yapılmış ve izin verilmiş olan vakıflarca kurulmuş yükseköğretim kurumlarına, bu işlemlerin sonucuna bakılmaksızın, 2547 sayılı Kanunun bu Kanunla değişik ek 18 inci maddesinde yer alan şartları gerçekleştirmiş olmaları kaydıyla Bakanlar kurulunca belirlenen bedel karşılığında aynı mahaller itibariyle bu Kanuna göre kullanım hakkı tahsisi yapılır.
MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
MADDE 4. – Tasarının 4 üncü maddesi
aynen kabul edilmiştir.
SIRASAYISI 294 ÜN SONU