Türkiye Cumhuriyeti ve Mısır Arap Cumhuriyeti Arasında Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/296)

T.C.

Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar 3.6.1999

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.11/196-342/2504

Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

1/584 Türkiye Cumhuriyeti ve Mısır Arap Cumhuriyeti Arasında Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
 
 

T.C.

Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar 10.3.1997

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG/101-1150/970

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 8.1.1997 tarihinde kararlaştırılan “Türkiye Cumhuriyeti ve Mısır Arap Cumhuriyeti Arasında Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Prof. Dr. Necmettin Erbakan

Başbakan

1. Türkiye Cumhuriyeti ile Mısır Arap Cumhuriyeti arasında 28 Nisan 1989 tarihinde Ankara’da parafe edilen “Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında Sözleşme” 4 Ekim 1996 tarihinde Kahire’de imzalanmıştır.

2. Türkiye Cumhuriyeti ile Mısır Arap Cumhuriyeti arasında imzalanan “Hükümlü Nakline Dair Sözleşme” ile “Hukukî ve Ticarî Konularda Adlî Yardımlaşma Sözleşmesi” halen yürürlüktedir.

Bahsekonu sözleşmelerde mahkemelerin kararlarının tanınması ve tenfizi ele alınmadığından bu hususta ayrıca bir sözleşme imzalanması uygun görülmüştür.

Sözkonusu “Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Sözleşmesi” iki ülke arasında tesis edilmekte olan iyi ilişkilerin geliştirilmesi doğrultusunda mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizini düzenlemek amacıyla hazırlanmıştır.

Bilindiği üzere, her mahkemenin yargı yetkisi onun yargı çevresi ile sınırlıdır. Yani mahkeme yargı yetkisini ancak kendi yargı çevresi içinde kullanabilir. Türk mahkemelerinin yargı yetkisi Türkiye ile sınırlı olduğundan ve yabancı mahkemeler Türkiye’de yargısal faaliyette bulunamayacaklarından, Türk mahkemeleri ile yabancı mahkemelerin kararlarının karşılıklı tanınması ve tenfizine ihtiyaç doğmaktadır.

Diğer taraftan, Mısır Arap Cumhuriyeti Tanıma ve Tenfizle ilgili çok taraflı Avrupa Sözleşmelerine taraf olmadığından bu sözleşmelerden yararlanma imkânı da mevcut değildir.

Mısır Arap Cumhuriyeti ile ülkemiz arasındaki “Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında Sözleşme” yukarıda belirtilen nedenlerle, bu çerçeve içinde imzalanmıştır.

3. Mısır Arap Cumhuriyeti ile imzalanan “Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında Sözleşme” 2 Kısım ve 9 Maddeden oluşmaktadır.

I. Kısım, Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi, (Madde 1-6)

II. Kısım, son hükümler (Madde 6-9)

Anlaşmanın son hükümleri yürürlükle ilgili hususları düzenlemiştir.

Buna göre Sözleşme süresiz olarak akdolunmuştur. İki tarafın da 6 ay önceden ihbarda bulunmak kaydıyla sözleşmeyi fesh etmek hakkı bulunmaktadır.

1. Türkiye Cumhuriyeti ile Mısır Arap Cumhuriyeti arasında 28 Nisan 1989 tarihinde Ankara’da parafe edilen “Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında Sözleşme” 4 Ekim 1996 tarihinde Kahire’de imzalanmıştır.

2. Türkiye Cumhuriyeti ile Mısır Arap Cumhuriyeti arasında imzalanan “Hükümlü Nakline Dair Sözleşme” ile “Hukukî ve Ticarî Konularda Adlî Yardımlaşma Sözleşmesi” halen yürürlüktedir.

Bahsekonu sözleşmelerde mahkemelerin kararlarının tanınması ve tenfizi ele alınmadığından bu hususta ayrıca bir sözleşme imzalanması uygun görülmüştür.

Sözkonusu “Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Sözleşmesi” iki ülke arasında tesis edilmekte olan iyi ilişkilerin geliştirilmesi doğrultusunda mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizini düzenlemek amacıyla hazırlanmıştır.

Bilindiği üzere, her mahkemenin yargı yetkisi onun yargı çevresi ile sınırlıdır. Yani mahkeme yargı yetkisini ancak kendi yargı çevresi içinde kullanabilir. Türk mahkemelerinin yargı yetkisi Türkiye ile sınırlı olduğundan ve yabancı mahkemeler Türkiye’de adlî faaliyette bulunamayacaklarından, Türk mahkemeleri ile yabancı mahkemelerin kaynaklarının karşılıklı tanınması ve tenfizine ihtiyaç doğmaktadır.

Diğer taraftan, Mısır Arap Cumhuriyeti Tanıma ve Tenfizle ilgili çok taraflı Avrupa Sözleşmelerine taraf olmadığından bu sözleşmelerden yararlanma imkânı da mevcut değildir.

Mısır Arap Cumhuriyeti ile ülkemiz arasındaki “Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında Sözleşme” yukarıda belirtilen nedenlerle, bu çerçeve içinde imzalanmıştır.

3. Mısır Arap Cumhuriyeti ile imzalanan “Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında Sözleşme” 2 Kısım ve 9 Maddeden oluşmaktadır.

I. Kısım, Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi, (Madde 1-6)

II. Kısım, son hükümler (Madde 6-9)

Anlaşmanın son hükümleri yürürlükle ilgili hususları düzenlemiştir.

Buna göre Sözleşme süresiz olarak akdolunmuştur. İki tarafın da 6 ay önceden ihbarda bulunmak kaydıyla sözleşmeyi fesh etmek hakkı bulunmaktadır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Dışişleri Komisyonu 27.8.1999

Esas No. : 1/296

Karar No. : 109

Türkiye Cumhuriyeti ve Mısır Arap Cumhuriyeti Arasında Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı Komisyonumuzun 26 Ağustos 1999 tarihli 14 üncü Birleşiminde Dışişleri Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı temsilcilerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.

İki ülke arasındaki ilişkilerin geliştirilmesi çerçevesinde, mahkeme kararlarının tanınması ve tenfizini düzenlemek amacıyla hazırlanan Tasarı, Komisyonumuzca uygun görülerek gerekçede yapılan değişikle kabul edilmiştir.

Raporumuz Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.
 

	Başkan	Başkanvekili
	Kâmran İnan	B. Suat Çağlayan
	Van	İzmir
	Sözcü	Üye
	Mehmet Kaya	Ali Tekin
	Kahramanmaraş	Adana
	Üye	Üye
	Müjdat Kayayerli	Nesrin Ünal
	Afyon	Antalya
	Üye	Üye
	Teoman Özalp	Hasan Erçelebi
	Bursa	Denizli
	Üye	Üye
	Mahmut Erdir	M. Bedri İncetahtacı
	Eskişehir	Gaziantep
	Üye	Üye
	Mustafa Yaman	Ayfer Yılmaz
	Giresun	İçel
	Üye	Üye
	Azmi Ateş	Hüseyin Kansu
	İstanbul	İstanbul
	Üye	Üye
	Osman Yumakoğulları	Rahmi Sezgin
	İstanbul	İzmir
	Üye	Üye
	Cevdet Akçalı	M. Necati Çetinkaya
	Kütahya	Manisa
	Üye
	Birol Büyüköztürk
	Osmaniye

TÜRKİYE CUMHURİYETİ VE MISIR ARAP CUMHURİYETİ ARASINDA MAHKEME KARARLARININ TANINMASI VE TENFİZİ HAKKINDA SÖZLEŞMENİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR

MADDE 1. – 4 Ekim 1996 tarihinde Kahire’de imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ve Mısır Arap Cumhuriyeti Arasında Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında Sözleşme”nin onaylanması uygun bulunmuştur.

MADDE 2. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE CUMHURİYETİ VE MISIR ARAP CUMHURİYETİ ARASINDA MAHKEME KARARLARININ TANINMASI VE TENFİZİ HAKKINDA SÖZLEŞMENİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR

MADDE 1. – Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
 
 

MADDE 2. – Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
 

	Prof. Dr. Necmettin Erbakan
	Başbakan
	Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Prof. Dr. T. Çiller	F. Adak	N. Ercan
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Doç. Dr. A.Gül	I. Saygın	Prof. Dr. S. Tekir
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	N. Kurt	M. Altınsoy	N. K. Zeybek
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	L. Esengün	M. S. Ensarioğlu	A. C. Tunç
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	B. Aksoy	G. Dağdaş	H. U. Söylemez
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı
	T. R. Güneri	H. U. Söylemez	Prof. Dr. S. Günbey
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Adalet Bakanı
	B. Şeker	Dr. A. Demircan	Ş. Kazan
	Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı	Maliye Bakanı
	T. Tayan	M. Akşener	Doç. Dr. A. Şener
	Millî Eğitim Bakanı	Bay. ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı
	Prof. Dr. M. Sağlam	C. Ayhan	Y. Aktuna
	Ulaştırma Bakanı	Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çal. ve Sos. Güv. Bakanı
	Ö. Barutçu	M. Demirci	N. Çelik
	Sanayi ve Ticaret Bakanı	Enerji ve Tabiî Kay. Bakanı	Kültür Bakanı
	Y. Erez	M. R. Kutan	İ. Kahraman
	Turizm Bakanı	Orman Bakanı	Çevre Bakanı
	B. Yücel	M. H. Dağlı	M. Z. Tokar

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Mısır Arap Cumhuriyeti Hükümeti hukukî ve ticarî konularda adlî kararların tanınması ve tenfizi arzusuyla aşağıdaki hususlarda anlaşmışlardır :

1. İşbu Sözleşmenin hükümleri, aile hukuku alanında verilen kararlar hariç olmak üzere, her iki devletin yargı mercilerince, Sözleşmenin yürürlüğe girmesinden sonra hukukî ve ticarî konularda ittihaz olunan mahkeme kararlarının ve hakemlik müesseselerince verilen kararların tanınması ve tenfizi için uygulanacaktır.

2. Bu hükümler, zarar ziyanın tazmini ve malların iadesine ilişkin olarak ceza mahkemelerince verilen kararlar hakkında da aynı şekilde geçerli olacaktır.

3. Bu hükümler, ne her iki Devletten birisi aleyhine verilen kararlar, ne de iflas, konkordato alanında yahut benzeri usuller çerçevesinde ittihaz olunan kararlar hakkında uygulanmayacaktır.

Her iki Devletten birinde bulunan yargı mercilerince ittihaz olunan nizalı ve nizasız kararlar, tenfizin icra edileceği Devletin usül hükümlerine uygun şekilde tanınacak ve tenfiz olunacaktır.

Bu amaçla, söz konusu kararlar aşağıdaki şartları haiz bulunmalıdır :

a) Ülkesinde karar verilen Devletin adlî merciî, kararın işleme konulduğu Devletin milletlerarası yetkiye ilişkin kurallarına göre yetkili olacaktır;

b) Karar, ülkesinde ittihaz olduğu Devletin kanununa göre kesinleşmiş ve infazı kabil nitelikte bulunacaktır;

c) Taraflar muntazam şekilde celbedilmiş, temsil edilmiş yahut haklarında gıyap kararı verilmiş olmalıdır.

d) Karar, ülkesinde işleme konulan Âkit Devletin kamu düzenine aykırı herhangi bir hususu ihtiva etmemelidir;

e) Ayni taraflar arasında, ayni olaylara dayanan ve ayni konudaki bir ihtilaf, istenilen tarafın daha önce başvurulan adlî merciince yürütülen derdest bir dava konusu olmamalıdır veya istenilen Devlette kesin hüküm mahiyetinde sonuçlanmış bir karara yahut diğer bir Devlette ittihaz olunan ve istenilen Devlette tanıma için gerekli şartları haiz bulunan bir karara konu teşkil etmemelidir.

İstenilen Devletin vatandaşları ile ilgili ahvali şahsiye ve ehliyet konuları ayrık olmak üzere, tanıma ve tenfiz sadece, kararın sadır olduğu adlî merci tarafından istenilen Devlet milletlerarası özel hukuk kurallarına göre uygulanması gereken kanundan başka bir kanun uygulanmış bulunması sebebiyle reddedilmeyecektir.

Tenfiz, işleme konulan kararın dayandığı herhangi bir kısım için kısmen tanınabilecektir.

1. Adlî bir kararın kesin hüküm niteliğinde bulunduğunu veya tenfizini yargı merciinde dermeyan eden taraf aşağıdaki vesaiki temin edecektir :

a) Kararın resmî nitelikte olduğuna dair şartları havi bir sureti;

b) Kararın tebliğ edildiğine dair belgenin veya tebliğ yahut ihbarına ilişkin diğer herhangi bir belgenin aslı;

c) Kararın kesinleşmiş ve infazı kabul nitelikte bulunduğuna dair yetkili makamın tasdiknamesi;

d) Gerekiyorsa, duruşmada bulunmayan tarafa gönderilen celpnamenin yetkili makam tarafından onaylanmış sureti ve bu celpnamenin kendisine zamanında ulaştığını tespit edecek nitelikteki tüm belgeler.

2. (1) numaralı paragrafta öngörülen belgeler, aslına uygunluğu tasdik olunmuş tercümelerini havi bulunmalıdır.

1. Her iki ülkeden birisinde infazı kabil olmak üzere res’en düzenlenen senetler, özellikle noter tarafından tasdik olunmuş ve mahkemelerce aslına uygunluğu onaylanmış belgeler, diğer ülkede, bu ülkenin iç mevzuatına göre yetkili makam tarafından infazı kabil olarak kabul edilecektir. Her iki ülkeden birisinde infazı kabil olmak üzere hakimi veya yetkili makamı önünde gerçekleştirilen veya onaylanan sulhen anlaşmalar için de aynı husus geçerli olacaktır.

2. Bu makam sadece, sözkonusu belgelerin alındığı ülkede resmî nitelikte olduklarına dair gerekli şartları haiz bulunup bulunmadıklarını ve tenfizi talep olunan hükümlerin, tenfiz istenen Devletin kamu düzenine aykırı herhangi bir hususu ihtiva edip etmediklerini kontrol edecektir.

İşbu Sözleşmenin tefsirine ve uygulanmasına ilişkin anlaşmazlıklar diplomatik yoldan çözümlenecektir.

Her iki Devlet, işbu Sözleşmenin yürürlüğe girmesi için Anayasasının öngördüğü işlemlerin tamamlandığını diğer Devlete bildirecek, son bildirimden 60 gün sonra işbu Sözleşme yürürlüğe girecektir.

İşbu Sözleşme süresiz olarak aktedilmiş olup, iki Devletten herbiri Sözleşmeyi diğer Devlete diplomatik yoldan yazılı bir ihbarda bulunmak suretiyle feshedebilir ve fesih ihbarı alınmasını takip eden altı ay sonra hüküm ifade edecektir.

İşbu hükümleri tasdik zımnında her iki Devletin gereken şekilde yetkili kılınmış temsilcileri işbu Sözleşmeyi imzalamış ve mühürlerini vaz’etmişlerdir.

Kahire’de 4.10.1996 tarihinde Türkçe, Arapça ve Fransızca dillerinde ve her üç metin de aynı derecede geçerli olmak üzere iki nüsha halinde düzenlenmiştir. Anlaşmazlık halinde Fransızca metin geçerli olacaktır.

TÜRKİYE CUMHURİYETİ MISIR ARAP CUMHURİYETİ

ADINA ADINA