Dönem : 21 Yasama Yılı : 1

T.B.M.M. (S. Sayısı : 66)

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Malezya Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı ve Plan ve Bütçe ve Dışişleri

Komisyonları Raporları (1/342)

T.C.

Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar 3.6.1999

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.11/196-342/2504

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

1/789 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Malezya Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

T.C.

Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar 17.6.1998

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.101-1386/3365

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 29.5.1998 tarihinde kararlaştırılan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Malezya Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Mesut Yılmaz

Başbakan
 
 

GEREKÇE

Yatırımların Teşviki ve Korunması Anlaşmalarının ana amacı, taraf ülkeler arasında sermaye ve teknoloji akımını teşvik ve ilgili ülkenin hukuk düzeni içinde yatırımların nasıl korunduğunu tespit etmektir.

Bilindiği üzere, genel ekonomik politikamızın ana hedefleri arasında; ülke müteşebbis ve sermayesinin dış ülkelere açılması, yabancı sermaye ve ileri teknolojinin ülkemize gelmesi yolu ile ülke ekonomisinin dünya ekonomisi ile entegre edilmesi bulunmaktadır.

Bu çerçeve içinde, ülkemizde yatırım yapan yerli ve yabancı sermayenin çalışma esaslarını belirlemek ve teşvik etmek amacıyla Yüce Meclisimiz tarafından kabul edilen çeşitli kanunlara paralel olarak, yatırım ve ticari ilişkilerimizin yoğun olduğu veya bu cihetle bir potansiyel görülen ülkelerle, 1961 yılında başlatılan Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşmalarının imzalanması hızlandırılmış ve şimdiye kadar elli iki ülkeyle anılan anlaşma imzalanmıştır. Ayrıca, çeşitli ülkelerle yapılan müzakereler sonucunda altı anlaşma imza aşamasına getirilmiş, altı ülke ile de bu tipte anlaşmalar yapmak üzere müzakerelere devam edilmektedir.

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Malezya Hükümeti arasında sermaye ve teknoloji akımını hızlandırmak amacıyla imzalanan, Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşmasının esasları şöyle özetlenebilir:

1. Türkiye ve Malezya’da uygulanan yabancı sermaye ve kambiyo mevzuatına açıklık kazandırmak ve karşılıklı tanıtılmasına imkan vermek,

2. Türkiye ve Malezya’da yabancı sermayenin kamulaştırma ve devletleştirme yönünden tabi olacağı muamele ve sahip olduğu haklara açıklık getirmek ve

3. Her iki ülkede, özel teşebbüsle devlet arasında çıkabilecek ihtilafların çözüm yollarını tespit etmektir.

Ülkemizde halen Malezya sermayeli iki şirket faaliyette bulunmaktadır. Hizmetler sektöründe faaliyette bulunan bu iki şirket yoluyla ülkemize giren yabancı sermayenin tutarı 2.150 milyon TL’dir. (yaklaşık 8600 ABD doları) Malezya’da ise ülkemiz menşeli sermayeye sahip iki şirket faaliyettedir. Kayıtlarda yeralan bu iki şirket tarafından Malezya’ya 288 000 ABD doları tutarında sermaye ihracı gerçekleştirilmiştir. Daha istikrarlı bir yatırım ortamının teminini öngören bu Anlaşmayla birlikte iki ülke arasındaki sermaye akışında kayda değer bir artış gerçekleşmesi beklenmektedir.

Bu Anlaşma, Türk özel teşebbüsüne Malezya’da, Malezya özel teşebbüsüne Türkiye’de karşılıklı ekonomik ve yasal güvence verirken, ilgili ülkelere yeni herhangi bir yük getirmemektedir.

ANLAŞMA MADDELERİNİN GEREKÇELERİ

Madde 1. – Bu maddede, Anlaşma metni içinde sık sık sözü edilen yatırımlar, hasılatlar, yatırımcı, ülke ve serbestçe kullanılabilir para tanımları yapılmaktadır. Özellikle “yatırım” tanımı 6224 sayılı Yabancı Sermayeyi Teşvik Kanununa paralellik sağlanarak hazırlanmıştır.

Madde 2. – Bu maddeye göre, Âkit Taraflardan her biri, diğer Âkit Tarafın yatırımcılarının yatırımlarını kendi kanuni şartlarına uygun olarak yapılmış olması halinde koruma ve teşvik etmeyi, bunun yanında ülkesinde eşit ve adil muamelede bulunmayı taahhüt etmektedir.

Madde 3. – Bu madde ile Tarafların diğer Âkit Tarafın yatırımcılarının yatırımlarına adil ve hakkaniyetle muamele etmeleri hükmü getirilmekte ve En Ziyade Müsaadeye Mazhar Millet prensipleri düzenlenmektedir. Ancak, herhangi bir üçüncü ülke yatırımcılarına uluslararası anlaşmalarla sağlanan özel avantajlar, vergilendirme ile ilgili olarak yapılan karşılıklı düzenlemeler veya oluşturulan gümrük birlikleri, ekonomik birlikler ya da benzer kuruluşlar çerçevesinde tanınan ayrıcalıklar, En Ziyade Müsaadeye Mazhar Millet Prensibine istisna teşkil etmektedir.

Madde 4. – Bu maddede ev sahibi ülkede savaş, silâhlı çatışma, ihtilâl, ayaklanma, isyan ve kargaşa çıkması halinde diğer Âkit Taraf yatırımcıları zarara uğramışsa, bu zararın tazmini ile ilgili olarak, zarara uğrayan Âkit Taraf yatırımcılarına uygulanacak muamelede En Ziyade Müsaadeye Mazhar Millet Prensibinin gözetilmesi hükmü getirilmektedir.

Madde 5. – Bu madde, T.C. Anayasası’nda yeralan kamulaştırma ve devletleştirme konularını kapsamakta ve hangi şartlarda bu işlemlerin gerçekleştirilebileceği belirtilmektedir. Bu şartlar; kamulaştırmanın kamu yararı amacıyla yapılması ve yürürlükteki mevzuat uyarınca eşitlik ilkesinin gözetilmesi ile yeterli ve etkin bir tazminat ödemesinin yapılmasıdır.

Madde 6. – Sermaye ve gelirlerin transferini düzenleyen bu maddede, bir yatırımla ilgili bütün transferlerin serbestçe kullanılan herhangi bir konvertibl para birimiyle ve gecikme olmaksızın gerçekleştirilmesi Âkit Taraflarca garanti edilmektedir. Transferlerin serbestçe kullanılan bir para birimiyle ve transfer tarihinde geçerli olan döviz kuru üzerinden yapılması hükmü kambiyo mevzuatımıza uygun olarak düzenlenmiştir. Ayrıca bu madde de En Ziyade Müsadeye Mazhar Millet Prensibinin gözetilmesi hükmü getirilmektedir.

Madde 7. – Bu maddede bir Âkit Taraf ile diğer Âkit Tarafın yatırımcısı arasında çıkabilecek yatırım uyuşmazlıklarının çözüm yolları düzenlenmektedir. Öngörülen prosedüre göre, öncelikle uyuşmazlık karşılıklı görüşmeler yoluyla çözümlenmeye çalışılacak, altı ay içinde çözüme ulaşılamazsa, yatırımcı uyuşmazlığı yerel yargı organlarına ya da uluslararası tahkim yoluna başvurma hakkını kullanabilecektir., Sözkonusu uyuşmazlık, Washington’da 18.3.1965 tarihinde imzaya açılan Devletler ile Diğer Devletlerin Vatandaşlıkarı Arasındaki Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü Sözleşmesi Çerçevesinde, Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü için Uluslararası Merkez’e sunulabilecektir. Ayrıca bu maddeye göre uluslararası tahkime sunulan bir uyuşmazlık için diplomatik yollara başvurulmayacağı hükmü getirilmektedir.

Madde 8. – Bu madde ile Anlaşmanın uygulama ve yorumundan dolayı Taraflar arasından doğabilecek uyuşmazlıkların çözüm yolları düzenlenmiş, doğrudan ve anlamlı müzakerelere ağırlık verilmiştir. Uyuşmazlığın müzakereler yoluyla çözümlenememesi halinde başvurulacak tahkim mekanizması ile bağlayıcı ve nihaî karar mekanizması da bu maddede tanımlanmaktadır.

Madde 9. – Bu maddede, Âkit Taraflardan birinin ülkesinde yapılmış olan yatırımın yatırımcının ülkesinde sigorta edilmiş olması halinde sigorta şirketinin yatırımcının haklarına halefiyeti prensibi getirilmektedir.

Madde 10. – Bu maddede Anlaşmanın uygulanacağı yatırımlar tanımlanmaktadır.

Madde 11. – Anlaşmanın yürürlüğe girmesi ve yürürlük süresine ilişkin esaslar bu maddede düzenlenmektedir.

Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Plan ve Bütçe Komisyonu 28.6.1999

Esas No. : 1/342

Karar No. : 15

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanarak, Bakanlar Kurulunca 3.6.1999 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 17.6.1999 tarihinde tali komisyon olarak Komisyonumuza, esas komisyon olarak da Dışişleri Komisyonuna havale edilen “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Malezya Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı” Komisyonumuzun 27.6.1999 tarihinde yaptığı 14 üncü birleşimde Hükümeti temsilen Devlet Bakanı Hikmet Uluğbay, Maliye Bakanı Sümer Oral, Dışişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ile Hazine ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlıkları temsilcilerinin de katılmalarıyla incelenip, görüşülmüştür.

Bilindiği gibi, genel ekonomik politikamızın ana hedefleri arasında, ülkemiz müteşebbisi ve sermayesinin dış ülkelere açılması, yabancı sermaye ve teknolojinin ise ülkemize gelmesi suretiyle, ülke ekonomisinin dünya ekonomisi ile entegre edilmesi hususu yeralmaktadır. Bu çerçevede, ülkemizde yatırım yapan yerli ve yabancı sermayeli kuruluşların çalışma şartlarını belirlemek ve teşvik etmek amacıyla, yatırım ve ticarî ilişkilerimizin yoğun olduğu veya bu konularda bir potansiyel görülen ülkelerle, 1961 yılında başlatılan “Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşmaları”nın imzalanması hızlandırılmış ve birçok ülkeyle sözkonusu Anlaşmalar imzalanmıştır.

Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunması Anlaşmalarının ana amacı, taraf ülkeler arasında sermaye ve teknoloji akımını teşvik ve ilgili ülkenin hukuk düzeni içinde nasıl korunduğunu tespit etmektir.

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Malezya Hükümeti arasında 25 Şubat 1998 tarihinde Ankara’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Malezya Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma” ile;

– Türkiye ve Malezya’da uygulanan yabancı sermaye ve kambiyo mevzuatına açıklık kazandırılması ve karşılıklı tanıtılmasının sağlanmasına,

– Türkiye ve Malezya’da yabancı sermayenin, kamulaştırma ve devletleştirme yönünden tabi olacağı muamele ve sahip olduğu haklara açıklık getirilmesine,

– Her iki ülkede, özel teşebbüsle devlet arasında çıkabilecek ihtilafların çözüm yollarının tespit edilmesine,

İlişkin hususlar düzenlenmektedir.

Sözkonusu Anlaşma, Türk özel teşebbüsüne Malezya’da, Malezya özel teşebbüsüne de Türkiye’de karşılıklı ekonomik ve yasal güvence verirken, ilgili ülkelere yeni herhangi bir yük getirmemektedir.

Komisyonumuzda, bahsekonu Anlaşmanın onaylanmasının uygun bulunmasına dair düzenlemeleri ihtiva eden Tasarının tümü üzerinde yapılan görüşmeler ile Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamaları müteakip, Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerinin görüşülmesine geçilmiştir.

Tasarının; 1 inci maddesi ile yürürlük ve yürütmeye ilişkin 2 ve 3 üncü maddeleri aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, Dışişleri Komisyonuna havale edilmek üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
 
  Başkan Başkanvekili
  Metin Şahin Mehmet Hanifi Tiryaki
  Antalya Gaziantep
  Sözcü Kâtip
  Nihat Gökbulut Cafer Tufan Yazıcıoğlu
  Kırıkkale Bartın
  Üye Üye
  Abdülkadir Akcan Gaffar Yakın
  Afyon Afyon
  Üye Üye
  Zeki Ergezen Recep Önal
  Bitlis Bursa
  Üye Üye
  Oğuz Tezmen Süleyman Coşkuner
  Bursa Burdur
  Üye Üye
  Hakkı Duran Mücahit Himoğlu
  Çankırı Erzurum
  Üye Üye
  Ramazan Gül Celal Adan
  Isparta İstanbul
  Üye Üye
  Ali Coşkun Nesrin Nas
  İstanbul İstanbul
  Bu raporun sözcüsü Üye
  Masum Türker Hasan Metin
  İstanbul İzmir
  Üye Üye
  İlhami Yılmaz Zeki Ünal
  Karabük Karaman
  Üye Üye
  Necdet Tekin Ali Gebeş
  Kırklareli Konya
  Üye Üye
  Mehmet Ali Yavuz Süleyman Çelebi
  Konya Mardin
  Üye Üye
  Veysi Şahin Cevat Ayhan
  Mardin Sakarya
  Üye Üye
  Ş. Ramis Savaş Tarık Cengiz
  Sakarya Samsun
  Üye Üye
  Kemal Kabataş Hasan Özgöbek
  Samsun Uşak
  Üye  
  Bekir Gündoğan  
  Tunceli  

Dışişleri Komisyonu Raporu


 
 

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Dışişleri Komisyonu 19.7.1999

Esas No. : 1/342

Karar No. : 36

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Malezya Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı Komisyonumuzun 15 Temmuz 1999 tarihli 7 nci birleşiminde Dışişleri Bakanlığı temsilcileri ile Hazine Müsteşarlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı ve Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı yetkililerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.

İki ülke arasında sermaye ve teknoloji akımını hızlandırmak, yabancı sermaye ve kambiyo mevzuatına açıklık kazandırmak ve her iki ülkede özel teşebbüsle devlet arasında çıkabilecek ihtilafların çözüm yollarını tespit etmek amacıyla hazırlanan Tasarı Komisyonumuzca uygun bulunarak kabul edilmiştir.

Raporumuz Genel Kurul’un onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arzolunur.
 
  Başkan Başkanvekili Sözcü  
  Kâmran İnan B. Suat Çağlayan Mehmet Kaya  
  Van İzmir Kahramanmaraş  
  Kâtip Üye Üye  
  Mehmet Ali Bilici Ali Tekin Müjdat Kayayerli  
  Adana Adana Afyon  
  Üye Üye Üye  
  Nesrin Ünal Teoman Özalp Hasan Erçelebi  
  Antalya Bursa Denizli  
  Üye Üye Üye  
  Mahmut Erdir M. Bedri İncetahtacı Mustafa Yaman  
  Eskişehir Gaziantep Giresun  
  Üye Üye Üye  
  Ayfer Yılmaz Hüseyin Kansu Osman Yumakoğulları  
  İçel İstanbul İstanbul  
  Üye Üye Üye  
  Rahmi Sezgin Basri Coşkun M. Necati Çetinkaya  
  İzmir Malatya Manisa  
  Üye      
  Birol Büyüköztürk      
  Osmaniye      

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ VE MALEZYA HÜKÜMETİ ARASINDA YATIRIMLARIN KARŞILIKLI TEŞVİKİ VE KORUNMASINA İLİŞKİN ANLAŞMANIN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞU

HAKKINDA KANUN TASARISI

MADDE 1. – 25 Şubat 1998 tarihinde Ankara’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Malezya Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma”nın onaylanması uygun bulunmuştur.

MADDE 2. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ VE MALEZYA HÜKÜMETİ ARASINDA YATIRIMLARIN KARŞILIKLI TEŞVİKİ VE KORUNMASINA İLİŞKİN ANLAŞMANIN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞU

HAKKINDA KANUN TASARISI

MADDE 1. – Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2. – Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
 
  Mesut Yılmaz      
  Başbakan      
  Devlet Bak. ve Başb. Yrd. V. Millî Sav. Bak. ve Başb. Yrd. Devlet Bakanı  
  H. Özkan İ. Sezgin G. Taner  
  Devlet Bakanı Devlet Bakanı Devlet Bakanı  
  H. Özkan Y. Seçkiner I. Saygın  
  Devlet Bakanı V. Devlet Bakanı Devlet Bakanı  
  M. Yılmaz Prof. Dr. S. Yıldırım R. Serdaroğlu  
  Devlet Bakanı Devlet Bakanı Devlet Bakanı V.  
  M. Gürdere Prof. Dr. Ş. Gürel I. Saygın  
  Devlet Bakanı Devlet Bakanı Devlet Bakanı  
  Dr. I. Çelebi M. Yılmaz R. Şahin  
  Devlet Bakanı  Devlet Bakanı Devlet Bakanı  
  B. Kara C. Kavak E. Aşık  
  Devlet Bakanı  Devlet Bakanı Devlet Bakanı  
  R. K. Yücelen H. Gemici M. Batallı  
  Adalet Bakanı İçişleri Bakanı Dışişleri Bakanı  
  O. Sungurlu M. Başesgioğlu İ.Cem  
  Maliye Bakanı Millî Eğitim Bakanı Bayındırlık ve İskân Bakanı  
  Z. Temizel H. Uluğbay Y. Topçu  
  Sağlık Bakanı Ulaştırma Bakanı Tarım ve Köyişleri Bakanı V.  
  H. İ. Özsoy N. Menzir R. K. Yücelen  
  Çalışma ve Sos. Güv. Bak. Sanayi ve Ticaret Bakanı Enerji ve Tabiî Kay. Bak.  
  Prof. Dr. N. Çağan Y. Erez M. C. Ersümer  
  Kültür Bakanı Turizm Bakanı Orman Bakanı  
  İ. Talay İ. Gürdal E. Taranoğlu  
    Çevre Bakanı    
    Dr. İ. Aykut    

 

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ

VE

MALEZYA HÜKÜMETİ ARASINDA

YATIRIMLARIN KARŞILIKLI TEŞVİKİ VE KORUNMASINA

İLİŞKİN

ANLAŞMA

Bundan sonra “Âkit Taraflar” olarak anılacak olan Türkiye Cumhuriyeti

Hükümeti ve Malezya Hükümeti;

Uzun dönem esasına dayalı ekonomik ve endüstriyel işbirliğini genişletmek ve derinleştirmek, ve özellikle bir Âkit Taraf yatırımcılarının diğer Âkit Tarafın ülkesindeki yatırımları için uygun şartlar oluşturmak arzusu ile;

Her iki Âkit Taraf yatırımcılarının yatırımlarının korunması ve her iki Âkit Tarafın ekonomik refahı amacıyla yatırımların akımının ve bireysel iş girişimlerinin teşvik edilmesi ihtiyacını kabul ederek;

Aşağıdaki şekilde anlaşmaya varmışlardır:

MADDE 1

Tanımlar

1. İş bu Anlaşmanın amacı bakımından;

(a) “Yatırımlar” terimi, her türlü mal varlığını ve özellikle, sınırlayıcı olmayacak şekilde aşağıdakileri kapsar:

(i) taşınır ve taşınmaz mallar ile ipotek, tedbir, rehin gibi diğer ayni haklar

(ii) hisse senetleri, sermaye hisseleri ve şirketlerin borç senetleri;

(iii) para alacakları veya malî değeri olan bir yatırımla ilgili herhangi bir ifa alacağı;

(iv) telif hakkı, patent, ticarî marka, ticarî isim, endüstriyel tasarım, ticarî sırlar, teknik proses ve know-how ve peştemaliyeye ilişkin hakları kapsayan fikri ve sınaî mülkiyet hakları;

(v) Âkit Tarafların her birinin ülkesinde doğal kaynakları araştırma, çıkarma ve kullanma dahil olmak üzere kanunen veya sözleşme ile tanınan iş imtiyazları

(b) “Hasılatlar” terimi, bir yatırımdan elde edilen ve özellikle, sınırlayıcı olmayacak şekilde kâr, faiz sermaye kazancı, temettü, royalti veya ücreti içerir.

(c) “Yatırımcı” terimi:

(i) (1) Türkiye Cumhuriyeti bakımından; yürürlükteki mevzuatına göre Türk vatandaşlığına haiz olan herhangi bir gerçek kişiyi;

(2) Malezya bakımından; yürürlükteki mevzuatına göre Malezya vatandaşlığına haiz olan veya Malezya’da sürekli mukim olan herhangi bir gerçek kişiyi;

(ii) bu Âkit Tarafın yürürlükteki mevzuatına uygun olarak ticaret ve/veya yatırım faaliyetinde bulunmak amacıyla kurulmuş veya teşekkül etmiş şirketler, ortaklıklar, tröstler, iş ortaklıkları, teşkilâtlar, birlikler ve teşebbüsler gibi tüzel kişileri

(d) “Ülke” terimi;

(I) Türkiye Cumhuriyeti için, Türkiye Cumhuriyeti’nin ülkesi, Türkiye Cumhuriyeti kanunlarının uygulandığı tüm alanı olduğu kadar, uluslararası hukuka uygun olarak Türkiye Cumhuriyeti’nin egemenlik haklarını kullandığı sahile kıyısı olan deniz alanlarını,

(ii) Malezya için, tüm Malezya Federasyonu’nu kapsayan kara ülkesini, karasularını, onun deniz yatağını ve yeraltını ve üzerindeki hava sahasını kapsar.

(e) “Serbestçe kullanılabilen para” yatırımın yapıldığı esas parayı veya uluslararası işlemlerde ödeme yapmak için yaygın olarak kullanılan ve uluslararası belli başlı döviz piyasalarında yaygın olarak alınıp satılan diğer paraları ifade etmektedir.

2. (a) Paragraf 1 (a)’da tanımlanan “yatırım” terimi yalnızca Âkit Tarafların kanunlarına ve nizamlarına uygun olarak yapılan tüm yatırımları ifade eder.

(b) Varlıkların yatırım şeklindeki herhangi bir değişiklik, bu değişikliğin aslen yatırıma dönüştürülen varlık açısından, eğer varsa, verilecek onaya tezat teşkil etmemesi şartıyla, bu varlıkların yatırım olarak sınıflandırılmasına engel teşkil etmez.

MADDE 2

Yatırımların Teşviki ve Korunması

1. Her bir Âkit Taraf, diğer Âkit Tarafın yatırımcılarını kendi ülkesinde sermaye yatırımı yapmaları için kendi kanunlarına ve nizamlarına uygun olarak teşvik edecek ve uygun şartlar yaratacaktır.

2. Her bir Âkit Tarafın yatırımcılarının yatırımlarına her zaman eşit muamele sağlanacak ve diğer Âkit Tarafın ülkesinde tam ve yeterli koruma ve güvenlikten istifade edecektir.

MADDE 3

En Ziyaade Müsaadeye Mazhar Millet Hükümleri

1. Âkit Taraflardan herhangi birinin yatırımcıları tarafından diğer Âkit Tarafın ülkesinde gerçekleştirilen yatırımlar, herhangi bir üçüncü ülke yatırımcılarınca gerçekleştirilen yatırımlara verilenden daha az elverişli olmayan, adil ve eşit muameleye maruz kalacaktır.

2. Bu Anlaşmanın herhangi bir üçüncü Devlet yatırımcılarına izin verilenden daha az elverişli olmayan koşulların garanti edilmesiyle ilgili hükümleri bir Âkit Tarafın diğerinin (Âkit Tarafın) yatırımcılarına;

(a) Âkit Taraflardan herhangi birinin taraf olduğu veya olabileceği halihazırda yapılmış ya da gelecekte yapılacak gümrük birliği veya serbest ticaret bölgesi, ortak pazar, parasal birlik veya benzeri uluslararası anlaşma veya bölgesel işbirliğinin diğer şekilleri; ya da makul bir zamanın içinde bu tip bir birlik veya bölgenin oluşturulmasına ya da süresinin uzatılmasına öncülük edecek şekilde tasarlanmış bir anlaşmanın kabulü ya da;

(b) tamamen ya da esas olarak vergilendirmeye ilişkin herhangi bir uluslararası anlaşma ya da düzenleme veya tamamen ya da esas olarak vergilendirmeye ilişkin herhangi bir dahili mevzuattan kaynaklanan, herhangi bir muamele, tercih ya da ayrıcalığın faydalarını diğer Âkit Taraf yatırımcılarına sunmakla yükümlü olduğu anlamında yorumlanamaz.

MADDE 4

Kayıplar için Tazminat

Yatırımları bir savaş veya diğer silâhlı çatışma, ihtilal, ulusal bir zaruret durumu, ayaklanma, isyan veya kargaşa sebebiyle diğer Âkit Tarafın ülkesinde zarara uğrayan Âkit Taraflardan birinin yatırımcıları diğer Âkit Tarafça eski hale getirme, tazmin, telafi ya da diğer çözümlerle ilgili olarak, herhangi bir üçüncü devlet yatırımcılarına sonraki Âkit Tarafça izin verilenden daha az elverişli olmayan bir muameleye tabi tutulacaktır.

MADDE 5

Kamulaştırma

Âkit Taraflardan hiçbiri, aşağıda belirtilen şartlar dışında, diğer Âkit Tarafın bir yatırımcısının yatırımlarına karşı herhangi bir kamulaştırma ya da devletleştirme önlemi almayacaktır.

(a) kanunî veya kamu yararı için ve yürürlükteki hukuk çerçevesinde alınmış tedbirler;

(b) ayrımcı olmayan tedbirler;

(c) sözkonusu tedbirlere zamanında, yeterli ve etkin tazminat için koşullar eşlik edecektir. Böyle bir tazminat, el koyma işleminin kamu tarafından öğrenilmesinden hemen önceki gerçek piyasa değerine tekabül edecektir. Bu gibi bir piyasa değeri uluslararası olarak kabul edilmiş uygulama ve yöntemlere uygun olarak belirlenecek ya da, bu gibi bir piyasa değeri belirlenemediğinde Âkit Taraflar arasında karşılıklı olarak mutabık kalınabilecek bu gibi makul bir miktarda olacak ve bu miktar serbestçe kullanılabilen paralarla Âkit Taraftan serbestçe transfer edilecektir. Tazminatın ödenmesinde herhangi bir makul olmayan gecikme, bu gibi bir oran kanun tarafından düzenlenmiyorsa her iki tarafça üzerinde mutabık kalınan, cari olan ticarî oranda bir faizi gerektirecektir.

MADDE 6

Yatırımların İadesi

1. Her bir Âkit Taraf, kanunları ve nizamları çerçevesinde, makul olmayan gecikme olmaksızın, serbestçe kullanılan herhangi bir para birimiyle aşağıdakilerin transferine izin verecektir:

(a) net kârlar, kâr payları, royalti bedelleri, teknik yardım ve teknik ücretler, faiz ve teknik ücretler, faiz ve diğer cari hasılâtlar, diğer Âkit Tarafın yatırımcılarının herhangi bir yatırımından doğan kazançlar,

(b) diğer Âkit Tarafın yatırımcılarınca yapılan herhangi bir yatırımın tamamının veya bir kısmının tasfiyesinden elde edilen kazançlar,

(c) bir Âkit Taraf yatırımcılarınca diğer Âkit Tarafın yatırımcılarına verilen ve her iki Âkit Tarafça yatırım olarak tanınan kredilerin geri ödemesinde kullanılan bedeller,

(d) diğer Âkit Tarafın ülkesinde bir yatırımla ilgili olarak istihdam edilen bir Âkit Tarafın yatırımcılarının net kazançları ve diğer tazminatlar.

2. İşbu Maddenin 1 inci paragrafındaki transfere uygulanabilir döviz kuru, havale zamanında geçerli döviz kuru olacaktır.

3. Âkit Taraflar işbu Maddenin 1 inci paragrafında sözü edilen transferlere, herhangi bir üçüncü Devletin yatırımcılarının yatırımlarından kaynaklanan transferlere gösterilen muamele kadar elverişli muamelede bulunmayı taahhüt eder.

MADDE 7

Bir Âkit Taraf ile Diğer Âkit Tarafın Bir Yatırımcısı Arasındaki

Uyuşmazlıkların Çözümü

1. Âkit Taraflardan biri ile diğer Âkit Tarafın bir yatırımcısı arasında ortaya çıkan ve aşağıdakileri içeren ihtilaflar:

(a) o Âkit Taraf ile diğer ÂkitTarafın yatırımcısı arasında, böyle bir yatırımcının bir yatırımı ile ilgili olarak yürürlüğe girebilecek herhangi bir yükümlülük;

(b) böyle bir yatırımcının bir yatırımı ile ilgili olarak bu Anlaşmayla tanınan ya da yaratılan herhangi bir hakkın ihlali iddası,

dostça danışma ve müzakere yoluyla çözümlenecektir.

2. Böyle bir uyuşmazlık, uyuşmazlığın yazılı bildirim tarihinden itibaren altı ay içinde, dostça çözümlenemezse; yatırımcı uyuşmazlığı aşağıdaki mercilere sunabilir:

a) ülkesinde yatırım yapılmış olan Âkit Tarafın hukukuna göre yetkili mahkeme; veya

b) uzlaştırma veya tahkim yoluyla çözümlenmesi için, Washington’da 18.3.1965 tarihinde imzaya açılan, Devletler ile Diğer Devletlerin Vatandaşları Arasındaki Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü Sözleşmesi çerçevesinde, Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü için Uluşlararası Merkez (bundan sonra “Merkez” olarak anılacak)

3. Her bir Âkit Taraf:

(a) Merkez’in Genel Sekreteri veya uzlaştırma komisyonu veya onun tarafından kurulan tahkim heyeti, uyuşmazlığın Merkez’in yargılama yetkisi içinde olmadığına karar vermedikçe; veya

(b) diğer Âkit Taraf bir tahkim heyeti tarafından verilen bir karara uyma ya da itaat etme konusuna başarısız olmadıkça;

tahkime sunulmuş herhangi bir uyuşmazlık için diplomatik yollara başvurmayacaktır.

MADDE 8

Âkit Taraflar Arasındaki Uyuşmazlıkların Çözümü

1. İşbu Anlaşmanın yorumlanması ve uygulanmasıyla Âkit Taraflar arasındaki uyuşmazlıklar mümkün olduğunca diplomatik kanallardan çözümlenecektir.

2. Eğer Âkit Taraflar arasındaki bir uyuşmazlık bu yolla çözümlenemezse, Âkit Taraflardan birinin talebi üzerine, bir tahkim heyetine sunulabilir.

3. Böyle bir heyet, her bir dava için aşağıdaki şekilde oluşturulacaktır. Tahkim talebinin alınmasından itibaren iki ay içinde her bir Âkit Tarf heyetin bir üyesini seçecektir. Bu iki üyenin, iki Âkit Tarafın onayıyla seçtikleri bir üçüncü ülke vatandaşı, heyetin Başkanı olarak tayin edilecektir. Heyet Başkanı, diğer iki üyenin atanma tarihinden itibaren iki ay içinde tayin edilecektir.

4. Bu Maddenin 3 üncü paragrafında belirlenen periyodlar içinde gerekli atamalar yapılamamışsa, Âkit Taraflardan biri, diğer herhangi bir Anlaşmanın olmaması halinde, Uluslararası Adalet Divanı Başkanını gerekli tayinleri yapması için davet edebilir. Eğer Başkan (Uluslararası Adalet Divanı Başkanı), Âkit Taraflardan birinin vatandaşı ise veya başka bir şekilde belirtilen konularda görevini yerine getirmekten alıkonulursa Başkan Yardımcısı gerekli atamaları yapmaya davet edilecektir. Eğer Başkan Yardımcısı da Âkit Tarflardan birinin vatandaşı ise veya anılan görevi yerine getirmekten alıkonulursa, Âkit Taraflardan birinin vatandaşı olmayan en kıdemli Uluslararası Adalet Divanı üyesi gerekli atamaları yapmaya davet edilecektir.

5. Tahkim Heyeti kararını oy çokluğu ile alacaktır. Böyle bir karar her iki Âkit Taraf için de bağlayıcı olacaktır. Her bir Âkit Taraf heyetteki kendi üyesinin ve tahkim sürecinde temsilinin masraflarını karşılayacaktır; Başkanın masrafları ve kalan masraflar Âkit Taraflarca eşit olarak ödenecektir. Tahkim Heyeti giderlerin daha yüksek bir oranının iki Âkit Taraftan biri tarafından ödenmesine re’sen karar verebilir ve bu karar her iki Âkit Taraf için de bağlayıcı olacaktır. Heyet, kendi usulünü kendisi belirleyecektir.

MADDE 9

Halefiyet

1. Âkit Taraflardan biri, gayri ticarî risklere karşı bir garanti tablosu oluşturmuşsa, garantörün yatırımcının haklarına herhangi bir halefiyeti diğer Âkit Tarafça tanınacaktır.

2. Garantör, yatırımcının kullanmaya yetkili olabileceği haklar dışında, herhangi diğer hakları kullanmaya yetkili olmayacaktır.

3. Bir Âkit Taraf ile garantör arasındaki uyuşmazlıkar, bu Anlaşmanın 6 ncı maddesi hükümleri çerçevesinde çözümlenecektir.

MADDE 10

Yatırımlara Uygulanma

İşbu Anlaşma, Âkit Taraflardan birinin ülkesinde diğer Âkit Tarafın yatırımcıları tarafından o Âkit Tarafın kanunları ve nizamlarına uygun olarak yapılmış olan yatırımların yanında bu Anlaşmanın yürürlüğe girmesinden sonra yapılmış olan yatırımlara da uygulanacaktır.

MADDE 11

Yürürlüğe Girme, Yürürlük Süresi ve Sona Erme

İşbu Anlaşma, Âkit Tarafların Hükümetlerinin birbirlerine işbu Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için Anayasal gereklerin tamamladığını bildirdikleri sonraki tarihten otuz (30) gün sonra yürürlüğe girecektir. Sonraki tarih, son bildirim mektubunun gönderildiği tarihi ifade eder.

2. Anlaşma on yıllık bir dönem için yürürlükte kalacak ve bu Maddenin üçüncü paragrafına göre sona erdirilmediği sürece yürürlükte kalacaktır.

3. Taraflardan her biri yazılı olarak diğer Tarafa bir (1) yıl öncesinden feshi ihbarda bulunarak, Anlaşmayı ilk on yıllık dönemin sonunda veya bundan sonra her an sona erdirilebilir.

4. İşbu Anlaşmanın sona erme tarihinden önce yapılan ya da gerçekleşen yatırımlarla ilgili olarak, bu Anlaşmanın diğer bütün Maddelerinin hükümleri, sözkonusu sona erme tarihinden itibaren ilave bir on yıl daha yürürlükte kalacaktır.

Bu Anlaşmayı Tarafların tam yetkili temsilcileri, huzurlarında imzalamışlardır.

Ankara’da 25.2.1998 tarihinde, Türkçe, Bahasa, Malezya ve İngilizce dillerinde hepsi de asıl olarak imzalanmıştır. Yorumda farklılık olması halinde İngilizce metin esas alınacaktır.

TÜRKİYE CUMHURİYETİ MALEZYA HÜKÜMETİ

HÜKÜMETİ ADINA ADINA

Güneş TANER





SIRASAYISI 66 NIN SONU