Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Kanunu Tasarısı ve Tarım, Orman ve Köyişleri ve Plan ve Bütçe Komisyonları

T.C.

Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü 22.6.1999 Sayı : B.02.0.KKG/196-342/2695

Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit Başbakan

T.C.

Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü 3.5.1996 Sayı : B.02.0.KKG/196-342/1847

Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve İçtüzüğün 78 inci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür.

Gereğini arz ederim.

Mesut Yılmaz Başbakan

1/902 Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Kanunu Tasarısı

T.C.

Başbakanlık Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü 7.8.1995 Sayı : B.02.0.KKG/101-841/3799

Orman Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 16.6.1995 tarihinde kararlaştırılan “Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Kanunu Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Prof. Dr. Tansu Çiller Başbakan

Dünya ve Türk harp tarihinin önemli bir dönüm noktasını teşkil eden 1915 Çanakkale deniz ve kara muharebelerinin yoğun cereyan ettiği, sahaları kapsayan Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkının; Tarihî, kültürel ve doğal dokusunu koruyarak, Çanakkale savaşlarında, Türk milletinin vatan sevgisini, kahramanlığını, cesaretini, azmini ve fedakârlığını Millî Parka gelen yerli ve yabancı ziyaretçilere yaşayan tarih yorumu ile sunmak üzere yeni düzenlemeler yapılması gerekmektedir.

Ayrıca Millî Park projesinin gerçekleşmesinde, büyük Atatürk’ün veciz bir şekilde belirttiği gibi, savaşan karşı taraf askerlerinin de “bizim evlatlarımız” olduğu yaklaşımı ile bir bütünlük arz edecek şekilde, Millî Parkın tanıtılması da gelecek kuşaklara karşı millî bir borçtur.

Bu düzenlemeler sırasında Tarihî yapanlar kadar yazanların da gerçeklere uyması ana ilkesi doğrultusunda hareket edilerek uluslararası standartlarda hazırlanacak, master plan ile Çanakkale savaşlarının mana ve öneminin gelecek nesillere ulaştırılması yanında, bugünlerde dünyamızda kendisini çok yoğun bir şekilde hissetiren savaşın dehşetinin ve barışın değerinin anlaşılmasına da katkıda bulunulacaktır.

Diğer yandan Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı sahası 26.5.1973 tarih ve 7/6477 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile orman rejimine alınarak 2.11.1973 tarihinde Millî Park olarak ilan edilmesine rağmen, bugüne kadar yukarıda belirtilen amaçlara uygun hizmetleri gerçekleştirecek yatırım, personel, araç ve gereçlerle henüz donatılamamıştır.

Bu duruma zamanında çok sağlıklı teşhis koyan sayın Cumhurbaşkanımızın 22.4.1994 tarih ve 3141 sayılı emirleri yanında; sayın Başbakanımızın da 18.7.1994 tarih ve 11430 sayılı talimatları üzerine Orman Bakanlığı koordinatörlüğünde ilgili bakanlıkların katkıları ile Millî Park düzenleme çalışmaları yeniden başlatılmıştır. Bu çalışmalar sürerken Millî Park 25.7.1994 tarihinde büyük bir orman yangını geçirmiş ve şehitlerimizin 4 049 hektar yeşil örtüsü yanmıştır. Yangına büyük duyarlılık gösteren aziz milletimiz, bu hüzünlü tablonun bir an evvel ortadan kaldırılması için maddî ve manevî büyük destek sağlamıştır.

Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkının ulusal ve uluslarararası harp Tarihî içindeki öneminin yanısıra doğal ve kültürel kaynak değerlerinin korunması amacıyla bu Kanun Tasarısı hazırlanmıştır.

Madde 1. – Genel gerekçede geniş olarak açıklandığı gibi Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı, diğer Millî Parklarımız arasında ayrıcalıklı bir yere ve öneme sahiptir. Bu nedenle Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkımızda yapılacak iş ve işlemler de özel önem taşımaktadır.

Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkında tarihî, kültürel ve doğal dokunun bozulmadan korunup geliştirilmesi ve yönetilmesi ile gelecek nesillere bu özellikleriyle devredilmesi için düzenleme yapılmıştır.

Madde 2. – Kanunun amacına uygun olarak sadece Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkında yapılacak faaliyetlerle hukukî ve cezaî hükümlerin kapsam maddesidir.

Madde 3. – Kanun metninde sıkça kullanılan deyimler için kısaltmalar yapılmakta; master plan, özel amenajman planı, günübirlik kullanma alanı gibi kavramlar bu madde ile açıklanmaktadır.

Madde 4. – Millî Park alanının korunması, geliştirilmesi ve yapılaşmasında; Millî Parkın kaynak değerleri birinci derecede dikkate alınarak yapılacak genel planlamayı, saha düzenlemelerini, yapılaşma ve faydalanma esaslarını düzenlemeyi amaçlamaktadır.

Madde 5. – Millî Park sınırları içindeki ormanların korunmasını, geliştirilmesini ve devamlılığının sağlanmasını; Millî Park sınırları içerisinde bulunan Hazineye ait arazileri ve diğer arazilerle ilgili düzenlemeleri ve tedbirleri içermektedir.

Millî Park sahası içerisindeki arazilerin gerek orman, gerekse arazi kadastrosu tamamlanmış bulunmaktadır. Orman alanları belirlendiğine, Millî Park içerisindeki Hazine arazileri Millî Park amacına uygun olarak Orman Genel Müdürlüğüne devredileceğine ve arazi kadastrosu yapılıp özel mülkiyete konu taşınmazlar saptandığına göre artık Millî Park sınırları içinde zilyetlik ve imar-ihya yolu ile toprak iktisap edilemeyeceği hususu maddeye derç edilmiştir.

Madde 6. – Millî Park alanları içerisinde 13 bin hektara ulaşan tarım alanlarında, halen geleneksel tarım faaliyetleri sürdürülmektedir. Tahıl hasadı sonunda anızların yakılmasıyla çıkan yangınlar orman alanlarına sirayet ederek Millî Park içerisinde orman yangınlarına sebebiyet vermektedir. Yeni teknikler uygulanarak, geleneksel tarımın değiştirilmesi amaçlanmıştır.

Bu durumun önlenmesi ve Millî Park sınırları içerisinde yer alan dokuz gazi orman köy halkının ekonomik durumlarının düzeltilmesi için tarım ve hayvancılık konusunda geliştirilmiş tekniklerin uygulanması ve bu köyler halkının özel ağaçlandırma çalışmalarına katılmalarının teşvik edilmesi amaçlanmaktadır.

Millî Parkın peyzaj bütünlüğünün bozulmaması için, tarımsal alanlardaki yapı ve tesislerin peyzaj yapısına uygunluğunu sağlamaktadır.

Madde 7. — Millî Park içerisindeki köyler halkının daha sağlıklı bir ortamda yaşamasını sağlamak için master planda belirlenen esaslara göre hazırlanacak uygulama imar planlarına ihtiyaç vardır.

Millî Parkın peyzaj bütünlüğünün bozulmamasını sağlamak üzere, bu imar planlarının hazırlanmasında Millî Park Müdürlüğünün uygun görüşünün alınması lâzımdır.

Ayrıca Millî Park sınırları içinde yer alan gazi köylerimizin pansiyonculuk ve turizm faaliyetleri yönünden desteklenmesi amacıyla düzenleme yapılmıştır.

Madde 8. — Millî Parkın destek kenti olan Eceabatta, Millî Parka gelenlerin sosyal ve ticarî ihtiyaçlarının karşılanması ve kentsel gelişmenin sağlanması doğrultusunda belediyece yapılacak uygulama imar planlarının hazırlanması ve revizyonunun 2873 sayılı Millî Parklar Kanunu ve Millî Park amaçlarına aykırı olmaması gerekmektedir.

Madde 9. — Millî Park içerisinde master plana göre belirlenecek bölgelerin, master plan hedefleri doğrultusunda geliştirilmesi için yetkili merci belirlenmektedir.

Madde 10. — Millî Parkın tarihî ve doğal dokusunun korunması için, mevcut yapıların ve yeni yapılaşmaların da bu dokuya uyumlu olmasını sağlamak üzere denetlenmesi gerekmektedir.

Madde 11. — Millî Park içerisinde Millî Parkın tarihî teması ve dokusu ile bağdaşmayan kaçak veya imara aykırı yapı ve tesislerin yer almaması gerekmektedir.

Madde 12. — Millî Parkta hazırlanan planlar doğrultusunda yapılacak tesislerin dışında izinler verilemeyeceğini belirtmek maksadıyla düzenlenmiştir. Ormanlık alanlardaki turistik tesislere, gecekondulaşmaya ve kooperatif yoluyla yapılaşmaya yasak getirilmektedir.

Madde 13. — Millî Parkı yalnız kendi hizmetlerinde kullanılacak malî kaynaklara kavuşturarak; koruma, geliştirme ve yapım hizmetlerinin, planlandığı sürede gerçekleşmesini desteklemek için yeni bir fon kurulmasını düzenlemektedir.

Madde 14. — Teşkil edilen fona sağlanacak gelirleri belirtmektedir.

Madde 15. — Fonun birinci ve ikinci derece ita amirlerini ve saymanlığının bağlı olacağı usul ve esasları fondan yapılacak harcamaları ve denetim esaslarını düzenlemektedir.

Madde 16. — Birinci Dünya Savaşında Gelibolu Yarımadası Muhabelerine sahne olan Tarihî Millî Parkın uluslararası tarih ve millî tarihimiz bakımından önemi, sadece bu tarihî millî parka ait bir yasa hazırlanmasını gerektirdiği gözönüne alınarak, burada işlenen suçlara da daha ağır cezaları getirmek ihtiyacını doğurmuştur. Temmuz 1994 ayında Gelibolu Yarımadası Millî Parkında çıkan orman yangınları 4 049 hektar alanın, yok olmasına neden olmuştur. Böyle bir felaketin tekrar yaşanmaması için önleyici tedbir almak üzere belirlenen yer dışında gecelemek, ateş yakmak, ateşi söndürmeden mahallini terk etmek; sönmemiş sigara veya her türlü yakıcı madde atmak; millî park sınırları içinde ve bu sınırlara 4 km mesafede anız ve bitki örtüsü yakmak yasaklanmıştır. Ülkemizde yerleşmiş olan “Anız Yakma” adeti, orman yangınına neden olması dışında dahi toprakta mevcut organik maddeler ile mikroorganizmaların ve minerallerin yok olmasına; dolayısıyla biyolojik dengenin bozulmasına ve verimin azalmasına neden olmaktadır. Toprağa verdiği zarar yanında, millî parkın da yanması ve yok olmasına sebep olabileceği gözönüne alınarak ve yasalardaki mevcut cezaların yetersizliği dikkate alınarak yeni yasaklar getirilmiştir.

Madde 17. — Millî park sınırları içinde belirlenen yerlerden başka yerlerde gecelemek, ateş yakmak, yakıcı madde atmak, ateşi söndürmeden mahallini terketmek, millî park sınırları içinde ve bu sınırlara 4 km mesafede anız yakmak “16 ncı maddede” suç sayıldığından, bu fiillerin işlenmesi halinde millî parka vereceği zararların büyüklüğü ve telafisinin imkânsızlığı gibi nedenlerle, yasaklanan bu fiillere verilecek cezalar belirlenmiştir. Cezaların caydırıcılığını sağlamak amacıyla bu madde de gösterilen cezalar için 647 sayılı Kanunun 4 üncü ve 6 ncı maddelerinin uygulanmaması hükmü getirilmiştir.

Diğer taraftan, ormanların dikkatsizlik ve tedbirsizlik ile yanmasına sebebiyet verenler ile kasten orman yakanlara verilen ve Türk Ceza Kanununda yer alan cezalar, yetersiz kalmakta, bu müeyyideler caydırıcı olamamaktadır. Cezaları artırmak her ne kadar tek başına orman yangınını önlemeye yetmeyecek ise de; yasalarda yer alacak ağır cezaların caydırıcılık unsuru taşıdığı da göz ardı edilemez.Çok itina ile korunması gereken, tüm millî parklar arasında ayrıcalıklı yeri olan Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkında taksirli veya kasten işlenen orman yakma fiillerinin daha ağır ceza hükümleri ile cezalandırılması amaçlanmışıtr. Cezaların caydırıcılığını sağlamak amacıyla 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun 4 ve 6 ncı maddelerinin tecil ve paraya çevirmeye ilişkin hükümlerinin uygulanmaması esası getirilmiştir.

Madde 18. — Orman Kanunu, Kara Avcılığı Kanunu ve Su Ürünleri Kanununda yasaklanan fiillerin millî park alanında işlenmesi halinde iki misli artırılarak cezalandırılacağı tazminatlarının da bir misli artırılacağı hükmü Gelibolu Yarımadası Millî Parkının özel tedbirlerle, diğer millî parklardan daha etkin olarak korunması, cezaların suç işlemekten caydırıcı etki yapması amacına yöneliktir.

Madde 19. — Millî Parkta vukua gelen yangın, hava şartlarının da etkisiyle bazı hallerde hızla yayılma eğilimi göstererek genişleyebilmektedir. Kanunlarımızda yangın söndürme mükellefiyeti olanların yangın söndürme faaliyetlerine katılımlarını sağlamak ve yangının hızla büyümeden söndürülmesini temin etmek amacı ile düzenlenmiştir.

Madde 20. — Bu Kanunda belirlenen suçların özelliği gereği meşhut suçlar kapsamında mütalaa edilmesi uygun olacağından, madde bu mahiyette düzenlenmiştir.

Madde 21. — Millî Parktaki savunma amaçlı askerî tesislerin kurulmasını ve savunma amacına ihtiyaç kalmayan tesislerin, millî park amaçları doğrultusunda kullanılmak üzere Orman Genel Müdürlüğüne devrine ilişkin hükümleri düzenlemektedir.

Madde 22. — Millî Park sahası dahilinde Lozan Barış Antlaşması ile uluslararası hükümlerin saklı olduğu vurgulanmaktadır.

Madde 23. — Millî Parkın; amacına uygun olarak korunması, geliştirilmesi, düzenlenmesi işletilmesi için Millî Parklar Tabiat Varlıklarını Koruma, İmar ve Kıyı Kanunlarının bu Millî Parkımızın doğal dokusunu, tarihî durumunu ve bu durumuyla gelecek nesillere aktarılmasını sağlamakta kısıtlamalar yaratan hükümlerinden etkilenmemesi bu madde ile sağlanmaktadır.

Madde 24. — Millî Parkın korunması, çağdaş bir şekilde yönetilmesi her mevsim bakımının sağlanması ve hazırlanan planları doğrultusunda geliştirilmesi amacıyla ihtiyaç bulunan kadroların tahsisi amaçlanmaktadır.

Madde 25. — Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde genel hükümler taşıyan 2873 sayılı Millî Parklar Kanununun uygulanmasıyla herhangi bir yasal boşluğa meydan verilmemesi sağlanmaktadır.

Madde 26. — Yönetmelik çıkarılması öngörülmektedir.

Madde 27. — Yürürlük maddesidir.

Madde 28. — Yürütme maddesidir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu 9.8.1999 Esas No. : 1/392 Karar No. : 1

Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Kanun Tasarısı, Orman Bakanı Sayın Nami Çağan, Adalet, Maliye ve Çevre Bakanlıklarının Temsilcilerinin de katıldığı 22 ve 28 Temmuz 1999 tarihli Komisyonumuz toplantılarında görüşülmüştür.

Kanun Tasarısının tümü üzerinde yapılan müzakerelerde;

Orman Bakanı Sayın Nami Çağan Tasarının geneli üzerinde verdiği açıklamalarda; Gelibolu Yarımadasının, ulusumuzun tarihinde önemli bir yer tuttuğunu bu özelliği dolayısıyla 26.5.1973 tarih ve 6477 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla Gelibolu Yarımadasının orman rejimine alındığını ve millî park ilân edildiğini, ancak, ayrılan ödeneklerin yetersizliği nedeniyle, millî parkın önemi ile orantılı hizmetlerin gerçekleştirilemediğini, ihtiyaç duyulan yatırım, araç-gereç, personelin tahsis edilemediğini, bu nedenlerle Orman Bakanlığının koordinatörlüğünde, bir bakanlıklararası kurulun oluşturulduğunu, bundan amacın millî parkın tarihî ve kültürel dokusunun bozulmadan korunması, geliştirilmesi ve aslında savaş yapılan bir alanda uluslararası barışa hizmet eden bir alan haline getirilerek, dünya uluslarına bu alanın tanıtılması olduğunu,

İfade etmişlerdir.

Kanun Tasarısının tümü üzerinde söz alan komisyon üyelerimiz de;

– Tasarının; Türkiye’nin ihtiyaç duyduğu bir Tasarı olduğunu,

– Sürdürülebilir kalkınmada, yöre halkının yaşam kalitesinin asla inkâr edilmemesi gerektiğini, yöre halkını da eğiterek, orman rejimi içinden çıkarmanın orman yangınlarını önlemede çok daha doğru yöntem olacağını, bunun için de yedinci ve sekizinci sınıf orman arazilerini açarak ekme ve sürme durumunda kalan çiftçilere, buraları sürerek, ekerek değil de, orman ürünlerinden yararlanarak yaşamının en iyi şekilde idame ettirilmesi için neler mevcutsa, onlar hakkında bir eğitimin verilmesinin gerektiğini,

– Türkiye’de çevre bilincinin önem kazandığı günümüzde bu konunun en çok dile getirildiği Avrupaya ve dünyaya karşı millî parklar konusunda ciddî bir adımın atılması gerektiği, bu adımın atılabilmesi için de mutlak suretle Tasarının kanunlaşmasının gerektiğini,

İfade etmişlerdir.

Kanun Tasarısının tümü üzerinde yapılan müzakereler sonucunda, Tasarının maddelerinin müzakeresine geçilmesi oy birliği ile kabul edilmiştir.

Kanun Tasarısının maddelerinin müzakeresi sonucunda;

– Gelibolu Yarımadası doğal dokusunun geçtiğimiz yıllarda çıkan yangınla bozulması, bilahare yangına karşı bir önlem olarak yangına dayanıklı türler başta olmak üzere yörenin doğasına uygun türlerle ağaçlandırılmasının yapılması sonucunda; “... doğal dokusunun bozulmadan korunması...” ibaresi önemini kaybetmiş, bu ibarenin yerine, “... orman ve bitki örtüsü korunması...” ibaresi konularak mevcut bitki örtüsünün muhafazası sağlanmış ve birinci madde bu değişiklikle kabul edilmiştir.

– Tasarının üçüncü maddesinin;

1. Master planlarında Millî Parkın korunması, geliştirilmesi, yönetimi, tanıtılması ile ilgili esasları ve planda öngörülen koruma ve gelişim bölgeleri için yapılacak her türlü uygulama planlarının Orman Bakanlığınca yapılacağı esasını getirmek amacıyla (f) bendi,

2. Master planı içerisinde yer alan bölgelerin kullanım şeklini belirleyen planları ifade açısından (g) bendi,

3. Millî Parka günü birlik gelen ziyaretçilerin çeşitliliğini ifade açısından, “dinlenme ve diğer” kelimeleri ilave edilerek (h) bendi,

Yeniden düzenlenmiş ve madde bu değişikliklerle kabul edilmiştir.

– Tasarının dördüncü maddesinin;

1. Millî Park alanının korunması, iyileştirilmesi, geliştirilmesi ve yapılaşmasında uyulacak esasların master planına göre belirlenmesi amacıyla birinci fıkrasına, “iyileştirilmesi” ve “master” kelimeleri eklenmiş,

2. Statü belirlenmesinde ve merciide denkliği sağlamak amacıyla (b) bendindeki “Millî Park Müdürlüğünün” ibaresi, “Orman Bakanlığı” olarak değiştirilmiş,

3. (c) bendindeki, “... görünüş ve renklerinin görsel kirlilik...” kelimeleri, görüntü kirliliği denilince, görünüş ve rengin esas olması nedeniyle “...görüntü kirliliği...” olarak değiştirilmiştir,

4. Millî park alanında çıkarma yapılan kıyılarda ifadesinin daha açık ve anlaşılır olabilmesi için (d) bendine “askerî” kelimesi ilave edilmiş ve madde bu değişikliklerle kabul edilmiştir.

– Beşinci maddesinin üçüncü fıkrasındaki “ayrıca” kelimesi gereksiz görülerek metinden çıkarılmıştır.

– Yedinci maddesinin ikinci fıkrasındaki “içerisinde” kelimesi redaksiyon mahiyetinde “içinde” olarak değiştirilmiştir.

– Dokuzuncu maddesi; millî parkın, yönetimi, korunması, geliştirilmesi, tanıtılması ve uygulama planlarının yapım esaslarını belirleyen ana plan olduğu için yenilenmesinin Bakanlar Kurulu ve Orman Bakanlığınca yapılacağı esasından hareketle başlığı ile birlikte yeniden düzenlenmiştir.

– Onikinci maddesinin son cümlesi; millî park alanı içindeki yapılaşma yasağının gerçek kişileri de kapsaması amacıyla “Millî park alanı içinde ferdi veya kooperatifleşme yolu ile her türlü yapı ve gecekondu yapılamaz.” şeklinde değiştirilmiş, ayrıca madde matlabına izin ve irtifakın bir hak olması hasebiyle “hakkı” kelimesi ilave edilmiştir.

– Ondördüncü maddesinin;

1. a) bendi, genel bütçeden fona ayrılacak miktarın belirsiz olması ve reel değerinin korunması amacıyla yeniden düzenlenmiş,

2. Üçüncü fıkrasının son satırında yer alan “banka ve sigorta” ibarelerinden sonra gelmek üzere “muameleleri” kelimesi redaksiyon mahiyetinde eklenmiş ve madde bu değişikliklerle kabul edilmiştir.

– Onbeşinci maddesinin;

1. Yedinci fıkrasında redaksiyon yapılmış,

2. Dokuzuncu fıkrasında 4353 sayılı Kanunun kabul tarihi ve yayımlandığı Resmî Gazete zikredilmiş,

3. Onuncu fıkrasının (a) bendindeki “...özellik ve karakteri bozulmadan...” ibarelerinin yerine “...topoğrafik özellik ve genetik karakterik bozulmadan...” ibareleri yerleştirilerek fondan yapılacak harcamaların daha kapsamlı olması sağlanmış,

4. (d) bendindeki, “millî parktaki bina ve tesislerin gayesine uygun olarak işletilmesi için gerekli müşavirlik hizmetleri” ifadeleri, millî parkta görevli teknik elemanlarca zaten yerine getirileceği için gereksiz israftan kaçınmak amacıyla metinden çıkarılmış, madde bu değişikliklerle kabul edilmiştir.

– Onaltıncı maddesinin ikinci fıkrası, redaksiyon mahiyetinde (d) bendi olarak eklenmiştir.

– Onaltıncı maddede yapılan redaksiyona paralel olarak onyedinci maddesinin;

1. (a) bendindeki para cezası, “hafif para cezası”

2. (b) bendindeki “ağır hapis cezası”, “ağır para cezası”,

3. Beş ve altıncı fıkralarındaki “hayatınca” kelimeleri, “hayatı boyunca”,

şeklindeki, redaksiyona tabi tutularak değiştirilmiş ve madde bu değişikliklerle kabul edilmiştir.

4. Altıncı fıkradan sonra gelmek üzere, Gelibolu Yarımadasında meydana gelen yangın sonucu, 6831 sayılı Orman Kanununda 4114 sayılı Kanun ile terör amaçlı orman yakan terör örgütü üyelerine verilen hapis ve para cezalarının büyük oranda artırılması nedeniyle 6831 sayılı Kanunla paralellik sağlamak üzere yeni bir yedinci fıkra eklenmiş ve madde bu değişikliklerle kabul edilmiştir.

– Yirmiüçüncü maddesindeki kanunlara 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu ilave edilerek sahada mevcut kültür ve tabiat varlıklarının sözkonusu kanundaki hükümlerden yararlanması sağlanmıştır.

– Yirmidördüncü maddeye ekli kadro cetveline bir millî park müdürü kadrosu ilave edilmiş, ayrıca yeni ihtiyaçlar dikkate alınarak bazı unvanlarda değişiklik yapılarak madde kabul edilmiştir.

– Tasarının 2, 6, 8, 10, 11, 13, 18, 19, 20, 21, 22, 25, 26, 27 ve 28 inci maddeleri aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, havalesi gereğince Plan ve Bütçe Komisyonuna gönderilmek üzere saygıyla sunulur.
 

	Başkan	Başkanvekili	Sözcü
	Abdullah Turan Bilge	Hasan Kaya	Evren Bulut
	Konya	Konya	Edirne
		(İmzada bulunamadı)
	Kâtip	Üye	Üye
	Numan Gültekin	Ali Halaman	İsmet Vursavuş
	Balıkesir	Adana	Adana
	Üye	Üye	Üye
	Mehmet Özyol	Nurettin Dilek	Latif Öztek
	Adıyaman	Diyarbakır	Elazığ
	Üye	Üye	Üye
	Zeki Ertugay	Necati Albay	Ali Özdemir
	Erzurum	Eskişehir	Gaziantep
			(İmzada bulunamadı)
	Üye	Üye	Üye
	Mecit Piruzbeyoğlu	Ali Güngör	Yücel Erdener
	Hakkâri	İçel	İstanbul
	(İmzada bulunamadı)
	Üye	Üye	Üye
	Mehmet Serdaroğlu	Tunay Dikmen	Musa Demirci
	Kastamonu	Muğla	Sıvas
		Üye
		Abdullah Veli Seyda
		Şırnak
		(İmzada bulunamadı)

Amaç

MADDE 1. – Bu Kanunun amacı; 1915 Çanakkale deniz ve kara muharebelerinin cereyan ettiği Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkının tarihî, kültürel değerleri ile orman ve bitki örtüsünün korunması, geliştirilmesi ve yönetimine ilişkin esas ve usullerin düzenlenmesi ile Türk vatan savunmasının ve doğanın güzel bir örneği olarak uluslararası barışa hizmet etmesi için Dünya uluslarına tanıtılmasıdır.

Kapsam

MADDE 2. – Kanun Tasarısının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Tanımlar

MADDE 3. – Bu Kanunda geçen;

a) Bakanlık; Orman Bakanlığını,

b) Bakan; Orman Bakanını,

c) Millî Park Müdürlüğü; Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Müdürlüğünü,

d) Millî Park; 26.5.1973 tarihli ve 7/6477 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve eki haritada sınırları belirtilen Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkını,

e) Fon; Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Fonunu,

f) Master Planı; Bu Kanun hükümlerine göre hazırlanan ve Millî Parkın korunması, geliştirilmesi, yönetimi, tanıtılması ile ilgili planlama esaslarını, bu planla öngörülen koruma ve gelişim bölgeleri için hazırlanacak uygulama planlarının yapım esaslarını belirleyen ve Bakanlıkça onanan planı,

g) Uygulama planları; Millî Park ve gelişme bölgeleri için tasdikli halihazır harita üzerinde master plan esaslarına göre, mülkiyet, koruma, kullanma, yapılaşma, altyapı ve ulaşım-dolaşım, ağaçlandırma gibi esasları belirleyen ve onanan planları,

h) Günübirlik kullanma alanı; Millî Parka günübirlik gelen ziyaretçilerin konaklama hariç, dinlenme ve diğer ihtiyaçlarını karşılayacak tesislerin yer aldığı alanı,

i) Özel amenajman planı; Millî Park ormanlarında yapılacak teknik müdahaleleri düzenleyen planı,

İfade eder.

Genel esaslar

MADDE 4. – Millî Park alanının korunması, iyileştirilmesi, geliştirilmesi ve master plana göre yapılaşmasında uyulacak esaslar şunlardır:

a) Millî Parkın doğal, tarihî ve kültürel değerleri, harp tarihi esaslarına ve çevreye uyumlu olarak korunur ve geliştirilir.

b) Millî Park alanındaki 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu Kapsamına giren taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarında yapılacak uygulamalarda ilgili mevzuat kapsamında Kültür Bakanlığının; bunun dışındaki yapı ve tesislerde Orman Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle bu Kanun hükümleri ve bu Kanun hükümlerine göre hazırlanan master plan esasları uygulanır.

c) Millî Park içindeki orman alanlarında Bakanlıkça yaptırılacak günübirlik kullanma alanları ile bu Kanun hükümlerine aykırı sonuçlar içermeyecek biçimde düzenlenecek master planın gerekli gördüğü esaslar dışında yeni yapı ve tesis yapılamaz. Bu bent hükümlerine göre yapılacak yapıların görüntü kirliliği meydana getirmeyecek şekilde doğa ile uyumlu olarak inşaası esastır.

d) Millî Park alanında askerî çıkarma yapılmış olan kıyılarda, anıtsal düzenlemeler dışında yapı ve tesis yapılamaz.

e) Millî Park alanında belediyelerce mücavir alan tesis edilemez.

f) Millî Park alanında; kömür ve akaryakıt depoları, tersane, sanayi ve benzeri tesisler kurulamaz.

g) Millî Park alanında; taş, kum, çakıl, mermer, kireç ocakları ve benzerleri açılamaz. Maden arama ve işletme faaliyetleri yapılamaz.

Orman alanları

MADDE 5. – Millî Park içinde yeralan Devlet ormanları için, Millî Park özel Amenajman Planı yapılır ve uygulanır.

Ormanların korunmasında, yangın, hastalık ve zararlılarla mücadelede, 6831 sayılı Orman Kanunu hükümleri uygulanır.

Millî Park için özel yangın söndürme planı yapılır ve uygulanır.

Millî Park içindeki köy yerleşim alanları ve belediye hudutları dışındaki Hazine arazileri, Millî Park amacına uygun olarak kullanılmak üzere, bedelsiz olarak Orman Genel Müdürlüğü adına devir ve tescil edilir. Millî Park alanı içinde, zilyetlik ve imar-ihya yoluyla toprak kazanılamaz.

Millî Parkta 6831 sayılı Orman Kanununun 2 nci madde uygulaması yapılamaz. Millî Parkın sahası her ne sebeple olursa olsun daraltılamaz.

Tarım alanları

MADDE 6. – Kanun Tasarısının 6 ncı maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Köy yerleşim alanları

MADDE 7. – Millî Park master planındaki esaslara ve yürürlükteki imar mevzuatına göre, köy yerleşim alanlarının uygulama imar planları, Millî Park Müdürlüğünden uygun görüş alınarak öncelikle yapılır.

Millî Park sınırları içinde yeralan gazi köyler halkının kalkındırılması amacı ile pansiyonculuk ve diğer turizm faaliyetleri teşvik edilir.

Eceabat yerleşim alanı

MADDE 8. – Kanun Tasarısının 8 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Master planı ve uygulama planı

MADDE 9. – Millî Parkın Master Planının yenilenmesi veya tadili Orman Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu Kararı ile yapılır.

Millî Parkın uygulama planları, Master Plan esaslarına göre Bakanlıkça yapılır veya yaptırılır.

Yapıların denetimi

MADDE 10. – Kanun Tasarısının 10 uncu maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Yapıların yıkılması

MADDE 11. – Kanun Tasarısının 11 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

İzin ve İrtifak hakkı

MADDE 12. – Millî Parkta, bu Kanun hükümlerine uygun olarak yapılacak planlarda belirtilen yapı ve tesislerin dışında kalan alt ve üst yapılara izin ve irtifak hakkı verilmez. Millî Park alanı içinde ferdi veya kooperatifleşme yolu ile her türlü yapı ve gecekondu yapılamaz.

Fon teşkili

MADDE 13. – Kanun Tasarısının 13 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Fonun gelirleri

MADDE 14. – Fonun gelirleri şunlardır:

a) Her yıl genel bütçeden Orman Bakanlığına ayrılan payın en az binde biri oranında Genel Bütçeden aktarılacak pay,

b) Millî Park giriş ücretleri, müze ve tanıtma merkezi giriş ücretleri, günübirlik kamp alanı gelirleri, kira ve işletme gelirleri,

c) Her türlü tanıtım, basım ve yayın gelirleri,

d) Bağışlar, faiz ve diğer gelirler,

Fonun gelirleri T.C. Ziraat Bankasında açılacak bir hesapta toplanır.

Fon; kurumlar vergisinden, bağış ve yardımlar nedeniyle veraset ve intikal vergisinden, her türlü işlemler dolayısıyla tahakkuk edecek faizler, banka ve sigorta muameleleri vergisinden muaftır.

Fonun kullanılması

MADDE 15. – Fon, Millî Park Müdürlüğü hizmetlerinde kullanılır.

Merkezde, fonun birinci derecede ita amiri bakandır. Bakan bu yetkisini sınırlarını açıkça belirlemek suretiyle alt kademelere devredebilir.

Taşrada, fonun ikinci derece ita amiri millî park müdürüdür. Müdürün yokluğunda yetkili bu görevi yerine getirir.

İta amirleri, birinci derecede imza atmaya yetkili olup, mevzuat dahilinde fonun amacına uygun kullanılmasını ve fon menfaatlerinin korunmasını sağlar ve fonu yönetir.

Fon saymanı, Bakanlığın teklifi üzerine Maliye Bakanlığınca atanır.

İta amirliği, saymanlık ve tahakkuk memurluklarından ikisi aynı kimse üzerinde birleşemez.

Fonun kullanılması 1050 sayılı Muhaseb-î Umumiye Kanununun, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 832 sayılı Sayıştay Kanununun; vizeye ilişkin hükümlerine tabi değildir.

Fonun denetimi Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu tarafından yapılır.

Fonla ilgili dava ve icra takipleri, 18.1.1943 tarihli ve 5307 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 4353 sayılı Kanun hükümlerine göre yürütülür.

Fondan yapılacak harcamalar şunlardır :

a) Millî parkta etüd, envanter, planlama, proje çalışmaları, müşavirlik hizmetleri, millî parkın topoğrafik özellik ve genel karakteri bozulmadan korunması, yangın ve zararlılarla mücadele edilmesi, tabiî kaynakların geliştirilmesi, düzenlenmesi, restorasyonu, imar, ıslâh ve çevre tanzimi, özel plan ve projelere göre yapılacak her türlü faaliyetlerin gerektirdiği harcamalar,

b) Kanun kapsamına giren sahalarda, planları gereğince gerekli taşınmazların tahsisi ve uygun taşınmazların kamulaştırılması, belli sürelerle intifa hakkı satın alınması, kiralanması ile ilgili harcamalar,

c) Millî parktaki işletme, tanıtma, dinleme ve spor tesisleri, alt yapı, üst yapı, idare binası, sosyal binalar, müze, ziyaretçi merkezi, tanıtma merkezi, anıt, şehitlik, saha sergileri ve bu tür faaliyetlerle ilgili her türlü harcamalar,

d) işçi ücretleri, giyecek, yiyecek, fazla mesaî, tazminat, ikramiye, sosyal yardım ve temsil-ağırlama ile ilgili her türlü giderler,

e) Millî park hizmetlerinin gerektirdiği her türlü araç, gereç, ekipman ve benzeri taşınırların satın alınması, kiralanması, bakımı, onarımı, işletilmesi ile ilgili her türlü harcamalar,

f) Demirbaş ve tüketim malzemeleri ile ilgili harcamalar,

g) Fonun idaresi ile ilgili vergi, resim, harç, faiz, PTT ücretleri gibi giderler,

h) Yangın söndürme çalışmaları sırasında üstün başarı gösterenlere yangın idare amirinin teklifi üzerine mülkî amirlerin uygun görüşü ve bakanın onayı ile verilecek ödüller,

i) 6 ve 7 nci maddelerde belirtilen teşvik ve desteklemeler için her yıl toplanacak fon gelirlerinin % 20’sini geçmemek üzere yapılacak harcamalar,

Fonun gelirlerinin tahsili ve kullanılması ile ilgili hususlar, Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Yasaklar

MADDE 16. – Millî Park sınırları içinde;

a) Belirlenen yerlerden başka yerde gecelemek,

b) Belirlenen yerler dışında ateş yakmak veya izin verilen yerlerde yakılan ateşi söndürmeden mahallini terketmek,

c) Sönmemiş sigara veya hertürlü yakıcı madde atmak,

d) Millî Park sınırları içinde ve bu sınırlara dört kilometre mesafede anız veya benzeri bitki örtüsünü yakmak,

Yasaktır.

Cezalar

MADDE 17. — 16 ncı maddenin;

a) (a) bendinde belirlenen fiili işleyenler iki milyon lira hafif para cezası ile,

b) (b) ve (c) bendlerinde belirtilen fiilleri işleyenler iki yıldan aşağı olmamak üzere hapis, yirmi milyon liradan yüz milyon liraya kadar ağır para cezası ile,

c) (d) bendinde belirtilen fiilleri işleyenler dört yıldan aşağı olmamak üzere hapis, yüz milyon liradan altıyüz milyon liraya kadar ağır para cezası ile,

cezalandırılır.

Millî Park sınırları içinde tedbirsizlik ve dikkatsizlik ile orman yangınına sebebiyet verenlerbeş yıldan on yıla kadar hapis ve altıyüz milyon liradan bir milyar liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.

Kasten orman yakanlar ise oniki yıldan onbeş yıla kadar ağır hapis ve bir milyar liradan iki milyar liraya kadar ağır para cezasına mahkûm edilir.

İkinci ve üçüncü fıkralarda belirtilen suçların işlenmesi nedeniyle yanan orman alanı üç hektardan fazla olduğu takdirde verilecek cezalar bir kat artırılır.

İkinci fıkradaki fiilden bir kişinin hayatı boyunca tehlike hâsıl olursa verilecek cezalar ayrıca dörtte bir oranında; ölüm meydana gelirse yarısı oranında artırılır.

Üçüncü fıkradaki fiilden bir kişinin hayatı boyunca tehlike hâsıl olursa verilecek cezalar bir misli artırılır; ölüm meydana gelirse müebbet ağır hapis cezasına hükmedilir.

Terör amacı ile bir örgüte mensup kişi ve kişilerce orman yakılması halinde; bu kişi ve kişiler hakkında; 6831 Sayılı Orman Kanununun 110 uncu Maddesinin beşinci fıkrası hükümleri uygulanır ve bu davalara 2845 sayılı Devlet Güvenlik Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkındaki Kanun gereğince Devlet Güvenlik Mahkemelerince bakılır.

Bu maddede gösterilen cezalar için 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun 4 üncü 6 ncı maddeleri uygulanmaz.

Ceza ve tazminatların artırılması

MADDE 18. — Kanun Tasarısının 18 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

İdarî cezalar

MADDE 19. — Millî Park sınırları içinde vukua gelecek yangınları söndürmek için yetkili memurlar ve orman teşkilâtı tarafından yangın mahalline gitmeleri emrolunmasına veya mahallî mutad vasıtalarla ilân edilmesine rağmen orman yangınını söndürmeye gitmekten imtina eden mükellefler veya gidip de çalışmayanlar ve verilen işi yapmayanlar hakkında mülkî idare amirleri tarafından on milyon lira para cezası uygulanır.

Yargılama usulü

MADDE 20. — Kanun Tasarısının 20 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Askerî ihtiyaçlar

MADDE 21. – Kanun Tasarısının 21 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Uluslararası yükümlülükler

MADDE 22. — Kanun Tasarısının 22 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Uygulanmayacak hükümler

MADDE 23. — 2873 sayılı Millî Parklar Kanununun 18 inci maddesinin (b) bendi hükmü ile 3194 sayılı İmar Kanununun, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun, 2873 sayılı Millî Parklar Kanununun ve 3621 sayılı Kıyı Kanununun bu Kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz.

Kadro ihdası

MADDE 24. — Ekli 1 sayılı listede yer alan kadrolar ihdas edilerek, 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye bağlı cetvellere Orman Bakanlığı bölümleri olarak eklenmiştir.

Bu Kanunda hüküm bulunmayan haller

MADDE 25. — Kanun Tasarısının 25 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Yönetmelik

MADDE 26. — Kanun Tasarısının 26 ncı maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Yürürlük

MADDE 27. — Kanun Tasarısının 27 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Yürütme

MADDE 28. — Kanun Tasarısının 28 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Kurumu : Orman Bakanlığı

Teşkilâtı : Taşra

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Plan ve Bütçe Komisyonu 15.10.1999

Esas No. :1/392

Karar No. :62

Orman Bakanlığınca hazırlanarak, Bakanlar Kurulunca 19 uncu ve 20 nci yasama dönemlerinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan, ancak Türkiye Büyük Millet Meclisinin erken genel seçimlerle yenilenmesi nedeniyle İçtüzüğün 77 nci maddesi hükmü gereğince kadük olan “Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Kanun Tasarısı”, bu defa, Hükümetçe 22.6.1999 tarihinde yenilenmiş ve yenilemeye ilişkin Başbakanlık yazısının 29.6.1999 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulmasını takiben, Başkanlıkça aynı gün tali komisyon olarak Çevre Komisyonu, Adalet Komisyonu ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilmiştir. Sözkonusu Tasarı Komisyonumuzun 10.8.1999 tarihinde yaptığı 28 inci birleşimde, Orman Bakanı Nami Çağan, Orman Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Çevre Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı temsilcilerinin de katılımlarıyla incelenmiş ve konunun daha ayrıntılı bir şekilde incelenip, gerekli düzenlemelerin yapılabilmesini teminen bir alt komisyon kurulmasına karar verilmiştir.

Bilindiği gibi, 2.11.1973 tarihinde millî park olarak ilan edilen Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı gerek Türk tarihî gerekse Dünya harp tarihi açısından önemli bir yere sahiptir. Millî Parkın ulusal ve uluslararası harp tarihi içindeki öneminin yanısıra doğal ve kültürel kaynak değerlerinin korunması açısından, Türk milletinin vatan sevgisinin, kahramanlığının, cesaretinin, azminin bir göstergesi olarak yeniden düzenlenmesi Millî Parkın tanıtılmasına ve gelecek kuşaklara miras olarak bırakılmasına katkı sağlayacaktır. Bu çerçevede, çeşitli dönemlerde millî park sınırları içerisinde meydana gelen orman yangınlarının yarattığı tahribatın giderilmesinin yanında, Çanakkale savaşlarının anlam ve öneminin gelecek nesillere ulaştırılması savaşın dehşetinin, barışın değerinin anlaşılmasını sağlayacak çalışmaların etkin bir şekilde yapılabilmesi ve kuruluşlar arasındaki koordinasyonun sağlanabilmesine imkân verecek bir düzenlemeye ihtiyaç vardır.

Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde; Gelibolu Yarımadasının tarihi, kültürel ve doğal dokusunun bozulmadan korunması, geliştirilmesi ve yönetimine ilişkin esas ve usullerin düzenlenmesi ve Dünya uluslarına tanıtılmasının amaçlandığı anlaşılmaktadır.

Tasarının tümü üzerinde yapılan görüşmelerde;

— Tasarıya konu olan sahanın Bakanlar Kurulu Kararı ile orman rejimine alınmış olduğu, bu nedenle de 6831 sayılı Orman Kanunu hükümlerine tabi olduğu, diğer taraftan, sözkonusu sahanın Millî Park ilan edilmiş olması nedeniyle de Millî Parklar Kanununa tabi olduğu, bu nedenle de ayrı bir kanun çıkarmanın uygulamada yarar sağlamayacağı,

— Tasarı ile oluşturulması öngörülen “Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Fonu”nun Bütçe kapsamı dışında tutulmasının bütçenin birliği ilkesini zedeleyeceği, esasen mevcut Millî Parklar Fonunun sözkonusu alanın ihtiyaçlarının giderilmesi için yeterli olacağı,

Şeklindeki görüş ve eleştirileri takiben Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda;

—Tasarının, Gelibolu yarımadasının tarihî ve doğal önemi nedeniyle özel bir kanuna tabi olması gerektiği düşüncesinden hareketle hazırlandığı,

— Kurulması öngörülen Millî Parkın ihtiyaçlarının tam olarak ve anında karşılanabilmesi için Tasarı ile oluşturulması düşünülen Fonun Bütçe kapsamı dışında tutulmasının kaçınılmaz olacağı, ayrıca Fonun denetiminin Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu tarafından yapılacağı, bu nedenle bütçe kapsamı dışında tutulmasının denetim açısından bir eksiklik doğurmayacağı,

İfade edilmiştir.

Alt Komisyon, 11 ve 12 Ağustos 1999 tarihlerinde ilgili kurum ve kuruluş temsilcilerinin de katılımlarıyla, Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonunca kabul edilen metni de dikkate alarak yapmış olduğu titiz ve kapsamlı çalışmaları sonucunda hazırladığı metni bir raporla birlikte komisyonumuza sunmuştur.

Bu defa, Komisyonumuzun, 14.10.1999 tarihinde Orman Bakanı Nami Çağan ile ilgili kuruluşların temsilcilerinin de katılımlarıyla yapmış olduğu 4 üncü birleşimde, görüşmelere Alt Komisyon tarafından hazırlanan metin üzerinden devam edilmesine karar verilmiştir.

Alt Komisyon tarafından hazırlanan metin;

—1 ve 2 nci maddeleri aynen,

—3 üncü maddesi; (d) bendine Millî Park alanında Bakanlar Kurulu iznine tabi olmak şartıyla maden arama ve işletme faaliyetinde bulunabilme imkânı tanıyan bir hükmün ilave edilmesi ve (ı) bendine Eceabat’ın imar planının hazırlanmasında gözetilecek kanunlar arasında, bu Kanunun da yer alacağına ilişkin bir hükmün ilave edilmesi suretiyle,

—4 üncü maddesi, son fıkrasında yer alan “her türlü” ibaresinin “hiç bir” şeklinde değiştirilmesi suretiyle,

— 5 inci maddesi; Sekizinci fıkrasının (ı) bendinde yer alan “% 20’sini” ibaresinin “% 40’nı” şeklinde değiştirilmesi, son fıkrasına “Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Fonu”nun Bütçe kapsamı dışında olduğuna, gelirlerinden hiç bir şekilde kesinti yapılamayacağına ve bu Fonun Genel Bütçeye gelir kaydedilemeyeceğine ilişkin hükümlerin ilave edilmesi suretiyle,

—6, 7, 8 ve 9 uncu maddeleri aynen,

— 10 uncu maddesi, Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Fonu gelirlerinin, “Millî Parklar Fonu”na aktarılmasını önleyici bir hükmü ihtiva edecek şekilde yeniden düzenlenmek suretiyle,

— 11 inci maddesi, ihtiyacın Orman Bakanlığının mevcut kadrolarından karşılanacağı dikkate alınarak ekli kadro cetvelleri ile birlikte metinden çıkarılmak suretiyle,

— 12 nci ve 13 üncü maddeleri ile yürürlük ve yürütmeye ilişkin 14 üncü ve 15 inci maddeleri ise, metinden çıkarılan madde nedeniyle 11, 12, 13 ve 14 üncü maddeler olarak aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
 

	Başkan	Başkanvekili
	Metin Şahin	Mehmet Hanifi Tiryaki
	Antalya	Gaziantep
	Sözcü	Kâtip
	Nihat Gökbulut	Cafer Tufan Yazıcıoğlu
	Kırıkkale	Bartın
	Üye	Üye
	Abdülkadir Akcan	Gaffar Yakın
	Afyon	Afyon
	Üye	Üye
	Ali Uzunırmak	M. Altan Karapaşaoğlu
	Aydın	Bursa
	Üye	Üye
	Oğuz Tezmen	Hakkı Duran
	Bursa	Çankırı
	(İmzada bulunamadı)
	Üye	Üye
	Ramazan Gül	Aydın Ayaydın
	Isparta	İstanbul
	Üye	Üye
	Ali Coşkun	Nesrin Nas
	İstanbul	İstanbul
	Üye	Üye
	Masum Türker	Hasan Metin
	İstanbul	İzmir
	Üye	Üye
	Necdet Tekin	Mehmet Ali Yavuz
	Kırklareli	Konya
	Üye	Üye
	Süleyman Çelebi	Ş. Ramis Savaş
	Mardin	Sakarya
	Üye	Üye
	Tarık Cengiz	Hasan Özgöbek
	Samsun	Uşak

 
 
 

Orman Bakanlığınca hazırlanarak, Bakanlar Kurulunca 19 uncu Yasama Döneminde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan, kanunlaşmadığı için 20 nci Yasama Döneminde yenilenen, ancak bu Dönemde de kanunlaşmayan ve İçtüzüğün 77 nci maddesi hükmü gereğince kadük olan “Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Kanun Tasarısı”, bu defa, Hükümetçe 22.6.1999 tarihinde yenilenmiş ve yenilemeye ilişkin Başbakanlık yazısının 29.6.1999 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulmasını takiben, Başkanlıkça aynı gün tali komisyon olarak Çevre Komisyonu, Adalet Komisyonu ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilmişti. Sözkonusu Tasarının; Komisyonumuzun 10.8.1999 tarihinde yaptığı 28 inci birleşimde, konunun daha ayrıntılı bir şekilde incelenip olgunlaştırılmasını temin etmek amacıyla bir alt komisyon kurulmasına karar verilmiştir.

Alt Komisyon; 11.8.1999 -12.8.1999 tarihlerinde ilgili kurum ve kuruluş temsilcilerinin de katılımlarıyla Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonunun metnini de dikkate alarak yapmış olduğu kapsamlı ve titiz inceleme ve değerlendirmeler sonucunda çalışmalarını tamamlamıştır.

Bu çalışmalar sonucunda Alt Komisyonumuzda;

—Tasarının, hizmetin mahiyetine daha uygun bir hale getirilmesini temini amacıyla bazı maddeleri ile bölümlerinin birleştirilmesinin uygun olacağı,

—Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonunun yaptığı çalışmaların da dikkate alınmasında yarar görüldüğü,

— Metinde geçen “Master Plan” ibarelerinin, uygulamada Orman Bakanlığınca çeşitli çalışmalar ve yazışmalar ile yönetmeliklerde kullanılan “Uzun devreli gelişme planı” şekline dönüştürülmesinde yarar görüldüğü,

— Hazine arazilerinin, Katma bütçeli bir kuruluş olan Orman Genel Müdürlüğü adına tahsis ve tescilinin uygulamada sakıncalara yol açabileceği göz önünde bulundurularak, arazi tahsisinin bu Kanunun uygulanmasından sorumlu olan Orman Bakanlığına yapılması ve tapu kayıtlarında “orman arazisi tesciline yer verilmesi gerektiği”,

— Tasarının bazı maddelerinde anlamı daha iyi ifade edebilmek amacıyla gerekli redaksiyonların yapılmasının uygulamada çıkması muhtemel tereddütlerin giderilmesine katkı sağlayacağı,

—Fon harcamalarının 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu kapsamına alınmasının harcama disiplini açısından yararlı olacağı,

— Cezalar ve bu cezalarla tazminatların artırılmasına ilişkin hükümleri düzenleyen maddelerin, 765 sayılı Türk Ceza Kanunu ile 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunda, 28.7.1999 tarihli ve 4421 sayılı Kanunla yapılan değişikliklerin dikkate alınması, terör amacı ile orman yangınlarına sebebiyet verenlere uygulanacak cezaların daha ayrıntılı bir şekilde belirtilmesi doğrultusunda yeniden düzenlenmesinin uygun olacağı,

—İdarî cezalara ilişkin Tasarının 19 uncu maddesinin, uygulamada herhangi bir tereddüte mahal vermemek amacıyla 6831 sayılı Orman Kanununun 69 uncu maddesinde belirtilen mükellefleri kapsayacak şekilde yeniden düzenlenmesinin hukuksal açıdan uygun olacağı, ayrıca öngörülen on milyon lira idarî para cezasının, Tasarının hazırlandığı tarihten bu yana geçen sürede enflasyon nedeniyle caydırıcılığını yitirdiği, bu nedenle yüz milyon lira olarak değiştirilmesinin uygun olacağı, şeklindeki görüşler doğrultusunda bir metin oluşturularak Komisyonumuzun takdirlerine sunulması kararlaştırılmıştır.

Ayrıca Alt Komisyonumuzda;

— Millî Park sınırları içinde kalan yerleşim birimlerinde, Tasarının 7 nci maddesinin ikinci fıkrası ile pansiyonculuğun teşvik edileceğinin hükme bağlandığı, bunun İmar Kanununa aykırı yapılaşmaya sebep olabileceği için ihtiyatla karşılanması gerektiği, bu nedenle sözkonusu hükmün Tasarının amacı da dikkate alınarak yeniden düzenlenmesi,

— Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Fonunun, esasında kendi gelir ve harcama mevzuatı itibariyle bütçe birliği ile malî disiplini bozucu mahiyette olduğu, kaldı ki mevcut mevzuat hükümleri gereğince, bu Millî Park için Millî Parklar Fonundan, Orman Bakanlığı bütçesindeki Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı yatırımları tertibinden ve Ağaçlandırma Fonundan ödenek tahsis etme imkânı bulunduğu, Gelibolu Millî Parkının gerek ülkemiz gerekse Dünya için tarihî ve kültürel bir önem arz ettiğinin bilinci içinde bulunulduğu, Millî Parklar Fonu mevcut iken aynı mahiyette ikinci bir fon yaratılmasının uygulamada tereddütlere neden olabileceği,

— Tasarıyla, tahsisi istenen kadroların, 25.4.1984 tarih ve 84/8029 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan “Kadro İhdası, Serbest Bırakma ve Kadro Değişikliği ile Kadroların Kullanım Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” doğrultusunda, 10.6.1999 tarihinde, Orman Bakanlığına ait dolu ve boş kadrolarda yapılan değişiklikler de dikkate alınarak, tahsisi istenen kadroların Bakanlığın taşra teşkilâtında boş bulunan 1065 adet boş kadrolardan karşılanması ve bu kadroların öncelikle kurumda bulunan fazla personelin, yatay geçiş yoluyla görevlendirilmesi yoluyla doldurulmasına imkân verecek şekilde yeniden düzenlenmesi,

— Kurulacak Millî Park Müdürlüğünün, 27.9.1984 tarihli ve 3046 sayılı Kanunda belirtilen Bakanlıkların Kuruluş ve Görevlerine İlişkin hükümlerle ilişkilendirilmesi,

—Uygulanmayacak hükümlerin, Kanun tekniği açısından muğlak hükümler içerdiği, ayrıca; 2873 sayılı Millî Parklar Kanununun 18 inci maddesinin (b) bendi hükmünün bu kapsama alınmasının Millî Parklar Fonunun etkinliğini olumsuz yönde etkileyebileceği, bu nedenle uygulanmayacak hükümlerin bir kez daha gözden geçirilmesi,

Doğrultusunda ortaya çıkan görüş ve temennilerin Plan ve Bütçe Komisyonunda değerlendirilmesinin daha uygun olacağı kanaatine varılmıştır.

Raporumuz, Plan ve Bütçe Komisyonuna sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
 

	Başkan	Üye
	Hakkı Duran	Celal Adan
	Çankırı	İstanbul
	Üye	Üye
	Zeki Ünal	Nihat Gökbulut
	Karaman	Kırıkkale
	(Muhalefet şerhi eklidir.)
	Üye
	Hasan Özgöbek
	Uşak

 

1. Kanun Tasarısına konu olan saha 26.5.1973 tarih ve 7/6477 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla orman rejimine alınmış ve 2.11.1973 tarihinde de yine Bakanlar Kurulu Kararı ile Millî Park olarak ilan edilmiştir.

a) Orman rejimine alınmış olması dolayısı ile sahadaki bilumum iş ve işlemler 6831 sayılı Orman Kanununa tabidir. (Koruma, saha tahsisi, ağaçlandırma vs.)

b) Millî Park ilan edilmiş olması dolayısı ile 2873 sayılı Millî Parklar Kanununa tabidir.

2. İsmi Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkıdır. Millî Park Müdürlüğü olarak 1973 yılından beri devam etmektedir. Millî Parklar Kanununa göre yönetilmektedir. Şu anda 15-20 personel bulunmaktadır.

Esasen yeni bir kanun çıkarılmasını gerektiren bir durum yoktur. Sadece Sayın Cumhurbaşkanının 1994 yılındaki yangından sonra verdiği talimat gereği yerine getirilmektedir. 6831 ve 2873 sayılı kanunlara tabi olan bir yer için üçüncü bir kanun çıkarılmak istenmektedir.

Kanun çıktığı takdirde fon kurulacak ve 116 adet de kadro ihdas edilecektir.

Fonla ilgili madde fon gelir ve giderleri ile harcamalar Bütçeden ve denetimden de muaf tutulmak istenmektedir.

Sonuç olarak,

Yasa tasarısının yasalaşması halinde, ülkemize ve o yöreye maddî ve manevî açıdan önemli bir katkı sağlamayacaktır.

Bu nedenle, yasa tasarısına muhalifim.

Arz olunur.

Zeki Ünal

Karaman

Amaç ve Kapsam

MADDE1. —Bu Kanunun amacı; 1915 Çanakkale deniz ve kara muharebelerinin cereyan ettiği Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkının tarihi, kültürel değerleri ile orman ve bitki örtüsünün korunması, geliştirilmesi ve yönetimine ilişkin esas ve usullerin düzenlenmesi ile Türk vatan savunmasının ve doğanın güzel bir örneği olarak uluslararası barışa hizmet etmesi için Dünya uluslarına tanıtılmasıdır.

Belirtilen amaç doğrultusunda yapılacak çalışmalarda uyulacak esasları, alınacak önlemleri, yapılacak denetimleri, sağlanacak eşgüdümü ve tabi olunacak hukukî ve cezaî hükümleri kapsar.

Tanımlar

MADDE2. —Bu Kanunda geçen;

a) Bakanlık; Orman Bakanlığını,

b) Bakan; Orman Bakanını,

c) Millî Park Müdürlüğü; Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Müdürlüğünü,

d) Millî Park; 26.5.1973 tarihli ve 7/6477 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve eki haritada sınırları belirtilen Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkını,

e) Fon; Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Fonunu,

f) Uzun devreli gelişme planı; bu Kanun hükümlerine göre hazırlanan ve Millî Parkın korunması, geliştirilmesi, yönetimi, tanıtılması ile ilgili planlama esaslarını, bu planla öngörülen koruma ve gelişim bölgeleri için hazırlanacak uygulama planlarının yapım esaslarını belirleyen ve Bakanlıkça onanan planı,

g) Uygulama planları; Millî Park koruma ve gelişme bölgeleri için tasdikli halihazır harita üzerinde uzun devreli gelişme planı esaslarına göre, mülkiyet, koruma, kullanma, yapılaşma alt yapı ve ulaşım-dolaşım, ağaçlandırma gibi esasları belirleyen ve onanan planları,

h) Günübirlik kullanma alanı; Millî Parka günübirlik gelen ziyaretçilerin, konaklama hariç, dinlenme ve diğer ihtiyaçlarını karşılayacak tesislerin yer aldığı alanı,

ı) Özel amenajman planı; Millî Park ormanlarında yapılacak teknik müdaheleleri düzenleyen planı,

İfade eder.

Genel Esaslar

MADDE3. —Millî Park alanının korunması, iyileştirilmesi, geliştirilmesi ve uzun devreli gelişme planına göre yapılaşmasında uyulacak esaslar şunlardır:

a) Millî Parkın doğal, tarihî ve kültürel değerleri, harp tarihi esaslarına ve çevreye uyumlu olarak korunur ve geliştirilir.

b) Millî Park alanındaki 21.7.1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamına giren taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarında yapılacak uygulamalarda ilgili mevzuat kapsamında Kültür Bakanlığının; bunun dışındaki yapı ve tesislerde Orman Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle, bu Kanun hükümleri ve bu Kanun hükümlerine göre hazırlanan uzun devreli gelişme planı esasları uygulanır.

c) Millî Park içindeki orman alanlarında Bakanlıkça yaptırılacak günübirlik kullanma alanları ile bu Kanun hükümlerine aykırı sonuçlar içermeyecek biçimde düzenlenecek uzun devreli gelişme planının gerekli gördüğü esaslar dışında, yeni yapı ve tesis yapılamaz. Bu bent hükümlerine göre yapılacak yapıların görüntü kirliliği meydana getirmeyecek şekilde doğa ile uyumlu olarak inşaası esastır.

d)Millî Park alanında; askeri çıkarma yapılmış olan kıyılarda, anıtsal düzenlemeler dışında yapı ve tesis yapılamaz, belediyelerce mücavir alan tesis edilemez, kömür ve akaryakıt depoları, tersane, sanayi ve benzeri tesisler kurulamaz, taş, kum, çakıl, mermer, kireç ocakları ve benzerleri açılamaz ve maden arama ve işletme faaliyetleri yapılamaz.

e) Millî Park içinde yer alan Devlet ormanları için, Millî Park Özel Amenajman Planı yapılır ve uygulanır. Ormanların korunmasında, yangın, hastalık ve zararlılarla mücadelede, 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu hükümleri uygulanır. Millî Park için özel yangın söndürme planı yapılır ve uygulanır.

f) Millî Park içindeki köy yerleşim alanları ve belediye hudutları dışındaki hazine arazileri, Millî Park amacına uygun olarak kullanılmak üzere, bedelsiz olarak Orman Bakanlığına tahsisi yapılır ve tapuda vasıf hanesi orman olarak tescil edilir. Millî Park alanı içinde, zilyetlik ve imar-ihya yoluyla toprak kazanılamaz. Millî Parkta 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 2 nci madde uygulaması yapılamaz. Millî Parkın sahası her ne sebeple olursa olsun daraltılamaz.

g) Millî Park içinde birinci derece arkeolojik sit alanları dışındaki özel mülkiyete konu olan tarım alanlarında, tarım ve hayvancılık konularında, geliştirilmiş tekniklerin uygulanması ve özel ağaçlandırmalar teşvik edilir. Bu amaçların gerçekleştirilmesi için Bakanlık ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığı işbirliği yapar ve destek sağlar. Bu alanlarda yapı ve tesis kurma esasları, bu Kanun hükümlerine uygun olarak düzenlenecek uzun devreli gelişme planında belirtilir. Entegre tesislere yer verilmez.

h) Millî Park uzun devreli gelişme planındaki esaslara ve yürürlükteki imar mevzuatına göre, köy yerleşim alanlarının uygulama imar planları, Millî Park Müdürlüğünden uygun görüş alınarak öncelikle yapılır. Millî Park sınırları içinde yer alan gazi köyler halkının kalkındırılması amacı ile pansiyonculuk ve diğer turizm faaliyetleri teşvik edilir.

ı) Yürürlükteki imar mevzuatına göre, Eceabat’ın imar planının hazırlanması ve revizyonu, 9.8.1983 tarihli ve 2873 sayılı Millî Parklar Kanununa ve Millî Park amaçlarına aykırı olmamak üzere Belediyece yapılır.

i) Millî Parkın uzun devreli gelişme planının yenilenmesi veya tadili Orman Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu Kararı ile yapılır. Millî Parkın uygulama planları, uzun devreli gelişme planı esaslarına göre Bakanlıkça yapılır veya yaptırılır.

Yapıların denetimi, yıkılması, izin ve irtifak

MADDE4. —Millî Park alanındaki Eceabat ve köyler dışında her türlü yapılaşmanın ve yapıların kullanımının denetimi Millî Park Müdürlüğünce yapılır. Denetimle ilgili esas ve usuller, Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.

Millî Park alanında aşağıda sayılan yapı ve tesisler Millî Park Müdürlüğünce yıkılır veya yıktırılır.

a) Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak yapılmış her türlü yapı ve tesisler.

b) Köy yerleşim alanları dışındaki inşaat ruhsatı olmayan yapı ve tesisler.

c) Yapı ve tesisin, inşaat yapım ruhsatı ve eklerine ve yapı esaslarına aykırı yapılmış bölümleri.

d) Yapı ve tesislerde, kullanma izni verildikten sonra, yapı ve tesis esaslarına aykırı olarak yapılan değişiklikler ve ilave kısımlar.

e) 21.7.1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu hükümlerine aykırı olarak yapılmış her türlü yapı ve tesisler.

Yıkım esas ve usulleri Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.

Millî Parkta, bu Kanun hükümlerine uygun olarak yapılacak planlarda belirtilen yapı ve tesislerin dışında kalan alt yapı ve üst yapı tesislerine izin ve irtifak hakkı verilmez. Millî Park alanı içinde ferdi veya kooperatifleşme yolu ile her türlü yapı ve gecekondu yapılamaz.

Fonun teşkili, gelirleri ve kullanılması

MADDE5. —Millî Parkın 1 inci maddede belirtilen amaçlarını gerçekleştirmek için Bakanlık emrinde “Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Fonu” kurulmuştur.

Fonun gelirleri şunlardır:

a)Genel bütçeden aktarılacak miktar,

b) Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı giriş ücretleri ile bu alanda bulunan müze ve tanıtma merkezi giriş ücretleri, günübirlik kamp alanı gelirleri, kira ve işletme gelirleri,

c) Her türlü tanıtım, basım ve yayın gelirleri,

d) Bağışlar, faiz ve diğer gelirler.

Fonun gelirleri T. C. Ziraat Bankasında açılacak bir hesapta toplanır.

Fon; kurumlar vergisinden, bağış ve yardımlar nedeniyle veraset ve intikal vergisinden, her türlü işlemler dolayısıyla tahakkuk edecek faizler, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinden muaftır.

Fon, Millî Park Müdürlüğü hizmetlerinde kullanılır. Merkezde, Fonun birinci derecede ita amiri Bakandır. Bakan bu yetkisini sınırlarını açıkça belirlemek suretiyle alt kademelere devredebilir. Taşrada, Fonun ikinci derece ita amiri Millî Park Müdürüdür. İta amirleri, birinci derecede imza atmaya yetkili olup, mevzuat dahilinde Fonun amacına uygun kullanılmasını ve Fon menfaatlerinin korunmasını sağlar ve Fonu yönetir.

Fon Saymanı, Bakanlığın teklifi üzerine Maliye Bakanlığınca atanır. İta amirliği, saymanlık ve tahakkuk memurluklarından ikisi aynı kimse üzerinde birleşemez.

Fonun kullanılması 26.5.1927 tarihli ve 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu ile 21.2.1967 tarihli ve 832 sayılı Sayıştay Kanununun vizeye ilişkin hükümlerine tabi değildir.Fonun denetimi Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu tarafından yapılır.Fonla ilgili dava ve icra takipleri, 8.1.1943 tarihli ve 4353 sayılı Kanun hükümlerine göre yürütülür.

Fondan yapılacak harcamalar şunlardır :

a) Millî Parkta etüd, envanter, planlama, proje çalışmaları, müşavirlik hizmetleri, Millî Parkın topografik özellik ve genel karakteri bozulmadan korunması, yangın ve zararlılarla mücadele edilmesi, tabiî kaynakların geliştirilmesi, düzenlenmesi, restorasyonu, imar, ıslah ve çevre tanzimi, özel plan ve projelere göre yapılacak her türlü faaliyetlerin gerektirdiği harcamalar.

b) Kanun kapsamına giren sahalarda, planları gereğince gerekli taşınmazların tahsisi ve uygun taşınmazların kamulaştırılması, belli sürelerle intifa hakkı satın alınması, kiralanması ile ilgili harcamalar.

c) Millî Parktaki işletme, tanıtma, dinlenme ve spor tesisleri, alt yapı, üst yapı, idare binası, sosyal binalar, müze, ziyaretçi merkezi, tanıtma merkezi, anıt, şehitlik, saha sergileri ve bu tür faaliyetlerle ilgili her türlü harcamalar.

d) İşçi ücretleri, giyecek, yiyecek, fazla mesai, tazminat, ikramiye, sosyal yardım ve temsil-ağırlama ile ilgili her türlü giderler.

e) Millî Park hizmetlerinin gerektirdiği, her türlü araç, gereç, ekipman ve benzeri taşınırların satın alınması, kiralanması, bakımı, onarımı, işletilmesi ile ilgili her türlü harcamalar.

f) Demirbaş ve tüketim malzemeleri ile ilgili harcamalar.

g) Fonun idaresi ile ilgili vergi, resim, harç, faiz, PTT ücretleri gibi giderler.

h) Yangın söndürme çalışmaları sırasında üstün başarı gösterenlere yangın idare amirinin teklifi üzerine mülkî amirlerin uygun görüşü ve Bakanın onayı ile verilecek ödüller.

ı) 3 üncü maddenin (g) ve (h) bendlerinde belirtilen teşvik ve desteklemeler için her yıl toplanacak fon gelirlerinin % 20’sini geçmemek üzere yapılacak harcamalar.

Fonun gelirlerinin tahsili ve kullanılması ile ilgili hususlar, Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Yasaklar ve Cezalar

MADDE 6. — Millî Park sınırları içinde;

a) Belirlenen yerlerden başka yerde gecelemek,

b) Belirlenen yerler dışında ateş yakmak veya izin verilen yerlerde yakılan ateşi söndürmeden mahallini terk etmek,

c) Sönmemiş sigara veya her türlü yakıcı madde atmak,

d) Millî Park sınırları içinde ve bu sınırlara dört kilometre mesafede anız veya benzeri bitki örtüsünü yakmak,

Yasaktır.

Birinci fıkranın; (a) bendinde belirlenen fiilî işleyenler onaltı milyon lira hafif para cezası, (b) ve (c) bendlerinde belirtilen fiileri işleyenler iki yıldan aşağı olmamak üzere hapis, yüzaltmış milyon liradan sekizyüz milyon liraya kadar ağır para cezası, (d) bendinde belirtilen fiilleri işleyenler dört yıldan aşağı olmamak üzere hapis, sekizyüz milyon liradan dört milyar sekizyüz milyon liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.

Millî Park sınırları içinde tedbirsizlik ve dikkatsizlik ile orman yangınına sebebiyet verenler beş yıldan on yıla kadar hapis ve dört milyar sekizyüz milyon liradan sekiz milyar liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır. Kasten orman yakanlar ise oniki yıldan onbeş yıla kadar ağır hapis ve sekiz milyar liradan onaltı milyar liraya kadar ağır para cezasına mahkum edilir.

İkinci ve üçüncü fıkralarda belirtilen suçların işlenmesi nedeniyle yanan orman alanı üç hektardan fazla olduğu takdirde verilecek cezalar bir kat artırılır. İkinci fıkradaki fiilden bir kişinin hayatında tehlike hâsıl olursa verilecek cezalar ayrıca dörtte bir oranında; ölüm meydana gelirse yarısı oranında artırılır. Üçüncü fıkradaki fiilden bir kişinin hayatınca tehlike hâsıl olursa verilecek cezalar bir misli artırılır; ölüm meydana gelirse müebbet ağır hapis cezasına hükmedilir.

Terör amacı ile bir örgüte mensup kişi ve/veya kişilerce ormanları yakanlar yirmidört yıldan otuz yıla kadar ağır hapis, kırk milyar liradan seksen milyar liraya kadar ağır para cezasına mahkum edilir. Yanan orman alanı bir hektardan fazla olduğu veya bir şahsın hayatınca tehlike hâsıl olduğu takdirde müebbet ağır hapis cezasına hükmedilir. Yangın sebebiyle ölüm meydana gelirse fiili işleyen veya işleyenlere ölüm cezası verilir. Terör amacı ile bu suçu işleyenler hakkındaki davalara 16.6.1983 tarihli ve 2845 sayılı Devlet Güvenlik Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkındaki Kanun gereğince Devlet Güvenlik Mahkemelerince bakılır.

Millî Park sınırları içinde;

a) 6 ncı maddede sayılan fiiller dışında kalan ve 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu, 5.5.1937 tarihli ve 3167 sayılı Kara Avcılığı Kanunu ve 22.3.1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununda yasaklanan fiillerin işlenmesi halinde cezalar iki misli artırılır.

b) 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 112, 113 ve 114 üncü maddelerine göre istenecek tazminat ve ağaçlandırma gideri bir misli artırılır.

1, 2, 3 ve 4 üncü fıkralarda gösterilen cezalar için 13.7.1965 tarihli ve 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun 4 üncü ve 6 ncı maddeleri uygulanmaz.

İdarî cezalar ve yargılama usulü

MADDE 7. — Millî Park sınırları içinde vukua gelecek yangınları söndürmek için yetkili memurlar ve orman teşkilatı tarafından yangın mahalline gitmeleri emrolunmasına veya mahalli mutad vasıtalarla ilan edilmesine rağmen 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayılı Kanunun 69 uncu maddesinde belirtilen mükelleflerden orman yangınını söndürmeye gitmekten imtina eden, gidip de çalışmayanlar ve verilen işi yapmayanlar hakkında mülki idare amirleri tarafından yüz milyon lira para cezası uygulanır. Bu Kanunda belirtilen suçlara, 8.6.1936 tarihli ve 3005 sayılı Meşhut Suçların Muhakeme Usulü Kanunu hükümleri yer ve zaman kaydına bakılmaksızın uygulanır.

Askerî ihtiyaçlar

MADDE 8. — Millî Parkta Milli Savunma Bakanlığına tahsisli veya savunma amacıyla kullanılması Genelkurmay Başkanlığınca öngörülen alanlarda bu Kanun hükümleri uygulanmaz.

Millî Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığına tahsisli olup, savunma amacı ile kullanılmasına ihtiyaç kalmadığı Millî Savunma Bakanlığınca Maliye Bakanlığına bildirilen taşınmazlar, üzerinde bırakılan tesislerle birlikte, Millî Park amaçlarına uygun olarak kullanılmak üzere bedelsiz olarak Orman Bakanlığına tahsis edilir.

Uluslararası yükümlülükler

MADDE 9. — Lozan Barış Anlaşmasının mezarlıklar ve anıtlara ilişkin 124 ile 136 ncı maddeleri hükümleri saklıdır.

Uygulanmayacak hükümler

MADDE 10. —9.8.1983 tarihli ve 2873 sayılı Millî Parklar Kanununun 18 inci maddesinin (b) bendi hükmü ile 3.5.1985 tarihli ve 3194 sayılı İmar Kanununun, 21.7.1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun, 2873 sayılı Millî Parklar Kanununun ve 4.4.1990 tarihli ve 3621 sayılı Kıyı Kanununun bu Kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz.

Kadro ihdası

MADDE 11. — Ekli 1 sayılı listede yer alan kadrolar ihdas edilerek, 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye bağlı cetvellere Orman Bakanlığı bölümleri olarak eklenmiştir.

Bu Kanunda hüküm bulunmayan haller

MADDE 12. — Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 9.8.1983 tarihli ve 2873 sayılı Millî Parklar Kanunu hükümleri uygulanır.

Yönetmelik

MADDE 13. — Bu Kanunun uygulanmasına dair yönetmelikler, ilgili bakanlıkların görüşleri alınarak en geç altı ay içinde Bakanlıkça çıkarılır.

Yürürlük

MADDE 14. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE15. —Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

Amaç

MADDE 1. – Bu Kanunun amacı; 1915 Çanakkale deniz ve kara muharebelerinin cereyan ettiği Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkının tarihî, kültürel ve doğal dokusunun bozulmadan korunması, geliştirilmesi ve yönetimine ilişkin esas ve usullerin düzenlenmesi ile Türk vatan savunmasının ve doğanın güzel bir örneği olarak Dünya uluslarına tanıtılmasıdır.

Kapsam

MADDE 2. – Bu Kanun; 1 inci maddede belirtilen amaç doğrultusunda yapılacak çalışmalarda uyulacak esasları, alınacak önlemleri, yapılacak denetimleri, sağlanacak eşgüdümü ve tabi olunacak hukukî ve cezaî hükümleri kapsar.

Tanımlar

MADDE 3. – Bu Kanunda geçen;

a) Bakanlık; Orman Bakanlığını,

b) Bakan; Orman Bakanını,

c)Millî Park Müdürlüğü; Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Müdürlüğünü,

d)Millî Park; 26.5.1973 tarihli ve 7/6477 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve eki haritada sınırları belirtilen Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkını,

e) Fon; Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Fonunu,

f) Master plan; bu Kanun hükümlerine göre hazırlanan ve Millî Parkın korunması, geliştirilmesi, yönetimi, tanıtılması ile ilgili planlama esaslarını, bu planla öngörülen gelişim bölgeleri için hazırlanacak uygulama imar planlarının yapım esaslarını belirleyen ve Bakanlıkça onanan planı,

g) Uygulama imar planı; Millî Park gelişme bölgeleri için tasdikli halihazır harita üzerinde master plan esaslarına göre yapılaşma esaslarını belirleyen ve Bakanlıkça onanan planı,

h) Günübirlik kullanma alanı; Millî Parka günübirlik gelen ziyaretçilerin, konaklama hariç, ihtiyaçlarını karşılayacak tesislerin yer aldığı alanı,

i) Özel amenajman planı; Millî Park ormanlarında yapılacak teknik müdahaleleri düzenleyen planı,

İfade eder.

Genel esaslar

MADDE 4. – Millî Park alanının korunması, geliştirilmesi ve yapılaşmasında uyulacak esaslar şunlardır :

a) Millî Parkın doğal, tarihî ve kültürel değerleri, harp tarihi esaslarına ve çevreye uyumlu olarak korunur ve geliştirilir.

b) Millî Park alanındaki 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamına giren taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarında yapılacak uygulamalarda ilgili mevzuat kapsamında Kültür Bakanlığının; bunun dışındaki yapı ve tesislerde Millî Park Müdürlüğünün görüşü alınmak suretiyle bu Kanun hükümleri ve bu Kanun hükümlerine göre hazırlanan master plan esasları uygulanır.

c) Millî Park içindeki orman alanlarında Bakanlıkça yaptırılacak günübirlik kullanma alanları ile bu Kanun hükümlerine aykırı sonuçlar içermeyecek biçimde düzenlenecek master planın gerekli gördüğü esaslar dışında yeni yapı ve tesis yapılamaz. Bu bent hükümlerine göre yapılacak yapıların görünüş ve renklerinin görsel kirlilik meydana getirmeyecek şekilde doğa ile uyumlu olarak inşaası esastır.

d) Millî Park alanında çıkarma yapılan kıyılarda, anıtsal düzenlemeler dışında yapı ve tesis yapılamaz.

e)Millî Park alanında belediyelerce mücavir alan tesis edilemez.

f) Millî Park alanında; kömür ve akaryakıt depoları, tersane, sanayi ve benzeri tesisler kurulamaz.

g) Millî Park alanında; taş, kum, çakıl, mermer, kireç ocakları ve benzerleri açılamaz. Maden arama ve işletme faaliyetleri yapılamaz.

Orman alanları

MADDE 5. – Millî Park içinde yeralan Devlet ormanları için, Millî Park Özel Amenajman Planı yapılır ve uygulanır.

Ormanların korunmasında, yangın, hastalık ve zararlılarla mücadelede, 6831 sayılı Orman Kanunu hükümleri uygulanır.

Millî Park için ayrıca özel yangın söndürme planı yapılır ve uygulanır.

Millî Park içindeki köy yerleşim alanları ve belediye hudutları dışındaki Hazine arazileri, Millî Park amacına uygun olarak kullanılmak üzere, bedelsiz olarak Orman Genel Müdürlüğü adına devir ve tescil edilir. Millî Park alanı içinde, zilyetlik ve imar-ihya yoluyla toprak kazanılamaz.

Millî Parkta 6831 sayılı Orman Kanununun 2 nci madde uygulaması yapılamaz. Millî Parkın sahası her ne sebeple olursa olsun daraltılamaz.

Tarım alanları

MADDE 6. – Millî Park içinde birinci derece arkeolojik sit alanları dışındaki özel mülkiyete konu olan tarım alanlarında, tarım ve hayvancılık konularında, geliştirilmiş tekniklerin uygulanması ve özel ağaçlandırmalar teşvik edilir. Bu amaçların gerçekleştirilmesi için Bakanlık ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığı işbirliği yapar ve destek sağlar.

Bu alanlarda yapı ve tesis kurma esasları, bu Kanun hükümlerine uygun olarak düzenlenecek master planda belirtilir. Entegre tesislere yer verilemez.

Köy yerleşim alanları

MADDE 7. – Millî Park master planındaki esaslara ve yürürlükteki imar mevzuatına göre, köy yerleşim alanlarının uygulama imar planları, Millî Park Müdürlüğünden uygun görüş alınarak öncelikle yapılır.

Millî Park sınırları içerisinde yer alan gazi köyler halkının kalkındırılması amacı ile pansiyonculuk ve diğer turizm faaliyetleri teşvik edilir.

Eceabat yerleşim alanı

MADDE 8. – Yürürlükteki imar mevzuatına göre, Eceabat’ın imar planının hazırlanması ve revizyonu, 2873 sayılı Millî Parklar Kanununa ve Millî Park amaçlarına aykırı olmamak üzere Belediyece yapılır.

Uygulama plan ve projeleri

MADDE 9. – Millî Parkın uygulama plan ve projeleri, master plan esaslarına göre Bakanlıkça yapılır veya yaptırılır.

Yapıların denetimi

MADDE 10. – Millî Park alanındaki Eceabat ve köyler dışında her türlü yapılaşmanın ve yapıların kullanımının denetimi Millî Park Müdürlüğünce yapılır.

Denetimle ilgili esas ve usuller, Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.

Yapıların yıkılması

MADDE 11. – Millî Park alanında aşağıda sayılan yapı ve tesisler Millî Park Müdürlüğünce yıkılır veya yıktırılır :

a) Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak yapılmış her türlü yapı ve tesisler.

b) Köy yerleşim alanları dışındaki inşaat ruhsatı olmayan yapı ve tesisler.

c) Yapı ve tesisin, inşaat yapım ruhsatı ve eklerine ve yapı esaslarına aykırı yapılmış bölümleri.

d) Yapı ve tesislerde, kullanma izni verildikten sonra, yapı ve tesis esaslarına aykırı olarak yapılan değişiklikler ve ilave kısımlar.

e) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu hükümlerine aykırı olarak yapılmış her türlü yapı ve tesisler.

Yıkım esas ve usulleri Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.

İzin ve irtifak

MADDE 12. – Millî Parkta, bu Kanun hükümlerine uygun olarak yapılacak planlarda belirtilen yapı ve tesislerin dışında kalan alt ve üst yapılara izin ve irtifak hakkı verilmez. Millî Park alanı içinde kooperatifleşme yolu ile yapı ve gecekondu yapılamaz.

Fon teşkili

MADDE 13. – Millî Parkın 1 inci maddede belirtilen amaçlarını gerçekleştirmek için Bakanlık emrinde “Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Fonu” kurulmuştur.

Fonun gelirleri

MADDE 14. – Fonun gelirleri şunlardır :

a) Genel bütçeden aktarılacak miktar.

b) Millî Park giriş ücretleri, müze ve tanıtma merkezi giriş ücretleri, günübirlik kamp alanı gelirleri, kira ve işletme gelirleri.

c) Her türlü tanıtım, basım ve yayın gelirleri.

d) Bağışlar, faiz ve diğer gelirler.

Fonun gelirleri T.C. Ziraat Bankasında açılacak bir hesapta toplanır.

Fon; kurumlar vergisinden, bağış ve yardımlar nedeniyle veraset ve intikal vergisinden, her türlü işlemler dolayısıyla tahakkuk edecek faizler banka ve sigorta vergisinden muaftır.

Fonun kullanılması

MADDE 15. – Fon, Millî Park Müdürlüğü hizmetlerinde kullanılır.

Merkezde, Fonun birinci derecede ita amiri Bakandır. Bakan bu yetkisini sınırlarını açıkça belirlemek suretiyle alt kademelere devredebilir.

Taşrada, Fonun ikinci derece ita amiri Millî Park Müdürüdür. Müdürün yokluğunda vekili bu görevi yerine getirir.

İta amirleri, birinci derecede imza atmaya yetkili olup, mevzuat dahilinde Fonun amacına uygun kullanılmasını ve Fon menfaatlerinin korunmasını sağlar ve Fonu yönetir.

Fon Saymanı, Bakanlığın teklifi üzerine Maliye Bakanlığınca atanır.

İta amirliği, saymanlık ve tahakkuk memurluklarından ikisi aynı kimse üzerinde birleşemez.

Fonun kullanılması 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ile 832 sayılı Sayıştay Kanununun vizeye ilişkin hükümlerine tabi değildir.

Fonun denetimi Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu tarafından yapılır.

Fonla ilgili dava ve icra takipleri, 4353 sayılı Kanun hükümlerine göre yürütülür.

Fondan yapılacak harcamalar şunlardır :

a) Millî Parkta etüd, envanter, planlama, proje çalışmaları, müşavirlik hizmetleri, Millî Parkın özellik ve karakteri bozulmadan korunması, yangın ve zararlılarla mücadele edilmesi, tabiî kaynakların geliştirilmesi, düzenlenmesi, restorasyonu, imar, ıslah ve çevre tanzimi, özel plan ve projelere göre yapılacak her türlü faaliyetlerin gerektirdiği harcamalar.

b) Kanun kapsamına giren sahalarda, planları gereğince gerekli taşınmazların tahsisi ve uygun taşınmazların kamulaştırılması, belli sürelerle intifa hakkı satın alınması, kiralanması ile ilgili harcamalar.

c) Millî Parktaki işletme, tanıtma, dinlenme ve spor tesisleri, alt yapı, üst yapı, idare binası, sosyal binalar, müze, ziyaretçi merkezi, tanıtma merkezi, anıt, şehitlik, saha sergileri ve bu tür faaliyetlerle ilgili her türlü harcamalar.

d) Millî Parktaki bina ve tesislerin gayesine uygun olarak işletilmesi için gerekli müşavirlik hizmetleri, işçi ücretleri, giyecek, yiyecek, fazla mesai, tazminat, ikramiye, sosyal yardım ve temsil-ağırlama ile ilgili her türlü giderler.

e)Millî Park hizmetlerinin gerektirdiği her türlü araç, gereç, ekipman ve benzeri taşınırların satın alınması, kiralanması, bakımı, onarımı, işletilmesi ile ilgili her türlü harcamalar.

f) Demirbaş ve tüketim malzemeleri ile ilgili harcamalar.

g) Fonun idaresi ile ilgili vergi, resim, harç, faiz, PTT ücretleri gibi giderler.

h) Yangın söndürme çalışmaları sırasında üstün başarı gösterenlere yangın idare amirinin teklifi üzerine mülkî amirlerin uygun görüşü ve Bakanın onayı ile verilecek ödüller.

i) 6 ve 7 nci maddelerde belirtilen teşvik ve desteklemeler için her yıl toplanacak fon gelirlerinin % 20’sini geçmemek üzere yapılacak harcamalar.

Fonun gelirlerinin tahsili ve kullanılması ile ilgili hususlar, Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Yasaklar

MADDE 16. – Millî Park sınırları içinde;

a) Belirlenen yerlerden başka yerde gecelemek,

b) Belirlenen yerler dışında ateş yakmak veya izin verilen yerlerde yakılan ateşi söndürmeden mahallini terk etmek,

c) Sönmemiş sigara veya her türlü yakıcı madde atmak,

yasaktır.

Ayrıca, Millî Park sınırları içinde ve bu sınırlara dört kilometre mesafede anız veya benzeri bitki örtüsünü yakmak da yasaktır.

Cezalar

MADDE 17. – 16 ncı maddenin;

a) Birinci fıkrasının (a) bendinde belirlenen fiili işleyenler iki milyon lira para cezası ile,

b) Birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerinde belirtilen fiilleri işleyenler iki yıldan aşağı olmamak üzere hapis, yirmi milyon liradan yüz milyon liraya kadar ağır hapis cezası ile,

c) İkinci fıkrasında belirtilen fiilleri işleyenler dört yıldan aşağı olmamak üzere hapis, yüz milyon liradan altıyüz milyon liraya kadar ağır para cezası ile,

cezalandırılır.

Millî Park sınırları içinde tedbirsizlik ve dikkatsizlik ile orman yangınına sebebiyet verenler beş yıldan on yıla kadar hapis ve altıyüz milyon liradan bir milyar liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.

Kasten orman yakanlar ise oniki yıldan onbeş yıla kadar ağır hapis ve bir milyar liradan iki milyar liraya kadar ağır para cezasına mahkûm edilir.

İkinci ve üçüncü fıkralarda belirtilen suçların işlenmesi nedeniyle yanan orman alanı üç hektardan fazla olduğu takdirde verilecek cezalar bir kat artırılır.

İkinci fıkradaki fiilden bir kişinin hayatınca tehlike hasıl olursa verilecek cezalar ayrıca dörtte bir oranında; ölüm meydana gelirse yarısı oranında artırılır.

Üçüncü fıkradaki fiilden bir kişinin hayatınca tehlike hasıl olursa verilecek cezalar bir misli artırılır; ölüm meydana gelirse müebbet ağır hapis cezasına hükmedilir.

Bu maddede gösterilen cezalar için 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun 4 üncü ve 6 ncı maddeleri uygulanmaz.

Ceza ve tazminatların artırılması

MADDE 18. – Millî Park sınırları içinde;

a) 17 nci maddede sayılan fiiller dışında kalan ve 6831 sayılı Orman Kanunu, 3167 sayılı Kara Avcılığı Kanunu ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununda yasaklanan fiillerin işlenmesi halinde cezalar iki misli artırılır.

b) 6831 sayılı Orman Kanununun 112, 113 ve 114 üncü maddelerine göre istenecek tazminat ve ağaçlandırma gideri bir misli artırılır.

İdarî cezalar

MADDE 19. – Millî Park sınırları içinde vukua gelecek yangınları söndürmek için yetkili memurlar ve orman teşkilâtı tarafından yangın mahalline gitmeleri emrolunmasına veya mahallî mütad vasıtalarla ilan edilmesine rağmen orman yangınını söndürmeye gitmekten imtina edenler veya gidip de çalışmayanlar ve verilen işi yapmayanlar hakkında mülkî idare amirleri tarafından on milyon lira para cezası uygulanır.

Yargılama usulü

MADDE 20. – Bu Kanunda belirtilen suçlara, 3005 sayılı Meşhut Suçların Muhakeme Usulü Kanunu hükümleri yer ve zaman kaydına bakılmaksızın uygulanır.

Askerî ihtiyaçlar

MADDE 21. – Millî Parkta Millî Savunma Bakanlığına tahsisli veya savunma amacıyla kullanılması Genelkurmay Başkanlığınca öngörülen alanlarda bu Kanun hükümleri uygulanmaz.

Millî Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığına tahsisli olup, savunma amacı ile kullanılmasına ihtiyaç kalmadığı Millî Savunma Bakanlığınca Maliye Bakanlığına bildirilen taşınmazlar, üzerinde bırakılan tesislerle birlikte, Millî Park amaçlarına uygun olarak kullanılmak üzere Orman Genel Müdürlüğüne bedelsiz olarak devredilir.

Uluslararası yükümlülükler

MADDE 22. – Lozan Barış Anlaşmasının mezarlıklar ve anıtlara ilişkin 124 ile 136 ncı maddeleri hükümleri saklıdır.

Uygulanmayacak hükümler

MADDE 23. – 2873 sayılı Millî Parklar Kanununun 18 inci maddesinin (b) bendi hükmü ile 3194 sayılı İmar Kanununun, 2873 sayılı Millî Parklar Kanununun ve 3621 sayılı Kıyı Kanununun bu Kanuna aykırı hükümleri uygulanmaz.

Kadro ihdası

MADDE 24. – Ekli 1 sayılı listede yer alan kadrolar ihdas edilerek, 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye bağlı cetvellere Orman Bakanlığı bölümleri olarak eklenmiştir.

Bu Kanunda hüküm bulunmayan haller

MADDE 25. – Bu Kanunda hüküm bulanmayan hallerde 2873 sayılı Millî Parklar Kanunu hükümleri uygulanır.

Yönetmelik

MADDE 26. – Bu Kanunun uygulanmasına dair yönetmelikler, ilgili bakanlıkların görüşleri alınarak en geç altı ay içinde Bakanlıkça çıkarılır.

KURUMU : ORMAN BAKANLIĞI

TEŞKİLÂTI : TAŞRA

Yürürlük

MADDE 27. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 28. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
 

	Prof. Dr. T. Çiller
	Başbakan
	Devlet Bakanı ve Başb. Yrd.	Devlet Bakanı
	H. Çetin	N. Cevheri
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Y. Aktuna	O. Kumbaracıbaşı
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	B. S. Daçe	A. Baykal
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	A. E. Kıratlıoğlu	N. Kurt
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	A. Hacaloğlu	A. A. Doğan
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	A. Ataç	Z. Halis
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	A. Gökdemir	Ş. Erdem
	Adalet Bakanı	Millî Savunma Bakanı
	M. Moğultay	M. Gölhan
	İçişleri Bakanı	Dışişleri Bakanı
	N. Menteşe	E. İnönü
	Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı
	İ. Attila	N. Ayaz
	Bay. ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı
	E. Şahin	D. Baran
	Ulaştırma Bakanı	Tarım ve Köyişleri Bakanı
	A. Ş. Erek	R. Şahin
	Çal. ve Sos. Güv. Bakanı V.	Sanayi ve Ticaret Bakanı
	M. Moğultay	H. Akyol
	Enerji ve Tabiî Kay. Bakanı	Kültür Bakanı
	V. Atasoy	M. E. Karakaş
	Turizm Bakanı	Orman Bakanı
	İ. Gürpınar	H. Ekinci
	Çevre Bakanı
	R. Akçalı

Amaç ve Kapsam

MADDE 1. – Bu Kanunun amacı; 1915 Çanakkale deniz ve kara muharebelerinin cereyan ettiği Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkının tarihî, kültürel değerleri ile orman ve bitki örtüsünün korunması, geliştirilmesi ve yönetimine ilişkin esas ve usullerin düzenlenmesi ile Türk vatan savunmasının ve doğanın güzel bir örneği olarak uluslararası barışa hizmet etmesi için Dünya uluslarına tanıtılmasıdır.

Belirtilen amaç doğrultusunda yapılacak çalışmalarda uyulacak esasları, alınacak önlemleri, yapılacak denetimleri, sağlanacak eşgüdümü ve tabi olunacak hukukî ve cezaî hükümleri kapsar.

Tanımlar

MADDE 2. – Bu Kanunda geçen;

a) Bakanlık; Orman Bakanlığını,

b) Bakan; Orman Bakanını,

c) Millî Park Müdürlüğü; Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Müdürlüğünü,

d) Millî Park; 26.5.1973 tarihli ve 7/6477 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ve eki haritada sınırları belirtilen Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkını,

e) Fon; Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Fonunu,

f) Uzun devreli gelişme planı; bu Kanun hükümlerine göre hazırlanan ve Millî Parkın korunması, geliştirilmesi, yönetimi, tanıtılması ile ilgili planlama esaslarını, bu planla öngörülen koruma ve gelişim bölgeleri için hazırlanacak uygulama planlarının yapım esaslarını belirleyen ve Bakanlıkça onanan planı,

g) Uygulama planları; Millî Park koruma ve gelişme bölgeleri için tasdikli halihazır harita üzerinde uzun devreli gelişme planı esaslarına göre, mülkiyet, koruma, kullanma, yapılaşma alt yapı ve ulaşım-dolaşım, ağaçlandırma gibi esasları belirleyen ve onanan planları,

h) Günübirlik kullanma alanı; Millî Parka günübirlik gelen ziyaretçilerin, konaklama hariç, dinlenme ve diğer ihtiyaçlarını karşılayacak tesislerin yer aldığı alanı,

ı) Özel amenajman planı; Millî Park ormanlarında yapılacak teknik müdahaleleri düzenleyen planı,

İfade eder.

Genel esaslar

MADDE 3. – Millî Park alanının korunması, iyileştirilmesi, geliştirilmesi ve uzun devreli gelişme planına göre yapılaşmasında uyulacak esaslar şunlardır:

a) Millî Parkın doğal, tarihî ve kültürel değerleri, harp tarihi esaslarına ve çevreye uyumlu olarak korunur ve geliştirilir.

b) Millî Park alanındaki 21.7.1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamına giren taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarında yapılacak uygulamalarda ilgili mevzuat kapsamında Kültür Bakanlığının; bunun dışındaki yapı ve tesislerde Orman Bakanlığının görüşü alınmak suretiyle, bu Kanun hükümleri ve bu Kanun hükümlerine göre hazırlanan uzun devreli gelişme planı esasları uygulanır.

c) Millî Park içindeki orman alanlarında Bakanlıkça yaptırılacak günübirlik kullanma alanları ile bu Kanun hükümlerine aykırı sonuçlar içermeyecek biçimde düzenlenecek uzun devreli gelişme planının gerekli gördüğü esaslar dışında, yeni yapı ve tesis yapılamaz. Bu bent hükümlerine göre yapılacak yapıların görüntü kirliliği meydana getirmeyecek şekilde doğa ile uyumlu olarak inşaası esastır.

d) Millî Park alanında; askerî çıkarma yapılmış olan kıyılarda, anıtsal düzenlemeler dışında yapı ve tesis yapılamaz, belediyelerce mücavir alan tesis edilemez, kömür ve akaryakıt depoları, tersane, sanayi ve benzeri tesisler kurulamaz, taş, kum, çakıl, mermer, kireç ocakları ve benzerleri açılamaz. Sözkonusu alanlarda yapılacak maden arama ve işletme faaliyetleri ise Bakanlar Kurulunun iznine tabidir.

e) Millî Park içinde yer alan Devlet ormanları için, Millî Park Özel Amenajman Planı yapılır ve uygulanır. Ormanların korunmasında, yangın, hastalık ve zararlılarla mücadelede, 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu hükümleri uygulanır. Millî Park için özel yangın söndürme planı yapılır ve uygulanır.

f) Millî Park içindeki köy yerleşim alanları ve belediye hudutları dışındaki Hazine arazileri, Millî Park amacına uygun olarak kullanılmak üzere, bedelsiz olarak Orman Bakanlığına tahsisi yapılır ve tapuda vasıf hanesi orman olarak tescil edilir. Millî Park alanı içinde, zilyetlik ve imar-ihya yoluyla toprak kazanılamaz. Millî Parkta 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 2 nci madde uygulaması yapılamaz. Millî Parkın sahası her ne sebeple olursa olsun daraltılamaz.

g) Millî Park içinde birinci derece arkeolojik sit alanları dışındaki özel mülkiyete konu olan tarım alanlarında, tarım ve hayvancılık konularında, geliştirilmiş tekniklerin uygulanması ve özel ağaçlandırmalar teşvik edilir. Bu amaçların gerçekleştirilmesi için Bakanlık ile Tarım ve Köyişleri Bakanlığı işbirliği yapar ve destek sağlar. Bu alanlarda yapı ve tesis kurma esasları, bu Kanun hükümlerine uygun olarak düzenlenecek uzun devreli gelişme planında belirtilir. Entegre tesislere yer verilmez.

h) Millî Park uzun devreli gelişme planındaki esaslara ve yürürlükteki imar mevzuatına göre, köy yerleşim alanlarının uygulama imar planları, Millî Park Müdürlüğünden uygun görüş alınarak öncelikle yapılır. Millî Park sınırları içinde yer alan gazi köyler halkının kalkındırılması amacı ile pansiyonculuk ve diğer turizm faaliyetleri teşvik edilir.

ı) Yürürlükteki imar mevzuatına göre, Eceabat’ın imar planının hazırlanması ve revizyonu, 9.8.1983 tarihli ve 2873 sayılı Millî Parklar Kanununa, Millî Park amaçlarına ve bu Kanuna aykırı olmamak üzere Belediyece yapılır.

i) Millî Parkın uzun devreli gelişme planının yenilenmesi veya tadili Orman Bakanlığının teklifi üzerine Bakanlar Kurulu Kararı ile yapılır. Millî Parkın uygulama planları, uzun devreli gelişme planı esaslarına göre Bakanlıkça yapılır veya yaptırılır.

Yapıların denetimi, yıkılması, izin ve irtifak

MADDE 4. – Millî Park alanındaki Eceabat ve köyler dışında her türlü yapılaşmanın ve yapıların kullanımının denetimi Millî Park Müdürlüğünce yapılır. Denetimle ilgili esas ve usuller, Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.

Millî Park alanında aşağıda sayılan yapı ve tesisler Millî Park Müdürlüğünce yıkılır veya yıktırılır:

a) Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak yapılmış her türlü yapı ve tesisler.

b) Köy yerleşim alanları dışındaki inşaat ruhsatı olmayan yapı ve tesisler.

c) Yapı ve tesisin, inşaat yapım ruhsatı ve eklerine ve yapı esaslarına aykırı yapılmış bölümleri.

d) Yapı ve tesislerde, kullanma izni verildikten sonra, yapı ve tesis esaslarına aykırı olarak yapılan değişiklikler ve ilave kısımlar.

e) 21.7.1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu hükümlerine aykırı olarak yapılmış her türlü yapı ve tesisler.

Yıkım esas ve usulleri Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.

Millî Parkta, bu Kanun hükümlerine uygun olarak yapılacak planlarda belirtilen yapı ve tesislerin dışında kalan alt yapı ve üst yapı tesislerine izin ve irtifak hakkı verilmez. Millî Park alanı içinde ferdî veya kooperatifleşme yolu ile hiç bir yapı ve gecekondu yapılamaz.

Fonun teşkili, gelirleri ve kullanılması

MADDE 5. – Millî Parkın 1 inci maddede belirtilen amaçlarını gerçekleştirmek için Bakanlık emrinde “Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Fonu” kurulmuştur.

Fonun gelirleri şunlardır:

a) Genel bütçeden aktarılacak miktar,

b) Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı giriş ücretleri ile bu alanda bulunan müze ve tanıtma merkezi giriş ücretleri, günübirlik kamp alanı gelirleri, kira ve işletme gelirleri,

c) Her türlü tanıtım, basım ve yayın gelirleri,

d) Bağışlar, faiz ve diğer gelirler.

Fonun gelirleri T.C. Ziraat Bankasında açılacak bir hesapta toplanır.

Fon; kurumlar vergisinden, bağış ve yardımlar nedeniyle veraset ve intikal vergisinden, her türlü işlemler dolayısıyla tahakkuk edecek faizler, Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisinden muaftır.

Fon, Millî Park Müdürlüğü hizmetlerinde kullanılır. Merkezde, Fonun birinci derecede ita amiri Bakandır. Bakan bu yetkisini sınırlarını açıkça belirlemek suretiyle alt kademelere devredebilir. Taşrada, Fonun ikinci derece ita amiri Millî Park Müdürüdür. İta amirleri, birinci derecede imza atmaya yetkili olup, mevzuat dahilinde Fonun amacına uygun kullanılmasını ve Fon menfaatlerinin korunmasını sağlar ve Fonu yönetir.

Fon Saymanı, Bakanlığın teklifi üzerine Maliye Bakanlığınca atanır. İta amirliği, saymanlık ve tahakkuk memurluklarından ikisi aynı kimse üzerinde birleşemez.

Fonun kullanılması 26.5.1927 tarihli ve 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu ile 21.2.1967 tarihli ve 832 sayılı Sayıştay Kanununun vizeye ilişkin hükümlerine tabi değildir. Fonun denetimi Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu tarafından yapılır. Fonla ilgili dava ve icra takipleri, 8.1.1943 tarihli ve 4353 sayılı Kanun hükümlerine göre yürütülür.

Fondan yapılacak harcamalar şunlardır :

a) Millî Parkta etüd, envanter, planlama, proje çalışmaları, müşavirlik hizmetleri, Millî Parkın topografik özellik ve genel karakteri bozulmadan korunması, yangın ve zararlılarla mücadele edilmesi, tabii kaynakların geliştirilmesi, düzenlenmesi, restorasyonu, imar, ıslah ve çevre tanzimi, özel plan ve projelere göre yapılacak her türlü faaliyetlerin gerektirdiği harcamalar.

b) Kanun kapsamına giren sahalarda, planları gereğince gerekli taşınmazların tahsisi ve uygun taşınmazların kamulaştırılması, belli sürelerle intifa hakkı satın alınması, kiralanması ile ilgili harcamalar.

c) Millî Parktaki işletme, tanıtma, dinlenme ve spor tesisleri, alt yapı, üst yapı, idare binası, sosyal binalar, müze, ziyaretçi merkezi, tanıtma merkezi, anıt, şehitlik, saha sergileri ve bu tür faaliyetlerle ilgili her türlü harcamalar.

d) İşçi ücretleri, giyecek, yiyecek, fazla mesai, tazminat, ikramiye, sosyal yardım ve temsil-ağırlama ile ilgili her türlü giderler.

e) Millî Park hizmetlerinin gerektirdiği, her türlü araç, gereç, ekipman ve benzeri taşınırların satın alınması, kiralanması, bakımı, onarımı, işletilmesi ile ilgili her türlü harcamalar.

f) Demirbaş ve tüketim malzemeleri ile ilgili harcamalar.

g) Fonun idaresi ile ilgili vergi, resim, harç, faiz, PTT ücretleri gibi giderler.

h) Yangın söndürme çalışmaları sırasında üstün başarı gösterenlere yangın idare amirinin teklifi üzerine mülkî amirlerin uygun görüşü ve Bakanın onayı ile verilecek ödüller.

ı) 3 üncü maddenin (g) ve (h) bendlerinde belirtilen teşvik ve desteklemeler için her yıl toplanacak fon gelirlerinin % 40’ını geçmemek üzere yapılacak harcamalar.

Bu Fon Bütçe kapsamı dışında olup, gelirlerinden hiç bir şekilde kesinti yapılamaz ve Genel Bütçeye gelir kaydedilemez. Fonun gelirlerinin tahsili ve kullanılması ile ilgili hususlar, Maliye Bakanlığının görüşü alınarak Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.

Yasaklar ve Cezalar

MADDDE 6. – Millî Park sınırları içinde;

a) Belirlenen yerlerden başka yerde gecelemek, mevzuat gereği izin verilen yerler haricinde, halkı rencide edecek, rahatını ve huzurunu bozacak şekilde alenen alkollü içki içmek,

b) Belirlenen yerler dışında ateş yakmak veya izin verilen yerlerde yakılan ateşi söndürmeden mahallini terk etmek,

c) Sönmemiş sigara veya her türlü yakıcı madde atmak,

d) Millî Park sınırları içinde ve bu sınırlara dört kilometre mesafede anız veya benzeri bitki örtüsünü yakmak,

Yasaktır.

Birinci fıkranın; (a) bendinde belirlenen fiili işleyenler onaltı milyon lira hafif para cezası, (b) ve (c) bendlerinde belirtilen fiileri işleyenler iki yıldan aşağı olmamak üzere hapis, yüzaltmış milyon liradan sekizyüz milyon liraya kadar ağır para cezası, (d) bendinde belirtilen fiilleri işleyenler dört yıldan aşağı olmamak üzere hapis, sekizyüz milyon liradan dört milyar sekizyüz milyon liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.

Millî Park sınırları içinde tedbirsizlik ve dikkatsizlik ile orman yangınına sebebiyet verenler beş yıldan on yıla kadar hapis ve dört milyar sekizyüz milyon liradan sekiz milyar liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır. Kasten orman yakanlar ise oniki yıldan onbeş yıla kadar ağır hapis ve sekiz milyar liradan onaltı milyar liraya kadar ağır para cezasına mahkûm edilir.

İkinci ve üçüncü fıkralarda belirtilen suçların işlenmesi nedeniyle yanan orman alanı üç hektardan fazla olduğu takdirde verilecek cezalar bir kat artırılır. İkinci fıkradaki fiilden bir kişinin hayatınca tehlike hasıl olursa verilecek cezalar ayrıca dörtte bir oranında; ölüm meydana gelirse yarısı oranında artırılır. Üçüncü fıkradaki fiilden bir kişinin hayatınca tehlike hasıl olursa verilecek cezalar bir misli artırılır; ölüm meydana gelirse müebbet ağır hapis cezasına hükmedilir.

Terör amacı ile bir örgüte mensup kişi ve/veya kişilerce ormanları yakanlar yirmidört yıldan otuz yıla kadar ağır hapis, kırk milyar liradan seksen milyar liraya kadar ağır para cezasına mahkûm edilir. Yanan orman alanı bir hektardan fazla olduğu veya bir şahsın hayatınca tehlike hasıl olduğu takdirde müebbet ağır hapis cezasına hükmedilir. Yangın sebebiyle ölüm meydana gelirse fiili işleyen veya işleyenlere ölüm cezası verilir. Terör amacı ile bu suçu işleyenler hakkındaki davalara 16.6.1983 tarihli ve 2845 sayılı Devlet Güvenlik Mahkemelerinin Kuruluş ve Yargılama Usulleri Hakkındaki Kanun gereğince Devlet Güvenlik Mahkemelerince bakılır.

Millî Park sınırları içinde;

a) 6 ncı maddede sayılan fiiller dışında kalan ve 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanunu, 5.5.1937 tarihli ve 3167 sayılı Kara Avcılığı Kanunu ve 22.3.1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununda yasaklanan fiillerin işlenmesi halinde cezalar iki misli artırılır.

b) 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 112, 113 ve 114 üncü maddelerine göre istenecek tazminat ve ağaçlandırma gideri bir misli artırılır.

1, 2, 3 ve 4 üncü fıkralarda gösterilen cezalar için 13.7.1965 tarihli ve 647 sayılı Cezaların İnfazı Hakkında Kanunun 4 üncü ve 6 ncı maddeleri uygulanmaz.

İdarî cezalar ve yargılama usulü

MADDE 7. – Millî Park sınırları içinde vukua gelecek yangınları söndürmek için yetkili memurlar ve orman teşkilatı tarafından yangın mahalline gitmeleri emrolunmasına veya mahallî mutad vasıtalarla ilan edilmesine rağmen 31.8.1956 tarihli ve 6831 sayılı Kanunun 69 uncu maddesinde belirtilen mükelleflerden orman yangınını söndürmeye gitmekten imtina eden, gidip de çalışmayanlar ve verilen işi yapmayanlar hakkında mülkî idare amirleri tarafından yüz milyon lira para cezası uygulanır. Bu Kanunda belirtilen suçlara, 8.6.1936 tarihli ve 3005 sayılı Meşhut Suçların Muhakeme Usulü Kanunu hükümleri yer ve zaman kaydına bakılmaksızın uygulanır.

Askerî ihtiyaçlar

MADDE 8. – Millî Parkta Millî Savunma Bakanlığına tahsisli veya savunma amacıyla kullanılması Genelkurmay Başkanlığınca öngörülen alanlarda bu Kanun hükümleri uygulanmaz.

Millî Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığına tahsisli olup, savunma amacı ile kullanılmasına ihtiyaç kalmadığı Millî Savunma Bakanlığınca Maliye Bakanlığına bildirilen taşınmazlar, üzerinde bırakılan tesislerle birlikte, Millî Park amaçlarına uygun olarak kullanılmak üzere bedelsiz olarak Orman Bakanlığına tahsis edilir.

Uluslararası yükümlülükler

MADDE 9. – Lozan Barış Anlaşmasının mezarlıklar ve anıtlara ilişkin 124 ile 136 ncı maddeleri hükümleri saklıdır.

Uygulanmayacak hükümler

MADDE 10. – Bu Kanunun kapsamına giren yerlerde 9.8.1983 tarihli ve 2873 sayılı Millî Parklar Kanununun 18 inci maddesinin (b) bendi hükmü uygulanmaz.

Bu Kanunda hüküm bulunmayan haller

MADDE 11. – Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 9.8.1983 tarihli ve 2873 sayılı Millî Parklar Kanunu hükümleri uygulanır.

Yönetmelik

MADDE 12. – Bu Kanunun uygulanmasına dair yönetmelikler, ilgili bakanlıkların görüşleri alınarak en geç altı ay içinde Bakanlıkça çıkarılır.

Yürürlük

MADDE 13. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 14. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.