Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanuna Ek Maddeler Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı ve Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/505)

T.C.

Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar 27.7.1999

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG/196-342/3494

Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

1/768 Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanuna Ek Maddeler Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı

T.C.

Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar 24.4.1998

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG/101-1361/2173

Maliye Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 30.3.1998 tarihinde kararlaştırılan “Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanuna Ek Maddeler Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Mesut Yılmaz

Başbakan

Zonguldak, taşkömürünün 1829’da bulunması, 1848’de işletilmeye başlanılması ve özellikle Cumhuriyetimizin kuruluşu sonrası yapılan yatırımlarla ülkemizin önemli sanayi merkezlerinden biri olmuştur.

Ancak, Zonguldak’ta çağdaş bir kentleşmeden söz edebilmek için havzadaki mülkiyet sorununun çözümlenmiş olması da gerekmektedir.

Havzada kamu yatırımlarına bağlı tek boyutlu ekonomik yapının değiştirilmesinin önündeki en büyük engel mülkiyet sorunudur.

Havza-i Fahmiye olarak bilinen taşkömürü havzasının sınırları 17 Ocak 1326 (1910 yılı) tarih ve 289 sayılı Tezkere-i Samiyye (Başbakanlık Tezkeresi) ile belirlenmiş ve 1958’de genişletilen bu sınırlar içinde zilyetlik yolu ile taşınmaz mal edinilmesi yasaklanmıştır.

Zonguldak, merkez ilçede kadastro çalışmaları 1950-1958 yılları arasında yapılmıştır. Bu çalışmalar sırasında, Hazine adına tapuya tescil edilen taşınmaz malların, kadastro tutanaklarında edinme nedenleri ve beyanlar hanesinde hak sahiplerinin zilyetlik ve tasarruf durumları belirlenerek kabul edilmekle birlikte yürürlükte bulunan Tezkere-i Samiyye’den dolayı Hazine adına tescil edildikleri açıklanmıştır.

Sosyo-ekonomik gelişmenin çok hızlı olduğu bu dönemde, özel durum nedeniyle tapu alamayan hak sahiplerinin zilyet ve tasarrufunda bulunan ancak Maliye Hazinesi adına tapuya tescil edilen taşınmazlar üzerinde çok sayıda kaçak yapı ya da gecekondu yapılmıştır.

3303 sayılı Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanun ile havzada zilyetlik ile taşınmaz mal edinilmesi hakkındaki kısıtlamalar kaldırılmıştır.

Ancak, uygulamada Zonguldak Merkez ilçe ile diğer il ve ilçelerdeki mahkemeler arasında zilyetlik sürelerinin geriye doğru hesaplanmasında farklı uygulamalar oluşmuştur. Şöyle ki; bazı ilçelerde dava tarihinden, bazılarında ise 3303 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 19.6.1986 tarihinden itibaren geriye doğru 20 yıllık zilyetlik süresi kabul edilirken, Zonguldak Merkez ilçede kadastro tespit tarihi olan 1950’li yıllardan geriye doğru 20 yıllık zilyetlik süresi esas alınmış ve buna göre hüküm tesis edilmiştir. Yargıtayın görüşü de bu yönde olunca Zonguldak Merkez ilçedeki davaların büyük çoğunluğu, zilyetlik sürelerinin 1950’li yıllardan geriye doğru yetersiz kalmasından ya da kanıtlanamamasından dolayı reddedilmişlerdir.

3303 sayılı Kanundan sonra 9.10.1987 tarihinde yürürlüğe giren 3402 sayılı Kadastro Kanununun 12 nci maddesi, kadastro tespit tutanaklarında belirtilen haklara, sınırlandırma ve tespitlere ait tutanakların kesinleştiği tarihten itibaren 10 yıl geçtikten sonra, kadastrodan önceki hukuksal nedenlere dayanılarak itiraz edilemeyeceği ve dava açılamayacağını öngörmüştür. 3402 sayılı Kadastro Kanununun geçici 4 üncü maddesi, bu 10 yıllık süreye Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıllık ek süre tanımış ve süre de 9.10.1988 tarihinde sona ermiştir. Bu tarihten sonra açılan davalar süre yönünden reddedilmektedir.

Havza-i Fahmiye sınırları içinde kalmaları nedeniyle Maliye Hazinesi adına tescil edilmiş bulunan ancak Türkiye Taşkömürü Kurumunun kömür üretimi iş ve güvenlik alanları içinde kalmayan taşınmazların zilyetlik durumları araştırıldıktan sonra hak sahipleri adına tapuya tescil işlemlerinin yapılmasına olanak sağlamak üzere bu Kanun Tasarısı hazırlanmıştır.

Madde 1. – Bu madde ile 5.6.1986 tarihli ve 3303 sayılı Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanuna, uygulamada karşılaşılan ihtiyaca yönelik ek maddeler eklenmesi öngörülmektedir.

Ek 1 inci madde ile 3303 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde 17 Ocak 1326 (1910) tarih ve 289 sayılı Tezkere-i Samiyye ile hudutları belirlenen ve 5 Şubat 1958 tarih ve 4/9925 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile hudutları genişletilen taşkömürü havzası dahilindeki taşınmaz malların, 743 sayılı Türk Kanunu Medenisi, 766 sayılı Tapulama Kanunu ve 2613 sayılı Kadastro ve Tapu Tahriri Kanununun taşınmaz mal mülkiyetinin iktisabına dair hükümleri dahilinde zilyetleri adına tespit ve tescil edileceği, Tezkere-i Samiyye’ye istinaden Hazine adına tescil edilmiş taşınmaz malların zilyetlerinin de tescil talep ve dava hakkına sahip oldukları belirtilmektedir.

Ancak, Tezkere-i Samiyye’ye istinaden Hazine adına tescil edilmiş taşınmaz malların zilyetleri tarafından açılan tescil davaları yıllarca devam etmektedir.

Bu madde ile 3303 sayılı Kanunun 2 nci maddesindeki şartları taşımakla birlikte, 19 Haziran 1986 tarihinden önce zilyetleri kadastro tutanağı, komisyon kararı veya mahkeme ilamlarında belirtilen Hazine adına tescil edilen taşınmaz malların, bu belgelerde belirtilen zilyetleri veya bunların akdî ve kanunî haleflerine, 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesine göre, hesaplanacak harca esas değer üzerinden, peşin veya taksitle taşınmaz malın üzerinde bulunan zilyetler tarafından yapılmış muhdesatlar dikkate alınmadan devredilmesine imkân tanınmaktadır.

Kişi başına devrolunacak arazi, 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 üncü maddesinde belirtilen sulu arazide 40 ve kuru arazide 100 dönüm miktarı aşamayacaktır.

Ayrıca, taksitli satışlarda, taksit bedelleri kanunî faizleri ile birlikte ödenmedikçe devir yapılamayacağı ilkesine yer verilmiştir.

Bu maddeye göre devredilen taşınmaz mallar hakkında da 3303 sayılı Kanunun 3 ve 4 üncü maddelerinin uygulanacağı belirtilmek suretiyle, bu yolla kendilerine taşınmaz mal devredilen zilyetlerin, madenler üzerinde herhangi bir hak iddia edemeyecekleri hükme bağlanırken, madenleri işleten kurum ve tahsis sahiplerinin arama ve işletme haklarının devamı, iş ve emniyet sahaları ile bu sahaların uzantısı içinde mevcut her türlü yeraltı ve yerüstü tesislerin muhafazası öngörülmüştür.

Ek 2 nci madde ile taşkömürü havzasında bulunan ve kamusal amaçlarla devri uygun görülmeyen taşınmaz mallar belirtilmiştir.

Ek 3 üncü madde ile ek 1 inci maddede belirtilen haklardan yararlanmak isteyen şahısların 31.12.2000 tarihine kadar defterdarlık veya mal müdürlüklerine başvurmaları gerektiği ve buna ilişkin esas ve usullerin de Maliye Bakanlığınca belirleneceği hüküm altına alınmıştır.

Madde 2. – Yürürlük maddesidir.

Madde 3. – Yürütme maddesidir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu 18.10.1999 Esas No. : 1/505 Karar No. : 18

“Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına DairKanuna Ek Maddeler Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı” Maliye Bakanlığı, Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı ve Türkiye Taşkömürü Kurumu Genel Müdürlüğü temsilcilerinin katıldığı Komisyonumuzun 14.10.1999 tarihinde yaptığı toplantıda görüşüldü.

Kanun Tasarısının genel gerekçesi okundu.

Kanun Tasarısının geneli üzerinde yapılan görüşmelerde, tasarının taşkömürü havzasında vatandaşların mülkiyet sorununu çözüme kavuşturma amacıyla hazırlandığı ve benimsendiği üyeler tarafından ifade edilmiş; maddelerine geçilmesi oy birliği ile kabul edilmiştir.

Kanun Tasarısının 1 inci maddesinin 2 nci satırındaki “aşağıdaki maddeler eklenmiştir ibaresi” kanun tekniği açısından “aşağıdaki ek maddeler eklenmiştir” şeklinde düzeltilmiştir.

Tasarının Ek 2 nci maddesinin (g) bendinin Taşkömürü Havzasındaki taşınmaz mallardan 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca “içme ve kullanma sularının koruma alanları” statüsünde olan taşınmaz malların devrinin istisna edilmesini içerdiği, oysa koruma alanları tabirinin mer’i Çevre Kanununda yer almadığı, koruma alanları tabirinin Çevre Kanununu değiştiren 1/388 esas nolu Kanun Tasarısında yer aldığı, tasarıdaki koruma alan kavramı dikkate alındığında da Taşkömürü Havzasında bu alanların istisna edilmesinin kanunun uygulamasında çok önemli kısıtlama meydana getireceği, Çevre Kanunu ve bu kanunu değiştirmeye yönelik tasarıda tüm koruma alanları için standart bir mülkiyet sınırlaması getirmediği, bu kanunda böyle bir kısıtlama getirmenin kanunların eşitlik ilkesine aykırı görülebileceği hususu ile; Tasarının Ek 2 nci maddesinin (m) bendinin, yani 6831 sayılı Orman Kanununa göre orman sayılan alanların, tasarı kapsamından çıkarılması ile Orman Kanununun 2 nci maddesinin (A) ve (B) bentlerinde belirtilen orman sayılan yerlerden orman sınırları dışına çıkartılan arazilerin zilyetlerinden, zilyetlerini tescil ettirmiş olanların faydalanmalarının sağlanabileceği belirtilmiş, ancak böyle bir uygulamanın taşkömürü havzasında bulunanlarla, diğer yöreler arasında eşitsizlik oluşturacağı ifade edilmiş, böyle bir uygulama yerine Orman Kanununun 2 nci maddesinin (A) ve (B) bentlerinde belirtilen orman sayılan yerlerin satışının yapılmasını mümkün kılacak değişikliklerin yapılması hususlarının komisyon raporunda zikredilerek Plan ve Bütçe Komisyonuna bildirilmesinin uygun olacağı kararlaştırılmış ve madde aynen kabul edilmiştir.

Kanun Tasarısının Ek 3 üncü maddesinin belli bir süre sonra yürürlükten kalkacağı gözönüne alınarak Geçici Madde 1 olarak uygulamadaki zorlukları ortadan kaldıracak şekilde yeniden düzenlenmesi uygun görülmüş ve Kanun Tasarısının başlığı buna paralel olarak yeniden düzenlenmiştir.

Kanun Tasarısının 2 nci maddesi 3 üncü madde, 3 üncü maddesi 4 üncü madde olarak aynen kabul edilmiştir.

İşbu raporumuz havalesi gereği Plan ve Bütçe Komisyonuna gönderilmek üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile sunulur.
 

	Başkan	Sözcü
	Oktay Vural	Fahrettin Gülener
	İzmir	Bursa
	Kâtip	Üye
	Cumali Durmuş	Halit Dikmen
	Kocaeli	Aydın
	(İmzada bulunamadı.)
	Üye	Üye
	İlhan Aytekin	Orhan Şen
	Balıkesir	Bursa
	(İmzada bulanamadı)
	Üye	Üye
	Nurettin Atik	Akif Serin
	Diyarbakır	İçel
	Üye	Üye
	Nevzat Taner	Ahmet Arkan
	Kahramanmaraş	Kocaeli
	Üye	Üye
	Özkan Öksüz	Ali Serdengeçti
	Konya	Manisa
	Üye	Üye
	Eyüp Doğanlar	Mükerrem Levent
	Niğde	Niğde
	Üye
	Şükrü Ünal
	Osmaniye

 

MADDE 1. – 5.6.1986 tarihli ve 3303 sayılı Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanuna aşağıdaki ek maddeler eklenmiştir.

EK MADDE 1. – Bu Kanun kapsamında kalan alanlarda; 19.6.1986 tarihinden önce kadastro çalışmaları sonucunda hükmen de olsa Hazine adına tescil edilen taşınmaz malların mülkiyetleri, kadastro tutanağı, kadastro komisyon kararı veya mahkeme ilamında gösterilen zilyetleri veya bunların kanunî ya da akdî haleflerine 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 üncü maddesinde belirtilen miktarları aşmamak kaydıyla ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesine göre hesaplanacak değer üzerinden devredilir.

Taşınmaz mal üzerindeki zilyede ait ağaçlar ve muhdesat değer tespitinde dikkate alınmaz.

Taşınmaz malın devir bedeli peşin yahut taksitle ödenebilir. Taksitle ödenmesi halinde, devir bedelinin dörtte biri, idarenin devir kararının tebliğinden itibaren 30 gün içinde, bakiyesi ise en çok 24 ayda ve 4 eşit taksitle ve kanunî faizleri ile birlikte ödenir.

Taksit tutarı ve faizleri ödenmedikçe taşınmaz mal devralan adına tescil edilemez.

Bu maddeye göre devredilecek taşınmaz mallar hakkında, bu Kanunun 3 ve 4 üncü maddeleri uygulanır.”

EK MADDE 2. – Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2. – 3303 sayılı Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

GEÇİCİ MADDE 1. – Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin esas ve usuller Maliye Bakanlığınca 3 ay içerisinde belirlenir. Bunu takiben ilgililer 1 yıl içerisinde defterdarlık veya mal müdürlüklerine başvuruda bulunmak zorundadırlar. Başvurular 6 ay içerisinde karara bağlanır.

MADDE 3. – Kanun Tasarısının 2 nci maddesi 3 üncü madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 4. – Kanun Tasarısının 3 üncü maddesi 4 üncü madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe Komisyonu 20.10.1999 Esas No. : 1/505 Karar No. : 64

Maliye Bakanlığınca hazırlanarak, Bakanlar Kurulunca 20 nci yasama döneminde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan, ancak Türkiye Büyük MilletMeclisinin erken genel seçimlerle yenilenmesi nedeniyle İçtüzüğün 77 nci maddesi hükmü gereğince kadük olan “Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanuna Ek Maddeler Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı”, bu defa, Hükümetçe 27.7.1999 tarihinde yenilenmiş ve yenilemeye ilişkin Başbakanlık yazısının Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulmasını takiben, 3.8.1999 tarihinde Başkanlıkça, talî komisyon olarak Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilmiştir. Sözkonusu Tasarı Komisyonumuzun 19.10.1999 tarihinde yaptığı 5 inci birleşimde Hükümeti temsilen Devlet Bakanı Hasan Gemici ile Maliye Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı ve Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü temsilcilerinin de katılımlarıyla incelenip, görüşülmüştür.

Bilindiği gibi, Zonguldak ilimiz, taşkömürünün ekonomik anlamda işletilmeye başlanması ve yapılan yatırımlarla ülkemizin önemli bir sanayi merkezi haline gelmiştir. Ancak, sosyo-ekonomik gelişmenin çok hızlı seyrettiği bu bölgede, çağdaş kentleşmenin önünde mülkiyet sorunu en büyük engeli teşkil etmektedir. Havza-i Fahmiye olarak da bilinen taşkömürü havzasının sınırları 17 Ocak 1326 (1910 yılı) tarih ve 289 sayılı Tezkere-i Samiyye (Başbakanlık Tezkeresi) ile belirlenmiş ve 1958 yılında genişletilen bu sınırlar içinde zilyetlik yolu ile taşınmaz mal edinilmesi yasaklanmıştır. 1950-1958 yılları arasında yapılan kadastro çalışmaları sırasında, havza üzerinde bulunan taşınmazların zilyetlik ve tasarruf durumları belirlenerek kabul edilmekle birlikte, yürürlükte bulunan söz konusu Tezkereye dayanılarak bu taşınmazlar Hazine adına tescil edilmiştir. Özellikle Zonguldak’ta kaçak yapılaşmanın önlenerek çağdaş bir kentleşmenin sağlanabilmesi, ayrıca kamu yatırımlarına bağlı tek boyutlu ekonomik yapının değiştirilebilmesi için havzadaki mülkiyet sorununun çözümlenmesi gerekmektedir. Bu nedenle, gelişen ve değişen sosyo-ekonomik şartlar da gözönüne alınarak, 5.6.1986 tarih ve 3303 sayılı Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanun ile havzada zilyetlik ile taşınmaz mal edinilmesi hakkındaki kısıtlamalar kaldırılmıştır.

Anılan Kanunun yürürlüğe girmesinden sonra açılan davalarda, mahkemelerde zilyetlik sürelerinin geriye doğru hesaplanmasında farklı kararlar ortaya çıkmıştır. Yargıtay, zilyetlik süresinin geriye doğru hesaplanmasında havzanın ve dolayısıyla taşınmazların Hazineye tescil edildiği 1950’li yılları kabul etmiştir. Diğer yandan, 21.6.1987 tarihli ve 3402 sayılı Kadastro Kanununun, kadastro tutanaklarının kesinleşmesi ve hak düşürücü süre başlıklı 12 nci maddesi, kadastro tespit tutanaklarında belirtilen haklara, sınırlandırma ve tespitlere ait tutanakların kesinleştiği tarihten itibaren 10 yıl geçtikten sonra, kadastrodan önceki hukuksal nedenlere dayanılarak, itiraz edilemeyeceği ve dava açılamayacağını hükme bağlamaktadır. Bu nedenle, özellikle Zonguldak merkez ilçedeki tescil davaları, zilyetlik sürelerinin 1950’li yıllardan geriye doğru yetersiz kalmasından ya da kanıtlanamamasından dolayı ya reddedilmekte ya da uzun yıllar sürmektedir. Yıllardan beri devam eden söz konusu hukuksal anlaşmazlığı, hem uygulamada bütünlüğü sağlamak, hem de daha fazla uzamadan, hakkaniyet ve adalet ilkelerine uygun biçimde çözümlenmesini temin etmek amacıyla bir düzenleme yapılması gereği ortaya çıkmıştır.

Tasarı ile; taşkömürü havzasında kalmaları nedeniyle Hazine adına tescil edilmiş bulunan ancak, Türkiye Taşkömürü Kurumunun kömür üretimi ve güvenlik alanları içinde kalmayan taşınmazların mülkiyetlerinin, 3303 sayılı Kanunun yayımı tarihinden önce kadastro tutanağı, kadastro komisyon kararı veya mahkeme ilamlarında gösterilen zilyetleri veya bunların kanunî ya da akdî halefleri adına;

– 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 üncü maddesinde belirtilen miktarları aşmamak üzere,

– 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesine göre hesaplanacak değer üzerinden,

– 3303 sayılı Kanunun 3 ve 4 üncü maddeleri uygulanmak kaydıyla,

– Hak sahiplerinin 31.12.2000 tarihine kadar başvurmaları şartıyla,

Tapuya tescil işlemlerinin yapılabilmesine imkân tanınmaktadır.

Tasarının tümü üzerinde yapılan müzakerelerde:

– Uygulamada birliği ve bütünlüğü sağlamaya yönelik bu düzenlemenin, uzun yıllardır devam eden hukuksal sorunların adalet ve eşitlik anlayışına uygun olarak çözümlenmesine katkı sağlayacağı,

– Sözkonusu Tasarı ile uzun yıllardır devam eden adaletsizliğin hakkaniyet anlayışı çerçevesinde çözümlenmesinin memnuniyet verici olduğu, ancak ülkenin pek çok bölgesinde kadastro çalışmaları sırasında tapu kayıtlarında yapılan hatalar nedeniyle vatandaşlarımızın mağdur duruma düştüğü son yıllarda Hazine arazilerinin satışa çıkarılmaya başlamasıyla bu vatandaşlarımız kendi mülklerinde kiracı durumuna düşürüldüğü, Hükümetimizin bu konuyu daha kapsamlı bir çalışmayla çözüme kavuşturulmasında yarar görüldüğü,

– Sözkonusu Tasarı ile; Zonguldak ve çevresinde mahkemelerin iş yükünü artıran ve bölgedeki ekonomik faaliyetlerin sağlıklı işlemesine engel olan sorunların çözümlenmesi amacıyla, 3303 sayılı Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanunda düzenlemelere gidilmesinin bölgenin ekonomik gelişmesine katkı sağlayacağı,

Şeklindeki görüş ve eleştirileri müteakip Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda;

– Zonguldak’ın pek çok bölgesinde, 3303 sayılı Kanunun 19.6.1986 tarihinde yürürlüğe girmesinden önce kadastronun geçtiği, dolayısıyla taşınmaz zilyetliğinin kazanılmasında esas alınan 20 yıllık hak kazandırıcı sürenin hesaplanmasında, 3402 sayılı Kadastro Kanununda belirtilen 10 yıllık hak düşürücü süre nedeniyle sorunlar yaşandığı, bu nedenle 3303 sayılı Kanunun yürürlüğe girmesinden önce kadastro çalışmaları sonucunda hükmen de olsa Hazine adına tescil edilen taşınmaz malların mülkiyetlerinin, kadastro tutanağı, kadastro komisyon kararı veya mahkeme ilamlarında gösterilen zilyetlerine devredilmesinin amaçlandığı,

– Havza-i Fahmiye olarak bilinen bölgenin 13 bin kilometrekare olduğu, ancak 2 bin kilometre karelik bölümünde taşkömürü çıkarıldığı, dolayısıyla bu mıntıka çevresindeki Hazine arazilerinin hak sahiplerine verilmesinin madenin işletilmesi açısından bir sorun yaratmayacağı,

– Hükümetimizin, kadastro çalışmaları sırasında yanlışlıkla Hazine adına tescil edilen taşınmazların gerçek hak sahiplerine devredilmesi hususunda geniş kapsamlı bir çalışma yürüttüğü, bu çalışmaların sonuçlanmasından sonra gerekli düzenlemelerin Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulacağı,

– Tasarıda taşkömürü havzasında bulunan ve kamusal amaçlarla devri uygun görülmeyen taşınmazların ayrı ayrı belirtilmesi suretiyle, uygulamada ortaya çıkabilecek ihtilafların önlenebilmesinin amaçlandığı, zilyetlik yoluyla hak kazanımı gibi konularda, mahkemelerin zaten yürürlükteki hükümler çerçevesinde karar verdikleri ancak, tasarının kanunlaşmasından sonra herhangi bir hak kaybının olmaması için bu düzenlemenin yapıldığı,

İfade edilmiştir.

Yapılan bu görüşmelerden sonra, Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerinin görüşülmesine geçilmiştir.

Tasarının;

– 5.6.1986 tarihli ve 3303 sayılı Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına Dair Kanuna Ek maddeler eklenmesini düzenleyen Çerçeve 1 inci maddesinin; çerçevesinin kanunların hazırlanmasında uygulanan esas ve usuller çerçevesinde redaksiyona tabi tutulması, uygulamada ifrazla ilgili sorunlarla karşılaşılmaması amacıyla taşınmaz malların ifrazında 3194 sayılı İmar Kanununun uygulanmaması ve ifrazla ilgili masrafların hak sahiplerince karşılanmasına dönük hükümlerin madde metnine iki fıkra olarak ilave edilmesi suretiyle,

– Çerçeve 1 inci maddesine bağlı Ek 2 nci maddesinin; birinci fıkrasında yeralan “Aşağıda belirtilen taşınmaz malların devri yapılmaz:” ibaresinden sonra gelmek üzere zilyetlik yolu ile hak sahibi olacakların uygulamada herhangi bir hak kaybına uğramalarını önlemek amacıyla, “Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte:” ibaresinin eklenmesi, (g) bendi, sözkonusu Tasarının getireceği haklardan daha fazla kişinin faydalanabilmesini teminen içme ve kullanma sularının koruma alanlarının mutlak, kısa ve orta mesafeli olarak sınırlandırılması doğrultusunda yeniden düzenlenmesi suretiyle,

– Çerçeve 1 inci maddesine bağlı Ek 3 üncü maddesinin geçici hükümleri ihtiva etmesi nedeniyle, kanunların yapılmasında uygulanan esas ve usuller çerçevesinde, Geçici 1 inci Madde olarak değiştirilmesi suretiyle,

– Yürürlük ve yürütmeye ilişkin 2 ve 3 üncü maddeleri ise, aynen,

Kabul edilmiştir.

Raporumuz Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
 

	Başkan	Başkanvekili
	Metin Şahin	Mehmet Hanifi Tiryaki
	Antalya	Gaziantep
	Sözcü	Kâtip
	Nihat Gökbulut	Cafer Tufan Yazıcıoğlu
	Kırıkkale	Bartın
	Üye	Üye
	Abdülkadir Akcan	Gaffar Yakın
	Afyon	Afyon
	Üye	Üye
	Ali Uzunırmak	M. Altan Karapaşaoğlu
	Aydın	Bursa
	Üye	Üye
	Oğuz Tezmen	Süleyman Coşkuner
	Bursa	Burdur
	Üye	Üye
	Hakkı Duran	Mücahit Himoğlu
	Çankırı	Erzurum
	Üye	Üye
	Aslan Polat	Ramazan Gül
	Erzurum	Isparta
		(Muhalifim)
	Üye	Üye
	Aydın Ayaydın	Nesrin Nas
	İstanbul	İstanbul
	Üye	Üye
	Masum Türker	İlhami Yılmaz
	İstanbul	Karabük
	Üye	Üye
	Necdet Tekin	Ali Gebeş
	Kırklareli	Konya
	Üye	Üye
	Mehmet Ali Yavuz	Cevat Ayhan
	Konya	Sakarya
	Üye	Üye
	Ş. Ramis Savaş	Tarık Cengiz
	Sakarya	Samsun
	Üye	Üye
	Kemal Kabataş	Lütfi Ceylan
	Samsun	Tokat
	Üye
	Bekir Gündoğan
	Tunceli

 
 
 

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

TAŞKÖMÜRÜ HAVZASINDAKİ TAŞINMAZ MALLARIN İKTİSABINA DAİR KANUNA EK MADDELER EKLENMESİ

MADDE 1. – 5.6.1986 tarihli ve 3303 sayılı Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına DairKanuna aşağıdaki maddeler eklenmiştir.

“EK MADDE 1. – Bu Kanun kapsamında kalan alanlarda; 19.6.1986 tarihinden önce kadastro çalışmaları sonucunda hükmen de olsa Hazine adına tescil edilen taşınmaz malların mülkiyetleri, kadastro tutanağı, kadastro komisyon kararı veya mahkeme ilamında gösterilen zilyetleri ve bunların kanunî ya da akdî haleflerine 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 üncü maddesinde belirtilen miktarları aşmamak kaydıyla ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesine göre hesaplanacak değer üzerinden devredilir.

Taşınmaz mal üzerindeki zilyede ait ağaçlar ve muhdesat değer tespitinde dikkate alınmaz.

Taşınmaz malın devir bedeli peşin yahut taksitle ödenebilir. Taksitle ödenmesi halinde, devir bedelinin dörtte biri, idarenin devir kararının tebliğinden itibaren 30 gün içinde, bakiyesi ise en çok 24 ayda ve 4 eşit taksitle ve kanunî faizleri ile birlikte ödenir.

Taksit tutarı ve faizleri ödenmedikçe taşınmaz mal devralan adına tescil edilemez.

Bu maddeye göre devredilecek taşınmaz mallar hakkında, bu Kanunun 3 ve 4 üncü maddeleri uygulanır.”
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

“EK MADDE 2. – Aşağıdaki belirtilen taşınmaz malların devri yapılmaz :

a) Kamu hizmetlerine tahsis edilmiş veya fiilen bu amaçla kullanılan taşınmaz mallar,

b) İmar planları ile kamu hizmetine ayrılan yerler,

c) Herhangi bir yolla Hazine mülkiyetinden çıkmış olan yerler,

d) 2565 sayılı Askerî Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanununa göre birinci derecede askerî yasak bölge kapsamına giren yerler,

e) 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında bulunan taşınmaz mallar,

f) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununa göre kültür varlıkları ve bunlara ait koruma alanları ile tabiat varlıklarının bulundukları yerler,

g) 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca içme ve kullanma sularının koruma alanları,

h) 2873 sayılı Millî Parklar Kanunu kapsamında kalan yerler,

ı) 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanununa göre uygulama alanı ilân edilen yerler,

k) 3402 sayılı Kadastro Kanununun 16 ncı maddesinin (B) ve (C) bentlerinde belirtilen yerler,

l) 3621 sayılı Kıyı Kanunu kapsamında kalan yerler,

m) 6831 sayılı Orman Kanununa göre orman sayılan alanlar ile 2924 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında Kanun uyarınca Orman Bakanlığı emrine geçen taşınmaz mallar,

n) 7269 sayılı Umumî Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara DairKanun gereğince Bayındırlık ve İskân Bakanlığı emrine verilmesi veya tahsis edilmesi gereken yerler.”

“EK MADDE 3. – Bu Kanundan yararlanacak olanların, 31.12.2000 tarihine kadar defterdarlık veya mal müdürlüklerine başvuruda bulunmaları gerekir. Başvuru talepleri 6 ay içinde karara bağlanır. Bu hususa ilişkin esas ve usuller Maliye Bakanlığınca belirlenir.”

MADDE 2. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
 
 
 
 
 

	Mesut Yılmaz
	Başbakan
	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Millî Sav. Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bakanı
	B. Ecevit	İ. Sezgin	G. Taner
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	H. Özkan	Y. Seçkiner	I. Saygın
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Prof. Dr. H. S. Türk	Prof. Dr. S. Yıldırım	R. Serdaroğlu
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	M. Gürdere	Prof. Dr. Ş. Gürel	Prof. Dr. A. Andican
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Dr. I. Çelebi	M. Yılmaz	R. Şahin
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	B. Kara	C. Kavak	E. Aşık
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	R. K. Yücelen	H. Gemici	M. Batallı
	Adalet Bakanı	İçişleri Bakanı	Dışişleri Bakanı V.
	O. Sungurlu	M. Başesgioğlu	Prof. Dr. Ş. Gürel
	Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı	Bayındırlık ve İskân Bakanı
	Z. Temizel	H. Uluğbay	Y. Topçu
	Sağlık Bakanı	Ulaştırma Bakanı	Tarım ve Köyişleri Bakanı
	H. İ. Özsoy	N. Menzir	M. Taşar
	Çalışma ve Sos. Güv. Bak.	Sanayi ve Ticaret Bakanı	Enerji ve Tabiî Kay. Bak.
	Prof. Dr. N. Çağan	Y. Erez	M. C. Ersümer
	Kültür Bakanı V.	Turizm Bakanı	Orman Bakanı
	H. Özkan	İ. Gürdal	E. Taranoğlu
		Çevre Bakanı
		Dr. İ. Aykut

 
 
 
 
 
 
 

TAŞKÖMÜRÜ HAVZASINDAKİ TAŞINMAZ MALLARIN İKTİSABINA DAİR KANUNA EK MADDELER EKLENMESİ

MADDE 1. – 5.6.1986 tarihli ve 3303 sayılı Taşkömürü Havzasındaki Taşınmaz Malların İktisabına DairKanuna aşağıdaki ek maddeler eklenmiştir.

EK MADDE 1. – Bu Kanun kapsamında kalan alanlarda; 19.6.1986 tarihinden önce kadastro çalışmaları sonucunda hükmen de olsa Hazine adına tescil edilen taşınmaz malların mülkiyetleri, kadastro tutanağı, kadastro komisyon kararı veya mahkeme ilamında gösterilen zilyetleri veya bunların kanunî ya da akdî haleflerine 3402 sayılı Kadastro Kanununun 14 üncü maddesinde belirtilen miktarları aşmamak kaydıyla ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesine göre hesaplanacak değer üzerinden devredilir.

Taşınmaz mal üzerindeki zilyede ait ağaçlar ve muhdesat değer tespitinde dikkate alınmaz.

Taşınmaz malın devir bedeli peşin yahut taksitle ödenebilir. Taksitle ödenmesi halinde, devir bedelinin dörtte biri, idarenin devir kararının tebliğinden itibaren 30 gün içinde, bakiyesi ise en çok 24 ayda ve 4 eşit taksitle ve kanunî faizleri ile birlikte ödenir.

Taksit tutarı ve faizleri ödenmedikçe taşınmaz mal devralan adına tescil edilmez.

Bu maddeye göre devredilecek taşınmaz mallar hakkında, bu Kanunun 3 ve 4 üncü maddeleri uygulanır.

İfraz işlemleri; Tescile Konu Olan Harita ve Planlar Yönetmeliğine uygun olarak yapılacak haritalara göre yapılır ve ifraz masrafları hak sahiplerince karşılanır.

Bu Kanuna göre yapılacak ifrazlarda, 3194 sayılı İmar Kanunu ve Uygulanma Yönetmelikleri hükümleri uygulanmaz.

EK MADDE 2. – Aşağıdaki belirtilen taşınmaz malların devri yapılmaz.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte:

a) Kamu hizmetlerine tahsis edilmiş veya fiilen bu amaçla kullanılan taşınmaz mallar,

b) İmar planları ile kamu hizmetine ayrılan yerler,

c) Herhangi bir yolla Hazine mülkiyetinden çıkmış olan yerler,

d) 2565 sayılı Askerî Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanununa göre birinci derecede askerî yasak bölge kapsamına giren yerler,

e) 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu kapsamında bulunan taşınmaz mallar,

f) 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununa göre kültür varlıkları ve bunlara ait koruma alanları ile tabiat varlıklarının bulundukları yerler,

g) 2872 sayılı Çevre Kanunu uyarınca içme ve kullanma sularının mutlak, kısa ve orta mesafeli koruma alanları,

h) 2873 sayılı Millî Parklar Kanunu kapsamında kalan yerler,

ı) 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlenmesine Dair Tarım Reformu Kanununa göre uygulama alanı ilân edilen yerler,

k) 3402 sayılı Kadastro Kanununun 16 ncı maddesinin (B) ve (C) bentlerinde belirtilen yerler,

l) 3621 sayılı Kıyı Kanunu kapsamında kalan yerler,

m) 6831 sayılı Orman Kanununa göre orman sayılan alanlar ile 2924 sayılı Orman Köylülerinin Kalkınmalarının Desteklenmesi Hakkında Kanun uyarınca Orman Bakanlığı emrine geçen taşınmaz mallar,

n) 7269 sayılı Umumî Hayata Müessir Afetler Dolayısiyle Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara DairKanun gereğince Bayındırlık ve İskân Bakanlığı emrine verilmesi veya tahsis edilmesi gereken yerler.

GEÇİCİ MADDE 1. – Bu Kanundan yararlanacak olanların 31.12.2000 tarihine kadar defterdarlık veya mal müdürlüklerine başvuruda bulunmaları gerekir. Başvuru talepleri 6 ay içinde karara bağlanır. Bu hususa ilişkin esas ve usuller Maliye Bakanlığınca belirlenir.

MADDE 2. – Tasarının 2 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.