Türkiye Cumhuriyeti ile Slovenya Cumhuriyeti Arasında Serbest Ticaret Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna İlişkin Kanun Tasarısı ve Plan ve Bütçe ve Dışişleri

T.C. Başbakanlık 3.6.1999 Kanunlar ve Kararlar Genel Müdürlüğü Sayı : B.02.0.KKG.0.11/196-342/2504

Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan
 
 

1/796 Türkiye Cumhuriyeti ile Slovenya Cumhuriyeti Arasında Serbest Ticaret Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna İlişkin Kanun Tasarısı

T.C.

Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar 15.7.1998

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.11/101-1395/4003

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 26.6.1998 tarihinde kararlaştırılan “Türkiye Cumhuriyeti ile Slovenya Cumhuriyeti Arasında Serbest Ticaret Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna İlişkin Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Komisyonlarda ve Genel Kurulda öncelik ve ivedilikle görüşülmesini arz ederim.

Mesut Yılmaz

Başbakan

Türkiye ile Slovenya arasında 5 Mayıs 1998 tarihinde Ankara’da imzalanan Anlaşma, Taraflar Arasında Dünya Ticaret Örgütü ve Ticaret ve Tarifeler Genel Anlaşması (GATT 1994) prensipleri doğrultusunda, 1 Ocak 2001 tarihine kadar aşamalı olarak bir serbest ticaret alanı oluşturulmasını öngören bir tercihli ticaret anlaşmasıdır.

Türkiye ile Slovenya arasındaki Serbest Ticaret Alanı Anlaşması, Tarafların Avrupa’daki ekonomik bütünleşme sürecine aktif bir şekilde katılımını hedeflemekte ve ayrıca, Türkiye ile Avrupa Birliği arasında imzalanan ve Gümrük Birliğinin işleyişine ilişkin kuralları belirleyen 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararının bir gereği olarak dış ticaret politikasını Topluluğun ortak dış ticaret politikası ile uyumlu hale getirmesini öngörmektedir.

Türkiye, Batı Avrupa bölgesinde başlayan ve zaman içerisinde Merkezî ve Doğu Avrupa ülkeleri ile bazı Akdeniz ülkelerini de kapsayan ekonomik bütünleşme sürecine katılımı yönündeki ilk adımını, Avrupa Ekonomik Topluluğu ile 12 Eylül 1963 tarihinde imzalanan Ortaklık Anlaşması ile atmış, bunu 10 Aralık 1991 tarihinde EFTA Devletleri, 14 Mart 1996 tarihinde İsrail, 8 Ocak 1997 tarihinde Macaristan, 29 Nisan 1997 tarihinde Romanya, 2 Haziran 1997 tarihinde Litvanya, 3 Haziran 1997 tarihinde Estonya, 3 Ekim 1997 tarihinde Çek Cumhuriyeti, 20 Ekim 1997 tarihinde Slovak Cumhuriyeti ve son olarak da 5 Mayıs 1998 tarihinde Slovenya ile imzalanan Serbest Ticaret Anlaşmaları izlemiştir.

Ayrıca, 1/95 sayılı Türkiye-AB Ortaklık Konseyi Kararı ve Türkiye’nin ticarî çıkarları çerçevesinde Bulgaristan, Polonya, Tunus, Fas, Mısır ile Türkiye arasında Serbest Ticaret Alanı kurulmasını sağlayacak Anlaşmalara ilişkin görüşmeler ve hazırlıklar sürdürülmektedir.

Anlaşma, Armonize Mal Tanımlama Sisteminin 25 ila 97 nci fasılları arasında yer alan sanayi ürünleri ve başlangıç olarak bir bölüm tarım ürünleri ve işlenmiş tarım ürünlerinde sağlanacak pazara giriş kolaylıklarını kapsamaktadır. Tarım ürünleri ve işlenmiş tarım ürünleri ticaretinin tamamını (01-24. fasıllar) serbestleştirmenin, Anlaşma hükümleri uyarınca, ileride yapılacak görüşmeler sonucunda gerçekleşmesi öngörülmektedir. Anlaşma, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin bu Anlaşmanın kapsamadığı alanları içerecek şekilde genişletilmesine ilişkin bir geliştirici hüküm de içermektedir. Temel tarım ürünlerinde, tarafların potansiyel arzettiği ürünlerle sınırlı olmak üzere, pazara giriş kolaylıkları sağlanmıştır.

Türkiye ile Slovenya arasındaki Serbest Ticaret Anlaşmasının başlıca amaçları aşağıda sıralanmaktadır.

– Taraflar arasındaki ticaret hacmi artırılarak, ekonomik ve ticarî işbirliği geliştirilecektir.

– Türk ve Sloven işadamları arasındaki işbirliği imkânları geliştirilerek, Tarafların yakın ilişkilerinin bulunduğu Batı Avrupa, Merkezî ve Doğu Avrupa ülkeleri ile Orta Asya Cumhuriyetlerinde ortak yatırımlar gerçekleştirmeleri sağlanacaktır.

– Üretimlerinde Sloven menşeli hammadde veya ara mallarını özellikle makine parçalarını kullanan Türk sanayicilerinin üretim maliyetleri düşecek ve genel olarak Türk sanayicileri için bu pazarda Topluluk ve Merkezî ve Doğu Avrupa ülkelerindeki rakipleriyle eşit rekabet şansı yaratılacaktır.

– Türkiye, 1/95 sayılı Gümrük Birliğine ilişkin Ortaklık Konseyi Kararı çerçevesinde ve AB’nin tercihli gümrük rejimine uyum yükümlülüğü kapsamında, AB ile Slovenya arasındaki Avrupa Anlaşmasının ticarî hükümlerine ve Gümrük Birliğinin ana unsurlarından biri olan AB’nin Ortak Dış Ticaret Politikasına uyum sağlayacaktır.

– Gümrük Birliği sonrasında koruma oranlarının düşmesi sonucunda rekabete açılan Türk pazarında faaliyet gösteren Türk sanayici ve müteşebbislerine Sloven pazarında rekabet imkânı sağlanacaktır.

– Türkiye menşeli ürünler, Avrupa genelinde oluşturulacak menşe kümülasyonu sistemi içerisinde yer alabilecektir. AB ve EFTA ülkelerinin yanı sıra Merkezî ve Doğu Avrupa ülkelerindeki üretim imkânlarından yararlanılarak işlenen nihai ürünler, söz konusu ülkelere tercihli ticaret rejimi çerçevesinde ihraç edilebilecektir.

Her iki taraf, hassas ürünler dışında kalan sanayi ürünlerinde, gümrük vergileri ile eş etkili vergilerini, anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle birlikte kaldıracaktır. Böylelikle taraflar arası ticaretin önemli bir kısmı tamamen vergiden muaf olarak gerçekleştirilebilecektir. Anlaşmanın yürürlüğe girmesiyle birlikte Slovenya’ya ihracatımızın yaklaşık % 80’inde tam bir serbestleşme gerçekleştirilecektir.

Slovenya, tekstil ve konfeksiyon sektörünün içinde bulunduğu sıkıntılar nedeniyle, tekstil ve konfeksiyon ürünlerinde Türkiye’den ithalatta kota uygulayacaktır. Bu çerçevede, kotalarla ilgili bir Ortak Deklarasyon imzalanmıştır. Deklarasyonda, Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altıncı ay sonunda, Sloven tekstil ve konfeksiyon sanayiinin genel durumu gözönünde bulundurularak ve söz konusu ürünlerdeki genel ithalatı ile karşılaştırıldığında Türkiye kaynaklı ithalatın yerli üreticiler için herhangi bir zarara neden olup olmadığı hususu dikkate alınarak, bahsekonu miktar kısıtlamalarının kısmen veya tamamen kaldırılması amacıyla görüşmelerde bulunulması kararlaştırılmıştır.

Slovenya hassas ürünlerini dört farklı listede toplamıştır. İlk liste (Ek A) deri, ayakkabı, televizyon ve otomotiv sanayii ürünlerini kapsamaktadır. Söz konusu liste dahilindeki ürünlerin gümrük vergilerinde 1999 yılı itibariyle % 40’lık bir indirim öngörülmekte olup, 2001 yılında tam liberasyona ulaşılacaktır.

Diğer üç listede (Ek B, C ve D) ise tekstil ve konfeksiyon ürünleri yer almaktadır. Ek B dahilindeki ürünlerde hızlı vergi indirimleri öngörülmekte olup, 2000 yılında vergiler tamamen kaldırılacaktır. Ek C ve D kapsamındaki ürünlerde ise 1999 yılı itibariyle % 65’lik bir indirim öngörülmekte olup, 2001 yılında tam liberasyona ulaşılacaktır.

Ek III olarak anılan listede ise hem kota ve hem de vergi uygulanması öngörülen konfeksiyon ürünleri yer almaktadır. Kota uygulanması öngörülen ürünlerin Slovenya’ya toplam sanayi ihracatımızdaki payı ise sadece % 4’tür.

Türkiye’nin Slovenya menşeli ithalatında hassas olarak belirlediği ürünler listesinde (Ek E) ise bazı otomotiv sanayi ürünleri, mobilyalar, ayakkabılar, deri ve birtakım konfeksiyon ürünleri yer almaktadır. Sözkonusu ürünlerin vergi indirimleri yavaş bir takvime tâbi olup, 2001 yılında tam liberalleşme sağlanacaktır.

Tarım ürünlerinde ise Taraflar, karşılıklı olarak kota kapsamında ve/veya vergi indirimi şeklinde pazara giriş imkânları yaratmışlardır. Bu çerçevede, Slovenya tarafından ülkemiz menşeli fındık, kuru üzüm, tonbalığı konservesi, makarna, bisküvi ve domates salçasında herhangi bir miktar kısıtlaması olmaksızın vergi indirimi veya muafiyeti şeklinde taviz alınmıştır. Buna karşılık, Slovenya menşeli bazı balık çeşitleri, bisküvi ve şekerleme çeşitleri ile mayonez ve alkollü içkilerde miktar kısıtlamasına tâbi olmaksızın vergi indirimi şeklinde, elma, peynir çeşitleri ve şarapta ise tarife kotası çerçevesinde vergi indirimi şeklinde ülkemiz pazarlarına giriş kolaylıkları sağlanmıştır.

Türkiye ile Slovenya arasında imzalanan Anlaşma, GATT 1994 ve Dünya Ticaret Örgütü, Türkiye-AB 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı ve AB ile Slovenya arasındaki Avrupa Anlaşması hükümleri paralelinde damping, rekabet ve devlet yardımları, fikrî, sınaî ve ticarî mülkiyet hakları, koruma önlemleri, devlet tekelleri gibi konulara ilişkin hükümler de içermektedir.

Tasarı, bu amaç ve gerekçeler çerçevesinde hazırlanmıştır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Plan ve Bütçe Komisyonu 7.7.1999

Esas No. : 1/345

Karar No. : 26

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanarak, Bakanlar Kurulunca 3.6.1999 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 17.6.1999 tarihinde esas komisyon olarak Dışişleri Komisyonuna, talî komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen “Türkiye Cumhuriyeti ile Slovenya Cumhuriyeti Arasında Serbest Ticaret Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna İlişkin Kanun Tasarısı”, Komisyonumuzun 6.7.1999 tarihinde yaptığı 16 ncı birleşiminde Hükümeti temsilen Devlet Bakanı Edip Safder Gaydalı, Dışişleri ve Maliye Bakanlıkları ile Hazine ve Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlıkları temsilcilerinin de katılımlarıyla incelenip, görüşülmüştür.

Bilindiği gibi; ülkemiz ile Slovenya Cumhuriyeti arasında, 5 Mayıs 1998 tarihinde, Ankara’da, üyesi oldukları Dünya Ticaret Örgütü ve Ticaret ve Tarifeler Genel Anlaşması (GATT 1994) prensipleri doğrultusunda 1 Ocak 2001 tarihine kadar aşamalı olarak bir serbest ticaret alanı oluşturulmasını öngören tercihli bir ticaret anlaşması imzalanmıştır.

Sözkonusu Anlaşma ile;

– Karşılıklı ticaretin genişletilmesi yoluyla taraflar arasındaki ekonomik ilişkilerin ahenkli şekilde gelişmesinin teşvik edilmesi,

– Taraflar arasındaki ticaret için adil rekabet koşullarının yaratılması,

– Ticaretteki engellerin kaldırılması suretiyle, dünya ticaretinin ahenkli gelişmesi ve genişlemesine katkıda bulunulması,

– Taraflar arasındaki işbirliğinin artırılması,

amaçlanmaktadır.

Tasarı ile; Anayasanın 90 ıncı maddesi uyarınca, sözkonusu Anlaşmanın Türkiye Büyük Millet Meclisince onaylanmasının uygun bulunması öngörülmektedir.

Komisyonumuzda yapılan görüşmelerde;

– Anlaşma yapılan ülkelerle ilişkilerimiz, ticaret kapasitemiz, anlaşma yapıldığı takdirde ülkemizin kazancının ne olacağı ve benzeri hususlarda daha ayrıntılı bilgiler verilmesinin ve Tasarı gerekçesinde bu bilgilere yer verilmesinin gerektiği,

– Yapılan anlaşmaların ekonomik sonuçlarının ülkemiz açısından çok iyi değerlendirilmesinin ve ülkemiz açısından hayatî önem taşıyan sektörlere ilişkin özel düzenlemeler yapılmasının daha yararlı olacağı,

şeklindeki görüş ve eleştirileri takiben Hükümet adına yapılan açıklamalarda;

– Dünyadaki ekonomik gelişmelere paralel olarak dış ticaretimizin serbestleştirilmesi ve rekabet gücümüzün artırılması amacıyla bugüne kadar 11 ülke ile Serbest Ticaret Anlaşması imzalandığı, bunlardan 9 tanesinin yürürlüğe girdiği, Polonya, Makedonya, Mısır, Fas ve Filistin ile de müzakerelerin devam ettiği,

– Slovenya’nın 19 milyar dolarlık dış ticaret hacmine sahip olduğu, anlaşma ile özellikle ülkemiz otomotiv sanayii açısından faydalı sonuçlar sağlanacağı,

– Sözkonusu anlaşmaların ekonomimiz için ucuz hammadde sağlanması, müşterek yatırım imkânlarının ortaya çıkması gibi olumlu sonuçlar doğuracağı,

ifade edilmiştir.

Tümü üzerindeki görüşmeleri müteakip Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerin görüşülmesine geçilmiş ve Tasarının maddeleri aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, esas komisyon olan Dışişleri Komisyonuna havale edilmek üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.

Başkan Başkanvekili

Metin Şahin Mehmet Hanifi Tiryaki

Antalya Gaziantep

Sözcü Kâtip

Nihat Gökbulut Cafer Tufan Yazıcıoğlu

Kırıkkale Bartın

Üye Üye

Sait Açba Abdülkadir Akcan

Afyon Afyon

Üye Üye

Gaffar Yakın Ali Uzunırmak

Afyon Aydın

Üye Üye

Zeki Ergezen M. Altan Karapaşaoğlu

Bitlis Bursa

Üye Üye

Recep Önal Oğuz Tezmen

Bursa Bursa

Üye Üye

Süleyman Coşkuner Hakkı Duran

Burdur Çankırı

Üye Üye

Mücahit Himoğlu Aslan Polat

Erzurum Erzurum

Üye Üye

Ramazan Gül Aydın Ayaydın

Isparta İstanbul

Üye Üye

Nesrin Nas Masum Türker

İstanbul İstanbul

Üye Üye

Hasan Metin İlhami Yılmaz

İzmir Karabük

Üye Üye

Zeki Ünal Necdet Tekin

Karaman Kırklareli

Üye Üye

Ali Gebeş Mehmet Ali Yavuz

Konya Konya

Üye Üye

Ahmet Derin Süleyman Çelebi

Kütahya Mardin

Üye Üye

Veysi Şahin Cevat Ayhan

Mardin Sakarya

Üye Üye

Ş. Ramis Savaş Tarık Cengiz

Sakarya Samsun

Üye Üye

Kemal Kabataş Lütfi Ceylan

Samsun Tokat

Üye Üye

Hasan Özgöbek Bekir Gündoğan

Uşak Tunceli

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Dışişleri Komisyonu 22.7.1999

Esas No.: 1/345

Karar No.: 60

Türkiye Cumhuriyeti ile Slovenya Cumhuriyeti Arasında Serbest Ticaret Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna İlişkin Kanun Tasarısı Komisyonumuzun 21 Temmuz 1999 tarihli 9 uncu birleşiminde Dışişleri Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı temsilcileri ile Dış Ticaret Müsteşarlığı ve Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı yetkililerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.

İki ülkenin Avrupa’daki ekonomik bütünleşme sürecine aktif bir şekilde katılımını ve dış ticaret politikalarını Avrupa Birliğinin ortak dış ticaret politikası ile uyumlu hale getirmelerini öngören Anlaşma GATT 1994 prensipleri doğrultusunda, 1 Ocak 2001 tarihine kadar aşamalı olarak bir serbest ticaret alanı oluşturulmasını hedeflemektedir.

Tasarı Komisyonumuzca uygun görülerek kabul edilmiştir.

Raporumuz Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.
 

	Başkan	Başkanvekili
	Kâmran İnan	B. Suat Çağlayan
	Van	İzmir
	Sözcü	Kâtip
	Mehmet Kaya	Mehmet Ali Bilici
	Kahramanmaraş	Adana
	Üye	Üye
	Ali Tekin	Müjdat Kayayerli
	Adana	Afyon
	Üye	Üye
	Nesrin Ünal	Teoman Özalp
	Antalya	Bursa
	Üye	Üye
	Hasan Erçelebi	M. Bedri İncetahtacı
	Denizli	Gaziantep
	Üye	Üye
	Mustafa Yaman	Azmi Ateş
	Giresun	İstanbul
	Üye	Üye
	Hüseyin Kansu	Rahmi Sezgin
	İstanbul	İzmir
	Üye	Üye
	Cevdet Akçalı	Basri Coşkun
	Kütahya	Malatya
	Üye	Üye
	M. Necati Çetinkaya	Birol Büyüköztürk
	Manisa	Osmaniye

MADDE 1. – 5 Mayıs 1998 tarihinde Ankara’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Slovenya Cumhuriyeti Arasında Serbest Ticaret Anlaşması”nın onaylanması uygun bulunmuştur.

MADDE 2. – Sözkonusu Anlaşmaya ekli cetvellerde değişiklik yapmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.

MADDE 3. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 4. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
 

	Mesut Yılmaz
	Başbakan
	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Millî Sav. Bakanı ve Başb. Yrd.
	B. Ecevit	İ. Sezgin
	Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı
	R.K. Yücelen	H. Özkan
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Y. Seçkiner	I. Saygın
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Prof. Dr. H. S. Türk	Prof. Dr. S. Yıldırım
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	R. Serdaroğlu	M. Gürdere
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Prof. Dr. Ş. Gürel	Prof. Dr. A. Andican
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Dr. I. Çelebi	M. Yılmaz
	Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı
	İ. Sezgin	B. Kara
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	C. Kavak	E. Aşık
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	R. K. Yücelen	H. Gemici
	Devlet Bakanı	Adalet Bakanı
	M. Batallı	O. Sungurlu
	İçişleri Bakanı	Dışişleri Bakanı
	M. Başesgioğlu	İ. Cem
	Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı
	Z. Temizel	H. Uluğbay
	Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı
	Y. Topçu	H. İ. Özsoy
	Ulaştırma Bakanı	Tarım ve Köyişleri Bakanı
	N. Menzir	M. Taşar
	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı	Sanayi ve Ticaret Bakanı
	Prof. Dr. N. Çağan	Y. Erez
	Enerji ve Tabiî Kayn. Bakanı	Kültür Bakanı
	M. C. Ersümer	İ. Talay
	Turizm Bakanı	Orman Bakanı
	İ. Gürdal	E. Taranoğlu
		Çevre Bakanı
		Dr. İ. Aykut

MADDE 1. – Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2. – Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 4 . – Tasarının 4 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.