Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesinde Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler ve Dışişleri Komisyonları Raporları (1/325)

T.C.

Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar 3.6.1999

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.11/196-342/2504

Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür.

Gereğini arz ederim. Bülent Ecevit

Başbakan

1/726 Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesinde Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

T.C.

Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar 4.3.1998

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG/101-1320/1049

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 11.2.1998 tarihinde kararlaştırılan “Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesinde Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Mesut Yılmaz

Başbakan

Birleşmiş Milletler (BM) Teşkilâtı, kuruluşundan itibaren kadın konusu ile yakından ilgilenmiştir. Bugüne kadar BM tarafından dört defa Dünya Kadın Konferansı düzenlenmesi bu ilginin göstergesidir. 1980 yılında imzaya açılarak 1981 yılında yürürlüğe giren BM Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW) bu ilginin bir diğer kanıtıdır.

Sözleşme, kadının statüsünün dünya çapında güçlenmesi yönünde sarfedilen temel bir gayret olarak mütalaa edilmektedir.

Türkiye, anılan Sözleşmeyi 1985 yılında imzalamış ve CEDAW ülkemiz açısından 19 Ocak 1986’da yürürlüğe girmiştir.

Sözleşmenin uygulanmasının denetim organı olan CEDAW Komitesinde Türkiye halen bir uzmanla temsil edilmekte ve Komite çalışmalarına aktif olarak katılmaktadır. Bu çerçevede Türkiye, geçtiğimiz sene CEDAW’ın ülkemizde uygulanmasına ilişkin 2 ve 3 üncü raporunu başarıyla sunmuştur.

CEDAW, BM sisteminde Çocuk Hakları Sözleşmesinden sonra hemen hemen en geniş katılımlı sözleşmeyi oluşturmaktadır. Sözleşmeye taraf BM üye devletlerinin sayısı arttıkça, Sözleşmenin denetim organı olan Komitenin de iş yükü bariz bir şekilde ağırlaşmaktadır. Öte yandan, 1996’da düzenlenen IV. Dünya Kadın Konferansı, Komitenin sorumluluk ve yetkilerini genişletmiş, ayrıca Komiteyi ayrımcılığa karşı BM’ye bireysel başvuru mekanizmasını ihdas edecek bir İhtiyarî Protokol’ü hazırlamakla da görevlendirmiştir. Bu koşullarda Komitenin yıllık toplantı süresinin, Sözleşmenin değiştirilen 20 nci maddesinin 1 inci paragrafında olduğu üzere, iki hafta ile sınırlandırılması, Komitenin giderek artan iş yükünün altından kalkamaması sonucunu doğurmakta, Komitede ele alınan Taraf Devletlerin Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin ulusal raporlarında önemli bir birikmeye neden olmaktadır.

Yukarıdaki gerekçelerle, CEDAW’ın 20 nci maddesinin 1 inci paragrafının “her yıl toplanır” şeklinde değiştirilmesi, Komite çalışmalarına akıcılık kazandıracaktır. Sözleşmeye taraf olan ve adı geçen Komitede temsil edilen Türkiye, sözkonusu değişikliği kadınlara karşı ayrımcılığın önlenmesi için BM’de sürdürülen gayretler açısından çok yararlı addederek onaylamıştır. Değişikliğin biran önce yürürlüğe girmesi, Sözleşme denetim organında halen karşılaşılan engellerin giderilmesinde önemli bir etken oluşturacaktır.

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler 2.7.1999

Komisyonu

Esas No. : 1/325

Karar No. : 8

20 nci Yasama Döneminde, Dışişleri Bakanlığınca hazırlanarak, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan “Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesinde Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı”, 18.4.1999 tarihinde yapılan Milletvekili Erken Genel Seçimleri sonrasında 20 nci Yasama Döneminin sona ermesi ile hükümsüz sayılmıştır. Kurulan 57 nci Hükümet, Tasarının İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca yenilenmesini kararlaştırmış ve sözkonusu Tasarı Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığınca 17.6.1999 tarihinde Tali Komisyon olarak Komisyonumuza, Esas Komisyon olarak Dışişleri Komisyonuna havale edilmiştir.

Komisyonumuz 1.7.1999 tarihinde yaptığı 3 üncü birleşiminde Başbakanlık, Çalışma ve Sosyal Güvenlik ve Dışişleri Bakanlıkları ile Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü temsilcilerinin de katılımlarıyla Tasarıyı inceleyip görüşmüştür.

Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW) Birleşmiş Milletler üye devletlerinin sayısının artması nedeniyle, Sözleşmenin denetim organı olan Komitenin de iş yükünü artırmıştır. Komitenin yıllık toplantı süresinin, sözleşmenin değiştirilen 20 nci maddesinin 1 inci paragrafında belirtilen “iki hafta” ile sınırlandırılması, Komitenin işyükünün yoğunlaşması nedeniyle taraf devletlerin Sözleşmenin uygulanmasına ilişkin ulusal raporların birikimine neden olmaktadır. Bu gerekçelerle CEDAW’ın 20 nci maddesinin 1 inci paragrafının onbeş günlük (iki hafta) sürenin kaldırılarak, “her yıl toplanır” şeklinde değiştirilmesini, Komitede temsil edilen Ülkemiz de onaylamıştır.

Tasarı ile;

11 Haziran 1985 tarihli ve 3232 sayılı Kanunla katılmamız uygun bulunan “Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW)”nin 20 nci maddesinin 1 inci paragrafında yapılan değişikliğin onaylanması uygun bulunmaktadır.

Tasarının 1 inci maddesi ile yürürlüğe ilişkin 2 ve yürütmeye ilişkin 3 üncü maddeleri aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz Dışişleri Komisyonuna sunulmak üzere arz olunur.

	Başkan	Sözcü
	Ertuğrul Kumcuoğlu	Ali Emre Kocaoğlu
	Aydın	İstanbul
	Kâtip	Üye
	Sebahat Vardar	Yakup Budak
	Bilecik	Adana
	Üye	Üye
	Mahfuz Güler	Mustafa Karslıoğlu
	Bingöl	Bolu
	Üye	Üye
	Ersoy Özcan	Melek Denli Karaca
	Bolu	Çorum
	Üye	Üye
	Ali Ahmet Ertürk	Hakkı Oğuz Aykut
	Edirne	Hatay
	Üye	Üye
	Ali Güner	Doğan Baran
	Iğdır	Niğde
	Üye	Üye
	Mehmet Said Değer	Ahmet Zamantılı
	Şırnak	Tekirdağ
	Üye	Üye
	Reşat Doğru	Ali Kemal Başaran
	Tokat	Trabzon
	Üye	Üye
	Mustafa Niyazi Yanmaz	Mesut Türker
	Şanlıurfa	Yozgat

 

MADDE 1. – Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2. – Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Dışişleri Komisyonu 20.7.1999

Esas No. : 1/325

Karar No. : 53

Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesinde Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı Komisyonumuzun 20.7.1999 tarihli 8 inci birleşiminde Dışişleri Bakanlığı ile Kadının Statüsü ve Sorunlarından Sorumlu Devlet Bakanlığı temsilcilerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.

Türkiye’nin 1985 yılında imzaladığı, kadının statüsünün dünya çapında güçlenmesini amaçlayan Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesinde, üye devletlerin sayılarının artmasıyla, denetim organı olan Komitenin işyükünün de artması nedeniyle yapılan değişiklik Komisyonumuzca benimsenmiş ve Tasarı kabul edilmiştir.

Raporumuz Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.
 

	Başkan	Başkanvekili	Sözcü
	Kâmran İnan	B. Suat Çağlayan	Mehmet Kaya
	Van	İzmir	Kahramanmaraş
	Üye	Üye	Üye
	Ali Tekin	Müjdat Kayayerli	Nesrin Ünal
	Adana	Afyon	Antalya
	Üye	Üye	Üye
	Teoman Özalp	Hasan Erçelebi	Mahmut Erdir
	Bursa	Denizli	Eskişehir
	Üye	Üye	Üye
	M. Bedri İncetahtacı	Mustafa Yaman	Hüseyin Kansu
	Gaziantep	Giresun	İstanbul
	Üye	Üye	Üye
	Rahmi Sezgin	Cevdet Akçalı	Basri Coşkun
	İzmir	Kütahya	Malatya
	Üye Üye	Üye
	M. Necati Çetinkaya	Birol Büyüköztürk
	Manisa	Osmaniye

KADINLARA KARŞI HER TÜRLÜ AYRIMCILIĞIN ÖNLENMESİ SÖZLEŞMESİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİĞİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA

MADDE 1. – 11 Haziran 1985 tarihli ve 3232 sayılı Kanunla katılmamız uygun bulunan “Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW)”nin 20 nci maddesinin 1 inci paragrafında yapılan değişikliğin onaylanması uygun bulunmuştur.

MADDE 2. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

KADINLARA KARŞI HER TÜRLÜ AYRIMCILIĞIN ÖNLENMESİ SÖZLEŞMESİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİĞİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA

MADDE 1. – Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2. – Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
 

	A. Mesut Yılmaz
	Başbakan
	Dev. Bakanı ve Başb. Yard.	Millî Sav. Bak. ve Başb. Yard.
	B. Ecevit	İ. Sezgin
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	G. Taner	H. Özkan
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.
	Y. Seçkiner	M. Gürdere
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Prof. Dr. H. S. Türk	Prof. Dr. S. Yıldırım
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	R. Serdaroğlu	M. Gürdere
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Prof. Dr. Ş. Gürel	Prof. Dr. A. Andican
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Dr. I. Çelebi	M. Yılmaz
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.
	R. Şahin	E. Aşık
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	C. Kavak	E. Aşık
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	R. K. Yücelen	H. Gemici
	Devlet Bakanı	Adalet Bakanı
	M. Batallı	O. Sungurlu
	İçişleri Bakanı	Dışişleri Bakanı
	M. Başesgioğlu	İ. Cem
	Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı
	Z. Temizel	H. Uluğbay
	Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı
	Y. Topçu	H. İ. Özsoy
	Ulaştırma Bakanı V.	Tarım ve Köyişleri Bakanı
	R. Serdaroğlu	M. Taşar
	Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı	Sanayi ve Ticaret Bakanı
	Prof. Dr. N. Çağan	Y. Erez
	Enerji ve Tabiî Kay. Bakanı	Kültür Bakanı
	M. C. Ersümer	İ. Talay
	Turizm Bakanı	Orman Bakanı
	İ. Gürdal	E. Taranoğlu
		Çevre Bakanı
		Dr. İ. Aykut

“Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi”ne taraf olan devletler,

Kadınlara Karşı Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesinin 20 nci maddesinin 1 inci paragrafının (“Komite işbu Sözleşmenin 18 inci maddesi uyarınca sunulan raporları incelemek üzere normal olarak senede bir kere ve azamî iki hafta süre için toplanacaktır”) aşağıdaki şekilde değiştirilmesine karar vermişlerdir :

“Komite, işbu Sözleşmenin 18 inci maddesine uygun olarak, taraf devletlerin ülke raporlarını incelemek üzere yılda bir kez olağan olarak toplanacaktır.

Komitenin toplantı süreleri, mevcut Sözleşmeye taraf olan devletlerin yapacakları toplantıda belirlenecek ve Genel Kurul tarafından da onaylanacaktır.”