Avrupa Meteoroloji Uyduları İşletme Teşkilâtı Dokunulmazlıklar ve Bağışıklıklar Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Plan ve Bütçe

T.C.

Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar

Genel Müdürlüğü 3.6.1999

Sayı : B.02.0.KKG.0.11/196-342/2504

Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

1/446 Avrupa Meteoroloji Uyduları İşletme Teşkilâtı Dokunulmazlıklar ve Bağışıklıklar Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

T.C.

Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar

Genel Müdürlüğü 22.5.1996

Sayı : B.02.0.KKG/101-964/2200

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 16.5.1996 tarihinde kararlaştırılan “Avrupa Meteoroloji Uyduları İşletme Teşkilâtı Dokunulmazlıklar ve Bağışıklıklar Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Mesut Yılmaz

Başbakan

Kuruluşunu 27 Mart 1984 tarihinde onaylayarak üyesi olduğumuz Avrupa Meteoroloji Uyduları İşletme Teşkilâtı (EUMETSAT) ile İlgili Dokunulmazlıklar ve Bağışıklıklar Protokolü, 1 Aralık 1986 tarihinde üye ülkelerin imzasına sunulmuş, 13 üye ülke tarafından kabul edilip onaylanarak 5 Ocak 1989 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Türkiye sözkonusu Protokolü 25 Mayıs 1987 tarihinde bir çekince metniyle imzalamış, ancak henüz onaylamamıştır.

Uluslararası kuruluşlar mensuplarının bağışıklık ve ayrıcalıklarını düzenleyen özel Birleşmiş Milletler Sözleşmeleri çerçevesinde ve EUMETSAT Sözleşmesinin 12 nci maddesi uyarınca, Teşkilâtın resmî görev ve faaliyetlerinin yürütülebilmesi, EUMETSAT’a ve mal varlığına, üye ülkelerin temsilcilerine, personeli vb. yargı imtiyaz ve bağışıklığı ile vergi, resim ve harç muafiyeti tanınabilmesi için Dokunulmazlıklar ve Bağışıklıklar Protokolünün onaylanması gerekmektedir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Plan ve Bütçe Komisyonu 7.7.1999

Esas No. : 1/285

Karar No. : 24

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanarak Bakanlar Kurulunca 3.6.1999 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 17.6.1999 tarihinde esas komisyon olarak Dışişleri Komisyonuna, Tali Komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen “Avrupa Meteoroloji Uyduları İşletme Teşkilâtı Dokunulmazlıklar ve Bağışıklıklar Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” Komisyonumuzun 6.7.1999 tarihinde yapmış olduğu 16 ncı birleşimde Hükümeti temsilen, Devlet Bakanı Edip Safder Gaydalı, Dışişleri ve Maliye Bakanlıkları ile Hazine, Dış Ticaret ve Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlıkları ve Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü temsilcilerinin de katılımlarıyla incelenip, görüşülmüştür.

Bilindiği gibi; 27 Mart 1984 tarihinde üye olduğumuz Avrupa Meteoroloji Uyduları İşletme Teşkilatı (EUMETSAT) ile İlgili Dokunulmazlıklar ve Bağışıklıklar Protokolünü ülkemiz 25 Mayıs 1987 tarihinde bir çekince ile imzalamış olup, sözkonusu Protokol 5 Ocak 1989 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Teşkilâtın resmî görev ve faaliyetlerinin yürütülebilmesi, EUMETSAT’a ve mal varlığına, üye ülkelerin temsilcileri ve personeline yargı bağışıklığı ile vergi, resim ve harç muafiyeti tanınabilmesi için sözkonusu Protokolün onaylanması gerekmektedir.

Tasarı ve Gerekçesi incelendiğinde, Tasarı ile yukarıda sayılan amaçların gerçekleştirilebilmesi için Avrupa Meteoroloji Uyduları İşletme Teşkilâtı (EUMETSAT) Dokunulmazlıklar ve Bağışıklıklar Protokolünün Anayasanın 90 ıncı maddesi uyarınca onaylanmasının uygun bulunmasının amaçlandığı görülmektedir.

Komisyonumuzda yapılan görüşmelerde;

— Sözkonusu kuruluşun teşkilâtı, personel durumu, malî kaynakları, ülkemizin katkı payı ve benzeri hususlarda ayrıntılı bilgi verilmesinin yararlı olacağı,

— Tasarı ile getirilmesi düşünülen ayrıcalık ve bağışıklıkların neler olduğu, bunların devletimizin hükümranlık hakkını zedeleyip, zedelemeyeceği,

gibi hususlara dikkat çekilmiş, bunun üzerine hükümet adına yapılan açıklamalarda;

— Sözkonusu Anlaşmanın 17 ülke tarafından imzalandığı ve sadece Türkiye ile Yunanistan Parlamentolarında onaylanmadığı,

— Kuruluşa ödenen aidatların, ülkelerin Gayrî Safi Millî Hâsılaları üzerinden belirlendiği, ülkemizin buradan elde ettiği bilgileri satarak kendisine düşen aidatı rahatlıkla ödeyebildiği,

— Ülkemizin henüz kendi uydusunu yapıp kullanabilecek malî ve teknolojik birikimi bulunmadığı, ayrıca kuruluşun lisansüstü programlarına öğrenci gönderilerek yetişmiş eleman kazanıldığı,

— Anlaşmanın imzalanması sırasında ülkemiz tarafından konulan çekinceye artık lüzum kalmadığı,

ifade edilmiştir.

Tümü üzerindeki görüşmelerden sonra Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerin görüşülmesine geçilmiştir.

Ayrıca, Komisyonumuz sözleşmeye ekli çekince hakkında hükümetin yaptığı açıklama çerçevesinde, çekincenin Tasarıdan çıkarılması konusunda Dışişleri Komisyonuna temennide bulunulmasını kararlaştırmıştır.

Tasarının 1 inci maddesi yukarıdaki temenni doğrultusunda değiştirilerek, yürürlük ve yürütmeye ilişkin 2 ve 3 üncü maddeleri ise aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz Esas Komisyon olan Dışişleri Komisyonuna havale edilmek üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
 

	Başkan	Başkan V.
	Metin Şahin	Mehmet Hanifi Tiryaki
	Antalya	Gaziantep
	Sözcü	Kâtip
	Nihat Gökbulut	Cafer Tufan Yazıcıoğlu
	Kırıkkale	Bartın
	Üye	Üye
	Sait Açba	Abdülkadir Akcan
	Afyon	Afyon
	Üye	Üye
	Gaffar Yakın	Ali Uzunırmak
	Afyon	Aydın
	Üye	Üye
	Zeki Ergezen	M. Altan Karapaşaoğlu
	Bitlis	Bursa
	Üye	Üye
	Recep Önal	Oğuz Tezmen
	Bursa	Bursa
	Üye	Üye
	Süleyman Coşkuner	Hakkı Duran
	Burdur	Çankırı
	Üye	Üye
	Mücahit Himoğlu	Aslan Polat
	Erzurum	Erzurum
	Üye	Üye
	Ramazan Gül	Aydın Ayaydın
	Isparta	İstanbul
	Üye	Üye
	Nesrin Nas	Masum Türker
	İstanbul	İstanbul
	Üye	Üye
	Hasan Metin	İlhami Yılmaz
	İzmir	Karabük
	Üye	Üye
	Zeki Ünal	Necdet Tekin
	Karaman	Kırklareli
	Üye	Üye
	Ali Gebeş	Mehmet Ali Yavuz
	Konya	Konya
	Üye	Üye
	Ahmet Derin	Süleyman Çelebi
	Kütahya	Mardin
	Üye	Üye
	Veysi Şahin	Cevat Ayhan
	Mardin	Sakarya
	Üye	Üye
	Ş. Ramis Savaş	Tarık Cengiz
	Sakarya	Samsun
	Üye	Üye
	Kemal Kabataş	Lütfi Ceylan
	Samsun	Tokat
	Üye	Üye
	Hasan Özgöbek	Bekir Gündoğan
	Uşak	Tunceli

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Dışişleri Komisyonu 22.7.1999

Esas No. : 1/285

Karar No. : 71

Avrupa Meteoroloji Uyduları İşletme Teşkilâtı Dokunulmazlıklar ve Bağışıklıklar Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı Komisyonumuzun 22 Temmuz 1999 tarihli 10 uncu Birleşiminde Maliye Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı temsilcilerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.

Teşkilâtın resmî görev ve faaliyetlerinin yürütülebilmesi için mal varlığına, üye ülkelerin temsilcilerine ve personeline yargı imtiyaz ve bağışıklığı ile vergi, resim ve harç muafiyeti tanınabilmesini teminen hazırlanan Tasarı Komisyonumuzca uygun bulunarak kabul edilmiştir.

Raporumuz Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.
 

	Başkan	Başkanvekili
	Kâmran İnan	B. Suat Çağlayan
	Van	İzmir
	Sözcü	Kâtip
	Mehmet Kaya	Mehmet Ali Bilici
	Kahramanmaraş	Adana
	Üye	Üye
	Müjdat Kayayerli	Nesrin Ünal
	Afyon	Antalya
	Üye	Üye
	Teoman Özalp	Hasan Erçelebi
	Bursa	Denizli
	Üye	Üye
	Mahmut Erdir	M. Bedri İncetahtacı
	Eskişehir	Gaziantep
	Üye	Üye
	Mustafa Yaman	Azmi Ateş
	Giresun	İstanbul
	Üye	Üye
	Hüseyin Kansu	Rahmi Sezgin
	İstanbul	İzmir
	Üye	Üye
	Cevdet Akçalı	Basri Coşkun
	Kütahya	Malatya
	Üye	Üye
	M. Necati Çetinkaya	Birol Büyüköztürk
	Manisa	Osmaniye

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

AVRUPA METEOROLOJİ UYDULARI İŞLETME TEŞKİLÂTI DOKUNULMAZLIKLAR VE BAĞIŞIKLIKLAR PROTOKOLÜNÜN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. – Türkiye tarafından 25 Mayıs 1987 tarihinde imzalanan Avrupa Meteoroloji Uyduları İşletme Teşkilâtı (EUMETSAT) Dokunulmazlıklar ve Bağışıklıklar Protokolünün ekli çekinceyle onaylanması uygun bulunmuştur.

MADDE 2. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

AVRUPA METEOROLOJİ UYDULARI İŞLETME TEŞKİLÂTI DOKUNULMAZLIKLAR VE BAĞIŞIKLIKLAR PROTOKOLÜNÜN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN

MADDE 1. – Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
 
 

MADDE 2. – Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
 

	Mesut Yılmaz
	Başbakan
	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	N. Menteşe	R. Saracoglu	A. Yılmaz
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	A. Aksu	H. U. Söylemez	E. Aşık
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Y. Törüner	İ. Aykut	A. Gökdemir
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	C. Çiçek	İ. Y. Dedelek	A. T. Özdemir
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Ü. Erkan	E. Taranoğlu	M. H. Dağlı
	Adalet Bakanı	Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı
	M. Ağar	M. O. Sungurlu	Ü. G. Güney
	Dışişleri Bakanı	Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı
	E. Gönensay	L. Kayalar	T. Tayan
	Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı	Ulaştırma Bakanı
	M. Keçeciler	Y. Aktuna	Ö. Barutçu
	Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çal. ve Sos. Güv. Bakanı	Sanayi ve Ticaret Bakanı
	İ. Attila	E. Kul	Y. Erez
	Enerji ve Tab. Kay. Bakanı	Kültür Bakanı	Turizm Bakanı
	H. H. Doğan	A. O. Güner	I. Saygın
	Orman Bakanı		Çevre Bakanı V.
	N. Ercan		E. Aşık

(EUMETSAT)

Bir Avrupa Meteoroloji Uyduları İşletme Teşkilâtının (EUMETSAT) kurulması Anlaşmasına Taraf olan hükümetler 24 Mayıs 1983 tarihinde bu mukaveleye imza koymuşlardır (bundan sonra “Anlaşma” olarak bahsedilecektir.)

Anlaşmanın 12 nci Maddesine uygun olarak dokunulmazlıklar ve bağışıklıkları belirleme isteği ve

Bu Protokol’de ortaya konulan dokunulmazlıklar ve bağışıklıklardan kastedilen maksadın, EUMETSAT’ın resmî çalışmalarını etkili bir biçimde gerçekleştirmesini temin etmek olduğunu beyan etme amacıyla şu maddeler üzerinde anlaşmaya varılmıştır.

Bu protokolün amaçlarına ilişkin olarak;

a) “Üye Ülkeler” anlaşmaya imza koyan Devlet anlamına gelir.

b) “Arşiv”, yazışma, belge, metinler, fotoğraflar, filmler, optik ve magnetik bantlar, data bantlarını içeren bütün kayıtlar ve EUMETSAT’a ait olan ya da EUMETSAT tarafından tutulan bilgisayar programları anlamına gelmektedir.

c) “resmî çalışmalar”, Mukavelenin 2 nci Maddesinde de belirtildiği gibi EUMETSAT’ın hedeflerini ifa etmek üzere gerçekleştirilmiş olduğu bütün çalışmaları ve idarî aktivitelerini kapsamına alır.

d) “Mülk” mukaveleden doğan haklardan olduğu kadar, sahip olma hakkına konu olabilecek herhangi birşey de olabilir.

e) Üye ülke “temsilcileri”, temsilciler ve danışmanları anlamına gelir.

f) “Personel üyeleri”, Direktörü, EUMETSAT tarafından istihdam edilen kişileri, daimî hizmet görevini devam ettirenleri ve Personel Kanunlarına tabi olanları içermektedir.

g) “Uzman” EUMETSAT yararına hususî bir görevi gerçekleştirmek üzere tayin edilen bir kimseden başka olmak üzere harcamaları EUMETSAT tarafından karşılanan bir kişi anlamına gelmektedir.

EUMETSAT’ın Mukavelenin 1 numaralı maddesine uygun olarak kanunî bir şahsiyeti vardır. Özellikle, mukavele yapma, taşınır ve taşınmaz malları tedarik etmek ve dağıtma ve hukukî muamelelere iştirak etme kapasitesine sahiptir.

EUMETSAT arşivleri dokunulmazlık hakkına tabidir.

1. Resmî faaliyetleri çerçevesinde EUMETSAT aşağıdakiler hariç, icraî ve hukukî bağışıklıktan yararlanır;

a) Konsey kararıyla özel bir durumda bu haktan vazgeçme halinde;

Konseyin, mevcudiyeti adaletin icrasını engelleyecek ve EUMETSAT’ın menfaatini haleldâr etmeyecek durumlarda, bu dokunulmazlığı kaldırma görevi vardır;

b) EUMETSAT’a ait veya onun hesabına çalışan bir aracın sebep olduğu kaza sonucundaki zararlar için üçüncü bir kişinin dava açması veya böyle bir aracın trafik kurallarını ihlal etmesi durumunda;

c) Sözleşmenin 14 üncü maddesi veya Protokolün 21, 22, 23 maddelerinin uygulanmasında tahkim kararının yerine getirilmesi halinde;

d) EUMETSAT tarafından bir personele veya eski bir personele, emekli aylığı dahil, verilen ücret ve benzeri ödemeler üzerinde adlî ve idarî makamların kararıyla düzenlenen haciz söz konusu olduğunda;

e) EUMETSAT tarafından açılmış bir davaya ait tekrar anlaşma talebi durumunda;

f) EUMETSAT’ın girişimde bulunacağı ticarî faaliyet durumunda;

2. Bulundukları yer ne olursa olsun, EUMETSAT malları;

a) Her türlü el koyma, zor alım veya kamulaştırmadan;

b) Her türlü yed-i emin idarî işlem veya önceki paragrafta öngörülen durumlar hariç bir yargılama için öngörülen tedbirlerden muaftır.

1. Resmî faaliyetleri çerçevesinde, EUMETSAT malları ve gelirleri direkt vergiden muaftır.

2. EUMETSAT’ın resmî faaliyetleri için gerekli olan büyük meblağlar tutan alışveriş ve hizmetlerin yerine getirilmesinde fiyatlarına vergi veya resim dahil olması halinde, bu vergi veya resmi tahsil eden üye Devlet tevsik edildiği takdirde, bu resim ve vergilerden bağışıklık veya iadesi konusunda uygun tedbirleri alır.

3. EUMETSAT tarafından ithal ve ihraç edilen resmî faaliyetlere gerekli ürünler, her türlü ithalat ve ihracat vergisinden muaftır ve ne ithalat, ihracat kısıtlamasından ne de ithalat ihracat yasağından etkilenir.

4. Bu maddenin hükümleri yapılan hizmet için ödenen ücret niteliğindeki vergi, harç ve damga resmine uygulanmaz.

5. Bu maddenin hükümlerine uygun olarak vergiden muaf olarak alınan veya ithal edilen mallar, ancak iade ve bağışıklık verilen üye Devletler tarafından tespit edilen şartlarda ücretsiz veya ücretli adı altında satılabilir veya kiralanabilir, ödünç verilebilir veya hibe edilebilir.

EUMETSAT her türlü fon, döviz, tedavüldeki para ve değerli malları atabilir ve elinde bulundurabilir. Taahhütlerini yerine getirmek için gerekli miktarda herhangi bir para biriminde hesabı olabilir ve resmî faaliyetleri için serbest bir şekilde kullanabilir.

1. Resmî haberleşmeleri ve bütün dokümanlarının gönderilmesi konusunda EUMETSAT, benzer uluslararası kuruluşlara her üye Devlet tarafından sağlanan kolaylıklardan yararlanır.

2. Resmî faaliyetleri çerçevesinde verilerin iletilmesi için, EUMETSAT her üye Devletin toprağında, bu Devlet tarafından telekomünikasyon alanında bu Devletin uluslararası angajmanları gözönüne alınarak milli meteoroloji servisine tanınan kolaylıklardan aynı şekilde yararlanır.

EUMETSAT tarafından veya EUMETSAT’a yollanan eğitim malzemeleri ve yayınlarının dağıtımı hiçbir kısıtlamaya tabi değildir.

1. Üye Devletlerin temsilcileri, resmî görevlerini ifa ederken, toplantı yerine gidiş ve oradan gelişlerinde aşağıdaki dokunulmazlıklardan ve bağışıklıklardan yararlanırlar;

a) Suçüstü veya ağır bir suç işleme hariç, tutuklanma, hapis ve kişisel bagajlarının zorla alınmasından muafiyet;

b) Görevlerinin sonunda bile, resmî görevlerinin ifasında kendileri tarafından yapılan yazılı ve sözlü davranışlarda bağışıklık bu bağışıklık üye Devlet temsilcisi tarafından kullanılan veya kendisine ait bir araç tarafından trafik kurallarının ihlali ve meydana gelen zarar durumunda geçerli değildir;

c) Bütün resmî evrak ve dokümanlar için dokunulmazlık;

d) Göçü sınırlayan bütün tedbirlerden ve yabancıların bütün tescil işlemlerinden muafiyet;

e) Geçici resmî görevde yabancı hükümet temsilcileriyle, para, kambiyo işlemlerinde aynı muamele;

f) Gümrük konusunda, geçici resmî görevde yabancı hükümet temsilcilerine kişisel bagajlarıyla ilgili muamelenin aynısı;

2. Dokunulmazlıklar ve bağışıklıklar, üye Devlet temsilcilerine kişisel avantajları için değil, görevlerini EUMETSAT nezdinde tam bağımsız olarak yürütebilmeleri için verilmiştir. Sonuç olarak, bir üye Devletin, mevcudiyeti hukuk fonksiyonunu engelleyecek ve sağlanış maksadına zarar vermeden kaldırılabileceği durumlarda, bir temsilcinin dokunulmazlığını kaldırma görevi vardır.

3. Hiçbir üye Devlet kendi temsilcisine ayrıcalık ve bağışıklık veremez.

EUMETSAT personeli aşağıdaki dokunulmazlıklardan ve bağışıklıklardan yararlanırlar :

a) EUMETSAT’taki hizmetleri sona erdikten sonra dahi, görevlerinin ifası sırasında kendileri tarafından yapılan yazılı ve sözlü davranışlardan dolayı bağışıklık; bu bağışıklık personelin biri tarafından trafik kurallarının ihlaline veya kendisi tarafından kullanılan veya kendisine ait olan bir aracın meydana getirdiği zarar söz konusu olduğunda geçerli değildir.

b) Askerlik hizmeti dahil, millî hizmetlere ilişkin her türlü zorunluluktan muafiyet;

c) Bütün resmî evrak ve dokümanlar için dokunulmazlık;

d) Kendileri ve aynı evde yaşayan aileleri için göçü sınırlayan ve yabancıların tescilini düzenleyen hükümlerden muafiyet;

e) Uluslararası teşkilâtların personeline tanınmış olan, ülkelerine intikal kolaylıklarının aynısı;

f) Uluslararası teşkilâtların personeline genellikle tanınmış para ve kambiyo kontrol işlemlerindeki kolaylıkların aynısı;

g) EUMETSAT’ın kendi hesabına vergilendirmeye tabi tuttuğu tarihten itibaren, emekli maaşı ve diğer benzer yardımlar hariç, EUMETSAT tarafından ödenen maaş ve ücretlerle ilgili bütün millî vergilerden muafiyet;

Üye Devletlerin, diğer kaynaklardan gelen gelirler üzerinden alınacak vergi tutarının hesabında söz konusu maaş ve ücretleri dikkate alma hakları saklıdır.

h) Üye bir Devlette görev almaları halinde, kişisel eşyalarını, mobilyalarını, arabalarını gümrüksüz ithal etme ve söz konusu üye Devletin mevzuatının öngörmesi şartıyla, görevlerinin bitiminde ihraç etme hakkı. İş bu paragraf hükümlerine göre gümrükten muaf olarak ithal edilen mallar, sadece muafiyet tanıyan üye Devletler tarafından tespit edilen şartlarda, bağış yoluyla veya ücretsiz olarak devredilebilir, kiralanabilir, ödünç verilebilir veya satılabilir.

Müdür 10 maddede personele tanınan dokunulmazlıklardan ve bağışıklıklardan başka aşağıdaki dokunulmazlıklardan ve bağışıklıklardan yararlanır.

a) Suç üstü hariç tutuklanma ve hapis bağışıklığı,

b) Kendisine ait veya kendisinin kullandığı bir arabanın neden olduğu zarar durumu hariç, diplomatlara tanınan idarî ve görevi gereği icraî ve adlî bağışıklıklar;

c) Yukarıdaki (a) bendi hükümleri saklı kalmak kaydıyla, kendisine ait veya kendisi tarafından kullanılan bir araç sebebiyle trafik kurallarını ihlal durumu hariç, cezaî muhakemeden muafiyet;

d) Kişisel bagajlarının gümrük kontrolünde diplomatlara yapılan muamelenin aynısı;

19. madde hükümlerine uygun olarak üye Devletlerle yapılmış anlaşmalar veya üye Devletlerin benzeri tedbirleri veya üye Devletlerin yürürlükte olan önemli hükümleri saklı kalmak kaydıyla, personelin özel bir sosyal güvenlik rejimine tabi olması halinde EUMETSAT ve personeli millî sosyal güvenlik sistemlerinin mecburî her türlü prim ödemelerinden muaf tutulurlar.

Personelden ayrı olarak EUMETSAT hesabına çalışan veya görev icra eden uzmanlar aşağıdaki dokunulmazlıklardan ve bağışıklıklardan yararlanırlar;

a) Hizmetleri sona erdikten sonra bile, görevlerinin ifası sırasında kendileri tarafından yapılan yazılı ve sözlü davranışlardan dolayı bağışıklık; bu bağışıklık uzman tarafından trafik kurallarının ihlalinde veya kendisi tarafından kullanılan veya kendisine ait olan bir aracın meydana getirdiği zarar söz konusu olduğunda geçerli değildir.

b) Bütün resmî evrak ve dokümanlar için dokunulmazlık,

c) Göçü sınırlayan her türlü tedbirlerden ve yabancıların tescilini düzenleyen her türlü formaliteden muafiyet;

d) Geçici resmî görevde bulunan yabancı hükümet temsilcilerine tanınmış para, kambiyo işlemleri hususunda aynı muamele;

1. İş bu protokolde öngörülen dokunulmazlıklar ve bağışıklıklar, personel ve uzmanlara kişisel çıkarları için tanınmamış olup, sadece EUMETSAT’ın fonksiyonunu tam yapması ve ilgili kişilerin rahat çalışmasını sağlamak için öngörülmüştür.

2. Müdürün, mevcudiyeti adaletin icrasını engelleyecek ve kaldırılması EUMETSAT menfaatini haleldâr etmeyecek durumlarda, bir uzmanın veya bir personelin dokunulmazlığını kaldırma görevi vardır. Konseyin, Müdürün dokunulmazlığını kaldırma yetkisi vardır.

EUMETSAT müdürü en az bir defa üye Devletlere personelin ve uzmanların adlarını, milliyetlerini bildirir.

Üye Devletler, üye Devlet temsilcilerinin personelinin ve uzmanlarının kendi topraklarına giriş, orada ikâmet ve ülkeden çıkışlarını kolaylaştırmak için gerekli bütün tedbirleri alırlar.

İşbu protokol hükümleri her üye Devletin güvenliğini ilgilendiren konularda gerekli bütün tedbirleri alma hakkına halel getirmez.

EUMETSAT, iyi bir hukukî idare için, ilgili üye Devletin kanun ve mevzuatına uymak ve protokol ile öngörülen dokunulmazlıkların ve bağışıklıkların kötüye kullanımını engellemek için her an üye Devletlerin yetkili makamları ile işbirliği yapar.

EUMETSAT bir veya birçok üye Devlet ile, Devlet veya Devletler bakımından işbu protokol hükümlerinin uygulanması hususunda ve EUMETSAT’ın iyi çalışmasını sağlamak bakımından diğer düzenlemeleri yapabilir.

SÜREKLİ İKÂMET HAKKINA SAHİP OLANLARA VE KENDİ VATANDAŞLARI İÇİN AYRICALIK VE BAĞIŞIKLIKLAR

Hiçbir üye Devlet kendi vatandaşına ve sürekli konut hakkına sahip olanlara 9, 10 b), d), e), f), h), 11 ve 13 c) ve d) maddelerinde ifade edilen dokunulmazlıkları ve bağışıklıkları tanımakla yükümlü değildir.

EUMETSAT, personel tüzüğüne uygun olarak akdedilenler dışındaki yazılı âkidler sırasında hakeme başvurma hususunu öngörebilir. Hakem maddesi veya bu maksatla Akdedilen özel anlaşma, uygulanacak kanunu ve prosedürü, mahkemenin kompozisyonunu, hakemlerin tayin biçimini ve mahkeme yerini belirler. Hakem kararının icrası kararın uygulanacağı devletin yürürlükteki mevzuat hükümlerine tabidir.

ZARARLAR, AKDİ OLMAYAN SORUMLULUK VEYA PERSONEL VE UZMANLARLA İLGİLİ UYUŞMAZLIKLARIN ÇÖZÜMÜ

Sözleşmenin 14. maddesinde öngörülen yönteme göre her üye Devlet aşağıdaki hususları hakeme götürebilir :

a) EUMETSAT’ın neden olduğu zarar;

b) EUMETSAT’ın akdi olmayan bütün diğer sorumluluklarını ilgilendiren hususlar;

c) Eğer dokunulmazlığı kalkmamışsa, bir uzman veya bir personelin kendisini ilzam eden hususda adlî bağışıklık talebi;

EUMETSAT’la bir üye Devlet veya iki veya daha fazla üye Devlet arasında işbu protokolün uygulanması veya yorumu hususunda ortaya çıkan görüşmeler yoluyla veya Konsey aracılığıyla çözümlenememiş her türlü uyuşmazlık Taraflardan birinin talebi üzerine sözleşmenin 14. maddesinde öngörülen prosedüre uygun olarak hakeme sunulur.

1. İşbu protokol, sözleşmeye Taraf Devletlerin imzasına ve onayına açıktır.

2. Sözkonusu Devletler bu protokole :

- Onaylama, kabul veya tasdik rezervi olmaksızın imza ile,

- Eğer protokol onaylama, kabul veya tasdik rezervi ile imzalanmış ise, onay, kabul veya tasdik belgesinin İsviçre Konfederasyonu Hükümetine ibrazıyla,

- Katılma belgesinin sunulmasıyla taraf olurlar.

İsviçre Hükümeti, sözleşmeye katılmış ve imzalamış bütün Devletlere ve EUMETSAT müdürüne imzaları, her onay, katılma ve tasdik belgesinin ibrazını Protokolün yürürlüğe girişini işbu protokolden vazgeçme sonucu Protokol hükümlerinin uygulanmayacağı tarihi bildirir. Protokol yürürlüğe girer girmez, Birleşmiş Milletler şartının 102. maddesine uygun olarak İsviçre Hükümeti Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri nezdinde Protokolü kaydettirir.

3. İşbu protokol altı Devletin onaylama veya katılma şartı olmaksızın imzalamalarından veya onaylama, katılma, kabul belgelerini verişlerinden 30 gün sonra yürürlüğe girer.

4. Yürürlüğe girmesinden sonra onaylama, kabul, tasdik, rezervi olmaksızın imzalayan veya onaylama, kabul, katılma belgelerini veren Devlet bakımından imza tarihinden ve bu belgelerin tevdi edilmesinden 30 gün sonra yürürlüğe girer.

5. Bu Protokol sözleşmenin bitimine kadar yürürlükte kalır.

6. Sözleşmenin 18. maddesine uygun olarak bir Devlet tarafından sözleşmeden vazgeçme, Protokolün bu Devlet bakımından otomatik olarak vazgeçmesi sonucunu doğurur. Usulü dairesinde yetkili kılınmış aşağıda imzaları bulunan tam yetkililer işbu protokolü imzalamışlardır.

Bu Protokol Darmstadt’da 1 Aralık 1986 tarihinde Fransızca ve İngilizce olarak ve her iki metin aynı derecede geçerli olmak üzere tek nüsha olarak düzenlenmiş olup bu nüsha İsviçre Konfederasyonu Hükümeti arşivinde saklanır ve bunun tasdikli birer sureti Protokolü imza eden ve sonradan katılan Devletlere, İsviçre Konfederasyonu Hükümeti tarafından gönderilir.

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti EUMETSAT Ayrıcalıklar ve Bağışıklıklar Protokolünün 11. maddesi hükümlerinin, Direktörün kendisi tarafından kullanılan veya kendisine ait bir aracı veya bir taşıma aracıyla sebebiyet verdiği hasar haricinde, yalnızca Direktörlük görevinin ifasıyla sınırlı olduğunu beyan eder.