Kuzey Atlantik Konseyine Taraf Devletler ve Barış İçin Ortaklık Programına Katılan Diğer Devletler Arasında Kuvvetlerin Statüsüne İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Millî Savunma ve

T.C.

Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar 3.6.1999

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG/0.11/196-342/2504

Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

1/589 Kuzey Atlantik Konseyine Taraf Devletler ve Barış İçin Ortaklık Programına Katılan Diğer Devletler Arasında Kuvvetlerin Statüsüne İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

T.C.

Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar 28.3.1997

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG/101-1162/1243

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 17.2.1997 tarihinde kararlaştırılan “Kuzey Atlantik Konseyine Taraf Devletler ve Barış İçin Ortaklık Programına Katılan Diğer Devletler Arasında Kuvvetlerin Statüsüne İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Prof. Dr. Necmettin Erbakan

Başbakan

Ocak 1994’de yapılan NATO Zirvesinde, Soğuk Savaşın sona ermesiyle ortaya çıkan yeni uluslararası ortamda NATO’nun eski Doğu Bloku ülkeleriyle ikili düzeyde sürdürmekte olduğu işbirliğini daha kurumsal bir çerçeveye oturtmak ve ilişkilere daha yoğunluk kazandırmak amacıyla Barış İçin Ortaklık (BİO-Partnership for Peace-PfP) programını başlattığı malumlarıdır.

BİO, geçen üç yıl içinde büyük mesafe katetmiş ve Avrupa Güvenlik Mimarisinin temel unsurlarından birisi haline gelmiştir.

Halen BİO üyesi 27 ülke bulunmaktadır. Türkiye’nin yakın kültürel ve tarihî bağlar içinde bulunduğu ve NATO’yla kurumsal ilişkiler geliştirmek için gereken desteği tüm NATO platformlarında vermiş olduğu Orta Asya ve bazı Kafkas Cumhuriyetleri de BİO üyesidir.

BİO çerçevesinde özellikle askerî nitelikli faaliyetler düzenlenmekte ve bu faaliyetler tatbikatlar, seminerler, “workshop”lar, karşılıklı eğitim amaçlı ziyaretler şeklinde cereyan etmektedir. Faaliyetler, “BİO faaliyetleri” ve “BİO ruhuna uygun faaliyetler” olarak adlandırılmaktadır.

Söz konusu faaliyetler, ortak ülkelerin silahlı kuvvetlerine NATO üyesi ülkelerin silahlı kuvvetleriyle “karşılıklı kullanılabilirlik” (interoperability) imkânı sağlamakta, bu husus da ortak ülkelerin silahlı kuvvetlerinin geliştirilmesi ve NATO sistemine entegre olabilmeleri zımnında benzersiz bir fırsat vermektedir. Bu husus esasen ortak ülkeler tarafından telaffuz edilmektedir.

Türkiye BİO faaliyetini başından beri destekleyen bir devlet olarak, hem ülkesinde BİO faaliyetleri düzenlemekte, hem de diğer ülkelerde düzenlenen BİO faaliyetlerine aktif bir şekilde katılmaktadır.

NATO çerçevesinde yürütülen faaliyetlerin hukuken NATO/SOFA (NATO Kuvvetlerin Statüsü Anlaşması) hükümlerine tabi olması gibi, söz konusu hükümlerin BİO üyesi ülkelere teşmil edilmesi amacıyla BİO faaliyetlerinin de BİO/SOFA hükümlerine tabi olması gerektiği takdir buyurulacaktır.

NATO bünyesinde bir süredir devam etmekte olan “BİO’nun güçlendirilmesi” çalışmaları muvacehesinde, BİO faaliyetlerinin önümüzdeki dönemde daha yoğunluk kazanması beklenmektedir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Millî Savunma Komisyonu 5.7.1999

Esas No. : 1/299

Karar No. : 3

Başkanlığınızca 17.6.1999 tarihinde Tali Komisyon olarak Komisyonumuza, Esas Komisyon olarak Dışişleri Komisyonuna havale edilen “Kuzey Atlantik Konseyine Taraf Devletler ve Barış İçin Ortaklık Programına Katılan Diğer Devletler Arasında Kuvvetlerin Statüsüne İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” Komisyonumuzun 1.7.1999 tarihli 2 nci Birleşiminde Hükümeti temsilen Millî Savunma Bakanının başkanlığında Millî Savunma ve Dışişleri Bakanlıkları ile Genelkurmay Başkanlığı ve Savunma Sanayii Müsteşarlığı temsilcilerinin de katılımları ile incelenip görüşüldü.

Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde;

NATO’nun eski Doğu Bloku ülkeleriyle ikili düzeyde sürdürmekte olduğu işbirliğini kurumsal bir çerçeveye oturtmak ve ilişkilere daha yoğunluk kazandırmak amacıyla başlattığı Barış İçin Ortaklık programına dahil olan 27 adet üye ülkenin silahlı kuvvetlerinin NATO üyesi ülkelerin silahlı kuvvetleri ile ilişkilerini düzenlediği,

Tasarının söz konusu ilişkilere ait hukuki düzenlemeleri içerdiği,

Görülmektedir.

Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamaları takiben Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerinin görüşülmesine geçilmiştir.

Tasarının 1 inci maddesi ile yürürlük ve yürütmeye ilişkin 2 nci ve 3 üncü maddeleri Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz havalesi gereği Esas Komisyon olan Dışişleri Komisyonuna sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygıyla arz olunur.
 

	Başkan	Başkanvekili
	Sadık Kırbaş	Hayrettin Özdemir
	Çanakkale	Ankara
	Kâtip	Üye
	M. Kemal Tuğmaner	M. Metanet Çulhaoğlu
	Mardin	Adana
	Üye	Üye
	Gönül Saray Alphan	Oğuz Aygün
	Amasya	Ankara
	Üye	Üye
	Rıza Ulucak	Hüseyin Arabacı
	Ankara	Bilecik
	Üye	Üye
	Turhan Tayan	Bekir Aksoy
	Bursa	Çorum
	Üye	Üye
	Vahit Kayırıcı	Mukadder Başeğmez
	Çorum	İstanbul
	Üye	Üye
	Hüseyin Arı	Namık Hakan Durhan
	Konya	Malatya
	Üye	Üye
	Mustafa Enöz	Hasan Gülay
	Manisa	Manisa
	Üye	Üye
	Ekrem Pakdemirli	Fetullah Gültepe
	Manisa	Van
	Üye	Üye
	Veysel Atasoy	Ömer Üstünkol
	Zonguldak	Zonguldak

KUZEY ATLANTİK KONSEYİNE TARAF DEVLETLER VE BARIŞ İÇİN ORTAKLIK PROGRAMINA KATILAN DİĞER DEVLETLER ARASINDA KUVVETLERİN STATÜSÜNE İLİŞKİN ANLAŞMANIN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA

MADDE 1. – Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2. – Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Dışişleri Komisyonu 4.8.1999

Esas No. : 1/299

Karar No. : 82

Kuzey Atlantik Konseyine Taraf Devletler ve Barış İçin Ortaklık Programına Katılan Diğer Devletler Arasında Kuvvetlerin Statüsüne İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı Komisyonumuzun 3.8.1999 tarihli 12 nci Birleşiminde Dışişleri Bakanlığı ve Millî Savunma Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı temsilcilerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.

Soğuk savaşın sona ermesiyle ortaya çıkan yeni uluslararası ortamda, NATO’nun eski Doğu Bloku ülkeleriyle sürdürmekte olduğu işbirliğini daha kurumsal bir çerçeveye oturtmak ve bu ülkelerin NATO sistemine entegre olmalarını sağlamak amacıyla hazırlanan Tasarı Komisyonumuzca uygun görülerek kabul edilmiştir.

Komisyonumuzca daha önce görüşülerek yasalaşmış bulunan “Güneydoğu Avrupa Çokuluslu Barış Gücü Anlaşması ile Güneydoğu Avrupa Çokuluslu Barış Gücüne Ek Protokolün Onay Tasarısı”nda bu Anlaşmaya atıf yapıldığından Tasarının, İçtüzüğün 52 nci maddesine göre öncelik ve ivedilikle görüşülmesine karar verilmiştir.

Raporumuz Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.
 

	Başkanvekili	Sözcü	Kâtip
	B. Suat Çağlayan	Mehmet Kaya	Mehmet Ali Bilici
	İzmir	Kahramanmaraş	Adana
	Üye	Üye	Üye
	Ali Tekin	Müjdat Kayayerli	Nesrin Ünal
	Adana	Afyon	Antalya
	Üye	Üye	Üye
	Teoman Özalp	Hasan Erçelebi	M. Bedri İncetahtacı
	Bursa	Denizli	Gaziantep
	Üye	Üye	Üye
	Mustafa Yaman	Hüseyin Kansu	Osman Yumakoğulları
	Giresun	İstanbul	İstanbul
	Üye	Üye	Üye
	Rahmi Sezgin	Basri Coşkun	M. Necati Çetinkaya
	İzmir	Malatya	Manisa
	Üye		Üye
	Birol Büyüköztürk		M. Cengiz Güleç
	Osmaniye		Sıvas

KUZEY ATLANTİK KONSEYİNE TARAF DEVLETLER VE BARIŞ İÇİN ORTAKLIK PROGRAMINA KATILAN DİĞER DEVLETLER ARASINDA KUVVETLERİN STATÜSÜNE İLİŞKİN ANLAŞMANIN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA

MADDE 1. – 5 Şubat 1996 tarihinde Brüksel’de imzalanan “Kuzey Atlantik Konseyine Taraf Devletler ve Barış İçin Ortaklık Programına Katılan Diğer Devletler Arasında Kuvvetlerin Statüsüne İlişkin Anlaşma”nın onaylanması uygun bulunmuştur.

MADDE 2. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

KUZEY ATLANTİK KONSEYİNE TARAF DEVLETLER VE BARIŞ İÇİN ORTAKLIK PROGRAMINA KATILAN DİĞER DEVLETLER ARASINDA KUVVETLERİN STATÜSÜNE İLİŞKİN ANLAŞMANIN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA

MADDE 1. – Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2. – Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
 

	Prof. Dr. Necmettin Erbakan
	Başbakan
	Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd. V.	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	T. Tayan	F. Adak	N. Ercan
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Doç. Dr. A. Gül	I. Saygın	Prof. Dr. S. Tekir
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	N. Kurt	M. Altınsoy	N. K. Zeybek
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	L. Esengün	M. S. Ensarioğlu	A. C. Tunç
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	B. Aksoy	G. Dağdaş	H. U. Söylemez
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	T. R. Güneri	A. Yılmaz	Prof. Dr. S. Günbey
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Adalet Bakanı
	B. Şeker	Dr. A. Demircan	Ş. Kazan
	Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı	Maliye Bakanı
	T. Tayan	M. Akşener	Doç. Dr. A. Şener
	Millî Eğitim Bakanı	Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı
	Prof. Dr. M. Sağlam	C. Ayhan	Y. Aktuna
	Ulaştırma Bakanı	Tarım ve Köyişleri Bakanı V.	Çal. ve Sos. Güv. Bakanı
	Ö. Barutçu	C. Ayhan	N. Çelik
	Sanayi ve Ticaret Bakanı	Enerji ve Tabiî Kay. Bakanı	Kültür Bakanı
	Y. Erez	M. R. Kutan	İ. Kahraman
	Turizm Bakanı	Orman Bakanı	Çevre Bakanı
	B. Yücel	M. H. Dağlı	M. Z. Tokar

KUZEY ATLANTİK KONSEYİNE TARAF DEVLETLER VE BARIŞ İÇİN ORTAKLIK PROGRAMINA KATILAN DİĞER DEVLETLER ARASINDA KUVVETLERİN STATÜSÜNE

4 Nisan 1949’da Washington’da yapılan Kuzey Atlantik Andlaşmasına Taraf Devletler ile 10 Ocak 1994 tarihinde Brüksel’de Kuzey Atlantik Andlaşması Teşkilâtına üye ülkelerin devlet ve hükümet başkanları tarafından imzalanan barış için ortaklık çerçeve dokümanına üye olan devletler;

Barış için Ortaklık’a katılan ülkeleri bir araya getirerek,

Yapılan anlaşmaya Taraf Devletlerden birinin kuvvetlerinin, anlaşmalı olarak, diğer bir Taraf Devletin egemenlik topraklarına gönderilmesini veya gelmesini kabul ederek, kuvvetleri gönderme ve kabul etme konusunda alınan kararların, ilgili Taraf Devletler arasında ayrı düzenlemelerin hükmü altında devam edeceğini göz önünde bulundurarak,

Bununla birlikte, bu kuvvetlerin diğer Taraf Devletin egemenlik topraklarındayken statüsünün tanımlanmasını isteyerek,

Londra’da 19 Haziran 1951 tarihinde yapılan, kuvvetler statüsüne ilişkin olarak Kuzey Atlantik Andlaşmasına Taraf Devletler arasındaki Andlaşmayı hatırlayarak,

Aşağıdaki şekilde anlaşmaya varmışlardır;

MADDE I:

Mevcut Anlaşmada aksi sağlanmadıkça ve kendi tarafları bakımından herhangi bir ek protokol olmadıkça, mevcut andlaşmaya taraf bütün devletler, Londra’da 19 Haziran 1951’de yapılan kuvvetleri statüsüne ilişkin olarak Kuzey Atlantik Andlaşmasına Taraf Devletler arasında andlaşma hükümlerini uygulayacaklardır.

MADDE II:

1. NATO-SOFA, mevcut andlaşmayı uyguladığı alana ek olarak, mevcut andlaşmaya göre, NATO-SOFA’ya taraf olmayan bütün taraf devletlerin egemenlik topraklarına uygulayacaktır.

2. Mevcut andlaşmanın amaçlarına göre NATO-SOFA’nın Kuzey Atlantik Andlaşmasına ait ilgilerin aynı zamanda maddenin 1 inci paragrafında adı geçen toprakları da içerdiği farz edilecek ve Kuzey Atlantik Andlaşmasına ait ilgilerin barış için ortaklığı da içerdiği farz edilecektir.

MADDE III:

Mevcut anlaşmanın NATO-SOFA âkidi olmayan tarafları ilgilendiren konularla ilgili olarak uygulanması amacıyla NATO-SOFA’nın, taleplerin veya anlaşmazlıkların Kuzey Atlantik Konseyine, Kuzey Atlantik Konseyi üyeleri başkanına veya bir hakeme bildirileceğine ilişkin hükümleri, ilgili tarafların dışarıdaki herhangi bir yargı merciine başvurmaksızın kendi aralarında görüşecekleri şeklinde yorumlanacaktır.

MADDE IV:

Uluslararası yasalara uygun biçimde mevcut andlaşmaya ilaveler veya andlaşmada değişiklik yapılabilir.

MADDE V:

1. Mevcut andlaşma, NATO-SOFA âkid tarafı olan veya barış için ortaklık davetini kabul edip, barış için ortaklık çerçeve dokümanını imzalayan tüm devletlerin imzasına açık olacaktır.

2. Mevcut andlaşma tasvip, kabul veya onaya tabi tutulacaktır. Tasvip, kabul veya onay belgeleri Amerika Birleşik Devletleri Hükümetine tevdi edilecek ve ABD Hükümeti de bütün bu belgeleri andlaşmayı imzalayan tüm devletlere tebliğ edecektir.

3. İçlerinden en az birisi NATO-SOFA tarafı olan ve birisi de barış için ortaklık davetini kabul edip, barış için ortaklık çerçeve dokümanını imzalamış olan üç âkid devletin tasvip, kabul veya onay belgelerini tevdi etmelerinden otuz gün sonra mevcut anlaşma, bu devletler için yürürlüğe girmiş olacaktır. Beher âkid devlet için de belgelerin tevdi edilmesinden otuz gün sonra yürürlüğe girecektir.

MADDE VI:

Mevcut andlaşma, andlaşmanın taraflarından herhangi birisinin Amerika Birleşik Devletleri Hükümetine yazılı hitama erdirme tebliği vermesiyle hitama erdirilebilir ve ABD Hükümeti de bu tebligatı anlaşmayı imzalayan tüm devletlere iletir. Andlaşma, ABD Hükümetinin tebligatı almasından bir yıl sonra hitama erecektir. Bu bir yıllık sürenin bitimini takiben mevcut andlaşma, iptalin geçerli olduğu günden önce ortaya çıkan taleplerin yerine getirilmesi dışında, iptali talep eden Taraf için yürürlüğünü kaybedecek, ancak geri kalan taraflar için yürürlükte kalacaktır.

Kendi hükümetleri tarafından gereğine uygun olarak yetkilendirilmiş bulunan aşağıda imzaları bulunan kişiler işbu andlaşmayı imzalamıştır.

İşbu Andlaşma 1995 yılı Haziran ayının on dokuzuncu gününde, Brüksel’de, her iki metin de eşit derecede geçerliliğe sahip olmak üzere, İngilizce ve Fransızca dillerinde, Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti arşivlerine tevdi edilmek üzere tek bir orijinal halinde yapılmıştır. Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti, metnin onaylı kopyalarını andlaşmayı imzalayan tüm devletlere iletecektir.