T.B.M.M. (S. Sayısı : 367)
Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu Tasarısı ve Plan ve Bütçe ve Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve
Teknoloji Komisyonları Raporları (1/501)
T.C.
Başbakanlık
Kanunlar ve Kararlar
Genel Müdürlüğü 27.7.1999
Sayı : B.02.0.KKG/196-342/3494
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür.
Gereğini arz ederim.
Bülent Ecevit
Başbakan
1/804 Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu Tasarısı
T.C.
Başbakanlık
Kanunlar ve Kararlar
Genel Müdürlüğü 7.8.1998
Sayı : B.02.0.KKG/101-109/4486
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 8.7.1998 tarihinde kararlaştırılan “Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz ederim.
Mesut Yılmaz
Başbakan
GENEL GEREKÇE
1961 yılından itibaren ülkemizde planlı döneme geçilmiş, ekonomik ve sosyal kalkınma esasları, plan ve yıllık programlara göre yürütülmeye başlanmıştır.
Bu cümleden olarak bölgesel kalkınmada dengelerin sağlanması amacıyla Organize Sanayi Bölgelerinin oluşturulması gündeme gelmiş bulunmaktadır.
Sanayi bölgelerinin kuruluşundaki yasal dayanaklar; 1967 yılında çıkarılan ve bazı maddeleri daha sonra iptal edilen 933 sayılı “Kalkınma Planının Uygulanması Esaslarına Dair Kanun” ile yine 30.10.1984 tarihli ve 3067 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi ile ilga edilen 77 sayılı “Uzun Vadeli Planın Yürürlüğe Konulması ve Bütünlüğünün Korunması Hakkındaki Kanun” olmuştur.
Şimdiki durumda, organize sanayi bölgelerinin faaliyetleri yalnızca, 31.1.1982 tarihli ve 17591 sayılı Resmî Gazetede Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca yayımlanmış olan Fonlar Yönetmeliğine göre yürütülmektedir.
Ancak, sözkonusu yönetmelik münhasıran Müteşebbis Teşekküllerle Bakanlık arasındaki kredi münasebetlerini düzenlediği cihetle tüzelkişiliği bulunmayan bu teşekküllerin kuruluş, çalışma usul ve esasları konusundaki mevzuat boşluğu sürmektedir.
Dolayısıyla, mülk edinememek, kredi sözleşmesinde taraf olamamak, adına kamulaştırma yapamamak, teminat verememek durumundaki müteşebbis heyet faaliyetleri, ancak katılan kurum ve kuruluşlar adına yürütülmeye çalışılmaktadır.
Bu ise, organize sanayi bölgelerinin kurulmasını, bu amaçla sanayiciye devletçe tanınan kredi imkânının kullanımını önemli ölçüde yavaşlatan olumsuz bir etkendir.
Hazırlanmış olan Tasarı, Organize Sanayi Bölgesine hükmî şahsiyet kazandırmakla, amacı çerçevesindeki hak ve borç edinebilme imkânı getirmekte; ağırlıklı sermayesi devlet kredisinden oluşan bu kuruluşun devlet gözetiminde ve fakat müstakil organlarınca yönetimini öngörmektedir.
Ayrıca, iştirakçi kuruluşların bundan böyle bölge işlemlerini kendi adlarına yürütmelerindeki güçlükler giderilmekte; getirilen muafiyet ve istisnalarla bölge oluşumlarına teşvik sağlanmaktadır.
Hazırlanan bu tasarıyla özel organize sanayi bölgeleri kurabilme imkânları da getirilmiştir.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1. — Kanunun amacını belirlemektedir.
Madde 2. — Kanunun kapsadığı hususlar sayılmıştır.
Madde 3. — OSB’nin tanımı yapılmış ve kısaltmalar açıklanmıştır.
Madde 4. — OSB’nin nerelerde ve hangi kurum ve kuruluşların katılımı ile kurulacağı ve arazi temini ile ilgili hususları belirlemektedir.
Madde 5. — OSB’ye hükmî şahsiyet tanınmakta ve adına kamulaştırma yapılabilme imkânı getirilmektedir.
Madde 6. — OSB hükmî şahsiyetinin organlarını belirlemektedir.
Madde 7. — Müteşebbis heyetin oluşumunu, görevlerini ve üyelerin görev süresini hükme bağlamaktadır.
Madde 8. — Yönetim Kurulunun seçimini ve üyelerin görev bülümü ile süresini ve çalışmalarını belirlemektedir.
Madde 9. — Denetim Kurulunun seçimini ve görev süresi ile yapacağı işleri belirlemektedir.
Madde 10. — Bölge Müdürü ile müdürlükte görev yapacak idarî ve teknik personelin ne şekilde atanacağını belirlemektedir.
Madde 11. – OSB’nin ne şekilde temsil ve ilzam edileceğini belirlemektedir.
Madde 12. — OSB’nin gelir kaynaklarını belirlemektedir.
Madde 13. — OSB’nin oluşumuna katılan kurum ve kuruluşların katılma paylarının taahhüt şeklini, taahhüdün hükmünü ve iade usulü ile bu konudaki muhtemel anlaşmazlıkların çözüm yolunu belirlemektedir.
Madde 14. — OSB’nin Bakanlıktan alacağı krediye ilişkin esasları hükme bağlamaktadır.
Madde 15. — Bölgedeki arsa satış esaslarını belirlemektedir.
Madde 16. — Yönetim aidatlarını ne şekilde düzenleneceğini hükme bağlamaktadır.
Madde 17. — OSB’nin organlarında görev alacak kişilerin parasal ve özlük haklarının tespit şeklini belirlemektedir.
Madde 18. — OSB tarafından sanayicilere tahsis edilen arsaların tâbi olacağı kısıtlamaları göstermektedir.
Madde 19. — Bölgedeki ortak kullanıma açık yerlerin mülkiyeti, tasarruf ve masraf konularını hükme bağlamaktadır.
Madde 20. — Bölgelerdeki alt yapı tesislerinin kurma, kullanma ve işletme konularına açıklık getirmektedir.
Madde 21. — OSB’nin kuruluşunu teşvik amacıyla vergi, resim ve harç muafiyeti getirmektedir.
Madde 22. — OSB organlarında görev alanlar ile sair personelin kanun ve yönetmeliklere aykırı fiil ve işlemlerinden dolayı ceza şekli belirlenmektedir.
Madde 23. — OSB kuruluş protokolünün bir örnek olması ve işlemlerinin kanuna, yönetmeliklere, kuruluş protokolüne uygunluğunun sağlanması maksadıyla Bakanlığın gözetim ve denetimi ile yükümlülüklerini yerine getirmeyen OSB’lere ait yaptırımlar ve ihaleler ile ilgili hususlar belirlenmiştir.
Madde 24. — Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önceki OSB’lerde tashihen tescil işlemleri belirlemektedir.
Madde 25. — Kuruluş işlemleri tamamlanan ve belli bir seviyeye gelen OSB’lerde yönetim değişikliği ile ilgili hususları hükme bağlamaktadır.
Madde 26. — Özel OSB’ler ile ilgili hususlar hükme bağlanmaktadır.
Madde 27. – Bu Kanunla ilgili yönetmeliklerin çıkarılacağı süre ve Bakanlığın gerekli tedbirleri alacağı belirtilmektedir.
Geçici Madde 1. — Kanunun yürürlüğe girmesinden önce kurulmuş olan OSB müteşebbis heyetlerinin bu Kanuna ne şekilde ve ne kadar zamanda uyum sağlayacaklarını hükme bağlamaktadır.
Geçici Madde 2. — 5590 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (r) bendinin (5) numaralı alt bendine göre kurulmuş olan OSB’ler ile ilgili açıklamalar getirilmiştir.
Geçici Madde 3. — Daha önce kurulmuş OSB’lerde müteşebbis heyete iştirak etmiş fakat 4 üncü maddede sayılan kurum ve kuruluşlar arasında yer almayan iştirakçi kuruluşların hak ve yükümlülüklerinin devam edeceği belirtilmiştir.
Geçici Madde 4. — Daha önce başlatılan kamulaştırma işlemlerinin ilgili kurumlarca sonuçlandırılacağını hükme bağlamaktadır.
Geçici Madde 5. — Daha önce kurulmuş olan Organize Küçük Sanayi Bölgelerinin müteşebbis heyet oluşumu ile genel kurul teşkiline açıklık getirilmektedir.
Madde 28. — Yürürlük maddesidir.
Madde 29. — Yürütme maddesidir.
Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Plan ve Bütçe Komisyonu 20.10.1999
Esas No. : 1/501
Karar No. : 65
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca hazırlanarak Bakanlar Kurulunca 20 nci yasama döneminde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve sonuçlandırılamadığı için İçtüzüğün 77 nci maddesi hükmü gereği kadük olan ancak, Bakanlar Kurulunca yenilenmesinin uygun görüldüğünü bildiren Başbakanlığın 27.7.1999 tarihli yazısının Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulmasını takiben, Başkanlıkça 3.8.1999 tarihinde tali komisyon olarak Adalet Komisyonu ile Komisyonumuza, esas komisyon olarak da Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonuna havale edilen “Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu Tasarısı” Komisyonumuzun 19.10.1999 tarihinde yaptığı 5 inci birleşimde, Sanayi ve Ticaret Bakanı Ahmet Kenan Tanrıkulu ile Maliye Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ve Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı temsilcilerinin de katılımlarıyla incelenip, görüşülmüştür.
Bilindiği gibi, ülkemizde 1961 yılından itibaren planlı döneme geçilmiş, ekonomik ve sosyal kalkınmaya ilişkin faaliyetler, plan ve yıllık programlara göre yürütülmeye başlanmış ve bu çerçevede bölgesel kalkınmada dengeleri sağlamak amacıyla organize sanayi bölgelerinin oluşturulması çalışmaları başlatılmıştır. 28.7.1967 tarihli ve 933 sayılı “Kalkınma Planının Uygulanması Esaslarına Dair Kanun” ile 77 sayılı “Uzun Vadeli Planın Yürürlüğe Konulması ve Bütünlüğünün Korunması Hakkında Kanun” hükümleri sözkonusu faaliyetlerin yasal dayanaklarını teşkil etmiştir. Halen organize sanayi bölgelerinin faaliyetleri, 31.1.1982 tarihli ve 17591 sayılı Resmî Gazetede yayınlanan “Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Fonlar Yönetmeliği”ne göre yürütülmektedir. Ancak, sözkonusu yönetmelik, münhasıran müteşebbis teşekküller ile Bakanlık arasındaki kredi ilişkilerini düzenleyen hususları içerdiğinden, sözkonusu teşekküllerin kuruluş, çalışma usul ve esasları konusunda mevzuat boşluğu bulunmakta ve bu durum sanayicilerin kredi kullanımını olumsuz yönde etkilemektedir.
Bu nedenlerle hazırlanan Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde;
Organize sanayi bölgelerine; hükmî şahsiyet kazandırılmasının, iştirakçi kuruluşların bölge işlemlerini kendi adlarına yürütebilmelerinin ve getirilen muafiyet ve istisnalarla bölge oluşumlarına teşvik verilmesinin amaçlandığı anlaşılmaktadır.
Komisyonumuzda yapılan görüşmelerde;
– Kalkınmanın ana unsurlarından olan bölgesel kalkınmada dengelerin sağlanmasına ve Gümrük Birliği sürecinde olan ülkemiz sanayisi açısından büyük önem taşıyan organize sanayi bölgelerinin yapılandırılmasına ilişkin Tasarının olumlu karşılandığı,
– Organize sanayi bölgelerinden inşaat aşamasında olanların fizikî gerçekleşmelerinin çok düşük olduğu ve bir an önce tamamlanması için Bakanlığa ek kaynak sağlanması gerektiği,
– Küçük sanayi sitelerinin sadece bina olarak değil, aynı zamanda çağın gereklerine uygun olarak yeni teknolojinin yaygınlaştırılması için de teşvik edilmesinde yarar görüldüğü,
– Sanayinin kurulacağı yerin tespitinin, bununla uyumlu organize sanayi modelinin oluşturulmasının, fon ve kredi sisteminin yeniden ele alınarak sisteme işlerlik sağlayacak şekilde finansman modelinin modernize edilmesinin ve pazarlama ve ihracatı teşvik edici önlemlerle birlikte, bir model yaklaşımı içerisinde sistemin tümüyle ele alınmasının yerinde olacağı,
– Tarım alanlarının organize sanayi bölgeleri için tahsis edilecek alanlar dışında tutulmasının, ülke tarımı açısından üzerinde önemle durulması gereken bir husus olduğu,
İfade edilmiştir.
Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda ise;
– Sanayileşme sürecinin en önemli safhalarından birinin sanayi alt yapısının kurulması olduğu, bu şekilde sanayileşme için uygun ortam sağlanarak sanayi kuruluşları arasında işbirliğinin arttığı ve sanayinin kurumsallaştığı ve organize sanayi bölgelerinin de orta ölçekli sanayicilerin üzerinde tesis kurup işlettikleri, devlet tarafından projlendirilen ve kredilendirilen altyapı tesisleri olduğu,
– Devlet eliyle kredilendirilen 43 adet organize sanayi bölgesinin inşaatının tamamlandığı, 10 160 hektar arazinin altyapısının tamamlandığı, 3 314 fabrikanın üretime geçtiği ve 331 bin kişiye istihdam sağlandığı,
– Ülke kaynaklarının tamamının ekonomiye kazandırılması ve azamî katma değer yaratılması amacı ile hazırlanan Tasarının sanayicilerimizin önünü açıcı ve kaynakları harekete geçirici tedbirler içerdiği,
İfade edilmiştir.
Yapılan bu görüşmeleri takiben Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerin görüşülmesine geçilmiştir.
Tasarının;
– 4 üncü maddesinin ikinci fıkrasının organize sanayi bölgesinin yer seçimi konusunda ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının sözkonusu alan için görevleri kapsamında önemli gördükleri doğa parçalarının, su kaynaklarının, hassas yörelerin ve projelerinin muhtemel olumsuzluklardan korunması amacıyla, kararlarda komisyon üyelerinin oy birliğinin aranmasına ilişkin bir düzenlemenin metne ilave edilmesi, dördüncü fıkrasının ise, hazine veya kamu kurum ve kuruluşlarından arazi alınması halinde bedelinin taksitlendirilmesine ilişkin bir düzenlemenin metne ilave edilmesi suretiyle,
– 12 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin arsa ve alt yapı katılım paylarını da kapsayacak şekilde redaksiyona tâbi tutulması ve ilan ve reklam gelirlerinin yeni (1) bendi olarak metne ilave edilmesi suretiyle,
– 16 ncı maddesinin birinci fıkrasının, konuya açıklık getirmek amacıyla “tüm masraflar” ibaresinden sonra “önceki yıla ait kesinhesap da dikkate alınarak” ibaresinin ilave edilmesi suretiyle,
— 18 inci maddesinin üçüncü fıkrasında yer alan “tahsis” ibaresinin “sınaî üretim” olarak, madde metninde geçen “sanayicilere” ibarelerinin ise “katılımcılara” şeklinde redaksiyona tâbi tutulması suretiyle,
— 23 üncü maddesinin ikinci fıkrasının üçüncü cümlesinin “Krediden faydalanmayan OSB’lerin de ihale işlemlerinin yürütülmesi ve sonuçlandırılması müteşebbis heyetlerin yetki ve sorumluluğundadır” şeklinde redakte edilmesi ve madde metninin üçüncü fıkra olarak düzenlenmesi suretiyle,
— 26 ncı maddesinin, üçüncü fıkrasının Tasarının 4 üncü maddesinde yapılan değişikliğe paralel olarak yeniden düzenlenmesi, altıncı fıkrasının metinden çıkartılması ve metinde geçen “özel hukuk hükmî şahıslarınca ve gerçek kişilerce” ibarelerinin “gerçek ve tüzelkişilerce” olarak redaksiyona tâbi tutulması suretiyle,
— Geçici 2 nci maddesinin ikinci fıkrasının 24 üncü madde ile çelişkili olduğu dikkate alınarak metinden çıkartılması suretiyle,
— 4 üncü, 12 nci, 18 inci, 23 üncü ve 26 ncı maddelerinde yer alan “organize sanayi bölgeleri” ibarelerinin “OSB” olarak redaksiyona tâbi tutulması suretiyle,
— 1, 2, 3, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 13, 14, 15, 17, 19, 20, 21, 22, 24, 25, 27, geçici 1, geçici 3, geçici 4, geçici 5 ve yürürlük ile yürütmeye ilişkin 28 ve 29 uncu maddeleri aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz Sanayi, Ticaret, Enerji,
Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonuna havale edilmek üzere Yüksek
Başkanlığa saygı ile arz olunur.
Başkan | Başkan V. | ||
Metin Şahin | Mehmet Hanifi Tiryaki | ||
Antalya | Gaziantep | ||
Sözcü | Kâtip | ||
Nihat Gökbulut | Cafer Tufan Yazıcıoğlu | ||
Kırıkkale | Bartın | ||
Üye | Üye | ||
Abdülkadir Akcan | Gaffar Yakın | ||
Afyon | Afyon | ||
Üye | Üye | ||
Ali Uzunırmak | M. Altan Karapaşaoğlu | ||
Aydın | Bursa | ||
Üye | Üye | ||
Oğuz Tezmen | Süleyman Coşkuner | ||
Bursa | Burdur | ||
Üye | üye | ||
Hakkı Duran | Mücahit Himoğlu | ||
Çankırı | Erzurum | ||
Üye | Üye | ||
Aslan Polat | Ramazan Gül | ||
Erzurum | Isparta | ||
(İmzada bulunamadı) | (İmzada bulunamadı) | ||
Üye | Üye | ||
Aydın Ayaydın | Nesrin Nas | ||
İstanbul | İstanbul | ||
Üye | Üye | ||
Masum Türker | İlhami Yılmaz | ||
İstanbul | Karabük | ||
Üye | Üye | ||
Necdet Tekin | Ali Gebeş | ||
Kırklareli | Konya | ||
Üye | Üye | ||
Mehmet Ali Yavuz | Cevat Ayhan | ||
Konya | Sakarya | ||
(İmzada bulunamadı) | |||
Üye | Üye | ||
Ş. Ramis Savaş | Tarık Cengiz | ||
Sakarya | Samsun | ||
Üye | Üye | ||
Kemal Kabataş | Lütfi Ceylan | ||
Samsun | Tokat | ||
Üye | |||
Bekir Gündoğan | |||
Tunceli |
Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar,
Bilgi ve Teknoloji Komisyonu
Esas No. : 1/501 18.2.2000
Karar No. : 21
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
“Organize Sanayi Bölgeleri Kanunu Tasarısı” Komisyonumuzun 27.1.2000 tarihinde yaptığı, Sanayi ve Ticaret Bakanı Ahmet Kenan Tanrıkulu ile Maliye Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı, Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu, Odalar ve Borsalar Birliği Başkanlığı, Türkiye İşverenler Sendikası Konfederasyonu ve İzmir, Bursa, Eskişehir, Gebze organize sanayi bölgeleri temsilcilerinin de katılmasıyla incelenip görüşülmüştür.
Kanun Tasarısının genel gerekçesinde belirtildiği üzere, Ülkemizde planlı döneme 1961 yılından itibaren geçilmiş, ekonomik ve sosyal kalkınma esasları, plan ve yıllık programlara göre yürütülmeye başlanmıştır. Bu çerçevede bölgesel kalkınmada dengeleri sağlamak amacıyla organize sanayi bölgelerinin oluşturulması çalışmaları başlatılmıştır.
Sanayi bölgelerinin kuruluşundaki yasal dayanakları, 1967 yılında çıkarılan ve bazı maddeleri daha sonra iptal edilen 933 sayılı Kalkınma Planının Uygulanması Esaslarına Dair Kanun ile 77 sayılı Uzun Vadeli Planın Yürürlüğe Konulması ve Bütünlüğünün Korunması Hakkında Kanun teşkil etmiştir. Halen organize sanayi bölgelerinin faaliyetleri, 31.1.1982 tarihli ve 17591 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan “Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Fonlar Yönetmeliği”ne göre yürütülmektedir. Ancak, söz konusu Yönetmelik münhasıran müteşebbis teşekküllerle Bakanlık arasındaki kredi münasebetlerini düzenlediği cihetle, tüzel kişiliği bulunmayan bu teşekküllerin kuruluş, çalışma usul ve esasları konusundaki mevzuat boşluğu sürmektedir.
Dolayısıyla mülk edinememek, kredi sözleşmesinde taraf olamamak, adına kamulaştırma yapamamak, teminat verememek durumundaki müteşebbis heyet faaliyetleri, ancak katılan kurum ve kuruluşlar adına yürütülmeye çalışılmaktadır. Bu durum ise organize sanayi bölgelerinin kurulmasını, bu amaçla sanayiciye Devletçe tanınan kredi imkânını önemli ölçüde yavaşlatan olumsuz bir etkendir.
Hazırlanmış olan Kanun Tasarısı organize sanayi bölgelerine tüzel kişilik kazandırmakla, amacı çerçevesinde hak ve borç edinebilme imkânı getirmekte, ağırlıklı sermayesi Devlet kredisinden oluşan bu kuruluşların Devlet gözetiminde ve müstakil organlarınca yönetimini öngörmektedir.
Ayrıca Tasarı ve iştirakçi kuruluşların bundan böyle bölge işlemlerini kendi adlarına yürütmelerindeki güçlükler giderilmekte, getirilen muafiyet ve istisnalarla bölge oluşumlarına teşvik sağlanarak özel organize sanayi bölgeleri kurabilme imkânı getirilmektedir.
Komisyonda yapılan görüşmelerde;
Türkiye’de gerek sanayileşme, gerek teknolojik gelişimin tesisi yönünde organize sanayi bölgeleriyle ilgili bir boşluğun, birçok ilgili kurum ve kuruluşun da katılımcılığıyla doldurulması,
Türk sanayiinin gelişmesi ve müteşebbisinin önünün açılması,
Türkiye’nin bugün önemli sorunlarından birisinin de çarpık kentleşme olduğu, bu nedenle çarpık kentleşmenin önünün alınması,
Organize sanayi bölgelerinde inşaat aşamasında olanların fizikî gerçekleşmelerinin çok düşük olduğu ve bir an önce tamamlanması için Bakanlığa ek kaynak sağlanması,
Sanayinin kurulacağı yerin tespitinin, bununla uyumlu organize sanayi modelinin oluşturulmasının, fon ve kredi sisteminin yeniden ele alınarak sisteme işlerlik sağlayacak şekilde finansman modelinin modernize edilmesinin ve pazarlama ve ihracatı teşvik edici önlemlerle birlikte, bir model yaklaşımı içerisinde sistemin tümüyle ele alınmasının yerinde olacağı,
Tarım alanlarının organize sanayi bölgeleri için tahsis edilecek alanlar dışında tutulmasının, ülke tarımı açısından üzerinde önemle durulması gereken bir husus olduğu,
İfade edilmiştir.
Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda ise;
Düzenli ve planlı bir sanayileşmenin sanayi alt yapısı hazırlanması yoluyla ve sanayicilerin yönlendirilmesiyle gerçekleşebileceği,
Sanayinin düzenli gelişmesini sağlamada sanayicilerin mekân sorununun halledilmesinin gerektiği, bu yapılırken de kentlerin sağlıklı ve planlı gelişmelerinin sağlanmasının organize sanayi bölgesi projelerinde olduğu vurgulanmış,
Sanayinin motivasyonu, üretilen malların pazarlara mümkün olan en kısa sürede intikaliyle rekabet gücünün artırılması, yeni sanayi kavramının ticaret kavramıyla birlikte ele alınması gerektiği ve ülkemizde fiilen yürütülmekte olan organize sanayi bölgeleri uygulamalarına bir hukukîlik kazandırılması amacıyla, gelişen ekonomik zorlamaları da karşılayacak şekilde bir organizasyon değişikliğine gidildiği,
Organize sanayi bölgesi tüzel kişiliğinin her türlü resim ve harçtan muaf tutulduğu,
Sanayicilerin, müteşebbis heyet marifetiyle tanımlanan yetkileri kollayarak alt yapı yatırımlarını süratle gerçekleştirmeye, bölgeyi en verimli şekilde işletme ve bölge üzerinde yapısal değişiklik yapma imkânına sahip olacakları,
Özel sektöre organize sanayi bölgesi kurma ve işletme hakkı verilerek OSB’lerin profesyonelleşmesinin teşvik edileceği,
Tasarı ile Bakanlığın OSB yönetimine müdahalesinin asgariye indirildiği,
İfade edilmiştir.
Tasarının tümü üzerinde görüşmeler tamamlandıktan sonra maddelerine geçilmesi oybirliği ile kabul edilmiştir.
Komisyonumuz görüşmelerinde Plan ve Bütçe Komisyonu metninin esas alınmasını kabul etmiştir.
Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Tasarının 3 üncü maddesinde yapılan değişiklikle, “Organize Sanayi Bölgeleri” tanımı içinde, ihtiyaç duyulan teknoparkların da yer alması hususuna açıklık getirilmiş, “sosyal kurumlar” yerine “sosyal tesisler” tabirinin daha uygun olacağı ve bunun ihtiyaç duyulan ticaret alanlarını da kapsayacağından, ayrıca ticaret alanlarının zikredilmesinin, OSB’nin sanayi niteliği dikkate alınarak gereksiz olduğu, ayrıca OSB’leri mal ve hizmet üretim bölgeleri şeklinde daha açık bir ifade ile tanımlanmış; “İştirakçi” ibaresi yanlış anlamalara yol açmaması için “katılımcı” olarak ifade edilmiş, parsel tahsisi veya satışı yapılacak olanların tüzel kişiler de olabileceği belirtilmiştir.
Tasarının 4 üncü maddesinde yapılan değişiklikle, OSB kuruluşu için Yer Seçimi Yönetmeliği uyarınca Bakanlığın onayı yeterli hale getirilmiş, uygulama ile doğrudan ilgili olmayan Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı onayı gerekli görülmeyerek bürokrasi azaltılmış, yer seçim komisyonunun oybirliği ile karar alması gerekli görülmüş, yer seçimi kesinleşmesinden sonra OSB dışında kalan alanların planlanmasının 1 yıl içinde yapılması ve bu uygulamanın esas ve usullerinin Bakanlık ve Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca müştereken belirleneceği 4 üncü fıkra olarak düzenlenmiş, kamuya ait arazilerin OSB’lerine doğrudan satılabilmesi ile ilgili usul ve esasların Bakanlık ve Maliye Bakanlığınca birlikte belirlenmesi hükme bağlanmış, Arsa Ofisi arsalarının OSB mülkiyetine tapuda devri esnasında Arsa Ofisi Kanununa göre verilmesi gereken şerhin işlenmeyeceği belirtilmiş, OSB kuruluşunda ilçelerdeki sanayi ve ticaret odalarının da dikkate alınması konusunda açıklık getirilmiş, sanayici dernek veya kooperatiflerinin de müteşebbis heyetlerde yer alması sağlanmış, dernek ve vakıf gibi meslekî teşekküllerin de istenirse ihtisas OSB’lerinin kuruluşunda yer alabilmesine imkân sağlanmıştır.
Kanun Tasarısının 5 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Kanun Tasarısının 6 ncı maddesinin (a) bendinde yapılan değişiklikle OSB’lerin organları arasında, işletmeye geçtikten sonra Müteşebbis Heyet yerine Genel Kurul’un oluşacağı hükme bağlanmaktadır.
Kanun Tasarısının 7 nci maddesinin 1 inci fıkrasında yapılan değişiklikle Müteşebbis Heyet Üyesi olmayan OSB Bölge Müdürünün de istenirse yönetim kurulu üyeliğine alınabilmesi ve bu amaçla üye sayısının 5’e çıkarılması öngörülmüş, il özel idarelerinin OSB kuruluşunda yer almaları durumunda valinin başkan seçilme zorunluluğu kaldırılmış ve ancak istek halinde valinin başkan seçilmesi öngörülerek 3 üncü fıkra metinden çıkarılmış, ayrıca maddenin son fıkrasının 1 inci satırında Müteşebbis Heyet Üyeleri ile Yönetim ve Denetim Kurumu üyelerinin görevlendirme usul ve esasları Bakanlığın çıkaracağı yönetmelikle belirleneceğinden “nitelikleri” ibaresi madde metninden çıkarılmıştır.
Kanun Tasarısının 8 inci maddesinin 1 inci fıkrasında yapılan değişiklikle “4 üye ve Bölge Müdürü ile birlikte” ibaresi, 7 nci maddede yapılan değişiklikle paralel olarak bölge müdürünün Müteşebbis Heyette yer almasının isteğe bırakılmasını sağlamak amacıyla madde metninden çıkarılmıştır.
Kanun Tasarısının 9 uncu maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Kanun Tasarısının 10 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yapılan değişiklikle, bölge müdürünün atanmasına Müteşebbis Heyet yetkili kılınmıştır. Ayrıca maddeye eklenen 3 üncü fıkra ile Bakanlıkça veya Devletçe verilen kredilerin kullanılmasında kamu menfaatinin takibi açısından kredi kullanan OSB’lerde bölge müdürü ve diğer görevlilerin nitelikleri ve sayıları konusunun yönetmelikte düzenlenmesi kabul edilmiştir.
Kanun Tasarısının 11 inci maddesinde, “protokolde” ibaresi farklı bir anlam ifade etmediği için metinden çıkarılmış; ayrıca OSB’ni ilzam edici yazıların ikinci imzaları konusunda, bölge müdürünün yönetim kurulu üyesi olması isteğe bırakıldığından, diğer bir yönetim kurulu üyesinin veya yönetim kurulunca yetkilendirilmiş OSB Bölge Müdürünün ilzam edici imza yetkisi olması sağlanmıştır.
Plan ve Bütçe Komisyonu metninin 12 nci maddesinde yapılan değişiklikle, geri ödenmesi gereken bir borç niteliğinde olan “Krediler”in gelirler arasında sayılmasına gerek olmadığından (c) bendi metinden çıkarılmış, ayrıca OSB’lerinin iştirak ettiği şirketlerin gelirleri de “iştirak gelirleri” olarak (f) bendinde eklenmiş diğer bent numaraları yeniden teselsül ettirilmiştir.
Kanun Tasarısının 13 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Kanun Tasarısının 14 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Kanun Tasarısının 15 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Plan ve Bütçe Komisyonu metninin 16 ncı maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Kanun Tasarısının 17 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Plan ve Bütçe Komisyonu metninin 18 inci maddesi üçüncü fıkrasında yapılan değişiklikle, arsaların amaç dışı kullanımını önlemekten daha öte çok dar bir anlam ifade eden “sınaî üretim” ibaresi “tahsis” olarak düzeltilmiş, ayrıca son fıkra, mülkiyeti OSB’nde kalmak üzere ilgili kuruluşlara arsa tahsisi yapılabilmesi mümkün kılınacak şekilde değiştirilmiştir.
Kanun Tasarısının 19 uncu maddesi ikinci fıkrasında yapılan değişiklikle, OSB alanının sanayicilere devir ve temlik edilmemiş kısımları ile OSB imar planı hudutları içindeki yolların ve rekreasyon alanlarının, OSB tasarrufunda olduğuna açıklık kazandırılmış, bu hususun şüyulandırma aşamasında tapuya işleneceği hükme bağlanmıştır.
Kanun Tasarısının 20 nci maddesinde yapılan değişiklikle birinci fıkrasının son satırındaki “arıtma” ibaresi, “ön arıtma” olarak düzeltilmiş, ikinci fıkrada, altyapı hizmetini ayrıca temin etmesi zorunlu veya daha uygun görülen işletmelere OSB yönetimince izin verilmesi imkânı tanınmış, ayrıca uygulamaya ilişkin usul ve esasların yönetmelikle düzenlenmesi öngörülmüştür.
Kanun Tasarısının 21 inci maddesine eklenen ikinci fıkra hükmü ile, atıksu arıtma tesisi kurmuş ve işletmeye almış OSB’lerinde atıksu bedeli alınmaması sağlanmıştır.
Kanun Tasarısının 22 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Plan ve Bütçe Komisyonu metninin 23 üncü maddesinde yapılan değişiklikle, OSB’lerinin denetimi 24 üncü maddede yeniden düzenlendiğinden Bakanlığın denetim yetkisi madde metninden çıkarılmış, ikinci fıkrada ihale işlemlerinde Bakanlığın aşırı müdahalesine gerek görülmemiş, sadece Bakanlığın belirleyeceği usul ve esaslar dahilinde yürütülmesi mümkün kılınmış; ayrıca dördüncü fıkra metinden çıkarılmıştır.
Kanun Tasarısının 24 üncü maddesinde yapılan değişiklikte, “Tashihen Tescil” Tasarıya eklenen geçici 6 ncı maddeyle düzenlendiğinden maddenin başlığı “Denetim” olarak değiştirilmiş, OSB hesap ve işlemlerinin bağımsız denetim yapan birimlerce objektif esaslara göre denetlenmesi ve Bakanlığın müdahaleci olmaması esası getirilmiştir.
Kanun Tasarısının 25 inci maddesine eklenen üçüncü fıkra ile, üretime geçen OSB’lerinde katılımcıların salt çoğunluğu ile karar alınması halinde Müteşebbis Heyetin göreve devam etmesine imkân sağlanmış, son fıkrada ise bölge müdürlüğü teşkili ile ilgili esas ve usullerin Yönetmelikle belirleneceği hükme bağlanmıştır.
Plan ve Bütçe Komisyonu metninin 26 ncı maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklikle, kamulaştırma işleminin özel OSB’ler tarafından yapılamayacağı hususu açık olarak ifade edilmiştir.
Kanun Tasarısının 27 nci maddesinde yapılan değişiklikle, Tasarının çeşitli maddelerinde yönetmelikte düzenlenmesi öngörülen hususlar için mevzuat sadeliği açısından tek bir yönetmelik çırakılması hükme bağlanmıştır.
Kanun Tasarısının geçici 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Plan ve Bütçe Komisyonu metninin geçici 2 nci maddesine eklenen ikinci fıkra hükmü ile, birinci fıkra ile OSB sayılan teşekküllerin yönetiminin, Genel Kurulun kabul etmesi kaydıyla, mevcut organlar eliyle yürütülmesine imkân sağlanmıştır.
Kanun Tasarısının geçici 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Kanun Tasarısının geçici 4 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Kanun Tasarısının geçici 5 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Kanun Tasarısına geçici 6 ncı madde olarak, Tasarının 24 üncü maddesi, mevcut OSB’leri adına yapılan iktisapların, tüzel kişilik kazanan OSB’leri adına düzenlenmesine imkan sağlamak amacıyla tashihen tescil’i mümkün kılmak için eklenmiş; ayrıca Arsa Ofisi Kanununun 11 inci maddesine göre tapuya işlenmiş olan şerhlerin kaldırılmasını mümkün kılmak için geçici 6 ncı maddeye ikinci fıkra eklenmiştir.
Kanun Tasarısının 28 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Kanun Tasarısının 29 uncu maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Kanun Tasarısının tamamında geçen “Organize Sanayi Bölgesi” ibaresi “OSB”, “Hükmî şahsiyet” ibaresi “tüzel kişilik”, “iştirakçi” ibaresi “katılımcı” olarak düzeltilmiştir.
Raporumuz, gereği yapılmak üzere, Yüksek
Başkanlığa saygı ile sunulur.
Başkan | Sözcü | Kâtip | |
Oktay Vural | Fahrettin Gülener | Cumali Durmuş | |
İzmir | Bursa | Kocaeli | |
(İmzada bulunamadı) | |||
Üye | Üye | Üye | |
Halit Dikmen | Ali Rıza Gönül | İlhan Aytekin | |
Aydın | Aydın | Balıkesir | |
(İmzada bulunamadı) | |||
Üye | Üye | Üye | |
İlyas Yılmazyıldız | Kenan Sönmez | Orhan Şen | |
Balıkesir | Bursa | Bursa | |
(İmzada bulunamadı) | |||
Üye | Üye | Üye | |
Hüseyin Karagöz | Abdülsamet Turgut | Mustafa Geçer | |
Çankırı | Diyarbakır | Hatay | |
(İmzada bulunamadı) | |||
Üye | Üye | Üye | |
Akif Serin | Nevzat Taner | Ahmet Arkan | |
İçel | Kahramanmaraş | Kocaeli | |
Üye | Üye | Üye | |
Teoman Rıza Güneri | Özkan Öksüz | Ali Serdengeçti | |
Konya | Konya | Manisa | |
Üye | Üye | Üye | |
Eyüp Doğanlar | Mükerrem Levent | Şükrü Ünal | |
Niğde | Niğde | Osmaniye | |
(İmzada bulunamadı) |
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN
ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ KANUNU TASARISI
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Tanımlar
Amaç
MADDE 1. — Bu Kanunun amacı
organize sanayi bölgelerinin kuruluş, yapım ve işletilmesi esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2. — Bu Kanun organize sanayi bölgelerinin oluşumunu, organlarını, işleyişini, yönetim ve denetimini düzenleyen hükümler ile bunlarla ilgili kişi ve kuruluşların görev, yetki ve sorumluluklarını belirleyen hükümleri kapsar.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3. — Bu Kanunun uygulanmasında;
Organize sanayi bölgeleri : Sanayinin uygun görülen alanlarda yapılanmasını sağlamak, kentleşmeyi yönlendirmek, çevre sorunlarını önlemek, imalat sanayi türlerinin belirli bir plan dahilinde yerleştirilmeleri ve geliştirilmeleri amacıyla, sınırları tasdikli arazi parçalarının, gerekli alt yapı hizmetleriyle ve ihtiyaca göre tayin edilecek sosyal kurumlarla donatılıp, planlı bir şekilde ve belirli sistemler dahilinde sanayi için tahsis edilmesiyle oluşturulan ve bu Kanun hükümlerine göre işletilen sanayi bölgelerini,
Bakanlık : Sanayi ve Ticaret Bakanlığını,
OSB : Organize sanayi bölgesini,
İştirakçi : Organize sanayi bölgelerinde parsel tahsisi veya satışı yapılmış kişiyi,
İfade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kuruluş ve Nitelik
Kuruluş
MADDE 4. — Organize sanayi bölgeleri Bakanlığın uygun gördüğü yerlerde Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığının onayı ile kurulur.
OSB’lere ait yer seçimi Bakanlığın koordinatörlüğünde ilgili kurum ve kuruluşların temsilcilerinin katılımıyla oluşan Yer Seçimi Komisyonunun yerinde yaptığı inceleme sonucunda, varsa 1/25000 ölçekli çevre düzeni planı kararları dikkate alınarak yapılır ve OSB ilan edilir. Meri mevzuat gereğince korunması gereken ve sanayi tesislerinin kurulmasına izin verilmeyen alanlar organize sanayi bölgesi yeri olarak incelemeye alınmaz.
Mülkiyet sınırları içinde Sağlık Bakanlığınca öngörülen sağlık koruma bandı bırakılacaktır.
Yer seçiminin Hazine veya kamu kurumu ve kuruluşlarına ait arazilerden yapılması halinde, bu araziler, talep edilmesi ve başkaca bir sakınca bulunmaması durumunda 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen Komisyonca, günün rayicine göre takdir edilecek bedelleri üzerinden 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 30 uncu maddesinde belirtilen usullere göre il özel idarelerine veya Arsa Ofisi Genel Müdürlüğüne devredilir.
Seçilen bölgede özel mülkiyette olan araziler bulunması halinde bu araziler, rızaen satın alma veya kamulaştırma yoluyla iktisap edilir, bu nitelikteki taşınmazlar hakkında 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümleri uygulanır.
Yer seçimi ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirtilir.
Organize sanayi bölgesi;
a) İl Özel İdaresinin,
b) Organize sanayi bölgesinin içinde bulunacağı il, ilçe veya belde belediyesinin, büyük şehirlerde büyük şehir belediyesinin,
c) İldeki mevcudiyet durumuna göre sanayi odası veya ticaret ve sanayi odasının, her ikisinin de bulunmadığı yerlerde ticaret odasının,
Biri veya daha fazlasının temsilcilerince imzalı ve valinin olumlu görüşünü muhtevi kuruluş protokolünün Bakanlıkça onaylanmasıyla hükmî şahsiyet kazanır.
İhtisas organize sanayi bölgelerinde
konuyla ilgili meslekî kuruluş temsilcileri talepleri halinde Müteşebbis
Heyete dahil edilebilirler.
Nitelikleri
MADDE 5. — Organize sanayi bölgesi, kamu yararı gerekçesiyle adına kamulaştırma yapılabilen veya yaptırılabilen bir özel hukuk hükmî şahsiyetidir.
Kamu yararı kararı, organize sanayi bölgesi müteşebbis heyetinin başvurusu üzerine Bakanlıkça verilir. Arazinin mülkiyetinin edinilebilmesinde yapılan masraflar ile arazi bedeli ödeme yükümlülüğü OSB hükmî şahsiyetine aittir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Organlar
Organları
MADDE 6. — Organize sanayi bölgesinin organları;
a) Müteşebbis Heyet,
b) Yönetim Kurulu,
c) Denetim Kurulu,
d) Bölge Müdürlüğü,
dür.
Müteşebbis heyet
MADDE 7. — Müteşebbis heyet organize sanayi bölgesinin oluşumuna katılan kurum ve kuruluşların yetkili organlarınca, mensupları arasından tespit edilecek üyelerden oluşur. Müteşebbis heyeti oluşturacak üye sayısı 15 asıl ve 15 yedek üyeden fazla olamaz. Bu üyeler arasından yönetim kuruluna 4 asıl ve 4 yedek, denetim kuruluna da 2 asıl ve 2 yedek üye seçilir.
Katılan kurum ve kuruluşların müteşebbis heyette temsil edilecekleri üye sayısı, katılım organları dikkate alınarak kuruluş protokolünde belirlenir.
OSB’nin oluşumuna il özel idaresinin katılması durumunda, vali müteşebbis heyetin üyesi ve başkanıdır. Gerektiğinde vali bu görevi vali yardımcılarından birine veya kaymakama devredebilir.
Müteşebbis heyette yer alan üyeler iki yıl için seçilir ve temsil ettikleri kurum ve kuruluşlardaki görevleri sona erdiğinde üyelikleri düşer. Üyelikten düşen veya ayrılan üyenin yerine temsil ettiği kurum ve kuruluşun ön sıradaki yedek üyesi geçer. Katılan üye, yerine geçtiği üyeden kalan süreyi tamamlar.
Müteşebbis heyet ilk toplantısında, valinin başkan olması durumunda, 4 üncü maddenin yedinci fıkrasında sayılan kuruluşlardan il özel idaresi ve belediye temsilcileri dışında kalanlardan bir başkan vekili; aksi takdirde bir başkan ve başkan vekili seçer.
Müteşebbis heyet en az üç ayda bir defa başkan ve başkanın yokluğunda başkan vekili başkanlığında salt çoğunluk ile toplanır. Kararlar mevcudun salt çoğunluğu ile alınır. Oyların eşitliği halinde başkanın oyuna itibar edilir.
Müteşebbis heyette görevli üyeler, geçerli sayılan bir mazeretleri olmaksızın üst üste yapılan üç toplantıya veya mazeretli olsa dahi bir yıl içinde yapılan toplantıların en az yarıdan bir fazlasına katılmamaları halinde üyelikten çekilmiş sayılırlar.
Müteşebbis heyet, organize sanayi bölgesinin kuruluş amacını gerçekleştirmek için gerekli kararları ve tedbirleri almak, yer seçimi raporunda belirtilen hususları yerine getirmek, kanun, yönetmelik, kuruluş protokolü ve benzeri düzenlemelerle verilen görevleri yapmak, yönetim ve denetim kurulu çalışmalarını ve hesaplarını ibra etmek, OSB’ye ait para ve diğer kaynakları kuruluş amacına uygun kullanmakla yükümlü ve görevlidir.
Müteşebbis heyet üyeleri ile yönetim
ve denetim kurulu üyelerinin nitelikleri, görevlendirme usul ve esasları,
kuruluş protokolünün tanzim şekli ve ihtiva edeceği hususlar ile görev
ve çalışmalarına ilişkin esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
Yönetim kurulu
MADDE 8. — Yönetim kurulu müteşebbis heyet üyeleri arasından iki yıl için seçilen 4 üye ve bölge müdürü ile birlikte 5 üyeden oluşur.
Yönetim kurulu üyeleri kendi aralarından bir başkan ve bir başkanvekili seçerler. Yönetim kurulu en az ayda iki defa toplanır ve toplantı salt çoğunluk ile yapılır. Geçerli bir mazereti olmadan üst üste yapılan üç toplantıya veya mazereti olsa dahi altı ay içinde yapılan toplantıların en az yarısına katılmayan üyeler üyelikten çekilmiş sayılırlar. Kararlar salt çoğunlukla verilir. Oyların eşitliği halinde başkanın oyuna itibar edilir.
Yönetim kurulu; kanun, yönetmelik,
kuruluş protokolü ve benzeri düzenlemeler ile müteşebbis heyetin kararları
çerçevesinde OSB’nin sevk ve idaresini yürütmekle görevlidir.
Denetim kurulu
MADDE 9. — Denetim Kurulu, müteşebbis heyet üyeleri arasından iki yıl için seçilen 2 üyeden oluşur.
Denetim kurulu bütçenin sarf ve uygulamasını denetlemek, yılda bir defa genel denetleme raporu ve en az üç ayda bir de ara rapor düzenleyerek müteşebbis heyete sunmakla görevlidir.
Bölge müdürlüğü
MADDE 10. — Bölge Müdürlüğü, Bölge müdürü ile yeteri kadar idarî ve teknik personelden oluşur. Kredi kullanılan organize sanayi bölgelerinde müdürlüğün teşkilât şeması ve kadrosu Bakanlık onayı ile oluşur ve değişir.
Bölge müdürü, müteşebbis heyetin teklifi
ve Bakanlığın onayı ile atanır. Bölge müdürü, yönetim kurulunun kararları
ve talimatları doğrultusunda bölgenin sevk ve idaresini yürütmek ve verilen
diğer görevleri yapmakla yükümlüdür.
Temsil ve ilzam
MADDE 11. — Organize sanayi bölgeleri
protokolde yönetim kurulu başkanı veya başkanvekili tarafından temsil edilir.
OSB’yi ilzam edici yazılar yönetim kurulu başkanı veya vekili ile birlikte
bölge müdürü tarafından imzalanır ve böylece çift imzalı olarak tekemmül
eder.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Malî Konular
Gelirler
MADDE 12. — OSB’nin gelirleri şunlardır :
a) Müteşebbis heyete katılan kurum ve kuruluşların verdikleri iştirak payları,
b) Arsa tahsisi yapılan ve bölgede faaliyet gösteren sanayicilerin ödedikleri aidatlar ve hizmet karşılıkları,
c) Krediler,
d) Organize sanayi bölgesi alt yapı ve sosyal tesislerinin ihalesi için hazırlanan dosyaların satış bedelleri ile bölge içinde kurulacak olan işletmelerin projelerinin tasdik ve vize bedelleri,
e) Yönetim aidatları,
f) Su, elektrik, doğalgaz, sosyal tesis, arıtma ve benzeri işletme gelirleri,
g) Arsa satışından sağlanan gelirler,
h) Bağışlar,
i) Bölge ortak mülklerinin kira ve hizmet gelirleri,
j) Banka faizleri,
k) Gecikme cezaları,
l)Diğer gelirler,
Katılma payları
MADDE 13. — Organize sanayi bölgesinin oluşumuna katılan kurum ve kuruluşlar Bakanlıkça belirlenecek kuruluş masraflarına katılmayı Bakanlığa taahhüt ederler. Bu taahhüt hükmî şahsiyet iktisabından itibaren organize sanayi bölgesine karşı da geçerlidir.
Katılım paylarının geri ödeme şekil ve şartları kuruluş protokolünde belirlenir. Bu konudaki uyuşmazlıkları asliye hukuk mahkemelerince çözümlenir.
Krediler
MADDE 14. — OSB’nin yetkili organları projenin keşif tutarı ile ilgili olarak, Bakanlıktan kredi talep edebilirler. Bu kredinin miktarı gösterilen teminatlarla sınırlıdır. Krediye ait tip sözleşme Bakanlıkça hazırlanır.
Kredi talebi ve bunun geri ödeme usul ve esasları Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Kredinin amacına uygun bir biçimde kullanılmasını Bakanlık denetler.
Ayrıca ihtiyaç duyulması halinde başka iç kaynaklar ile dış kaynaklardan kredi kullanabilirler.
Kalkınmada öncelikli yörelerde yapılacak organize sanayi bölgesi ile yüksek teknoloji gerektiren ihtisas organize sanayi bölgesine arsa kredisi de verilir.
Gelişmiş ve normal yörelerde; ilk defa yapılan organize sanayi bölgesinin alt yapısı için Bakanlıkça belirlenen şartlarda kredi kullandırılır. Yeni proje veya tevsii şeklinde yapılacak müteakip bölümlerde ise faiz oranları Bakanlıkça belirlenecek miktarlarda artırılarak uygulanır.
Kamulaştırma için verilecek kredi miktarı Bakanlıkça belirlenir.
Arsa satışları
MADDE 15. — Arsa satışları müteşebbis heyetin belirleyeceği prensipler içerisinde yönetim kurulunun yetki ve sorumluluğu ile gerçekleştirilir ve Bakanlığa bilgi verilir. Kredi kullanan organize sanayi bölgelerinde kredi borcu ödeninceye kadar Bakanlığın ilgili bankaya bildirdiği bu satışları banka takip eder, tahsis ve satıştan elde edilen meblağ ile kredi taksitlerinin süresinde ödenmesini sağlar.
Arazi satışlarından elde edilen meblağı yönetim kurulunun yatırmadığının tespit edilmesi durumunda; söz konusu tutar peşinat ise satış sözleşmesinin yapıldığı tarihten, taksit ise vade tarihinden yatırılış tarihine kadar geçen süre için banka, Bakanlık lehine 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51 inci maddesinde belirtilen oranlarda gecikme zammı oranını uygular ve tahsilini takiben fon hesabına alacak kaydeder.
Organize sanayi bölgesince teminat olarak gösterilmiş bölge alanı dahilindeki gayrimenkullerin icraen satışı ancak, bölgenin kuruluş protokolünde öngörülen niteliklere haiz alıcılara yapılır. Satış ilanında kuruluş protokolü şartlarına da yer verilir.
Yönetim aidatları
MADDE 16. — Yönetim aidatları ve hizmetlerin karşılıkları müteşebbis heyet tarafından hizmetlerin özelliklerine göre belirlenir. Yönetim Kurulunun yıllık bütçesinde belirtilen, Bölgenin alt yapı ve müşterek hizmetlerine ait tüm masraflar sanayiciler tarafından karşılanır. Belirtilen hizmetlerden yararlanmadıkları gerekçesi ile yönetim aidatlarının ödenmesinden kaçınılamaz.
Müteşebbis heyetin yönetim aidatı ile
ilgili kararları ilam hükmünde olup, ilamların icrasına ilişkin yolla takip
edilirler.
Parasal haklar ve özlük hakları
MADDE 17. — Müteşebbis heyet, yönetim kurulu başkan ve üyeleri ile denetim kurulu üyelerinden kamu personeli olanlara toplantı başına huzur hakkı, diğerlerine de huzur hakkı veya aylık ücret ödenebilir. Söz konusu ödemeler müteşebbis heyetin Bakanlıktan aldığı kredi dışında, kendi kaynaklarından yapılır. Huzur hakları ve ödenecek ücretin aylık miktarı her yıl müteşebbis heyet tarafından tespit edilir.
Bölge müdürü ve sair personel 1475 sayılı İş Kanunu hükümlerine göre çalıştırılır. Kredi kullanan organize sanayi bölgelerinde OSB personelinin parasal ve özlük haklarının asgarî ve azamî miktarları Bakanlık tarafından belirlenir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Arsa tahsisleri
MADDE 18. — Sanayicilere arsa tahsisi, Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelik hükümlerine göre müteşebbis heyet tarafından yapılır.
Bakanlık gerekli gördüğü takdirde OSB’de yer tahsis edilecek özel ya da tüzel kişilerin temel vasıfları ile iştigal konularını kuruluş protokolünde belirleyebilir.
Sanayicilere tahsis veya satışı yapılan arsalar hiçbir şekilde tahsis amacı dışında kullanılamaz. Bu arsalar sanayiciler ve mirasçıları tarafından borcun tamamı ödenmeden ve tesis üretime geçmeden satılamaz, devredilemez ve temlik edilemez. Bu husus tapuya şerh edilir. Arsa tahsis ve satışının şirket statüsündeki sanayicilere yapılması halinde borcu ödenmeden ve tesis üretime geçmeden arsanın satışını ve spekülatif amaçlı işlemlerle mülkiyet hakkının devrini önlemeye yönelik tedbirleri almakla Bakanlık yetkilidir.
Ancak, arsa tahsisi veya satışı yapılacak firmanın tasfiyesi halinde, firmanın sanayici vasfını taşıyan ortağına veya ortaklarına tahsis hakkının devri mümkündür. Bu konudaki işlemlerin muvazaalı olup olmadığını tetkikle ve sonucuna göre gerekli tedbirleri almakla Bakanlık yetkilidir.
Bu husustaki yasaklara aykırılığın mahkemece tespiti halinde o arsa kimin tasarrufunda olursa olsun tahsis veya satış tarihindeki bedeli ile geri alınarak bir başka sanayiciye tahsis ve satışı yapılır.
Organize sanayi bölgelerinde yer alacak
sanayi kuruluşlarının müşterek yararlarına yönelik hizmet vermek üzere,
Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı,
Sosyal Sigortalar Kurumu, Türk Standartları Enstitüsü, Posta İşletmesi
Genel Müdürlüğü, T. Telekomünikasyon A.Ş., Türk Patent Enstitüsü, müteşebbis
heyette temsil edilen oda gibi kurum ve kuruluşlara müteşebbis heyet tarafından
bedelsiz arsa verilebilir.
Ortak yerler
MADDE 19. — OSB alanından sanayicilerin ortak yararlanmasına tahsis edilenlerin giderleri, OSB bütçesinden karşılanır.
Organize sanayi bölgesi alanının sanayicilere devir ve temlik edilmemiş kısımları ile OSB imar planı hudutları içindeki yollar ve rekreasyon alanları, OSB tasarrufundadır.
OSB’nin, altyapı ya da genel hizmet
tesislerinin geçtiği veya geçeceği sanayi parsellerinde ayrıca irtifak
ve/veya intifa hakkı tesis edilmez.
Altyapı tesisleri kurma, kullanma ve işletme hakkı
MADDE 20. — Organize sanayi bölgelerinin ihtiyacı olan; elektrik, su, kanalizasyon, doğalgaz, arıtma tesisi, yol, haberleşme, spor tesisleri gibi altyapı ve genel hizmet tesislerini kurma ve işletme, kamu ve özel kuruluşlardan satın alarak dağıtım ve satışını yapma, üretim tesisleri kurma ve işletme hakkı sadece OSB’nin yetki ve sorumluluğundadır. Ancak atıkların ortak arıtma tesisinin kabul edebileceği standartlara düşürülmesi amacıyla münferiden arıtma tesisi yapılması gerekir.
OSB’de yer alan kuruluşlar, altyapı
ihtiyaçlarını OSB’nin tesislerinden karşılamak zorundadır. Altyapı ihtiyaçları
başka bir yerden karşılanamaz ve bu amaçla münferiden tesis kurulamaz.
Bu kuruluşlar kendilerine tahsis edilen altyapı kullanma hakkını başka
kuruluşlara devir ve temlik edemez ve başkalarının istifadesine tahsis
edemez.
Muafiyet
MADDE 21. — Organize sanayi bölgesi
hükmî şahsiyeti, bu Kanunun uygulanması ile ilgili işlemlerde her türlü
vergi, resim ve harçtan muaftır.
Sorumluluk
MADDE 22. — Müteşebbis heyet, yönetim ve denetim kurulu üyeleri ve bölge müdürü ile sair personel kendi kusurlarından ileri gelen zararlardan sorumludurlar. Bunlar, para ve para hükmündeki evrak ve senetler ile bilanço, tutanak, rapor, defter ve belgeler üzerinde işledikleri suçlardan dolayı devlet memurları gibi cezalandırılırlar.
Bakanlığın yetkileri
MADDE 23. – Organize sanayi bölgeleri kuruluş protokolü müteşebbis heyetlerce hazırlanır ve Bakanlıkça onaylanır. Bölgelerin her türlü hesap ve işlemleri Bakanlığın denetimine tâbidir.
Bakanlık kanalıyla kredi kullanan bölgelerin alt yapı, sosyal hizmet tesisleri ve proje ihalelerinde ihale komisyonu Bakanlık tarafından teşkil edilir ve komisyonun alacağı karar Bakanlık onayı ile uygulamaya konulur. Bakanlık gerekli gördüğü takdirde ihale ile ilgili tüm işlemlerin yapılması ve sonuçlandırılması konusunda müteşebbis heyetlere yetki verebilir. Söz konusu krediden faydalanmayan organize sanayi bölgelerinde ihale işlemlerinin yürütülmesi ve sonuçlandırılması müteşebbis heyetlerin yetki ve sorumluluğundadır. İhalelerin ne şekilde yapılacağı ve komisyonların teşkili ile hakedişlerin düzenlenmesi ve onaylanmasıyla ilgili hususlar çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Bu Kanunun ve ilgili yönetmeliklerin uygulanması konusunda Bakanlığa verilen görevler, Küçük Sanatlar ve Sanayi Bölgeleri ve Siteleri Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür.
Bu Kanunun geçici 1 inci maddesinin
birinci fıkrası gereğini yerine getirmeyen müteşebbis heyetlerin ve yapılacak
denetim sonucunda organları bu Kanunla verilen görevleri yapmadığı belirlenen
OSB’lerin kredi talepleri kabul edilmez. Bunlara verilmiş kredilerin geri
ödemesi muaccel olur.
Tashihen tescil
MADDE 24. – Kanunun yürürlüğe girmesinden
önce organize sanayi bölgesi kurmak amacı ile Müteşebbis Heyeti meydana
getiren kurum ve kuruluşlar adına iktisap edilmiş bulunan tüm arsalar,
araziler ve bilahare bunlar üzerine müteşebbis heyeti meydana getiren kurum
ve kuruluşlar adına inşa edilmiş olan tüm binalar ve ortak tesisler organize
sanayi bölgesi tüzel kişiliği lehine tapuda tashihen tescil edilir.
Genel kurul
MADDE 25. – Organize sanayi bölgesinde üretime geçtiğini Bakanlıkça istenecek belgelerle tevsik eden ve kuruluş protokolünde tarifi yapılan işletmelerin sayısı bölgede kurulacak işletme sayısının 1/3’üne ulaştığında, kendilerine yer tahsis edilen veya satılan ve böylece iştirakçi sıfatını iktisap eden gerçek ve tüzel kişiler temsil ve ilzama yetkili birer temsilcilerinin kendi aralarında seçecekleri üyeler vasıtasıyla müteşebbis heyette temsil edilirler. Bu suretle seçilen üyelerin sayısı müteşebbis heyet üye sayısının yarısını geçemez.
Bölgede kurulacak tüm işletmelerin 2/3’ü üretime geçtiklerini belgeledikleri takdirde ve bölgenin kredi borcunun tamamen ödenmesi durumunda iştirakçiler veya temsilcilerinin müteşebbis heyet üyeleri ile birlikte en geç altı ay içinde yapacakları ilk genel kurul toplantısında müteşebbis heyet, yönetim kurulu ve denetim kurulunun görevi sona erer.
Genel kurulun oluşumunu müteakip müteşebbis heyet, yönetim kurulu ve denetim kurulu OSB ile ilgili herhangi bir karar alamaz, alacakları karar uygulanamaz.
Genel kurul toplantılarının esas ve usulleri ile yönetim kurulu ve denetim kurulu seçimine ilişkin esas ve usuller yönetmelikle belirlenir.
Genel kurulun ilk toplantısında, mevcut kuruluş protokolü tüzel kişiliğin ana sözleşmesi olarak değiştirilir, kararlar salt çoğunlukla alınır.
Genel kurulun teşkilini müteakip bu
Kanunda aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde, organize sanayi bölgelerinin
organları ile ilgili olarak Türk Ticaret Kanununun anonim şirketlerin organları
ile ilgili hükümleri kıyasen uygulanır.
Özel organize sanayi bölgeleri
MADDE 26. – Bu Kanundaki usullere göre belirlenen yerlerde özel hukuk hükmî şahıslarınca ve gerçek kişilerce de organize sanayi bölgesi kurulabilir.
OSB’nin kuruluş talebi, kurulacağı ilin valiliğinin uygun görüşü ile Bakanlığa iletilir.
OSB’nin yer seçimi Bakanlığa yapılan talep üzerine, ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınmak suretiyle Bakanlık koordinasyonu ile yapılır. OSB, Bakanlığın onayı ile kurulur.
Arazinin temini, OSB’nin planlanması, projelendirilmesi, alt yapı ve inşası ile ilgili harcamalar bölgeyi kuracak özel hükmî şahsiyete veya gerçek kişilere aittir. OSB ile ilgili plan ve projeler bu konudaki yetkili kurum ve kuruluşlar yanında Bakanlığın uygun görüşü ve onayına tâbidir.
OSB’deki arazi parseller halinde veya işletme binaları da yapılmak suretiyle satılabilir veya kiraya verilebilir.
Özel organize sanayi bölgelerinde bu
Kanunda belirtilen muafiyetler aynen uygulanır. OSB’nin idaresi özel hukuk
hükümlerine tâbi olup; iştirakçiler, genel kurulu oluşturur, OSB organları
teşkilinde ve çalışma esaslarında Türk Ticaret Kanununun anonim şirketlere
ilişkin hükümleri kıyasen uygulanır.
Yönetmelikler ve düzenlemeler
MADDE 27. – Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler
Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içerisinde çıkarılır. Bakanlık
bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak mevzuat çerçevesinde gerekli tedbirleri
almaya ve düzenlemeleri yapmaya yetkilidir.
ALTINCI BÖLÜM
Geçici Hükümler
GEÇİCİ MADDE 1. – Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce Kanunun amacına uygun biçimde oluşan, organize sanayi bölgeleri, Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde durumlarını bu Kanuna uygun hale getirirler.
Bu Kanunun yayımı tarihinden önce kurulmuş olan organize sanayi bölgelerinin organları, bu Kanuna intibak süresi içinde işlevlerini sürdürürler. Bu organların almış olduğu kararlar, imzaladıkları malî, idarî ve iltizamî akit ve sözleşmeler, intibak işleminin tamamlanmasından sonra da geçerliliğini aynen korur. OSB’lerde çalışmakta olanların özlük hakları mahfuz tutulur.
GEÇİCİ MADDE 2. – Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce 5590 sayılı “Ticaret ve Sanayi Odaları”, “Ticaret Odaları”, “Sanayi Odaları”, “Deniz Ticaret Odaları”, “Ticaret Borsaları” ve “Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz, Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği” Kanununun 5 inci maddesinin (r) bendinin (5) numaralı alt bendine göre kurulup yönetilmekte olan Organize Sanayi Bölgeleri, bu Kanunda adı geçen organize sanayi bölgelerinden sayılır.
Bu tür OSB’lerde müteşebbis heyet görevlerini
oda meclisi, yönetim kurulu görevlerini yürürlükteki OSB Talimatnamesinin
öngördüğü biçimde oluşturulmuş kurullar, denetim kurulu görevlerini oda
meclis bütçe komisyonu yerine getirir.
GEÇİCİ MADDE 3. – Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce kurulan organize sanayi bölgelerinin müteşebbis heyetlerine, 4 üncü maddenin yedinci fıkrasında sayılanlardan başka kurum ve kuruluşlar iştirak etmişler ise bunların hak ve mükellefiyetleri aynen devam eder veya isterlerse, iştirak paylarının iade edilmesi şartıyla ayrılabilirler.
GEÇİCİ MADDE 4. – Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce başlatılan kamulaştırma işlemleri, ilgili kurumlarca sonuçlandırılır.
GEÇİCİ MADDE 5. – Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce kurulmuş olan küçük sanayi sitelerinden oluşan Organize Küçük Sanayi Bölgelerindeki Kooperatifler Birliği talepleri halinde Müteşebbis Heyete dahil edilirler.
Küçük sanayi sitelerinden oluşan organize
küçük sanayi bölgelerinde her kooperatif bir iştirakçi sayılır. Kooperatifler
feshedildiğinde her bir site aralarından seçtiği bir kişi ile genel kurulda
temsil edilir.
MADDE 28. – Bu Kanun yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
MADDE 29. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar
Kurulu yürütür.
Mesut Yılmaz | ||
Başbakan | ||
Dev. Bakanı ve Başb. Yard. | Millî Sav. Bak. ve Başb. Yard. | |
B. Ecevit | İ. Sezgin | |
Devlet Bakanı | Devlet Bakanı | |
G. Taner | H. Özkan | |
Devlet Bakanı | Devlet Bakanı | |
Y. Seçkiner | I. Saygın | |
Devlet Bakanı | Devlet Bakanı | |
Prof. Dr. H. S. Türk | Prof. Dr. S. Yıldırım | |
Devlet Bakanı | Devlet Bakanı | |
R. Serdaroğlu | M. Gürdere | |
Devlet Bakanı | Devlet Bakanı | |
Prof. Dr. Ş. Gürel | Prof. Dr. A. Andican | |
Devlet Bakanı | Devlet Bakanı | |
Dr. I. Çelebi | M. Yılmaz | |
Devlet Bakanı | Devlet Bakanı | |
R. Şahin | B. Kara | |
Devlet Bakanı | Devlet Bakanı | |
C. Kavak | E. Aşık | |
Devlet Bakanı V. | Devlet Bakanı | |
M. Taşar | H. Gemici | |
Devlet Bakanı | Adalet Bakanı | |
M. Batallı | O. Sungurlu | |
İçişleri Bakanı | Dışişleri Bakanı V. | |
M. Başesgioğlu | Prof. Dr. Ş. Gürel | |
Maliye Bakanı | Millî Eğitim Bakanı | |
Z. Temizel | H. Uluğbay | |
Bayındırlık ve İskân Bakanı | Sağlık Bakanı | |
Y. Topçu | H. İ. Özsoy | |
Ulaştırma Bakanı | Tarım ve Köyişleri Bakanı | |
N. Menzir | M. Taşar | |
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı | Sanayi ve Ticaret Bakanı | |
Prof. Dr. N. Çağan | Y. Erez | |
Enerji ve Tabiî Kay. Bakanı | Kültür Bakanı | |
M. C. Ersümer | İ. Talay | |
Turizm Bakanı | Orman Bakanı | |
İ. Gürdal | E. Taranoğlu | |
Çevre Bakanı | ||
Dr. İ. Aykut |
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ
KANUNU TASARISI
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Tanımlar
Amaç
MADDE 1. – Tasarının 1 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Kapsam
MADDE 2. – Tasarının 2 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Tanımlar ve kısıtlamalar
MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi
aynen kabul edilmiştir.
İKİNCİ BÖLÜM
Kuruluş ve Nitelik
Kuruluş
MADDE 4. – OSB’ler Bakanlığın uygun gördüğü yerlerde Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığının onayı ile kurulur.
OSB’lere ait yer seçimi, Bakanlığın koordinatörlüğünde ilgili kurum ve kuruluşların temsilcilerinin katılımıyla oluşan Yer Seçimi Komisyonunun yerinde yaptığı inceleme sonucunda, varsa 1/25000 ölçekli çevre düzeni planı kararları dikkate alınarak oy birliği ile yapılır ve OSB ilan edilir. Mer’i mevzuat gereğince korunması gereken ve sanayi tesislerinin kurulmasına izin verilmeyen alanlar OSB yeri olarak incelemeye alınmaz.
Mülkiyet sınırları içinde Sağlık Bakanlığınca öngörülen sağlık koruma bandı bırakılır.
Yer seçiminin Hazine veya kamu kurum ve kuruluşlarına ait arazilerden yapılması halinde, bu araziler, talep edilmesi ve başkaca bir sakınca bulunmaması durumunda 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen Komisyonca, günün rayicine göre takdir edilecek bedelleri üzerinden peşin veya taksitle ödenmek üzere pazarlık usulüyle OSB’lerine satılabilir. Bu konudaki esas ve usuller Bakanlık ile Maliye Bakanlığınca ortaklaşa belirlenir.
Seçilen bölgede özel mülkiyette olan araziler bulunması halinde bu araziler, rızaen satın alma veya kamulaştırma yoluyla iktisap edilir, bu nitelikteki taşınmazlar hakkında 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümleri uygulanır.
Yer seçimi ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikte belirtilir.
Organize Sanayi Bölgesi;
a) İl Özel İdaresinin,
b) OSB’nin içinde bulunacağı il, ilçe veya belde belediyesinin, büyük şehirlerde büyük şehir belediyesinin,
c) İldeki mevcudiyet durumuna göre sanayi odası veya ticaret ve sanayi odasının, her ikisinin de bulunmadığı yerlerde ticaret odasının, biri veya daha fazlasının temsilcilerine imzalı ve valinin olumlu görüşünü muhtevi kuruluş protokolünün Bakanlıkça onaylanmasıyla hükmî şahsiyet kazanır.
İhtisas OSB’lerinde konuyla ilgili
meslekî kuruluş temsilcileri, talepleri halinde Müteşebbis Heyete dahil
edilebilirler.
Nitelikleri
MADDE 5. – Tasarının 5 inci maddesi
aynen kabul edilmiştir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Organlar
Organları
MADDE 6. – Tasarının 6 ncı maddesi
aynen kabul edilmiştir.
Müteşebbis Heyet
MADDE 7. – Tasarının 7 nci maddesi
aynen kabul edilmiştir.
Yönetim kurulu
MADDE 8. – Tasarının 8 inci maddesi
aynen kabul edilmiştir.
Denetim kurulu
MADDE 9. – Tasarının 9 uncu maddesi
aynen kabul edilmiştir.
Bölge müdürlüğü
MADDE 10. – Tasarının 10 uncu maddesi
aynen kabul edilmiştir.
Temsil ve ilzam
MADDE 11. – Tasarının 11 inci maddesi
aynen kabul edilmiştir.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Malî Konular
Gelirler
MADDE 12. – OSB’nin gelirleri şunlardır:
a) Müteşebbis heyete katılan kurum ve kuruluşların verdikleri iştirak payları,
b) Arsa tahsisi veya satışı yapılan ve OSB’de faaliyet gösterecek olan ve gösteren katılımcıların ödedikleri aidatlar ile arsa ve altyapı katılım payları ve hizmet karşılıkları,
c) Krediler,
d) OSB altyapı ve sosyal tesislerinin ihalesi için hazırlanan dosyaların satış bedelleri ile bölge içinde kurulacak olan işletmelerin projelerinin tasdik ve vize bedelleri,
e) Yönetim aidatları,
f) Su, elektrik, doğalgaz, sosyal tesis, arıtma ve benzeri işletme gelirleri,
g) Arsa satışından sağlanan gelirler,
h) Bağışlar,
i) Bölge ortak mülklerinin kira ve hizmet gelirleri,
j) Banka faizleri,
k) Gecikme cezaları,
l) İlan ve reklam gelirleri,
m) Diğer gelirler.
Katılma payları
MADDE 13. – Tasarının 13 üncü maddesi
aynen kabul edilmiştir.
Krediler
MADDE 14. – Tasarının 14 üncü maddesi
aynen kabul edilmiştir.
Arsa satışları
MADDE 15. – Tasarının 15 inci maddesi
aynen kabul edilmiştir.
Yönetim aidatları
MADDE 16. – Yönetim aidatları ve hizmetlerin karşılıkları müteşebbis heyet tarafından hizmetlerin özelliklerine göre belirlenir. Yönetim kurulunun yıllık bütçesinde belirtilen, bölgenin altyapı ve müşterek hizmetlerine ait tüm masraflar önceki yıla ait kesinhesap da dikkate alınarak sanayiciler tarafından karşılanır. Belirtilen hizmetlerden yararlanmadıkları gerekçesi ile yönetim aidatlarının ödenmesinden kaçınılamaz.
Müteşebbis heyetin yönetim aidatı ile ilgili kararları ilam hükmünde olup, ilamların icrasına ilişkin yolla takip edilirler.
Parasal haklar ve özlük hakları
MADDE 17. – Tasarının 17 nci maddesi
aynen kabul edilmiştir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Arsa tahsisleri
MADDE 18. – Katılımcılara arsa tahsisi, Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelik hükümlerine göre müteşebbis heyet tarafından yapılır.
Bakanlık gerekli gördüğü takdirde OSB’de yer tahsis edilecek özel ya da tüzelkişilerin temel vasıfları ile iştigal konularını kuruluş protokolünde belirleyebilir.
Katılımcılara tahsis veya satışı yapılan arsalar hiçbir şekilde sınaî üretim amacı dışında kullanılamaz. Bu arsalar sanayiciler ve mirasçıları tarafından borcun tamamı ödenmeden ve tesis üretime geçmeden satılamaz, devredilemez ve temlik edilemez. Bu husus tapuya şerh edilir. Arsa tahsis ve satışının şirket statüsündeki sanayicilere yapılması halinde borcu ödenmeden ve tesis üretime geçmeden arsanın satışını ve spekülatif amaçlı işlemlerle mülkiyet hakkının devrini önlemeye yönelik tedbirleri almakla Bakanlık yetkilidir.
Ancak, arsa tahsisi veya satışı yapılacak firmanın tasfiyesi halinde, firmanın sanayici vasfını taşıyan ortağına veya ortaklarına tahsis hakkının devri mümkündür. Bu konudaki işlemlerin muvazaalı olup olmadığını tetkikle ve sonucuna göre gerekli tedbirleri almakla Bakanlık yetkilidir.
Bu husustaki yasaklara aykırılığın mahkemece tespiti halinde o arsa kimin tasarrufunda olursa olsun tahsis veya satış tarihindeki bedeli ile geri alınarak bir başka sanayiciye tahsis ve satışı yapılır.
OSB’lerde yer alacak sanayi kuruluşlarının müşterek yararlarına yönelik hizmet vermek üzere, Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, Türk Standartları Enstitüsü, Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü, T. Telekomünikasyon A.Ş., Türk Patent Enstitüsü, müteşebbis heyette temsil edilen oda gibi kurum ve kuruluşlara müteşebbis heyet tarafından bedelsiz arsa verilebilir.
Ortak yerler
MADDE 19. – Tasarının 19 uncu maddesi
aynen kabul edilmiştir.
Altyapı tesisleri kurma, kullanma ve işletme hakkı
MADDE 20. – Tasarının 20 nci maddesi
aynen kabul edilmiştir.
Muafiyet
MADDE 21. – Tasarının 21 inci maddesi
aynen kabul edilmiştir.
Sorumluluk
MADDE 22. – Tasarının 22 nci maddesi
aynen kabul edilmiştir.
Bakanlığın yetkileri
MADDE 23. – OSB’lerinin kuruluş protokolü müteşebbis heyetlerce hazırlanır ve Bakanlıkça onaylanır. Bölgelerin her türlü hesap ve işlemleri Bakanlığın denetimine tâbidir.
Bakanlık kanalıyla kredi kullanan bölgelerin altyapı, sosyal hizmet tesisleri ve proje ihalelerinde ihale komisyonu Bakanlık tarafından teşkil edilir ve komisyonun alacağı karar Bakanlık onayı ile uygulamaya konulur. Bakanlık gerekli gördüğü takdirde ihale ile igili tüm işlemlerin yapılması ve sonuçlandırılması konusunda müteşebbis heyetlere yetki verebilir. İhalelerin ne şekilde yapılacağı ve komisyonların teşkili ile hakedişlerin düzenlenmesi ve onaylanmasıyla ilgili hususlar çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Krediden faydalanmayan OSB’lerin de ihale işlemlerinin yürütülmesi ve sonuçlandırılması müteşebbis heyetlerin yetki ve sorumluluğundadır.
Bu Kanunun ve ilgili yönetmeliklerin uygulanması konusunda Bakanlığa verilen görevler, küçük sanatlar ve sanayi bölgeleri ve Siteleri Genel Müdürlüğü tarafından yürütülür.
Bu Kanunun geçici 1 inci maddesinin birinci fıkrası gereğini yerine getirmeyen müteşebbis heyetlerin ve yapılacak denetim sonucunda organları bu Kanunla verilen görevleri yapmadığı belirlenen OSB’lerin kredi talepleri kabul edilmez. Bunlara verilmiş kredilerin geri ödemesi muaccel olur.
Tashihen tescil
MADDE 24. – Tasarının 24 üncü maddesi
aynen kabul edilmiştir.
Genel kurul
MADDE 25. – Tasarının 25 inci maddesi
aynen kabul edilmiştir.
Özel organize sanayi bölgeleri
MADDE 26. – Bu Kanundaki usullere göre belirlenen yerlerde gerçek ve tüzel kişilerce de OSB kurulabilir.
OSB’nin kuruluş talebi, kurulacağı ilin valiliğinin uygun görüşü ile Bakanlığa iletilir.
OSB’nin yer seçimi Bakanlığa yapılan talep üzerine, 4 üncü maddedeki usule göre yapılır.
Arazinin temini, OSB’nin planlanması, projelendirilmesi, altyapı inşaatı ile ilgili harcamalar bölgeyi kuracak gerçek ve tüzel kişilerce karşılanır. OSB ile ilgili plan ve projeler bu konudaki yetkili kurum ve kuruluşlar yanında Bakanlığın uygun görüşü ve onayına tâbidir.
OSB’deki arazi parseller halinde veya işletme binaları da yapılmak suretiyle satılabilir veya kiraya verilebilir.
Yönetmelikler ve düzenlemeler
MADDE 27. – Tasarının 27 nci maddesi
aynen kabul edilmiştir.
ALTINCI BÖLÜM
Geçici Hükümler
GEÇİCİ MADDE 1. – Tasarının geçici
1 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
GEÇİCİ MADDE 2. – Bu Kanun yürürlüğe
girmesinden önce 5590 sayılı “Ticaret ve Sanayi Odaları”, “Ticaret Odaları”,
“Sanayi Odaları”, “Deniz Ticaret Odaları”, “Ticaret Borsaları” ve “Türkiye
Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği” Kanununun
5 inci maddesinin (r) bendinin (5) numaralı alt bendine göre kurulup yönetmelikte
olan organize sanayi bölgeleri, bu Kanunda adı geçen organize sanayi bölgelerinden
sayılır.
GEÇİCİ MADDE 3. – Tasarının geçici
3 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
GEÇİCİ MADDE 4. – Tasarının geçici 4 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
GEÇİCİ MADDE 5. –Tasarının geçici 5
inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
MADDE 28. – Tasarının 28 inci maddesi
aynen kabul edilmiştir.
MADDE 29. – Tasarının 29 uncu maddesi
aynen kabul edilmiştir.
(SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİÎ
KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN
ORGANİZE SANAYİ BÖLGELERİ
KANUNU TASARISI
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Tanımlar
Amaç
MADDE 1. – Kanun Tasarısının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Kapsam
MADDE 2. – Kanun Tasarısının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 3. – Bu Kanunun uygulanmasında;
Organize Sanayi Bölgeleri : Sanayinin uygun görülen alanlarda yapılanmasını sağlamak, kentleşmeyi yönlendirmek, çevre sorunlarını önlemek, imalat sanayi türlerinin belirli bir plan dahilinde yerleştirilmeleri ve geliştirilmeleri amacıyla, sınırları tasdikli arazi parçalarının gerekli alt yapı hizmetleriyle ve ihtiyaca göre tayin edilecek sosyal tesisler ve teknoparklar ile donatılıp, planlı bir şekilde ve belirli sistemler dahilinde sanayi için tahsis edilmesiyle oluşturulan ve bu Kanun hükümlerine göre işletilen mal ve hizmet üretim bölgelerini,
Bakanlık : Sanayi ve Ticaret Bakanlığını
OSB : Organize sanayi bölgesini
Katılımcı : Organize sanayi bölgelerinde parsel tahsisi veya satışı yapılmış gerçek ya da tüzelkişiyi ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kuruluş ve Nitelikler
Kuruluş
MADDE 4. – OSB, Yer Seçimi Yönetmeliğine göre uygun görülen yerlerde Bakanlığın onayı ile kurulur.
OSB’lere ait yer seçimi Bakanlığın koordinatörlüğünde ilgili kurum ve kuruluşların temsilcilerinin katılımıyla oluşan Yer Seçimi Komisyonunun yerinde yaptığı inceleme sonucunda, varsa 1/25000 ölçekli çevre düzeni planı kararları dikkate alınarak oybirliği ile yapılır ve OSB ilan edilir. Mer’i mevzuat gereğince korunması gereken ve sanayi tesislerinin kurulmasına izin verilmeyen alanlar OSB yeri olarak incelemeye alınmaz.
Mülkiyet sınırları içinde Sağlık Bakanlığınca öngörülen sağlık koruma bandı bırakılır.
Yer seçiminin kesinleşmesinden sonra OSB sınırları dışında kalan alanların planlanması Bayındırlık ve İskân Bakanlığı veya ilgili belediye tarafından en geç bir yıl içinde yapılır. Bununla ilgili usul ve esaslar Bakanlık ve Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca müştereken belirlenir.
Yer seçiminin Hazine veya kamu kurum ve kuruluşlarına ait arazilerden yapılması halinde, bu araziler, talep edilmesi ve başkaca bir sakıncası bulunmaması durumunda, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasında belirtilen Komisyonca günün rayicine göre takdir edilecek bedelleri üzerinden peşin veya taksitle ödenmek üzere pazarlık usulüyle OSB’lerine satılabilir. Bu konudaki esas ve usuller Bakanlık ve Maliye Bakanlığınca ortaklaşa belirlenir. Arsa Ofisi Genel Müdürlüğü mülkiyetinde bulunan stok araziler ise usulüne göre OSB tüzelkişiliğine tapuda devredilirken Arsa Ofisi Kanununun 11 inci maddesinde belirtilen şerh tapuya işlenmez.
Seçilen bölgede özel mülkiyette olan araziler bulunması halinde bu araziler rızaen satın alma veya kamulaştırma yoluyla iktisap edilir. Bu nitelikte taşınmazlar hakkında 2942 sayılı Kamulaştırma Kanunu hükümleri uygulanır.
Organize Sanayi Bölgesi;
a) İl Özel İdaresinin,
b) OSB’nin içinde bulunacağı il, ilçe veya belde belediyesinin, büyükşehirlerde büyükşehir belediyesinin,
c) İl ve ilçelerdeki mevcudiyet durumuna göre sanayi odası veya ticaret ve sanayi odasının, her ikisinin de bulunmadığı yerlerde ticaret odasının,
d) Sanayici dernek veya kooperatiflerinin,
Biri veya daha fazlasının temsilcilerince imzalı ve valinin olumlu görüşünü muhtevi kuruluş protokolünün Bakanlıkça onaylanmasıyla tüzelkişilik kazanır.
İhtisas OSB’lerinde konuyla ilgili meslekî kuruluşlar ve teşekküllerin temsilcileri talepleri halinde müteşebbis heyete dahil edilirler.
Bu madde ile ilgili esas ve usuller yönetmelikle belirlenir.
Nitelikleri
MADDE 5. – Kanun Tasarısının 5 inci
maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Organlar
Organlar
MADDE 6. – Organize sanayi bölgesinin organları;
a) Müteşebbis heyet (işletme aşamasında genel kurul),
b) Yönetim kurulu,
c) Denetim kurulu,
d) Bölge müdürlüğü,
dür.
Müteşebbis heyet
MADDE 7. – Müteşebbis Heyet OSB’nin oluşumuna katılan kurum ve kuruluşların yetkili organlarınca, mensupları arasından tespit edilecek üyelerden oluşur. Müteşebbis heyeti oluşturacak üye sayısı 15 asıl ve 15 yedek üyeden fazla olamaz. Müteşebbis heyet, en az 4’ü kendi üyeleri arasından olmak üzere Yönetim Kuruluna 5 asıl ve 5 yedek üye, denetim kuruluna da 2 asıl ve 2 yedek üye seçer.
Katılan kurum ve kuruluşların müteşebbis heyette temsil edilecekleri üye sayısı, katılım oranları dikkate alınarak kuruluş protokolünde belirlenir.
Müteşebbis heyette yer alan üyeler iki yıl için seçilir ve temsil ettikleri kurum ve kuruluşlardaki görevleri sona erdiğinde üyelikleri düşer. Üyelikten düşen veya ayrılan üyenin yerine, temsil ettiği kurum ve kuruluşun ön sıradaki yedek üyesi geçer. Katılan üye yerine geçtiği üyeden kalan süreyi tamamlar.
Müteşebbis heyet ilk toplantısında, valinin başkan olması durumunda, 4 üncü maddenin yedinci fıkrasında sayılan kuruluşlardan il özel idaresi ve belediye temsilcileri dışında kalanlardan bir başkanvekili; aksi takdirde bir başkan ve bir başkanvekili seçer.
Müteşebbis heyet en az üç ayda bir defa başkan veya başkanın yokluğunda başkanvekili başkanlığında salt çoğunluk ile toplanır. Kararlar mevcudun salt çoğunluğu ile alınır. Oyların eşitliği halinde başkanın oyuna itibar edilir.
Müteşebbis heyette görevli üyeler, geçerli sayılan bir mazeretleri olmaksızın üst üste yapılan üç toplantıya veya mazeretli olsa dahi bir yıl içinde yapılan toplantıların en az yarıdan bir fazlasına katılmamaları halinde üyelikten çekilmiş sayılırlar.
Müteşebbis heyet, OSB’nin kuruluş amacını gerçekleştirmek için gerekli kararları ve tedbirleri almak, yer seçimi raporunda belirtilen hususları yerine getirmek, kanun, yönetmelik, kuruluş protokolü ve benzeri düzenlemelerle verilen görevleri yapmak, yönetim ve denetim kurulu çalışmalarını ve hesaplarını ibra etmek, OSB’ye ait para ve diğer kaynakları kuruluş amacına uygun kullanmakla yükümlü ve görevlidir.
Müteşebbis heyet üyeleri ile yönetim ve denetim kurulu üyelerinin görevlendirilme usul ve esasları, kuruluş protokolünün tanzim şekli ve ihtiva edeceği hususlar ile görev ve çalışmalarına ilişkin esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.
Yönetim kurulu
MADDE 8. – Yönetim kurulu, müteşebbis heyet üyeleri arasından, iki yıl için seçilen 5 üyeden oluşur.
Yönetim kurulu üyeleri kendi aralarında bir başkan ve bir başkanvekili seçerler. Yönetim kurulu en az ayda iki defa toplanır ve toplantı salt çoğunluk ile yapılır. Geçerli bir mazereti olmadan üst üste yapılan üç toplantıya veya mazereti olsa dahi altı ay içinde yapılan toplantıların en az yarısına katılmayan üyeler üyelikten çekilmiş sayılırlar.Kararlar salt çoğunlukla verilir. Oyların eşitliği halinde başkanın oyuna itibar edilir.
Yönetim kurulu; kanun, yönetmelik, kuruluş protokolü ve benzeri düzenlemeler ile müteşebbis heyetin kararları çerçevesinde OSB’nin sevk ve idaresini yürütmekle görevlidir.
Denetim kurulu
MADDE 9. – Kanun Tasarısının 9 uncu maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Bölge müdürlüğü
MADDE 10. – Bölge müdürlüğü, bölge müdürü ile yeteri kadar idarî ve teknik personelden oluşur. Kredi kullanan OSB’lerinde, müdürlüğün teşkilât şeması ve kadrosu Bakanlık onayı ile oluşur ve değişir.
Bölge müdürü, müteşebbis heyet tarafından atanır. Bölge müdürü, Yönetim Kurulunun kararları ve talimatları doğrultusunda OSB’nin sevk ve idaresini yürütmek ve verilen diğer görevleri yapmakla yükümlüdür.
Kredi kullanan OSB’lerinde bölge müdürünün ve OSB’nde görevlendirilecek diğer personelin nitelikleri ve sayıları Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikte düzenlenir.
Temsil ve ilzam
MADDE 11. – OSB’leri; yönetim kurulu başkanı veya başkanvekili tarafından temsil edilir. OSB’ni ilzam edici yazılar Yönetim Kurulu Başkanı veya vekili ile birlikte bir diğer yönetim kurulu üyesi veya yetkilendirilmiş OSB bölge müdürü tarafından imzalanır ve böylece çift imzalı olarak tekemmül eder.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Malî Konular
Gelirler
MADDE 12. – OSB’nin gelirleri şunlardır:
a) Müteşebbis heyete katılan kurum ve kuruluşların verdikleri iştirak payları,
b) Arsa tahsisi yapılan veya satışı yapılan ve OSB’nde faaliyet gösterecek olan ve gösteren katılımcıların ödedikleri aidatlar ile arsa ve altyapı katılım payları ve hizmet karşılıkları,
c) OSB altyapı ve sosyal tesislerinin ihalesi için hazırlanan dosyaların satış bedelleri ile bölge içinde kurulacak olan işletmelerin projelerinin tasdik ve vize bedelleri,
d) Yönetim aidatları,
e) Su, elektrik, doğalgaz, sosyal tesis, arıtma ve benzerî işletme gelirleri ile iştirak gelirleri,
f) Arsa satışından sağlanan gelirler,
g) Bağışlar,
h) Bölge ortak mülklerinin kira ve hizmet gelirleri,
i) Banka faizleri,
j) Gecikme cezaları,
k) İlan ve reklam gelirleri
l) Diğer gelirler.
Katılma payları
MADDE 13. – Kanun Tasarısının 13 üncü
maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Krediler
MADDE 14. – Kanun Tasarısının
14 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Arsa satışları
MADDE 15. – Kanun Tasarısının 15
inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Yönetim aidatları
MADDE 16. – Plan ve Bütçe Komisyonunun
kabul ettiği metnin 16 ncı maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Parasal haklar ve özlük hakları
MADDE 17. – Kanun Tasarısının 17
nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
Arsa tahsisleri
MADDE 18. – Katılımcılara arsa tahsisi, Bakanlık tarafından çıkarılacak yönetmelik hükümlerine göre müteşebbis heyet tarafından yapılır.
Bakanlık gerekli gördüğü takdirde OSB’de yer tahsis edilecek özel ya da tüzelkişilerin temel vasıfları ile iştigal konularını kuruluş protokolünde belirleyebilir.
Katılımcılara tahsis veya satışı yapılan arsalar hiçbir şekilde tahsis amacı dışında kullanılamaz. Bu arsalar sanayiciler ve mirasçıları tarafından borcun tamamı ödenmeden ve tesis üretime geçmeden satılamaz, devredilemez ve temlik edilemez. Bu husus tapuya şerh edilir. Arsa tahsis ve satışının şirket statüsündeki sanayicilere yapılması halinde, borcu ödenmeden ve tesis üretime geçmeden arsanın satışını ve spekülatif amaçlı işlemlerle mülkiyet hakkının devrini önlemeye yönelik tedbirleri almakla Bakanlık yetkilidir.
Ancak, arsa tahsisi veya satışı yapılacak firmanın tasfiyesi halinde, firmanın sanayici vasfını taşıyan ortağına veya ortaklarına tahsis hakkının devri mümkündür. Bu konudaki işlemlerin muvazaalı olup olmadığını tetkikle ve sonucuna göre gerekli tedbirleri almakla Bakanlık yetkilidir.
Bu husustaki yasaklara aykırılığın mahkemece tespiti halinde, arsa kimin tasarrufunda olursa olsun tahsis veya satış tarihindeki bedeli ile geri alınarak bir başka sanayiciye tahsis ve satışı yapılır.
OSB’lerinde yer alacak sanayi kuruluşlarının müşterek yararlarına yönelik hizmet vermek üzere, Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, Türk Standartları Enstitüsü, Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü, T. Telekomünikasyon A.Ş., Türk Patent Enstitüsü, Müteşebbis Heyette temsil edilen oda gibi kurum ve kuruluşlara müteşebbis heyet tarafından mülkiyeti OSB’nde kalmak üzere arsa tahsis edilebilir.
Ortak yerler
MADDE 19. – OSB alanından sanayicilerin ortak yararlanmasına tahsis edilenlerin giderleri, OSB bütçesinden karşılanır.
OSB alanının sanayicilere devir ve temlik edilmemiş kısımları ile OSB imar planı hudutları içindeki yollar ve rekreasyon alanları, OSB tasarrufundadır. Bu husus şüyulandırma aşamasında tapuya işlenir.
OSB’nin, altyapı ya da genel hizmet tesislerinin geçtiği veya geçeceği sanayi parsellerinde ayrıca irtifak ve/veya intifa hakkı tesis edilmez.
Altyapı tesisleri kurma, kullanma ve işletme hakkı
MADDE 20. – OSB’lerinin ihtiyacı olan; elektrik, su, kanalizasyon, doğalgaz, arıtma tesisi, yol, haberleşme, spor tesisleri gibi altyapı ve genel hizmet tesislerini kurma ve işletme, kamu ve özel kuruluşlardan satın alarak dağıtım ve satışını yapma, üretim tesisleri kurma ve işletme hakkı sadece OSB’nin yetki ve sorumluluğundadır. Ancak, atıkların ortak arıtma tesisinin kabul edebileceği standartlara düşürülmesi amacıyla münferiden ön arıtma tesisi yapılması gerekir.
OSB’nde yer alan kuruluşlar, altyapı ihtiyaçlarını OSB’nin tesislerinden karşılamak zorundadır. OSB’nin izni olmaksızın alt yapı ihtiyaçları başka bir yerden karşılanamaz ve bu amaçla münferiden tesis kurulamaz. Bu kuruluşlar kendilerine tahsis edilen altyapı kullanma hakkını başka kuruluşlara devir ve temlik edemez ve başkalarının istifadesine tahsis edemez.
Bu maddenin uygulanmasına ilişkin diğer
hususlar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikte düzenlenir.
Muafiyet
MADDE 21. – OSB tüzelkişiliği bu Kanunun uygulanması ile ilgili işlemlerde her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.
Atıksu arıtma tesisi işleten bölgelerden, belediyelerce atıksu bedeli alınmaz.
Sorumluluk
MADDE 22. – Kanun Tasarısının 22 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Bakanlığın yetkileri
MADDE 23. – OSB kuruluş protokolü müteşebbis heyetlerce hazırlanır ve Bakanlıkça onaylanır.
Bakanlık kanalıyla kredi kullanan bölgelerin altyapı, sosyal hizmet tesisleri ve proje ihalelerinde, ihale komisyonu teşkil edilmesi de dahil olmak üzere ihale ile ilgili bütün işlemler, Bakanlıkça belirlenecek usul ve esaslar dahilinde OSB yönetimi tarafından yürütülür ve sonuçlandırılır. Sözkonusu krediden faydalanmayan OSB’lerde ihale işlemlerinin yürütülmesi ve sonuçlandırılması müteşebbis heyetlerin yetki ve sorumluluğundadır. İhalelerin ne şekilde yapılacağı ve komisyonların teşkili ile hakedişlerin düzenlenmesi ve onaylanmasıyla ilgili hususlar çıkarılacak yönetmelikte düzenlenir.
Bu Kanunun geçici 1 inci maddesinin
birinci fıkrası gereğini yerine getirmeyen müteşebbis heyetlerin ve yapılacak
denetim sonucunda organları bu Kanunla verilen görevleri yapmadığı belirlenen
OSB’lerin, kredi talepleri kabul edilmez. Bunlara verilmiş kredilerin
geri ödenmesi muaccel olur.
Denetim
MADDE 24. – OSB’nin her türlü hesap ve işlemleri OSB yönetimince yıllık olarak, müteakip yılın ocak ayında ve gerekli görülen hallerde her zaman yeminli malî müşavire inceletilir. Bağımsız denetim yapan yeminli malî müşavir, düzenlediği denetim raporunu OSB yönetimine ve Bakanlığa eş zamanlı olarak verir.
Genel kurul
MADDE 25. – OSB’inde üretime geçtiğini Bakanlıkça istenecek belgelerle tevsik eden ve kuruluş protokolünde tarifi yapılan işletmelerin sayısı bölgede kurulacak işletme sayısının 1/3’üne ulaştığında, kendilerine yer tahsis edilen veya satılan ve böylece katılımcı sıfatını iktisap eden gerçek ve tüzelkişiler, temsil ve ilzama yetkili birer temsilcilerinin kendi aralarında seçecekleri üyeler vasıtasıyla müteşebbis heyette temsil edilirler. Bu suretle seçilen üyelerin sayısı müteşebbis heyet üye sayısının yarısını geçemez.
Bölgede kurulacak tüm işletmelerin 2/3’ü üretime geçtiklerini belgeledikleri takdirde ve bölgenin kredi borcunun tamamen ödenmesi durumunda, katılımcılar veya temsilcilerinin müteşebbis heyet üyeleri ile birlikte en geç altı ay içinde yapacakları ilk genel kurul toplantısında müteşebbis heyet, yönetim kurulu ve denetim kurulunun görevi sona erer.
Üretime geçmiş katılımcıların salt çoğunluğu müteşebbis heyetin devam etmesini istedikleri takdirde müteşebbis heyet devam eder. Müteşebbis heyetin devam etmesi durumunda müteşebbis heyete katılacak katılımcıların sayısı müteşebbis heyet üye sayısının yarısından bir fazla olur.
Genel kurulun ilk toplantısında, mevcut kuruluş protokolü tüzelkişiliğin ana sözleşmesi olarak değiştirilir, kararlar salt çoğunlukla alınır.
Genel kurulun teşkilini müteakip bu Kanunda aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde, OSB’lerinin organları ile ilgili olarak Türk Ticaret Kanununun anonim şirketlerin organları ile ilgili hükümleri kıyasen uygulanır.
Genel kurulun oluşumunu müteakip müteşebbis heyet, yönetim kurulu ve denetim kurulu OSB ile ilgili herhangi bir karar alamaz, alacakları karar uygulanmaz.
Genel kurul toplantılarının esas ve usulleri ile yönetim kurulu ve denetim kurulu seçimine ve bölge müdürlüğü teşkiline ilişkin esas ve usuller yönetmelikle belirlenir.
Özel organize sanayi bölgeleri
MADDE 26. – Bu Kanundaki usullere göre belirlenen yerlerde, özel hukuk tüzelkişilerince ve gerçek kişilerce de OSB kurulabilir. Ancak, özel OSB kuracak olanlar kamulaştırma yapamazlar.
OSB’nin kuruluş talebi, kurulacağı ilin valiliğinin uygun görüşü ile Bakanlığa iletilir.
OSB’nin yer seçimi Bakanlığa yapılan talep üzerine, dördüncü maddedeki usule göre yapılır.
Arazi temini, OSB’nin planlanması, projelendirilmesi, altyapı inşaatı ile ilgili harcamalar bölgeyi kuracak gerçek ve tüzelkişilerce karşılanır. OSB ile ilgili plan ve projeler bu konudaki yetkili kurum ve kuruluşlar yanında Bakanlığın uygun görüşü ve onayına tâbidir.
OSB’ndeki arazi, parseller halinde veya işletme binaları da yapılmak suretiyle satılabilir veya kiraya verilebilir.
Yönetmelikler ve düzenlemeler
MADDE 27. – Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler, “OSB Uygulama Yönetmeliği” adı ile tek bir yönetmelik olarak, Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içerisinde çıkarılır. Bakanlık bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak mevzuat çerçevesinde gerekli tedbirleri almaya ve düzenlemeleri yapmaya yetkilidir.
ALTINCI BÖLÜM
Geçici Hükümler
GEÇİCİ MADDE 1. – Kanun Tasarısının
geçici 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
GEÇİCİ MADDE 2. – Bu Kanunun yürürlüğe girmesinden önce 5590 sayılı “Ticaret ve Sanayi Odaları”, “Ticaret Odaları”, “Sanayi Odaları”, “Deniz Ticaret Odaları”, “Ticaret Borsaları” ve “Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği” Kanununun 5 inci maddesinin (r) bendinin (5) numaralı alt bendine göre kurulup yönetmelikte olan OSB’leri, bu Kanunda adı geçen OSB’lerinden sayılır.
Bu tür OSB’lerinde, genel kurulun kabul etmesi halinde, müteşebbis heyet görevlerini oda meclisi, yönetim kurulu görevlerini yürürlükteki OSB mevzuatı uyarınca oluşturulmuş kurullar, denetim kurulu görevlerini ise oda meclis bütçe komisyonu yerine getirebilir.
GEÇİCİ MADDE 3. – Kanun Tasarısının geçici 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
GEÇİCİ MADDE 4. – Kanun Tasarısının geçici 4 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
GEÇİCİ MADDE 5. – Kanun Tasarısının geçici 5 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
GEÇİCİ MADDE 6. – Kanunun yürürlüğe girmesinden önce OSB kurmak amacı ile müteşebbis heyeti meydana getiren kurum ve kuruluşlar adına iktisap edilmiş bulunan tüm arsalar, araziler ve tüm gayrimenkuller ile bilahare bunlar üzerinde müteşebbis heyeti meydana getiren kurum ve kuruluşlar adına inşa edilmiş olan tüm binalar ve ortak tesisler OSB tüzelkişiliği lehine tapuda tashihen tescil edilir.
Arsa Ofisi Genel Müdürlüğünden satın alınmış olan arsa ve arazilerde Arsa Ofisi Kanununun 11 inci maddesine göre tapuya işlenmiş olan şerhler kaldırılır.
Yürürlük
MADDE 28. – Kanun Tasarısının 28 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Yürütme
MADDE 29. – Kanun Tasarısının 29 uncu
maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
SIRA SAYISI 367 NİN SONU