T.B.M.M. (S. Sayısı : 123)
Bursa Milletvekilleri Ali Rahmi Beyreli ile Hayati Korkmaz’ın Türkiye Akreditasyon Konseyi Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Teklifi ve Plan ve Bütçe ve Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji
Komisyonları Raporları (2/91)
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
20 nci Dönemde vermiş olduğumuz 2/1037 esas nolu “Türkiye Akreditasyon Konseyi Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun” teklifinin yenilenmesi hususunda gereğini müsaadelerinize arz ederiz. 22.6.1999
Saygılarımızla.
Ali Rahmi Beyreli Hayati Korkmaz
Bursa Bursa
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Ülkemizde “AB” nezdinde kabul görecek bir “Millî Akreditasyon Konseyi” Kuruluşuna İlişkin Kanun Teklifimiz, Genel ve Madde Gerekçeleri ile birlikte ekte sunulmuştur.
Gereğini arz ederiz.
Saygılarımızla.
Ali Rahmi Beyreli Hayati Korkmaz Haluk Müftüler
Bursa Bursa Denizli
GEREKÇE
Malûmları olduğu üzere, 6 Mart 1995 tarihinde imzalanan 1/95 sayılı Türkiye-AB Ortaklık Konseyi Kararı’nın 8-11 inci maddeleri uyarınca Avrupa Birliği’nin standardizasyon, test ve belgelendirme konusundaki mevzuatı, kararın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 5 yıl içinde ülkemiz mevzuatına dahil edilecektir.
Avrupa Birliği ile Türkiye arasında gerçekleştirilmiş olan Gümrük Birliği çerçevesinde, Türk ihraç ürünlerinin teknik engelle karşılaşmasının önlenmesi açısından uygunluk değerlendirme işlemlerinin Avrupa Birliği normlarına uygun olarak gerçekleştirilmesi zorunluluk arz etmektedir. Bunun yanısıra, üçüncü ülke menşeli ürünlerin ülkemize ithalatında da yapılacak test ve belgelendirmelerin AB’deki uygulamalara uyumlu gerçekleştirilmesi de önemlidir.
Avrupa Birliği’nin 1985 yılında uygulamaya koyduğu bir standardizasyon politikası olan yeni yaklaşım kararı çerçevesinde hazırlanan ve uygulamaya konulan direktiflerde, uygunluk değerlendirme prosedürleri Global Yaklaşım Kararı’nda belirtilen kriterlere göre belirlenmiştir.
Belgelendirme, test etme ve kontrol konularındaki Global Yaklaşım, düzenlemelerin karşılıklı tanınması, ihtiyarî belgelendirme sistemi ve yapıların birbirine yaklaştırılması ile güvenin artması ve karşılıklı tanımanın işleyişi için bir temel oluşturmaktadır. Bu bağlamda test, belgelendirme ve muayene kuruluşlarının şeffaflığının ve güveninin sağlanması için akredite edilmeleri önem kazanmaktadır.
Akreditasyon işlemleri, laboratuvarların, belgelendirme ve muayene kuruluşlarının üçüncü bir tarafça belirlenen teknik kriterlere göre düzenli aralıklarla denetlenmelerini ve değerlendirilmelerini gerektirir. Üçüncü taraf değerlendirme tekniği olarak akreditasyon, ürünlerin belgelendirilmesi açısından bu kuruluşlarda güvenilirliğin sağlanması ve sürekliliği için önemli bir araçtır.
Bir test kuruluşunun yaptığı testlere ya da bir belgendirme kuruluşunun düzenlediği belgelere itimat edilebilmesi için bu kuruluşların belirlenen uluslararası kriterlere göre çalışıyor olması gerekmektedir. Dünyadaki uygulamalara paralel olarak Avrupa Birliği’nde de bu kriterler EN 45000 standartlar serisinde açıklanmıştır. EN 45000 serisi standartlarda; test laboratuvarlarını akredite eden kuruluşların uyması gereken kriterler, test laboratuvarlarının işletilmesi ve değerlendirilmesi için gerekli olan teknik kriterler ile bu laboratuvarlarda kullanılan cihazların birinci sınıf laboratuvarlar tarafından kalibre edilmesi ile ilgili kriterler, ürün ve kalite sistem belgelendirmesi yapan kuruluşlar için teknik kriterler, test ve belgelendirme kuruluşlarında çalışan personelin taşıması gereken özelliklerle ilgili temel kriterler yer almaktadır.
Ülkelerin farklı uygulamaları sonucu, Avrupa Birliği akreditasyon sisteminde ortaya çıkan sakıncaların giderilebilmesi amacıyla hazırlanmakta olan pr EN 45010 Standardında, akreditasyon kuruluşlarının bağımsız, tarafsız ve tüzel kişiliği haiz bir kamu ya da özel kuruluş olması zorunluluğu getirilmektedir. Bu doğrultuda, ülkemizde de Türkiye Akreditasyon Konseyi’nin (TÜRKAK), ilgili tüm tarafların katılımı ile devlet güvencesi altında, Avrupa Birliğinde öngörüldüğü gibi, mutlaka ekonomik ve idarî yönden bağımsız ve tarafsız bir şekilde faaliyet göstermek üzere tesis edilmesi gerekmektedir. Kurulacak organın, uluslararası alanda itibar görebilmesi için bağımsız ve tarafsız olmasının yanısıra hukukî dayanağının da kuvvetli olması önemlidir. Akreditasyon sistemine anahtar veya lokomotif olacak Türkiye Akreditasyon Konseyi Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun’un çıkarılarak süratle Türk mevzuatı içinde yer alması sağlanmalıdır. TÜRKAK’ın bir kanunla kurulması, ona yaptırım gücü ve uygulamalarda etkinlik sağlayabilmesi için bir zorunluluktur.
Ticarette teknik engellerle karşılaşmamak ve dünyada kabul edilen normlara göre uygunluk değerlendirmesi faaliyetini yürütmek, ancak ülke içinde dünyadaki sistemlere paralel bir akreditasyon sistemi oluşturulmakla mümkün olacaktır. Ülkemizde üretimin kalitesinin geliştirilmesi ve ürünlerin iç ve dış piyasalarda rekabet gücünün artırılması açısından, sözkonusu ürünlerin, akredite edilmiş bir test ve belgelendirme kuruluşundan belgelendirilmesi son derece önemlidir.
Ayrıca, Türkiye Akreditasyon Konseyi Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun, test ve belgelendirme sektörleri için bir çerçeve kanun işlevi görecek ve bugüne kadar dağınık bir şekilde faaliyet gösteren kuruluşları bir çatı altında ve aynı zeminde biraraya getirecektir. Ülkemizde faaliyet gösteren laboratuvarların potansiyeli daha iyi değerlendirilecek ve bu laboratuvarlar, yüksek kapasite ile çalışma imkânı bulabileceklerdir. Halihazırda mevcut laboratuvarların yanısıra, test ve belgelendirme sektörlerinin geliştiğini gören diğer yatırımcılar da bu alana yatırım yapabileceklerdir.
Bu hizmet sektörlerini düzenleyen bir kanunun varlığı, yalnızca Avrupa Birliği’ne yaptığımız ihracatta değil, ayrıca üçüncü ülkelerden yaptığımız ithalatta da son derece önemli ve gereklidir. Üçüncü ülke menşeli ürünlerin Türkiye’ye ithalinde, ülkemizdeki test ve belgelendirme hizmetlerinden yararlanılarak, hem ithalatçılarımıza kolaylık sağlanmış olacak hem de bu hizmetler üçüncü ülkelere satılarak gelir elde edilecektir.
Sonuç olarak denilebilir ki, TÜRKAK’ın kurulması, ülkemiz mevzuatında kanunla düzenlenmesi gereken bir sahada mevcut boşluğun giderilmesi; Türk sanayiinin önemli bir ihtiyacının acilen karşılanması, ayrıca hizmet sektörü içinde yeralan belgelendirme faaliyetlerinin sağlıklı düzenlenip gelişmesi, aynı zamanda dünyadaki gelişmelere paralel olarak ve AB ile gerçekleştirilen Gümrük Birliğine sağlıklı ve etkin bir şekilde uyum sağlanabilmesi bakımından zorunluluk arz etmektedir.
Diğer bir ifadeyle, TÜRKAK’ın kurulması ile, Türkiye’de yerli sanayinin ihtiyacı olan sağlıklı bir ölçüm ve belgelendirme sistemi yaratılmış olacak aynı zamanda bu ölçüm ve belgelerin uluslararası piyasalarda ve kontrollerde güvenilirliği de sağlanmış olacaktır.
TÜRKİYE AKREDİTASYON KONSEYİ KURULUŞ VE GÖREVLERİ HAKKINDA
KANUN TASLAĞINA İLİŞKİN MADDE GEREKÇELERİ
Kuruluş amacı
Madde 1. – Türkiye Akreditasyon Konseyi Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Teklifi, Test, belgelendirme, denetleme ve kalibrasyon faaliyetlerini yürütecek yurt içi ve yurt dışındaki kuruluşların akreditasyon işlemlerini içermektedir. Sözkonusu Kanun Teklifinin amacı, bu kuruluşların belirli standartlara göre faaliyetlerde bulunmasını ve bu suretle verdikleri belgelerin ulusal ve uluslararası alanda kabulünü sağlamaktır. Sözkonusu konseyin, akredite edeceği kuruluşlara karşı bağımsız ve tarafsız bir şekilde hareket etmesi gerektiğinden, konseye idarî ve malî özerklik verilmiştir. Ayrıca, ülkemiz sanayi kuruluşlarının ağırlıklı olarak İstanbul’da yerleşik olması nedeniyle konseyin merkezi İstanbul olarak belirlenmiştir.
Tanımlar
Madde 2. – Bu maddede, akreditasyon, akredite etmek, belge, belgelendirme, denetleme, standart, teknik düzenleme, belgelendirme kuruluşu, kalibrasyon, izlenebilirlik zinciri, kalite ve işaretleme terimlerinin tanımı yapılmaktadır.
Konseyin görev ve yetkileri
Madde 3. – Konseye; akredite edilmek üzere başvuruda bulunan test ve belgelendirme kuruluşlarının, ilgili standartlara göre değerlendirilip akredite edilmesini sağlamak, uluslararası, bölgesel ve diğer ülkelerin akreditasyon kuruluşları ile ilişkiler kurmak, işbirliğinde bulunmak, akreditasyonun önemini ve kalite bilincini artırıcı faaliyetlerde bulunmak görevleri verilmiş ve bu görevleri bağımsız ve tarafsız bir şekilde yerine getirebilmesi için, idarî ve malî alanda gerekli yetkiler tanınmıştır. Diğer taraftan, deney laboratuvarları ile metroloji ve kalibrasyon laboratuvarları için Ulusal Metroloji Enstitüsü ile koordineli olarak izlenebilirlik zincirini oluşturmak, konsey’in görevleri arasındadır.
Organlar
Madde 4. – Konsey; Genel Kurul, Yönetim Kurulu, Denetim Kurulu ve Genel Sekreterden oluşmaktadır. Genel Kurul, konseyin en üst yönlendirici, yetkili karar organı iken; Yönetim Kurulu, Konseyin en üst yürütme organıdır. Diğer taraftan, Denetim Kurulu hem idarî hem de malî konulardaki denetim görevini, Genel Sekreter ise, Yönetim Kuruluna bağlı olarak Konsey’in birimlerinin çalışması ve koordinasyonun sağlanması görevlerini yerine getirmektedir.
Genel Kurul
Madde 5. – Bu madde de Genel Kurulun yapısı, görevleri ve üyeleri belirtilmektedir. Genel Kurul üyeleri belirlenirken, Konsey’in idarî yönden bağımsızlığını temin etmek amacıyla özel sektör temsilcilerine ağırlık verilmiştir.
Genel Kurulun toplantı usul ve esasları
Madde 6. – Bu maddede, Genel Kurul toplantılarının Başkanlık Divanı tarafından yönetileceği, olağan toplantıların her yıl Mayıs içinde yapılacağı, toplantı için üye tam sayısının salt çoğunluğunun gerekli olduğu hükümleri yer almakta; ayrıca, olağanüstü toplantı çağrısıyla ilgili şartlar belirtilmektedir.
Genel Kurulun görev ve yetkileri
Madde 7. – Genel Kurul, en üst karar organı olması nedeniyle; Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulunun üyelerini belirlemek, konseyin faaliyetlerinin yerine getirilmesi için her türlü malî konuda ve faaliyet alanı içindeki diğer konularda karar vermek gibi çeşitli yetkilerle donatılmıştır.
Yönetim Kurulu
Madde 8. – Bu maddede, Yönetim Kurulunun yapısı ve üyeleri belirtilmektedir. Ayrıca, Yönetim Kurulu; yapılan inceleme sonucunda akreditasyon başvurusunda bulunan kuruluşların akredite edilip edilmemesi konusunda karar verecek merci olması nedeniyle, Yönetim Kurulu üyelerinden, standardizasyon ve akreditasyon konularında bilgi ve tecrübe sahibi olmaları ve kamu veya özel sektörde en az 10 yıl çalışmış olmaları şartı ve diğer bazı şartlar aranmaktadır.
Yönetim Kurulunun toplantı usul ve esasları
Madde 9. – Bu maddede, Yönetim Kurulunun ayda en az bir kez ve gerekli görüldüğü hallerde, birden fazla toplanması ve oyların eşitliği durumunda, karar alınmasını teminen, Yönetim Kurulu başkanının katıldığı tarafın kararının kabul edilmesi belirtilmektedir.
Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri
Madde 10. – Yönetim Kuruluna, konseyin en üst yürütme organı olması nedeniyle, akreditasyon kararlarını inceleyerek sonuçlandırmak, konseyin görevleri ile ilgili olarak ihtiyaç duyulan konularda araştırma, teknik inceleme, etüt ve proje yaptırmak için her türlü mal ve hizmetin satın alınmasını sağlamak, Genel Sekreter ve diğer personelin atamalarını yapmak ve Konsey’in faaliyetlerini yerine getirmek üzere diğer bazı görev ve yetkiler verilmiştir.
Denetim Kurulu
Madde 11. – Bu maddede Denetim Kurulunun görevleri ve üyeleri belirtilmektedir. Ayrıca, Denetim Kurulu, idarî ve malî konularda her türlü denetimden sorumludur. Sözkonusu kurulun bağımsız kararlar alabilmesi amacıyla, kurul üyelerine ayrı ayrı rapor düzenleme imkânı da sağlanmıştır.
Genel Sekreter
Madde 12. – Genel Sekreter Yönetim Kurulu tarafından atanır ve bu kurula karşı sorumludur. Gerektiğinde Yönetim Kurulu tarafından, Genel Sekreter’e yardımcı olmak üzere, iki Genel Sekreter Yardımcısı atanabilir.
Genel Sekreterin görevleri
Madde 13. – Genel Sekreter, Konseyin Ana Hizmet Birimleri ile Danışma ve Destek Birimlerinin faaliyetlerini yürütmenin yanısıra, Konseyin tüm birimleri arasında koordinasyonu sağlamak ve konseye başvuruda bulunan firmaların taleplerini ilgili birimlere iletmekle de görevlidir.
Ana hizmet birimleri
Madde 14. – Avrupa Birliği’ndeki akreditasyon sistemi çerçevesinde, halihazırda dört alanda belgelendirme yapıldığından, konsey bünyesinde dört alanda faaliyet gösterecek akreditasyon birimleri oluşturulmuştur.
Ürün/Hizmet Akreditasyon Başkanlığı
Madde 15. – Ürün/Hizmet Akreditasyon Başkanlığı, kendi faaliyet alanı içinde akreditasyon işlemlerini yürütmek ve akredite edilen kuruluşları izlemekle görevlendirilmiştir. Görevlerin genel çerçevesi kanunda çizilmekle beraber, ayrıntılar yönetmelikle belirlenecektir.
Laboratuvar Akreditasyon Başkanlığı
Madde 16. – Laboratuvar Akreditasyon Başkanlığı, kendi faaliyet alanı içinde akreditasyon işlemlerini yürütmek ve akredite edilen kuruluşları izlemekle görevlendirilmiştir. Görevlerin genel çerçevesi kanunda çizilmekle beraber, ayrıntılar yönetmelikle belirlenecektir.
Sistem Akreditasyon Başkanlığı
Madde 17. – Sistem Akreditasyon Başkanlığı, kendi faaliyet alanı içinde akreditasyon işlemlerini yürütmek ve akredite edilen kuruluşları izlemekle görevlendirilmiştir. Görevlerin genel çerçevesi kanunda çizilmekle beraber, ayrıntılar yönetmelikle belirlenecektir.
Personel Akreditasyon Başkanlığı
Madde 18. – Personel Akreditasyon Başkanlığı, kendi faaliyet alanı içinde akreditasyon işlemlerini yürütmek ve akredite edilen kuruluşları izlemekle görevlendirilmiştir. Görevlerin genel çerçevesi kanunda çizilmekle beraber, ayrıntılar yönetmelikle belirlenecektir.
Danışma ve Destek Birimleri
Madde 19. – Konseyin faaliyetlerinin yürütülmesine yardımcı olacak danışma ve destek birimleri oluşturulmuştur. Danışma birimi Hukuk İşleri Dairesi Başkanlığı, Destek Birimleri ise Uluslararası İlişkiler, Eğitim ve Tanıtım, Şikâyet ve İtirazları Değerlendirme, Bilgi İşlem ile Personel ve İdarî-Malî İşler Dairesi Başkanlıklarından oluşur.
Personel ve nitelikleri
Madde 20. – Konsey personelinin statüsü ve genel nitelikleri belirtilmiştir. Personelde aranacak özel nitelikler yönetmelikle belirlenecektir.
Konseyin gelirleri
Madde 21. – Konsey gelirlerinin büyük kısmını, akredite edilen kuruluşlardan alınacak ücret ve aidatlar oluşturmakla birlikte, yıllık bütçeden konulacak yardımlar ve üçüncü kişiler tarafından sağlanacak bağış veya yardımlar gibi diğer gelir kalemlerine de yer verilmiştir. Esas olan, konseyin, faaliyetlerini kendi gelirleriyle yürütmesidir. Ancak, özellikle kuruluş aşamasında ve kuruluşunu takip eden ilk birkaç yıl içinde, devlet bütçesinden konulacak yardımlara ihtiyacı olacağı düşünülmektedir. Ayrıca, konseyin malî özerkliğe sahip olması nedeniyle, gelirlerini nemalandırma yetkisi de verilmiştir.
Çeşitli hükümler
Madde 22. – Bu maddede, Yönetim ve Denetim Kurulu üyelerinden üyelik vasıflarını kaybedenlerin durumları ile konsey personelinin suç teşkil eden fiil ve hareketlerinden dolayı alacakları cezalara yer verilmekte ve konseyin, işlevi gereği çeşitli kanunlardan muaf tutulduğu belirtilmektedir. Konsey, kâr amacı gütmeyen bir kuruluş da olduğu için, gelirlerinin her türlü vergi, resim ve harçtan muaf tutulması ayrıca amaçlanmıştır.
Yönetmelikler
Madde 23. – Bu maddede, kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esasların Genel Kurul tarafından karara bağlanacak yönetmeliklerle belirleneceği belirtilmiştir.
Yürürlük
Madde 24. – Bu Kanun, yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 25. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Plan ve Bütçe Komisyonu 15.7.1999
Esas No. :2/91
Karar No. :35
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Bursa Milletvekilleri Ali Rahmi Beyreli ile Hayati Korkmaz tarafından İçtüzüğün 77 nci maddesi hükmü gereği, 22.6.1999 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığından yenilenmesi istenen ve Başkanlıkça 29.6.1999 tarihinde esas komisyon olarak Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonuna, tali komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen, “Türkiye Akreditasyon Konseyi Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Teklifi” Komisyonumuzun 13.7.1999 tarihinde yaptığı 18 inci birleşiminde, Devlet Bakanı Tunca Toskay ile Maliye Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı, Türk Standartları Enstitüsü ve Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği temsilcilerinin de katılımıyla incelenip, görüşülmüştür.
Bilindiği gibi, 6 Mart 1995 tarihinde imzalanan 1/95 sayılı Türkiye Avrupa Birliği Ortaklık Konseyi Kararının 8-11 inci maddeleri uyarınca Avrupa Birliğinin standardizasyon test ve belgelendirme konusundaki mevzuatının, 5 yıl içerisinde ülkemiz mevzuatına dahil edilmesi öngörülmektedir.
Avrupa Birliği ile Türkiye arasında gerçekleştirilmiş olan Gümrük Birliği çerçevesinde, ticarette teknik engellerle karşılaşmamak ve dünyada kabul edilen normlara göre uygunluk değerlendirmesi faaliyetini yürütebilmek için, ülke içinde dünyadaki sistemlere paralel akreditasyon sisteminin oluşturulmasına ihtiyaç duyulmuştur.
Teklif ve gerekçesi incelendiğinde, yurt içi ve yurt dışında, test, belgelendirme, denetleme ve kalibrasyon faaliyetlerini yürütecek kuruluşların belirli standartlara göre faaliyetlerde bulunmasını ve bu suretle verdikleri belgelerin ulusal ve uluslararası alanda kabulünü sağlamak amacıyla, merkezi İstanbul’da, Başbakanlıkla ilgili, idarî ve malî özerkliğe sahip, Türkiye Akreditasyon Konseyinin kuruluş ve görevlerine ilişkin usul ve esasların düzenlenmesinin amaçlandığı anlaşılmaktadır.
Komisyonumuzda teklifin tümü üzerinde yapılan görüşmelerde;
—Test ve belgelendirme kuruluşlarının dünyada kabul edilen normlara göre değerlendirilip akredite edecek kuruluşun oluşumunu düzenleyen teklifin biran önce kanunlaşmasının önemli bir ihtiyacı karşılayacağı, ayrıca uluslararası anlaşmalarda taahhüt ettiğimiz bir yükümlülüğün yerine getirilmesini sağlayacağı,
—Teklifin yeni bir kurumsal yapılanmayı öngörmesi nedeniyle kamu giderlerini artıran, kamu gelirlerini doğrudan azaltan, dolayısıyla millî bütçeye ek yükler getiren bir mahiyet taşıdığı, bu nedenle teklifin komisyonlara havalesinde Plan ve Bütçe Komisyonunun esas komisyon olarak belirlenmesinin doğru bir yaklaşım olacağı,
— İhraç ürünlerinin ihracatında karşılaşılan engellerin aşılması, kullanıcı açısından güven vermesi bakımından kurumun oluşumunun önem taşıdığı,
— Getirilen düzenleme ile Türk belgeli ürünlerin Avrupa pazarlarına girişinin kolaylaşacağı, nispî üstünlük sağlamak suretiyle öncelik kazanacağı,
— İthalatta teknik engel oluşturularak sanayi ürünlerimizin korunacağı,
— Kamu kaynağı kullanacak olan Kurumun, kamusal denetime tabi tutulmasının gerekli olduğu,
— Konseyin oluşturulmasını şekil, gelir, görev ve sorumluluk itibariyle yeniden gözden geçirilmesinin gerekli olduğu,
— Konsey Genel Kurulunun oluşumunda, özel sektörün sayısal olarak ağırlık taşımasının üzerinde düşünülmesi gereken bir husus olduğu,
— Bir grup Komisyon Üyemizce; Genel Kurulun oluşumuna ilişkin görüşlerinde, eğer Genel Kurul üye sayısında bir azaltma yapılmayacaksa Türkiye Serbest Muhasebeci Malî Müşavirler ve Yeminli Malî Müşavirler Odaları Birliği, Rekabet Kurulu ve Toplam Kalite Derneğinin vereceği temsilcilerin de dahil edilmesinin gerektiği,
— Genel Kurulun görev ve yetkileri arasında yer alan kadro belirleme ve personel ücretlerinin tespiti konularında Konseyin kadrolarının aşırı büyümesini ve ücret sisteminin bozulmasını engellemek amacıyla, sınırlayıcı bir yaklaşımla, düzenleyici hükümlerin yer almasının gerekli olduğu,
—Türk Standartları Enstitüsünün verdiği standartları denetleyecek bir kurumun olmamasının önemli eksiklik olduğu, bu nedenle böyle bir kurumun oluşmasının bu eksikliği gidereceği,
— Akreditasyon işlemini yapacak bir kurumun olmaması nedeniyle akredite işleminin yurt dışında çeşitli kurumlara yaptırılmak zorunda kalındığı, bu nedenle ülkemizin döviz kaybına uğradığı,
— Kurumun gelir gider fazlasının tahsilatın %30’unu aşan kısmının Genel Bütçeye veya bir başka kuruma örneğin Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşfik Fonuna yıl sonunda aktarılması ile ilgili düzenleme yapılmasının gerekli olduğu,
gibi görüş ve eleştirileri takiben Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda;
—Türkiye Akreditasyon Konseyinin; standartları tespit eden kuruluşların uluslararası standartlarda faaliyetlerini sürdürmeye ehil olup olmadıklarını akredite eden bir kurum olduğu,
—Türk Standartları Enstitüsünün standartlar tespit ettiği, Türkiye Akreditasyon Konseyinin ise mahiyeti itibariyle belgelendirme faaliyeti yürüten bir üst kuruluş niteliğinde olacağı,
—Çalışabilecek personel sayısının azamî 50 civarında olabileceği, gelirinin ise 1998 yılı fiyatlarıyla 200 milyar civarında gerçekleşeceğinin tahmin edildiği, bu ölçülerde büyük bir yapılanmanın gerekmeyeceği,
—Kurumun gelir kalemleri arasında yer alan Millî Piyango, Spor-Toto, Spor-Loto ve at yarışları gelirleri ile devletçe düzenlenen diğer şans, talih oyunları gelirlerinden %1’lik kesintinin gelir kalemleri arasından çıkartılabileceği,
—Teklif üzerinde geniş katılım sağlanmak suretiyle daha kapsamlı bir çalışma yapılacağı ve Genel Kurulun daha etkili teşekkülünün oluşumunun sağlanacağı,
ifade edilmiştir.
Teklifin maddeleri üzerinde yapılan müzakerelerde ise;
—Türkiye Akreditasyon Konseyinin adının Türk Akreditasyon Kurumu olarak değiştirilmesi, bu değişikliğe paralel olarak Kanunun adının ve maddelerinin redaksiyona tabi tutulması,
— 3 üncü madde birinci fıkrasının (b) bendine tüm faaliyet alanlarını kapsayacak şekilde “faaliyet alanlarına giren diğer” ibaresinin ilave edilmesi,
—Genel Kurulun oluşumunda çeşitli kesimlerden toplam 91 kişinin katılımının öngörüldüğü, oysa kuruluşların temsilinde konu ilişkisi ve teknik ağırlık gibi kriterlerin yanı sıra, mensubu olduğu grubun iradesini ortaya koyacak verimli ve hızlı karar alabilecek sayıda üyenin tespit edilmesi,
—Genel Kurulun görevleri arasında sayılan yönetmeliklerin ve personel ücretlerinin karara bağlanması görevinin yönetim kurulunca yerine getirilebileceği, maddenin bu doğrultuda yeniden düzenlenmesi,
—Genel Kurulun oluşumunun şekillenmesi sonucu Yönetim Kurulunun görev ve yetkilerinin buna göre belirlenmesi,
—Kurumun genel verimlilik açısından denetimini yapacak, akretide edilmiş, uluslararası standartlarda denetim yapabilen, bağımsız denetim yetkisine sahip Kurumlar tarafından denetlenmesini sağlayacak şekilde yeniden düzenlenmesi,
—Genel Sekreterin Yönetim Kurulunda oy kullanamamasının bir takım sakıncalar yaratacağı, bu nedenle maddenin Genel Sekreterin bir tabiî üye sıfatıyla Yönetim Kurulunda oy kullanabilmesini sağlayacak şekilde düzenlenmesi,
—Sistem Akreditasyon Başkanlığının adının Organizasyon ve Sistem Akreditasyon Başkanlığı şeklinde değiştirilmesi,
— Kurumun gelir kalemleri arasında öngörülen, akredite edilmiş kuruluşların yıl içinde faaliyetleri karşılığı elde ettikleri gelirleri üzerinden alınacak olan % 1 payın, Devletin vergi gelirlerinde azalmaya neden olacağı, yıl sonunda oluşacak gelir fazlalarının bir sonraki yıl Konsey bütçesine aktarılması yerine millî bütçeye aktarılması,
hususları ifade edilmiştir.
Raporumuz esas komisyon olan Sanayi,
Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonuna sunulmak
üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
| Başkan | Başkanvekili | |
| Metin Şahin | Mehmet Hanifi Tiryaki | |
| Antalya | Gaziantep | |
| Sözcü | Kâtip | |
| Nihat Gökbulut | Cafer Tufan Yazıcıoğlu | |
| Kırıkkale | Bartın | |
| Üye | Üye | |
| Sait Açba | Abdülkadir Akcan | |
| Afyon | Afyon | |
| (İmzada bulunamadı) | ||
| Üye | Üye | |
| Gaffar Yakın | Ali Uzunırmak | |
| Afyon | Aydın | |
| (İmzada bulunamadı) | ||
| Üye | Üye | |
| Zeki Ergezen | M.Altan Karapaşaoğlu | |
| Bitlis | Bursa | |
| (İmzada bulunamadı) | (Muhalifim) | |
| Üye | Üye | |
| Recep Önal | Oğuz Tezmen | |
| Bursa | Bursa | |
| (İmzada bulunamadı) | ||
| Üye | Üye | |
| Süleyman Coşkuner | Hakkı Duran | |
| Burdur | Çankırı | |
| Üye | Üye | |
| Mücahit Himoğlu | Aslan Polat | |
| Erzurum | Erzurum | |
| (İmzada bulunamadı) | ||
| Üye | Üye | |
| RamazanGül | Aydın Ayaydın | |
| Isparta | İstanbul | |
| (İmzada bulunamadı) | ||
| Üye | Üye | |
| Ali Coşkun | Yılmaz Karakoyunlu | |
| İstanbul | İstanbul | |
| (İmzada bulunamadı) | (İmzada bulunamadı) | |
| Üye | Üye | |
| Nesrin Nas | Masum Türker | |
| İstanbul | İstanbul | |
| Üye | Üye | |
| Hasan Metin | İlhami Yılmaz | |
| İzmir | Karabük | |
| Üye | Üye | |
| Zeki Ünal | Necdet Tekin | |
| Karaman | Kırklareli | |
| (Muhalifim) | ||
| Üye | Üye | |
| Ali Gebeş | Mehmet Ali Yavuz | |
| Konya | Konya | |
| (İmzada bulunamadı) | ||
| Üye | Üye | |
| Ahmet Derin | Süleyman Çelebi | |
| Kütahya | Mardin | |
| (İmzada bulunamadı) | ||
| Üye | Üye | |
| Veysi Şahin | Cevat Ayhan | |
| Mardin | Sakarya | |
| (İmzada bulunamadı) | (Raporun uygun değişiklik ile | |
| uygulanması şartı ile) | ||
| Üye | Üye | |
| Ş. Ramis Savaş | Tarık Cengiz | |
| Sakarya | Samsun | |
| (İmzada bulunamadı) | ||
| Üye | Üye | |
| Kemal Kabataş | Lütfi Ceylan | |
| Samsun | Tokat | |
| Üye | Üye | |
| Hasan Özgöbek | Bekir Gündoğan | |
| Uşak | Tunceli | |
| (İmzada bulunamadı) |
Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, 2.8.1999
Bilgi ve Teknoloji Komisyonu
Esas No. :2/91
Karar No. :12
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
“Bursa Milletvekili Ali Rahmi Beyreli ile Hayati Korkmaz’ın Türkiye Akreditasyon Konseyi Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Teklifi” Devlet Bakanı Sayın Tunca Toskay, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Dış Ticaret Müsteşarlığı, Türk Standartları Enstitüsü Başkanlığı, TOBB ve Türkiye Sanayici ve İşadamları temsilcilerinin katıldığı Komisyonumuzun 27.7.1999 Salı günü saat 10.30’da yaptığı toplantıda görüşülmüştür.
Kanun Teklifinin Genel Gerekçesi okundu.
Kanun Teklifinin geneli üzerinde yapılan görüşmelerde hükümet temsilcileri,
Uluslararası ticaretin önündeki ticarî engellerin kaldırılması ile ilgili olarak son yıllarda yapılan bölgesel ve küresel bazdaki anlaşmalar ve ileriye yönelik beklentiler dikkate alındığında önümüzdeki yıllarda uluslararası ticaretin önündeki yegane engelin “teknik engeller” olacağını,
Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasında Gümrük Birliğini gerçekleştiren 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararının teknik düzenlemelere ilişkin bölümü ile ülkemiz, 31.12.2000 tarihine kadar, ticarette teknik engellerin kaldırılması konusundaki ABaraçlarını kendi iç yasal düzenlemelerine dahil edecek; standardizasyon, metroloji ve kalibrasyon, kalite, akreditasyon, ölçümleme ve belgelendirme konularında Türkiye ile AB arasında etkin bir işbirliği oluşturacağını,
Bu çerçevede, ürünlerin test, muayene ve belgelendirmesini yapacak olan laboratuvar, muayene ve belgelendirme kuruluşlarının, uluslararası kabul görmüş kriterlere göre, bağımsız ve tarafsız bir üçüncü kuruluş tarafından değerlendirilmesi, onaylanması ve düzenli aralıklarla denetlenmesi, yani, akredite edilmesi gerektiğini,
AB tarafından hazırlanan ve tüm dünya ülkelerince de benimsenen EN 45000 serisi standartlar, akreditasyon kuruluşları ile laboratuvar, muayene ve belgelendirme kuruluşlarının nasıl bir yapılanma içerisinde olması gerektiğini belirlediğini,
Buna göre akreditasyon kuruluşlarının;
Tarafsız, standart hazırlayan, test ve belgelendirme yapan kuruluşlardan bağımsız yasal bir dayanağa sahip, malî kaynaklarının akreditasyon sisteminin işlemesinde devamlılık sağlayacak güçte, akreditasyon faaliyetleriyle diğer faaliyetleri birbirinden ayrı tutacak politikalara sahip olması gerektiğini belirtmişlerdir.
AB’deki zorunlu teknik düzenlemeler kapsamında yer alan ürünlerin belgelendirilmesi AB ülkelerindeki kuruluşlardan yapıldığı takdirde oldukça maliyetli olduğundan, ülkemizde de bu sistemin kurulması özellikle KOBİ’ler için büyük önem arz etmektedir. İhraç ürünlerimizin test, muayene ve belgelendirme işlemlerinde imalatçılarımız ve ihracatçılarımız Avrupalı kuruluşlara bağımlı olup; test, muayene ve belgelendirme hizmetlerinin bedeli ve test edilecek ürünlerin yurt dışına gidip gelmesi için gereken nakliye masrafları için ülkemizden kaynak transferi yapılmakta, ayrıca büyük hacimli malların test amacıyla yurt dışına gönderilmesinde büyük sıkıntılar yaşanmakta, diğer taraftan test ve belgelendirmede yabancı ülkelerin bu hizmeti verirken özellikle zaman kaybettirmeleri ülkemiz ürünlerinin pazara gecikmeli girmesine ve rekabet şansımızın yitirilmesine yol açacağını,
Bu sistemin kurulması ile ülkemizdeki tüketicilerin uluslararası normlara uygun bir şekilde incelenmiş ve belgelendirilmiş sağlıklı, emniyetli ve çevre güvenli ürün kullanmaları sağlanacak ve ülkemizde kalite bilincinin gelişeceğini,
Mevcut kuruluşların yanısıra, test ve belgelendirme sektörünün geliştiğini gören diğer yatırımcılar da bu alana yatırım yapabilecek dolayısıyla bu hizmet sektörü canlanacak, yabancı sermayenin ülkemize gelmesi için cazip ortam sağlanacağını,
Ülkemizde faaliyet gösteren laboratuvarların potansiyelleri daha iyi değerlendirilecek ve bu laboratuvarlar yüksek kapasite ile çalışma imkânı bulabileceklerini,
Ülkemizde sağlıklı ve güvenilir bir şekilde test edilip belgelendirilen ürünlerin ihracatı kolaylaşacak ve bu sayede, üçüncü ülkelerin teknik engel niteliğindeki uygulamalarından kaynaklanan sorunların büyük ölçüde giderileceğini,
Komisyonumuz, Plan ve Bütçe Komisyonunun görüşlerini de dikkate alarak Kanun Teklifinin maddelerine geçilmesini oybirliği ile kabul etmiştir.
Kanun Teklifinin başlığının kurumların isimlendirilmesi konusunda, Türkiye’deki genel uygulama çerçevesinde, (Türk Standartları Enstitüsü, Türk Patent Enstitüsü vs.) akreditasyon kurumları akonusunda mevcut uygulamalar ve temayüller dikkate alındığında, (Alman Akreditasyon Konseyi, İspanyol Akreditasyon Konseyi, Fransız Akreditasyon Konseyi vs. gibi) “Konsey” kelimesi Türkçe olmadığından, yerine “Kurum” kelimesinin kullanılarak kurulacak olan teşkilâtın adının Türk Akreditasyon Kurumu kuruluş ve görevleri hakkında kanun teklifi olarak isimlendirilmesi kararlaştırılmıştır.
Kanun Teklifinin 1 inci maddesinin birinci satırında yer alan “test” kelimesi yerine “laboratuvar” kelimesinin kullanılması ile Kurumun amaçlarıyla daha uygun hale getirilmiştir.
Kurumun Başbakanlıkla ilgili bir kuruluş statüsünde olması ve Genel Kurul delegelerinin ve dolayısıyla Yönetim Kuruluna seçilecek üyelerin büyük çoğunluğunun Ankara’da bulunan kuruluşlardan olması; ayrıca bu kurumun şemsiye bir kurum olması, sadece İstanbul ve Marmara bölgesindeki sanayiye değil, İç Anadolu, Güney ve Güneydoğu Anadoludaki sanayii merkezlerine de hitap etmesi ve bu merkezlere eşit uzaklıkta olması gerektiği nedenleriyle, Kurum merkezinin Ankara’da bulunması gerektiği, “laboratuvarlardaki sistemin sağlıklı çalışması için kalibrasyon ve test hizmetlerini sağlayacak önlemleri almak.” ibaresi akreditasyon kavramının amacını aşan bir ifade olduğu için metinden çıkarılmasının uygun olacağı mütalaa edilmiştir.
Kanun Teklifinin 2 nci maddesinde belge tanımında akreditasyon işlemleri sırasında, akredite edilmek üzere müracaat eden belgelendirme kuruluşunun müracaatı kapsamındaki konularda; tecrübesini ve yapabilme kabiliyetini daha önce yaptığı belgelendirme işlemlerine ait kayıtlarla dokümante edilmiş bir şekilde ispat eder konumda olması uluslararası uygulamaların bir gereğidir.
Belge tanımının sadece “Konsey tarafından akredite edilen” kuruluşlarla sınırlandırılması; uluslararası standartların ve uygulamaların dışına çıkılmasına neden olacak ve hukuken akreditasyon işlemi sırasında tecrübenin delili olarak sunulacak “belge” ve dokümanların kabulüne engel olacaktır. Bu nedenle “Konsey tarafından akredite edilen ve” ibaresinin metinden çıkartılması uygun görülmüştür.
Belgelendirme tanımından “Tanımlanmış bir” ibaresinin çıkarılmasının Kurumun amaçları ile daha uygun olacağı düşünülmüştür.
Denetleme mevcut standartlar ve uygulamalar çerçevesinde bir onaylama işlemi değil teknik olarak bir inceleme işlemi olarak yeniden tanımlanmıştır.
Tanımların yukarıdaki şekilde verilmesinin amaca daha uygun olacağı mütalaa edilmiş, teknik düzenleme tanımında yer alan belge kelimesiyle kastedilen bir doküman olduğu ve aynı zamanda metinde belge kelimesinin özel bir anlamda kullanılması nedeniyle yukarıdaki şekilde değiştirilmesinin uygun olacağı mütalaa edilmiş, kalibrasyon tanımında, teknik açıdan “maddî ölçüt” ibaresinin “ölçüm gereci” ibaresiyle değiştirilmesi uygun görülerek, aksi takdirde teknik açıdan tanımın anlamını kaybedeceği düşünülmüş, standart tanımının uluslararası kabul görmüş şekliyle, TS-EN 45020 (ISO/IECGuide 2: 1996) dokümanındaki tanımın esas alınarak metinde yer almasının ulusal ve uluslararası normlara daha uygun olacağı mütalaa edilmiş, izlenebilirlik zincirinin tesisi, laboratuvar akreditasyonuyla ilgili standartların ve uygulamaların vazgeçilmeyecek temel unsurlarından biridir. Başka bir deyişle; akreditasyon kelimesi izlenebilirlik zincirinin kurulmasını da ifade etmektedir.
Bu çerçevede, metinde akreditasyonunun gereği olan teknik bir konunun farklı bir konu gibi tekrarı sakıncalı ve gereksiz görülmüş. Bu sebeple, “izlenebilirlik” tanımının metinden çıkarılması uygun mütalaa edilmiştir.İşaretlemenin kullanılması uluslararası uygulamalarda uyulması zarurî olan gereklerin dokümante edilmesini ve işaretin anlamının yine aynı dokümanda açıkça tarif edilmesini gerektirmektedir.
Bu amaçla kullanılan ve kullanılması gereken araçlar; ulusal ve uluslararası standartlar ve/veya ürünü ilgilendiren mevzuattır. Bu nedenle bu tanımın yukarıda arzedildiği şekilde dğiştirilmesi uygun görülmüştür.
Kanun Teklifinin 3 üncü maddesinde akreditasyon kelimesi izlenebilirlik zincirinin kurulmasını da ifade etmektedir.Ülkemizde ve uluslararası uygulamalarda izlenebilirlik mevcut ulusal yetenekler kullanılarak temin edilmekte, bu yeteneklerin mevcut olmadığı konularda yabancı kaynaklara müracaat edilebilmektedir. Bu çerçevede, metinde akreditasyonun gereği olan teknik bir konunun farklı bir konu gibi tekrarı sakıncalı ve gereksiz görülmektedir. Ayrıca deney laboratuvarları ile kalibrasyon ve metroloji laboratuvarları maddenin (b) bendinde yer alan laboratuvar kavramının kapsamına da girmektedir. Dolayısıyla (c) bendinin tamamen metinden çıkarılması uygun görülmüş, (d) bendinde belirtilen husus akreditasyon kavramının dışında bir durumdur. Bu vazife başka kamu kurum ve kuruluşlarınca ifa edilmektedir.
Kurumun ileride yetki kargaşasına sebebiyet vermemesi için, bu bent metinden tamamen çıkartılmıştır. (k) bendinde yer alan “mal almak” ibaresi “mal satın almak” şeklinde değiştirilerek kabul edilmiştir.
Kanun Teklifinin 4 üncü maddesinde “Genel Sekreter” ibaresinin bir organ olmayıp bir unvan adı olduğu düşünülerek “Genel Sekreterlik” olarak düzeltilmesi uygun görülmüştür.
Kanun Teklifinin 5 inci maddesi Teklif metninde yer alan ve kurulacak olan Kurumla doğrudan alakası olmayan kuruluşlar Genel Kurul üyelik listesinden çıkarılmış, ayrıca Genel Kurulda doğrudan bağlı olduğu üst kuruluş tarafından temsil edilecek kuruluşların da temsilci göndermesi ana kuruluşa imtiyaz sağlama imkânı verdiği düşünülmüş ayrıca Genel Kurul temsilcilerinin bu kadar çok kuruluşa dağıtılması, Genel Kurul temsilci sayısının çok tutulması; Genel Kurulun istenilen zamanda yapılamamasına ve bazı önemli kararların alınmasında zorluklara sebebiyet verebileceği bu sebeple daha çok, Kurumun amaç ve hedefleri ile doğrudan ilgisi olan kurum ve kuruluşların Genel Kurulda çalışma alanları ile orantılı olarak temsil edilemesinin daha uygun olacağı düşünülmüştür.
Faaliyetleri bu konuya ilgileri nedeniyle Rekabet Kurumu ile Türk Loydu Vakfının da Genel Kurulda temsil edilmesi uygun görülmüş teklifte yer verilen kuruluşlara ait temsilci sayısının da bu kuruluşların faaliyetleri ile orantılı olarak yeniden düzenlenmesi ve doğrudan ilgili kuruluşların buna paralel sayıda üyeyle temsilinin sağlanmasının uygun olacağı mütalaa edilmiştir.
Kurumca akredite edilen kuruluşlar aynı zamanda benzer veya aynı konuda faaliyet gösteren ve dolayısıyla rekabet eden kuruluşlar olacaktır. Bu nedenle rekabet içinde olan taraflardan sadece birinin kuruma üyelik için önerilmesi halinde diğer tarafların bu uygalamaya tepki duymaları ve reaksiyonda bulunmaları kaçınılmaz olacak ve istenmeyen problemlerle karşılaşılacaktır.
Akredite edilen kuruluşların Kurumda temsili önemli bir husus olmakla birlikte, temsilin bu kuruluşlar tarafından kurulacak birlikler vasıtasıyla gerçekleşmesi daha uygun olacaktır. Şu anda böyle bir birliğin mevcut olmaması nedeniyle, bu konudaki düzenlemenin ilerideki bir tarihte yapılmasının uygun olacağı mütalaa edilmiştir.
Bu çerçeve ikinci fıkranın metinden çıkartılması ve (d) bendinin de amaca uygun olarak yapılan değişiklikle, (c) bendine yukarıda verildiği şekilde ilave edilmesi daha uygun görülmüştür.
Teklifin son fıkrasının gereksiz bir detay olması ve bu konunun Kurumca çıkarılacak olan yönetmelikte yer almasının daha uygun olması nedeniyle maddeden çıkarılması kabul edilerek madde bu değişikliklerle kabul edilmiştir.
Kanun Teklifinin 6 ncı maddesi Genel Kurul toplantı usul ve esasları ile ilgili detayların Kurum tarafından çıkarılacak olan bir yönetmelikle, bu kanun hükümleri çerçevesinde düzenlenmesi daha uygun olacağı düşünülmüş bu sebeple birinci fıkradaki “ve dört üyeden meydana gelen Başkanlık Divanı tarafından yönetilir, Başkan, üyelerden birini başkan vekilliği ile görevlendirebilir” ibaresinin yerine, “ve iki üyeden meydana gelen Başkanlık Divanı tarafından yönetilir” ibaresi getirilerek kabul edilmiştir.
Kanun Teklifinin 7 nci maddesi Kurumun başkan ve başkan yardımcısının genel kurul tarafından seçilmesi yerine genel kurul tarafından seçilen yönetim kurulunca seçilmesinin daha katılımcı olacağı düşünülerek değiştirilmiş, ayrıca Denetim Kurulu üyelerinin seçim yerine kamudan görevlendirilen temsilcilerden oluşması, denetim mekanizmasının kamu yapı ve geleneğine daha uygun olacağı düşünülmüş, bu sebeple ve teklif metninin 8 ve 11 inci maddeler ile ilgili verilen gerekçelere de uygun olarak, bu maddenin (a) bendi yeniden düzenlenmiştir.
c) bendi, görev ve yetkilerin belirginleştirilmesi açısından yeniden düzenlenmiştir.
Kurumun ileride doğabilecek ihtiyaçlar ve sorumluluk açısından (d) bendinde Genel Kurula kadro sayılarında artırma yetkisi verilmesi, sorumluluklarını yerine getirmede Kuruma esneklik kazandırılabilecektir.
e) bendi de 5 inci maddede yapılan değişiklikler nedeniyle bu maddeden çıkartılmıştır. (f), (g), (h) ve (i) bendlerinde belirtilen hususlar, ihtiyaç olduğunda Yönetim Kurulunun hızla karar alarak sonuçlandırması gereken konulardır. Bu konularda yetki devri herhangi bir nedenden dolayı gerçekleşmediği takdirde karar almak için olağanüstü Genel Kurulun toplanması gibi pratik olmayan neticeler ortaya çıkabilir. Bu nedenle bu bendlerin Yönetim Kurulunun yetkilerini düzenleyen 10 uncu maddeye dahil edilmeleri kabul edilmiş bu nedenle Teklifin (j) bendi (e) bendi olarak teselsül ettirilerek madde kabul edilmiştir.
Kanun Teklifinin 8 inci maddesi en üst yürütme organı olması nedeniyle Yönetim Kurulunda temsilin yaygın olmasını sağlamak, aynı kuruluştan temsilcilerin burada kümeleşmesini engellemek, kuruluşlar arasında gereksiz rekabete fırsat vermemek amacıyla, Yönetim Kurulunun bir düzen içinde teşkilinin sağlanması modern yönetim ve ülkemizdeki kurumu ve kuruluşların mevcut yapıları açısından çok önemlidir. Yönetim Kurulunun teşkili, üyelerin özellikleri seçimlerinin yargı gözetim ve denetiminde yapılması, yedek üyeliklerin tespitinin bir düzen içinde olması kargaşayı önler ve kuruma saygınlık ve ciddiyet kazandırması açısından yeniden düzenlenmiştir.Ayrıca bu düzenlemede Yönetim Kurulu üyelerinin en fazla 2 dönem daha seçilmesi yer almıştır.
Kanun Teklifinin 9 uncu maddesi son fıkrasında aynı zamanda Yönetim Kurulu üyesi olan Başkana özel durumlarda ya da ihtilaflı konularda iki oy hakkı vermektedir. Bu ağırlıklı oy durumu, oyların eşitliği prensibine aykırı olduğu düşünülerek yeniden düzenlenmiştir.
Kanun Teklifinin 10 uncu maddesi (g), (l), (m) ve (n) bendlerinde yer alan hususlar Yönetim kurulunun ihtiyaç olduğunda hızla karar alarak sonuçlandırması gereken konulardır, bu konularda yetki devri herhangi bir nedenden dolayı gerçekleşmediği takdirde karar almak için olağanüstü Genel Kurulun toplanması gibi pratik olmayan neticeler ortaya çıkabilir. Bu nedenlerle bu konuların Yönetim Kurulunun görevleri arasında yeralması uygun olacaktır.
(j) paragrafında yeralan şikâyet ve itirazlar teknik ve idarî hususları içerebileceğinden itirazların konunun ayrıntılarına vakıf ve direkt Genel Sekretere bağlı bir birim tarafından incelenmesi, EN45010 ve EN 45003 standartlarının gerekleriyle ve dünyada mevcut uygulamalara paralel olması daha uygun olacaktır.
Yönetim Kurulu sürekli toplanan bir organ olmayıp en az ayda bir veya çağrı halinde toplanıp karar alan bir organdır. Kurumun asli görev ve sorumluluklarını aralıksız ve aksamadan yerine getirmesi gerekmektedir. Bu bakımdan hizmetin gereği ve devamlılığı açısından Yönetim Kurulunun bazı yetkilerini, sınırlarını çizerek Genel Sekretere devretmesi ihtiyacı her an doğabilir. Bu çerçevede, Maddeye (o) bendinin eklenmesinin uygun olacağı mütalaa edilmiştir.
Kanun Teklifinin 11 inci maddesinde Denetim Kurulu üyelerinin seçimle gelmesi yerine, Türk Kamu İdaresinin en önemli organlarından olan Başbakanlık, Maliye Bakanlığı ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca görevlendirecek uzman temsilcilerden oluşmasıyla yapılacak olan denetimlerin daha sağlıklı ve tarafsızca yürütülmesi sağlanmış, denetim kurulu üyesi olabilmek için yönetim kurulu üyelerinde aranan nitelikler benimsenmiştir.Ayrıca teklif metninin 5 inci fıkrasında Denetim Kurulu üyelerinin birlikte tek bir rapor hazırlayabilecekleri gibi, gerekli gördükleri hallerde ayrı ayrı rapor hazırlamalarına imkân tanınmaktadır.Genel Kurulda bu raporların hangisinin ele alınacağı bir problem teşkil edip gereksiz tartışmalara yol açabilir. Ayrıca mevcut uygulamalar, Denetim Kurulu üyelerine hazırlanan rapora istedikleri konuyu dahil etme veya diğer üyelerle aynı görüşte olmadıkları konularda muhalefet kaydı koyma imkânı tanımaktadır.Böyle bir uygulamanın faydası olmayacağı düşünülerek bu fıkranın metinden çıkarılmasının daha uygun olacağı düşünülmüştür.
Kanun Teklifinin 12 nci maddesinde Genel Sekreterin sadece sekreterya ve idarî işlerin yürütülmesi konusunda değil, aynı zamanda yapılmakta olan teknik çalışmalar konusunda da Yönetim Kuruluna karşı sorumlu olmasının gerektiği,
Genel Sekreter ve yardımcılarının taşıması gereken asgarî şartların yönetim kurulu üyelerinde aranan özelliklerin aynı olması sağlanarak madde bu değişiklikle kabul edilmiştir.
Kanun Teklifinin 13 üncü maddesinde (a) bendinde “destek hizmetleri” yerine “yardımcı hizmetleri” ibaresinin kullanılmasının diğer maddelerle anlam bütünlüğünü sağlayacağı, ayrıca akreditasyon müracaatları ile doğrudan başkanlıkların uğraşmasının gerektiği bu nedenle Genel Sekreterin görevinin idarî safhada kalmasının uygun olacağı düşünülmüş teklifin (c) bendinin maddeden çıkarılması kararlaştırılmıştır.
Kanun Teklifinin 19 uncu maddesinde, yönetim prensipleri açısından danışma ve yardımcı hizmetler idarî görevler olup, bu birimin başka alt birimler gerektirmeyecek bir biçimde, Genel Sekretere bağlı küçük birimler olarak görev yapmaları idarî esneklik ve verimlilik açısından önemlidir. Bu sebeple daire başkanlığı yerine müdürlüklerin olmasının daha uygun olacağı düşünülmüş, şikâyetler ve itirazlar konusu Kurumun idarî yapısı içerisinde üst yönetime, yönetim adına Genel Sekretere bağlı bir kurul şeklinde oluşturulmuş, bu çerçevede madde başlığının içerikle uygunluk sağlaması ve verilen hizmetlerin gereğinin oluşabilmesi için ikinci ve üçüncü fıkralar ilave edilerek madde kabul edilmiştir.
Kanun Teklifinin 20 nci maddesinde Kurumun Başbakanlıkla ilgili bir kuruluş olması ve ileride kendi gelirleri ile faaliyetlerini sürdürebilecek olabilmesi nedeniyle, bu madde hükümlerinin benzer kuruluşlarca aynılaştırılmasını gerektirdiği ileride keyfi uygulamalara sebebiyet vermemesi açısından ve kamudaki uygulamalara paralellik olması gereği nedeniyle bazı hususlarda sınırlamaların bulunması elzemdir. Nitelikli personelin istihdamında esneklik temin etmek için maddede düzenlenen ücret limitini 2 katına kadar artırma yetkisi Yönetim Kuruluna tanınmıştır.Ayrıca maddeye bağlı ek kadro cetvelinin kurumun kadrosunun gereksiz yere şişirilmemesi veya yanlış uygulamalara fırsat verilmemesi açısından değiştirilmiş madde bu değişikliklerle kabul edilmiştir.
Kanun Teklifinin 21 inci maddesinin içeriği incelendiğinde, tamamen kurumun gelirlerinin neler olacağını kapsadığı görülecektir. Bu nedenle madde başlığı “Bütçe” yerine “Kurumun Gelirleri” şeklinde değiştirilmiş, ayrıca akredite edilen kuruluşların çok geniş bir yelpaze içinde faaliyet gösterecekleri dikkate alınarak sadece akredite edildikleri alan kapsamında elde edilen brüt gelirleri kapsama alınmasının uygun olacağı düşünülmüş, son fıkrası “Türk Akreditasyon Kurumunun gelir-gider fazlası kurumun bir sonraki yıl bütçesine aktarılır.” şeklinde düzenlenerek kabul edilmiştir.
Kanun Teklifinin 22 nci maddesinin ikinci fıkrasında sadece Kurumun mallarının devlet malı hükmünde kabul edilmesi yanlış uygulama veya kararlara sebebiyet verebileceği, Kurumun bir kamu kuruluşu olması; menkul ve gayri menkulünün, kurumun evraklarının da devlet malı sayılması gerektiği, ayrıca üçüncü fıkranın daha düzgün ve anlamlı ifade edilmesi açısından “Yönetim ve Denetim Kurulu üyeleri ile kurum personeline suç teşkil eden fiil ve hareketlerinden dolayı devlet memurları hakkında tatbik edilen cezalar uygulanır. Ancak Yönetim ve Denetim Kurulu üyeleri ile kurum personeli hakkında Memurin Muhakemat Hakkında Kanunu Muvakkat hükümleri uygulanmaz.” şeklinde düzeltilerek kabul edilmiştir.
Kanun Teklifinin 23 üncü diğer maddeleri uyum sağlanması açısından yeniden düzenlenmiştir.
Kanun Teklifinin Geçici 1 inci maddesi, Türk Standartları Enstitüsünün standardizasyon, belgelendirme, kalite ve çevre, kalibrasyon, laboratuvar hizmetleri ile uluslararası tecrübeleri, 1995 yılından beri akreditasyonla ilgili çalışmaları ve bünyesindeki kalifiye elemanları ile bu geçiş süresi içindeki işlemleri bir sistem içinde Dış Ticaret Müsteşarlığının koordinatörlüğünde yürütebileceği bilinen bir gerçektir. Türk Akreditasyon Kurumunun sadece Genel Kurul işlemleri değil, Kurumun bir an önce faaliyete başlaması ve kendisinden beklenen görevleri yapabilmesi, Kanun çerçevesinde yapılması gerekli olan tüm işlemlerin de zamanında yapılması konunun önemi gereği bir zorunluluk teşkil eder, bu çerçevede, bu geçiş döneminin Kanunun yürürlüğe giriş tarihinden itibaren bir yıl ile sınırlı tutulması ve bu süre içindeki sorumlulukları yerine getirecek kuruluşların da, bu alanda en tecrübeli kuruluş Dış Ticaret Müsteşarlığı Koordinatörlüğünde TSE olarak belirlenmesinin uygun olacağı mütalaa edilerek bu değişikliklerle madde kabul edilmiştir.
Kanun Teklifinin Geçici 2 nci maddesi birinci ve ikinci fıkrasının ifade bütünlüğü ve anlaşmazlıklara mahal vermemesi açısından yeniden düzenlenmiştir.
Kanun Teklifine 6.7.1995 tarih ve 22335 sayılı Resmî Gazete’de yayınlanan Kalite Akreditasyon Millî Konseyi (KAMK), faaliyetlerine o tarihten itibaren başlamış, akreditasyon ile ilgili bir sistem ve dokümantasyon oluşturmuş ve akreditasyon taleplerine cevap vermiştir.Ayrıca bu konsey, ilgili uluslararası kuruluşlara (ILAC, WQC) da üye olmuştur.Türk Akreditasyon Kurumunun, bu Konseyin yetişmiş uzmanlarından faydalanması Kuruma büyük bir yarar sağlayacaktır. KAMK’ın, TÜRKAK’ın faaliyete geçmesi ile birlikte çalışmalarını durdurması ve Kuruma devretmesini sağlamak amacıyla Geçici 3 üncü maddenin eklenmesi uygun görülmüştür.
Kanun Teklifinin 24 üncü ve 25 inci maddeleri Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
İşbu Raporumuz gereği yapılmak üzere
Yüksek Başkanlığa saygı ile sunulur.
| Başkan | Başkanvekili | |
| Oktay Vural | Miraç Akdoğan | |
| İzmir | Malatya | |
| Sözcü | Kâtip | |
| Fahrettin Gülener | Cumali Durmuş | |
| Bursa | Kocaeli | |
| Üye | Üye | |
| Mahmut Bozkurt | Cengiz Altınkaya | |
| Adıyaman | Aydın | |
| Üye | Üye | |
| Halit Dikmen | AliRıza Gönül | |
| Aydın | Aydın | |
| Üye | Üye | |
| Kenan Sönmez | Hüseyin Karagöz | |
| Bursa | Çankırı | |
| Üye | Üye | |
| Nurettin Atik | Abdülsamet Turgut | |
| Diyarbakır | Diyarbakır | |
| Üye | Üye | |
| Mustafa Geçer | Akif Serin | |
| Hatay | İçel | |
| Üye | Üye | |
| Nevzat Taner | Ahmet Arkan | |
| Kahramanmaraş | Kocaeli | |
| Üye | Üye | |
| Ali Serdengeçti | Eyüp Doğanlar | |
| Manisa | Niğde | |
| Üye | Üye | |
| Mükerrem Levent | Şükrü Ünal | |
| Niğde | Osmaniye |
BURSA MİLLETVEKİLLERİ ALİ RAHMİ BEYRELİ İLE HAYATİ KORKMAZ’IN
TEKLİFİ
TÜRKİYE AKREDİTASYON KONSEYİ KURULUŞ VE GÖREVLERİ HAKKINDA
KANUN TEKLİFİ
Kuruluş
MADDE 1. – Bu Kanun ile, test, belgelendirme, muayene ve kalibrasyon hizmetlerini yürütecek yurtiçi ve yurtdışındaki kuruluşları akredite etmek, bu kuruluşların belirlenen ulusal ve uluslararası standartlara göre faaliyetlerde bulunmalarını ve bu suretle ürün/hizmet, sistem, personel ve laboratuvar belgelerinin ulusal ve uluslararası alanda kabulünü temin etmek; laboratuvarlardaki sistemin sağlıklı çalışması için kalibrasyon ve test hizmetlerini sağlayacak önlemleri almak amacıyla, merkezi İstanbul’da olmak üzere Başbakanlıkla ilgili, özel hukuk hükümlerine tabi, tüzel kişiliği haiz, idarî ve malî özerkliğe sahip Türkiye Akreditasyon Konseyi (kısa adı TÜRKAK) kurulmuştur.
Tanımlar
MADDE 2. – Bu Kanunda geçen;
Konsey : Türkiye Akreditasyon Konseyi’ni,
Akreditasyon : Konsey tarafından; laboratuvarların, muayene ve belgelendirme kuruluşlarının uluslararası kabul görmüş teknik kriterlere göre değerlendirilmesi, yeterliliğinin onaylanması ve düzenli aralıklarla denetlenmesini,
Akredite etmek : İlgili mevzuat çerçevesinde ihtiyarî veya zorunlu alanlarda, özel veya kamu laboratuvarlarının, muayene ve belgelendirme kuruluşlarının uluslararası kabul görmüş teknik kriterlere göre faaliyet gösterdiğinin Konsey tarafından onaylanmasını,
Belge : Konsey tarafından akredite edilen ve faaliyet alanına göre, yetkili kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili muvzuatı çerçevesinde zorunlu alanlarda belge vermek üzere yetkilendirilen özel veya kamu laboratuvarları, muayene ve belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen, standart ve teknik düzenlemelere uygunluğu gösteren belgeler ile ilgili mevzuat çerçevesinde zorunlu alanlar dışında kalan standart ve teknik düzenlemelere uygunluğu gösteren belgeleri,
Belgelendirme : Tanımlanmış bir ürün/ hizmet, laboratuvar, sistem veya personelin belirli bir standart veya teknik düzenlemeye uygun olduğunun yazılı olarak belirlenmesi faaliyetlerini,
Denetleme : Bir kuruluşun faaliyetlerinin, kullandığı laboratuvar, sistemler ve personelinin, tanımlanmış düzenlemelere ve standartlara uygun olduğunun onaylanmasını,
Standart : Uzlaşma ile kabul edilen, yetkili bir kuruluş tarafından onaylanan ve uzun süreli ortak kullanımda, üretim ve hizmet faaliyetleri veya bunlara ait sonuçlar için kuralları, yol gösterici esasları veya karakteristikleri sağlayan ve belirtilen şartlar altında optimum derecede bir ürün/hizmet kalitesi elde etmeyi amaçlayan dokümanı,
Teknik Düzenleme : Ürün özelliklerini, işleme veya üretim yöntemlerini, idarî hükümler de dahil olmak üzere, belirten ve uyulması zorunlu olan belgeyi, (Bu belge, bir ürüne, işleme ya da üretim yöntemine uygulanan terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme ya da etiketleme gereklerini de içerebilir ya da yalnızca bunlardan biriyle ilgili olabilir.)
Belgelendirme Kuruluşu : Belirlenen standartlara veya teknik düzenlemelere uygunluğun belgelendirilmesini yapan kuruluşu,
Kalibrasyon : Belirli koşullar altında, bir ölçme cihazı veya bir ölçme sisteminin gösterdiği değerler veya bir maddî ölçüt veya bir referans malzemenin verdiği değerler ve ölçüm standartları ile gerçekleştirilen bunlara karşılık gelen değerler arasındaki ilişkiyi kuran işlemler dizisini,
İzlenebilirlik Zinciri : Yapılan her ölçüm neticesinde elde edilen değerin veya kullanılan her bir ölçüm standardının sahip olduğu değerin, ulusal, veya uluslararası standartlar veya onlarla metrolojik ilişkisi kurulmuş referans standartlarla karşılaştırılarak ve her bir aşamasında ölçüm belirsizliklerinin hesaplanarak oluşturulduğu, en üst metrolojik seviye ile mevcut seviye arasında kurulmuş kesintisiz karşılaştırmalı ölçüm zincirini,
Kalite: Bir ürün veya hizmetin, belirli bir ihtiyacı karşılayabilme yeteneklerini ortaya koyan karakteristiklerinin tümünü,
İşaretleme : Bir ürünün veya ürün grubunun belirlenen sağlık, güvenlik, çevrenin ve tüketicinin korunması ile ilgili mevzuata uygun olduğunu göstermek için belirli bir işaretin kullanılmasını,
ifade eder.
Konseyin görev ve yetkileri
MADDE 3. – Konseyin görev ve yetkileri şunlardır:
a) Konsey faaliyetleri ile ilgili düzenlemeleri yapmak, akreditasyon ile ilgili gerekli kriter ve önlemleri belirlemek, bunları uygulamak ve gerektiğinde değiştirmek, düzeltmek ve yürürlükten kaldırmak,
b) Akredite edilmek üzere başvuruda bulunan; ürün/hizmet, laboratuvar, sistem, personel belgelendirme konularında faaliyet gösteren özel ve/veya kamu kurum ve kuruluşlarının ilgili standartlara ve kriterlere göre değerlendirmesini yapmak ve bu değerlendirme sonucunda kuruluşun akredite edilip edilmemesine karar vermek, akredite edilen kuruluşları izlemeye almak ve gerektiğinde geçici veya devamlı olarak akreditasyon kararını durdurmak ve bu alanlarda faaliyette bulunacak tüm kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak,
c) Deney laboratuvarları ile metroloji ve kalibrasyon laboratuvarlarını ilgili standartlara göre değerlendirerek uygun görülenleri akredite etmek ve ilgili kuruluşlar ile koordineli olarak izlenebilirlik zincirini oluşturmak,
d) Mal ve hizmet üretiminde; laboratuvar, kalite, akreditasyon, belgelendirme ve kalibrasyon hizmetlerinin yaygınlaştırılmasını, etkin bir şekilde faaliyette bulunulmasını sağlamak,
e) Akredite edilmiş kuruluşlarca düzenlenen işaret ve belgelerin kullanımını özendirici düzenlemeler yapmak,
f) Uluslararası, bölgesel ve diğer ülkelerin akreditasyon kuruluşları ile ilişkiler kurmak, işbirliğinde bulunmak,
g) Akreditasyon amacıyla başvuran kuruluşların müracaatı, değerlendirilmesi ve akredite edilmesi ile ilgili olarak elde edilmiş bilgilerin gizliliğini sağlamak,
h) Akreditasyonun önemini ve kalite bilincini artırıcı faaliyetlerde bulunmak,
ı) Görev alanına giren konularda, eğitim, araştırma ve yayın faaliyetlerinde bulunmak,
j) Faaliyet alanına giren konularda hizmet satın almak,
k) Hizmetlerin yürütülmesi için gerekli olan taşınır ve taşınmaz mal almak, yaptırmak, satmak, kiralamak, rehin ve ipotek tesis etmek,
l) Faaliyet alanıyla ilgili diğer görevleri yerine getirmek.
Organlar
MADDE 4. – Konsey’in organları şunlardır:
a) Genel Kurul,
b) Yönetim Kurulu,
c) Denetim Kurulu,
d) Genel Sekreter.
Genel Kurul
MADDE 5. – Genel Kurul Konseyin en üst yönlendirici, yetkili karar organı olup;
a) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığı’ndan ikişer temsilci; Millî Eğitim Bakanlığı, Millî Savunma Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Turizm Bakanlığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı, Çevre Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Gümrük Müsteşarlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı’ndan birer temsilciden,
b) Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu, Ulusal Metroloji Enstitüsü, Yüksek Öğretim Kurumu, Türkiye Atom Enerjisi Kurumu, Küçük ve Orta Ölçekli Sanayii Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı, Türk Patent Enstitüsü, Millî Prodüktivite Merkezi, Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı ve İhracatı Geliştirme Etüt Merkezi’nden birer temsilci; Türk Standartları Enstitüsü’nden iki temsilciden,
c) Türkiye Ticaret Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği ve Türkiye İhracatçılar Meclisi’nden beşer temsilci; en fazla üyeye sahip ilk sekiz Sanayi Odaları ile en fazla üyeye sahip ilk dört Ticaret Odaları ve en fazla üyeye sahip ilk iki Ticaret ve Sanayi Odaları’ndan birer temsilci; Türk Mimar ve Mühendis Odaları Birliği’nden iki temsilci; Türkiye Ziraat Odaları Birliği ve Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu’ndan birer temsilciden,
d) Konseyce akredite edilmiş en fazla on kuruluştan, Yönetim Kurulu önerisiyle ve Genel Kurul tarafından oy çokluğu ile üç yıl için seçilecek birer temsilciden,
meydana gelir.
Ancak, akreditasyon sistemi ve kalite konusunda faaliyette bulunan veya bu konulara katkısı olan özel veya resmî kuruluşlardan gerektiğinde Genel Kurul tarafından oy çokluğu ile üç yıl için seçilecek en fazla on üye Genel Kurula dahil edilebilir.
Genel Kurul üyesi olabilmek için 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (a) bendinde öngörülen şartları taşımak gereklidir.
Genel Kurulun toplantı usul ve esasları
MADDE 6. – Genel Kurul toplantıları, üyeler arasından seçilecek bir başkan ve dört üyeden meydana gelen Başkanlık Divanı tarafından yönetilir. Başkan, üyelerden birini başkan vekilliği ile görevlendirebilir. Yönetim ve Denetim Kurulu üyeleri Başkanlık Divanına seçilemez.
Genel Kurul, her yıl Mayıs ayı içinde olağan olarak toplanır. Olağan toplantı çağrısı Yönetim Kurulunca yapılır. Genel Kurulun toplantı tarihi, yeri ve gündemi ile gerekli çoğunluk sağlanamadığı takdirde ikinci toplantı yer ve zamanı toplantıdan en az onbeş gün önce taahhütlü mektup gönderilmek suretiyle duyurulur.
Genel Kurul; Yönetim veya Denetim Kurulunun kararı veya Genel Kurul üyelerinin üçte birinin isteği üzerine aynı yöntemle olağanüstü toplantıya çağrılabilir.
Genel Kurul üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Bu çoğunluk sağlanamazsa ikinci toplantı, katılan üyelerle yapılır. Kararlar toplantıda hazır bulunan üyelerin ekseriyeti ile alınır.
Genel Kurulun görev ve yetkileri
MADDE 7. – Genel Kurulun görev ve yetkileri şunlardır :
a) Yönetim Kurulu başkan, başkan yardımcısı ile Yönetim Kurulu ve Denetim Kurulu asil ve yedek üyelerini seçmek,
b) Yönetim Kurulunu ibra etmek,
c) Yönetim Kurulunca hazırlanan yıllık bütçe, Yönetim Kurulu üyelerinin huzur hakkı ile Denetim Kurulu üyelerinin ücretleri ve bu kapsamdaki malî konular hakkında karar vermek,
d) Genel Sekreter, Genel Sekreter Yardımcıları ile ana hizmet birimleri ve danışma ve destek birimlerinde çalıştırılacak personelin kadrolarıyla sözleşme ücretleri hakkında karar vermek,
e) 5 inci maddenin ikinci fıkrasına göre işlem yapmak,
f) Gerektiğinde uluslararası veya bölgesel akreditasyon kuruluşlarına üye olunmasına ve Konseyin uluslararası akreditasyon kuruluşları nezdinde temsil edilmesine karar vermek,
g) Aidatlar ile verilecek hizmetler karşılığı alınacak ücretleri tespit etmek,
h) Taşınır ve taşınmaz mal almaya, yaptırmaya, satmaya, kiralamaya, rehin ve ipotek tesisine karar vermek,
ı) Yönetim Kurulu tarafından hazırlanan yönetmelikleri karara bağlamak,
j) Gerekli görülen hallerde (d), (f), (g), (h) ve (ı) bentlerindeki yetkilerin Yönetim Kuruluna devrine karar vermek,
Yönetim Kurulu
MADDE 8. – Yönetim Kurulu Konseyin en üst yürütme organı olup, biri başkan, biri başkan yardımcısı olmak üzere toplam 5 üyeden oluşur. Genel Kurul ayrıca 3 yedek üye seçer.
Yönetim Kurulu üyeleri, Genel Kurul üyeleri arasından Genel Kurulca seçilir.
Yönetim Kurulu, görevlerini Genel Sekreter eliyle yürütür.
Yönetim Kurulu üyelerinin;
a) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (a) bendinde belirtilen şartları taşımaları,
b) Ürün, hizmet, laboratuvar, sistem ve personel akreditasyonu ile standartlar konularında bilgi ve deneyim sahibi olmaları,
c) Yurtiçi veya yurtdışında en az dört yıllık eğitim veren bir yüksek öğrenim kurumundan mezun olmaları,
d) İngilizce, Almanca ve Fransızca dillerinden en az birini iyi derecede bilmeleri,
e) Kamu veya özel sektörde en az on yıl çalışmış olmaları,
şarttır.
Yönetim Kurulu üyeleri ibraları hariç olmak üzere, Genel Kurul toplantılarında oy kullanabilirler.
Konsey, Yönetim Kurulu başkanı veya yokluğunda başkan yardımcısı tarafından temsil edilir. Konsey adına yapılan işlemlerin geçerli olabilmesi için, Yönetim Kurulu başkanı veya yardımcısı ile birlikte diğer Yönetim Kurulu üyelerinden en az birinin imzasının bulunması şarttır.
Yönetim Kurulu üyelerinin görev süresi üç yıldır.Yönetim Kurulu üyelerine, Genel Kurul tarafından belirlenen tutarda huzur hakkı ödenir.
Yönetim Kurulu toplantılarına, Yönetim Kurulu tarafından kabul edilen mazeretler dışında herhangi bir nedenle bir yılda üst üste 3 veya toplam 4 kere iştirak etmeyen üyenin Yönetim Kurulu üyeliği, hiçbir işleme gerek kalmaksızın, kendiliğinden düşer.
Yönetim Kurulu üyeliklerinden birinin
herhangi bir nedenle boşalması halinde, boşalan üyeliğe sırasıyla en çok
oy alan yedek üye seçilmiş sayılır ve önceki üyenin görev süresini tamamlar.
Yönetim Kurulunun toplantı usul ve esasları
MADDE 9. – Yönetim Kurulu, başkanın belirteceği tarihte ayda en az bir kez olağan toplanır. Kurul, üyelerinin yarıdan fazlasının yazılı başvurusu üzerine, Kurul başkanı tarafından olağanüstü toplantıya çağırılır.
Başkanın bulunmadığı hallerde toplantılara başkan yardımcısı başkanlık eder.
Toplantılar, Yönetim Kurulu üye tam sayısının salt çoğunluğu ile yapılır.
Kararlar, toplantıya katılanların salt çoğunluğu ile alınır. Oyların eşitliği halinde toplantı başkanının katıldığı görüş kabul edilmiş sayılır.
Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri
MADDE 10. – Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri şunlardır:
a) Yönetmelik, tebliğ ve genelgeler gibi benzeri düzenlemelerden gerekli olanların Resmî Gazete’de yayımlanmasını sağlamak,
b) Akreditasyon birimlerinden gelen akreditasyon kararlarını inceleyerek sonuçlandırmak,
c) Genel Sekreter ile diğer personelin atamalarını yapmak,
d) Çalışma programı ile bütçeyi hazırlamak ve Genel Kurula sunmak, onayı müteakip uygulamak,
e) Konseyin çalışma usul ve esaslarıyla, personel politikasını tayin ve tespit etmek, uygulamasını izlemek, personele verilecek ücretleri saptayarak Genel Kurula sunmak,
f) Akreditasyonla ilgili diğer kuruluşlar arasındaki koordinasyonu sağlamak,
g) Görev alanına giren konularda taşınır ve taşınmaz mal almak, yaptırmak, satmak, kiralamak, rehin ve ipotek tesis etmek üzere gerekli işlemleri yerine getirerek Genel Kurulun onayına sunmak,
h) Görevleri ile ilgili olarak ihtiyaç duyduğu konularda araştırma, teknik inceleme, etüt, proje ve bunlarla ilgili her türlü mal ve hizmetlerin sağlanması gibi işleri yerli ve yabancı gerçek ve tüzel kişilere sözleşme veya pazarlık suretiyle yaptırmak ve bu konularla ilgili mal ve hizmet satın almak,
ı) Akredite edilmiş kuruluşların Resmî Gazetede ilan edilmesini sağlamak ve uluslararası akreditasyon kuruluşlarına bildirmek,
j) Şikâyet ve itirazları inceleyerek karara bağlamak,
k) Uluslararası, bölgesel ve diğer ülkelerin akreditasyon kuruluşları ile karşılıklı tanıma anlaşmaları imzalamak,
l) Genel Kurulca verilen diğer görevleri
yürütmek.
Denetim Kurulu
MADDE 11. – Denetim Kurulu, Konseyin hesaplarını ve faaliyetlerini denetlemek üzere, Genel Kurul üyeleri ve/veya Genel Kurul dışından gösterilecek adaylar arasından, Genel Kurulca üç yıl için seçilecek 3 üyeden oluşur. Genel Kurul ayrıca 2 yedek üye seçer.
Denetim Kurulu üyeliklerinden birinin herhangi bir nedenle boşalması halinde, boşalan üyeliğe sırasıyla en çok oy alan yedek üye seçilmiş sayılır ve önceki üyenin görev süresini tamamlar.
Denetim Kuruluna seçilebilmek için, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) bendinde belirtilen şartları taşımak, yurtiçi veya yurtdışında hukuk, işletme, iktisat, maliye dallarından en az dört yıllık eğitim veren bir yüksek öğrenim kurumundan mezun olmak veya bu dallarda lisansüstü eğitimini tamamlamış bulunmak ve İngilizce, Almanca veya Fransızca dillerinden en az birini iyi derecede bilmek şarttır.
Denetim Kurulu, yıl içinde lüzumlu gördüğü her zaman denetleme yapabilir. Denetim Kurulu raporunu en geç Mart ayının 31 inci gününe kadar hazırlayarak Genel Kurul üyelerine usulüne uygun olarak gönderir.
Denetim Kurulu üyeleri, birlikte tek bir rapor verebilecekleri gibi, gerekli gördükleri hallerde raporlarını ayrı ayrı da tanzim edebilirler.
Denetim Kurulu, denetim sırasında, Yönetim Kurulu üyelerinden biri veya birkaçının görevleriyle ilgili suç işlediğini tespit ederse, durumu bildirmek üzere, derhal Genel Kurulu olağanüstü toplantıya çağırır. Diğer personelin görevleri ile ilgili suç işlediğinin sabit olması halinde ise, durumu derhal Yönetim Kuruluna bildirir.
Genel Sekreter
MADDE 12. – Yönetim Kurulunca, Konseyin idarî ve sekreterya işlerini yürütmek üzere, bu Kurula karşı sorumlu bir Genel Sekreter atanır. Genel Sekretere yardımcı olmak üzere en fazla iki Genel Sekreter Yardımcısı atanabilir.
Genel Sekreter oylamalara katılmaksızın
Genel Kurul ve Yönetim Kurulu toplantılarına katılır.
Genel Sekreterin görevleri
MADDE 13. – Genel Sekreterin görevleri şunlardır:
a) Konseyin ana hizmet ve destek hizmetlerini yürütmek,
b) Konseyin tüm birimleri arasında koordinasyonu sağlamak,
c) Şirket ve kuruluşlardan gelen akreditasyon taleplerini ilgili akreditasyon birimlerine göndermek,
d) Yönetim Kurulunca verilecek diğer işleri yapmak.
Ana hizmet birimleri
MADDE 14. – Genel Sekretere bağlı ana hizmet birimleri şunlardır :
a) Ürün/Hizmet Akreditasyon Başkanlığı,
b) Laboratuvar Akreditasyon Başkanlığı,
c) Sistem Akreditasyon Başkanlığı,
d) Personel Akreditasyon Başkanlığı,
Ürün/Hizmet Akreditasyon Başkanlığı
MADDE 15. – Ürün/Hizmet Akreditasyon Başkanlığının görevleri şunlardır :
a) Ürün ve hizmet belgelendirmesi yapan kuruluşların akreditasyonu için teknik ve bilirkişi komiteleri oluşturmak,
b) Akreditasyon başvurularının sonuçlandırılması için teknik incelemeyi yapmak veya yaptırmak ve onay için Yönetim Kuruluna sunmak,
c) Akredite edilen kuruluşları izlemek ve kontrol etmek,
d) Gerektiğinde akreditasyonun geçici veya devamlı olarak iptali için Yönetim Kuruluna teklifte bulunmak,
e) Konularıyla ilgili olarak Genel Sekreterce verilecek diğer görevleri yapmak.
Laboratuvar Akreditasyon Başkanlığı
MADDE 16. – Laboratuvar Akreditasyon Başkanlığının görevleri şunlardır :
a) Her türlü kalibrasyon, analiz ve test laboratuvarlarının akreditasyonu için teknik ve bilirkişi komiteleri oluşturmak,
b) Akreditasyon başvurularının sonuçlandırılması için teknik incelemeyi yapmak veya yaptırmak ve onay için Yönetim Kuruluna sunmak,
c) Akredite edilen kuruluşları izlemek ve kontrol etmek,
d) Gerektiğinde akreditasyonun geçici veya devamlı olarak iptali için Yönetim Kuruluna teklifte bulunmak,
e) Konularıyla ilgili olarak Genel Sekreterce verilecek diğer görevleri yapmak.
Sistem Akreditasyon Başkanlığı
MADDE 17. – Sistem Akreditasyon Başkanlığının görevleri şunlardır :
a) Her türlü sistem belgelendirme kuruluşlarının akreditasyonu için teknik ve bilirkişi komiteleri oluşturmak,
b) Akreditasyon başvurularının sonuçlandırılması için teknik incelemeyi yapmak veya yaptırmak ve onay için Yönetim Kuruluna sunmak,
c) Akredite edilen kuruluşları izlemek ve kontrol etmek,
d) Gerektiğinde akreditasyonun geçici veya devamlı olarak iptali için Yönetim Kuruluna teklifte bulunmak,
e) Konularıyla ilgili olarak Genel Sekreterce verilecek diğer görevleri yapmak.
Personel Akreditasyon Başkanlığı
MADDE 18. – Personel Akreditasyon Başkanlığının görevleri şunlardır :
a) Her türlü personel belgelendirme kuruluşlarının akreditasyonu için teknik ve bilirkişi komiteleri oluşturmak,
b) Akreditasyon başvurularının sonuçlandırılması için teknik incelemeyi yapmak veya yaptırmak ve onay için Yönetim Kuruluna sunmak,
c) Akredite edilen kuruluşları izlemek ve kontrol etmek,
d) Gerektiğinde akreditasyonun geçici veya devamlı olarak iptali için Yönetim Kuruluna teklifte bulunmak,
e) Konularıyla ilgili olarak Genel Sekreterce verilecek diğer görevleri yapmak.
Danışma ve destek birimleri
MADDE 19. – Konseyin danışma ve
destek hizmetleri, Hukuk İşleri, Uluslararası İlişkiler, Eğitim ve Tanıtım,
Şikâyet ve İtirazları Değerlendirme, Bilgi İşlem ile Personel ve İdarî-Malî
İşler Dairesi Başkanlıklarınca yürütülür.
Personel ve nitelikleri
MADDE 20. – Konsey personeli hizmet akdi ile çalıştırılır. Personelin 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) bendinde öngörülen şartları taşıması gereklidir.
Personelde aranacak özel nitelikler yönetmelikle belirlenir.
TC Emekli Sandığına bağlı bir görevde
çalışanlardan Konsey’de bir göreve atananların, istekleri halinde, Emekli
Sandığı ile ilgileri devam eder.
Bütçe
MADDE 21. – Bütçenin gelirleri şunlardır:
a) Akredite edilmiş kuruluşların yıl içindeki faaliyetleri karşılığı elde ettikleri brüt gelirlerinin kurumlar vergisi matrahından düşülmek üzere % 1’i,
b) Aidat ve yapılan hizmetler karşılığı alınacak ücretler,
c) Millî Piyango, Spor-Toto, Spor-Loto ve At Yarışları gelirleri ile devletçe düzenlenen diğer şans-talih oyunları gelirlerinin % 0,1’i,
d) Genel bütçeden konulacak yardımlar,
e) Her türlü yardım ve bağışlar,
f) Konseye ait taşınmazların gelirleri,
g) Yukarıda sayılan gelirlerin nemalandırılması suretiyle elde edilecek gelirler.
Türkiye Akreditasyon Konseyinin gelir-gider fazlası Konseyin bir sonraki yıl bütçesine aktarılır.
Çeşitli hükümler
MADDE 22. – Yönetim ve Denetim Kurulu üyelerinden üyelik niteliklerini herhangi bir şekilde kaybedenlerin üyelikleri, bu vasıfların kaybedildiğinin öğrenildiği tarihten itibaren herhangi bir işleme gerek kalmaksızın kendiliğinden düşmüş sayılır.
Konseye ait mallar devlet malı hükmündedir.
Yönetim ve Denetim Kurulu üyeleri ile Konsey personeli, suç teşkil eden fiil ve hareketlerinden dolayı “Devlet Memurları” gibi cezalandırılırlar.
Konseyin gelir ve giderleri ile ilgili tüm işlemleri, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu, 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu, 6245 sayılı Harcırah Kanunu ile bunların ek ve değişikliklerine tabi değildir.
Türkiye Akreditasyon Konseyi’nin, gelirleri,
işlemleri ve gayrimenkulleri her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.
Yönetmelikler
MADDE 23. – Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Genel Kurul tarafından karara bağlanacak yönetmeliklerle belirlenir.
GEÇİCİ MADDE 1. – Konseyin ilk Genel
Kurul toplantısına ilişkin işlemler Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren
6 ay içinde Dış Ticaret Müsteşarlığınca yürütülür.
GEÇİCİ MADDE 2. – Konseyin harcamaları kendi kaynaklarıyla normal çalışma düzeyine gelinceye kadar geçecek süre içerisinde devlet bütçesinin ilgili fasıllarından karşılanır.
Bu konuda düzenleme yapmaya Maliye
Bakanlığı yetkilidir.
Yürürlük
MADDE 24. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 25. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİÎ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİS-
YONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN
TÜRK AKREDİTASYON KURUMU KURULUŞ VE GÖREVLERİ HAKKINDA
KANUN TEKLİFİ
Kuruluş amacı
MADDE 1. — Bu kanun ile, laboratuvar,
belgelendirme ve muayene hizmetlerini yürütecek yurt içi ve yurt dışıdaki
kuruluşları akredite etmek, bu kuruluşların belirlenen ulusal ve uluslararası
standartlara göre faaliyetlerde bulunmalarını ve bu suretle ürün/hizmet,
sistem, personel ve laboratuvar belgelerinin ulusal ve uluslararası alanda
kabulünü temin etmek amacıyla, merkezi Ankara’da olmak üzere Başbakanlıkla
ilgili, özel hukuk hükümlerine tabi, tüzel kişiliği haiz, idarî ve malî
özerkliğe sahip, Türk Akreditasyon Kurumu, kısa adı TÜRKAKkurulmuştur.
Tanımlar
MADDE 2. — Bu kanunda geçen;
Kurum : Türk Akreditasyon Kurumunu,
Akreditasyon : Kurum tarafından; laboratuvarların, muayene ve belgelendirme kuruluşlarının ulusal ve uluslararası kabul görmüş teknik kriterlere göre değerlendirilmesi, yeterliliğinin onaylanması ve düzenli aralıklarla denetlenmesini,
Akredite etmek : İlgili mevzuat çerçevesinde ihtiyarî veya zorunlu alanlarda, özel veya kamu laboratuvarlarının, muayene ve belgelendirme kuruluşlarının ulusal ve uluslararası kabul görmüş teknik kriterlere göre faaliyet gösterdiğinin Kurum tarafından onaylanmasını,
Belge : Faaliyet alanına göre, yetkili kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilgili mevzuatı çerçevesinde zorunlu alanlarda belge vermek üzere yetkilendirilen özel veya kamu laboratuvarları, muayene ve belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen, standart ve teknik düzenlemelere uygunluğu gösteren belgeler ile ilgili mevzuat çerçevesinde zorunlu alanlar dışında kalan standart ve teknik düzenlemelere uygunluğu gösteren belgeleri,
Belgelendirme : Ürün/hizmet, laboratuvar, sistem veya personelin belirli bir standart veya teknik düzenlemeye uygun olduğunun yazılı olarak belirlenmesi faaliyetlerini,
Denetleme : Bir kuruluşun faaliyetlerinin, kullandığı laboratuvar, sistemler ve personelinin tanımlanmış düzenlemelere ve/veya standartlara uygun olup olmadığının belirlenmesini,
Standart : Mutabakat sağlanmış ve kabul edilmiş bir kurumca onaylanmış, mevcut şartlar altında en uygun seviyede bir düzen kurulmasını amaçlayan, ortak ve tekrar eden kullanımlar için, faaliyetler ve sonuçlarıyla ilgili kurallar, kılavuzlar veya karakteristikler ihtiva eden dokümanı,
Teknik Düzenleme : Ürün özelliklerini, işleme veya üretim yöntemlerini, idarî hükümler de dahil olmak üzere belirten ve uyulması zorunlu olan dokümanı,
Belgelendirme Kuruluşu : Belirlenen standartlara veya teknik düzenlemelere uygunluğun belgelendirmesini yapan kuruluşu,
Kalibrasyon : Belirli koşullar altında, bir ölçme cihazı veya bir ölçme sisteminin gösterdiği değerler veya bir ölçüm gereci veya bir referans malzemenin verdiği değerler ve ölçüm standartları ile gerçekleştirilen ve bunlara karşılık gelen değerler arasındaki ilişkiyi kuran işlemler dizisini,
Kalite : Bir ürün veya hizmetin, belirli ihtiyacı karşılayabilme yeteneklerini ortaya koyan karakteristiklerinin tümünü,
İşaretleme : Bir ürün veya ürün grubunun ulusal ve uluslararası standartlar ve/veya ilgili mevzuata sağlık, güvenlik, çevrenin ve tüketicinin korunması çerçevesinde uygun olduğunu göstermek için belirli bir işaretin kullanılmasını,
ifade eder.
Kurumun görev ve yetkileri
MADDE 3. —Kurumun görev ve yetkileri şunlardır :
a) Kurum faaliyetleri ile ilgili düzenlemeleri yapmak, akreditasyon ile ilgili gerekli kriter ve önlemleri belirlemek, bunları uygulamak ve gerektiğinde değiştirmek, düzeltmek ve yürürlükten kaldırmak,
b) Akredite edilmek üzere başvuruda bulunan; laboratuvar, ürün/hizmet, sistem, personel ve benzeri belgelendirme konularında faaliyet gösteren özel ve/veya kamu kurum ve kuruluşlarının ilgili standartlara ve kriterlere göre değerlendirilmesini yapmak ve bu değerlendirme sonucunda kuruluşun akredite edilip edilmemesine karar vermek, akredite edilen kuruluşları izlemeye almak ve gerektiğinde geçici veya devamlı olarak akreditasyon kararını durdurmak ve bu alanlarda faaliyette bulunacak tüm kurum ve kuruluşlar arasında koordinasyonu sağlamak,
c) Akredite edilmiş kuruluşlarca düzenlenen işaret ve belgelerin kullanımını özendirici düzenlemeler yapmak,
d) Uluslararası, bölgesel ve diğer ülkelerin akreditasyon kuruluşları ile ilişkiler kurmak, işbirliğinde bulunmak,
e) Akreditasyon amacıyla başvuran kuruluşların müracaatı, değerlendirilmesi ve akredite edilmesi ile ilgili olarak elde edilmiş bilgilerin gizliliğini sağlamak,
f) Akreditasyonun önemini ve kalite bilincini artırıcı faaliyetlerde bulunmak,
g) Görev alanına giren konularda, eğitim, araştırma ve yayın faaliyetlerinde bulunmak,
h) Faaliyet alanına giren konularda hizmet satın almak,
i) Hizmetlerin yürütülmesi için gerekli olan taşınır ve taşınmaz mal satın almak, yaptırmak, satmak, kiralamak, rehin ve ipotek tesis etmek,
j) Faaliyet alanıyla ilgili diğer görevleri
yerine getirmek.
Organlar
MADDE 4. — Kurumun organları şunlardır :
a) Genel Kurul,
b) Yönetim Kurulu,
c) Denetim Kurulu,
d) Genel Sekreterlik.
Genel Kurul
MADDE 5. — Genel Kurul, kurumun en üst karar organı olup;
a) Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ve Dış Ticaret Müsteşarlığından üçer temsilci; Millî Eğitim Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Turizm Bakanlığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanlığı, Çevre Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı, Çalışma veSosyal Güvenlik Bakanlığı, Gümrük Müsteşarlığı, Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı’ndan birer temsilciden,
b) Türk Standartları Enstitüsünden üç temsilci; Yüksek Öğretim Kurumu, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu, Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı, Rekabet Kurumu, İhracatı Geliştirme Etüd Merkezinden birer temsilciden,
c) Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği “TOBB” ve Türkiye İhracatçılar Meclisinden üçer temsilci; en fazla üyeye sahip ilk altı Sanayi Odaları ve en fazla üyeye sahip ilk iki Ticaret Odaları ile Sanayi ve Ticaret Odalarından birer temsilci, Türk Mimar ve Mühendis Odaları Birliği, Türkiye Ziraat Odaları Birliği, Türkiye Esnaf ve Sanatkârlar Konfederasyonu, Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı ve Türk Loydu Vakfından birer temsilci; Kurumca akredite edilmiş en fazla üç kuruluştan, Yönetim Kurulu önerisiyle ve Genel Kurul tarafından oy çokluğu ile üç yıl için seçilecek birer temsilciden,
meydana gelir.
Genel Kurulun toplantı usul ve esasları
MADDE 6. — Genel kurul toplantıları, üyeler arasından seçilecek bir başkan ve iki üyeden meydana gelen Başkanlık Divanı tarafından yönetilir. Yönetim ve Denetim Kurulu üyeleri BaşkanlıkDivanına seçilemez.
Genel Kurul, her yıl Mayıs ayı içinde olağan olarak toplanır. Olağan toplantı çağrısı YönetimKurulunca yapılır. Genel Kurulun toplantı tarihi, yeri ve gündemi ile gerekli çoğunluk sağlanamadığı takdirde ikinci toplantı yer ve zamanı toplantıdan en az onbeş gün önce taahhütlü mektup gönderilmek suretiyle duyurulur.
Genel Kurul; Yönetim veya Denetim Kurulunun kararı veya Genel Kurul üyelerinin üçte birinin isteği üzerine aynı yöntemle olağanüstü toplantıya çağırılır.
Genel Kurul, üye tam sayısının salt
çoğunluğu ile toplanır. Çoğunluk sağlanamazsa ikinci toplantı, katılan
üyelerle yapılır. Kararlar, toplantıda hazır bulunan üyelerin ekseriyeti
ile alınır.
Genel Kurulun görev ve yetkileri
MADDE 7. —Genel Kurulun görev ve yetkileri şunlardır :
a) Yönetim Kurulu asil ve yedek üyelerini seçmek,
b) Yönetim Kurulunu ibra etmek,
c) Yönetim Kurulunca hazırlanan yıllık bütçe, Yönetim Kurulu üyelerinin aylık huzur hakkı, Denetim Kurulu üyelerinin ücretleri ile Genel Kurul üyelerinin toplantı huzur hakkı ve bu kapsamdaki malî konular hakkında karar vermek,
d) Ana hizmet birimleri, danışma ve yardımcı hizmet birimlerinde çalıştırılacak personelin kadro unvanları ve kadro sayıları hakkında karar vermek, kadro sayısını gerektiğinde en fazla 75 kişiye kadar artırabilmek,
e) Gerekli görülen hallerde bu maddenin
(d) bendindeki yetkilerin YönetimKuruluna devrine karar vermek.
Yönetim Kurulu
MADDE 8. —Yönetim Kurulu, Madde 5’te yeralan (a) grubundaki kuruluş temsilcilerinden 3, (b) grubundaki kuruluş temsilcilerinden 2 ve (c) grubundaki kuruluş temsilcilerinden 2 olmak üzere Yönetim Kurulu Başkanı dahil toplam 7 üyeden oluşur. Herhangi bir kuruluştan birden fazla temsilci Yönetim Kurulunda yer alamaz. Yönetim Kurulu Başkanı (a) grubu üyeleri arasından seçilir. Ayrıca her gruptan 2 kişi olmak üzere, 6 yedek üye seçilir.
Yönetim Kurulu asil ve yedek üyeleri; Genel Kurul üyeleri arasından bu maddenin birinci fıkrası esasları çerçevesinde grupların kendi içinde gizli oyla ve ayrı ayrı seçilir. Bu seçimler yargı gözetim ve denetiminde yapılır.
YönetimKurulu, 3 yıl için seçilir ve Kurul kendi üyeleri arasından bir başkan ve bir başkan yardımcısı seçer. Yönetim Kurulu başkanı ve üyeleri kurumun sürekli personeli değildir.
Yönetim Kurulunun alacağı kararlar, Genel Sekreter tarafından yürütülür.
Yönetim Kurulu üyelerinin;
a) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) bendinin 1 inci, 4 üncü ve 5 inci alt bentlerindeki şartları taşımaları,
b) Ürün, hizmet, laboratuvar, sistem ve personel akreditasyonu ile standartlar konularında bilgi sahibi olmaları,
c) Yurt içi veya yurt dışında en az dört yıllık eğitim veren bir Yüksek Öğrenim Kurumundan mezun olmaları,
d) İngilizce, Almanca ve Fransızca dillerinden en az birini bilmeleri,
e) Kamu ve/veya özel sektörde en az on yıl çalışmış olmaları
şarttır.
Yönetim Kurulu üyeleri ibraları hariç olmak üzere, Genel Kurul toplantılarında oy kullanabilirler.
Kurum, Yönetim Kurulu başkanı veya yokluğunda başkan yardımcısı tarafından temsil edilir.
Yönetim Kurulu toplantılarına, Yönetim Kurulu tarafından kabul edilen mazeretler dışında herhangi bir nedenle bir yılda üst üste 3 veya toplam 4 kere iştirak etmeyen üyenin YönetimKurulu üyeliği, hiç bir işleme gerek kalmaksızın kendiliğinden düşer.
YönetimKurulu üyeliklerinden birinin herhangi bir nedenle boşalması halinde, boşalan üyeliğe hangi grubun üyesi eksilmişse o gruba ait yedek üye seçilmiş sayılır ve önceki üyenin görev süresini tamamlar. Görev süresi biten üye iki dönem daha seçilebilir.
Yönetim Kurulunun toplantı usul ve esasları
MADDE 9. —Yönetim Kurulu, başkanın belirteceği tarihte ya da en az bir kez olağan toplanır. Kurul, üyelerinin yarıdan fazlasının yazılı başvurusu üzerine, Kurul başkanı tarafından olağanüstü toplantıya çağırılır.
Başkanın bulunmadığı hallerde toplantılara başkan yardımcısı başkanlık eder.
Toplantılar, Yönetim Kurulu üye tam sayısının salt çoğunluğu ile yapılır.
Kararlar, toplantıya katılan üyelerin
çoğunluğu ile alınır.
Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri
MADDE 10. — Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri şunlardır :
a) Yönetmelik, tebliğ ve genelgeler gibi benzeri düzenlemelerden gerekli olanların Resmî Gazete’de yayımlanmasını sağlamak,
b) Akreditasyon birimlerinden gelen akreditasyon kararlarını inceleyerek sonuçlandırmak,
c) Genel Sekreter ile diğer personelin atamalarını yapmak,
d) Çalışma programı ile bütçeyi hazırlamak ve Genel Kurula sunmak, onayı müteakip uygulamak,
e) Kurumun çalışma usul ve esaslarıyla, personel politikasını tayin ve tespit etmek, uygulamasını izlemek,
f) Akreditasyonla ilgili diğer kuruluşlar arasındaki koordinasyonu sağlamak,
g) Görev alanına giren diğer kuruluşlar arasındaki koordinasyonu sağlamak,
h) Görevleri ile ilgili olarak ihtiyaç duyduğu konularda araştırma, teknik inceleme, etüt, proje ve bunlarla ilgili her türlü mal ve hizmetlerin sağlanması gibi işleri yerli ve yabancı gerçek ve tüzel kişilere sözleşme veya pazarlık suretiyle yaptırmak ve bu konularda ilgili mal ve hizmet satın almak,
i) Akredite edilmiş kuruluşların Resmî Gazete’de ilan edilmesini sağlamak ve uluslararası akreditasyon kuruluşlarına bildirmek,
j) Şikayet ve itirazları karara bağlamak,
k) Uluslararası, bölgesel ve diğer ülkelerin akreditasyon kuruluşları ile karşılıklı tanıma anlaşmaları imzalamak,
l) Gerektiğinde uluslararası veya bölgesel akreditasyon kuruluşlarına üye olunmasına ve kurumun uluslararası akreditasyon kuruluşları nezdinde temsil edilmesine karar vermek,
m) Verilecek hizmetler karşılığında alınacak ücretleri tespit etmek,
n) Hazırlanan yönetmelikleri karara bağlamak,
o) Yönetim Kurulu, gerektiğinde, sınırlarını açıkça belirlemek kaydıyla, yetkilerinden bir kısmını Genel Sekreter’e devredebilir,
p) Genel Kurulca verilen diğer görevleri yürütmek.
Denetim Kurulu
MADDE 11. — Denetim Kurulu; Başbakanlık, Maliye Bakanlığı ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca bildirilecek birer temsilciden oluşur. Denetim Kurulu üyeleri kurumun sürekli personeli değildir.
Denetim Kurulu üyesi olabilmek için, Yönetim Kurulu üyelerinde aranan niteliklere sahip olmak şarttır.
Denetim Kurulu, yıl içinde lüzumlu gördüğü her zaman denetleme yapabilir. Denetim Kurulu, Yıllık Denetim Raporunu en geç Mart ayının 31 inci gününe kadar hazırlayarak Genel Kurul üyelerine usulüne uygun olarak gönderir.
Denetim Kurulu, denetim sırasında,
Yönetim Kurulu üyelerinden biri veya birkaçının görevleriyle ilgili suç
işlediğini tespit ederse, durumu bildirmek üzere, Genel Kurulu olağanüstü
toplantıya çağırabilir. Diğer personelin görevleri ile ilgili suç işlediğinin
sabit olması halinde ise, durumu Yönetim Kuruluna bildirir.
Genel Sekreter
MADDE 12. — Yönetim Kurulunca, kurumun idarî, teknik ve sekreterya işlerini ve Yönetim Kurulunun aldığı kararları yürütmek üzere, bu kurula karşı sorumlu bir Genel Sekreter atanır. Genel Sekretere yardımcı olmak üzere en fazla iki Genel Sekreter Yardımcısı atanabilir.
Genel Sekreter, oylamalara katılmaksızın Genel Kurul ve YönetimKurulu toplantılarına katılır.
Genel Sekreter ve Genel SekreterYardımcılarında, Yönetim Kurulu üyelerinde aranan özellikler aranır.
Genel Sekreter’in görevleri
MADDE 13. — Genel Sekreter’in görevleri şunlardır :
a) Kurumun ana hizmet, danışma ve yardımcı hizmetlerini yürütmek,
b) Kurumun tüm birimleri arasında koordinasyonu sağlamak,
c) Yönetim Kurulunca verilecek diğer işleri yapmak.
MADDE 14. — Kanun Teklifinin 14 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 15. — Kanun Teklifinin 15 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 16. —KanunTeklifinin 16 ncı maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 17. —Kanun Teklifinin 17 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 18. — Kanun Teklifinin 18 inci
maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Şikâyet ve itirazları değerlendirme, danışma ve yardımcı hizmet birimleri
MADDE 19. — Kurumun danışma ve yardımcı hizmetleri, Hukuk Müşavirliği, Uluslararası İlişkiler, Eğitim ve Tanıtım, Bilgi İşlem, Personel ve İdarî Malî İşler Müdürlüklerince yürütülür.
Şikâyet ve itirazları değerlendirme amacıyla Genel Sekreter’e bağlı bir kurul oluşturulur.
Danışma ve Yardımcı Hizmet Birimleri Genel Sekretere bağlı olarak çalışır.
Personel ve nitelikleri
MADDE 20. —Kurum personeli hizmet akdi ile çalıştırılır. Kurumda bir göreve atananlar istekleri halinde Emekli Sandığı ile ilişkilendirilir.
Personelde aranacak özel nitelikler yönetmelikle belirlenir.
Kurumda çalıştırılacak personelin kadro unvanları ile kadro sayıları bu kanuna ekli kadro cetvelinde verilmiştir.
Hizmet akti ile sürekli istihdam edilen personele verilecek aylık ücret, en yüksek devlet memurunun her türlü ödemeler dahil ücretinin iki katını geçmemek üzere, Yönetim Kurulunca belirlenir. En yüksek devlet memuruna ödenenlerden, gelir vergisine tabi olmayanlar, bu kanuna göre de gelir vergisine tabi tutulmaz.
Emeklilik açısından Genel Sekreter, Müsteşar Yardımcısı, Genel Sekreter Yardımcıları ile Ana Hizmet Birim Başkanları Genel Müdür ile aynı seviyede kabul edilir. Diğer personelin durumu çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
Kurumun gelirleri
MADDE 21. —Kurumun gelirleri şunlardır:
a) Akredite edilmiş kuruluşların, yıl içinde akreditasyon kapsamındaki faaliyetleri karşılığı elde ettikleri brüt gelirlerinin % 1’i,
b)Yapılan hizmetler karşılığı alınacak ücretler,
c) Genel bütçeden yapılacak yardımlar,
d) Her türlü yardım ve bağışlar,
e) Kuruma ait taşınmazların gelirleri,
f) Yukarıda sayılan gelirlerin nemalandırılması suretiyle elde edilecek gelirler.
Türk Akreditasyon Kurumunun gelir-gider
fazlası kurumun bir sonraki yıl bütçesine aktarılır.
Çeşitli hükümler
MADDE 22. —Yönetim ve Denetim Kurulu üyelerinden üyelik niteliklerini herhangi bir şekilde kaybedenlerin üyelikleri, bu vasıfların kaybedildiğinin öğrenildiği tarihten itibaren herhangi bir işleme gerek kalmaksızın kendiliğinden düşmüş sayılır.
Kurumun para, evrak ve her çeşit malları devlet malı hükmündedir.
Yönetim ve Denetim Kurulu üyeleri ile kurum personeline suç teşkil eden fiil ve hareketlerinden dolayı Devlet Memurları hakkında tatbik edilen cezalar uygulanır. Ancak Yönetim ve Denetim Kurulu üyeleri ile kurum personeli hakkında Memurin Muhakematı Hakkında Kanunu Muvakkat hükümleri uygulanmaz.
Kurumun gelir ve giderleri ile ilgili tüm işlemleri, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu, 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanunu, 6245 sayılı Harcırah Kanunu ile bunların ek ve değişikliklerine tabi değildir.
Türk Akreditasyon Kurumunun, gelirleri, işlemleri ve gayrimenkulleri her türlü vergi, resim ve harçtan muaftır.
Yönetmelikler
MADDE 23. — Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmeliklerle belirlenir.
GEÇİCİ MADDE 1. — Kurumun; Kanununun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yılı geçmeyecek süre içinde ilk Genel Kurulu yapılıp organlarının teşekkül ettirilip, bütün görevlerini yapmaya hazır hale gelinceye kadar ki tüm destek hizmetleri Dış Ticaret Müsteşarlığı koordinatörlüğünde Türk Standartları Enstitüsü tarafından yürütülür.
GEÇİCİ MADDE 2. — Kurumun kendi kaynaklarıyla normal çalışma düzeyine gelinceye kadar geçecek süre içerisindeki harcamaları genel bütçeden karşılanır.
Bu konuda gerekli düzenlemeleri yapmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.
GEÇİCİ MADDE 3. —Kalite Akreditasyon Millî Konseyi adına teknik hizmet veren personel, bu Kanunda belirtilen nitelikleri taşımak ve kendilerinin ve Konsey Başkanının muvafakatları alınmak kaydıyla Geçici Madde 1’de belirtilen süre içinde kuruma nakledilebilir.
MADDE24. — Kanun Teklifinin 24 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 25. — Kanun Teklifinin 25 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİÎ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ
KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METNE EKLİ CETVEL
EK
KADRO CETVELİ
Kadro Unvanı Kadro Sayısı
Genel Sekreter 1
Genel Sekreter Yardımcısı 2
Başkan 4
Hukuk Müşaviri 1
Müdür 4
Teknik Personel 26
İdarî Personel 22
TOPLAM 60
SIRA SAYISI 123’ÜN SONU