Dönem : 21 Yasama Yılı : 4

T.B.M.M. (S. Sayısı : 815)

Mardin Milletvekili Metin Musaoğlu ve 11 Arkadaşının, Yükseköğretim Kurumları Teşkilâtı Hakkında 41 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulüne Dair Kanun ile 78 ve 190 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi ve İçtüzüğün 37 nci Maddesine Göre Doğrudan Gündeme

Alınmasına İlişkin Önerge (2/92)

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

23.6.1999 tarihinde vermiş olduğum, “Mardin Üniversitesi Kuruluşu” hakkındaki Kanun Teklifim, ilgili komisyonlarda süresi içinde görüşülmemiştir.

Bu nedenle, TBMM İçtüzüğünün 37 nci Maddesine göre Kanun Teklifimin doğrudan Genel Kurul Gündemine alınmasını saygılarımla arz ederim.

29.9.2000

Metin Musaoğlu

Mardin

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Yükseköğretim Kurumları Teşkilâtı Hakkında 41 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin DeğiştirilerekKabulüne Dair 2809 Sayılı Kanun ile 78 ve 190 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifimiz ve Gerekçemiz sunulmuştur.

Gereğini arz ederiz.

Saygılarımızla.

Metin Musaoğlu	Veysi Şahin	Hasan Ekinci
Mardin	Mardin	Artvin
Sait Değer	Mümtaz Yavuz	Faris Özdemir
Şırnak	Muş	Batman
Burhan İsen	Salim Ensarioğlu	Salih Sümer
Batman	Diyarbakır	Diyarbakır
Nurettin Atik	Hakkı Töre	Sebahattin Karakelle
Diyarbakır	Hakkâri	Erzincan

GEREKÇE

Mardin Güneydoğu Anadolu Bölgesinde 8891 km2 alana sahip, Ankara’ya 1009 km mesafede 1997 yılı nüfus sayımına göre 639 097 toplam nüfusu olan, Irak-Suriye kavşağında ipek yolu üzerinde bir ticarî geçiş ve bağlantı merkezidir.

İlimiz Adana-Habur otoban yolu üzerinde yer almakta olup, karayolu rahatlıkla kullanılabilmektedir. Yine Mardin Havaalanı yapımı tamamlanmış ve açılış hazırlıkları sürdürülmektedir. Tarihsel manada medeniyetimiz açısından önemli iki yoldan biri olan ipek yolunun canlandırılması için çalışmalar yürütülmektedir. İstanbul Haydarpaşa’dan başlayan Nusaybin İlçemizde son bulan tren yolunun yurtdışına uzatılması modernizasyonu üzerinde hassasiyetle durulmakta ve faaliyetler hızlandırılmaktadır. Mardin bu yönüyle bakıldığında hava, kara ve demiryolu ulaşım bağlantılarını oluşturmuş bir il görünümündedir. Ayrıca Türkiye için hayati önem taşıyan GAP projesinin merkezindedir.

Mardin M.Ö. 4. yüzyılda Sasani Devleti, M.Ö. 3000 yıllarından başlayarak daha önce Hurriler, Metler, Asurlar, Persler, Bizans dönemine kadar da Roma İmparatorluğu egemenliğinde kalmış, Büyük Selçuklu İmparatorluğu Artukoğulları Beyliğine başkent olmuş son olarak da 1517 tarihinde Çaldıran Savaşıyla Osmanlı İmparatorluğu toprakları içerisinde yer almıştır. 29 Ekim 1923 tarihinde de vilayet olmuştur.

Mardin İli etnik yapısıyla çeşitlilik göstermektedir. Müslüman, Hristiyan (Süryani), Yezidi, Kildani gibi topluluklar kendi öz benliklerini ve kültürlerini oluşturmuş ama yine de ortak noktalar bularak birarada yaşama felsefesini oluşturmuş bir hoşgörü ve kültürel zenginlikler şehridir.

Bünyesinde bu derece önemli medeniyetleri barındırmış olan Mardin İlinin tarifini yaparken Medeniyetler Merkezi nitelemesi sanırız ki yanlış olmaz. Gerçekten de Mardin Süryani Kadim Medeniyetlerinin ve inançlarının merkezidir. Bu yönüyle de dünyanın dört bir yanındaki Süryaniler için bir kutsal şehir vasfına sahiptir. Yine Dünya Medeniyetlerinden Yukarı Mezopotamya Medeniyetinin de merkezidir. Mimarî açıdan değerlendirildiğinde Dünya çapında tarihî binalara sahip olan Mardin, tüm ülkelerden gelen turistler için de vazgeçilmez bir tarzı yansıtmaktadır. Kısaca söylemek gerekirse, yaşadığı uygarlıkların yansıması şehir mimarisinde net olarak görülmektedir.

Bölgenin içinde bulunduğu ekonomik, sosyal, kültürel ve tarihî geçmişi Mardin’e bir üniversite kurulması için en önemli dayanaklardır.

Yıllardır baş gösteren terör olayları bölgede kalkınmanın önüne set çekmiş, türlü çabalara rağmen göç durdurulamamıştır.

Kuşkusuz bölgenin terör belasından kurtarılabilmesi sadece güvenlik önlemleri ile sınırlı değildir. Kalkınmanın temel unsurlarından birisini, belki de en başta gelenini eğitim olarak görmekteyiz. Bunun yolu da eğitim yatırımlarının artışından geçmektedir. Yani üniversite kurulmasıdır.

Mardin GAP projesinin merkezidir. GAP dahilinde Mardin ovasının sulanması ile beraber, mahallinde ziraî eğitim verilmesi son derece önem kazanmaktadır. Yine bazı laboratuvar çalışmalarının da mahallinde yapılması bilimsel olarak elzemdir. Bu zaruretten dolayı kuruluş teklifi yaptığımız Mardin Üniversitesinde Ziraat Fakültesi mutlaka kurulmalıdır.

Yine yukarıda açıkladığımız sebeplerden dolayı bir kutsal merkez olan ilimizde turizm faaliyetlerinin bilimsel bir standartta yürütülebilmesi için Turizm ve Otelcilik Meslek Yüksek Okulu kurulmaktadır.

Mardin İlinde halihazırda Millî Eğitim Bakanlığına bağlı 690 ilköğretim okulu, 33 lise mevcut olup, bu kurumlarda 124 000 öğrenci eğitimlerini sürdürmekte, bu öğrencilere 4800 öğretmen eğitim vermektedir.

Yine ilimizde Dicle Üniversitesine bağlı olarak faaliyet gösteren Mardin Meslek Yüksek Okulu ve Sağlık Meslek Yüksek Okulu bulunmaktadır. Önlisans düzeyinde faaliyet gösteren Mardin Meslek Yüksek Okulunda 3 bölümde (İnşaat, Elektrik ve Muhasebe) toplam 263 öğrenci, lisans düzeyindeki Sağlık Meslek Yüksek Okulunda ise 70 öğrenci olmak üzere toplam 333 öğrenci eğitimlerine devam etmektedir. Ayrıca Kredi Yurtlar Kurumuna bağlı olarak hizmet veren Mardin Yurdu 300 öğrenci kapasitelidir. İlimizdeki Yüksek Öğretim Kurumlarındaki öğrencilerimiz Dicle Üniversitesine bağlı olduklarından dolayı bu üniversitenin merkezinde (Diyarbakır) bulunan kütüphane, sağlık ve spor tesisleri gibi ortak kullanılan tesislerinden yeterince faydalanamadığı ve sosyal, kültürel ve sportif faaliyetlere katılamadığı da son derece açıktır.

Muhtelif sebeplerden dolayı Büyükşehirlerdeki gelişmiş Üniversitelerde çok sayıda Mardinli öğretim üyesi bulunmakta ve bu hemşehrilerimiz açılacak olan Mardin Üniversitesinde görev almak için büyük bir sabırsızlık ve heyecanla beklemektedirler.

Mardin İline Üniversite kurulması bir yandan bölge halkında eğitim seferberliği başlatacak ve motivasyon sağlayacak diğer yandan da ipek yolunun geçiş merkezinde bulunan ilimizin ticaret hacminde genişleme yaratacaktır.

Daha evvel belirttiğimiz gibi ilimiz Irak-Suriye kavşağındadır. Mardin’e kurulacak bir üniversite ülkemizin sınır komşularını da etkileyecek ve bölgede cazibe merkezi olma üstünlüğünüde beraberinde getirecektir.

Ayrıca üniversite kuruluşu ile birlikte bölge insanında şevk ve moral yükselecek, bu sayede Türkiye’nin dört bir yanındaki Mardinli hemşehrilerimizin de kendi memleketlerine yatırım yapmaları sağlanacaktır.

Özet itibariyle ifade edecek olursak Mardin Üniversitesinin açılmasının sosyal, kültürel, ekonomik yansımaları ve dış politikamız açısından çok faydalı sonuçları olacağını tahmin etmek doğaldır.

Sonuç olarak yukarıda belirtilen bilgiler ışığında ifade etmeliyiz ki; Mardin İli gerek sosyo-politik, gerekse jeopolitik konumu itibariyle kurulacak bir üniversiteye şiddetle ihtiyaç duymaktadır. Tüm mülkî idare birimlerimiz, sivil toplum örgütleri, belediye, valilik ve tüm hemşehrilerimiz üniversite açılmasını özlemle beklemekte ve hiçbir fedakârlıktan kaçınmayacaklarını her zeminde dile getirmektedirler.

İkibinli yılların eşiğinde olduğumuz şu günlerde gerçek bir Medeniyetler Merkezi olan ilimiz, üniversite kuruluşu ile beraber topyekûn kalkınma için start almış olacaktır. Bölgesel kalkınma dengesizlikleri ve eğitimde fırsat eşitsizliğinin giderilmesinde, üniversite lokomotifliğinde müreffeh, bilgi çağının gereklerine uygun yetişen aydın kafalı insanların rolünün büyüklüğü inkâr edilemez bir gerçektir.

Mardin Üniversitesinin kurulması sadece bir eğitim hamlesi olarak algılanmamalıdır. Mardin Üniversitesi İlimizin yıllar yılı süren makus talihini kırabilmesi için en büyük fırsattır. Kuşkusuz bu fırsat ilimize tanınmalı ve bu şans hemşehrilerimizden esirgenmemelidir. Çünkü Mardin ve Mardinli bunu haketmektedir.

MARDİN MİLLETVEKİLİ METİN MUSAOĞLU VE 11 ARKADAŞININ TEKLİFİ

YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI TEŞKİLÂTI HAKKINDA

41 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMENİN DEĞİŞTİRİLEREK

KABULÜNE DAİR KANUN İLE 78 VE 190 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE

KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TEKLİFİ

MADDE 1. - 28.3.1983 tarih ve 2809 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

EK MADDE 49. - Mardin’de Mardin Üniversitesi adıyla yeni bir üniversite kurulmuştur. Bu üniversite;

a) Rektörlüğe bağlı olarak yeni kurulan Fen-Edebiyat Fakültesi, Mühendislik Mimarlık Fakültesi, İktisadî ve İdarî Bilimler Fakültesi, Ziraat Fakültesi, Hukuk Fakültesi ve Eğitim Fakültesinden,

b) Dicle Üniversitesine bağlı iken bağlantısı değiştirilerek rektörlüğe bağlanan Mardin Meslek Yüksek Okulu, Sağlık Meslek Yüksek Okulu ve Rektörlüğe bağlı olarak yeni kurulan Turizm ve Otelcilik Meslek Yüksek Okulundan,

c) Rektörlüğe bağlı olarak yeni kurulan Sosyal Bilimler Enstitüsü ve Fen Bilimleri Enstitüsünden,

Oluşur.

MADDE 2. - 28.3.1983 tarihli ve 2809 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

GEÇİCİ MADDE - Bu Kanunla Mardin Üniversitesine bağlanan Yükseköğretim Kurumlarının teşkilâtı ile birlikte mevcut kadroları ve personeli ve bu kuruluşlar ile ilgili 1999 yılı bütçe ödenekleri, bütçedeki ödeneklerin tahakkuka bağlanma yetkileri, bina ve tesisleri, her türlü araç, gereç ve taşınmazları, demirbaş ve taşıtları ile birlikte her türlü taşınır ve taşınmaz malları başka bir işleme gerek kalmaksızın Mardin Üniversitesine devredilmiş sayılır.

MADDE 3. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 4. - Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.