Bazı Vergi Kanunlarında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı ve Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu (1/620)

T.C.

Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar 24.1.2000

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-7/388

Maliye Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 14.1.2000 tarihinde kararlaştırılan “Bazı Vergi Kanunlarında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

Avrupa Birliğine uyum çerçevesinde 1615 sayılı Gümrük Kanununu yürürlükten kaldıran 27.10.1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu 4.11.1999 tarihli ve 23866 sayılı Resmî Gazetede yayımlanmıştır. Bu Kanun, yayımını izleyen tarihten itibaren 3 ay sonra yürürlüğe girecektir.

İthalat işlemlerinin katma değer vergisi karşısındaki durumu Gümrük Kanunu hükümlerine paralel olarak belirlenmekte, Katma Değer Vergisi Kanununda GümrükKanununa atıflar yapılmaktadır. Bu nedenle Gümrük Kanununda yapılan değişiklik doğal olarak Katma Değer Vergisi Kanununu da doğrudan etkilemiştir. İthalat işlemleri ile ilgili olarak Katma Değer Vergisi Kanununda yer alan düzenlemelerin, 4458 sayılı Gümrük Kanununa paralel hale getirilmesi amacıyla bu Tasarı hazırlanmıştır.

Öte yandan, Tasarı ile, deprem veya sel felaketi nedeniyle zayi olan mallara ait katma değer vergisinin indirimine imkân tanınmaktadır.

Tasarı ile ayrıca, 4458 sayılı Gümrük Kanununun 5.2.2000 tarihinde yürürlüğe girmesi nedeniyle, 492 sayılı Harçlar Kanunu ile 1318 sayılı Finansman Kanununun taşıt alım vergisine ilişkin hükümlerinde düzenlemeler yapılmıştır.

Akaryakıt ürünlerindeki otomatik fiyatlandırma mekanizması vasıtasıyla dünya petrol fiyatlarındaki değişimler yurtiçi akaryakıt ürün fiyatlarına otomatik olarak yansımaktadır. 1999 yılının Mart ayından itibaren dünya petrol fiyatlarındaki hızlı yükselme nispî vergileme ile birleşince yurtiçi fiyatlar nedeniyle iç piyasadaki akaryakıt ürünleri fiyatı daha hızlı yükselmiştir. Vergilemede esas olan verginin fiyatlar karşısında zaman içinde tarafsız bir etkiye sahip olmasıdır. Bu Kanun ile nispî vergilemeden maktu vergilemeye geçilerek akaryakıt tüketim vergisi daha rasyonel bir yapıya kavuşturulmaktadır. Ancak enflasyonist ortamda maktu vergiler kısa zamanda aşınarak değerini yitirmektedir. Bu nedenle uygulanan maktu miktarlar toptan eşya fiyatları indeksine bağlanarak reel olarak değerini koruması sağlanmıştır.

Diğer taraftan tahsil edilen akaryakıt tüketim vergisinin Hazineye daha hızlı intikal ederek reel değerini koruması için vergi ödeme dönemi kısaltılmıştır.

Madde 1. – Madde ile; 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 16 ncı maddesinde yer alan ithalat istisnası, Gümrük Kanununun bazı maddelerine atıf yapılmak suretiyle düzenlenmiştir. Yapılan değişiklikle, yürürlükten kaldırılan 1615 sayılı Gümrük Kanunu maddelerine yapılan atıflar, yeni 4458 sayılı Gümrük Kanununun ilgili maddelerine uygun hale getirilmektedir.

Bu çerçevede, aktarma rejimi 4458 sayılı Gümrük Kanununda transit rejimi içerisinde düzenlendiğinden madde metninden çıkarılmış, gümrük sahası ibaresi, gümrük hizmetlerinin verildiği gümrüklü sahalar olarak değiştirilmiştir.

Aynı maddenin (2) numaralı fıkrasında yapılan düzenlemeyle, 4458 sayılı Gümrük Kanununun hariçte işleme rejimi ve geri gelen eşyaya ilişkin hükümlerine göre geri gelen eşyanın yurtdışında kazandığı değer farkının istisnaya dahil olmadığına açıklık getirilmektedir. Geri gelen eşyanın gümrük vergisi muafiyet veya istisnalarından yararlanamadığı hallerde, bu fıkra hükmünün uygulanamayacağı tabiidir.

Madde 2. – 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 49 uncu maddesi, gümrük vergisi teminata bağlanan işlemler için katma değer vergisinin de teminata bağlanmasını öngörmektedir.

İhraç edilecek ürünlerin imalinde kullanılacak maddelerin ithaline ait gümrük vergisinin çeşitli nedenlerle teminata bağlanamadığı durumlarda, katma değer vergisini teminata bağlatmak suretiyle işlem yaptırma konusunda Maliye Bakanlığına yetki verilmekte, bu gibi hallerde ortaya çıkabilecek sorunların giderilmesi amaçlanmaktadır. Öte yandan, teminatlı işlem yapılacak haller ile teminat uygulamasının usul ve esaslarını belirleme konusunda da Maliye Bakanlığı yetkili kılınmaktadır.

Madde 3. – Madde ile; Katma Değer Vergisi Kanununda geçen bazı ibareler 4458 sayılı Gümrük Kanununa uyumlu hale getirilmiştir.

Öte yandan, hizmetin Türkiye’de değerlendirilmesi halinde Türkiye’de vergilendirilmesini öngören düzenleme, mükerrer vergilendirmeye neden olduğundan ve Avrupa Birliği uygulamalarına uygun düşmediğinden kaldırılmaktadır. Böylelikle katma değer vergisi teorisine aykırılık giderilmekte ve uygulama güçlükleri ortadan kaldırılmaktadır.

Ayrıca, deprem ve sel felaketine maruz kalan mükelleflerin zayi olan mallarına ait yüklenilen katma değer vergilerinin indirilmesi konusunda Kanunda düzenleme yapılmak suretiyle uygulamaya açıklık getirilmektedir.

Madde 4. – Madde ile; 1615 sayılı Gümrük Kanununun yürürlükten kaldırılması ve yerine 27.10.1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanununun 5.2.2000 tarihinde yürürlüğe girmesi nedeniyle 2.7.1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununa ekli (8) sayılı tarifede bu değişikliğe paralel düzenlemelerin yapılması öngörülmüştür.

Öte yandan, Harçlar Kanununa bağlı tarifelerde yer alan bazı maktu harç tutarlarının zaman içinde reel değerlerini yitirmiş olması, bu değerlerin yeniden değerleme oranında artırılmasına rağmen yetersiz kalmasına yol açmaktadır. Yapılan düzenleme ile Bakanlar Kuruluna yeniden değerlemeye tabi tutulmuş harç tutarlarını değişen koşullara uygun şekilde belirleme imkânı verilmektedir. Ayrıca, (9) sayılı Tarifede yer alan teknik muayene harcı uygulamasında likit petrol gazı kullanan taşıtlar ile diğer taşıtlar tanım itibariyle ayrılmaktadır.

Madde 5. – Madde ile; yeni Gümrük Kanununun 5.2.2000 tarihinde yürürlüğe girmesi nedeniyle 1318 sayılı Finansman Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan muaflıklar yeniden düzenlenmiştir.

Madde 6. – Akaryakıt tüketim vergisinin nispi olarak alınması, dünyada petrol ürünlerinin fiyatlarında meydana gelen artışların tüketicilere daha yüksek oranlarda yansımasına neden olmaktadır. Ayrıca, dolaylı vergilerde uyumlaştırma yapılması gereken Avrupa Birliğine üye ülkelerde akaryakıt ürünlerinde maktu vergi uygulanmaktadır. Bu nedenlerle akaryakıt tüketim vergisi kapsamına giren ürünlerden alınacak vergi maktu olarak belirlenmiştir.

Ancak verginin maktu alınması nedeniyle vergi hâsılatında zaman içerisinde meydana gelecek aşınmayı önlemek üzere, maktu olarak belirlenen tutarların toptan eşya fiyatları indeksine göre aylık olarak artması öngörülmüştür. Ayrıca maktu tutarları Avrupa Para Birimi veya yabancı para birimleri karşılığı Türk Lirası olarak uygulatma ve bu uygulamanın hangi dönemler için yapılacağını belirleme konusunda Bakanlar Kuruluna yetki verilmektedir.

Bu şekilde uygulanan maktu vergi tutarlarının, her bir mal itibariyle ayrı ayrı veya topluca 50 katına kadar artırılması veya sıfıra kadar indirilmesi; ürün türleri, çeşitleri ve kullanım yerleri ile ithalatın şekline göre farklı tutarlar belirlenmesi; vergi uygulamasına esas alınacak birimlerin kilogram, litre, metreküp, kilokalori veya bunların alt ve üst katları olarak değiştirilmesi konusunda da Bakanlar Kuruluna yetki verilmektedir.

Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasların belirlenmesinde Maliye Bakanlığı yetkili kılınmaktadır.

Madde 7. – Mükelleflerce tahsil edilen akaryakıt tüketim vergisinin bir an önce Hazineye intikali amacıyla, vergilendirme dönemi 15 günlük dönemler olarak belirlenmiş, verginin de her dönemi izleyen 10 uncu günü akşamına kadar beyan edilerek ödenmesi öngörülmüştür. Vergilendirme dönemini gün, hafta veya ay olarak belirleme; beyanname verme ve ödeme süresini kısaltma veya azamî seviyesine kadar uzatma; bazı işlemlerde ithalatçıların vergiyi ithal edilen ürünlerin satışı aşamasında değil, ithal aşamasında ödemeleri konularında da Bakanlar Kuruluna yetki verilmiştir. Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenecektir.

Madde 8. – Madde ile; ithalatçılardan alınacak teminatı sınırlayan hüküm, madde metninden çıkarılarak, hem ithalatçıların global teminat vermelerine, hem de Maliye Bakanlığınca belirlenecek miktarda teminat mektubu alınmasına imkân tanınmaktadır.

Akaryakıt tüketim vergisinin maktu tutarlarda alınması ve vergi hâsılatının tamamının genel bütçe gelirlerine dahil edilmesi nedeniyle uygulama olanağı kalmayan vergi matrahı ve vergi hâsılatının dağılımı maddeleri Kanun metninden çıkarılmaktadır.

Öte yandan, düşük tutarda vergilendirilen malların amaç dışı kullanımı ve satışı ile bundan kaynaklanan haksız kazancın ve vergi ziyaının önlenmesi bakımından, bu malları yüksek tutarda vergiye tabi mal olarak kullanan veya satanların ziyaının uğratılan vergiyi ödemeleri ve bu vergiyle ilgili cezalara muhatap tutulmaları sağlanmıştır.

Geçici Madde 1. – Madde ile; Kanunun yayımlandığı ay içinde yapılan akaryakıt satışlarına ait akaryakıt tüketim vergisinin vergilendirme dönemi ile beyan ve ödeme süresi düzenlenmektedir.

Öte yandan, maktu vergi tutarlarında, 2000 yılı Mart, Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında ayın 16 ncı gününden geçerli olmak üzere, her ay % 2,6 oranında ayrıca artış yapılması öngörülmektedir.

Geçici Madde 2. – Madde ile; sınır ticareti kapsamında ithal edilen akaryakıt ürünlerine ilişkin olarak tahsil edilen akaryakıt tüketim vergisinden, sınır ticareti yapılan illerin özel idarelerine Bakanlar Kurulu Kararı ile belli bir oranda pay verilmesi düzenlenmektedir.

Madde 9. – Yürürlük maddesidir.

Madde 10. – Yürütme maddesidir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Plan ve Bütçe Komisyonu 26.1.2000

Esas No. : 1/620

Karar No. : 84

Maliye Bakanlığınca hazırlanarak, Bakanlar Kurulunca 24.1.2000 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça aynı gün Komisyonumuza havale edilen “Bazı Vergi Kanunlarında Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı” Komisyonumuzun 26.1.2000 tarihinde yaptığı 37 nci birleşimde, Hükümeti temsilen Maliye Bakanı Sümer Oral ile Maliye Bakanlığı ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı temsilcilerinin de katılımlarıyla, incelenip, görüşülmüştür.

Bilindiği gibi; Avrupa Birliği ile Türkiye arasında 6 Mart 1995 tarihinde yapılan ortaklık konseyi toplatısında alınan kararlar çerçevesinde 1 Ocak 1996 tarihinden itibaren Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği süreci başlamıştır. Gümrük Birliğine uyumu sağlamak amacıyla 1615 Sayılı Gümrük Kanununu yürürlükten kaldıran ve 5.2.2000 tarihinden itibaren yürürlüğe girecek olan 27.10.1999 tarihli ve 4458 sayılı Gümrük Kanunu çıkarılmıştır. Ülkemizde ithalat işlemlerinin katma değer vergisi karşısındaki durumu Gümrük Kanunu hükümlerine paralel olarak belirlenmekte ve Katma Değer Vergisi Kanununda Gümrük Kanununa atıflar yapılmaktadır. Bu nedenle, 4458 sayılı Gümrük Kanununda yapılan değişiklikler çerçevesinde Katma Değer Vergisi Kanununda gerekli düzenlemelerin yapılması gerekmektedir. Ayrıca, 492 sayılı Harçlar Kanunu ile 1318 sayılı Finansman Kanununda da 4458 sayılı Gümrük Kanununa paralel değişiklikler yapılması ihtiyacı ortaya çıkmıştır. Diğer yandan; ülkemizde deprem ve sel felaketi gibi durumlarda zayi olan eşyalara ait olan katma değer vergisinde indirim yapma imkânı yoktur. Bu durum, bu tür felaketlerle karşı karşıya kalan mükelleflerin mağduriyetlerine yol açmaktadır.

Ayrıca, 1999 yılının Mart ayından itibaren dünya petrol fiyatlarındaki hızlı yükselme nispî vergileme ile birleşince yurtiçi akaryakıt ürünlerinin fiyatları, akaryakıt ürünlerine uygulanan otomatik fiyatlandırma mekanizmasından dolayı hızla yükselmiştir. Vergilemede esas olanın, verginin fiyatlar karşısında zaman içinde tarafsız bir etkiye sahip olması gerektiği düşüncesi çerçevesinde, akaryakıt tüketim vergisinin daha rasyonel bir yapıya kavuşturulmasını teminen, nispî vergilemeden maktu vergilemeye geçilmesi önem arz etmektedir.

Tasarı ile:

- 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununda, yürürlükten kaldırılan 1615 sayılı Gümrük Kanununa yapılan atıfların, yeni 4458 sayılı Gümrük Kanununun ilgili maddelerine uygun hale getirilmesinin, deprem veya sel felaketi nedeniyle zayi olan mallara ait katma değer vergisinin indirimine imkân tanınmasının,

- 492 sayılı Harçlar Kanunu ile 1318 sayılı Finansman Kanununda 4458 sayılı Gümrük Kanununa paralel değişikliklerin yapılmasının,

- Akaryakıt tüketim vergisinde nispî vergilemeden maktu vergilemeye geçilmesi, bu nedenle vergi hâsılatında zaman içerisinde meydana gelecek aşınmayı önlemek amacıyla, maktu miktarların artış oranının toptan eşya fiyat endeksine bağlanmasının ve bu verginin Hazineye intikal süresinin 15 günlük dönemler olarak belirlenmesi ve verginin her dönemi izleyen 10 uncu günün akşamına kadar beyan edilerek ödenmesinin,

- Akaryakıt tüketim vergisinde yapılan değişiklikler çerçevesinde Akaryakıt Tüketim Vergisi Kanununun bazı maddelerinin yürürlükten kaldırılmasının,

- Maktu vergi tutarlarında, 2000 yılı Mart, Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında ayın 16 ncı gününden geçerli olmak üzere, her ay % 2.6 oranında ayrıca artış yapılmasının,

- Sınır ticareti kapsamında ithal edilen akaryakıt ürünlerine ilişkin olarak tahsil edilen akaryakıt tüketim vergisinden, sınır ticareti yapılan illerin özel idarelerine Bakanlar Kurulu kararı ile belli bir oranda pay verilmesinin,

amaçlandığı anlaşılmaktadır.

Tasarının tümü üzerinde yapılan müzakerelerde;

- Gümrük Kanununun, Avrupa Birliği Mevzuatına ve iç hukuk sistemimize uygun hale getirilmesi çerçevesinde çıkarıldığı, Tasarı ile öngörülen düzenlemelerin Avrupa Birliğine tam üyelik sürecinin başladığı bir dönemde önemli bir adım olarak değerlendirilmesinin gerektiği,

- Akaryakıt tüketim vergisinde uygulanacak maktu miktarların artış oranının, toptan eşya fiyat endeksi aylık artış oranına bağlanmasının enflasyonun gelecek dönemlere aktarılmasına yol açacağı,

- Kamu finansmanının iç borç faiz ödemeleri nedeniyle tıkanma noktasına geldiği, bu bağlamda tüm kamu harcamalarını kapsayacak reformun en kısa sürede Meclisin gündemine getirilmesi gerektiği,

- Vergi ödemenin bir vatandaşlık görevi olarak halkımıza benimsetilmesi gerektiği, üreten ve aynı zamanda ürettiği oranda tüketen bir toplum olmanın yolunun adil bir vergi sisteminin kurulmasından geçtiği,

- Ülkemizde vergi yükünün Avrupa Birliği ülkelerine oranla düşük olduğu, vergilemenin tüm toplum katmanlarına adil bir şekilde yaygınlaştırılmasının, bu çerçevede kayıt dışı ekonominin kayıt altına alınması ve ekonomideki dengesiz rekabet koşullarının makro bir şekilde ele alınarak düzenlenmesinin istikrar programının başarısı için gerekli olduğu,

- İstikrar programının başarısının, gelir ve harcama alanında yapılacak düzenlemelere bağlı olduğu,

- Akaryakıt tüketim vergisinin maktu uygulamasında Bakanlar Kuruluna verilen 50 katına kadar artırma yetkisinin; Meclis iradesinin en temel özelliği olan vergi koyma ve kaldırma hakkının devri anlamına gelebileceği,

- Hükümetin uygulamaya koyduğu istikrar programında, her şeyin öngörülen enflasyona göre endekslenmesine rağmen, akaryakıt tüketim vergisinin artış oranının tespitinde geriye dönük enflasyonun baz alındığı, bunun uygulanan sistem içinde bir dengesizliğe yol açabileceği,

-Ülkemizde toplanan vergilerin GSMH’nın % 20’si civarında olduğu, bu oranın yükseltilebilmesi için kayıt dışı kalan vergi konularının süratle Avrupa Birliği düzeyine indirilmesi gerektiği,

gibi görüş ve önerileri müteakip Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda ise;

- Akaryakıt tüketim vergisinin nispî sisteme göre uygulanmasının enflasyonist dönemlerde başvurulan bir yöntem olduğu, bu nedenle Hükümetimizce istikrar programı çerçevesinde ekonominin stabilizasyonu amacıyla maktu sisteme geçilmesinin amaçlandığı,

- Tasarı ile akaryakıt tüketim vergisinde öngörülen maktu vergi uygulamasının Avrupa Birliği ülkelerinde de yaygın olarak kullanıldığı, bu sistemin özelleştirme uygulamalarında ve Avrupa Birliğine uyum sürecinde önemli katkılarının olacağı,

- Öngörülen düzenlemelerin konuyla ilgili tarafların görüşleri alınarak hazırlandığı, gelir kaybına sebebiyet verecek bir durum olmadığı gibi, Hükümetin buradan ilave bir gelir beklemediği,

- Bakanlar Kuruluna verilen artırma yetkisi ile ekonomik değişikliklere paralel olarak akaryakıt tüketim vergisinin maktu oranlarını ayarlayabilme imkânının sağlandığı,

- 57 nci Hükümetin temel hedeflerinden birinin kamu kaynaklarının akılcı ve etkili kullanılması olduğu, bu temel hedef doğrultusunda 2000 Malî Yılı Bütçe Kanunu ile öngörülen düzenlemelerin uygulanmasına dönük çalışmaların en kısa sürede tebliğ veya bütçe uygulama talimatı olarak yayımlanacağı, ayrıca kayıt dışı kalan vergi konularının vergilendirilmesinin öncelikli hedefler arasında olduğu,

ifade edilmiştir.

Geneli üzerinde yapılan görüşmeleri müteakip tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerinin görüşülmesine geçilmiştir.

Tasarının;

- Çerçeve 2 nci maddesi ile 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 49 uncu maddesine eklenmesi öngörülen fıkraya; bu fıkra ile Maliye Bakanlığına tanınan yetkinin, global teminat uygulaması, teminat türü, şekli ve miktarını da kapsadığı hususuna açıklık getirmeye yönelik bir ibarenin ilave edilmesi suretiyle,

- 4 üncü maddesinde yer alan “mükerrer 138 inci maddesine 3986 sayılı Kanunun 12 nci maddesi ile eklenen fıkranın üçüncü cümlesindeki” ibaresinin “mükerrer 138 inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan”, “aynı cümledeki” ibaresinin “aynı fıkrada yer alan” şeklinde redaksiyona tabi tutulması suretiyle,

- Çerçeve 6 ncı maddesi ile değiştirilmesi öngörülen 3074 sayılı Akaryakıt Tüketim Vergisi Kanununun 4 üncü maddesinin; ikinci fıkrasının, maktu vergi tutarlarının her ay toptan eşya fiyatları endeksi oranında artırılması hususunun daha açık bir şekilde ifade edilmesini teminen yeniden düzenlenmesi, dördüncü fıkrasında yer alan “50 katına kadar artırmaya” ibaresinin, Bakanlar Kuruluna verilen, maktu vergi tutarlarını 50 katına kadar artırma yetkisinin, yüksek vergi tutarına tabi mallar için yüksek kaldığı görüşünden hareketle “en yüksek vergi tutarının iki katına kadar artırmaya” şeklinde değiştirilmesi suretiyle,

- Çerçeve 8 inci maddesi ile 3074 sayılı Kanunun mükerrer 5 inci maddesinin sonuna eklenen fıkranın; uygulamada yanlış anlamalara sebebiyet verilmemesi ve daha anlaşılır hale getirilmesi amacıyla yeniden düzenlenmesi suretiyle,

- Çerçeve 8 inci maddesinden sonra gelmek üzere;

5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa 11.8.1999 tarih ve 4444 sayılı Kanunla eklenen geçici 28 inci maddenin (a) bendinin üçüncü alt bendini, içinde bulunulan ekonomik koşullarda işletmelerin malî bünyelerinin güçlendirilmesi amacıyla; kurumların gayrimenkul ve iştirak satışından doğan kazançların sermayeye ilavesi nedeniyle ortaklarca elde edilen menkul sermaye iradı için beyanname verilmemesi ve başka gelirler nedeniyle verilen beyannamelere bu gelirin dahil edilmemesi, ayrıca, istisna kazançların stopaj oranını % 10’a kadar indirmeye Bakanlar Kuruluna yetki verilmesi doğrultusunda yeniden düzenleyen bir metnin, çerçeve 9 uncu madde olarak tasarıya ilave edilmesi,

213 sayılı Vergi Usul Kanununa; 17 Ağustos 1999 ve 12 Kasım 1999 tarihlerinde meydana gelen deprem felaketine maruz kalan kişilerden olan alacaklara uygulanmak üzere, bu alacakların değersiz alacak olarak nitelendirilebilmesi veya şüpheli alacak karşılığı ayrılabilmesi için Vergi Usul Kanununun 322 ve 323 üncü maddelerinin uygulanmasını kolaylaştıracak bir düzenlemenin, anılan Kanuna geçici 24 üncü ve tasarıya çerçeve 10 uncu madde olarak ilave edilmesi,

26.11.1999 tarihli ve 4481 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasını; yayın kuruluşlarının brüt reklam gelirlerinden alınan özel işlem vergisi tutarının, bu kuruluşlarca ödenen eğitime katkı payı tutarının % 10’u ile sınırlandırılması doğrultusunda yeniden düzenleyen bir metnin çerçeve 11 inci madde olarak tasarıya ilave edilmesi,

suretiyle,

-Çerçeve 1, 3, 5 ve 7 nci maddeleri ile geçici 1 ve 2 nci maddeleri aynen,

-Yürürlüğe ilişkin 9 uncu maddesinin, tasarının maddelerinde yapılan değişiklikler ve ilave edilen maddeler nedeniyle yeniden düzenlenmesi ve madde numarasının 12 olarak teselsül ettirilmesi suretiyle,

-Yürütmeye ilişkin 10 uncu maddesi ise, 13 üncü madde olarak aynen,

kabul edilmiştir.

Ayrıca, tasarının başlığı, içeriğinde yapılan değişikliklere paralel olarak yeniden düzenlenmiştir.

Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
 

	Başkan	Başkanvekili	Sözcü
	Metin Şahin	Mehmet Hanifi Tiryaki	Nihat Gökbulut
	Antalya	Gaziantep	Kırıkkale
	Kâtip	Üye	Üye
	Cafer Tufan Yazıcıoğlu	Sait Açba	Abdülkadir Akcan
	Bartın	Afyon	Afyon
		(İmzada bulunamadı)
	Üye	Üye	Üye
	Gaffar Yakın	Hikmet Uluğbay	Ali Uzunırmak
	Afyon	Ankara	Aydın
		(İmzada bulunamadı)
	Üye	Üye	Üye
	Zeki Ergezen	M.Altan Karapaşaoğlu	Oğuz Tezmen
	Bitlis	Bursa	Bursa
	(İmzada bulunamadı)
	Üye	Üye	Üye
	Süleyman Coşkuner	Hakkı Duran	Mücahit Himoğlu
	Burdur	Çankırı	Erzurum
	Üye	Üye	Üye
	Aslan Polat	Mehmet Dönen	Ramazan Gül
	Erzurum	Hatay	Isparta
		(İmzada bulunamadı)
	Üye	Üye	Üye
	Aydın Ayaydın	Yılmaz Karakoyunlu	Nesrin Nas
	İstanbul	İstanbul	İstanbul
	Üye	Üye	Üye
	Masum Türker	Hasan Metin	İlhami Yılmaz
	İstanbul	İzmir	Karabük
	Üye	Üye	Üye
	Necdet Tekin	Ali Gebeş	Ahmet Derin
	Kırklareli	Konya	Kütahya
	Üye	Üye	Üye
	Süleyman Çelebi	Veysi Şahin	Cevat Ayhan
	Mardin	Mardin	Sakarya
			(İmzada bulunamadı)
	Üye	Üye	Üye
	Ş. Ramis Savaş	Tarık Cengiz	Kemal Kabataş
	Sakarya	Samsun	Samsun
			(İmzada bulunamadı)
	Üye	Üye	Üye
	Lütfi Ceylan	Hasan Özgöbek	Bekir Gündoğan
	Tokat	Uşak	Tunceli

MADDE 1. – 25.10.1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 16 ncı maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) ve (c) bentleri ile (2) numaralı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“b) 4458 sayılı Gümrük Kanununun 167 nci maddesi [(5) numaralı fıkrasının (a) bendi ile (7) numaralı fıkrası hariç], geçici ithalat ve hariçte işleme rejimleri ile geri gelen eşyaya ilişkin hükümleri kapsamında gümrük vergisinden muaf veya müstesna olan eşyanın ithali, (Bu Kanunun 11 inci maddesinde düzenlenen ihracat istisnasından yararlanarak ihraç olunan ancak, Gümrük Kanununun 168, 169 ve 170 inci maddelerinde belirtildiği şekilde geri gelen eşyanın ithalat istisnasından faydalanabilmesi için, bu eşyayla ilgili olarak ihracat istisnasından faydalanılan miktarın gümrük idarelerine ödenmesi veya bu miktar kadar teminat gösterilmesi şarttır.)

c) Transit ve gümrük antreposu rejimleri ile serbest bölgeler, geçici depolama yerleri ve gümrük hizmetlerinin verildiği gümrüklü sahalarla ilgili hükümlerin uygulandığı mal ve hizmetler.

2. Gümrük Kanununa göre geri gelen eşyanın dışarıda bir işleme tâbi tutulması veya aslî kısmına bir ilave yapılması halinde eşyanın kazandığı değer farkı istisnaya dahil değildir.”

MADDE 2. – 3065 sayılı Kanunun 49 uncu maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“İhraç edilecek ürünlerin imalinde kullanılacak maddelerin ithalinde ödenmesi gereken katma değer vergisini teminata bağlatmak suretiyle işlem yaptırmaya, bu uygulamanın kapsamı ile usul ve esaslarını belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”

MADDE 3. – 3065 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin (j) bendinde yer alan, “gümrük hattından geçilmesi” ibaresi “gümrük bölgesine girilmesi veya gümrük bölgesinden çıkılması”, 12 nci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendinde yer alan “gümrük hattından geçerek” ibaresi “gümrük bölgesinden çıkarak”, 39 uncu maddesinin (2) numaralı fıkrasının (c) bendinde yer alan “gümrük hattından geçildiği” ibaresi “gümrük bölgesine girildiği veya gümrük bölgesinden çıkıldığı”, 6 ncı maddesinin (b) bendi “Hizmetin Türkiye’de yapılmasını veya hizmetten Türkiye’de faydalanılmasını”, 30 uncu maddesinin (c) bendi “Deprem veya sel felaketi nedeniyle zayi olanlar hariç olmak üzere zayi olan mallara ait katma değer vergisi” şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 4. – 2.7.1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun mükerrer 138 inci maddesine 3986 sayılı Kanunun 12 nci maddesi ile eklenen fıkranın üçüncü cümlesindeki “Bakanlar Kurulu, bu Kanuna bağlı tarifelerde yer alan maktu harçları” ibaresi, “Bakanlar Kurulu, bu Kanuna bağlı tarifelerde yer alan maktu harçları veya bu harçların yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle belirlenmiş olan tutarları” şeklinde, aynı cümledeki “on katına” ibaresi “yirmi katına” şeklinde, (8) sayılı tarifenin “VI- Meslek erbabına verilecek tezkere, vesika ve ruhsatnamelerden alınacak harçlar” başlıklı bölümünün (14) numaralı bendi ile aynı tarifenin “X- Gümrük Kanunu hükümlerine göre verilen ruhsatname harçları” başlıklı bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve (9) sayılı tarifenin “V- Teknik muayene harçları” başlıklı bölümüne, “muayenelerinden, (7 460 000 TL.)” bendinden sonra gelmek üzere “LPG tesisatı bulunan taşıtların yukarıdaki bent uyarınca yapılacak muayenelerinden (7 460 000 TL.)” bendi eklenmiştir.

“14. Gümrük müşavirlerine verilecek izin belgeleri :

Gümrük müşavirliği izin belgesi 171 200 000 TL.

Gümrük müşavir yardımcısı izin belgesi 85 580 000 TL.”

“X- Gümrük Kanunu hükümlerine göre verilen ruhsatname harçları :

1. Genel antrepo izin belgeleri :

a) Genel antrepo işletmeciliği izin belgelerinden :

-Açma 2 247 260 000 TL.

- İşletme (Her yıl için) 749 060 000 TL.

b) Yurtiçi gümrük hattı dışı eşya satış mağazası izin belgelerinden :

- Açma 1 498 160 000 TL.

- İşletme (Her yıl için) 749 060 000 TL.

c) Giriş-çıkış kapılarında gümrük hattı dışı eşya satış mağazası izin belgelerinden :

- Açma 1 498 160 000 TL.

- İşletme (Her yıl için) 749 060 000 TL.

d) Yat limanlarında gümrük hattı dışı eşya satış mağazası izin belgelerinden :

- Açma 1 498 160 000 TL.

- İşletme (Her yıl için) 749 060 000 TL.

e) Uluslararası faaliyetlerin gerektirdiği yerlerde gümrük hattı dışı eşya satış mağazası açma izin belgelerinden : 374 510 000 TL.

f) Gümrük hattı dışı eşya satış mağazalarına ait depo açma izin belgelerinden : 374 510 000 TL.

2. Özel antrepo izin belgeleri :

- Açma 1 123 600 000 TL.

- İşletme (Her yıl için) 556 440 000 TL.

3. Geçici depolama yeri izin belgeleri :

a) Geçici depolama yeri işletmeciliği izin belgelerinden :

- Açma 2 247 260 000 TL.

- İşletme (Her yıl için) 749 060 000 TL.

b) Eşya sahibine ait geçici depolama yeri izin belgelerinden :

- Açma 1 123 600 000 TL.

- İşletme (Her yıl için) 556 440 000 TL.”

MADDE 5. – 29.7.1970 tarihli ve 1318 sayılı Finansman Kanununun 3 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“b) 4458 sayılı Gümrük Kanununun 167 nci maddesinin (2) numaralı fıkrası kapsamında ithal edilen diplomatik taşıtlarla, aynı Kanunun 128 ilâ 134 üncü maddeleri kapsamında, Türkiye’ye geçici ve belirli bir süre için çalışmak, tetkik ve tahsilde bulunmak için gelen Türkiye Gümrük Bölgesi dışında yerleşik kişilerin beraberlerinde getirdikleri taşıtlar,”

MADDE 6. – 7.11.1984 tarihli ve 3074 sayılı Akaryakıt Tüketim Vergisi Kanununun 4 üncü maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Matrah ve Vergi Tutarı

Madde 4. – Akaryakıt tüketim vergisi, verginin konusuna giren malların satışı sırasında satış miktarı üzerinden aşağıda yazılı tutarlarda hesaplanır.
 

Kurşunsuz benzin	287 650 TL/Litre
Süper benzin	291 955 TL/Litre
Normal benzin	277 939 TL/Litre
Gazyağı	199 069 TL/Litre
Motorin	192 192 TL/Litre
Marine diesel	192 192 TL/Litre
Kalorifer yakıtı	53 547 TL/Kilogram
Fuel oil çeşitleri	7 620 TL/Kilogram
Sıvılaştırılmış petrol gazı çeşitleri	1 581 TL/Kilogram

(LPG, bütan, propan)

Yukarıda yer alan maktu vergi tutarları her ay, Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından aylık olarak ilan edilen toptan eşya fiyatları indeksinde bir önceki aya göre meydana gelen değişim oranında ve bu değişimin ilanını izleyen günden itibaren değişir.

Bakanlar Kurulu, maktu vergi tutarlarını Avrupa Para Birimi (EURO) veya yabancı para birimleri karşılığı Türk Lirası olarak uygulatmaya ve uygulama dönemlerini gün veya ay olarak belirlemeye yetkilidir.

Bakanlar Kurulu, yukarıdaki fıkralara göre uygulanan maktu vergi tutarlarını, her bir mal itibariyle ayrı ayrı veya topluca 50 katına kadar artırmaya veya sıfıra kadar indirmeye; bu sınırlar içerisinde ürün türleri, çeşitleri, kullanım yerleri veya ithalatın şekline göre farklı tutarlar belirlemeye; maktu vergi uygulanacak birimleri, kilogram, litre, metreküp, kilokalori veya bunların alt ve üst birimleri olarak değiştirmeye yetkilidir.

Maliye Bakanlığı bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”

MADDE 7. —3074 sayılı Kanunun 5 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 5.—Her ayın ilk 15 günlük birinci ve kalan günlerinden oluşan ikinci dönemlerinde yapılan satışlara ait Akaryakıt Tüketim Vergisi, bu dönemleri izleyen 10 uncu günün akşamına kadar, rafineri şirketleri ve ithalatı gerçekleştiren kuruluşların merkezlerinin bağlı olduğu vergi dairesine, şekli ve içeriği Maliye Bakanlığınca tespit edilecek beyanname ile beyan edilir ve aynı süre içinde ödenir.

Bakanlar Kurulu, vergilendirme dönemini gün veya ay olarak belirlemeye; beyanname verme ve ödeme süresini kısaltmaya; ithalatın şekline göre vergilendirmeyi ithal aşamasında gümrük idaresine yaptırtmaya yetkilidir. Maliye Bakanlığı bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”

MADDE8.—3074 sayılı Kanunun 3 üncü ve 6 ncı maddeleri ile mükerrer 5 inci maddesinin birinci fıkrasının son cümlesi yürürlükten kaldırılmış; mükerrer 5 inci maddesinin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Akaryakıt Tüketim Vergisine tâbi malları satın alanların, bu malları daha yüksek tutarda vergiye tâbi bir mal olarak kullanmak veya üçüncü kişilere satmak suretiyle vergi ziyaına sebebiyet vermeleri halinde, bunlar adına ziyaa uğratılan vergi tarh olunur ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 344 üncü maddesine göre vergi ziyaı cezası kesilir.”
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

GEÇİCİ MADDE 1. —Bu Kanunun yayımlandığı ay içinde yapılan satışlara ait Akaryakıt Tüketim Vergisi, izleyen ayın 10 uncu günü akşamına kadar bir beyanname ile beyan edilir ve aynı süre içinde ödenir.

7.11.1984 tarihli ve 3074 sayılı Akaryakıt Tüketim Vergisi Kanununun bu Kanunla değişik 4 üncü maddesine göre belirlenen maktu vergi tutarları, 2000 takvim yılı Mart, Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında her ayın 16 ncı gününden itibaren % 2,6 oranında artırılarak uygulanır.

GEÇİCİ MADDE 2. —Bakanlar Kurulu, sınır ticareti kapsamında ithal edilen mallara ilişkin olarak tahsil edilen Akaryakıt Tüketim Vergisinin % 5’ine kadarlık kısmını, sınır ticareti yapılan illerin özel idarelerine aktarmaya yetkilidir. Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar Maliye Bakanlığınca belirlenir.

MADDE 9. – Bu Kanunun 1, 2, 3, 4 ve 5 inci maddeleri 5.2.2000 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
 
 
 
 
 
 
 
 

MADDE 10. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
 

	Bülent Ecevit
	Başbakan
	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	En. ve Tab. Kay. Bak. ve Başb. Yrd. V.
	D. Bahçeli	H. H. Özkan	Y. Okuyan
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	R. Önal	Prof. Dr. T. Toskay	M. Keçeciler
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Prof. Dr. Ş. S. Gürel	S. Somuncuoğlu	Y. Yalova
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.
	M. Yılmaz	Prof. Dr. R. Mirzaoğlu	Y. Yalova
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	H. Gemici	Prof. Dr. Ş. Üşenmez	E. S. Gaydalı
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	F. Ünlü	Prof. Dr. A. Çay	M. A. İrtemçelik
	Adalet Bakanı	Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı
	Prof. Dr. H. S. Türk	S. Çakmakoğlu	S. Tantan
	Dışişleri Bakanı V.	Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı
	Prof. Dr. Ş. S. Gürel	S. Oral	M. Bostancıoğlu
	Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı	Ulaştırma Bakanı
	K. Aydın	Doç. Dr. O. Durmuş	Prof. Dr. E. Öksüz
	Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı	Sanayi ve Ticaret Bakanı
	Prof. Dr. H. Y. Gökalp	Y. Okuyan	A. K. Tanrıkulu
	Kültür Bakanı	Turizm Bakanı	Orman Bakanı
	M. İ. Talay	E. Mumcu	Prof. Dr. N. Çağan
		Çevre Bakanı
		F. Aytekin

 

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

MADDE 1. – Tasarının 1 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

MADDE 2. – 3065 sayılı Kanunun 49 uncu maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“İhraç edilecek ürünlerin imalinde kullanılacak maddelerin ithalinde ödenmesi gereken katma değer vergisini teminata bağlatmak suretiyle işlem yaptırmaya, teminata tabi işlemleri tespit etmeye, teminatın türü, şekli ve miktarı ile uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.”

MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

MADDE 4. – 2.7.1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun mükerrer 138 inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan “Bakanlar Kurulu, bu Kanuna bağlı tarifelerde yer alan maktu harçları” ibaresi, “Bakanlar Kurulu, bu Kanuna bağlı tarifelerde yer alan maktu harçları veya bu harçların yeniden değerleme oranı uygulanmak suretiyle belirlenmiş olan tutarları” şeklinde, aynı fıkrada yer alan “on katına” ibaresi “yirmi katına” şeklinde, (8) sayılı tarifenin “VI- Meslek erbabına verilecek tezkere, vesika ve ruhsatnamelerden alınacak harçlar” başlıklı bölümünün (14) numaralı bendi ile aynı tarifenin “X- Gümrük Kanunu hükümlerine göre verilen ruhsatname harçları” başlıklı bölümü aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve (9) sayılı tarifenin “V- Teknik muayene harçları” başlıklı bölümüne, “muayenelerinden, (7 460 000 TL.)” bendinden sonra gelmek üzere “LPG tesisatı bulunan taşıtların yukarıdaki bent uyarınca yapılacak muayenelerinden (7 460 000 TL.)” bendi eklenmiştir.

“14. Gümrük müşavirlerine verilecek izin belgeleri:

Gümrük müşavirliği izin belgesi 171 200 000 TL.

Gümrük müşavir yardımcısı izin belgesi 85 580 000 TL.”

“X - Gümrük Kanunu hükümlerine göre verilen ruhsatname harçları:

1. Genel antrepo izin belgeleri :

a) Genel antrepo işletmeciliği izin belgelerinden :

- Açma 2 247 260 000 TL.

- İşletme ( Her yıl için) 749 060 000 TL.

b) Yurt içi gümrük hattı dışı eşya satış mağazası izin belgelerinden:

- Açma 1 498 160 000 TL.

- İşletme (Her yıl için) 749 060 000 TL.

c) Giriş-çıkış kapılarında gümrük hattı dışı eşya satış mağazası izin belgelerinden:

- Açma 1 498 160 000 TL.

- İşletme (Her yıl için) 749 060 000TL.

d) Yat limanlarında gümrük hattı dışı eşya satış mağazası izin belgelerinden:

- Açma 1 498 160 000 TL.

- İşletme (Her yıl için) 749 060 000 TL.

e) Uluslararası faaliyetlerin gerektirdiği yerlerde gümrük hattı dışı eşya satış mağazası açma izin belgelerinden: 374 510 000 TL.

f) Gümrük hattı dışı eşya satış mağazalarına ait depo açma izin belgelerinden: 374 510 000 TL.

2. Özel antrepo izin belgeleri:

- Açma 1 123 600 000 TL.

- İşletme (Her yıl için) 556 440 000 TL.

3. Geçici depolama yeri izin belgeleri:

a) Geçici depolama yeri işletmeciliği izin belgelerinden:

- Açma 2 247 260 000 TL.

- İşletme (Her yıl için) 749 060 000 TL.

b) Eşya sahibine ait geçici depolama yeri izin belgelerinden:

- Açma 1 123 600 000 TL.

- İşletme (Her yıl için) 556 440 000 TL.”

MADDE 5. – Tasarının 5 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

MADDE 6. – 7.11.1984 tarihli ve 3074 sayılı Akaryakıt Tüketim Vergisi Kanununun 4 üncü maddesi başlığıyla birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Matrah ve Vergi Tutarı

Madde 4. – Akaryakıt tüketim vergisi, verginin konusuna giren malların satışı sırasında satış miktarı üzerinden aşağıda yazılı tutarlarda hesaplanır.
 

Kurşunsuz benzin	287 650 TL/Litre
Süper benzin	291 955 TL/Litre
Normal benzin	277 939 TL/Litre
Gazyağı	199 069 TL/Litre
Motorin	192 192 TL/Litre
Marine diesel	192 192 TL/Litre
Kalorifer yakıtı	53 547 TL/Kilogram
Fuel oil çeşitleri	7 620 TL/Kilogram
Sıvılaştırılmış petrol gazı çeşitleri	1 581 TL/Kilogram

(LPG, bütan, propan)

Maktu vergi tutarları her ay, bir önceki ayda uygulanan vergi tutarları esas alınmak suretiyle Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından aylık olarak ilan edilen toptan eşya fiyatları endeksinde bir önceki aya göre meydana gelen değişim oranında, bu değişimin ilanını izleyen günden itibaren değişir.

Bakanlar Kurulu, maktu vergi tutarlarını Avrupa Para Birimi (Euro) veya yabancı para birimleri karşılığı Türk Lirası olarak uygulatmaya ve uygulama dönemlerini gün veya ay olarak belirlemeye yetkilidir.

Bakanlar Kurulu, yukarıdaki fıkralara göre uygulanan maktu vergi tutarlarını, her bir mal itibariyle ayrı ayrı veya topluca en yüksek vergi tutarının iki katına kadar artırmaya veya sıfıra kadar indirmeye; bu sınırlar içerisinde ürün türleri, çeşitleri, kullanım yerleri veya ithalatın şekline göre farklı tutarlar belirlemeye; maktu vergi uygulanacak birimleri kilogram, litre, metreküp, kilokalori veya bunların alt ve üst birimleri olarak değiştirmeye yetkilidir.

Maliye Bakanlığı bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”

MADDE 7. – Tasarının 7 nci maddesi aynen kabul edilmiştir
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

MADDE 8. – 3074 sayılı Kanunun 3 üncü ve 6 ncı maddeleri ile Mükerrer 5 inci maddesinin birinci fıkrasının son cümlesi yürürlükten kaldırılmış; Mükerrer 5 inci maddesinin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Akaryakıt tüketim vergisine tabi malları satın alanların, bu malları daha yüksek tutarda vergiye tabi bir mal olarak kullanmak veya üçüncü kişilere satmak suretiyle vergi ziyaına sebebiyet vermeleri halinde, ziyaa uğratılan vergi bunlar adına tarh olunur ve tarhiyata 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 344 üncü maddesine göre vergi ziyaı cezası uygulanır.”

MADDE 9. – 3.6.1949 tarihli ve 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa 11.8.1999 tarih ve 4444 sayılı Kanunla eklenen Geçici 28 inci maddenin (a) bendinin üçüncü alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Bu kazançların sermayeye ilavesi nedeniyle ortaklarca elde edilen menkul sermaye iradı için beyanname verilmez, başka gelirler nedeniyle verilen beyannameye bu gelir dahil edilmez. Üretim tesislerinin ve bu tesislere ilişkin gayrimenkullerin tamamının veya bir kısmının teşvik belgeli yatırım yapmak veya kurulacak bir sermaye şirketine veya yeni kurulacak yabancı ortaklı bir anonim şirkete aynî sermaye olarak konulmasından doğan ve bu maddeye göre vergiden müstesna tutulan kazançlar, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının 6 numaralı bendinin b-ii alt bendine göre vergi tevkifatına tabi tutulmaz. Bu hüküm uyarınca vergiden istisna edilen diğer kazançlar için ise bu vergi tevkifatı % 15 olarak uygulanır. Bakanlar Kurulu bu oranı % 10’a kadar indirmeye yetkilidir.”

MADDE 10. – 4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununa aşağıdaki Geçici 24 üncü madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 24. – 17.8.1999 ve 12.11.1999 tarihlerinde deprem felâketine maruz kalan yörelerde, gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyet kaydı bulunan kişilerden alacağı bulunan mükellefler, bu Kanunun 322 ve 323 üncü maddeleri hükümlerinin uygulanmasında bu madde hükmünü de dikkate alırlar.

Karşılık ayrılmak veya zarar yazılmak istenen alacak;

1. Alacağın bulunduğu yerdeki deprem tarihinden önce doğmuş olmalıdır.

2. Varlığı Vergi Usul Kanununda sayılan belgeler ile tevsik edilmelidir.

Borçlunun malvarlığının en az üçte birini kaybettiğine ilişkin olarak açılmış tespit davası üzerine verilen karar, alacağın dava veya icra safhasına geldiğini gösterir ve bu nevi alacaklar için pasifte karşılık ayrılabilir.

Alacaklı ve borçlunun her türlü muvazaadan ari olarak sulh olmaları ve bu konuda düzenleyecekleri bir belgeyi karşılıklı olarak imzalamaları halinde bu belge kanaat verici belge sayılır ve belgeye konu alacak değersiz alacak addolunur.

Maliye Bakanlığı 3568 sayılı Kanuna göre yetki almış meslek mensubunca düzenlenmiş ve üçüncü fıkrada belirtilen şartların mevcudiyetini gösteren tasdik raporunu kanaat verici vesika olarak kabul edebilir. Ancak bu vesika borçlu yönünden vazgeçilen alacak sayılmaz.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul Maliye Bakanlığınca belirlenir.”

MADDE 11. – 26.11.1999 tarihli ve 4481 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“31.12.2000 tarihine kadar uygulanmak üzere, 16.8.1997 tarihli ve 4306 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesinin A fıkrasında belirtilen işlemler ve kâğıtlar için ödenen eğitime katkı payı tutarı kadar ayrıca özel işlem vergisi ödenir. Şu kadar ki; 16.8.1997 tarihli ve 4306 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesinin A fıkrasının 8 numaralı bendine göre ödenecek özel işlem vergisinin tutarı, ödenen eğitime katkı payı tutarının % 10’unu geçemez. 16.8.1997 tarihli ve 4306 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesinin A fıkrasının 10, 11 ve 12 numaralı bentlerinde yer alan hükümler özel işlem vergisi hakkında da uygulanır.”

GEÇİCİ MADDE 1. – Tasarının Geçici 1 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
 
 
 
 

GEÇİCİ MADDE 2. – Tasarının Geçici 2 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.
 
 
 
 

MADDE 12. – Bu Kanunun;

- 1, 2, 3, 4 ve 5 inci maddeleri 5.2.2000 tarihinde,

- 6, 7, 8 ve 11 inci maddeleri 1.2.2000 tarihinde,

- 9 uncu maddesi 1999 yılı gelirlerine de uygulanmak üzere yayımı tarihinde,

- 10 uncu maddesi 31.12.1999 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,

- diğer hükümleri yayımı tarihinde,

yürürlüğe girer.

MADDE 13. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.