Dönem : 21 Yasama Yılı : 3

T.B.M.M. (S. Sayısı : 535)

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Fransa Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Nükleer Enerjinin Barışçıl Amaçlı Kullanımı İçin İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji ve Dışişleri Komisyonları Raporları (1/688)

T.C.

Başbakanlık 16.5.2000

Kanunlar ve Kararlar

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-93/2372

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlarkurulunca 1.5.2000 tarihinde kararlaştırılan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Fransa Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Nükleer Enerjinin Barışçıl Amaçlı Kullanımı İçin İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

GEREKÇE

Türkiye artan enerji ihtiyacını karşılamak ve enerji kaynaklarını çeşitlendirmek, diğer taraftan nükleer teknolojideki gelişmeleri ülkemiz ekonomisine yansıtabilmek amacıyla çaba harcamaktadır. Bu çerçevede, ülkemizde bir nükleer santral kurulması kararı verilmiştir.

Akkuyu’da kurulması öngörülen nükleer santral ihalesinin şartnamesi uyarınca, ihaleyi kazanan şirket ile imzalanacak sözleşmenin yürürlüğe girebilmesi için bu şirketin ait olduğu ülke ile nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla kullanımına ilişkin ikili işbirliği anlaşması yapılması gerekmektedir. Söz konusu ihaleye katılan konsorsiyumlardan birisi olan NPI içinde Fransız firması Framatom da yer aldığından Fransa ile nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla kullanımına ilişkin bir çerçeve anlaşma imzalanması zarureti hasıl olmuştur.

Söz konusu Anlaşma, nükleer santrallere yakıt temini için gerekli tesis ve hizmetlerle birlikte, nükleer güç santrallerinin tasarımı, inşaası ve işletilmesi için gerekli malzeme, teçhizat ve teknolojinin transferini öngören hükümler içermekte ve genel olarak nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla kullanımına ilişkin işbirliğinin çerçevesini çizmektedir.

Söz konusu Anlaşma, öngördüğü işbirliği imkânları sayesinde ülkemizdeki nükleer teknoloji ile ilgili çalışmalara önemli ölçüde katkı sağlayacaktır.

Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar,

Bilgi ve Teknoloji Komisyonu 5.6.2000

Esas No. : 1/688

Karar No. : 32

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

“Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Fransa Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Nükleer Enerjinin Barışçıl Amaçlı Kullanımı İçin İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” Komisyonumuzun, Dışişleri Bakanlığı temsilcilerinin de katıldığı 1.6.2000 tarihinde yaptığı toplantıda incelenip görüşüldü.

Kanun Tasarısının geneli üzerinde yapılan görüşmeler tamamlandıktan sonra gerekçesi olumlu mütalaa edilerek Komisyonumuzca maddelerinin müzakeresine geçilmesi oybirliği ile kabul edilmiştir.

Kanun Tasarısının 1, 2 ve 3 üncü maddeleri Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

İşbu raporumuz havalesi gereği Dışişleri Komisyonuna gönderilmek üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile sunulur.

Başkan	Başkanvekili
Oktay Vural	Miraç Akdoğan
İzmir	Malatya
Sözcü	Kâtip
Fahrettin Gülener	Cumali Durmuş
Bursa	Kocaeli
Üye	Üye
Halit Dikmen	Ali Rıza Gönül
Aydın	Aydın
Üye	Üye
Kenan Sönmez	Orhan Şen
Bursa	Bursa
Üye	Üye
Hüseyin Karagöz	Mustafa Geçer
Çankırı	Hatay
Üye	Üye
Akif Serin	Nevzat Taner
İçel	Kahramanmaraş
Üye	Üye
Ahmet Arkan	Özkan Öksüz
Kocaeli	Konya
Üye	Üye
Eyüp Doğanlar	Mükerrem Levent
Niğde	Niğde

Dışişleri Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Dışişleri Komisyonu 9.10.2000

Esas No. : 1/688

Karar No. : 172

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Fransa Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Nükleer Enerjinin Barışçıl Amaçlı Kullanımı İçin İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı Komisyonumuzun 21 Haziran 2000 tarihli 39 uncu birleşiminde Dışişleri Bakanlığı temsilcileri ile Türkiye Atom Enerjisi Kurumu yetkililerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.

Türkiye’nin artan enerji ihtiyacını karşılamak için Akkuyu’da kurulması öngörülen nükleer santral ihalesinin şartnamesi uyarınca ihaleyi kazanan şirketin ait olduğu ülke ile nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla kullanılmasına ilişkin bir çerçeve anlaşma imzalanması ihtiyacını karşılamak amacıyla hazırlanan Tasarı Komisyonumuzca uygun görülerek kabul edilmiştir.

Raporumuz Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.

Başkanvekili	Sözcü
B. Suat Çağlayan	Mehmet Kaya
İzmir	Kahramanmaraş
Üye	Üye
Müjdat Kayayerli	Nesrin Ünal
Afyon	Antalya
Üye	Üye
Teoman Özalp	Hasan Erçelebi
Bursa	Denizli
Üye	Üye
Mahmut Erdir	Mustafa Yaman
Eskişehir	Giresun
Üye	Üye
Azmi Ateş	İrfan Gündüz
İstanbul	İstanbul
(Muhalif, imzada bulunamadı)
Üye	Üye
Hüseyin Kansu	Osman Yumakoğulları
İstanbul	İstanbul
Üye	Üye
Rahmi Sezgin	Basri Coşkun
İzmir	Malatya
Üye	Üye
M. Necati Çetinkaya	Birol Büyüköztürk
Manisa	Osmaniye

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE FRANSA CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA NÜKLEER ENERJİNİN BARIŞÇIL AMAÇLI KULLANIMI İÇİN İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR

KANUN TASARISI

MADDE 1. - 21 Eylül 1999 tarihinde Paris’te imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Fransa Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Nükleer Enerjinin Barışçıl Amaçlı Kullanımı İçin İşbirliği Anlaşması”nın onaylanması uygun bulunmuştur.

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE FRANSA CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA NÜKLEER ENERJİNİN BARIŞÇIL AMAÇLI KULLANIMI İÇİN İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR

KANUN TASARISI

MADDE 1. - Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2. - Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. - Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Bülent Ecevit
Başbakan
Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	En. ve Tab. Kay. Bak. ve Başb. Yrd. V.
D. Bahçeli	H. H. Özkan	R. K. Yücelen
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
R. Önal	Prof. Dr. T. Toskay	M. Keçeciler
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
Prof. Dr. Ş. S. Gürel	S. Somuncuoğlu	Y. Yalova
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
M. Yılmaz	Prof. Dr. R. Mirzaoğlu	R. K. Yücelen
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
H. Gemici	Prof. Dr. Ş. Üşenmez	E. S. Gaydalı
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
F. Ünlü	Prof. Dr. A. Çay	M. A. İrtemçelik
Adalet Bakanı V.	Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı
H. H. Özkan	S. Çakmakoğlu	S. Tantan
Dışişleri Bakanı V.	Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı
Prof. Dr. Ş. S. Gürel	S. Oral	M. Bostancıoğlu
Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı	Ulaştırma Bakanı
K. Aydın	Doç. Dr. O. Durmuş	Prof. Dr. E. Öksüz
Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı	Sanayi ve TicaretBakanı
Prof. Dr. H. Y. Gökalp	Y. Okuyan	A. K. Tanrıkulu
Kültür Bakanı	Turizm Bakanı	Orman Bakanı
M. İ. Talay	E. Mumcu	Prof. Dr. N. Çağan
	Çevre Bakanı
	F. Aytekin

TÜrkİye Cumhurİyetİ Hükümetİ

İle

Fransa Cumhurİyetİ Hükümetİ

ArasInda

Nükleer Enerjİnİn BarIşçIl AmaçlI KullanImI İçİn

İşbİrlİğİ AnlaşmasI

Aşağıda Taraflar olarak adlandırılacak olan

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti

ve

Fransa Cumhuriyeti Hükümeti

İki ülke arasında dostluk bağlarını geliştirme kararlılıklarını BEYAN EDEREK;

Her iki ülkenin menfaati ve Tarafların dış nükleer politikalarını düzenleyen ilkeler çer-çevesinde nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla kullanımı alanında işbirliğini genişletme ve güç-lendirme İSTEKLERİNİ VURGULAYARAK;

1 Temmuz 1968 tarihli Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi (NSYÖ) Antlaşması’na, nükleer silah donanımsız bir ülke olarak Türkiye Cumhuriyeti ve nükleer silah donanımlı bir ülke olarak Fransa Cumhuriyetinin taraf bulunmaları ve aynı zamanda NSYÖ Antlaşması çerçevesindeki yükümlülüklerin yerine getirilmesini teminen Türkiye Cumhuriyeti ile Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (bundan böyle U.A.E.A. olarak adlandırılacaktır) arasındaki 30 Haziran 1981 tarihli Anlaşma ile her iki ülkenin NSYÖ Antlaşmasının ilişkin taahhütleri GÖZ ÖNÜNDE BULUNDURULARAK,

AŞAĞIDAKİ HUSUSLARDA MUTABAKATA VARMIŞLARDIR :

Madde I

İşbu Anlaşma çerçevesinde,

a) “Barışçıl amaçlı kullanım”, münhasıran askerî amaçlı olmayan kullanım demektir.

b) “Malzeme”, UAEA tarafından yayınlanan INFCIRC/254/Rev.3/Part.1 rumuzlu Nükleer Tedarikçiler Grubu yönergesinin Ek B 2 nci fıkrasında belirtildiği şekilde reaktörlerde kullanılacak nükleer olmayan malzemeler demektir.

c) “Nükleer madde”, UAEA statüsünün XX nci maddesinde tanımlandığı üzere, “kaynak madde” veya “özel bölünebilir madde” demektir.

d) “Teçhizat”, UAEA tarafından INFCIRC/254/Rev.3/Part.1 belgesi olarak yayınlanan Nükleer Tedarikçiler Grubu Yönergesinin Ek B 1, 3, 4, 5, 6 ve 7 nci fıkralarında belirtilen temel bileşenler anlamına gelmektedir.

e) “Tesisler”, UAEA tarafından INFCIRC/254/Rev.3/Part.1 belgesi olarak yayınlanan Nükleer Tedarikçiler Grubu Yönergesinin Ek B 1, 3, 4, 5, 6 ve 7 nci fıkralarında belirtilen tesisler demektir.

f) “Teknoloji” teriminden söz konusu belge ekinde yer alan maddelerin “geliştirilmesi”, “üretimi” veya “kullanımı” için, süreli yayın veya kitaplar aracılığıyla kamuoyuna duyurulan veya yayınına hiçbir sınırlama getirilmeksizin uluslararası düzeyde ulaşılabilen bilgiler dışında, gerekli özel bilgiler anlaşılmalıdır.

Bu bilgiler “teknik veri” veya “teknik yardım” mahiyetinde olabilir.

“Geliştirme”den, özellikle prototiplerin tasarımı, montajı, testine ilişkin analizler, çalışmalar ve araştırmalar ile uygulama planları gibi “üretim” öncesi herhangi bir aşama kastedilmektedir.

“Üretim”den, tüm üretim aşamaları kastedilmektedir.

“Kullanım”dan uygulamaya, tesisin kurulması (tesisin kurulacağı alandaki montaj işlemleri de dahil), bakım, onarım ve yenileme amaçlı sökme ile yeniden montaj işlemi kastedilmektedir.

“Teknik yardım”, öğretim, meslekî yeterlilik kazandırma, eğitim, pratik bilgi edindirme ve danışmanlık hizmetleri gibi şekillerde olabilir.

“Teknik veriler”, yazılı olabileceği gibi disket, manyetik teyp ve bilgisayar diskinde kayıtlı çizim, ozalit, şema, kullanım kitapçığı ve yönergelerden oluşabilir.

g) “Bilgiler”den kamuya açık bilgi, belge ve verilerin dışında, niteliği ne olursa olsun somut olarak iletilebilen, işbu Anlaşma kapsamına giren ve malzeme, teçhizat, tesis veya teknolojiyle ilgili bilgi, belge ve veriler kastedilmektedir.

Madde II

1. Taraflar, nükleer politikalarını yönlendiren esaslar çerçevesinde ve işbu Anlaşma hükümlerine uygun olarak, ayrıca imzaladıkları nükleer silahların yayılmasını önleyici uluslararası anlaşma ve taahhütler çerçevesinde nükleer enerjinin barışçıl amaçlarla kullanımı alanında işbirliğini geliştirmeyi hedeflemektedirler.

2. Birinci fıkrada sözü edilen işbirliği aşağıdaki alanları kapsayabilir:

- temel ve uygulamalı araştırma,

- tarım, tıp ve sanayi alanlarında nükleer enerji uygulamalarını geliştirme

- elektrik enerjisi üretimi için nükleer enerjinin kullanımı,

- nükleer güvenlik, radyasyondan korunma ve çevrenin korunması,

- nükleer yakıt ve atıkların yönetimi,

- uranyum ve toryum kaynaklarının aranması ve işletilmesi,

veya Tarafların karşılıklı mutabakatıyla kabul edilecek herhangi bir alan.

3. İşbirliği aşağıda belirtilen şekilde olabilir:

- Tarafların mutabık kalması durumunda uranyumun zenginleştirilmesi de dahil olmak üzere, nükleer santrallara yakıt temini için gerekli tesis ve hizmetlerle birlikte nükleer güç santrallarının tasarımı, inşaası ve işletilmesi için gereken malzeme, teçhizat ve teknolojinin Fransa Cumhuriyetinden Türkiye Cumhuriyetine transferi,

- bilimsel ve teknik personel değişimi ve eğitimi;

- bilimsel ve teknik bilgilerin değişimi;

- bir Tarafın araştırma-geliştirme faaliyetlerine diğer Tarafın bilimsel ve teknik personelinin katılımı;

- kaynakların her iki Tarafça eşit oranda taahhüt edilmesi durumunda ortak araştırma ve deneyler de dahil olmak üzere araştırma ve mühendislik faaliyetlerinin birlikte yürütülmesi;

- bilimsel ve teknik konferans ve sempozyumların düzenlenmesi;

- malzeme, nükleer madde, teçhizat, teknoloji ve hizmet temini;

veya Tarafların mutabakatıyla belirlenen herhangi bir işbirliği şekli.

Madde III

II nci maddede tanımlanan işbirliği uygulama şartları işbu Anlaşma hükümlerine uygun olarak, aşağıda sıralanan şekilde her durum için ayrı ayrı belirtilmelidir:

- özellikle bilimsel ve teknik değişim program ve koşullarının belirlenmesi için Taraflar veya ilgili kurumlar arasında özel anlaşmalar yoluyla;

- sanayi projelerinin hayata geçirilmesi ve malzeme, nükleer madde, teçhizat, tesisler veya teknoloji temini için, ilgili kurumlar arasında imzalanan sözleşmeler yoluyla.

Madde IV

İşbu Anlaşmanın ve III üncü maddede belirtilen özel anlaşma ve sözleşmelerin tamamıyla uygulanmasını sağlamak için, Taraflar yetkileri dahilinde gereken bütün idarî, malî ve gümrük tedbirlerini alacaklardır.

Madde V

Bu işbirliğini kolaylaştırmak amacıyla, Taraflar gerektiğinde ve sırasıyla Türkiye Cumhu-riyetinde veya Fransa Cumhuriyetinde toplanacak olan Ortak İrtibat Grubu kuracaklardır. Ortak İrtibat Grubu, işbirliği faaliyetlerinin gelişimini gözden geçirecek ve işbirliğinin teşviki için gerekebilecek tedbirler üzerinde görüş alışverişinde bulunacaktır. Ayrıca, belirli konuları görüşmek üzere Ortak Uzman Grupları da atanabilir.

Madde VI

Taraflar, veren Tarafça gizli olarak nitelendirilen teknik belge ve bilgilerin bu özelliğini koru-yacak ve güvenliğini sağlayacaklardır. Bu amaçla, karşılıklı verilen belge ve bilgiler, belge ve bilgileri veren Tarafın yazılı onayı olmaksızın, kamuya veya özel üçüncü şahıslara iletilmeyecektir.

Madde VII

İşbu Anlaşmada öngörülen işbirliği çerçevesinde doğan telif hakları, bu anlaşmanın III üncü maddesinde belirtilen her bir özel anlaşma ve sözleşme için ayrı ayrı verilecektir.

Madde VIII

Taraflar, işbu Anlaşma çerçevesinde transfer edilen malzeme, nükleer madde, teçhizat, tesisler ve teknoloji ve ayrıca yan ürün olarak elde edilen veya geri kazanılan nükleer maddelerin yalnızca barışçıl amaçlarla kullanılmasını teminat altına alacaklardır.

Madde IX

1. Türkiye Cumhuriyetinin yetkisi dahilindeki ülke topraklarında veya Türkiye Cumhuriye-tinin gözetimi altında başka bir mahalde yürütülen nükleer faaliyetlerde kullanılan bütün nükleer maddelerin tabi bulunduğu NSYÖ Antlaşması çerçevesindeki teminatların uygulanması üzerine Türkiye Cumhuriyeti ile UAEA arasında 30 Haziran 1981 tarihinde imzalanmış bulunan Anlaşma uyarınca, Türkiye Cumhuriyetinin elinde bulunan veya ithal edilen ve ayrıca yan ürün olarak geri kazanılan veya elde edilen nükleer maddelerin bütün ardışık ürünleri UAEA’nın kontrolüne tabi olacaktır.

2. İşbu Anlaşma çerçevesinde Fransa Cumhuriyetine transfer edilen ve bu amaçla gönderen Tarafça bildirimde bulunulan tüm nükleer maddeler ve ayrıca yan ürün olarak geri kazanılan veya elde edilen nükleer maddeler, söz konusu teminatların Fransa’da uygulanması için, Fransa ile Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu ve UAEA arasında, 27 Temmuz 1978 tarihlerinde imzalanan anlaşma uyarınca, Avrupa Atom Enerjisi Topluluğu ve UAEA tarafından uygulanan teminat sistemine tabi olacaktır.

Madde X

İşbu Anlaşmanın VIII inci maddesinde belirtilen UAEA teminatları, Taraflardan herhangi birinin toprakları üzerinde uygulanmaya konulamadığı takdirde Taraflar, işbu Anlaşma kapsamında transfer edilen veya sağlanan nükleer maddeleri ve ayrıca yan ürün olarak geri kazanılan veya elde edilen nükleer maddelerin bütün ardışık ürünlerini, karşılıklı mutabakata varılmış ve bu tür nükleer maddeler için UAEA’nın önceleri uyguladığına eşdeğer etkinliğe ve kapsama sahip bir teminat sistemine tabi kılmak için derhal birbirleriyle irtibat kurmayı üstlenirler.

Madde XI

İşbu Anlaşmanın VIII inci maddesinde bahsedilen malzeme, nükleer madde, teçhizat, tesisler ve teknoloji;

a) İşbu Anlaşmanın XII nci maddesinde belirtilen hükümler uyarınca, alıcı Tarafın yetki alanının dışına transfer veya tekrar transfer edilinceye veya

b) Taraflar karşılıklı anlaşarak söz konusu maddeleri bu Anlaşmanın kapsamından çıkarma kararı alıncaya, veya

c) Nükleer maddelerin, işbu Anlaşmanın VIII inci maddesinde belirtilen teminatlar açısından uygun herhangi bir nükleer faaliyette kullanılabilecek bir şekilde geri kazanılması pratik olarak mümkün olmadığı tespit edilinceye

kadar işbu Anlaşma hükümlerine tabidir.

Madde XII

1. Tarafların, işbu Anlaşmanın VIII inci maddesinde belirtilen malzeme, nükleer madde, teçhizat, tesisler ve teknolojinin kendi yetki alanında ve gerekli yeterliliğe sahip kişilerin kontro-lünde bulunmasını sağlayacaktır.

2. Taraflar kendi toprakları üzerinde ve gerekirse toprakları dışında, sorumluluğun diğer Taraf ve üçüncü bir Devlet tarafından üstlenildiği noktaya kadar, kendi ulusal mevzuatı ve Taraf olduğu uluslararası anlaşmalar uyarınca, işbu Anlaşmada belirtilen malzeme, nükleer madde, teçhizat ve tesislerin fiziksel korunumu için gerekli tedbirlerin alınmasını sağlayacaktır.

3. Fiziksel korunma düzeyi en az Nükleer Maddelerin Fiziksel Korunmasına Dair Sözleş-menin ekinde belirtilenler kadar olacaktır (UAEA belgesi INFCIRC 274/Rev. 1) Taraflar, gerektiğinde ulusal mevzuatları uyarınca, korunma kriterlerini kendi toprakları üzerinde sıkı bir şekilde uygulama hakkını saklı tutacaktır.

4. Fiziksel korunma tedbirlerinin uygulanması, kendi hukukî yetki alanları içerisinde, Tarafların sorumluluğu altında olacaktır. Bu tedbirlerin uygulanmasında, Taraflar UAEA INFCIRC 225/Rev. 2 belgesini esas kabul edecektir.

UAEA’nın fiziksel korunma ile ilgili tavsiyelerinde yapılacak değişiklikler, Tarafların böyle bir değişikliği kabul ettiklerini yazılı olarak birbirlerine bildirmeleri halinde, işbu Anlaşma hükümleri çerçevesinde geçerlilik kazanacaktır.

Madde XIII

1. Taraflardan birinin, VIII inci maddede belirtilen malzeme, nükleer madde, teçhizat, tesisler ve teknolojiyi üçüncü bir tarafa tekrar transfer etmeyi veya başlangıçta transfer edilmiş teçhizat ve tesislerden gelen veya transfer edilen teçhizat ve tesisler veya teknoloji kullanılarak elde edilmiş VIII inci maddede belirtilen malzeme, nükleer madde, teçhizat, tesisler ve teknolojiyi transfer etmeyi, öngörmesi halinde söz konusu malzemenin transferi işbu Anlaşmada öngörülen teminatların o ülke tarafından aynen sağlanması durumunda gerçekleştirilebilecektir.

2. Bu Maddenin 1 inci fıkrası uyarınca aşağıda belirtilen durumlar için tekrar transfer veya transfer etmeyi öngörmekte olan Taraf öncelikle ilk tedarik edici Tarafın yazılı onayını alacaktır:

a) yeniden işleme, zenginleştirme veya ağır su üretim tesisleri veya bunlara ait herhangi bir teçhizat veya teknolojinin yeniden transferi;

b) bu tesisler veya teçhizattan elde edilen veya yukarıda (a) bendinde belirtilen teknoloji kullanılarak tasarımlanmış tesisler veya teçhizatın transferi;

c) 233 veya 235 izotopları bakımından % 20’nin üzerinde zenginleştirilmiş uranyum veya işbu Anlaşma çerçevesinde sağlanmış nükleer maddelerden üretilmiş veya geri kazanılmış plütonyumun transferi veya yeniden transferi.

Madde XIV

İşbu Anlaşmanın hiçbir hükmü imzalandığı günden itibaren, nükleer enerjinin barışçıl amaç-larla kullanılmasına ilişkin ve Tarafların özellikle Avrupa Topluluğuna üye Fransa’nın taraf olduğu uluslararası anlaşmalardan doğan yükümlülüklerine aykırı olarak yorumlanamaz.

Madde XV

1. Taraflar, bu Anlaşmanın şartlarına uygun olarak kabul ettikleri yükümlülükleri iyi niyetle yerine getireceklerdir.

2. Taraflar, bu Anlaşmanın uygulanmasından veya yorumundan kaynaklanan anlaşmazlıklarına, iyi niyetle ve işbirliği ruhuyla erken ve adil bir çözüm arayacaklardır.

3. Bununla beraber, bir anlaşmazlık çözülemezse her iki Taraf, anlaşmazlığın UAEA ile olan güvenlik denetimi anlaşmalarındaki anlaşmazlıkların çözümüne dair ilgili hükümlerinde belirtilen prosedürlere uygun olarak çözülmesini isteyebilirler.

Madde XVI

İşbu Anlaşma, Tarafların yazılı mutabakatı ile tadil edilebilir.

Madde XVII

1. İşbu Anlaşma 15 yıllık bir süre için akdedilmiştir. Tarafların herhangi birisinin girişimiyle, işbu Anlaşmanın süresinin sona ermesinden 6 ay öncesinden yazılı olarak bildirerek işbu Anlaşma her zaman feshedilebilir.

İşbu Anlaşma, 15 yıllık sürenin bitiminden, bu maddenin 1 inci bendinde belirtilen uygulama uyarınca Tarafların herhangi birisi tarafından feshedilmediği sürece yürürlükte kalacaktır.

2. İşbu Anlaşmanın süresinin bitmesi veya bu maddenin 1 inci fıkrasında belirtilen usule uygun şekilde feshedilmesi halinde,

- İşbu Anlaşmanın ilgili hükümleri, III üncü madde uyarınca imzalanmış olup hâlâ yürürlükte olan özel anlaşma ve sözleşmelere uygulanmaya devam edilecektir. Bu süre özel anlaşma ve sözleşmelerde belirtilen süre ile sınırlı olacaktır.

- Geri kazanılan veya elde edilen nükleer maddelerde olduğu gibi VII, VIII, IX, X, XI, XII, XIII ve XIV üncü maddelerde yer alan hükümler, işbu Anlaşma çerçevesinde transfer edilen ve VIII inci maddede belirtilen malzeme, nükleer madde, teçhizat, tesisler ve teknolojiye uygulanma-ya devam edilecektir.

Madde XVIII

Her iki Taraf, işbu Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için gerekli işlemlerin tamamlandığını diğer Tarafa bildirecektir. İşbu Anlaşma, son tebligatın karşı tarafa ulaştığı tarihte yürürlüğe girecektir.

Her iki Hükümetin yetkili olarak görevlendirdiği temsilciler işbu Anlaşmayı imzalamışlardır.

Paris’de, 21 Eylül 1999 tarihinde, Fransızca, Türkçe ve İngilizce olarak, üç metin aynı ölçüde geçerli olmak üzere, ikişer kopya halinde imzalanmıştır. Herhangi bir yorum ayrılığı durumunda, İngilizce yazılı metin geçerli olacaktır.

Türkiye Cumhuriyeti	Fransa Cumhuriyeti
Hükümeti adına	Hükümeti adına
Edip Safder GAYDALI	Christian PIERRET
Devlet Bakanı	Endüstriden Sorumlu Devlet Bakanı