Dönem : 21

Dönem : 21 Yasama Yılı : 3

T.B.M.M. (S. Sayısı : 619)

Su Ürünleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve İçişleri, Tarım, Orman ve Köyişleri ve Adalet

Komisyonları Raporları (1/600)

T.C.

Başbakanlık 24. 12. 1999

Kanunlar ve Kararlar

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.11/101-1483/6438

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

İçişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 26.11.1999 tarihinde kararlaştırılan “Su Ürünleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

GENEL GEREKÇE

Denizlerimizde 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununa aykırı eylemlerin izlenmesi, suçluların yakalanması ve yetkili makamlara teslim edilmesi görevi 2692 sayılı Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanunu ile, Sahil Güvenlik Komutanlığına verilmiştir.

Su Ürünleri Kanununda, ceza hükümlerini içeren 36 ncı madde ile bir çok suçlara hapis ve adli para cezası öngörülürken bazı suçlar için sadece adli para cezası verileceği hükme bağlanmıştır.

1971 yılında yürürlüğe girmiş bulunan Su Ürünleri Kanununda öngörülen hapis cezaları miktarı itibarıyla ve çoğu kez paraya çevrilerek ertelendiğinden caydırıcı olmaktan uzaktır. Para cezaları ise katsayıya göre yapılan artışlar da dikkate alındığında 1998 yılı için beş ya da on milyon liradan başlamakta olup yargılama masraflarını dahi karşılayamayacak durumdadır.

Kolluk kuvvetlerince suçun tespitine yönelik olarak tutulan tutanağa itiraz edildiğinde mahkeme tarafından tutanak altında imzası bulunanlar dinlenilmektedir. Yargılama hukuku açısından gerekli olan bu işlem, kesintisiz olarak denizlerimizde kolluk faaliyetlerini sürdüren Sahil Güvenlik personelini mağdur etmekte, kamu hizmetinin aksamasına neden olmaktadır.

Tüm bu işlemler sonunda sanıklara verilen ceza kamu vicdanını tatmin edecek nitelikte bulunmadığından personelin morali üzerinde olumsuz etkide bulunmakta, çalışma şevkini kırmaktadır. Verilen cüz'i miktardaki hapis ve para cezaları tecil edildiğinde olumsuzluk daha da artmakta; bu durum adlî ve idarî makamların personel, zaman ve yakıt israfına yol açmaktadır.

Cezanın amaçlarından olan caydırıcılık bu tür cezalarla sağlanamadığından, suçlarda azalma meydana gelmemekte; bu cezalar, suçluları suç işlemekten alıkoyacağına adeta suç işlemeye teşvik etmektedir.

Belirtilen sakıncaların ortadan kaldırılması için hazırlanan bu Tasarı ile 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununun değişik 36 ncı maddesinde yer alan yasak yöntemlerle avcılığa ve yabancılara ilişkin hükümler dışındaki cezalar idarî para cezasına dönüştürülmüş ve ceza kesme yetkisi mülkî amirler ile; denizde Sahil Güvenlik Komutanlığı birimlerine verilmiştir.

Ayrıca 476 sayılı Karasuları Kanununu yürürlükten kaldıran 2674 sayılı Karasuları Kanununda "balıkçılık bölgesi" kavramına yer verilmediğinden, uygulamada çıkabilecek sorunları engelleyebilmek maksadıyla Kanunun 21 inci maddesi yeniden düzenlenerek yürürlükteki 2674 sayılı Karasuları Kanunuyla uygunluk sağlanmıştır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. – 15.5.1964 tarihli ve 476 sayılı Karasuları Kanununu yürürlükten kaldıran 20.5.1982 tarihli ve 2674 sayılı Karasuları Kanununda “balıkçılık bölgesi” kavramına yer verilmediğinden, 21 inci maddenin birinci fıkrası yeniden düzenlenerek 2674 sayılı Karasuları Kanunu ile uyum sağlanmıştır.

Madde 2. – 1380 sayılı Kanunda yer alan hapis ve adlî para cezaları idarî para cezasına dönüştürülürken, 19 ve 21 inci maddelerde yer alan suçlar ile Tasarıda mahkemeler tarafından verilmesi öngörülen 7, 13, 20 ve 22 nci maddelerdeki kararların alınması konusunda asliye ceza mahkemeleri görevlendirilmiştir.

Madde 3. – a) Su ürünleri istihsali için ruhsat alınmasına, vize ettirilmesine, istenildiğinde ilgililere gösterilmesine ilişkin hükümlere aykırı hareket edenlere verilen adlî nitelikteki para cezaları, idarî para cezalarına dönüştürülmüş ve ayrıca ticarî amaç dışı veya spor maksadıyla su ürünleri istihsaline dair çıkarılacak yönetmelikteki usul ve esaslara aykırı hareket edenlere idarî para cezaları öngörülmüştür.

b) Kanunun 7 nci maddesine göre genel, katma ve özel bütçeli idareler ile Devletin ve kamu iktisadî teşebbüslerinin hüküm ve tasarrufu altında bulunan su ürünlerine üreme ve istihsal yerlerinin doldurulması, kurutulması, kısmen veya tamamen şeklinin değiştirilmesi veya buralardan kum, çakıl, taş çıkarılması, taş, toprak, moloz ve benzeri maddelerin dökülmesi gibi üreme ve istihsale olumsuz tesir edebilecek teşebbüslerde bulunulmadan önce Tarım ve Köyişleri Bakanlığının mütalaasına dayalı olarak ilgili mercilerden izin alınması zorunludur. Bu zorunluluğa uyulmaması halinde verilen adlî nitelikteki para cezaları idarî para cezasına çevrilmiştir.

Ayrıca, mahkeme tarafından faaliyetlerin durdurulmasına ve masrafları kendilerine ait olmak üzere istihsal yerlerinin eski hale döndürülmesine karar verilebilmesi öngörülmüştür.

c) İzinsiz olarak su ürünleri üretme havuzu kurulması halinde idarî para cezası getirilmiş; mahkeme tarafından, faaliyetin durdurulmasına ve masrafları kendilerine ait olmak üzere tesislerin kaldırılmasına karar verilebilme olanağı sağlanmıştır. Ayrıca yetiştirilen canlı ürünlerin Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca uygun görülecek bir su kaynağına salınması düzenlenmiştir.

d) Patlayıcı ve zararlı maddeler kullanılarak yapılan su ürünü avcılığına verilen hapis ve para cezaları artırılmıştır.

e) Sulara zararlı madde dökülmesi ile ilgili hükümlere aykırı hareket edenlere verilen adlî para cezaları idarî para cezasına dönüştürülmüştür.

f) Türk vatandaşı olmayan kişilerin iç sularımızda ve 2674 sayılı Karasuları Kanununda düzenlenen karasularında su ürünü istihsal etmelerinin yasak olduğuna dair 21 inci madde hükümlerine aykırı hareket edilmesi halinde öngörülen hapis cezası değiştirilmeyerek Kanundaki haliyle aynen muhafaza edilmiştir.

g) Akarsularda su ürünlerinin geçmesine engel olacak şekilde ağ, bent, çit ve benzeri engelleri yapanlara verilen adlî para cezaları idarî para cezasına dönüştürülmüştür.

h) Su ürünleri istihsali ile ilgili yönetmelikle düzenlenen genel yasaklamalara uymayanlara verilecek adlî para cezaları idarî para cezasına dönüştürülmüş; su ürünlerinden yapılan insan gıdaları ile bunların sanayide kullanımına ilişkin yönetmeliklere aykırı hareket edilmesi halinde idarî para cezası verilebilmesi sağlanmıştır.

i) Trol yasağı ile ilgili yönetmelik hükümlerine uyulmaması halinde öngörülen hapis cezası kaldırılmış; adlî para cezaları idarî para cezasına çevrilmiştir. Ayrıca, su ürünlerinin istihsalinde kullanılan ve 1380 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde tanımlanan gemiler ile her türlü malzeme, teçhizat, alet, edevat, yemler, takım ve tesisler gibi istihsal vasıtalarının müsaderesi kolaylaştırılmıştır.

j) Yasak su ürünlerinin satışı, nakli ve imalatta kullanılmasına dair hükümlere aykırı hareket edilmesi halinde öngörülen adlî para cezaları idarî para cezasına dönüştürülmüştür.

k) Balıkhanelerin kuruluşu ile ilgili hükümlere aykırı hareket edilmesi halinde idarî para cezası öngörülmüştür.

l) Su ürünü üreticilerinin ve istihsali ile uğraşanların yetkililere istenildiğinde bilgi ve belge vermemeleri halinde idarî para cezası öngörülmüştür.

m) Yasak vasıta ve usullerle yapılan ilmî ve teknik etüt ve araştırmalardan elde edilen su mahsullerinin satılamayacağına dair hükümlere aykırı hareket edenlerin idarî para cezası ile cezalandırılması öngörülmüştür.

n) 31 inci madde uyarınca yapılan denetimleri engelleyenlere idarî para cezası verilebilmesi öngörülmüştür.

Deniz vasıtaları, Su Ürünleri Yönetmeliğinin 13 üncü maddesine göre tekne boyları esas alınarak sınıflandırılmış; Kanuna aykırı eylemlerin deniz vasıtaları ile işlenmesi halinde verilecek idarî para cezalarının tekne boyuna göre değişmesi sağlanmak suretiyle denge sağlanmıştır.

Kanuna aykırı eylemlerin tekrarlanması halinde para cezasının iki misli olarak uygulanması öngörülmüştür.

Madde 4. – İdarî para cezalarını kesme yetkisi mülki makamlara verilirken bu yetkilerin Kanunun 33 üncü maddesinde yer alan görevlilere devredilebilmesine olanak sağlanmış, ancak denizlerde yetki devrinde karşılaşılabilecek sorunlar dikkate alınarak yetki doğrudan Sahil Güvenlik Komutanlığı bot komutanlarına verilmiş, bu şekilde görevlerin daha süratli ve verimli olarak yerine getirilmesine olanak sağlanmıştır.

Aynı madde ile, idarî para cezalarına yedi gün içinde yetkili idare mahkemelerinde itiraz edilebilmesi öngörülmüş, itiraz esas ve usulleri düzenlenmiştir.

Madde 5. – Yürürlük maddesidir.

Madde 6. – Yürütme maddesidir.

İçişleri Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

İçişleri Komisyonu

Esas No. : 1/600

Karar No. : 34 9.3.2000

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

İçişleri Bakanlığınca hazırlanarak Bakanlar Kurulunca, 24.12.1999 tarihinde Başkanlığınıza sunulan "Su Ürünleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı", Başkanlığınızca, 29.12.1999 tarihinde esas komisyon olarak Adalet Komisyonuna, tali komisyon olarak da Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu ile Komisyonumuza havale edilmiş; Komisyonumuz, 2.3.2000 tarihli 17 nci toplantısında, Tarım ve Köyişleri, İçişleri ve Adalet Bakanlıkları temsilcilerinin de katılımıyla Tasarıyı inceleyip görüşmüştür.

Tasarı ile Su Ürünleri Kanununa aykırı biçimde su ürünü elde edenlerin, caydırıcı biçimde cezalandırılmaları öngörülmekte, bu amaçla, bir taraftan ceza miktarları artırılarak günümüz koşullarına uygun hale getirilirken diğer taraftan daha etkin ve verimli olacağı düşünülen idarî para cezası uygulaması başlatılmaktadır.

Tasarı ile gerekçesi Komisyonumuzca benimsenmiş ve maddelerinin görüşülmesine geçilmesi kararlaştırılmıştır.

Tasarının, 1, 2, 4 ve yürürlük ve yürütmeye ilişkin 5 ve 6 ncı maddeleri Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

2 nci maddenin görüşülmesi sırasında, 7, 13, 19, 20, 21 ve 22 nci maddelerdeki suçlara asliye ceza mahkemelerinde bırakılması hususu tartışma konusu olmuştur. Asliye ceza mahkemelerinin yüklerinin yeterince fazla olduğu, bu yüke yenilerini eklememek gerektiği, bu nedenle asliye ceza mahkemeleri yerine sulh ceza mahkemelerinin yetkilendirilmesi gerektiği görüşü dile getirilmiştir. Komisyonumuz, bu konunun esas komisyon olan Adalet Komisyonunun ihtisası dahilinde olduğunu düşünerek, bu konudaki düşüncesini Adalet Komisyonuna bildirmekle yetinmeyi uygun bulmuştur.

Tasarının cezaları düzenleyen 3 üncü maddesi üzerinde komisyon üyelerimizce iki önerge verilmiştir. Önergelerden birincisi ile

- (b) bendinin ikinci cümlesindeki,

- (f) bendindeki,

- (h) bendinin ikinci ve dördüncü cümlelerindeki,

- (i) bendinin birinci fıkrası ile üçüncü fıkrasının ikinci cümlesindeki,

- (j) bendinin ikinci cümlesindeki,

- (k) bendindeki,

- (m) bendinin ikinci cümlesindeki,

"müsadere" sözcüğünün başına "mahkemece" ibaresi eklenmektedir. Müsadere, kararı ancak mahkemelerce verilebileceğinden, Komisyonumuz önergeyi kabul etmiştir.

Önergelerden ikincisi,

– Birinci fıkrada geçen "ve bu Kanuna göre çıkarılacak yönetmeliklerdeki",

– (a) bendinin (4) numaralı alt bendinde geçen "göre çıkarılacak yönetmelikteki",

– (h) bendindeki "göre çıkarılacak yönetmelik hükümlerine",

– (i) bendinde geçen "göre çıkarılacak yönetmelikteki",

– (k) bendinde geçen "göre çıkarılacak yönetmelik hükümlerine",

İbareleri metinden çıkarılmakta, (e) bendinin sonundaki "bu tesislerin faaliyetine izin verilir." ibaresi, "daha önce verilen karar kaldırılır." biçiminde değiştirilmektedir. Böylece, “kanunsuz suç ve ceza olmaz" ilkesine uygun biçimde, yönetmelikle suç tanımı yapılması engellenmiş olmaktadır. Komisyonumuz bu ikinci önergeyi de kabul etmiştir.

3 üncü madde önergelerde öngörülen değişikliklerle birlikte kabul edilmiştir.

Raporumuz Adalet Komisyonuna sunulmak üzere arz olunur.

Başkan	Sözcü	Kâtip
Faruk Bal	Hasan Fehmi Konyalı	Hasan Hüseyin Balak
Konya	Ordu	Tokat
Üye	Üye	Üye
Hasari Güler	Halil İbrahim Özsoy	Faruk Çelik
Adıyaman	Afyon	Bursa
Üye	Üye	Üye
Osman Aslan	Ömer Vehbi Hatipoğlu	Mustafa Zorlu
Diyarbakır	Diyarbakır	Isparta
Üye	Üye	Üye
Yalçın Kaya	Erol Al	Abdulkadir Aksu
İçel	İstanbul	İstanbul
Üye	Üye	Üye
Hüseyin Mert	M. Cihan Yazar	Zeki Eker
İstanbul	Manisa	Muş

İÇİŞLERİ KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

SU ÜRÜNLERİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. – Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2. – Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. 1380 sayılı Kanunun değişik 36 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 36. – Bu Kanundaki yasak, sınırlama ve yükümlülüklere aykırı hareket edenlere ve-rilecek cezalar aşağıda gösterilmiştir.

a) 3 üncü maddenin;

1. İkinci fıkrasına göre ruhsat tezkeresi almadan su ürünleri istihsal edenler ile altıncı fıkrası gereğince ruhsat tezkerelerini yetkili mercilere vize ettirmeden fıkrada gösterilen yerlerde su ürünleri istihsal edenler yüz milyon lira,

2. Üçüncü fıkrası gereğince, gemileri için ruhsat tezkeresi almayan gemi sahipleri veya donatanları bir milyar lira,

3. Beşinci fıkrası gereğince, ruhsat tezkerelerini, talep vukuunda ilgililere göstermeyenler yirmibeş milyon lira,

4. Yedinci fıkrasındaki usul ve esaslara aykırı hareket edenler yüz milyon lira,

İdarî para cezası ile cezalandırılır.

b) 7 nci maddede belirtilen fiilleri ilgili mercilerden izin almadan yapanlara, fiilin iç sularda olması halinde bir milyar lira, denizlerde olması halinde iki milyar lira idarî para cezası uygulanır. Çıkarılan kum, çakıl, taş ve benzeri maddeler zapt ve mahkemece müsadere edilir. Ayrıca, faaliyetlerinin durdurulmasına ve masrafları kendilerine ait olmak üzere, istihsal yerlerinin eski şekle döndürülmesine mahkemece karar verilir.

c) 13 üncü maddenin;

1. Birinci fıkrasına göre izin almadan su ürünleri yetiştiricilik tesisi kuranlar beşyüz milyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır. Ayrıca faaliyetlerinin durdurulmasına ve masrafları kendilerine ait olmak üzere, tesislerin kaldırılmasına, yetiştiriciliği yapılan canlıların Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca uygun görülecek bir su kaynağına salınmasına mahkemece karar verilir.

2. İkinci fıkrasına aykırı hareket ettiği belirlenen işletmeler bir milyar lira idarî para cezası ile cezalandırılır ve tesisin zarar vermeyecek hale getirilmemesi halinde bu maddenin (c) bendinin (1) numaralı alt bendi hükümleri uygulanır.

d) İç sularda 19 uncu madde hükümlerine aykırı hareket edenler altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile birlikte beşyüz milyon liradan on milyar liraya kadar, aynı madde hükümlerine denizde riayet etmeyenler ise bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası ile birlikte bir milyar liradan yirmi milyar liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.

e) 20 nci madde hükümlerine aykırı hareket edenler bir milyar lira idarî para cezası ile cezalandırılır. Suç, fabrika, imalathane ve atölye gibi tesis sahipleri ve bunların sorumlu kıldığı kişiler tarafından işlenildiği takdirde, iki milyar lira idarî para cezası hükmolunur. Bu gibilerin faaliyetlerinin durdurulmasına ve masrafları kendilerine ait olmak üzere tesislerinin zarar vermeyecek hale getirilmesine mahkemece karar verilir. 20 nci maddeye aykırılık teşkil eden durumun kalktığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı yetkililerince tespit edilerek mahkemeye bildirildiği takdirde, aynı mahkemece daha önce verilmiş karar kaldırılır.

f) 21 inci maddenin birinci fıkrasına aykırı hareket edenler iki yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır ve istihsal ettikleri su ürünleri ile bunların istihsalinde kullanılan istihsal vasıtaları, zapt ve mahkemece müsadere olunur.

g) 22 nci maddeye aykırı hareket edenler ikiyüz milyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır. Bu gibilerin faaliyetleri mahkemece durdurulur ve masrafları kendilerine ait olmak üzere engellerin kaldırılmasına karar verilir.

h) 23 üncü maddenin (a) ve (b) bentlerine aykırı hareket edenlere, beşyüz milyon lira idarî para cezası verilir. Suç konusu su ürünleri ve istihsal vasıtaları zapt ve mahkemece müsadere olunur. Bu gibi su ürünlerini bilerek satanlar, nakledenler veya bunları imalatta kullananlar, işleyenler, muhafaza edenler, değerlendirenler ve ihraç edenler beşyüz milyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır. Ayrıca suç konusu su ürünleri zapt ve mahkemece müsadere edilir.

23 üncü maddenin ikinci fıkrasına aykırı hareket edenlere ise bir milyar lira idarî para cezası verilir.

i) 24 üncü maddenin (b) fıkrasındaki dip trolüne ilişkin yasak ve tahditlere ve mükellefiyetlere aykırı hareket edenler iki milyar lira idarî para cezası ile cezalandırılır ve istihsal olunan su ürünleri ile istihsal vasıtaları zapt ve mahkemece müsadere olunur.

24 üncü maddedeki yasaklara ve tahditlere aykırı olarak istihsal edilmiş su ürünlerini bilerek satanlar, nakledenler veya bunları imalatta kullananlar, işleyenler, muhafaza edenler, değerlendirenler ve ihraç edenler beşyüz milyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır. Ayrıca suç konusu su ürünleri zapt ve mahkemece müsadere edilir.

j) 25 inci madde ile satışı, nakli ve imalatta kullanılması yasak edilen su ürünlerini satanlara ve nakledenlere beşyüz milyon lira, imalatta kullananlara ise yediyüzelli milyon lira idarî para cezası verilir. Ayrıca suç konusu su ürünleri zapt ve mahkemece müsadere edilir.

k) 26 ncı madde hükümlerine aykırı hareket edenlere, beşyüz milyon lira idarî para cezası verilir. Ayrıca, suç konusu su ürünleri zapt ve mahkemece müsadere edilir.

l) 28 inci maddede belirtilen bilgi ve belgeleri, ilgililere zamanında ve doğru olarak vermeyenler, ikiyüz milyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır.

m) 29 uncu madde hükümlerine aykırı hareket edenler, ikiyüz milyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır. Suç konusu yasak vasıtalar zapt ve mahkemece müsadere edilir.

n) 31 inci madde hükümlerine göre yapılacak denetimleri engelleyenlere, ikiyüz milyon lira idarî para cezası verilir.

Bu maddede yazılı idarî para cezaları, uzunluğu 12 metre dahil 22 metreye kadar olan gemiler için iki katı, 22 metre ve daha uzun gemiler için üç katı olarak uygulanır.

Bu maddede sayılan suç konusu fiillerin tekrarı halinde idarî para cezaları iki misli olarak uygulanır.

MADDE 4. – Tasarının 4 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 5. – Tasarının 5 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 6. – Tasarının 6 ncı maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu 23.5.2000

Esas No. : 1/600

Karar No. : 12

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Su Ürünleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, Tarım ve Köyişleri Bakanı Sayın Hüsnü Gökalp ile Adalet Bakanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı, Türkiye Su Ürünleri Vakfı, Türkiye AQVA Kültür Derneği, Kültür Balıkçıları ve Su Ürünleri Derneği temsilcilerinin de katıldığı 11.5.2000 tarihli Komisyonumuz toplantısında görüşülmüştür.

Kanun Tasarısının tümü üzerinde yapılan müzakerelerde;

– Tarım ve Köyişleri Bakanı Sayın Hüsnü Gökalp, 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununun “Cezalar” başlıklı 36 ncı maddesi ile verilen cezaların çoğu kez para cezasına çevrildiğini, var olan para cezalarının miktarlarının düşük olması nedeniyle kanuna aykırı avlanmanın önlenemediğini, verilen cüz’î miktardaki hapis cezalarının tecil edilmesi nedeniyle bu durumun adlî ve idarî makamların personel, zaman ve yakıt masraflarına yol açtığını, Tasarının kanunlaşması halinde yasa dışı balıkçılık faaliyetlerinin büyük ölçüde önleneceğini, stokların korunması ve üretimin sürdürülebilir olarak yapılmasının sağlanacağını ifade etmiştir.

Komisyonumuz,

Kanun Tasarısının tümü üzerinde Sayın Bakan tarafından açıklamayı yerinde mütalâa etmiş ve maddelerinin müzakeresine geçilmesini oybirliği ile kabul etmiştir.

Kanun Tasarısının maddelerinin müzakeresi sonucunda,

1. Kanun Tasarısına, su kaynaklarımızda önemli bir potansiyele sahip olan su ürünleri yetiştiriciliği ile ilgili usul ve esasların bütünlük içinde uygulanması açısından birinci maddeden önce gelmek üzere yeni bir madde eklenmiştir.

2. Kanun Tasarısının 1 inci maddesi, 2674 sayılı Karasuları Kanununun 4 üncü maddesi ile paralelliği sağlamak üzere redaksiyona tâbi tutulmuş ve 2 nci madde olarak kabul edilmiştir.

3. Kanun Tasarısının 2 nci maddesindeki, 7, 13, 20 ve 22 nci maddeler asliye ceza mahkemelerinin iş yoğunluğu dikkate alınarak, hapis cezasını gerektiren suçlara ait davaların bu mahkemelerde görülmesi, bu mahkemelerin iş yoğunluğunun hafifletilmesi için müsadere, faaliyetten men gibi kararların sulh ceza mahkemelerince verilmesi amacıyla metinden çıkarılmış ve madde 3 üncü madde olarak kabul edilmiştir.

4. Kanun Tasarısının 3 üncü maddesinden önce gelmek üzere, Su Ürünleri Kanununun 33 ve 34 üncü maddelerini günümüz şartlarına uygun olarak düzenleyen yeni 4 ve 5 inci maddeler eklenmiştir. Bu ekleme ile;

a) Kanunun 36 ncı maddesinde yer alan suçlara ilişkin görevlilerce verilen cezaların idarî para cezası vermeyi de kapsayacak şekilde 33 üncü maddede düzenlenmesi,

b) Keza Kanuna aykırılıktan dolayı zapt edilen su ürünleri için yapılacak işlemlere açıklık getirilmesi,

Amaçlanmıştır.

5) Kanun Tasarısının; 3 üncü maddesi ile değiştirilmesi öngörülen Su ürünleri Kanununun 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (c) bendinin bir numaralı alt bendi verilecek cezaların uygulanabilirliğini artırmak, sürdürülebilir bir çevre yönüyle üretimi ve istihdamı artırmak amacı ile yeniden düzenlenmiş, ayrıca maddede geçen "zapt ve müsadere" ibaresi "zapt ve mahkemece müsadere" şeklinde değiştirilmiş ve madde 6 ncı madde olarak kabul edilmiştir.

Kanun Tasarısının 4, 5 ve 6 ncı maddeleri 7, 8 ve 9 uncu maddeler olarak aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz havalesi gereğince Adalet Komisyonuna gönderilmek üzere saygı ile sunulur.

Başkan	Başkanvekili	Sözcü
Abdullah Turan Bilge	Hasan Kaya	Evren Bulut
Konya	Konya	Edirne
Kâtip	Üye	Üye
Numan Gültekin	Ali Halaman	İsmet Vursavuş
Balıkesir	Adana	Adana
Üye	Üye	Üye
Mehmet Özyol	Nurettin Atik	Latif Öztek
Adıyaman	Diyarbakır	Elazığ
Üye	Üye	Üye
Mihrali Aksu	Zeki Ertugay	Necati Albay
Erzincan	Erzurum	Eskişehir
Üye	Üye	Üye
M. Sadri Yıldırım	Ali Özdemir	Mecit Piruzbeyoğlu
Eskişehir	Gaziantep	Hakkâri
(İmzada bulunamadı)		(Son toplantıda bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Ali Güner	Ali Güngör	Yücel Erdener
Iğdır	İçel	İstanbul
(Son toplantıda bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Mehmet Serdaroğlu	Tunay Dikmen	Musa Demirci
Kastamonu	Muğla	Sivas
	(Son toplantıda bulunamadı)
	Üye
	Maliki Ejder Arvas
	Van
	(İmzada bulunamadı)

TARIM, ORMAN VE KÖYİŞLERİ KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

SU ÜRÜNLERİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA

DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. – 22.3.1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununun 13 üncü maddesinin madde başlığı “Yetiştiricilik tesisleri” olarak değiştirilmiş ve maddenin sonuna aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“Hazinenin veya Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan deniz, dalyan, voli yerleri, baraj, göl, akarsu ve kaynak sularında ve bitişik alanlarda su ürünleri yetiştiriciliği yapılacak alanların sınırları; Tarım ve Köyişleri Bakanlığı temsilcisinin başkanlığında, o yerin il valiliğince görevlendirilecek Maliye, Bayındırlık ve İskân, Sağlık ve Çevre Bakanlıklarının temsilcileri ile mahallî kadastro veya tapu memuru, su ürünleri konusunda araştırma yapan kamu veya akademik kuruluşlardan bir kişi, su ürünleri yetiştiricileri temsilcilerinden bir kişiden oluşan bir heyet marifeti ile yapılan inceleme sonucunda üç nüsha zabıt ve kroki ile tespit olunur. Bu zabıt ve krokinin bir nüshası Tarım ve Köyişleri, bir nüshası Maliye Bakanlıklarına verilir.Bir nüshası da mahallî kadastro dairesince hıfzolunur. Zabıt ve kroki, Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca Resmî Gazetede yayımlanır.

Yukarıdaki heyete; deniz, dalyan ve voli yerlerinin tespitinde en yakın liman dairesi temsilcisi, Devlet Su İşlerinin mülkiyet ve işletmesindeki yerlerde bu Genel Müdürlük temsilcisi, akarsu ve kaynak sularında ise Ulaştırma Bakanlığı veya Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü temsilcisi, orman ve millî park alanlarında Orman Bakanlığı temsilcisi, sit alanlarında Kültür Bakanlığı temsilcisi de katılır.

Yetiştiricilikle ilgili usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.

MADDE 2. – Su Ürünleri Kanununun 21 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Türk vatandaşı olmayan kişilerin su ürünleri istihsal etmek üzere 2674 sayılı Karasuları Kanununun 1 inci maddesinde yazılı karasularına ve 4 üncü maddesinde yazılı içsulara girmeleri ve bu sularda su ürünleri istihsal etmeleri yasaktır.

MADDE 3. – Su Ürünleri Kanununun 32 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 32. – Bu Kanunun 19 ve 21 inci maddelerindeki suçlara ait davalar asliye ceza mahkemelerinde görülür. Bu suçlarla ilgili takibat 3005 sayılı Meşhut Suçların Muhakeme Usulü Kanunu hükümlerine göre yapılır.”

MADDE 4. – Su Ürünleri Kanununun 33 üncü maddesine “Koruma ve kontrol” madde başlığı ilave edilmiş ve madde aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 33. – Tarım ve Köyişleri Bakanlığı teşkilâtında ve Bakanlığa bağlı su ürünleri ile ilgili teşekküllerde su ürünlerinin, deniz ve içsuların muhafazası ve murakabesi ile vazifelendirilen memur ve hizmetliler ile emniyet ve jandarma kuvvetleri bu kanunla ve bu kanuna istinaden konulan yasaklardan dolayı, bu kanun şümulüne giren suçlar hakkında zabıt varakası tutmak, suçta kullanılan istihsal vasıtalarını ve su ürünlerini zapt etmek ve bunları 34 üncü madde hükmü mahfuz kalmak şartı ile adlî mercilere teslim etmek; ek madde 3’te yer alan hükümler çerçevesinde idarî para cezalarını kesmekle vazifeli ve yetkilidirler.

Gümrük, sahil ve orman muhafaza teşkilâtı mehsupları, belediye zabıtası amir ve mensupları, kamu tüzel kişilerine bağlı muhafız, bekçi ve korucular ile emniyet ve jandarma teşkilâtının bulunmadığı yerlerde köy muhtar ve ihtiyar heyetleri üyeleri yukarıdaki görevleri yapmakla mükelleftir.”

MADDE 5. – Su Ürünleri Kanununun 34 üncü maddesinin madde başlığı “Zapt edilen su ürünleri ve istihsal vasıtaları” olarak, birinci fıkrası da aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve bu maddenin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Zapt olunan su ürünlerinden insan gıdası olarak kullanılanların, muhakeme neticesine kadar muhafaza edilmesi mümkün değilse en yakın veteriner hekim veya Hükümet, belediye veya sağlık merkezi tabiplerinden birine veya Devlet hastanesinde muayene ettirilmek sureti ile insan gıdası olarak istihlakinde mahsur görülmeyenler derhal mahallin en büyük maliye memuru marifetiyle ve Maliye teşkilâtı bulunmayan yerlerde belediye veya ihtiyar heyeti tarafından en yakın satış yerinde açık artırma sureti ile satılır. Satılmayanlar veya muhammen bedel üzerinden alıcı bulamayanlar Bakanlıkça belirlenen sosyal yardım kurumlarına belge karşılığı bağışlanabilir.

Zapt edilen istihsal vasıtalarından sahiplenilmeyenler on günlük süre sonunda Bakanlık görevlilerince muhammen bedel üzerinden satılır. Satışlardan elde edilen gelir hazine veznesine yatırılır.”

MADDE 6. – Su Ürünleri Kanununun değişik 36 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 36. – Bu Kanundaki ve bu Kanuna göre çıkarılacak yönetmeliklerdeki yasak, sınırlama ve yükümlülüklere aykırı hareket edenlere verilecek cezalar aşağıda gösterilmiştir.

a) 3 üncü maddenin;

2. Üçüncü fıkrası gereğince, gemileri için ruhsat tezkeresi almayan gemi sahipleri veya donatanları bir milyar lira,

3. Beşinci fıkrası gereğince, ruhsat tezkerelerini, talep vukuunda ilgililere göstermeyenler yirmibeş milyon lira,

4. Yedinci fıkrasına göre çıkarılacak yönetmelikteki usul ve esaslara aykırı hareket edenler yüz milyon lira,

İdarî para cezası ile cezalandırılır.

b) 7 nci maddede belirtilen fiilleri ilgili mercilerden izin almadan yapanlara, fiilin içsularda olması halinde bir milyar lira, denizlerde olması halinde iki milyar lira idarî para cezası uygulanır. Çıkarılan kum, çakıl, taş ve benzeri maddeler zapt ve mahkemece müsadere edilir. Ayrıca, faaliyetlerinin durdurulmasına ve masrafları kendilerine ait olmak üzere, istihsal yerlerinin eski şekle döndürülmesine mahkemece karar verilir.

c) 13 üncü maddenin;

1. Birinci fıkrasına göre izin almadan su ürünleri yetiştiricilik tesisi kuranlar beşyüz milyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır. Ayrıca tesisin kurulduğu yer ve tesis, tesisin kurulmasına uygun kriterleri taşıyorsa tesise izin belgesi verilir. Şayet kriterlerin bazılarında tamamlanabilecek eksiklikler varsa tamamlanıncaya kadar tesisin üretimine ara verilir. Ancak tesisin kurulduğu yer ve tesisin mevcut şartları yürürlükteki mevzuata aykırı ise ve tesisin mevcut ortamında tamamlanamayacak eksiklikler varsa tesis mahkemece müsadere edilir. Yetiştiriciliği yapılan canlılar da Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca değerlendirilir.

d) İçsularda 19 uncu madde hükümlerine aykırı hareket edenler altı aydan bir yıla kadar hapis cezası ile birlikte beşyüz milyon liradan on milyar liraya kadar, aynı madde hükümlerine denizde riayet etmeyenler ise bir yıldan iki yıla kadar hapis cezası ile birlikte bir milyar liradan yirmi milyar liraya kadar ağır para cezası ile cezalandırılır.

h) 23 üncü maddenin (a) ve (b) bentlerine göre çıkarılacak yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenlere, beşyüz milyon lira idarî para cezası verilir. Suç konusu su ürünleri ve istihsal vasıtaları zapt ve mahkemece müsadere olunur. Bu gibi su ürünlerini bilerek satanlar, nakledenler veya bunları imalatta kullananlar, işleyenler, muhafaza edenler, değerlendirenler ve ihraç edenler beşyüz milyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır. Ayrıca suç konusu su ürünleri zapt ve mahkemece müsadere edilir.

23 üncü maddenin ikinci fıkrasına göre çıkarılacak yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenlere ise bir milyar lira idarî para cezası verilir.

j) 25 inci madde ile satışı, nakli ve imalatta kullanılması yasak edilen su ürünlerini satanlara ve nakledenlere beşyüz milyon lira, imalatta kullananlara ise yediyüzelli milyon lira idarî para cezası verilir. Ayrıca, suç konusu su ürünleri zapt ve mahkemece müsadere edilir.

k) 26 ncı maddeye göre çıkarılacak yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenlere, beşyüz milyon lira idarî para cezası verilir. Ayrıca, suç konusu su ürünleri zapt ve mahkemece müsadere edilir.

l) 28 inci maddede belirtilen bilgi ve belgeleri, ilgililere zamanında ve doğru olarak vermeyenler, ikiyüz milyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır.

m) 29 uncu madde hükümlerine aykırı hareket edenler, ikiyüz milyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır. Suç konusu yasak vasıtalar zapt ve mahkemece müsadere edilir.

n) 31 inci madde hükümlerine göre yapılacak denetimleri engelleyenlere, ikiyüz milyon lira idarî para cezası verilir.

Bu maddede yazılı idarî para cezaları, uzunluğu 12 metre dahil 22 metreye kadar olan gemiler için iki katı, 22 metre ve daha uzun gemiler için üç katı olarak uygulanır.

Bu maddede sayılan suç konusu fiillerin tekrarı halinde idarî para cezaları iki misli olarak uygulanır.

MADDE 7. – Kanun Tasarısının 4 üncü maddesi, 7 nci madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 8. – Kanun Tasarısının 5 inci maddesi, 8 inci madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 9. – Kanun Tasarısının 6 ncı maddesi, 9 uncu madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Adalet Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Adalet Komisyonu 20.2.2001

Esas No. : 1/600

Karar No. : 10

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Başkanlığınızca 29.12.1999 tarihinde esas komisyon olarak Komisyonumuzca, tali komisyon olarak da İçişleri ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonlarına havale edilmiş olan "Su Ürünleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı", Komisyonumuzun 8.2.2001 tarihli 14 üncü toplantısında, İçişleri Bakanı Sayın Sadettin Tantan ile Adalet, İçişleri, Tarım ve Köyişleri Bakanlıkları ve Sahil Güvenlik Komutanlığı temsilcilerinin de katılmalarıyla, İçişleri ve Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonlarının rapor ve metinleri de dikkate alınarak incelenip görüşülmüş, gerekçesi uygun görülerek maddelerine geçilmesi kabul edilmiştir.

– Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonunca Tasarıya eklenen çerçeve 1 inci madde, 1 inci madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

– Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonunca kabul edilen metnin 2 nci maddesi, kanun tekniğine uygun olarak maddenin başına numarası yazılmak suretiyle, 2 nci madde olarak Komisyonumuzca kabul edilmiştir.

– Tasarının çerçeve 2 nci maddesiyle değiştirilmesi öngörülen 1380 sayılı Kanunun 32 nci maddesini, Avrupa Birliği mevzuatına uyumlu hale getirmek amacıyla, Tasarıda muhafaza edilen hapis cezaları idarî para cezasına çevrilmiş ve yasak yöntemlerle avcılık halinde, lisansın geçici olarak ertelenmesi ile tekrarı halinde iptaline imkân sağlanmış olduğundan yetkili mahkemeyi belirten madde yeniden düzenlenerek 3 üncü madde olarak kabul edilmiştir.

– Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonunca, Tasarıya eklenen çerçeve 4 ve çerçeve 5 inci maddeler, 4 ve 5 inci madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

– Avrupa Topluluğunda su ürünleri stoklarının korunması ve kontrolü amacıyla su ürünleri kaynaklarını koruyan ve avlanma faaliyetlerini düzenleyen bir ortak balıkçılık politikası yürürlüğe konulmuştur. Söz konusu politika kapsamındaki kurallara uyulmasının sağlanması amacıyla getirilen yaptırımların çerçevesi de Topluluğun 2847/93 sayılı Yönetmeliği ile çizilmiştir. Buna göre her ülke genel balıkçılık usullerine uyulmaması halinde, sorumlulara karşı idarî işlem ve ceza usulleri dahil gereken tedbirleri almakla yükümlüdür. Bu tedbirler, suçun tekrarlanmasına engel olacak nitelikte, sorumlu kişilerin ekonomik çıkarlarını etkin biçimde engelleyecek veya bu gibi ihlâllerin boyutu ile orantılı sonuçlara ulaşmasını sağlayacak şekilde her ülkenin kendi mevzuatı ile düzenlenecektir. Ancak bu konuda getirilecek cezalar suçun ağırlığına göre:

– Para cezası,

– Yasaklanmış balıkçılık aygıtına ve tutulan balıklara el konulması,

– Tekneye el konulması,

– Teknenin geçici olarak faaliyetten men edilmesi,

– Lisansın geçici olarak ertelenmesi,

– Lisansın iptali

Olabilecektir.

Görüldüğü gibi, Avrupa Topluluğu Yönetmeliği çerçevesinde su ürünleri kanunlarına muhalefet halinde hapis cezası öngörülmemiştir. Mevzuatımızı, Avrupa Birliği müktesebatına uyumlu hale getirilmek amacıyla, Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonunca kabul edilen metnin 6 ncı maddesiyle değiştirilmesi öngörülen 1380 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d), (f) ve (i) bentleri 32 nci maddede yapılan değişikliğe paralel olarak yeniden düzenlenmiş, (b) bendinde redaksiyon yapılmış ve 6 ncı madde olarak kabul edilmiştir.

– Tasarının çerçeve 4 üncü maddesiyle 1380 sayılı Kanuna eklenen Ek 3 üncü maddenin birinci fıkrasına yapılan ilave ile mülki amirlerin ceza kesme yetkilerini 33 üncü maddede belirtilen görevlilere devredebilmesi "önceden ilân etme" şartına bağlanmış, son fıkradaki "yetkili idare mahkemesine" ibaresi idare mahkemelerinin sınırlı olması nedeniyle "yetkili sulh ceza mahkemesine" şeklinde değiştirilmiş ve 7 nci madde olarak kabul edilmiştir.

– Tasarının 5 inci maddesi 8, 6 ncı maddesi 9 uncu madde olarak aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere saygı ile arz olunur.

Başkan	Başkanvekili	Sözcü
Emin Karaa	İ. Sühan Özkan	Salih Erbeyin
Kütahya	İstanbul	Denizli
(Toplantıya katılmadı)		(Toplantıya katılmadı)
Kâtip	Üye	Üye
Yekta Açıkgöz	Müjdat Kayayerli	Ramazan Toprak
Samsun	Afyon	Aksaray
		(Toplantıya katılmadı)
Üye	Üye	Üye
Mustafa Kemal Aykurt	Mehmet Gözlükaya	Fahrettin Kukaracı
Denizli	Denizli	Erzurum
(Toplantıya katılmadı)	(Toplantıya katılmadı)	(Muhalefet şerhim ektedir)
Üye	Üye	Üye
Ali Günay	Erol Al	İsmail Aydınlı
Hatay	İstanbul	İstanbul
		(Toplantıya katılmadı)
Üye	Üye	Üye
Mehmet Gül	A. Nazlı Ilıcak	MehmetPak
İstanbul	İstanbul	İstanbul
(Toplantıya katılmadı)	(Toplantıya katılmadı)	(Toplantıya katılmadı)
Üye	Üye	Üye
Mehmet Ali Şahin	Hayri Diri	Işılay Saygın
İstanbul	İzmir	İzmir
(Muhalefet şerhim ektedir)	(Toplantıya katılmadı)
Üye	Üye	Üye
Edip Özbaş	Sevgi Esen	Cemal Özbilen
Kahramanmaraş	Kayseri	Kırklareli
Üye	Üye	Üye
Erdoğan Sezgin	Yaşar Topçu	Orhan Bıçakçıoğlu
Samsun	Sinop	Trabzon
(Muhalifim)		(İmzada bulunamadı)
	Üye
	Fethullah Erbaş
	Van
	(Muhalifim, muhalefet şerhim eklidir)

SU ÜRÜNLERİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA

DAİR KANUN TASARISI İLE İLGİLİ MUHALEFET ŞERHİMİZDİR :

Getirilen idarî para cezaları, geçimini su ürünü istihsali ile karşılayan gerçek ve tüzel kişilerin ekonomik güçlerini aşan boyuttadır. Yasadışı balıkçılık faaliyetlerini önlemek için alınmak istenen tedbirlerin yasal çerçevede faaliyette bulunanları mağdur edebileceği endişesini taşıyoruz.

Diğer yandan idarî para cezalarını, köy bekçisinin bile kesebilecek olması, vatandaş üzerinde haksız baskılara yol açarak, devletle-vatandaşı sık sık karşı karşıya getirecektir.

Yukarıdaki nedenlerle tasarının kimi düzenlemelerine muhalifiz.

Fahrettin Kukaracı Fethullah Erbaş Mehmet Ali Şahin

Erzurum Van İstanbul

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

SU ÜRÜNLERİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. – 22.3.1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununun 21 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 21. – Türk vatandaşı olmayan kişilerin su ürünleri istihsal etmek üzere 2674 sayılı Karasuları Kanununun 1 inci maddesinde yazılı karasularına veya iç sulara girmeleri ve bu sularda su ürünleri istihsal etmeleri yasaktır."

MADDE 2. – 1380 sayılı Kanunun 32 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 32. – Bu Kanunun 7, 13, 19, 20, 21 ve 22 nci maddelerindeki suçlara asliye ceza mahkemelerince bakılır. Bu suçlarla ilgili takibat 3005 sayılı Meşhut Suçların Muhakeme Usulü Kanunu hükümlerine göre yapılır."

MADDE 3. – 1380 sayılı Kanunun değişik 36 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 36. – Bu Kanundaki ve bu Kanuna göre çıkarılacak yönetmeliklerdeki yasak, sınırlama ve yükümlülüklere aykırı hareket edenlere verilecek cezalar aşağıda gösterilmiştir.

a) 3 üncü maddenin;

2. Üçüncü fıkrası gereğince, gemileri için ruhsat tezkeresi almayan gemi sahipleri veya donatanları bir milyar lira,

3. Beşinci fıkrası gereğince, ruhsat tezkerelerini, talep vukuunda ilgililere göstermeyenler yirmibeş milyon lira,

4. Yedinci fıkrasına göre çıkarılacak yönetmelikteki usul ve esaslara aykırı hareket edenler yüz milyon lira,

İdarî para cezası ile cezalandırılır.

b) 7 nci maddede belirtilen fiilleri ilgili mercilerden izin almadan yapanlara, fiilin içsularda olması halinde bir milyar lira, denizlerde olması halinde iki milyar lira idarî para cezası uygulanır. Çıkarılan kum, çakıl, taş ve benzeri maddeler zapt ve müsadere edilir. Ayrıca, faaliyetlerinin durdurulmasına ve masrafları kendilerine ait olmak üzere, istihsal yerlerinin eski şekle döndürülmesine mahkemece karar verilir.

c) 13 üncü maddenin;

1. Birinci fıkrasına göre izin almadan su ürünleri yetiştiricilik tesisi kuranlar beşyüz milyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır. Ayrıca faaliyetlerinin durdurulmasına ve masrafları kendilerine ait olmak üzere tesislerin kaldırılmasına, yetiştiriciliği yapılan canlıların Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca uygun görülecek bir su kaynağına salınmasına mahkemece karar verilir.

e) 20 nci madde hükümlerine aykırı hareket edenler bir milyar lira idarî para cezası ile cezalandırılır. Suç, fabrika, imalathane ve atölye gibi tesis sahipleri ve bunların sorumlu kıldığı kişiler tarafından işlenildiği takdirde, iki milyar lira idarî para cezası hükmolunur. Bu gibilerin faaliyetlerinin durdurulmasına ve masrafları kendilerine ait olmak üzere tesislerinin zarar vermeyecek hale getirilmesine mahkemece karar verilir. 20 nci maddeye aykırılık teşkil eden durumun kalktığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı yetkililerince tespit edi-lerek mahkemeye bildirildiği takdirde, aynı mahkemece bu tesislerin yeniden faaliyetine izin verilir.

h) 23 üncü maddenin (a) ve (b) bentlerine göre çıkarılacak yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenlere, beşyüz milyon lira idarî para cezası verilir. Suç konusu su ürünleri ve istihsal vasıtaları zapt ve müsadere olunur. Bu gibi su ürünlerini bilerek satanlar, nakledenler veya bunları imalatta kullananlar, işleyenler, muhafaza edenler, değerlendirenler ve ihraç edenler beşyüz milyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır. Ayrıca suç konusu su ürünleri zapt ve müsadere edilir.

23 üncü maddenin ikinci fıkrasına göre çıkarılacak yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenlere ise bir milyar lira idarî para cezası verilir.

i) 24 üncü maddenin (b) fıkrasına göre çıkarılacak yönetmelikteki dip trolüne ilişkin yasak ve tahditlere ve mükellefiyetlere aykırı hareket edenler iki milyar lira idarî para cezası ile cezalandırılır ve istihsal olunan su ürünleri ile istihsal vasıtaları zapt ve müsadere olunur.

j) 25 inci madde ile satışı, nakli ve imalatta kullanılması yasak edilen su ürünlerini satanlara ve nakledenlere beşyüz milyon lira, imalatta kullananlara ise yediyüzelli milyon lira idarî para cezası verilir. Ayrıca, suç konusu su ürünleri zapt ve müsadere edilir.

k) 26 ncı maddeye göre çıkarılacak yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenlere, beşyüz milyon lira idarî para cezası verilir. Ayrıca, suç konusu su ürünleri zapt ve müsadere edilir.

l) 28 inci maddede belirtilen bilgi ve belgeleri, ilgililere zamanında ve doğru olarak vermeyenler, iki yüz milyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır.

m) 29 uncu madde hükümlerine aykırı hareket edenler, ikiyüz milyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır. Suç konusu yasak vasıtalar zapt ve müsadere edilir.

n) 31 inci madde hükümlerine göre yapılacak denetimleri engelleyenlere, ikiyüz milyon lira idarî para cezası verilir.

Bu maddede yazılı idarî para cezaları, uzunluğu 12 metre dahil 22 metreye kadar olan gemiler için iki katı, 22 metre ve daha uzun gemiler için üç katı olarak uygulanır.

Bu maddede sayılan suç konusu fiillerin tekrarı halinde idarî para cezaları iki misli olarak uygulanır."

MADDE 4. – 1380 sayılı Kanuna aşağıdaki madde eklenmiştir.

"EK MADDE 3. – Bu Kanunun 36 ncı maddesinde yer alan idarî para cezaları mahallin en büyük mülkî amiri ile denizlerde Sahil Güvenlik Komutanlığı bot komutanları tarafından kesilir ve mahallin en büyük mal memurluğuna yatırılır. Mülki amirler ceza kesme yetkilerini 33 üncü maddede belirtilen görevlilere devredebilirler.

Cezaların kesilme usulleri, makbuzların şekli, dağıtımı ve kontrolü hususundaki usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.

Cezayı derhal ve defaten ödemeyen, bu hususta teminat ve kefalet göstermeyen gemiler ve götürülebilen diğer deniz vasıtaları en yakın limana götürülerek ceza ödeninceye kadar seyrüsefer ve faaliyetten men edilir. Ceza ödenmediği takdirde 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.

İdarî para cezalarına karşı cezanın tebliğ tarihinden itibaren en geç yedi gün içinde yetkili idare mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz, idare tarafından verilen cezanın yerine getirilmesini durdurmaz. İtiraz, zaruret görülmeyen hallerde evrak üzerinden inceleme yapılarak karara bağlanır.”

MADDE 5. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 6. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
ADALET KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

SU ÜRÜNLERİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1 – 22.3.1971 tarihli ve 1380 sayılı Su Ürünleri Kanununun 13 üncü maddesinin madde başlığı "Yetiştiricilik tesisleri" olarak değiştirilmiş ve maddenin sonuna aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

"Hazinenin veya Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde veya devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan deniz, dalyan, voli yerleri, baraj, göl, akarsu ve kaynak sularında ve bitişik alanlarda su ürünleri yetiştiriciliği yapılacak alanların sınırları Tarım ve Köyişleri Bakanlığı temsilcisinin başkanlığında, o yerin il valiliğince görevlendirilecek Maliye, Bayındırlık ve İskân, Sağlık ve Çevre Bakanlıklarının temsilcileri ile mahallî kadastro veya tapu memuru, su ürünleri konusunda araştırma yapan kamu veya akademik kuruluşlardan bir kişi, su ürünleri yetiştiricileri temsilcilerinden bir kişiden oluşan bir heyet marifeti ile yapılan inceleme sonucunda üç nüsha zabıt ve kroki ile tespit olunur. Bu zabıt ve krokinin bir nüshası Tarım ve Köyişleri, bir nüshası Maliye Bakanlıklarına verilir. Bir nüshası da mahallî kadastro dairesince hıfzolunur. Zabıt ve kroki, Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca Resmî Gazete'de yayımlanır.

Yetiştiricilikle ilgili usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir."

MADDE 2. – 1380 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 21. – Türk vatandaşı olmayan kişilerin su ürünleri istihsal etmek üzere 2674 sayılı Karasuları Kanununun 1 inci maddesinde yazılı karasularına ve 4 üncü maddesinde yazılı iç sulara girmeleri ve bu sularda su ürünleri istihsal etmeleri yasaktır."

MADDE 3. – 1380 sayılı Kanunun 32 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 32. – Bu Kanunda yer alan müsadere, ruhsatnamenin geçici olarak geri alınması ve iptali kararları onbeş gün içerisinde sulh ceza mahkemelerince karara bağlanır."

MADDE 4. – 1380 sayılı Kanunun 33 üncü maddesine "Koruma ve kontrol" madde başlığı ilave edilmiş ve madde aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Koruma ve kontrol

Madde 33. – Tarım ve Köyişleri Bakanlığı teşkilâtında ve Bakanlığa bağlı su ürünleri ile ilgili teşekküllerde su ürünlerinin, deniz ve iç suların muhafazası ve murakabesi ile vazifelendirilen memur ve hizmetliler ile emniyet ve jandarma kuvvetleri bu kanunla ve bu kanuna istinaden konulan yasaklardan dolayı, bu kanun şümulüne giren suçlar hakkında zabıt varakası tutmak, suçta kullanılan istihsal vasıtalarını ve su ürünlerini zapt etmek ve bunları 34 üncü madde hükmü mahfuz kalmak şartı ile adlî mercilere teslim etmek; ek madde 3'te yer alan hükümler çerçevesinde idarî para cezalarını kesmekle vazifeli ve yetkilidirler.

Gümrük sahil ve orman muhafaza teşkilâtı mensupları, belediye zabıtası amir ve mensupları, kamu tüzel kişilerine bağlı muhafız, bekçi ve korucular ile emniyet ve jandarma teşkilâtının bulunmadığı yerlerde köy muhtar ve ihtiyaç heyetleri üyeleri yukarıdaki görevleri yapmakla mükelleftir."

MADDE 5. – 1380 sayılı Kanunun 34 üncü maddesinin madde başlığı "Zapt edilen su ürünleri ve istihsal vasıtaları” olarak, birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddenin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"Madde 34. – Zapt olunan su ürünlerinden insan gıdası olarak kullanılanların, muhakeme neticesine kadar muhafaza edilmesi mümkün değilse en yakın veteriner hekim veya hükümet, belediye veya sağlık merkezi tabiplerinden birine veya Devlet hastanesinde muayene ettirilmek sureti ile insan gıdası olarak istihlakinde mahzur görülmeyenler derhal mahallin en büyük maliye memuru marifetiyle ve Maliye teşkilâtı bulunmayan yerlerde belediye veya ihtiyar heyeti tarafından en yakın satış yerinde açık artırma sureti ile satılır. Satılmayanlar veya muhammen bedel üzerinden alıcı bulamayanlar Bakanlıkça belirlenen sosyal yardım kurumlarına belge karşılığı bağışlanabilir."

"Zapt edilen istihsal vasıtalarından sahiplenilmeyenler on günlük süre sonunda Bakanlık görevlilerince muhammen bedel üzerinden satılır. Satışlardan elde edilen gelir hazine veznesine yatırılır."

MADDE 6. – 1380 sayılı Kanunun değişik 36 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 36. – Bu Kanundaki ve bu Kanuna göre çıkarılacak yönetmeliklerdeki yasak, sınırlama ve yükümlülüklere aykırı hareket edenlere verilecek cezalar aşağıda gösterilmiştir.

a) 3 üncü maddenin;

2. Üçüncü fıkrası gereğince, gemileri için ruhsat tezkeresi almayan gemi sahipleri veya donatanları bir milyar lira,

3. Beşinci fıkrası gereğince, ruhsat tezkerelerini, talep vukuunda ilgililere göstermeyenler yirmibeş milyon lira,

4. Yedinci fıkrasına göre çıkarılacak yönetmelikteki usul ve esaslara aykırı hareket edenler yüz milyon lira,

idarî para cezası ile cezalandırılır.

b) 7 nci maddede belirtilen fiilleri ilgili mercilerden izin almaksızın işleyenlere, fiilin iç sularda gerçekleşmesi halinde bir milyar lira, denizlerde vuku bulması halinde ise iki milyar lira idarî para cezası verilir. Çıkarılan kum, çakıl, taş ve benzeri maddelere el konulur. Ayrıca, faaliyetlerinin durdurulmasına ve giderleri faillere ait olmak üzere, istihsal yerlerinin eski şekle döndürülmesine mahkemece karar verilir.

c) 13 üncü maddenin;

d) 19 uncu madde hükümlerine aykırı hareket edenler fiil iç sularda meydana gelmişse bir milyar; denizlerde meydana gelmişse iki milyar lira idarî para cezası ile cezalandırılır ve istihsal olunan su ürünleri ile istihsal vasıtaları zapt ve mahkemece müsadere olunur. Ayrıca bu kişilerin ve bu kişilere ait gemilerin avlanma ruhsatlarının suçun ilk defa işlenmesi halinde üç ay süre ile geri alınmasına; tekrarlanması halinde ise iptaline mahkemece karar verilir.

e) 20 nci madde hükümlerine aykırı hareket edenler bir milyar lira idarî para cezası ile cezalandırılır. Suç, fabrika, imalathane ve atölye gibi tesis sahipleri ve bunların sorumlu kıldığı kişiler tarafından işlenildiği takdirde, iki milyar lira idarî para cezası hükmolunur. Bu gibilerin faaliyetlerinin durdurulmasına ve masrafları kendilerine ait olmak üzere tesislerinin zarar vermeyecek hale getirilmesine mahkemece karar verilir. 20 nci maddeye aykırılık teşkil eden durumun kalktığı Tarım ve Köyişleri Bakanlığı yetkililerince tespit edi-lerek mahkemeye bildirildiği takdirde, aynı mahkemece bu tesislerin yeniden faaliyetlerine izin verilir.

f) 21 inci maddenin birinci fıkrasına aykırı hareket edenler iki milyar lira idarî para cezası ile cezalandırılır ve istihsal ettikleri su ürünleri ile bunların istihsalinde kullanılan istihsal vasıtaları, zapt ve mahkemece müsadere olunur.

23 üncü maddenin ikinci fıkrasına göre çıkarılacak yönetmelik hükümlerine aykırı hareket edenlere ise bir milyar lira idarî para cezası verilir.

Yasak bölgelerde veya yasak zaman ve mevsimlerde dip trol ağları denizde veya toplanıp bordaya alınmış durumda tespit edilenlerle, göz açıklıkları tayin olunan asgari ölçülerden küçük dip trolü ağlarını her ne suretle olursa olsun gemilerinde bulunduranlar ile orta su trolünü veya kombine trolünü dip trolü olarak kullananlar hakkında, birinci fıkradaki cezalar hükmolunur. Trol yasağına aykırı olarak su ürünleri istihsal eden kişilerin ve bu kişilere ait gemilerin avlanma ruhsatlarının suçun ilk defa işlenmesi halinde üç ay süre ile geri alınmasına; tekrarlanması halinde ise iptaline mahkemece karar verilir.

j) 25 inci madde ile satışı, nakli ve imalatta kullanılması yasak edilen su ürünlerini satanlara ve nakledenlere beşyüz milyon lira, imalatta kullananlara ise yediyüzelli milyon lira idarî para cezası verilir. Ayrıca, suç konusu su ürünleri zapt ve mahkemece müsadere edilir.

l) 28 inci maddede belirtilen bilgi ve belgeleri, ilgililere zamanında ve doğru olarak vermeyenler, ikiyüz milyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır.

m) 29 uncu madde hükümlerine aykırı hareket edenler, ikiyüz milyon lira idarî para cezası ile cezalandırılır. Suç konusu yasak vasıtalar zapt ve mahkemece müsadere edilir.

n) 31 inci madde hükümlerine göre yapılacak denetimleri engelleyenlere, ikiyüz milyon lira idarî para cezası verilir.

Bu maddede yazılı idarî para cezaları, uzunluğu 12 metre dahil 22 metreye kadar olan gemiler için iki katı, 22 metre ve daha uzun gemiler için üç katı olarak uygulanır.

Bu maddede sayılan suç konusu fiillerin tekrarı halinde idarî para cezaları iki misli olarak uygulanır."

MADDE 7. – 1380 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

"EK MADDE 3. – Bu Kanunun 36 ncı maddesinde yer alan idarî para cezaları mahallin en büyük mülki amiri ile denizlerde Sahil Güvenlik Komutanlığı bot komutanları tarafından kesilir ve mahallin en büyük mal memurluğuna yatırılır. Mülki amirler ceza kesme yetkilerini 33 üncü maddede belirtilen görevlilere önceden ilân etmek şartıyla devredebilirler.

Cezaların kesilme usulleri, makbuzların şekli, dağıtımı ve kontrolü hususundaki usul ve esaslar yönetmelikle düzenlenir.

Cezayı derhal ve defaten ödemeyen, bu hususta teminat ve kefalet göstermeyen gemi-ler ve götürülebilen diğer deniz vasıtaları en yakın limana götürülerek ceza ödeninceye kadar seyrüsefer ve faaliyetten men edilir. Ceza ödenmediği takdirde 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkına Kanun hükümlerine göre tahsil edilir.

İdarî para cezalarına karşı cezanın tebliğ tarihinden itibaren en geç yedi gün içinde yetkili sulh ceza mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz, idare tarafından verilen cezanın yerine getirilmesini durdurmaz. İtiraz, zaruret görülmeyen hallerde evrak üzerinden inceleme yapılarak karara bağlanır."

MADDE 8. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 9. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Bülent Ecevit
Başbakan
Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	En. ve Tab. Kay. Bak.ve Başb. Yrd.
D. Bahçeli	H. H. Özkan	M. C. Ersümer
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
R. Önal	Prof. Dr. T. Toskay	M. Keçeciler
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
Prof. Dr. Ş. S. Gürel	S. Somuncuoğlu	Y. Yalova
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
M. Yılmaz	Prof. Dr. R. Mirzaoğlu	R. K. Yücelen
Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.
H. H. Özkan	Prof. Dr. Ş. Üşenmez	Y. Yalova
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
F. Ünlü	Prof. Dr. A. Çay	M. A. İrtemçelik
Adalet Bakanı	Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı
Prof. Dr. H. S. Türk	S. Çakmakoğlu	S. Tantan
Dışişleri Bakanı V.	Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı
Prof. Dr. Ş. S. Gürel	S. Oral	M. Bostancıoğlu
Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı	Ulaştırma Bakanı
K. Aydın	Doç. Dr. O. Durmuş	Prof. Dr. E. Öksüz
Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı	Sanayi ve Ticaret Bakanı
Prof. Dr. H. Y. Gökalp	Y. Okuyan	A. K. Tanrıkulu
Kültür Bakanı	Turizm Bakanı	Orman Bakanı
M. İ. Talay	E. Mumcu	Prof. Dr. N. Çağan
	Çevre Bakanı
	F. Aytekin