Askerlik Kanununa Bir Geçici Madde Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı ve Millî Savunma ve Plan ve Bütçe

T.C.

Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar 4.10.1999

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-1517/4830

Millî Savunma Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 6.9.1999 tarihinde kararlaştırılan “Askerlik Kanununa Bir Geçici Madde Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

17 Ağustos 1999 tarihinde Marmara Bölgesinde meydana gelen deprem felaketinde uğranılan ağır kayıpların ve bu afet nedeniyle doğan zararların giderilmesine katkıda bulunmak amacıyla, 1 Ocak 1973 tarihinden önce doğan yükümlülerden her ne sebeple olursa olsun henüz fiili askerlik hizmetine başlamamış olanların, bir defaya mahsus olmak üzere, bedel ödeyerek askerlik hizmetlerini yerine getirmeleri öngörülmektedir.

Aynı amaçla Tasarıda, askerlik yükümlülüklerini uzun süre yerine getirmeyen ve emsali doğumlular çağ dışına çıkmış olanların da yükümlülüklerini fazla bedel ödeyerek ve temel eğitim yapmaksızın yerine getirmelerine imkân tanınmaktadır.

Bu kapsamda elde edilen gelirin tamamının, deprem felaketinin kayıplarının giderilmesi için kullanılması amaçlanmaktadır.

Madde 1. – Madde ile 17 Ağustos 1999 tarihinde Marmara Bölgesinde meydana gelen deprem felaketinde uğranılan ağır kayıpların ve bu afet nedeniyle doğan zararların giderilmesine katkıda bulunmak amacıyla, 1 Ocak 1973 tarihinden önce doğan ve 1076 sayılı Yedek Subay ve Yedek Askerî Memurlar Kanunu ile 1111 sayılı Askerlik Kanununa tabi yükümlülerden her ne sebeple olursa olsun henüz fiili askerlik hizmetine başlamamış olanlara bir defaya mahsus olmak üzere bedelli askerlik uygulaması öngörülmektedir.

Bu uygulama kapsamında yatırılacak paraların T.C. Ziraat Bankasında açılacak özel bir hesaba aktarılması hükmüne yer verilmekte, bu miktarların nerede, ne amaçla ve ne şekilde kullanılacağı hususları düzenlenmektedir.

Madde 2. – Yürürlük maddesidir.

Madde 3. – Yürütme maddesidir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi Millî Savunma Komisyonu 11.10.1999 Esas No. : 1/543 Karar No. : 24

Millî Savunma Bakanlığınca hazırlanarak 4.10.1999 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve aynı tarihte Başkanlıkça Talî Komisyon olarak Komisyonumuza, Esas Komisyon olarak Plan ve Bütçe Komisyonuna havale edilen 1/543 esas numaralı “Askerlik Kanununa Bir Geçici Madde Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı” Komisyonumuzun 7.10.1999 tarihli 7 nci Birleşiminde; Hükümeti temsilenMillî Savunma Bakanının Başkanlığında Millî Savunma,İçişleri ve Maliye Bakanlıkları ve Genelkurmay Başkanlığı temsilcilerinin de katılmalarıyla incelenip görüşülmüştür.

Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde;

17 Ağustos 1999 tarihinde Marmara Bölgesinde meydana gelen deprem felaketinde uğranılan ağır kayıpların ve bu afet nedeniyle doğan zararların giderilmesine katkıda bulunmak amacıyla, 1 Ocak 1973 tarihinden önce doğan yükümlülerden her ne sebeple olursa olsun henüz fiili askerlik hizmetine başlamamış olanların, bir defaya mahsus olmak üzere, bedel ödeyerek askerlik hizmetlerini yerine getirmelerinin amaçlandığı,

Bu kapsamda elde edilen gelirin tamamının özel bir hesapta izlenerek deprem felaketi kayıplarına yönelik olarak kullanılacağı,

Görülmektedir.

Sayın Bakan yaptığı açıklamalarda,

Sözkonusu Tasarının Hükümetin deprem felaketi nedeniyle ek gelir arayışları sırasında Türk Silâhlı Kuvvetlerinin kendi içinden gelen bir teklif üzerine ve 1987 ve 1992 yıllarındaki bedelli askerlik uygulamalarında olduğu gibi elde edilecek gelirlerin Savunma Sanayi Destekleme Fonu yerine Maliye Bakanlığı nezdinde ayrı bir hesaba kaydedilmesi için ise yeni bir tasarı şeklinde hazırlandığını,

1.1.1973 doğumlu ve daha önce ve 40 yaşı aşmış olan yükümlülerden yaklaşık 120 000 kişilik bir grubun Tasarının kapsamı içine gireceğinin tahmin edildiği, basında yeralan 200 000 gibi rakamların ise Ülkemizde yaşanan hızlı iç göç nedeniyle, sağlıksız nüfus kayıtlarından kaynaklandığı,

1.1.1973 tarihinin Türk Silâhlı Kuvvetlerinin kaynak yeterliliği ve uzman eleman (doktor, mühendis ve tim komutanı) ihtiyacı saptanarak hesaplamalar sonucunda bulunmuş bir tarih olduğu,

Tasarının halen silâh altında bulunanları kapsamamasının nedeninin ise, örneğin halen silâh altında bulunan 3 500 doktor yedek subaydan 2 500’ünün terhisine neden olacağı ve bunun da halen Doğu ve Güneydoğuda operasyon yapan takım ve timlerde görev yapan doktor yedek subaylar nedeniyle olumsuz etkisi olacağı, ayrıca silâh altında olup da omuz omuza çatışanlardan bazılarının terhis olup bazılarının olamamasının psikolojik olarak yol açacağı duyguların da dikkate alınmasından kaynaklanan bir mecburiyet olduğu,

27 yaş ve yukarısının 15 bin DM ve karşılığı TL.sı, 40 yaş ve yukarısının 20 bin DM ve karşılığı TL.sı ile bedelli askerlik yapmasındaki farklılığın ise 40 yaşın zaten askerlik çağı sonu olmasından kaynaklandığı ve 40 yaş ve üstü için temel eğitim yaptırılmamasının ise bunlara temel eğitim yaptırılırsa, seferberlik halinde tekrar askere çağrılamamalarından kaynaklandığı,

Önümüzdeki sene için bilgisayar ortamında ASAL tarafından 600 000 asker ihtiyacının saptandığı, genel ortalama olarak askerlik çağı gelen grubun % 58’inin bu yükümlülüklerini yerine getirirken % 42’sinin yasal (master, doktora, ÖSYM sınavı, teciller) ve yasal olmayan nedenlerle askere gitmedikleri, dolayısıyla Türk Silâhlı Kuvvetlerinin bu % 42’lik kaynak kaybına ancak ve en çok 1.1.1973 doğumlulara bedelli askerlik imkânı tanıyarak tahammül edebileceği, aksi haldeki çabaların Türk Silâhlı Kuvvetlerini zaafiyete uğratacağı,

Basına yansıyan ve 72 000 olarak belirlenen başvuru sayısının sadece bunların nerede barındırılıp nasıl eğitim yaptırılacağı konusunda Genelkurmay Başkanlığınca yaptırılan bir anket çalışması sonucunda belirlenen bir rakam olduğu özel bankaların kredileri ile bu rakamın 100 000’e ve elde edilecek gelirin de 1 milyar ABD dolarına ulaşacağının tahmin edildiği,

Hususlarını belirtmişlerdir.

Komisyonumuzda yapılan görüşmelerde; gerek yaş sınırı gerekse silâh altında olmaları nedeniyle bu haktan yararlanamayacaklara büyük bir haksızlık yapıldığı,

Sözü geçen % 58’lik askere alma oranı konusunda geçen ve geçecek dönemleri de kapsaması nedeniyle oranın yükseleceği ve Tasarının kapsamının genişletilmesi gerektiği,

Tasarının TürkSilahlı Kuvvetlerinin gösterdiği büyük bir fedakârlık sonucunda hazırlandığı ve askere gitmenin Türk kültüründe ve aile yapısında çok büyük bir yeri olduğu, Tasarının ne yapılırsa yapılsın belirli bir kesim üstünde mağduriyet yaratabileceği ve bunun da en aza indirilmesi gerektiği,

Tasarı kapsamının son bir aydır kamuoyunda bilindiği ve üzerinde konuşulduğu, askerlik hizmetini bedel ile yapma konusunun tarihî hasletlerle değerlendirilmesi halinde bunun kabul edilmesinin çok zor olacağı,

Böyle bir konuda esas komisyon olarak Komisyonumuzun görev yapması gerektiği, bunun yanında Anayasanın 72 nci maddesine göre Anayasaya aykırılığının ileri sürülebileceği ve bu nedenle Başkanlıkça Anayasa Komisyonuna da havalesinin gerektiği,

Deprem bölgesinde şu anda askerlik yapan ve kurtarma çalışmalarına katılan askerlere bir moral izni verilmesinin düşünülüp düşünülmediği, yine aynı şekilde bölge doğumlu olup da depremde yakınlarını kaybedenlerin erken terhisleri konusunun da düşünülmesi gerektiği,

Başka bir öneri olarak, TürkSilahlı Kuvvetleri için uzman personel kaynak ihtiyacının temini için 2, 4 veya 5 yıl gibi kademeli bir programla, bunlara ilerideki tarihlerde temel eğitimlerini tamamlamak ve 15 bin DM veya karşılığı TL.’sı alınarak Tasarının silah altındakileri de kapsayacak şekilde genişletilebileceği,

Türk Silahlı Kuvvetlerinin hesaplarına uyulması gerektiği, 1992 yılında çıkartılan 3802 sayılı Kanunda yaş sınırının 28 olarak saptandığı, ancak Kanunun silah altındakileri de kapsadığı,

Eksikliğinin zaafiyet yaratacağı söylenen 2 500 doktor yedeksubayın sadece Doğu ve Güneydoğu Anadoluda değil, tüm yurt sathında görev yaptığı,

İşini kurmuş ve çalışan insanların, çok sayıda işsizin de bulunduğu Ülkemizde, bedel ödeyerek askerlik yapmalarının aslında bir transfer olduğu ve bunun sürekli bir hale getirilmesi gerektiği,

Halen silah altında olup da kısa dönem askerlik yapanların sıcak mahallerde bulunmadıkları ve bunların da kapsam içine alınabilecekleri,

Bedelli askerlik uygulamasının Osmanlı Devletinde de, Kurtuluş Savaşı sırasında da yapıldığı, ancak temel askerlik eğitimlerinin her zaman yaptırıldığı, 40 yaş ve üzerindekilerin de bu nedenle temel askerlik eğitimlerini yapmalarının gerekli olduğu,

26 yaşını dolduranların bu uygulamadan yararlanacakları ve zaten 26-31 yaş aralığında olanların % 60’ının bir şekilde iş ve gelir sahibi oldukları, 20-26 yaş aralığında olanlarında ise bu oranın % 30 olduğu, bunların da kapsam içine alınmalarıyla elde edilecek gelirin daha fazla olacağı,

Hükümetçe hazırlanan bu olumlu ve teknik bir çalışmanın kapsamının daha da genişletilmesi gerektiği, dünyada gelişen teknolojinin artık kol gücüne ihtiyaç bırakmadığını ve zaten son teknolojiyi en yakından takip eden Türk Silahlı Kuvvetlerimizin de artık bu kadar fazla sayıda askere ihtiyaç duymaması gerektiği,

Felaketler gibi lütuflara da toplu halde gelince katlanmanın daha kolay olduğu ve bu nedenle kapsamın genişletilmesinde fayda olduğu,

Şeklinde görüşler dile getirilmiştir.

Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda;

Daha önce de belirtildiği gibi Türk Silahlı Kuvvetlerinin % 42 oranındaki kaynak kaybını 1974-1978 arasında okulunu bitirmiş, master ve doktoralarını tamamlamış olanlardan karşılayacağı,

Polislerin askerliklerini yapmadan mesleğe başlamaları uygulamasına 1995 yılında son verildiğini ve rakam olarak askerliğini yapmamış 14 000 polisten 9 000 kadarının bu uygulamadan yararlanacaklarını,

Askerlik Kanununun temel bir kanun olduğu ve Anayasada, gerekli düzenlemelerin 1111 sayılı Kanun ile yapılacağının açıkça belirtildiği, nitekim öğretmen açığı olduğunda bazı uygulamaların yapıldığı,

Türkiye şartlarında ve özellikle komşularında köklü değişiklikler olmadıkça sürekli bir bedelli askerlik konusunun gündeme gelmesinin olanaksız olduğu,

Tasarının kamuoyunda genel kabul gördüğü, teknik hesaplar karşısında kişisel nedenlerle kapsamın genişletilmesi çabalarının Tasarının tutarlılığını bozacağı,

Silah altındakilerden ihtiyaç duyanlara 45 günlük bir deprem izninin verildiği, deprem bölgesi çocukları için erken terhis önerisinin güzel bir temenni olduğu, ancak sağlıksız nüfus kayıtları nedeniyle bu temenninin Bakanlıkça değerlendirilmesi gerektiği,

İfade edilmiştir.

Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerinin görüşülmesine geçilmiştir.

Tasarının 1 inci maddesi ile yürürlük ve yürütmeye ilişkin 2 ve 3 üncü maddeleri aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz Esas Komisyon olan Plan ve Bütçe Komisyonuna sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
 

	Başkan	Başkanvekili	Kâtip
	Sadık Kırbaş	Hayrettin Özdemir	M. Kemal Tuğmaner
	Çanakkale	Ankara	Mardin
	Üye	Üye	Üye
	M. Metanet Çulhaoğlu	Gönül Saray Alphan	Oğuz Aygün
	Adana	Amasya	Ankara
		(1. maddeye muhalifim)	(İmzada bulunamadı)
	Üye	Üye	Üye
	Rıza Ulucak	Hüseyin Arabacı	Turhan Tayan
	Ankara	Bilecik	Bursa
		(İmzada bulunamadı)
	Üye	Üye	Üye
	Vahit Kayrıcı	Fahrettin Kukaracı	Mukadder Başeğmez
	Çorum	Erzurum	İstanbul
	Üye	Üye	Üye
	Hüseyin Arı	Mustafa Enöz	Hasan Gülay
	Konya	Manisa	Manisa
		(İmzada bulunamadı)
	Üye	Üye	Üye
	Ekrem Pakdemirli	Şükrü Yürür	Fethullah Gültepe
	Manisa	Ordu	Van
	(Muhalefet şerhim eklidir)	(Muhalefet şerhim ektedir)
		Üye
		Ömer Üstünkol
		Zonguldak

 

Tasarı ile getirilen ve Millî Savunma Bakanlığınca saptanan 1.1.1973 ve daha küçük doğumluların bedelli askerlik hakkından yararlanabilmeleri konusundaki yaş sınırı ve bunun daha da aşağı çekilememesi anlaşılabilir. Ancak 1.1.1973 doğumlu ve daha aşağı doğumluluk koşulunu taşıyan ancak halen silah altında bulunanların da bu haktan yararlandırılmaması eşitlik ve hakkaniyet ilkeleri ile bağdaşmamaktadır.

Kaldı ki 1992 yılı 3802 sayılı dövizli askerlik yasasında 28 yaş sınırı getirilmiş ve bu koşulu taşıyan silah altında bulunanları da kapsamıştır. Devletin ve TSK görüşlerinin devamlılığının esas olduğu görüşündeyiz.

Millî Savunma Bakanlığı özellikle silah altındakilerin de bu haktan yararlandırılması halinde, halen görev yapan 3500 yedeksubay doktordan 2500’ünün terhis edilmesini gerektireceğini ve bunların özellikle Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da takım ve tim doktoru olarak görev yaptığını bunun da sıkıntı yaratacağını belirtmişlerdir. Ancak sözkonusu 2500 yedeksubay doktor tüm yurt sathında görev yapanların sayısıdır. Ayrıca Kanunun yürürlüğe girmesini takip eden 6 ay içinde başvuru yapma imkânı olduğundan sözkonusu dönemde iki celp dönemi daha geçecektir. Bu nedenlerle Tasarının kapsamına halen silah altında olan 1.1.1973 ve daha aşağı doğumluların da eklenmesi Türk Silahlı Kuvvetleri için önemli bir kaynak sıkıntısı yaratmayacaktır.

Komisyonumuzun 7.10.1999 tarihli birleşiminde görüşülerek aynen kabul edilen 1/543 esas numaralı “Askerlik Kanununa Bir Geçici Madde Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısının kapsam kısmına yukarıdaki nedenlerle muhalif olduğumu belirtirim.

Saygılarımla.
 

		Gönül Saray Alphan
		Amasya

Millî Savunma Komisyonunda görüşülmüş bulunan Bedelli Askerlik Kanun Tasarısı Anayasanın eşitlik ilkesine aykırıdır. Aykırılık şöyledir :

1. Belli bir doğum tarihinden başlayarak, askerlik çağına girmiş diğer gençlerimizin bu imkândan faydalanması önlenmektedir.

2. Şu anda silah altında olanların bu imkândan faydalanamaması,

3. Kırk yaşına girmiş olan bir vatandaşımızın bir bedel ödeyerek temel askerlik eğitiminden muaf olması,

Şeklinde özetlenebilir.

Bu aykırılığı önlemek için verilen önergemin askerlik çağına girmiş olan mükelleflerin 20 000 DM ödeyerek, temel eğitimi aldıktan sonra askerliğini yapmış sayılacağı şeklindedir. Bedelin yükseltilerek, insan kaynağı gelir dengelemesi korunduğundan, yani bu uygulamadan 100 bin kadar gencin bundan istifade etmesi planlandığına göre, bedel yükseltilerek 75 bin kişinin müracaatı alınarak, eşitlik ilkesi sağlanacaktır.
 

Şükrü Yürür                                  Ekrem Pakdemirli

Ordu                                                  Manisa

Millî Savunma Komisyonu Üyesi Millî Savunma Komisyonu Üyesi

MADDE1. —Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE2. —Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE3. —Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Plan ve Bütçe Komisyonu 19.10.1999

Esas No. :1/543

Karar No. :63

Millî Savunma Bakanlığınca hazırlanarak, Bakanlar Kurulunca 4.10.1999 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça aynı tarihte tali komisyon olarak Millî Savunma Komisyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen “Askerlik Kanununa Bir Geçici Madde Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı” Komisyonumuzun 19.10.1999 tarihinde yapmış olduğu 5 inci birleşiminde Hükümeti temsilen Millî Savunma Bakanı Sabahattin Çakmakoğlu ile, İçişleri ve Maliye Bakanlıkları, Genelkurmay Başkanlığı ve Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı temsilcilerinin de katılımıyla incelenip görüşülmüştür.

Bilindiği gibi, Marmara Bölgesinde 17 Ağustos 1999 tarihinde meydana gelen deprem felaketi önemli ölçüde can ve mal kaybına yol açmış ve ortaya çıkan zararın telafisi için büyük miktarda malî kaynak ihtiyacı doğmuştur.

Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde; Marmara Bölgesinde meydana gelen deprem felaketi nedeniyle doğan zararların giderilmesine katkıda bulunmak amacıyla, 1 Ocak 1973 tarihinden önce doğan yükümlülerden, her ne sebeple olursa olsun henüz fiili askerlik hizmetine başlamamış olanların, bir defaya mahsus olmak üzere, bedel ödeyerek askerlik hizmetini yerine getirmelerine ve bu çerçevede elde edilen gelirlerin tamamının özel bir hesapta izlenerek deprem felaketi nedeniyle doğan zararların giderilmesinde kullanılmasına imkân tanınmasının amaçlandığı anlaşılmaktadır.

Komisyonumuzda Tasarının geneli üzerinde yapılan görüşmelerde;

—Tasarının, deprem felaketinin yol açtığı zararın giderilebilmesi açısından yerinde olduğu, ancak ihtiyaç duyulan kaynağın sağlanmasında yeterli olamayacağı, bu nedenle Tasarının kapsamının, ordumuzu zaafa uğratmayacak şekilde genişletilmesinde yarar bulunduğu,

—Bedelli askerlik için öngörülen bedelin ödenmesine ilişkin usül ve esasların bir an önce açıklığa kavuşturulmasının, kamuoyunda meydana gelen tereddütlerin giderilmesine katkıda bulunacağı,

— Ülkemizin iç güvenliğini sağlayan kolluk kuvvetlerinden birisi olan polislere de bedelli askerlikten yararlanabilmeleri için, ödeme güçleri de göz önüne alınarak bazı kolaylıklar sağlanmasının iç güvenlik hizmetlerinin aksamadan yürütülmesi açısından faydalı olacağı,

— Yükseköğretim kurumlarında akademik çalışmalarda bulunanların bedelli askerlikten yararlandırılmaları sırasında akademik çalışmalarını aksatmayacak şekilde bir takvim düzenlenerek, ülkemizin ihtiyaç duyduğu bu kişilere çalışmalarını tamamlamaları için imkân tanınmasının yerinde olacağı,

—Bedelli askerlik uygulamasının, Anayasamızın 72 nci maddesine aykırı olabileceği hususunda görüşler bulunduğu,

— Bedelli askerlik uygulamasından elde edilen gelirlerin amacına uygun olarak kullanılması konusunda kamuoyunun hassasiyet gösterdiği, bu nedenle; sağlanan gelirlerle, yapılan harcamaların düzenli aralıklarla kamuoyunun bilgisine sunulmasında yarar bulunduğu,

—Tasarı kapsamının halen askerliklerini yapmakta olanları da kapsayacak şekilde genişletilmesinin gerekli olduğu, esasen başvuru süresinin altı ay olarak belirlenmesi nedeniyle, bu arada geçecek iki celp döneminde Ordunun asker ihtiyacının karşılanabileceği,

—Deprem felaketinin üzerinden uzunca bir süre geçmiş olmasına rağmen, ortaya çıkan zararların telafisi için ciddî bir finansman modeli oluşturulamadığı, yaşanan felaket karşısında alınan tedbirlerin yetersizliği nedeniyle kamuoyunda olumsuz tepkilerin oluştuğu,

—Bedelin ödenme usül ve esaslarına ilişkin hususların Bakanlar Kurulunun yetkisine bırakılması yerine Kanunda düzenlenmesinin daha uygun olacağı,

Şeklindeki görüş, eleştiri ve temennileri takiben Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda;

— Her Türk gencinin vatanî görevini tam olarak yerine getirmesinin arzu edildiği, ancak Marmara Bölgesinde meydana gelen deprem felaketinin yol açtığı hasarların giderilebilmesi ve afete maruz kalan vatandaşlarımızın ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için büyük miktarlarda malî kaynağa ihtiyaç duyulduğu, bu nedenle bu güne kadar çeşitli nedenlerle askerlik hizmetini yerine getirmemiş olanlar için bir defaya mahsus olmak üzere bedeli karşılığında askerlik ödevini yerine getirme imkânı sağlanmasına ilişkin Tasarının hazırlandığı, Tasarının hazırlanmasına kamuoyunda oluşan olumlu havanın da etkisi olduğu,

—Tasarıya esas alınan 1 Ocak 1973 tarihinin, Ordumuzun ihtiyaçları gözetilerek yapılan titiz çalışmalar sonucunda belirlenen en uygun tarih olduğu, bu nedenle Tasarının bu haliyle kabul edilmesinin hayati önem taşıdığı,

—Kanun çıktığı zaman kırk yaşını doldurmuş olanların temel eğitim yapmaksızın 20 000 DM ödemeleri, kırk yaşın altında olanların ise iki aylık temel eğitim yapmak şartıyla 15 000 DM ödemeleri halinde askerliklerini yapmış sayılacakları, bu ayrımın, kırk yaşından küçük olanların ihtiyaç halinde tekrar askere çağrılabilmeleri imkânı bulunmasından, kırk yaşını geçmiş olanların ise temel eğitime alınmamasının bunların askerlik çağının sona ermiş olmasından kaynaklandığı,

—Bedelli askerlikten yararlanacakların ödeyecekleri bedelin ödeme usül ve esasları konusunda Bakanlar Kurulunca henüz bir karar alınmadığı, ancak kırk yaşın altındakiler için üç, kırk yaşın üstündekiler için ise dört eşit taksitte ödeme planı düşünüldüğü,

—Bedelli askerlik uygulamasından yaklaşık 120 bin kişinin yararlanabileceği, bu güne kadar yapılan başvurunun 72 bin civarında olduğu, Tasarının kanunlaşması halinde bu rakamın 100 bine ulaşabileceği,

—Anayasanın 72 nci maddesi ile askerlik ödevinin ne şekilde yerine getirileceği veya getirilmiş sayılacağına ilişkin hususların kanunla düzenlenmesinin öngörüldüğü, bu nedenle Anayasaya aykırılık iddialarının haklı bulunmadığı, öngörülen bedelin de titiz çalışmalar sonunda belirlenmiş makul bir bedel olduğu,

— Emniyet görevlilerinin askerlik hizmetine ilişkin hususların iki kurum arasında sağlanan eşgüdüm ile hizmetin aksamasına meydan verilmeyecek şekilde çözüme kavuşturulacağı,

—Tasarı kapsamının genişletilerek halen askerlik yapmakta olanların da kapsama dahil edilmesinin, Silahlı Kuvvetleri hizmet açısından zaafa uğratabileceği hususunda endişe duyulduğu,

İfade edilmiştir.

Tümü üzerindeki görüşmeleri müteakip Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerin görüşülmesine geçilmiş ve Tasarının 1 inci maddesi ile yürürlük ve yürütmeye ilişkin 2 nci ve 3 üncü maddeleri Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
 

	Başkan	Başkan V.
	Metin Şahin	Mehmet Hanifi Tiryaki
	Antalya	Gaziantep
	Sözcü	Kâtip
	Nihat Gökbulut	Cafer Tufan Yazıcıoğlu
	Kırıkkale	Bartın
	Üye	Üye
	Abdülkadir Akcan	Gaffar Yakın
	Afyon	Afyon
	Üye	Üye
	Ali Uzunırmak	M. Altankarapaşaoğlu
	Aydın	Bursa
		(Muhalefet şerhi eklidir)
	Üye	Üye
	Oğuz Tezmen	Süleyman Coşkuner
	Bursa	Burdur
		(Muhalifim)
	Üye	Üye
	Hakkı Duran	Mücahit Himoğlu
	Çankırı	Erzurum
	Üye	Üye
	Aslan Polat	Ramazan Gül
	Erzurum	Isparta
	(Muhalefet şerhim ektedir)	(İmzada bulunamadı)
	Üye	Üye
	Aydın Ayaydın	Nesrin Nas
	İstanbul	İstanbul
	Üye	Üye
	Masum Türker	İlhami Yılmaz
	İstanbul	Karabük
	Üye	Üye
	Necdet Tekin	Ali Gebeş
	Kırklareli	Konya
	Üye	Üye
	Mehmet Ali Yavuz	Cevat Ayhan
	Konya	Sakarya
	(İmzada bulunamadı)	(Muhalefet şerhi eklidir)
	Üye	Üye
	Ş. Ramis Savaş	Tarık Cengiz
	Sakarya	Samsun
	Üye	Üye
	Kemal Kabataş	Lütfi Ceylan
	Samsun	Tokat
	Üye
	Bekir Gündoğan
	Tunceli

 

Görüşülmekte olan bedelli askerlik yasasının hükümlerinden :

1. Kanun çıkmadan M.S.B.’lığının açıklama yapmasının ve müracaatları kabulünün siyasî nezaket kuralına ve TBMM’nin üzerinde bir güç varmış gibi sergilenmiş olmasına karşı olduğumuz için,

2. İmkân ve fırsatlardan eşitlik ilkesi içinde halen askerde bulunanların da yararlanmaları gerektiğinden,

3. Oluşturulacak fonun denetiminin kamuya ve özellikle deprem bölgesi milletvekillerine açık olmamasından,

4. Toplanan maddî imkânların; deprem bölgelerinin hangi ihtiyaçlarına karşı kullanılacağı yasada belirtilmediğinden muhalifiz.
 

	M. Altan Karapaşaoğlu	Aslan Polat	Cevat Ayhan
	Bursa	Erzurum	Sakarya

MADDE 1. – 21.6.1927 tarihli ve 1111 sayılı Askerlik Kanununa aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“Geçici Madde 37. – Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte her ne sebeple olursa olsun henüz fiili askerlik hizmetine başlamamış, 1 Ocak 1973 tarihinden önce doğan ve 1076 sayılı Yedek Subaylar ve Yedek Askerî Memurlar Kanunu ile 1111 sayılı Askerlik Kanununa tabi yükümlüler, istekleri halinde, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 6 ay içinde askerlik şubelerine başvurmaları, 15 000 Alman Markı veya ödeme tarihindeki karşılığı konvertibl yabancı ülke parasını ya da Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası döviz satış kuru üzerinden hesaplanacak Türk Lirası parayı ödemeleri ve Genelkurmay Başkanlığınca belirlenecek birlik ve kurumlarda temel askerlik eğitimlerini yapmaları şartıyla askerlik hizmetlerini yerine getirmiş sayılırlar.

Bu madde kapsamında bulunan ve 31 Aralık 1999 tarihinde 40 yaşını tamamlamış olanlardan istekliler, 20 000 Alman Markı veya karşılığı birinci fıkrada belirtilen yabancı ülke ya da Türk Lirası parayı ödemeleri halinde temel askerlik eğitimine tabi tutulmazlar.

Bu uygulama kapsamında yatırılacak paralar Maliye Bakanlığı Merkez Saymanlık Müdürlüğü adına T.C. Ziraat Bankasında açılacak özel hesaba yatırılır. Bu hesapta toplanan miktarları genel bütçeye özel gelir ve karşılığı da ilgili kurum bütçelerine aktarılmak üzere Maliye Bakanlığı bütçesinde açılacak özel bir tertibe ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir. Bu ödeneklerden yılı içinde kullanılamayan miktarlar, ertesi yıl bütçesine devren gelir ve ödenek kaydedilir.

Bu tertipte oluşan ödenek Maliye Bakanı tarafından belirlenecek usul ve esaslar dahilinde, 17 Ağustos 1999 tarihinde vuku bulan deprem dolayısıyla genel hayata etkili afete maruz kalan bölgede yer alan illerdeki hasar ve zararların giderilmesi için gereken her türlü harcamanın finansmanında kullanılır.

Bedelin ödenme usul ve esasları ile uygulamaya ilişkin diğer hususlar, Bakanlar Kurulu kararı ile düzenlenir.

Bu madde hükümlerinden yararlanan yükümlüler hakkında adlî takibat yapılmaz.”

MADDE 2. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. — Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
 
 
 
 
 

	Bülent Ecevit
	Başbakan
	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	En. ve Tab. Kay. Bak. ve Başb. Yrd
	D. Bahçeli	H. H. Özkan	M. C. Ersümer
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	R. Ünal	Prof. Dr. T. Toskay	M. Keçeciler
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Prof. Dr. Ş. S. Gürel	S. Somuncuoğlu	Y. Yalova
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	M. Yılmaz	Prof. Dr. R. Mirzaoğlu	R. K. Yücelen
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	H. Gemici	Prof. Dr. Ş. Üşenmez	E. S. Gaydalı
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	F. Ünlü	Prof. Dr. A. Çay	M. A. İrtemçelik
	Adalet Bakanı	Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı
	Prof. Dr. H. S. Türk	S. Çakmakoğlu	S. Tantan
	Dışişleri Bakanı	Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı
	İ. Cem	S. Oral	M. Bostancıoğlu
	Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı	Ulaştırma Bakanı
	K. Aydın	Doç. Dr. O. Durmuş	Prof. Dr. E. Öksüz
	Tarım ve Köyişleri Bakanı V.	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı	Sanayi ve Ticaret Bakanı
	A. K. Tanrıkulu	Y. Okuyan	A. K. Tanrıkulu
	Kültür Bakanı	Turizm Bakanı	Orman Bakanı
	M. İ. Talay	E. Mumcu	Prof. Dr. N. Çağan
		Çevre Bakanı
		F. Aytekin

 
 
 
 
 

MADDE 1. – Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

MADDE 2. – Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.