TÜRK
SİLÂHLI KUVVETLERİNDE İSTİHDAM EDİLECEK
SÖZLEŞMELİ
SUBAY VE ASTSUBAYLAR
HAKKINDA
KANUN
|
Kanun No. 4678 |
|
Kabul Tarihi : 13.6.2001 |
BİRİNCİ
KISIM
Genel
Hükümler
MADDE 1. – Bu Kanunun amacı; Türk Silâhlı Kuvvetlerinde
ihtiyaç duyulan sınıflarda istihdam edilmek üzere sözleşmeli olarak alınacak
subay ve astsubayların teminini, yetiştirilmelerini, sınıflandırılmalarını,
hizmet şartlarını, yükselmelerini, atama ve yer değiştirmelerini, görev ve yükümlülüklerini,
özlük ve sosyal haklarını, muvazzaf subaylık veya muvazzaf astsubaylık
statüsüne geçmelerini, ayırma ve ayrılma esaslarını düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2. – Bu Kanun, sözleşmeli subay ve astsubaylarla,
bunları istihdam edecek Türk Silâhlı Kuvvetleri (Jandarma Genel Komutanlığı ve
Sahil Güvenlik Komutanlığı dahil) birlik, karargâh, kurum ve kuruluşlarını
kapsar.
Tanımlar
MADDE 3. – Bu Kanunda geçen;
a) Ön sözleşme : Türk Silâhlı
Kuvvetleri birlik, karargâh, kurum ve kuruluşları ile sözleşmeli subay veya
astsubay adayları arasında; askerî eğitime alınmaları konusunda yapılan ve
sadece askerî eğitim dönemi için geçerli olan sözleşmeyi,
b) Sözleşme : Türk Silâhlı
Kuvvetleri birlik, karargâh, kurum ve kuruluşları ile sözleşmeli subay ve
astsubay adaylarından askerî eğitimi başarıyla tamamlayanlar arasında yapılan
ve üç yıldan az, dokuz yıldan fazla olmamak üzere hizmet yükümlülüğü getiren,
örneğine göre hazırlanmış olan yazılı bir belgeyi,
c) Sözleşmeli subay adayı :
Sözleşmeli subay yetiştirilmek amacıyla ön sözleşme yapılarak askerî eğitime
alınanları,
d) Sözleşmeli astsubay adayı :
Sözleşmeli astsubay yetiştirilmek amacıyla ön sözleşme yapılarak askerî eğitime
alınanları,
e) Sözleşmeli subay : Bu Kanunda
öngörülen esaslara göre, kendileri ile sözleşme yapılarak subay nasbedilen
teğmen, üsteğmen ve yüzbaşı rütbelerini haiz subayları,
f) Sözleşmeli astsubay : Bu
Kanunda öngörülen esaslara göre, kendileri ile sözleşme yapılarak astsubay
nasbedilen; astsubay çavuş, astsubay kıdemli çavuş, astsubay üstçavuş ve
astsubay kıdemli üstçavuş rütbelerini haiz astsubayları,
g) Askerî eğitim : Sözleşmeli
subay ve astsubay adaylarına sınıf okullarında yaptırılacak temel eğitimi,
sınıfları ile ilgili sınıf okulları olmayanlar için eğitim merkezlerinde
yaptırılacak özel askerî eğitimi,
İfade eder.
İKİNCİ KISIM
Sözleşmeli Subaylar
BİRİNCİ BÖLÜM
Kaynak ve Yetiştirme
Kaynak
MADDE 4. – Sözleşmeli subay kaynaklarını; en az dört
yıllık fakülte veya yüksekokulları bitirenlerden düzeltilmemiş nüfus kaydına
göre yirmiyedi yaşından, lisans üstü eğitimi tamamlamış olanlardan otuziki
yaşından büyük olmayan ve yönetmelikte belirtilen diğer şartları haiz
bulunanlar teşkil eder. Sözleşmeli subayların barışta ve savaşta yurdun her
yerinde sınıfları görevini yapabilecek sağlık yeteneğine sahip bulunmaları
gereklidir.
Askerî okullardan ve Türk
Silâhlı Kuvvetlerinden her ne sebeple
olursa olsun ilişikleri kesilen personel, Türk Silâhlı Kuvvetleri hizmetine
sözleşmeli olarak alınmazlar. Ancak, askerî öğrencilikten kendi isteğiyle
ayrılanlar ile askerliğini yedek subay veya 16.6.1927 tarihli ve 1076 sayılı
Kanuna göre kısa dönem erbaş olarak yapanlardan terhis edilenler, sözleşmeli
subay olabilirler.
Askerî hâkim sınıfına,
sözleşmeli subay statüsünde personel alınmaz.
Yetiştirme
MADDE 5. – Sözleşmeli subay adayları, yapılacak ön
sözleşmeyi müteakip sınıf okullarında veya eğitim merkezlerinde askerî eğitime
alınırlar. Türk Silâhlı Kuvvetlerinde 16.6.1927 tarihli ve 1076 sayılı Kanun
hükümlerine göre askerliğini yedek subay veya kısa dönem erbaş olarak
yapanlardan, bu hizmetlerini bitirdikten sonra başvuranların tâbi olacakları
askerî eğitimle ilgili esaslar yönetmelikte düzenlenir.
İKİNCİ BÖLÜM
Sözleşme Süreleri ve
Muvazzaf Subaylığa Geçiş
Sözleşme süreleri
MADDE 6. – Sözleşmeli subay adayları ön sözleşme
yapılarak askerî eğitime alınırlar. Bu eğitimi başarı ile tamamlayanlardan
yönetmelikte belirtilen şartları taşıyanlarla sözleşme yapılır ve bu kişiler
teğmen rütbesine nasbedilirler. Sözleşme süreleri üç yıldan az ve dokuz yıldan
fazla olmamak şartıyla, hizmet gerekleri ve yetiştirme maliyetlerine bağlı
olarak kuvvet, sınıf ve branşlara göre yönetmelikte belirlenir. Yönetmelikte
belirlenen şartları taşıyanların talepleri halinde sözleşmeleri yenilenebilir.
Ancak sözleşmeli subaylardan rütbe yaş haddini dolduranlar hakkında 8.6.1949
tarihli ve 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
Sözleşme süreleri; sıkıyönetim,
seferberlik, savaş veya silahlı çatışmayı gerektirecek hal ile savaş hallerinde
Kuvvet Komutanları, Jandarma Genel Komutanı ve Sahil Güvenlik Komutanının
göstereceği lüzum üzerine, durumun devamı müddetince Genelkurmay Başkanının onayı
ile talebe bakılmaksızın uzatılabilir.
Sözleşme işlemleri, Kuvvet
Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca
yapılır.
Muvazzaf subaylığa geçme
MADDE 7. – Sözleşmeli subaylardan yönetmelikte
belirtilen şartları taşıyanlar, talepleri halinde muvazzaf subaylığa
geçirilebilirler. Muvazzaf subaylığa geçiş için, Türk Silâhlı Kuvvetlerindeki
yedinci fiilî hizmet yılı başından itibaren onikinci fiilî hizmet yılının
bitimine kadar başvuru yapılabilir. Bu şekilde muvazzaf subaylığa geçirilenler;
subay nasbedildikleri tarihten başlamak üzere onbeş yıl hizmet etmedikçe istifa
edemezler.
Muvazzaf subaylığa
geçirileceklerde, 27.7.1967 tarihli ve 926 sayılı Kanunun 14 üncü maddesindeki
yaş ile ilgili hükümler uygulanmaz. Sözleşmeli subaylardan muvazzaf subaylığa
geçirilenler hakkında muvazzaf subayların tâbi olduğu ilgili mevzuat hükümleri
uygulanır.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Sözleşmeli Astsubaylar
BİRİNCİ BÖLÜM
Kaynak ve Yetiştirme
Kaynak
MADDE 8. – Sözleşmeli astsubay kaynaklarını; Genelkurmay
Başkanlığınca tespit edilecek fakülte, yüksekokul veya meslek yüksekokulları
ile en az lise veya dengi okulları bitirenlerden düzeltilmemiş nüfus kaydına
göre yirmidört yaşından büyük olmayanlar ile aynı şartları haiz uzman
erbaşların yönetmelikte belirtilen diğer şartları haiz bulunanlar teşkil eder.
Sözleşmeli astsubayların barışta
ve savaşta yurdun her yerinde sınıfları görevini yapabilecek sağlık yeteneğine
sahip bulunmaları gerekir.
Askerî okullardan ve Türk
Silâhlı Kuvvetlerinden her ne sebeple olursa olsun ilişikleri kesilen personel,
Türk Silâhlı Kuvvetleri hizmetine sözleşmeli olarak alınmazlar. Ancak, askerî
öğrencilikten kendi isteği ile ayrılanlar ile kısa dönem erbaş ve erlerden
terhis edilenler, sözleşmeli astsubay olabilirler.
Yetiştirme
MADDE 9. –
Sözleşmeli astsubay adayları, yapılacak ön sözleşmeyi müteakip, sınıf
okullarında askerî eğitime alınırlar. Türk Silâhlı Kuvvetlerinde askerliğini
bitirdikten sonra başvuranların tâbi olacakları askerî eğitimle ilgili esaslar
yönetmelikte düzenlenir.
İKİNCİ BÖLÜM
Sözleşme Süreleri ve
Muvazzaf
Astsubaylığa Geçiş
Sözleşme süreleri
MADDE 10. – Sözleşmeli astsubay adayları, ön sözleşme
yapılarak askerî eğitime alınırlar. Bu eğitimi başarı ile tamamlayanlardan
yönetmelikte belirtilen şartları taşıyanlarla sözleşme yapılır ve bu kişiler
astsubay çavuş rütbesine nasbedilirler. Sözleşme süreleri; üç yıldan az ve
dokuz yıldan fazla olmamak şartıyla, hizmet gerekleri ve yetiştirme maliyetlerine
bağlı olarak kuvvet, sınıf ve branşlara göre yönetmelikte belirlenir.
Yönetmelikte belirlenen şartları taşıyanların talepleri halinde sözleşmeleri
yenilenebilir. Ancak sözleşmeli astsubaylardan rütbe yaş haddini dolduranlar
hakkında 8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.
Sözleşme süreleri; sıkıyönetim,
seferberlik, savaş veya silahlı çatışmayı gerektirecek hal ile savaş hallerinde
Kuvvet Komutanları, Jandarma Genel Komutanı ve Sahil Güvenlik Komutanının
göstereceği lüzum üzerine, durumun devamı müddetince Genelkurmay Başkanının
onayı ile talebe bakılmaksızın uzatılabilir.
Sözleşme işlemleri, Kuvvet
Komutanlıkları, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca
yapılır.
Muvazzaf astsubaylığa geçme
MADDE 11. – Sözleşmeli astsubaylardan yönetmelikte
belirtilen şartları taşıyanlar, talepleri halinde muvazzaf astsubaylığa
geçirilebilirler. Muvazzaf astsubaylığa geçiş için, Türk Silâhlı Kuvvetlerindeki
dördüncü fiilî hizmet yılı başından itibaren onikinci fiilî hizmet yılının
bitimine kadar başvuru yapılabilir. Bu şekilde muvazzaf astsubaylığa
geçirilenler; astsubay nasbedildikleri tarihten başlamak üzere onbeş yıl hizmet
etmedikçe istifa edemezler.
Muvazzaf astsubaylığa
geçirileceklerde, 27.7.1967 tarihli ve 926 sayılı Kanunun 68 inci maddesindeki
yaş ile ilgili hükümler uygulanmaz. Sözleşmeli astsubaylardan muvazzaf
astsubaylığa geçirilenler hakkında muvazzaf astsubayların tâbi olduğu ilgili
mevzuat hükümleri uygulanır.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Rütbe Bekleme Süreleri, Sözleşmenin
Yenilenmesi ve Feshi
Rütbe bekleme süreleri ve sözleşmenin yenilenmesi
MADDE 12. – Sözleşmeli subay ve astsubayların rütbe
bekleme süreleri hakkında, 27.7.1967 tarihli ve 926 sayılı Kanunda muvazzaf
subay ve astsubaylar için belirlenen süreler uygulanır. Sözleşmeli subaylardan
üst rütbede kadro açığı bulunmadığı için terfi edemeyenler, terfi şartlarını
haiz olmak kaydıyla sözleşme müddeti sonuna kadar derece ilerlemesi yaparlar.
Her sözleşme süresinin sona erme
tarihinden en az üç ay önce taraflar sözleşmeyi yenileyeceklerine dair yazılı
bildirimde bulunmadıkları takdirde, sözleşme kendiliğinden sona erer.
Sözleşmeli subay veya
astsubaylar, sözleşme süreleri sona ermeden sözleşmelerini tek taraflı olarak
fesh edemezler.
Sözleşmeli astsubayların normal
eğitim sürelerinden fazla okudukları süreler ile sözleşmeli astsubaylığa
geçmeden önceki askerlik hizmet süreleri için rütbe bekleme sürelerinde düşme
yapılmaz. Bu durumda olanlardan muvazzaf astsubaylığa geçirilenlerin normal
eğitim sürelerinden fazla olarak okudukları süreler, rütbe bekleme sürelerinden
düşülür. Hangi rütbelerde ne kadar eksik bekletilecekleri yönetmelikte
belirtilir.
Subay veya astsubay
nasbedildikten sonra; yabancı memleketlere altı ay veya daha uzun süreli
öğrenim, staj, kurs, ihtisas veya görgü ve bilgilerini artırmak maksadıyla
gidenlerin sözleşme süreleri, gidiş ve dönüş tarihleri arasında geçen sürenin
iki katı kadar; Türk Silâhlı Kuvvetleri hesabına yurt içindeki fakülte veya
yüksekokullarda öğrenim yapanlarla, meslekleriyle ilgili ihtisas yapanların
sözleşme süreleri ise, buralarda geçen süreler kadar uzatılır.
Yurt dışına sürekli göreve
atanan sözleşmeli subay veya astsubayların sözleşme süreleri, görevi
devraldıkları ve devrettikleri tarihler arasındaki süre kadar uzatılır.
Sözleşmeli subay ve
astsubayların, yurt içi veya yurt dışı öğrenimler ile yurt dışı sürekli
görevler nedeniyle uzatılan sözleşme süreleri, 8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı
Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununda rütbeleri itibarıyla belirtilen
yaş haddini geçemez.
Sözleşmenin idarece fesih halleri
MADDE 13. – Sözleşmeli subay veya astsubay adayları ile
sözleşmeli subay veya astsubaylardan;
a) Haklarında disiplinsizlik ve
ahlakî durumları nedeniyle “Türk Silâhlı Kuvvetlerinde kalması uygun değildir”
şeklinde sicil düzenlenenlerin,
b) Askerî eğitim esnasında
yetkili kurullarca başarısız veya disiplinsiz olduğuna karar verilenlerle,
yetersizlikleri nedeniyle kendisinden istifade edilemeyeceği sıralı sicil
üstlerinin düzenleyeceği sicil belgesi ile anlaşılanların,
c) Türk Silâhlı Kuvvetlerinden
çıkarmayı gerektiren bir suçtan mahkûm olanların,
d) Yasadışı siyasî, yıkıcı,
bölücü, irticaî faaliyetlerde bulunanlar ile tutum ve davranışlarıyla bu
görüşleri benimsediği tespit edilenlerin,
e) Sözleşmeli subay veya
astsubay olma şartlarından herhangi birini taşımadığı sonradan anlaşılanların
veya sözleşme süresi içinde bu şartlardan herhangi birini kaybedenlerin,
f) Disiplin mahkemeleri
tarafından, sözleşme tarihinden itibaren bir takvim yılı içinde verilen
cezaların toplamı otuz günden fazla olanların,
g) Yabancı uyruklu kişilerle
evlenenlerden, evlilikleri ilgili mevzuatta belirtilen esaslar dahilinde
Genelkurmay Başkanlığınca uygun görülmeyenler ile çeşitli nedenlerle Türk
vatandaşlığını kaybedenlerin veya Türk vatandaşlığından çıkarılanların,
h) Sözleşmeli subay ve astsubay
iken yetkili sağlık kurullarınca verilen kararlara göre sözleşmeli subay ve
astsubay olarak göreve devamı mümkün olmayanların,
ı) İstihdam edildikleri
sınıflarda görev yapamayacaklarına dair yetkili sağlık kurullarınca karar
verilenlerden, idarece başka bir sınıfta istihdamına gerek duyulmayanların,
j) Sözleşmenin yapılmasını
müteakip; barışta veya savaşta, mesai saatleri içinde veya dışında görevlerini
icra ederken bir saldırıya, kazaya uğrayan veya bir meslek hastalığına yakalananlar
hariç olmak üzere, sözleşme tarihinden itibaren bir takvim yılı içinde
aldıkları hava değişimi süreleri toplamı üç ayı geçenlerin,
Sözleşmeleri sözleşme süresinin
bitiminden önce feshedilir.
BEŞİNCİ KISIM
Özlük Hakları ve Sosyal Haklar
Ön sözleşme aylığı
MADDE 14. – Sözleşmeli subay veya astsubay yetiştirilmek
üzere ön sözleşme yapılanlardan;
a) Sözleşmeli subay olarak
yetiştirilecekler, 27.7.1967 tarihli ve 926 sayılı Kanuna bağlı (EK-VI) sayılı
cetvelde asteğmenler için öngörülen 9 uncu derece 1 inci kademe aylığı ile bu
rütbenin karşılığı tazminat, yan ödeme ve sosyal amaçlı diğer yardım ve
ödeneklerden, lojman tazminatı ile tayın bedeli hariç, aynen
yararlandırılırlar. 28.2.1982 tarihli ve 2629 sayılı Kanun hükümleri saklıdır.
b) Sözleşmeli astsubay olarak
yetiştirilecekler, 18.3.1986 tarihli ve 3269 sayılı Kanuna tâbi uzman onbaşılar
gibi, 11 inci derecenin 1 inci kademe aylığı ile bu rütbenin karşılığı
tazminat, yan ödeme ve sosyal amaçlı diğer yardım ve ödeneklerden, lojman
tazminatı ile tayın bedeli hariç aynen yararlandırılırlar. 28.2.1982 tarihli ve
2629 sayılı Kanun hükümleri saklıdır.
Aylıklar
MADDE 15. – Sözleşmeli subay ve astsubaylar, emsali rütbe
ve derecedeki muvazzaf subay ve astsubaylar hakkında uygulanan aylık, tazminat,
yan ödeme ve diğer malî ve sosyal haklardan aynen istifade ederler.
Sözleşmeli subay ve
astsubaylardan Türk Silâhlı Kuvvetlerinde onbeşinci fiilî hizmet yılını
tamamlayanlar;
a) Son üç yıla ait sicil notu
ortalaması sicil tam notunun % 60 ve daha yukarısı olmak,
b) Bulunduğu derecede en az üç
yılını ve bu derecenin 3 üncü kademesinde bir yılını tamamlamış olmak,
Koşuluyla rütbe verilmeksizin
bir üst dereceye yükseltilirler. Bunlara müteakip yıllarda da rütbe
verilmeksizin olumlu sicil aldıkları her hizmet yılı için kademe ilerlemesi;
yukarıdaki şartları taşımaları halinde ise her üç yılda bir derece ilerlemesi
yaptırılır.
Sağlık hizmetlerinden yararlanma ve sosyal haklar
MADDE 16. – Sözleşmeli subay ve astsubaylar ile bunların
bakmakla yükümlü oldukları kimselerin, sözleşme süresince, sosyal hakları ve
sağlık işlemlerinde 4.1.1961 tarihli ve 211 sayılı Kanunun muvazzaf subay ve
astsubaylara ilişkin hükümleri uygulanır. Bunlardan 13 üncü maddenin birinci
fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e), (f) ve (g) bentlerinde sayılan nedenler
hariç olmak üzere, sözleşme dönemleri sonunda kendi istekleri üzerine veya
idarece sözleşmeleri sona erdirilenler ve sağlık sebebi ile Türk Silâhlı
Kuvvetlerinden ilişiği kesilenlerin, Türk Silâhlı Kuvvetlerinde hizmet
ettikleri sözleşme süreleri kadar daha kendilerinin ve bakmakla yükümlü
oldukları aile fertlerinin, askerî hastahanelerde ücretsiz muayene ve
tedavileri ile sosyal hakları devam eder. Uygulamaya ilişkin hususlar
yönetmelikte belirlenir.
Emekli, adî malûllük ve vazife
malûllüğü aylığı bağlananlar ile ölenlerin dul ve yetimlerinin sağlık
işlemleri, 4.1.1961 tarihli ve 211 sayılı Kanunun ilgili hükümlerine göre
yürütülür.
Emekli Sandığı ve Ordu Yardımlaşma Kurumu ile ilgilendirme
MADDE 17. – Sözleşmeli subay ve astsubay adayları ile sözleşmeli subay ve
astsubaylar; ön sözleşme yapılması ile birlikte 8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı
Kanun ile ilgilendirilirler ve bu Kanunun muvazzaf subaylara ve astsubaylara
tanıdığı bütün haklardan aynen faydalandırılırlar. Ancak, sözleşmeli subay ve
astsubay adaylarının fakülte veya yüksekokullarda geçen süreleri, adaylık
süresince borçlandırılmaz. Sözleşmeli subaylar ve astsubaylar, aynı zamanda
Ordu Yardımlaşma Kurumunun daimî üyesidirler.
Tazminat ve ikramiye ödeme esasları
MADDE 18. – Sözleşmeli subay ve astsubaylardan kendi kusurları olmaksızın hizmet
sürelerinin uzatılmaması sebebiyle veya sözleşme süresini bitirip ayrılanlar
ile durumları 13 üncü maddenin (h), (ı) ve (j) bentleri kapsamına girenlere
aşağıda yazılı esaslara göre tazminat verilir.
a) Herhangi bir sözleşme dönemi
sonunda veya içerisinde sözleşmesi sona erenlere veya feshedilenlere son olarak
aldıkları net maaşın iki katının hizmet yılı ile çarpımı tutarında tazminat
verilir. Ancak, hizmet yılı olarak en fazla dokuz yıl esas alınır.
b) Bu tazminatın hesabında
27.6.1989 tarihli ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede belirtilen ek
tazminatlar ve 14.7.1964 tarihli ve 500 sayılı Kanuna göre ödenen tazminat
hariç olmak üzere, bütün ödemeler dikkate alınır.
Sözleşmeli subay ve
astsubaylardan emeklilik hakkını kazananlar ile muvazzaf subay veya
astsubaylığa geçirilenlere tazminat ödenmez. Bunlar hakkında 8.6.1949 tarihli
ve 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanır. Emeklilik hakkını kazanmadan Türk
Silâhlı Kuvvetlerinden ayrılanların başka sosyal güvenlik kurumlarına tâbi
olarak geçen hizmetleri, 24.5.1983 tarihli ve 2829 sayılı Kanun hükümlerine
göre birleştirilir.
Emekli maaşı bağlanması için
gerekli hizmet sürelerini tamamlayanlara 8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanun
esaslarına göre ikramiye verilir ve aylık bağlanır. Bu maddenin birinci
fıkrasının (a) bendi gereğince ödenen tazminata ilişkin süreler, emekli
ikramiyesinin hesaplanmasında esas alınan süreden düşülür. Hizmet sürelerinin
hesabında 8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı Kanunun 32 nci ve 36 ncı madde
hükümleri de dikkate alınır.
Sözleşmeli subay ve
astsubaylardan ilk sözleşme süresi içinde;
a) Yabancı uyruklu kişilerle
evlenenlerden, bu evlilikleri yönetmelikte belirtilen esaslar dahilinde
Genelkurmay Başkanlığınca uygun görülmeyenler ile çeşitli nedenlerle Türk
vatandaşlığını kaybedenler veya Türk vatandaşlığından çıkarılanlar, Türk
Silâhlı Kuvvetlerinden çıkarmayı gerektiren bir suçtan mahkûm olanlar ile
disiplinsizlik ve ahlakî durumları sebebiyle Türk Silâhlı Kuvvetlerinden
ilişiği kesilenler, sözleşme sürelerinin eksik kısmı ile orantılı olarak
kendilerine yapılmış olan öğrenim, eğitim ve yetiştirme masraflarını, ayrıldığı
veya ilişiğinin kesildiği yıldaki masraf değerleri üzerinden tazminat olarak
öderler.
b) Yabancı memleketlere öğrenim,
staj, kurs, ihtisas veya görgü ve bilgilerini artırmak amacıyla gitmiş
olanlardan, durumları bu fıkranın (a) ve (b) bentleri hükümlerine uyanlar
hakkında, ilgili bent hükümleri uygulanmakla birlikte orada bulundukları süre
içerisinde aldıkları aylık ve Devletçe yapılan masrafların dört katı ayrıca
tazminat olarak alınır.
Askerî eğitim esnasında sağlık
sebebi veya sınıf ve ihtisaslarının gerektirdiği özel nitelikleri taşımama veya
kaybetme halleri hariç olmak üzere, ilişikleri kesilenlere Devletçe yapılan
masraf, 21.7.1953 tarihli ve 6183 sayılı Kanuna göre tahakkuk ettirilerek,
faizi ile birlikte ödettirilir. Askerlik yükümlülüğü bulunanların Devlete olan
borçları, askerlikleri süresince ertelenir.
ALTINCI KISIM
Çeşitli Hükümler
Giyim, kuşam ve istihkaklar
MADDE 19. – Sözleşmeli subay ve astsubayların giyim,
kuşam ve istihkakları hakkında muvazzaf subay ve astsubaylara ilişkin hükümler
uygulanır.
Tabanca tahsisi
MADDE 20. – Sözleşmeli subay ve astsubaylara askerî
eğitimi müteakip zatî tabanca verilir. Bunlardan; bu Kanunun 13 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (a), (b), (c), (d), (e), (f) ve (g) bentlerinde sayılan
nedenlerden herhangi biriyle Türk Silâhlı Kuvvetlerinden ilişiği kesilenler ile
dokuzuncu fiilî hizmet yılından önce ayrılanların zatî tabancaları geri alınır.
10.7.1953 tarihli ve 6136 sayılı
Kanun hükümleri saklıdır.
Konuttan faydalanma
MADDE 21.– Sözleşmeli subay ve astsubaylar, mensubu
bulundukları Kuvvet Komutanlığına göre Millî Savunma Bakanlığı veya İçişleri
Bakanlığına (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı) ait
konutlardan, kiralama sisteminden ve lojman tazminatından emsali muvazzaf subay
ve astsubaylar gibi istifade ederler.
Disiplin ve soruşturma usulleri
MADDE 22. –
Sözleşmeli subay ve astsubaylar hakkında emsali muvazzaf subay ve
astsubaylara ilişkin disiplin ve ceza hükümleri, sözleşmeli subay adayları
hakkında yedek subay adaylarına uygulanan disiplin ve ceza hükümleri,
sözleşmeli astsubay adayları hakkında ise astsubay sınıf okulu öğrencilerine
uygulanan disiplin ve ceza hükümleri tatbik edilir. Jandarma Genel
Komutanlığına mensup sözleşmeli subay ve astsubayların mülkî hizmete ilişkin
suçlarında 10.3.1983 tarihli ve 2803 sayılı Kanunun ilgili hükümleri uygulanır.
Sözleşmeli subay ve astsubay
adayları ile sözleşmeli subay ve astsubaylardan yabancı uyruklu kişilerle
evlenenlerden, evlilikleri ilgili mevzuatta belirtilen esaslar dahilinde
Genelkurmay Başkanlığınca uygun görülmeyenler ile çeşitli nedenlerle Türk
vatandaşlığını kaybedenler veya Türk vatandaşlığından çıkarılanlar, 27.7.1967
tarihli ve 926 sayılı Kanunun muvazzaf subay ve astsubaylar hakkındaki
hükümlerine tâbidir.
Askerlik yükümlülüğünün yerine getirilmiş sayılması
MADDE 23. – Askerlik yükümlülüğünü daha önce yerine
getirmemiş olan;
a) Sözleşmeli subay adayları ile
sözleşmeli subaylardan herhangi bir nedenle sözleşmesi sona erenlerden;
askerlik eğitimi dahil, hizmet sürelerinin toplamı tâbi oldukları askerlik
hizmeti süresini karşılayanlar, askerlik yükümlülüğünü yerine getirmiş
sayılırlar. Eksik hizmeti olanların bu süreleri, 16.6.1927 tarihli ve 1076
sayılı Kanun hükümlerine göre tamamlattırılır.
b) Sözleşmeli astsubay adaylarından veya sözleşmeli astsubaylardan, herhangi bir nedenle sözleşmesi sona erenlerden; askerlik eğitimi dahil, hizmet sürelerinin toplamı tâbi oldukları askerlik hizmeti süresini karşılayanlar, askerlik yükümlülüğünü yerine getirmiş sayılırlar. Eksik hizmeti olanların bu süreleri, 21.6.1927 tarihli ve 1111 sayılı Kanun ile 16.6.1927 tarihli ve 1076 sayılı Kanun hükümlerine göre tamamlattırılır.
Özel hükümler
MADDE 24. – Sözleşmeli subay ve astsubayların görev ve
sorumlulukları ile atama, nasıp, kıdem, terfi, kademe ilerlemesi, sicil ve izin
işlemleri, taltifleri, madalya verilmesi, ödüllendirilmeleri, savaş
takdirnamesi verilmesi, esir düşmeleri, harp gaibi olmaları, enterne edilmeleri
konularında 27.7.1967 tarihli ve 926 sayılı Kanunun muvazzaf subay ve
astsubaylar hakkındaki hükümleri uygulanır. Bu Kanunda hüküm bulunmayan
hallerde, muvazzaf subay veya astsubayların tâbi olduğu mevzuat hükümlerine
göre işlem yapılır.
Sözleşmeli subaylar, 27.7.1967
tarihli ve 926 sayılı Kanunun 35 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi
ile 36 ncı maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi hükümlerinden
yararlanamazlar. Ayrıca sözleşmeli subaylar aynı Kanunun 38 inci maddesinin
ikinci fıkrasının (c) bendinden, sözleşmeli astsubaylar ise 85 inci maddesinin
ikinci fıkrasının (b) bendinden istifade edemezler. Ancak, bu personelden muvazzaf
subaylığa ve astsubaylığa geçirilenler anılan maddelerin hükümlerinden
yararlanabilirler.
Yönetmelik
MADDE 25. – Sözleşmeli subay ve astsubay adayları ile
sözleşmeli subay ve astsubaylarda aranacak nitelikler, sağlık koşulları,
alınacakları sınıf ve branşlar, duyuru, müracaat şekli ve zamanı, müracaatların
kabul edilmesi, sözleşmenin yapılması, sözleşme süreleri, sözleşmenin
feshedilmesi, görevde başarısız olma ve kendilerinden istifade edilmeme halleri
ve bunlara yapılacak işlemler, sözleşmenin uzatılmasında uygulanacak esaslar,
sınav, öğretim ve eğitimin esas, şekil ve süreleri, kıt’a, karargâh, kurum ve
idarî işlerde görevlendirilmeleri, izin, ayırma, atamalar, yer
değiştirmeler,
astlık-üstlük münasebetleri,
sicil işlemlerine ilişkin usul ve esaslar, muvazzaf subay veya astsubay
statüsüne geçirilecekler için uygulanacak usul ve esaslar, sözleşme yapmaya
yetkili makamlar, meslek içi eğitim ve ihtisas kurslarının süresi ve şekli,
giyim, kuşam ve istihkaklarının verilme usulü, sağlık işlemleri, Türk Silâhlı
Kuvvetlerinden ilişiği kesilenlerin kendilerine yapılan eğitim, öğrenim ve
yetiştirme masraflarının geri ödeme esasları ile diğer hususlar, bu Kanunun
yürürlüğe girmesini takip eden altı ay içerisinde Millî Savunma Bakanlığı ve
İçişleri Bakanlığınca müştereken çıkarılacak bir yönetmelikte gösterilir.
Yürürlük
MADDE 26. – Bu
Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 27. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.