TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE YUNANİSTAN CUMHURİYETİ ARASINDA

DENİZ TAŞIMACILIĞI ANLAŞMASININ ONAYLANMASININ UYGUN

BULUNDUĞUNA DAİR KANUN

 

Kanun No. 4653

Kabul Tarihi : 26.4.2001

 

MADDE 1. — 4 Şubat 2000 tarihinde Atina’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Yunanistan Cumhuriyeti Arasında Deniz Taşımacılığı Anlaşması”nın onaylanması uygun bulunmuştur.

MADDE 2. — Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3.—  Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

 

TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE YUNANİSTAN CUMHURİYETİ

ARASINDA DENİZ TAŞIMACILIĞI ANLAŞMASI

 

Bundan sonra taraflar olarak adlandırılacak olan Türkiye Cumhuriyeti ile Yunanistan Cumhuriyeti;

Taraflar arasında ilişkileri, özellikle denizcilik alanındaki işbirliğini güçlendirmek, böylece ticarî seyrüsefer serbestisi ilkeleri temelinde uluslararası gemiciliğin gelişmesine katkıda bulunmak, ikili ticarî bağların geliştirilmesini teşvik etmek arzusuyla,

Deniz güvenliğinin ve deniz çevresinin, ilgili uluslararası sözleşmelere uygun olarak korunmasının önemini kaydederek,

Uluslararası hukukun ve özellikle her iki tarafın üye olduğu uluslararası gemicilik sözleşmelerinin belirlediği ilkeleri dikkate alarak,

Aşağıdaki hususlarda mutabakata varmışlardır :

Madde 1

Tanımlar

Bu Anlaşma çerçevesinde;

1. “Tarafın Gemisi” terimi, Taraflardan birinin gemi siciline kayıtlı bulunan ve  mevzuatı uyarınca bayrağını taşıyan herhangi bir gemi anlamına gelecektir.

Ancak bu terim aşağıda sayılanları kapsamayacaktır :

(a) Deniz Kuvvetlerine bağlı savaş gemileri ve yardımcı gemiler,

(b) Balıkçı tekneleri,

(c) Hidrografik, oşinografik ve bilimsel araştırma yapan gemiler,

(d) Münhasıran idarî veya devlet hizmeti veren gemiler.

2. “Mürettebat üyesi” terimi, kaptan ve geminin çalıştırılmasıyla bağlantılı görevler ve hizmetlerde istihdam edilmiş, mürettebat listesine dahil, gerekli kimlik belgesine sahip herhangi bir kişi anlamına gelecektir.

3. “Uluslararası gemi taşımacılığı” terimi, yalnızca bir Tarafın ülkesinin limanları arasında yapılan dışında, bir gemi tarafından yapılan herhangi bir taşıma anlamına gelecektir.

4. “Kabotaj” terimi, Tarafların limanları arasında mal ve yolcu taşımacılığı anlamına gelecektir. “Kabotaj” terimi, aktarmalı bir konşimentoyla taşınsa bile, menşeî ve varış yeri ne olursa olsun, Taraflardan herhangi birinin limanlarından, aynı Tarafın bir başka limanına taşınmak üzere doğrudan ya da dolaylı olarak bir gemiden diğerine aktarılan malların taşınmasını da içerir. Aynı hükümler, aktarmalı biletlere sahip olsalar dahi yolcular için de geçerlidir.

Madde II

Anlaşma Kapsamı

1. Taraflar, denizcilik alanındaki ilişkilerinin gelişimini serbest ve adil rekabet, seyrüsefer serbestisi ile uluslararası deniz taşımacılığı ve ticaretini olumsuz yönde etkileyecek her türlü fiilden kaçınma ilkelerine dayandıracaklardır. Taraflardan birinin bayrağını taşıyan gemileri işleten gerçek ve tüzel kişilerin, diğer Tarafın ülkesinde yürüttükleri deniz taşımacılık  faaliyetlerinde ayırım yapılmama ilkesi uygulanacaktır.

2. Bu Anlaşmanın hükümleri :

(a) Yabancı gemilere açık olmayan limanlara uygulanmayacaktır.

(b) Yabancıların giriş ve ikametiyle ilgili kuralları etkilemeyecektir.

(c) İki Tarafın, ulusal mevzuatlarıyla kendi bayraklarını taşıyan gemiler, şirketler ya da kuruluşlar için saklı tuttukları, özellikle kabotaj, deniz balıkçılığı, kılavuzluk, römorkaj, kurtarma ve denizde yardımı da içeren faaliyetlere uygulanmayacaktır.

(d) Göç ve göçmenlerin taşınması konusunda uygulanmayacaktır.

3. Tehlikeli atık taşıyan ticarî gemiler, ilgili uluslararası sözleşmelerin hükümlerine tâbidir.

Madde III

Yetkili Makamlar

Bu Anlaşmanın uygulanması bakımından, Tarafların Yetkili Makamları :

— Türkiye Cumhuriyetinde, Başbakanlık Denizcilik Müsteşarlığıdır.

—Yunanistan Cumhuriyetinde, Ticari Denizcilik Bakanlığıdır.

Tarafların isimleri ve görevlerinde herhangi bir değişiklik durumunda, Taraflar diplomatik yollardan bildirimde bulunacaklardır.

Madde IV

Uygulamaya İlişkin Önlemler

Taraflar, imkânları ölçüsünde ve uluslararası yükümlülüklerine halel getirmeksizin, bu Anlaşmanın uygulanması amacıyla Yetkili Makamlarına aşağıdaki önlemlerin alınması hususunda yetki vermek konusunda mutabık kalmışlardır :

(a) Bu Anlaşmanın tam olarak uygulanmasını sağlamak amacıyla danışmalarda bulunmak,

(b) Gemicilik alanında ve ilgili alanlarda faaliyet gösteren şirketleri ve kuruluşları arasında temasları ve işbirliğini artırmak,

(c) Deniz trafiğini ve denizcilik ilişkilerinin gelişmesini engelleyebilecek zorlukları ortadan kaldırmak,

(d) Ticarî malların deniz yoluyla taşınmasını ve limanlarda sağlanan hizmetleri kolaylaştırmak,

(e) Ticaret filoları arasında işbirliğini güçlendirmek amacıyla bilgi değişiminde bulunmak,

(f) İlgili uluslararası forumlarda işbirliği imkânlarını araştırmak,

(g) Denizcilik eğitimi, kültürü ve teknolojisi konusunda bilgi değişimini yoğunlaştırmak,

(h) Gemicilik sanayi alanındaki diğer çeşitli denizcilik konularında işbirliği imkânlarını araştırmak.

Madde V

İşbirliğine İlişkin Esaslar

1. Taraflar, uluslararası gemi taşımacılığında, serbest ve adil rekabet esaslarına uyma konusunda, özellikle aşağıdaki hususlarda mutabık kalmışlardır :

(a) Türkiye Cumhuriyetinin ve Yunanistan Cumhuriyetinin gemilerine, Tarafların limanları arasında ve bu limanlarla üçüncü ülke limanları arasında deniz yoluyla mal ve yolcu taşımacılığında sınırlama olmadan girişlerini temin etmek,

(b) Tarafların limanları arasındaki deniz ticaretinin gelişmesini engelleyebilecek güçlüklerin giderilmesi için işbirliğinde bulunmak,

(c) Tarafların gemilerinin, Tarafların limanları ile üçüncü ülkelerin limanları arasındaki deniz ticaretine katılmalarını engelleyen önlemlerden kaçınmak,

(d) Tarafların tamamen ya da kısmen kendi gemilerine tahsis ettiği, deniz yoluyla uluslararası mal ve yolcu taşımasına ilişkin her türlü tek taraflı kısıtlamayı kaldırmak,

(e) Yük paylaşımı düzenlemelerini uygulamaktan imtina etmek.

2. Bu Maddenin birinci bendindeki hususlar, üçüncü ülke gemilerinin, Tarafların limanları arasındaki deniz ticaretine katılma hakkını etkilemeyecektir.

3. Bu Maddedeki hiç bir husus, Tarafların ticarî filolarının ticarî rekabet temelinde uluslararası ticarete katılmalarını sağlamak amacıyla gerekli önlemleri almalarını engellemeyecektir.

Madde VI

Limanlarda Gemilere Uygulanacak Muamele

1. Herbir Taraf, diğer Tarafın  gemilerine, limanlara serbest giriş, rıhtımlarda yer tahsisi, liman imkânlarının tümünün kullanımı, yükleme, boşaltma, gemiden gemiye nakil, yolcuların biniş ve inişi, her türlü ücret ve tarifenin ödenmesi, seyrüsefere yönelik hizmetlerin kullanımına ilişkin olarak, kendi uluslararası deniz ticareti yapan gemilerine yaptığı muamelenin aynısını yapacaktır.

2. Taraflar, bu Anlaşmanın herhangi bir Maddesinin aksini öngördüğü durumlar haricinde, birbirlerine denizcilikle ilgili diğer bütün konularda en çok gözetilen ülkeyle eş muamelede bulunacaklardır.

Bununla birlikte, bu hüküm herbir Tarafın herhangi bir türden bir Ekonomik Bütünleşme Anlaşmasına katılmaktan dolayı elde ettiği avantajlar için geçerli olmayacaktır.

3. Taraflar, mevzuatları, liman kurallarının sınırları ve uluslararası hukuktan doğan yükümlülükleri dahilinde, limanlarındaki deniz trafiğini kolaylaştırmak, gerekli işlemleri hızlandırmak ve gümrük, sağlık ve polis kontrolleri gibi diğer işlemleri mümkün olduğunca basitleştirmek için her türlü çabayı sarfedeceklerdir.

4. Herbir Tarafın gemileri, diğer Tarafın bir limanına yüklerinin bir kısmını boşaltmak için uğradıklarında, bu ülkenin yasa ve kurallarını yerine getirdikten sonra, herhangi bir ilave ücret ödemeden aynı ülkede veya başka bir ülkede bulunan başka bir limana gidecek yüklerini gemide tutabilir ya da başka bir gemiye transfer edebilirler. Aynı şekilde, herbir Tarafın gemileri, diğer Tarafın bir veya birden fazla limanına uğrayarak, yabancı limanlara gidecek yüklerinin tamamını veya bir bölümünü, diğer Tarafın benzer durumlarda kendi gemilerinden aldıklarından başka herhangi bir ilave ücret ödemeden yükleyebilirler.

Madde VII

Gemi Belgeleri

1. Bir Tarafın kendi mevzuatı uyarınca düzenlediği ya da  tanıdığı, gemilerin tabiyetini gösterir belgeler ve gemilere ait diğer belgeler, diğer Tarafça tanınacaktır.

2. Bir Tarafın gemisinde bulunan, özellikle seyrüsefer ve çevre güvenliği açısından gerekli belgeler, iki Tarafın da taraf olduğu ilgili Uluslararası Sözleşmeler uyarınca düzenlenmiş olmaları kaydıyla, diğer Taraf yetkili makamınca tanınacaktır.

3. Tarafların, 1969 Gemilerin Tonajını Ölçme Uluslararası Sözleşmesi uyarınca düzenlenmiş tonaj belgesi hamili gemiler, diğer Tarafın limanlarında yeniden ölçüme tâbi tutulmayacaklardır.

Uzunluğu 24 metreden az olan gemilerin, ulusal mevzuata göre verilmiş tonaj sertifikaları karşılıklı olarak tanınacaktır. Özellikle, çevre dostu ayrı balast tanklı (ABT) petrol tankerleri için liman ücretleri ve kılavuzluk hizmetlerinin bedelleri;

(a) Ayrı balast tankının hacminin, geminin toplam gros tonajından, A 747 (18) sayılı IMO Kararı uyarınca çıkarılması, veya

(b) Ayrı balast tankının hacminin, geminin toplam gros tonajına oranı ölçüsünde bir indirim uygulanması,

kaydıyla indirime tâbi tutulacaktır.

4. Bir mahkeme kararından kaynaklanan zorunlu satış durumları dışında, Taraflardan herhangi birinin gemileri, ilk kayıtlı bulundukları Tarafın Yetkili Makamlarınca düzenlenmiş, Gemi Sicilinden silindiklerine ilişkin bir belge ibraz edilmediği takdirde, diğer Tarafın Gemi Siciline kaydedilemezler.

Madde VIII

Gemiadamı Kimlik Belgeleri

1. Herbir Taraf, diğer Tarafın yetkili makamlarının, kendi vatandaşı olan mürettebat üyeleri için düzenlediği gemiadamı kimlik belgelerini kabul edecek ve bu belgeleri taşıyanlara, IX ve X. Maddelerde tanımlanan hakları, aynı Maddelerde yeralan koşullara bağlı olarak tanıyacaktır. Sözkonusu belgeler:

— Türkiye Cumhuriyeti için “Gemiadamı Cüzdanı” veya Türk Pasaportu,

— Yunanistan Cumhuriyeti için “Yunan Gemiadamı Cüzdanı” veya Yunan Pasaportudur.

2. IX ve X. Maddelerin hükümleri, Taraflardan birinin vatandaşı olmayan ancak ilgili uluslararası sözleşmelerin hükümlerine uygun gerekli kimlik belgelerine sahip bulunan şahıslara da uygulanacaktır.

MADDEIX

Gemiadamlarının Konaklama Limanında Hak ve Yükümlülükleri

1. VIII. Maddede tanımlanan Kimlik Belgelerini taşıyan Taraflardan birinin gemilerinin mürettebatının üyeleri, diğer Tarafın limanlarında, isimlerinin geminin kaptanı tarafından yetkili liman makamlarına, sözkonusu limanlarda yürürlükte bulunan kurallar uyarınca sunulan mürettebat listesinde yer almaları kaydıyla, vizesiz olarak geçici karaya çıkma izni çerçevesinde kalabilirler.

2. Mürettebat üyeleri, karaya çıktıkları ve gemilerine döndükleri sırada olağan sınır ve gümrük kontrollerine tâbi olacaklardır.

Madde X

Gemiadamlarının Transit Geçiş Hakları

1. Bu Anlaşmanın VIII. Maddesinde tanımlanan gemiadamı kimlik belgelerini taşıyan şahısların, herhangi bir ulaşım aracıyla, yolcu olarak, gemilerine binmek veya başka bir gemiye geçmek, başka bir ülkede bulunan gemilerine binmek üzere transit geçiş yapmak için, ya da kendi ülkelerine dönmek için, ya da acil durumlarda, ya da ülkesinden geçiş yapılacak Tarafın kabul ettiği herhangi bir diğer durumda, diğer Tarafın ülkesine girmelerine, ya da girişlerinin teminat altına alındığı herhangi bir başka ülkeye gitmek için bu ülkeden ayrılmalarına izin verilecektir.

2. Bu Maddede belirtilen durumların herbirinde, gemiadamları diğer Tarafın gerekli vizesine ve yolculuk giderlerini karşılayacak malî imkânlara sahip olmalıdırlar. Sözkonusu vizeler mümkün olan en kısa zamanda yetkili makamlar tarafından verilecektir.

3. VIII. Maddede tanımlanan kimlik belgelerini taşıyan bir mürettebat üyesinin, diğer Tarafın ülkesinde sağlık nedenleriyle hizmet amaçlı olarak, ya da yetkili makamlarca geçerli kabul edilen herhangi bir nedenle gemiden inmişken hastaneye kaldırılması durumunda, yetkili makamlar bahis konusu kişinin ülkede kalmasına ve herhangi bir ulaşım yoluyla kendi ülkesine dönmesine ya da gemisine binmek için diğer bir limana gitmesine gerekli izni verecektir.

Madde XI

Gemiadamlarının Haklarıyla İlgili İstisnalar

1. Tarafların yabancıların girişi, ikâmeti ve ayrılmasıyla ilgili ulusal kuralları, bu Anlaşmanın IX ve X. Maddelerindeki hükümlere halel getirmeksizin geçerli olmaya devam edecektir.

Herbir Taraf, VIII. Maddede tanımlanan gemiadamı kimlik belgelerine sahip herhangi bir istenmeyen şahsın ülkesine giriş ve/veya kalışını yasaklama hakkını saklı tutar.

3. Bu Anlaşmanın IX ve X. Maddelerinin Hükümleri, Taraf gemilerinde bulunup, mürettebat üyesi olmayan veya mürettebat listesinde kayıtlı bulunmayan, ancak yolculuk esnasında hizmet ya da geminin işleyişiyle ilgili görevlerle iştigal eden ve özel bir listede kayıtlı olan şahıslara da uygulanır.

Madde XII

Mürettebat Üyesinin Cezaî Takibi

1. Bir Taraf gemisinin diğer Tarafın karasularında bulunduğu sırada gemide işlenen herhangi bir suç veya kabahatle ilgili olarak, bu Tarafın ilgili makamları, aşağıdaki durumlar haricinde, geminin bayrağını taşıdığı Tarafın yetkili diplomatik ya da konsolosluk temsilcisinin izni olmadan cezaî kovuşturma başlatmayacaktır:

(a) Gemi kaptanının suç veya kabahati işleyenin yargılanmasını talep etmesi; veya,

(b) Suç veya kabahatin sonuçlarının, geminin karasularında bulunduğu Tarafın ülkesini etkilemesi; veya,

(c) Suç veya kabahatin, bu Tarafın huzurunu, kamu düzenini veya güvenliğini bozması; veya,

(d) Cezaî kovuşturmanın yapılmasının uyuşturucu madde kaçakçılığını durdurmak için gerekli olması; veya,

(e) Suç veya kabahatin, geminin mürttebatı dışındaki bir kişiye karşı işlenmiş olması.

2. Bu maddenin 1 inci Bendindeki Hükümler, Tarafların ilgili makamlarının, kanun ve kuralları uygulamak amacıyla herhangi bir denetim ya da soruşturma yürütme haklarını etkilemeyecektir.

3. Kendi mevzuatları çerçevesinde, herbir Taraf, cezaî, hukukî, inzibatî yargı yetkilerini kullanırken, diğer Tarafın gemilerinin alıkonmasından mümkün olduğunca kaçınmak için gerekli önlemleri alacaktır. Alıkonma gerekli görüldüğü takdirde, herbir taraf alıkonma süresini sınırlamaya çalışacak ya da diğer Tarafça yazılı bir garantinin verilmesi sonucu geminin ayrılmasına izin verecektir.

Madde XIII

Hukuk Davaları

Taraflardan herbirinin yargı ve/veya idarî makamları, geminin bayrağını taşıyan ülkenin yetkili diplomatik ya da konsolosluk görevlisi tarafından talep edilmedikçe, mürettebat üyeleri arasındaki hukukî davalara, ya da bir geminin mürettebat üyesinin çalışma sözleşmesiyle ilgili davalara bakmayacaklardır.

Madde XIV

Tehlikede Bulunan Gemilere Yardım

1. Taraflardan birinin gemisinin, diğer Tarafın karasularında karaya vurması veya oturması veya kazaya veya herhangi diğer bir ani tehlikeye maruz kalması halinde :

(a) Gemiye, mürettebatına, yolcularına ve yüküne, her zaman yardım edilecek ve ulusal bir gemiye yapılan muamelenin aynısı sağlanacaktır.

(b) Bu maddede tanımlanan gemiden boşaltılan ya da kurtarılan yük ve malzeme, diğer Tarafın ülkesinde kullanım ya da tüketim için teslim edilmemesi koşuluyla gümrük vergilerinden muaf tutulacaktır.

(c) Bu şekilde karaya oturan ya da kazaya uğrayan gemi, kurtarılan parçaları, döküntüleri, aksesuarları, bütün malzemesi, donanımı, içinde bulunan erzak ve mallar, bu durumdaki gemiler ya da tehlike altındaki gemiler tarafından denize atılanlar ya da satıldıkları takdirde bunlardan elde edilen gelir, aynı zamanda karaya oturan ya da kazaya uğrayan geminin içinde bulunan ya da gemiye ait tüm belgeler, talep edildiği zaman sahibi ya da temsilcilerine teslim edilecektir.

2.  Bu maddenin Hükümleri, herhangi bir Tarafın, ya da bu Tarafın yetkilendirdiği kişilerin, diğer Taraftan, ya da bu ikinci Tarafın yetkilendirdiği kişilerden, geminin kurtarılması ya da gemi ve yüküne yapılan yardım için gerekli tazminatı talep etme hakkını etkilemez.

Madde XV

Diğer Uluslararası Anlaşmalardan Doğan Yükümlülükler

İşbu Anlaşmanın hükümleri, Tarafların denizcilik konularıyla bağlantılı uluslararası sözleşme ve anlaşmalardan doğan yükümlülüklerine halel getirmez.

Madde XVI

Uyuşmazlıkların Çözümü

1. Bu Anlaşmanın hükümlerinin uygulanması veya yorumlanmasından kaynaklanabilecek herhangi bir ihtilaf diplomatik kanallardan çözümlenecektir.

2. Görüş ayrılıklarının sürmesi halinde, Taraflardan birinin talebi üzerine, varolan sorunların görüşülmesi için bir toplantı düzenlenebilir. Bu tür toplantıların tarih ve yeri, ayrıca belirlenecektir.

3. Bu Anlaşmanın yürürlüğe girmesinden sonra çıkarılan bir Avrupa Birliği mevzuatı bu Anlaşmadan doğan yükümlülükleri ve Anlaşmanın uygulamasını değiştirdiği takdirde, iki Taraf, konunun en kısa zamanda gözden geçirilmesi amacıyala ikili danışmalarda bulunacaklardır.

Madde XVII

Nihaî Hükümler

1. Taraflar, Anlaşmanın kendi ülkelerindeki onay işlemlerinin tamamlandığını birbirlerine en kısa sürede diplomatik kanallardan bildireceklerdir. İşbu Anlaşma son bildirimin alınmasından otuz gün sonra yürürlüğe girecektir.

2. İşbu Anlaşma, yürürlüğe girdiği tarihten itibaren sınırsız bir süreyle geçerli olacaktır.

3. Herbir Taraf, bu Anlaşmayı yazılı bir bildirimle feshetme yetkisine sahip olacaktır.Anlaşmanın feshi, böyle bir bildirimin diğer Tarafça alınmasından oniki ay sonra yürürlüğe girecektir.

Atina’da, 4 Şubat 2000 tarihinde, iki nüsha halinde, Türkçe, Yunanca ve İngilizce olarak düzenlenmiştir. Her üç metin de aynı derecede geçerlidir. Uyuşmazlık halinde İngilizce metin geçerli olacaktır.

 

TÜRKİYE CUMHURİYETİ ADINA       YUNANİSTAN CUMHURİYETİ ADINA

             İsmail CEM                                          George A. PAPANDREU

      DIŞİŞLERİ BAKANI                                      DIŞİŞLERİ BAKANI