Dönem : 21 Yasama Yılı : 2

T.B.M.M. (S. Sayısı : 526)

Ankara Milletvekili Ali Işıklar ve 29 Arkadaşının, Kamu Görevlileri Sendikaları Kanun Teklifi ve İçtüzüğün 37 nci Maddesine Göre Doğrudan Gündeme Alınmasına İlişkin

Önergesi (2/423)

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Kamu Görevlileri Sendikaları Kanun Teklifimizin, TBMM İçtüzüğünün 37 nci maddesi gereğince doğrudan Genel Kurul Gündemine alınmasını arz ederim.

Saygılarımla. 2.3.2000

Ali Işıklar

Ankara

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Kamu Görevlileri Sendikaları Kanun Teklifimiz genel ve madde gerekçeleri ile birlikte ekte sunulmuştur.

Gereğini saygılarımızla arz ederiz.

Ali Işıklar	Hayrettin Özdemir	Hüseyin Kalkan
Ankara	Ankara	Balıkesir
Mustafa Enöz	Mustafa Zorlu	Yusuf Kırkpınar
Manisa	Isparta	İzmir
Orhan Şen	Mihrali Aksu	Reşat Doğru
Bursa	Erzincan	Tokat
Ali Halaman	Hamdi Baktır	Ali Gebeş
Adana	Kayseri	Konya
Hasan Kaya	Mehmet Telek	İrfan Keleş
Konya	Afyon	Çankırı
Recai Yıldırım	Ali Serdengeçti	Mustafa Gül
Adana	Manisa	Elazığ
Melek Denli Karaca	Ali Özdemir	Mustafa Haykır
Çorum	Gaziantep	Kırşehir
Cezmi Polat	Adnan Fatin Özdemir	Hasari Güler
Erzurum	Adana	Adıyaman
Birol Büyüköztürk	Bozkurt Yaşar Öztürk	Namık Hakan Durhan
Osmaniye	İstanbul	Malatya
Mükerrem Levent	Edip Özbaş	Abdülkadir Akcan
Niğde	Kahramanmaraş	Afyon

GENEL GEREKÇE

Demokratikleşme tüm insanlığın üzerinde birleştiği ortak bir değer haline gelmiştir. Örgütlenme hakkı da demokrasilerin vazgeçilmez müessesesi olması münasebetiyle uluslararası belgelerle teminat altına alınan temel haklardandır.

Bütün ülkelerde örgütlü toplum yapısına doğru bir yönelme müşahade edilmektedir. Bu süreç içerisinde devlet belirleyici unsur olmaktan çıkmış, örgütlü toplum yapısı içerisinde, demokratik kitle örgütleri kendilerini ilgilendiren konularda siyasî taraf mekanizmalarına etki eden birer baskı unsuru haline gelmişlerdir.

Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO)’nun kamu görevlilerine örgütlenme hakkı tanıyan 87, 98 ve 151 sayılı sözleşmelerin ülkemizce onaylanması nedeniyle iç hukukumuzda buna göre düzenleme yapılması gerekmektedir.

1982 Anayasasının 53 üncü maddesinde 23.7.1995 tarih ve 4121 sayılı Kanunun 4 üncü maddesiyle yapılan değişiklikte kamu görevlilerine kanunla belirlenecek esaslar çerçevesinde kendi aralarında sendika kurabilme ve kurdukları sendika ve üst kuruluşların idareyle amaçları doğrultusunda toplu görüşmeye katılma hakları tanınmıştır.

Ülkemizde ücretli ve maaşlı olarak çalışanlardan işçilere sendikal haklar, 1947 yılında tanınmış olmasına rağmen, memurların hâlâ örgütlenme haklarından mahrum bulunması her şeyden önce sosyal devlet, demokratik ve hukuk devleti anlayışıyla bağdaşmamaktadır.

Tek taraflı olarak siyasal iktidarların insafına terk edilen memurlar keyfi uygulamalar neticesinde devletin memuru olmaktan çıkarılarak adeta hükümetlerin memuru durumuna getirilmişlerdir. Bu da memur kesiminde korku, endişe ve genel bir şahsiyet ve kimlik buhranına sebep olmuştur.

Alım gücü her geçen gün düşen ve bugün % 90’ı yoksulluk sınırının altında ücret alan memurlar geçim endişesi yüzünden asli fonksiyonunu ifa edemez duruma gelmiş, devletine küskün, kendi başının telaşına düşmüş bir kitle halindedir.

Kamu çalışanlarının içinde bulunduğu bu kaostan kurtulması için örgütlenme hakkının tam anlamıyla tanınması gerektiği kanaatindeyiz. Böylelikle siyasî karar mekanizmaları üzerinde etkin bir baskı unsuru oluşturmak suretiyle kendilerini ilgilendiren sosyal, ekonomik ve meslekî kararların oluşmasında müessir olabileceklerdir.

Kamu çalışanlarına grevli ve toplu sözleşmeli sendikal hakların verilmesini, sosyal adaletin tesisi, demokrasiye işlerlik kazandırılması, sosyal barışın temini, dış itibarımızın tesisi, personel rejimi ve kamu hizmetlerinin ıslahı, devlete olan küskünlük ve güvensizliklerin giderilmesi ve siyasal iktidarların keyfi uygulamalarının önlenmesi yönünden bir teminat olarak görüyoruz.

Bu gerekçelerle Kamu Görevlileri Sendikaları Kanun Teklifini hazırlamış bulunuyoruz. Saygılarımızla arz ederiz.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. – Kamu Görevlileri Sendikaları belirlenmektedir.

Madde 2. – Kanunun uygulama alanı belirlenmektedir.

Madde 3. – Kanunda geçen kavramların tanımları yapılmaktadır.

Madde 4. – Sendikaların neye göre kurulacağı, neye göre kurulamayacağı belirtilmektedir.

Madde 5. – Sendikaların hizmet kolları ve yönetmelikler öngörülmektedir.

Madde 6. – Kurucularda aranacak nitelikler belirlenmektedir.

Madde 7. – Sendika ve konfederasyonların tüzüklerinde bulunması gereken zorunlu hususlar belirlenmektedir.

Madde 8. – Sendika şubesi sendika ve konfederasyonların zorunlu organları belirlenmektedir.

Madde 9. – Genel kurullarının kimlerden oluşacağı belirlenmektedir.

Madde 10. – Sendika ve konfederasyonların Genel Kurullarının toplanma zamanı ve karar yeter sayıları belirlenmektedir.

Madde 11. – Seçimlerde uygulanacak esasları belirtmektedir.

Madde 12. – Genel Kurulların görev ve yetkileri anlatılmaktadır.

Madde 13. – Yönetim, Disiplin ve Denetleme Kurullarının oluşması, görevleri, toplanma ve karar alma usullerini anlatır.

Madde 14. – Sendika üyeliğinin nasıl kazanılacağının usul ve esaslarını belirtir.

Madde 15. – Sendika üyesi olamayacak kişi ve kuruluşları belirtmektedir.

Madde 16. – Üyeliğin sona ermesi usul ve esasları belirtilmektedir.

Madde 17. – Konfederasyon ve Uluslararası kuruluşlara üye olabilmenin usul ve esaslarını belirtir.

Madde 18. – Sendika üyelerine verilen güvence hakkında bilgi sunar.

Madde 19. – Sendika yöneticiliğine seçilenlere verilen güvenceleri belirtir.

Madde 20. – Sendika ve konfederasyonların yetki ve faaliyetleri belirtilmiştir.

Madde 21. – Sendika ve konfederasyonların yönetim ve işleyişlerinde uyulması gereken yasakları belirtmiştir.

Madde 22. – Yüksek İdarî Kurulun oluşumu ve bu kurulda yer alan işveren temsilcilerini belirtir.

Madde 23. – Kurum İdarî Kurullarının oluşumu ve toplantıları hakkında bilgi sunar.

Madde 24. – İşyeri Temsilcileri hakkında bilgi verir.

Madde 25. – Sendika ve konfederasyonların gelirleri hakkında bilgi verir.

Madde 26. – Üyelik ödentileri hakkında bilgi sunar.

Madde 27. – Sendika ve konfederasyonların giderleri harcamaları hakkında bilgi sunar.

Madde 28. – Sendika şubesi, sendika ve konfederasyonların her türlü işlemlerinin kanun ve tüzüklere uyup uymadığı hususunda idarî ve malî denetimi açıklar.

Madde 29. – Kamu görevlileri hakkında uygulanacak katsayı, göstergeler, aylık ve ücretler ve her türlü hakları kapsar.

Madde 30. – Toplu görüşmede taraf olanlar hakkında bilgi sunar.

Madde 31. – Toplu görüşmelerde katılmaya yetkili olanlar hakkında bilgi sunar.

Madde 32. – İtirazda kimlerin nereye itirazda yetkili olduğu hususu belirlenmiştir.

Madde 33. – Tarafların toplanma yeri ve zamanı hakkında bilgi sunar.

Madde 34. – Toplu görüşmenin gündemi hakkında açıklamalarda bulunur.

Madde 35. – Toplu görüşmenin sonuçlanması ve mutabakat metni ve yararlanabilme konuları hakkında bilgi sunar.

Madde 36. – Uyuşmazlıkların tespiti hakkında bilgi verir.

Madde 37. – Uzlaşmazlığın çözümü ve uzlaşma kurulu hakkında bilgi verir.

Madde 38. – Sendika ve konfederasyonların birleşmesi hakkında bilgi sunar.

Madde 39. – Sendika ve konfederasyonların nasıl hallerde kapatılabileceği hakkında bilgi sunar.

Madde 40. – Sendika ve konfederasyonlara hangi hallerde ceza hükümleri uygulanır, bunu belirtir.

Madde 41. – Faaliyeti durdurulan sendika ve konfederasyonlara kayyım tayini hakkında bilgi sunar.

Madde 42. – Sendika ve konfederasyonların fesih, infisah ve kapatma hallerinde mallarının nasıl devredileceği hakkında bilgi sunar.

Madde 43. – Bu kanunun uygulanması bakımından uygulanacak yönetmelikler hakkında bilgi sunar.

Madde 44. – Bu kanunun uygulanmasında uygulamayı izleyecek çeşitli kurum ve kuruluşları belirtir.

Madde 45. – Bu kanunda hüküm bulunmayan hallerde uygulanacak diğer kanunlar hakkında bilgi sunar.

Geçici Madde 1. – Bu kanun gereğince aktarılacak ödenekler hakkında bilgi sunar.

Geçici Madde 2. – Bu kanunla getirilen yükümlülüklerin yerine getirilebilmesi için ihdas edilecek kadrolar hakkında bilgi sunar.

Geçici Madde 3. – İlgililerin aylıksız izinli geçen sürelerine ilişkin özlük hakları hakkında bilgi sunar.

Madde 46. – Bu madde yürürlük maddesidir.

Madde 47. – Bu madde yürütme maddesidir.

ANKARA MİLLETVEKİLİ ALİ IŞIKLAR VE 29 ARKADAŞININ TEKLİFİ

KAMU GÖREVLİLERİ SENDİKALARI KANUN TEKLİFİ

BİRİNCİ KISIM

Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1. – Bu Kanunun amacı, kamu görevlilerinin ortak, ekonomik, sosyal (kültürel) ve meslekî hak ve menfaatlerinin korunması ve geliştirmesi için oluşturdukları sendika ve konfederasyonların kuruluşu, organları, yetkileri ve faaliyetleri ile sendika ve konfederasyonlarda görev alacak kamu görevlilerinin hak ve sorumluluklarını belirlemek ve yetkili kamu görevlileri sendikaları konfederasyonu ve bu konfederasyona üye sendikalar ile kamu işveren kuruluşları arasında yürütülecek toplu görüşmelere ilişkin esasları düzenlemektir.

Kapsam

MADDE2. – Bu Kanun devletin veya diğer kamu tüzelkişilerinin yürütmekle görevli oldukları kamu hizmetlerinin görüldüğü genel, katma ve özel bütçeli idareler, il özel idareleri ve belediyeler ile bunlara bağlı kuruluşlarda, kamu iktisadî teşebbüslerinde, özel kanunlarla veya özel kanunların verdiği yetkiye dayanarak kurulan banka ve teşekküller ile bunlara bağlı kuruluşlarda ve diğer kamu kurum veya kuruluşlarında işçi statüsü dışında çalışan kamu görevlileri hakkında uygulanır.

Tanımlar

MADDE 3. – Bu Kanunun uygulanmasında;

a)Kamu Görevlisi :Kamu kurum ve kuruluşlarının işçi statüsü dışındaki bir kadro veya pozisyonunda daimî suretle çalışan kamu görevlilerini,

b) Kamu İşvereni :Kamu görevlilerinin çalıştığı tüzelkişiliği olan ya da olmayan kamu kurum ve kuruluşlarını,

c)Kamu İşveren Vekili :Kamu kurum ve kuruluşlarını temsile ve bütününü sevk ve idareye yetkili olanlar ile bunların yardımcılarını,

d)İşyeri :Kamu hizmetinin yürütüldüğü yerleri,

e)Kurum :Kuruluş kanunları ve kuruluşlarına ilişkin mevzuatlarında görev, yetki ve sorumlulukları belirlenen, hizmetin niteliği ve yürütülmesi bakımından idarî bir bütünlüğe sahip işyerlerinden oluşan kuruluşları,

f) Sendika :Kamu görevlilerinin ortak ekonomik, sosyal (kültürel) ve meslekî hak ve menfaatlerini korumak ve geliştirmek için oluşturdukları tüzelkişiliğe sahip kuruluşları,

g) Konfederasyon :Değişik hizmet kollarında kurulu en az yedi sendikanın bir araya gelerek oluşturdukları tüzelkişiliği olan üst kuruluşları,

h) Toplu Görüşme :Kamu görevlileri için uygulanacak katsayı ve göstergeler, aylık ve ücretler, her türlü zam ve tazminatlar, fazla çalışma ücretleri, harcırah, ikramiye, lojman tazminatı, doğum, ölüm ve aile yardımı ödenekleri, tedavi yardımı ve cenaze giderleri, yiyecek ve giyecek yardımları ile bu mahiyette etkinlik artırıcı diğer yardımlara ilişkin olarak yetkili kamu görevlileri sendikaları konfederasyonu ve bu konfederasyona üye sendikalar ile Kamu İşveren Kurulu arasında yapılan görüşmeyi,

i)Uzlaştırma Kurulu :Toplu görüşmeler sırasında çıkabilecek uyuşmazlıkların çözümü için oluşturulan kurulu,

j) Mutabakat Metni :Toplu görüşme sonucunda varılan anlaşmayı gösteren belgeyi ifade eder.

Kamu işveren vekilleri bu Kanun bakımından kamu işvereni, hizmetin niteliği ve yürütülmesi bakımından bağlı tüm birimler ise asıl işyerinden sayılır. Kamu işvereninin birden fazla işyeri varsa, bu Kanun bakımından bu işyerlerinin tamamı işyerinden sayılır.

İKİNCİ KISIM

Kuruluş Esasları ve Organlar

BİRİNCİ BÖLÜM

Kuruluş Esasları

Kuruluş

MADDE 4. – Sendikalar hizmet kolu esasına göre Türkiye çapında faaliyette bulunmak amacıyla bir hizmet kolundaki kamu işyerlerinde çalışan kamu görevlileri tarafından kurulur.

Bir hizmet kolunda birden fazla sendika kurulabilir. Meslek ya da işyeri esasına göre sendika kurulamaz.

Hizmet kolları

MADDE 5. – Sendikaların kurulabileceği hizmet kolları aşağıda belirtilmiştir.

1. Büro hizmetleri,

2. Eğitim, öğretim, bilim ve kültür hizmetleri,

3. Sağlık ve sosyal hizmetler,

4. Yerel yönetim hizmetleri,

5. Basın, yayın ve iletişim hizmetleri,

6. Bankacılık ve sigorta hizmetleri,

7. Bayındırlık, inşaat ve köy hizmetleri,

8. Ulaştırma hizmetleri,

9. Tarım, gıda ve ormancılık hizmetleri,

10. Enerji, sanayi ve madencilik hizmetleri,

11. Savunma hizmetleri,

12. Adalet ve güvenlik hizmetleri,

Kurumların girdikleri hizmet kolları, Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığının birlikte hazırlayacakları bir yönetmelikle belirlenir.

Kuruluş işlemleri

MADDE 6. – Sendika ve konfederasyonlar önceden izin alınmaksızın serbestçe kurulurlar.

Sendika kurucusu olabilmek için en az iki yıldan beri kamu görevlisi olarak çalışmak yeterlidir.

Sendikanın kurucuları; sendika tüzüğü, kurucuların nüfus cüzdanı örnekleri, ikametgâh belgeleri, kamu görevlisi olduklarını gösteren belgeleri, sendikayı ilk genel kurula kadar sevk ve idare edeceklerin kimliklerini kuruluş dilekçelerinin ekinde sendika merkezinin bulunacağı ilin valiliğine vermek zorundadırlar.

Konfederasyon kurucuları, konfederasyon tüzüğü ile kurucu sendikaların konfederasyon kurulmasına ilişkin kurucular kurulu kararını ilk genel kurula kadar sevk ve idare edeceklerin kimliklerini konfederasyon merkezinin bulunacağı ilin valiliğine alındı belgesi karşılığında vermek zorundadırlar. Konfederasyonu ilk genel kurula kadar sevk ve idare edecekler, üyesi oldukları sendikaların zorunlu organlarına seçilmemişlerse, sendika kurucuları için istenilen diğer belgeleri de eklemekle yükümlüdürler.

Yukarıda anılan belge ve tüzüklerin ilgili valiliğe verilmesi ile sendika veya konfederasyon tüzelkişilik kazanır.

Valilik, tüzük ve belgelerin birer örneğini, beş çalışma günü içinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Devlet Personel Başkanlığına gönderir.

Tüzüğün veya bu maddede sayılan belgelerin içerdikleri bilgilerin bu Kanuna aykırılığının tespit edilmesi ya da bu Kanunda öngörülen kuruluş koşullarının gerçekleşmediğinin anlaşılması halinde, ilgili valilik eksikliklerin bir ay içinde tamamlanmasını ister. Tamamlanmadığı takdirde sendikanın veya konfederasyonun faaliyetinin durdurulması için iş mahkemesine başvurur.

Mahkeme, Kanuna aykırılığın veya eksikliğin giderilmesi için altmış günü aşmayan bir süre verir. Verilen süre sonunda tüzük veya belgeler kanuna uygun hale getirilmemişse, mahkeme sendika veya konfederasyonun kapatılmasına karar verir.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, sendika ve konfederasyonlar için birer bilgi kaydı tutar.

Tüzük

MADDE 7. – Sendika ve konfederasyonların tüzüklerinde aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur.

a)Sendika veya konfederasyonun adı, merkezi ve adresi,

b)Sendika veya konfederasyonun amacı ve bu amacı gerçekleştirmek üzere sürdürülecek çalışma konuları ile çalışma usulleri,

c)Sendikanın faaliyet gösterecek hizmet kolu,

d) Sendika kurucularının ad ve soyadları, meslek veya görevleri ve adresleri; konfederasyonu kuran sendikaların hizmet kolları ile ad ve adresleri,

e) Sendika veya konfederasyona üyelik koşulları, üyelikten çıkma ve çıkarılmanın usul ve esasları,

f) Konfederasyon, sendika ve sendika şubesinin genel kurul delegelerinin belirlenmesi usulü,

g) Genel kurulun görev ve yetkileri, oy kullanma, karar alma usul ve yeter sayıları,

h) Sendika veya konfederasyonun genel kurul dışındaki zorunlu organlarına üyelerin seçilme usulü, asıl ve yedek üye sayısı, görev ve yetkileri,

i)Sendika veya konfederasyonlarının yöneticilerinde aranacak şartlar,

j)Sendika şubelerinin nasıl kurulacağı, görev ve yetkileri, genel kurulların toplantılarına ve kararlarına ilişkin usul ve esaslar ile sendika genel kurullarında şubelerin temsil şekli,

k) Üyelik ödentisinin belirlenmesi usulü,

l) Sendika veya konfederasyonun iç denetim usulü,

m)Harcamaların nasıl yapılacağı, yetkilerin nasıl verileceği ve yetki sınırları,

n) Tüzüğün değiştirilmesi usulü,

o) Sendika veya konfederasyonun feshi, kendiliğinden dağılması, başka bir sendika veya konfederasyonla birleşmesi veya mahkeme kararıyla kapatılması hallerinde mal varlığının tasfiye usulü,

p) Sendika veya konfederasyonun zorunlu organlarının oluşumuna kadar kuruluşun işlerini yürütmeye ve temsile yetkili geçici yönetim kurulu üyelerinin ad ve soyadları ile adresleri,

r) Sendika temsilcilerinin seçiminde yetkili kurulun belirlenmesi, temsilcilerin nitelikleri ve görevden alınma usulü,

s)Gelirlerini ne şekilde muhafaza edecekleri ve zorunlu giderleri için kasalarında tutacakları azamî nakit mevcudu,

t)Demirbaşların satış ve terkininde uygulanacak usul ve esaslar,

u) Konfederasyon temsilciliğinin görev ve yetkileri.

İKİNCİ BÖLÜM

Organlar ve Seçimler

Zorunlu organlar

MADDE 8. – Sendika şubesi, sendika ve konfederasyonların zorunlu organları genel kurul, yönetim kurulu, denetleme kurulu ve disiplin kuruludur.

Sendika veya konfederasyonlar zorunlu organların görev, yetki ve sorumluluklarını devretmemek kaydıyla başka organlar da kurabilir.

Genel kurullar tarafından zorunlu organlara seçilen üyelerin ad ve soyadları, meslek ve görevleri, adresleri ile tüzük değişiklikleri ve açılan, kapatılan veya birleştirilen şubeler; sendika şubesinin, sendikanın veya konfederasyonun bulunduğu illerin valiliklerine, Devlet Personel Başkanlığına ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına otuz gün içinde bildirilir.

Genel kurullarının oluşması

MADDE 9. – Sendika ve sendika şubesi genel kurulları delegelerden oluşur.

Delegeler üyeler tarafından gizli oy, açık sayım ve döküm esasına ve sendika tüzüğündeki hükümlere göre seçilir.

Konfederasyon genel kurulları, üye sendikalarca seçilen en çok beş yüz delegeden oluşur. Üye sendikaların genel kurulda ne şekilde temsil edileceği konfederasyon tüzüğünde belirtilir.

Sendika şubeleri ile sendika ve konfederasyonların yönetim ve denetleme kurulu üyeleri bu sıfatla kendi genel kurullarına delege olarak katılırlar.

Delege sıfatı, müteakip olağan genel kurul için yapılacak delege seçimine kadar sürer.

Tüzüklere delege seçilmeyi engelleyici hükümler konulamaz.

Genel kurulların toplanma zamanı ve karar yeter sayısı

MADDE 10. – Sendika veya konfederasyonun ilk genel kurulu tüzelkişilik kazanmasından başlayarak altı ay içinde yapılır.

Olağan genel kurul dört yılda bir toplanır. Tüzüklerinde belirtilmek koşulu ile daha kısa bir sürede de toplanabilir.

İki genel kurul arasındaki döneme ilişkin faaliyet ve hesap raporu, denetleme kurulu veya denetçi raporu ile gelecek döneme ilişkin bütçe önerisinin, genel kurula katılacaklara toplantı tarihinden en az on beş gün önce gönderilmesi zorunludur.

Olağanüstü genel kurul, yönetim kurulu veya denetleme kurulunun gerekli gördüğü durumlarda ya da genel kurul delegelerinin beşte birinin yazılı isteği üzerine en geç altmış gün içinde toplanır.

Genel kurula çağrı yönetim kurulu tarafından yapılır.

Toplantı yeter sayısı delege sayısının salt çoğunluğudur. İlk toplantıda yeter sayı sağlanamazsa, ikinci toplantı en çok on beş gün sonraya bırakılabilir. Bu toplantıda salt çoğunluk aranmaz.

Karar yeter sayısı toplantıya katılan üye ve delege sayısının salt çoğunludur.

Yukarıdaki hükümlere aykırı hareket eden sendika şubesi, sendika veya konfederasyon yönetim kuruluna; üyelerinden birinin veya durumu tespit eden Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının başvurusu üzerine, iş davalarına bakmakla görevli mahkeme kararı ile işten el çektirilir. Bu takdirde görevli mahkeme, genel kurulu kanun ve tüzük hükümleri gereğince en kısa zamanda toplamak ve yeni yönetim kurulu seçilinceye kadar cari işleri yürütmekle görevli olmak üzere Medenî Kanun hükümleri gereğince bir veya üç kayyım tayin eder.

Seçimlerde uygulanacak esaslar

MADDE 11. – Genel kurullarda seçimler yargı gözetimi altında serbest, eşit, gizli oy, açık sayım ve döküm esasına göre yapılır.

Genel kurul toplantıları, genel kurullarda yapılacak seçimler, seçimlere yapılacak itirazlar, seçimlerin iptali ve yenilenmesine ilişkin hususlarda 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 14 üncü maddesinin bir ila onüçüncü fıkraları ve 52 nci maddesinde yer alan hükümleri uygulanır.

Genel kurulların görevleri

MADDE 12. – Genel kurulların görev ve yetkileri şunlardır.

a)Organların seçimi,

b) Tüzük değişikliği,

c) Yönetim ve denetleme kurulu raporlarının görüşülmesi ve aklanması,

d) Yönetim kurulunca hazırlanan çalışma programı ve bütçenin görüşülerek karara bağlanması,

e) Sendika ve konfederasyonların tüzüklerinde belirtilen konularda yönetim kuruluna yetki verilmesi,

f) Taşınmaz malların satın alınması veya mevcut taşınmaz malların satılması konusunda yönetim kuruluna yetki verilmesi,

g) Sendika ve konfederasyon yönetim kurulu üyelerine verilecek her türlü ücret ve diğer görevlilerin huzur hakkı ve yolluklarının belirlenmesi,

h) Sendika şubesi açma veya bu konuda yönetim kuruluna yetki verme, şubeleri birleştirme ya da kapatma,

i) Aynı hizmet kolunda bulunmak koşuluyla başka bir sendika ile birleşme,

j) Başka bir konfederasyonla birleşme,

k)Konfederasyonlara üye olma veya üyelikten çekilme,

l) Amaçlarına uyan uluslararası kuruluşlara üye olma veya çekilme,

m) Fesih kararı verme,

n) Mevzuatta veya sendika tüzüklerinde genel kurulca yapılması belirtilen diğer işlemlerin yerine getirilmesi ve herhangi bir organın görev alanına girmeyen konuların karara bağlanması.

Şube genel kurulları sadece yukarıdaki (a), (c) ve (n) bentlerinde belirtilen görevlerini yerine getirirler.

Yönetim, disiplin ve denetleme kurullarının oluşması, görevleri ve toplantıları

MADDE 13. – Sendika şubesi ve sendika yönetim kurulları en az üç, en çok yedi üyeden; konfederasyon yönetim kurulları ise en az beş, en çok on üyeden oluşur.

Disiplin kurulu en az üç, en çok beş üyeden, denetleme kurulu en az üç denetçiden oluşur. Şubelerde bir denetçi ile yetinilebilir.

Yönetim, denetim ve disiplin kurulları ile kurulması uygun görülen diğer organların oluşumu, görev ve yetkileri ile toplanma ve karar alma usulleri 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 16, 17, 18 ve 19 uncu maddelerinde belirtilen esaslara uygun olarak sendika veya konfederasyonların tüzüklerinde düzenlenir.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Üyelik ve Güvenceler

BİRİNCİ BÖLÜM

Üyelik

Sendika üyeliğinin kazanılması

MADDE 14. – Sendikalara üye olmak serbesttir.

Kamu görevlileri çalıştıkları işyerinin girdiği hizmet kolunda kurulu bir sendikaya üye olabilirler.

Üyelik, başvurunun sendika yetkili organınca kabulü ile kazanılır.

Üyelik başvurusu, sendika tarafından en çok otuz gün içinde reddedilmediği takdirde üyelik istemi kabul edilmiş sayılır. Haklı bir sebep gösterilmeden üyeliği kabul edilmeyen kamu görevlisinin, bu kararın kendisine tebliğinden itibaren otuz gün içinde iş davalarına bakmakla görevli mahallî mahkemede dava açma hakkı vardır.

Sendika, üyeliği kesinleşen kamu görevlisinin başvuru belgesinin bir örneğini üyenin kendisine verir, bir örneği sendikada kalır, bir örneği üyelik ödentisine esas olmak ve dosyasında saklamak üzere işverene, bir örneğini de her yılın Şubat, Mayıs, Ağustos ve Kasım aylarında bir liste ekinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderir.

Birden çok sendikaya üye olunamaz. Birden çok sendikaya üyelik halinde sonraki üyelikler geçersizdir.

Sendika üyesi olamayacaklar

MADDE 15. – Bu Kanuna göre kurulan sendikalara;

a) Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliğinde çalışan kamu görevlileri ile Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreteri ve Yardımcıları, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri ve Yardımcıları,

b)Yüksek yargı organlarının başkan ve üyeleri, hâkimler, savcılar ve bu meslekten sayılanlar,

c)Bu Kanun kapsamında bulunan kurum ve kuruluşların müsteşarları, başkanları, genel müdürleri, daire başkanları ve bunların yardımcıları, yönetim kurulu üyeleri, merkez teşkilâtlarının denetim birimleri, yöneticileri ve kurul başkanları, 1 inci hukuk müşaviri, bölge, il ve ilçe teşkilâtlarının en üst amirleri ile daha üst düzeyde olan kamu görevlileri, belediye başkanları ve yardımcıları,

d) Yüksek öğretim kurulu başkan ve üyeleri ile yüksek öğretim denetleme kurulu başkan ve üyeleri, üniversite ve ileri teknoloji enstitüsü rektörleri, fakülte dekanları ile enstitü ve yüksek okulların müdürleri ve bunların yardımcıları,

e) Mülkî idare amirleri,

f) Silahlı Kuvvetler mensupları,

g) Millî İstihbarat Teşkilâtı mensupları,

h) Başbakanlık, Bakanlık, bağlı ve bağımsız genel müdürlük müfettişleri,

i) Emniyet amiri ve daha üst seviyede görevli emniyet hizmetleri sınıfı mensupları, üye olamazlar ve sendika kuramazlar.

Üyeliğin sona ermesi

MADDE 16. – Her üye üyelikten serbestçe çekilebilir.

Üyelikten çekilme, çekilme isteğinin sendikaya bildirilmesiyle gerçekleşir. Çekilme bildirimini alan sendika görevlisi, kayıt defterine işlemek ve alındığına dair bir belgeyi derhal üyeye vermek zorundadır. Sendika çekilme bildirimlerinin birer örneklerini her yılın Ocak, Nisan, Temmuz ve Ekim aylarında bir liste ekinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına göndermek zorundadır. Üyelikten çekilen, bildirimin bir örneğini dosyasında saklaması için işverene gönderir.

Çekilme, sendikaya başvurma tarihinden başlayarak bir ay sonra geçerli olur. Çekilenin bu süre içinde başka bir sendikaya üye olması halinde yeni sendikaya üyeliği, bu sürenin bitim tarihinde kazanılır.

Üyenin sendikadan çıkarılma kararı genel kurulca alınır. Çıkarma kararı, çıkarılana ve işverene yazı ile bildirilir. Çıkarma kararına karşı üye, bildirim tarihinden itibaren on beş gün içinde görevli mahkemeye itiraz edebilir. Mahkeme iki ay içinde kesin karar verir. Üyelik, çıkarılma kararı kesinleşinceye kadar sürer.

Çekilme, göreve son verilmesi veya sair nedenlerle kamu görevinden ayrılanlar ile farklı bir hizmet koluna giren kuruma atananlardan sendika üyesi olanların üyelikleri, varsa sendika şubesi, sendika veya konfederasyon organlarındaki görevleri sona erer. Emekliye ayrılanların sendika şubesi, sendika veya konfederasyon organlarındaki görevleri seçildikleri dönemin sonuna kadar devam eder.

Herhangi bir nedenle aylıksız izinli sayılan sendika üyelerinin bu Kanundan doğan hak ve yükümlülükleri bu süre içinde askıda kalır.

İşverenler her yılın Mayıs ve Kasım ayı sonu itibari ile kurumlarındaki sendika üyesi kamu görevlilerinin sendikalara göre dağılımları ile sendika üyeliği sona eren veya askıya alınanlara ilişkin bilgileri bilgisayar ortamında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına göndermek zorundadırlar.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı sendika ve üyelik kayıtlarına ilişkin olarak derlediği bütün bilgileri bir ay içinde Devlet Personel Başkanlığına gönderir.

Konfederasyon ve uluslararası kuruluş üyeliği

MADDE 17. – Sendikalar ancak bir konfederasyona üye olabilirler. Birden çok konfederasyona üye olunması halinde sonraki üyelikler geçersizdir.

Sendika ve konfederasyonlar, amaçlarına uyan uluslararası kuruluşlara serbestçe üye olabilirler ve üyelikten çekilebilirler.

İlgili kuruluş, amaçlarına uyan uluslararası kuruluşlara üye olduğu veya üyelikten ayrıldığı tarihi izleyen onbeş gün içinde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bildirir.

Üyelik bildirimine, üye olunan kuruluş tüzüğünün bir örneği de eklenir.

Sendikalar ve konfederasyonlar önceden izin alınmaksızın, serbestçe, yabancı ülkelerdeki amaçlarına uyan uluslararası kuruluşların üye veya temsilcilerini Türkiye’ye davet edebilir veya yabancı ülkelerdeki toplantılarına kendi üye veya temsilcilerini gönderebilirler.

İKİNCİ BÖLÜM

Güvenceler

Sendika üyelerinin güvencesi

MADDE 18.—Kamu görevlileri, iş saatleri dışında veya işverenin izni ile iş saatleri içinde sendika veya konfederasyonların bu Kanunda belirtilen faaliyetlerine katılmalarından dolayı farklı bir işleme tâbi tutulamaz ve görevlerine son verilemez.

Kamu işvereni kamu görevlileri arasında sendika üyesi olmaları veya olmamaları nedeniyle bir ayrım yapamaz.

Sendika yöneticilerinin güvencesi

MADDE19.—Sendika veya konfederasyon yönetim kurullarına seçilenler, seçildikleri tarihten başlayarak bu görevlerinde kaldıkları sürece kurumlarından aylıksız izinli sayılırlar.

Sendika şubeleri en az 1000 üye ile kurulur. 1000 ile 3000 üyesi olan sendika şubelerinde 1 yönetim kurulu üyesi, 3001 ile 5000 üyesi olan sendika şubelerinde 2 yönetim kurulu üyesi, 5001 ile 7500 üyesi olan sendika şubelerinde 3 yönetim kurulu üyesi, 7501 ve daha çok üyesi olan sendika şubelerinde 5 yönetim kurulu üyesi genel kurul kararı ile aylıksız izinli sayılır.

Kamu görevlilerinin bu süreleri, emekli kesenekleri ve karşılıklarının kendileri tarafından her ay Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığına gönderilmesini kabul etmeleri koşuluyla emeklilik derecelerinde değerlendirilir.

Şube yönetim kuruluna seçilenlerden aylıksız izinli sayılanların dışında kalanlar, kamu kurumlarındaki görevlerini sürdürürler.

Aylıksız izinli sayılanlardan herhangi bir nedenle sendika veya konfederasyon organlarındaki görevlerinden ayrılanlar, eski görevlerine ya da benzer başka bir göreve dönerler. On beş gün içinde görevlerine başlamak için başvurmayanlar görevlerinden çekilmiş sayılırlar.

Açığa, alma, re’sen emeklilik, göreve son verilmesi, tayin veya sair hallerde görevlinin mahkemeye başvurması halinde, mahkeme kararı kesinleşinceye kadar sendikadaki görevi devam eder.

DÖRDÜNCÜ KISIM

Faaliyetler, Yasaklar ve İdarî Kurullar

BİRİNCİBÖLÜM

Faaliyet ve Yasaklar

Sendika ve konfederasyonların yetki ve faaliyetleri

MADDE20.—Kamu görevlileri sendikaları ile konfederasyonları bu Kanundaki hükümler çerçevesinde, üyeleri adına toplu görüşmeye katılmaya, toplu görüşmeyi sonuçlandırmaya ve taraf olmaya yetkilidir.

Sendika ve konfederasyonlar kuruluş amaçları doğrultusunda aşağıdaki faaliyetlerde bulunabilirler.

a) Genel olarak kamu personelinin hak ve ödevleri, çalışma koşulları, yükümlülükleri, iş güvenlikleri ile sağlık koşullarının geliştirilmesi konularında görüş bildirmek ve toplu görüşme sonucunda anlaşmaya varılan mutabakat metinlerinin uygulanmasını izlemek üzere idarî kurullara üyeleri arasından temsilciler göndermek,

b) Devlet personel mevzuatı gereğince kamu görevlilerinin temsilini öngören çeşitli kurullara temsilci göndermek,

c)Verimlilik araştırmaları yapmak, sonuçlarla ilgili raporlar düzenlemek, önerilerde bulunmak ve işverenlerle bu konularda ortak çalışmalar yapmak,

d) Üyelerin meslekî yeterliliklerinin artırılması ve sorumluluklarının çözülmesi ile sendika faaliyetlerinin geliştirilmesine yönelik kurs, seminer ve sosyal amaçlı toplantılar düzenlemek, bilimsel çalışmalar yapmak ve yayınlarda bulunmak,

e) Üyelerin ortak ekonomik ve sosyal hak ve menfaatleri ile personel hukukunu ilgilendiren konularda ilgili kurumlara ve yetkili makamlara sunulmak üzere çalışmalar yapmak ve öneriler getirmek,

f) Üyelerin idare ile ilgili doğacak ihtilaflarında, ortak hak ve menfaatlerinin izlenmesinde veya hukukî yardım gerekliliğinin ortaya çıkması durumunda üyelerini veya mirasçılarını, her düzeyde ve derecedeki yönetim ve yargı organları önünde temsil etmek veya ettirmek, dava açmak ve bu nedenle açılan davalarda taraf olmak,

g) Üyeleri ve ailelerinin yararlanmaları için kâr amacı gütmemek koşuluyla, eğitim ve sağlık tesisleri, dinlenme yerleri, spor alanları ve benzeri yerler ile kitaplık, kreş, yuva ve huzur evleri kurmak, yönetmek ve yardımlaşma sandıkları ile tüketim ve yapı kooperatifleri kurmak.

Yasaklar

MADDE21. —Bu Kanuna göre kurulan sendika ve konfederasyonların yönetim ve işleyişleri Anayasada belirtilen Cumhuriyetin niteliklerine ve demokratik esaslara aykırı olamaz.

Sendika ve konfederasyonlar kamu makamlarından maddî yardım kabul edemez, siyasî partilerden maddî yardım alamaz ve onlara maddî yardımda bulunamazlar.

Sendika ve konfederasyonlar siyasî partilerin kuruluşu içinde yer alamaz; siyasî partilerin ad, amblem, rumuz veya işaretlerini kullanamazlar.

Mahallî ve genel seçimlerde aday olanların, sendika ve konfederasyonun organlarındaki görevleri adaylık süresince askıda kalır. Seçilmeleri halinde görevleri son bulur.

Sendika veya konfederasyonlar ticaretle uğraşamazlar.

İKİNCİ BÖLÜM

İdarî Kurullar

Yüksek idarî kurul

MADDE22. —Kamu görevlilerinin hak, ödev ve çalışma koşullarının düzenlenmesi ve kanunların kamu görevlilerine eşit uygulanmasına yönelik kararların alınması için yapılacak toplu görüşmelere esas olmak üzere, Kamu İşveren Kuruluna görüş bildirmek ve toplu görüşmelerle belirlenen mutabakat metinlerinin uygulanmasını izlemek amacıyla Yüksek İdarî Kurul oluşturulur.

Yüksek İdarî Kurul, Başbakanlık Müsteşarının başkanlığında aşağıda belirtilen kamu işveren temsilcileri sayısı kadar olmak üzere, toplu görüşme yapmaya yetkili kamu görevlileri sendikaları konfederasyonu ve bu konfederasyona üye sendika temsilcilerinden oluşur.

Bu kurulda yer alacak kamu işveren temsilcileri şunlardır :

a) Bakanlıklar ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının müsteşarları,

b) Devlet Personel Başkanı,

c) Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanı,

d) İçişleri Bakanlığı Mahallî İdareler Genel Müdürü,

e) Maliye Bakanlığı Bütçe ve Malî Kontrol Genel Müdürü,

f) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışma Genel Müdürü,

Kurul, zorunlu durumlar dışında yılda en az bir kez toplanır.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, sendika ve konfederasyonların üye sayıları, dağılımları ve bunlara ilişkin diğer bilgileri içeren raporu kurula sunar.

Kurum idarî kurulları

MADDE23. —Kurum düzeyinde kamu görevlilerinin çalışma koşulları ve kanunların kamu görevlilerine eşit uygulanması konularında görüş bildirmek üzere, eşit sayıda kamu işveren vekili ile en çok üyeye sahip sendikaca, üyeleri arasından belirlenen temsilcilerin katıldığı kurum idarî kurulları oluşturur. Bu kurullar yılda iki kez toplanır.

İşyeri sendika temsilcileri

MADDE24. —İş yerinde kamu görevlilerinden en çok üye kaydetmiş sendika, iş yeri temsilcisi seçmeye yetkilidir.

Sendika temsilcileri, işyerlerinde, üyelerinin işveren veya işyeri ile ilgili sorunlarını dinlemek, ilgili yerlere iletmek ve sendika ile işveren arasında iletişim sağlamak amacıyla, sendikaların tüzüklerinde belirtilen yetkili kurullar tarafından bir genel kurul dönemi için işyerinden seçilirler.

İşyerinde kamu görevlileri arasında en çok üye kaydetmiş sendikanın bulundurabileceği temsilci sayısı, işyerindeki kamu görevlisi sayısı 10-100 arasında ise en çok 1, 101-500 arasında ise en çok 2, 501-1000 arasında ise en çok 3, 1001-2000 arasında ise en çok 5, 2000’den fazla ise en çok 7’dir. Bu temsilcilerden biri sendika tarafından baş temsilci olarak görevlendirilebilir. İşyeri sendika temsilcileri bu görevlerini, işyerindeki işlerini aksatmamak ve iş disiplinine aykırı olmamak kaydıyla yerine getirirler.

Kamu işvereni, yönetim ve hizmetin işleyişini engellemeyecek biçimde sendika temsilcilerine çalışma saatleri içinde ve dışında görevlerini yapabilmeleri için kolaylıklar sağlar.

BEŞİNCİ KISIM

Sendika ve Konfederasyonların Gelirleri, Giderleri ve Denetimi

BİRİNCİBÖLÜM

Gelir ve Giderler

Gelirler

MADDE25. —Sendika ve konfederasyonların gelirleri,

a) Ödentilerden,

b) Bu Kanuna göre yapabilecekleri faaliyetlerden elde edilecek gelirlerden,

c) Bağış ve yardımlardan,

d) Mal varlığından elde edilen gelirlerden,

oluşur.

Sendika ve konfederasyonlar, kendilerinin ve Türkiye Cumhuriyeti Devletinin üyesi bulunduğu uluslararası kuruluşlar hariç, dış kaynaklardan Bakanlar Kurulunun izni olmadıkça yardım ve bağış kabul edemezler.

Sendika ve konfederasyonlar tüm nakdî gelirlerini bankalara yatırmak zorundadırlar. Zorunlu giderler için kasalarında tutacakları azamî nakit mevcudu tüzüklerinde gösterilir.

Üyelik ödentisi

MADDE26. —Aynı hizmet kolunda çalışan kamu görevlilerinin yüzde onundan fazlasını üye kaydetmiş bulunan sendikaların üyelik ödentileri, 14 üncü madde çerçevesinde üyenin istemi üzerine kamu işverenince aylığından kesilerek beş gün içinde sendikaların banka hesaplarına yatırılır.

Aylık ödenti tutarı, 15 inci derecenin birinci kademesinden aylık alan devlet memurunun, aylık, taban aylığı, kıdem aylığı, zam ve tazminatlar ile ödenekler toplamının net tutarının otuzda birini geçemez.

Sendika tüzüklerine, üyelik ödentisi dışında her ne ad altında olursa olsun, üyelerden başka bir kesinti yapılmasını ön gören hükümler konulamaz.

Üyeliği herhangi bir nedenle sona erenlerin sendikaca beş çalışma günü içinde işverene bildirilmesi zorunludur.

Konfederasyonlara üyelerince ödenecek ödentinin miktarı, üye sendikaların ödenti tutarlarının yüzde 10 undan aşağı olmamak üzere sendikaların genel kurullarınca belirlenir.

Giderler

MADDE27. —Sendika ve konfederasyonlar gelirleri tüzüklerinde belirtilen amaçları ve bu Kanunda gösterilen faaliyetleri dışında kullanamazlar ve bağışlayamazlar.

Sendika ve konfederasyonlar, gelirlerinin en az yüzde 10’unu üyelerinin meslekî bilgi ve tecrübelerini artırmak için kullanmak zorundadırlar.

Vergi Usul Kanununa göre demirbaş sayılan her türlü eşya veya malzeme demirbaş defterine kaydedilir ve bunlar hiçbir şekilde gider olarak işlem göremez.

Sendika şubeleri, sendika ve konfederasyonlar yardımlaşma sandıkları dışında üyeleri, yöneticileri veya diğer kişi ve kuruluşlara borç para veremez ve elde ettikleri gelirleri dağıtamazlar.

Sendika ve konfederasyonların zorunlu organlarına seçilenlerle başkanlarına verilecek ücret; huzur hakkı ve yolluklar her yıl Genel Bütçe Kanununda gösterilen azamî miktarları geçmemek üzere genel kurul tarafından tespit olunur. Sendika veya konfederasyonlarca geçici olarak görevlendirilecekler için de bu hüküm uygulanır.

Sendika ve konfederasyonların tutacakları defterler, tasdik şekli, kayıtların düzenlenme usul ve esasları bir yönetmelikle belirlenir.

İKİNCİBÖLÜM

Denetim

İdarî ve malî denetim

MADDE28. —Sendika şubesi, sendika ve konfederasyonların yönetim ve işleyişleri ile gelir ve giderleri ve bunlarla ilgili her türlü işlemlerin kanunlar ve ilgili diğer mevzuat ile tüzük ve genel kurul kararlarına uygun olup olmadığı hususlarındaki idarî ve malî denetim, denetleme kurulları yada denetçiler tarafından yapılır. Denetim esasları konfederasyonların yazılı görüşleri de alınarak Maliye Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca birlikte hazırlanacak bir tüzükte gösterilir.

Sendika ve konfederasyonlar her hesap ya da bütçe dönemine ait bilânço ve hesaplarıyla çalışma ve denetleme raporlarını ait oldukları dönemi izleyen üç ay içinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına; sendikalar ayrıca bağlı bulundukları konfederasyona gönderirler.

ALTINCI KISIM

Toplu Görüşme

BİRİNCİBÖLÜM

Genel Hükümler

Toplu görüşmenin kapsamı

MADDE29.—Toplu görüşme, kamu görevlileri için uygulanacak katsayı ve göstergeler, aylık ve ücretler her türlü zam ve tazminatlar, fazla çalışma ücretleri, harcırah, ikramiye, lojman tazminatı, doğum, ölüm ve aile yardımı ödenekleri, tedavi yardımı ve cenaze giderleri, yiyecek ve giyecek yardımları ile bu mahiyette etkinlik artırıcı diğer yardımları kapsar.

Taraflar

MADDE30.—Toplu görüşmenin tarafları, kamu işverenleri adına Kamu İşveren Kurulu, kamu görevlileri adına yetkili kamu görevlileri sendikaları konfederasyonu ile bu konfederasyona üye olan sendikalardır.

Kamu İşveren Kurulu; Başbakan tarafından görevlendirilen bir Devlet Bakanının Başkanlığında aşağıdaki kamu görevlilerinden oluşur,

a) Başbakanlık Müsteşarı,

b) Maliye Bakanlığı Müsteşarı,

c) Hazine Müsteşarı,

d) Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanı,

e) Devlet Personel Başkanı,

f) Devlet Planlama Teşkilâtı İktisadî Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürü

g) Maliye Bakanlığı Bütçe Malî Kontrol Genel Müdürü,

Yetkili kamu görevlileri sendikaları konfederasyonu ve bu konfederasyona üye sendikalar görüşmelere Kamu İşveren Kurulu üyelerinin sayısı kadar temsilci ile katılır.

Toplu görüşme ile ilgili çalışmaların hızlandırılmasına ve sonuçlandırılmasına yardımcı olmak üzere taraflar eşit sayıda yetkililerin katılımı ile ön çalışma grupları oluşturabilir.

İKİNCİBÖLÜM

Toplu Görüşme, Yetki, Mutabakat Metni

Yetki

MADDE31. —Toplu görüşmeye kendi içindeki sendikalarda en çok kamu görevlisi üye bulunduran kamu görevlileri sendikaları konfederasyonu ile bu konfederasyona üye sendikalar birlikte katılmaya yetkilidir.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, kamu görevlileri sendikalarınca yapılan üyelik bildirimlerini dikkate alarak, her yıl 31 Mayıs itibariyle sendikaların üye sayılarını tespit eder; buna göre yetkili kamu görevlileri sendikaları konfederasyonu ve bu konfederasyona üye sendikaları belirler ve sonuçları Temmuz ayının ilk haftasında Resmî Gazetede yayımlar. Bu sonuçlara beş çalışma günü içinde itiraz edilmediği takdirde, üye sayıları ile yetkili kamu görevlileri sendikaları konfederasyonu ve bu konfederasyona üye sendikaların yetkileri kesinleşir.

Yetki itirazı

MADDE32.—Sonuçların yayımı tarihinden itibaren beş çalışma günü içinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca yetkili olarak belirlenen kamu görevlileri sendikaları konfederasyonunun veya bu konfederasyona üye sendikalarının çoğunluğunun olmadığı gerekçesiyle diğer konfederasyonlar veya sendikalarca Ankara İş Mahkemesine itiraz edilebilir.

Mahkeme itirazı onbeş gün içinde karara bağlar.

Tarafların toplanması

MADDE33. —Yetkili kamu görevlileri sendikaları konfederasyonu ve bu konfederasyona üye sendikalar ile Kamu İşveren Kurulu, çağrı yapılmasına gerek kalmaksızın her yılın Ağustos ayının onbeşinci günü, Devlet Personel Başkanlığınca belirlenen ve taraflara bir hafta önceden bildirilen yerde toplanırlar.

Toplu görüşmenin sekretarya hizmetleri, Devlet Personel Başkanlığınca yürütülür.

Toplu görüşmenin gündemi

MADDE34. —Kamu İşveren Kurulunun, Yüksek İdarî Kuruldan gelen önerileri de dikkate alarak, toplu görüşme kapsamındaki konulara ilişkin bilgi ve belgeleri kurula sunması ile toplu görüşmeye başlanır.

Yetkili kamu görevlileri sendikaları konfederasyonu diğer konfederasyonların görüşlerini de alarak önerilerini kurula sunar.

Toplu görüşmenin gündemi, bu hazırlık çalışmaları ve öneriler dikkate alınarak oluşturulur.

Görüşmelerin hangi esaslar içinde yapılacağı taraflar arasında belirlenir.

Toplu görüşmenin sonuçlanması, mutabakat metni ve yararlanma

MADDE35.—Toplu görüşme en geç onbeş gün içinde sonuçlandırılır. Bu süre içinde anlaşmaya varılırsa, düzenlenen mutabakat metni taraflarca imzalanır.

Mutabakat metni, uygun idarî, icraî ve yasal düzenlemelerin yapılabilmesi için Bakanlar Kuruluna sunulur. Bakanlar Kurulu üç ay içinde mutabakat metni ile ilgili uygun idarî ve icraî düzenlemeleri gerçekleştirir ve kanun tasarılarını Türkiye Büyük Millet Meclisine sunar.

Toplu görüşmeyi yapan konfederasyona bağlı sendikalara üye olmayanların veya başka sendikalara üye olanların toplu görüşme sonuçlarından yararlanabilmeleri, dayanışma ödentisi ödemelerine bağlıdır. Dayanışma ödentisi miktarı, üye ödentisi miktarını geçemez.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Uyuşmazlıkların Çözüm Usulleri

Uyuşmazlığın tespiti

MADDE36.—Toplu görüşmenin tamamlanması için ön görülen süre içinde taraflar anlaşamazlarsa, taraflardan biri üç gün içinde Uzlaştırma Kurulunu toplantıya çağırabilir.

Uyuşmazlığın çözümü ve Uzlaştırma Kurulu

MADDE37. —Uzlaştırma Kurulu, Yüksek Hakem Kurulu Başkanının başkanlığında; Üniversitelerarası Kurul tarafından, fakültelerin çalışma ekonomisi, iş hukuku, idare hukuku ve kamu maliyesi bilim dallarından seçilecek birer üye olmak üzere 4 öğretim üyesinden oluşur. Bu üyeler, siyasî partilerin merkez karar ve yürütme kurullarında görev alamazlar.Üyeler iki yıl için seçilirler. Süresi biten üyeler yeniden seçilebilir. Kurulun sekretarya işleri Devlet Personel Başkanlığınca yürütülür.

Uzlaştırma Kurulu, uyuşmazlık konularını inceler, gerektiğinde toplu görüşme taraflarının temsilcilerini dinler ve beş gün içinde kararını verir. Kararlar salt çoğunlukla alınır.

Her toplantı günü için Uzlaştırma Kurulu Başkanına 1100, üyelere 1000 gösterge rakamının 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 154 üncü maddesi uyarınca belirlenen aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak miktarda toplantı ücreti ödenir.

Uzlaştırma Kurulu kararına tarafların katılması durumunda, bu karar mutabakat metni olarak Bakanlar Kuruluna sunulur. Tarafların Uzlaştırma Kurulu kararına katılmaması durumunda anlaşma ve anlaşmazlık konularının tümü taraflarca imzalanan bir tutanakla belirtilerek Bakanlar Kuruluna sunulur.

YEDİNCİ KISIM

Çeşitli, Geçici ve Son Hükümler

BİRİNCİBÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Sendika ve konfederasyonların birleşmesi

MADDE38.—Sendikaların başka bir sendikaya veya konfederasyonların başka bir konfederasyona katılması halinde katılan sendika veya konfederasyonun bütün hak, borç, yetki ve menfaatleri katıldığı sendika veya konfederasyona kendiliğinden geçer.

Birleşen sendika veya konfederasyonların bütün hak, borç, yetki ve menfaatleri birleşme sonucu meydana getirdikleri yeni tüzel kişiliğe kendiliğinden geçer.

Bu madde hükümleri gereğince katılan veya birleşen sendika ve konfederasyonların üyeleri, ayrı bir işleme gerek olmaksızın devralan veya yeni kurulan sendika veya konfederasyonun üyesi olurlar.

Birleşme ile ilgili diğer usul ve esaslar sendika veya konfederasyonların tüzüklerinde gösterilir.

Kapatma

MADDE39.—Anayasada belirtilen Cumhuriyetin niteliklerine ve demokratik esaslara aykırı faaliyetlerde bulunan sendika ve konfederasyon, merkezlerinin bulunduğu yer Cumhuriyet Başsavcısının istemi üzerine iş davalarına bakmakla görevli mahallî mahkeme kararı ile kapatılır. Yukarıdaki fıkraya aykırı hareket eden sendika şubesi, sendika ve konfederasyonlar hakkında 2908 sayılı Dernekler Kanununun 54 üncü maddesi uyarınca işlem yapılır.

Ceza hükümleri

MADDE40.—Bu Kanunun;

a) 21, 25 ve 27 nci maddelerinde yer alan hükümlere aykırı hareket edenlere altı aydan bir yıla kadar hapis cezası,

b) Bu Kanunun 8, 14, 16 ve 17 nci maddelerinde yer alan hükümlere aykırı hareket eden sendika şubesi, sendika veya konfederasyonlara sanayi kesiminde çalışan 16 yaşından büyük işçiler için belirlenen asgarî ücretin aylık brüt tutarından az olmamak üzere ağır para cezasına,

Hükmedilir.

Faaliyetlerin durdurulmasında kayyım tayini

MADDE41.—Faaliyeti durdurulan sendika veya konfederasyonun mallarının idaresi, menfaatlerinin korunması ve durdurma süresi sonunda yeniden faaliyete geçebilmesi için genel kurul yapılması, Medenî Kanunun hükümleri gereğince tayin olunacak bir veya üç kayyım tarafından sağlanır.

Fesih, infisah ve kapatma hallerinde malların devri

MADDE42.—Fesih, infisah ve kapatma hallerinde, mal varlıkları 2821 sayılı Sendikalar Kanununun 46 ncı maddesindeki hükümler çerçevesinde tasfiye edilir.

Ancak, tasfiye sonucunda kalacak para ve mallar ilgili sendika veya konfederasyonun tüzüğünde aksine bir hüküm bulunmadığı takdirde Hazineye devredilir.

Yönetmelikler

MADDE43. —Bu Kanunun uygulanması bakımından;

a) Kurumların girecekleri hizmet kolları,

b) Sendika veya konfederasyon üyeliklerine başvuru belgeleri ile çekilme bildirimlerinin şekli ve içereceği bilgiler,

c) Yüksek İdarî Kurul, Kamu İşveren Kurulu ve Kurum İdarî Kurullarının oluşum biçimi ile çalışma usul ve esasları,

d) Sendika üye sayıları ve yetkili kamu görevlileri sendikaları konfederasyonu ile bu konfederasyona üye sendikaların belirlenmesine ilişkin usul ve esaslar,

e) Sendika ve konfederasyonların tutacakları defterler, tasdik şekli ve kayıtların düzenlenme usul ve esasları,

f) Uzlaştırma Kurulunun çalışması ve hizmetlerin yürütülmesine ilişkin usul ve esaslar,

Bu maddenin (a), (b) ve (e) bentlerinde belirtilen yönetmelikler kanunun yayımını izleyen yirmi gün içinde, (c) (d) ve (f) bentlerindeki yönetmelikler ise üç ay içinde kamu görevlileri sendikaları konfederasyonlarının da görüşleri alınmak suretiyle Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile Devlet Personel Başkanlığınca birlikte hazırlanacak yönetmeliklerle belirlenir.

Uygulamanın izlenmesi

MADDE44. —Bu Kanunun uygulanmasında;

a) Kamu görevlileri sendika ve konfederasyonlarının kuruluşu, yetkili organlarının oluşumu ve bu organların çalışma usulleri ile görevleri, sendika ve konfederasyonların tüzelkişi olarak hak ve yükümlülükleri ve faaliyetleri gibi konularda karşılaşılacak sorunları gidermeye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı,

b) Personel konularına ilişkin olarak karşılaşılacak sorunları Maliye Bakanlığı ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının görüşlerini alarak gidermeye Devlet Personel Başkanlığı,

Yetkilidir.

Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığı yukarıda belirtilen hususlar ile ihtiyaç duyulacak diğer hususlarda bu kurumlardan birinin talebi üzerine ortak çalışma yapabilirler. Bu çalışmalara Yüksek İdarî Kurula temsilci gönderen kamu görevlileri sendikaları konfederasyonunun temsilcileri de davet edilir.

Diğer kanunların uygulanması

MADDE45. —Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde 2908 sayılı Dernekler Kanunu, 743 sayılı Türk Medenî Kanunu, 2821 sayılı Sendikalar Kanunu ile sendika ve konfederasyonlarda görev alacaklar hakkında kamu görevlilerinin tâbi oldukları personel kanunlarının ilgili hükümleri uygulanır.

İKİNCİBÖLÜM

Geçici ve Son Hükümler

Ödenek tahsisi

GEÇİCİ MADDE 1. —Bu Kanun gereğince 1999 yılı içinde yapılacak harcamalar için Maliye Bakanlığı bütçesinin transfer tertibinden Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bütçesinin ilgili tertiplerine yeterli miktarda ödenek aktarılır.

Kadro tahsisi

GEÇİCİ MADDE 2.—Bu Kanunla getirilen hizmetlerin yürütülebilmesi için, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Merkez Teşkilâtında kullanılmak üzere (I) sayılı cetvelde yer alan kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye bağlı cetvellerin ilgili bölümüne eklenmiş ve bu bölümde yer alan kadrolardan ekli (2) sayılı cetvelde gösterilen boş kadrolar iptal edilmiştir.

İlgili mevzuatında değişiklik yapılıncaya kadar, en az dört yıllık yüksek öğrenim mezunu olanlar arasından, yapılacak özel bir yarışma sınavında başarılı olanlar Çalışma ve Sosyal Güvenlik Uzman Yardımcısı kadrolarına atanırlar. Bunlar, en az üç yıl süreli mesleki eğitime tâbi tutulmak, bu dönemde olumlu sicil almak ve açılacak özel bir yeterlilik sınavında başarılı olmak şartıyla Çalışma ve Sosyal Güvenlik Uzmanı kadrolarına atanırlar. Bu kadrolarda bulunanların ek gösterge ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 213 üncü maddesinden sonra gelen ek maddede öngörülen zam ve tazminatlarında çevre uzmanı ve çevre uzman yardımcısı kadro unvanları için belirlenmiş olanlar dikkate alınır. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Uzmanlarının mesleğe giriş ve yeterlilik sınavları, görevleri ile çalışma ve usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden altı ay içinde bir defaya mahsus olmak üzere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının merkez ve taşra teşkilâtı kadrolarında bulunanlardan; 35 yaşını doldurmamış, en az dört yıllık yüksek öğrenim mezunu olan, anılan Bakanlıkta en az üç yıl görev yapan ve bu süre içerisinde olumlu sicil almış olanlar Bakanlıkça tespit edilecek usul ve esaslara göre yapılacak sınav sonucunda başarılı olmaları halinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Uzman Yardımcısı kadrolarına atanabilirler. Bu şekilde atanmış olanlar da yukarıda belirtilen yönetmelikte öngörülen usul ve esaslara tâbidirler.

GEÇİCİMADDE3. —Bu Kanunun yürürlüğe girmesini müteakip kurulacak sendikalardan üye sayıları, ulaşım hizmetleri, bayındırlık, inşaat ve köy hizmetleri, savunma hizmetleri ile bankacılık ve sigorta hizmetleri hizmet kollarında 1500, enerji, sanayi ve madencilik hizmetleri, adalet ve güvenlik hizmetleri ile tarım, gıda ve ormancılık hizmetleri hizmet kollarında 3000, basın yayın ve iletişim hizmetleri ile yerel yönetim hizmetleri hizmet kollarında 4000, büro hizmetleri ile sağlık ve sosyal hizmetler hizmet kollarında 10000, eğitim, öğretim, bilim ve kültür hizmetleri hizmet kolunda 18000 ve daha fazla olduğu ve konfederasyonlardan kendi içindeki sendikalarda bulunan kamu görevlisi üye sayısı 35000 ve daha fazla olduğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca belirlenerek Resmî Gazetede yayınlananlar bakımından, bu Kanunun 19 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 26 ncı maddesinin birinci fıkrasında yer alan yüzde 10 barajı, 2000 yılında toplu görüşme yapmaya yetkili kamu görevlileri sendikaları konfederasyonu ve bu konfederasyona üye sendikalar belirleninceye kadar geçecek süre içinde uygulanmaz.

Yukarıdaki fıkra uyarınca Resmî Gazetede yayınlanacak belirlemeden sonra ilgililerin aylıksız izinli geçen sürelerine ilişkin aylık ve özlük hakları kendilerine ödenir.

Yürürlük

MADDE46.—Bu Kanun yayımını takip eden 20 nci günün sonunda yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE47. —Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

SIRA SAYISI 526 NIN SONU