Dönem
: 21 Yasama Yılı : 3
T.B.M.M. (S. Sayısı : 562)
Çanakkale
Milletvekili Nevfel Şahin ve 5 Arkadaşının, Kamuda Çalışan Mühendis, Mimar,
Şehir ve Bölge Plancısı ve Ekonomistlerin Maaş ve Tazminatlar ile Diğer Sosyal
ve Ekonomik Haklarının İyileştirilmesine Dair Kanun Teklifi ve İçtüzüğün 37 nci
Maddesine Göre Doğrudan Gündeme
Alınmasına İlişkin Önergesi (2/470)
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
2/470 esas numaralı “Kamuda Çalışan Mühendis, Mimar,
Şehir ve Bölge Plancısı ve Ekonomistlerin Maaş ve Tazminatlar ile Diğer Sosyal
ve Ekonomik Haklarının İyileştirilmesine Dair Kanun Teklifimiz”, 45 günlük süre
geçmesine rağmen Komisyonda görüşülememiştir.
İçtüzüğün 37 nci maddesi gereğince teklifimizin
doğrudan gündeme alınması için gereğini, saygılarımla takdirlerinize arz
ederim. 23.5.2000
Nevfel Şahin
Çanakkale
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Mühendis, Mimar, Şehir ve Bölge Plancıları ile
Ekonomistlerin başta olmak üzere ülkemiz kalkınmasına büyük emekleri geçen
teknik elemanlarımızın ekonomik durumlarını iyileştirmek, sosyal statü ve
saygınlıklarını muhafaza etmeye yönelik olarak hazırlamış olduğum kanun teklifi
ve gerekçesi ilişikte sunulmuştur.
Gereğini, saygılarımla arz ederim. 28.2.2000
Nevfel
Şahin
Çanakkale
DYP Genel Başkan Yrd.
İlyas Yılmazyıldız Veysi Şahin Musa
Konyar
Balıkesir Mardin Ağrı
Burhan İsen Mümtaz Yavuz
Batman Muş
GENEL GEREKÇE
Özellikle son yıllarda yaşanan enflasyon ve ekonomik
problemler neticesinde ülkemizin kaynak kullanımını, planlamasını, yatırımını,
üretimini, sanayileşme ve kalkınmasının temel unsuru olan Mühendis, Mimar,
Şehir ve Bölge Plancısı ve Ekonomistlerimiz, yani kısaca teknik elemanlarımız
aşırı derecede etkilenmiş ve önemli sosyal ve ekonomik kayıplara maruz
kalmıştır. Zaman zaman yapılan zamlar bu mağduriyeti önlemeye yetmemiştir. Buna
en güzel örnek kamuda 1 inci derecede ve 4 üncü kademede çalışan bir mühendis-mimarın
1991 yılı ücreti 100 kabul edilirse, bu ücret 1997 yılında 78’e, 1998 yılında
74’e, ve 1999 yıl sonu itibarı ile 69’a, düşürülmüş olmasıdır. Devletimiz
trilyonları ve çok büyük sorumlulukları yüklediği teknik elemanlara, bazı
ülkelerin asgarî ücret olarak belirledikleri miktarın altında ücret
ödemektedir. Bu durum teknik elemanlarımız için onur kırıcı olduğu kadar,
devletimiz için de bir ayıptır.
Gelinen noktada, devlet kaynaklarının yetersiz ve
tasarruflu davranmak zorunda olunmasının, teknik elemanlarımız için olduğu
kadar, tüm çalışanlarımız için de kabul edilebilir bir savunma değildir.
Ücretlerin kabul edilebilir ve beşeri sermayenin
kendini yenilemesini sağlayacak düzeyde olması gerekir. Bu nedenle geleceğimizi
emanet ettiğimiz bu insanların yeni bilgi ve teknolojilerle ülkemiz geleceği
için çalışmak ve yeni çözümler üretmeleri ancak, geçim derdini düşünmekten
kurtulmaları ile mümkün hale gelecektir. Ayrıca, bir konuya daha değinmek
gerekmektedir. O da kamuda çalışan işçi (toplu sözleşmeye tabi) personel ile
statü hukukuna göre görev yapan teknik elemanların ücretleri arasında ortaya
çıkan uçurum oluyor. Örneğin; DLH Genel Müdürlüğüne bağlı bir bölge
müdürlüğünde çalışan işçi ve memurlarımızın 15 Ocak 2000 tarihi itibarı ile net
ücretleri aşağıdaki gibidir.
Eğitim durumu Pozisyon Aylık ücret (1 000 TL)
İlkokul mezunu Gemici 501 000
“ Bekçi 466 000
“ Şoför 452 000
“ Vasıfsız işçi 315 000
Makine Mühendisi Proje-Tes.
Kont. Müh. 273
000
“ Başmühendis 292 000
İnşaat Mühendisi Bölge
Müdürü 427
000
Aynı kurumda, Şubat 2000’den itibaren toplu sözleşme
nedeni ile % 5 refah payı ile birlikte yaklaşık % 35 zam alacak bir şoförün
ücreti 610 000 000 TL ulaşacaktır. Bu ücretlerin alındığını veya alınacağının
duyulması, yönetici durumdaki teknik elamanları aşırı derecede rahatsız etmekte
ve emirlerindeki insanlardan, bu hayat şartlarında âdeta borç istemeye
zorlanmaktadır. Dünyanın hiç bir yerinde statü hukukuna tabi çalışanlara böyle bir zulüm reva
görülmüş değildir.
Yukarıda izah edilen konu ve durumlar, geniş halk
kitlelerini doğrudan ilgilendirmekte ve nihaî çözüm için siz değerli
Milletvekillerimizin desteğini beklemektedir. Bu anlamda kısaca sorunların
çözüm yollarına bakılırsa;
a) Birçok meslek gruplarına verilen tazminatların
benzeri, 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununa bir madde eklenerek teknik eleman
veya bayındırlık tazminatı adı altında bir tazminat ödenmelidir.
b) Teknik hizmetler sınıfı kapsamında ödenen özel
hizmet tazminatı tavanı asgarî % 260 olmalı ve emekli olanlara da bu durum
yansıtılmalıdır.
c) Ek göstergeler 1 inci dereceye 7 500 olmak üzere
yeniden düzenlenmelidir.
d) İş güçlüğü, iş riski ve temininde güçlük zammı gibi
ek ödemelerin gösterge puanları 10 katına kadar artırılmalıdır.
e) Lojman tazminatları makul bir seviyeye
yükseltilmelidir.
f) Sözleşmeli statüde çalışan teknik elemanların ücret
iyileştirmeleri 657 sayılı kanuna tabi çalışanlarla uyumlaştırılmalı, kurumlar
arası ücret farkları giderilmeli ve 2 no.lu cetvelde çalışan teknik elemanları
1 no.lu cetvele geçirilmelidir.
Sonuç olarak teknik elemanların maaş, tazminat, yan
ödeme, yolluk ve ek göstergelerinde iyileştirme amacıyla 657 Sayılı Devlet
Memurları Kanunu ve diğer mevzuat çerçevesinde düzenlenmesi gerekmektedir.
Yukarıda örnekleri ile izah edilen durumun düzeltilmesi Yüce Meclisin en
öncelikli çözmesi gereken problemlerden olup, bizden müjdeli haber bekleyen
teknik elemanlara hak ettikleri itibar ve statünün iade edilmesi gerekmektedir.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1. – Bu kanunun kapsayacağı meslek dallarını ve
bu meslek gruplarının sosyal ve ekonomik haklarındaki iyileştirmeyi kapsar.
Madde 2. – Teknik eleman tazminatı belirlenmesi
hedeflenmiştir.
Madde 3. – Teknik elemanlara ödenecek yan ödeme, zam ve
tazminatlar konusunda yeni düzenlemeler ve yabancı dil tazminatlarını belirler.
Madde 4. – Teknik elemanlar için her derecede
uygulanacak ek gösterge miktarları belirlenmiştir.
Madde 5. – İş güçlüğü, iş riski ve temininde güçlük
zammı ek ödemelerinde artış sağlamak üzere, yapılacak artış oranlarını tespit
eder.
Madde 6. – Sözleşmeli personel statüsünde çalışan
teknik elemanların durumlarını 657 sayılı kanuna göre çalışanlar ile paralel
hale getirilmesi hedeflenir.
Madde 7. – Büyük yatırım proje tazminatı ödenmesini
düzenler.
Madde 8. – Kazanılmış hakların korunmasını amaçlar.
Madde 9. – Arazi tazminatını verilmesini düzenler.
Madde 10. – Yürürlük maddesidir.
Madde 11. – Yürütme maddesidir.
ÇANAKKALE MİLLETVEKİLİ NEVFEL ŞAHİN VE 5 ARKADAŞININ
TEKLİFİ
KAMUDA
ÇALIŞAN MÜHENDİS, MİMAR, ŞEHİR VE BÖLGE PLANCISI VE EKONOMİSTLERİN MAAŞ VE
TAZMİNATLAR İLE DİĞER SOSYAL VE EKONOMİK
HAKLARININ
İYİLEŞTİRİLMESİNE DAİR KANUN TEKLİFİ
MADDE 1. – Kapsam
Teknik eleman tanımı bu Kanuna münhasır olarak Yüksek
Mühendis ve Mimar, Şehir ve
Bölge Plancıları ile Ekonomistleri, dolayısıyla kamuda çalışan bu
meslek gruplarının sosyal ve ekonomik haklarında iyileştirmeyi kapsar.
MADDE 2. – Teknik Eleman Tazminatı
657 Sayılı Devlet Memurları Kanununa aşağıdaki şekilde
bir madde eklenir.
“En az dört
yıllık yükseköğrenim görmüş (Mühendis, Mimar, Şehir ve Bölge Plancısı ve
Ekonomist) teknik elemanlara kadro unvanı ve kadro hizmet sınıfına
bakılmaksızın en yüksek devlet memuru aylığının % 100’ü oranında ayrıca teknik
eleman tazminatı ödenir.”
MADDE 3. – Yan Ödeme, Zam ve Tazminatlar
657 Sayılı Devlet Memurları Kanunun mülga 213 üncü
maddesinden sonra gelen “Zam ve Tazminatlar” başlıklı değişik ek maddenin II
nci Tazminatlar bölümünün “A) Özel Hizmet Tazminatı” fıkrası “c” bendine
aşağıdaki bölüm eklenir.
A) Özel Hizmet Tazminatı
a) Dört yıl ve daha fazla yükseköğrenim gören teknik
elemanlar (bu kariyere sahip olup Genel İdare Hizmetleri Sınıfının yönetici
kadrolarında hizmet edenler dahil olmak üzere) için % 280;
b) Teknik
hizmetler sınıfına dahil
kadrolarda bulunan personelden kalkınmada öncelikli yörelerde sürekli görevli
atananlar ile (bu kariyere sahip olup Genel İdare Hizmetleri Sınıfının yönetici
kadrolarında görev yapanlar dahil) bu görevlerde fiilen çalıştıkları sürece
ayrıca 100 puan ilave edilir.
c) Dört yıl ve daha fazla süreli yükseköğrenim gören
teknik elemanlardan ve teknik hizmetler sınıfı kadrolarında görev yapanlar ile
bu sınıftan olup Genel İdare Hizmetler sınıfına atanan teknik elemanlar ve
benzeri teknik birim lisansiyerlerinden; yatırım hizmetlerinde görevlendirilen
ve yabancı dil bilgileri 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesi
uyarınca yapılacak seviye tespit sınavı sonucunda;
(A) düzeyinde olanlara ayrıca % 80
(B) düzeyinde olanlara ayrıca % 50
(C) düzeyinde olanlara ayrıca % 30
oranında artırılmak sureti ile ödenir.
d) Özel Hizmet Tazminatı oranlarının belirlenmesinde
teknik elemanların çalışma koşullarının zorluğu dikkate alınır ve Genel İdare
Hizmetler Sınıfı kadrosunda görev yapan teknik elemanlar kadro derecelerindeki
her türlü gösterge ve tazminatlar oranlarından yüksek olanını alır.
MADDE 4. – Ek Göstergeler
Ek göstergelerle ilgili 18.5.1994 tarih ve 527 sayılı
Kanun Hükmünde Kararnamenin “I. sayılı Cetvel” de yer alan “ II. Teknik
Hizmetler Sınıfı” “b” bendindeki “Şehir Plancısı ve Bölge Plancısı ile
Ekonomist” lafzının “a” bendine eklenerek aşağıdaki şekilde değiştirilir.
II. Teknik Hizmetler Sınıfı
a) Kadroları bu sınıfa dahil olup en az dört yıl süreli
yükseköğrenim veren fakülte veya yüksekokuldan mezun olarak yürürlükteki kanun
hükümlerine göre Yüksek Mühendis ve Mimar, Mühendis ve Mimar, Şehir Plancısı ve
Bölge Plancısı ve Ekonomist unvanı almış (yani teknik elemanlar) olanlar için
aşağıdaki şekilde ek gösterge uygulanır.
Derece Uygulanacak
ek gösterge
1 7
500
2 7
000
3 6
500
4 6
000
5 5
500
6 5
000
7 4
500
8 4
000
b) Halen uygulanmakta olan ek göstergeler ise, birinci
derecede görev yapan teknik elemanlar için en az 1 500 olmak üzere yükseltilerek
kadro derecelerine göre yeniden düzenlenir.
MADDE 5. – İş güçlüğü, iş riski ve temininde güçlük
zammı ek ödemelerinin gösterge puanları ve katsayıları halen uygulanmakta olan
miktarları 3 (üç) katına kadar artırılır.
MADDE 6. – Sözleşmeli personel statüsünde çalışan
teknik elemanların durumları 657 sayılı Kanun kapsamında çalışanlar için
yapılacak iyileştirmeyle uyumlu hale getirilir.
MADDE 7. – Teknik hizmetler sınıfındaki Mühendis ve
Mimarlara verilen büyük yatırım proje tazminatı o konumda çalışan tüm teknik
elemanlara verilir.
MADDE 8. – 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanunun 32 nci
maddesine göre fiili hizmet alan teknik elemanların kazanılmış hakları geri
verilir.
MADDE 9. – Tüm teknik elemanlara ayrım yapılmaksızın
arazi tazminatı ödenir.
MADDE 10. – Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 11. – Bu kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.