Bursa Milletvekili Ahmet Sünnetçioğlu ve 21 Arkadaşının, İnegöl Adıyla Bir İl, Alanyurt, Cerrah, Kurşunlu, Tahtaköprü ve Yenice Adıyla 5 İlçe Kurulması Hakkında Kanun Teklifi ve İçtüzüğün 37 nci Maddesine Göre Doğrudan

11.11.1999 tarihinde vermiş olduğumuz 2/357 esas numaralı, İnegöl’ün il olması hakkındaki kanun teklifimiz 45 günlük süre geçmiş olmasına rağmen ilgili komisyonda görüşülmediğinden İçtüzüğün 37 nci maddesine göre doğrudan gündeme alınmasını arz ederim.

15..2.2000

Ahmet Sünnetçioğlu

Bursa

İnegöl adında bir il, Alanyurt, Cerrah, Kurşunlu, Tahtaköprü ve Yenice adında 5 ilçe kurulması hakkında kanun teklifi gerekçeleriyle birlikte ekte sunulmuştur.

Gereğini saygılarımızla arz ederiz.
 

	Ahmet Sünnetçioğlu	M. Altan Karapaşaoğlu	Faruk Çelik
	Bursa	Bursa	Bursa
	Ali Güner	Nurettin Aktaş	A. Veli Seyda
	Iğdır	Gaziantep	Şırnak
	Fahrettin Kukaracı	Fethullah Erbaş	Prof. Dr. Lâtif Öztek
	Erzurum	Van	Elazığ
	Rıza Ulucak	Osman Aslan	Maliki Ejder Arvas
	Ankara	Diyarbakır	Van
	Akif Gülle	Hüseyin Karagöz	Mehmet Batuk
	Amasya	Çankırı	Kocaeli
	Celal Esin	Eyüp Fatsa	Yasin Hatiboğlu
	Ağrı	Ordu	Çorum
	Yaşar Canbay	Şükrü Ünal	İsmail Özgün
	Malatya	Osmaniye	Balıkesir
	M. Niyazi Yanmaz
	Şanlıurfa

Bursa İline bağlı İnegöl ilçemiz coğrafî, ekonomik sanayi ve kamu hizmetlerinin gerekleri bakımından il olmaya aday bulunmaktadır.

İnegöl, Uludağ eteklerinde çok verimli bir ova üzerinde kurulmuş, Marmara Bölgesinin güneydoğusunda bulunmaktadır. İnegöl ilçesinin denize yüksekliği 300 metre olup, yüzölçümü 1006 kilometrekaredir. Doğu ve güneydoğusunda Bilecik ili, güneyinde Kütahya ili, güneybatısında Bursa ili Keles ilçesi, kuzeyinde ise Bursa ili Yenişehir ilçesi yeralır. Bursa’ya 45, Yenişehir’e 27, Bozüyük ilçesine 55, Pazaryeri ilçesine 35, Domaniç ilçesine 40 ve Keles ilçesine 30 Km. dir.

1831 yılında ilçe statüsüne kavuşan İnegöl, 93 köy, 1 merkez ve 5 belde belediyesinden oluşmaktadır. 1998 nüfus sayımına göre 91 000 olan ilçe merkez nüfusu köy ve beldelerle birlikte 200 000’i geçmiş bulunmaktadır. Doğu ve güneydoğu illeri ağırlıklı olmak üzere tüm illerden gelen yoğun göç nedeniyle son yıllarda % 100’ün üstünde bir nüfus artışı meydana gelmiştir. Yoğun nüfus artışının tek nedeni sanayideki yatırımların kısa sürede tamamlanmasıdır. Hatta şu anda birinci organize sanayi bölgesi ihtiyaca cevap verememektedir.

İnegöl’ün ekonomik gelişmişliği ve nüfus artışı karşılaştırıldığında; Nüfusun, 1965-70 arası % 2.47, 1970-75 arası % 3.41, 1975-80 arası % 3.58, 1980-85 arası % 3.78, 1985-90 arası % 5.26 artış hızına ulaştığı görülmektedir. Buna göre son yıllarda İnegöl nüfusunun hızla arttığı görülmektedir.

İnegöl’ün ekonomik gelişmişliği 1970-1990 arası tarımdan sanayiye kayma şeklindedir. Yapılan araştırmalarda açıkça görülmektedir ki; 1970’de tarım ekonominin % 21’ini, 1985’de % 12’sini 1990’da da % 4’ünü oluşturur. Sanayi ise 1970’de % 37 iken 1990’da % 56’ya yükselmiştir. Hizmetler sektörü bu yıllar içinde % 40-48’dir. Sektörler itibarıyla; % 47 tekstil, % 29 ağaç ürünleri, % 9 makine, % 4 gıda, % 1 kimya, % 1 oto ve % 9 diğer sanayi dallarıdır. İnegöl sosyal ve ekonomik gelişmesiyle zaten il olmadan da göç almıştır. Bu bakımdan İnegöl’ün il olması bir istek ve temenniden öte mecburiyet halini almıştır.

Yenişehir ilçesinde bitmekte olan uluslararası havaalanı ile İnegöl’ün sanayi ve tarımsal potansiyeli dünyaya açılacaktır. Bu durum diğer illerden göçü daha da arttıracaktır. Bu sorunların ilçe teşkilâtı ile yürütülmesi ve problemlerin çözümü mümkün olamayacaktır.

İdarî bölünmede ilden sonra gelen ilçeler kamusal ihtiyaçların belirlenmesinde, kaynak ayrılıp hizmetin organize edilmesinde ile bağımlıdır. Bir ilçenin il haline gelmesi o yörede otomatik olarak il özel idaresinin kurulmasını sağlar. Yani kendine ait gelirleri ve giderleri diğer bir deyişle bütçesi olur. Halbuki kaymakam ilçenin genel yönetiminden sorumlu olup hükümetin yetkisiz bir temsilcisi durumundadır. İlçe bütçeyi yapma olanağına sahip değildir. Dolayısıyla özgelire sahip olmayan hiçbir kamu örgütü kendinden beklenen hizmetleri yerine getiremez. İlçe örgütleri araç gereç, personel, para, karar verme ve yetki yönünden ile bağlıdır. İlçenin il olmasıyla ilgili müdürlüklerin buraya kurulması, imkânların verilmesiyle ve mülkî amir olarak Valinin yer almasıyla kaynaklar sadece oraya harcanır. Ayrıca ilçenin il olması sonucu bazı köy ve bucakların ilçe olması ile ve bunların başına kaymakam atanması ile de yörelerin gelişmesi sağlanır.

1998 sayımına göre 31 ilden ve bugünkü nüfusa göre 50’ye yakın ilden büyük olan İnegöl’ün organize sanayi bölgeleri ve mobilya sanayisi ile ekonomisindeki büyük gelişmenin getirdiği sorunları ilçe teşkilâtıyla yürütülmesi ve problemlerin çözümünün mümkün olmayacağı görünmektedir.

% 98’i okuma yazma bilir durumda olan İnegöl’de kültür düzeyi yüksek olup, halkın gelir durumunun iyi olması modern konut anlayışını geliştirmiştir. Orman ve doğa güzelliği içinde modern yapılı planlı bir İnegöl oluşmuştur. Gecekondu yok denecek kadar azdır. Belediye mücavir alanları genişletilerek kontrol altında tutulmaktadır. İnegöl köylerinin tamamında otomatik telefon ve elektrik mevcuttur. İlçe merkezi ve 65 köyün içme suları sağlıklı bir şekilde sağlanmaktadır. 46 köyün yolu asfalt olup diğerleri stabilizedir.

1996-1997 öğretim yılında ilk ve orta öğretimde 30 bin civarında öğrenci 100 civarında okulda öğrenim görmektedir. Uludağ Üniversitesine bağlı Meslek Yüksek Okulunda 8 bölüm ve 400 civarında öğrenci bulunmaktadır. Halk Eğitim Merkezi, Akşam Sanat Okulu ve eğitime yönelik diğer faaliyetler ülke standartlarının üzerindedir.

Anayasamızın 126 ncı maddesinde Türkiye’nin merkezî idarî kuruluşu bakımından coğrafî durumuna, ekonomik şartlara ve kamu hizmetlerinin gereklerine göre illere, illerin de diğer kademeli bölümlere ayrılacağı belirtilmiştir. 5442 Sayılı İl İdaresi Kanununda da diğer mülkî idareler bölümleri ilçe ve bucak olarak sayılmış ve bunların kanunla kurulacağı hükme bağlanmıştır.

İnegöl’ün atık su arıtma tesisleri, doğalgazın organize sanayiye verilmesinin şirketle anlaşma safhasında olması SO2 oranı ve altındaki kömürlerin satışına müsaade ve sıkı takibi, temizlik kampanyaları ve etkili temizlik programları, kapalı otoparkları, yeterli park projeleri ve yeşil alan artırılma çalışmalarıyla çevre sorunları çözülmüştür.

Yukarıdaki ilkeler ışığında bakıldığında Bursa İli İnegöl İlçesinin il olması büyük önem taşımaktadır. İlçenin bugünkü fizikî teşkilâtı ilçenin ihtiyaçlarını karşılayacak niteliktedir. Sanayi kuruluşlarımızın önemli bir kısmı bu bölgemizde bulunmaktadır. Turistik kaynaklara da sahip olan İnegöl’ün, bu kaynakların değerlendirilmesi il teşkilâtlanması yoluyla mümkün olacaktır. Kısaca ekonomik sanayi, turizm, sosyal, coğrafî ve kamu hizmetlerinin gereklerine göre il olmasında büyük yararlar bulunan İnegöl İlçesinin il olması gerekli görülmektedir.

Bu nedenle hazırlanan Kanun Teklifi Yüce Meclisin takdirine sunulmuştur.

MADDE 1. – Merkezi İnegöl İlçesi olmak ve (Ek-1) sayılı listede belirtilen ilçe, bucak ve köyleri kapsamak üzere İnegöl adında bir il kurulmuştur.

MADDE 2. – Merkezi Alanyurt olmak ve (Ek-2) sayılı listede belirtilen kasaba ve köyleri kapsamak üzere Alanyurt adında bir ilçe kurulmuştur.

MADDE 3. – Merkezi Cerrah olmak ve (Ek-3) sayılı listede belirtilen kasaba ve köyleri kapsamak üzere Cerrah adında bir ilçe kurulmuştur.

MADDE 4. – Merkezi Kurşunlu olmak ve (Ek-4) sayılı listede belirtilen kasaba ve köyleri kapsamak üzere Kurşunlu adında bir ilçe kurulmuştur.

MADDE 5. – Merkezi Tahtaköprü olmak ve (Ek-5) sayılı listede belirtilen kasaba ve köyleri kapsamak üzere Tahtaköprü adında bir ilçe kurulmuştur.

MADDE 6. – Merkezi Yenice olmak ve (Ek-6) sayılı listede belirtilen kasaba ve köyleri kapsamak üzere Yenice adında bir ilçe kurulmuştur.

GEÇİCİ MADDE 1. – Merkezî idare tarafından, bu kanunla belirlenen kadroların ihdasına 30 günlük süre içinde Bakanlar Kurulu yetkilidir.

GEÇİCİ MADDE 2. – Merkezî idare tarafından, bu kanunla belirlenen her türlü atamaları sağlamak üzere 60 gün süre tanınmaktadır.

GEÇİCİ MADDE 3. – Yeni kurulan ilde, seçimle iş başına gelmiş İl Genel Meclis üyelerinin kazanılmış hakları koruma altına alınmakta ve oluşan yeni il genel meclisine çalışma düzeni sağlanacaktır.

GEÇİCİ MADDE 4. – Alanyurt, Cerrah, Kurşunlu, Tahtaköprü ve Yenice ilçelerinin İl Genel Meclis üyelerinin seçimi ilk Mahallî İdareler Ara Seçimi ile birlikte yapılacaktır.

GEÇİCİ MADDE 5. – Bu kanunla kurulan il’e bağlanan ilçelerdeki il özel idarelerinin bütün nakit varidat, tahakkuk, tahsilat, bakaya, muamele ve hesapları menkul ve gayrimenkulleri, hak alacak ve borçları ve bunlarla ilgili defter, dosya ve evrak kanununun yürürlüğe girmesini takip eden 90 ıncı günden itibaren bu ilçelerin bağlandığı il özel idarelerine geçer ve bu tarihi takip eden 10 günlük süre içinde teslim yapılır.

Gayrımenkullerin tapu kayıtları harçsız olarak yeni illerin özel idareleri adına tashih ve tescil edilir. Özel idare kadrolarında bulunup bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihte görev yapan memur ve sözleşmeli personel, kadroları ve her türlü hak ve alacakları ile birlikte başkaca bir işleme hacet kalmaksızın kanunun yürürlüğe girdiği tarih itibariyle bu ilçelerin bağlandığı il özel idaresine geçer.

Bu personelin, kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden 90 günlük süre içindeki maaş ve ücretleri ile her türlü hak ve alacakları halen bağlı bulundukları il özel idaresince karşılanır. 90 günlük sürenin bitmesinin maaş ve ücreti ödeme tarihine denk gelmemesi halinde bu süre peşin ödenmiş olan en son maaş ve ücretin ait olduğu zaman sonuna kadar uzatılmış sayılır. Bu ödemeyi yapmış olan il özel idarelerince herhangi bir iade talebinde bulunulmaz.

Bu kanunla kurulan İl Özel İdare bütçelerinin yürürlüğe girmesine kadar geçen süre içinde bu illere bağlanan ilçelerdeki özel idarelere ait personelin özlük haklarına ilişkin her türlü ödemelerin mahsubu bilahare yapılmak üzere halen bağlı bulundukları il özel idarelerince karşılanmasına devam olunur.

MADDE 6. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 7. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.