Dönem
: 21 Yasama Yılı : 3
T.B.M.M. (S.
Sayısı : 593)
Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İşyurtları Kurumunun
Kuruluş ve İdaresine İlişkin Kanun ile Ceza Evleriyle Mahkeme Binaları İnşası
Karşılığı Olarak Alınacak Harçlar ve Mahkûmlara Ödettirilecek Yiyecek Bedelleri
Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Plan ve Bütçe
Komisyonu Raporu (1/772)
|
|
|
|
|
|
T.C. |
|
|
|
Başbakanlık |
27.10.2000 |
|
|
Kanunlar ve Kararlar |
|
|
|
Genel Müdürlüğü |
|
|
|
Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-19/5165 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Adalet
Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 20.9.2000
tarihinde kararlaştırılan “Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İşyurtları
Kurumunun Kuruluş ve İdaresine İlişkin Kanun ile Ceza Evleriyle Mahkeme Binaları
İnşası Karşılığı Olarak Alınacak Harçlar ve Mahkûmlara Ödettirilecek Yiyecek
Bedelleri Hakkında Kanunda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz
ederim.
Bülent Ecevit
Başbakan
GENEL GEREKÇE
İşyurtları Kurumuna tahsis edilen iki trilyon lira
döner sermaye, sermaye tavanının aşılması nedeniyle 17.7.1998 tarihli ve
98/11500 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla on kat artırılarak yirmi trilyon
liraya çıkarılmıştır. Ancak, 1998 yılı sonu itibarıyla sermaye durumu ve
sermayeye eklenmesi gereken İşyurtları Kurumu ile işyurtlarının gelir ve
kârları sonucu ulaşılan toplam miktar, yirmi trilyon lirayı aşarak yirmidört
trilyon liraya yaklaşmıştır. Bu itibarla, İşyurtları Kurumuna tahsis edilen
döner sermayenin yeniden artırılması gerektiğinden, Ceza İnfaz Kurumları ile
Tutukevleri İşyurtları Kurumunun Kuruluş ve İdaresine İlişkin Kanunun 7 nci
maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklikle yirmi trilyon lira olan
döner sermaye kırk trilyon liraya çıkarılmaktadır.
Yeni ceza evlerinin yapımı, mevcutlarının
geliştirilmesi ve bu yerlerde modern atölye ve tesislerin oluşturulması için
kurulmuş bulunan Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İşyurtları Kurumunun
mevcut gelirleri hedeflenen amaçları gerçekleştirmeye yeter derecede
bulunmadığından, Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İşyurtları Kurumunun
Kuruluş ve İdaresine İlişkin Kanunun 7 nci maddesinin ikinci fıkrasının (c)
bendinde yer alan “% 25” oranının “% 35” olarak değiştirilmesi öngörülmektedir.
Diğer yandan, Ceza Evleriyle Mahkeme Binaları İnşası
Karşılığı Olarak Alınacak Harçlar ve Mahkûmlara Ödettirilecek Yiyecek Bedelleri
Hakkında Kanunun 2 nci maddesi uyarınca, ödeme gücü olmayanlar hariç olmak
üzere ceza evinde bulunan her mahkûm yiyecek bedeli ödemek zorundadır. Ceza
İnfaz Kurumları ile Tutukevleri ve İşyurtları Kurumunun Kuruluş ve İdaresine
İlişkin Kanunun 8 inci maddesi uyarınca da işyurtlarında çalıştırılan hükümlü
ve tutukluların gündelikleri, yiyecek karşılığı tutarı çıkarıldıktan sonra her
ayın sonunda kendilerine ödenmektedir. Yiyecek bedelinin yükselmesi karşısında
buna bağlı olarak gündelikler de artırılmaktadır. Bu durum, işyurtlarında
üretilen değerlerin maliyetlerini olumsuz yönde etkilemektedir. Çalışan hükümlü
ve tutuklulardan yiyecek bedelinin tahsil edilmeyerek, yiyecek karşılığı (iaşe
bedeli) düşülmeden gündeliklerin ödenmesi yönünde söz konusu konularda
düzenleme yapılması ihtiyaç olarak ortaya çıkmaktadır. Böylece, işyurtlarında
çalışan hükümlü ve tutuklulardan yiyecek bedelinin tahsil edilmemesi ele geçen
gündeliği artıracak ve çalışmayı daha cazip hale getirecektir.
Tasarı, belirtilen ihtiyaçları karşılamak amacıyla
hazırlanmıştır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1. – Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri
İşyurtları Kurumuna tahsis edilen döner sermaye miktarı kırk trilyon liraya
çıkarılmaktadır. Ayrıca, 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (1), (2) ve (3) sayılı
tarifelere göre alınan yargı ve noter harçlarından Kurum hesabına
aktarılmakta olan % 25’lik oran, % 35 olarak değiştirilmektedir.
Madde 2. – İşyurtlarında üretilen değerlerin
maliyetlerini düşürmek ve çalışan hükümlü ve tutukluların ellerine geçen
gündeliklerin özendirici olmasını temin etmek bakımından, yiyecek karşılığı
(iaşe bedeli) düşülmeden gündelik ödenmesi esası getirilmektedir.
Madde 3. – Ödeme gücü olmadığı anlaşılan hükümlü ve
tutukluların yanında işyurtlarında çalıştırılanlardan da yiyecek bedeli tahsil
edilmemesi hükmü öngörülmektedir.
Madde 4. – Yürürlük maddesidir.
Madde 5. – Yürütme maddesidir.
Plan ve Bütçe
Komisyonu Raporu
|
|
Türkiye Büyük Millet Meclisi |
|
|
|
Plan ve Bütçe Komisyonu |
18.1.2001 |
|
|
Esas No. : 1/772 |
|
|
|
Karar No. : 20 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
AdaletBakanlığınca hazırlanarak Bakanlar Kurulunca
27.10.2000 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve
Başkanlıkça 3.11.2000 tarihinde tali komisyon olarak Adalet Komisyonuna esas
komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen “Ceza İnfaz Kurumları ile
Tutukevleri İşyurtları Kurumunun Kuruluş ve İdaresine İlişkin Kanun ile Ceza
Evleriyle Mahkeme Binaları İnşası Karşılığı Olarak Alınacak Harçlar ve
Mahkumlara Ödettirilecek Yiyecek Bedelleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı”
Komisyonumuzun 16.1.2001 tarihinde yapmış olduğu 21 inci Birleşimde, Hükümeti
temsilen Adalet Bakanı Hikmet Sami Türk ile, Adalet ve Maliye Bakanlıkları ve
Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı temsilcilerinin de katılımlarıyla
incelenip görüşülmüştür.
Bilindiği gibi 6.8.1997 tarihli ve 4301 sayılı Yasa ile
hükümlü ve tutukluların meslek ve sanatlarının korunup geliştirilmesi veya bir
meslek ve sanat öğrenebilmelerini sağlamak üzere yeni ceza evlerinin yapımı,
mevcutların geliştirilmesi, buralarda modern atölye ve tesislerin oluşturulması
ile görevli Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri İşyurtları Kurumu kurulmuştur.
İşyurtları Kurumuna tahsis edilen 2 trilyon lira sermaye, sermaye tavanının
aşılması nedeniyle 1998 yılında Bakanlar Kurulunca 20 trilyon liraya
çıkarılmış, ancak aradan geçen zaman içinde döner sermayenin tekrar artırılması
zarureti doğmuştur. Diğer taraftan Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri
İşyurtları Kurumunun mevcut gelirleri hedeflenen amaçları gerçekleştirmeye
yetmediğinden sözkonusu kurumların gelirlerinin artırılması gerekmektedir.
Ayrıca; işyurtlarında çalışan hükümlü ve tutukluların gündelikleri, yiyecek
bedelleri düşüldükten sonra ödenmekte, yiyecek bedelleri artınca, gündeliklerin
de artırılması gereği doğmakta, üretilen değerlerin maliyeti artmaktadır. Bu
nedenle işyurtlarında çalıştırılanlardan da yiyecek bedeli alınmaması gereği
doğmaktadır.
Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde;
– İşyurtları Kurumunun döner sermayesinin kırk trilyon
liraya çıkartılmasının,
– Yargı ve noter harçlarından İşyurtları Kurumuna
ayrılan miktarın % 25’den, % 35’e çıkarılmasının,
– İşyurtlarında çalıştırılan hükümlü ve tutuklulardan
yiyecek bedeli alınmasına ilişkin uygulamaya son verilmesinin,
Amaçlandığı anlaşılmaktadır.
Komisyonumuzda Tasarının geneli üzerinde yapılan
görüşmelerde
– Döner sermayelerin, bütçenin birliği ilkesini
zedeleyen bir mahiyet arz ettiği, bütçenin birliği ilkesinden uzaklaşılması
oranında da kamu kesiminin gerçek malî boyutlarının hesaplanmasının güçleştiği,
bu nedenle döner sermayelerin zaman içinde tasfiyesi yoluna gidilmesinin
gerektiği,
– Kanunlarda yazılı miktarları Bakanlar Kurulunun
artırmasına imkân veren düzenlemelere yer verilmemesi gerektiği, Tasarı ile
İşyurtları Kurumunun döner sermayesinin artırılmasının olumlu karşılandığı,
ancak Bakanlar Kurulunun artırma yetkisinin sınırlı tutulmasında yarar
görüldüğü,
– Hükümlü ve tutukluların meslek öğrenmelerini ve boş
zamanlarını verimli bir şekilde değerlendirmelerini sağlayan işyurtlarının
bütün ceza evlerine yaygınlaştırılmasının yerinde olacağı,
Şeklindeki görüş ve eleştirileri takiben Hükümet adına
yapılan tamamlayıcı açıklamalarda;
– Hükümlü ve tutukluların meslek sahibi olabilmeleri
bakımından işyurtlarının son derece önemli ve faydalı bir işleve sahip
oldukları, İşyurtları Kurumunun döner sermayesinin Bakanlar Kurulu Kararı ile
artırılmasına rağmen zaman içinde yetersiz kaldığı ve bu nedenle artırılmasına
ihtiyaç duyulduğu,
– Yargı ve noter harçlarından, İşyurtları Kurumuna
ayrılan payın artırılması gerektiği, buradan elde edilecek gelirlerin ceza
evlerinde koğuş sisteminden oda sistemine geçişte önemli bir maddî kaynak
sağlayacağı,
– Ülkemizde halen 506 adet ceza evi bulunduğu,
bunlardan 157’sinde işyurdu bulunduğu ve bu işyurtlarında 4500 civarında
hükümlünün çalıştığı, işyurtlarının tüm ceza evlerinde kurulmasına ilişkin
çalışmaların devam ettiği,
İfade edilmiştir.
Tasarının tümü üzerindeki görüşmelerden sonra Tasarı ve
gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerin görüşülmesine geçilmiştir.
Tasarının;
– Çerçeve 1 inci maddesi; 4301 sayılı Kanunun 7 nci
maddesinin birinci fıkrasını değiştiren fıkrada yer alan “40 000 000 000 000
TL. (Kırk Trilyon), ibaresinin “100 000 000 000 000 TL. (Yüz Trilyon), “on
katına” ibaresinin ise “üç katına” şeklinde değiştirilmesi suretiyle,
– Çerçeve 2 ve 3 üncü maddeleri ile yürürlük ve
yürütmeye ilişkin 4 ve 5 inci maddeleri ise aynen,
Kabul edilmiştir.
Raporumuz Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek
Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
Metin Şahin |
Hayrettin Özdemir |
Nihat Gökbulut |
|
|
Antalya |
Ankara |
Kırıkkale |
|
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
|
Cafer Tufan Yazıcıoğlu |
Gaffar Yakın |
Sait Açba |
|
|
Bartın |
Afyon |
Afyon |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
M. Zeki Sezer |
Cengiz Aydoğan |
M. Güven Karahan |
|
|
Ankara |
Antalya |
Balıkesir |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Hüseyin Arabacı |
Necati
Yöndar |
Zeki
Ergezen |
|
|
Bilecik |
Bingöl |
Bitlis |
|
|
|
(İmzada
bulunamadı) |
(İmzada
bulunamadı) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Hayati Korkmaz |
Oğuz Tezmen |
Hakkı Duran |
|
|
Bursa |
Bursa |
Çankırı |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Hüseyin
Karagöz |
Aslan Polat |
Mehmet Sadri Yıldırım |
|
|
Çankırı |
Erzurum |
Eskişehir |
|
|
(İmzada
bulunamadı) |
|
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
S. Metin
Kalkan |
Mehmet
Dönen |
Ali Er |
|
|
Hatay |
Hatay |
İçel |
|
|
(İmzada
bulunamadı) |
(İmzada
bulunamadı) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Masum Türker |
Nesrin Nas |
Celal Adan |
|
|
İstanbul |
İstanbul |
İstanbul |
|
|
|
|
(İmzada
bulunamadı) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Hasan Çalış |
Arslan Aydar |
Mehmet Serdaroğlu |
|
|
Karaman |
Kars |
Kastamonu |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Necdet Tekin |
Kemal Köse |
Süleyman Çelebi |
|
|
Kırklareli |
Kocaeli |
Mardin |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Metin Ergun |
Ş. Ramis Savaş |
Cevat Ayhan |
|
|
Muğla |
Sakarya |
Sakarya |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Kemal
Kabataş |
Lütfi Ceylan |
Bekir Gündoğan |
|
|
Samsun |
Tokat |
Tunceli |
|
|
(İmzada
bulunamadı) |
|
|
|
|
|
Üye |
|
|
|
|
Evliya Parlak |
|
|
|
|
Hakkâri |
|
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN
CEZA İNFAZ
KURUMLARI İLE TUTUKEVLERİ İŞYURTLARI KURUMUNUN KURULUŞ VE İDARESİNE İLİŞKİN
KANUN İLE CEZA EVLERİYLE MAHKEME BİNALARI İNŞASI KARŞILIĞI OLARAK ALINACAK
HARÇLAR VE MAHKÛMLARA ÖDETTİRİLECEK YİYECEK BEDELLERİ HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA
DAİR KANUN
TASARISI
MADDE 1. – 6.8.1997 tarihli ve 4301 sayılı Ceza İnfaz Kurumları ile
Tutukevleri İşyurtları Kurumunun Kuruluş ve İdaresine İlişkin Kanunun 7 nci
maddesinin birinci fıkrası ile ikinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“İşyurtları Kurumuna 40 000 000 000 000 TL. (Kırk
Trilyon) döner sermaye tahsis edilmiştir. İhtiyaç halinde bu miktar Bakanlar
Kurulu kararıyla on katına kadar artırılabilir.”
“c) 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (1), (2) ve (3)
sayılı tarifelere göre alınan yargı ve noter harçlarının % 35’i,”
MADDE 2. – Ceza İnfaz Kurumları ile Tutukevleri
İşyurtları Kurumunun Kuruluş ve İdaresine İlişkin Kanunun 8 inci maddesinin
birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“İşyurtlarında çalıştırılan hükümlü ve tutukluların
gündelikleri her ayın sonunda veri-lir.”
MADDE 3. – 30.6.1934 tarihli ve 2548 sayılı Ceza
Evleriyle Mahkeme Binaları İnşası Karşılığı Olarak Alınacak Harçlar ve
Mahkûmlara Ödettirilecek Yiyecek Bedelleri Hakkında Kanunun 2 nci maddesinin
son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“İşyurtlarında çalıştırılanlar ile ödeme gücü olmadığı
anlaşılanlardan yiyecek bedelleri alınmaz.”
MADDE 4. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 5. – Bu
Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN
CEZA İNFAZ
KURUMLARI İLE TUTUKEVLERİ İŞYURTLARI KURUMUNUN KURULUŞ VE İDARESİNE İLİŞKİN
KANUN İLE CEZA EVLERİYLE MAHKEME BİNALARI İNŞASI KARŞILIĞI OLARAK ALINACAK
HARÇLAR VE MAHKÛMLARA ÖDETTİRİLECEK YİYECEK BEDELLERİ HAKKINDA KANUNDA DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA
DAİR KANUN
TASARISI
MADDE 1. – 6.8.1997 tarihli ve 4301 sayılı Ceza İnfaz Kurumları ile
Tutukevleri İşyurtları Kurumunun Kuruluş ve İdaresine İlişkin Kanunun 7 nci
maddesinin birinci fıkrası ile ikinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
“İşyurtları Kurumuna 100 000 000 000 000 TL. (Yüz Trilyon) döner
sermaye tahsis edilmiştir. İhtiyaç halinde bu miktar Bakanlar Kurulu kararıyla
üç katına kadar artırılabilir.”
“c) 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (1), (2) ve (3)
sayılı tarifelere göre alınan yargı ve noter harçlarının % 35’i,”
MADDE 2. –
Tasarının 2 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.
MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi aynen kabul
edilmiştir.
MADDE 4. – Tasarının 4 üncü maddesi
aynen kabul edilmiştir.
MADDE 5. – Tasarının 5 inci maddesi aynen kabul
edilmiştir.
|
|
Bülent Ecevit |
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
|
|
D. Bahçeli |
H. H. Özkan |
M. Yılmaz |
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
|
|
R. Önal |
Prof. Dr. T. Toskay |
M. Keçeciler |
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
|
|
Prof. Dr. Ş. S. Gürel |
F. Bal |
Y. Yalova |
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
|
|
M. Yılmaz |
Prof. Dr. R. Mirzaoğlu |
R. K. Yücelen |
|
|
Devlet
Bakanı V. |
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
|
|
M. Yılmaz |
Prof. Dr. Ş. Üşenmez |
E. S. Gaydalı |
|
|
Devlet
Bakanı V. |
Devlet
Bakanı V. |
Adalet
Bakanı |
|
|
M. İ. Talay |
F. Bal |
Prof. Dr. H. S. Türk |
|
|
Millî
Savunma Bakanı V. |
İçişleri
Bakanı V. |
Dışişleri
Bakanı V. |
|
|
Prof. Dr. R. Mirzaoğlu |
S. Oral |
H. H. Özkan |
|
|
Maliye
Bakanı |
Millî
Eğitim Bakanı |
Bayındırlık
ve İskân Bakanı |
|
|
S. Oral |
M. Bostancıoğlu |
K. Aydın |
|
|
Sağlık
Bakanı |
Ulaştırma
Bakanı V. |
Tarım ve
Köyişleri Bakanı V. |
|
|
Doç. Dr. O. Durmuş |
Prof. Dr. T. Toskay |
A. K. Tanrıkulu |
|
|
Çalışma ve
Sos. Güv. Bakanı |
Sanayi ve
Ticaret Bakanı |
Enerji ve
Tabiî Kay. Bakanı |
|
|
Y. Okuyan |
A. K. Tanrıkulu |
M. C. Ersümer |
|
|
Kültür
Bakanı |
Turizm
Bakanı |
Orman
Bakanı |
|
|
M. İ. Talay |
E. Mumcu |
Prof. Dr. N. Çağan |
|
|
|
Çevre
Bakanı |
|
|
|
|
F. Aytekin |
|
SIRA SAYISI
593’ÜN SONU