Dönem : 21

Dönem : 21 Yasama Yılı : 3

T.B.M.M. (S. Sayısı : 688)

Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun Tasarısı ve Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonu Raporu (1/801)

Not : Tasarı Başkanlıkça Adalet ve Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji Komisyonlarına havale edilmiştir.

	T.C.
	Başbakanlık
	Kanunlar ve Kararlar
	Genel Müdürlüğü	18.12.2000
	Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-58/6384

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 10.5.2000 tarihinde kararlaştırılan “Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

GENEL GEREKÇE

Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasında bir Gümrük Birliğini teşkil eden 6.3.1995 tarihli ve 1/95 sayılı Türkiye-AB Ortaklık Konseyi Kararının (OKK) malların serbest dolaşımıyla ilgili 8 ila 11 inci maddeleri uyarınca, ülkemizin, 5 yıl içinde, Avrupa Topluluğunun ticarette teknik engellerin kaldırılmasına ilişkin mevzuatını iç mevzuata dahil etmesi öngörülmüştür.

Bu çerçevede, 21.5.1997 tarihli ve 2/97 sayılı OKK ile belirlenen listede, AB mevzuatına uyumlaştırmakla yükümlü olduğumuz yaklaşık 310 adet ticarette teknik engellerin kaldırılmasına ilişkin mevzuat (teknik mevzuat) bulunmaktadır.

Kamu kuruluşları, 29.4.1997 tarihli ve 22974 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan 97/9196 sayılı Kararnamenin eki Türk Ürünlerinin İhracatının Artırılmasına Yönelik Teknik Mevzuatı Hazırlayacak Kurumların Belirlenmesine İlişkin Karar gereğince bu kapsamdaki çalışmalarını sürdürmektedirler.

Ancak, ilgili kuruluşlarımızca uyumlaştırma süreci devam eden teknik mevzuatın uygulamaya geçirilebilmesi, AB standardizasyon sistemine paralel bir sistemin genel çerçevesinin çizilmesini ve temel esasların belirlenmesini gerekli kılmaktadır. Aksi takdirde uyumlaştırılan mevzuata işlerlik kazandırılması mümkün olmayacaktır.

Bu Tasarı, yukarıda belirtilen mevzuatın tüm ilgili kuruluşlar tarafından yeknesak olarak yürütülebilmesine imkân sağlamak üzere hazırlanmıştır.

Tasarıda, ürünlerin piyasaya arz koşulları; üretici ve dağıtıcıların yükümlülükleri; uygunluk değerlendirme kuruluşları ile ülkemizde halihazırda mevcut olmayan onaylanmış kuruluşlar; piyasa gözetimi ve denetimi; ürünün piyasaya arzının yasaklanması, toplatılması ve bertarafı konularındaki temel esaslar ile bunlara ilişkin olarak AB Komisyonuna ve AB üyesi ülkelere yapılacak bildirimler düzenlenmektedir.

Bu çerçevede, insan sağlığı, can ve mal güvenliği, hayvan ve bitki yaşam ve sağlığı, çevre ve tüketicinin korunması yönlerinden güvenli ürünlerin piyasaya arzı konusunda; üretici, ithalatçı ve dağıtıcılara önemli sorumluluklar verilmekte ve kamu kuruluşlarının da etkin bir piyasa gözetimi ve denetimi yapabilmelerine zemin hazırlanmaktadır.

Bu Tasarının kanunlaşması halinde, Tasarıda yer alan faaliyetlerin yürütülebilmesi için gerekli bulunan teknik alt yapının oluşturulması ile ülkemiz ürünleri, AB normlarına uygun olarak piyasaya arz edileceğinden, AB üyesi ülkelerin pazarlarında serbestçe dolaşabilecek ve dolayısıyla ihracatta rekabet gücümüz artacaktır.

Diğer taraftan, Türkiye’de faaliyet gösteren laboratuvarlar, muayene ve belgelendirme kuruluşlarının yeterliliklerini onaylayacak, diğer bir ifadeyle bu kuruluşların akredite edilmesini sağlayacak bir sistemin oluşturulmasını teminen, 27.10.1999 tarihli ve 4457 sayılı Türk Akreditasyon Kurumu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun, 4.11.1999 tarihli ve 23866 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) da, bu Kanun Tasarısı ile çerçevesi çizilmekte olan sistemin bir parçası olacaktır. TÜRKAK’ın teknik mevzuat uyumu çerçevesinde akredite edeceği laboratuvar, muayene ve belgelendirme kuruluşlarının çalışma usul ve esaslarını belirleyen bu Kanun Tasarısının kanunlaşması ile birlikte, 2/97 sayılı OKK kapsamında uyumlaştırılmakta olan AB teknik mevzuatı çerçevesindeki akreditasyon faaliyetlerinin de gerçekleştirilebilmesine imkân sağlanacaktır.

Bu Tasarının kanunlaşmasıyla birlikte;

- AB teknik mevzuatına uygun ürünler piyasaya arz edileceği için, ürünlerimizin gerek AB gerek üçüncü ülke menşeli ürünler karşısında rekabet gücü yükselecektir.

- İhracatçılarımızın, AB teknik mevzuatına uyumlu olarak üretilen rekabet gücü yüksek ürünlerinin AB’ye ihracı teknik engellerle karşılaşmayacak ve AB teknik mevzuatının uluslararası kriterlere uygunluğu gözönüne alındığında, ihraç ürünlerimizin uluslararası piyasalarda da rekabet gücü yükselecektir.

- İhracatçılarımız, uygunluk değerlendirmesi faaliyetlerini, AB’nin test ve belgelendirme kuruluşları yerine, AB tarafından tanınan kendi test ve belgelendirme kuruluşlarımıza ve daha az maliyetle yaptırabileceklerdir. (Örneğin, CE uygunluk işareti, artık maliyetli bir şekilde AB’de yerleşik onaylanmış kuruluşlara yaptırılan testler sonucunda değil, doğrudan kendi kuruluşlarımıza yaptırılan testler sonucunda alınabilecektir.)

- AB’ye ihraç edilecek üçüncü ülke ürünlerinin uygunluk değerlendirmesi, AB tarafından tanınan ülkemiz test ve belgelendirme kuruluşlarında gerçekleştirilebilecek ve bu ülkemize önemli ölçüde döviz kazandıracaktır.

- İthalatçılarımız, ithalatı teknik engellerle karşılaşmaksızın gerçekleştireceklerdir.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. – Madde ile, Kanun Tasarısının amacı, Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasında gerçekleştirilen gümrük birliği çerçevesinde, ticarette teknik engellerin kaldırılmasına ilişkin topluluk mevzuatının ülkemiz iç mevzuatına yansıtılması, bu konuda ülkemiz iç mevzuatına dahil edilecek yeni mevzuatın uygulanmasına yasal zemin hazırlanması ve bu suretle uluslararası normlara uygun, diğer bir ifade ile insan sağlığı, can ve mal güvenliği, hayvan ve bitki yaşam ve sağlığı, çevre ve tüketicinin korunması açısından asgarî güvenlik koşullarına sahip ürünlerin üretimi ve piyasaya arzının sağlanmasıdır. Ayrıca, bu amaçların gerçekleştirilmesi açısından gerekli olan uygunluk değerlendirme prosedürleri, uygunluk değerlendirme kuruluşları, onaylanmış kuruluşlar, piyasa gözetimi ve denetimi ile bu konularla ilgili olarak yapılacak bildirimlere ilişkin düzenlemelerin yapılması ve başta üretici olmak üzere, bu Kanun kapsamına giren tarafların yükümlülüklerinin belirlenmesi bu Kanun Tasarısının diğer amaçları arasında yer almaktadır.

Madde 2. – Halihazırda ülkemizde, ürünlerin piyasaya arz koşullarını; üretici ve dağıtıcıların yükümlülüklerini; uygunluk değerlendirme kuruluşlarını; piyasa gözetimi ve denetimini; ürünün piyasaya arzının yasaklanmasını, toplatılmasını ve bertarafını kapsayan ortak bir mevzuat bulunmamakta, bu faaaliyetlerin bir kısmıyla ilgili olmak üzere mevcut olan mevzuat ise eksiklikler içermekte ve üründen ürüne değişiklik göstermektedir. Diğer taraftan, onaylanmış kuruluşlar ve yukarıda ifade edilen hususlarla ilgili olarak AB Komisyonu ve AB üyesi ülkelere yapılacak bildirimler hakkında iç mevzuatımızda herhangi bir hüküm bulunmamaktadır. Mevzuatımızda mevcut olmayan konulara ilişkin gerekli düzenlemelerin yapılması ve yukarıda yer alan hususların ortak bir mevzuata göre yapılması önem taşıdığından kapsam bu şekilde düzenlenmiştir.

Madde 3. – Tasarıda yer alan bazı ibarelerin tanımları yapılmaktadır.

Madde 4. – Ülkemizde halihazırda ilgili bakanlıklar, görev ve teşkilât kanunlarıyla kendi yetki alanlarında olan sektörler ve ürünlerle ilgili olarak teknik mevzuat hazırlamakta ve uygulamaktadır. Bu madde ile, gerek AB mevzuatına uyum çerçevesinde gerekse ulusal düzenlemeler kapsamında ürünlerle ilgili olarak hazırlanması gereken teknik mevzuatın yine söz konusu yetkili kuruluşlar (ilgili bakanlıklar veya diğer kamu kuruluşları) tarafından hazırlanacağı hükme bağlanmaktadır. Örneğin, gıda maddeleriyle ilgili teknik düzenlemeleri hazırlamaya Tarım ve Köyişleri Bakanlığı ile Sağlık Bakanlığı, makineler ve asansörlerle ilgili teknik düzenlemeleri hazırlamaya Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, kişisel korunma donanımları ile ilgili teknik düzenlemeleri hazırlamaya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkili bulunmaktadır.

Madde 5. – Madde ile, mevcut uygulamaya paralel olarak, gerek yurt içinde üretilmiş gerek ithal edilmiş olsun, piyasaya arz edilecek tüm yeni ürünlerin teknik düzenlemesine uygun olması zorunlu tutulmuştur. Kullanılmış olmakla birlikte değişiklik yapılarak piyasaya tekrar arz edilmesi hedeflenen ürünler ile AB üyesi ülkeler dışındaki ülkelerden ithal edilen eski ve kullanılmış ürünlerin de piyasaya arz anlamında yeni ürün olarak kabul edilmesi gerektiğinden, bu ürünlerin de teknik düzenlemesine uygun olması koşulu aranmaktadır. Diğer bir ifade ile piyasaya (Türkiye ve AB üyesi ülkelerin piyasası) ilk defa arz edilecek tüm ürünlerin teknik düzenlemesine uygun olması gerekmektedir. Bu hüküm ile yerli üreticilerimizin haksız rekabetten, tüketicilerimizin de kalitesiz üründen korunması amaçlanmıştır.

Ayrıca, ürünlerin teknik düzenlemeye uygun olmaları zorunluluğu bağlamında, iç piyasada ya da ithalatta ürünlerin yeni, eski veya kullanılmış olmaları ya da ülke/ülkeler bazında uygulamada yeni düzenlemeler yapmak, sınırlamalar veya istisnalar getirebilmek amacıyla Bakanlar Kuruluna yetki verilmektedir.

Diğer taraftan, üreticinin piyasaya arz edeceği gerek yeni, gerekse de kullanılmış veya ıslah edilmiş ve menşe farkı gözetilmeksizin, piyasaya arz edilmesi hedeflenen tüm ürünlerin güvenli olması zorunlu kılınmıştır. Bir ürünün güvenli olup olmadığına ise, şu şekilde karar verilmesi hükme bağlanmıştır :

Bir ürünün teknik düzenlemesi var ise, teknik düzenlemesine uygun ürünlerin, aksi ispatlanana kadar, güvenli olduğu kabul edilir. Bu tür ürünlerin güvenliğine ilişkin gözetim ve denetimler ilgili teknik düzenlemenin hükümleri göz önüne alınarak gerçekleştirilir.

Teknik düzenlemesi bulunmayan ürünlerin güvenli olup olmadığına; ulusal veya uluslararası standartlar, bunların olmaması halinde ise, iyi uygulama kodu veya bilim ve teknoloji düzeyi ya da tüketicinin güvenliğe ilişkin makul beklentisi dikkate alınarak karar verilir.

Üretici, güvenli olmadığı tespit edilen ürünün kendisi tarafından piyasaya arz edilmediğini veya ürünün güvenli olmaması halinin ilgili teknik düzenlemeye uygunluktan kaynaklandığını ispatladığı takdirde sorumluluktan kurtulur. Bu hüküm, üreticilerin hangi koşullarda yükümlülük altında bulunmadığını belirlemektedir.

Güvenli ürün; ürünün bileşimi, ambalajlanması, montaj ve bakımına ilişkin talimatlar da dahil olmak üzere ürünün özellikleri; başka ürünlerle birlikte kullanılması öngörülüyorsa bu ürünlere yapacağı etkileri; ürünün piyasaya arzı, etiketlenmesi, kullanımı ve bertaraf edilmesi ile ilgili talimatlar ve üretici tarafından sağlanacak diğer bilgiler ve ürünü kullanabilecek, özellikle çocuklar gibi, risk altındaki tüketici grupları açısından değerlendirildiğinde, temel gerekler bakımından azamî ölçüde koruma sağlayan üründür.

Bir ürünün güvenli kabul edilebilmesi için, yukarıda belirtilen hususlar çerçevesinde asgarî kriterlere sahip olması yeterlidir. Asgarî kriterlerin üzerinde güvenlik sağlayacak bir ürünün üretilmesinin mümkün olması veya piyasada daha az risk taşıyan ürünlerin mevcut olması, ilgili teknik düzenlemede aksi belirtilmedikçe, asgarî kriterleri sağlayan ürünün güvenli olmadığı anlamına gelmez.

Üreticilerin, ürünlerin piyasaya arzı konusundaki yükümlülükleri anlatılmakta; bu çerçevede üretici, tüketiciye güvenli ürün sunmak için gerekenleri yerine getirmekle yükümlü tutulmaktadır. Üreticinin, “bir ürünü üreten, imal eden, ıslah eden veya ürüne adını, ticarî markasını veya ayırt edici işaretini koymak suretiyle kendini üretici olarak tanıtan gerçek veya tüzel kişi; üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilci ve/veya ithalatçı; ayrıca, ürünün tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri ürünün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkileyen gerçek veya tüzel kişi” şeklinde tanımlanmasının nedeni, AB sisteminde olduğu gibi, ister iç piyasada üretilen isterse ithal edilen ürünler olsun, her halukârda piyasaya güvenli ürünün arz edilmesinden sorumlu olan birisinin bulunmasını temin etmektir. Ayrıca, gerekli tüm uygunluk değerlendirme işlemlerini yapma veya yaptırma yükümlülüğü üreticiye verilmektedir.

Üretici, ürünle ilgili olarak ileride meydana gelebilecek soruşturma ve denetim gibi nedenler dikkate alınarak, ilgili teknik düzenlemede belirtilen tüm belgeleri; bu belgeler kapsamındaki son ürünün yurt içinde üretiliyor ise üretildiği, ithal ise ithal edildiği tarihten itibaren ilgili teknik düzenlemede belirtilen süre, bu sürenin belirtilmemesi halinde yetkili kuruluşça belirlenecek süre boyunca muhafaza etmek ve istenilmesi halinde yetkili kuruluşlara ibraz etmekle yükümlü tutulmaktadır.

Dağıtıcı, tüketiciye güvenli ürün sunma çerçevesinde, güvenli olmadığını bildiği ürünü arz etmemek ve ürünlerin taşıdığı riskler hakkında bu ürünleri kullanacak kişilere gerekli bilgileri vermekle yükümlü tutulmaktadır. Ayrıca, üreticinin tespit edilemediği durumlarda, üreticinin veya malı tedarik ettiği kişinin kimliğini yetkili kuruluşa, bu kuruluşça belirlenecek süre içinde bildirmeyen dağıtıcının üretici olarak kabul edileceği hükme bağlanmıştır. Bu çerçevede, AB mevzuatına paralel olarak, güvensiz ürünü piyasaya arz eden üreticiye ulaşılmasının; ulaşılamadığı takdirde bu konuda bir sorumlunun tespit edilmesinin ve dağıtıcıların da güvenli ürün arzı konusunda duyarlı olmasının temini amaçlanmıştır.

Ürünlerle birlikte bulunması gereken uygunluk belgesi ile ürünlere iliştirilen uygunluk işaretinin usulüne uygun olarak kullanılması istenmektedir. Uygunluk belgesinin ve/veya işaretinin tahrif veya taklit edilmesi, usulüne uygun olmadan kullanılması, piyasaya güvenli olmayan ürünlerin arz edilmesini önlemek amacıyla yasaklanmaktadır.

Madde 6. – Ürünlerin, ilgili mevzuata uygun olup olmadığını test ve muayene eden, uygun olanlara uygunluk belgesi düzenleyen ve kısaca uygunluk değerlendirme kuruluşları olarak isimlendirilen test, muayene ve belgelendirme kuruluşlarının, görevlerini doğru olarak yapmaları için bazı kurallara uymaları gerekmektedir. Bu kurallar, bu Kanun, bu Kanuna istinaden yayımlanacak yönetmelikte ve/veya ürüne ilişkin teknik düzenlemede belirtilecektir.

Bu kuruluşlar, bir teknik düzenleme kapsamındaki faaliyetlerinden dolayı bu teknik düzenlemeyi yürüten yetkili kuruluşa karşı sorumlu tutulmaktadırlar.

Madde 7. – Onaylanmış kuruluşlar, AB teknik mevzuatı içerisinde yer alan ve ilgili ürünlere CE uygunluk işareti taşıma zorunluluğu getiren Yeni Yaklaşım Direktifleri kapsamındaki test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşlarıdır. Bu kuruluşların yapacakları test, muayene ve belgelendirme faaliyetleri, ilgili direktife göre değişse de; görevlendirilmeleri, çalışma usul ve esasları ile sorumlulukları hangi direktif kapsamında faaliyette bulunursa bulunsunlar, tüm onaylanmış kuruluşlar için aynıdır. Diğer test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşlarından farklı şekilde görevlendirilen ve farklı şartlar altında uygunluk değerlendirme faaliyeti yerine getiren bu kuruluşlar, ülkemizde ilk defa bu Kanun ile oluşturulmaktadırlar. Oluşturulmamaları halinde, mevzuatını uyumlaştırdığımız ilgili ürün gruplarının test, muayene ve belgelendirmelerinin AB üyesi ülkelerdeki onaylanmış kuruluşlarda yapılması gerekecektir. Bugün yalnızca AB üyesi ülkelerde bulunan onaylanmış kuruluşların ülkemizde de tesis edilmesi halinde, bu kuruluşlar, 2/97 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı (OKK) hükümleri gereğince AB tarafından tanınacaktır ki bu AB tarafından EFTA ülkeleri dışında üçüncü ülkelere tanınmayan bir haktır.

Bugün yürürlükte bulunan ve ülkemizce de iç mevzuata geçirilerek uygulanacak olan 21 adet Yeni Yaklaşım Direktifinin her biri, düzenlemekte olduğu ürün grubunun taşıdığı risk doğrultusunda üreticilere uygunluk değerlendirmesi açısından çeşitli seçenekler sunmaktadır. Bu seçenekler, “modül” olarak adlandırılmaktadır. Her direktif, toplam sekiz modül arasından uygun olan modül veya modülleri belirtir. Sekiz adet modülden az riskli ürünler için uygun görülen bir tanesinin ilk bölümü dışında hepsi, test, muayene ve belgelendirmenin bir onaylanmış kuruluş tarafından yapılmasını öngörmektedir.

AB ülkelerine CE işaretli ürünleri ihraç eden ihracatçılarımız, CE işaretini, halihazırda, AB üyesi ülkelerin onaylanmış kuruluşlarından almakta ve bu da ihracatçılarımıza ek maliyet yaratarak rekabet güçlerini düşürmektedir. Ayrıca, onaylanmış kuruluşlar ülkemizde tesis edilmediği takdirde, CE işaretini zorunlu hale getiren mevzuatın, ülkemizin Gümrük Birliğinden kaynaklanan yükümlülükleri çerçevesinde iç mevzuat haline getirilmesi ile birlikte, yalnızca bu ürünlerin ihracatçıları değil iç piyasaya üretim yapan üreticilerimiz de AB ülkelerinin onaylanmış kuruluşlarına bağımlı hale gelecektir.

Dolayısıyla, onaylanmış kuruluşların, bu Kanun ile ülkemizde oluşturulması, CE işaretli ürünler açısından, üreticilerimiz ve ihracatçılarımıza, uygunluk değerlendirmesi faaliyetlerini, AB’nin test ve belgelendirme kuruluşları yerine, AB tarafından tanınan kendi test ve belgelendirme kuruluşlarımıza ve daha az maliyetle yaptırmalarına fırsat tanıyacaktır. Ayrıca, AB üyesi ülkelere CE işaretli ürünleri ihraç eden üçüncü ülke ihracatçıları da, ürünlerinin uygunluk değerlendirmesini, AB tarafından tanınan ülkemiz onaylanmış kuruluşlarında gerçekleştirilebilecek ve bu ülkemize önemli ölçüde döviz kazandıracaktır.

Yeni Yaklaşım Direktiflerinin uygulandığı ürün gruplarının, makinelerden oyuncaklara, tıbbî cihazlardan inşaat malzemelerine kadar oldukça geniş bir kapsamının olduğu ve anılan direktiflerin sayısının her geçen gün arttığı gözönüne alınarak, anılan kuruluşların ülkemizde bir an önce oluşturulmaları gerekmektedir.

Bu maddede, yukarıda belirtilen açıklamalar doğrultusunda ülkemizde tesis edilmekte olan onaylanmış kuruluşlara ilişkin esaslar belirlenmektedir.

Onaylanmış kuruluşlar, yetkili kamu kuruluşları tarafından, Türkiye’de yerleşik olan test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşları arasından uygun görecekleri sayıda kuruluşu, ilgili teknik düzenlemelerde ve/veya bu Kanun ve bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmeliklerde belirtilen esaslar çerçevesinde, bir veya birden fazla teknik düzenleme kapsamındaki uygunluk değerlendirme faaliyetlerini gerçekleştirmek üzere yetkilendirir.

Yetkilendirilen kuruluşların adı, adresi, görevlendirildikleri modüller ve uygunluk değerlendirmesi yapacakları ürün veya ürün grupları Komisyona bildirilir. Bu bilgiler ile anılan kuruluşlara Komisyon tarafından verilen kimlik kayıt numarası Resmî Gazetede yayımlanır. Söz konusu kuruluşlar, bu şekilde onaylanmış kuruluş statüsünü elde ederler.

Madde 8. – Onaylanmış kuruluşların test, muayene ve belgelendirme faaliyetlerini yerinde yapmalarının maliyet ve zaman açısından daha uygun olacağından hareketle, merkez ile beraber yurt içinde ve/veya yurt dışında açacakları şube veya temsilcilik faaliyetleri sonucunda verilecek belgeler münhasıran onaylanmış kuruluşlar tarafından düzenlenecektir.

Onaylanmış kuruluşların bazı durumlarda ve belirli koşullar altında, birtakım test ve muayene faaliyetlerini bir sözleşme aracılığıyla yüklenici bir firmaya yaptırabilmesi olanağı öngörülmektedir. Ancak, yüklenici firma tarafından yürütülen sözleşme konusu faaliyetlerden onaylanmış kuruluş sorumludur ve uygunluk belgesi onaylanmış kuruluş tarafından düzenlenir.

Madde 9. – Uygunluk de

ğerlendirme kuruluşları ile onaylanmış kuruluşlar tarafından verilecek belgelerin uluslararası pazarlarda tanınabilmesi ve böylelikle bu belgelere ilişkin ürünlerin teknik engellerle karşılaşmaksızın pazarlanması ancak, bu kuruluşların bağımsız ve tarafsız bir şekilde faaliyette bulunmalarına bağlıdır.

Uygunluk değerlendirme kuruluşları ile onaylanmış kuruluşların, ilgili teknik düzenlemede ve/veya bu Kanun ve bu kanunun uygulama usul ve esaslarına ilişkin yönetmeliklerde belirtilen şartları kaybettiğinin ve/veya sorumlulukları yerine getirmediğinin tespit edilmesi halinde, bu kuruluşların ilgili teknik düzenleme kapsamındaki faaliyetlerinin yetkili kuruluşça geçici olarak durdurulması hükme bağlanmıştır.

Gerekli şartların ve/veya sorumlulukların ilgili teknik düzenlemede belirtilen süre içinde, bu sürenin belirtilmemesi halinde yetkili kuruluşça belirlenecek süre içinde yerine getirilmemesi durumunda da, yetkili kuruluşça uygunluk değerlendirme kuruluşunun ilgili teknik düzenleme kapsamındaki faaliyetine son verilmesi, onaylanmış kuruluşun ise ilgili teknik düzenleme kapsamındaki onaylanmış kuruluş statüsünün kaldırılması öngörülmüştür.

Onaylanmış kuruluşların faaliyetlerinin geçici olarak durdurulması veya onaylanmış kuruluş statüsünün kaldırılmasına ilişkin kararlar yetkili kuruluşlar tarafından Resmî Gazetede ilân edilecek ayrıca, Komisyona bildirilecektir.

Uygunluk değerlendirme kuruluşları ile onaylanmış kuruluşlar, yapılacak bir soruşturma ve/veya denetlemede kullanılmak üzere, faaliyetleri ile ilgili her türlü bilgi, kayıt ve belgeleri, ilgili teknik düzenlemede belirtilen süre, bu sürenin belirtilmemesi halinde yetkili kuruluşça belirlenecek süre boyunca muhafaza etmek ve talep edilmesi halinde yetkili kuruluşlara ibraz etmekle yükümlü tutulmuşlardır. Faaliyetine son verilen veya kendi isteği ile faaliyetine son veren uygunluk değerlendirme kuruluşları ile onaylanmış kuruluşlar, faaliyette bulundukları dönemde yapmış oldukları uygunluk değerlendirme faaliyetleri ile ilgili bilgi, kayıt ve belgeleri, aynı konuda faaliyette bulunan uygunluk değerlendirme kuruluşu veya onaylanmış kuruluşa devredilmek üzere yetkili kuruluşa teslim eder. Ancak uygunluk değerlendirme kuruluşu ile onaylanmış kuruluşların söz konusu bilgi, kayıt ve belgelere ilişkin sorumluluklarının ilgili teknik düzenlemede belirtilen süre, bu sürenin belirtilmemesi halinde yetkili kuruluşça belirlenecek süre boyunca devam etmesi hükme bağlanmıştır.

Madde 10. – Yetkili kamu kuruluşlarına, ürünün piyasaya arzı veya dağıtımı aşamasında veya ürün piyasada iken, ilgili teknik düzenlemeye uygun olarak üretilip üretilmediğinin, güvenli olup olmadığının denetlenmesi veya denetlettirilmesi görevi ve yetkisi verilmiştir.

Yetkili kamu kuruluşları, piyasa gözetimi ve denetimi esnasında gerekli durumlarda, öncelikli olarak kendi test ve muayene olanaklarını kullanırlar. Ancak, bu kuruluşların test ve muayene için gerekli donanıma sahip olmaması halinde aynı konuda faaliyet gösteren, test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşlarının olanaklarına başvurabilirler. Söz konusu işlemlerin tarafsız yürütülebilmesi amacıyla bu ürüne ilişkin uygunluk değerlendirme işlemlerini yürüten test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşlarının test ve muayene olanaklarından yararlanmak yasaklanmıştır. Piyasa gözetimi ve denetimi işlemlerine ilişkin nihaî karar yetkisi yetkili kamu kuruluşlarına tanınmıştır.

Piyasa gözetimi ve denetiminde test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşlarının olanaklarından yararlanılması ve ürünün güvenli olmadığının tespit edilmesi halinde, test ve muayeneye ilişkin giderler üretici tarafından ödenir.

Piyasa gözetimi ve denetimini gerçekleştirecek yetkili kamu kuruluşlarının isimlerinin AB sistemi gereğince Komisyona bildirilmesi gerekmektedir. Bu bildirimin tek merkezden gerçekleştirilmesi amacıyla Müsteşarlık aracılığıyla yapılması öngörülmüştür.

Madde 11. – Bir ürün, ilgili teknik düzenlemeye uygunluğu belgelenmiş olsa dahi, ilgili mevzuat, üretici, ilgili uygunluk değerlendirme kuruluşu veya onaylanmış kuruluştan kaynaklanan nedenlerle güvenli bir ürün olmayabilir. Piyasa gözetimi ve denetimi sırasında veya şikayet üzerine bir ürünün güvenli olmadığının tespit edilmesi halinde, yetkili kamu kuruluşlarının alacağı önlemler belirtilmektedir. Bu önlemler aşağıda gerekçeleriyle birlikte verilmektedir:

İlgili teknik düzenlemeye uygunluğu belgelenmiş olsa dahi, bir ürünün güvenli olmadığına dair kesin belirtilerin bulunması halinde, temel gerekleri karşılamadığı düşünülen bu ürünün piyasaya arzı, kontrol yapılıncaya kadar yetkili kuruluşça geçici olarak durdurulur.

Kontrol sonucunda ürünün güvenli olmadığının tespit edilmesi halinde, risk altındaki tüketici gruplarının korunması amacıyla, masrafları üretici tarafından karşılanmak üzere, yetkili kuruluş, aşağıdaki önlemlerin alınmasını sağlayacaktır.

– Ürünün piyasaya arzının yasaklanması,

– Piyasaya arz edilmiş olan ürünlerin piyasadan toplanması,

– Ürünlerin, güvenli hale getirilmesinin imkansız olduğu durumlarda, taşıdıkları risklere göre kısmen ya da tamamen bertaraf edilmesi,

– Yukarıda belirtilen önlemler hakkında gerekli bilgilerin, masrafları üreticiden karşılanmak üzere, ülke genelinde dağıtımı yapılan iki gazete ile ülke genelinde yayın yapan iki televizyon kanalında ilanı suretiyle, risk altındaki kişilere duyurulması.

Risk altındaki kişilerin yerel yayın yapan gazete ve televizyon kanalları vasıtasıyla bilgilendirilmesinin mümkün olduğu durumlarda, bu duyuru yerel basın ve yayın organları yoluyla, risk altındaki kişilerin tespit edilebildiği durumlarda ise bu kişilerin doğrudan bilgilendirilmesi yoluyla yapılacaktır.

Yetkili kamu kuruluşları tarafından, bu madde kapsamında alınan önlemler, bu ürünün AB üyesi ülkelerin pazarlarında da bulunabileceği ve bu doğrultuda önlem almaları gerekebileceğinden, Komisyona iletilir.

Madde 12. – Bu maddede, bu Kanun hükümlerine aykırı hareket edenler hakkında uygulanacak idarî para cezaları belirtilmektedir. Bu Kanunda öngörülen para cezaları, doğrudan veya dolaylı olarak güvenli olmayan ürünlerin piyasaya arzını önlemeye yöneliktir.

Bu para cezalarına konu fiillerin bir yıl içinde tekrarı halinde, her tekrar için cezanın iki katı olarak uygulanacağı öngörülmüştür.

Diğer taraftan uygunluk değerlendirme kuruluşları ile onaylanmış kuruluşların, ilgili teknik düzenlemelerde ve/veya bu Kanun ve bu Kanunun uygulanma usul ve esaslarına ilişkin yönetmeliklerde yer alan usul ve esaslara uygun olarak bağımsız ve tarafsız bir şekilde uygunluk değerlendirme hizmeti vermelerini sağlamaya yönelik olarak para cezası öngörülmüştür. Uygunluk değerlendirme kuruluşları ile onaylanmış kuruluşların, yetkili kuruluşlarca yapılacak denetim ve/veya incelemelerde kullanılmak üzere, faaliyetleri ile ilgili her türlü bilgi, kayıt ve belgeleri, ilgili teknik düzenlemede belirtilen süre, bu sürenin belirtilmemesi halinde, yetkili kuruluşça belirlenecek süre boyunca muhafaza etmelerinin sağlanması ve faaliyetine son verilen veya kendi isteği ile faaliyetine son veren uygunluk değerlendirme kuruluşları ile onaylanmış kuruluşların, faaliyette bulundukları dönemde yapmış oldukları uygunluk değerlendirme faaliyetleri ile ilgili bilgi, kayıt ve belgeleri, aynı konuda faaliyette bulunan uygunluk değerlendirme kuruluşu veya onaylanmış kuruluşa devredilmek üzere yetkili kuruluşa teslim etmelerini teminen de idarî para cezası öngörülmüştür.

Bu Kanunda öngörülen idarî para cezalarını, uygulamadaki gelişmelere bağlı olarak, 765 sayılı Türk Ceza Kanununun ek 2 nci maddesi hükümleri uyarınca her yıl artırılarak hesaplanacak ceza miktarını esas alarak, % 100’e kadar artırmaya veya % 50 nispetinde azaltmaya Bakanlar Kurulu yetkili kılınmaktadır.

Ayrıca, bu Kanundaki idarî para cezalarının, cezaya esas teşkil eden fiiller için diğer Kanunlarda idarî para cezası öngörülmediği takdirde uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

Madde 13. – Bu maddede, Kanunda öngörülen para cezalarının, yetkili kamu kuruluşları veya bu kuruluşların taşra teşkilâtı tarafından verileceği ve ne kadar süre içinde ve nerelere ödeneceği belirtilmektedir. Ayrıca, bu cezalara karşı tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde yetkili idare mahkemesine itiraz edilebileceği ile yapılacak itirazın, verilen cezanın yerine getirilmesini durdurmayacağı hükme bağlanmıştır.

Diğer taraftan, bu maddede verilen para cezaları hakkında hangi mevzuatın uygulanacağı ile bu Kanunda düzenlenen para cezalarına ilişkin zamanaşımı süresi ve hangi durumlarda zamanaşımı süresinin kesileceği öngörülmüştür.

Madde 14. – Bu maddede, Kanunun kapsamında yer alan ve Komisyona, AB üyesi ülkelere ve diğer AB kuruluşlarına yapılacak bildirimlere ilişkin usul ve esasların yetkili kuruluşların görüşleri alınarak, Müsteşarlık tarafından çıkarılacak yönetmeliklerle ve piyasa gözetimi ve denetimi, uygunluk değerlendirme kuruluşları ve onaylanmış kuruluşlar ve diğer hususlara ilişkin usul ve esasların da Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmeliklerle belirleneceği hükme bağlanmaktadır.

Madde 15. – Piyasaya arz edilecek tüm ürünlere güvenli olma şartının getirildiği bu Kanunun 5 inci maddesinde, ürünlerin taşıyabileceği risklere ilişkin olarak kullanıcıların bilgilendirilmesi hususu düzenlendiğinden, 4077 sayılı Kanunu yürütmekle görevli bulunan Sanayi ve Ticaret Bakanlığının teklifi üzerine, anılan Kanunun aynı konuda düzenleme getiren 19 uncu maddesinden mallara ilişkin hususlar çıkarılmış ve söz konusu madde, başlığı ile birlikte yalnızca hizmetlere ilişkin hususları içerecek şekilde değiştirilmiştir.

Madde 16. – Yürürlük maddesidir.

Madde 17. – Yürütme maddesidir.

Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi veTeknoloji Komisyonu Raporu

	Türkiye Büyük Millet Meclisi
	Sanayi, Ticaret, Enerji,
	Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve
	Teknoloji Komisyonu	24.05.2001
	Esas No. : 1/801
	Karar No. : 7

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

“Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun Tasarısı” Komisyonumuzun 17.5.2001 tarihinde, Devlet Bakanı Sayın Tunca Toskay, Adalet Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Ulaştırma Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Çevre Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı, Türk Standartları Enstitüsü Başkanlığı, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanlığı ve Türkiye Sanayici ve İşadamları Derneği Başkanlığı temsilcilerinin katıldığı toplantıda görüşüldü.

Türkiye ile Avrupa Birliği (AB) arasında bir Gümrük Birliğini teşkil eden 6 Mart 1995 tarih ve 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı (OKK)’nın malların serbest dolaşımıyla ilgili 8-11 inci maddeleri, Avrupa Birliği’nin ticarette teknik engellerin kaldırılmasına ilişkin mevzuatının ülkemiz tarafından 31.12.2000 tarihine kadar millî mevzuatımıza dahil edilmesini öngörmektedir.

Bu çerçevede, yaklaşık 310 adet mevzuatın yer aldığı, ülkemizce millî mevzuatımıza dahil edilmesi öngörülen Avrupa Birliği’nin ticarette teknik engellerin kaldırılmasına ilişkin mevzuat listesi 21 Mayıs 1997 tarih ve 2/97 sayılı OKK ile belirlenmiş ve sözkonusu mevzuatı uyumlaştıracak olan kamu kuruluşları arasındaki görev dağılımı da 97/9196 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile tespit edilmiştir.

Ancak, ilgili kamu kuruluşlarınca uyumlaştırma süreci devam eden teknik mevzuatın etkin bir şekilde uygulanabilmesi, AB standardizasyon sistemine paralel bir sistemin genel çerçevesinin çizilmesini ve uygulamaya yönelik temel esasların ve ortak hükümlerin belirlenmesini gerekli kılmıştır.

Bu itibarla, uyumlaştırılan teknik mevzuatın tüm ilgili kamu kuruluşları tarafından bir bütünlük içerisinde yürütülebilmesine imkan sağlamak üzere, “Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun Tasarısı” hazırlanmıştır.

Sözkonusu Tasarı, AB’nin “Genel Ürün Güvenliği Direktifi”, AB teknik mevzuatının uygulanması konusunda hazırlanan rehber nitelikteki dokümanlar, teknik düzenlemeler ve standardizasyon konusundaki AB üyesi ülkelerin uygulamaları ve ülkemiz uygulamaları dikkate alınarak, mevzuat uyumundan sorumlu kamu kuruluşlarının katılımları ve özel sektör temsilcilerinin katkıları ile Dış Ticaret Müsteşarlığı koordinatörlüğünde hazırlanmıştır. Bu Tasarı;

Ürünlerin piyasaya arz koşullarını ve bu çerçevede üretici ve dağıtıcıların yükümlülüklerini,

Uygunluk değerlendirme kuruluşları ile Ülkemizde halihazırda mevcut olmayan onaylanmış kuruluşların çalışma usul ve esaslarını,

Piyasa gözetimi ve denetimine dair esasları,

Ürünün güvensiz olması halinde piyasaya arzının yasaklanması, toplatılması ve bertarafı gibi yetkili kuruluşlarca alınacak önlemleri,

Güvensiz ürünle ilgili olarak sorumlular hakkında uygulanacak müeyyideleri,

Avrupa Birliği ilgili kuruluşlarına ve üye ülkelere yapılacak bildirimlere ilişkin usul ve esasları

Belirlemektedir.

En önemli amacı piyasaya sadece insan sağlığı, can ve mal güvenliği, hayvan ve bitki yaşam ve sağlığı, çevre ve tüketicinin korunması açısından güvenli ürünlerin arzını sağlamak olan bu Tasarı, beş adet uygulama yönetmeliği ve ürün ya da ürün grupları için yetkili kuruluşlarca hazırlanan teknik düzenlemelerin yürürlüğe konulması ve Türk Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK)’nun akreditasyon faaliyetlerine başlaması ile birlikte Ülkemizde uluslararası düzeyde yeni bir standardizasyon sisteminin oluşturulması sağlanmış olacaktır.

Sözkonusu Tasarı ile genel çerçevesi çizilen ve uygulamaya ilişkin ortak hükümleri belirlenen bu yeni standardizasyon sistemi sayesinde;

Ülkemiz menşeli ürünler ile ülkemizde serbest dolaşıma girmiş üçüncü ülke menşeli ürünler teknik engellerle karşılaşmadan AB’ye ihraç edilebilecek, diğer bir ifade ile AB-Türkiye arasında malların serbest dolaşımı sağlanmış olacak,

AB teknik mevzuatına uygun olarak üretilen ve belgelenen ürünlerimizin gerek AB pazarına gerek dünya pazarlarında gerekse ülkemize ithal edilen ürünler karşısında rekabet gücü yükselecek,

Üçüncü ülkelerden yapılacak ithalatta kontroller uluslararası standartlara uygun ve daha etkin bir şekilde yapılacak,

Halihazırda, AB’ye ihraç edilecek ürünlerimizin AB’de yerleşik uygunluk değerlendirme kuruluşları ve onaylanmış kuruluşlar tarafından yapılan uygunluk değerlendirme işlemleri artık ülkemizde yapılabileceğinden ihraç ürünlerimizin maliyetleri nispeten azalacak,

Ülkemize ve AB’ye ihracat yapan üçüncü ülkelerdeki ihracatçı firmalara ülkemizde yerleşik uygunluk değerlendirme kuruluşları ve onaylanmış kuruluşlar tarafından uygunluk değerlendirme hizmetleri verilebilecek ve bu da ülkemize döviz kazandıracak,

Tüketicilerimiz, yerli ve ithal ürünler itibariyle, dünya standartlarında ve daha güvenli ürünlere sahip olacaktır.

Komisyonda yapılan görüşmelerde Kanun Tasarısının bir an önce yasalaşmasının yararlı olacağı belirtilmiştir.

Kanun Tasarısının geneli üzerine yapılan görüşmelerin tamamlanmasını müteakip maddelerine geçilmesi oybirliği ile kabul edilmiştir.

Kanun Tasarısının 1,2,3,4,5,6,7,8,9,10,11,12,13,14,15 ve 16 ncı maddeleri Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

İşbu Raporumuz Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile sunulur.

Başkan	Başkanvekili	Sözcü
Hasan Kaya	Miraç Akdoğan	Fahrettin Gülener
Konya	Malatya	Bursa
Kâtip	Üye	Üye
Ali Serdengeçti	İlhan Aytekin	Aydın Gökmen
Manisa	Balıkesir	Balıkesir
	(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
İlyas Yılmazyıldız	Abdülsamet Turgut	Akif Serin
Balıkesir	Diyarbakır	İçel
Üye	Üye	Üye
Ali Coşkun	Mustafa Haykır	Ahmet Arkan
İstanbul	Kırşehir	Koceli
Üye	Üye	Üye
Cumali Durmuş	Eyüp Doğanlar	Mükerrem Levent
Kocaeli	Niğde	Niğde
	Üye
	Şükrü Ünal
	Osmaniye
	(İmzada bulunamadı

)

SANAYİ, TİCARET, ENERJİ, TABİÎ KAYNAKLAR, BİLGİ VE TEKNOLOJİ KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

ÜRÜNLERE İLİŞKİN TEKNİK

MEVZUATIN HAZIRLANMASI VE

UYGULANMASINA DAİR KANUN TASARISI

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1. – Bu Kanunun amacı; ürünlerin piyasaya arzı, uygunluk değerlendirmesi, piyasa gözetimi ve denetimi ile bunlarla ilgili olarak yapılacak bildirimlere ilişkin usul ve esasları belirlemektir.

Kapsam

MADDE 2. – Bu Kanun; ürünlerin piyasaya arz koşullarını, üretici ve dağıtıcıların yükümlülüklerini, uygunluk değerlendirme kuruluşlarını, onaylanmış kuruluşları, piyasa gözetimi ve denetimini, ürünün piyasaya arzının yasaklanmasını, toplatılmasını, bertarafını ve bunlarla ilgili olarak yapılacak bildirimleri kapsar.

Tanımlar

MADDE 3. – Bu Kanunda geçen;

a) Müsteşarlık : Dış Ticaret Müsteşarlığını,

b) Komisyon : Avrupa Birliği Komisyonunu,

c) Ürün : Piyasaya arz edilmesi hedeflenen tüm ürünleri,

d) Son ürün : İlgili teknik düzenlemeye uygunluğu gösteren aynı belgeler kapsamındaki ürünlerden piyasaya en son arz edileni,

e) Güvenli ürün : Kullanım süresi için, normal kullanım koşullarında risk taşımayan veya kabul edilebilir ölçülerde risk taşıyan ve temel gerekler bakımından azamî ölçüde koruma sağlayan ürünü,

f) Temel gerekler : Ürünün; insan sağlığı, can ve mal güvenliği, hayvan ve bitki yaşam ve sağlığı, çevre ve tüketicinin korunması açısından sahip olması gereken asgarî güvenlik koşullarını,

g) Üretici : Bir ürünü üreten, imal eden, ıslah eden veya ürüne adını, ticarî markasını veya ayırt edici işaretini koymak suretiyle kendini üretici olarak tanıtan gerçek veya tüzel kişiyi; üreticinin Türkiye dışında olması halinde, üretici tarafından yetkilendirilen temsilciyi ve/veya ithalatçıyı; ayrıca, ürünün tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri ürünün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkileyen gerçek veya tüzel kişiyi,

h) Dağıtıcı : Ürünün tedarik zincirinde yer alan ve faaliyetleri ürünün güvenliğine ilişkin özelliklerini etkilemeyen gerçek veya tüzel kişiyi,

ı) Standart : Üzerinde mutabakat sağlanmış olan, kabul edilmiş bir kuruluş tarafından onaylanan, mevcut şartlar altında en uygun seviyede bir düzen kurulmasını amaçlayan, ortak ve tekrar eden kullanımlar için ürünün özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten ve uyulması ihtiyarî olan düzenlemeyi,

j) Teknik düzenleme : Bir ürünün, ilgili idarî hükümler de dahil olmak üzere, özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirmesi işlemleri hususlarından biri veya birkaçını belirten ve uyulması zorunlu olan her türlü düzenlemeyi,

k) Piyasaya arz : Ürünü, tedarik veya kullanım amacıyla bedelli veya bedelsiz olarak piyasada yer alması için yapılan faaliyeti,

l) Yetkili kuruluş : Ürünlere ilişkin mevzuat hazırlamaya ve yürütmeye yasal olarak yetkili bulunan ve bu Kanun hükümlerini kendi görev alanına giren ürünler itibarıyla uygulayacak olan kamu kurum veya kuruluşunu,

m) Uygunluk değerlendirmesi : Ürünün, ilgili teknik düzenlemeye uygunluğunun test edilmesi, muayene edilmesi ve/veya belgelendirilmesine ilişkin her türlü faaliyeti,

n) Uygunluk değerlendirme kuruluşu: Ürünün, ilgili teknik düzenlemeye uygunluğunun test edilmesi, muayene edilmesi ve/veya belgelendirilmesine ilişkin faaliyette bulunan özel veya kamu kuruluşunu,

o) Onaylanmış kuruluş : Test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşları arasından, bir veya birden fazla teknik düzenleme çerçevesinde uygunluk değerlendirme faaliyetinde bulunmak üzere, yetkili kuruluş tarafından belirlenerek, bu Kanunda ve ilgili teknik düzenlemede belirtilen esaslar çerçevesinde yetkilendirilen özel veya kamu kuruluşunu,

p) Uygunluk işareti : Bir ürünün, ilgili teknik düzenlemede yer alan gereklere uygun olduğunu ve ilgili tüm uygunluk değerlendirmesi işlemlerine tâbi tutulduğunu gösteren işareti,

r) Modül : İlgili mevzuat gereğince, ürünün taşıdığı risklere göre hangi uygunluk değerlendirmesi işlemlerine tâbi tutulacağını gösteren yollardan her birini,

s) Piyasa gözetimi ve denetimi : Yetkili kuruluşlar tarafından, ürünün piyasaya arzı veya dağıtımı aşamasında veya ürün piyasada iken ilgili teknik düzenlemeye uygun olarak üretilip üretilmediğinin, güvenli olup olmadığının denetlenmesi veya denetlettirilmesini,

t) İyi uygulama kodu : İlgili sektördeki mevcut teknoloji düzeyi ve bilimsel kriterler çerçevesindeki sağlık ve güvenliğe ilişkin uygulama esaslarını,

İfade eder.

İKİNCİ BÖLÜM

Ürünlere İlişkin Teknik Düzenlemeler, Ürünlerin Piyasaya Arzında Üreticilerin ve Dağıtıcıların Yükümlülükleri

Ürünlere ilişkin teknik düzenlemeler

MADDE 4. – Ürünlere ilişkin teknik düzenlemeler yetkili kuruluşlar tarafından hazırlanır.

Ürünlerin piyasaya arzında üreticilerin ve dağıtıcıların yükümlülükleri

MADDE 5. – Piyasaya arz edilecek yeni ürünlerin ilgili teknik düzenlemeye uygun olması zorunludur. Bu hüküm, kullanılmış olmakla birlikte değişiklik yapılarak piyasaya tekrar arz edilmesi hedeflenen ürünler ile Avrupa Birliği üyesi ülkeler dışındaki ülkelerden ithal edilen eski ve kullanılmış ürünlere de uygulanır.

Birinci fıkrada belirtilen hususlarda düzenlemeler yapmaya, sınırlamalar getirmeye ve istisnalar tanımaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.

Üretici, piyasaya sadece güvenli ürünleri arz etmek zorundadır. Teknik düzenlemelere uygun ürünlerin güvenli olduğu kabul edilir. Teknik düzenlemenin bulunmadığı hallerde, ürünün güvenli olup olmadığı; ulusal veya uluslararası standartlara; bunların olmaması halinde ise söz konusu sektördeki iyi uygulama kodu veya bilim ve teknoloji düzeyi veya tüketicinin güvenliğe ilişkin makul beklentisi dikkate alınarak değerlendirilir.

Bir ürünün güvenli kabul edilmesi için; ürünün bileşimi, ambalajlanması, montaj ve bakımına ilişkin talimatlar da dahil olmak üzere özellikleri; başka ürünlerle birlikte kullanılması öngörülüyorsa bu ürünlere yapacağı etkiler; piyasaya arzı, etiketlenmesi, kullanımı ve bertaraf edilmesi ile ilgili talimatlar ve üretici tarafından sağlanacak diğer bilgiler ve ürünü kullanabilecek risk altındaki tüketici grupları açısından değerlendirildiğinde, temel gerekler bakımından azamî ölçüde koruma sağlaması gerekir.

Daha güvenli bir ürünün üretilmesinin mümkün olması veya piyasada daha az risk taşıyan ürünlerin mevcut olması, ilgili teknik düzenlemede aksi belirtilmedikçe, bir ürünün güvenli olmadığı anlamına gelmez.

Üretici, ürünün öngörülen kullanım süresi içinde, yeterli uyarı olmaksızın fark edilemeyecek nitelikteki riskleri hakkında tüketicilere gerekli bilgiyi sağlamak, özelliklerini belirtecek şekilde ürünü işaretlemek; gerektiğinde piyasaya arz edilmiş ürünlerden numuneler alarak test etmek, şikâyetleri soruşturmak ve yapılan denetim sonuçlarından dağıtıcıları haberdar etmek, riskleri önlemek amacı ile ürünlerin toplatılması ve bertarafı da dahil olmak üzere gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.

Üretici, ilgili teknik düzenlemede belirtilen tüm belgeleri; bu belgeler kapsamındaki son ürünün yurt içinde üretiliyor ise üretildiği, ithal ise ithal edildiği tarihten itibaren ilgili teknik düzenlemede belirtilen süre, bu sürenin belirtilmemesi halinde yetkili kuruluşça belirlenecek süre boyunca muhafaza etmek ve istenilmesi halinde yetkili kuruluşlara ibraz etmekle yükümlüdür.

Dağıtıcı, sahip olduğu bilgiler çerçevesinde, güvenli olmadığını bildiği ürünleri piyasaya arz edemez. Dağıtıcı, faaliyetleri çerçevesinde, ürünlerin taşıdığı riskler ve bu risklerden korunmak için alınması gereken önlemler hakkında ilgililere bilgi verir. Üreticinin tespit edilemediği durumlarda, yetkili kuruluşça belirlenecek süre içinde üreticinin veya malı tedarik ettiği kişinin kimliğini bildirmeyen dağıtıcı, üretici olarak kabul edilir.

Uygunluk işaretinin veya uygunluk değerlendirme işlemleri sonucunda verilen belgelerin tahrif veya taklit edilmesi, usulüne uygun olmadan kullanılması yasaktır.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Uygunluk Değerlendirme Kuruluşlarına İlişkin Esaslar, Onaylanmış Kuruluşlara İlişkin Esaslar, Onaylanmış Kuruluşların Faaliyetleri, Şube ve Temsilcilikleri ve Uygunluk Değerlendirme Kuruluşları ile Onaylanmış

Kuruluşların Sorumlulukları

Uygunluk değerlendirme kuruluşlarına ilişkin esaslar

MADDE 6. – Uygunluk değerlendirme kuruluşlarının teknik yeterliliğine ilişkin asgarî kriterler, ilgili teknik düzenlemelerde ve/veya bu Kanunun uygulama usul ve esaslarına ilişkin yönetmeliklerde belirtilir.

Uygunluk değerlendirme kuruluşları, bir teknik düzenleme kapsamındaki faaliyetlerinden dolayı bu teknik düzenlemeyi yürüten yetkili kuruluşa karşı sorumludur.

Onaylanmış kuruluşlara ilişkin esaslar

MADDE 7. – Yetkili kuruluşlar, Türkiye’de yerleşik olan test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşları arasından, uygun görecekleri sayıda kuruluşu, ilgili teknik düzenlemelerde ve/veya bu Kanun ve bu Kanunun uygulama usul ve esaslarına ilişkin yönetmeliklerde belirtilen esaslar çerçevesinde, bir veya birden fazla teknik düzenleme kapsamındaki uygunluk değerlendirme faaliyetlerini gerçekleştirmek üzere yetkilendirir.

Yetkilendirilen test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşunun adı, adresi, uygunluk değerlendirmesi yapacağı modüller ile ürünler Komisyona bildirilir. Bu kuruluş, bu bilgiler ile Komisyon tarafından verilecek kimlik kayıt numarasının Resmî Gazetede yayımlanması ile onaylanmış kuruluş statüsünü elde eder.

Onaylanmış kuruluşların faaliyetleri, şube ve temsilcilikleri

MADDE 8. – Onaylanmış kuruluşların, yurt içinde ve/veya yurt dışında açacakları şube veya temsilciliklerinin faaliyetleri sonucunda verilecek belgeler onaylanmış kuruluşlar tarafından düzenlenir.

Onaylanmış kuruluşlar, yetkilendirildikleri uygunluk değerlendirme faaliyetlerinin bir kısmını, sözleşme yaparak bir yüklenici kuruluşa yaptırabilirler. Ancak, yapılan tüm işlemlerden onaylanmış kuruluş sorumludur ve yüklenici kuruluşların faaliyetleri sonucunda verilecek belgeler onaylanmış kuruluşlar tarafından düzenlenir.

Uygunluk değerlendirme kuruluşları ile onaylanmış kuruluşların sorumlulukları

MADDE 9. – Uygunluk değerlendirme kuruluşları ile onaylanmış kuruluşlar, ilgili teknik düzenlemelerde ve/veya bu Kanun ve bu Kanunun uygulama usul ve esaslarına ilişkin yönetmeliklerde yer alan usul ve esaslara uygun olarak bağımsız ve tarafsız bir şekilde uygunluk değerlendirme hizmeti vermekle yükümlüdürler.

Uygunluk değerlendirme kuruluşları ile onaylanmış kuruluşların, ilgili teknik düzenlemede ve/veya bu Kanun ve bu Kanunun uygulama usul ve esaslarına ilişkin yönetmeliklerde belirtilen şartları kaybettiğinin ve/veya sorumlulukları yerine getirmediğinin tespit edilmesi halinde, bu kuruluşların ilgili teknik düzenleme kapsamındaki faaliyeti yetkili kuruluşça geçici olarak durdurulur.

Gerekli şartların ve/veya sorumlulukların ilgili teknik düzenlemede belirtilen süre içinde, bu sürenin belirtilmemesi halinde yetkili kuruluşça belirlenecek süre içinde yerine getirilmemesi durumunda, yetkili kuruluşça, uygunluk değerlendirme kuruluşunun ilgili teknik düzenleme kapsamındaki faaliyetine son verilir, onaylanmış kuruluşun ise ilgili teknik düzenleme kapsamındaki onaylanmış kuruluş statüsü kaldırılır.

Onaylanmış kuruluşların faaliyetlerinin geçici olarak durdurulması veya onaylanmış kuruluş statüsünün kaldırılmasına ilişkin kararlar Resmî Gazetede ilan edilerek, Komisyona bildirilir.

Uygunluk değerlendirme kuruluşları ile onaylanmış kuruluşlar, faaliyetleri ile ilgili her türlü bilgi, kayıt ve belgeleri, ilgili teknik düzenlemede belirtilen süre, bu sürenin belirtilmemesi halinde yetkili kuruluşça belirlenecek süre boyunca muhafaza etmek ve talep edilmesi halinde yetkili kuruluşlara ibraz etmekle yükümlüdürler. Faaliyetine son verilen veya kendi isteği ile faaliyetine son veren uygunluk değerlendirme kuruluşları ile onaylanmış kuruluşlar, faaliyette bulundukları dönemde yapmış oldukları uygunluk değerlendirme faaliyetleri ile ilgili bilgi, kayıt ve belgeleri, aynı konuda faaliyette bulunan uygunluk değerlendirme kuruluşu veya onaylanmış kuruluşa devredilmek üzere yetkili kuruluşa teslim eder. Ancak, uygunluk değerlendirme kuruluşu ile onaylanmış kuruluşların söz konusu bilgi, kayıt ve belgelere ilişkin sorumlulukları ilgili teknik düzenlemede belirtilen süre, bu sürenin belirtilmemesi halinde yetkili kuruluşça belirlenecek süre boyunca devam eder.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Piyasa Gözetimi ve Denetimi, Ürünün Piyasaya Arzının Yasaklanması, Toplatılması ve Bertarafı

Piyasa gözetimi ve denetimi

MADDE 10. – Piyasa gözetimi ve denetimi, ilgili teknik düzenlemelerde ve/veya bu Kanun ve bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmeliklerde belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yapılır. Bunlara ilişkin idarî düzenlemeler yetkili kuruluşlarca hazırlanır.

Yetkili kuruluşlar, piyasa gözetimi ve denetiminde, gerekli gördükleri durumlarda, gözetim ve denetime konu ürüne ilişkin uygunluk değerlendirme işlemlerinde yer almayan test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşlarının imkânlarından yararlanabilirler. Ancak, piyasa gözetimi ve denetiminde nihaî karar, yetkili kuruluşlara aittir. Piyasa gözetimi ve denetiminde test, muayene ve/veya belgelendirme kuruluşlarının imkânlarından yararlanılması ve ürünün güvenli olmadığının tespit edilmesi halinde, test ve muayeneye ilişkin giderler üretici tarafından ödenir.

Piyasa gözetimi ve denetimini gerçekleştirecek yetkili kuruluşların isimleri Müsteşarlık aracılığıyla Komisyona bildirilir.

Ürünün piyasaya arzının yasaklanması, toplatılması ve bertarafı

MADDE 11. – İlgili teknik düzenlemeye uygunluğu belgelenmiş olsa dahi, bir ürünün güvenli olmadığına dair kesin belirtilerin bulunması halinde, bu ürünün piyasaya arzı, kontrol yapılıncaya kadar yetkili kuruluşça geçici olarak durdurulur.

Kontrol sonucunda ürünün güvenli olmadığının tespit edilmesi halinde, masrafları üretici tarafından karşılanmak üzere, yetkili kuruluş;

a) Ürünün piyasaya arzının yasaklanmasını,

b) Piyasaya arz edilmiş olan ürünlerin piyasadan toplanmasını,

c) Ürünlerin, güvenli hale getirilmesinin imkânsız olduğu durumlarda, taşıdıkları risklere göre kısmen ya da tamamen bertaraf edilmesini,

d) (a), (b) ve (c) bentlerinde belirtilen önlemler hakkında gerekli bilgilerin, masrafları üreticiden karşılanmak üzere, ülke genelinde dağıtımı yapılan iki gazete ile ülke genelinde yayın yapan iki televizyon kanalında ilanı suretiyle, risk altındaki kişilere duyurulmasını,

Sağlar.

Bu madde kapsamında alınacak önlemler, gerektiğinde Komisyona iletilir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Ceza hükümleri

MADDE 12. – Bu Kanunun;

a) 5 inci maddesinin birinci fıkrasına aykırı hareket eden üreticiler hakkında 2 milyar Türk Lirası,

b) 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasına aykırı hareket eden üreticiler hakkında 10 milyar Türk Lirası,

c) 5 inci maddesinin yedinci fıkrasına aykırı hareket eden üreticiler hakkında 2 milyar Türk Lirası,

d) 5 inci maddesinin sekizinci fıkrasına aykırı hareket eden üreticiler hakkında 2 milyar Türk Lirası,

e) 5 inci maddesinin dokuzuncu fıkrasına aykırı hareket eden dağıtıcılar hakkında 1 milyar Türk Lirası,

f) 5 inci maddesinin onuncu fıkrasına aykırı hareket edenler hakkında 5 milyar Türk Lirası,

g) 9 uncu maddesinin birinci fıkrasına aykırı hareket eden uygunluk değerlendirme kuruluşları ile onaylanmış kuruluşlar hakkında 25 milyar Türk Lirası,

h) 9 uncu maddesinin beşinci fıkrasına aykırı hareket eden uygunluk değerlendirme kuruluşları ile onaylanmış kuruluşlar hakkında 5 milyar Türk Lirası,

İdarî para cezası uygulanır.

Birinci fıkrada belirtilen idarî para cezaları, fiilin bir yıl içinde tekrarı halinde, her tekrar için iki katı olarak uygulanır.

Bu Kanunda öngörülen idarî para cezalarını, 765 sayılı Türk Ceza Kanununun ek 2 nci maddesi hükümleri uyarınca her yıl artırılarak hesaplanacak ceza miktarını esas alarak, % 100’e kadar artırmaya veya % 50 nispetinde azaltmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.

Bu Kanundaki idarî para cezaları, aynı fiil için diğer Kanunlarda idarî para cezası öngörülmediği takdirde uygulanır.

Cezalarda yetki ve zamanaşımı

MADDE 13. – Bu Kanunda yer alan idarî para cezaları, yetkili kuruluşlar tarafından verilir ve tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde vergi dairelerine veya mal müdürlüklerine ödenir. Bu idarî para cezalarına karşı, tebliğ tarihinden itibaren otuz gün içinde yetkili idare mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz, verilen idarî para cezasının yerine getirilmesini durdurmaz.

Bu Kanuna göre verilen idarî para cezaları hakkında, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.

Bu Kanunda düzenlenen idarî para cezalarına ilişkin zamanaşımı süresi, ihlalin vuku bulduğu tarihten itibaren beş yıl, yetkili kuruluşça ihlalin öğrenildiği tarihten itibaren bir yıldır. Üreticilerin, dağıtıcıların, uygunluk değerlendirme kuruluşlarının veya onaylanmış kuruluşların faaliyetlerinin kontrolü ve denetimi amacıyla herhangi bir işlem başlatılması halinde zamanaşımı süresi kesilir.

Yönetmelikler

MADDE 14. – Bu Kanun kapsamında yer alan;

a) Komisyona, Avrupa Birliği üyesi ülkelere ve diğer Avrupa Birliği kuruluşlarına yapılacak bildirimlere ilişkin usul ve esaslar, yetkili kuruluşların görüşleri alınarak, Müsteşarlık tarafından çıkarılacak yönetmeliklerle,

b) Piyasa gözetimi ve denetimi, uygunluk değerlendirme kuruluşları ve onaylanmış kuruluşlar ve diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar Bakanlar Kurulunca,

Çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenir.

MADDE 15. – 23.2.1995 tarihli ve 4077 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Ka-nunun 19 uncu maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Hizmet Denetimi

Madde 19. – Tüketiciye sunulan hizmetler; can ve mal güvenliği ile çevreye zarar vermemeli, ilgili mevzuata ve standardına, bunların bulunmaması halinde belirlenecek teknik kurallara uygun olmalıdır. Bakanlık, bu esaslara göre denetim yapmak veya yaptırmakla görevlidir.”

Yürürlük

MADDE 16. – Bu Kanun yayımı tarihinden 6 ay sonra yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 17. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Bülent Ecevit
Başbakan
Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	En. ve Tab. Kay. Bak. ve Başb. Yrd.
D. Bahçeli	H. H. Özkan	M. C. Ersümer
Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
H. H. Özkan	Prof. Dr. T. Toskay	M. Keçeciler
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı
Prof. Dr. Ş. S. Gürel	Prof. Dr. T. Toskay	Y. Yalova
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı
M. Yılmaz	Prof. Dr. Ş. Üşenmez	R. K. Yücelen
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
H. Gemici	Prof. Dr. Ş. Üşenmez	E. S. Gaydalı
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı V.
F. Ünlü	Prof. Dr. E. Öksüz	R. K. Yücelen
Adalet Bakanı	Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı
Prof. Dr. H. S. Türk	S. Çakmakoğlu	S. Tantan
Dışişleri Bakanı	Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı
İ. Cem	S. Oral	M. Bostancıoğlu
Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı	Ulaştırma Bakanı
K. Aydın	Doç. Dr. O. Durmuş	Prof. Dr. E. Öksüz
Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı	Sanayi ve Ticaret Bakanı
Prof. Dr. H. Y. Gökalp	Y. Okuyan	A. K. Tanrıkulu
Kültür Bakanı	Turizm Bakanı	Orman Bakanı
M. İ. Talay	E. Mumcu	Prof. Dr. N. Çağan
	Çevre Bakanı
	F. Aytekin

ÜRÜNLERE İLİŞKİN TEKNİK

MEVZUATIN HAZIRLANMASI VE

UYGULANMASINA DAİR KANUN TASARISI

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam ve Tanımlar

Amaç

MADDE 1. – Kanun Tasarısının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Kapsam

MADDE 2. – Kanun Tasarısının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Tanımlar

MADDE 3. – Kanun Tasarısının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

İKİNCİ BÖLÜM

Ürünlere İlişkin Teknik Düzenlemeler, Ürünlerin Piyasaya Arzında Üreticilerin ve Dağıtıcıların Yükümlülükleri

Ürünlere ilişkin teknik düzenlemeler

MADDE 4. – Kanun Tasarısının 4 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Ürünlerin piyasaya arzında üreticilerin ve dağıtıcıların yükümlülükleri

MADDE 5. – Kanun Tasarısının 5 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Kuruluşların Sorumlulukları

Uygunluk değerlendirme kuruluşlarına ilişkin esaslar

MADDE 6. – Kanun Tasarısının 6 ncı maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Onaylanmış kuruluşlara ilişkin esaslar

MADDE 7. – Kanun Tasarısının 7 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Onaylanmış kuruluşların faaliyetleri, şube ve temsilcilikleri

MADDE 8. – Kanun Tasarısının 8 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Uygunluk değerlendirme kuruluşları ile onaylanmış kuruluşların sorumlulukları

MADDE 9. – Kanun Tasarısının 9 uncu maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Piyasa Gözetimi ve Denetimi, Ürünün Piyasaya Arzının Yasaklanması, Toplatılması ve Bertarafı

Piyasa gözetimi ve denetimi

MADDE 10. – Kanun Tasarısının 10 uncu maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Ürünün piyasaya arzının yasaklanması, toplatılması ve bertarafı

MADDE 11. – Kanun Tasarısının 11 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

BEŞİNCİ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Ceza hükümleri

MADDE 12. – Kanun Tasarısının 12 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Cezalarda yetki ve zamanaşımı

MADDE 13. – Kanun Tasarısının 13 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Yönetmelikler

MADDE 14. – Kanun Tasarısının 14 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 15. – Kanun Tasarısının 15 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Yürürlük

MADDE 16. – Kanun Tasarısının 16 ncı maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Yürütme

MADDE 17. – Kanun Tasarısının 17 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.