Dönem
: 21 Yasama Yılı : 3
T.B.M.M. (S. Sayısı : 572)
Türk Silâhlı
Kuvvetleri Personel Kanunu ile Jandarma Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununda
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve Millî Savunma,
İçişleri ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/759)
T.C.
Başbakanlık 5.10.2000
Kanunlar ve Kararlar
Genel Müdürlüğü
Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-1/491/4647
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
“Türk Silâhlı
Kuvvetleri Personel Kanunu ile Jandarma Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununda
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” bugünkü Resmî Gazete’de
yayımlanmış ve Anayasanın 91 inci maddesi uyarınca bir sureti ekli olarak
gönderilmiştir.
Gereğini arz
ederim.
Bülent Ecevit
Başbakan
GENEL GEREKÇE
926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununun
49 uncu maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca, kadrosuzluk nedeniyle
yaş haddinden önce emekliye sevk edilen subaylara, orgeneral brüt aylığının
belli oranlarında kadrosuzluk tazminatı ödenmektedir.
Bu tazminatlar, orgeneral brüt aylığının (Ek gösterge
dahil); yüzbaşılara % 9’u, binbaşılara % 10’u, yarbaylara % 11’i, albaylara %
12’si, tuğgeneral ve tuğamirallere % 15’i, tümgeneral ve tümamirallere % 20’si,
korgeneral ve koramirallere % 25’i ile orgeneral ve oramirallere % 30’u
ve-rilecek şekilde düzenlenmiş olup, 65 yaşına kadar ödenmektedir.
Türk Silâhlı Kuvvetlerinde bekleme süresini tamamlamış
ve 31 yıl hizmet etmiş olan albaylar, 49 ilâ 52 yaşında kadrosuzluktan emekli
edilmektedirler. Hiçbir kamu kurum ve kuruluşlarında kadrosuzluktan emeklilik
işleminin emsali bulunmamaktadır.
Bu sistem, Türk Silâhlı Kuvvetlerinin dinamik yapısını
muhafaza etmek, kadro teşkilât yapısı ile hizmet ihtiyacı uyumunu sağlayarak
her rütbede yeteri kadar personeli bünyesinde bulundurmak maksadıyla
kurulmuştur. Diğer yandan, Türk Silâhlı Kuvvetleri personel politikasının
temelini “Halinden memnun, geleceğinden emin personel” ilkesi oluşturmaktadır.
Yukarıda belirtilen zorunluluk nedeniyle genç yaşta
emekliye sevk edilen personel, askerlik hayatında elde ettiği bilgi ve
becerileri emeklilik döneminde kullanmadığından bir iş imkânı da
bulunmamaktadır.
Ayrıca, emekli olmuş bir kıdemli albayın, çalışan
kıdemli albaya maaş oranı % 70 civarındadır. Emekliye ayrılan diğer personelin
emekli maaşları da benzer oranlarda seyretmektedir. Bunu kısmen de olsa önlemek
için ihdas edilmiş bulunan kadrosuzluk tazminatı halen albaylara 17 966 000
TL., orgeneral ve oramirallere 44 916 000 TL. olarak ödenmektedir.
Emekliye sevk edilen personelden orgeneral ve oramiral
rütbesinde olanların bulundukları yaş itibarıyla bu tazminatı almaları teorik
olarak mümkün olmakla birlikte pratikte nadiren gerçekleşmektedir. Diğer
general ve amiral rütbesindeki personelin de bu tazminattan yararlanma süreleri
oldukça kısa bir periyodu kapsamaktadır. Önerilen şekilde kadrosuzluk
tazminatının aylık malî yükümlülüğü 207 milyar TL. olacağı
değerlendirilmektedir.
Sonuç olarak, günümüzün ekonomik koşullarına uygun
düşmeyen kadrosuzluk tazminatının artırılmasının uygun olacağı
değerlendirilmektedir.
Jandarma Genel Komutanlığının görevi yurt içinde
belediye hudutları dışında kalan bütün bölgelerde (belediye hudutları
dahilindeki bölgeler polis bölgesidir) emniyet ve asayişi sağlamakla sorumlu
olup, bu yerleşim birimleri Türkiye genelinin yaklaşık % 92’sine tekabül
etmektedir.
Jandarma personeli yurt içinde emniyet ve asayişi temin
etmek amacıyla günün 24 saatinde görevi başında bulunmakta, hafta tatili, dinî
ve millî bayram günlerinde kesintisiz görevini sürdürmektedir.
Bu denli yoğun göreve karşılık jandarma ve emniyet
personeline 1978’den 1993 yılına kadar her yıl Bütçe Kanunları ile belirlenen
miktarda emniyet ve asayiş hizmetleri muhtelif hizmet ödemesi adı altında cüzi
miktarda ek tazminat ödenmiştir.
Ancak; 2 Haziran 1998 tarihinden itibaren 4362 sayılı
Emniyet Teşkilâtı Kanununun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
ile “ 3201 sayılı Emniyet Teşkilâtı Kanununun Ek-21 inci maddesinde değişiklik
yapılarak emniyet personeline fazla çalışma ücreti adı altında en yüksek devlet
memuru aylığının % 5 ile % 17 arasında ödenmekte olan tazminat oranları % 13
ile % 35’e yükseltilmiş, 25 Eylül 2000 tarihinden itibaren ise 611 sayılı
Emniyet Teşkilâtı Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde
Kararname ile tekrar yarısı kadar artırmaya İçişleri Bakanı yetkili
kılınmıştır. Yapılan bu düzenleme ile bekçiler dahi Türkiye’nin en ücra sınır
karakolunda gece ve gündüz mefhumu gözetmeksizin 24 saat görev yapan jandarma
personelinden daha fazla tazminat alır hale gelmiştir.
Geçmişte Bütçe Kanunu ile jandarma ve emniyet
personeline aynı oranda Asayiş Hizmetleri Muhtelif Ücret Ödemesi adı altında,
1993 yılından sonra ise 2803 Sayılı Jandarma Teşkilât Görev ve Yetkileri
Kanununun Ek-21 inci maddesi gereğince “Fazla çalışma karşılığı ödenen
tazminatın aynı bakanlığa mensup personelden tek yanlı olarak 1998 ve 2000
yıllarında iki defa polise sağlanan bu artış, kanun koyucunun amacına aykırı
olduğu gibi jandarma personelini de mağdur edeceği değerlendirilmektedir.
Polise nazaran jandarmanın görev sahasının ekonomik ve
sosyal yönden daha büyük olumsuzluklar taşıdığı bilinen bir gerçek olmakla
beraber bazı emniyet mensuplarının meslek yaşamında iki-üç yıl gibi bir süre
Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da görev yaptığı halde, buna karşılık jandarma
personeli meslek hayatı boyunca 5-6 defa ikinci coğrafî bölge atamasına tâbi
tutulup, 12-13 yıl gibi uzun bir süre bu bölgede görev yapmaktadır.
Jandarma personeli ülkenin kırsal kesiminde ve
büyük çoğunluğu ekonomik ve sosyal
yönden kısıtlı imkânları olan en ücra köşelerinde Türk Bayrağının dalgalandığı
karakollarda gece ve gündüz demeden hizmete tâbi tutulmakta ve meslek hayatının
yarısını Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinin mahrumiyet yerlerinde
geçirmektedir. Ayrıca, 1984 yılından bugüne kadar terör olaylarında 2661 şehit,
5651 yaralı vermiştir.
KHK ile, yukarıda açıklanan faktörler ışığında sınırlı
sayıda personelle her türlü güçlüğe göğüs gererek hizmet veren jandarma
personeline bu fazla çalışma karşılığı olarak ödenmekte olan asayiş tazminatı
oranının emniyet personeline artırılan oranda artırılmakla bir ölçüde günün
koşullarına uygun tazminat verilmesi amaçlanmaktadır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1. – Madde ile; kadrosuzluk nedeniyle emekliye
sevk edilen subaylara ödenen kadrosuzluk tazminatının, günümüzün ekonomik
şartlarına göre artırılması amaçlanmaktadır.
Madde 2. – Madde ile; Jandarma personeline fazla
çalışma karşılığı ödenen asayiş tazminatının komando ve sınır birliklerinde %
15’den % 52’ye, diğer karargâh, birlik ve kurumlarda ise % 13’den % 46’ya
çıkarılması öngörülmektedir.
Madde 3. – Yürürlük maddesidir.
Madde 4. – Yürütme maddesidir.
Millî Savunma
Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Millî Savunma Komisyonu 8.12.2000
Esas No. : 1/759
Karar No. : 44
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
29.6.2000 tarihli ve 4588 sayılı Kanunun verdiği
yetkiye dayanılarak hazırlanan ve 5.10.2000 tarihli ve 24191 sayılı Resmî
Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren, aynı gün Türkiye Büyük Millet Meclisi
Başkanlığına sunulan ve 11.10.2000 tarihinde Başkanlıkça tali komisyon olarak
İçişleri ve Millî Savunma Komisyonlarına, esas komisyon olarak da Plan ve Bütçe
Komisyonuna havale edilen 1/759 esas numaralı ve 629 sayılı “Türk Silâhlı
Kuvvetleri Personel Kanunu ile Jandarma Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununda
Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” Komisyonumuzun
29.11.2000 tarihinde yaptığı 19 uncu Birleşiminde Hükümeti temsilen
Başbakanlık, Millî Savunma, İçişleri ve Maliye Bakanlıkları ile Türkiye
Cumhuriyeti Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü temsilcilerinin de katılmalarıyla
incelenip, görüşülmüştür.
1/759 esas numaralı 28.8.2000 tarih ve 629 sayılı Kanun
Hükmünde Kararname Anayasa Mahkemesinin Esas Sayısı : 2000/58, Karar Sayısı :
2000/31 ve Karar Günü : 26.10.2000 no. lu kararıyla iptal edilmiş ve iptal
kararı Resmî Gazetenin 8.11.2000 tarihli ve 24224, sayılı nüshasında
yayımlanmıştır.
Anayasa Mahkemesi; iptal edilen Kanun Hükmünde
Kararnamenin doğuracağı hukuksal boşluk kamu yararını ihlal edici nitelikte
görüldüğünden, Anayasanın 153 üncü maddesi ile 2949 sayılı Yasanın 53 üncü
maddesi gereğince; iptal hükmünün, kararın Resmî Gazetede yayımlanmasından
başlayarak altı ay sonra yürürlüğe girmesine karar vermiştir.
Kanun Hükmünde Kararnamenin gerekçesi incelendiğinde;
– 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununun
49 uncu maddesi uyarınca, kadrosuzluk nedeniyle yaş haddinden önce emekliye
sevk edilen subaylara, orgeneral brüt aylığının belli oranlarında kadrosuzluk
tazminatı ödendiği,
– Sadece 65
yaşına kadar ödenebilen bu tazminatın, hiçbir kamu kuruluşunda emsali
bulunmayan kadrosuzluktan emeklilik sisteminden kaynaklandığı ve genç yaşta
emekliye sevk edilen personelden halen, kadrosuzluk tazminatı olarak örneğin
bir albaya 17 966 000 TL. sı, bir orgenerale ise 44 916 000. - TL. sı ödendiği,
– Kanun Hükmünde Kararname ile günümüz ekonomik
koşullarına uygun düşmeyen kadrosuzluk tazminatının artırılmasının amaçlandığı,
– Türkiye genelinin % 92’lik kısmına tekabül eden bir
bölgede emniyet ve asayişin sağlanmasından sorumlu olan Jandarma Genel
Komutanlığı personelinin bu görevini kesintisiz olarak sürdürdüğü,
– Jandarma ve
emniyet personeline 1993 yılına kadar her yıl Bütçe Kanunları ile belirlenen
miktarda emniyet ve asayiş hizmetleri muhtelif hizmet ödemesi adı altında bir
ek tazminat ödendiği,
– 1998 yılında 4362 sayılı Kanun ile emniyet
personeline yapılan fazla çalışma ücreti adı altında ödenen tazminat oranları
yükseltildiği ve 25 Eylül 2000 tarihli ve 611 sayılı Kanun Hükmünde Kararname
ile bu oranın tekrar yarısı kadar arttırılmasına İçişleri Bakanının yetkili
kılındığı,
– Meslek hayatları boyunca 5 veya 6 defa ikinci coğrafî
bölge atamasına tâbi tutulan ve ekonomik ve sosyal yönden kısıtlı imkânlara
sahip bölgelerde hizmet veren jandarma personeline de bu fazla çalışma
karşılığı olarak ödenmekte olan asayiş tazminatı oranının, emniyet personeline
artırılan oranda artırıldığı,
Görülmektedir.
Komisyonumuzda yapılan görüşmelerde;
– Halen en düşük devlet memuru maaşının 149 720 000
TL.sı olduğu ve yeni oranlarla kadrosuzluktan emekliye sevk edilmiş bir kıdemli
albayın bunun % 70’i olan 104 804 000 TL. sı, bir yarbayın ise bunun % 55’i
olan 82 346 000 TL. sı kadrosuzluk tazminatı alacağı ve kadrosuzluktan emekliye
sevk işleminin en çok bu rütbeleri etkilediği ve yeni uygulama ile kıdemli
binbaşıların da tazminatlarının artırılacağı,
– Kadrosuzluk tazminatının Kanun Hükmündeki
Kararnamedeki yeni oranlar dahilinde yıllık maliyetinin aylık ( mevcut 111
milyar TL. artış 207 milyar TL.) 316 milyar TL. sı ve yıllık yaklaşık 3 trilyon TL. sı olacağı,
– Jandarma personeline verilmesi planlanan asayiş
tazminatı uyarınca ödenecek yaklaşık tazminat tutarlarının, komando birlikleri
için 77 854 000 TL./ay, diğer birlikler için 68 875 000 TL./ay ve toplam
maliyetin de 2 225 trilyon TL./ay olacağı,
– Bu tazminatın fiilen ödenmeye başlanmış bir tazminat
olduğu ve tazminatın isminin emniyet personeline yapılandan farklı tutulmasının
Türk Silâhlı Kuvvetleri görev
tanımlarından kaynaklandığı,
İfade edilmiştir.
Tümü üzerindeki görüşmeleri takiben Kanun Hükmünde
Kararname ile gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerinin
görüşülmesine geçilmiştir.
Kanun Hükmünde Kararnamenin 1 ve 2 nci maddeleri ile
yürürlük ve yürütmeye ilişkin 3 ve 4 üncü maddeleri Komisyonumuzca aynen kabul
edilmiştir.
Yürürlük ve yürütmeye ilişkin 3 ve 4 üncü maddelerinde
yer alan “Bu Kanun Hükmünde Kararname” ibareleri “Kanun” şeklinde
değiştirilerek kabul edilmiştir.
Metnin başlığı, kanunların hazırlanmasında uyulan usul
ve esaslar çerçevesinde “Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu ile Jandarma
Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
Hükmünde Kararnamenin Kabulü Hakkında Kanun Tasarısı” şeklinde yeniden
düzenlenmiştir.
Raporumuz Plan ve Bütçe Komisyonuna sunulmak üzere
Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
Başkan |
|
Başkanvekili |
Sözcü |
|
Hasan Gülay |
|
Vedat Çınaroğlu |
Şükrü Yürür |
|
Manisa |
|
Samsun |
Ordu |
|
|
|
|
(İmzada
bulunamadı) |
|
Üye |
|
Üye |
Üye |
|
Oğuz Aygün |
|
Ergün Bayrak |
M. Metanet Çulhaoğlu |
|
Ankara |
|
Artvin |
Adana |
|
(İmzada
bulunamadı) |
|
|
|
|
Üye |
|
Üye |
Üye |
|
Ergün Dağcıoğlu |
|
Namık Hakan Durhan |
Mustafa Enöz |
|
Tokat |
|
Malatya |
Manisa |
|
Üye |
|
Üye |
Üye |
|
Mehmet Gölhan |
|
Nazire Karakuş |
Hidayet Kılınç |
|
Konya |
|
İstanbul |
İçel |
|
Üye |
|
Üye |
Üye |
|
Ekrem Pakdemirli |
|
Rıza Ulucak |
Ömer Üstünkol |
|
Manisa |
|
Ankara |
Zonguldak |
|
|
|
Üye |
|
|
|
|
Bahri Zengin |
|
|
|
|
İstanbul |
|
MİLLÎ SAVUNMA KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN
TÜRK SİLÂHLI
KUVVETLERİ PERSONEL KANUNU İLE JANDARMA TEŞKİLÂT,
GÖREV VE
YETKİLERİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA
KANUN
HÜKMÜNDE KARARNAMENİN KABULÜ HAKKINDA
KANUN
TASARISI
MADDE 1. – 629 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 1
inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 2. – 629 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci
maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 3. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu
yürütür.
İçişleri
Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet Meclisi
İçişleri Komisyonu 5.1.2001
Esas No. : 1/759
Karar No. : 10
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
5.10.2000 tarihinde Resmî Gazetede yayımlanarak Başkanlığınıza
sunulan 629 sayılı “Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu ile Jandarma
Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
Hükmünde Kararname” Başkanlığınızca 11.10.2000 tarihinde esas komisyon olarak
Plan ve Bütçe Komisyonuna tali komisyon olarak da Komisyonumuza ve Millî Savunma
Komisyonuna havale edilmiş; Komisyonumuz, 4.1.2001 tarihli 5 inci toplantısında
Millî Savunma, Maliye ve İçişleri Bakanlıkları temsilcilerinin de katılımıyla
Tasarıyı inceleyip görüşmüştür.
Bilindiği gibi söz konusu KHK, Anayasa Mahkemesinin
26.10.2000 tarihli ve E : 2000/58 K : 2000/31 kararında, dayanağı olan 4588
sayılı Yetki Kanununun iptali nedeniyle dayanaksız bulunarak iptal edilmiştir.
Ancak Anayasa Mahkemesi KHK’nin iptal edilmesi durumunda ortaya çıkacak hukukî
boşluğu kamu yararını ihlal edici nitelikte bulunduğundan, gerekli düzenlemenin
yapılması amacıyla, iptal kararının, Resmî Gazetede yayımlanmasından başlayarak
altı ay sonra yürürlüğe girmesini kararlaştırmıştır. Komisyonumuz Anayasa
Mahkemesinin bu kararı doğrultusunda KHK’yi gündemine alarak görüşmüştür.
KHK ile bir taraftan Türk Silâhlı Kuvvetleri
personeline ödenmekte olan kadrosuzluk tazminatının oranı, diğer taraftan
jandarma personeline ödenmekte olan asayiş tazminatının oranı artırılmaktadır.
Tasarının tümü üzerinde Komisyonumuzda yapılan
görüşmeler sırasında Komisyon üyelerimizce;
– Ülkemizde kamu personeline ödenen ücretlerde büyük
dengesizlikler olduğu ve bunun ciddî bir personel ücret reformunu gerektirdiği,
– Nitekim bunu düşünmüş olan Hükümetin, bu amaçla
hazırlıklar yapmakta olduğu,
– Hükümete bu konuda düzenleme yapması için bir yetki
yasasıyla yetki verilmiş olduğu,
– Bu yetki yasası çerçevesinde hükümetin çalışmalarını
sürdürmekte olduğu,
– Bu nedenle bu çalışmalar sürdürülürken sadece Türk
Silâhlı Kuvvetleri personeli ile Jandarma personelini kapsayan bir düzenlemenin
çıkarılmasının doğru olmayacağı,
– Bu personelin de diğer personelle birlikte
düşünülmesi gerektiği,
– Tasarının gerekçesinde emniyet teşkilâtı personeli
ile karşılaştırma yapılarak jandarma teşkilâtı personelinin durumunun ortaya
konmaya çalışıldığı,
– Ortaya konan tabloda son derece müreffeh bir emniyet
teşkilâtı personeli portresi çizildiği,
– Oysa durumun hiç de böyle olmadığı; emniyet teşkilâtı
personelinin büyük maddî sıkıntılar içinde olduğu,
– Emniyet teşkilâtı personelinin maddî durumunun Türk
Silâhlı Kuvvetleri personelinin durumundan daha kötü olduğu,
– Bu nedenle
yapılan karşılaştırmanın doğru ve anlamlı olmadığı,
Görüşleri dile getirilmiştir.
Hükümet temsilcilerince yapılan cevabî açıklamada,
– Yapılan karşılaştırmanın, emniyet teşkilâtı
personelinin maddî imkânlarının iyi olduğunu ortaya koymak için yapılmadığı,
– Bu karşılaştırmanın sadece emniyet teşkilâtı
personeline ödenmekte olan asayiş tazminatının jandarma personeline
yansıtılmamış olduğunu göstermek için yapıldığı,
– Gerekçede yer alan bazı ifadelerin yanlış
anlaşıldığı,
Belirtilmiştir.
Komisyonumuzda Tasarının tümü üzerinde yapılan
görüşmelerden sonra Tasarı uygun bulunmuş, ancak komisyonumuz Tasarıda tali
komisyon olarak belirlendiğinden, İçtüzüğün 23 üncü maddesi uyarınca,
maddelerine geçilmesine gerek görülmemiş; Komisyonumuzun uygunluk görüşünün
esas komisyona bildirilmesiyle yetinilmesi kararlaştırılmıştır.
Raporumuz, Plan ve Bütçe Komisyonununa sunulmak üzere
arz olunur.
|
|
Başkan |
Sözcü |
Kâtip |
|
|
Mehmet Pak |
Hasan Fehmi Konyalı |
Hasan Hüseyin Balak |
|
|
İstanbul |
Ordu |
Tokat |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Hasari Güler |
Halil
İbrahim Özsoy |
Eyyüp Sanay |
|
|
Adıyaman |
Afyon |
Ankara |
|
|
|
(İmzada
bulunamadı) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Kemal Çelik |
Tamer Kanber |
Hüsamettin Korkutata |
|
|
Antalya |
Balıkesir |
Bingöl |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Necmi Hoşver |
Hasan Akgün |
Mustafa Zorlu |
|
|
Bolu |
Giresun |
Isparta |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Yalçın Kaya |
Abdülkadir Aksu |
Ali Oğuz |
|
|
İçel |
İstanbul |
İstanbul |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Kemal Vatan |
Ali Sezal |
M. Cihan Yazar |
|
|
İzmir |
Kahramanmaraş |
Manisa |
|
|
|
|
|
Türkiye Büyük Millet Meclisi
Plan ve Bütçe Komisyonu 11.1.2001
Esas No. : 1/759
Karar No. : 14
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
29.6.2000 tarihli ve 4588 sayılı Kanunun verdiği
yetkiye dayanılarak hazırlanan ve Bakanlar Kurulunca 5.10.2000 tarihinde Resmî
Gazetede yayımı ile Anayasanın 91 inci maddesi gereğince aynı gün Türkiye Büyük
Millet Meclisi Başkanlığına sunularak yürürlüğe giren “Türk Silâhlı Kuvvetleri
Personel Kanunu ile Jandarma Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununda Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” (KHK 629), Başkanlıkça 11.10.2000
tarihinde tali komisyon olarak Millî Savunma ve İçişleri Komisyonlarına, esas
komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilmiştir. Söz konusu Kanun Hükmünde
Kararname, Komisyonumuzun 9.1.2001 tarihinde yaptığı 20 nci birleşimde Hükümeti
temsilen Millî Savunma Bakanı Sabahattin Çakmakoğlu ile Maliye Bakanlığı, Millî
Savunma Bakanlığı ve Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı temsilcilerinin de
katılımlarıyla incelenip görüşülmüştür.
Bilindiği gibi, Türk Silâhlı Kuvvetlerinin dinamik
yapısını muhafaza etmek, kadro-teşkilât yapısı ile hizmet ihtiyacı uyumunu
sağlayarak her rütbede yeteri kadar personeli bünyesinde bulundurmak amacıyla
926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununda kadrosuzluk nedeniyle,
yaş haddinden önce emekliliğe sevk edilme sistemi düzenlenmiştir. Bu sistemde;
kadrosuzluk nedeniyle yaş haddinden önce emekliliğe sevk edilen subaylara, 926
sayılı Kanunun 49 uncu maddesinin birinci fıkrasının (f) bendi uyarınca
orgeneral brüt aylığının (ek gösterge dahil) belli oranlarında kadrosuzluk
tazminatı ödenmektedir.
Diğer yandan, yurt içinde belediye hudutları dışında
kalan ve ülkenin yaklaşık % 92’sine te-kabül eden bölgelerde emniyet ve asayişi
sağlamakla görevli ve sorumlu olan Jandarma Genel Komutanlığı personelinin
ekonomik ve sosyal yönden sınırlı imkânlara sahip yörelerde görev yapmaları da
dikkate alınarak fazla çalışma karşılığı asayiş tazminatı ödenmektedir.
Gerek Türk Silâhlı Kuvvetlerinde bekleme süresini
tamamlayarak genç yaşta emekliliğe sevk edilen subaylara ödenen kadrosuzluk
tazminatı, gerekse jandarma personeline ödenen asayiş tazminatı oranları günün
ekonomik koşulları da dikkate alındığında yetersiz olduğu görülmektedir.
Bu nedenle, Türk Silâhlı Kuvvetlerinden kadrosuzluk
nedeniyle emekliye sevk edilen personele ödenen kadrosuzluk tazminatı oranları
ile jandarma personeline fazla çalışma karşılığı ödenen asayiş tazminatı
miktarlarında artış öngören 29.6.2000 tarihli ve 4588 sayılı Kanunun verdiği
yetkiye dayanılarak 28.8.2000 tarihli ve 629 sayılı “Türk Silâhlı Kuvvetleri
Personel Kanunu ile Jandarma Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununda Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” çıkartılmıştır. Ancak söz konusu
Kanun Hükmünde Kararname, 4588 sayılı Yetki Kanununun, Anayasaya aykırı
görülerek iptal edilmesinden dolayı Anayasa Mahkemesinin 8.11.2000 tarihli
Resmî Gazetede yayımlanan K: 2000/31 sayılı kararı ile iptal edilmiştir.
Anayasa Mahkemesi; 629 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin iptal edilmesi ile
ortaya çıkacak hukuksal boşluğun kamu yararını ihlal edici nitelikte olacağını
dikkate alarak Anayasanın 153 üncü maddesi ile 2949 sayılı Kanunun 53 üncü
maddesi hükümleri çerçevesinde iptal kararının Resmî Gazetede yayımlanmasından
başlayarak altı ay sonra yürürlüğe girmesine karar vermiştir. Bu nedenle,
Anayasa Mahkemesinin iptal kararından dolayı kamu menfaatini ihlal edecek
hukuksal boşluğun ortaya çıkmaması için söz konusu Kanun Hükmünde Kararnamenin
ivedilikle kanunlaştırılması zarureti hâsıl olmuştur.
Kanun Hükmünde Kararname ile; gerekçesi incelendiğinde
kadrosuzluk nedeniyle emekliye sevk edilen Türk Silâhlı Kuvvetleri personeline
ödenen kadrosuzluk tazminatı ile jandarma personeline fazla çalışma karşılığı
ödenen asayiş tazminatı oranlarının artırılmasının amaçlandığı anlaşılmaktadır.
Komisyonumuzda, Kanun Hükmünde Kararnamenin geneli
üzerinde yapılan müzakerelerde;
– Kanun Hükmünde Kararname ile getirilen düzenlemelerin
olumlu karşılandığı, ancak belli meslek gruplarına yönelik ücret düzenlemeleri
yerine kamu çalışanlarının tamamını kapsayan genel bir ücret düzenlemesinin
yapılmasının uygun olacağı,
– Belli meslek gruplarının ücretlerinde iyileştirmeye
gidilmesinin kamu çalışanları arasındaki mevcut ücret dengesizliğini daha da
artıracağı, bu nedenle söz konusu Kanun Hükmünde Kararnamenin, son çıkarılan
kamu personeli arasındaki ücret dengesizliğinin giderilmesine yönelik yetki
yasası kapsamında ele alınarak diğer meslek gruplarının ücretleriyle birlikte
değerlendirilmesi gerektiği,
– Türk Silâhlı Kuvvetlerinde kadrosuzluk nedeniyle
emekliliğe sevk edilenlerin emekliliklerinde ek görevlerde bulunmaları halinde,
kadrosuzluk tazminatından yararlanmalarını önleyici bir sistem getirilmesinin
uygun olacağı,
Şeklindeki görüşleri müteakip Hükümet adına yapılan
tamamlayıcı açıklamalarda ise;
– Kanun Hükmünde Kararname ile Türk Silâhlı
Kuvvetlerinde kadrosuzluk nedeniyle emekliliğe sevk edilenlere ödenen
kadrosuzluk tazminatı ile jandarma personeline ödenen asayiş tazminatı
oranlarının günün ekonomik koşulları da dikkate alınarak artırılmasının
amaçlandığı,
– TBMM’nce kabul edilen 21.12.2000 tarihli ve 4615
sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak kamu çalışanları arasında ücret
dengesizliğinin giderilmesine yönelik çalışmaların devam ettiği, bu
çalışmaların 3 ay içerisinde Kanun Hükmünde Kararnameler olarak yayımlanacağı,
– Türk Silâhlı Kuvvetlerinde kadrosuzluk nedeniyle
emekliye sevk edilenlere ödenen kadrosuzluk tazminatının tavanının en yüksek
devlet memuru maaşı kadar olduğu,
– Jandarma personeline ödenen asayiş tazminatı
miktarının emniyet personeline ödenen miktarlar seviyesine getirilmesinin
amaçlandığı, emniyet personeline halen aylık olarak ödenen tazminat miktarının
70 ile 90 milyon lira arasında değiştiği, jandarma personeline de, aynı görevi
yapan emniyet personelinden farklı bir artış öngörülmediği,
İfade edilmiştir.
Görüşmeleri müteakip Kanun Hükmünde Kararname ve
gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek, Millî Savunma ve İçişleri
Komisyonlarınca hazırlanan raporlar da dikkate alınarak maddelerinin
görüşülmesine geçilmiştir.
Kanun Hükmünde Kararnamenin;
– Birinci maddesinde yer alan, “(f) bendinde” ibaresinin
önüne, söz konusu bendin 499 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değiştirilmiş
olduğunun belirtilmesi amacıyla “değişik” ibaresi eklenmesi suretiyle,
– İkinci maddesi; Jandarma Genel Komutanlığının,
komando ve sınır birlikleri dışında diğer karargâh ve kurumlarında çalışan
personele ödenen asayiş tazminatı oranının, ayın görevi yapan personel arasında
oluşabilecek ücret dengesizliğinin giderilmesi amacıyla, % 46’dan % 40’a
indirilmesi ve Jandarma Genel Komutanlığı personeli ile aynı görev ve fonksiyonları
yerine getiren Sahil Güvenlik Komutanlığı personeline de ödenen asayiş
tazminatı oranlarının artırılması amacıyla yeniden düzenlenmesi suretiyle,
– Yürürlük ve yürütmeye ilişkin 2 ve 3 üncü maddeleri
ise aynen,
Kabul edilmiştir.
Ayrıca, kanunların hazırlanmasında uygulanacak esas ve
usuller doğrultusunda, Kanun Hükmünde Kararnamenin ikinci maddesinde yapılan
değişiklikler de dikkate alınarak Kanun Hükmünde Kararnamenin başlığı yeniden
düzenlenmiş ve metinde geçen “Kanun Hükmünde Kararname” ibareleri “kanun”
olarak değiştirilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek
Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
|
Başkan V. |
Sözcü |
Kâtip |
|
|
Hayrettin
Özdemir |
Nihat
Gökbulut |
Cafer
Tufan Yazıcıoğlu |
|
|
Ankara |
Kırıkkale |
Bartın |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Dengir
Mir. M. Fırat |
Gaffar
Yakın |
M.
Zeki Sezer |
|
|
Adıyaman |
Afyon |
Ankara |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Cengiz
Aydoğan |
M.
Güven Karahan |
Hüseyin
Arabacı |
|
|
Antalya |
Balıkesir |
Bilecik |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Necati
Yöndar |
Zeki Ergezen |
Hayati
Korkmaz |
|
|
Bingöl |
Bitlis |
Bursa |
|
|
|
(İmzada bulunamadı) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Hakkı
Duran |
Hüseyin Karagöz |
Aslan
Polat |
|
|
Çankırı |
Çankırı |
Erzurum |
|
|
|
(İmzada bulunamadı) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet
Sadri Yıldırım |
S.Metin Kalkan |
Mehmet
Dönen |
|
|
Eskişehir |
Hatay |
Hatay |
|
|
|
(İmzada bulunamadı) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ali
Er |
Masum
Türker |
Nesrin
Nas |
|
|
İçel |
İstanbul |
İstanbul |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Celal
Adan |
Hasan
Çalış |
Arslan
Aydar |
|
|
İstanbul |
Karaman |
Kars |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet
Serdaroğlu |
Necdet
Tekin |
Kemal
Köse |
|
|
Kastamonu |
Kırklareli |
Kocaeli |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Süleyman
Çelebi |
Metin
Ergun |
Ş.
Ramis Savaş |
|
|
Mardin |
Muğla |
Sakarya |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Cevat
Ayhan |
Mehmet
Çakar |
Kemal Kabataş |
|
|
Sakarya |
Samsun |
Samsun |
|
|
|
|
(İmzada bulunamadı) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Lütfi
Ceylan |
Bekir
Gündoğan |
Evliya
Parlak |
|
|
Tokat |
Tunceli |
Hakkâri |
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN
TÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ PERSONEL KANUNU İLE JANDARMA TEŞKİLÂT, GÖREV VE
YETKİLERİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAME
Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanunu ile Jandarma
Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununda değişiklik yapılması; 29.6.2000 tarihli
ve 4588 sayılı Kanuna dayanılarak, Bakanlar Kurulunca 28.8.2000 tarihinde
kararlaştırılmıştır.
MADDE 1. – 27.7.1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silâhlı
Kuvvetleri Personel Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrası-nın (f)
bendinde geçen “%9’u” ibaresi “%30’u”, “% 10’u” ibaresi “% 50’si”, “% 11’i” ibaresi
“% 55’i”, “%12’si” ibaresi “% 70’i”, “ % 15’i” ibaresi “% 75’i”, “% 20’si”
ibaresi “%80’i”, “%25’i” ibaresi “%
90’ı” ve “% 30’u” ibaresi “ % 100’ü” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 2. – 10.6.1983 tarihli ve 2803 sayılı Jandarma
Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendinde geçen “% 15” ibaresi “% 52”, (b) bendinde geçen “%13” ibaresi
“%46” olarak değiştirilmiştir.
(Hükümetin Teklif Ettiği Metin)
MADDE 3. – Bu Kanun Hükmünde Kararname yayımı tarihinde
yürürlüğe girer.
MADDE 4. – Bu Kanun Hükmünde Kararname hükümlerini
Bakanlar Kurulu yürütür.
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
TÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ PERSONEL KANUNU İLE JANDARMA TEŞKİLÂT, GÖREV VE
YETKİLERİ KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMENİN
DEĞİŞTİRİLEREK KABULÜ İLE SAHİL GÜVENLİK KOMUTANLIĞI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK
YAPILMASINA DAİR
KANUN
TASARISI
MADDE 1. – 27.7.1967 tarihli ve 926 sayılı Türk Silâhlı
Kuvvetleri Personel Kanununun 49 uncu maddesinin birinci fıkrası-nın değişik
(f) bendinde geçen “%9’u” ibaresi “%30’u”, “% 10’u” ibaresi “% 50’si”, “% 11’i”
ibaresi “% 55’i”, “%12’si” ibaresi “% 70’i”, “ % 15’i” ibaresi “% 75’i”, “%
20’si” ibaresi “%80’i”, “%25’i” ibaresi
“% 90’ı” ve “% 30’u” ibaresi “% 100’ü” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 2. – 10.3.1983 tarihli ve 2803 sayılı Jandarma
Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının
(a) bendinde geçen “% 15” ibaresi “% 52”, (b) bendinde geçen “%13” ibaresi “%
40” ve 9.7.1982 tarihli ve 2692 sayılı Sahil Güvenlik Komutanlığı Kanununun
değişik 16 ncı maddesinin beşinci fıkrasının (a) bendindeki “%15” ibaresi
“%52”, (b) bendindeki “%13” ibaresi “%40” olarak değiştirilmiştir.
(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul
Ettiği Metin)
MADDE 3. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 4. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu
yürütür.
|
|
|
|
Ahmet Necdet
Sezer |
|
|
|
|
Cumhurbaşkanı |
|
|
Bülent
Ecevit |
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
|
|
D. Bahçeli |
H. H. Özkan |
M. Yılmaz |
|
|
Devlet Bakanı V. |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
|
İ. Talay |
Prof. Dr. T.
Toskay |
M. Keçeciler |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
|
Prof. Dr. Ş.
S. Gürel |
F. Bal |
Y. Yalova |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
|
M. Yılmaz |
Prof. Dr. R.
Mirzaoğlu |
R. K.
Yücelen |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
|
H. Gemici |
Prof. Dr. Ş.
Üşenmez |
E. S.
Gaydalı |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Adalet Bakanı |
|
|
F. Ünlü |
Prof. Dr. A.
Çay |
Prof. Dr. H.
S. Türk |
|
|
Millî Savunma Bakanı |
İçişleri Bakanı |
Dışişleri Bakanı |
|
|
S.
Çakmakoğlu |
S. Tantan |
İ. Cem |
|
|
Maliye Bakanı |
Millî Eğitim Bakanı |
Bayındırlık ve İskân Bakanı V. |
|
|
S. Oral |
M.
Bostancıoğlu |
Prof. Dr. H.
Y. Gökalp |
|
|
Sağlık Bakanı |
Ulaştırma Bakanı |
Tarım ve Köyişleri Bakanı |
|
|
Doç. Dr. O.
Durmuş |
Prof. Dr. E.
Öksüz |
Prof. Dr. H.
Y. Gökalp |
|
|
Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı |
Sanayi ve Ticaret Bakanı |
En. ve Tab. Kay. Bakanı |
|
|
Y. Okuyan |
A. K.
Tanrıkulu |
M. C.
Ersümer |
|
|
Kültür Bakanı |
Turizm Bakanı |
Orman Bakanı |
|
|
M. İ. Talay |
R. K.
Yücelen |
Prof. Dr. N.
Çağan |
|
|
|
Çevre Bakanı |
|
|
|
|
F. Aytekin |
|