Dönem : 21           Yasama Yılı : 3

 

              T.B.M.M.    (S. Sayısı : 638)

 

Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Hakkındaki Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Yetki Kanunu Tasarısı ve Anayasa ve Plan ve Bütçe Komisyonları

Raporları (1/832)

 

 

T.C.

 

 

Başbakanlık

26.3.2001

 

Kanunlar ve Kararlar

 

 

Genel Müdürlüğü

 

 

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-135/1464

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 22.3.2001 tarihinde kararlaştırılan “Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Hakkındaki Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Yetki Kanunu Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

                                   Bülent Ecevit

                                       Başbakan

GENEL GEREKÇE

Bilindiği gibi, Hükümet Programında, kamu yönetiminde ve kamu hizmetlerinde adaletli biryönetim anlayışının benimseneceği ve aynı işi yapan personel arasındaki ücret farklılıklarının gide-rileceği; bu amaçla yapılacak düzenlemelerde iş, görev ve sorumluluk esasına göre “eşit işe eşit ücret” ilkesinin uygulanacağı belirtilmektedir. Bu ilkeden hareketle, kamu hizmetlerinde etkinliğin artırılması ve kamu kesiminde ücret adaletinin sağlanması amacıyla yürütülen yasal düzenlemelerle ilgili çalışmaların tamamlanmasına kadar, kamu personeli arasındaki ücret dengesizliklerinin giderilmesi için bazı ivedi düzenlemelerin yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur.

Bu gereksinimin karşılanması amacıyla, kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan memurlarla diğer kamu görevlilerinin idarî, malî ve sosyal haklarına ilişkin olarak 657, 926, 2802 ve 2914 sayılı kanunlarla 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede ve diğer kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklikler ve yeni düzenlemeler yapılması gereği ortaya çıkmıştır. Bununla birlikte, TBMM’nin gündeminin yoğunluğu, birden fazla yasa değişikliğini gerektiren söz konusu düzenlemelerin kanun hükmünde kararnameler çıkarılması yoluyla gerçekleştirilmesini zarurî kıldığından, 21.12.2000 tarihli ve 4615 sayılı Yetki Kanunu ile Bakanlar Kuruluna üç ay süreyle kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verilmiştir.

Yetki Kanunu kapsamında yapılması öngörülen düzenlemelerle ilgili çalışmalar Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığınca titizlikle sürdürülmüştür. Ancak, 2001 yılının Şubat ayında meydana gelen olumsuz ekonomik gelişmeler yeni bir ekonomik programın uygulamaya konulmasını gerektirmiştir. Hükümetimizce uygulamaya konulacak yeni ekonomik programın uygulama esasları ortaya çıkmadan yapılacak düzenlemelerin, gerek ülke ekonomisine gerekse kamu perso-neline olumlu bir katkı sağlamayacağı düşünülmektedir. Bu nedenle, kamu personeline ilişkin olarak yapılması öngörülen düzenlemelerin yeni ekonomik programın sonuçları alınmaya başlandıktan sonra yürürlüğe konulmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.

Belirtilen nedenlerle, Bakanlar Kuruluna memurlar ve diğer kamu görevlilerinin malî ve sosyal hakları arasındaki adaletsizlikleri gidermek üzere kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi vermek amacıyla bu Yetki Kanunu Tasarısı hazırlanmıştır.

Tasarıyla, kanun hükmünde kararname çıkarma süresi üç ayla sınırlanmakta ve Anayasa Mahkemesince belirlenen ölçütlere uygun olarak kısa bir süre içinde ve sınırlı bir konuda kanun hükmünde kararnameler çıkarılması öngörülmektedir.

Ayrıca, Anayasa Mahkemesinin 4615 sayılı Yetki Kanununda geçen “idarî” ibaresini iptal ettiğini kamuoyuna açıklaması nedeniyle bu Yetki Kanunu Tasarısında “idarî” ibaresine yer verilmemiştir.

 

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. – Kanunun amacını ve kapsamını belirleyen bu maddede, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin çalışmalarında etkinliği artırmak, kamu hizmetlerinin düzenli ve hızlı bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla bunların malî ve sosyal hakları arasındaki adaletsizlikleri gidermek üzere Bakanlar Kuruluna kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verildiği belirtilmekte ve bu Kanuna göre çıkarılacak kanun hükmünde kararnamelerin, memurlarla diğer kamu görevlilerinin malî ve sosyal haklarına ilişkin olarak 657, 926, 2802 ve 2914 sayılı kanunlarla 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede ve diğer kanunlarla kanun hükmünde kararnamelerin memurlar ile diğer kamu görevlilerinin malî ve sosyal haklarına ilişkin hükümlerinde yapılacak değişiklik ve yeni düzenlemeleri kapsadığı ifade edilmektedir.

Madde 2. – Bu madde ile, kanun hükmünde kararnamelerin hazırlanması sırasında gözönünde bulundurulacak ilkeler belirlenmektedir.

Ayrıca, Bakanlar Kuruluna verilen yetkinin süresinin üç ay olduğu ve yetki süresi içinde Bakanlar Kurulunun birden fazla kanun hükmünde kararname çıkarabileceği açıklanmaktadır.

Madde 3. – Yürürlük maddesidir.

Madde 4. – Yürütme maddesidir.


Anayasa Komisyonu Raporu

 

Türkiye BüyükMilletMeclisi

 

 

Anayasa Komisyonu

28.3.2001

 

Esas No. : 1/832

 

 

Karar No. : 9

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Başkanlığınızca 26.3.2001 tarihinde Esas Komisyon olarak Plan ve Bütçe; Tali Komisyon olarak Anayasa Komisyonuna gönderilen "Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Hakkındaki Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Yetki Kanunu Tasarısı" (1/832) Komisyonumuzun 28.3.2001 tarihli toplantısında Devlet Bakanı Sayın Mehmet Keçeciler ve diğer yetkililerin katılımıyla incelenip görüşülmüştür.

Tasarı ile kamu hizmetlerinde etkinliğin artırılması ve ücret adaletinin sağlanması amacıyla Bakanlar Kuruluna üç ay süre ile kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verilmesi öngörülmekte, kararname çıkarma yetkisi kullanılırken gözönünde tutulacak ilkeler belirlenmekte ve Bakanlar Kurulunun bu süre içinde birden çok kanun hükmünde kararname çıkarabilmesi hükmü getirilmektedir.

Ayrıca; Anayasa Mahkemesinin 4615 sayılı Yetki Kanununda geçen "idarî" ibaresini iptal ettiğini kamuoyuna açıklaması nedeniyle bu Tasarıda "İdarî" ibaresine yer verilmediği ve Anayasa Mahkemesince belirlenen ölçütlere uygun olarak kısa bir süre ve sınırlı bir konuda kanun hükmünde kararnameler çıkarılmasının öngörüldüğü gerekçede yer almaktadır.

Devlet Bakanı Sayın Mehmet Keçeciler; Tasarı ile ilgili konuşmasında kısaca şu hususlara yer vermiştir: Avrupa Birliğine Uyum Programı ve Ulusal Ekonomik Program gereğince Türkiye Büyük Millet Meclisinin gündemi oldukça yoğundur. Bunun yanı sıra Anayasa Mahkemesinin çeşitli kanun ve kanun hükmünde kararnameleri iptali nedeniyle yapılacak yeni düzenlemeler yoğunluğu daha da artırmaktadır.

İvedilik gerektiren düzenlemelerde kanun hükmünde kararname yoluna başvurulması kaçınılmazdır. Kamu hizmetlerinin adaletli, şeffaf, verimli ve katılımcı bir anlayışla yürütülmesi, eşit işe eşit ücret ilkesinin yerleştirilmesi, aynı işi yapanlar arasında ayrımcılığa son verilmesi ve kamu hizmetlerinde etkinliğin artırılması amacı ile bu Tasarı getirilmiştir. Hükümet programında belirlenen hedeflere hızlı ulaşım ülkemiz açısından hayatidir. 2001 yılının Şubat ayında yaşanan ekonomik kriz, daha önce çıkarılan 4615 sayılı Yetki Kanununun süresi içinde amaçlanan kanun hükmünde kararnamelerin çıkarılmasını engellemiştir. Bu nedenle bu Tasarı zorunlu hale gelmiştir. Yetki Kanunu Tasarısı, kapsamı, ilkeler ve süre ile diğer hususlarda Anayasanın kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi vermeyi düzenleyen 91 inci maddesi gözönünde tutularak hazırlanmıştır. Kamu hizmetlerinde etkinliğin artırılması ve ücret adaletsizliğinin giderilmesi en önde gelen amacımızdır.

Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yaşanan ekonomik durum karşısında ücret dengesinin korunması zorunlu olup Türkiye Büyük Millet Meclisinin yoğun gündemi karşısında Bakanlar Kuruluna kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi vermek ihtiyacı doğmaktadır.

Tasarının tümü üzerindeki görüşmelerde yetki kapsamının belirsiz olduğu "diğer kamu görevlileri" ile "diğer kanun ve kanun hükmünde kararnameler" ibarelerinin bu belirsizliği gösterdiği ifade edilmiştir. Hangi kanun ve kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılacağı açık ve net olarak yer almalıdır. Diğer kamu görevlilerinin kimler olduğu tek tek belirtilmelidir. Ayrıca burada ivedilik şartı yoktur. Memurların durumunun bu sürede düzeltilmesi mümkün görülmemektedir. Türkiye Büyük Millet Meclisinin faal olduğu bir dönemde devlet personelinin özlük haklarını düzenleme yetkisini idareye bırakması doğru değildir; pasifize olmasına yol açacaktır. Ayrıca Tasarı, kanun yazım tekniğine uygun olarak hazırlanmamıştır. Maddede geçen ve adeta örnek olarak sayılan bentler kaldırılmalıdır. Parlamento tarafından verilen ve süresi içinde kullanılmayan yetkinin süre bitiminde yürütme organına tekrar verilip verilmeyeceği tartışılmalıdır. Anayasa Mahkemesi; yürütme organına verilen bir yetkiye, süresi uzatılmak suretiyle süreklilik kazandırılmasını, yasama yetkisinin devri olarak görmektedir (1990 tarihli ve 64/2 sayılı karar). Süresinde önceki yetkinin kullanılmaması ivedilik şartının olmadığını göstermektedir. Reform hangi alanda olursa olsun kanun hükmünde kararnamelerle yapılamaz, ancak yasama organınca gerçekleştirilebilir.

Aleyhteki görüşlere cevaben; Anayasa Mahkemesinin 1986 yılında aynı yönde çıkarılan bir yetki kanununu Anayasaya uygun bulduğu ve ayrıca yine 21.12.2000 tarihinde 4615 sayılı Kanunun Anayasa Mahkemesince incelendiği ve sadece Kanunda geçen "idarî" ibaresini iptal ettiğini kamuoyuna açıkladığı ifade edilmiştir.

Tasarının tümü üzerindeki görüşmelerden sonra maddelere geçilmesi oy çokluğu ile kabul edilmiştir.

1 inci madde üzerindeki görüşmelerde; kamu çalışanlarını mevcut duruma getirenin iktidarın uygulamaları olduğu ve 4615 sayılı Kanunla verilen yetkiyi kullanamayan iktidarın böyle bir yetki talebinin olmaması gerektiği belirtilmiştir.

Ayrıca kapsamdaki belirsizlik de Tasarıyı Anayasaya aykırı hale getirmektedir. Bu görüş karşısında; kapsamın belli olduğu, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin malî ve sosyal haklarını içerdiği ifade edilmiştir. Kanun ve kanun hükmünde kararnamelerin tek tek sayılması durumunda, gözden kaçan kanun ve kanun hükmünde kararnamelerin olmasının yaratacağı sakıncaları ortadan kaldırmak amacıyla (m) bendinin getirildiği, bu düzenlemenin topyekûn yetki devri anlamına gelmediği ve bu yönde Anayasa Mahkemesi kararı bulunduğuna dikkat çekilmiştir (6.1.1987 tarihli 1986/15 E 1987/1 sayılı kararı). Görüşülen Tasarıda bu durum gözönünde tutulmuştur. Yapılacak düzenlemelerle bu yetki sadece memurlar ve diğer kamu görevlilerinin malî ve sosyal haklarını iyileştirme yönünde kullanılacaktır. Hakları azaltma, kötüleştirme gibi bir düzenleme söz konusu olamaz.

Tasarının "ilkeler ve yetki süresini" düzenleyen 2 nci yürürlük ve yürütmeyi düzenleyen 3 ve 4 üncü maddeleri Komisyonumuzca oy çokluğu ile kabul edilmiştir.

Tasarının tümü oya sunulmuş ve Komisyonumuzca oy çokluğu ile kabul edilmiştir.

Raporumuz havalesi gereği esas komisyon olan Plan ve Bütçe Komisyonuna gönderilmek üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile sunulur.

 

Başkan

Başkanvekili

Sözcü

 

Turhan Tayan

N. Kemal Atahan

Mehmet Nacar

 

Bursa

Hatay

Kilis

 

Kâtip

Üye

Üye

 

E. Cenap Gülpınar

Ahmet İyimaya

Cemil Çiçek

 

Şanlıurfa

Amasya

Ankara

 

 

(Muhalifim, şerhim eklidir)

(İmzada bulunamadı)

 

Üye

Üye

Üye

 

H. Tayfun İçli

Şaban Kardeş

İsmail Alptekin

 

Ankara

Bayburt

Bolu

 

 

 

(Muhalifim)

 

Üye

Üye

Üye

 

Ayvaz Gökdemir

Edip Özgenç

Cahit Tekelioğlu

 

Erzurum

İçel

İçel

 

Üye

Üye

Üye

 

Cavit Kavak

Osman Kılıç

Necdet Saruhan

 

İstanbul

İstanbul

İstanbul

 

 

(İmzada bulunamadı)

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Nevzat Yalçıntaş

Işın Çelebi

Rahmi Sezgin

 

İstanbul

İzmir

İzmir

 

(Muhalifim)

 

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Mustafa Kamalak

İsmail Çevik

Şeref Malkoç

 

Kahramanmaraş

Nevşehir

Trabzon

 

(Muhalifim)

 

(Muhalifim)

 

KARŞI OY GÖRÜŞÜ

Tasarı ile istenen yetki, Yüce Meclis tarafından, 22.12.2000 tarih, 4165 sayılı Yasa ile, yürütme organına verilmiştir.

Sözü geçen yetki yasasına dayanılarak hiçbir Kanun Hükmündeki Kararname çıkarılmamıştır (Bkz. Anayasa Komisyonundaki bakan cevabı). Başka deyimle yasa, uygulanmadan tükenmiştir.

“Yetki yasası süreleri, izleyen yetki yasaları ile uzatılabilir mi? Süresi uzatılan önceki yetki yasasının hiç uygulanmamasının Anayasal soruna özel yansıması var mıdır?” sualine verilecek cevaplar, önemlidir.

a) Yetki yasalarının sürelerinin uzatılması, Kanun Hükmündeki Kararname rejimi ve yasama yetkisinin devredilmezliği açılarından Anayasa ile bağdaşmamaktadır. Yetki yasasında “uzatma” ve normatif atıf ibarelerinin yeralmaması, “yetkinin uzatıldığı” gerçeğini ortadan kaldırmaz. 21.3.2001 tarihinde Anayasa Komisyonunun gündemine alınan (1/828 esasına kayıtlı)tasarı, şu anda görüşülen tasarının gerekçesi, bakanın açıklamaları ve yetki yasasının bitiş tarihi ile tasarının veri-liş tarihleri birlikte değerlendirildiğinde, bu tasarı, bir uzatma tasarısıdır. Uzatma, yasama yetkisinin belli konuda sürekli olarak devri anlamını taşır, kuvvet dengelerini bozar (Any. Başlangıç hükmü, 7,87,91) (An. Mahk. 1.2.1990 t, 64/2-E/K).

b) Yetki yasasının hiç kulllanılmaması, Anayasa Mahkemesi içtihatları ile geliştirilen, “İvedilik” kurucu unsurunu göçerten bir karşı-karine oluşturur. “İvedi idi ise, neden yetkiyi kullanmadın?” sorusu, açıkta kalmaktadır.

Kriz ve program, siyasal bir tartışmaya girmeksizin denebilir ki, yetkinin kullanılmamış olmasını açıklayamamaktadır. Yetkinin verildiği tarih ile kriz tarihi arasındaki serbest zamanda neden KHK.’deki kararname çıkarılmamıştır suali cevapsızdır. Aynı konuda kullanılmayan yetkinin yeniden verilmesi, makul bir sürenin geçmiş olmasına ve şartlarda önem/ivedilik/zorunluluk değişiminin varlığına bağlı olmalıdır (Any. Mad. 7,87,91,2).

Bu olayın ortaya çıkardığı olgu, “nasıl olsa kullanırız yedekleme anlayışı içinde hiçbir hazırlık yapılmadan yetki kanunları çıkarıldığı gerçeği”dir. Bu anlayış, parlamentoyu kuşatan ve bünyesi zaafla malûl bir anlayıştır.

Yasama organları, geçirilen süreler içinde tasarıyı yasalaştırabilirdi. Yürütme organı, yönünü ve gücünü kaybetmiştir. Anayasayı hiçe sayan, yetkisini kullanmayan güç, yasama organı tarafından anayasal sınırlara çekilmelidir.

Kullanılmayan yetkinin hükümete yeniden verilmesi ile yasama yetkisinin devri yasağı arasında hiçbir fark yoktur. Tipik bir devir hali söz konusudur.

c) Kamu görevlilerinin sorunları bizim de sorunlarımızdır. Çözüm, yasa ile üretilmeli ve büyük Mecliste tartışılmalıdır. Sorunlar, Meclis dışlanarak, Anayasa dolanılarak çözülemez. Çözüm, uzlaşma kültürünün gereklerine ve bilgiye saygılı müzakereci Meclistedir.

Belirtilen nedenlerle, tasarı, Anayasaya aykırıdır.

Saygılarımla.

                                Ahmet İyimaya

                                           Amasya

MUHALEFET ŞERHİ

Memurlarımızla diğer kamu çalışanlarımızın içinde bulundukları ekonomik sıkıntının ne kadar “vahim” olduğunu biliyoruz.

Ancak bu vahim durumun sebep ve sorumlusu mevcut hükümettir. Şimdi, bozduğu durumu düzeltmek için yetki talep eden de mevcut hükümettir.

Hukukun temel kuralıdır ki :

“Hiçbir kişi veya kurum kendi kusuruna dayanarak hak ve yetki talep edemez.”

Ayrıca, 4615 sayılı Yetki Kanununu hiç kullanamamıştır, yani bu Kanunda acziyet göstermiştir.

Yine hukukun temel prensibidir ki :

“Hiç kimse kendi aczine dayanarak aynı yetkiyi talep edemez.”

Ve asıl itibariyle, görüşülmekte olan Yetki Tasarısı

1. “Konusu” belli olmadığı için Anayasanın 87;

2. “Kapsamı” belli olmadığı için Anayasanın 91;

3. “Kuvvetler dengesini” Yürütme Organının lehine Yasama Organının aleyhine olmak üzere bozacağı için, Anayasanın “Başlangıç” kısmının dördüncü fıkrasına;

Açıkça aykırıdır.                                 28.3.2001

 

Prof. Dr. Mustafa Kamalak

İsmail Alptekin

 

Kahramanmaraş

Bolu

 

 

 

 

ANAYASA KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

MEMURLAR VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİ HAKKINDAKİ BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YETKİ KANUNU TASARISI

MADDE 1. – Tasarının 1 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2. – Tasarının 2 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.

MADDE 4. – Tasarının 4 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.

Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu

 

Türkiye Büyük Millet Meclisi

 

 

Plan ve Bütçe Komisyonu

5.4.2001

 

Esas No. :1/832

 

 

Karar No. :33

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Bakanlar Kurulunca 26.3.2001 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça aynı gün tâli komisyon olarak Anayasa Komisyonuna esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen “Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Hakkındaki Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Yetki Kanunu Tasarısı” Komisyonumuzun 4.4.2001 tarihinde yaptığı 34 üncü birleşiminde Hükümeti temsilen, Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler, Maliye Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı ve Devlet Personel Başkanlığı temsilcilerinin katılımıyla incelenip görüşülmüştür.

Bilindiği gibi; kamu hizmetlerinde etkinliğin artırılması ve kamu kesiminde ücret adaletinin sağlanması için ivedilikle bazı düzenlemelerin yapılmasına ihtiyaç duyulmuş ancak, yapılması gereken düzenlemelerin birden fazla yasa değişikliğini gerektirmesinin yanı sıra Türkiye Büyük Millet Meclisi gündeminin bilinen yoğunluğu da dikkate alınarak, kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan memurlarla diğer kamu görevlilerinin idarî, malî ve sosyal haklarına ilişkin hükümlerde değişiklikler ve yeni düzenlemeler yapılabilmesi için, 21.12.2000 tarihli ve 4615 sayılı Yetki Kanunu ile Bakanlar Kuruluna üç ay süreyle Kanun Hükmünde Kararname çıkarma yetkisi verilmiştir.

Yetki Kanunu kapsamında yapılması öngörülen düzenlemelerle ilgili çalışmalar Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığınca titizlikle sürdürülmüş, ancak 2001 yılının Şubat ayında meydana gelen olumsuz ekonomik gelişmeler yeni bir ekonomik programın uygulamaya konulmasını gerektirmiştir. Bu çerçevede; kamu personeline ilişkin olarak yapılması öngörülen düzenlemelerin de Hükümet tarafından uygulamaya konulacak yeni ekonomik programın sonuçları alınmaya başlandıktan sonra yürürlüğe konulmasının daha uygun olacağı değerlendirilmiştir.

Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde; memurlar ve kamu görevlilerinin çalışmalarında etkinliği artırmak, kamu hizmetlerinin, düzenli ve hızlı bir şekilde yürütülmesini sağlamak amacıyla; memurlarla diğer kamu görevlilerinin, malî ve sosyal hakları arasındaki adaletsizlikleri gidermek üzere, yeni düzenlemelerde bulunmak amacıyla, Bakanlar Kuruluna üç ay süre ile birden fazla Kanun Hükmünde Kararname çıkarma yetkisi verilmesinin amaçlandığı anlaşılmaktadır.

 

Ayrıca; 4615 sayılı Yetki Kanununda yer alan “idarî” ibaresinin de Anayasa Mahkemesince iptal edildiğinin kamuoyuna açıklanması nedeniyle, bu defa Tasarıda bu ibareye yer verilmemiştir.

Komisyonumuzda Tasarının tümü üzerinde yapılan görüşmelerde;

- Ücret farklılıklarının yanısıra, yaşanan ekonomik kriz sonucunda mevcut ücretlerin de yeniden düzenlenmesi ihtiyacının ortaya çıktığı, getirilen Tasarının, bu nedenle daha önemli hale geldiği Hükümetin bir an önce gerekli çalışmaları yapmasının ve kamuoyuna güven veren açıklamalarda bulunmasının yararlı olacağı,

- Tüm kamu personelinin yanısıra; teknik personelin amiri bulunduğu işçi statüsündeki personelden daha düşük düzeyde ücret almasının iş verimini olumsuz yönde etkilediği, alınan yetki ile işçi ve memur kesimi arasındaki ücret adaletsizliklerinin de giderilmesinin beklendiği,

- Ücretler arasındaki dengesizlik ile ücretlerin yetersizliğinin ayrı ayrı değerlendirilmesi gerektiği, ücretler arasında adeta bir kast sisteminin oluştuğu, kamuda 150 milyon lira ile 5 milyar lira arasında değişen bir ücret skalası bulunduğu, alınan yetki ile bu sorunların bir çözüme kavuşturulamayacağı, krizden sonra, ücret eşitsizliklerinin ve ücretlerdeki kayıpların karşılanması gerektiği, ancak bu hususta yeterince umutlu olunmadığı,

- Daha önce verilen yetkinin süresi içerisinde kullanılamadığı, getirilen Tasarının umut verici olduğu ancak; yeni ekonomik gelişmeler nedeniyle yetkinin gereğinin yerine getirilemeyeceği hususunda endişe duyulduğu,

- Getirilen düzenlemelerin hangi kaynaktan karşılanacağı hususunun Tasarıda yer almadığı Hükümetin, bütçede bu konuda yeterli kaynağın bulunup bulunmadığı konusunda bilgi vermesi gerektiği

İfade edilmiştir.

Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda;

- Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin 21 inci yasama döneminde yoğun bir çalışma temposu sergileyerek 242 adet kanun çıkarttığı, görev alanına giren diğer işlerin yanısıra Komisyonlarda ve Genel Kurul gündeminde görüşülmeyi bekleyen pek çok tasarı ve teklif bulunduğu, bunların kısa sürede yasalaşmasına da olanak bulunmadığı,

- Yeni ekonomik program çerçevesinde, malî sektörde ortaya çıkan sorunların bir an önce giderilmesi amacıyla hazırlanan 12 adet Tasarının en kısa sürede Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulacağı ve Nisan ayı içerisinde yasalaştırılmasına çalışılacağı,

- 4615 sayılı Yetki Kanunu kapsamında yapılması öngörülen düzenlemelerle ilgili çalışmaların kapsamlı ve titiz bir şekilde sürdürüldüğü, ancak 2001 Şubat ayında meydana gelen ekonomik gelişmeler yeni ekonomik programın uygulanmaya konulmasını gerektirdiği, yapılması öngörülen düzenlemelerin yeni ekonomik programın sonuçları alınmaya başlandıktan sonra yürürlüğe konulmasının daha uygun olacağı kanaatinin oluştuğu ve sözkonusu Yetki Kanunu çerçevesinde yapılması öngörülen düzenlemelerin ertelendiği,

- Kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan memurlarla diğer kamu görevlilerinin malî ve sosyal hakları arasındaki adaletsizliklerin giderilmesinin amaçlandığı ve bu şekilde alınan yetkinin sınırlarının net bir şekilde çizildiği,

- Bu yetki tasarısı ile yüksek ücret alan kamu görevlilerinin ücretlerinden herhangi bir azalmaya yol açacak düzenlemelerin öngörülmediği,

- Kamu personeli arasındaki ücret dengesizliğinin olağanüstü boyutlara ulaştığı, bu durumun kamu personeli arasında huzursuzluğa yol açtığı, yapılan işin niteliği, öğrenim durumu gibi kıstaslara göre ücret rejiminin yeniden düzenlenmesinin kamu yönetiminde verimliliğin artmasına yardımcı olacağı,

- Hükümetin, bugüne kadar kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisini, son derece sınırlı alanlarda  Anayasa Mahkemesi kararlarında yer alan önemli, zorunlu ve ivedi durumlarda aldığı,

- 4615 sayılı Yetki Kanununun; Anayasa Mahkemesince 6.1.1987 tarihli ve E : 1986/15, K : 1987/1 sayılı Kararıyla iptal istemi reddedilen 12.3.1986 tarih ve 3268 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlileri Hakkındaki Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Yetki Kanunu gözönünde bulundurularak hazırlandığı, ancak, Anayasa Mahkemesinin daha önceki kararında Anayasaya aykırı bulmadığı “idarî” ibaresini bu defa iptal ettiğini kamuoyuna açıklaması nedeniyle Tasarıda bu ibareye yer verilmediği,

İfade edilmiştir.

Tümü üzerindeki görüşmelerin müteakip Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerinin görüşülmesine geçilmiştir.

Tasarının;

– “Amaç ve kapsam” başlıklı 1 inci maddesi, Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ile Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterliği Teşkilâtlarının, yürütme yetkilerinin Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri ile Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanına ait olması nedeniyle, “kamu kurum ve kuruluşlarında” ibaresinden sonra gelmek üzere, söz konusu teşkilâtların Tasarının kapsamı dışında tutulmasına ilişkin bir hükmün ilave edilmesi suretiyle,

– “İlkeler ve yetki süresi” başlıklı 2 nci maddesi ile Yürürlük ve Yürütmeye ilişkin 3 üncü ve 4 üncü maddeleri aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.

               

 

Başkan

Başkanvekili

Sözcü

 

Metin Şahin

Hayrettin Özdemir

Nihat Gökbulut

 

Antalya

Ankara

Kırıkkale

 

Kâtip

Üye

Üye

 

Cafer Tufan Yazıcıoğlu

Dengir Mir M. Fırat

Gaffar Yakın

 

Bartın

Adıyaman

Afyon

 

 

(Muhalefet şerhim ektedir.)

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Sait Açba

M. Zeki Sezer

Cengiz Aydoğan

 

Afyon

Ankara

Antalya

 

(Muhalefet şerhim ektedir.)

 

 

 

Üye

Üye

Üye

 

M. Güven Karahan

Hüseyin Arabacı

Necati Yöndar

 

Balıkesir

Bilecik

Bingöl

 

Üye

Üye

Üye

 

Zeki Ergezen

Hayati Korkmaz

Oğuz Tezmen

 

Bitlis

Bursa

Bursa

 

(Muhalefet şerhim ektedir.)

 

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Hakkı Duran

Hüseyin Karagöz

Aslan Polat

 

Çankırı

Çankırı

Erzurum

 

 

(İmzada bulunamadı.)

(Muhalefet şerhim ektedir.)

 

Üye

Üye

Üye

 

Mehmet Sadri Yıldırım

S. Metin Kalkan

Mehmet Dönen

 

Eskişehir

Hatay

Hatay

 

 

(Muhalefet şerhim ektedir.)

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Ali Er

Masum Türker

Nesrin Nas

 

İçel

İstanbul

İstanbul

 

(İmzada bulunamadı.)

 

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Celal Adan

Hasan Çalış

Arslan Aydar

 

İstanbul

Karaman

Kars

 

(İmzada bulunamadı.)

 

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Mehmet Serdaroğlu

Necdet Tekin

Kemal Köse

 

Kastamonu

Kırklareli

Kocaeli

 

Üye

Üye

Üye

 

Süleyman Çelebi

Metin Ergun

Ahmet Kabil

 

Mardin

Muğla

Rize

 

Üye

Üye

Üye

 

Ş. Ramis Savaş

Mehmet Çakar

Kemal Kabataş

 

Sakarya

Samsun

Samsun

 

Üye

Üye

 

 

Lütfi Ceylan

Bekir Gündoğan

 

 

Tokat

Tunceli

 

 

MUHALEFET ŞERHİ

1.  Memurlar ve diğer kamu görevlileri hakkındaki bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına dair yetki kanunu tasarısı; Anayasanın 87 ve 91 ve diğer hükümlerine aykırıdır.

2.  Bu yetki yasasının yürürlüğe konulması yeni ekonomik programın olumlu sonuçları görülmeden uygulamaya konulmayacağı genel gerekçenin 3 üncü paragrafında ifade edilmektedir. Yeni ekonomik programın olumlu sonuçlar getirmesi mümkün görülmüyor. Ekonomik program net değildir.

3.  Bugüne kadar aynı konu ile ilgili 2 defa yetki verilmiş. Hükümet kullanamamış yetkilerini zamanında kullanmıyor. Hükümete tekrar yetki verilmesi uygun değildir.

4. Kamu çalışanlarının ekonomik durumunu bozan mevcut Hükümet uygulamalarıdır.

 

 

Zeki Ergezen

Sait Açba

Aslan Polat

 

Bitlis

Afyon

Erzurum

 

S. Metin Kalkan

Dengir Mir M. Fırat

 

 

Hatay

Adıyaman

 


HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

 

MEMURLAR VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİ HAKKINDAKİ BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR

YETKİ KANUNU TASARISI

Amaç ve kapsam

MADDE 1. – Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin çalışmalarında etkinliği artırmak ve kamu hizmetlerinin düzenli, süratli, verimli ve ekonomik bir şekilde yürütülmesini temin etmek amacıyla bunların malî ve sosyal hakları arasındaki adaletsizlikleri gidermek üzere Bakanlar Kuruluna kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verilmiştir.

Bu Kanuna göre çıkarılacak kanun hükmünde kararnameler, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan memurlarla diğer kamu görevlilerinin, malî ve sosyal haklarına ilişkin olarak;

a) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda,

b) 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununda,

c) 2802 sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanununda,

d) 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununda,

e) 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede,

f) Diğer kanun ve kanun hükmünde kararnamelerin memurlar ile diğer kamu görevlilerinin malî ve sosyal haklarına ilişkin hükümlerinde,

Yapılacak değişiklik ve yeni düzenlemeleri kapsar.

 

 

 

 

İlkeler ve yetki süresi

MADDE 2. – Bakanlar Kurulu 1 inci madde ile verilen yetkiyi kullanırken kamu hizmetlerinin verimli ve etkin bir şekilde yürütülmesini; ülkenin ekonomik ve sosyal durumunu dikkate alarak, memurlar ve diğer kamu görevlilerinin malî ve sosyal haklarında hizmetin özellik ve gereklerine uygun olarak adaletsizlikleri giderecek düzenlemeler yapılmasını gözönünde bulundurur.

Bu Kanunla Bakanlar Kuruluna verilen yetki, Kanunun yayımından itibaren üç ay süre ile geçerlidir. Bu süre içinde Bakanlar Kurulu birden fazla kanun hükmünde kararname çıkarabilir.

Yürürlük

MADDE 3. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 4. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

 

Bülent Ecevit

 

 

 

 

Başbakan

 

 

 

 

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

 

 

D. Bahçeli

H. H. Özkan

M. Yılmaz

 

 

Devlet Bakanı V.

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

 

Prof. Dr. Ş. S. Gürel

Prof. Dr. T. Toskay

M. Keçeciler

 

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

 

Prof. Dr. Ş. S. Gürel

F. Bal

Y. Yalova

 

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

 

M. Yılmaz

Prof. Dr. R. Mirzaoğlu

R. K. Yücelen

 

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

 

H. Gemici

Prof. Dr. Ş. Üşenmez

E. S. Gaydalı

 

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

 

F. Ünlü

Prof. Dr. A. Çay

R. Önal

 

 

Adalet Bakanı

Millî Savunma Bakanı

İçişleri Bakanı

 

 

Prof. Dr. H. S. Türk

S. Çakmakoğlu

S. Tantan

 

 

Dışişleri Bakanı

Maliye Bakanı

Millî Eğitim Bakanı

 

 

İ. Cem

S. Oral

M. Bostancıoğlu

 

 

Bayındırlık ve İskân Bakanı

Sağlık Bakanı

Ulaştırma Bakanı

 

 

K. Aydın

Doç. Dr. O. Durmuş

Prof. Dr. E. Öksüz

 

 

Tarım ve Köyişleri Bakanı

Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı

Sanayi ve Ticaret Bakanı

 

 

Prof. Dr. H. Y. Gökalp

Y. Okuyan

A. K. Tanrıkulu

 

 

En. ve Tab. Kay. Bakanı

Kültür Bakanı

Turizm Bakanı

 

 

M. C. Ersümer

M. İ. Talay

E. Mumcu

 

 

Orman Bakanı

 

Çevre Bakanı

 

 

Prof. Dr. N. Çağan

 

F. Aytekin

 

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

MEMURLAR VE DİĞER KAMU GÖREVLİLERİ HAKKINDAKİ BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR

YETKİ KANUNU TASARISI

Amaç ve kapsam

MADDE 1. – Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin çalışmalarında etkinliği artırmak ve kamu hizmetlerinin düzenli, süratli, verimli ve ekonomik bir şekilde yürütülmesini temin etmek amacıyla bunların malî ve sosyal hakları arasındaki adaletsizlikleri gidermek üzere Bakanlar Kuruluna kanun hükmünde kararname çıkarma yetkisi verilmiştir.

Bu Kanuna göre çıkarılacak kanun hükmünde kararnameler, kamu kurum ve kuruluşlarında (Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği ve Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterliği Teşkilât Kanunları ile diğer kanun ve kanun hükmünde kararnamelerin bu teşkilâtlarla ilgili hükümleri hariç) çalışan memurlarla diğer kamu görevlilerinin, malî ve sosyal haklarına ilişkin olarak;

a) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda,

b) 926 sayılı Türk Silâhlı Kuvvetleri Personel Kanununda,

c) 2802 Sayılı Hâkimler ve Savcılar Kanununda,

d) 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununda,

e) 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede,

f) Diğer kanun ve kanun hükmünde kararnamelerin memurlar  ile diğer kamu görevlilerinin malî ve sosyal haklarına ilişkin hükümlerinde,

Yapılacak değişiklik ve yeni düzenlemeleri kapsar.

 

MADDE 2. – Tasarının 2 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.

 

MADDE 4. – Tasarının 4 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.

 

 

SIRA SAYISININ SONU