Dönem : 21

Dönem : 21 Yasama Yılı : 3

T.B.M.M. (S. Sayısı : 675)

Türkiye İş Kurumunun Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında 617 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Türkiye İş Kurumu Kanunu Tasarısı ve Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları

(1/754, 1/692)

T.C.

Başbakanlık 4.10.2000

Kanunlar ve Kararlar

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-1/478/4634

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

“Türkiye İş Kurumunun Kurulması ile Bazı Kanun ile Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” bugünkü Resmî Gazetede yayımlanmış ve Anayasanın 91 inci maddesi uyarınca bir sureti ekli olarak gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

GENEL GEREKÇE

İş ve işçi bulma hizmetlerinin bir kamu görevi olarak Devletçe yürütüleceği ilk defa 1936 yılında 3008 sayılı İş Kanunu ile düzenlenmiş ve bu görev daha sonra 1946 yılında 4837 sayılı Kanunla kurulan İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğüne verilmiştir. Kurum, 15.3.1946 tarihinde faaliyete geçmiştir. Kurumun faaliyetleri için belirleyici olan Uluslararası Çalışma Teşkilâtının işsizlik hakkındaki 1919 tarihli ve 2 No.lu Sözleşmesi 16.2.1950 tarihinde; ücretli iş bulma bürolarının kapatılması hakkındaki 1933 tarihli ve 34 No.lu Sözleşmesi 11.2.1946 tarihinde; iş ve işçi bulma servisi kurulması hakkındaki 1948 tarihli ve 88 No.lu Sözleşmesi 30.1.1949 tarihinde; özel iş bulma büroları hakkındaki 1949 tarihli ve 96 No.lu Sözleşmesi 8.8.1951 tarihinde ve istihdam politikasıyla ilgili 1964 tarihli ve 122 No.lu Sözleşmesi de 9.11.1976 tarihinde onaylanmasına rağmen, İş ve İşçi Bulma Kurumunun aslî görevleri ancak 25.8.1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanununda belirtilmiştir. İş piyasasının düzenlenmesi ise planlı döneme geçilmeden ve söz konusu sözleşmeler onaylanmadan önce gerçekleşmiş bulunmaktadır. Bu nedenle, Kurum, iş piyasasının ülke çapında ve belli bir plan ve program çerçevesinde düzenlenmesini sağlayacak çağdaş ve dinamik bir yapıya kavuşturulamamıştır. Böylece, Kurumun Ülkemizdeki gelişmesi, özellikle yasal düzenlemeler bakımından ihtiyaçların çok gerisinde kalmış, zaman zaman yapılan münferit değişiklikler ise arzu edilen etkinliği sağlayamamıştır. Bunun doğal sonucu olarak da Kurum, yukarıda belirtilen Uluslararası Sözleşmelere uygun bir şekilde teşkilât yapısını, hukukî statüsünü ve personel rejimini geliştiremediğinden, sadece iş ve işçi bulma aracılığı faaliyetlerine ilişkin bir takım formaliteleri yerine getirmeye çalışan bir kuruluş görünümünden öteye geçememektedir.

Diğer taraftan, ekonominin esas nüvesini teşkil eden sermaye ve işletmeler hızla gelişerek çağın gereklerine uygun hale gelmişler ve bunları düzenleyen kuruluşlar da süratle büyümüşlerdir. Sermaye ile işletmelerin bu denli değişiklik göstermesine ve bunları organize eden borsalar ve bankalar gibi müesseselerin de hızla gelişmesine karşın, ekonominin diğer önemli faktörlerinden biri olan işgücü piyasası, Kurumun yapısının ekonomik ve sosyal gelişmelerin gerisinde kalmasının olumsuz etkileriyle bu hızlı değişime ayak uyduramamıştır.

Günümüzde istihdam ve işsizlik konusu az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ortak sorunudur. Bu sorunun toplumsal ve ekonomik yansımaları hemen her ülkenin ekonomi politikalarından sorumlu organlarını, istihdamı geliştirme ve işsizliği azaltma konusunda önlemler almaya zorlamıştır.

Bugün, Batı’daki iş kurumları;

– İşe yerleştirme,

– İşgücüne vasıf kazandırma ve işbaşında eğitim,

– Mesleğe yöneltme,

– İş ve meslek danışmanlığı,

– İş yaratma tedbirleri,

– İş kurmaya destek ve yardım sağlama,

– İşgücü piyasasını izleme ve düzenleyici rol oynama,

– Meslekî rehabilitasyon tedbirleri uygulaması,

– İşsizlik sigortası uygulaması,

ve benzeri faaliyetler yolu ile istihdamın geliştirilmesi ve işsizliğin sınırlanması konusunda önemli görevler yüklenmişler, böylece, bu ülkelerdeki iş kurumlarının rolü ön plana çıkmış, görevleri yanında sorumlulukları da büyük ölçüde artmış bulunmaktadır.

Ülkemizdeki İş ve İşçi Bulma Kurumunun, yasal görevleri bakımından Batı’daki benzer iş kurumlarından büyük bir farklılığı bulunmamakla beraber yürütülen hizmetlerin kapsamı, etkinliği ve yaygınlığı açısından bakıldığında, Kurumun büyük ölçüde modernize edilmeye ve çağdaş bir yapılanmaya ihtiyacı bulunmaktadır. Diğer taraftan, Kurumun Batı’daki iş kurumlarına benzer hale getirilmesi, hem tam üyesi olma yolunda başvuruda bulunduğumuz Avrupa Birliği’ne uyum, hem de Ülkemizde ciddî boyutlarda seyreden yapısal işsizlik sorunu ile mücadele açısından büyük önem taşımaktadır. Kurumun yeniden yapılandırılmasında 1949 yılında Ülkemizce onaylanan İş ve İşçi Bulma Servisi kurulması hakkındaki 88 sayılı ILO sözleşmesinin 10 uncu maddesinin de vazgeçilmez bir gereği olarak, Batı iş kurumlarında olduğu gibi işçi, işveren ve kamu yönetiminin temsiline dayalı, Genel Kurul, Yönetim Kurulu ve İl İstihdam kurulları gibi organların oluşturulması gerekmektedir.

Kurumun istihdamı koruma ve geliştirme görevinin yanı sıra işsizlikle mücadele edebilecek konuma getirilebilmesi, 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile verilen görevlerin yerine getirilebilmesi için yeniden yapılanması ve çağdaş anlamda sağlıklı bir örgüt yapısına kavuşturulması amacıyla bu Kanun Hükmünde Kararname hazırlanmıştır.

Kanun Hükmünde Kararnamede;

– Günün ihtiyaç ve koşullarına göre Kurumun görevleri ve uygulayacağı aktif işgücü piyasası politikalarının yeniden belirlenmesi,

– Batı ülkelerinde olduğu gibi, katılıma dayalı bir yönetim biçimini gerçekleştirmek amacıyla işçi, işveren ve kamu temsilcilerinden oluşan Genel Kurul, Yönetim Kurulu ve İl İstihdam kurulları adıyla organlar oluşturulması,

– Taşra teşkilâtının il düzeyinde etkin hale getirilmesi,

öngörülmüştür.

Ayrıca, Kanun Hükmünde Kararname ile özel istihdam bürolarının ihdasına da yer verilmiştir.

İşe yerleştirme hizmet dalının geçmişine bakıldığında, bu hizmetin bir kamu hizmeti olarak nitelendirildiği ve kamu tekeli şeklinde gelişme gösterdiği görülmektedir. Bunda, emeğin sömürülmesinin, bir başka ifade ile işçi simsarlığının önlenmesi düşüncesi, işgücü planlaması ve eğitim politikalarının yanı sıra bir takım ekonomik nedenler belirleyici rol oynamıştır.

Bununla birlikte son yıllarda ekonomik ve sosyal alanda görülen değişmeler, teknolojilerde sağlanan gelişmeler, küreselleşme olgusu ve bunun yarattığı uluslararası rekabet işgücü piyasalarını derinden etkilemekte, işgücünün ve çalışma sistemlerinin yapısı değişmekte, işgücüne yönelik taleplerde yeni tercihler ortaya çıkmakta, genelde düşük nitelik gerektiren tekrara dayalı işler azalmakta, işçilerde artık daha yüksek meslekî nitelik aranmakta, büro hizmetleri ve yönetimle ilgili işler çoğalmakta ve yaygınlaşmaktadır. Bütün bu değişme ve gelişmeler de işe yerleştirme hizmetlerinde kamu tekeli uygulamasında bir serbestleştirmeye gidilmesini, bir diğer ifade ile özel işe yerleştirme faaliyetlerine de izin verilmesini gerekli kılmaktadır.

Diğer taraftan, Ülkemizde iş ve işçi bulma faaliyetlerinde bir Devlet tekeli varolmasına karşın, danışmanlık firması adı altında pek çok firmanın, iş ve işçi bulma aracılığı yaptığı da bir gerçektir. Konu ile ilgili bir yasal düzenlemenin bulunmamasından dolayı bu firmaların denetlenmeleri de mümkün olamamaktadır. Özellikle işsiz kesimin içinde bulunduğu malî ve sosyal konum dikkate alındığında, bunlara ilişkin bir sömürülme olasılığının sonuçlarını da dikkate almak gerekmektedir.

Gerek Ülkemizde yaşanan bu gerçeği, gerekse dünyadaki genel eğilim ve uygulamaları dikkate alınarak İş ve İşçi Bulma Kurumunun, istihdam yönetiminde kullandığı yöntemler gözden geçirilmekte, teşkilâtının yapısı ve işlevleri konusunda yeniden yapılanmaya gidilmekte ve istihdamın gerçekleştirilmesinde özel müteşebbislerin de yer almasına ilişkin hazırlıklar yapmaktadır.

1.2.1993 tarihinde Ülkemiz ile Dünya Bankası arasında imzalanan ve 4.5.1993 tarihinde yürürlüğe giren İkraz Anlaşması kapsamında uygulamaya konulan ve temel amacı, etkili bir işgücü piyasası çerçevesinde üretken istihdamı artırmak olan İstihdam ve Eğitim Projesinin;

– İşsiz ve vasıfsız işgücünün üretken işlerde istihdamlarını artırmak,

– İstihdam hizmetlerini çağdaşlaştırmak ve bu bağlamda Kurum hizmetlerinin otomasyon ortamında verilmesini sağlamak,

– Meslekî rehberlik ve istihdam danışmanlığı hizmetlerini geliştirmek,

– İşgücü piyasası ile ilgili kararların etkinliğini artırmak,

– Meslek standartları, sınav ve belgelendirme sistemini kurmak,

hedeflerinin yanı sıra “istihdam hizmetlerinin çeşitlendirilerek etkinliğin artırılması” hedefi de bulunmaktadır. Projenin ikinci alt bölümü olan “istihdam hizmetlerinin çeşitlendirilmesi”, istihdam hizmetlerindeki Devlet tekelinin kademeli olarak kaldırılması ve özel istihdam bürolarının faaliyete geçmesiyle ilgili çalışmaları kapsamaktadır.

Konu, uluslararası mevzuat bakımından ele alındığında, Anayasamızın 90 ıncı maddesine göre kanun hükmünde sayılan iki önemli sözleşme bulunmaktadır. Ülkemizin 30.11.1949 tarihinde 5448 sayılı Kanun ile onayladığı ILO’nun İş ve İşçi Bulma Servisi Kurulması Hakkında 88 sayılı Sözleşmesi, bu sözleşmeyi onayan her üye ülkeyi bir kamu ve parasız iş ve işçi bulma servisi bulundurmak veya bulundurmasını sağlamakla sorumlu tutmuştur. 88 sayılı Sözleşmede bir kamu ve parasız iş ve işçi bulma servisi kurma işi Devlete bir görev olarak verilirken, yine de istihdam hizmetlerinde katı bir Devlet tekeli düşünülmemiştir. Çünkü sözleşmede yetkili makama özel iş ve işçi bulma büroları ile işbirliğinin temin edilmesi görevi de yüklenmiştir.

Ayrıca, ücretli iş bulma bürolarının kapatılmasını öngören 34 sayılı ILO Sözleşmesini tadil eden 96 sayılı Özel İş Bulma Büroları Hakkındaki ILO Sözleşmesi, Ülkemiz tarafından 8.8.1951 tarihli ve 5835 sayılı Kanunla onaylanmıştır. 96 sayılı Sözleşmenin 2 nci maddesinde “bu sözleşmeyi onaylayan her üye, kazanç gayesi takip eden ücretli iş bulma bürolarının tedricen kaldırılmasını ve diğer iş bulma bürolarının bir nizama bağlanmasını derpiş eyleyen II nci Bölüm hükümlerini mi, yoksa kazanç gayesi takip eden iş bulma büroları da dahil olmak üzere ücretli iş bulma bürolarının bir nizama bağlanmasını derpiş eyleyen III üncü Bölüm hükümlerini mi kabul ettiğini onama vesikasında belirtecektir.” denilmektedir.

96 sayılı Sözleşmenin 2 nci maddesinin ikinci fıkrasında da “Sözleşmenin III üncü Bölümündeki hükümleri kabul eden her üye, II nci Bölümdeki hükümleri kabul ettiğini sonradan Genel Müdüre bildirebilir. Böylece Genel Müdür tarafından tescil edildiği tarihten itibaren, Sözleşmenin III üncü Bölüm hükümleri, anılan üye hakkında yürürlükten kalkarak II nci Bölüm hükümleri kendisine tatbik edilir.” ifadesi kullanılmaktadır.

Türkiye, 96 sayılı Sözleşmenin, istihdam hizmetlerinde her hangi bir şekilde Devlet tekeli oluşturmayı öngörmeyen, gayet esnek III üncü Bölümüne tercihini koyarak onaylamıştır. Türkiye, Sözleşmeyi Onama Kanununun 3 üncü maddesinde, Sözleşmenin III üncü Bölümünden vazgeçip, bunun yerine, bir Devlet monopolüne zemin hazırlayan II nci Bölümü ikame konusunda Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına yetki vermiştir.

Türkiye, şimdiye kadar 96 sayılı Sözleşmenin, onaylayan üye ülkelere tanıdığı III üncü Bölüm hükümlerinden vazgeçip, daha katı II nci Bölüm hükümlerini ikame etme ruhsatını kullanmamıştır. Bu durumda, Türkiye için ücretli iş bulma büroları hakkında 96 sayılı ILO Sözleşmesinin III üncü Bölümü hükümlerinin tatbik edilmesi gerekmektedir.

Uluslararası alanda meydana gelen değişme ve gelişmelere paralel olarak sürekli ve hızla değişen işgücü piyasasındaki işgücü taleplerinin süratle karşılanması ve işsizliğin azaltılması, uluslararası sözleşmelerin hayata geçirilmesi ve halen gayri resmî de olsa faaliyette bulunan danışmanlık firmalarının bir düzene bağlanabilmeleri ve denetlenebilmeleri açısından, özel istihdam bürolarının faaliyete geçirilmesini teminen bir yasal düzenlemeye ihtiyaç vardır. Bu düzenleme çerçevesinde kurulacak özel istihdam bürolarının, kanunla kurulu bulunan İş ve İşçi Bulma Kurumuna rakip kuruluşlar değil, Kurumun hizmetlerini tamamlayacak kuruluşlar olmaları öngörülmektedir. Özel istihdam bürolarının iş ve işçi bulma ile ilgili faaliyetlerinin denetiminin, Kurum müfettişlerince yapılması öngörülmektedir.

Türkiye ile Avrupa Birliği ülkeleri arasında işgücünün serbest dolaşımına ilişkin gelişmeler ile birlik üyesi ülkeler başta olmak üzere gelişmiş ülkelerin ve uluslararası kuruluşların istihdam kurumlarının görev ve faaliyetlerine ilişkin çalışmaların izlenmesi, bunlara paralel olarak Ülkemiz işgücü piyasasının ihtiyaçlarına cevap verecek çalışmaların yapılması; ikili işgücü ve sosyal güvenlik anlaşmaları ile Kurumu ilgilendiren diğer anlaşmaların uygulanmasına ilişkin gelişmelerin değerlendirilmesi, çalışma hayatı, istihdam, işsizlik, aktif ve pasif işgücü programları, işgücünün yapısı ve meslekî niteliğinin geliştirilmesi konuları ile ilgili olarak Kurumu ilgilendiren yabancı mevzuatın taranıp incelenmesi ve yurt dışı istihdam hizmetlerinin geliştirilmesine ilişkin olarak araştırmalar yapılması Kurumun faaliyetleri içerisinde bulunmakta ve bütün bu faaliyetler yabancı ülkelerle sürekli bilgi alışverişinde bulunulmasını gerektirmektedir.

Ekonomik ve sosyal alanda meydana gelen gelişmelere paralel olarak, yukarıda da izah edilmeye çalışıldığı üzere Kurumun görev alanının da genişlemiş olması nedeniyle mevcut daire başkanlıklarına ilaveten,

– Özel İstihdam Büroları Dairesi Başkanlığı,

– Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı,

– Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı,

adı altında üç yeni daire başkanlığının daha kurulması kararlaştırılmıştır. Kanun Hükmünde Kararnamede, özel istihdam bürolarının kurulması, çalışmaları ve denetimlerine ilişkin usul ve esaslar belirtilmiş olup, ayrıca İşsizlik Sigortası Kanunu ile kurulan İşsizlik Sigortası Daire Başkanlığına da Kurumun daire başkanlıkları arasında yer verilmiş, halen illerde Şube Müdürlüğü olarak faaliyet gösteren taşra birimleri İl Müdürlüğüne dönüştürülmüş, 12 Bölge Müdürlüğü ise kaldırılmıştır.

Kurumun, işverene ve işsize istenilen düzeyde hizmet sunabilmesi ve mevcut istihdam imkânlarını koruyabilmesi ve yeni istihdam imkânları yaratabilmesi için, bu hizmetleri yürüten personelin, konusunda ihtisaslaşması gerekmektedir. Bunu sağlamak için de “İstihdam ve Meslek Uzmanlığı”na kariyer meslek olarak yer verilmiştir.

Öte yandan, Kurumun halihazırdaki adı, işlevlerinden sadece iş ve işçi bulma hizmetlerini kapsamaktadır. Oysa Kurum, bunun dışında işgücünü yetiştirme, işgücü piyasasını izleme, iş ve meslek analizleri yapma, mesleklerin tanımlanması, mesleğe yöneltme, iş ve meslek danışmanlığı, meslekî rehabilitasyon gibi çeşitli alanlarda hizmet vermektedir. Bu nedenle, Kurumun adının bu tasarıda belirtilen tüm görev ve işlevleri kapsayacak şekilde, “Türkiye İş Kurumu” olarak değiştirilmesinde yarar görülmüştür.

Ayrıca yukarıda açıklanan hususlarla birlikte, Devletin Anayasal görevi olan işsizliğin önlenmesine yönelik tedbirleri almak ve işgücü piyasasını ülkedeki ekonomik ve sosyal bünye değişikliğine uygun olarak değerlendirerek düzenlemek ve bu suretle Ülke ekonomisinin etkin bir yapıya kavuşturulmasına katkıda bulunmak amacıyla, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının teşkilât ve görevleri hakkındaki 3146 sayılı Kanunda yapılan değişiklik uyarınca, Kurumun, “Türkiye İş Kurumu” olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının bağlı kuruluşu olan Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili kuruluşu şeklinde yeniden düzenlenmesi sağlanmıştır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. – Bu madde ile Ülkemiz iş piyasasına etkin bir biçimde hizmet sunabilmesi için merkezi Ankara ve kısaca “İŞKUR” diye anılacak olan Türkiye İş Kurumunun kurulması öngörülmüştür.

Kurum, 5448 sayılı Kanunla onanmış İş ve İşçi Bulma Servisi Kurulması Hakkında 88 sayılı ILO Sözleşmesi ve diğer sözleşmeler ile değişen mevzuat gereği ve diğer ülkelerdeki emsal kuruluşlar dikkate alınarak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının bağlı kuruluşu olan Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili kuruluşu şeklinde, idarî ve malî bakımdan özerk, tüzel kişiliği haiz, kamu hizmeti yapan bir kurum olarak düzenlenmiştir.

Kurumun yerine getirmekle yükümlü olduğu görevlerin, özel bir ihtisası gerektirmesi ve amacına uygun gerçekleştirilmesi, idarî ve malî bakımdan özerk, fertlerle olan münasebetlerinde özel hukuk hükümlerine tâbi olmasını zorunlu kılmaktadır.

Kuruluşu, görevleri ve hukukî statüsü dikkate alınarak Kurum, Muhasebei Umumiye Kanunu, Devlet İhale Kanunu ve Sayıştayın vize, tescil ve denetimine tâbi tutulmamış, idarî, malî ve teknik bakımdan denetlenmesi Başbakanlık Yüksek Denetleme Kuruluna verilmiştir.

Maddede ayrıca kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan memur, sözleşmeli ve geçici personelin istihdamının bu Kanun Hükmünde Kararnameye tâbi olmayacağı hususuna açıklık getirilmiştir.

Madde 2. – Maddede bu Kanun Hükmünde Kararnamede geçen bazı ibarelerin tanımları yapılmıştır.

Madde 3. – Gelişen ve değişen dünya koşullarına uygun olarak Ülkemizde ekonomik ve sosyal alanlardaki değişme ve gelişmelere katkıda bulunmak amacıyla, dinamik bir iş kurumunun üstlenmesi gereken görevler bu maddede düzenlenmiş; istihdamın korunması, geliştirilmesi ve işsizliğin önlenmesi için uygulanacak aktif işgücü piyasası politikalarına yer verilmiştir.

Madde 4. – Maddede; Batı iş kurumlarında olduğu gibi katılıma dayalı bir yönetim biçiminin gereği olarak, Genel Müdürlüğün yanında Genel Kurul, Yönetim Kurulu ve İl İstihdam kurulları gibi işçi, işveren ve kamu temsilcilerinden oluşan organlar ihdas edilmiş, böylece, hem uluslararası sözleşmelerde yer alan geniş kesimlerle işbirliği yapılması ilkesine uyulmuş, hem de Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulunun çeşitli yıllara ait raporlarında belirtilen önerilerin gereği yerine getirilmiştir.

Madde 5. – Maddede, Genel Kurulun, belli sayıdaki işçi, işveren, kamu yönetimi temsilcilerinden oluşacağı, Genel Kurulun toplanma zamanı ve şekli ile Genel Kurula Ankara dışından katılacak üyelerin harcırahlarının kendi kurum ve kuruluşlarınca verileceği hususlarına açıklık getirilmiş, ayrıca, Genel Kurulun görev ve yetkileri de belirtilmiştir.

Madde 6. – Türkiye İş Kurumunun yürütme organı olan Yönetim Kurulunun oluşumu, görev ve yetkileri belirtilmiş, Yönetim Kurulu üyelerinde aranılacak nitelikler, üyelerin görev süreleri maddede hüküm altına alınmış ve Yönetim Kurulunun toplantı ve karar sayısı ile başkan ve üyelerine yapılacak ödemeler maddede ayrıca gösterilmiştir.

Madde 7. – Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğünün; Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları ile merkez ve taşra teşkilâtından oluşacağı hükme bağlanmıştır.

Maddede ayrıca;

Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcılarının görevleri ile Genel Müdürün temsil yetkisi ve bu yetkinin devri konusu,

2477 sayılı Kanun doğrultusunda Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcılarının atamalarında aranacak öğrenim şartı ve atama usulü ile 1. Hukuk Müşaviri, Teftiş Kurulu Başkanı ve Daire Başkanlarının atama usulleri,

Kurumda atama yetkisinin, ilk dört dereceli kadrolardaki görevler için Yönetim Kuruluna, diğer kadrolardaki görevler için ise Genel Müdüre ait olduğu,

hüküm altına alınmıştır.

Madde 8. – Madde ile, Kurumun merkez teşkilâtı, ana hizmet birimleri ile danışma ve denetim birimleri ve yardımcı birimlerden oluşacağı belirtilmiştir.

Madde 9. – Madde ile, ana hizmet birimleri sayılmıştır.

Madde 10. – Madde ile, İşgücü Yetiştirme Dairesi Başkanlığının görevleri belirtilmiştir.

Madde 11. – Madde ile, İstihdam Dairesi Başkanlığının görevleri belirtilmiştir.

Madde 12. – Madde ile, İşsizlik Sigortası Dairesi Başkanlığının görevleri belirtilmiştir.

Madde 13. – Madde ile, Özel İstihdam Büroları Dairesi Başkanlığının görevleri belirtilmiştir.

Madde 14. – Madde ile, Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığının görevleri belirtilmiştir.

Madde 15. – Madde ile, kurumun danışma ve denetim birimleri sayılmıştır.

Madde 16. – Madde ile, Teftiş Kurulu Başkanlığının görevleri belirtilmiştir.

Madde 17. – Madde ile, Hukuk Müşavirliğinin görevleri belirtilmiştir.

Madde 18. – Madde ile, Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığının görevleri belirtilmiştir.

Madde 19. – Madde ile, kurumun yardımcı birimleri sayılmıştır.

Madde 20. – Madde ile, Personel ve Eğitim Dairesi Başkanlığının görevleri belirtilmiştir.

Madde 21. – Madde ile, Muhasebe ve Malî İşler Dairesi Başkanlığının görevleri belirtilmiştir.

Madde 22. – Madde ile, Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığının görevleri belirtilmiştir.

Madde 23. – Madde ile, İdarî İşler Dairesi Başkanlığının görevleri belirtilmiştir.

Madde 24. – Madde ile, Savunma Uzmanlığının görevleri belirtilmiştir.

Madde 25. – Kurumun otomasyona geçmekte olduğu göz önünde bulundurularak ve mevcut bürokratik işlemleri asgariye indirmek amacıyla taşrada koordinasyon hizmeti yürüten 12 bölge müdürlüğü kaldırılmakta, halen yürütme birimleri olan şube müdürlükleri ve şefliklerden oluşan taşra teşkilâtının, Kurum hizmetlerinin yerel bazda süratli, etkin hizmet verecek güçlü bir yapıya kavuşturulması ve tabanda yaygın hizmet verilebilmesi için il düzeyinde kurulacak il müdürlükleri ile Yönetim Kurulu kararı ve Bakan onayı ile büyük şehir sınırları dahilinde ihtiyaç duyulan ilçelerde kurulacak şube müdürlüklerinden oluşması öngörülmektedir.

Madde 26. – Bu maddede, 4837 sayılı İş ve İşçi Bulma Kurumu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunda yer alan Mahallî Danışma komisyonları yerine Kurum organları arasına alınan İl İstihdam kurullarının nasıl oluşacağı, toplantı zamanları ve İl İstihdam Kurulu üyelerinin görevleri açıklanmıştır.

Madde 27. – Kurumun, merkez ve taşra teşkilâtının her kademedeki yöneticilerinin sorumluluğu 3046 sayılı Kanunun 34 üncü maddesine uygun olarak belirlenmiş, ayrıca, Kurumun iş ve işçi bulmaya yaptığı aracılık dolayısıyla sorumlu tutulamayacağı belirtilmiştir.

Maddede ayrıca 3046 sayılı Kanunun 38 inci maddesine paralel olarak Genel Müdür ve her kademedeki yöneticilerin yetki devrine dair esaslar hüküm altına alınmıştır.

Madde 28. – Kurumun daha önce tâbi olduğu 3460, 440 ve 2929 sayılı kanunların yürürlükten kalkmış olması, yine Kurumun 233 sayılı Kanun Hükmündeki Kararnamenin kapsamı dışında kalması, öte yandan, 88 sayılı Uluslararası Sözleşmenin 9 uncu ve 1475 sayılı İş Kanununun 83 üncü maddesine istinaden iş ve işçi bulmaya ilişkin hizmetleri bir kamu görevi olarak yürütmesi karşısında, Kurum personelinin bu Kanun Hükmünde Kararname ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun bu Kanun Hükmünde Kararnameye aykırı olmayan hükümlerine tâbi olacağı belirtilmiştir.

Öte yandan, Kurumun, uluslararası sözleşmeler, İş Kanunu ve bu Kanun Hükmünde Kararname hükümlerine göre istihdamın geliştirilip yaygınlaştırılması ve işsizlikle mücadele gibi ülke ekonomisi için hayatî önem taşıyan konularda üstlendiği görevlerin istenilen düzeyde yürütülmesini sağlamak, özellikle, Kurumun görevleri arasında bulunan iş piyasası araştırmaları, iş ve meslek analizleri, iş ve meslek danışmanlığı, işe yerleştirme, meslekî eğitim ve meslekî rehabilitasyon hizmetlerini istenilen düzeyde yürütebilmek için Kurumun ihtiyaç duyduğu özel ehliyet ve liyakata sahip personel açığı, oluşturulan İstihdam ve Meslek Uzmanlığı unvanı ile kapatılmak istenmiştir.

Böylece, hukuk düzenimizin bir kaynağını teşkil eden 88 sayılı Sözleşmenin 9 uncu maddesindeki emredici hüküm doğrultusunda, kariyer esasına dayalı İstihdam ve Meslek Uzmanı adı altında nitelikli personelin Kurumda görev yapmasına imkân sağlanmış olmaktadır.

Kurumun merkez ve taşra teşkilâtında sözleşmeli personel istihdam edilebilmesine imkân tanınmıştır.

Genel Müdürlükçe uygun görülen dört yıllık yüksek öğrenim yapmış personele, mecburi hizmet karşılığında bütün özlük haklarından faydalanmak, ikramiyeler ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda tanımlanan aylık, zam ve tazminatlarını almak kaydıyla Kurumun çalışmaları ile ilgili alanlarda yurt içi ve yurt dışında master, yan dal ihtisası ve sertifika programına katılma imkanı tanınmıştır.

Kurumun Ankara dışındaki icra, takip ve dava işleri için genel hükümlere göre vekalet akdi ile lüzum görülecek sayıda avukat çalıştırılabileceği esası getirilmiştir.

Maddede ayrıca Kurum personeline fazla çalışma ücreti ve ikramiye verilmesi esası getirilmiştir.

Madde 29. – Maddede, Kurumun gelirleri sayılmıştır.

Madde 30. – Uluslararası alanda meydana gelen gelişmelere paralel olarak sürekli ve hızla değişen işgücü piyasasındaki işgücü taleplerinin süratle karşılanması ve işsizliğin azaltılması, uluslararası sözleşmelerin hayata geçirilmesi ve şu anda gayri resmî de olsa faaliyette bulunan danışmanlık firmalarının düzen ve disiplin altına alınarak denetlenebilmesi açısından Kurumun hizmetlerini tamamlar nitelikte özel istihdam bürolarının faaliyete geçirilmesini teminen bir yasal düzenlemeye ihtiyaç duyulmuş ve söz konusu büroların kuruluşuna izin verilmesine, iznin yenilenmesine ve faaliyet ve denetimine ilişkin esaslar 96 sayılı ILO Sözleşmesi hükümleri doğrultusunda düzenlenmiştir.

Böylece, Türkiye İş Kurumunun iş ve işçi bulmadaki aracılık tekelini gereği gibi kullanmasına olanak bulamamasından doğan sakıncalar giderilmiş, işgücü piyasasının ihtiyaçlarına cevap verilmiş ve Kurumun sınırlı da olsa rekabet içinde gelişmesine olanak sağlanmıştır.

Madde 31. – Özel istihdam bürolarının bilgi toplama, kullanma ve Kuruma bilgi verme esasları bu maddede açıklanmıştır.

Madde 32. – Bu maddede özel istihdam bürolarının, izin verilmesi ve iznin yenilenmesi taleplerinin reddi, iptali ve bu kararlara karşı yapılacak itiraz ve yargı yoluna ilişkin açıklamalar getirilmiştir.

Madde 33. – Bu maddede, Kuruma aktarılan paraların kullanımına ilişkin hükümlere yer verilmiştir.

Madde 34. – Kamu ve özel kesim işyerlerine iş ve işgücü konularında, Kuruma bilgi verme zorunluluğu getirilmekte ve bu bilgilerin genel istihdam ve işsizlik sigortası çalışmalarından başka amaçla kullanılamayacağı ve açıklanamayacağı belirtilmektedir.

Ayrıca, Kurumun idarî ve adlî merciler nezdindeki işlemlerinde belgelerinin geçerliliği ile ilgili ispat kolaylığı sağlamak amacıyla elektronik veya bilgi işlem ortamında işlem yapılması ve arşivleme esası getirilmiştir.

Madde 35. – 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ilgili maddelerinde değişiklik yapmak suretiyle İstihdam ve Meslek Uzmanlarının emsali kariyer uzmanların faydalandıkları malî haklardan istifade etmelerine imkân tanınmaktadır.

Madde 36. – Maddede, 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ile 1475 sayılı İş Kanununda ve diğer mevzuatta geçen İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğü ibaresinin Türkiye İş Kurumu olarak değiştirileceği belirtilmiş, ihdas ve iptal edilen kadrolara ilişkin düzenlemelere yer verilmiştir.

Madde 37. – 30, 31 ve 32 nci maddelerdeki düzenlemeye paralel olarak 1475 sayılı İş Kanununun 85 inci maddesinin ikinci fıkrası yeniden düzenlenmiştir.

Madde 38. – İş Kanunları kapsamında olmayan ve bu nedenle hizmet âkitleri anılan Kanunlara göre son bulmayan sigortalıların işsizlik ödeneğine hak kazanmaları konusunda açıklık getirmek amacıyla bu madde düzenlenmiştir.

Madde 39. – Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin uygulanmasına ilişkin olarak düzenlenecek yönetmelikler açıklanmıştır.

Geçici Madde 1. – a) Bu Kanun Hükmünde Kararname uyarınca yapılacak düzenlemeler nedeniyle, kadro, unvan, sınıf ve derecesi kaldırılan veya değiştirilen personelin tüm malî ve sosyal hakları konusunda uygulanacak esaslar, kadro ve görev unvanları değişmeyenlerin atanmasına ilişkin usuller bu maddede belirtilmiştir.

b) Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlandığı tarihte en az dört yıllık yüksekokul mezunu Kurum personeli için bir defaya mahsus olmak üzere ÖSYM tarafından yapılacak yazılı ve Genel Müdürlükçe oluşturulacak komisyon tarafından yapılacak sözlü sınavda başarılı olanların İstihdam ve Meslek Uzmanlığı kadrolarına, Kurumda en az üç yıllık hizmet süresini tamamlamamış olanların İstihdam ve Meslek Uzman Yardımcılığı kadrolarına atanacakları, yapılan bu sınavın yeterlik sınavı yerine geçeceği esası getirilerek Kurum personeline ayrı bir imkân tanınmıştır.

c) Kurum personelinden en az dört yıllık yüksek okul mezunu olanların bir defaya mahsus olmak üzere Kurumca açılacak sınavda başarılı olmaları halinde Muhasebeci kadrolarına atanmaları öngörülmektedir.

d) Bu Kanun Hükmünde Kararname ile yeni bir düzenleme getirilinceye kadar birimlerin görevlerinin nasıl yapılacağı ve kamu görevlileri sendikaları hakkında kanunî düzenleme yapılıncaya kadar Genel Kurula katılacak Kurum temsilcisinin Bakan tarafından belirleneceği esasa bağlanmıştır.

e) Bu Kanun Hükmünde Kararnamede öngörülen yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar mevcut tüzük ve yönetmeliklerin bu Kanun Hükmünde Kararnameye aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı belirlenmiştir.

f) Bu Kanun Hükmünde Kararname ile İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğü, Türkiye İş Kurumu olarak yeniden düzenlendiğinden, İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğüne ait kadrolar ile taşınır ve taşınmaz mallar ve hakların Türkiye İş Kurumuna devredildiği belirtilmiştir.

g) Kurumun ilk Genel Kurul toplantısının, Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde yapılacağı belirtilmiştir.

Madde 40. – Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girmesiyle uygulama alanı kalmayan 21.1.1946 tarihli ve 4837 sayılı İş ve İşçi Bulma Kurumu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun, 16 ncı maddesinin ikinci fıkrası hariç ek ve değişiklikleri ile birlikte yürürlükten kaldırıldığı belirtilmiştir.

Madde 41. – Yürürlük maddesidir.

Madde 42. – Yürütme maddesidir.

T. C.

Başbakanlık 16.5.2000

Kanunlar ve Kararlar

GenelMüdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-39/2404

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı BakanlarKurulunca 1.3.2000 tarihinde kararlaştırılan “Türkiye İş Kurumu Kanunu Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

GENEL GEREKÇE

İş ve işçi bulma hizmetlerinin bir kamu görevi olarak devletçe yürütüleceği ilk defa 1936 yılında 3008 sayılı İş Kanunu ile düzenlenmiş ve bu görev daha sonra 1946 yılında 4837 sayılı Kanunla kurulan İş ve İşçi Bulma Kurumu GenelMüdürlüğüne verilmiştir. Kurum, 15.3.1946 tarihinde faaliyete geçmiştir.Kurumun faaliyetleri için belirleyici olan Uluslararası Çalışma Teşkilâtının işsizlik hakkındaki 1919 tarihli ve 2 No.’lu Sözleşmesi 16.2.1950 tarihinde; ücretli iş bulma bürolarının kapatılması hakkındaki 1933 tarihli ve 34 No.’lu Sözleşmesi 11.2.1946 tarihinde; iş ve işçi bulma servisi kurulması hakkındaki 1948 tarihli ve 88 No.’lu Sözleşmesi 30.11.1949 tarihinde; özel iş bulma büroları hakkındaki 1949 tarihli ve 96 No.’lu Sözleşmesi 8.8.1951 tarihinde ve istihdam politikasıyla ilgili 1964 tarihli ve 122 No.’lu Sözleşmesinin de 9.11.1976 tarihinde onaylanmasına rağmen, İş ve İşçi Bulma Kurumunun aslî görevleri ancak 25.8.1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanununda belirtilmiştir. İş piyasasının düzenlenmesi ise planlı döneme geçilmeden ve söz konusu sözleşmeler onaylanmadan önce gerçekleşmiş bulunmaktadır. Bu nedenle, Kurum iş piyasasının ülke çapında ve belli bir plan ve program çerçevesinde düzenlenmesini sağlayacak çağdaş ve dinamik bir yapıya kavuşturulamamıştır. Böylece, Kurumun ülkemizdeki gelişmesi, özellikle yasal düzenlemeler bakımından ihtiyaçların çok gerisinde kalmış, zaman zaman yapılan münferit değişiklikler ise arzu edilen etkinliği sağlayamamıştır.Bunun doğal sonucu olarak da Kurum, yukarıda belirtilen Uluslararası Sözleşmelere uygun bir şekilde teşkilât yapısını, hukukî statüsünü ve personel rejimini geliştiremediğinden, sadece iş ve işçi bulma aracılığı faaliyetlerine ilişkin bir takım formaliteleri yerine getirmeye çalışan bir Kuruluş görünümünden öteye geçememiştir.

Günümüzde istihdam ve işsizlik konusu, gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ortak sorunudur. Bu sorunun toplumsal ve ekonomik yansımaları hemen her ülkenin ekonomi politikalarından sorumlu organlarını, istihdamı geliştirme ve işsizliği azaltma konusunda önlemler almaya zorlamıştır.

Bugün, batıdaki iş kurumları;

- İşe yerleştirme,

- İşgücüne vasıf kazandırma ve işbaşında eğitim,

- Mesleğe yöneltme,

- İş ve meslek danışmanlığı,

- İş yaratma tedbirleri,

- İş kurmaya destek ve yardım sağlama,

- İşgücü piyasasını izleme ve düzenleyici rol oynama,

- Meslekî rehabilitasyon tedbirleri uygulaması,

- İşsizlik sigortası uygulaması,

Ülkemizdeki İş ve İşçi Bulma Kurumunun, yasal görevleri bakımından batıdaki benzer iş kurumlarından büyük bir farklılığı bulunmamakla beraber, yürütülen hizmetlerin kapsamı, etkinliği ve yaygınlığı açısından bakıldığında, Kurumun büyük ölçüde modernize edilmeye ve çağdaş bir yapılanmaya ihtiyacı bulunmaktadır. Diğer taraftan, Kurumun batıdaki iş kurumlarına benzer hale getirilmesi, hem tam üyesi olma yolunda başvuruda bulunduğumuz Avrupa Birliğine uyum, hem de ülkemizde ciddî boyutlarda seyreden yapısal işsizlik sorunu ile mücadele açısından büyük önem taşımaktadır. Kurumun yeniden yapılandırılmasında 1949 yılında ülkemizce onaylanan iş ve İşçi Bulma Servisi kurulması hakkındaki 88 sayılı ILO Sözleşmesinin 10 uncu maddesinin de vazgeçilmez bir gereği olarak, batı iş kurumlarında olduğu gibi işçi, işveren ve kamu yönetiminin temsiline dayalı, Genel Kurul, Yönetim Kurulu ve İl İstihdam Kurulları gibi organların oluşturulması gerekmektedir.

Kurumun istihdamı koruma ve geliştirme görevinin yanısıra işsizlikle mücadele edebilecek konuma getirilebilmesi, 24.11.1994 tarihli ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde DeğişiklikYapılmasına Dair Kanun ve 25.8.1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu ile verilen görevlerin yerine getirilebilmesi için yeniden yapılanması ve çağdaş anlamda sağlıklı bir örgüt yapısına kavuşturulması amacıyla “Türkiye İş Kurumu Kanun Tasarısı” hazırlanmıştır.

Tasarıda,

- Günün ihtiyaç ve koşullarına göre Kurumun görevleri ve uygulayacağı aktif işgücü piyasası politikaları yeniden belirlenmiş,

- Batı ülkelerinde olduğu gibi, katılıma dayalı bir yönetim biçimini gerçekleştirmek amacıyla işçi, işveren ve kamu temsilcilerinden oluşan GenelKurul, Yönetim Kurulu ve İl İstihdam Kurulları adıyla organlar oluşturulması ve

- Taşra teşkilâtının il düzeyinde etkin hale getirilmesi,

Öngörülmüştür.

Ayrıca, tasarıda özel istihdam bürolarının ihdasına da yer verilmiştir.

İşe yerleştirme hizmet dalının geçmişine bakıldığında, bu hizmetin bir kamu hizmeti olarak nitelendirildiği ve kamu tekeli şeklinde gelişme gösterdiği görülmektedir.Bunda, emeğin sömürülmesinin, bir başka ifade ile işçi simsarlığının önlenmesi düşüncesi, işgücü planlaması ve eğitim politikalarının yanı sıra bir takım ekonomik nedenler belirleyici rol oynamıştır.

Bununla birlikte son yıllarda ekonomik ve sosyal alanda görülen değişmeler, teknolojilerde sağlanan gelişmeler, küreselleşme olgusu ve bunun yarattığı uluslararası rekabet, işgücü piyasalarını derinden etkilemekte, işgücünün ve çalışma sistemlerinin yapısı değişmekte, işgücüne yönelik taleplerde yeni tercihler ortaya çıkmakta, genelde düşük nitelik gerektiren tekrara dayalı işler azalmakta, işçilerde artık daha yüksek meslekî nitelik aranmakta, büro hizmetleri ve yönetimle ilgili işler çoğalmakta ve yaygınlaşmaktadır.Bütün bu değişme ve gelişmeler de işe yerleştirme hizmetlerinde kamu tekeli uygulamasında bir serbestleştirmeye gidilmesini, bir diğer ifade ile özel işe yerleştirme faaliyetlerine de izin verilmesini gerekli kılmaktadır.

Diğer taraftan, ülkemizde iş ve işçi bulma faaliyetlerinde bir devlet tekeli varolmasına karşın,danışmanlık firması adı altında pek çok firmanın iş ve işçi bulma aracılığı yaptığı da bir gerçektir. Konu ile ilgili bir yasal düzenlemenin bulunmamasından dolayı bu firmaların denetlenmeleri de mümkün olamamaktadır. Özellikle işsiz kesimin içinde bulunduğu malî ve sosyal konum dikkate alındığında, bunlara ilişkin bir sömürülme olasılığının sonuçlarını da dikkate almak gerekmektedir.

Gerek ülkemizde yaşanan bu gerçeği, gerekse dünyadaki genel eğilim ve uygulamaları dikkate alan İş ve İşçi Bulma Kurumu, istihdam yönetiminde kullandığı yöntemleri gözden geçirmekte, teşkilâtının yapısı ve işlevleri konusunda yeniden yapılanmaya gitmekte, istihdam gerçekleştirilmesinde özel müteşebbislerin de yer almasına ilişkin hazırlıkları yapmaktadır.

1.2.1993 tarihinde T.C. Hükümeti ile Dünya Bankası arasında imzalanan ve 4.5.1993 tarihinde yürürlüğe giren İkraz Anlaşması kapsamında uygulamaya konulan ve temel amacı, etkili bir işgücü piyasası çerçevesinde üretken istihdamı artırmak olan İstihdam ve Eğitim Projesinin;

- İşsiz ve vasıfsız işgücünün üretken işlerde istihdamlarını artırmak,

- İstihdam hizmetlerini çağdaşlaştırmak ve bu bağlamda Kurum hizmetlerinin otomasyon ortamında verilmesini sağlamak,

- Meslekî rehberlik ve istihdam danışmanlığı hizmetlerini geliştirmek,

- İşgücü piyasası ile ilgili kararların etkinliğini artırmak,

- Meslek standartları, sınav ve belgelendirme sistemini kurmak,

hedeflerinin yanı sıra “istihdam hizmetlerinin çeşitlendirilerek etkinliğin artırılması” hedefi de bulunmaktadır. Projenin ikinci alt bölümü olan “istihdam hizmetlerinin çeşitlendirilmesi”, istihdam hizmetlerindeki devlet tekelinin kademeli olarak kaldırılması ve özel istihdam bürolarının faaliyete geçmesiyle ilgili çalışmaları kapsamaktadır.

Konu, uluslararası mevzuat bakımından ele alındığında, Anayasamızın 90 ıncı maddesine göre kanun hükmünde sayılan iki önemli sözleşme bulunmaktadır. Türkiye’nin 30.11.1949 tarihinde 5448 sayılı Kanun ile onayladığı ILO’nun İş ve İşçi Bulma Servisi Kurulması Hakkında 88 sayılı Sözleşmesi bu sözleşmeyi onayan her üye ülkeyi bir kamu ve parasız iş ve işçi bulma servisi bulundurmak veya bulundurmasını sağlamakla sorumlu tutmuştur. 88 sayılı Sözleşmede bir kamu ve parasız iş ve işçi bulma servisi kurma işi devlete bir görev olarak verilirken, yine de istihdam hizmetlerinde katı bir devlet tekeli düşünülmemiştir. Çünkü sözleşmede yetkili makama özel iş ve işçi bulma büroları ile işbirliğinin temin edilmesi görevi de yüklenmiştir.

Ayrıca ülkemizce ücretli iş bulma bürolarının kapatılmasını öngören 34 sayılı ILO Sözleşmesini tadil eden 96 sayılı Özel İş Bulma Büroları Hakkındaki ILO Sözleşmesi 8.8.1951 tarihli ve 5835 sayılı Kanunla onaylanmıştır. 96 sayılı Sözleşmenin 2 nci maddesinde “bu sözleşmeyi onayan her üye, kazanç gayesi takip eden ücretli iş bulma bürolarının tedricen kaldırılmasını ve diğer iş bulma bürolarının bir nizama bağlanmasını derpiş eyleyen II nci Bölüm hükümlerini mi, yoksa kazanç gayesi takip eden iş bulma büroları da dahil olmak üzere ücretli iş bulma bürolarının bir nizama bağlanmasını derpiş eyleyen III üncü Bölüm hükümlerini mi kabul ettiğini onama vesikasında belirtecektir.” denilmektedir.

96 sayılı Sözleşmenin 2 nci maddesinin 2 nci fıkrasında da “Sözleşmenin III üncü Bölümündeki hükümleri kabul eden her üye, II nci Bölümdeki hükümleri kabul ettiğini sonradan GenelMüdüre bildirebilir. Böylece Genel Müdür tarafından tescil edildiği tarihten itibaren, Sözleşmenin III üncü Bölüm hükümleri, anılan üye hakkında yürürlükten kalkarak II nci Bölüm hükümleri kendisine tatbik edilir” ifadesi kullanılmaktadır.

Türkiye, 96 sayılı Sözleşmenin, istihdam hizmetlerinde herhangi bir şekilde devlet tekeli oluşturmayı öngörmeyen, gayet esnek III üncü Bölümüne tercihini koyarak onaylamıştır.Türkiye, Sözleşmeyi Onama Kanununun 3 üncü maddesinde,Sözleşmenin III üncü Bölümünden vazgeçip, bunun yerine, bir devlet monopolüne zemin hazırlayan II nci Bölümü ikame konusunda Çalışma Bakanlığına yetki vermiştir.

Türkiye ile Avrupa Birliği ülkeleri arasında işgücünün serbest dolaşımına ilişkin gelişmeler ile birlik üyesi ülkeler başta olmak üzere gelişmiş ülkelerin ve uluslararası kuruluşların istihdam kurumlarının görev ve faaliyetlerine ilişkin çalışmaların izlenmesi, bunlara paralel olarak ülkemiz işgücü piyasasının ihtiyaçlarına cevap verecek çalışmaların yapılması; ikili işgücü ve sosyal güvenlik anlaşmaları ile Kurumu ilgilendiren diğer anlaşmaların uygulanmasına ilişkin gelişmelerin değerlendirilmesi, çalışma hayatı, istihdam, işsizlik, aktif ve pasif işgücü programları, işgücünün yapısı ve meslekî niteliğinin geliştirilmesi konuları ile ilgili olarak Kurumu ilgilendiren yabancı mevzuatın taranıp incelenmesi ve yurt dışı istihdam hizmetlerinin geliştirilmesine ilişkin olarak araştırmalar yapılması Kurumun faaliyetleri içerisinde bulunmakta ve bütün bu faaliyetler yabancı ülkelerle sürekli bilgi alışverişinde bulunulmasını gerektirmektedir.

- Özel İstihdam Büroları Dairesi Başkanlığı,

- Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı,

- Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı,

adı altında üç yeni daire başkanlığının daha kurulması kararlaştırılmıştır. Tasarıda, özel istihdam bürolarının kurulması, çalışmaları ve denetimlerine ilişkin usul ve esaslar belirtilmiş olup, ayrıca İşsizlik Sigortası Kanunu ile kurulan İşsizlik Sigortası Daire Başkanlığına da Kurumun Daire Başkanlıkları arasında yer verilmiş, halen illerde Şube Müdürlüğü olarak faaliyet gösteren taşra birimleri İl Müdürlüğüne dönüştürülerek 12 Bölge Müdürlüğü ise kaldırılmıştır.

Kurumun, işverene ve işsize istenilen düzeyde hizmet sunabilmesi ve mevcut istihdam imkânlarını koruyabilmesi ve yeni istihdam imkânları yaratabilmesi için, bu hizmetleri yürüten personelin, konusunda ihtisaslaşması gerekmektedir.Bunu sağlamak için de, tasarıda “istihdam ve Meslek Uzmanlığı”na kariyer meslek olarak yer verilmiştir.

Dünya Bankası desteğinde yürütülen İstihdam ve Eğitim Projesi konusunda Hükümetimiz ile Dünya Bankası arasında imzalanan İkraz Anlaşması 4.5.1993 tarihli Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Anılan İkraz Anlaşmasında Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti, Kurumun mevcut kadrolarına ilave olarak 1 000 (bin) personel alınmasını ve uzun süreli eğitimden geçirilmesini taahhüt etmiştir. Ancak, bugüne kadar taahhüt edilen 1 000 ilave kadro alınamamıştır.

Kurumun yeniden yapılandırılması aşamasında, Özel İstihdam Bürolarının kurulmasının öngörülmesi, 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun İşsizlik Sigortası ile ilgili bölümünün 1.6.2000 tarihinde yürürlüğe girecek olması, Kurumun merkez ve taşra teşkilâtının bilgisayar ağı ile donatılarak istihdam hizmetlerinin en etkin şekilde verilmesine ilişkin hususlar göz önüne alınarak halihazır 2828 olan toplam kadro sayısı 100 (yüz) adet artırılmıştır.

Kuruma yasayla verilen ve bütçe imkânlarının sınırlılığı nedeniyle yerine getirilemeyen hizmetlerin çalışma yaşamındaki değişme ve gelişmelere uygun bir biçimde yürütülmesini sağlamak üzere Tasarıda; Kurumun mevcut gelirlerine ilaveten diğer gelirlere de yer verilmiştir.

Öte yandan, Kurumun halihazırdaki adı, işlevlerinden sadece iş ve işçi bulma hizmetlerini kapsamaktadır. Oysa Kurum, bunun dışında işgücü yetiştirme, işgücü piyasasını izleme, iş ve meslek analizleri yapma, mesleklerin tanımlanması, mesleğe yöneltme, iş ve meslek danışmanlığı, meslekî rehabilitasyon gibi çeşitli alanlarda hizmet vermektedir. Bu nedenle, Kurumun adının bu tasarıda belirtilen tüm görev ve işlevleri kapsayacak şekilde, “Türkiye İş Kurumu” olarak değiştirilmesinde yarar görülmüştür.

Ayrıca yukarıda açıklanan hususlarla birlikte, Devletin Anayasal görevi olan işsizliğin önlenmesine yönelik tedbirleri almak ve işgücü piyasasını ülkedeki ekonomik ve sosyal bünye değişikliğine uygun olarak değerlendirerek düzenlemek ve bu suretle ülke ekonomisinin etkin bir yapıya kavuşturulmasına katkıda bulunmak amacıyla, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının Teşkilât ve Görevleri Hakkında 9.1.1985 tarihli ve 3146 sayılı Kanunda yapılan değişiklik uyarınca, Kurumun, “Türkiye İş Kurumu” olarak Çalışma ve Sosyal GüvenlikBakanlığının Bağlı Kuruluşu olan Sosyal GüvenlikKurumunun İlgili Kuruluşu şeklinde yeniden düzenlenmesi sağlanmıştır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. – Bu madde ile ülkemiz iş piyasasına etkin bir biçimde hizmet sunabilmesi için merkezi Ankara ve kısaca “İŞKUR” diye anılacak olan Türkiye İş Kurumunun kurulması öngörülmüştür.

Kurum, 5448 sayılı Kanunla onanmış olan İş ve İşçi Bulma Servisi Kurulması Hakkında 88 sayılı ILO Sözleşmesi ve diğer Sözleşmeler ile değişen mevzuat gereği ve diğer ülkelerdeki emsal kuruluşlar dikkate alınarak, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının bağlı kuruluşu olan Sosyal Güvenlik Kurumu’nun ilgili kuruluşu şeklinde, malî ve idarî bakımdan özerk, tüzel kişiliği haiz, kamu hizmeti yapan bir kurum olarak düzenlenmiştir.

Kurumun yerine getirmekle yükümlü olduğu görevlerin, özel bir ihtisası gerektirmesi ve amacına uygun gerçekleştirilmesi, malî ve idarî yönden özerk fertlerle olan münasebetlerinde özel hukuk hükümlerine tabi olmasını zorunlu kılmaktadır.

Kuruluşu, görevleri ve hukuki statüsü dikkate alınarak Kurum, Muhasebe-i Umumiye Kanunu, Devlet İhale Kanunu ve Sayıştay’ın vize, tescil ve denetimine tabi tutulmamış, idarî, malî ve teknik bakımdan denetlenmesi Başbakanlık Yüksek Denetleme Kuruluna verilmiş, Kurumun malları ve alacaklarının hangi hükümlere tabi olacağı belirtilmiştir.

Maddede ayrıca kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan memur, sözleşmeli ve geçici personelin bu kanuna tabi olmayacağı hususuna açıklık getirilmiştir.

Madde 2. – Maddede bu Kanunda geçen tanımların açıklanması yapılmıştır.

Madde 3. – Gelişen ve değişen dünya koşullarına uygun olarak ülkemizde ekonomik ve sosyal alanlardaki değişme ve gelişmelere katkıda bulunmak amacıyla dinamik bir iş kurumunun üstlenmesi gereken görevler bu maddede düzenlenmiş; istihdamın korunması, geliştirilmesi ve işsizliğin önlenmesi için uygulanacak aktif işgücü piyasası politikalarına yer verilmiştir.

Madde 4. – Bu maddede; batı iş kurumlarında olduğu gibi katılıma dayalı bir yönetim biçiminin gereği olarak, Genel Müdürlüğün yanında Genel Kurul, Yönetim Kurulu ve İl İstihdam Kurulları gibi işçi, işveren ve kamu temsilcilerinden oluşan organlar ihdas edilmiş, böylece, hem uluslararası sözleşmelerde yer alan geniş kesimlerle işbirliği yapılması ilkesine uyulmuş, hem de Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulunun çeşitli yıllara ait raporlarında belirtilen önerilerin gereği yerine getirilmiştir.

Madde 5. – Maddede, Genel Kurulun, belli sayıdaki işçi, işveren, kamu yönetimi temsilcilerinden oluşacağı, Genel Kurulun toplanma zamanı ve şekli ile, Genel Kurula Ankara dışından katılacak üyelerin harcırahlarının kendi kurum ve kuruluşlarınca verileceğine açıklık getirilmiş, ayrıca, Genel Kurulun görev ve yetkileri de belirtilmiştir.

Madde 6. –Türkiye İş Kurumunun yürütme organı olan Yönetim Kurulunun oluşumu, görev ve yetkileri belirtilmiş, Yönetim Kurulu üyelerinde aranılacak nitelikler, üyelerin görev süreleri ve görevden alınma şartları maddede esas altına alınmış ve Yönetim Kurulunun toplantı ve karar sayısı ile başkan ve üyelerine yapılacak ödemeler maddede ayrıca gösterilmiştir.

Madde 7. – Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğünün: Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları ile merkez ve taşra teşkilâtından oluşacağı hüküm altına alınmıştır.

Maddede ayrıca;

Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcılarının görevleri ile Genel Müdürün temsil yetkisi ve bu yetkinin devri konusu,

2477 sayılı Kanun doğrultusunda Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcılarının atanmalarında aranacak öğrenim şartı ve atama usulü ile 1. Hukuk Müşaviri, Teftiş Kurulu Başkanı ve Daire Başkanlarının atama usulleri,

Kurumda atama yetkisinin, ilk dört dereceli kadrolardaki görevler için Yönetim Kuruluna, diğer kadrolardaki görevler için ise Genel Müdüre ait olduğu,

hüküm altına alınmıştır.

Madde 8. – Bu maddede Kurumun merkez teşkilâtını oluşturan hizmet birimleri ile görevleri belirtilmiştir.

Madde 9. – Kurumun otomasyona geçmekte olduğu göz önünde bulundurularak ve mevcut bürokratik işlemleri asgariye indirmek amacıyla taşrada koordinasyon hizmeti yürüten 12 Bölge Müdürlüğü kaldırılmakta, halen yürütme birimleri olan Şube Müdürlükleri ve Şefliklerden oluşan taşra teşkilâtının İl Müdürlükleri, Şube Müdürlükleri ve Şeflikler olarak yeniden örgütlenmesi ve bu suretle, İl düzeyinde etkin ve süratli hizmet verecek güçlü bir yapıya kavuşturulması öngörülmektedir.

Madde 10. – Bu maddede, 21.1.1946 tarih ve 4837 sayılı İş ve İşçi Bulma Kurumu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunda yer alan Mahallî Danışma Komisyonları yerine Kurum organları arasına alınan İl İstihdam Kurullarının nasıl oluşacağı, toplantı zamanları ve İl İstiham Kurulu üyelerinin görevleri açıklanmıştır.

Madde 11. – Kurumun, merkez ve taşra teşkilâtının her kademedeki yöneticilerinin sorumluluğu 3046 sayılı Kanunun 34 üncü maddesine uygun olarak belirlenmiş, ayrıca, Kurumun iş ve işçi bulmaya yaptığı aracılık dolayısıyla sorumlu tutulamayacağı, Yönetim Kurulu, Başkan ve üyeleri ile Kurum personelinin 765 sayılı Türk Ceza Kanununun uygulanması açısından memur sayılacağı belirtilmiştir.

Maddede ayrıca 3046 sayılı Kanunun 38 inci maddesine paralel olarak Genel Müdür ve her kademedeki yöneticilerin yetki devrine dair esaslar hüküm altına alınmıştır.

Madde 12. – Kurumun daha önce tabi olduğu 3460, 440 ve 2929 sayılı Kanunların yürürlükten kalkmış olması, yine Kurumun 233 sayılı Kanun Hükmündeki Kararnamenin kapsamı dışında kalması, öte yandan, 88 sayılı Uluslararası Sözleşmenin 9 uncu ve 1475 sayılı İş Kanununun 83 üncü maddesine istinaden iş ve işçi bulmaya ilişkin hizmetleri bir kamu görevi olarak yürütmesi karşısında, Kurum personelinin bu Kanun ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerine tabi olacağı belirtilmiştir.

Öte yandan, Kurumun, Uluslararası Sözleşmeler, İş Kanunu ve bu Kanun hükümlerine göre istihdamın geliştirilip yaygınlaştırılması ve işsizlikle mücadele gibi ülke ekonomisi için hayatî önem taşıyan konularda üstlendiği görevlerin istenilen düzeyde yürütülmesini sağlamak, özellikle, Kurumun görevleri arasında bulunan iş piyasası araştırmaları, iş ve meslek analizleri, iş ve meslek danışmanlığı, işe yerleştirme, meslekî eğitim ve meslekî rehabilitasyon hizmetlerini istenilen düzeyde yürütebilmek için Kurumun ihtiyaç duyduğu özel ehliyet ve liyakata sahip personel açığı, oluşturulan İstihdam ve Meslek Uzmanlığı unvanı ile kapatılmak istenmiştir.

Böylece, hukuk düzenimizin bir kaynağını teşkil eden 88 sayılı Sözleşmenin 9 uncu maddesindeki amir hüküm doğrultusunda, kariyer esasına dayalı İstihdam ve Meslek Uzmanı adı altında nitelikli personelin Kurumda görev yapmasına imkân sağlanmış olmaktadır.

Kurumun merkez ve taşra teşkilâtında sözleşmeli personel istihdam edilebilmesine imkân tanınmıştır.

Genel Müdürlükçe uygun görülen dört yıllık yükseköğrenim yapmış personele, bütün özlük haklarından faydalanmak, maaş ve ödeneklerini almak kaydıyla Kurumun çalışmaları ile ilgili alanlarda master ve sertifika programına katılma imkanı tanınmıştır.

Kurumun Ankara dışındaki icra, takip ve dava işleri için Genel Hükümlere göre vekalet akdi ile lüzum görülecek sayıda avukat çalıştırılabileceği esası getirilmiştir.

Maddede ayrıca, Kurum personeline fazla çalışma ücreti ve ikramiye verilmesi esası getirilmiştir.

Madde 13. – Bu maddede, Kurumun gelirleri sayılmıştır.

Madde 14 – 17. - Uluslararası alanda meydana gelen gelişmelere paralel olarak sürekli ve hızla değişen işgücü piyasasındaki işgücü taleplerinin süratle karşılanması ve işsizliğin azaltılması, uluslararası sözleşmelerin hayata geçirilmesi ve şu anda gayri resmî de olsa faaliyette bulunan danışmanlık firmalarının düzen ve disiplin altına alınarak denetlenebilmesi açısından Kurumun hizmetlerini tamamlar nitelikte özel istihdam bürolarının faaliyete geçirilmesini teminen bir yasal düzenlemeye ihtiyaç duyulmuş ve söz konusu büroların kuruluşuna izin verilmesine, iznin yenilenmesine ve faaliyet ve denetimine ilişkin esaslar 96 sayılı ILO Sözleşmesi hükümleri doğrultusunda düzenlenmiştir.

Böylece Türkiye İş Kurumu’nun iş ve işçi bulmadaki aracılık tekelini gereği gibi kulanmasına olanak bulamamasından doğan sakıncalar giderilmiş, işgücü piyasasının ihtyaçlarına cevap verilmiş ve Kurumun sınırlı da olsa rekabet içinde gelişmesine olanak sağlanmıştır.

Madde 18. – Bu maddede özürlü ve eski hükümlülere ilişkin para cezalarının Kuruma aktarılması ve kullanımına ilişkin hükümlere yer verilmiştir.

Madde 19. – Kamu ve özel kesim işyerlerine iş ve işgücü konularında, Kuruma bilgi verme zorunluluğu getirilmekte ve bu bilgilerin genel istihdam ve işsizlik sigortası çalışmalarından başka amaçla kullanılamayacağı ve açıklanamayacağı belirtilmektedir.

Ayrıca Kurumun idarî ve adlî merciler nezdindeki işlemlerinde belgelerinin geçerliliği ile ilgili ispat kolaylığı sağlamak amacıyla elektronik veya bilgi işlem ortamında işlem yapılması ve arşivleme esası getirilmiştir.

Madde 20. – 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ilgili maddelerinde değişiklik yapmak suretiyle İstihdam ve Meslek Uzmanlarının emsali kariyer uzmanların faydalandıkları malî haklardan istifade etmelerine imkan tanınmaktadır.

Madde 21. – Maddede, Genel Kadro ve Usulü Hakkındaki 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 1475 sayılı İş Kanununda ve diğer mevzuatta geçen İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğü ibaresinin Türkiye İş Kurumu olarak değiştirileceği belirtilmiştir.

Madde 22. – 14-15-16-17 nci maddelerdeki düzenlemeye paralel olarak 1475 sayılı İş Kanununun 2869 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi ile değişik 85 inci maddesinin 2 nci fıkrası yeniden düzenlenmiştir.

Madde 23. – Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin olarak düzenlenecek yönetmelikler açıklanmıştır.

Geçici Madde 1. – a) Bu Kanun uyarınca yapılacak düzenlemeler nedeniyle, kadro, unvan, sınıf ve derecesi kaldırılan veya değiştirilen personelin tüm malî ve sosyal hakları konusunda uygulanacak esaslar, kadro ve görev unvanları değişmeyenlerin atanmasına ilişkin usuller bu maddede belirtilmiştir.

b) Bu madde ile Kanunun yayımlandığı tarihte en az dört yıllık yüksekokul mezunu Kurum personeli için bir defaya mahsus olmak üzere ÖSYM tarafından yapılacak yazılı, Genel Müdülükçe oluşturulacak komisyon tarafından yapılacak sözlü sınavda başarılı olanların İstihdam ve Meslek Uzmanlığı kadrolarına, Kurumda en az üç yıllık hizmet süresini tamamlamamış olanların İstihdam ve Meslek Uzman Yardımcılığı kadrolarına atanacakları, yapılan bu sınavın yeterlik sınavı yerine geçeceği esası getirilerek Kurum personeline ayrı bir imkan tanınmıştır.

c, d) Bu Kanun ile yeniden düzenme yapılıncaya kadar birimlerin görevlerinin nasıl yapılacağı, bu Kanunda öngörülen yeni Yönetmelikler yürülüğe girinceye kadar mevcut Tüzük ve Yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunacağı ve Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu yürürlüğe girinceye kadar Genel Kurula katılacak Kurum çalışanlarının Bakan tarafından belirleneceği esasa bağlanmıştır.

e) Bu Kanun ile İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğü Türkiye İş Kurumu olarak yeniden düzenlendiğinden, İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğüne ait kadrolar ile taşınır ve taşınmaz mallar ve hakların Türkiye İş Kurmunu’na devredildiği belirtilmiştir.

f) Kurumun ilk Genel Kurul toplantısının altı ay içinde yapılacağı belirtilmiştir.

Madde 24. – Bu Kanunun yürürlüğe girmesiyle 21.1.1946 tarih ve 4837 sayılı İş ve İşçi Bulma Kurumu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile ek ve değişikliklerinin yürürlükten kaldırıldığı belirtilmiştir.

Madde 25 – 26. – Bu Kanunun yürürlük tarihi ile yürütme mercii belirtilmiştir.

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN (1/692)

TÜRKİYE İŞ KURUMU KANUNU TASARISI

BİRİNCİ KISIM

Türkiye İş Kurumu Kuruluş ve Görevleri

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Tanımlar ve Kurumun Görevleri

Amaç ve kapsam

MADDE 1. – Bu Kanun ile, istihdamın korunması, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve işsizliğin önlenmesi faaliyetlerinde bulunmak ve işsizlik sigortası hizmetlerini yürütmek üzere, Türkiye İş Kurumu kurulmuştur. Kurum görevlerini 25.8.1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanunu dışında kalan iş ve işçi isteyenleri de kapsayacak şekilde düzenler ve yürütür.

Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerde, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, kanunla kurulan fonlarda, kefalet sandıklarında, sosyal güvenlik kuruluşlarında, genel ve katma bütçelerin transfer tertiplerinden yardım alan kuruluşlarda, kamu iktisadî teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıklarında, il özel idareleri ve belediyelerle bunların kurdukları birlik ve müesseselerde aylık ve ücret alan ve işçi statüsünde çalışmayan memur, sözleşmeli personel ve geçici personelin istihdamı hakkında bu kanun hükümleri uygulanmaz.

Kurum, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının bağlı kuruluşu olan Sosyal Güvenlik Kurumu’nun ilgili kuruluşu olup, özel hukuk hükümlerine tabi, tüzel kişiliği haiz, idarî ve malî bakımdan özerk bir kamu kuruluşudur.

Kurum, 26.5.1927 tarihli ve 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanununa, 8.9.1983 tarihli ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa ve Sayıştay’ın vize, tescil ve denetimine tabi olmayıp, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu tarafından denetlenir. Kurumun malları 9.6.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile 1.3.1926 tarihli ve 765 sayılı Türk Ceza Kanunu bakımından devlet malı hükmünde olup, alacakları da Devlet alacağı derecesinde imtiyazlıdır. Kurum malları hakkında İcra ve İflas Kanununun iflasa ilişkin hükümleri uygulanmaz. Kurumun merkezi Ankara’dadır. Kısaca “İŞKUR” diye anılır.

Tanımlar

MADDE 2. – Bu Kanunda geçen;

Bakan : Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanını,

Bakanlık : Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,

Kurum : Türkiye İş Kurumunu,

Genel Müdür : Türkiye İş Kurumu Genel Müdürünü,

Genel Kurul : Türkiye İş Kurumu Genel Kurulunu,

Yönetim Kurulu : Türkiye İş Kurumu Yönetim Kurulunu,

Genel Müdürlük : Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğünü

ifade eder.

Kurumun görevleri

MADDE 3. – Kurumun görevleri şunlardır:

a) Genel istihdam politikalarının oluşturulmasına katkıda bulunmak,

b) İşgücü piyasasındaki ve mesleklerdeki durum ve gelişmeleri izlemek, bunlarla ilgili araştırmalar yapmak, yaptırmak, derlenen işgücü piyasası bilgileri ile ilgili istatistikleri yayınlamak, İş ve meslek analizleri yapmak, yaptırmak, meslekleri tanımlamak, Türk Meslekler Sözlüğü’nü hazırlamak,

c) İşgücü arz ve talebinin dengeli bir biçimde oluşmasını sağlamak amacıyla plan, proje ve programlar yapmak, işçi isteme ve iş aramanın düzene bağlanması yolunda gerekli çalışmaları yapmak, işgücünün yurtiçinde ve yurtdışında uygun oldukları işlere yerleştirilmelerine ve çeşitli işler için uygun işgücü bulunmasına ve yurtdışı hizmet akitlerinin yapılmasına aracılık etmek,

d) Özürlülerin, eski hükümlerin, terörden etkilenenlerin ve korunmaya muhtaç olanların istihdamlarına yardımcı olmak, özel istihdam projeleri uygulamak, özürlüler meslekî rehabilitasyon merkezleri kurmak, meslekî eğitim ve meslekî rehabilitasyon hizmetleri vermek,

e) İşgücü piyasasının nitelikli eleman ihtiyacını karşılamak üzere kayıtlı işsizlere ve işini kaybetme tehlikesi ile karşı karşıya bulunan işgücüne mesleğe hazırlık, meslek edindirme, meslek değiştirme ve meslek geliştirme eğitimi vermek, verdirmek, kendi işini kuracak işsizlere yönelik meslekî bilgi ve beceri kazandırma kursları düzenlemek, girişimcilik eğitimi ve iş kurma danışmanlık hizmeti vermek ve benzeri aktif işgücü programları uygulamak,

f) İşgücü hareketliliğini ve buna bağlı olarak istihdamı teşvik amacıyla ikâmet edilen belediyenin mücavir alanı dışında işe yerleştirilme imkanı bulunan Kuruma kayıtlı işsizlerin, iş görüşmeleri ile ilgili günlük zarurî giderleri dahil seyahat masraflarını bir defaya mahsus olmak üzere karşılamak,

g) Yangın, yer sarsıntısı ve su basması gibi doğal afetlerin meydana geldiği yerler ile işsizliğin yoğun olduğu yerlerde toplumsal denge, huzur ve dayanışmanın devamını sağlamak amacıyla aylık asgarî ücretin neti tutarında ödeme yapılmak ve sosyal sigorta himayesi sağlanmak suretiyle afetzedeler ile iki yıldan fazla işsiz olup, takip eden bir yıl boyunca da ikâmet edilen belediyenin mücavir alanında iş bulma imkanı bulunmayan Kuruma kayıtlı işsizler için finansmanı dış kaynaklı projelerden karşılanmak üzere en fazla altı ay süre ile toplum yararına çalışma programları uygulamak,

h) Gerektiğinde ihalelere katılmak suretiyle, bedel karşılığında ya da bedelsiz olarak yurtiçinde veya uluslararası düzeyde kurum ve kuruluşlara eğitim ve danışmanlık hizmeti vermek,

i) Meslek danışma merkezleri aracılığı ile mesleğe yöneltme faaliyetlerinde bulunmak, iş ve meslek danışmanlığı hizmeti sunmak, iş arama becerilerinin geliştirilmesine yönelik eğitim programları uygulamak, psikolojik danışmanlık hizmeti vermek,

j) İstihdamdaki işgücü ile ilk ve orta kademe yöneticileri için işyerlerinde eğitim seminerleri düzenlemek, işyerlerinin, işgücüne meslekî nitelik kazandırılması ve geliştirilmesine yönelik politikalar oluşturmalarına yardımcı olmak ve işyeri meslekî eğitim programları uygulamalarına gerektiğinde eğitici ve materyal desteği sağlamak suretiyle katkıda bulunmak,

k) Özel istihdam büroları ile ilgili olarak Kuruma verilen görevler ile Türkiye’de yabancı uyrukluların istihdamı konusunda Kuruma verilen görevleri yerine getirmek,

l) Uluslararası kuruluşların çalışma hayatına ilişkin olarak aldıkları kararları izlemek, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’nin taraf olduğu Kurumun görev alanına giren ikili ve çok taraflı anlaşma, sözleşme ve tavsiye kararlarını uygulamak,

m) 25.8.1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanunu ile Kuruma verilen görevler ile diğer kanun, tüzük ve yönetmeliklerle verilen görevleri yerine getirmek; kurum hizmetlerinin tanıtımını yapmak.

İKİNCİ BÖLÜM

Kurumun Organları

Organlar

MADDE 4. – Kurum aşağıdaki organlardan oluşur:

a)Genel Kurul,

b) Yönetim Kurulu,

c) Genel Müdürlük,

d) İl İstihdam Kurulları

Genel Kurul ve görevleri

MADDE5. – Genel Kurul, Bakanın veya görevlendireceği kişinin başkanlığında;

İçişleri, Dışişleri, Maliye, Millî Eğitim, Bayındırlık ve İskân, Ulaştırma, Tarım ve Köyişleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Enerji ve Tabiî Kaynaklar ve Orman Bakanlıkları ile Hazine Müsteşarlığı, Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu, Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı, Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı, Özürlüler İdaresi Başkanlığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, Bağ-Kur ve Kurumdan iştirak edecek birer,

Üye sayıları itibariyle en fazla üyeye sahip ilk üç sıradaki İşçi Konfederasyonlarınca belirlenecek yedi, üye sayısı itibariyle en fazla üyeye sahip İşveren Konfederasyonunca belirlenecek yedi, Türkiye Ticaret Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliğinden dört, Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonundan üç, Türkiye Ziraat Odaları Birliğinden bir, Yükseköğretim Kurulunca görevlendirilecek İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik ile Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri dallarında uzman iki, Kurum çalışanlarının en fazla temsil edildiği Kamu Görevlileri Sendikası tarafından, Kurum personeli arasından seçilecek iki, seçilme usul ve esasları çıkarılacak yönetmelikle tespit edilen yurt dışında çalışan Türk işçilerini temsilen Bakanlıkça belirlenecek iki temsilci olmak üzere 50 üyeden oluşur.

Genel Kurul üyeleri üç yıl süre ile görev yaparlar. Herhangi bir nedenle bu görevleri sona erenlerin yerlerine kalan süreyi tamamlamak üzere Genel Kurula üye veren birimlerce yeni üyeler görevlendirilir. Seçimle gelenlerin yerlerine de kalan süreleri tamamlamak üzere yedekleri çağrılır. Genel Kurul üç yılda bir en geç mayıs ayı sonuna kadar Bakanın çağrısı üzerine olağan toplantısını yapar. Ayrıca, Bakanın gerekli görmesi halinde olağanüstü toplantıya çağrılabilir. Genel Kurula Ankara dışından katılacaklara harcırahları, bağlı oldukları kurum ve kuruluşlarca kendi mevzuatları çerçevesinde ödenir.

Genel Kurulun görevleri; Devletin ekonomik ve sosyal politikası çerçevesinde istihdam ile ilgili sorunları inceleyerek, millî istihdam politikasının oluşturulmasına yardımcı olmak, istihdamın korunması, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve işsizliğin önlenmesini sağlayacak tedbirleri belirlemek ve önerilerde bulunmak, Devletin ekonomik ve sosyal politikası çerçevesinde plan ve yıllık programlara göre Kurumun görevlerini geliştirici tedbirleri belirlemek ve önerilerde bulunmak, Bakanlıkça değerlendirilmesi istenilen konular ile Kurumun çalışmalarını ilgilendiren faaliyet raporları hakkında görüşünü bildirmektir.

Genel Kurul görüşmelerinin sonuçları raporla tespit edilir, bu raporlar Bakanlığa, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kuruluna ve Kuruma tevdi edilir.

Yönetim Kurulunun teşkili; görev ve yetkileri

MADDE 6. – Yönetim Kurulu; Kurumun en yüksek yönetim, karar, yetki ve sorumluluğa sahip organı olup, Genel Müdürün Başkanlığında, Genel Müdür Yardımcısı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının önerisi üzerine müşterek kararla atanan bir temsilci ile en çok üyeye sahip işçi konfederasyonundan ve işveren konfederasyonundan seçilen birer üyeden oluşur. Yönetim Kurulu üyelerinin görev süresi üç yıldır. Görev süresi biten üyeler tekrar atanabilirler veya seçilebilirler. Süreleri biten üyeler, yeni üyeler göreve başlayıncaya kadar görevlerine devam ederler. Görev süresi içinde herhangi bir nedenle yönetim kurulu üyeliği sona erenlerin yerlerine aynı usulle bir ay içinde yenileri atanır veya seçilir. Bu şekilde göreve gelenler, yerlerini aldıkları üyenin görev süresini tamamlarlar. Yönetim Kurulu üyelerinin, Devlet memurluğuna atanabilme şartlarını taşımaları ve siyasî parti organlarında görevli bulunmamaları, ayrıca atama ile gelecek üyelerin en az lisans düzeyinde öğrenim yapmış olmaları zorunludur.

Yönetim Kurulu, başkanın daveti üzerine ayda iki defadan az olmamak üzere, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Kararlar çoğunlukla alınır. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır. Toplantılara iştirak eden Yönetim Kurulu başkan ve üyelerine, bu görevleri nedeniyle 22.1.1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 34 üncü maddesine göre Kamu İktisadî Teşebbüsleri Yönetim Kurulu başkan ve üyelerine ödenen miktarda aylık ücret ödenir. Toplantıya katılmayan üyelerin ücretlerinden, Yönetim Kurulu Yönetmeliğine göre kesinti yapılır.

Genel Müdür ve Yönetim Kurulu üyeleri ile Genel Müdür Yardımcıları kendilerine, eş ve çocuklarına ait malvarlıklarını göreve başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde ve izleyen her takvim yılının en geç Mart ayı sonuna kadar, 19.4.1990 tarihli ve 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununda belirtilen diğer usul ve esaslara uygun olarak Kuruma bildirmek zorundadırlar. Görevleriyle ilgili işledikleri bir fiil nedeniyle haklarında ceza davası açılmış bulunan Yönetim Kurulu üyeleri, Bakan tarafından geçici olarak görevlerinden uzaklaştırılabilir. Genel Müdür ve Yönetim Kurulu üyeleri, tek başlarına veya birlikte Kurum kaynaklarını tehlikeye düşürdüklerinin veya Kurumu zarara uğrattıklarının yargı kararı ile tespiti halinde, verdikleri zarardan malvarlıkları ile müştereken ve müteselsilen sorumludurlar.

Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri şunlardır:

a) Genel Müdürlükçe hazırlanan Kurumun yıllı iş programı ve bütçesi hakkında öneriler ile bütçenin bölümleri arasındaki ödenek aktarılması ve ek ödenek alınması hususundaki önerileri görüşerek Bakanlığın onayına sunmak, bütçe bölümlerinin maddeleri arasında ödenek aktarmalarını yapmak, Bilançoyu ve faaliyet raporunu inceleyip, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kuruluna ve Bakanlığa sunmak; Genel Müdürlükçe hazırlanacak kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük ve yönetmelik tasarılarını inceleyerek Bakanlığa sunmak,

b) Kurumun çalışmaları ile ilgili raporları Genel Kurulun bilgisine sunmak,

c) İl İstihdam Kurullarının raporlarını inceleyip değerlendirmek ve Genel Müdürlüğe önerilerde bulunmak,

d) Yüksek Denetleme Kurulu Raporları hakkında Kurumun cevaplarını içeren raporu incelemek ve gereği için karar vermek,

e) Özel istihdam bürolarının faaliyetlerine ilişkin izin verilmesi ve iznin yenilenmesi talepleri ile verilen izinlerin iptali konularında karar vermek,

f) Kurumun yurt içinde veya uluslararası düzeyde kurum ve kuruluşlara vereceği eğitim ve danışmanlık hizmetlerinden hangilerinin bedelsiz olacağına ve Kurum hizmetleri karşılığında gerektiğinde işverenden katkı payı alınması ile miktarına karar vermek,

g) Kurumun merkez ve taşra teşkilâtı birimlerinin kurulmasına ve gerek görülen değişikliklerin yapılmasına karar vermek ve uygulamak; Genel Müdürün önerisi üzerine, özel kanunlarda yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla Kurumun ilk dört dereceli kadrolarına atamalar yapmak ve Kurum adına imza yetkisi verilecek personeli belirlemek; Kurum personelinin eğitimi amacıyla kurslar ve seminerler düzenlenmesi, yurt içinde veya yurt dışında öğrenim ve eğitim yapacakların seçilmesine ilişkin önerileri inceleyip karara bağlamak,

h) Kurumda çalıştırılacak yabancı uzmanların sözleşme şartları ile sözleşmeye konu olacak projelerini inceleyip onaylamak, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’nin taraf olduğu ikili ve çok taraflı anlaşmalar çerçevesinde Kurumun görev alanına giren konularda çeşitli yabancı kuruluşlarla gerçekleştirilecek ortak projeler ile bu kuruluşlarca yapılan projeleri inceleyip onaylamak,

i) Kurum adına her türlü hizmet satın alınması, taşınır ve taşınmaz mal edinilmesi, inşaat yaptırılması, bunların idaresi ve satılması veya kuruma ait binaların, hizmet binası, lojman, misafirhane, eğitim tesisi, kreş, huzurevi ve benzeri hizmet ve sosyal amaçlara tahsisi hakkındaki önerileri inceleyip karara bağlamak,

j) Her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranında miktarı arttırılmak üzere 2000 yılı için belirlenen ve bedeli elli milyar liradan fazla olan sözleşmeler ve yapılacak işler hakkında karar vermek,

k) Kovuşturulmasında Kurum için yarar görülmeyen dava ve icra kovuşturmalarının açılmaması, henüz dava ve icra kovuşturması haline gelmemiş olan uyuşmazlıkların uzlaşma yoluyla çözümlenmesi ve bunlara ait paraların terkini önerilerini, kurum için yarar görülmeyen hallerde dava ve icra kovuşturmalarından vazgeçilmesi, kanun yollarına başvurulmaması, bunlara ait para ve malların terkini, kurum leh ve aleyhine açılmış dava ve icra kovuşturmalarının uzlaşma yoluyla çözümü hakkındaki önerileri karara bağlamak,

l) Genel Müdür ve Yönetim Kurulu üyelerinin başkaca önerilerini inceleyip karara bağlamak,

m) Bu Kanunla verilen diğer görevleri yapmak.

Yönetim Kurulu (k) bendinde belirtilen görev ve yetkilerini Genel Müdüre devredebilir.

Genel Müdürlük

MADDE 7. – Genel Müdürlük, Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları ile merkez ve taşra teşkilâtından oluşur.

Genel Müdür, Genel Kurulun önerilerini dikkate alarak Yönetim Kurulu kararları ile Kurum mevzuatı doğrultusunda bütün işleri yürütür. Kurumun faaliyet alanına giren konularda diğer kuruluşlarla işbirliği ve koordinasyonu sağlar, idarî ve adlî merciler ile üçüncü şahıslara karşı kurumu temsil eder. Temsil yetkisini gerektiğinde genel hükümlere göre devredebilir. Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanacakların, en az dört yıllık yüksek öğrenim yapmış olmaları gerekir. Genel Müdür Yardımcıları, Teftiş Kurulu Başkanlığı ve Hukuk Müşavirliği hariç Kurum birimlerinin yönetim ve koordinasyonunda Genel Müdüre yardımcı olurlar. Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcısı, Teftiş Kurulu Başkanı, 1. Hukuk Müşaviri ve Daire Başkanı müşterek karar ile atanır. Müşterek karar ile atanması gerekenler dışında kalan 1-4 dereceli kadrolara atanacak personel Genel Müdürün teklifi ve Yönetim Kurulunun onayı ile atanırlar. Bunun dışındaki Kurum personeli Genel Müdür tarafından atanır. Kurum avukatının bulunmadığı yerlerde ve zamanlarda bunlara ait görevlerin yerine getirilmesinde; Genel Müdür, icra ve yargı mercileri nezdindeki temsil yetkisini uygun göreceği bir kurum personeline devredebilir.

Merkez teşkilâtı

MADDE 8. – Kurumun merkez teşkilâtı, ana hizmet birimleri ile danışma ve denetim birimleri ve yardımcı birimlerden oluşur.

a) Ana hizmet birimleri

1) İşgücü Yetiştirme Dairesi Başkanlığı

İşgücü Yetiştirme Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

Kurumun meslekî rehabilitasyon çalışmalarının genel esaslarını tespit etmek, bu konudaki çalışmaları programlamak, uygulanmasını sağlamak, mesleğe hazırlık, meslek edindirme, meslek değiştirme ve meslek geliştirme eğitimi vermek, verdirmek, iş analizi çalışmalarını yapmak, yaptırmak, Türk Meslekler Sözlüğünü hazırlamak, mesleğe yöneltme sistemini tedricen genişletip büyütmek, rehberlik hizmetini vermek ve geliştirmek, istihdam ve danışmanlık hizmetleri sunmak, iş arama becerileri eğitim programları uygulamak, girişimcilik eğitimi ve iş kurma danışmanlık hizmeti verilmesini sağlamak, özürlüler meslekî rehabilitasyon merkezi çalışmalarını düzenlemek, en fazla altı ay süre ile toplum yararına çalışma programları düzenlemek, istihdamdaki işgücü ile ilk ve orta kademe yöneticileri için işyerlerinde eğitim seminerleri düzenlemek, işyerlerinin eğitim politikaları geliştirmelerine yardımcı olmak, işyeri meslekî eğitim programları uygulamalarına gerektiğinde eğitici ve materyal desteği sağlamak, Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

2) İstihdam Dairesi Başkanlığı

İstihdam Dairesi Başkanlığının görevleri şunladır:

İşgücü piyasasındaki ve mesleklerdeki durum ve gelişmeleri izlemek, bunlarla ilgili araştırmalar yapmak, yaptırmak, derlenen işgücü piyasası bilgilerini yayınlanır hale getirmek, işgücü arz ve talebinin dengeli bir biçimde oluşmasını sağlamak amacıyla plan, proje ve programlar yapmak, işçi isteme ve iş aramanın düzene bağlanması yolunda gerekli çalışmaları yapmak, işgücünün yurtiçinde ve yurtdışında uygun oldukları işlere yerleştirilmelerine ve çeşitli işler için uygun işgücü bulunmasına ve yurtdışı hizmet akitlerinin yapılmasına aracılık etmek, özürlülerin, eski hükümlülerin, terörden etkilenenlerin ve korunmaya muhtaç olanların istihdamlarına yardımcı olmak, özel istihdam projeleri uygulamak, işgücünün seyyaliyetini ve istihdamını teşvik amacıyla, ikâmet edilen belediye mücavir alan sınırları dışında işe yerleştirme imkanı bulunan kayıtlı işsizleri belirlemek, bunların uygun oldukları açık işlere gönderilmelerinde günlük zarurî giderleri dahil seyahat masraflarının karşılanması uygulamasını yürütmek, yabancı uyrukluların Türkiye'de istihdamı konusunda Kuruma verilen görevleri yapmak, Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

3) İşsizlik Sigortası Dairesi Başkanlığı

İşsizlik Sigortası Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

İşsizlik sigortası fonuna aktarılan işçi, işveren ve devlet katkılarının Fon Yönetim Kurulu kararları çerçevesinde değerlendirilmesine ilişkin işlemleri yürütmek, işsizlik sigortası primlerinin kişi bazında kaydını tutmak, işsizlik ödeneği ödenmesine ilişkin her türlü işlemi yapmak, hastalık ve analık sigortası primlerinin Sosyal Sigortalar Kurumuna yatırılmasını sağlamak, işsizlere yönelik meslekî eğitim tedbirleri ile ilgili işlemleri yapmak, 25.8.1999 tarihli ve 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun uygulanması ile ilgili olarak, Kanunla verilen diğer görevleri yapmak, Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

4) Özel İstihdam Büroları Dairesi Başkanlığı

Özel İstihdam Büroları Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

Gerekli şartları taşıyan özel istihdam bürolarına izin verilmesine, izinlerin uzatılmasına ve iptaline ilişkin işlemleri yürütmek, özel istihdam bürolarınca Kuruma verilmiş olan teminat mektuplarının muhafazası ve gerektiğinde iadesi ile ilgili işlemleri yapmak, özel istihdam bürolarınca Kuruma bildirilen istatistiki verileri değerlendirmek, özel istihdam bürolarınca işverenlerden ve yönetmelikle belirlenecek bazı meslek sahipleri ile üst düzey yöneticilerinden alınacak ücretler ve Kuruma ödenmesi gereken masraf karşılıkları konularında gerekli çalışmaları yapmak, tüm uygulamaya ilişkin kayıt tutmak, Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

5) Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı

Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

Türkiye ile Avrupa Birliği ülkeleri arasında işgücünün serbest dolaşımı ile Avrupa Birliği üyesi ülkelerde istihdam ve işsizlikle ilgili gelişmeleri izlemek, bu alanda Kuruma düşen çalışmaları yapmak ve bu konu ile ilgili gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak, ikili işgücü anlaşmaları ile Kurumu ilgilendiren diğer anlaşmaların uygulanmasına ilişkin gelişmeleri değerlendirmek, Türk işgücü çalıştırmak isteyen ülkeleri tespit etmek ve yabancı ülkelerdeki emek-yoğun yatırımları takip etmek, çalışma hayatı, istihdam ve işgücü ile ilgili olarak Kurumu ilgilendiren yabancı mevzuatı tarayıp incelemek, yurt dışı istihdam hizmetlerine ilişkin olarak Kuruma düşen görevler konusunda araştırmalar yapmak, Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

b) Danışma ve denetim birimleri

1) Teftiş Kurulu Başkanlığı

Teftiş Kurulu Başkanlığının görevleri şunlardır:

Kurum merkez ve taşra birimlerinin her türlü faaliyet ve işlemleriyle ilgili olarak teftiş, inceleme ve soruşturma işlerini yürütmek, Kurumun Kuruluş Kanunu ile İş Kanunu hükümlerine göre kamu ve özel bütün işyerlerinde Kurum çalışmaları ile ilgili kayıt, evrak ve diğer işlemleri tetkik ve teftiş etmek, Kurumun amaçlarını daha iyi gerçekleştirmek, mevzuata, plan ve programa uygun çalışmasını temin etmek amacıyla, inceleme ve denetleme sonucu ortaya çıkan aksaklıkları giderici tedbirlere ilişkin gerekli teklifleri hazırlamak ve Genel Müdüre sunmak, Genel Müdür tarafından verilen ve mevzuatta öngörülen benzeri görevleri yapmak.

2) Hukuk Müşavirliği

Hukuk Müşavirliğinin görevleri şunlardır:

Genel Müdürlük ve diğer birimlerden sorulan hukukî konular ile hukukî, malî, idarî ve cezaî sonuçlar doğuracak işlemler hakkında görüş bildirmek, Kurumun menfaatlerini koruyucu, anlaşmazlıkları önleyici hukukî tedbirleri zamanında almak, anlaşma ve sözleşmelerin bu esaslara uygun olarak yapılmasına yardımcı olmak, Kurum memurları hakkında veya diğer konularda düzenlenen ve Genel Müdür tarafından havale edilen inceleme ve soruşturma raporlarını inceleyerek mevzuat gereği kovuşturmalarla ilgili işlemleri yapmak, Kurum görüşü istenen veya Kurumca hazırlanan kanun, tüzük ve yönetmelik taslaklarını hukukî açıdan inceleyerek görüşlerini bildirmek, Kurumun taşra teşkilâtındaki dava ve icra takip işlemlerini merkezden veya yerinde takip etmek, Genel Müdürlükçe gerekli görüldüğünde, ilgili merkez teşkilâtının görüşlerini de alarak ihbarname, ihtarname düzenlemek veya bunlara karşı cevap vermek, adlî, idarî davalar ile icra takiplerinde mahkemeler, hâkimler, icra daireleri ile dava ve icra işleriyle ilgili sair merciler nezdinde, Genel Müdürlüğü temsil etmek, Genel Müdür tarafından verilen ve mevzuatta öngörülen benzeri görevleri yapmak.

3) Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı

Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

Kurumun hizmet ve görevlerini ilgilendiren konularda inceleme ve araştırmalar yapmak ve bu konuda raporlar düzenlemek, Kuruma Hükümet programı, kalkınma planları, yıllık programlar, Bakanlar Kurulu Kararları ve millî güvenlik siyaseti çerçevesinde verilen emir ve görevlerin yerine getirilmesi için çalışma esaslarını tespit etmek, uzun vadeli planlarla, kalkınma planlarında ve yıllık programlarda öncelikle yer alması gerekli görülen hizmet ve tedbirlerin ve bunlarla ilgili temel politikaların bilimsel araştırma esaslarına göre tespitini sağlamak, Kurumun yıllık çalışma programını ve yıllık çalışma raporunu hazırlamak, Kurumun organizasyon ve metot hizmetlerini yürütmek, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kuruluna verilecek cevabi raporları hazırlamak, Kurumun basın ve yayın kuruluşları ile ilişkilerini düzenlemek ve faaliyetlerinin tanıtımını yapmak, Kurum içi koordinasyonu sağlamak, Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

c) Yardımcı birimler

1) Personel ve Eğitim Dairesi Başkanlığı

Personel ve Eğitim Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

Kurumun insan gücü planlanması ve personel politikasıyla ilgili çalışmaları yapmak, personel sisteminin geliştirilmesiyle ilgili tekliflerde bulunmak, Kurum personelinin, atama, özlük, emeklilik ve benzeri işlemlerini yürütmek, personele verilecek eğitim planını hazırlamak, hizmet öncesi ve hizmet-içi eğitim programlarını düzenlemek ve uygulamak, Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

2) Muhasebe ve Malî İşler Dairesi Başkanlığı

Muhasebe ve Malî İşler Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

Kurumun hizmet ve faaliyetlerinin ekonomik ve etkin bir şekilde yerine getirilmesini sağlayacak bütçeyi hazırlamak, yetkili organlara sunmak ve uygulamasını takip etmek, bağlı birimlerin ödenek ve para taleplerini karşılamak, gerektiğinde ek bütçe talebinde bulunmak, gerçek ve tüzel kişilerden alınan teminatları muhafaza etmek, Genel Müdürlük hesaplarının kayıtlarını tutmak, takip etmek, değerlendirmek, borç ve alacaklarını takip etmek, tahsilini ve ödemesini sağlamak, personelin her türlü ödemelerini yapmak, yasal kesintilerini süresi içinde ilgili Kurum ve kuruluşlara yatırmak, taşra birimlerinin muhasebe uygulamalarını takip etmek ve değerlendirmek, gerektiğinde yerinde kontrol etmek ve eğitim vermek, aylık, yıllık geçici ve kesin mizanları ve yıl sonunda da bilançoyu çıkarmak ve yetkili organlara sunmak, Kurum tarafından verilen hizmetlerle ilgili olarak alınacak masraf karşılıkları teklifini ilgili birimlerden alacağı görüşler doğrultusunda Bakanlık onayına sunmak, uygulamasını takip etmek, Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

3) Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

Kurumun bütün hizmet ve işlemlerinin genel ve Kurum mevzuatı çerçevesinde, verimlilik ilkelerine uyulmak suretiyle hızlı ve doğru sonuç alınacak şekilde bilgisayar destekli olarak yürütülmesini sağlayacak çalışmaları yapmak, bilgi işlem çalışmaları için gerekli olan iş akış ve organizasyonunu düzenlemek, yerleşim planı yapmak, standart ve yöntemleri belirlemek, gerekli analiz ve tasarı çalışmalarını yapmak, uygulama programlarını geliştirerek test etmek, işletime alınması ve gereksinimler doğrultusunda güncelleştirilmesini sağlamak, mevcut bilgisayar donanım, yazılım ve iletişim alt yapısının sürekli çalışabilirliğini sağlamak, performans artırıcı faaliyetlerde bulunmak, bilgilerin ihtiyaç duyan kişi ve birimlere istenilen biçimde iletilmesini sağlamak, Kurumun hizmetlerine ilişkin istatistiksel verileri toplamak, değerlendirmek ve yayınlamak, Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

4) İdarî İşler Dairesi Başkanlığı

İdarî İşler Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

Merkez ve taşra teşkilâtı için, gerekli araç, gereç ve malzemenin temini, bakım onarım, vergi, sigorta ile demirbaş ve terkin işlemlerini yürütmek, ihtiyaç duyulan bina ve arazinin kiralanma, satın alma, kamulaştırma, onarım, tamirat, tadilat işlemlerini yapmak, projelendirmek ve kontrol etmek, sağlık hizmetleri sosyal tesislerin işletilmesi, tabldot, personel taşımacılığı, lojman, misafirhane, kreş gibi sosyal faaliyetlerle ilgili işlemleri yürütmek, Kurumun her türlü evrak, arşiv, basım ve haberleşme işlemlerini yürütmek, merkez birimlerinin, aydınlatma, ısıtma, korunma, temizlik ve araç sevk işlemlerini yürütmek, Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

5) Savunma Uzmanlığı

Savunma Uzmanlığının görevleri şunlardır:

Kurumun seferberlik ve savaş hali hazırlıklarını, topyekûn sivil savunma hizmetleri çerçevesinde verilen görevleri, kendi konularında ayrı mevzuatları bulunan planlama faaliyetlerini, alarm tedbirlerinden kaynaklanan görevleri koruyucu güvenlik hizmetlerini ilgili kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve talimatlarda belirtilen esaslara göre yapmak, uygulanmasını sağlamak, kontrol ve koordine etmek, Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları tarafından verilen ve mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

Taşra teşkilâtı

MADDE 9. – Kurumun taşra teşkilâtı; İl düzeyinde kurulacak İl Müdürlüklerinden ve gerekli görülen ilçelerde kurulacak Şube Müdürlükleri veya Şefliklerden oluşur. İl Müdürlükleri, Şube Müdürlükleri ve Şeflikler; Kurumun İl ve İlçelerdeki temsilcileridir.

İl istihdam kurulları ve görevleri

MADDE 10. – İl İstihdam Kurulları, İllerde Valinin veya görevlendireceği bir Vali Yardımcısının başkanlığında, Belediye Başkanı veya görevlendireceği bir üst düzey temsilci, İl Millî Eğitim Müdürü, Sanayi ve Ticaret İl Müdürü, Kurum İl Müdürü, İl Ticaret ile Sanayi Odası Başkanı veya görevlendirecekleri birer temsilci, İl Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği Başkanı veya görevlendireceği bir temsilci, Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi başkanlığından bir temsilci, bir üniversite öğretim üyesi, Valinin, İlin istihdam yapısını dikkate alarak görevlendireceği diğer Kamu İl Müdürleri ile en çok üyeye sahip İşçi ve İşveren Konfederasyonlarının birer temsilcisinden oluşur. İl İstihdam Kurulları her yıl Kasım ayı içinde olağan toplantısını yapar. Başkanın çağrısı üzerine her zaman olağanüstü toplantı yapabilir. Kurulun sekretarya görevi Kurum İl Müdürlüklerince yerine getirilir.

İl İstihdam Kurullarının görevleri: İl düzeyinde istihdamı koruyucu, geliştirici ve işsizliği önleyici tedbirleri saptamak, İl istihdam politikasının oluşturulmasına yardımcı olmak, işgücü yetiştirme etkinliklerini yönlendirmek üzere yerel düzeyde geçerli olacak ilke ve politikaları belirlemek ve önerilerini Kuruma bildirmek, Kurum İl Müdürlüğü tarafından hazırlanan yıllık işgücü eğitim planlarını inceleyerek varsa gerekli değişiklikleri yaptıktan sonra Kuruma bildirmek, eğitim planı uygulaması ile ilgili olarak yöredeki işgücü yetiştirme ve istihdam etkinliklerini izleyip değerlendirmek ve değerlendirme raporlarını Kuruma göndermektir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Sorumluluk ve Yetki Devri

Sorumluluk ve yetki devri

MADDE 11. – Kurumun merkez ve taşra teşkilâtının her kademedeki yöneticileri, yükümlü bulundukları görevleri, mevzuata uygun olarak yürütmekten bir üst kademeye karşı sorumludurlar. Genel Müdür ve her kademedeki Kurum yöneticileri, sınırlarını açıkça belirtmek şartıyla, yetkilerinden bir kısmını astlarına devredebilirler. Ancak, yetki devri yetkiyi devredenin sorumluluğunu kaldırmaz.

Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri ile Kurum personeli sorumlulukları açısından 1.3.1926 tarihli ve 765 sayılı Türk Ceza Kanununun tatbikinde memur sayılırlar, bunlar hakkında 2.12.1999 tarihli ve 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkındaki Kanun hükümleri uygulanmaz.

Kurum iş ve işçi arayanların isteklerini karşılayamamaktan ve hizmet akdi yapılmasına aracılık ettiği hallerde, tarafların ileri sürecekleri zarar ve ziyandan sorumlu değildir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Personel Statüsü ve Kurum Gelirleri

Personel statüsü

MADDE 12. – Kurum personeli, Kurum hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlere atanan kadrolu kişiler ile sözleşmeli personelden oluşur. Kurumun Personel Kanunu çıkarılıncaya kadar, Kurum personeli hakkında bu Kanun ile 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri 10.2.1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu ve 8.5.1949 tarihli ve 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır.

Kurum; özel bilgi ve ihtisas gerektiren iş ve hizmetler için sözleşme ile personel istihdam edebilir. Bu şekilde çalıştırılacakların unvanı, adedi, nitelikleri, ücret ve diğer malî hakları ile çalıştırılma usul ve esasları Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığının görüşü üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenir. Sözleşme ile çalıştırılacaklara ödenecek ücret 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre çalıştırılan sözleşmeli personel için belirlenen tavan ücretin 3 katını geçemez.

Hukuk Müşavirliğinde çalışanlar hakkında 2.2.1929 tarihli ve 1389 sayılı Devlet Davalarını İntaç Eden Avukat ve Saireye Verilecek Ücreti Vekâlet Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Kurum, Ankara dışındaki icra, takip ve dava işleri için Genel Hükümlere göre vekâlet akdi ile lüzum görülecek sayıda avukat çalıştırabilir.

Kurum, merkez ve taşra teşkilâtında İstihdam ve Meslek Uzmanı çalıştırabilir. 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilen şartlara sahip, Kurumun ihtiyaç duyduğu alanlarda en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olanlar arasında yapılacak özel yarışma sınavı sonucunda başarılı bulunanlar, İstihdam ve Meslek Uzman Yardımcısı kadrolarına atanırlar. İstihdam ve Meslek Uzman Yardımcılığına atananlar, bu görevde en az üç yıl çalışmak ve olumlu sicil almak kaydıyla açılacak yeterlilik sınavında başarılı olmaları ve İngilizce, Almanca ve Fransızca dillerinden birini Kamu Personeli Dil Sınavında en az (C) düzeyinde başarmış bulunmaları halinde İstihdam ve Meslek Uzmanı unvanını alırlar. Yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınava girmeyenler, üst üste iki defa yapılacak sınavda başarılı olamayanlar ve olumlu sicil alamayanlar bu unvanlarını kaybederler ve durumlarına uygun başka kadrolara nakledilirler.

En az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olan Kurum personelinden Genel Müdürlükçe uygun görülenlere Kurum çalışmaları ile ilgili alanlarda Master programına veya dört aya kadar Sertifika programına katılmaları halinde program süresince izin verilebilir. Bu kimseler bütün özlük haklarından faydalanmaya, maaş ve ödeneklerini almaya devam ederler.

Fazla çalışma gerektiren her türlü Kurum işleri için çalışma saatleri dışında görevlendirilecek Kurum personeline (1, 2, 3 üncü derece yönetici kadrolarında bulunanlar dahil) fazla çalışma yaptırılabilir. Yapılacak fazla çalışma ücreti ve fazla çalışmanın yaptırılması ile ilgili hususlar Kurum Yönetim Kurulu kararı ve Bakanlığın önerisi üzerine Bakanlar Kurulunca tespit edilir.

Kurumda fiilen çalışan personele her yıl için, 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda tanımlanan aylıklarının (ek gösterge dahil) brüt tutarında iki ikramiye verilir, ikramiyenin tarihlerini belirlemeye Yönetim Kurulu yetkilidir.

Kurum gelirleri

MADDE 13. – Kurumun gelirleri şunlardır:

a) Her yıl Bakanlık bütçesine Kuruma yardım amacıyla konulan ödenek,

b) Özel istihdam bürolarının faaliyete geçmeleri konusunda verilen izinle ilgili işlemler için alınan masraf karşılıkları ile 25.8.1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanununun 21 inci maddesine göre İşçi Çalışma ve Kimlik Karnelerinden elde edilecek gelirler ve aynı Kanunun 84 üncü maddesinin 8.5.1985 tarihli ve 3199 sayılı Kanunla değişik 2 nci fıkrası gereğince Kuruma ödenecek masraf karşılıkları,

c) Yurt içinde veya uluslararası düzeyde kurum ve kuruluşlara verilecek eğitim ve danışmanlık hizmetlerinden alınacak bedel ile Kurum hizmetleri karşılığında işverenlerden alınacak katkı payı,

d) 25.8.1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanununun 98 inci maddesinin 21.10.1998 tarihli ve 4382 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi ile değişik (C) bendi uyarınca Kuruma aktarılan idarî para cezaları ile bu Kanun gereğince özel istihdam bürolarından alınan idarî para cezaları,

e) Kurumun taşınır ve taşınmaz mallarından elde edilen gelirler,

f) Kuruma yapılacak bağışlar ile diğer gelirler.

Kurum hesap dönemi olarak takvim yılı esas alınır.

İKİNCİ KISIM

Özel İstihdam Büroları, Çeşitli Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Özel İstihdam Büroları

Özel istihdam bürolarının kurulması, izin verme ve yenileme masraf karşılığı ve denetim

MADDE 14. – İş arayanların elverişli oldukları işlere yerleştirilmeleri ve çeşitli işler için uygun işçiler bulunmasına aracılık etme görevi Kurum ve bu amaçla gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulan özel istihdam bürolarınca yapılır. Özel istihdam büroları, Kurumdan izin almak kaydıyla yurt içi iş ve işçi bulma faaliyetlerinde bulunabilirler. Kamu kurum ve kuruluşlarına işçi yerleştirme faaliyeti için özel istihdam bürolarına izin verilemez.

Özel istihdam bürolarının iş ve işçi bulma faaliyetlerine izin verilebilmesi için talepte bulunan gerçek kişiler ile tüzel kişileri idare, temsil ve ilzama yetkili kişilerin;

a) Türk vatandaşı ve en az lisans düzeyinde öğrenim görmüş olmaları, müflis veya konkordato ilan etmiş olmamaları,

b) Taksirli suçlar ve aşağıda sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere, ağır hapis veya altı aydan fazla hapis cezası almış veyahut affa uğramış olsalar bile devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmî ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, kara para aklama veya devlet sırlarını açığa vurma, vergi kaçakçılığı suçlarından dolayı hükümlü bulunmamaları,

c) Güvenilir bir malî bünye ile iş ve işçi bulma faaliyetlerini gerçekleştirebilecek ölçüde yönetim, nitelikli uzman personel ve teknik donanıma ve uygun bir işyerine sahip olmaları,

d) İş ve işçi bulma aracılığı izni için iki milyar lira tutarında kat'i ve süresiz banka teminat mektubu ile istenilen diğer bilgi ve belgeleri Kuruma vermeleri, masraf karşılığı ödemeleri ve yazılı talepte bulunmaları

gerekir.

Talepler Kurumca değerlendirilir. Kurum kabul veya red kararını en geç 30 gün içerisinde talep sahibine yazılı olarak bildirir.

Kurumca verilen izinler iki yıl süreyle geçerlidir. İzin süresi, iznin sona erme tarihinden itibaren en az üç ay önce yazılı talepte bulunulması, iznin verilmesinde aranan şartların mevcut olması, ilave kat'i ve süresiz teminat mektubu verilmesi ve yenileme masraf karşılığı ödenmesi kaydıyla, Kurumca ikişer yıllık sürelerle yenilenebilir. İş ve işçi bulma aracılığı izni için talep edilen teminat miktarı 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 29.7.1998 tarihli ve 4369 sayılı Kanunla değişik mükerrer 298 inci maddesinin (10) numaralı bendi hükmü uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranında her yıl artırılarak uygulanır. Faaliyette bulunan özel istihdam büroları, izin almak için vermiş oldukları teminat mektubunu her yıl yeniden tespit edilen miktara tamamlamak zorundadırlar. Kuruma verilen teminat mektupları izin ve yenileme talebinin reddi halinde kararın tebliğ tarihinden itibaren, yenileme talebinde bulunulmaması halinde izin süresinin bitimini müteakip bir ay içinde iade edilir. İznin iptali halinde, iptal kararının kesinleşmesini müteakip teminat Kuruma gelir kaydedilir. Gelir kaydedilen teminat ilgilinin hiçbir borcuna mahsup edilemez.

Kurum, iş ve işçi bulma faaliyeti için izin verilmesi ve izin yenilenmesi işlemleri ile ilgili olarak özel istihdam bürolarından masraf karşılığı alır.

Özel istihdam bürolarının bu kanunun uygulanması ile ilgili faaliyetlerini denetleme yetkisi Kurum müfettişlerine aittir. Özel istihdam büroları, müfettişlerin istedikleri her türlü bilgiyi vermek ve bu bilgilerin doğruluğunu ispata yarayan defter, kayıt ve belgeleri ibraz etmek zorundadırlar.

Özel istihdam bürolarının bilgi toplamaları, kullanmaları, Kuruma bilgi verme yükümlülükleri

MADDE 15. – Özel istihdam büroları, iş arayanlar ve açık işyerlerine ilişkin bilgileri sadece iş ve işçi bulma faaliyeti için gerekli olması halinde toplayabilir, işleme tâbi tutabilir veya bunlardan yararlanabilir. Bu bilgilerin kişiye ait veya iş ya da işletme sırlarıyla ilgili olması halinde özel istihdam büroları, bunları ancak, ilgilinin izin vermesi halinde toplayıp kullanabilirler. Özel istihdam bürolarının bu verileri iş ve işçi bulma faaliyeti çerçevesinde bir üçüncü şahsa vermeleri halinde, bu şahıs söz konusu bilgileri ancak, kendisine veriliş amacına uygun şekilde işleme tâbi tutabilir veya bunlardan yararlanabilir. İş ve işçi bulma faaliyetinin sonuçlandırılmasını müteakip özel istihdam bürolarına verilmiş olan evrakın ilgilisine iade edilmesi gerekir.

Özel istihdam büroları iş arayanlardan her ne ad altında olursa olsun menfaat temin edemez ve ücret alamazlar. İşe yerleştirme faaliyeti karşılığı ücret sadece işverenden alınır. Ancak, yönetmelikle belirlenecek meslekler ve üst düzey yöneticiler için işe yerleştirilenlerden ücret alınmasına izin verilebilir.

İş ve işçi bulma faaliyetleri ile ilgili olarak;

a) Kurumun iznine sahip olmayan bir özel istihdam bürosu ile yapılan anlaşmalar,

b) Yönetmelikte öngörülmemiş ise, özel istihdam büroları ile iş arayanlar arasında bir ücret ödenmesine ilişkin yapılan anlaşmalar,

c) Özel istihdam bürolarının yönetmelikte öngörülenler dışında iş arayanlarla ücret konusunda anlaşma yapmaları, onlardan ücret almaları veya herhangi bir şekilde menfaat temin etmeleri halinde özel istihdam büroları ile işverenler arasında yapılmış bulunan anlaşmalar,

d) İşgücünün sigortasız çalışması veya sendikaya üye olmaması ya da asgarî ücretin altında ücret ödenmesi koşullarını taşıyan anlaşmalar,

e) Bir işverenin veya bir iş arayanın, işe yerleştirme faaliyeti için diğer özel istihdam bürolarından veya Kurumdan hizmet almalarını engelleyen anlaşmalar

geçersizdir.

Birden fazla özel istihdam bürosuna işgücü temini için talep vermiş olan işverenler ile iş bulunması amacıyla kayıt yaptırmış olan iş arayanlar, bu bürolardan biri kanalıyla işe yerleşmenin gerçekleşmiş olması halinde diğerlerin işe yerleşme tarihinden itibaren en geç bir gün içinde haberdar etmekle yükümlüdürler.

Özel istihdam büroları işgücü piyasasının izlenmesi için gerekli olan iş arayanlar, açık işler ve işe yerleştirmelerle ilgili istatistikleri düzenli olarak Kuruma bildirmek, uygulamanın takibi için gerekli olan diğer bilgi ve belgeleri de talebi üzerine Kuruma vermek zorundadırlar.

İznin reddi, yenilenmemesi, iptali ve kararlara karşı itiraz

MADDE 16. – Bu Kanunun 14 üncü maddesi uyarınca iş ve işçi bulma faaliyetlerine izin verilmesi ve iznin yenilenmesi için öngörülen şartların yerine getirilmemiş olması halinde izin ve yenileme talebi reddedilir.

Özel İstihdam Bürolarına verilen izinler; iznin verildiği ya da yenilendiği tarihten itibaren 12 ay içerisinde hiçbir işe yerleştirme işlemi gerçekleştirilmemiş, izin verilmesi veya yenilenmesi için aranan şartların taşınmadığı veya kaybedildiği tespit edilmiş, bu Kanunun 15 inci maddesinin birinci fıkrasındaki yükümlülüklere Kurum tarafından yazılı olarak ikaz edilmelerine rağmen uyulmamış veya aynı maddenin üçüncü fıkrasının (b), (c), (d) ve (e) bentlerinde belirtildiği şekilde bir anlaşma yapılmış olması halinde iptal edilir.

Özel istihdam büroları red, yenilememe ve iptal kararlarına karşı, kararın tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde Kuruma itiraz edebilirler. İtirazların 30 gün içinde sonuçlandırılması zorunludur. İtiraz yoluna başvurulmuş olması ilgililerin yargı yoluna gitme haklarını ortadan kaldırmaz.

İdarî para cezaları

MADDE 17. – Kurumca dayanağı belirtilmek suretiyle;

a) Kurum tarafından istenilen bilgi ve belgelerle işgücü piyasasının izlenmesi için gerekli olan istatistiki bilgileri süresi içinde Kuruma vermeyen özel istihdam bürolarına ikiyüz milyon lira,

b) Kurum Müfettişlerince istenilen bilgi, belge, kayıt ve defterleri ibraz etmeyen özel istihdam bürolarına üçyüz milyon lira,

idarî para cezası verilir.

İdarî para cezaları tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde Kuruma ödenir veya aynı süre içinde Kuruma itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde yetkili sulh ceza mahkemesine itiraz edebilirler. İtiraz üzerine verilen kararlar kesindir. Mahkemeye başvurulması cezanın takip ve tahsilini durdurmaz.

İKİNCİ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Özürlü ve eski hükümlülere ilişkin para cezalarının Kuruma aktarılması ve kullanımı

MADDE 18. – 25.8.1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanununun 29.7.1983 tarihli ve 2869 sayılı Kanunla değişik 98 inci maddesinin 21.10.1998 tarihli ve 4382 sayılı Kanunla değişik (C) bendi uyarınca özürlü ve eski hükümlülerin istihdam edilmemesi nedeniyle işveren ve işveren vekillerinden tahsil edilen ve Kurum bütçesinin Maliye Bakanlığınca uygun görülecek özel tertibe gelir kaydedilen para cezaları, Kurumca, özürlüler konusunda Özürlüler İdaresi Başkanlığının görüş ve önerileri de alınmak suretiyle, özürlü ve eski hükümlülerin meslekî eğitimi, meslekî rehabilitasyonu ve istihdamı ile kendi işini kurma ve bu gibi projelerde kullanılır. Kurum özürlülerle ilgili olarak gerçekleştirdiği projelere ilişkin raporları en geç izleyen yılın Mart ayı sonuna kadar Özürlüler İdaresi Başkanlığına gönderir.

Bilgi verme ve gizlilik

MADDE 19. – Kurum tarafından, kamu ve özel kesim işyerlerinden iş ve işgücü konularında bilgi istenildiğinde, belirtilen süre içinde bilgi verilmesi zorunludur. İşverenlerden toplanan bilgiler, genel istihdam ve işsizlik sigortası çalışmalarından başka amaçla kullanılamaz ve açıklanamaz.

Kurumun işsizlik sigortası uygulaması dahil bütün işlemlerin elektronik veya bilgi işlem ortamında yapılması ve arşivlenmesi halinde, bilgilerin tespit ve tevsikinde bilgi işlem kayıtları esas alınır. Kurum tarafından bilgi işlem ortamında tutulan bilgiler adlî ve idarî merciler nezdinde geçerlidir. Bilgi işlem kayıtlarına itiraz edilmesi halinde ispat mükellefiyeti itiraz edene aittir. Bilgi işlem ortamında tutulan bilgilere ilişkin belgeler Kuruma ibraz tarihinden itibaren beş yıl süre ile saklanır ve bu sürenin sonunda imha edilir.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapan Hükümler

MADDE 20. – 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun; 36 ncı maddesinin “Ortak Hükümler” bölümünün A bendinin 11 inci fıkrasına “Devlet Bütçe Uzman Yardımcıları” ve “Devlet Bütçe Uzmanlığına” ibarelerinden sonra gelmek üzere “İstihdam ve Meslek Uzman Yardımcıları” ve “İstihdam ve Meslek Uzmanlığına”, I Sayılı Ek Gösterge Cetvelinin (h) bendine, “Devlet Bütçe Uzmanları” ibaresinden sonra gelmek üzere “İstihdam ve Meslek Uzmanları”, 213 üncü maddesinden sonra gelen “Zam ve Tazminatlar” başlıklı Ek Maddesinin; “II- Tazminatlar” bölümünün “A-Özel Hizmet Tazminatı” bendinin (h) alt bendine “Devlet Bütçe Uzmanları” ibaresinden sonra gelmek üzere “İstihdam ve Meslek Uzmanları” ibareleri eklenmiştir.

MADDE 21. – a) Genel Kadro ve Usulü Hakkındaki 13.12.1983 tarihli ve 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararname Eki cetvellerde geçen “ İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğü” ibaresi, “Türkiye İş Kurumu” olarak değiştirilmiş ve Ek I sayılı listede gösterilen kadrolar ihdas edilerek, 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Eki III sayılı cetvelin Türkiye İş Kurumuna ilişkin bölümüne eklenmiştir. Ek II sayılı listede yer alan kadrolar iptal edilerek, Kurumun 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli cetvellerinden çıkarılmıştır. Ek IV sayılı listede yer alan kadrolar şahsa bağlı hale getirilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararname Eki III sayılı cetvelin Türkiye İş Kurumuna ilişkin bölümüne eklenmiştir.

b) 25.8.1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanunu ve diğer mevzuatta geçen İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğü adı Türkiye İş Kurumu olarak değiştirilmiştir.

MADDE 22. – 25.8.1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanununun 29.7.1983 tarihli ve 2869 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi ile değişik 85 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ancak, tarım işlerinde ücretli iş ve işçi bulma aracılığı ile özel istihdam bürolarının faaliyetlerine Kurumca izin verilebilir. İzin verilen özel istihdam büroları yönetmelikle belirlenecek meslekler ile üst düzey yöneticiler dışında iş arayanlardan her ne ad altında olursa olsun menfaat temin edemez ve ücret alamazlar.”

Yönetmelik

MADDE 23. – Bu Kanun ile ilgili olarak,

a) Genel Kurul, Yönetim Kurulu ve İl İstihdam Kurullarının toplanma, çalışma usul ve esasları,

b) Yurt dışında çalışan işçileri temsilen Genel Kurula katılacakların seçilme usul ve esasları,

c) Kurum personelinin atanma usul ve şartları ile görevde yükselmesine ilişkin usul ve esaslar,

d) Kurum personelinin hak ve yükümlülükleri ile çalışma usul ve esasları,

e) Kurumun taşra teşkilâtına ait birimlerin görev, yetki ve sorumlulukları,

f) Kurumun harcama ve ihale işlemlerine ilişkin usul ve esaslar,

g) Kurum işlemlerinin bilgi işlem ortamında yapılması ve arşivlenmesine ilişkin usul ve esaslar,

h) Teftiş Kurulunun çalışma usul ve esasları,

i) Hukuk Müşavirliğinin çalışma usul ve esasları,

j) Özürlüler Meslekî Rehabilitasyon Merkezlerinin kuruluş ve yönetimine ilişkin usul ve esaslar,

k) İstihdam ve Meslek Uzmanları ve Uzman Yardımcılarının mesleğe alınması için yapılacak yarışma ve yeterlilik sınavlarına ilişkin usul ve esaslar,

l) Özel istihdam bürolarına izin verilmesi ile büroların çalışma ve denetim usul ve esasları,

m) Yabancı uzman çalıştırma usul ve esasları,

n) Kurum personeline teşvik ikramiyesi verilmesine ilişkin usul ve esaslar

Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren en geç bir yıl içinde çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.

DÖRDÜNCÜ KISIM

Geçici ve Son Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Geçici Hükümler

GEÇİCİ MADDE 1. – a) Bu Kanunla yapılan yeni düzenleme sebebiyle İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğünün memurlarından kadro ve görev unvanları değişmeyenler yeni kadrolarına atanmış sayılırlar.

Kuruma devredilen kadrolardan İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğünün Danışma ve Denetim Birimleri, Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcıları ve Daire Başkanlarına ait kadrolardan aynı unvanları taşıyanlar ile aynı mahiyetteki hizmetlerin ifasına yönelik kadrolar şahsa bağlı kadrolar olup, her ne sebeple olursa olsun boşalmaları halinde genel hükümlere göre iptal edilmiş sayılır. Kurum Genel Müdürü, yeni kadrolar tespit ve ihdas edilerek gerekli atama işlemleri yapılıncaya kadar bu kadrolarda bulunan memurlardan birini, görevli oldukları birim hizmetlerinin yürütülmesini tedvirle görevlendirebilir.

Kadro ve görev unvanları değişenler veya kaldırılanlarla, şahsa bağlı kadrolarda bulunanlar Kurumun merkez ve taşra teşkilâtında yeni bir kadroya atanıncaya kadar her türlü malî ve sosyal haklarıyla durumlarına uygun işlerde görevlendirilirler.

Yukarıda ikinci ve üçüncü fıkrada sayılanların Kurumun merkez ve taşra teşkilâtında durumlarına uygun kadrolara atanmaları halinde de eski kadrolarına ait aylık, ek gösterge ve her türlü haklarının bu yeni kadrolarında kaldıkları sürece ödenmesine devam olunur.

b) Kanunun yayımlandığı tarihte, en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş Kurum personeli için bir defaya mahsus olmak üzere Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezine yaptırılacak yazılı sınavda ve Genel Müdürlükçe oluşturulan komisyon tarafından yapılacak sözlü sınavda başarılı olanlar durumlarına uygun İstihdam ve Meslek Uzmanlığı kadrolarına atanırlar. Ancak, bu şekilde atanacaklardan yazılı sınav tarihi itibariyle Kurumda en az üç yıllık hizmet süresini tamamlamamış olanlar İstihdam ve Meslek Uzman Yardımcılığına atanırlar. İstihdam ve Meslek Uzmanlığına atanmış olanlar için, bu sınav yeterlilik sınavı yerine geçer.

c) Bu Kanunun öngördüğü düzenlemeler Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılır. Bu düzenlemeler yapılıncaya kadar, Türkiye İş Kurumuna ait hizmetler; Kanunun yayımı tarihinden önce bu görevleri yürüten merkez ve taşra teşkilâtı tarafından yürütülmeye devam olunur. Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu yürürlüğe girinceye kadar, Genel Kurula katılacak olan Kurum çalışanları temsilcileri Bakan tarafından belirlenir.

d) Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler yürürlüğe girinceye kadar mevcut tüzük ve yönetmeliklerin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.

e) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, başka bir işleme gerek kalmaksızın İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğüne ait kadrolar ile taşınır ve taşınmaz mallar ve haklar Kuruma devredilmiş sayılır.

f) Bu Kanunun 5 inci maddesine göre teşkil olunan Genel Kurul, Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren en geç altı ay içinde Bakan tarafından toplantıya çağrılır.

İKİNCİ BÖLÜM

Son Hükümler

Yürürlükten kaldırılan mevzuat

MADDE 24. – 21.1.1946 tarihli ve 4837 sayılı İş ve İşçi Bulma Kurumu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile ek ve değişiklikleri yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 25. – Bu Kanunun 14, 15, 16 ve 17 nci maddeleri yayımı tarihinden altı ay sonra, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 26. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Bülent Ecevit
Başbakan
Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	En. ve Tab. Kay. Bak. ve Başb. Yrd.
D. Bahçeli	H. H. Özkan	M. C. Ersümer
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
R. Önal	Prof. Dr. T. Toskay	M. Keçeciler
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
Prof. Dr. Ş. S. Gürel	S. Somuncuoğlu	Y. Yalova
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
M. Yılmaz	Prof. Dr. R. Mirzaoğlu	R. K. Yücelen
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
H. Gemici	Prof. Dr. Ş. Üşenmez	E. S. Gaydalı
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.
F. Ünlü	Prof. Dr. A. Çay	S. Oral
Adalet Bakanı	Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı
Prof. Dr. H. S. Türk	S. Çakmakoğlu	S. Tantan
Dışişleri Bakanı	Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı
İ. Cem	S. Oral	M. Bostancıoğlu
Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı	Ulaştırma Bakanı
K. Aydın	Doç. Dr. O. Durmuş	Prof. Dr. E. Öksüz
Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı	Sanayi ve Ticaret Bakanı
Prof. Dr. H. Y. Gökalp	Y. Okuyan	A. K. Tanrıkulu
Kültür Bakanı V.	Turizm Bakanı	Orman Bakanı
M. Bostancıoğlu	E. Mumcu	Prof. Dr. N. Çağan
	Çevre Bakanı
	F. Aytekin

Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Sağlık, Aile, Çalışma ve 11.4.2001

Sosyal İşler Komisyonu

Esas No.: 1/754, 1/692

Karar No.: 15

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nca hazırlanarak Bakanlar Kurulu'nca 16.05.2000 tarihinde "Türkiye İş Kurumu Kanunu Tasarısı" 22.05.2000 tarihinde Tali Komisyon olarak Komisyonumuza, Esas Komisyon olarak Plan ve Bütçe Komisyonuna havale edilmiştir.

29.06.2000 tarihli ve 4588 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak, Bakanlar Kurulu'nca, 04.10.2000 tarihinde 21 inci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan "Türkiye İş Kurumunun Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname" 11.10.2000 tarihinde Tali Komisyon olarak Komisyonumuza Esas Komisyon olarak Plan ve Bütçe Komisyonuna havale edilmiş, Anayasa'nın 91 inci maddesi gereğince TBMM Başkanlığı'na sunulduğu tarihte, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Kanun Hükmünde Kararnamenin dayanağını oluşturduğu 4588 sayılı Yetki Kanunu Anayasa Mahkemesi tarafından 2000/45 Esas ve 2000/27 sayılı Kararıyla iptal edilmiştir. Böyle olunca söz konusu kararname de 2000/63 Esas ve 2000/36 sayılı yasal dayanaktan yoksun kalması nedeniyle iptal edilmiş ve yeni bir yasal düzenlemeye olanak verilmesi amacıyla kararın yürürlüğe girmesi için dokuz aylık süre öngörülmüştür.

Komisyonumuz ilk olarak 23.11.2000 tarihinde yaptığı 3 üncü yasama yılının 2 nci birleşiminde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Maliye, Adalet Bakanlıkları ile Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Bağ- Kur Genel Müdürlüğü temsilcilerinin de katılımlarıyla söz konusu Tasarı ile Kanun Hükmünde Kararnameyi gündemine alarak görüşmeye başlamıştır. Komisyon toplantısında Tasarı ile Kararnamenin daha ayrıntılı biçimde incelenerek olgunlaştırılması amacıyla bir "alt komisyon" kurulmasına oy çokluğu ile karar verilmiştir.

Bolu Milletvekili Mustafa Karslıoğlu (DSP), Kayseri Milletvekili Hasan Basri ÜSTÜNBAŞ (MHP), Bingöl Milletvekili Mahfuz GÜLER (FP), İstanbul Milletvekili Emre KOCAOĞLU (ANAP) ve Gaziantep Milletvekili İbrahim KONUKOĞLU (DYP)' ndan oluşturulan alt komisyon, alt komisyon başkanlığına Kayseri Milletvekili Hasan Basri ÜSTÜNBAŞ'ı seçerek çalışmalarına başlamıştır.

Alt komisyon çalışmaları sırasında Tasarı ile Kanun Hükmünde Kararnamenin birleştirilerek görüşülmesine ve görüşmelere esas olmak üzere Kararnamenin alınmasına karar vermiş, çalışmaları sırasında konu ile ilgili tarafların görüş ve düşüncelerini ayrıntılı olarak dinlemiştir.

Tasarı ile Kararnamenin birleştirilerek olgunlaştırılması ve yeni bir metnin hazırlanması amacıyla kurulan Alt Komisyonda yapılan çalışmalar sonucunda Kanun Hükmünde kararnamenin;

"Amaç ve Kapsam" başlıklı 1 inci maddesinin dördüncü fıkrası uygulamada Kurum gibi özel hukuk hükümlerine tabi kurumların özel kanunlarında hüküm bulunmaması halinde alacakları ve banka hesapları, 2004 sayılı İcra İflas Kanununun "Haczi Caiz Olmayan Mallar ve Haklar" başlıklı 82 nci maddesinin (1) nolu bendinin; "Devlet malları ile mahsus kanunlarında haczi caiz olmadığı gösterilen mallar," hükmünde yer alan "Devlet malı" kabul edilmeyerek haczedilmesi nedeniyle madde metnine Kurum mallarının haczedilemeyeceği hükmünün eklenmesi suretiyle,

"Tanımlar" başlıklı 2 nci maddesi aynen,

"Kurumun görevleri " başlıklı 3 üncü maddesi; "a" bendine, "İstihdamı koruyucu, geliştirici ve işsizliği azaltıcı" ibaresi, "e" bendine , "Kuruma" ibaresi, "g" bendine "ve diğer" ibaresi, "i" bendi olmak üzere" 25.8.1999 tarih ve 4447 sayılı Kanun gereği işsizlik sigortası işlemlerini yürütmek," ibaresi ve "m" bendi "n" bendi olmak üzere metne "4046 sayılı Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun," ibaresinin eklenmesi suretiyle,

"Organlar" başlıklı 4 üncü maddesi aynen,

"Genel Kurul ve görevleri" başlıklı 5 inci maddesine fıkraların bendler haline getirilmesi ve genel kurulun oluşumuna Sosyal Güvenlik Kurumunun, İşkur'un ilgili kuruluşu olması nedeniyle,"a" bendine "Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı," , "b" bendine "Türkiye Sakatlar Konfederasyonundan bir, " ibareleri eklenmek ve Genel Kurul toplantılarındaki toplantı yeter sayısının kanunda da yer almasının uygun olacağı gerekçesiyle bendin sonuna "Olağan ve olağanüstü Genel Kurul için toplantı yeter sayısı üye tam sayısının salt çoğunluğudur. İlk iki toplantıda çoğunluk sağlanamazsa üçüncü toplantıda çoğunluk aranmaz. " ibarelerinin metne eklenmesi ; ayrıca maddenin sonuna, Genel Kurul görüşmelerinin sonuçlarının raporla tespit edileceği hükmüne, bu raporların Sosyal Güvenlik Kurumuna da en geç üç ay içinde verileceği hükmünün eklenmesi suretiyle,

"Yönetim Kurulunun teşkili, görev ve yetkileri " başlıklı 6 ncı maddesine; açıklık getirmek ve doğabilecek sorunları gidermek amacıyla Yönetim Kurulu üyelerinin görev süreleri ve Genel Müdürün olmadığı durumlarda Yönetim Kurulu toplantısına kimin başkanlık edeceğinin belirtilmesi, diğer taraftan Yönetim Kurulu üyelerinin ücret rejimi ve harcırahlarında uygulanacak esaslar ile Yönetim Kurulunun görevlerinin uygulamada tereddüt yaratmayacak şekilde yeniden düzenlenmesi suretiyle,

"Genel Müdürlük" başlıklı 7 nci maddesinin üçüncü fıkrasına"Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanacakların, en az dört yıllık yüksek öğrenim yapmış olmaları gerekir." hükmünün eklenmesi suretiyle,

"Merkez Teşkilatı" başlıklı 8, "Ana Hizmet Birimleri " başlıklı 9, "İşgücü Yetiştirme Dairesi Başkanlığı" başlıklı 10 uncu maddeleri aynen,

"İstihdam Dairesi Başkanlığı" başlıklı 11 inci maddesinin "b" bendine "ve istatistikleri yayınlamak," ibaresinin eklenmesi suretiyle,

"İşsizlik Sigortası Dairesi Başkanlığı" başlıklı 12 nci maddesinin "c" bendine,"ilgili Kurumlara" ibaresinin eklenmesi suretiyle,

"Özel İstihdam Büroları Dairesi Başkanlığı" başlıklı 13,

"Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı" başlıklı 14,

"Danışma ve denetim birimleri" başlıklı 16 ncı maddeleri aynen,

"Teftiş Kurulu Başkanlığı" başlıklı 16 ncı maddesinin "b" bendine "incelemek ve denetlemek," ibaresinin eklenmesi suretiyle,

"Hukuk Müşavirliği" başlıklı 17 nci maddesi aynen,

"Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı" başlıklı 18 inci maddesinin "h" bendine "koordinasyon hizmetlerini yürütmek," ibaresinin eklenmesi suretiyle,

"Yardımcı hizmet birimleri" başlıklı 19 uncu,

"Personel ve Eğitim Dairesi Başkanlığı" başlıklı 20 nci maddeleri aynen,

"Muhasebe ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı" başlıklı 21 inci maddesinin "h" bendine "Yönetim Kuruluna sunmak," ibaresinin eklenmesi suretiyle

"Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı" başlıklı 22 nci maddesinin "e" bendine "elektronik ortamda" ibaresinin eklenmesi, "f" bendi olmak üzere "Elektronik imza işlemlerini takip etmek," ibaresinin eklenmesi suretiyle,

"İdari İşler Dairesi Başkanlığı" başlıklı 23 üncü maddesi aynen,

"Savunma Uzmanlığı" başlıklı 24 üncü maddesi yeniden düzenlenmesi

suretiyle,

"Taşra teşkilatı" başlıklı 25 inci maddesi, Kurumun taşra teşkilatının İl ve İlçe düzeyinde merkez nüfusu ve Sosyal Sigortalar Kurumuna tabi çalışan sayısı kriterlerinin esas alınarak oluşturulmasının sağlanması amacıyla "ve merkez nüfusu 50.000 ve yukarı olan veya Sosyal Sigortalar Kurumuna tabi çalışan sayısı 10.000' in üzerinde bulunanlardan gerekli görülen ilçelerde, kurulacak Şube Müdürlüklerinden oluşur. " ibaresinin eklenmesi suretiyle,

"İl istihdam kurulları ve görevleri" başlıklı 26 ncı maddesi, yerel bazda istihdam politikalarının oluşturulmasına katkıda bulunmak üzere, hem kamu hem de sosyal tarafların katılımıyla oluşturulan il istihdam kurullarında, nitelikleri ve istihdam hayatında gördükleri işlevleri nedeniyle yer almaları gereken, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürlüğü bulunan yerlerde Bölge Müdürü, Sosyal Hizmetler ve Çocuk esirgeme Kurum İl Müdürü, Gençlik ve Spor İl Müdürü, Kurum şube müdürleri, en çok üç üniversite öğretim üyesi, Türkiye Sakatlar Konfederasyonu, valinin, ilin istihdam yapısını dikkate alarak davet edeceği eğitim kurumları, sivil toplum örgütleri ile diğer kurum ve kuruluş temsilcileri, daha demokratik bir yapı oluşturmak ve alınacak kararların hem niteliklerini artırmak hem de uygulanabilir ve takip edilebilir olmasını sağlamak amacıyla kapsama dahil edilmesi suretiyle,

"Sorumluluk ve yetki devri" başlıklı 27 nci maddesine ikinci fıkra olmak üzere,

"Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri ile Kurum personeli sorumlulukları bakımından 765 sayılı Türk Ceza Kanununun tatbikinde devlet memuru sayılırlar, bu kişiler hakkında 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkındaki Kanun hükümleri uygulanmaz." ibaresinin eklenmesi suretiyle,

"Personel statüsü" başlıklı 28 inci maddesinin dördüncü fıkrasındaki Kamu personeli yabancı dil bilgisi seviye tespit sınavında en az başarı düzeyinin (D), olarak kabul edilmesi,

Beşinci fıkranın sonuna, "Bunlardan mecburi hizmet yükümlülüğünü yerine getirmeyen veya öğrenim kurumunu terk edenler ile başarısız olanlar için Kurumca yapılan masraflar ilgililerden yasal faizi ile birlikte tahsil olunur." İbaresinin eklenmesi,

7 nci ve 8 inci fıkraları Kurumda fiilen çalışan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığında ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığında görevlendirilenler dahil kadrolu ve sözleşmeli personele görev unvanı, çalışma verimi ve hizmetlerin rasyonelliğini sağlayacak ilkeler göz önünde bulundurularak Yönetim Kurulunca uygun görülen ve Bakanlıkça onaylanan oran ve miktarda ek ödeme verilmesi ile bunların ödenme koşullarının madde metnine eklenmesi suretiyle,

"Kurum Gelirleri" başlıklı 29 uncu maddesi kurum gelir kaynaklarının açıkça daha düzenli bir şekilde belirlenmesi amacıyla,

"b" bendine "ile Kurum hizmetleri karşılığı işverenlerden alınan masraf karşılıkları ve özel istihdam bürolarının faaliyete geçmeleri konusunda verilen izinle ilgili işlemler karşılığında alınan masraf karşılıkları,"

"c" bendi olmak üzere "1475 sayılı İş Kanununun 21 inci maddesine göre İşçi Çalışma ve Kimlik Karnelerinden elde edilecek gelirler",

"d" bendi olmak üzere "1475 sayılı İş Kanununun 98 inci maddesinin (C) bendi uyarınca Kuruma aktarılan idari para cezaları,"

"e" bendi olmak üzere "Bu Kanun gereğince özel istihdam bürolarından alınan idari para cezaları,"

"g" bendi olmak üzere "Gerçek veya tüzel kişiler tarafından yapılan bağış ve vasiyetler ile Kurumca hazırlanan standart form, manyetik, elektronik, akıllı kart ve benzerlerinin satışından elde edilecek gelirler," ibarelerinin eklenmesi ve Kuruma ait gayrimenkullerin kira bedelleri her yıl Devlet İstatistik Enstitüsünce açıklanan Tüketici Fiyat Endeksindeki artış oranından az olmamak üzere rayiç veya emsal değerle belirleneceği ibaresinin de eklenmesi suretiyle,

"Özel istihdam bürolarının kurulması, izin verme ve yenileme masraf karşılığı ve denetim " başlıklı 30 uncu maddesinin "d" bendinde yer alan banka teminat mektubu tutarının "beş milyar lira" olarak belirlenmesi ve "masraf karşılığı ödemeleri" ibarelerinin eklenmesi,

3 üncü fıkrasına "yenileme masraf karşılığı ödenmesi kaydıyla, ibaresinin eklenmesi suretiyle,

"Özel istihdam bürolarının bilgi toplamaları, kullanmaları, kuruma bilgi verme yükümlülükleri" başlıklı 31 inci maddesi ile,

"İzin talebinin reddi, yenilenmemesi, iptali ve kararlara karşı itiraz" başlıklı 32 nci maddeleri aynen,

33 üncü madde olmak üzere, teknik olarak KHK ile düzenlenemeyen idari para cezalarına ilişkin , tasarının 17 nci maddesinin metne eklenmesi suretiyle ve tasarıdaki "a" ve "b" bendlerindeki "iki yüz milyon lira" ve "üç yüz milyon lira" ibareleri "beş yüz milyon lira " olmak üzere değiştirilmesi suretiyle,

"Özürlü ve eski hükümlülere ilişkin para cezalarının kuruma aktarılması ve kullanımı" başlıklı 33 üncü maddesi 34 üncü madde olmak üzere, 2 nci ve 3 üncü fıkraları, işverenlerin yasal zorunluluk olarak çalıştırılmaları gereken özürlü ve eski hükümlülerde işin gerektirdiği özel niteliklerin dışında başvuru koşullarını kısıtlayıcı nitelikler ileri süremeyecekleri ve işin özelliği gerektirmediği sürece eski hükümlüler arasında suç çeşitlerine göre, özürlüler arasında da özür gruplarına göre bir ayırım yapamayacakları, özürlülük oranına da bir üst sınır getirmeyecekleri konunun uygulanmasına açıklık kazandıran Tüzük ve genelgelerle Kanun arasında uygunluk sağlanması ve işverenlerin özürlü ve eski hükümlü çalıştırmaya teşviki amacının sağlanması suretiyle,

"Bilgi verme ve gizlilik" başlıklı 34 üncü maddesi 35 inci madde olmak üzere ve ikinci fıkrası metinden çıkarılmak suretiyle,

36 ncı madde olmak üzere "Kurum işlemlerinin bilgi işlem ortamında yapılması ve arşivlenmesi" başlıklı çağın gereklerine uygun olarak hem kuruma hem de Kurum hizmetlerinden yararlanan kişilere yapacakları işlemlerde kolaylık ve hızlılık sağlamak amacıyla internet dahil elektronik veya bilgi işlem ortamında işlem yapılması ve elektronik imza kullanabilme ile bu bilgileri arşivleme esası getirilmek üzere yeni bir madde olarak eklenmesi suretiyle,

37 nci madde olmak üzere "Muafiyetler" başlıklı Kurumun aynı statüdeki diğer Kurumlar gibi (SSK-BAĞ-KUR) vergi, resim ve harçlar ile doğrudan doğruya hizmetlerinden faydalanmadığı fon ve kuruluşlara katkı payından muaf olduğuna ilişkin hükmün yeni bir madde olmak üzere metne eklenmesi suretiyle,

"Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapan Hükümler" in düzenlendiği "üçüncü Kısım" a ilişkin olarak;

35 inci maddesi 38 inci madde olmak üzere aynen,

36 ncı maddesi 39 uncu madde olmak üzere "a" bendine "13.12.1983 tarih ve " ibaresi ile "b" bendine,

"İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğü" ibareleri "Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü" olarak değiştirilmiştir." İbareleri eklenmek suretiyle,

Çerçeve 37 nci maddesi çerçeve 40 ıncı madde olmak üzere aynen,

Çerçeve 41 inci madde olmak üzere, 506 sayılı Kanunun Geçici 20 nci maddesinde belirtilen sandıklara tabi sigortalıların primleri işverenleri tarafından söz konusu sandıklara yatırılmakta ve primlerle ilgili hizmetler bu sandıklarca yerine getirilmektedir. Bu nedenle Kurumca, bu sandıkların üyesi olan sigortalı işsizlerin hastalık ve analık sigortası primlerinin de aynı sandıklara aktarılması ile ilgili hizmetlerden işsizlik ödeneği aldığı sürede de kanunda belirlenen şartlarla yararlanmaya devam etmesinin sağlanması suretiyle,

Çerçeve 38 inci maddesi çerçeve 42 nci madde olmak üzere 4447 sayılı Kanunun 51 inci maddesinin 1 inci fıkrasına eklenen "g" bendi dışında 2 nci fıkrasının "Ancak, işsizlik ödeneğine hak kazanabilmek için hizmet akdinin başvuru sırasında grev, lokavt, veya kanundan doğan ödevler nedeniyle askıya alınmamış olması gerekmektedir." Şeklinde değiştirilmesi suretiyle,

43 üncü madde olmak üzere 4447 sayılı kanunun 52 nci maddesinin 1 inci fıkrasının "b" bendinin "İşsizlik ödeneği aldığı sürede gelir getirici bir işte çalıştığı veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı aldığı tespit edilen," şeklinde değiştirilmesine ilişkin hükmün yeni bir madde olmak üzere metne eklenmesi suretiyle,

"Yönetmelik" başlıklı 39 uncu maddesinin 44 üncü madde olmak üzere "e" bendine, "alım satım" ibaresinin eklenmesi suretiyle,

"Geçici ve Son Hükümler" bölümünün "Geçici Hükümler" e ilişkin maddelerinin,

Geçici 1 inci maddesinin "a" ve "b" bentleri bu Kanun uyarınca yapılacak düzenlemeler nedeniyle, kadro, unvan, sınıf ve derecesi kaldırılan veya değiştirilen personelin tüm mali ve sosyal hakları konusunda uygulanacak esaslar, kadro ve görev unvanları değişmeyenlerin atanmasına ilişkin usuller tereddüte yer vermeyecek şekilde düzenlenmesi suretiyle,

"d" bendi olmak üzere, Kurumda halen sözleşmeli olarak çalışan personelden bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içerisinde memurluğa geçmek için yazılı olarak başvuranların derece ve kademeleri tespit edilmek üzere boş memur kadrolarına intibak ettirilecekleri hükmünün eklenmesi suretiyle,

"e" bendi "f" bendi olmak üzere metne 4.10.2000 tarih ve 617 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye dayanılarak çıkarılan ve bu Kanuna aykırı olmayan yönetmelikler ile yapılan düzenleme, atama, görevlendirme ve diğer işlemlerin uygulanmasına devam olunacağının belirtilmesi suretiyle,

"Yürürlükten kaldırılan mevzuat" başlıklı 40 ıncı maddesi 45 inci madde olmak üzere,

"Yürürlük" başlıklı 41 inci maddesi 46 ncı madde olmak üzere Kararnamenin genelinde yapılan düzenlemeler çerçevesinde yeniden düzenlenmesi suretiyle,

Yürütmeye ilişkin 42 nci maddesi 47 nci madde olmak üzere kabul edilmiştir.

Ayrıca Tasarı başlığı ve tümü kanun yapma tekniğine uygun olarak yeniden düzenlenmiştir.

Alt Komisyon tarafından hazırlanarak Komisyonumuza havale edilen bu yeni metin bu defa Komisyonumuzun 01.04.2001 tarihinde yaptığı 17 nci birleşiminde Çalışma ve Sosyal Güvenlik , Maliye ve Adalet Bakanlıkları ile Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Bağ- Kur Genel Müdürlüğü temsilcilerinin de katılımlarıyla görüşülmüştür.

Komisyonumuz; alt komisyon tarafından hazırlanan metnin Komisyon görüşmelerine esas alınmasını ve görüşmelerin bu metin üzerinden yapılmasını kabul etmiştir. Bu anlamda komisyonumuz yapılan görüşmelerde alt komisyon metnini genel olarak kabul etmiş, bazı maddelerini yeniden değerlendirmek suretiyle sözlü olarak verilen önerilerin kabulü ile ve redaksiyonlar çerçevesinde değiştirerek kabul etmiştir.

Komisyonumuz; Alt komisyonca kabul edilen metnin,

"Genel Kurul ve görevleri" başlıklı 5 inci maddesinin "a" bendinin "Bağ-Kur ve Kurumdan iştirak edecek" ibaresinden sonra gelmek üzere "Genel Müdür düzeyinde" ibaresinin sözlü öneri olarak önerilmesi üzerine kabul edilmiş ve metin yeniden düzenlenmiştir.

"Yönetim Kurulunun teşkili, görev ve yetkileri" başlıklı 6 ncı maddesinin 1 inci fıkrasına Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonundan seçilen birer üyeden" ibaresinden sonra gelmek üzere "olmak üzere altı kişiden" ibaresinin eklenmesi suretiyle metin yeniden düzenlenerek redaksiyona tabi tutulmuştur.

"İl istihdam kurulları ve görevleri" başlıklı 26 ncı maddesinin 1 inci fıkrasına "İl Milli Eğitim" ibaresinden önce gelmek üzere "İl Sağlık Müdürü" ibaresinin sözlü öneri olarak önerilmesi üzerine kabul edilmiş ve metin yeniden düzenlenmiştir.

Diğer maddeleri alt komisyonda gelen şekliyle aynen kabul etmiştir.

Raporumuz Plan ve Bütçe Komisyonuna sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygıyla arz olunur.

Başkanvekili	Kâtip	Üye
Hasan Basri Üstünbaş	Sebahat Vardar	Mehmet Zeki Okudan
Kayseri	Bilecik	Antalya
Üye	Üye	Üye
Mahfuz Güler	Mustafa Karslıoğlu	Ersoy Özcan
Bingöl	Bolu	Bolu
Üye	Üye	Üye
Sacit Günbey	Ali Ahmet Ertürk	İbrahim Konukoğlu
Diyarbakır	Edirne	Gaziantep
(İmzada bulunamadı)	(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Erol Karan	Mükremin Taşkın	Reşat Doğru
Karabük	Nevşehir	Tokat
	Üye
	Mesut Türker
	Yozga

SAĞLIK, AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL İŞLER KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

TÜRKİYE İŞ KURUMU KANUNU TASARISI

(TÜRKİYE İŞ KURUMUNUN KURULMASI İLE BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMENİN DEĞİŞTİRİLEREK KABULÜNE DAİR KANUN TASARISI)

BİRİNCİ KISIM

Türkiye İş Kurumu Kuruluş ve Görevleri

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Tanımlar ve Kurumun Görevleri

Amaç ve kapsam

MADDE 1- Bu Kanun ile, istihdamın korunması, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve işsizliğin önlenmesi faaliyetlerinde bulunmak ve işsizlik sigortası hizmetlerini yürütmek üzere, Türkiye İş Kurumu kurulmuştur. Kurum, görevlerini 25.8.1971 tarih ve 1475 sayılı İş Kanunu dışında kalan iş ve işçi isteyenleri de kapsayacak şekilde düzenler ve yürütür.

Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerde, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, kanunla kurulan fonlarda, kefalet sandıklarında, sosyal güvenlik kuruluşlarında, genel ve katma bütçelerin transfer tertiplerinden yardım alan kuruluşlarda, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıklarında, il özel idareleri ve belediyelerle bunların kurdukları birlik ve müesseselerde aylık ve ücret alan ve işçi statüsünde çalışmayan memur, sözleşmeli personel ve geçici personelin istihdamı hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz.

Kurum, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının bağlı kuruluşu olan Sosyal Güvenlik Kurumu'nun ilgili kuruluşu olup, özel hukuk hükümlerine tabi, tüzel kişiliği haiz, idari ve mali bakımdan özerk bir kamu kuruluşudur.

Kurum, 26. 5. 1927 tarih ve 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanununa, 1.9.1983 tarih ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa ve Sayıştay'ın vize, tescil ve denetimine tabi olmayıp, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu tarafından denetlenir. Kurumun malları, alacakları, banka hesapları 9.6.1932 tarih ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile 1.3.1926 tarih ve 765 sayılı Türk Ceza Kanunu bakımından Devlet malı hükmünde olup haczedilemez, alacakları da Devlet alacağı derecesinde imtiyazlıdır. Kurum malları hakkında İcra ve İflas Kanunu'nun iflasa ilişkin hükümleri uygulanmaz. Kurumun merkezi Ankara'dadır. Kısaca "İŞKUR" diye anılır.

Tanımlar

MADDE 2- Bu Kanunda geçen;

Bakan	: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanını,
Bakanlık	: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,
Kurum	: Türkiye İş Kurumunu,
Genel Müdür	: Türkiye İş Kurumu Genel Müdürünü,
Genel Kurul	: Türkiye İş Kurumu Genel Kurulunu,
Yönetim Kurulu	: Türkiye İş Kurumu Yönetim Kurulunu,
Genel Müdürlük	: Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğünü

ifade eder.

Kurumun görevleri

MADDE 3- Kurumun görevleri şunlardır:

a) İstihdamı koruyucu, geliştirici ve işsizliği azaltıcı genel istihdam politikalarının oluşturulmasına katkıda bulunmak,

c) İşgücü arz ve talebinin dengeli bir biçimde oluşmasını sağlamak amacıyla plan, proje ve programlar yapmak, İşçi isteme ve iş aramanın düzene bağlanması yolunda gerekli çalışmaları yapmak, işgücünün yurtiçinde ve yurtdışında uygun oldukları işlere yerleştirilmelerine ve çeşitli işler için uygun işgücü bulunmasına ve yurtdışı hizmet akitlerinin yapılmasına aracılık etmek,

d) Özürlülerin, eski hükümlülerin, terörden etkilenenlerin ve korunmaya muhtaç olanların istihdamlarına yardımcı olmak, özel istihdam projeleri uygulamak, özürlüler mesleki rehabilitasyon merkezleri kurmak, mesleki eğitim ve mesleki rehabilitasyon hizmetleri vermek, verdirmek,

e) İşgücü piyasasının nitelikli eleman ihtiyacını karşılamak üzere Kuruma kayıtlı işsizlere ve işini kaybetme tehlikesi ile karşı karşıya bulunan işgücüne mesleğe hazırlık, meslek edindirme, meslek değiştirme ve meslek geliştirme eğitimi vermek, verdirmek, kendi işini kuracak işsizlere yönelik mesleki bilgi ve beceri kazandırma kursları düzenlemek, girişimcilik eğitimi ve iş kurma danışmanlık hizmeti verilmesini sağlamak ve benzeri aktif işgücü programları uygulamak,

f) İşgücü hareketliliğini ve buna bağlı olarak istihdamı teşvik amacıyla ikamet edilen belediyenin mücavir alanı dışında işe yerleştirilme imkanı bulunan Kuruma kayıtlı işsizlerin, iş görüşmeleri ile ilgili günlük zaruri giderleri dahil seyahat masraflarını bir defaya mahsus olmak üzere karşılamak,

g) Yangın, yer sarsıntısı, su basması ve diğer doğal afetlerin meydana geldiği yerler ile işsizliğin yoğun olduğu yerlerde toplumsal denge, huzur ve dayanışmanın devamını sağlamak amacıyla aylık asgari ücretin neti tutarında ödeme yapılmak ve sosyal sigorta himayesi sağlanmak suretiyle afetzedeler ile iki yıldan fazla işsiz olup, takip eden bir yıl boyunca da ikamet edilen belediyenin mücavir alanında iş bulma imkanı bulunmayan Kuruma kayıtlı işsizler için finansmanı öncelikle dış kaynaklı projelerden karşılanmak üzere en fazla altı ay süre ile toplum yararına çalışma programları uygulamak,

h) Özel istihdam büroları ile ilgili olarak Kuruma verilen görevler ile Türkiye'de yabancı uyrukluların istihdamı konusunda Kuruma verilen görevleri yerine getirmek,

i) 25.8.1999 tarih ve 4447 sayılı Kanun gereği işsizlik sigortası işlemlerini yürütmek,

j) Gerektiğinde ihalelere katılmak suretiyle, bedel karşılığında ya da bedelsiz olarak yurtiçinde veya uluslararası düzeyde kurum ve kuruluşlara eğitim ve danışmanlık hizmeti vermek,

k) Meslek danışma merkezleri aracılığı ile mesleğe yöneltme faaliyetlerinde bulunmak, iş ve meslek danışmanlığı hizmeti sunmak, iş arama becerilerinin geliştirilmesine yönelik eğitim programları uygulamak, psikolojik danışmanlık hizmeti vermek,

l) İstihdamdaki işgücü ile ilk ve orta kademe yöneticileri için işyerlerinde eğitim seminerleri düzenlemek, işyerlerinin, işgücüne mesleki nitelik kazandırılması ve geliştirilmesine yönelik politikalar oluşturmalarına yardımcı olmak ve işyeri mesleki eğitim programları uygulamalarına gerektiğinde eğitici ve materyal desteği sağlamak suretiyle katkıda bulunmak, Kurum hizmetlerinin tanıtımını yapmak,

m) Uluslararası kuruluşların çalışma hayatına ilişkin olarak aldıkları kararları izlemek, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti'nin taraf olduğu Kurumun görev alanına giren ikili ve çok taraflı anlaşma, sözleşme ve tavsiye kararlarını uygulamak,

n) 1475 sayılı İş Kanunu, 24.11.1994 tarih ve 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, ile diğer kanun, tüzük ve yönetmeliklerle verilen görevleri yerine getirmek.

İKİNCİ BÖLÜM

Kurumun Organları

Organlar

MADDE 4 - Kurum aşağıdaki organlardan oluşur:

a) Genel Kurul,

b) Yönetim Kurulu,

c) Genel Müdürlük,

d) İl istihdam kurulları.

Kurum Teşkilatı ekli 1 sayılı cetvelde gösterilmiştir.

Genel Kurul ve görevleri

MADDE 5 - Genel Kurul, Bakanın veya görevlendireceği kişinin başkanlığında;

a) İçişleri, Dışişleri, Maliye, Milli Eğitim, Bayındırlık ve İskan, Ulaştırma, Tarım ve Köyişleri, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Enerji ve Tabii Kaynaklar ve Orman Bakanlıkları ile Hazine Müsteşarlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu, Başbakanlık Devlet Personel Başkanlığı, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı, Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı, Özürlüler İdaresi Başkanlığı, Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, Bağ-Kur ve Kurumdan iştirak edecek Genel Müdür düzeyinde birer temsilci,

b) Üye sayıları itibariyle en fazla üyeye sahip ilk üç sıradaki İşçi Konfederasyonlarınca belirlenecek yedi, üye sayısı itibariyle en fazla üyeye sahip İşveren Konfederasyonunca belirlenecek yedi, Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliğinden üç, Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonundan üç, Türkiye Sakatlar Konfederasyonundan bir, Türkiye Ziraat Odaları Birliğinden bir, Yükseköğretim Kurulunca görevlendirilecek İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik ile Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri dallarında uzman iki Öğretim Üyesi, Kurum çalışanlarının en fazla temsil edildiği Kamu Görevlileri Sendikasına kayıtlı, Kurum personeli arasından seçilecek bir, seçilme usul ve esasları çıkarılacak yönetmelikle tespit edilecek yurt dışında çalışan Türk işçilerini temsilen Bakanlıkça belirlenecek iki temsilci,

olmak üzere 50 üyeden oluşur.

Genel Kurul üyeleri üç yıl süre ile görev yaparlar. Herhangi bir nedenle bu görevleri sona erenlerin yerlerine kalan süreyi tamamlamak üzere Genel Kurula üye veren birimlerce yeni üyeler görevlendirilir. Seçimle gelenlerin yerlerine de kalan süreleri tamamlamak üzere yedekleri çağrılır. Genel Kurul üç yılda bir en geç Mayıs ayı sonuna kadar Bakanın çağrısı üzerine olağan toplantısını yapar. Ayrıca, Bakanın gerekli görmesi halinde olağanüstü toplantıya çağrılabilir. Olağan ve olağanüstü Genel Kurul için toplantı yeter sayısı üye tam sayısının salt çoğunluğudur. İlk iki toplantıda çoğunluk sağlanamazsa üçüncü toplantıda çoğunluk aranmaz. Genel Kurula Ankara dışından katılacaklara harcırahları, bağlı oldukları kurum ve kuruluşlarca kendi mevzuatları çerçevesinde ödenir.

Genel Kurulun görevleri şunlardır;

a) Devletin ekonomik ve sosyal politikası çerçevesinde istihdam ile ilgili sorunları inceleyerek, milli istihdam politikasının oluşturulmasına yardımcı olmak,

b) İstihdamın korunması, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve işsizliğin önlenmesini sağlayacak tedbirleri belirlemek ve önerilerde bulunmak,

c) Devletin ekonomik ve sosyal politikası çerçevesinde plan ve yıllık programlara göre Kurumun görevlerini geliştirici tedbirleri belirlemek ve önerilerde bulunmak,

d) Bakanlıkça değerlendirilmesi istenilen konular ile Kurumun çalışmalarını ilgilendiren faaliyet raporları hakkında görüşünü bildirmek.

Genel Kurul görüşmelerinin sonuçları raporla tespit edilir, bu raporlar Bakanlığa, Sosyal Güvenlik Kurumuna ve Başbakanlık Yüksek Denetleme Kuruluna en geç üç ay içinde verilir.

Yönetim Kurulunun teşkili, görev ve yetkileri

MADDE 6 - Yönetim Kurulu; Kurumun en yüksek yönetim, karar, yetki ve sorumluluğa sahip organı olup, Genel Müdürün Başkanlığında, Genel Müdür Yardımcısı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının önerisi üzerine müşterek kararla atanan bir temsilci ile en çok üyeye sahip işçi konfederasyonundan, işveren konfederasyonundan ve Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonundan seçilen birer üye olmak üzere altı kişiden oluşur. Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcısı dışındaki Yönetim Kurulu üyelerinin görev süresi üç yıldır. Görev süresi biten üyeler en fazla bir dönem için tekrar atanabilirler veya seçilebilirler. Süreleri biten üyeler, yeni üyeler göreve başlayıncaya kadar görevlerine devam ederler. Görev süresi içinde herhangi bir nedenle yönetim kurulu üyeliği sona erenlerin yerlerine aynı usulle bir ay içinde yenileri atanır veya seçilir. Bu şekilde göreve gelenler, yerlerini aldıkları üyenin görev süresini tamamlarlar. Yönetim Kurulu üyelerinin, Devlet memurluğuna atanabilme şartlarını taşımaları ve siyasi parti organlarında görevli bulunmamaları, ayrıca atama ile gelecek üyelerin en az lisans düzeyinde öğrenim yapmış olmaları ve en az 12 yıl fiili hizmetinin bulunması zorunludur.

Yönetim Kurulu, başkanın daveti üzerine ayda iki defadan az olmamak üzere, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Kararlar çoğunlukla alınır. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır. Genel Müdürün bulunmadığı hallerde Yönetim Kurulu üyesi Genel Müdür Yardımcısı Kurula başkanlık eder. Mazeretsiz olarak toplantıya katılmayan üyelerin ücretlerinden, Yönetim Kurulu Yönetmeliğine göre kesinti yapılır. Bir takvim yılı içinde birbirini izleyen dört toplantı veya toplantı sayısının %20'sinden fazla sayıda toplantıya mazeretsiz katılmayanların Yönetim Kurulu üyeliği kendiliğinden sona erer. Yönetim Kurulunun çalışma, alt kademelere devredebileceği yetkiler ile diğer hususların usul ve esasları Yönetim Kurulunun teklifi ve Bakanın onayı ile çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. Toplantılara iştirak eden Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine, bu görevleri nedeniyle 22.01.1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 34 üncü maddesine göre Kamu İktisadi Teşebbüsleri Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine ödenen miktarlarda ilave aylık ücret ödenir. Yolluklarında ise 10.02.1954 tarih ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri uygulanır.

Genel Müdür, Yönetim Kurulu üyeleri, Genel Müdür Yardımcıları, Kurul Başkanları, I. Hukuk Müşaviri ve Daire Başkanları kendilerine, eş ve çocuklarına ait malvarlıklarını göreve başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde ve izleyen her takvim yılının en geç Mart ayı sonuna kadar, 19.4.1990 tarih ve 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununda belirtilen diğer usul ve esaslara uygun olarak Kuruma bildirmek zorundadırlar. Görevleriyle ilgili işledikleri bir fiil nedeniyle haklarında ceza davası açılmış bulunan Yönetim Kurulu üyeleri, Bakan tarafından geçici olarak görevlerinden uzaklaştırılabilir. Genel Müdür ve Yönetim Kurulu üyeleri, tek başlarına veya birlikte Kurum kaynaklarını tehlikeye düşürdüklerinin veya Kurumu zarara uğrattıklarının yargı kararı ile tespiti halinde, verdikleri zarardan malvarlıkları ile müştereken ve müteselsilen sorumludurlar.

Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri şunlardır:

a) Genel Müdürlükçe hazırlanan Kurumun bütçe teklifi ile bütçenin bölümleri arasında ödenek aktarılması ve ek ödenek alınması önerilerini değerlendirerek Bakanlığa sunmak, bütçe bölümlerinin maddeleri arasında ödenek aktarmalarını yapmak, bilançoyu ve faaliyet raporunu inceleyip onaylamak,

b) Kurumca hazırlanan Kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük ve yönetmelik tasarılarını inceleyerek Bakanlığa sunmak,

c) Kurumun çalışmaları ile ilgili raporları Genel Kurulun bilgisine sunmak,

d) İl İstihdam Kurullarının raporlarını inceleyip değerlendirmek ve Genel Müdürlüğe önerilerde bulunmak,

e) Yüksek Denetleme Kurulu Raporları hakkında Kurumun cevaplarını içeren raporu incelemek ve gereği için karar vermek,

f) Dört ayda bir Kurumun mali durumu ve faaliyet özetini kamuoyuna açıklama ile ilgili karar almak, gerektiğinde Kurumun mali yapısını ve aktüeryal dengelerini ayrı ayrı veya birlikte incelenmesini karara bağlamak,

g) Özel istihdam bürolarının faaliyetlerine ilişkin izin verilmesi ve iznin yenilenmesi talepleri ile verilen izinlerin iptali konularında karar vermek,

h) Kurumun yurtiçinde ve uluslararası düzeyde kurum ve kuruluşlara vereceği eğitim ve danışmanlık hizmetleri ile işverenlere verilen Kurum hizmetlerinin hangilerinden ne kadar masraf karşılığı alınacağına karar vermek,

i) Kurumun adını taşımak kaydıyla, Kurumun tanıtımını sağlayacak, kültürel, sportif ve sanatsal faaliyetlerde bulunan kuruluşlara mali yardımda bulunulmasına karar vermek,

j) Hizmette etkinliği sağlamak ve personelden verimli şekilde yararlanabilmek amacıyla, Genel Müdürlüğün önerisi üzerine Kurumun merkez ve taşra teşkilatında çalışan ve atama yetkisi Yönetim Kuruluna ait olan personelden bulunduğu ilde en az bir hizmet yılını tamamlamış olanların görev yerinin değiştirilmesine karar vermek,

k) Kurumun merkez ve taşra teşkilatı birimlerinin kurulmasına ve gerekli görülen değişikliklerin yapılması hususlarında ilgili makamlara önerilerde bulunmak; Genel Müdürün önerisi üzerine, özel kanunlarda yer alan hükümler saklı kalmak kaydıyla Kurumun 1-4 dereceli kadrolarına atamalar yapmak ve Kurum adına imza yetkisi verilecek personeli belirlemek,

l) Kurum personelinin eğitimi amacıyla düzenlenen, yıllık eğitim programlarının onaylanması, kurslar ve seminerler düzenlenmesi, yurtiçinde veya yurtdışında öğrenim ve eğitim yapacakların seçilmesi, kendilerine ders görevi verilenlere ders ve konferans ücreti ödenmesi için her derecedeki kurs, seminer ve benzeri eğitim faaliyetlerinde ücretle okutulacak ders saatlerinin sayısı, ders görevi alacakların nitelikleri ve diğer hususların tespiti, Kurum ile diğer kurum ve kuruluşların eğitim tesislerinde gerçekleştirilecek eğitim, kurs ve seminerlerde eğitim görevlilerinin ve katılımcıların konaklama iaşe ve eğitim materyali masrafları ile eğitim hizmeti bedeline ilişkin önerileri inceleyip karara bağlamak,

m) Bakanlığın, Kurum ile ilgili veya birlikte gerçekleştireceği eğitim, seminer, toplantı, çalışma ve benzeri faaliyetlere iştirak edenlerin 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri çerçevesinde konaklama ve iaşe giderleri ile eğitim materyali, araç ve gereç harcamalarının Kurum tarafından karşılanmasına karar vermek,

n) Kurumda veya Kurum adına çalıştırılacak yerli ve yabancı uzmanlarla, şirketlerin sözleşme projelerini inceleyip karara bağlamak ve uzmanların nitelikleri ile sözleşme şartlarını ve ücretlerini belirlemek, gerektiğinde danışmanlık, kontrollük, müşavirlik ve benzeri hizmetlerin satın alınmasına karar vermek, şirketlerin sözleşme konusu edilecek projelerini inceleyip karara bağlamak, şartları ve ücretleri belirlemek, yerli ve yabancı kuruluşlarla veya Sosyal Güvenlik Kuruluşları ile birlikte ortak projeler yapmak veya yapılan projeye katılmak, bu kuruluşlarca yapılmış ya da yapılacak projeleri inceleyip, Kurum menfaati görülen projelere katılıma ve sosyal güvenlik kuruluşlarından gerektiğinde danışmanlık hizmeti alınmasına karar vererek Bakan onayına sunmak,

o) Kurum adına gayrimenkul alınması, satılması, takası, trampası veya inşaası, kullanımı, idare edilmesi, tahsis şekli, gayrimenkuller üzerinde özel veya tüzel kişiler eli ile yap-işlet-devret, işlet-devret, yap-işlet-sat, yap-kirala-işlet gibi modelleri ile işlerin yaptırılması hakkında karar vermek, Kurum kaynaklarının ve varlıklarının değerlendirilmesinde kullanılacak finansman tekniğine ve usullerine karar vermek,

p) Kurum taşınmaz mallarının, Bakanlık ile bağlı ve bağlı kuruluşun ilgili kuruluşlarına rayiç veya emsal değer üzerinden kiraya verilmesi, Bakanlık ile bağlı ve bağlı kuruluşun ilgili kuruluşları arasında karşılıklı olarak taşınmazlara ihtiyaç duyulması halinde, rayiç bedellerin eşit olması veya aradaki bedel farkının % 10'u geçmemesi durumunda, bedelsiz olarak karşılıklı kullanım hakkı verilmesi ile ilgili önerileri inceleyip karara bağlamak,

r) Kurum gayrimenkullerinin rayiç değerlerinin tespit ettirilmesinden sonra uygun görülenlerin;* inşaat, onarım işleri ya da belli bir proje uygulanması karşılığında verilmesine karar vermek, bu işlerin yaptırılmasında birden fazla talep eden kişi ya da kuruluş olması halinde, talepleri değerlendirerek Kurum lehine olanın seçilmesini karara bağlamak,

s) Her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranında miktarı artırılmak üzere bedeli yüz milyar liradan fazla olan sözleşmeler ve yapılacak işler hakkında karar vermek,

t) Kovuşturulmasında Kurum için yarar görülmeyen dava ve icra kovuşturmalarının açılmaması, henüz dava ve icra kovuşturması haline gelmemiş olan uyuşmazlıkların uzlaşma yoluyla çözümlenmesi ve bunlara ait paraların terkini önerilerini, Kurum için yarar görülmeyen hallerde dava ve icra kovuşturmalarından vazgeçilmesi, kanun yollarına başvurulmaması, bunlara ait para ve malların terkini, Kurum leh ve aleyhine açılmış dava ve icra kovuşturmalarının uzlaşma yoluyla çözümü hakkındaki önerileri karara bağlamak,

u) Kurumda kadrolu ve sözleşmeli olarak çalışan personele ödenecek ikramiye tarihlerini belirlemek ve uygun gördüğü ek ödeme oranlarını Bakanlığın onayına sunmak,

v) Genel Müdür ve Yönetim Kurulu üyelerinin başkaca önerilerini inceleyip karara bağlamak,

y) Bu Kanunla verilen diğer görevleri yapmak.

Yönetim Kurulu (t) bendinde belirtilen görev ve yetkilerini Genel Müdüre devredebilir.

Genel Müdürlük

MADDE 7 - Genel Müdürlük, Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları ile merkez ve taşra teşkilatından oluşur.

Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcıları, Teftiş Kurulu Başkanı, 1. Hukuk Müşaviri ve Daire Başkanları , en az dört yıllık eğitim veren fakülte veya yüksek okullar ile bunlara denkliği Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olanlar arasından 14.7.1965 tarih ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri çerçevesinde müşterek kararname ile atanırlar. Bunlar dışında kalan 1-4 dereceli kadrolara atanacak personel Genel Müdürün teklifi ve Yönetim Kurulunun onayı ile atanırlar. Diğer Kurum personeli Genel Müdür tarafından atanır. Genel Müdür Yardımcıları, Teftiş Kurulu Başkanlığı ve Hukuk Müşavirliği hariç Kurum birimlerinin yönetim ve koordinasyonunda Genel Müdüre yardımcı olurlar.

Merkez teşkilatı

MADDE 8 - Kurumun merkez teşkilatı, ana hizmet birimleri ile danışma ve denetim birimleri ve yardımcı hizmet birimlerden oluşur.

Ana hizmet birimleri

MADDE 9 - Kurumun ana hizmet birimleri şunlardır:

a) İşgücü Yetiştirme Dairesi Başkanlığı,

b) İstihdam Dairesi Başkanlığı,

c) İşsizlik Sigortası Dairesi Başkanlığı,

d) Özel İstihdam Büroları Dairesi Başkanlığı,

e) Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı.

İşgücü Yetiştirme Dairesi Başkanlığı

MADDE 10 - İşgücü Yetiştirme Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Kurumun mesleki rehabilitasyon çalışmalarının genel esaslarını tespit etmek, bu konudaki çalışmaları programlamak, uygulanmasını sağlamak,

b) Mesleğe hazırlık, meslek edindirme, meslek değiştirme ve meslek geliştirme eğitimi vermek, verdirmek, iş analizi çalışmalarını yapmak, yaptırmak,

c) Türk Meslekler Sözlüğünü hazırlamak,

d) Mesleğe yöneltme sistemini tedricen genişletip büyütmek, rehberlik hizmetini vermek ve geliştirmek,

e) İstihdam ve danışmanlık hizmetleri sunmak, iş arama becerileri eğitim programları uygulamak,

f) Girişimcilik eğitimi ve iş kurma danışmanlık hizmeti verilmesini sağlamak,

g) Özürlüler mesleki rehabilitasyon merkezi çalışmalarını düzenlemek,

h) En fazla altı ay süre ile toplum yararına çalışma programları düzenlemek,

i) İstihdamdaki işgücü ile ilk ve orta kademe yöneticileri için işyerlerinde eğitim seminerleri düzenlemek,

j) İşyerlerinin eğitim politikaları geliştirmelerine yardımcı olmak,

k) İşyeri mesleki eğitim programları uygulamalarına gerektiğinde eğitici ve materyal desteği sağlamak,

l) Genel Müdür tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

İstihdam Dairesi Başkanlığı

MADDE 11 - İstihdam Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) İşgücü piyasasındaki ve mesleklerdeki durum ve gelişmeleri izlemek, bunlarla ilgili araştırmalar yapmak, yaptırmak,

b) Derlenen işgücü piyasası ile ilgili bilgileri ve istatistikleri yayınlamak,

c) İşgücü arz ve talebinin dengeli bir biçimde oluşmasını sağlamak amacıyla plan, proje ve programlar yapmak,

d) İşçi isteme ve iş aramanın düzene bağlanması yolunda gerekli çalışmaları yapmak,

e) İşgücünün yurt içinde ve yurt dışında uygun oldukları işlere yerleştirilmelerine ve çeşitli işler için uygun işgücü bulunmasına ve yurt dışı hizmet akitlerinin yapılmasına aracılık etmek,

f) Özürlülerin, eski hükümlülerin, terörden etkilenenlerin ve korunmaya muhtaç olanların istihdamlarına yardımcı olmak, özel istihdam projeleri uygulamak,

g) İşgücünün seyyaliyetini ve istihdamını teşvik amacıyla, ikamet edilen belediye mücavir alan sınırları dışında işe yerleştirme imkanı bulunan kayıtlı işsizleri belirlemek, bunların uygun oldukları açık işlere gönderilmelerinde günlük zaruri giderleri dahil seyahat masraflarının karşılanması uygulamasını yürütmek,

h) Yabancı uyrukluların Türkiye'de istihdamı konusunda Kuruma verilen görevleri yapmak,

i) Genel Müdür tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

İşsizlik Sigortası Dairesi Başkanlığı

MADDE 12 - İşsizlik Sigortası Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) İşsizlik sigortası fonu gelirlerinin Fon Yönetim Kurulu kararları çerçevesinde değerlendirilmesine ilişkin işlemleri yürütmek,

b) İşsizlik sigortası primlerinin kişi bazında kaydını tutmak,

c) İşsizlik ödeneği ödenmesine ilişkin her türlü işlemi yapmak, hastalık ve analık sigortası primlerinin ilgili Kurumlara yatırılmasını sağlamak,

d) 25.8.1999 tarih ve 4447 sayılı Kanunun uygulanması ile ilgili olarak, Kanunla verilen diğer görevler ile 4046 sayılı Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla verilen İş Kaybı Tazminatı ödenmesi ve diğer hizmetlere ilişkin görevleri yapmak,

e) Genel Müdür tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

Özel İstihdam Büroları Dairesi Başkanlığı

MADDE 13 - Özel İstihdam Büroları Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Gerekli şartları taşıyan özel istihdam bürolarına izin verilmesine, izinlerin uzatılmasına ve iptaline ilişkin işlemleri yürütmek,

b) Özel istihdam bürolarınca Kuruma verilmiş olan teminat mektuplarının muhafazası ve gerektiğinde iadesi ile ilgili işlemleri yapmak,

c) Özel istihdam bürolarınca Kuruma bildirilen istatistiksel verileri değerlendirmek, tüm uygulamaya ilişkin kayıt tutmak,

d) Genel Müdür tarafından verilen benzeri görevleri yapmak.

Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı

MADDE 14 - Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Türkiye ile Avrupa Birliği ülkeleri arasında işgücünün serbest dolaşımı ile Avrupa Birliği üyesi ülkeler başta olmak üzere diğer ülkelerdeki istihdam ve işsizlikle ilgili gelişmeleri izlemek, bu alanda Kuruma düşen çalışmaları yapmak ve bu konu ile ilgili gerekli tedbirlerin alınmasını sağlamak,

b) İkili işgücü anlaşmaları ile Kurumu ilgilendiren diğer anlaşmaların uygulanmasına ilişkin gelişmeleri değerlendirmek,

c) Türk işgücü çalıştırmak isteyen ülkeleri tespit etmek ve yabancı ülkelerdeki emek-yoğun yatırımları takip etmek,

d) Çalışma hayatı, istihdam ve işgücü ile ilgili olarak Kurumu ilgilendiren yabancı mevzuatı tarayıp incelemek, yurt dışı istihdam hizmetlerine ilişkin olarak Kuruma düşen görevler konusunda araştırmalar yapmak,

e) Genel Müdür tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

Danışma ve denetim birimleri

MADDE 15 - Kurumun danışma ve denetim birimleri şunlardır:

a) Teftiş Kurulu Başkanlığı,

b) Hukuk Müşavirliği,

c) Araştırma Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı.

Teftiş Kurulu Başkanlığı

MADDE 16 - Teftiş Kurulu Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Kurum merkez ve taşra birimlerinin her türlü faaliyet ve işlemleriyle ilgili olarak teftiş, inceleme ve soruşturma işlerini yürütmek,

b) Kurumun kuruluş kanunu ile 1475 sayılı İş Kanunu ve 25.8.1999 tarih ve 4447 sayılı Kanun hükümlerine göre kamu ve özel bütün işyerlerinde Kurum çalışmaları ile ilgili kayıt, evrak ve işlemleri incelemek ve denetlemek,

c) Kurumun amaçlarını daha iyi gerçekleştirmek, mevzuata, plan ve programa uygun çalışmasını temin etmek amacıyla, inceleme ve denetleme sonucu ortaya çıkan aksaklıkları giderici tedbirlere ilişkin gerekli teklifleri hazırlamak ve Genel Müdüre sunmak,

d) Genel Müdür tarafından verilen ve mevzuatta öngörülen benzeri görevleri yapmak.

Hukuk Müşavirliği

MADDE 17 - Hukuk Müşavirliğinin görevleri şunlardır:

a) Genel Müdürlük ve diğer birimlerden sorulan hukuki konular ile hukuki, mali, idari ve cezai sonuçlar doğuracak işlemler hakkında görüş bildirmek,

b) Kurumun menfaatlerini koruyucu, anlaşmazlıkları önleyici hukuki tedbirleri zamanında almak, anlaşma ve sözleşmelerin bu esaslara uygun olarak yapılmasına yardımcı olmak,

c) Kurum memurları hakkında veya diğer konularda düzenlenen ve Genel Müdür tarafından havale edilen inceleme ve soruşturma raporlarını inceleyerek mevzuat gereği kovuşturmalarla ilgili işlemleri yapmak,

d) Kurum görüşü istenen veya Kurumca hazırlanan kanun, tüzük ve yönetmelik taslaklarını hukuki açıdan inceleyerek görüşlerini bildirmek,

e) Kurumun taşra teşkilatındaki dava ve icra takip işlemlerini merkezden veya yerinde takip etmek,

f) Genel Müdürlükçe gerekli görüldüğünde, ilgili merkez teşkilatının görüşlerini de alarak ihbarname, ihtarname düzenlemek veya bunlara karşı cevap vermek,

g) Adli, idari davalar ile icra takiplerinde mahkemeler, hakimler, icra daireleri ile dava ve icra işleriyle ilgili sair merciler nezdinde, Genel Müdürlüğü temsil etmek,

h) Genel Müdür tarafından verilen ve mevzuatta öngörülen benzeri görevleri yapmak.

Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı

MADDE 18 - Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Kurumun hizmet ve görevlerini ilgilendiren konularda inceleme ve araştırmalar yapmak ve bu konuda raporlar düzenlemek,

b) Hükümet programı, kalkınma planları, yıllık programlar, Bakanlar Kurulu Kararları ve milli güvenlik siyaseti çerçevesinde Kuruma verilen emir ve görevlerin yerine getirilmesi için çalışma esaslarını tespit etmek,

c) Uzun vadeli planlarla, kalkınma planlarında ve yıllık programlarda öncelikle yer alması gerekli görülen hizmet ve tedbirlerin ve bunlarla ilgili temel politikaların bilimsel araştırma esaslarına göre tespitini sağlamak,

d) Kurumun yıllık çalışma programını ve yıllık çalışma raporunu hazırlamak,

e) Kurumun organizasyon ve metot hizmetlerini yürütmek,

f) Başbakanlık Yüksek Denetleme Kuruluna verilecek cevabi raporları hazırlamak,

g) Kurumun basın ve yayın kuruluşları ile ilişkilerini düzenlemek ve faaliyetlerinin tanıtımını yapmak,

h) Kurum içi koordinasyon hizmetlerini yürütmek,

i) Genel Müdür tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

Yardımcı hizmet birimleri

MADDE 19 - Kurumun yardımcı hizmet birimleri şunlardır:

a) Personel ve Eğitim Dairesi Başkanlığı,

b) Muhasebe ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı,

c) Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı,

d) İdari İşler Dairesi Başkanlığı,

e) Savunma Uzmanlığı.

Personel ve Eğitim Dairesi Başkanlığı

MADDE 20 - Personel ve Eğitim Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Kurumun insan gücü planlaması ve personel politikasıyla ilgili çalışmaları yapmak, personel sisteminin geliştirilmesiyle ilgili tekliflerde bulunmak,

b) Kurum personelinin, atama, özlük, emeklilik ve benzeri işlemlerini yürütmek,

c) Personele verilecek eğitim planını hazırlamak, hizmet öncesi ve hizmet-içi eğitim programlarını düzenlemek ve uygulamak,

d) Genel Müdür tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

Muhasebe ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı

MADDE 21 - Muhasebe ve Mali İşler Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Kurumun hizmet ve faaliyetlerinin ekonomik ve etkin bir şekilde yerine getirilmesini sağlayacak bütçeyi hazırlamak, yetkili organlara sunmak ve uygulamasını takip etmek,

b) Bağlı birimlerin ödenek ve para taleplerini karşılamak, gerektiğinde ek bütçe talebinde bulunmak,

c) Gerçek ve tüzel kişilerden alınan teminatları muhafaza etmek,

d) Genel Müdürlük hesaplarının kayıtlarını tutmak, takip etmek, değerlendirmek, borç ve alacaklarını takip etmek, tahsilini ve ödemesini sağlamak,

e) Personelin her türlü ödemelerini yapmak, yasal kesintilerini süresi içinde ilgili kurum ve kuruluşlara yatırmak,

f) Taşra birimlerinin muhasebe uygulamalarını takip etmek ve değerlendirmek, gerektiğinde yerinde kontrol etmek ve eğitim vermek,

g) Aylık, yıllık geçici ve kesin mizanları ve yıl sonunda da bilançoyu çıkarmak ve yetkili organlara sunmak,

h) Kurum tarafından verilen hizmetlerle ilgili olarak alınacak masraf karşılıkları teklifini ilgili birimlerden alacağı görüşler doğrultusunda Yönetim Kuruluna sunmak, uygulamasını takip etmek,

i) Genel Müdür tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı

MADDE 22 - Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Kurumun hizmet ve işlemlerinin verimlilik ilkelerine uyulmak suretiyle hızlı ve doğru sonuç alınacak şekilde bilgisayar destekli olarak yürütülmesini sağlayacak çalışmaları yapmak,

b) Bilgi işlem çalışmaları için gerekli olan iş akış ve organizasyonunu düzenlemek, yerleşim planı yapmak, standart ve yöntemleri belirlemek, gerekli analiz ve tasarım çalışmalarını yapmak, uygulama programlarını geliştirerek test etmek, işletime alınması ve gereksinimler doğrultusunda güncelleştirilmesini sağlamak,

c) Mevcut bilgisayar donanım, yazılım ve iletişim alt yapısının sürekli çalışabilirliğini sağlamak, performans artırıcı faaliyetlerde bulunmak,

d) Bilgilerin ihtiyaç duyan kişi ve birimlere istenilen biçimde iletilmesini sağlamak,

e) Kurumun hizmetlerine ilişkin istatistiksel verileri elektronik ortamda toplamak ve değerlendirmek,

f) Elektronik imza işlemlerini takip etmek,

g) Genel Müdür tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

İdari İşler Dairesi Başkanlığı

MADDE 23 - İdari İşler Dairesi Başkanlığının görevleri şunlardır:

a) Merkez ve taşra teşkilatı için, gerekli araç, gereç ve malzemenin temini, bakım onarım, vergi, sigorta ile demirbaş ve terkin işlemlerini yürütmek,

b) İhtiyaç duyulan bina ve arazinin kiralanma, satın alma, kamulaştırma, onarım, tamirat, tadilat işlemlerini yapmak, projelendirmek ve kontrol etmek,

c) Sağlık hizmetleri, sosyal tesislerin işletilmesi, tabldot, personel taşımacılığı, lojman, misafirhane, kreş gibi sosyal faaliyetlerle ilgili işlemleri yürütmek,

d) Kurumun her türlü evrak, arşiv, basım ve haberleşme işlemlerini yürütmek,

e) Merkez birimlerinin, aydınlatma, ısıtma, korunma, temizlik ve araç sevk işlemlerini yürütmek,

f) Genel Müdür tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

Savunma Uzmanlığı

MADDE 24 - Savunma Uzmanlığının görevleri şunlardır:

a) Kurumun topyekün savunma sivil hizmetleri görev ve yükümlülüklerine ait hazırlık ve planları; ilgili kanun, tüzük, yönetmelik, yönerge ve talimatlarda belirtilen esaslara göre yapmak, kontrol ve koordine etmek,

b) Genel Müdür tarafından verilen görevler ile mevzuatta öngörülen diğer görevleri yapmak.

Taşra teşkilatı

MADDE 25 - Kurumun taşra teşkilatı; İl düzeyinde kurulacak İl Müdürlüklerinden ve merkez nüfusu 50.000 ve yukarı olan veya Sosyal Sigortalar Kurumuna tabi çalışan sayısı 10.000' in üzerinde bulunanlardan gerekli görülen ilçelerde, kurulacak Şube Müdürlüklerinden oluşur.

İl istihdam kurulları ve görevleri

MADDE 26 - İl İstihdam Kurulları, İllerde Valinin veya görevlendireceği bir Vali Yardımcısının başkanlığında, Belediye Başkanı veya görevlendireceği bir üst düzey temsilci, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Bölge Müdürlüğü bulunan yerlerde Bölge Müdürü, İl Sağlık Müdürü, İl Milli Eğitim Müdürü, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu İl Müdürü, Gençlik ve Spor İl Müdürü, Sanayi ve Ticaret İl Müdürü, Kurum İl ve Şube Müdürleri, İl Ticaret ve/veya Sanayi Odası Başkanları veya görevlendirecekleri birer temsilci, İl Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği Başkanı veya görevlendireceği bir temsilci, İl Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı temsilcisi, İl Organize Sanayi Bölgeleri Müdürleri, en çok üç üniversite öğretim üyesi, Türkiye Sakatlar Konfederasyonu tarafından belirlenecek bir temsilci, Valinin, İlin istihdam yapısını dikkate alarak davet edeceği eğitim kurumları, sivil toplum örgütleri ile diğer kurum ve kuruluş temsilcileri ve en çok üyeye sahip İşçi ve İşveren Konfederasyonlarının birer temsilcisinden oluşur. İl İstihdam Kurulları her yıl Kasım ayı içinde olağan toplantısını yapar. Başkanın çağrısı üzerine her zaman olağanüstü toplantı yapabilir. Kurulun sekretarya görevi Kurum İl Müdürlüklerince yerine getirilir.

İl İstihdam Kurullarının görevleri şunlardır;

a) İl düzeyinde istihdamı koruyucu, geliştirici ve işsizliği önleyici tedbirleri saptamak,

b) İl istihdam politikasının oluşturulmasına yardımcı olmak, işgücü yetiştirme etkinliklerini yönlendirmek üzere yerel düzeyde geçerli olacak ilke ve politikaları belirlemek ve önerilerini Kuruma bildirmek,

c) Kurum İl Müdürlüğü tarafından hazırlanan yıllık işgücü eğitim planlarını inceleyerek varsa gerekli değişiklikleri yaptıktan sonra Kuruma bildirmek,

d) Eğitim planı uygulaması ile ilgili olarak yöredeki işgücü yetiştirme ve istihdam etkinliklerini izleyip değerlendirmek ve değerlendirme raporlarını Kuruma göndermek.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Sorumluluk ve Yetki Devri

Sorumluluk ve yetki devri

MADDE 27 - Kurumun merkez ve taşra teşkilatının her kademedeki yöneticileri, yükümlü bulundukları görevleri, mevzuata uygun olarak yürütmekten bir üst kademeye karşı sorumludurlar. Genel Müdür ve her kademedeki Kurum yöneticileri, sınırlarını açıkça belirtmek şartıyla, yetkilerinden bir kısmını astlarına devredebilirler. Ancak, yetki devri yetkiyi devredenin sorumluluğunu kaldırmaz.

Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri ile Kurum personeli sorumlulukları bakımından 765 sayılı Türk Ceza Kanununun tatbikinde devlet memuru sayılırlar, bu kişiler hakkında 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkındaki Kanun hükümleri uygulanmaz.

Kurum iş ve işçi arayanların isteklerini karşılayamamaktan ve hizmet akdi yapılmasına aracılık ettiği hallerde, tarafların ileri sürecekleri zarar ve ziyandan sorumlu değildir.

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM

Personel Statüsü ve Kurum Gelirleri

Personel statüsü

MADDE 28 -Kurum personeli, Kurum hizmetlerinin gerektirdiği asli ve sürekli görevlere atanan kadrolu kişiler ile sözleşmeli personelden oluşur. Kurum personeli hakkında bu Kanun ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri, 6245 sayılı Harcırah Kanunu ve 8.6. 1949 tarih ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır.

Kurum, özel bilgi ve ihtisas gerektiren iş ve hizmetler için sözleşme ile personel istihdam edebilir. Bu şekilde çalıştırılacakların unvanı, adedi, nitelikleri, ücret ve diğer mali hakları ile çalıştırılma usul ve esasları Devlet Personel Başkanlığı ve Maliye Bakanlığı'nın görüşü üzerine Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenir. Sözleşme ile çalıştırılacaklara ödenecek ücret, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre çalıştırılan sözleşmeli personel için belirlenen tavan ücretin üç katını geçemez.

Hukuk Müşavirliğinde çalışanlar hakkında 2.2.1929 tarih ve 1389 sayılı Devlet Davalarını İntaç Eden Avukat ve Saireye Verilecek Ücreti Vekalet Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Kurum, Ankara dışındaki icra, takip ve dava işleri için Genel Hükümlere göre vekalet akdi ile lüzum görülecek sayıda avukat çalıştırabilir.

Kurum, merkez ve taşra teşkilatında İstihdam ve Meslek Uzmanı çalıştırabilir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilen şartlara sahip, Kurumun ihtiyaç duyduğu alanlarda en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olanlar arasında yapılacak özel yarışma sınavı sonucunda başarılı bulunanlar İstihdam ve Meslek Uzman Yardımcısı kadrolarına atanırlar. İstihdam ve Meslek Uzman Yardımcılığına atananlar, bu görevde en az üç yıl çalışmak ve olumlu sicil almak kaydıyla açılacak yeterlilik sınavında başarılı olmaları ve İngilizce, Almanca ve Fransızca dillerinden birini Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavında en az (D) düzeyinde başarmış bulunmaları halinde İstihdam ve Meslek Uzmanı unvanını alırlar. Yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınava girmeyenler, üst üste iki defa yapılacak sınavda başarılı olamayanlar ve olumlu sicil alamayanlar bu unvanlarını kaybederler ve durumlarına uygun başka kadrolara nakledilirler.

En az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olan Kurum personelinden Genel Müdürlükçe uygun görülenlere Kurum çalışmaları ile ilgili alanlarda yurt içi veya yurt dışında master veya sertifika programına katılmaları halinde izin verilen sürenin iki katı kadar mecburi hizmet karşılığında program süresince izin verilebilir ve programların masrafları Kurumca karşılanır. Bu kişiler bütün özlük haklarından faydalanmaya, ek ödeme ve ikramiyeler ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda tanımlanan aylık, zam ve tazminatlarını almaya devam ederler. Bunlardan mecburi hizmet yükümlülüğünü yerine getirmeyen veya öğrenim kurumunu terk edenler ile başarısız olanlar için Kurumca yapılan masraflar ilgililerden yasal faizi ile birlikte tahsil olunur.

Fazla çalışma gerektiren her türlü Kurum işleri için çalışma saatleri dışında görevlendirilecek Kurum personeline (1, 2 ve 3 üncü derece yönetici kadrolarında bulunanlar dahil) fazla çalışma yaptırılabilir. Yapılacak fazla çalışma ücreti ve fazla çalışmanın yaptırılması ile ilgili diğer hususlar Kurum Yönetim Kurulu kararı ve Bakanlığın önerisi üzerine Bakanlar Kurulunca tespit edilir.

Bu Kanunun 29 uncu maddesinin (d) bendinde yer alan, 1475 sayılı İş Kanununun 98 inci maddesinin (c) bendi uyarınca Kuruma aktarılan idari para cezaları hariç olmak üzere Kurum gelirlerinden, Kurumda fiilen çalışan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığında ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığında görevlendirilenler dahil kadrolu ve sözleşmeli personele görev unvanı, çalışma verimi ve hizmetlerin rasyonelliğini sağlayacak ilkeler göz önünde bulundurularak Yönetim Kurulunca uygun görülen ve Bakanlıkça onaylanan oran ve miktarda ek ödeme verilir. Ek ödemelerin aylık tutarı 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda tanımlanan en yüksek devlet memuru aylığının (ek gösterge dahil) brüt tutarının % 200'ünü geçemez. Ek ödemelerde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun aylıklara ilişkin hükümleri uygulanır ve Damga Vergisi hariç her hangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulamaz. Ek ödemeye ilişkin usul ve esaslar çıkarılacak bir yönetmelikle tespit edilir.

Kurumda fiilen çalışan, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığında ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığında görevlendirilenler dahil kadrolu personele her yıl, asgari ücretten az olmamak üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda tanımlanan gösterge, ek gösterge, taban aylığı, kıdem aylığı, her türlü zam ve tazminat dahil kendi aylıkları, sözleşmeli personele sözleşme ücretlerinin net tutarında iki ikramiye verilir. İkramiyenin tarihlerini belirlemeye Yönetim Kurulu yetkilidir.

Kurum gelirleri

MADDE 29 - Kurumun gelirleri şunlardır:

a) Her yıl Bakanlık bütçesine Kurum için konulan ödenek,

b) Yurtiçinde ve uluslararası düzeyde kurum ve kuruluşlara verilecek eğitim hizmetleri ile Kurum hizmetleri karşılığı işverenlerden alınan masraf karşılıkları ve özel istihdam bürolarının faaliyete geçmeleri konusunda verilen izinle ilgili işlemler karşılığında alınan masraf karşılıkları,

c) 1475 sayılı İş Kanununun 21 inci maddesine göre İşçi Çalışma ve Kimlik Karnelerinden elde edilecek gelirler,

d) 1475 sayılı İş Kanununun 98 inci maddesinin (C) bendi uyarınca Kuruma aktarılan idari para cezaları,

e) Bu Kanun gereğince özel istihdam bürolarından alınan idari para cezaları,

f) Kurumun taşınır ve taşınmaz mallarından elde edilen gelirler,

g) Gerçek veya tüzel kişiler tarafından yapılan bağış ve vasiyetler ile Kurumca hazırlanan standart form, manyetik, elektronik, akıllı kart ve benzerlerinin satışından elde edilecek gelirler,

Kuruma ait gayrimenkullerin kira bedelleri her yıl Devlet İstatistik Enstitüsünce açıklanan Tüketici Fiyat Endeksindeki artış oranından az olmamak üzere rayiç veya emsal değerle belirlenir.

Kurum hesap dönemi olarak takvim yılı esas alınır.

İKİNCİ KISIM

Özel İstihdam Büroları, Çeşitli Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Özel İstihdam Büroları

Özel istihdam bürolarının kurulması, izin verme ve yenileme masraf karşılığı ve denetim

MADDE 30 - İş arayanların elverişli oldukları işlere yerleştirilmeleri ve çeşitli işler için uygun işçiler bulunmasına aracılık etme görevi Kurum ve bu amaçla gerçek ve tüzel kişiler tarafından kurulan özel istihdam bürolarınca yapılır. Özel istihdam büroları, Kurumdan izin almak kaydıyla yurtiçi iş ve işçi bulma faaliyetlerinde bulunabilirler. Kamu kurum ve kuruluşlarına işçi yerleştirme faaliyeti için özel istihdam bürolarına izin verilemez.

Özel istihdam bürolarının iş ve işçi bulma faaliyetlerine izin verilebilmesi için talepte bulunan gerçek kişiler ile tüzel kişileri idare, temsil ve ilzama yetkili kişilerin;

a) Türk vatandaşı ve en az lisans düzeyinde öğrenim görmüş olmaları, müflis veya konkordato ilan etmiş olmamaları,

b) Taksirli suçlar ve aşağıda sayılan suçlar dışında tecil edilmiş hükümler hariç olmak üzere, ağır hapis veya altı aydan fazla hapis cezası almış veyahut affa uğramış olsalar bile devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla, zimmet, ihtilas, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, kara para aklama veya devlet sırlarını açığa vurma, vergi kaçakçılığı suçlarından dolayı hükümlü bulunmamaları,

c) Güvenilir bir mali bünye ile iş ve işçi bulma faaliyetlerini gerçekleştirebilecek ölçüde yönetim, nitelikli uzman personel ve teknik donanıma ve uygun bir işyerine sahip olmaları,

gerekir.

Talepler Kurumca değerlendirilir. Kurum kabul veya red kararını en geç 30 gün içerisinde talep sahibine yazılı olarak bildirir.

Kurumca verilen izinler iki yıl süreyle geçerlidir. İzin süresi, iznin sona erme tarihinden itibaren en az üç ay önce yazılı talepte bulunulması, iznin verilmesinde aranan şartların mevcut olması, ilave kat'i ve süresiz teminat mektubu verilmesi ve yenileme masraf karşılığı ödenmesi kaydıyla, Kurumca ikişer yıllık sürelerle yenilenebilir. İş ve işçi bulma aracılığı izni için talep edilen teminat miktarı, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 4.1.1961 tarih ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükmü uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında her yıl arttırılarak uygulanır. Faaliyette bulunan özel istihdam büroları, izin almak için vermiş oldukları teminat mektubunu her yıl yeniden tespit edilen miktara tamamlamak zorundadırlar. Kuruma verilen teminat mektupları, izin ve yenileme talebinin reddi halinde kararın tebliğ tarihinden itibaren, yenileme talebinde bulunulmaması halinde izin süresinin bitimini müteakip bir ay içinde iade edilir. İznin iptali halinde, iptal kararının kesinleşmesini müteakip teminat Kuruma gelir kaydedilir. Gelir kaydedilen teminat ilgilinin hiçbir borcuna mahsup edilemez.

Kurum, iş ve işçi bulma faaliyeti için izin verilmesi ve izin yenilenmesi işlemleri ile ilgili olarak özel istihdam bürolarından masraf karşılığı alır.

Özel istihdam bürolarının bilgi toplamaları, kullanmaları, kuruma bilgi verme yükümlülükleri

MADDE 31- Özel istihdam büroları, iş arayanlar ve açık işyerlerine ilişkin bilgileri sadece iş ve işçi bulma faaliyeti için gerekli olması halinde toplayabilir, işleme tabi tutabilir veya bunlardan yararlanabilir. Bu bilgilerin kişiye ait veya iş ya da işletme sırlarıyla ilgili olması halinde özel istihdam büroları, bunları ancak, ilgilinin izin vermesi halinde toplayıp kullanabilirler. Özel istihdam bürolarının bu verileri iş ve işçi bulma faaliyeti çerçevesinde bir üçüncü şahsa vermeleri halinde, bu şahıs söz konusu bilgileri ancak, kendisine veriliş amacına uygun şekilde işleme tabi tutabilir veya bunlardan yararlanabilir. İş ve işçi bulma faaliyetinin sonuçlandırılmasını müteakip özel istihdam bürolarına verilmiş olan evrakın ilgilisine iade edilmesi gerekir.

İş ve işçi bulma faaliyetleri ile ilgili olarak;

a) Kurumun iznine sahip olmayan bir özel istihdam bürosu ile yapılan anlaşmalar,

b) Yönetmelikte öngörülmemiş ise, özel istihdam büroları ile iş arayanlar arasında bir ücret ödenmesine ilişkin yapılan anlaşmalar,

d) İşgücünün sigortasız çalışması veya sendikaya üye olmaması ya da asgari ücretin altında ücret ödenmesi koşullarını taşıyan anlaşmalar,

e) Bir işverenin veya bir iş arayanın, işe yerleştirme faaliyeti için diğer özel istihdam bürolarından veya Kurumdan hizmet almalarını engelleyen anlaşmalar,

geçersizdir.

Birden fazla özel istihdam bürosuna işgücü temini için talep vermiş olan işverenler ile iş bulunması amacıyla kayıt yaptırmış olan iş arayanlar, bu bürolardan biri kanalıyla işe yerleşmenin gerçekleşmiş olması halinde diğerlerini işe yerleşme tarihinden itibaren en geç bir gün içinde haberdar etmekle yükümlüdürler.

İzin talebinin reddi, yenilenmemesi, iptali ve kararlara karşı itiraz

MADDE 32 - Bu Kanunun 30 uncu maddesi uyarınca iş ve işçi bulma faaliyetlerine izin verilmesi ve iznin yenilenmesi için öngörülen şartların yerine getirilmemiş olması halinde izin ve yenileme talebi reddedilir.

Özel İstihdam Bürolarına verilen izinler; iznin verildiği ya da yenilendiği tarihten itibaren 12 ay içerisinde hiçbir işe yerleştirme işlemi gerçekleştirilmemiş, izin verilmesi veya yenilenmesi için aranan şartların taşınmadığı veya kaybedildiği tespit edilmiş, bu Kanunun 31 inci maddesinin birinci fıkrasındaki yükümlülüklere Kurum tarafından yazılı olarak ikaz edilmelerine rağmen uyulmamış veya aynı maddenin üçüncü fıkrasının (b), (c), (d) ve (e) bentlerinde belirtildiği şekilde bir anlaşma yapılmış olması halinde iptal edilir.

İdari para cezaları

MADDE 33- Kurumca dayanağı belirtilmek suretiyle;

a) Kurum tarafından istenilen bilgi ve belgelerle işgücü piyasasının izlenmesi için gerekli olan istatistiksel bilgileri süresi içerisinde Kuruma vermeyen özel istihdam bürolarına beş yüz milyon lira,

b) Kurum Müfettişlerince istenilen bilgi, belge, kayıt ve defterleri ibraz etmeyen özel istihdam bürolarına beş yüz milyon lira, idari para cezası verilir. İdari para cezaları, her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükmü uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında her yıl arttırılarak uygulanır.

İdari para cezaları tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde Kuruma ödenir veya aynı süre içinde Kuruma itiraz edilebilir. İtiraz takibi durdurur. Kurumca itirazı reddedilenler kararın kendilerine tebliğ tarihinden itibaren yedi gün içinde yetkili sulh ceza mahkemesine itiraz edebilirler. İtiraz üzerine verilen kararlar kesindir. Mahkemeye başvurulması cezanın takip ve tahsilini durdurmaz.

İKİNCİ BÖLÜM

Çeşitli Hükümler

Özürlü ve eski hükümlülere ilişkin para cezalarının kuruma aktarılması ve kullanımı

MADDE 34 - 1475 sayılı İş Kanununun 98 inci maddesinin (C) bendi uyarınca Kuruma aktarılan paralar, özürlüler konusunda Özürlüler İdaresi Başkanlığı ile Bakanlık İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü'nün görüşleri alınmak suretiyle, özürlü ve eski hükümlülerin mesleki eğitimi, mesleki rehabilitasyonu ve istihdamı ile kendi işini kurma ve bu gibi hizmetlerde kullanılır. Kurum özürlülerle ilgili olarak gerçekleştirdiği hizmetlere ilişkin raporları en geç izleyen yılın Mart ayı sonuna kadar Özürlüler İdaresi Başkanlığı'na gönderir.

Kamu kurum ve kuruluşları her yıl Nisan ayı içerisinde çalıştırdıkları işçi sayısı ile çalıştırdıkları özürlü ve eski hükümlü sayısını, özürlü ve eski hükümlü açık kontenjanlarını ve kontenjan fazlası özürlü ve eski hükümlü sayısını Kuruma bildirmek zorundadırlar. Bu bildirimlerde istihdam edilmesi istenilen özürlü ve eski hükümlülerde aranılan koşullara da yer verilir. İşin gerektirdiği özel niteliklerin dışında özürlü ve eski hükümlülerin başvuru koşullarını kısıtlayıcı nitelikler ileri sürülemez ve işin özelliği gerektirmediği sürece eski hükümlüler arasında suç çeşitlerine göre, özürlüler arasında da özür gruplarına göre bir ayırım yapılamaz. Özürlülük oranına da bir üst sınır getirilemez. Özürlü ve eski hükümlü çalıştırmadıkları veya 1475 sayılı İş Kanununda belirtilen oranda çalıştırmadıkları, kesinleşmiş yargı kararı ile belirlenen işverenler, Yönetim Kurulu kararı ile kamuoyuna açıklanır.

Özürlü ve eski hükümlüler, Kurumca belirlenen açık kontenjanlarda, Kamu Kurum ve Kuruluşlarında İşçi Olarak İstihdam Edilecek Özürlüler Hakkında Uygulanacak Sınav Yönetmeliği ile Kamu Kurum ve Kuruluşlarında İşçi Olarak İstihdam Edilecek Eski Hükümlülere Uygulanacak Sınav Yönetmeliği çerçevesinde istihdam edilirler.

Bilgi verme ve gizlilik

MADDE 35 - Kurum tarafından, kamu ve özel kesim işyerlerinden iş ve işgücü konularında bilgi istenildiğinde, belirtilen süre içinde bilgi verilmesi zorunludur. İşverenlerden toplanan bilgiler, genel istihdam ve işsizlik sigortası çalışmalarından başka amaçla kullanılamaz ve açıklanamaz.

Kurum işlemlerinin bilgi işlem ortamında yapılması ve arşivlenmesi

MADDE 36 - Kurumun işsizlik sigortası uygulaması dahil bütün işlemleri interneti de kapsayan her türlü elektronik bilgi iletişim araçları ve ortamları üzerinden yapılabilir ve manyetik ortamda arşivlenebilir. Diğer kişi, kurum ve kuruluşlardan elektronik ortamda bilgi ve belge alınabilir veya bunlara bilgi ve belge verilebilir. Genel hükümler çerçevesinde bu işlemlerde elektronik imza kullanılabilir.

Elektronik veya bilgi işlem ortamında yapılan işlemlerin ve manyetik ortamda arşivlenen bilgilerin tespit ve tevsikinde Kurumun kayıtları esas alınır. Kurum tarafından manyetik ortamda tutulan bilgiler resmi belge niteliğinde olup, adli ve idari merciler nezdinde geçerlidir. Kurumun bilgi işlem kayıtlarına itiraz edilmesi halinde ispat mükellefiyeti itiraz edene aittir.

Manyetik ortamda tutulan bilgiler ile bunlara ilişkin belgeler Kuruma ibraz tarihinden itibaren on yıl süre ile saklanır ve bu sürenin sonunda imha edilir.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.

Muafiyetler

MADDE 37 -a) Kuruma ait taşınır ve taşınmaz mallar ile bunların alım ve satım işlemleri ve bunlardan elde edilen hak ve gelirler,

b) Kurum tarafından açılan ve Kurumun taraf olduğu davalar ve icra kovuşturmaları ile ilanlar,

c) Satışı veya devri yapılan ya da satın alınan veya devir alınan gayrımenkullerle ilgili olarak ferağ, devir, alım, satım ve sair tüm işlemler,

d) Kurumca yapılan bütün işlemler ve bu işlemler için ilgililere verilmesi veya bunlardan alınması gereken yazı ve belgeler ve bunların suretleri,

e) İlgili kanunlarda Kurumun adı veya Kuruluş Kanununda yazılı olmasa dahi,

Her türlü vergi, resim ve harç ile belediyelerde yürütülecek her türlü hizmet karşılığı alımdan alınan ücretler, Kurumun doğrudan doğruya hizmetlerinden yararlanmadığı fon ve kuruluşlara katkı paylarından muaftır. Diğer kanunlarda yer alan bütün muafiyet ve istisnalar saklıdır.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde

Kararnamelerde Değişiklik Yapan Hükümler

MADDE 38 - 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun;

a) 36 ncı maddesinin "Ortak Hükümler" bölümünün A/11 numaralı bendine "Devlet Bütçe Uzman Yardımcıları" ibaresinden sonra gelmek üzere "İstihdam ve Meslek Uzman Yardımcıları", "Devlet Bütçe Uzmanlığına" ibaresinden sonra gelmek üzere "İstihdam ve Meslek Uzmanlığına",

b) I Sayılı Cetvelinin (I/h) bendine, "Maliye Bakanlığı Devlet Bütçe Uzmanları" ibaresinden sonra gelmek üzere "İstihdam ve Meslek Uzmanları",

c) Mülga 213 üncü maddesinden sonra gelen "Zam ve Tazminatlar" başlıklı ek maddesinin; "II- Tazminatlar" bölümünün "A- Özel Hizmet Tazminatı" bendinin (h) alt bendine "Devlet Bütçe Uzmanları" ibaresinden sonra gelmek üzere "İstihdam ve Meslek Uzmanları"

ibareleri eklenmiştir.

MADDE 39-a) 13.12.1983 tarih ve 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Eki cetvellerde geçen "İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğü" ibaresi, "Türkiye İş Kurumu " olarak değiştirilmiş ve Ekli 1 sayılı listede gösterilen kadrolar ihdas edilerek, 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Eki III sayılı cetvele Türkiye İş Kurumu bölümü olarak eklenmiştir. Ekli 2 sayılı listede yer alan kadrolar iptal edilerek, 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli cetvellerden çıkarılmıştır. Ekli 3 sayılı listede yer alan kadrolar şahsa bağlı hale getirilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararname Eki IV sayılı cetvelin Türkiye İş Kurumu'na ilişkin bölümüne eklenmiştir.

b) 1475 sayılı İş Kanunu ve diğer mevzuatta geçen "İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğü" ibareleri "Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 40 -1475 sayılı İş Kanununun 85 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ancak, tarım işlerinde ücretli iş ve işçi bulma aracılığı ile özel istihdam bürolarının faaliyetlerine Kurumca izin verilebilir. İzin verilen özel istihdam büroları yönetmelikle belirlenecek meslekler ile üst düzey yöneticiler dışında iş arayanlardan her ne ad altında olursa olsun menfaat temin edemez ve ücret alamazlar."

MADDE 41 - 25.8.1999 tarih ve 4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin 5 inci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Sigortalı işsizin, hastalık ve analık sigortalarına ait primleri Fon tarafından işsizlik ödeneğinin ödendiği sürece ilk altı ay için 2/3 oranında, izleyen aylarda tam olarak Sosyal Sigortalar Kurumuna veya ilgili sandıklara aktarılır. Bu primler, sigorta primlerinin hesabında esas alınan alt kazanç sınırı üzerinden hesaplanır."

MADDE 42 - 25.8.1999 tarih ve 4447 Sayılı Kanunun 51 inci maddesinin; birinci fıkrasına aşağıdaki (g) bendi eklenmiş ve 2 nci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"g) Yukarıdaki bentlerde belirtilen iş kanunları kapsamına girmeyen sigortalılardan hizmet akitleri, 2821 sayılı Sendikalar Kanunu ile 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi Grev ve Lokavt Kanunu kapsamında yapılmış olan toplu iş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmesi bulunmayan hallerde Borçlar Kanunu hükümleri doğrultusunda (a), (b), (c), (d) ve (e) bentlerindeki hükümlere paralel olarak sona ermiş olmak."

"Ancak, işsizlik ödeneğine hak kazanabilmek için hizmet akdinin başvuru sırasında grev, lokavt, veya kanundan doğan ödevler nedeniyle askıya alınmamış olması gerekmektedir."

MADDE 43- 25.8.1999 tarih ve 4447 Sayılı Kanunun 52 nci maddesinin 1 inci fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"İşsizlik ödeneği aldığı sürede gelir getirici bir işte çalıştığı veya herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı aldığı tespit edilen,"

Yönetmelik

MADDE 44 - Bu Kanun ile ilgili olarak,

a) Genel Kurul, Yönetim Kurulu ve İl İstihdam Kurullarının toplanma, çalışma usul ve esasları,

b) Kurum personelinin görevde yükselmesine ve atanmasına ilişkin usul ve esaslar,

c) Kurum personelinin çalışma usul ve esasları,

d) Kurumun merkez ve taşra teşkilatına ait birimlerin görev, yetki ve sorumlulukları,

e) Kurumun alım satım ve ihale işlemlerine ilişkin usul ve esaslar,

f) Kurum işlemlerinin bilgi işlem ve internet ortamında yapılması ve arşivlenmesine ilişkin usul ve esaslar ile elektronik imza kullanılmasına ilişkin usul ve esaslar,

g) Teftiş Kurulunun çalışma usul ve esasları,

h) Hukuk Müşavirliğinin çalışma usul ve esasları,

i) Özürlüler Mesleki Rehabilitasyon Merkezlerinin kuruluş ve yönetimine ilişkin usul ve esaslar,

j) İstihdam ve Meslek Uzmanları ve Uzman Yardımcılarının mesleğe alınması için yapılacak yarışma ve yeterlik sınavlarına ilişkin usul ve esaslar,

k) Özel istihdam bürolarına izin verilmesi ile büroların çalışma ve denetim usul ve esasları,

Kanunun yürürlüğe girmesinden itibaren en geç altı ay içinde çıkarılacak yönetmeliklerle belirlenir.

DÖRDÜNCÜ KISIM

Geçici ve Son Hükümler

BİRİNCİ BÖLÜM

Geçici Hükümler

GEÇİCİ MADDE 1- a) Bu Kanun ile yapılan yeni düzenleme sebebiyle İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğünün memurlarından (şahsa bağlı kadroda olanlar hariç) kadro ve görev unvanları değişmeyenler yeni kadrolarına atanmış sayılırlar.

Kuruma devredilen kadrolardan İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğünün I. Hukuk Müşaviri ve Teftiş Kurulu Başkanı, Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcıları ve Daire Başkanlarına ait kadrolardan aynı unvanları taşıyanlar ile aynı mahiyetteki hizmetlerin ifasına yönelik kadrolar şahsa bağlı kadrolar olup, her ne sebeple olursa olsun boşalmaları halinde genel hükümlere göre iptal edilmiş sayılır.

Kadro ve görev unvanları değişenler veya kaldırılanlarla, şahsa bağlı kadrolarda bulunanlar Kurumun merkez veya taşra teşkilatında, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde yeni bir kadroya atanırlar. Atama yapılıncaya kadar Kurumca ihtiyaç duyulan işlerde görevlendirilirler. Bunların eski kadrolarına ait aylık, ek gösterge, her türlü zam ve tazminatları ile diğer özlük hakları (bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ayı geçmemek üzere) şahıslarına bağlı olarak devam eder.

İkinci ve üçüncü bentlerde belirtilenlerin Kurumun merkez ve taşra teşkilatındaki kadrolara atanmaları halinde, bu kadrolarda kaldıkları sürece yapılacak her türlü ödemeler toplamının net tutarı, eski kadrolarında en son ayda almış oldukları her türlü ödemeler toplamının net tutarından az olduğu takdirde, bu durum giderilinceye kadar aradaki fark, hiçbir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın tazminat olarak ödenir.

b) Kanunun yayımlandığı tarihte, en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş Kurum personeli için, bir defaya mahsus olmak üzere Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezine yaptırılacak yazılı sınavda ve Genel Müdürlükçe oluşturulan komisyon tarafından yapılacak sözlü sınavda başarılı olanlar durumlarına uygun İstihdam ve Meslek Uzmanlığı kadrolarına atanırlar. Ancak, bu şekilde atanacaklardan yazılı sınav tarihi itibarıyla Kurumda en az üç yıllık hizmet süresini tamamlamamış olanlar İstihdam ve Meslek Uzman Yardımcılığına atanırlar. İstihdam ve Meslek Uzmanlığına atanmış olanlar için, bu sınav yeterlik sınavı yerine geçer

c) Bu Kanunun yayımından itibaren altı ay içinde, bir defaya mahsus olmak üzere Kurumca yapılacak yazılı ve sözlü sınavları kazanan en az iki yıllık yüksek öğrenim görmüş olan Kurum personeli Muhasebeci kadrolarına atanır.

d) Kurumda halen sözleşmeli olarak çalışan personelden bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay içerisinde memurluğa geçmek için yazılı olarak başvuranlar öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri tavanı aşmamak kaydı ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Ek Geçici 1, 2 ve 3 üncü maddesi hükümleri, 6.8.1984 tarihli ve 217 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 2 nci maddesinde sayılan Kuruluşlarda geçen hizmet süreleri de dikkate alınarak derece ve kademeleri tespit edilmek suretiyle boş memur kadrolarına intibak ettirilirler.

e) Bu Kanunun öngördüğü düzenlemeler Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde yapılır. Bu düzenlemeler yapılıncaya kadar, Türkiye İş Kurumu'na ait hizmetler; Kanunun yayımı tarihinden önce bu görevleri yürüten merkez ve taşra teşkilatı tarafından yürütülmeye devam olunur. 5 inci maddenin dördüncü fıkrasında yer alan Kamu Görevlileri Sendikaları hakkında kanuni düzenleme yapılıncaya kadar, Genel Kurula katılacak olan Kurum çalışanları temsilcisi Bakan tarafından belirlenir.

f) Mevcut tüzük ve yönetmelikler ile 4.10.2000 tarih ve 617 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye dayanılarak çıkarılan ve bu Kanuna aykırı olmayan yönetmelikler ile yapılan düzenleme, atama, görevlendirme ve diğer işlemlerin uygulanmasına devam olunur.

g) Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, başka bir işleme gerek kalmaksızın İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğüne ait kadrolar ile taşınır ve taşınmaz mallar ve haklar Kuruma devredilmiş sayılır.

İKİNCİ BÖLÜM

Son Hükümler

Yürürlükten kaldırılan mevzuat

MADDE 45. - 21.1.1946 tarih ve 4837 sayılı İş ve İşçi Bulma Kurumu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun, ek ve değişiklikleri ile birlikte yürürlükten kaldırılmıştır.

Yürürlük

MADDE 46. - Bu Kanunun;

a) 30, 31, 32, 33 ve 40 ıncı maddeleri 1.9.2001 tarihinden itibaren,

b) diğer maddeleri yayımı tarihinde

yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 47. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Plan ve Bütçe Komisyonu 3.5.2001

Esas No.: 1/754, 1/692

Karar No.: 45

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Bakanlar Kurulunca, 29.6.2000 tarihli ve 4588 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak çıkarılan ve 4.10.2000 tarihinde Resmi Gazetede yayımı ile yürürlüğe giren, Anayasanın 91 inci maddesi gereğince de aynı gün Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 11.10.2000 tarihinde tali komisyon olarak Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen 1/754 esas numaralı ve 617 sayılı "Türkiye İş Kurumunun Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname" ile Başkanlıkça 22.5.2000 tarihinde esas komisyon olarak Komisyonumuza havale olunan 1/692 esas numaralı "Türkiye İş Kurumu Kanunu Tasarısı", Komisyonumuzun 15.2.2001 tarihinde, Hükümeti temsilen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan ile Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ile ilgili sosyal güvenlik kuruluşları temsilcilerinin katılımlarıyla yapmış olduğu 30 uncu birleşimde, birbirleriyle ilgili görülmeleri nedeniyle, İçtüzüğün 35 inci maddesi uyarınca birleştirilmeleri ve görüşmelere 1/754 esas numaralı Kanun Hükmünde Kararnamenin esas alınması suretiyle incelenip, görüşülmüştür.

Bilindiği gibi; ekonomik gelişmenin en önemli unsurlarından birini beşeri sermayenin nitelikli bir işgücü olarak eğitilmesi yanında bu işgücünün doğru bir şekilde istihdamı teşkil etmektedir. İstihdam ve işsizlik konusu gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin ortak sorunudur. Bu sorunun toplumsal ve ekonomik yansımaları, hemen her ülkenin ekonomi politikalarından sorumlu kurumlarını istihdam geliştirme ve işsizliği azaltma konusunda önlemler almaya zorlamıştır. Günümüzde, gelişmiş ekonomilere sahip batı ülkelerinde işgücünün istihdamından sorumlu iş kurumları; işe yerleştirme, işgücüne vasıf kazandırma, işbaşında eğitim, mesleğe yöneltme, iş ve meslek danışmanlığı, iş yaratma tedbirleri, iş kurmaya destek ve yardım sağlama, işgücü piyasasını izleme ve bu piyasada düzenleyici rol oynama, mesleki rehabilitasyon tedbirlerinin uygulanması ve işsizlik sigortası uygulaması yolu ile istihdamın geliştirilmesi ve işsizliğin sınırlanması konusunda önemli görevleri yerine getirmektedirler.

Ülkemizde, 1946 yılından beri iş ve işçi bulma hizmetleri bir kamu kurumu olan İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğünce yürütülmektedir. Bu Kurum, batı ülkelerindeki benzer kurumların fonksiyonları dikkate alındığında, iş piyasasının ülke çapında ve belli bir plan çerçevesinde etkin bir şekilde düzenlenmesini gerçekleştirememiştir. Kurum, iş ve iş bulma aracılığı faaliyetlerine ilişkin birtakım formaliteleri yerine getirmeye çalışan bir kuruluş haline dönüşmüştür. Bu nedenle, Kurumun, yasal görevleri bakımından batıdaki benzer iş kurumlarından büyük bir farklılığı bulunmamakla beraber, yürütülen hizmetlerin kapsamı, etkinliği ve yaygınlığı açısından bakıldığında, büyük ölçüde modernize edilmeye ve çağdaş bir yapıya kavuşturulmaya ihtiyacı bulunmaktadır.

İş ve İşçi Bulma Kurumu'nun Batıdaki iş kurumlarına benzer hale getirilmesi yanında, Avrupa Birliğine uyum süreci ve ciddi boyutlara ulaşmış bulunan yapısal işsizlik sorunuyla mücadele açısından 4588 sayılı Yetki Kanununa dayanılarak, İş ve İşçi Bulma Kurumunun yerine işgücünün, etkin ve verimli bir şekilde istihdamına yönelik kamu tüzel kişiliğini haiz, idari ve mali özerkliğe sahip, Türkiye İş Kurumu kurulmasını öngören 617 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 4.10.2000 tarihinde Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Ancak, 617 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, Yetki Kanununun Anayasaya aykırı görülerek iptal edilmesinden dolayı, Anayasal dayanaktan yoksun kalması nedeniyle Anayasa Mahkemesinin 8.11.2000 tarihli ve 2000/36 sayılı kararı ile iptal edilmiştir. Anayasa Mahkemesi; Kanun Hükmünde Kararnamenin iptal edilmesi ile ortaya çıkacak hukuksal boşluğun kamu yararını ihlal edici nitelikte olacağını dikkate alarak, Anayasanın 153 üncü maddesi ile 2949 sayılı Kanunun 53 üncü maddesi hükümleri çerçevesinde, iptal kararının Resmi Gazetede yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girmesine karar vermiştir. Sözkonusu süre dikkate alındığında kamu yararı açısından Kanun Hükmünde Kararnamenin ivedilikle kanunlaştırılması zarureti hasıl olmuştur.

617 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 1/692 sayılı Tasarı ve gerekçeleri incelendiğinde; İş ve İşçi Bulma Kurumunun yerine;

– Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı olarak kurulan Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili kuruluşu olarak özel hukuk hükümlerine tabi, tüzel kişiliği haiz, idari ve mali özerkliğe sahip Türkiye İş Kurumunun kurulmasının,

– Türkiye iş Kurumunun, gelişen ve değişen dünya koşullarına uygun olarak istihdamın korunması, geliştirilmesi ve işsizliğin önlenmesi için uygulanacak aktif işgücü politikalarını yürütmesinin,

– Kurumda, katılıma dayalı bir yönetim biçiminin oluşturulması amacıyla; işçi, işveren ve kamu temsilcilerinden oluşan Genel Kurul, Yönetim Kurulu ve İl İstihdam Kurullarının kurulmasının,

– Kurumun taşra teşkilatının il düzeyinde etkin hale getirilmesinin,

– Uluslararası alanda meydana gelen gelişmelere paralel olarak sürekli ve hızla gelişen işgücü piyasasında, işgücü taleplerinin süratle karşılanabilmesi amacıyla Özel İstihdam Bürolarının faaliyete geçme, çalışma esas ve usullerinin düzenlenmesinin,

Amaçlandığı anlaşılmaktadır.

Kanun Hükmünde Kararname ile Tasarının tümü üzerinde yapılan müzakerelerde;

– 1980'den sonra Dünya ve aynı zamanda Türkiye ekonomisinin globalleşme eğilimi içine girdiği, bu nedenle hızlı değişen teknolojik ve ekonomik şartlara bağlı olarak işgücü piyasasının dinamik bir şekilde düzenlenmesi ihtiyacının doğduğu,

– İş ve İşçi Bulma Kurumunun, değişen ve gelişen ekonomik aktivitelere paralel olarak görev tanımın yeniden düzenlenmesi gereğinin ortaya çıktığı, getirilen düzenleme ile bu ihtiyacın büyük ölçüde giderildiği,

– Ülkenin çalışma hayatına önemli etkileri olacak sosyal güvenlik sistemi ile ilgili Kanun Hükmünde Kararname ile tasarıların toplumun büyük kesimini ilgilendiren düzenlemeler öngördüğü, bu nedenle konunun etraflıca ele alınacağı bir alt komisyonun kurulmasının yararlı olacağı, bu komisyona Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonunun da davet edilmesinin düzenlemenin konsensus içinde ivedilikle kanunlaştırılmasına katkı sağlayacağı,

– Devletçe yürütülen bazı hizmetlerin ve bu hizmetleri yürüten kuruluşların özelleştirilmesine çalışıldığı bir dönemde, Devletin teşkilat yapısını genişletici yeni yapılanmalara gidilmesinin yararlı olmayacağı,

– Devletin kadro ve teşkilat yapısı ile büyütülmesi yerine, Türkiye İş Kurumu gibi kurumlarca yerine getirilen hizmetlerin özel sektöre bırakılmasının daha çağdaş bir devlet anlayışının oluşturulmasına katkı sağlayacağı,

Şeklindeki görüş ve eleştirileri müteakip, Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda ise;

– Avrupa Birliğine üyelik süreci de dikkate alındığında Devlet teşkilat yapısının daha rasyonel bir yapıya kavuşturulma gereğinin ortaya çıktığı,

– 1946 yılında kurulan İş ve İşçi Bulma Kurumunun çağın gereklerine göre yapılandırılamadığı, bugün gelinen noktada Kurumun işsize iş bulma ve işverene işçi bulma fonksiyonunu istenildiği biçimde yerine getiremediği,

– Kurumun; çağdaş istihdam politikalarının bir gereği olarak işgücü yetiştirme, meslek geliştirme ve kendi işini kurmak isteyenlere eğitim kursları gibi çalışmaları bugünkü teşkilat yapısı ile etkin bir şekilde yerine getiremediği,

– İş ve İşçi Bulma Kurumunun, yeniden yapılandırılarak çağdaş bir istihdam kurumu haline getirilmesi amacıyla Türkiye İş Kurumu adı altında yeni bir yapıya dönüştürüldüğü,

– Türkiye İş Kurumunun, AB'liği normları da dikkate alınarak, bürokratik yapılanmadan ziyade demokratik katılımcılığı ön plana çıkaran bir anlayış çerçevesinde teşkilatlandırıldığı,

– Kurumun il bazında etkin bir hizmet yerine getirmesi amacıyla il istihdam komitelerinin oluşturulduğu, bu komitelerin üyelerinin, ilin ve bölgenin şartlarına göre istihdam politikalarının belirlenmesine katkı sağlayacak kişi ve kuruluşlar arasından belirlendiği,

İfade edilmiştir.

Bu görüşmeleri müteakip, konunun daha ayrıntılı bir şekilde incelenebilmesini teminen bir alt komisyon kurulmasına karar verilmiştir.

Alt Komisyonumuz, 27.2.2001 tarihinde, ilgili Bakanlık ve kuruluş temsilcilerinin de katılımıyla yapmış olduğu titiz çalışmalar sonucunda oluşturduğu metni bir raporla Komisyonumuza sunmuştur.

Alt Komisyonda yapılan çalışmalar sonucunda 617 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin;

• "Amaç ve kapsam" başlıklı 1 inci maddesinin; dördüncü fıkrası Kurumun malları ve alacaklarının hangi hükümlere tabi olacağına açıklık getirilmesi doğrultusunda yeniden düzenlenmesi suretiyle,

• "Kurumun görevleri" başlıklı 3 üncü maddesinin; (a) bendi istihdam politikalarının istihdamı koruyucu, geliştirici ve işsizliği azaltıcı doğrultuda belirleneceğine açıklık getirilmesi amacıyla redaksiyona tabi tutulması, (e) bendi, işgücü piyasasının nitelikli eleman ihtiyacının Kuruma kayıtlı işsizlerden karşılanacağına açıklık getirmek amacıyla yeniden düzenlenmesi, (g) bendi, doğal afet tanımının kapsamını genişletmek amacıyla redaksiyona tabi tutulması, özel istihdam büroları ile yabancı uyrukluların istihdamı konularında Kuruma verilen görevleri düzenleyen mevcut (k) bendinin, (g) bendinden sonra gelmek üzere (h) bendi olarak eklenmesi, bu bentden sonra 4447 sayılı Kanun gereğince Kurumca işsizlik sigortası işlemlerinin yürütülmesini hükme bağlayan bir düzenlemenin (i) bendi olarak eklenmesi, bu değişikliklerden sonra (n) bendi olan (m) bendinin; özelleştirme uygulamalarına ilişkin hususları düzenleyen 4046 sayılı Kanunda Kurumca yürütülmesi öngörülen görevleri kapsayacak şekilde düzenlenmesi suretiyle,

• "Genel Kurul ve görevleri" başlıklı 5 inci maddesi;birinci fıkrasının, birinci bendine Kurum Genel Kurulunda temsil edilecek kamu yönetimi temsilcileri arasına "Kadının Statüsü ve Sorunları Genel Müdürlüğü ile Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığının eklenmesi, ikinci bendine ise, kamu kuruluşları dışında Genel Kurulda temsil edilecek kuruluşlar arasına "Sakatlar Konfederasyonu"nun da bir temsilci ile katılabilmesi amacıyla Türkiye Ziraat Odaları Birliğinden gelecek temsilci sayısının bir adet azaltılması doğrultusunda yeniden düzenlenmesi, bu bentlerin (a) ve (b) bentleri olarak harflendirilmesi, ikinci fıkrasına Genel Kurulun toplantı nisaplarına ilişkin bir düzenlemenin eklenmesi, Genel Kurulun görevlerini düzenleyen üçüncü fıkrasının bentler şeklinde tadat edilmesi ve dördüncü fıkrasının Genel Kurul görüşmeleri sonunda hazırlanacak raporun Kurumun ilgili olduğu Sosyal Güvenlik Kurumuna da en geç üç ay içinde gönderilebilmesini öngören bir hükmün eklenmesi,

• "Yönetim Kurulunun teşkili, görev ve yetkileri" başlıklı 6 ncı maddesi;birinci fıkrası, Kurumun Yönetim Kurulu üyesi olan Genel Müdür ve Genel Müdür yardımcısının görev süresinin, diğer Yönetim Kurulu üyeleri için öngörülen 3 yıllık görev süresi dışında tutulması ve Yönetim Kurulu üyesi olarak atanacaklarda aranacak şartlar arasına en az 12 yıllık fiili hizmette bulunma şartının eklenmesi, ikinci ve üçüncü fıkraların birbirleriyle ilgili hususları düzenlediğinden birleştirilmesi ve bu fıkraya Yönetim Kuruluna başkanlık eden Genel Müdürün bulunmadığı hallerde, Kurula, Yönetim Kurulu üyesi Genel Müdür Yardımcısının başkanlık etmesini öngören bir hükmün ilave edilmesi, Yönetim Kurulunun çalışma ve yetki devrine ilişkin hususların Bakanın onayı ile çıkarılacak bir yönetmelikle belirleneceğinin hükme bağlanması, Yönetim Kurulu üyelerine verilecek ücretin tespit usulüne açıklık getirilmesi doğrultusunda yeniden düzenlenmesi, bu fıkradan sonra, Genel Müdür, Yönetim Kurulu üyeleri, Genel Müdür yardımcıları, Kurul Başkanları, I. Hukuk Müşaviri ve Daire Başkanlarının her yıl Mart ayı sonuna kadar 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununa göre kendilerine, eş ve çocuklarına ait mal varlıkları hakkında bildirimde bulunma zorunluluğunun getirilmesine, Yönetim Kurulu üyelerinin görevleriyle ilgili bir fiilden dolayı haklarında ceza davası açıldığı zaman Bakan tarafından görevden alınabilmelerine olanak sağlanmasına ve Yönetim Kurulu üyelerinin birlikte veya tek başlarına aldıkları kararlar neticesinde Kurumu zarara uğrattıklarının yargı kararı ile tespiti halinde, verdikleri zararlardan dolayı mal varlıkları ile müştereken ve müteselsilen sorumlu olacaklarını öngören bir düzenlemenin üçüncü fıkra olarak eklenmesi, Yönetim Kurulunun görev ve yetkilerini düzenleyen dördüncü fıkrasının (a) bendi, bilanço ve faaliyet raporlarının Yönetim Kurulunca incelenip, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kuruluna ve Bakanlığa sunulması yerine, Yönetim Kurulunca incelenip onaylanmasına olanak sağlayacak doğrultuda düzenlenmesi ve bendin son cümlesinde yer alan Genel Müdürlükçe hazırlanarak Bakanlığın onayına sunulması öngörülen kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük ve yönetmelik tasarılarına ilişkin düzenlemenin yeni (b) bendi olarak eklenmesi, diğer bent harflerinin buna göre teselsül ettirilmesi, (e) bendinden sona gelmek üzere, Yönetim Kuruluna, Kurumun her dört ayda bir mali durumu ve faaliyet özetinin kamuoyuna açıklanması hususunda karar alma ile gerektiğinde Kurumun mali yapısı ve aktüeryal dengelerini ayrı ayrı veya birlikte inceletilebilmesi yetkisinin verilmesini öngören bir düzenlemenin yeni (f) bendi olarak eklenmesi ve takip eden bent harflerinin teselsül ettirilmesi, (h) bendinin ifadeye açıklık kazandırmak amacıyla, redaksiyona tabi tutulması, (k) bendinin, Kurumun merkez ve taşra teşkilatı birimleri kurabilme yetkisinin Yönetim kurulunun yetki alanından çıkarılarak merkezi idarenin genel uygulamaları çerçevesinde yapılabilmesi doğrultusunda yeniden düzenlenmesi, (l) bendinden sonra gelmek üzere, Bakanlığın, Kurum ile ilgili veya birlikte gerçekleştireceği eğitim, seminer, toplantı ve benzeri ilgili faaliyetlerin masraflarının 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri çerçevesinde Kurum tarafından karşılanabilmesi hususunda Yönetim Kurulunun yetkilendirilmesini öngören bir düzenlemenin yeni (m) bendi olarak eklenmesi ve takip eden bent harflerinin teselsül ettirilmesi, (n) bendi; bentde yer alan teknik hususlara açıklık kazandırmak amacıyla redaksiyona tabi tutulması, (o) bendi, Kurum adına gayrimenkul alınması, satılması, takası veya inşaası gibi hususların esas ve usullerine açıklık getiren ifadelerin eklenmesi, bu bentden sonra gelmek üzere, Kurum gayrimenkullerinin rayiçlerinin tespitine ilişkin esas ve usullerinin belirlenmesi ile bu gayrimenkullerin kurum hizmetlerinin gördürülmesinde bedel olarak verilebilmesi konularında Yönetim Kuruluna yetki veren düzenlemelerin (p) ve (r ) bentleri olarak eklenmesi, takip eden bent harflerinin teselsül ettirilmesi, (t) bendinden sonra gelmek üzere, Yönetim Kurulunun, Kurum personeline ödenecek ikramiye tarihlerini belirlemesi ve uygun gördüğü ek ödeme oranlarını Bakanlığın onayına sunmasını öngören bir düzenlemenin (u) bendi olarak eklenmesi, diğer bent harflerinin teselsül ettirilmesi ve ikinci fıkrada yapılan atfın madde metninde yapılan düzenlemeler çerçevesinde değiştirilmesi suretiyle,

• "Genel Müdürlük" başlıklı 7 nci maddesi, üçüncü fıkrasının, Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcıları, Teftiş Kurulu Başkanı, 1. Hukuk Müşaviri ve Daire Başkanlarının dört yıllık yüksek öğrenim görmüş kişiler arasından 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu çerçevesinde atanabilmesi doğrultusunda yeniden düzenlenmesi suretiyle,

• "İşgücü Yetiştirme Dairesi Başkanlığı" başlıklı 10 uncu, "İstihdam Dairesi Başkanlığı" başlıklı 11 inci, "İşsizlik Sigortası Dairesi Başkanlığı" başlıklı 12 nci, "Özel İstihdam Büroları Dairesi Başkanlığı" başlıklı 13 üncü, "Dış İlişkiler Dairesi Başkanlığı" başlıklı 14 üncü, "Teftiş Kurulu Başkanlığı" başlıklı 16 ncı, "Hukuk Müşavirliği" başlıklı 17 nci, "Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı" başlıklı 18 inci, "Personel ve Eğitim Dairesi Başkanlığı" başlıklı 20 nci, "Muhasebe ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı" başlıklı 21 inci, "Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı" başlıklı 22 nci ve "İdari İşler Dairesi Başkanlığı" başlıklı 23 üncü maddeleri; Daire Başkanlıklarının görevlerinin bentler halinde tadat edilmesi, tadat edilen bu bentlerde belirtilen görevlerin genel uygulamalara paralellik sağlanması ve ifadelere açıklık getirilmesi amacıyla redaksiyona tabi tutulması suretiyle,

• "Savunma Uzmanlığı" başlıklı 24 üncü maddesi; Savunma Uzmanlığının görevlerinin genel uygulamalarla paralellik sağlanması ve ifadelere açıklık kazandırılması amacıyla redaksiyona tabi tutulması suretiyle,

• "Taşra Teşkilatı" başlıklı 25 inci maddesi; Kurumun taşradaki şube müdürlüklerinin, merkez nüfusu 50 bin ve yukarı veya Sosyal Sigortalar Kurumuna tabi çalışan sayısı 10 binin üzerinde bulunan ilçelerde, genel idarenin taşra teşkilatının kurulması esas ve usullerine göre kurulabilmesi amacıyla yeniden düzenlenmesi suretiyle,

• "İl İstihdam Kurulları ve Görevleri" başlıklı 26 ncı maddesi; birinci fıkrası; İl İstihdam Kurullarında temsil edilecek kamu kurum ve sivil toplum kuruluşları ile bunların temsilci sayılarının yeniden belirlenmesi ve ikinci fıkrası, İl İstihdam Kurullarının görevlerinin bentler halinde tadat edilmesi suretiyle,

• "Sorumluluk ve yetki devri" başlıklı 27 nci maddesi; birinci fıkrasından sonra gelmek üzere; Yönetim Kurulu, Başkan ve üyeleri ile Kurum personelinin 765 sayılı Türk Ceza Kanununun uygulanması açısından Devlet memuru sayılacakları ve 4483 sayılı Devlet Memurlarının ve Diğer Kamu Görevlerinin Yargılanması Hakkındaki Kanuna tabi olmayacaklarına açıklık getiren bir düzenlemenin yeni bir fıkra olarak eklenmesi suretiyle,

• "Personel statüsü" başlıklı 28 inci maddesi; Komisyonun takdirine bırakılan beşinci fıkrasının sonuna, yurtiçi ve yurt dışında master veya sertifika programına katılmalarına izin verilenlerden mecburi hizmet yükümlülüğünü yerine getirmeyenler, öğrenim kurumunu terk edenler ile başarısız olanların, Kurumca yapılan masraflarının faizi ile birlikte tahsiline imkan sağlayan ifadenin eklenmesi, altıncı fıkrasından sonra gelmek üzere; 1475 sayılı İş Kanununun 98 inci maddesinin ( c ) bendi uyarınca Kuruma aktarılan idari para cezaları hariç, Kurum gelirlerinden kadrolu ve sözleşmeli personele görev unvanı, çalışma verimi ve hizmetlerin rasyonelliğini dikkate alarak (ek gösterge dahil) en yüksek devlet memuru aylığının brüt tutarının % 200 ünü geçmemek üzere ek ödeme verilebilmesini öngören düzenlemenin, Komisyonca değerlendirilmek üzere yeni bir fıkra olarak eklenmesi ve son fıkrasının Kurum personeline verilmesi öngörülen iki ikramiyenin miktarına emsal teşkil eden kıstasların yeniden belirlenmesi suretiyle,

• "Kurum gelirleri" başlıklı 29 uncu maddesi; birinci fıkrasının, (b) bendine; Kurum hizmetleri karşılığı işverenlerden alınan masraf karşılıkları ile özel istihdam bürolarına faaliyete geçme konusunda verilen izinle ilgili işlemlerden alınacak masraf karşılıklarına ilişkin bir ifadenin eklenmesi, bu bentden sonra ; 1475 sayılı Kanunun 21 inci maddesi ile 98 inci maddesinin (C) bendi uyarınca Kuruma aktarılacak idari para cezaları ile özel istihdam bürolarından alınacak idari para cezalarıyla ilgili düzenlemelerin yeni (c), (d) ve (e) bentleri olarak eklenmesi ve diğer bent harflerinin teselsül ettirilmesi, (g) bendinin, Kurumca hazırlanan standart form ve manyetik kart gibi hizmetleri kapsayacak şekilde yeniden düzenlenmesi ve bu bentden sonra gelmek üzere, kuruma ait gayrimenkullerin kira bedellerinin TÜFE artış oranına göre belirlenebilmesine olanak tanıyan bir düzenlemenin ikinci fıkra olarak eklenmesi suretiyle,

• "Özel istihdam bürolarının kurulması, izin verme, yenileme ve denetim" başlıklı 30 uncu maddesi; ikinci fıkrasının (d) bendi, banka teminat mektubunun miktarının iki milyar liradan beş milyar liraya yükseltilmesi, özel istihdam bürolarının, Kurumun sunduğu hizmet karşılığında, ödeme yapmalarını öngören bir ifadenin eklenmesi doğrultusunda yeniden düzenlenmesi, üçüncü fıkrası, özel istihdam bürolarının izinlerini yeniledikleri zaman Kuruma masraf karşılığı ödemelerini öngören bir ifadenin eklenmesi ve bu fıkradan sonra gelmek üzere; Kurumun, özel istihdam bürolarının iş ve işçi bulma aracılığı yapabilme izni ve bu iznin yenilenmesi işlemleri için masraf karşılığı alabilmesine olanak sağlayan bir düzenlemenin yeni bir fıkra olarak metne eklenmesi suretiyle,

• "İzin talebinin reddi, yenilenmemesi, iptal ve kararlara karşı itiraz" başlıklı 32 nci maddesi, metinde yapılan değişiklikler doğrultusunda atıfların değiştirilmesi suretiyle,

• 32 nci maddeden sonra gelmek üzere; özel istihdam bürolarının Kurumca öngörülen yükümlülükleri yerine getirmedikleri takdirde, Kurumca verilecek idari para cezalarının miktarı ile uygulama esas ve usullerini belirleyen bir düzenlemenin "İdari para cezaları" başlıklı 33 üncü madde olarak metne eklenmesi ve müteakip maddelerin numaralarının teselsül ettirilmesi suretiyle,

• "Kuruma aktarılan paraların kullanımı" başlıklı 33 üncü maddesi; ikinci fıkrasının, özürlüler ile eski hükümlülerin istihdamına ilişkin yükümlülüklere açıklık getirilmesi, bu yükümlülüklere uymadıkları kesinleşmiş yargı kararı ile belirlenen işverenlerin kamuoyuna açıklanmasını öngören bir hükmün eklenmesi, bu fıkradan sonra gelmek üzere; özürlü ve eski hükümlülerin Kurumca belirlenecek açık kontenjanlara istihdamına ilişkin esas ve usulleri belirleyen bir düzenlemenin yeni bir fıkra olarak metne eklenmesi, madde matlabının yapılan değişikliklere paralel olarak "Özürlü ve eski hükümlülere ilişkin para cezalarının Kuruma aktarılması ve kullanımı" olarak yeniden düzenlenmesi ve madde numarasının 34 olarak değiştirilmesi suretiyle,

• "Bilgi verme ve gizlilik" başlıklı 34 üncü maddesi; birinci fıkrasının, "Bilgi verme ve gizlilik" başlıklı 35 inci madde olarak yeniden düzenlenmesi, ikinci fıkrasının, Kurumda elektronik veya bilgi işlem ortamında işlem yapılmasına, arşivleme, elektronik imza kullanabilme ve internet ortamında bilgi sunumuna ilişkin hususlarda Kurumun daha etkin hizmet vermesini temin edebilmek amacıyla yeniden düzenlenmesi, bu düzenlemelerin "Kurum işlemlerinin bilgi işlem ortamında yapılması ve arşivlenmesi" başlıklı 36 ncı madde olarak metne eklenmesi ve müteakip maddelerin teselsül ettirilmesi suretiyle,

• 36 ncı maddeden sonra gelmek üzere; Kurumun vergi, resim ve harçlardan muafiyetini düzenleyen bir metnin "muafiyet" başlıklı 37 nci madde olarak metne eklenmesi ve müteakip maddelerin teselsül ettirilmesi suretiyle,

• 35 inci maddesi; (b) bendinin redaksiyona tabi tutulması, (c) bendinin başına "Mülga" ibaresinin eklenmesi ve madde numarasının 38 olarak değiştirilmesi suretiyle,

• 36 ncı maddesi; (a) ve (b) fıkralarının kanunların hazırlanmasında uygulanan esas ve usuller çerçevesinde redaksiyona tabi tutulması ve madde numarasının 39 olarak değiştirilmesi suretiyle,

• 40 ıncı maddeden sonra gelmek üzere; 4447 sayılı Kanunun 50 nci maddesinin 5 inci fıkrasının; 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesinde belirtilen sandıklara tabi sigortalı işsizlerin, hastalık ve analık sigortası primlerinin de Kurumca aynı sandıklara aktarılmasından dolayı, sigortalının iş akdinin sona ermesinden önceki çalışma ve prim ödeme süreleriyle ilgili hizmetlerden, işsizlik ödeneği aldığı sürelerde de yararlanabilmesi doğrultusunda yeniden düzenlenmesini öngören bir metnin 41 inci madde olarak metne eklenmesi ve müteakip maddelerin teselsül ettirilmesi suretiyle,

• 38 inci maddesi; 4447 sayılı Kanunun 51 inci maddesinin ikinci fıkrasının, hangi sigorta kolunda olursa olsun ölüm aylığı alanlar ile iş kazası sonucu gelir alanların da, işsizlik ödeneğinden yararlanabilmesine olanak sağlayacak doğrultuda değiştirilmesini öngören bir düzenlemenin metne eklenmesi, madde çerçevesinin bu doğrultuda yeniden düzenlenmesi ve madde numarasının 42 olarak değiştirilmesi suretiyle,

• 42 nci maddeden sonra gelmek üzere; 4447 sayılı Kanunun 52 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendini, herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı aldığı tespit edilen sigortalı işsizlerin, işsizlik ödeneğinin kesilebilmesine olanak sağlayacak doğrultuda yeniden düzenleyen bir metnin 43 üncü madde olarak metne eklenmesi ve müteakip maddelerin teselsül ettirilmesi suretiyle,

• "Yönetmelik" başlıklı 39 uncu maddesi; (b) bendinin metinden çıkarılması, müteakip bentlerin buna göre teselsül ettirilmesi, (c) bendinin redaksiyona tabi tutulması, (d) bendinden "ile diğer hususlar," ibaresinin çıkarılması, (f) bendinde yer alan "Kurumun harcama" ibaresinin, "Kurumun alım satım" olarak değiştirilmesi, (k) bendinde bulunan "ile istihdam ve meslek uzmanlarının eğitim amacıyla yurt dışına gönderilmesine" ibaresinin çıkarılması, (l) bendinin redaksiyona tabi tutulması, (m) bendinin metinden çıkarılması, son cümlesinin, yönetmeliklerin altı ayda çıkarılması doğrultusunda yeniden düzenlenmesi ve madde numarası 44 olarak değiştirilmesi suretiyle,

• Geçici 1 inci maddesinin; (a) bendinin üçüncü fıkrasının; kadro ve görev unvanları değişenler veya kaldırılanlar ile şahsa bağlı kadrolarda bulunanların en geç altı ay içinde yeniden görevlendirilmelerine olanak sağlanması doğrultusunda yeniden düzenlenmesi, bu değişiklikler doğrultusunda dördüncü fıkranın redaksiyona tabi tutulması, (c) bendinin anlama açıklık getirmek amacıyla redaksiyona tabi tutulması, (d) bendinin, Kurumda sözleşmeli olarak çalışan personelin, Kurumun ihtiyaç duyduğu statüde istihdam edilebilmesine olanak sağlayacak doğrultuda yeniden düzenlenmesi ve (f) bendinin, 617 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye dayanılarak yapılan düzenleme, atama, görevlendirme ve diğer işlemlerin uygulanmasına ilişkin hususlara açıklık getirmek amacıyla yeniden düzenlenmesi suretiyle,

• "Yürürlükten kaldırılan mevzuat" başlıklı 40 ıncı maddesi; 4837 sayılı İş ve İşçi Bulma Kurumu Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun tümüyle yürürlükten kaldırılması doğrultusunda redaksiyona tabi tutulması ve madde numarası 45 olarak değiştirilmesi suretiyle,

• "Yürürlük" başlıklı 41 inci maddesi; bazı maddelerin yürürlük tarihinin metinde yapılan değişiklikler doğrultusunda yeniden belirlenmesi ve madde numarasının 46 olarak değiştirilmesi suretiyle,

• 2, 4, 8, 9, 15, 19 ve 31 inci maddeleri aynen, 37 nci ve yürütmeye ilişkin 42 nci maddeleri ise 40 ıncı ve 47 nci maddeler olarak aynen,

• Kanunların hazırlanmasında uygulanan esas ve usuller doğrultusunda, Kanun Hükmünde Kararnamenin başlığının yeniden düzenlenmesi, metinde geçen "Kanun Hükmünde Kararname" ibarelerinin "Kanun" olarak değiştirilmesi ve metnin tamamının yapılan değişiklikler doğrultusunda redaksiyona tabi tutulması suretiyle,

Kabul edilmiştir.

Bu defa, Komisyonumuz, 17.4.2001 tarihinde Hükümeti temsilen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan ile çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü temsilcilerinin katılımlarıyla yapmış olduğu 39 uncu birleşimde, Kanun Hükmünde Kararname ve Tasarı ile gerekçeleri Komisyonumuzca da benimsenerek, Alt Komisyonun hazırladığı metni esas almak suretiyle maddeler üzerindeki görüşmelere başlamıştır.

Alt Komisyon metninin;

• "Genel Kurul ve görevleri" başlıklı 5 inci maddesi; birinci fıkrasının (a) bendine, kamu kurum ve kuruluşlarından Kurumun Genel Kuruluna katılacak temsilcilerin genel müdür düzeyinde olmasını öngören bir ifadenin eklenmesi suretiyle,

• "Yönetim Kurulunun teşkili, görev ve yetkileri" başlıklı 6 ncı maddesi; birinci fıkrasında, Yönetim Kurulunun üye sayısının altı olarak belirlenmesi, ikinci fıkrasının, Yönetim Kurulunun Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcısı dışındaki diğer üyelerine, Yönetim Kurulu kadrosunun karşılığı olan aylık ve diğer ödemelerin de ödenmesini sağlayacak bir hükmün eklenmesi, dördüncü fıkrasının (u) bendinin uygulamada yanlış anlamalara yol açmaması amacıyla redaksiyona tabi tutulması ve son fıkrasının metinden çıkarılması suretiyle,

• "Genel Müdürlük" başlıklı 7 nci maddesi; üçüncü fıkrasının Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcıları, Teftiş Kurulu Başkanı, 1. Hukuk Müşaviri ve Daire başkanlarının atanma esas ve usullerinin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının diğer bağlı veya ilgili kuruluşlarıyla uyumlu hale getirilmesi amacıyla yeniden düzenlenmesi ve son cümlesinin metinden çıkarılması suretiyle,

• "İşgücü Yetiştirme Dairesi Başkanlığı" başlıklı 10 uncu maddesi; (g) bendinin; "Özürlüler Mesleki Rehabilitasyon Merkezinin" adının "Özürlüler Mesleki Eğitim ve Mesleki Rehabilitasyon Merkezi" olarak düzeltilmesi suretiyle,

• "Teftiş Kurulu Başkanlığı" başlıklı 16 ncı maddesi; Başkanlığın görev ve yetkilerine açıklık getirilmesi doğrultusunda yeniden düzenlenmesi suretiyle,

• "Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı" başlıklı 18 inci maddesinin; (b) bendinin; uygulamada tereddütlere yol açmaması amacıyla redaksiyona tabi tutulması suretiyle,

• "Muhasebe ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı" başlıklı 21 inci maddesi (h) bendinin; uygulamada tereddütlere yol açılmaması amacıyla redaksiyona tabi tutulması,

• "Personel Statüsü" başlıklı 28 inci maddesinin, beşinci fıkrasının, yurtiçi veya yurt dışında master veya sertifika programlarına katılacak Kurum personelinin hak ve yükümlülüklerine ilişkin düzenleme, tüm kamu çalışanları arasında eşitlik sağlayacak şekilde 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda yapıldığından, Kurum çalışanlarına ek ödeme verilmesini öngören yedinci fıkrası ise konunun kamuda çalışanlar arasındaki ücret adaletsizliğinin giderilmesine dönük çalışmalar çerçevesinde değerlendirilmesi amacıyla metinden çıkarılması suretiyle,

• "İdari Para Cezaları" başlıklı 33 üncü maddesi; birinci fıkrasının (b) bendinde geçen "beş yüz milyon" ibaresinin, "bir milyar" olarak değiştirilmesi suretiyle,

• "Kurum işlemlerinin bilgi işlem ortamında yapılması ve arşivlenmesi" başlıklı 36 ncı maddesinin, uygulamada hukuki sorunlara yol açmaması amacıyla yeniden düzenlenmesi suretiyle,

• "Muafiyetler" başlıklı 37 nci maddesi, ( c ) bendinin, kamu kurum ve kuruluşlarının tabi oldukları mevcut muafiyetlerle uyumlu olması amacıyla redaksiyona tabi tutulması suretiyle,

• 39 uncu maddesi; (a) bendine; 617 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 190 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede yapılan değişikliklerin yürürlükten kaldırıldığına açıklık getiren bir hükmün eklenmesi ve ekli listelerde değişiklik yapılması suretiyle,

• "Yönetmelik" başlıklı 44 üncü maddesi; (g) ve (h) bentleri ifadelere açıklık getirilmesi amacıyla redaksiyona tabi tutulması ve (i) bendinde yer alan, "Özürlüler Mesleki Rehabilitasyon Merkezi" nin adının "Özürlüler Mesleki Eğitim ve Mesleki Rehabilitasyon Merkezi" olarak düzeltilmesi suretiyle,

• Geçici 1 inci maddesi; (a) bendinin; ikinci fıkrasına; şahsa bağlı kadroların her ne sebeple olursa olsun boşalması halinde genel hükümlere göre iptal edilerek 190 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki cetvellerin ilgili bölümlerinden çıkarılmasını hükme bağlayan bir ifadenin eklenmesi, (b) fıkrasının; Kurum personelinin açılacak ilk İstihdam ve Meslek Uzman Yardımcılığı yarışma sınavına yaş şartı aranmaksızın katılabilmelerine olanak sağlanması ve bu şekilde uzman yardımcılığına atananların da uzmanlığa atanmaları için diğer uzman yardımcıları gibi üç yıllık bir sürenin öngörülmesi doğrultusunda yeniden düzenlenmesi ve (d) bendinin; genel uygulamalara paralel olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/B maddesine göre Kurumda sözleşmeli olarak çalıştırılanların boş memur kadrolarına atanabilmelerine olanak sağlayacak doğrultuda yeniden düzenlenmesi ve (g) bendine, İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürlüğüne ait kadrolar ile hakların yeni kurulan Kuruma devredilmesinde vergi, resim ve haçtan muaf olduğuna açıklık getiren bir hüküm eklenmesi suretiyle,

• Diğer maddeleri ise aynen,

Kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.

Ek : Alt Komisyon Raporu ve Metni

Başkan	Başkanvekili	Sözcü
Metin Şahin	Hayrettin Özdemir	Nihat Gökbulut
Antalya	Ankara	Kırıkkale
Kâtip	Üye	Üye
Cafer Tufan Yazıcıoğlu	Dengir Mir M. Fırat	Gaffar Yakın
Bartın	Adıyaman	Afyon
	(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Sait Açba	M. Zeki Sezer	Cengiz Aydoğan
Afyon	Ankara	Antalya
		(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
M. Güven Karahan	Hüseyin Arabacı	Necati Yöndar
Balıkesir	Bilecik	Bingöl
Üye	Üye	Üye
Zeki Ergezen	Hayati Korkmaz	Oğuz Tezmen
Bitlis	Bursa	Bursa
Üye	Üye	Üye
Hakkı Duran	Hüseyin Karagöz	Aslan Polat
Çankırı	Çankırı	Erzurum
		(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Mehmet Sadri Yıldırım	S. Metin Kalkan	Mehmet Dönen
Eskişehir	Hatay	Hatay
	(İmzada bulunamadı)	(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Ali Er	Masum Türker	Nesrin Nas
İçel	İstanbul	İstanbul
Üye	Üye	Üye
Celal Adan	Hasan Çalış	Arslan Aydar
İstanbul	Karaman	Kars
(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Mehmet Serdaroğlu	Necdet Tekin	Kemal Köse
Kastamonu	Kırklareli	Kocaeli
Üye	Üye	Üye
Süleyman Çelebi	Metin Ergun	Ahmet Kabil
Mardin	Muğla	Rize
Üye	Üye	Üye
Ş. Ramis Savaş	Cevat Ayhan	Mehmet Çakar
Sakarya	Sakarya	Samsun
	(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Kemal Kabataş	Lütfi Ceylan	Bekir Gündoğan
Samsun	Tokat	Tunceli

Alt Komisyon Raporu

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANLIĞINA

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığınca 22.5.2000 ve 11.10.2000 tarihlerinde Komisyonumuza havale edilen ve Türkiye İş Kurumu kurulmasını öngören (1/692) esas numaralı Tasarı ile (1/754) esas numaralı ve 617 sayılı Kanun Hükmünde Kararname Komisyonumuzun 15.2.2001 tarihinde, Hükümeti temsilen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan ile ilgili Bakanlık ve Kuruluş temsilcilerinin de katılımlarıyla yapmış olduğu 30 uncu birleşimde, birbirleriyle ilgili görülmeleri nedeniyle İçtüzüğün 35 inci maddesi gereğince birleştirilerek görüşülmesine, görüşmelere (1/754) esas numaralı Kanun Hükmünde Kararnamenin esas alınması suretiyle başlanmış, ancak konunun daha ayrıntılı bir şekilde ele alınmasını ve gerekli düzenlemenin yapılabilmesini teminen bir alt komisyon kurulmasına karar verilmiştir.

Alt Komisyon; 27 Şubat 2001 tarihinde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ile ilgili sosyal güvenlik kuruluşlarının temsilcilerinin de katılımlarıyla yapmış olduğu çalışmalar sonucunda; Personelin Statüsüne, Kadro Cetvellerine, Kurumun taşınır ve taşınmaz malları ile bunların alımı ve satımında uygulanacak muafiyetlere, ayrıca kurum personelinden istihdam ve Meslek Uzman Yardımcılığı kadrolarına atanabileceklere ilişkin düzenlemelerin Komisyonumuzun takdirlerine ve değerlendirmelerine bırakılmasının daha uygun olacağı kanaatine varılmıştır.

Alt Komisyon bu görüş ve değerlendirmeler altında yaptığı çalışmalarını bir rapor ve metin halinde Komisyonumuza sunmaya karar vermiştir.

M. Güven Karahan	Sait Açba	Necati Yöndar
Balıkesir	Afyon	Bingöl
Mehmet Çakar		Lütfi Ceylan
Samsun		Tokat

ALT KOMİSYONUN KABUL ETTİĞİ METİN

TÜRKİYE İŞ KURUMU KANUNU TASARISI

BİRİNCİ KISIM

Türkiye İş Kurumu Kuruluş ve Görevleri

BİRİNCİ BÖLÜM

Amaç, Kapsam, Tanımlar ve Kurumun Görevleri

Amaç ve kapsam

MADDE 1- Bu Kanun ile, istihdamın korunması, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve işsizliğin önlenmesi faaliyetlerinde bulunmak ve işsizlik sigortası hizmetlerini yürütmek üzere, Türkiye İş Kurumu kurulmuştur. Kurum, görevlerini 25.8. 1971 tarihli ve 1475 sayılı İş Kanunu dışında kalan iş ve işçi isteyenleri de kapsayacak şekilde düzenler ve yürütür.

Genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerde, bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşlarda, kanunla kurulan fonlarda, kefalet sandıklarında, sosyal güvenlik kuruluşlarında, genel ve katma bütçelerin transfer tertiplerinden yardım alan kuruluşlarda, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı ortaklıklarında, il özel idareleri ve belediyelerle bunların kurdukları birlik ve müesseselerde aylık ve ücret alan ve işçi statüsünde çalışmayan memur, sözleşmeli personel ve geçici personelin istihdamı hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmaz.

Kurum, 26. 5. 1927 tarih ve 1050 sayılı Muhasebe-i Umumiye Kanununa, 1.9.1983 tarih ve 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa ve Sayıştay'ın vize, tescil ve denetimine tabi olmayıp, Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu tarafından denetlenir. Kurumun malları, alacakları, banka hesapları 9.6.1932 tarihli ve 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu ile 1.3.1926 tarihli ve 765 sayılı Türk Ceza Kanunu bakımından Devlet malı hükmünde olup haczedilemez, alacakları da Devlet alacağı derecesinde imtiyazlıdır. Kurum malları hakkında İcra ve İflas Kanunu'nun iflasa ilişkin hükümleri uygulanmaz. Kurumun merkezi Ankara'dadır. Kısaca "İŞKUR" diye anılır.

Tanımlar

MADDE 2- Bu Kanunda geçen;

Bakan	: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanını,
Bakanlık	: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığını,
Kurum	: Türkiye İş Kurumunu,
Genel Müdür	: Türkiye İş Kurumu Genel Müdürünü,
Genel Kurul	: Türkiye İş Kurumu Genel Kurulunu,
Yönetim Kurulu	: Türkiye İş Kurumu Yönetim Kurulunu,
Genel Müdürlük	: Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğünü

İfade eder.

Kurumun görevleri

MADDE 3- Kurumun görevleri şunlardır:

a) İstihdamı koruyucu, geliştirici ve işsizliği azaltıcı genel istihdam politikalarının oluşturulmasına katkıda bulunmak,

h) Özel istihdam büroları ile ilgili olarak Kuruma verilen görevler ile Türkiye'de yabancı uyrukluların istihdamı konusunda Kuruma verilen görevleri yerine getirmek,

i) 25.8.1999 tarihli ve 4447 sayılı Kanun gereği işsizlik sigortası işlemlerini yürütmek,

j) Gerektiğinde ihalelere katılmak suretiyle, bedel karşılığında ya da bedelsiz olarak yurtiçinde veya uluslararası düzeyde kurum ve kuruluşlara eğitim ve danışmanlık hizmeti vermek,

İKİNCİ BÖLÜM

Kurumun Organları

Organlar

MADDE 4 - Kurum aşağıdaki organlardan oluşur:

a) Genel Kurul,

b) Yönetim Kurulu,

c) Genel Müdürlük,

d) İl istihdam kurulları.

Kurum Teşkilatı ekli 1 sayılı cetvelde gösterilmiştir.

Genel Kurul ve görevleri

MADDE 5 - Genel Kurul, Bakanın veya görevlendireceği kişinin başkanlığında;

Genel Kurul üyeleri üç yıl süre ile görev yaparlar. Herhangi bir nedenle bu görevleri sona erenlerin yerlerine kalan süreyi tamamlamak üzere Genel Kurula üye veren birimlerce yeni üyeler görevlendirilir. Seçimle gelenlerin yerlerine de kalan süreleri tamamlamak üzere yedekleri çağrılır. Genel Kurul üç yılda bir en geç Mayıs ayı sonuna kadar Bakanın çağrısı üzerine olağan toplantısını yapar. Ayrıca, Bakanın gerekli görmesi halinde olağanüstü toplantıya çağrılabilir. Olağan ve olağanüstü Genel Kurul için toplantı yeter sayısı üye tam sayısının salt çoğunluğudur. İlk iki toplantıda çoğunluk sağlanamazsa üçüncü toplantıda çoğunluk aranmaz. Genel Kurula Ankara dışından katılacaklara harcırahları, bağlı oldukları kurum ve kuruluşlarca kendi mevzuatları çerçevesinde ödenir.

Genel Kurulun görevleri şunlardır;

a) Devletin ekonomik ve sosyal politikası çerçevesinde istihdam ile ilgili sorunları inceleyerek, milli istihdam politikasının oluşturulmasına yardımcı olmak,

b) İstihdamın korunması, geliştirilmesi, yaygınlaştırılması ve işsizliğin önlenmesini sağlayacak tedbirleri belirlemek ve önerilerde bulunmak,

c) Devletin ekonomik ve sosyal politikası çerçevesinde plan ve yıllık programlara göre Kurumun görevlerini geliştirici tedbirleri belirlemek ve önerilerde bulunmak,

d) Bakanlıkça değerlendirilmesi istenilen konular ile Kurumun çalışmalarını ilgilendiren faaliyet raporları hakkında görüşünü bildirmek.

Genel Kurul görüşmelerinin sonuçları raporla tespit edilir, bu raporlar Bakanlığa, Sosyal Güvenlik Kurumuna ve Başbakanlık Yüksek Denetleme Kuruluna en geç üç ay içinde verilir.

Yönetim Kurulunun teşkili, görev ve yetkileri

MADDE 6 - Yönetim Kurulu; Kurumun en yüksek yönetim, karar, yetki ve sorumluluğa sahip organı olup, Genel Müdürün Başkanlığında, Genel Müdür Yardımcısı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının önerisi üzerine müşterek kararla atanan bir temsilci ile en çok üyeye sahip işçi konfederasyonundan, işveren konfederasyonundan ve Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonundan seçilen birer üyeden oluşur. Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcısı dışındaki Yönetim Kurulu üyelerinin görev süresi üç yıldır. Görev süresi biten üyeler en fazla bir dönem için tekrar atanabilirler veya seçilebilirler. Süreleri biten üyeler, yeni üyeler göreve başlayıncaya kadar görevlerine devam ederler. Görev süresi içinde herhangi bir nedenle yönetim kurulu üyeliği sona erenlerin yerlerine aynı usulle bir ay içinde yenileri atanır veya seçilir. Bu şekilde göreve gelenler, yerlerini aldıkları üyenin görev süresini tamamlarlar. Yönetim Kurulu üyelerinin, Devlet memurluğuna atanabilme şartlarını taşımaları ve siyasi parti organlarında görevli bulunmamaları, ayrıca atama ile gelecek üyelerin en az lisans düzeyinde öğrenim yapmış olmaları ve en az 12 yıl fiili hizmetinin bulunması zorunludur.

Yönetim Kurulu, başkanın daveti üzerine ayda iki defadan az olmamak üzere, üye tam sayısının salt çoğunluğu ile toplanır. Kararlar çoğunlukla alınır. Oyların eşitliği halinde başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış sayılır. Genel Müdürün bulunmadığı hallerde Yönetim Kurulu üyesi Genel Müdür Yardımcısı Kurula başkanlık eder. Mazeretsiz olarak toplantıya katılmayan üyelerin ücretlerinden, Yönetim Kurulu Yönetmeliğine göre kesinti yapılır. Bir takvim yılı içinde birbirini izleyen dört toplantı veya toplantı sayısının %20'sinden fazla sayıda toplantıya mazeretsiz katılmayanların Yönetim Kurulu üyeliği kendiliğinden sona erer. Yönetim Kurulunun çalışma, alt kademelere devredebileceği yetkiler ile diğer hususların usul ve esasları Yönetim Kurulunun teklifi ve Bakanın onayı ile çıkarılacak yönetmelikle belirlenir. Toplantılara iştirak eden Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine, bu görevleri nedeniyle 22.01.1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 34 üncü maddesine göre Kamu İktisadi Teşebbüsleri Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine ödenen miktarlarda ilave aylık ücret ödenir. Yolluklarında ise 10.02.1954 tarih ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri uygulanır.

Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri şunlardır:

b) Kurumca hazırlanan Kanun, kanun hükmünde kararname, tüzük ve yönetmelik tasarılarını inceleyerek Bakanlığa sunmak,

c) Kurumun çalışmaları ile ilgili raporları Genel Kurulun bilgisine sunmak,

d) İl İstihdam Kurullarının raporlarını inceleyip değerlendirmek ve Genel Müdürlüğe önerilerde bulunmak,

e) Yüksek Denetleme Kurulu Raporları hakkında Kurumun cevaplarını içeren raporu incelemek ve gereği için karar vermek,

g) Özel istihdam bürolarının faaliyetlerine ilişkin izin verilmesi ve iznin yenilenmesi talepleri ile verilen izinlerin iptali konularında karar vermek,

i) Kurumun adını taşımak kaydıyla, Kurumun tanıtımını sağlayacak, kültürel, sportif ve sanatsal faaliyetlerde bulunan kuruluşlara mali yardımda bulunulmasına karar vermek,

o) Kurum adına gayrimenkul alınması, satılması, takası, trampası veya inşası, kullanımı, idare edilmesi, tahsis şekli, gayrimenkuller üzerinde özel veya tüzel kişiler eli ile yap-işlet-devret, işlet-devret, yap-işlet-sat, yap-kirala-işlet gibi modelleri ile işlerin yaptırılması hakkında karar vermek, Kurum kaynaklarının ve varlıklarının değerlendirilmesinde kullanılacak finansman tekniğine ve usullerine karar vermek,

r) Kurum gayrimenkullerinin rayiç değerlerinin tespit ettirilmesinden sonra uygun görülenlerin; inşaat, onarım işleri ya da belli bir proje uygulanması karşılığında verilmesine karar vermek, bu işlerin yaptırılmasında birden fazla talep eden kişi ya da kuruluş olması halinde, talepleri değerlendirerek Kurum lehine olanın seçilmesini karara bağlamak,

u) Kurumda kadrolu ve sözleşmeli olarak çalışan personele ödenecek ikramiye tarihlerini belirlemek ve uygun gördüğü ek ödeme oranlarını Bakanlığın onayına sunmak,

v) Genel Müdür ve Yönetim Kurulu üyelerinin başkaca önerilerini inceleyip karara bağlamak,

y) Bu Kanunla verilen benzeri görevleri yapmak.