T.B.M.M. S. Sayısı : 552
Plan ve Bütçe
Komisyonu Raporu
|
Türkiye Büyük Millet Meclisi |
|
|
Plan ve Bütçe Komisyonu |
5.12.2000 |
|
Esas No.: 1/764 |
|
|
Karar No.: 6 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK
MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Anayasanın 162 nci maddesi gereğince 17.10.2000 tarihinde 57 nci Hükümet
tarafından Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan " 2001 Malî
Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı " ile "Millî Bütçe Tahmin Raporu"
Başkanlıkça l8.l0.2000 tarihinde Komisyonumuza havale edilmiştir.
TASARI VE GEREKÇESİ ÜZERİNDE YAPILAN ANALİZLER
2001 Malî Yılı Bütçe Kanunu
Tasarısı ve gerekçesi incelendiğinde Tasarının, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, 2001 Yılı Programı ile
2000-2002 dönemini kapsayan Makroekonomik İstikrar Programı çerçevesinde
hazırlandığı anlaşılmaktadır.
2001 Yılı temel ekonomik büyüklükleri:
– Gayri Safi
Millî Hâsıla (GSMH)153 katrilyon 405 trilyon lira,
– Büyüme
Oranı % 4,5
– GSMH
deflatörü % 18
– Toptan
Eşya Fiyatları Endeksi ortalama % 15,2
– Toptan
Eşya Fiyatları Yılsonu Endeksi % 10
– Tüketici
Fiyatları Endeksi Ortalama %19,5
– Tüketici
Fiyatları Yılsonu Endeksi %12
– Ortalama
Dolar kuru 714 bin lira ,
– İhracat 31
milyar dolar ,
– İthalat 54
milyar 500 milyon dolar,
olarak
belirlenmiştir.
Hedefler:
2001 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı; kamu finansmanında sağlanan
iyileşmeyi kalıcı hale getirmek amacıyla öngörülen enflasyon hedefi ile tutarlı
bir kamu maliyesi yönetiminin temin edilerek, ekonominin sürdürülebilir bir
dengeye kavuşturulması temel hedefleri
doğrultusunda hazırlanmıştır.
Diğer Hedefler ise;
– İç borçlanma ihtiyacının en alt seviyede tutulması suretiyle faiz
oranlarının düşürülmesi,
– Kamu kurumlarında verimliliğin artırılması,
– Sosyal güvenlik kuruluşlarının gelirlerinin artırılması amacıyla etkin
bir fon yönetiminin uygulanması,
– Kamu çalışanlarının enflasyon karşısında reel gelirlerinin korunması,
– Kaynakların tahsisinde hizmet-maliyet ilişkisinin gerçekci bir şekilde
kurulması,
– Yatırım harcamalarının 2000 yılında olduğu gibi kısa sürede ekonomiye
kazandırılabilecek projelere yönlendirilmesi,
– Bütçe içi fonların tümüyle kaldırılması, bütçe dışı fonlardan kuruluş
amaçları doğrultusunda çalışmayanların tasfiye edilmesi,
– Dış satımı, turizmi ve ülkeye kaynak akışını özendirici önlemlere
ağırlık verilmek suretiyle cari işlemler açığının kontrol altına alınması,
– Marmara Bölgesi ile Bolu-Düzce'de
meydana gelen depremin zararlarının giderilmesine yönelik çalışmalara
devam edilmesi,
– Özelleştirmenin süratli bir biçimde gerçekleştirilmesi amacıyla
çalışmalara kararlılıkla devam edilmesi,
– Sürdürülebilir ve etkili bir yeni tarımsal destekleme politikası
oluşturulması,
olarak belirtilebilir.
Yukarıda belirtilen hedeflerin gerçekleştirilmesi amacıyla; kamu harcama
disiplinin sağlanmasına yönelik olarak 2000 yılı Bütçesinde yer alan, kamu kurum ve kuruluşları arasında
açıktan memur atama sayısının sınırlandırılması ile ihtiyaç fazlası personelin
dengeli dağılımının sağlanması, taşıt kullanımında israfın önlenmesi, deprem
bölgesi hariç olmak üzere lojman, memur
evi, eğitim ve dinlenme tesisi yapımından kaçınılması gibi uygulamalara 2001
yılında da devam edilmesi yanında, rasyonel ilaç kullanımının sağlanması
amacıyla sağlık harcamalarının kontrol altına alınarak kaynakların israf
edilmemesine yönelik yeni düzenlemelere
2001 yılı Bütçe Tasarısında yer verilmiştir.
Ayrıca, bu Bütçe Tasarısında öngörülen düzenlemelere paralel olarak,
Devlet İhale Kanununda şeffaflığı, rekabet ve kamuoyu denetimi gibi unsurları
öne çıkaran değişiklikleri kapsayan bir tasarının TBMM'ne sunulmasına, kamu
malî yönetimindeki sadece girdilerin kontrol edilmesi şeklindeki anlayışın
yerine, sonuçları da kontrol eden bir anlayışın benimsenmesine ve bütçe gelir
ve gider sonuçlarının hızla alınması için saymanlıklar nezdinde başlatılmış
olan " Say 2000 i" projesinin uygulamaya geçirilmesine karar
verilmiştir.
2001 Yılı Konsolide Bütçesinin ödenek
ve gelir ayrımı;
Ödenekler:
2001 Yılı Konsolide Bütçesi ile
Genel ve Katma Bütçeli
Kuruluşlara;
– 11
katrilyon 300 trilyon lirası (yedek
ödenekler dahil 12 katrilyon lira)
personel,
– 4
katrilyon 770 trilyon lirası diğer cari,
– 3
katrilyon 500 trilyon lirası yatırım,
– 28
katrilyon 790 trilyon lirası (personel
yedek ödenekleri hariç 28
katrilyon 90 trilyon lira)
transfer,
harcamalarına
olmak üzere toplam 48 katrilyon 360
trilyon liralık ödenek tahsis
edilmiştir. Bu ödeneğin, 48 katrilyon 60 trilyon liralık bölümü genel bütçeye, 4 katrilyon 764 trilyon 252
milyar 200 milyon liralık bölümü katma bütçeye tahsis olunmuştur. Tasarıda
katma bütçeli idarelere ise 4 katrilyon 464 trilyon 252 milyar 200 milyon
liralık Hazine yardımı yapılması
öngörülmektedir.
Konsolide Bütçe ödeneklerinin ekonomik
ayrımına bakıldığında ödeneklerin;
– % 23,4' ü personel giderleri (personel yedek ödenekleri dahil
edildiğinde bu oran % 24,8 olmaktadır), % 9,9' u diğer cari giderler olmak
üzere % 33,3'ünün cari giderlere,
– %
7,2 'sinin yatırımlara,
– % 59,5 'inin transfer giderlerine,
(Personel yedek ödenekleri hariç tutulduğunda bu oran % 58,1
olmaktadır.)
ayrıldığı görülmektedir.
2000 Yılı Konsolide Bütçe başlangıç
ödeneğine göre % 3,5 düzeyinde artış öngörülen 2001 Yılı Konsolide Bütçesinde;
– Personel
ödeneklerinde % 22,8 (personel yedek
ödenekleri dahil edildiğinde bu oran % 21,2
olmaktadır.)
– Diğer cari
harcamalarda % 24,2
– Yatırım
harcamalarında % 48,8
oranında artış öngörülmüştür.
– Transfer
harcamalarında ise % -8,1 düzeyinde bir
azalış hedeflenmektedir. Personel yedek ödenekleri hariç tutulduğunda bu oran %
-8,3 olmaktadır. Transfer harcamalarındaki bu azalış büyük ölçüde faiz
ödemelerinde % -21,1 oranında meydana gelen azalıştan kaynaklanmaktadır.
Konsolide Bütçe transfer ödeneklerinin;
– 14
katrilyon 300 trilyon lirası iç borç
faiz ve 2 katrilyon 380 trilyon lirası
dış borç faiz ödemeleri olmak üzere, 16 katrilyon 680 trilyon lirası faiz
giderlerine,
– 4
katrilyon 335 trilyon lirası sosyal güvenlik kuruluşlarına,
– 860
trilyon lirası kamu iktisadî teşebbüslerine
– 925
trilyon lirası fon hizmetlerine,
– 700 trilyon lirası personel yedek ödeneklerine,
– 1
katrilyon 320 trilyon lirası vergi iadelerine,
– 1
katrilyon lirası tarımsal desteklemelere,
– 795
trilyon 200 milyar lirası kuruluşların
transfer giderlerine,
– 2
katrilyon 174 trilyon 800 milyar lirası diğer transfer giderlerine,
ayrılmıştır.
Gelirler :
2001 Yılı Konsolide Bütçe
gelirleri; Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, 2001 yılı Programı,
Programda öngörülen ekonomik büyüme, dış alım büyüklüğü ile döviz kurlarında
ortaya çıkacak değişiklikler, 2001 yılında beklenen fiyat hareketleri, vergi
sistemimizin gelir elastikiyeti, üretim-tüketim tahminleri, bütçe giderleri ile
ilgili büyüklükler, yürürlükteki mevzuat ve alınacak tedbirler gözönünde
bulundurularak tahmin edilmiştir.
2001 Yılı Konsolide Bütçe gelirlerinin önceki yıl bütçe hedefine göre % 32,4 oranında artarak
43 katrilyon 127 trilyon liraya ulaşacağı tahmin edilmektedir. Bu gelirlerin 42
katrilyon 827 trilyon lirası Genel
Bütçe, 300 trilyon lirası da Katma Bütçeye aittir.
2001 Yılı Konsolide Bütçe gelirlerinin;
– 31
katrilyon 777 trilyon lirasının vergi gelirlerinden,
– 8
katrilyon 21 trilyon 700 milyar
lirasının vergi dışı normal gelirlerden, ( 3 katrilyon 661 trilyon lirası özelleştirme gelirleri
olarak tahmin edilmektedir.)
– 3
katrilyon 28 trilyon 300 milyar
lirasının özel gelirler ve fonlardan,
– 300
trilyon lirasının da Katma Bütçeli İdarelerin öz gelirlerinden
sağlanması beklenmektedir.
Konsolide Bütçe dengesi:
– 2001 Yılı
Konsolide Bütçe açığı 5 katrilyon 233 trilyon lira, faiz dışı bütçe fazlası ise
11 katrilyon 447 trilyon lira olarak tahmin edilmektedir.
– Bütçe
açığının GSMH' ya oranı % 3,4, faiz dışı bütçe fazlasının GSMH' ya oranı ise %
7,5 olarak öngörülmektedir.
– Bütçe
açığının 4 katrilyon 842 trilyon lirası net iç
borçlanma, 391 trilyon lirası da
net dış borçlanma ile karşılanacaktır.
– İç
borçlanmanın 4 katrilyon 944 trilyon
liralık kısmının tahvil (net ), (-)102 trilyon liralık kısmının ise bono (net) ihraç edilerek karşılanması öngörülmektedir.
– 2000 yılı
bütçesinin başlangıç ödeneklerine göre,
vergi gelirlerinin % 88.1'i faiz ödemelerini karşılarken (faiz/vergi gelirleri)
bu oran, 2000 yılı gerçekleşme tahminine göre % 76.2, 2001 yılı Bütçesi Tasarısına göre ise % 52.5 olarak
hesaplanmıştır.
– 2000 yılı
Bütçesinin başlangıç ödeneklerine göre, vergi gelirlerinin bütçe giderlerini
karşılama oranı (vergi gelirleri/bütçe giderleri) % 51.4'den, 2000 yılı
gerçekleşme tahminine göre % 57.3'e ve
2001 yılı Bütçe Tasarısı başlangıç ödeneklerine göre ise % 65.7
seviyesine yükselmiştir.
Konsolide Bütçe ödeneklerinin
idarî-fonksiyonel dağılımı incelendiğinde;
– Genel
Hizmetler için % 26,6
– Savunma
hizmetleri için % 12,4
– Adalet ve
Emniyet hizmetleri için % 3,4
– Eğitim
Hizmetleri için % 11,2
– Sağlık
hizmetleri için % 2,7
– Borç
faizleri için % 34,5
– Diğer
hizmetler için % 9,2
oranında ödenek ayrıldığı
görülmektedir.
PLAN VE BÜTÇE
KOMİSYONUNDA YAPILAN İNCELEME VE
MÜZAKERELER
Komisyonumuz ; " 2001 Malî
Yılı Genel Bütçeli Daireler ve Katma
Bütçeli İdareler Bütçe Kanun Tasarıları
" ile " 1999 Malî Yılı Genel
Bütçeli Daireler ve Katma Bütçeli İdareler
Kesinhesap Kanun Tasarıları "nın görüşülmesine ilişkin usul ve esasları 9.11.2000 tarihinde yaptığı 2 nci birleşimde belirlemiştir. Bu çerçevede
;
– Görüşme
programında meydana gelebilecek değişiklikler konusunda Başkanlığa yetki verilmesi ,
–
Görüşmelerde tam tutanak tutulması ,
– Gerekli
hallerde ivediliği olan kanun tasarı ve tekliflerinin de gündeme alınıp
görüşülebilmesi ,
– Komisyon
üyeleri ve diğer milletvekillerinin konuşma süresinin belirlenmesi,
gibi hususlar karara bağlanmıştır.
– Komisyonumuz "2001 Malî
Yılı Genel Bütçeli Daireler ve Katma Bütçeli İdareler Bütçe Kanunu Tasarıları
ile 1999 Malî Yılı Kesinhesap Kanun Tasarıları" üzerindeki görüşmelerine, 10.11.2000 tarihinde yapmış olduğu 3
üncü birleşimde Maliye Bakanı Sümer ORAL'ın sunuş konuşması
ile başlamıştır.
Maliye Bakanının sunuş konuşmasında;
–
Bütçelerin; hukukî, sosyal, iktisadî, malî ve siyasî boyutları itibariyle,
Devletin en önemli belgeleri olduğu,
– 2000-2002 dönemini kapsayan ekonomik istikrar program ile; ekonomideki
istikrarsızlığın temel nedeni olan kamu maliyesi başta olmak üzere ekonomik kurumların sağlıklı bir yapıya
dönüştürülmesinin, uzun yıllardır
yüksek düzeyde seyreden enflasyonun düşürülmesinin, ülkede yatırım şevk ve ikliminin yeniden oluşturulmasının,
yapısal reformların da desteğiyle ekonominin sağlam bir zemin üzerinde
istikrarlı ve sürekli bir büyüme ortamına kavuşturulmasının hedef-lendiği,
– 1999 yılında dünya ekonomisinde başlayan iyileşmenin 2000 yılında da devam ettiği, dünya ekonomisinde 2000 yılında % 4,7 oranında bir büyüme beklendiği, 1998 yılında malî bir krize maruz kalan Asya
ülkeleri ile 1994 yılında meydana gelen ekonomik krizi atlatan Kuzey Amerika
ülkelerinin ekonomilerinde meydana
gelen hissedilir canlanmanın dünya
ekonomisindeki gelişmede belirleyici olduğu, bu ekonomik canlanma nedeniyle 2000
yılında dünya ticaret hacminde % 10
oranında artış olmasının beklendiği, bu artışın 2001 yılında % 7,8 oranında olacağının tahmin
edildiği,
– Dünya ekonomisinde 1999 yılında yaşanan canlanmanın petrol talebinin, dolayısıyla fiyatlarının
artmasına yol açtığı; 2000 yılının Mart ayında petrol fi-yatlarının 30 doları
aştığı, petrol fiyatlarındaki artıştan
dolayı petrol ihracatçısı olan ülkelerin gelirlerinin arttığı, ithalatçı ülke ekonomileri açısından ise dış ticaret
açığına neden olduğu, 2001yılında petrol fiyatlarındaki artışın devam etmesi
halinde dünya ekonomisi hakkındaki
tahminlerin değişebileceği,
– Son on yılda dünya ekonomisindeki en etkileyici gelişmenin bilgi ve haberleşme
teknolojilerine dayalı sektörlerde
yaşandığı, 21 inci yüzyılda ekonomik açıdan güçlü bir ülke olabilmemiz
için bilgi ve haberleşme
teknolojilerine yatırım yapmamız gerektiği,
özellikle ileri teknolojiyi kullanabilen ve küresel boyutta
düşünülebilen bir işgücüne sahip olabilmek amacıyla bilgiye, eğitime, araştırmaya ve geliştirmeye öncelik verilmesi
gerektiği,
– Küreselleşmenin, toplumların yaşam şartlarını sürekli ve
kapsamlı biçimde geliştirmeleri yönünde önemli fırsatlar sağladığı, ancak kuşkusuz bazı ciddî sorunları da beraberinde
getirdiği, yakın geçmişte yaşanan ekonomik krizlerin sadece çıktıkları ülkeleri
değil, diğer ülkeleri de
etkilemelerinin bunun en önemli
göstergesi olduğu, bu nedenle her ülkenin yararına işleyecek bir küreselleşme
sürecinin etkin bir şekilde gerçekleştirilmesini temin edecek doğru sistem ve
politikaların uygulamaya konulmasına çalışıldığı,
– Uluslararası malî sistemin ve kurumların yeniden ele alınması ve
yapılandırılması ihtiyacı çerçevesinde, dünyanın en gelişmiş yedi ülkesi ile
ekonomik yapısı ve bölgesel önemi itibariyle global ekonomide hayatî bir rol oynayan ve aralarında Türkiye'nin de
bulunduğu G-20 olarak adlandırılan ülkeler
zemininin oluşturulduğu, bu grubun, ülkelerin uluslararası ekonomik
krizlerden bir bütün olarak etkilenmemesi amacıyla yeni bir malî sistem kurmayı
hedeflediği, Berlin ve Montreal'de
yaptığı toplantılarda dünyada sürdürülebilir ve istikrarlı bir büyüme
sağlamaya dönük ilke ve kararları aldığı,
– Türkiye'nin 10-11 Aralık 1999 tarihinde Helsinki'de yapılan zirvede
Avrupa Birliğine aday ülke statüsünü kazandığı, 8 Kasım 2000 tarihinde ise, Avrupa Birliğine uyum için yapılması
gerekenler, sağlanacak malî yardımlar
ve tam üyelik için kısa ve uzun vadeli öncelikleri gösteren Katılım Ortaklığı
Belgesinin açıklandığı,
– 1998 yılının son çeyreğinde başlayan ekonomik durgunluğa, iç ve dış
olumsuz gelişmeler ile uzun senelerin
birikimi olan yapısal problemlerin çözümüne dönük tedbirlerin uygulamaya
konulması ve 17 Ağustos ve 12 Kasım
depremlerinin getirdiği bir takım sorunlar da eklenince, 1999 yılında GSMH
'nın % 6,4 gibi önemli bir oranda gerilediği,
– Üç yıllık Makroekonomik İstikrar Programının, ekonomik istikrarı,
küçülerek değil büyüyerek sağlamayı hedeflediği, 2000 yılının ilk altı ayında
büyüme oranının % 4,3 oranında gerçekleştiği, bu oranının yıl sonunda % 6
oranına yükselmesinin beklendiği,
– Ekonomik İstikrar Programına duyulan güven, para ve kur politikalarındaki şeffaflık ile
talepteki artışın, sermaye ve aramalları ithalatını artırdığı, buna karşılık
euro'nun dolar karşısında değer kaybetmesine bağlı olarak Avrupa Bölgesinden yapılan ihracatın dolar
karşılığının düşmesi, ihraç ürünlerinin fiyatlarının gerilemesi ve tarım ürünleri ihracatının azalması gibi
nedenlerden dolayı ihracat artışının beklenenin altında gerçekleştiği,
– 2000 yılının ilk sekiz ayı sonuncuna göre ihracatın % 4,4
oranında artarak 17,7 milyar dolar olarak gerçekleştiği, ithalatın ise % 37,9 oranında artarak 34,7 milyar dolara ulaştığı,
ihracatın ithalatı karşılama oranının %
51'e gerilediği,
– Yılın ilk sekiz ayında; İthalattaki yüksek artış sonucu dış ticaret
açığının % 106.9 artışla 17 milyar dolar seviyesine çıktığı, bavul ticareti ile
turizm gelirlerinde meydana gelen % 50 civarındaki artışa bağlı olarak dış ticaret dengesi 11,8 milyar dolar açık
verirken, görünmeyen işlemler dengesinin 5.9 milyar dolar fazla verdiği,
sonuçta cari işlemler dengesi açığının 5.9 milyar dolar seviyesinde
gerçekleştiği,
– Cari işlemler açığının mevcut döviz rezervleri dikkate alındığında
endişe edilecek bir seviyede olmadığı, uygulanan ekonomik programın en önemli
hedeflerinden birinin de ihracatın artırılması olduğu, ihracatın ekonominin
itici gücü olarak değerlendirildiği,
– Toptan Eşya fiyatlarındaki
yıllık artış oranının; 1995'de %
65.6, 1996'da % 84.9, 1997'de % 91,
1998'de % 54,3 ve 1999 yılında %
62.9 olarak gerçekleştiği, tüketici
fiyatlarındaki yıllık artışın ise aynı yıllarda sırasıyla yüzde olarak 76, 79.8, 99.1, 69.7 ve 68.8
seviyesinde olduğu,
– 2000 yılında aylık
fiyat artışlarının Mart ayından itibaren geçen yılki değerinin altında
gerçekleştiği, 1999 yılının Aralık ayına göre bu yılın Ekim ayındaki on aylık
fiyat artışının, toptan eşyada 19.4 puan azalışla % 27.1, tüketici
fiyatlarında ise 22.1 puan azalışla %
30.8 düzeyinde gerçekleştiği,
– Petrol fiyatlarında öngörülenin üzerindeki yükseliş, ekonomideki
canlanmanın ve faizlerdeki gerilemenin getirdiği talep artışı gibi nedenlerle
2000 yılı için tahmin edilen yıl sonu enflasyon hedeflerine birkaç ay
gecikmeli olarak ulaşılacağı, bugün gelinen noktada son 14 yılın en düşük
enflasyon seviyesine ulaşıldığı, bu
başarının toplumun tüm kesimlerinin konsensus içinde enflasyonla mücadeleye verdiği desteğin bir sonucu olduğu,
Hükümetin enflasyon oranını tek rakamlı düzeye indirmeye kararlı bulunduğu,
– Ülkemizde yurtiçi tasarruf oranının yetersiz olmasından dolayı dış
kaynağa gereksinim duyulduğu, ancak son yıllarda dış kaynak teminindeki güçlük
nedeniyle kamu kesiminin finansmanında sınırlı olan iç kaynağa ağırlık
verildiği, bu durumun bir taraftan reel faiz oranlarını yükseltirken, diğer
taraftan reel ekonomin finansman ihtiyacının büyümesine yol açtığı, halen
sınırlı miktardaki kaynağın da maliyetinin yükselmesine neden olduğu ve enflasyonu körüklediği,
– Uygulamaya konulan istikrar programı sonrasında faizlerin hızla
düştüğü, bunun sonucunda da kamu borçlanma maliyetlerinin de önemli ölçüde azaldığı,
– 2000 yılı içinde Bütçenin finansmanında yaklaşık 7.5 milyar dolarlık dış kaynağın kullanıldığı,
– 2000 yılının Eylül ayı sonunda iç borç stokunun 1999 yılı sonuna göre
% 37.1 artışla 31.4 katrilyon liraya ulaştığı, bu tutarın 29.1 katrilyon
lirasının tahvil, 2.3 katrilyon lirasının da bono'dan oluştuğu,
– İstikrar programı çerçevesinde bütçe finansmanında kullanılan dış
kaynak sayesinde; önemli miktarda faiz
tasarrufunun sağlandığı, bütçe
dengeleri arasında yer alan faiz dışı
fazla hedefinin üstüne çıkıldığı, böylece
Devlet bütçesinin faiz ipoteğinden çıkarılarak sağlıklı bir yapıya
kavuşturulmasında önemli bir mesafe alınmasının sağlandığı,
– Üç yıllık ekonomik programın uygulanması açısından büyük önem taşıyan;
sosyal güvenlik sisteminin finansman yapı ve dengesinin sağlamlaştırılmasına,
kamu malî yönetiminin iyileştirilmesine,
bütçe içi ve bütçe dışı fonların
bir kısmının tasfiye edilmesine,
uluslararası tahkimle ilgili olarak Anayasa ve ilgili mevzuatta gerekli düzenlemelerin yapılmasına, Türk
Telekom'un özelleştirilmesine,
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunun faaliyete geçmesine ve
tarımda etkili ve verimli bir tarımsal destekleme sisteminin oluşturulmasına
yönelik yapısal reformların gerçekleştirildiği,
– 1999 yılı sonunda bütçe
giderlerinin 28.1 katrilyon lira ile GSMH' nın % 35,9 'una yükseldiği, bu
oranın önceki yıla göre artış oranının 6,7
puan olduğu, bütçe
gelirlerinin ise 18.9 katrilyon lira ile bir önceki yıla göre
2,1 puan artışla GSMH'nın % 24,2 seviyesinde
gerçekleştiği , bunun sonucunda
9.2 katrilyon olarak gerçekleşen bütçe açığının GSMH' nın
% 11.7'si olduğu, faiz
hariç bütçe dengesinin tahminin de üzerinde GSMH' nın % 2'si oranında
fazla verdiği,
– 2000 yılının ilk dokuz aylık
döneminde bütçe giderlerinin geçen yıla göre % 76,8 artarak 35 katrilyon,
gelirlerinin ise % 98,1 artarak 25
katrilyon lira civarında gerçekleştiği, bu dönemde 17,6 katrilyon lira faiz
ödemesi yapıldığı,
– Yıl sonunda bütçe gelirlerinin
34,8 katrilyon lira , giderlerin 46,4 katrilyon lira, açığın da 11,6 katrilyon lira olarak
gerçekleşeceği, bütçe açığının GSMH'ya oranının % 9.3 seviyesinde olacağı ,
faiz dışı bütçe dengesinin ise
8.7 katrilyon lira ile GSMH' nın % 7'si oranında gerçeklemesinin beklendiği,
– 2000 yılında, kamunun malî dengelerinin sürdürülebilir bir yapıya
kavuşturulması amacıyla vergi, özelleştirme ve kamu harcamalarında etkinliğin
eşzamanlı olarak gerçekleştirilmesine
özen gösterildiği,
– 2001 yılı bütçesi de, 2000 yılı bütçesi gibi, yeni çağın imkanlarının
yanısıra getireceği farklı ve çetin
şartların sorumluluklarını gözeterek
hazırlandığı,
– 2001 yılı bütçesinin; kronik hale gelmiş yüksek enflasyon ve kamu
kesimi açıklarının düşürülmesi konusunda
Hükümetin kararlılığını gösteren tedbirler doğrultusunda, sağlıklı bir kamu maliyesine dayalı,
istikrarı hedefleyen bir iktisadî politikanın aracı olarak hazırlandığı,
– 2001 Yılı Bütçesinde;
büyümenin % 4,5, GSMH 'nın
153 katrilyon 405 trilyon lira ,
TEFE yıllık ortalamanın %
15,2; TEFE yılsonu oranının % 10, TÜFE yıllık ortalama % 19,5, yılsonu
oranının ise % 12, GSMH deflatörünün %
18, ortalama dolar kurunun 714.000 lira
, ihracatın 31 milyar dolar,
ithalatın 54,5 milyar dolar, konsolide bütçe giderlerinin 48 katrilyon
360 trilyon lira , bütçe gelirlerinin
43 katrilyon 127 trilyon lira , bütçe
açığının 5 katrilyon 233 tril-yon lira
, bütçe açığının GSMH ' ya oranının
(-)3,4, faiz dışı bütçe fazlasının 11
katrilyon 447 trilyon lira, faiz dışı bütçe fazlasının GSMH ' ya oranının ise
% 7,5 olarak öngörüldüğü ,
– Konsolide bütçe gelirlerinin
31 katrilyon 777 trilyon lirasının vergi gelirlerinden, 3 katrilyon 700 trilyon liralık özelleştirme
gelirleri de dahil 8 katrilyon 22 trilyon lirasının vergi dışı normal gelirlerden, 3 katrilyon 28 trilyon lirasının özel gelirler ve
fonlardan, 300 trilyon lirasının
da katma bütçeli idarelerin öz
gelirlerinden oluştuğu ,
– Vergi gelirlerinin % 76,2'si 2000 yılında faiz ödemelerine giderken,
bu oranın 2001 yılında % 52,5'e düşmesinin beklendiği,
– 2001 yılı Bütçesinden faiz ödemelerine bir önceki yıla göre % 21,1
azalışla 16 katrilyon 680 trilyon lira ayrıldığı, GSMH içinde faiz ödemelerinin oranının % 17 seviyesinden % 11'e,
konsolide bütçe giderleri içindeki payının ise % 45' den % 34'e indiği,
– Turizm ve ihracatın 2001 yılı bütçesinde, 2000 yılı bütçesinde de
olduğu gibi öncelikli sektörler olarak belirlendiği, bu çerçevede özellikle
ihracatın teşvik edilerek, ihracata
dayalı sektörlere canlılık kazandırılarak cari işlemler dengesinin iyileştirilmesinin öncelikli
hedefler arasında olduğu, bu amaçla bütçeden 600 trilyon liralık kaynak
aktarılmasının öngörüldüğü,
– 2001 yılında, hazinenin kefalet ve borçlanmalarına sınır getirme
uygulamasına devam edileceği , yeterli
ödeneği olmayan yatırım projelerinin
başlatılmasına izin verilmeyeceği,
yatırıma ayrılan kaynakların kısa sürede ekonomiye kazandırılabilecek
projelere yönlendirilmesi, kamu taşıtlarının kullanımında, yeni personel
istihdamı ile demirbaş alımlarında da
daha rasyonel olunmasına dönük tedbirlerin uygulanmasına devam edileceği,
– Uluslararası ihale standartlarına göre hazırlanan ve şeffaflık,
rekabet, kamuoyu denetimi gibi ilkeleri öne çıkaran yeni Devlet İhale Kanunu
Tasarısının hazırlandığı, en kısa
sürede Yüce Meclis'e sunulacağı,
– 2001 yılı bütçesinden itibaren, kamu malî yönetiminde sadece
girdilerin kontrol edilmesi şeklindeki anlayış yerine, sonuçların da kontrol
edildiği bir yaklaşımın benimseneceği, böylece gelecek yıllar bütçe
çalışmalarında kurumlar açısından 2001 yılı hedefleri ve elde ettikleri sonuçların büyük önem kazanacağı,
– Bütçe gelir ve gider sonuçlarının hızlı alınması için saymanlıklar
nezdinde başlatılmış olan " Say
2000 i " projesinin
uygulamaya geçirileceği, Dünya Bankasının kredi desteği ile yürütülmekte olan
" Kamu Malî Yönetim Projesi" ne
2001 yılında da devam edileceği,
– 17 Ağustos ve 12 Kasım 1999
tarihlerinde nüfus ve sanayiinin en yoğun olduğu bir bölgede meydana gelen
depremin maddî zararlarının; sadece o
günlerde hasar gören alt ve üst yapıların değerleri ile değil, geleceğe dönük istihdam,
üretim ve kamu gelir kayıpları ile hesaplandığı, bu çerçevede deprem
yaralarının sarılması için Hükümetin her türlü yasal, idarî ve malî tedbirleri
süratle aldığı, bu tedbirlerin uygulanması için ihtiyaç duyulan kaynakların
sağlanması amacıyla vergi kanunlarında gerekli düzenlemelerin yapıldığı,
– Vergi idaresinin teknolojik
yönden güçlendirilmesi amacıyla yürütülmekte olan tam otomasyon projesine devam
edildiği, 2000 yılında 153 adet büyük
vergi dairesinin otomasyona geçtiği, geriye kalan 120 vergi dairesinde
internet, 96 vergi dairesinde ise intranet üzerinden sicil otomasyonu
uygulamasına geçildiği,
– Devletin aslî gelirinin vergi olduğu, herkesin gücüne göre vergisini ödemesinin bir vatandaşlık
görevi olduğu, vergi sisteminde etkinlik ve verimliliği artırarak kayıt dışı
ekonominin kayda alınması ile vergi tabanının genişletilmesinin amaçlanıldığı,
– Vergi sisteminde verimlilik ve etkinliğin artırılması amacıyla
otomasyonunun yaygınlaştırılması yanında, tek vergi numarası uygulaması ile çapraz kontrollere imkan verecek, istihbarat
veri tabanının büyük ölçüde güçlendirilmesine dönük uygulamalara öncelik
verildiği, böylece vergi denetiminde tesadüfi, zaman ve enerji kaybettiren bir yapıdan daha sistemli, planlı, yaygın ve
hedefi isabetle tespit eden bir vergi sistemine geçilmesine çalışıldığı,
– Memur maaşlarına yapılacak zam oranının, gerek toplumun çok büyük kesimini ilgilendirmesi, gerekse
geleceğe yönelik enflasyon beklentilerine olası katkıları ile bütçe imkanları
ve 2001 yılı enflasyon hedefleri dikkate alınarak belirlendiği,
– 2001 yılının ilk altı ayı için öngörülen memur maaş zammının % 10 olacağı , ancak sözkonusu dönemde 2000 yılında olduğu gibi, bu artışın
enflas-yonun altında kalması halinde kümülatif maaş artışının, kümülatif enflasyon oranının altında kalması halinde
aradaki farkın iki puan daha ilave edilerek ödeme yapılmasının
sağlanacağı, böylece enflasyon
hedefinin üstünde gerçekleşen artışların
doğrudan doğruya maaşlara
yansıtılmasının sağlanmış olacağı,
– 2000 yılı Bütçesinin ülkenin
ekonomik şartlarının ağırlığına göre
şekillenmiş, yol açıcı bir malî
projenin ilk adımı olduğu, 2001 yılı bütçesinin de bu malî projenin ikinci
önemli yılını teşkil ettiği,
– 2001 yılı Bütçesinin; Türkiye'nin yapısal dönüşümlerini
gerçekleştirerek, 2001-2023 döneminde yıllık ortalama % 7 dolayında büyümenin
sağlanmasını, Cumhuriyetin 100 üncü yıldönümüne rastlayan 2023 yılında kişi
başına gelirin Avrupa Birliği ülkeleri düzeyine yükseltilmesini, GSMH'nın 1,9
trilyon dolara çıkarak, dünyanın ilk on ekonomisi arasına girilmesini ve
ülkemizin küresel düzeyde etkili bir dünya devleti olmasını öngören Uzun Vadeli Strateji ve Sekizinci Beş Yıllık
Kalkınma Planının da başlangıç yılı bütçesi olduğu,
– İktisadi politikaların bir
aracı olarak tanımlanan bütçelerin, bir faiz ve personel giderleri bütçesi
olmaktan çıkarılarak, vergi gelirlerinin eğitime, sağlığa, çevreye, sosyal
güvenliğe, bilgi, iletişim ve bilişim
teknolojilerine ayrıldığı bir bütçe yapısının oluşturulması yönünde tedbirleri
içeren ikinci bütçe olan 2001 yılı bütçesinin; büyüklük ve hedefleri itibariyle
tam bir samimiyet içinde, gerçekçi bir yaklaşımla hazırlandığı,
şeklindeki hususları belirtmiştir.
Maliye Bakanının sunuş konuşmasından
sonra Komisyon üyelerinin değerlendirme
çalışmaları yapabilmelerini teminen, bütçe görüşmelerine 15.11.2000 tarihine kadar ara verilmiştir.
Komisyonun "2001 Malî Yılı Genel Bütçeli Daireler ve Katma Bütçeli İdareler
Bütçe Kanun Tasarıları " ile " 1999 Malî Yılı Genel Bütçeli Daireler ve Katma Bütçeli İdareler Kesinhesap Kanun Tasarıları "
nın tümü üzerinde 15.11.2000 tarihinde yapmış olduğu müzakerelerde ;
– Devletin ekonomideki yönlendirici
rolünün en önemli aracının bütçe olduğu, bütçelerin hükümetlerin maliye
politikalarının somutlaştığı bir doküman olarak değerlendirildiği,
– Kamu maliyesinin düzlüğe çıkabilmesi amacıyla kamu harcama reformunun
gerçekleştirmesi gerektiği, bu çerçevede sayıları 2 milyon 75 bini bulan
memurların istihdamı ile 231 bin kamu
aracının kullanımında etkinlik ve verimliliğin sağlanmasında yarar görüldüğü, bu amaçla gerekli mevzuat düzenlemelerinin bir an önce
gerçekleştirilmesi gerektiği,
– 2000 yılı ve önceki yıllarda Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna geçen
malî yönden zor durumdaki bankaların malî yapılarının güçlendirmesi için 6.1 milyar dolarlık kaynağa ihtiyaç
duyulduğu, bu kaynağın Hazinece karşılanacak olmasından dolayı kamu malî yönetiminin gelecek yıllarda beklenenin üstünde kamu finansman
dengesizliği ile karşılaşabileceği,
bu nedenle gerekli kaynağın dış finansman ile karşılanmasında yarar
görüldüğü,
– 2000 yılı bütçe büyüklüklerinde ortaya çıkan müsbet sonuçlara rağmen,
2001 ve sonraki yıllarda kamu maliyesinin
sürdürülebilir sağlıklı bir yapıya kavuşturulmasının iç ve dış
olumsuzluklar da dikkate alındığında kısa vadede mümkün görülmediği,
– Dış ticaret dengemizin büyük ölçüde bozulduğu, 2000 yılında Türkiye'nin 10 milyar dolar
civarında bir cari açıkla karşı karşıya kalacağı,
– Avrupa Birliğine tam üyelik sürecinde KOBİ olarak adlandırılan küçük
ve orta ölçekli işletmelerin rekabet güçlerinin artırılmasına dönük tedbirlere
öncelik verilmesi gerektiği,
– Türkiye'de dar
gelirlilerin yaşadığı
enflasyonun TÜFE'de ortalama % 50'den fazla olduğu, yani çalışanların
gelirlerindeki aşınmanın bu oranda gerçekleştiği, 2001 yılında öngörülen memur
maaş zammının ise çalışanların
maaşlarında en az yaşanan enflasyon
oranında bir iyileşme sağlayacak düzeyde olması gerektiği,
– Devlet Planlama Teşkilatının yaptığı bir çalışmada 2000 yılında kamu
çalışanlarının ve emeklilerin ücretlerinde reel anlamda % 9,4 oranında bir
kaybın yaşandığı, bu nedenle 2001 yılının ilk altı ayı için maaş zammının en az % 19,4 düzeyinde olması gerektiği,
– Kamu bankalarının görev zararları ile KİT açıkları dikkate alındığında
iç borç stokunun hesaplanandan fazla olduğu,
– IMF destekli istikrar programı ile öngörülen tedbirlerin en fazla
çalışanlar ile tarım sektörünü etkilediği, 2000 yılında % 25 olarak
hedeflenerek % 34 oranında revize edilen enflasyon oranının, 2001 yılında
TÜFE'de % 12 olarak
öngörülmesinin tarım sektöründe yer
alan 25 milyon vatandaşımızın
yaşam koşullarını katlanılmaz bir
duruma getireceği,
– Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerindeki bazı illerin ekonomilerinin
büyük ölçüde sınır ticaretine dayandığı, bu nedenle sözkonusu bölgelerin
ekonomilerinin canlandırılabilmesi için
öncelikle sınır ticaretinin sağlıklı
bir yapıya kavuşturulması gerektiği,
– Faiz oranlarının,
ekonomik program doğrultusunda
uygulanan tedbirler sayesinde önemli oranda düştüğü, ancak 2001 yılında
kontrollü döviz kuru uygulamasından dalgalı kur politikası uygulamasına
geçilmesinin develüasyon ihtimalini
gündeme getireceği, ayrıca Tasarruf
Mevduatı Sigorta Fonunda bulunan bankaların reorganizasyonu için ihtiyaç
duyulan 6.1 milyar dolarlık kaynağın
kullanılması da dikkate alındığında
faiz oranlarında 2001 yılı için öngörülen hedef-lerin üstüne çıkılabileceği,
– Türkiye Büyük Millet Meclisi 'nin kamu harcamalarının tamamını
denetleyemediği, kamu bütçesi dışında
fonlar ve özel bütçeli kuruluşlar gibi kuruluşların kamu erki
kullanarak sağladıkları gelirlerin bulunduğu, kamu harcamalarında
disiplinin sağlanabilmesi için bu tür gelir ve giderlerin bütçe içine alınması
gerektiği,
– Kamu personeli arasındaki ücret dengesizliğinin giderilmesi gerektiği,
bunun sosyal hukuk devleti olmanın bir gereği olduğu,
– Bütçelerden sosyal harcamalara yeterli ödeneğin ayrılamadığı, 2001
yılı Bütçesinden GSMH'nın % 5'i kadar
bir sosyal güvenlik harcamasının öngörüldüğü, bu oranın AB ülkelerinde % 28
düzeyinde olduğu,
– Malî sistemde yer alan bankaların büyük bölümünün uygulanan ekonomik politikalar sonucu sıkıntıya
girdiği, bu bankaların yarattığı sorunun giderilmesi için en az ulusal gelirin
% 20'lik bir kısmı kadar bir kaynağın ayrılması gerektiği, bunun da gelecek
yıllarda GSMH'da önemli oranda bir düşüşe yol açabileceği,
– 2000 yılında, vergi gelirlerinde % 99 oranında artışa rağmen, gelir vergisindeki artış oranının bunun çok altında kaldığı, bu artışın büyük bir
kısmının ise çalışanlardan kesilen
tevkifatlardaki artıştan kaynaklandığı,
– Ekonominin 2000 yılında % 6 oranında büyümesinin beklendiği, ancak
malî sektörde reel olarak bir büyümenin gerçekleşmediği, Hazine'nin borçlanma
ihtiyacındaki azalmaya rağmen malî
sektörden aldığı payın azalmadığı, bunun etkilerinin 2001 ve 2002 yıllarında
görüleceği, malî sistemde artan kamu payından dolayı 2001 yılında hedeflenen
faiz seviyesine ulaşılamayacağı,
– Ekonomik programın öngördüğü tedbirlerin uygulanması ile enflasyonun %
70-80'lerden, % 20-30'lar düzeyine indirilmesinin ilk aşamada başarılmasının kolay olduğu, ancak tek haneli
rakamlara indirilmesinin kolay olmayacağı, zira bunun için kamu harcamalarının
önemli oranda azaltılması gerektiği, kamu harcamalarının toplam borç stoku
dikkate alındığında azaltılmasının
mümkün görülmediği,
– İşsizliğin önemli boyutlara ulaştığı , yoksulluğun giderek
yaygınlaştığı , bu durumun da önemli sosyal ve ekonomik sıkıntılara yol açtığı
, sanayide kapasite kullanım oranının
son on yılın en düşük seviyesine indiği
, bütçenin de giderek hizmet üreten, üretimi destekleyen bir yapıdan
çıkarak adeta ekonominin küçültülmesine dönük tedbirleri içeren bir yapıya
dönüştüğü,
– Yatırımlara bütçeden ayrılan % 7.2' lik payın yetersiz olduğu , öngörülen
ödeneklerle yatırımlara başlanamayacağı gibi devam etmekte olanların da
tamamlanamayacağı, bütçeden öncelikli
olarak son yıllarda karşı karşıya bulunduğumuz enerji darboğazının aşılmasına
katkı sağlayacak enerji yatırımlarına kaynak ayrılması gerektiği,
– Yatırım teşviklerinin özellikle ülkemizin geri kalmış yörelerine kaydırılmasında yarar bulunduğu,
böylece yaratılacak iş imkanları ile iç göçün de önlenebileceği,
– Kalkınmada öncelikli yörelerin tespitinde kullanılan kriterlerin
yeniden ele alınması gerektiği, il bazında teşvik sisteminden ilçe bazında teşvik sistemine geçilmesinin
ekonomik büyümeye önemli oranda katkı sağlayacağı,
– 2000'li yılların ülkemiz açısından hem toplumsal hem de ekonomik yapı yönünden
bir dönüm noktası olduğu, bu dönüm noktasının
farkında olan 57 nci Hükümetin
yıllardır Türkiye'nin bir numaralı sorunu olan
enflasyonla mücadele konusunda kararlı adımlar attığı, sosyal güvenlik,
finans sistemi ve tarımsal destekleme hususlarında yapısal reformları
uygulamaya koyduğu,
– 2000 yılı bütçesinde öngörülen 21 katrilyonluk faiz ödemesinin, 2001
yılı bütçesinde 16 katrilyon olarak
öngörülmesinin uygulanan
ekonomik programın bir başarısı olduğu,
– 1980-1990 döneminde yatırımların GSMH'ya oranın % 11'den, 1990-1998 arasında % 6,5'e düştüğü, ancak
2000 yılı bütçesinden başlayarak faiz dışı bütçe fazlası yaratılarak reel
anlamda yatırımlarda önemli oranda artış sağlandığı,
– 2000 yılı bütçesine göre faiz giderlerinin GSMH'ye oranının % 17'den %
11'e düştüğü, faiz giderlerinin bütçedeki payının % 45'den % 34'e gerilediği,
faiz giderlerinin vergi gelirine oranının % 88'den, % 52'ye indiği, bu
oranların uygulanan ekonomik tedbirlerin başarısının bir göstergesi olarak
değerlendirilmesi gerektiği,
– 2001 yılı bütçesinde, 31,8 katrilyon olması beklenen vergi
gelirlerinin, son on yıldır ilk defa, yaklaşık 28 katrilyon liralık transfer harcamalarını karşılar duruma
geldiği, bu durumun yıllardır özlemi duyulan faiz ve transfer bütçesinden ziyade, sosyal alanlara ödeneklerin
ayrıldığı bir bütçeye doğru gidişin ilk işareti sayılması gerektiği,
– Vergi oranlarında hedeflenen enflasyonun üzerinde bir artış
yapılmasının üretici sektörleri olumsuz
etkileyeceği, özellikle yıllık 4 milyar
dolarlık bir ihracat potansiyeline sahip
otomotiv sektöründe bir darboğazın yaşanabileceği,
– Bütçe'nin finansmanına yönelik
politikanın 1999 yılından sonra değiştiği, borçlanmaya dayalı finansman
yapısından vergi tabanının genişletilmesiyle artan vergi gelirleri ile
finansman yapısına geçildiği,
– 2001 yılı bütçesinde ile ilk
kez 57 nci Hükümetin kamu bankalarının
görev zararlarının tasfiyesine yönelik tedbirlere öncelik verdiği, bunun TC
Ziraat, T. Halk ve T. Emlak Bankalarının özerkleştirilmesine dönük
düzenlemeleri kapsayan Kanun ile desteklendiği,
– Son yıllarda getirilen vergi düzenlemeleri ile vergi tabanının
genişletildiği,
– Son on yıldır bütçelerin başlangıç ödenekleri ile yılsonu ödenekleri
arasında % 28' lere varan farkların
oluştuğu, bu büyüklükte farkların
bütçenin harcama disiplininin bozulduğunun
en büyük göstergesi olduğu,
ancak 2000 yılı bütçesinden itibaren kamu harcamalarında disiplini
sağlayıcı düzenlemeler sayesinde başlangıç ile yılsonu ödenekleri arasındaki
farkın en aza indirildiği,
– Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgesinde son yıllarda sağlanan huzur ve
güven ortamının kalıcı hale getirilmesi için 2001 yılı bütçesinde yatırımlara
ayrılan % 7,2'lik payın artırılması gerektiği
– Bütçe tekniği ve uygulaması
açısından 2000 yılı bütçesinin, gerek
IMF'in desteklediği stand-by programı, gerekse bütçe harcamaları hususunda
Hükümetin ortaya koyduğu özveri dikkate
alındığında, büyüklükleri itibariyle
başarılı bir bütçe olarak değerlendirilebileceği,
– Bütçeyi çıkmaza sokan borç faizlerinin, yıllardır uygulanan
borçlanma politikasının bir sonucu
olduğu, bu nedenle bütçenin bir
transfer bütçesi haline geldiği yönündeki eleştirilerin haklı bulunmadığı,
– Bütçenin gerçekçi bir bütçe olduğu, ülke ekonomisinin ve kamu
maliyesinin rahatlaması için bütçe
hedeflerine ulaşmanın büyük önem
taşıdığı , 2001 yılı bütçesinin
uygulanan ekonomik programın ikinci bütçesi olduğu, bu nedenle de bütçe
hedeflerine ulaşılmasının gelecek yıllar bütçelerinin yapısını büyük ölçüde
etkileyeceği ,
şeklindeki görüş ve eleştirileri takiben Hükümet adına yapılan
açıklamalarda;
– Hükümetin bütçe hedeflerinin gerçekleştirilmesi hususunda kararlı olduğu, 2000 Malî yılında bütçe hedeflerinin büyük ölçüde gerçekleştirildiği, bütçe
açığının hedeflenen doğrultuda kontrol
altına alındığı ,
– 2000 yılı bütçesinin sadece bir yıllık bütçe değil, ülkenin önünü açan
bir programın ilk adımı olarak değerlendirilmesi gerektiği,
– Türkiye ekonomisinin sağlıklı bir yapıya kavuşturulması amacıyla
2000-2002 dönemini kapsayan 3 yıllık bir istikrar programının uygulamaya
konulduğu, bu tedbirlerle elde edilen
sonuçların süreklilik kazanabilmesi için kalıcı çözümlerin getirildiği, 2000
yılı içerisinde yapılan vergisel düzenlemelerin bu çerçevede değerlendirilmesi
gerektiği,
– İstikrar programında öngörülen hedeflerin başarılması gerektiği, IMF
ile bugüne kadar 16 defa stand-by anlaşmasının yapıldığı, 57'nci Hükümetin bir
daha böyle sorunlarla karşılaşılmaması
amacıyla kamu maliyesinin sağlıklı bir yapıya kavuşturulmasına yönelik kalıcı
tedbirleri uygulamaya koyduğu, bu nedenle toplumun bütün kesimlerinin bir süre
daha fedakarlıkta bulunmasının bir zorunluluk olduğu,
– Faiz ödemelerinin azaltılmasına yönelik tedbirlerin 2000 yılında büyük bir dikkatle uygulanması
sonucu, 2001 yılında bütçe açığının GSMH'nın % 3.4'ü oranında olmasının beklendiği,
– Faiz ödemelerinin GSMH'ya
oranının % 17 'den % 11'e düşürüldüğü, öncelikli hedefin ise bütçe
açığını en aza indirmek olduğu,
– Türkiye'nin yeni bir yüzyıla girerken bölgesinde lider ülke konumuna
geldiği, G-7 ülkeleriyle beraber
bölgelerinde ekonomik açıdan güçlü durumda bulunan ülkelerin oluşturduğu G-20 grubunun bir üyesi olduğu, ülkenin kaynakları
dikkate alındığında var olan ekonomik sorunların çözümlenmemesi için bir neden
bulunmadığı,
– Avrupa Birliğine tam üyelik sürecinin gerektirdiği bir takım
sorumlulukların yerine getirilmesine çalışıldığı, ancak AB'nin özellikle malî yardımlar konusunda
Türkiye'nin önceliklerini dikkate alan
bir davranış içinde bulunmadığı, bu durumun ülke ekonomisinin AB'nin kriterlerine göre şekillendirilmesinde
engel teşkil ettiği,
– 2000 yılı için öngörülen
enflasyon hedefinin revize edilmesinin
başarısızlık olarak değerlendirilmemesi gerektiği, zira 2000
yılında başta petrol fiyatlarındaki
artış olmak üzere bazı konjonktürel
nedenlerden dolayı dünyanın en gelişmiş ülkelerinde dahi enflasyon
hedeflerinin % 25-30 oranında sapma
gösterdiği,
– Uygulanan ekonomik programın Türkiye'nin şartları dikkate alınarak
belirlendiği, IMF'in ise sadece programın finansmanına destek
sağladığı,
– Hazinenin borçlanmasında umut verici gelişmelerin yaşandığı,
borçlanmanın vadesi uzarken faiz oranlarının düştüğü,
– Özelleştirme uygulamasına sadece bütçenin finansmanı açısından
bakılmadığı, özelleştirmeden elde
edilen gelirin vergi gibi bütçenin asli gelir unsuru olarak
değerlendirilmediği, ülkenin temel yapısal sorunlarının çözüme kavuşturulması açısından ele alındığı, bu
nedenle özelleştirmenin bir an önce tamamlanması için çalışmaların
sürdürüldüğü,
– Sosyal Sigortalar Kurumunun aktüeryal dengesinin sağlanmasında önemli
bir mesafe alındığı, Emekli Sandığının ise katılımcılarından prim almadan
yaptığı bir takım sosyal ödemelerinin bulunduğu, bu nedenle açığının büyüdüğü,
esasında sözkonusu ödemeler çıkarıldığında Kurumun açığının beklenenden fazla
olmadığı,
– Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde sağlanan huzur ve güven
ortamına paralel olarak Köye Dönüş Projesinin başlatıldığı, bu çerçevede 2001
yılı bütçesinden İçişleri Bakanlığı ile
GAP İdaresine 4.5 trilyonluk bir ödeneğin ayrıldığı,
– 2000 yılında getirilen yeni vergi düzenlemeleri ile faiz üzerinden 1.6
katrilyonluk bir vergi gelirinin sağlandığı, bunun ekonomik programın sosyal yönünün bir göstergesi olarak
değerlendirilmesi gerektiği,
– Kamu harcamalarında, tasarrufu artırıcı tedbirlerin 2000 yılında
olduğu gibi 2001 yılında da uygulanmasına devam olunacağı, 2000 yılı sonunda
kamu taşıtlarının rasyonel kullanımına yönelik olarak önemli düzenlemeler
içeren bir genelgenin hazırlandığı,
– 2000 yılında Ziraat Bankasının ortalama % 60 düzeylerinde olan
sübvansiyonlu tarımsal kredi faizlerini % 37'ye indirdiği, 2001 yılı bütçesinde gübre sübvansiyonu ile
hayvancılığın desteklenmesi ve tarımsal KİT'lere ürün alımları için 1.1
katrilyon liralık ödenek ayrıldığı,
– 2000 yılında Bütçe Kanununa konan bir düzenleme ile çalışanların
maaşlarında enflasyonun üzerinde bir artış sağlandığı, bu düzenlemeye 2001 yılı
bütçesinde de yer verildiği, böylece çalışanların enflasyonun üzerinde ücret
alması uygulamasına 2001 yılında da devam edileceği,
– 2000 ve daha önceki yıllarda Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna geçen
bankaların malî yapılarının sağlıklı bir yapıya kavuşturulması amacıyla ihtiyaç
duyulan 6.1 milyar dolarlık kaynağın Hazinece sağlanacağı, bu kaynağın
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumuna verilen bir borç olarak
değerlendirilmesi gerektiği, Hazine ile Kurum arasında yapılan anlaşma
çerçevesinde belirlenen sürede bu paranın
geri ödeneceği,
– Türkiye'nin karşı karşıya bulunduğu cari işlemler açığının, esasında
sahip olunan döviz rezervlerinden dolayı bugün için önemli bir risk taşımadığı,
bu açığın en aza indirilmesi için gerekli tedbirlerin uygulamaya konulduğu,
özellikle 2001 yılında ihracata yönelik üretim yapan sektörlerin teşvik
edileceği,
– Otomotiv sektörünün de dahil olduğu Türkiye'nin temel üretim
sektörlerine teşvik sağlanacağı, vergi düzenlemelerinde otomotiv sektörü yanında diğer sektörlerin de
dikkate alınarak gerekli tedbirlerin alınacağı,
– 3 yıllık istikrar programı sonunda ekonominin sağlam bir yapıya kavuşturulacağı, bu ekonomik yapının sürekliliğini temin etmek
amacıyla yeni vergi düzenlemelerinin yapıldığı, 2001 yılı için de vergi
tabanını genişletecek düzenlemelerin uygulamaya konulacağı,
– Uygulanan istikrar programının, ekonomik istikrarın sağlanmasını
ekonomik büyüme ile birlikte ele alan
önlemleri kapsadığı, bu çerçevede 2001
yılından itibaren ekonomide bir canlanmanın yaşanacağı,
– Programın öncelikli hedeflerinden birinin de ekonomik büyüme ile birlikte enflasyonun aşağı çekilerek gelir
dağılımının dengeli bir hale getirilmesi olduğu,
– Toplumun bütün katmanlarının
desteğiyle hiçbir hükümetin cesaret edemediği, başta sosyal güvenlik
olmak üzere birçok yapısal reformun gerçekleşti-rildiği, bu reformların
etkilerinin önümüzdeki yıllarda görüleceği,
– 2000 yılı bütçesinden itibaren faiz üreten bir bütçe yapısından,
mevcut faizleri eriten bir yapıya yönelindiği,
ifade edilmiştir.
Yapılan bu görüşmelerden sonra 2001 Malî
Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı ve Gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerinin görüşülmesine geçilmiştir.
2001 Malî Yılı Konsolide Bütçesinin
kurumlar düzeyinde görüşülmesi
aşamasında komisyon üyeleri ile üye olmayan milletvekilleri kurum bütçeleri
hakkındaki görüş ve önerilerini geniş
bir şekilde dile getirmişlerdir. Bu görüşmeler sırasında , Hükümet üyeleri, ilgili bakanlık
temsilcileri, Maliye Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve
Hazine Müsteşarlığı ile Sayıştay Başkanlığı
yetkilileri de hazır bulunmuşlardır.
Komisyon çalışmaları sırasında, uygulanan
Makroekonomik İstikrar Programı çerçevesinde Hükümetin belirlediği hedefler ve
makro büyüklükler, dünya ekonomisindeki
gelişmeler ile kuruluşların ihtiyaçları da dikkate alınarak, kurumların 2001
Malî Yılı Bütçe Tasarıları incelenmiş, 3 yıllık Makroekonomik İstikrar
Programına göre oluşturulan ekonomik
dengenin korunması yanında kamu
harcamalarında azamî tasarrufun sağlanması ilkesi doğrultusunda aşağıdaki
değişiklikler yapılmıştır.
Tasarının " Gider Bütçesi " başlıklı 1 inci maddesine bağlı (A)
işaretli cetvelde ;
– Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı Bütçesinin; (101-02-2-001-600) tertibinden 185 milyar
liralık ödenek, 27.6.1998 tarihinde meydana gelen Adana depreminden sonra hasar
görerek oturulamaz hale gelen DİE'nin
Adana Bölge Müdürlüğü binasının yerine
yeni hizmet binası alınması amacıyla
(111-01-3-601-900) tertibine, (111-01-1-002-400) tertibinden 35 milyar liralık ödenek, 14 üncü Genel Nüfus
Sayımına ait sayım defterleri, 2001
yılında yapılacak Hanehalkı Gelir ve Tüketim Harcamaları Anketi ile Genel
Tarım sayımına ilişkin anket
formlarının tasnif ve muhafazası için ihtiyaç duyulan deponun kiralanması
amacıyla, (101-02-1-001-300) tertibine aktarılmıştır.
– Çevre Bakanlığı Bütçesinin; (101-02-2-002-300) tertibinden, Tuz
Gölü'nün Bakanlar Kurulu Kararıyla Özel
Çevre Koruma Bölgesi ilan edilmesi nedeniyle Özel Çevre Koruma Kurumu
Başkanlığına devredilmesi gereken Tuz Gölü Entegre Çevre Projesinin fizibilite
çalışmaları için ihtiyaç duyulan 200 milyar liralık ödenek (900-03-2-381-900)
tertibine aktarılmıştır.
– Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Bütçesinin; (111-05-3-621-900)
tertibinden 8 milyar liralık ödenek, Türk Veteriner Hekimleri Birliği
mensuplarının çalışmalarına aktivasyon kazandırmak amacıyla (900-04-3-424-900)
tertibine aktarılmıştır.
– Millî Savunma Bakanlığı Bütçesinin; (101-02-1-083-400) tertibinden 3
trilyon lira, (102-03-1-001-400) tertibinden 33 trilyon lira olmak üzere toplam 36 trilyon liralık ödenek, daha önce
Petrol Ofisi Anonim Şirketinin
bünyesinde bulunan Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme
Başkanlığının, POAŞ'ın özelleştirilmesinden sonra Millî Savunma Bakanlığına
bağlı, tüzel kişiliğe haiz, özel bütçeli bir kuruluş haline dönüştürülmesinden
dolayı Başkanlığın yerine getirdiği hizmetlerin bedelinin karşılanabilmesi
amacıyla (102-03-1-001-300) tertibine
aktarılmıştır.
– Türkiye Büyük Millet Meclisi Bütçesinin; (900-04-3-450-900)
tertibinden 70 milyar liralık ödenek, yıl içinde ortaya çıkabilecek ihtiyaçları
karşılayabilmek amacıyla (111-01-1-001-200) tertibine aktarılmış ve (900-04-3-423-900) tertibinin altına "
Bu ödeneğin 100 milyar lirası Türk Parlamenterler Birliğine, 50 milyar lirası
Türk Atlantik Konseyine, 80 milyar lirası Anadolu Kulübü Derneğine, 10 milyar
lirası Parlamento Muhabirleri Derneğine, 10 milyar lirası TBMM Personeli ve
Emeklileri Derneğine ödenir" şeklinde bir hüküm eklenmiştir.
Ayrıca Radyo ve Televizyon Üst Kurulu 2001 Yılı Bütçesinin II- (B)
Cetvelinde yer alan; dipnot (B)' nin
birinci paragrafında yer alan "tazminatlarda" ibaresi
uygulamada tereddütlere yol açmaması için "makam tazminatlarında"
şeklinde değiştirilmiş, ikinci paragrafının son cümlesi, yılı içinde kadrolar arasında değişiklik
yapma yetkisinin Üst Kurulun takdirine bırakılmasının uygulamada objektif
kriterlerin dışına çıkılması ihtimalini doğuracağı düşüncesinden hareketle
metinden çıkarılmış ve Üst Kurulun Merkez ve Taşra Teşkilatının Kadro Cetvellerinde yer alan; 9 adet Üst Kurul Üyesi için talep edilen kadrolar,
gerek 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu, gerekse 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu dikkate alındığında sosyal
güvenlik anlamında üst kurul üyelerinin Emekli Sandığı ile
ilişkilendirilmelerinin hukukî olmadığından cetvelden çıkarılmış, kadro sayıları ile unvan ve dereceleri
ise Üst Kurulun talep ettiği değişiklikler doğrultusunda
kabul edilmiştir.
– Sayıştay Başkanlığı Bütçesinin;
(101-02-2-006-700) tertibinden 600 milyar lira, (101-02-2-008-700)
tertibinden 400 milyar lira, (111-01-2-001-300) ter-tibinden 670 milyar lira,
(111-01-2-001-400) tertibinden 5 milyar lira, (111-01-2-001-500) tertibinden 30
milyar lira, (111-01-2-001-600) tertibinden
680 milyar lira ve (111-01-2-001-700) tertibinden 15 milyar lira olmak
üzere toplam 2 trilyon 400 milyar liralık ödenek, 2001 Yılı Bütçe Tasarısında
yer alan Sayıştay Başkanlığı yatırım ödenekleri ile Sayıştay Başkanlığı Bütçe
ödenek cetvellerinde yer alan
yatırım ödenekleri arasındaki toplam 2
trilyon 400 milyar liralık farkın giderilmesi amacıyla düşülmüştür.
– Cumhurbaşkanlığı Bütçesinin;
(101-01-1-002-100) tertibinden 28
milyar 960 milyon liralık ödenek (101-01-1-001-100) tertibine aktarılmış ve ayrıca (101-02-2-003-700)
tertibine, 2001 Yılı Bütçe Tasarısında yer alan Cumhurbaşkanlığı yatırım
ödenekleri ile Cumhurbaşkanlığı Bütçe
ödenek cetvellerinde yer alan yatırım ödenekleri arasındaki farkın
giderilmesi amacıyla 181 milyon liralık ödenek eklenmiştir.
– Kültür Bakanlığı Bütçesinin; (111-05-3-426-900) tertibinin
açıklamasında yer alan ibare, halk ozanları ile bağlı bulundukları kurumlar
dışında konuyla ilgili diğer
kuruluşlara da Kültür Bakanlığının desteğinin sağlanabilmesi
amacıyla "Geleneksel Türk
Kültürünü Yaşatan Sanatçılara ve Bağlı Oldukları Kurum ve Kuruluşlara Yapılacak
Ödemeler" şeklinde değiştirilmiştir.
– Turizm Bakanlığı Bütçesinin; (101-02-1-002-200) tertibinden 2 milyar
500 milyon lira, (101-02-1-002-400) tertibinden 2 milyar 500 milyon lira olmak
üzere toplam 5 milyar liralık ödenek, Bakanlığın Dış İlişkiler Dairesi
Başkanlığının ihtiyacı olan demirbaşların alınabilmesi amacıyla
(101-02-1-002-500) terti-bine aktarılmıştır.
– Hazine Müsteşarlığı Bütçesinin; (950-01-3-501-900) tertibinden 2
trilyon 600 milyar liralık ödenek, kaldırılan Dış Krediler Kur Farkı Fonunun
2001 yılında Hazinece üstlenilecek dış borç yükümlülüklerinin karşılanabilmesi
amacıyla (950-02-3-516-900) tertibine, (950-09-3-583-900) tertibinden 5 trilyon
850 milyar liralık ödenek, TRT'nin finansman açığının karşılanabilmesi için
(930-10-3-383-900) tertibine, 4 trilyon liralık ödenek, mevcut pasaportların uluslararası standartlara göre yenilenebilmesi için
gerekli olan makine ve teçhizatın alınabilmesi amacıyla (111-04-2-001-600)
tertibine, 50 milyar liralık ödenek,
Dünya Bankasından sağlanan kredi ile yürütülen "Borç Muhasebesi ve Nakit
Yönetimi" projesi için gerekli iç
kaynağın temini amacıyla (111-01-2-008-800) tertibine ve 100 milyar lira ise
Yap-İşlet- Devret modeli çerçevesinde ortaya çıkan sorunların çözümü amacıyla
satın alınacak müşavirlik hizmetleri bedelinin karşıla-nabilmesi amacıyla
(111-01-1-007-300) tertibine aktarılmıştır.
– Maliye Bakanlığı Bütçesinin; (101-02-1-005-800) tertibinden 510 milyar
liralık ödenek düşülmüş ve aynı
tertipden dernek, vakıf ve benzeri kuruluşlara yardım amacıyla 1 trilyon
145 milyar liralık ödenek (940-03-3-424-900) tertibine aktarılmış, (930-08-3-356-900) tertibine, çeşitli
kurumların yılı içinde ihtiyaç
duyacakları ödeneklerin yedek ödenekten
karşılanabilmesi amacıyla 140 trilyon liralık ödenek eklenmiş ve (114-01-3-651)
vizesiz kamulaştırma ve satın alımlar maddesinin açıklamasına, "Bu ödeneğin
300 milyar lirası Sakarya ve Kocaeli illeri sınırları içerisindeki
İpekyolu Vadisi Serbest Bölgesi
içindir." şeklinde bir açıklama
ilave edilmiştir.
Ayrıca, Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü bütçesine eklenen 20 trilyon
liralık ödeneğin Hazine Yardımı karşılığı olarak Maliye Bakanlığı bütçesinin
(930-01-3-209-900) tertibine 20 trilyon liralık ödenek eklenmiştir.
Yapılan bu değişiklikler sonucunda
Tasarının :
– " Gider bütçesi" başlıklı 1 inci maddesi; Genel Bütçeye dahil dairelerin harcamaları
için bağlı (A) işaretli cetvelde yer
alan ödenek miktarı 159 trilyon 490 milyar liralık artışla 48 219 490 000 000
000 lira olarak değiştirilmek
suretiyle,
– "Ayrıntılı harcama programları ve ödeneklerin kullanımı
" başlıklı 5 inci maddesi; bütçe
giderlerinin gelir ve finansman imkânları ile dengelenmesi amacıyla bütçelerin
bazı giderlerinden %1.5 oranında kesinti yapılarak tasarruf edilmesine
olanak sağlayacak bir düzenlemenin
(c) fıkrası olarak eklenmesi suretiyle,
– "Resmî taşıtlar" başlıklı 13 üncü maddesi; ikinci fıkrasına,
Emniyet Genel Müdürlüğüne Dünya Bankası kredisi ile trafik güvenliğini
geliştirmek amacıyla alınması öngörülen özel donanımlı araçlar için, yerli
binek taşıtı dışında Dünya Bankasının öngördüğü koşullar doğrultusunda
uluslararası ihale açılarak yabancı
binek taşıtı da alınabilmesine imkân tanıyan bir düzenlemenin eklenmesi
suretiyle,
– "Bağlı Cetveller " başlıklı 17 nci maddesi;
– Tasarının 1 inci maddesinde yapılan değişiklikler doğrultusunda (A)
işaretli cetvelin yeniden düzenlenmesi,
– (d) bendinden sonra gelmek üzere, Hazinenin yerel yönetimler, KİT'ler,
bütçe dışı fonlar ve üniversitelere sağlanan dış proje kredileri ile Yap-
İşlet-Devret modeli kapsamında verdiği garantilerin 2001 yılındaki muhtemel
ödemelerinin 2001 Malî Yılı Bütçe Kanun Tasarısı kapsamında gösterilebilmesine
imkân veren bir cetvelin oluşturulabilmesine yönelik bir düzenlemenin (e) bendi
olarak eklenmesi ve takip eden bentlerin yeniden harflendirilmesi,
– Petrol Ofisi Anonim Şirketinin bünyesinde bulunan Akaryakıt İkmal ve
NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığının, POAŞ'ın özelleştirilmesinden sonra
Millî Savunma Bakanlığına bağlı, tüzel kişiliğe haiz, özel bütçeli bir kuruluş
haline dönüştürülmesinden dolayı, Başkanlığın yerine getirdiği hizmetlerin
bedeli-nin karşılanabilmesi amacıyla ( R ) cetvelinin "310-Müşavir Firma veya Kişilere Ödemeler" başlıklı
ayrıntı kodu altına yeni bir düzenlemenin (l) bendi olarak eklenmesi,
– (T) işaretli cetvele bağlı " Genel Bütçeli Dairelerce 237 Sayılı
Taşıt Kanununa göre 2001 Yılında Satın Alınacak Taşıtları Gösterir
Cetvel"e çeşitli kurumların hibe, dış proje kredileri bütçe dışı
kaynaklar ve kurumların bütçelerine eklenen ödenekler karşılığında sahip
olacakları 152 adet taşıtın eklenmesi
ve aynı cetvelin, Emniyet Genel Müdürlüğüne ait bölümünde yer alan 80 adet T-2
ve 34 adet T-5 taşıtın, 78 adet T-2 ve 36 adet T-5 olarak değiştirilmesi,
suretiyle,
– " Eğitime katkı paylarının ödenek kaydı" başlıklı 22 nci
maddesi; 16.8.1997 tarihli ve 4306 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesinin, 23.11.2000 tarih ve
4605 sayılı Kanunla 31.12.2002
tarihine kadar uzatılması nedeniyle İlköğretim hizmetleri finansmanının bu
kaynaktan karşılanabilmesine imkan veren uygulamanın devamına yönelik
değişikliklerin yapılması suretiyle,
– "Fonların ödenek ve
gelirleri" başlıklı 29 uncu maddesi; (e) fıkrasının, 2001 yılında
tasfiyesi öngörülen bütçe için fonların tasfiyesi sürecinde, mevcut
gelirlerinin tahsili, bütçede devamı uygun görülenler için yeni tertipler
açılması, kredi geri dönüşlerinin yeniden aynı amaçla kullandırılması
hususlarında ihtiyaç duyulan işlemlerin
yapılabilmesine imkân sağlayacak
şekilde yeniden düzenlenmesi suretiyle,
– "Devlet Borçlarının Yönetimi" başlıklı 30 uncu maddesi;
Bakanlar Kurulu'nun 12.5.2000 tarih ve 2000/675 sayılı Kararının 2 nci maddesi
uyarınca Dış Krediler Kur Farkı Fonu'nun 1.1.2001 tarihi itibariyle mevcut
yükümlülüklerin Hazine Müsteşarlığınca üstlenilecek olmasından dolayı (b)
fıkrasının 2 nci bendinin değiştirilmesi ve metne (c ) fıkrasından sonra gelmek üzere (d)
fıkrasının eklenmesi diğer fıkraların harflerinin de buna göre teselsül
ettirilmesi suretiyle,
– "Dış borçların ikraz, devir ve garanti edilmesi başlıklı 34 üncü
maddesi; (h) fıkrasından sonra gelmek üzere; Bütçe Kanunu ve ilgili kanunlar
çerçevesinde yapılan ikrazlarla, Hazine garantilerinden Hazine Müsteşarlığınca
üstlenilen yükümlülüklerden kaynaklı alacakların şartlarının belirlenmesine,
tahsiline, takibine ve her türlü finansal tekniğin kullanılması suretiyle
idaresine Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanı yetkili kılan bir
düzenlemenin (i) fıkrası olarak eklenmesi ve diğer fıkraların harflerinin buna göre teselsül ettirilmesi suretiyle,
– "Petrolden Devlet Hakkı ve Petrol Kanunu gereğince ödenecek kur
farkları" başlıklı 41 inci maddesi; (b)
fıkrasının, 6326 sayılı Petrol Kanunu'nun ilgili maddesi gereğince 1995,
1996 ve 1997 Malî Yılları Bütçe Kanunlarının
ilgili harcama kalemlerinden sözkonusu yıllarda yapılan kur farkı
ödemelerinin kişi borçları hesabına alınarak terkin edilmesine Hazine
Müsteşarlığının bağlı olduğu Devlet Bakanına yetki verecek doğrultuda yeniden
düzenlenmesi suretiyle,
– "Kamu ortaklıkları ve iştiraklerinde sermaye değişiklikleri"
başlıklı 43 üncü maddesi;
– (b) fıkrasının ikinci cümlesinin;
GSM 1800 Mobil Telekomünikasyon sistemi, 4502 sayılı Kanun çerçevesinde
Yüksek Planlama Kurulu kararıyla sermayesi Türk Telekomünikasyon A.Ş.'ne ait olan bir anonim şirket eliyle
işletileceğinden, muhasebe kaydı açısından gerekli ifadenin eklenmesi ve GSM
1800 sisteminin lisans hakkı devrinden doğan KDV'nin işletici şirket tarafından
indirim konusu yapılmaması amacıyla gerekli düzenlemenin yapılması,
– (e) fıkrasının 2 nci bendinin son cümlesinde; sehven yazılan "görev zararı tutarları"
ifadesinin; 4572 sayılı Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkındaki Kanunda
yer alan ifadeyle paralellik sağlanması amacıyla metinden çıkarılması,
– Tekel Genel Müdürlüğünün, yaprak tütün destekleme alımlarından
kaynaklı olarak üstlendiği görev zararlarının Yüksek Denetleme Kurulu
tarafından tespitini müteakip Hazineyle olan borç-alacak ilişkilerinin
bitirilmesine, gerekli terkin ve diğer işlemlerin yapılmasına olanak sağlayacak
bir düzenlemenin (f) fıkrası olarak eklenmesi,
– Artan elektrik enerjisi maliyetlerinin karşılanabilmesi için çift
terimli tarifeden enerji alan abonelerde
olduğu gibi tek terimli
tarifeden enerji alan abone-lerden de
talep ettikleri güç için güç bedeli
alınabilmesine olanak sağlayan bir düzenlemenin (g) fıkrası olarak
eklenmesi,
suretiyle
– "Katsayılar, yurt dışı aylıklar, ücret ve sözleşme ücreti"
başlıklı 45 inci maddesi; (a) fıkrasının ikinci bendinden sonra gelmek üzere;
2000 Malî Yılı Bütçe Kanununun 46 ncı maddesine göre Kasım ayı enflasyonuna
göre Aralık ayında katsayılar ve sözleşme
taban ve tavan ücretlerinde yeniden belirleme yapılabilmesinin gündeme
gelmesinden dolayı, 2001 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısında 2001 yılının ilk
yarısı için belirlenen katsayı ve sözleşme taban ve tavan ücretlerinin bu gelişme çerçevesinde yeniden
belirlenmesi gereği ortaya çıkabileceğinden, Bakanlar Kuruluna gerekli düzenlemeleri yapabilme yetkisinin
verilmesiyle ilgili bir düzenlemenin eklenmesi suretiyle,
– "İşçilik ödenekleri ve geçici iş pozisyonları" başlıklı 48
inci maddesi; (a) fıkrasının birinci bendinden sonra gelmek üzere; geçici işçi pozisyonlarında istih-dam
edilmekte iken 6.10.2000 tarihli
protokol ile sürekli işçi kadrolarına intibakları yapılacak olan
personel için, 2001 Malî Yılı Bütçe Tasarısında geçici işçi pozisyonları için
öngörülen ödeneklerin sürekli işçilik ödeneklerine aktarılabilmesine olanak
sağlayan bir düzenlemenin eklenmesi suretiyle,
– "Bulgaristan'dan zorunlu göçe tâbi tutulanlardan konut veya arsa
karşılığı alınan avansların mahsubu" başlıklı 57 nci maddesi; imar ve yapı
kontrolüne yönelik mevzuatın etkin bir şekilde uygulanabilmesi ve kamu arazilerinin korunabilmesi amacıyla
atıl duran ve yerleşime uygun Hazine
arazilerinin sağlıklı ve yaşanabilir mekanlar yaratılabilmesi amacıyla
Arsa Ofisi Genel Müdürlüğün veya Toplu Konut İdaresi Başkanlığına peşin bedelle
veya taksitle devrine olanak sağlayan bir düzenlemenin eklenmesi ve madde
başlığının bu değişiklik doğrultusunda "Hazine taşınmaz mallarının
değerlendirilmesi" şeklinde değiştirilmesi suretiyle,
– "Kira ve idare gelirleri" başlıklı 65 inci maddesi; birinci
fıkrasında yer alan, "..liman başkanlıkları hizmetlerini..."
ifadesinin, Denizcilik Müsteşarlığının, intifak hakkı verilen özel iskelelerden
alınan nispî kira bedellerinden kaynaklanan özel ödenek gelirlerinin Kurumun
merkez hizmetlerinde de kullanabilmesine olanak sağlanabilmesi amacıyla
"....denizcilik ve liman hizmetlerini....." şeklinde değiştirilmesi
ve kamu veya özel kurum ve kuruluşların yerine getirdikleri kılavuzluk ve romörkaj
hizmetlerinden % 6.5 oranında pay alınması ve bu payın yarısının bütçeye, diğer
yarısının ise Denizcilik Müsteşarlığı Döner Sermayesine gelir olarak
kaydedilebilmesine olanak sağlayan bir düzenlemenin Maddenin sonuna (b) fıkrası
olarak eklenmesi, mevcut düzenlemenin (a) fıkrası olarak
harflendirilmesi suretiyle,
Diğer maddeleri ise aynen,
kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı
ile arz olunur.
|
Başkan |
Başkan V. |
Sözcü |
|
Metin Şahin |
Hayrettin Özdemir |
Nihat Gökbulut |
|
Antalya |
Ankara |
Kırıkkale |
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
Cafer Tufan Yazıcıoğlu |
Dengir Mir Mehmet Fırat |
Gaffar Yakın |
|
Bartın |
Adıyaman |
Afyon |
|
|
(Muhalefet şerhim
eklidir) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Sait Açba |
M. Zeki Sezer |
Cengiz Aydoğan |
|
Afyon |
Ankara |
Antalya |
|
(Muh. Şer.) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
M. Güven Karahan |
Hüseyin Arabacı |
Necati Yöndar |
|
Balıkesir |
Bilecik |
Bingöl |
|
|
|
(Muhalefet şerhim
ektedir) |
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Zeki Ergezen |
Hayati Korkmaz |
Oğuz Tezmen |
|
Bitlis |
Bursa |
Bursa |
|
(Muhalefet
şerhimiz eklidir) |
|
(Muhalefet şerhim
eklidir) |
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Hakkı Duran |
Hüseyin Karagöz |
Aslan Polat |
|
Çankırı |
Çankırı |
Erzurum |
|
|
(Muhalefet şerhim
ektedir) |
(Muhalefet
şerhimiz ektedir) |
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Mehmet Sadri Yıldırım |
Metin Kalkan |
Mehmet Dönen |
|
Eskişehir |
Hatay |
Hatay |
|
(Muhalefet şerhim
eklidir) |
(Muhalefet
şerhimiz eklidir) |
(Muhalefet şerhim
eklidir) |
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Ali Er |
Masum Türker |
Nesrin Nas |
|
İçel |
İstanbul |
İstanbul |
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Celal Adan |
Hasan Çalış |
Arslan Aydar |
|
İstanbul |
Karaman |
Kars |
|
(Muhalefet şerhim
eklidir) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Mehmet Serdaroğlu |
Necdet Tekin |
Kemal Köse |
|
Kastamonu |
Kırklareli |
Kocaeli |
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Ahmet Derin |
Süleyman Çelebi |
Metin Ergun |
|
Kütahya |
Mardin |
Muğla |
|
(Muhalefet
şerhimiz eklidir) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Ş. Ramis Savaş |
Cevat Ayhan |
Mehmet Çakar |
|
Sakarya |
Sakarya |
Samsun |
|
|
(Muhalefet şerhi
ektedir) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Kemal Kabataş |
Lütfi Ceylan |
Bekir Gündoğan |
|
Samsun |
Tokat |
Tunceli |
|
(Muhalefet şerhim
ilişiktedir) |
|
|
|
|
Üye |
|
|
|
Evliya Parlak |
|
|
|
Hakkâri |
|
MUHALEFET ŞERHİ
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANLIĞINA
2001 Bütçe Kanun Tasarısına aşağıdaki gerekçelerle
muhalifiz.
1. Türkiye’nin ekonomik bir kriz yaşamakta olduğu
düşünüldüğünde bu bütçenin gelir ve gider rakamlarının gelecek yıl tutturulması
mümkün değildir. Yeni bir bütçe tahmini hazırlanması gerekirdi.
2. Bütçeden aylık alan milyonlarca kamu çalışanı için
2001 yılında öngörülen % 10’ luk artışın kabulü mümkün değildir. Çalışan
kitleler fakirleştirilmektedir. 2000 yılında oluşan reel kayıplar dikkate
alınarak aylıklardaki artış oranının en az % 20 seviyesinde olması gerekirdi.
3. Altyapı yönünden yetersiz, nüfusu devamlı olarak
artış gösteren ülkemizin ciddî kamu yatırımlarına ihtiyacı vardır. Bütçede
yatırım için öngörülen ödenekler yetersizdir. Ülkenin hiçbir altyapı sorunu bu
ödeneklerle çözülemeyecektir.
4. Vergi gelirleri ilân edilen enflasyonun çok üzerinde
artmakta, kaynak sıkıntısı çeken özel sektörden kamuya reel olarak önemli
fonlar transfer edilmektedir. Bu durum ekonomide etkinlik ve verimliliği büyük
ölçüde düşürecektir.
5. Kamunun harcamaları reel olarak büyümektedir.
Harcama reformu yapılmamaktadır. Kamuda lüks inşaatlar, makam oto saltanatı
sürmekte, kadrolar şişme-ye, israf bütün hızı ile artmaya devam etmektedir.
6. Yukarıda ana hatları açıklanan gerekçeler dikkate
alındığında bu bütçe enflasyonu önleyemeyecek, israfı azaltmayacaktır. Ülkenin
hiçbir sorununa çare getirmeyen bu bütçeyi kabul etmek mümkün değildir.
Arz ederiz.
|
Oğuz Tezmen |
Kemal Kabataş |
Celal Adan |
|
Bursa |
Samsun |
İstanbul |
|
Mehmet Dönen |
M. Sadri Yıldırım |
Necati Yöndar |
|
Hatay |
Eskişehir |
Bingöl |
|
|
|
|
|
|
|
|
1.12.2000
MUHALEFET ŞERHİ
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Fazilet Partili Üyeleri
olarak 2001 yılı bütçesine ait muhalefet şerhimiz aşağıda takdim edilmiştir.
1. 2001 Yılı bütçesi hizmet bütçesi değil, faiz
bütçesidir. Bütçede yatırıma 3,5 katrilyon ayrılırken, faize 16 680 katrilyon
lira ayrılmıştır. Personel giderleri, 12 katrilyondur. Görülüyor ki bütçenin en
büyük kısmı faize gitmektedir.
2001 yılında toplanacak 31 777 katrilyon verginin yüzde
52’ si faiz ödemelerine gidecektir.
Ülkenin her köşesi yatırım beklerken, yatırıma pay
ayrılamamaktadır.
Faiz ödemelerinin vergi gelirleri içindeki payı 1995,
1996, 1997, 1998, 1999 ve 2000 (10 ay) yıllarında sırasıyla yüzde 53, 67, 48,
67, 72 ve 86 olmuştur. 54 üncü Hükümet döneminde azalan faiz giderleri, sonraki
hükümetler döneminde süratle artarak taşınmaz hale gelmiştir. 65 milyon
vatandaş faiz ödemek için çalışmaktadır.
Kamu bütçesindeki göstergeler ülkede yaşanan krizin
boyutlarının sağlıklı bir biçimde kavranmasını güçleştirmektedir. Bütçe
açıkları, Kamu Bankalarının görev zararları, KİT açıkları, Kur Garantisinden
doğan açıklar, Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri açıkları bir arada konsolide
edildiğinde, Kamunun konsolide açığı 43,2 katrilyondur. İç borç stokunun da 32
katrilyon olduğu düşünülürse, 75 katrilyonluk telafi edilmesi gereken bir yük
vardır ki, bu kamu kesimindeki krizin gerçek boyutunu vermektedir. 2001 yılı
bütçesinin tüm kamu kesimi dengeleriyle birlikte düşünüldüğünde sağlıklı bir
zemine oturmadığı görülmektedir.
2. 2000 yılı dış borç stoku Haziran sonu 106 milyar
dolar olmuştur. İç borç stoku 1999 yılı sonu 22 920 katrilyon iken 2000 yılı
Ekim ayı sonu 32 237 katril-yon olmuştur. 10 aylık artış yüzde 71 dir.
3. Son üç yıldır millî geliri artmayıp 1993 seviyesi
altına düşen ülkede, bütçe imkanlarının ekonominin canlandırılması ve
yönlendirilmesi için kullanılması gerekirken, ekonomik daralmayı hızlandıracak
politikalara yer verilmiştir.
4. 2001 yılı Bütçe Hedefleri gerçekçi değildir.
2000 yılı bütçesinde ortalama dolar kuru hedefi 573 000
TL. idi Bugün yeni hedef 622 750 TL.dir.
2000 yılı TEFE ortalama ve TEFE yıl sonu hedefleri
yüzde 38,5 ve 20,0 idi. Muhtemel gerçekleşme sırasıyla yüzde 50 ve 30’un
üzerinde olacaktır.
2000 yılı TÜFE ortalama ve TÜFE yıl sonu hedefleri
yüzde 44,3 ve 25 idi. Muhtemel gerçekleşme sırasıyla yüzde 60 ve 40
mertebesinde olacaktır.
2000 yılı dış ticaret ve cari işlemler açığı hedefleri
sırasıyla 17 750 ve 2 648 milyon dolar idi. Muhtemel gerçekleşme sırasıyla 25
000 ve 10 000 milyon dolar mertebesinde olacaktır.
Enflasyonda artış eğilimi, dış ticarette, ithalatta
artış ve ihracatta gerileme eğilimi dikkate alındığında 2001 yılı bütçesinde
TEFE ortalama ve yıl sonu hedef-leri yüzde 15,2 ve 10 değerlerinin, TÜFE ortalama ve yıl sonu hedeflerinin yüzde 19,5 ve 12
değerlerinin, dış ticaret ve cari işlem açıkları hedefleri 23 500 ve 6
600 milyon dolar değerlerinin gerçekçi olmadığı kolayca anlaşılır.
5. Memur maaş zamlarının TÜFE (yıl sonu) % 12 hedefi,
hükümetin bilimsel gerçekleri göz ardı ettiğinin önemli bir göstergesidir.
Tüketicinin memurun enflasyon karşısında konumunu en anlamlı kılan enflasyon
göstergesi TÜFE (ortalama)’dır. TÜFE (ortalama)’da 2001 bütçe hedefi olarak %
19,5 öngörülmüştür. Hükümet 2000 yılı bütçesinde de aynı hatayı yapmıştır.
6. Hükümetin vergilemede fiskal, ekonomik ve sosyal
amaçlar arasında dengeyi kurması gerektiği halde bunları göz ardı ederek panik
içinde fiskal amacını ön planda tutarak vergi ödeme gücünü yitiren kesimlere
ağır vergiler yüklemeye devam etmektedir. Son getirilen hayat standardının
alelacele komisyonlardan kaçırılarak gece baskını ile Meclise getirilmesi
toplumda güveni azaltmış ve vergi gayretini düşürmüştür.
7. Ekonomik ve malî politikaların sosyal dengeleri
koruyucu ve bozulan gelir dağılımını düzeltici olumlu etkileri görülmemektedir.
Ekonomik ve malî politikaların tamamen IMF’nin vesayetine terk edilmesi fakir
kesimlerin fakirleşmesini daha da artırmaktadır.
8. 2001 yılı Konsolide bütçenin de Savunma ve Güvenlik
hizmetlerine 7,5 katrilyon kaynak ayrılmış olması ve bütçe büyüklüğü içinde %
16’ya ulaşması kaygı vericidir. Bütçe dışı kaynaklardan bu alana aktarılan
fonlar da ilave edildiğinde kaygı verici bir tablo oluşmaktadır. Savunma ve
Güvenlik harcamalarının eğitim ve sağlık harcamalarının önüne geçtiği hiçbir
ülkede sağlıklı gelişmeden bahsedilemez.
9. Bakanlıklar kendi hizmetleri için zarurî gördükleri
yatırım-işletme projeleri paketini yatırım tutarı ve nakit akımı tabloları
halinde sunmaları gerekirken, bunun hiçbir bakanlıkça yapılmadığı
görülmektedir. Mevcut uygulamalar günübirlik yönetim anlayışını yansıtmaktadır.
10. Kamu kurumlarının mevcut personeli, tesisleri ve
makine ve teçhizatı verimli kullanmalarını sağlayacak miktarda ödenek tahsis
edilmemiştir. Bakanlar, ödenek yetersizliğini konuşmalarında açıkça beyan
etmişlerdir.
11. Bütçe kanunlarında sadece bütçe ile ilgili
hükümlerin bulunması gerekir. Diğer kanunlarda değişiklik yapan hükümlerin
bütçe kanunlarına konulması anayasa hükümlerine aykırıdır. Bu şekildeki
uygulamalar her seferinde Anayasa Mahkemesince iptal edilmektedir. Buna rağmen
2001 yılı bütçe kanun tasarısında benzer uygulamaların getirildiği
görülmektedir.
12. Bütçede tarım sektörüne ayrılan 1 katrilyon TL
destek yetersizdir. Yılı döviz kurları dikkate alındığında 1997 bütçesinde
tarıma ayrılan destek 1 659 mil-yon dolar idi. 1998, 1999 ve 2000 yılları
bütçelerinde ayrılan ödenekler ise sırasıyla, 693, 541 ve 548 milyon dolar
olmuştur. Görülüyor ki tarıma ayrılan destek üçte bire düşmüştür.
Tarım sektörünün verimlilik, kalite ve maliyet engelini
aşıp ihracata yönelebilmesi ve tarım sanayinin gelişmesi ve sektörün bütünü ile
rekabete hazır hale gelebilmesi AB ülkelerinde olduğu gibi teknik ve malî
desteği gerektirmektedir. Hükümetlerin ise desteği azaltması hayvancılık ve
bitkisel üretimi topyekün çöküşe götürür. Bunun iktisadî ve sosyal neticeleri
bir felakete dönüşür.
13. Bütçeyi getiren hükümet 17 aydır iktidardadır.
Ayrıca, hükümetin iki ortağı ANAP-DSP, Temmuz 1997’den bugüne ülkeyi
yönetmektedirler. ANASOL-D Hükümeti ufak bir makyaj değişikliği ile ANASOL-M
Hükümeti olmuştur. Bu bakımdan çekilen sıkıntıların sebebinin bugünkü hükümet
olamayacağı iddiası haklı olamaz. Sorumlu olan hükümetin ortağı ve bugün destek
olan MHP’dir.
14. Enerji politikaları konusunda tercihler açısından Enerji Bakanlığı
ile DPT arasında birbirini nakzeden değerlendirmeler yapılmaktadır. İki kurumun
enerji talepleri çok farklıdır. DPT, yeni enerji bağlantılarının talebin çok
üzerinde olduğunu, bu durumun ileride Türkiye’yi milyarlarca dolarlık tazminat
altına sokacağını ifade etmektedir. Bu husus, hükümette görülen yönetim
zafiyetinin enerjide bariz olarak ortaya çıktığını göstermektedir.
Rusya’dan gelecek gaz için kullanılacak “Mavi Akım” projesinin
Samsun-Ankara hattının proje finansmanı Türkiye tarafından karşılanacağı halde,
bu kısmın Rus Gasprom firması araya sokularak, ihalesiz olarak doğrudan bir
firmaya verilmesi kabul edilemez.
Hükümetin beceriksizliği, projeleri uygulayamaması, geciktirmesi sebebi
ile bugün enerji darboğazına girmiş durumdayız. Ayrıca enerji maliyetleri de
artmakta ve bu gelişme sanayi maliyetlerini yükseltmekte ve rekabeti
zorlaştırmaktadır.
15. 17 Ağustos ve 12 Kasım deprem felâketlerinden sonra 16 ay geçmiş
olmasına rağmen, deprem bölgesi felâketin getirdiği sıkıntıları aşamamıştır.
Depremzedeler ikinci kışı da çadırlarda, barakalarda geçireceklerdir. Kalıcı
konutlar gecikmiştir.
İşyerleri yıkılmış, piyasa çökmüştür. Gerekli destek verilmemiştir.
Bölgede vergi, SSK ve Bağ-Kur primleri için üç yıllık muafiyet getirilmesi ve
yeterli finansman desteği verilmesi gerekir.
Bölgede çok katlı binaların durumu tehlike arz etmektedir. Hükümet
bunlarla ilgili bir çözüme yanaşmıyor.
16. Hükümet hesabına, kitabına hâkim değildir. İkide bir yeni vergiler
getirip halkı ezmektedir. Eğitime destek için çıkarılan kanun ile getirilen
geçici vergiler 31.12.2000’de sona ereceği halde, süresi 2002 yılı sonuna kadar
uzatılmıştır. Deprem için getirilen geçici vergi 2000 yılı sonunda sona erdiği
halde, süresi 2002 yılı sonuna kadar uzatılmıştır. 1980 sonrası getirilen ve
yıllarca şikâyet mevzuu olan hayat standardı vergisi 1998’de kaldırılmış iken,
2000 yılında tekrar geri getirilmiştir.
Vatandaş bütün bu
gelişmelere isyan etmekte ve “Ben vergi ödüyorum, faizciler ve banka
soyanlar hortumluyor” demektedir.
17. Takip edilen ekonomik politikalar neticesinde dış ticaret açıkları
tehlikeli boyutlara ulaşmıştır. Enflasyon ve döviz kurları arasında açılan
makas ihracatı geriletmekte, ithalatı ise artırmaktadır. Ocak-Eylül döneminde
ithalat artışı yüzde 35’dir. Neticede ihracat gerilerken iç pazar da
kaybedilmektedir. Bunun neticesi reel sektörün gelişmesi
sağlanamamaktadır.İşsizliğin artmasının sebebini bu noktada aramak
gerekmektedir.
18. 2000 yılında GSMH’da görülen artış ithalata dayalı bir büyümedir.
Sağlıklı bir gelişme değildir.
19. Hükümetin ekonomi politikaları başarısızdır.
Bankalar batmakta ve batan bankaları yaşatmak için hazineden 6,1 milyar
dolar destek verilmektedir. Hükümetin bankaları, içini boşaltıp, batıranların
şirketlerini kurtarma görevini üzerine alması da vatandaş tarafından ibretle
seyredilmektedir.
Batık bankaların zararlarının kârlı bankalara devredilmesi ve kârdan
mahsup edilmesi yoluyla bu zarar ödenecek vergiden düşülmektedir.
Milletin ödediği vergilerin faizden artan kısmı da bu şekilde
hortumlanmaktadır.
20. Hükümetin uyguladığı istikrar programı ülke ekonomisini tahrip
etmektedir. Kasım ayının ikinci yarısında yaşanan ekonomik kargaşa, faizlerin
yükselişi, borsanın çökmesi, yabancıların piyasadan çıkışı, Merkez Bankasının
bunu önlemek için 6,1 milyar dolar piyasaya vermesine rağmen istikrarın
sağlanamaması, hükümetin beceriksizliği neticesidir.
Dünya Bankası Başkanının mektupla haftalık talimatlar vermesi ülke için
yüzkarası bir durumdur. Bunun sebebi hükümetin beceriksizliği ve aczidir.
21.Uluslararası anlaşmalar ve AB münasebetleri çerçevesinde süratle
rekabete hazırlanması gereken ülke ekonomisi hükümetin başarısızlığı sebebi ile
giderek kötüleşmektedir.
22. Bakanlıklar kendi hizmetleri için zaruri gördükleri yatırım-işletme
projeleri paketini; yatırım tutarı ve nakit akım tabloları halinde sunmaları
gerekirken, bunun hiçbir bakanlıkça yapılmadığı görülmektedir. Mevcut
uygulamalar günü birlik yönetim anlayışını yansıtmaktadır.
23. 57 nci Hükümet programında insan hak ve özgürlükleri ve
demokratikleşme konularında eksikliklerin tamamlanacağı taahhüt edilmesine
rağmen, tatbikatta bugüne kadar hiçbir gelişme görülmediği gibi, tam tersine,
55 inci Hükümetle başlayan 28 Şubat taşeronluğu anlayışının 56 ncı Hükümet
döneminde olduğu gibi bugün de devam ettiği görülmektedir. İnsanlar fikir,
inanç ve yaşayış tarzları sebebiyle fişlenmekte, cezalandırılmakta, eğitim,
fikir ve ifade hürriyetleri üzerinde baskılar uygulanmaktadır. En son
kamuoyunda, çalışanlar arasında büyük endişelere neden olan yargısız infaz
anlamına gelen Memur Yasası adeta Amerika’daki Maccarthy dönemini
çağrıştırmaktadır. Hukuk devletinde yargıya kapalı tasarruflar söz konusu
olamaz. Sayın Başbakanın ABDseyahatine giderken 500 yıl önce Sultan Fatih’in
kendi tebaası olan gayrî müslim topluluklara bahşetmiş olduğu din, vicdan,
ibadet ve inancına göre yaşama hürriyetini te-minat altına alan fermanı
beraberinde götürmesi, ecdadımızdan bize kalan ne büyük bir şeref ise,
Türkiye’nin bugün insan hakları ihlâlleri ve işkence sebebiyle uluslararası
kuruluşlar tarafından suçlanması ve mahkûm edilmesi de bizim için o kadar büyük
bir ayıptır. Maalesef bu durum 57 nci Hükümetin de 55 ve 56 ncı Hükümetler gibi
bu konularda sınıfta kaldığını göstermektedir.
|
Dengir Mir Mehmet Fırat |
Zeki Ergezen |
Hüseyin Karagöz |
|
Adıyaman |
Bitlis |
Çankırı |
|
Metin Kalkan |
Ahmet Derin |
Aslan Polat |
|
Hatay |
Kütahya |
Erzurum |
|
Sait Açba |
Cevat Ayhan |
|
|
Afyon |
Sakarya |
|
HÜKÜMETİN
TEKLİF ETTİĞİ METİN
2001 MALÎ
YILI BÜTÇE KANUNU TASARISI
BİRİNCİ KISIM
Genel
Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Gider, Gelir ve Denge
Gider bütçesi
MADDE 1. – Genel Bütçeye dahil dairelerin harcamaları
için bağlı (A) işaretli cetvelde gösterildiği üzere 48.060.000.000.000.000 liralık ödenek verilmiştir.
Gelir bütçesi
MADDE 2 – Genel
Bütçenin gelirleri bağlı
(B) işaretli cetvelde gösterildiği üzere 42.827.000.000.000.000 lira olarak tahmin edilmiştir.
Denge
MADDE 3. – Ödenekler toplamı ile tahmin edilen gelirler
arasındaki fark net borçlanma hasılatı ile karşılanacaktır.
İKİNCİ BÖLÜM
Mali Politikaya İlişkin Hükümler
Bütçe
politikası ve mali kontrol
MADDE 4. – Maliye Bakanı, tutarlı, dengeli ve etkili
bir bütçe politikası yürütmek,
belirlenen makro ekonomik hedefler çerçevesinde istikrarı temin etmek ve mali
kontrol sağlamak amacıyla;
a) Kamu istihdam politikasının belirlenmesine ve
uygulanmasına yön vermeye,
b) Harcamalarda azami tasarruf sağlayıcı düzenlemeleri
tespit etmeye,
c) Giderlerle ilgili ödeneklerin dağıtım ve kullanımını
belli esaslara bağlamaya,
d) Gelir ve giderlere ilişkin kanun, yönetmelik ve
kararnamelerle belirlenmiş konularda uygulamaları düzenlemek üzere standartları
tespit etmeye ve sınırlamalar koymaya,
e) Yukarıda
belirtilen hususlarda tüm
kamu kurum ve kuruluşları için
uyulması zorunlu düzenlemeleri yapmaya ve tedbirleri almaya,
Yetkilidir.
Ayrıntılı
harcama programları ve ödeneklerin kullanımı
MADDE 5.– a) Bütçe
Kanunlarına ekli (A) işaretli cetvellerdeki ödenekler, Maliye Bakanlığınca
belirlenecek ilkeler ve serbest bırakma
oranları dahilinde kullanılır.
Kamu kurum ve kuruluşlarının mali yıl içinde
gerçekleştirecekleri hizmet ve faaliyetler için bütçelerinde yer alan
ödeneklerin kullanımının önceden planlanabilmesi amacıyla ödenek kullanımının
ayrıntılı bir harcama programına bağlanması Maliye Bakanlığı tarafından
istenebilir.
Maliye Bakanı tarafından ödenek kullanımının ayrıntılı
harcama programına bağlanmasının uygun görülmesi halinde, belirlenen serbest
bırakma oranları üzerinde ve bu harcama programı dışında harcama yapılamaz.
İdareler bütçelerinde yer alan ödenekleri belirlenecek
ilkeler, serbest bırakma oranları ve ayrıntılı harcama programları dahilinde,
Kalkınma Planı ve Yıllık Programda öngörülen hedefleri ve hizmet önceliklerini
gözönünde bulundurarak, tasarruf anlayışı içinde kullanmakla yükümlüdürler.
b) Bütçelerin yatırım ve transfer tertiplerinden yardım
alan bağımsız bütçeli kuruluşlar ile sosyal güvenlik kuruluşları, hizmetleri
ile ilgili aylık harcama programlarını vize edilmek üzere en geç 31 Ocak 2001
tarihine kadar Maliye Bakanlığına gönderirler. Bu programlar Maliye
Bakanlığınca vize edilmeden bütçenin yatırım ve transfer tertibindeki ödenekler
kullanılamaz.
Kuruluşlar aylık uygulama sonuçlarını her ay Maliye
Bakanlığına bildirirler.
Maliye Bakanlığı, yapılan yardımın amacı doğrultusunda
kullanılıp kullanılmadığını aylık harcama programını göz önünde bulundurarak
kontrol eder.
MADDE 6. – Devletin tüm gelir ve giderleri ile borç ve
mali imkanlarının tespiti, takibi ve denetiminin yapılabilmesi amacıyla; genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli
idareler, döner sermayeli kuruluşlar, fonlar ve fonlara tasarruf eden
kuruluşlar, bütçenin transfer tertibinden yardım alan kuruluşlar, belediyeler,
belediyelere bağlı kuruluşlar, özel idareler, kamu iktisadi teşebbüsleri ile
diğer kamu kurum ve kuruluşları, gelir ve gider tahminlerini, mali tabloları,
birbirleriyle olan borç ve alacak durumlarını, personele ilişkin her türlü
bilgi ve belgeleri Maliye Bakanlığınca belirlenecek esas ve süreler dahilinde
vermek zorundadırlar.
Maliye Bakanı madde kapsamına giren kurum ve
kuruluşlardan, her türlü mali işlemleri ile ilgili bilgi, belge ve hesap
durumlarını almaya; bu belge ve hesap durumları ile borçlanma ve borç ödeme
imkanları üzerinde inceleme yaptırmaya, programlarına uygun harcama yapmayan,
bilgi, belge ve hesap durumlarını ibraz etmeyen idare, kurum ve kuruluşların
bütçe ödenekleri ile ilgili gerekli önlemleri almaya, bu maksatla gerektiğinde
ilgili kurum ve kuruluşlardan alınan önlemlerin uygulanmasını istemeye
yetkilidir.
Kamu
haznedarlığının yürütülmesi
MADDE 7.– Genel
bütçeli daireler, katma bütçeli idareler, özel bütçeli kuruluşlar, döner
sermayeler, fonlar, bütçenin yatırım ve transfer tertibinden yardım alan
kuruluşlar ile özel kanunla kurulmuş diğer kamu kurum ve kuruluşları (kamu
iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıkları ile müessese ve işletmeleri,
özelleştirme kapsamına veya programına
alınmış kuruluşlar, kamu bankaları, belediyeler, özel kanunla kurulmuş kamu
kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, kefalet ve yardımlaşma sandıkları
hariç) kendi bütçeleri veya
tasarrufları altında bulunan bütün kaynaklarını T.C. Merkez Bankası veya
muhabiri olan T.C. Ziraat Bankası nezdinde kendi adlarına
açtıracakları Türk Lirası cinsinden ve
vadesiz hesaplarda toplarlar.
Bu kurumlar tahakkuk etmiş tüm ödemelerini bu hesaplardan
yaparlar.
İlgili kamu kurum ve kuruluşlarının yetkilileri ile
saymanlar yukarıda bahsi geçen hükümlerin yerine getirilmesinden bizzat
sorumludurlar.
Bu maddenin uygulanması ile ilgili esas ve usulleri
belirlemeye, kaynaklar ve kurumlar itibariyle istisnalar getirmeye, Hazine
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan ve Maliye Bakanının müşterek teklifi üzerine
Başbakan yetkilidir.
Gerektiğinde
kullanılabilecek ödenekler
MADDE 8. – a) Personel Giderleri Ödeneği:
Mali yılın ilk 6 aylık döneminde kullanılan ödeme
emirlerine dayanılarak yapılan hesaplamalar sonucunda, bütçelerine konulan
ödeneklerin yetmeyeceği anlaşıldığı taktirde; ilgili mevzuatının
gerektirdiği harcamalar için 100-Personel Giderleri
ile ilgili tertiplere,
Maliye Bakanlığı bütçesinin
(930-08-3-351-900) tertibindeki ödenekten aktarma yapmaya,
b) Yatırımları Hızlandırma Ödeneği:
Maliye Bakanlığı bütçesinin (930-08-3-353-900)
tertibindeki ödenekten, 2001 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve
İzlenmesine Dair Karar hükümlerine uyularak, 2001 Yılı Yatırım Programının
uygulama durumuna göre gerektiğinde öncelikli sektörlerde yer alan yatırımların
hızlandırılması veya yılı içinde gelişen şartlara göre öncelikli sektör ve alt sektörlerde yer alan ve programa yeni
alınması gereken projelere ödenek tahsisi veya ödeneklerinin artırılmasında
kullanılmak üzere söz konusu projelere ilişkin mevcut veya yeniden açılacak
tertiplere ve Hazine Müsteşarlığı bütçesinin kamu iktisadi teşebbüsleriyle
ilgili faaliyetlerine aktarma yapmaya,
c) Kur Farklarını Karşılama Ödeneği:
Yurt dışında kuruluşu olan genel bütçeye dahil
dairelerin (3) ödenek türünde olup, 610, 620 ve 710 ayrıntı kodlarına gider
kaydedilecekler hariç, (1) ve (3) ödenek türü altındaki tertiplerde yer alan ve
yurt dışındaki kuruluşlar için döviz olarak kullanılması gereken ödenekleriyle,
genel bütçeye dahil dairelerle katma bütçeli idarelerin uluslararası
kuruluşlara yapacakları ödemelere dönük ödeneklerin yabancı para karşılıklarını
sabit tutmak ve 31 Aralık 2000 tarihindeki kurlar ile transfer anındaki kurlar
arasındaki farkı karşılamak amacıyla Maliye Bakanlığı bütçesinin
(930-08-3-352-900) tertibindeki ödenekten ilgili kuruluşların hizmet
programlarında mevcut ilgili tertiplere aktarma yapmaya,
d) Yedek Ödenek:
1 – Maliye Bakanlığı bütçesinin (930-08-3-356-900)
tertibindeki ödenekten, bütçelerin Maliye Bakanlığınca belirlenecek veya
yeniden açılacak tertiplerine aktarma yapmaya,
2 – Hizmetin gerektirdiği hallerde Hazine Müsteşarlığı
bütçesinin 910, 920 ve 940 kod numaralı programlarından, Hazine Müsteşarlığının
bağlı olduğu Bakanın teklifi ile yedek ödenek tertibine aktarma yapmaya,
Maliye Bakanı yetkilidir.
DPT etüt ve
proje ödenekleri
MADDE 9. – Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı
bütçesinin;
a) (111-01-2-001-300) tertibindeki ödenekten bir
kısmını Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığınca gerekli görülen hallerde
harcama ilkelerine uygun çalışmaların yaptırılması amacıyla, bütçelerin ilgili
tertibine aktarmaya ve bununla ilgili diğer işleri yapmaya Maliye Bakanı
yetkilidir. Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı aynı amaçlarla il özel
idarelerine, iktisadi devlet teşekküllerine ve diğer kamu teşebbüslerine
yaptıracağı hizmetlerin bedellerini peşin ödeyebilir.
b)
(111-01-3-301-900) tertibinde yer alan ödeneği, kalkınmada öncelikli
yörelere ilişkin program ve projeleri desteklemek amacıyla, bütçelerin ilgili
harcama kalemlerine aktarmaya Maliye Bakanı yetkilidir. Aynı amaçlarla diğer
kamu kuruluşlarına yapılacak ödemeler de bu tertipten karşılanır.
Yatırım
harcamaları
MADDE 10. – a)
Yıllık programlara ek yatırım cetvellerinde yer alan projeler dışında
herhangi bir projeye yatırım harcaması yapılamaz. Bu cetvellerde yer alan
projeler ile ödeneği toplu olarak
verilmiş projeler kapsamındaki yıllara sari işlere (finansmanı kısmen veya tamamen dış proje kredileri ile sağlanan
projeler hariç) 2001 yılında başlanabilmesi için, proje veya işin 2001 yılı yatırım ödeneği, toplam keşif
bedelinin (keşif bedeli tespitinin zorunlu olmadığı hallerde revize proje
bedelinin) % 10'undan az olamaz. Bu oranın altında kalan proje ve işler için gerektiğinde projeler
"2001 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair
Karar" hükümlerine uyulmak ve
öncelikle kurumların yatırım ödenekleri içinde kalmak suretiyle revize
edilir.
Silahlı Kuvvetler bütçesinin programlarında (1) ödenek
türü içinde yer alan savunma sektörü, altyapı, inşa, iskan ve tesisleriyle,
NATO altyapı yatırımlarının
gerektirdiği inşa ve tesisler ve bunlara ilişkin kamulaştırmalar ile
stratejik hedef planı içinde yer alan
alım ve hizmetler Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığının vizesine bağlı
olmayıp, yıllık programlara ek yatırım çizelgelerinde yer almaz.
b) Genel ve katma bütçeli kuruluşların yatırım
programında ödenekleri toplu olarak verilmiş yıllık projelerinden
makine-teçhizat, büyük onarım, idame-yenileme ve tamamlama projelerinin detay
programları ile alt harcama kalemleri itibariyle tadat edilen ve edilmeyen
toplulaştırılmış projelerinin alt harcama kalemleriyle ilgili işlemlerde
"2001 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair
Karar" hükümleri uygulanır.
c) Yıllık
Yatırım Programına ek yatırım cetvellerinde yer alan projelerden ilgili Bakanın
onayı ile il özel idarelerince valinin yetki ve sorumluluğunda
gerçekleştirilmesi uygun görülenlerin bedelleri, münhasıran proje ile ilgili
harcamalarda kullanılmak üzere hizmetin ait olduğu il özel idaresine ödenir.
Mahalli hizmet niteliği taşıyan işler, bu fıkrada belirtilen esaslar
çerçevesinde program ve proje safhasında da valilerin yetki ve sorumluluğuna
devredilebilir.
Bu şekilde yürütülecek projelerin, etüt, keşif ve
kontrollük hizmetleri ilgili bakanlık ve genel müdürlüğün il teşkilatlarınca;
ihale veya emanet suretiyle yaptırılması ve bedellerinin ödenmesi il özel idarelerince
valinin onayı ile gerçekleştirilir.
d) Yıllık programa ek yatırım cetvellerinde yıl içinde
yapılması zorunlu değişiklikler için "2001 Yılı Programının Uygulanması,
Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar" da yer alan usullere uyulur.
4046 sayılı
Kanun hükümleri dışındaki özelleştirme gelirleri
MADDE 11. – 406 sayılı
Telgraf ve Telefon Kanununa 3/5/1995 tarihli ve 4107 sayılı Kanunla eklenen Ek 19 uncu madde uyarınca Türk Telekomünikasyon Anonim
Şirketinin hisselerinin satışından elde
edilen gelirler ve lisans ücretleri ile 3096 sayılı Kanun kapsamındaki tabiî
kaynakların ve tesislerin işletme haklarının devirlerinden elde edilen
gelirlerin tamamı genel bütçeye gelir kaydedilir.
Katma bütçeli
idarelere hazine yardımı
MADDE 12. – a) Katma bütçeli idarelerin bütçelerini
denkleştirmek amacıyla Maliye Bakanlığı bütçesinin hazine yardımı
(Yükseköğretim kurumlarının cari hizmet maliyetlerine yapılacak Devlet katkısı
dahil) tertiplerine ödenek ve karşılığı ilgili katma bütçenin (B) cetveline
gelir yazılan miktarlardan, bu amaca göre fazla olduğu tespit edilen kısımlar,
mali yıl sonunda Hazine Müsteşarlığı ile mutabakat kurulmak suretiyle ilgili
idarelere ödenmeyerek Maliye Bakanınca iptal edilir.
Ayrıca, Vakıflar Genel Müdürlüğü dışındaki katma
bütçeli idarelerin mali yıl sonuna göre Maliye Bakanlığınca tespit olunacak
bütçe fazlaları genel bütçeye gelir yazılır.
b) Hazine yardımı alan katma bütçeli idarelerin
bütçelerinde, 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanununun 48 inci maddesinin (C) ve
(D) bentleri ile 59 uncu maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, yılı içinde gerçekleştirilecek
ödenek artışları, Maliye Bakanlığınca hazine yardımı ile ilişkilendirilerek
yapılabilir.
Resmi
taşıtlar
MADDE 13. –
Genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idareler ile bunlara bağlı
döner sermayeli kuruluşların, yıl içinde her ne şekilde olursa olsun
edinecekleri taşıtların cinsi, adedi ve hangi hizmette kullanılacağı
"T" işaretli cetvelde gösterilmiştir. Bu cetvelde gösterilenler
dışında taşıt edinilemez.
237 sayılı Taşıt Kanununa ekli (1) sayılı cetvelde
belirtilenlerin (Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı hariç) emir ve zatlarına
verilenler, (2) sayılı cetvelin 1 ve 2 nci sırasında yer alanlar, güvenlik
önlemli (zırhlı) araçlar ve koruma
altına alınanlarla ilgili yönetmelik hükümlerine göre tahsis olunan araçlar
dışında hibe dahil, her ne suretle olursa olsun yabancı menşeli binek ve
stationwagon cinsi taşıt edinilemez.
Yerli muhteva oranı % 50'nin altında olan taşıtlar
yabancı menşeli sayılır.
Hastane ve
tedavi ücretleri
MADDE 14. – Devlet memurları, diğer kamu görevlileri ve
bunların emekli, dul ve yetimlerinin (bakmakla yükümlü oldukları aile fertleri
dahil) genel ve katma bütçeli daire ve idareler ile döner sermayeli kuruluşlara
ait tedavi kurumlarında yapılan tedavilerine ilişkin ücretler, Sağlık
Bakanlığının görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca tespit edilecek miktar ve
esaslar çerçevesinde ödenir.
Ancak, T.C. Emekli Sandığı Genel Müdürlüğü sağlık kurum
ve kuruluşları ile, Maliye Bakanlığınca tespit edilen birim fiyatlarının
altında bir fiyatla anlaşma yapabilir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 209 uncu, 211
sayılı Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununun 66 ncı maddesi ve 5434
sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanununun Geçici 139 uncu maddelerinde belirtilen
ilaç katılım payları karşılığında
ilgililerin maaş veya
aylıklarından kesinti yaptırmaya ve bu kesintilere ilişkin usul ve esasları
tespit etmeye Maliye Bakanı yetkilidir.
Dernek ve
benzeri kuruluşlara yapılacak yardımlar ile
vakıf ve
derneklerin denetimi
MADDE 15. – a) Genel ve katma bütçeli kuruluşlar
bütçelerindeki "Dernek, Birlik, Kurum, Kuruluş, Sandık, Vakıf ve Benzeri
Teşekküllere Yapılacak Ödemeler" faaliyetinde yer alan ödeneklerden
yapacakları yardımlarda; anılan kurumların bütçeden alacakları yardımlarla
gerçekleştirecekleri hizmet ve faaliyetlerini gösteren plan ve iş programlarını
istemek, bunlar üzerinde gerekli incelemeyi yapmak, plan ile iş programlarının
gerçekleştirme durumlarını izlemekle yükümlüdürler. Yardımlar yukarıdaki
incelemelere bağlı olarak gerektiğinde taksitler halinde yapılabilir.
Harcamaların yukarıdaki esaslar doğrultusunda amacına
uygun olarak yapılıp yapılmadığını incelemeye, yapılacak yardımların
yönlendirilmesine ilişkin yeni ilkeleri tespite Maliye Bakanı yetkilidir.
b) Kamu kurum ve kuruluşlarına üstlendikleri görevleri
yerine getirmede maddi katkı sağlayan (personele yardım sağlayanlar dahil)
vakıf ve dernekler, mevcut mevzuatları çerçevesinde tabi oldukları denetimin
yanı sıra bağlı veya ilgili kurum ve kuruluşlarca da denetlenir.
Maliye Bakanlığı, gerekli gördüğünde bu vakıf ve
dernekleri denetler, mali tablolarını ve bilançolarını inceler.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Bütçe Uygulamasına İlişkin Hükümler
Bölüm düzeni
ve deyimler
MADDE 16. – Gider cetvelinin bölümleri, program bütçe
uygulamasında programlar şeklinde düzenlenir. Programlar altprogramlara,
altprogramlar da hizmetlerin veya harcamaların niteliğine uygun ödenek türlerine
göre faaliyet veya projelere ayrılır. Her faaliyet veya proje gerekli sayıda
harcama kaleminden oluşur.
1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu ile diğer
kanunlarda ve bu Kanunda yer alan;
a) "Fasıl ve bölüm" deyimleri bütçe
sınıflandırmasında, "Program"ı,
b) "Kesim" deyimi "Altprogram"ı,
c) "Madde" deyimi, harcama kalemlerini de
kapsayacak şekilde "Faaliyet" veya "Proje"yi,
d) "Tertip" deyimi, hizmet veya harcamanın
yapılacağı program, altprogram, ödenek türü, faaliyet-proje ve harcama kalemi
bileşimini,
e) "Harcama kalemi" deyimi, (A) işaretli
cetvelde yer alan ödeneklerin 100, 200....900 düzeyindeki ayrımını,
f) "Ayrıntı kodu" deyimi, harcama kaleminde
yer alan ödenekler esas alınarak tahakkuk ettirilecek giderlerin (R) işaretli
cetvelde belirtildiği üzere Devlet Muhasebesi kayıtlarında gösterileceği alt ayrımı
(bu ayrıma Kesinhesap Kanunu tasarılarında da yer verilir.)
g) Borç ödemeleri yönünden "ilgili hizmet
tertibi" deyimi, (Personel giderlerine ait harcama kalemlerindeki ödenek
bakiyeleri yalnızca personel giderleri borçlarına karşılık gösterilmek
şartıyla) hizmet veya harcamanın ait olduğu programı,
İfade eder.
Bağlı
cetveller
MADDE 17. – Bu Kanuna ekli cetveller aşağıda
gösterilmiştir:
a) Bu Kanunun 1 inci maddesi ile verilen ödeneğin
dağılımı "A" işaretli,
b) Özel hükümlerine göre 2001 Mali Yılında tahsiline
devam olunacak Devlet gelirleri "B" işaretli,
c) Devlet gelirlerinin dayandığı temel hükümler
"C" işaretli,
d) Kanunlar ve kararnamelerle bağlanmış vatani hizmet
aylıkları "Ç" işaretli,
e) Bütçe kapsamına alınan fonlar "F"
işaretli,
f) Gelecek yıllara geçici yüklenmelere girişmeye yetki
veren kanunlar "G" işaretli,
g) 6245 sayılı
Harcırah Kanunu hükümleri uyarınca verilecek gündelik ve tazminat miktarları
"H" işaretli,
h) Çeşitli kanunlara göre bütçe kanunlarında
gösterilmesi gereken parasal sınırlar "İ" işaretli,
i) Ek ders, konferans ve fazla çalışma ücretleri ile
diğer ücret ödemelerinin miktarı "K" işaretli,
j) Kurumların mevcut lojman, sosyal tesis, telefon,
faks ve kadro sayıları "L" işaretli,
k) 2698 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Okul Pansiyonları
Kanununun 3 üncü maddesi gereğince
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından idare edilecek okul pansiyonları ile Sağlık
Bakanlığına bağlı sağlık okulları öğrencilerinden alınacak pansiyon ücretleri
"M" işaretli,
l)3634 sayılı Milli
Müdafaa Mükellefiyeti Kanunu uyarınca; milli müdafaa mükellefiyeti
yoluyla alınacak;
1. Hayvanların alım değerleri "O" işaretli,
2. Motorlu taşıtların ortalama alım değerleri
ile günlük kira bedelleri "P" işaretli,
m) Harcamalara ilişkin formül "R" işaretli,
n) Kurumların sahip oldukları taşıtlar ve 2001 yılında
Taşıt Kanunu uyarınca satın alacakları taşıtların cinsi, adedi, hangi
hizmetlerde kullanılacağı ve azami satın alma bedelleri "T" işaretli,
Cetvellerde gösterilmiştir.
Yeni tertip,
harcama ve gelir kalemleri açılması
MADDE 18. – Maliye Bakanı;
a) İlgili mevzuatına göre, yılı içinde 2001 Yılı
Yatırım Programına alınan projeler için (2) ödenek türü altında, hizmetin
gerektirdiği hallerde de (3) ödenek türü altında yeni tertipler veya (A)
işaretli cetvelin bütünü içinde yeni faaliyet ve harcama kalemleri,
gerektiğinde (B) işaretli cetvelde yeni bölüm, kesim ve maddeler açmaya,
b) 25/6/1992
tarihli ve 3824 sayılı Kanunla kaldırılan vergi ve resimler nedeniyle Toplu Konut Fonu adına gümrüklerce
ithal sırasında tahsil edilecek miktarlardan gelir kaydedilecek oranı tespite
ve bu tutarı tahsilatı yapan gümrük saymanlarına (B) cetvelinde açılan tertibe gelir kaydettirmeye ve Toplu
Konut Fonuna aktarılacak tutarlar ile gelir kaydedilecek tutarlara ilişkin
uygulama ile ilgili usul ve esasları
belirlemeye,
Yetkilidir.
Aktarma
MADDE 19. – Maliye Bakanı;
a) Münhasıran "100-Personel giderleri"
harcama kalemindeki ödeneklerle ilgili olarak, aynı kuruluş bütçesi içinde
programlar arası aktarma yapmaya,
b) Kuruluş bütçelerinin "100-Personel
giderleri" harcama kalemindeki
ödenekler ile Maliye Bakanlığı bütçesinin (930-08-3-351-900)
tertibindeki ödeneklerden gerekli görülen tutarları Maliye Bakanlığı bütçesinde
yer alan yedek ödenek tertibine aktarmaya,
c) Hizmeti yaptıracak olan kuruluşun isteği üzerine
bütçesinden, mali yıl içinde hizmeti yürütecek olan daire veya idarenin
bütçesine, gerektiğinde hazine yardımı ile ilişkilendirilmek suretiyle ödenek
aktarmaya ve bu konuda gerekli işlemleri yapmaya,
d) Milli Savunma Bakanlığı ile Jandarma Genel
Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı arasında cari yıl içinde yapılan
hizmetlerin bedellerini karşılamak amacı ile varılacak mutabakat üzerine,
ilgili bütçelerin program, altprogram, faaliyet ve projeleri arasında
karşılıklı aktarma yapmaya,
e) "2001 Yılı Programının Uygulanması,
Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar"a uygun olarak yıllık programda
yapılacak değişiklikler gereği, değişiklik konusu projelere ait ödenekleri
ilgili kuruluşların bütçeleri arasında aktarmaya,
f) Yukarıda (d) bendinde belirtilen bütçelerde yer alan
Silahlı Kuvvetlerin tek merkezden yönetilmesi gereken ikmal ve tedarik
hizmetleri ile bir programa ait bir hizmetin diğer bir program tarafından
yürütülmesi halinde ödeneği, ilgili program, altprogram, faaliyet veya projeler
arasında karşılıklı olarak aktarmaya,
g) Mevcut üniversitelerden yeni açılacak üniversitelere
intikal eden enstitü, fakülte ve yüksekokulların bütçelerinde yer alan
ödenekleri, bu enstitü, fakülte ve yüksekokulların bağlandığı üniversite bütçelerine
aktarmaya,
h) Kamu kurum ve kuruluşlarının yeniden teşkilatlanması
sonucu, bütçe kanunlarının uygulanması ve kesin hesapların hazırlanması ile
ilgili olarak gerekli görülen her türlü bütçe işlemlerini ve düzenlemeleri
yapmaya,
Yetkilidir.
Mali yıl içinde diğer bir daireye veya idareye
aktarılan ödeneklerle ilgili hizmetin yürütülmesinden bütçesine aktarma yapılan
daire veya idare görevlidir.
Genel ve katma bütçeli kuruluşların kamulaştırma ve
bina satın alımları ile ilgili tertiplerine aktarma yapılamaz. Ancak; liman,
hava meydanı, demiryolu, tünel ve köprü projeleri nedeniyle yapılacak kamulaştırmalar
ile üniversitelerin eğitim-öğretim projeleri için kuruluş bütçesinde tefrik
edilmiş olan toplam kamulaştırma ödeneklerinin % 50'sine, diğer kamulaştırma ve
satın almalar için de % 25'ine kadar olan ödenek eksiklikleri Maliye Bakanlığı
bütçesinin yedek ödenek tertibinden karşılanabilir.
İdarelerin kamulaştırma ve bina satın almak amacıyla
bütçelerinde yer alan ödenekler kamu iktisadi teşebbüslerinden gayrimenkul
satın alınmasında kullanılamaz. Ancak bu hüküm doğrudan eğitim ve öğretime
tahsis edilmesi şartıyla Milli Eğitim
Bakanlığı ve üniversiteler bakımından uygulanmaz.
Posta
giderleri
MADDE 20. – Yargı organlarınca yargılamanın seyri ve
sonuçları ile ilgili olarak gerek görülen posta giderleri ve vergi dairelerinin
vergi tebliğlerine ilişkin posta giderleri için bütçede öngörülen ödenekler
yetmediği takdirde, bu giderlerle ilgili ilave olarak harcanmasına gerek
görülecek tutarı ödetmeye Maliye Bakanı yetkilidir. Bu suretle ortaya çıkacak
ödenek farkı gider kesin hesabında ayrıca gösterilir.
Geçen yıllar
borçları
MADDE 21. – Mali yılın sonuna kadar ödenemediği gibi
emanet hesabına da alınamayan ve 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanununun 93
üncü maddesine göre zamanaşımına uğramamış bulunan geçen yıllar borçlarına ait
ödemeler aşağıdaki ilkelere göre yapılır.
a) Yılları bütçelerinin (1) ödenek türü itibariyle,
"100-Personel giderleri"ne ait harcama kalemlerinden doğan borçlar,
"Personel Giderleri Geçen Yıllar Borçları" faaliyetinden ödenir.
b) (a) bendinde
yazılı olanlar dışındaki harcama kalemlerinden doğan borçlar, borcun
doğduğu tertibin ödenek türü dikkate alınarak;
1. Diğer cari giderlerden doğan borçlar, "Diğer
Cari Giderler Geçen Yıllar Borçları",
2. Yatırım hizmetlerinden doğan borçlar, "Yatırım
Giderleri Geçen Yıllar Borçları",
3. Transfer tertipleri ile ilgili olarak doğan borçlar,
"Transfer Giderleri Geçen Yıllar Borçları",
Faaliyetlerinden ödenir.
Bu faaliyetlerdeki ödeneklerin yetmemesi halinde
(100-Personel giderleri dışında kalan) aynı veya diğer hizmet tertiplerindeki
ödeneklerden bu faaliyetlere aktarma yapmaya Maliye Bakanı yetkilidir.
Eğitime katkı
paylarının ödenek kaydı
MADDE 22 – a) 16/8/1997 tarihli ve 4306 sayılı Kanunun
Geçici 1 inci maddesi gereğince elde edilen gelirlerden Hazine hesaplarına
intikal edip ödenek kaydedilmeyen tutarları bir yandan Bütçe Kanununun (B) işaretli
cetveline gelir, diğer yandan ilköğretim hizmetlerinde kullanılmak üzere Milli
Eğitim Bakanlığı bütçesinde mevcut veya yeniden açılacak tertiplere ödenek
kaydetmeye,
b) 2000 yılında bu amaçla kaydedilen ödeneklerin yılı
içinde harcanmayan tutarlarını 2001 yılı bütçesine devren gelir ve ödenek
kaydetmeye,
Maliye Bakanı yetkilidir.
Savunma
Sanayii Destekleme Fonu
MADDE 23. – a) Türk Silahlı Kuvvetlerine stratejik
hedef planı uyarınca temini gerekli modern silah, araç ve gereçler ile
gerçekleştirilecek savunma ve NATO altyapı yatırımları için mali yıl içinde
yapılacak harcamalar, 7/11/1985 tarihli ve 3238 sayılı Kanunla kurulan Savunma
Sanayii Destekleme Fonunun kaynakları, bu amaçla bütçeye konulan ödenekler ve
diğer ayni ve nakdi imkanlar birlikte değerlendirilmek suretiyle Savunma
Sanayii İcra Komitesince tespit edilecek esaslar dairesinde karşılanır.
b) Milli Savunma ve İçişleri bakanlığına (Jandarma
Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı) bütçe ile tahsis edilen mevcut
ödeneklerden yukarıdaki fıkra gereğince tespit edilecek miktarları Savunma
Sanayii Destekleme Fonuna ödemeye Milli Savunma ve İçişleri Bakanları
yetkilidir.
c) Savunma Sanayii Destekleme Fonundan Hazineye
yatırılacak paraları bir yandan bütçeye gelir, diğer yandan Milli Savunma
Bakanlığı bütçesinin ilgili tertiplerine ödenek kaydetmeye ve geçen yıllar
ödenek bakiyelerini devretmeye Maliye Bakanı yetkilidir.
Transferi
mümkün olmayan konsolosluk gelirleri
MADDE 24. – Konvertibl olmayan konsolosluk
gelirlerinden transferi mümkün olmayan ve 2000 yılı sonu itibariyle
kullanılmayan miktarları, Dışişleri Bakanlığı bütçesinde açılacak özel bir
tertibe, bu Bakanlığın gerekli gördüğü mal ve hizmet alımlarında kullanılmak
üzere, yılı bütçesine ödenek ve gerektiğinde gelir kaydetmeye ve yılı içinde
kullanılmayan miktarı gelecek yıla devren ödenek kaydetmeye, yapılacak harcamaların
esas ve usullerini Dışişleri Bakanı ile müştereken tespit etmeye Maliye
Bakanı yetkilidir.
Yabancı
ülkelere yapılacak hizmet karşılıkları
MADDE 25. – Maliye Bakanı;
a) Milli Savunma Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı
ve Sahil Güvenlik Komutanlığınca yabancı ülkelere ve uluslararası kuruluşlara
kiraya verilen veya bir hizmetin yerine getirilmesinde kullanılan kara, deniz
ve hava taşıtlarından alınan kira veya ücret tutarlarını,
b) Türk Silahlı Kuvvetlerinin öğrenim ve eğitim
müesseselerinde okutulan ve eğitim gören yabancı uyruklu subay, astsubay veya
erlere yapılan masraflar karşılığında ilgili devletlerce ödenen miktarları,
c) NATO makamlarınca yapılan anlaşma gereğince yedek
havaalanlarının bakım ve onarımları için verilecek paraları,
Aynı amaçla kullanılmak üzere bir yandan bütçeye gelir,
diğer yandan yukarıda yazılı kuruluş bütçelerinde açılacak özel tertiplere
ödenek kaydetmeye ve bu suretle ödenek kaydedilen miktarlardan yılı içinde
harcanmayan kısımları ertesi yıla devretmeye,
Yetkilidir.
Bağış, hibe
ve yardımlar
MADDE 26. – a) Yurt içi ve yurt dışı kaynaklardan hibe
olarak mali yıl içinde elde edilecek imkanların Türk Lirası karşılıklarını Hazine Müsteşarlığının teklifi üzerine
gereğine göre bütçeye gelir veya gelir-ödenek-gider kaydetmeye,
b) Dış kaynaklardan veya uluslararası antlaşmalarla
bağış ve kredi yolu ile gelecek her çeşit malzemenin navlun ve dışalımla ilgili
vergi ve resimlerinin ödenmesi amacı ile bunların karşılığını, ilgili bütçelerinde
mevcut veya yeniden açılacak harcama kalemlerine ödenek kaydetmeye ve
gereken işlemleri yapmaya,
c) 2001 Mali Yılı içinde Milli Savunma Bakanlığı,
Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı ihtiyaçları için
yabancı devletlerden askeri yardım yolu ile veya diğer yollardan fiilen
sağlanacak malzeme ve eşya bedellerini, bağlı (B) cetvelinde bu adlarda
açılacak tertiplere gelir ve karşılıklarını
da bu bütçelerde açılacak özel tertiplere ödenek ve gider kaydetmeye,
Maliye Bakanı yetkilidir.
Özel ödenek
ve gelirlerin iptali
MADDE 27. – Bağışlara ilişkin özel ödenek ve özel
gelirlerle diğer özel ödenek ve özel gelirlerden;
a) Tahsis amacı gerçekleştirilmiş ödenek artıkları ile
tahsis amacının gerçekleştirilmesi bakımından yetersiz olanları,
b) (a) bendinde yazılı olanlar dışında kalıp da (
1.000.000.000.) lirayı aşmayan ve iki yıl devrettiği halde harcanmayanları,
İptal ederek gelir kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir.
Kurumların
hasılatından pay
MADDE 28.–
Aylık gayri safi hasılat tahakkukunu (Katma Değer Vergisi ve Ek Vergi
hariç) kapsamak kaydıyla,
Türk Telekomünikasyon A.Ş.'nin mal ve hizmet satışları
gayri safi hasılatının (ilk hisse
satışı gerçekleşinceye kadar) % 15'i,
Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğünün mal
ve hizmet satışları gayri safi hasılatının % 10'u,
Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğünün (DMO) mal ve
hizmet satışları ürün nevileri itibariyle gayri safi hasılatının % 10'una
kadarı,
En geç takip eden ayın 20'sine kadar Maliye Bakanlığı
Merkez Saymanlığına ödenir. Ödenen bu tutarlar bütçeye gelir yazılır.
Fonların
ödenek ve gelirleri
MADDE 29. – a) Çeşitli mevzuatla kurulmuş fonların her
türlü gelirleri Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdinde Hazine Müsteşarlığı
adına açılan müşterek fon hesabına yatırılır. Bu hesaba yatırılan gelirlerden
ilgili mevzuatında öngörülen fonlar arası pay ve kesintiler Türkiye Cumhuriyet
Merkez Bankası tarafından yapılır.
Bütçe kapsamına alınan fonlar bu Kanuna ekli (F)
işaretli cetvelde gösterilmiştir. Bunların gelirleri, yapılan kesintilerden
sonra kalan tutarlar üzerinden genel bütçenin (B) işaretli cetveline gelir
yazılır. Bu fonlar hizmetlerini bütçenin (A) cetveline konulan ödeneklerle
yerine getirirler.
Kapsam dışında bırakılan fonların gelirlerinden Maliye
Bakanı ile Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın müşterek teklifi ve
Başbakanın onayı ile belirlenecek oran ve miktarlarda kesinti yapılarak genel
bütçeye gelir kaydedilebilir.
Fonlar, hizmet ve harcamalarını kendi mevzuatlarında
yer alan esas ve usullere göre yaparlar.
b) 1. Maliye Bakanı ile Hazine Müsteşarlığının bağlı
olduğu Bakanın müşterek teklifi ve Başbakanın onayı üzerine, kuruluş
bütçelerindeki fon ödeneklerini diğer kuruluş bütçelerinin fonlara ilişkin tertiplerine,
2. İlgili Bakanın teklifi üzerine, fonlar tarafından
yürütülmek amacıyla kuruluş bütçesinin diğer tertiplerinde yer alan ödenekleri,
"77 Fonlara Ait Hizmetler" alt programına,
Aktarmaya
Maliye Bakanı yetkilidir.
c) 1. Fonların borçlanma yoluyla elde ettikleri
kaynakları gerektiğinde bir yandan bütçenin (B) işaretli cetveline gelir,
karşılığında (A) işaretli cetveline ödenek kaydetmeye,
2. Fonlar tarafından hizmetin başka bir kuruluşa
gördürülmesi halinde hizmetin karşılığı olan miktarı doğrudan hizmeti yapacak
olan kuruluş bütçesine gelir ve ödenek kaydetmeye,
Maliye Bakanı yetkilidir.
d) 1. Maliye Bakanı ile Hazine Müsteşarlığının bağlı
olduğu Bakanın müşterek teklifi ve Başbakanın onayı ile fonların gider
hesapları üzerinden aktarma yapılabilir.
Aktarılan tutar, kendisine
aktarma yapılan fonun gelir hesabı üzerinden müşterek fon hesabına, buradan da
tamamı gider hesabına aktarılır.
2. Bütçe kapsamı dışındaki fonlardan kendi
mevzuatlarına göre yapılan kesinti ile fonlar arası aktarmalardan sonra kalan
tutar, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası tarafından ilgili fonun gider hesabına
aktarılır.
e) Kanun veya kanun hükmünde kararname dışında diğer
mevzuatla kurulmuş bulunan fonlar, Maliye Bakanı, Devlet Planlama Teşkilatı
Müsteşarlığı ve Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu bakanların müşterek teklifi
üzerine Başbakan onayıyla tasfiye edilebilir.
Kanun veya kanun hükmünde kararname ile kurulmuş
fonlardan tasfiye edilmesi gerekenleri belirlemeye, bunlardan tasfiyesine karar
verilenlerle ilgili kanun tasarılarını hazırlamaya, Maliye Bakanı, Devlet
Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı ve Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu bakanlar
yetkilidir.
Bu konuda yeni bir düzenleme yapılıncaya kadar tasfiye
edilen fonların her türlü gelirleri bütçe geliri addedilir ve tahsil edilmeye
devam olunur.
Tasfiye edilmesine karar verilen fonlardaki mevcut
personel istekleri halinde, ihtiyaç bulunan diğer kamu kurum ve
kuruluşlarındaki durumlarına uygun boş memur kadrolarına naklen atanırlar.
Bunlar hakkında 3/4/1998 tarihli ve 4359 sayılı Kanunun Geçici 7 nci maddesinin
2, 3, 4, 6 ve 7 nci fıkrası hükümleri uygulanır.
Tasfiye edilen fonlarca yürütülen hizmetlerden devamına
ihtiyaç duyulanlar bütçeye konulacak ödeneklerle yürütülür.
Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin her türlü
düzenlemeleri yapmaya, ilgili kurum bütçelerinde yeni tertipler açmaya, bu
tertiplerden yapılacak ödemelerin kapsamını belirlemeye Maliye Bakanı
yetkilidir.
İKİNCİ KISIM
Hazine ve
Kamu Kuruluşlarına İlişkin Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Devlet Borçları
Devlet
borçlarının yönetimi
MADDE 30. – a) Devlet borçlarının yönetimi 9/12/1994
tarihli ve 4059 sayılı Kanunun 2 nci maddesi uyarınca Hazine Müsteşarlığınca
yürütülür.
b) Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan, mali yıl
içinde ödenecek iç (Devlet Tahvili, Hazine Bonosu) ve dış borç anaparaları ile
iç ve dış borçlanma tutarlarını bütçe dışında özel hesaplarda izletmeye, mali
yıl zarfında iç ve dış borç anapara geri ödemelerini bütçe ile
ilişkilendirmeksizin yapmaya yetkilidir.
Bu hüküm, kaldırılan Dış Krediler Kur Farkı Fonu
uygulamasından doğan tutarlar ile garantili borçlardan doğan geri
ödemelerin ve Yap-İşlet-Devret modeli
çerçevesinde üstlenilen garantilerden doğan yükümlülüklerin tamamı için de
uygulanır.
c) Devlet iç ve dış borç faizleri ve genel
giderleri bu amaçla bütçeye konulacak
ödeneklerle karşılanır.
d) Katma bütçeli idarelerin dış borçları Hazine
Müsteşarlığınca bu madde esaslarına göre ödenir.
e) Devlet borçlarının uygulama sonuçları Hazine
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlıkça hazırlanarak ilgili yıl kesinhesap
cetveli ile birlikte Hazine Genel Hesabına dahil edilmek üzere Maliye Bakanlığına
gönderilir.
f) Devlet borçlarının yönetimi ve muhasebesi ile ilgili
esas ve usuller Maliye Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığı tarafından birlikte
düzenlenir.
İç borçlanma
MADDE 31. – a) Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu
Bakan mali yıl içinde bu Kanunun "denge" başlıklı maddesinde
belirtilen tutar kadar "net iç borç kullanımına" (yıl içinde yapılan
borçlanmalardan anapara ödemelerinin düşülmesiyle elde edilecek tutar)
yetkilidir. Bu limit en fazla % 15 oranında artırılabilir. Dış borçlanmada
anapara ödemesini aşan kısım iç borçlanma limitinden düşülür, altında kalan
kısım ise limite eklenir. Daha önce ihraç edilmiş olup vadesinde nakden
ödenenler hariç çeşitli kanunlara dayanılarak ihraç olunan Özel Tertip Devlet İç Borçlanma Senetleri bu
limitin hesaplanmasında dikkate alınmaz.
b) Verilen yetki sınırları içinde ihraç edilecek Devlet
İç Borçlanma Senetleri bir yıl (364 gün) ve daha uzun vadeli Devlet Tahvilleri
ve Özel Tertip Devlet Tahvilleri ile vadeleri bir yıldan kısa olan (364 güne kadar)
Hazine Bonolarıdır.
c) Çıkarılacak Devlet İç Borçlanma Senetlerinin
çeşitlerine, satış yöntemlerine, faiz koşullarına, vadelerine, basım ve
ödemelerine ilişkin her türlü esasları ve bunlara müteallik diğer şartları
belirlemeye Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yetkilidir.
d) Çıkarılacak Devlet İç Borçlanma Senetlerinin basım
giderleri, satışa katılacak finansal kuruluşlara ödenecek komisyon ve banka
muameleleri vergileri ile satışa katılan finansal kuruluşların satış işlemleri
dolayısıyla yapacakları her türlü gider, vergi, resim ve harçların Hazinece
finansal kuruluşlara geri ödenmesinde ve senetlerin basımında uygulanacak şekil
ve esaslar Hazine Müsteşarlığı ile Türkiye
Cumhuriyet Merkez Bankası arasında 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu ile
2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri uygulanmaksızın akdedilecek mali
servis anlaşması ile tespit edilir.
Cari yıl içinde çıkarılacak veya daha önceki yıllarda çıkarılmış
Devlet İç Borçlanma Senetleri işlemiş faizleri ödenmek suretiyle veya piyasa
koşullarından geri alınabilir veya başka senetlerle değiştirilebilir.
Çıkarılacak Devlet İç Borçlanma Senetlerinin faiz ve
anapara ödemeleri ile yukarıda sözü geçen mali servis anlaşmasında yer alacak
ödemeler ve bunların dışında kalan diğer Devlet İç Borçları ile ilgili gider ve
işlemler her türlü vergi (Gelir ve Kurumlar Vergisi hariç), resim ve harçtan
müstesnadır.
Bu fıkralardaki hükümler daha önceki yıllarda ihraç
olunan Devlet İç Borçlanma Senetleri ile ilgili işlemlerde de geçerlidir.
e) Devlet İç Borçlanma Senetlerinin döviz cinsinden
veya dövize endeksli olarak ihracı halinde, anaparadaki kur artışları her faiz
ödeme tarihi ve yıl sonları itibariyle yeniden hesaplanıp, anapara değerine
ilave edilerek iç borç kaydı yapılır.
f) Konsolide bütçenin finansmanı amacıyla nakit
karşılığı ihraç edilecek Devlet İç Borçlanma Senetleri hariç, tüm Devlet İç
Borçlanma Senetleri geçmiş valörlü
olarak ihraç edilemez. Daha önce ihraç edilmiş Özel Tertip Devlet İç
Borçlanma Senetlerinin faiz oranları değiştirilemez ve faiz ödemeleri yerine
yeni senet ihraç edilemez.
1211 ve 4568
sayılı Kanun hükümlerinin uygulanması
MADDE 32. – a) 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankası Kanununun 61 inci maddesi gereğince yeniden değerleme farkından doğan
borçlar karşılığında geçmiş yıllarda verilen Devlet iç borçlanma senetleri ile bunların
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca açık piyasa işlemlerinde kullanılması
sonucu senetlerin orijinal faizleri ile piyasa faizleri arasında oluşan menkul
kıymet zararları karşılığında bankaya verilmiş olan Devlet iç borçlanma
senetlerinin 2001 yılında yapılacak faiz ödemelerinin gerektirdiği tutarda Özel
Tertip Devlet İç Borçlanma Senedi vermeye,
b) 21/4/1994 tarihli ve 3985 sayılı Türkiye Cumhuriyet
Merkez Bankası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun Geçici 9 uncu
maddesi uyarınca Kısa Vadeli Avans Hesabında biriken tutarların tasfiyesi amacıyla
ihraç edilmiş olan Devlet İç Borçlanma Tahvillerinin 2001 yılında yapılacak faiz ödemelerinin
gerektirdiği tutarda Özel Tertip Devlet İç Borçlanma Senedi vermeye,
c) Yukarıda sözü edilen faiz ödemelerini "Bütçeden
Mahsup Edilecek Ödemeler Hesabı'ndan yaptırmaya, hesabın yılı içinde mahsup
edilemeyen artıklarını ertesi yıla devretmeye veya bütçe ile ilişkilendirmeksizin
özel hesaplarda izlemeye,
d) 4568 sayılı Bazı Fonların Tasfiyesine İlişkin Kanun
hükümleri çerçevesinde Hazinece devralınan Kamu Ortaklığı Fonu'nun borçları
karşılığında gerektiğinde Özel Tertip Devlet İç Borçlanma Senedi ihraç etmeye;
bu senetlerin vade, faiz ve çeşitlerine ilişkin her türlü esaslar ve bunlara
müteallik diğer şartları belirlemeye,
Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan,
e) 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası
Kanununun 61 inci maddesi gereğince yeniden değerleme farklarından doğan ve
doğacak borçların 2001 yılında
yapılacak ödemeleri için Özel Tertip Devlet İç Borçlanma Senedi ihraç
etmeye ve bu tahvillerin vade, faiz ve sair şartlarını belirlemeye Hazine
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın teklifi ile Başbakan,
Yetkilidir.
Dış borçlanma
MADDE 33. – a) Yabancı ülke, banka ve kurumlarla veya
uluslararası kuruluşlarla yapılmış ve yapılacak anlaşmalara göre genel ve katma bütçeli kuruluşlara dış proje
kredisi olarak kullandırılan
imkanların;
1.Türk Lirası karşılıkları, dış borç kayıtları
yapılarak Hazine Müsteşarlığınca Maliye Bakanlığına bildirilir.
2.Döviz üzerinden yurt içinde ve yurt dışında mal,
hizmet ve eğitim bedeli olarak yapılan dış proje kredisi kullanımları, ilgili
kuruluşlar tarafından dış borç kaydı yapılmak üzere kullanımı takip eden 30 gün
içerisinde Hazine Müsteşarlığına
gönderilir. Dış borç kaydı yapılan tutarlar Hazine Müsteşarlığınca
Maliye Bakanlığına bildirilir.
3. Malzeme ve hizmet bedelleri, taahhüt evrakı ve
sözleşme tasarıları ise ilgili
kuruluşlar tarafından ayrıca
Maliye Bakanlığına bildirilir.
4. Sözkonusu miktarları, gerektiğinde ilgili
kuruluşlara ait bütçelerde açılacak özel tertiplere;
Ödenek kaydederek,
Mevcut ödeneklerden aktarma yaparak,
Bütçeleştirmeye, bunlardan yılı içinde harcanmayan
miktarları ertesi yıl bütçesine devren ödenek kaydetmeye, devren ödenek
kaydedilen miktarlardan projenin tamamlanması nedeniyle kullanılma imkanı kalmayan
tutarları iptal etmeye Maliye Bakanı yetkilidir.
Daha önceki yıllarda benzer şekilde sağlanan imkanların
Türk Lirası karşılıkları ile malzeme ve hizmet bedelleri için de yukarıdaki
esaslara göre işlem yapılır.
5. Yukarıda belirtilen hükümlerin uygulanmasına ilişkin
esas ve usuller Hazine Müsteşarlığı ve Maliye Bakanlığı tarafından müştereken
tespit edilir.
b) Dış borçlanma imkanları ile satın alınacak malzeme
ve hizmetlere ait taahhüt evrakı veya sözleşme tasarıları, Maliye Bakanlığınca
1050 sayılı Kanunun 64 üncü maddesi uyarınca
vize edilmeden satın alma işlemi gerçekleştirilemez ve ilgili
miktarların dış borç kayıtları yapılamaz.
Ancak, Maliye Bakanlığı gerektiğinde dış borçlanma ile
ilgili bütçeleştirme işlemleri yapılmadan önce (ilgili miktarların ödenek,
gider ve dış borç kayıtları daha sonra yapılmak üzere) taahhüt evrakı ve sözleşme
tasarısını vize etmeye yetkilidir.
c) Devlet dış borçlarıyla ilgili kredi anlaşmalarının
yürürlüğe girmesini sağlayacak kanuni düzenlemelerin tamamlanmasına kadar kredi
anlaşmaları gereği peşin ödenmesi gereken komisyon, ücret, garanti ücreti ve
benzeri giderler ile gerektiğinde faiz ödemelerini de "Bütçeden Mahsup
Edilecek Ödemeler Hesabı"ndan yaptırmaya, hesabın yılı içinde mahsup
edilemeyen artıklarını ertesi mali yıla devretmeye Hazine Müsteşarlığı'nın
bağlı olduğu Bakan yetkilidir.
d) Konsolide Devlet dış borçları ile ilgili kredi anlaşmalarında öngörülen bütün ödeme
ve işlemler (dış proje kredileri çerçevesinde yapılacak ödemeler dahil) 2001
yılında her türlü vergi, resim ve harçtan müstesnadır.
e) Finansmanı Avrupa Birliği, yabancı devlet veya
uluslararası kuruluşlarla yapılan anlaşmalara göre sağlanarak
gerçekleştirilecek olan işler, anlaşma hükümlerinde özel ihale ve satınalma
usullerinin öngörülmesi halinde, özel kanun, kararname veya anlaşma hükümlerine
göre yürütülür.
f) Yabancı ülke, banka ve kurumlarla veya uluslararası
kuruluşlarla yapılmış veya yapılacak anlaşmalar ile Hazine Müsteşarlığı
tarafından sağlanarak devir ve ikraz anlaşmaları yoluyla genel ve katma bütçeli
kuruluşlar dışındaki kamu kurum ve kuruluşlarına dış proje kredisi olarak
kullandırılan imkanlar, ilgili kuruluşlar tarafından dış borç kaydı yapılmak
üzere kullanımı takip eden otuz gün içinde Hazine Müsteşarlığına gönderilir.
g) 1/1/1999 tarihinden başlamak üzere Avrupa Birliği'ne
üye ve Ekonomik Parasal Birliğe katılacak devletlerin Euro'ya geçmesine bağlı
olarak kamu sektörü dış borç ve borç yönetimi anlaşmalarına ilişkin düzenlemeleri
yapmaya Hazine Müsteşarlığı'nın bağlı olduğu Bakan yetkilidir.
Dış borçların
ikraz, devir ve garanti edilmesi
Madde 34. – a) Yabancı ülkeler, uluslararası kuruluşlar,
yabancı bankalar ve yabancı ülkelerde yerleşik diğer finans kurumlarından her
türlü amaçla ve uluslararası sermaye piyasasında kullanılan finansman araçları
ile yapılacak borçlanmalarla ilgili temas ve müzakereleri yürütmeye ve bu
borçlanmalarla ilgili işlemleri sonuçlandırmaya,
b) Yukarıdaki (a) fıkrasına göre sağlanan finansman
imkanlarını, ekonominin çeşitli sektörlerinde gelişmeyi sağlamak amacıyla ve
anlaşmalar hükümleri uyarınca kamu ve özel sektör kurumlarına ikraz, devir veya
kullandırmaya ve bu kredilerden yapılması gereken geri ödemeleri aynı
kuruluşlar için hesaben ikraz veya krediye dönüştürmeye,
c) Yukarıda belirtilen imkanların doğrudan Türkiye
Cumhuriyet Merkez Bankası veya Türkiye'de yerleşik kurumlar ile Türk Bankaları
tarafından sağlanması halinde, bu kredileri kısmen veya tamamen devralmaya, devralınan
bu kredileri kısmen veya tamamen kamu kurumlarına ikraz, devir veya
kullandırmaya ve bu kredilerden yapılması gereken geri ödemeleri aynı
kuruluşlar için hesaben ikraz veya krediye dönüştürmeye, Türkiye'de yerleşik
bankaların döviz varlıkları üzerinden borçlanmaya,
d) 1. Yabancı ülkelerin kredi kuruluşları, uluslararası
kurumlar veya yabancı ülkelerde yerleşik banka ve kurumlar ile bu finansman
işlemlerine katılan Türk Bankaları tarafından kamu kurumlarına (özel hukuk
hükümlerine tabi olmakla beraber sermayelerinin % 50'sinden fazlası kamuya ait
olanlar dahil), yatırım ve kalkınma bankalarına verilecek kredileri
anlaşmalarındaki şartlarıyla garanti etmeye,
2. Dünya Bankası ve diğer uluslararası kuruluşların
ihdas ettikleri garanti programları çerçevesinde,
aa) Kamu kuruluşları (özel hukuk hükümlerine tabi
olmakla beraber sermayelerinin % 50'sinden fazlası kamuya ait olanlar) ile
yatırım ve kalkınma bankalarının borçlu sıfatıyla uluslararası piyasalardan temin
edecekleri finansman imkanları için,
bb) Yap-İşlet-Devret ve Yap-İşlet modeli çerçevesinde
gerçekleştirilecek projelerle ilgili,
mevzuatta öngörülen Hazine garantileri ile sınırlı olmak ve şartları
Hazine Müsteşarlığınca müzakere edilmek üzere,
Yukarıda anılan uluslararası kuruluşlar tarafından
verilen garantiye karşı garanti vermeye,
3. Hazine garantörlüğünde sağlanacak dış borçlar için;
garanti verilen veya verilecek kuruluşlar nezdinde her türlü inceleme ve
denetlemeyi yaptırmaya, garanti ücreti oranını, garanti verilme aşamasında garanti
verilecek kuruluşlara karşı garantörlük koşulları ile bu borçlardan Hazine
adına doğabilecek yükümlülüklerin geri ödeme koşullarını belirlemeye,
e) Ulusal banka ve kamu kuruluşlarınca yabancı ülkelere
açılacak kredilerin geri ödenmesini garanti etmeye, yabancı ülkelerde doğrudan
teminat mektubu vermeye yetkili ulusal bankalar lehine garanti vermeye,
f) Türkiye Cumhuriyeti adına Hazine Müsteşarlığı
tarafından yabancı ülkeler resmi kuruluşları veya uluslararası kuruluşlardan
sağlanan kredilerin teknik yardım ve eğitim amaçları kapsamındaki bölümlerini
anlaşma hükümlerine istinaden gerektiğinde özel ve özerk bütçeli kamu
kuruluşları ile kamu kuruluşu sayılan kurumlara karşılıksız olarak
kullandırmaya,
g) Avrupa
Konseyi Sosyal Kalkınma Bankası tarafından BosnaHersek'de finanse edilecek
projeler için bu Bankaya üye diğer ülkelerle birlikte sağlanacak ortak bir
garanti çerçevesinde garanti verilmesine,
h) Avrupa Birliği, yabancı ülkeler ve bu ülkelerin
banka ve kredi kuruluşları ve uluslararası mali kuruluşlardan ülkemizde
faaliyet gösteren Risk Sermayesi Yatırım Ortaklıklarına risk sermayesi şeklinde
köprü krediler, koşullu krediler sağlamaya veya yukarıda belirtilen yabancı
ülke ve kuruluşların adı geçen Yatırım Ortaklıklarına doğrudan veya aracı mali
kuruluşlar vasıtasıyla risk sermayesi şeklinde katkı sağlamaya yönelik
anlaşmalar yapmaya, sağlanan bu imkanların devredilmesine, kullandırılmasına ve
geri ödenmesine,
Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yetkilidir.
i)Daha önceki yıllarda yapılan işlemler için de bu
esaslar geçerlidir.
j) Yılı içinde uluslararası ticari bankalardan
borçlanmak suretiyle temin edilen dış finansmanla ilgili olarak;
1. Belediyeler ve bağlı kuruluşları ile özel statüye
sahip kamu hizmeti gören ve sermayelerinin % 50'sinden fazlası belediyeye ait
olan iştirakler ve ilgili mevzuat gereği tüzel kişiliği haiz yerel yönetim
birlikleri için Hazine garantisi verilecek veya devredilecek dış kredi tutarı
500 milyon ABD Doları,
2. Diğer kamu kurum ve kuruluşları (özel hukuk
hükümlerine tabi olmakla beraber sermayelerinin % 50'sinden fazlası kamuya ait
olanlar dahil) için Hazine garantisi verilecek dış kredi tutarı 4 milyar ABD
Doları,
İle sınırlıdır.
3.Yap-İşlet, Yap-İşlet-Devret, İşletme Hakkının Devri
ve benzeri modeller çerçevesinde gerçekleştirilecek projelere verilen Hazine
garantileri ile kalkınma ve yatırım bankalarının uluslararası kuruluşlardan ve
piyasalardan Hazine garantisi altında sağlayacakları dış borçlanma tutarı
yukarıda belirlenen sınırlamanın dışındadır.
244 sayılı
Kanun kapsamı dışında borçlanma
MADDE 35. – a) Yıllık programlarla belirlenen dış
finansman ihtiyaçlarının karşılanması amacıyla 31/5/1963 tarihli ve 244 sayılı
Kanunun kapsamı dışında kalan kuruluşlarla kredi anlaşmaları yapmaya ve projelerin
yapılabilirlik çalışmalarının dış finansman ihtiyaçlarını karşılamak üzere
Dünya Bankası ile üzerinde anlaşılacak şartlarla (10.000.000) Amerikan Dolarına
kadar olan borçlanmaların yapılmasına Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan
yetkilidir.
b) Bu gibi anlaşmalar ve savunma borçlanmalarına
ilişkin kredi anlaşmaları bütçe kanunları hükümlerine dayanılarak yapılmış
olup, Bakanlar Kurulunca uygun görülen diğer kredi anlaşmaları gibi Bakanlar Kurulu
kararıyla yürürlüğe girer. Bu kararnameler 31.5.1963 tarihli ve 244 sayılı
Kanun ve 23/5/1928 tarihli ve 1322 sayılı Kanun hükümlerine tabi değildir.
c) Türkiye Cumhuriyetinin bu madde ile "Dış
Borçların İkraz, Devir ve Garanti Edilmesi" başlığını taşıyan maddeleri ve
bu madde hükümlerine dayanarak, sırasıyla borçlu veya garantör sıfatı ile taraf
olduğu kredi anlaşmalarından doğan borçlarının dünya sermaye piyasalarında
mevcut muhtelif finansman araçları vasıtasıyla yönetimi amacıyla anlaşma
yapmaya Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yetkilidir. Söz konusu
anlaşmalar imzalandıkları tarihte yürürlüğe girer.
d) Daha önceki bütçe yıllarında akdedilmiş benzeri
anlaşmalar hakkında da bu madde hükmü uygulanır.
Borç verme,
hibe ve yardım anlaşmaları
MADDE 36. – a) Avrupa Birliği, yabancı ülkeler,
uluslararası kuruluşlar ve yabancı ülke kredi kuruluşlarından sağlanacak
hibelerle ilgili temas, müzakere ve anlaşmaları yapmaya ve bu yolla sağlanan
finansman imkanlarını kamu ve özel sektör kuruluşlarına kullandırmaya Hazine
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yetkilidir. Söz konusu anlaşmalar
imzalandıkları tarihte yürürlüğe girer.
Bu kaynaklardan genel bütçeye dahil daireler ve diğer
kamu kuruluşlarına sağlanan hibelerin kullanımlarına ilişkin işlemler damga
vergisi, resim, harç ve diğer masraflardan muaftır.
b) Yabancı ülke ve kuruluşlara verilecek borçlarla
ilgili anlaşmaları yapmaya ve anlaşmaların esas ve şartlarını belirlemeye,
verilen borçların ertelenmesine ve yeniden yapılandırılması işlemlerini yapmaya
Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yetkilidir. Yabancı ülke ve
kuruluşlara verilecek borçlar Hazine Müsteşarlığı bütçesine bu amaçla konulacak
ödenekten karşılanır.
Söz konusu anlaşmalar Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe girer.
c) Türkiye Cumhuriyeti adına yabancı ülke ve
kuruluşlara yapılacak hibe ve yardımlar ile ilgili görüşmelerde bulunmaya ve
anlaşmalar imzalamaya, Cumhurbaşkanı ve Başbakanın yetkileri saklı kalmak
kaydıyla, Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenecek kişi ve kuruluşlar
yetkilidir. Yabancı ülkelere verilecek hibe ve yardım karşılıkları Maliye
Bakanlığı bütçesine (Ekonomik, Kültürel, Eğitim ve Teknik İşbirliği Başkanlığı
hariç) bu amaçla konulacak ödenekten
karşılanır.
Söz konusu anlaşmalar Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe girer.
Anlaşmada belirtilen nakdi hibe ve yardımlar bütçeye
gider kaydedilerek Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasında ilgili ülke adına döviz cinsinden açılacak
hesaba aktarılabilir. Ödemeler, anlaşma hükümleri çerçevesinde ve Maliye
Bakanlığınca belirlenecek esaslar dahilinde ilgili hesaptan yaptırılır.
d) Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş. tarafından
yabancı ülkelere ve bu ülkelerdeki kuruluşlara açılacak iki yıl veya daha uzun
vadeli mal ve/veya hizmet satış sözleşmeleri veya bu tür sözleşmelerle eş değer
finansal kiralama işlemleri ile ilgili Resmi Destekli İhracat Kredilerinin
esaslarını ve finansal hükümlerini düzenlemeye Hazine Müsteşarlığının bağlı
olduğu Bakan yetkilidir.
Bakü-Tiflis-Ceyhan
Boru Hattı Projesi kapsamında akdedilecek anlaşmalar
MADDE 37. – Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı projesi
kapsamında;
a) Akdedilecek olan ev sahibi ülke anlaşması, anahtar teslimi yapım sözleşmesi, hükümet
garantisi anlaşması ve bu proje tahtındaki diğer ilgili belge ve anlaşmalarla
sair dökümanların imzalanmasına,
b) (a) bendinde belirtilen anlaşmalar ile diğer ilgili
belge ve anlaşmalarla sair dökümanlar tahtında Türkiye Cumhuriyeti ve ilgili
kamu kurum ve kuruluşları tarafından taahhüt edilen her türlü ödeme, tamamlama,
performans ve sair yükümlülüklerin ifasına yönelik olarak ilgili anlaşmalarda
öngörülen taraflara garanti verilmesine, bahse konu taahhütlerin anlaşmalarda
öngörüldüğü şekilde gereği gibi, kısmen ya da tamamen yerine getirilmemesi
halinde ortaya çıkacak her türlü ödeme yükümlülüğünün Türkiye Cumhuriyeti adına garanti edilmesine,
c) (a) ve (b) bentlerinde belirtilen anlaşmalar ile
diğer ilgili belge ve anlaşmalarla sair dökümanları imzalayacak ilgili kamu
kurum ve kuruluşlarının tespitine ve yetkilendirilmesine,
Bakanlar Kurulu yetkilidir.
İKİNCİ BÖLÜM
Hazine İşlemleri
Avans
işlemleri
MADDE 38. – Genel bütçe ödemelerini zamanında
yapabilmek ve ödemelerin tahsilatın göstereceği mevsimlik dalgalanmalardan
olumsuz yönde etkilenmesini önlemek amacıyla,
14/1/1970 tarihli ve 1211 sayılı Kanunun 50 nci maddesi esaslarına göre
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasından kısa vadeli avans almaya Hazine
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yetkilidir.
Çeşitli
saymanlıklardaki değerlerin hazineye geçişi
MADDE 39. – Maliye Bakanı, bütün saymanlıkların çeşitli
nedenlerle hazine hesapları dışında kalan mal varlıkları ve emanetler de dahil
olmak üzere her çeşit paralarını hazine hesaplarına kaydettirmeye, bu hesaplara
tasarruf etmeye ve bu amaçla gerekli önlemleri almaya yetkilidir.
1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanununun tanımladığı bir
saymanın yönetim ve sorumluluğunda olmayan kamu fonları hakkında da bu hüküm
uygulanır.
Geri
verilecek paralar
MADDE 40. – 27/6/1963 tarihli ve 261 sayılı Kanun
uyarınca, geri verilecek paraların kesin olarak veya avans suretiyle
ödenmesinin şekil ve usulleri Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlıkla
Maliye Bakanlığı tarafından müştereken tespit olunur.
Yapılacak inceleme sonunda fazla ödendiği tespit olunan
veya zamanında mahsup olunmayan tutarlar 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil
Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre geri alınır.
Petrolden
Devlet Hakkı ve Petrol Kanunu gereğince ödenecek kur farkları
MADDE 41.– a) 5/4/1973 tarihli ve 1702 sayılı Kanuna
göre petrolden alınacak Devlet hakkı, Bütçenin (B) işaretli cetvelindeki
"Petrolden Devlet Hakkı" tertibine gelir kaydolunur.
b) 6326 sayılı Petrol Kanununda gerekli değişiklik
yapılıncaya kadar, 2001 yılını geçmemek üzere, 6326 sayılı Kanunun 116 ncı
maddesi uyarınca yapılan transferler nedeniyle oluşacak kur farklarının Bütçeye
konulacak ödeneklerle Hazinece karşılanmasına devam olunur.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Kamu İktisadi Teşebbüsleri
Kamu İktisadi
Teşebbüslerinin kârları
MADDE 42. – a)
233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye
tabi kuruluşların, 2000 yılı kârlarından Hazineye isabet eden tutarları;
1. 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede belirtilen
kısıtlamalara tabi olmaksızın, Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın teklifi üzerine bütçeye gelir kaydetmeye,
2. Kuruluşların ödenmemiş sermayelerine veya tahakkuk
etmiş görev zararları alacaklarına mahsup edilmek üzere Hazine Müsteşarlığının
bağlı olduğu Bakanın teklifi üzerine
bütçeye gelir, ödenek ve gider kaydetmeye,
b) (a) fıkrası kapsamına giren kuruluşların 1999 ve
önceki yıllara ait kâr paylarından Hazineye isabet eden tutarları Hazine
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın talebi üzerine bütçenin gelir ve giderleri
ile ilişkilendirmeksizin kuruluşların görev zararları alacakları veya ödenmemiş
sermayelerine mahsup etmeye ilişkin işlemleri yapmaya,
Maliye Bakanı yetkilidir.
Kamu
ortaklıkları ve iştiraklerinde sermaye değişiklikleri
MADDE 43. – a) Kamu ortaklıkları ve iştiraklerinin
yeniden düzenlenmesi tedbirlerini uygulamak, sermaye artırımlarına katılmak,
kamu iktisadi teşebbüslerinin yatırım ve finansman programlarının gereklerini
yerine getirmek ve 233 sayılı Kanun
Hükmünde Kararname hükümlerini uygulamak amacıyla;
1. Hazinece her türlü sermaye artırımlarına katılınması
ve her türlü sermaye paylarının satın alınmasına,
2. Hazinenin ve kamu iktisadi teşebbüslerinin sermaye
paylarını diğer kamu iktisadi teşebbüslerine, özelleştirme idaresine veya katma
bütçeli idarelere devretmeye veya onlar tarafından devraldırmaya,
3. Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının
Hazineye veya çeşitli fonlara olan borçlarını yıllık yatırım ve finansman
programlarına uygun olarak Hazineden olan alacaklarına veya ödenmemiş sermayelerine
mahsup etmeye veya teşebbüslerin borçlarının ödenme zamanı ve şartlarını
belirlemeye, Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan; bu işlemlerin gerektirdiği tutarları, aynı Müsteşarlığın
teklifi üzerine, mahiyetine göre, bütçede açılacak özel tertiplere gelir ve
ödenek kaydetmeye,
Maliye Bakanı yetkilidir.
b) Kamu iktisadi teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının
2000 yılı sonu itibariyle; Hazineye, fonlara, Sosyal Sigortalar Kurumuna olan
vadesi geçmiş borçlarını, Hazineden ve fonlardan olan alacaklarına veya ödenmemiş
sermayelerine mahsup etmeye, Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan, bu
işlemleri aynı Müsteşarlığın teklifi üzerine gelir ve gider hesapları ile
ilişkilendirilmeksizin mahiyetlerine göre ilgili Devlet Hesaplarına
kaydettirmeye Maliye Bakanı yetkilidir. Türk Telekomünikasyon A.Ş.'nin
1996-1997-1998-1999 yılları Bütçe Kanunlarının "Kurumların Hasılatından
Pay" başlıklı maddeleri uyarınca KDV ve ek vergi hariç mal ve hizmet
satışları aylık gayrisafi hasılat tahakkuku üzerinden belirlenerek, Türk Telekomünikasyon
A.Ş.'nin hisseleri satışından elde edilecek gelir payına mahsup edilmek üzere
bütçeye gelir kaydolunan tutarlar, 6.7.1999 tarihli ve 4397 sayılı Kanun,
muhtelif tarihli Başbakanlık onayları
ve Bakanlar Kurulu ile Milli Güvenlik Kurulu kararları uyarınca yaptığı
yatırımlar ve hizmetler karşılığında 31.12.2000 tarihi itibariyle Başbakanlık
Bütçesinden, Hazineden, Fonlardan ve Belediyeler dışındaki resmi dairelerden
olan telekomünikasyon alacakları ve sermaye alacağı Türk Telekomünikasyon
A.Ş.'nin işleteceği GSM - 1800 mobil telekomünikasyon sistemi izni karşılığı
ödeyeceği lisans ücretine (KDV dahil) Hazine Müsteşarlığı ve Maliye
Bakanlığı'nca müşterek belirlenecek esaslar çerçevesinde mahsup edilir.
c) Yeniden
yapılandırma çalışmalarına paralel olarak, T.C. Ziraat Bankası ve T. Halk Bankası'nın çeşitli
kanun ve kararnamelerden doğan
ve bütçe ödenekleri ile karşılanamayan 31/12/2000 tarihi itibariyle mevcut
görev zararlarının tasfiye edilmesini teminen Özel Tertip Devlet Tahvili ihraç
edilebilir. Bu tahviller, iç borçlanma ile ilgili maddedeki limit dışında olup;
vade, faiz ve diğer şartları ile görev zararı tutarının tespitine ilişkin usul
ve esaslar Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın teklifi üzerine Başbakan
tarafından belirlenir.
d) 88/12944 sayılı Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu
Hakkındaki Kararın değişik 3 üncü maddesinin (d) fıkrasında belirtilen
gelirler, ihracatın desteklenmesi kaydıyla T.C. Merkez Bankası tarafından fonun
gelir hesabından T.İhracat Kredi Bankası
A.Ş.'ne (EXIMBANK) aktarılmak üzere Hazine İç Ödemeler
Saymanlığı hesabına yatırılır. Bu tutarların sermaye olarak EXIMBANK'a
ödenebilmesini sağlamak amacıyla Hazine Müsteşarlığının teklifi ile bütçeye
gelir ve ödenek kaydetmeye ve bu fıkra
kapsamında uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye, Maliye Bakanı
yetkilidir.
e) Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında
1/6/2000 tarihli ve 4572 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesinin (E) fıkrası
uyarınca;
Tarım Satış Birliklerinin 1/5/2000 tarihi itibariyle Destekleme
ve Fiyat İstikrar Fonuna olan borçlarından, Birliklerin yeniden yapılandırma
sürecinde tasfiyesi uygun görülenler ile bu borçların tasfiyesine kadar geçecek
süre içinde doğacak faizinin terkin edilmesine Hazine Müsteşarlığının bağlı
olduğu Bakanın teklifi üzerine Maliye Bakanı yetkilidir.
Tarım Satış Birliklerinin 1/5/2000 tarihi itibariyle
mevcut özel bünye faaliyetleri ile ilgili banka borçlarından, Birliklerin
yeniden yapılandırma sürecinde tasfiyesi uygun görülenlerin ve bu borçların tasfiyesine
kadar geçecek süre içinde bu borçlardan doğan faiz ve gecikme zammı gibi fer'i
borçları Hazinece Özel Tertip Devlet Tahvili ihraç etmek suretiyle karşılanır.
Bu tahviller, iç borçlanma ile ilgili maddedeki limit dışında olup; vade, faiz
ve diğer şartları ile görev zararı tutarlarının tespitine ilişkin usul ve
esaslar Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir.
Hazine
kefaleti
MADDE 44. – Türkiye İhracat Kredi Bankası A.Ş.'nin
kredi, sigorta ve garanti faaliyetleri nedeni ile yüklendiği işlemlerden
doğabilecek politik riskleri garanti etmeye ve bu risklerden doğabilecek
zararları ödemeye,
Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yetkilidir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Kamu
Personeline İlişkin Hükümler
BİRİNCİ BÖLÜM
Özlük Hakları
Katsayılar,
yurt dışı aylıklar, ücret ve sözleşme ücreti
MADDE 45. – a)
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 154 üncü maddesi uyarınca, aylık
gösterge tablosunda yer alan rakamlar ile ek gösterge rakamlarının aylık
tutarlara çevrilmesinde uygulanacak aylık katsayısı 1/1/200130/6/2001 döneminde
(17350), memuriyet taban aylığı göstergesine uygulanacak taban aylığı katsayısı
1/1/2001-30/6/2001 döneminde (111-600)
olarak uygulanır.
399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 3 üncü
maddesinin (c) bendi uyarınca çalıştırılan sözleşmeli personelin ücret tavanı
1/1/2001-30/6/2001 döneminde (762.167.000) lira olarak uygulanır.
2000 yılı Aralık ayına göre 1/1/2001 tarihinden
sonraki Devlet memuru net aylığındaki
en düşük kümülatif artış oranının, 2001 yılında Devlet İstatistik Enstitüsü
tarafından açıklanan aylık 1994=100 Temel Yıllı Kentsel Yerler Tüketici
Fiyatları Genel İndeksindeki 2000 yılı Aralık ayına göre kümülatif artış
oranının altında kalması halinde, söz konusu tüketici fiyatlarındaki artış
oranının iki puan üzerinde bir toplam maaş artışını sağlayacak şekilde ve enflasyon rakamının ilan edildiği ayın 15'inden geçerli olmak
üzere uygulanmakta olan katsayılar ile sözleşme taban ve tavan ücretleri veya
bu ücretlere uygulanacak ilave artış oranı yeniden tespit edilir. Uygulamaya
ilişkin esas ve usuller Maliye
Bakanlığınca belirlenir.
2001 Mali Yılının ikinci yarısında yukarıda belirtilen
uygulamayı gerektiğinde aynı şekilde sürdürmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
b) Kurumların yurt dışı kuruluşlarına dahil
kadrolarında görev alan Devlet memurlarının yurt dışı aylıkları, yeni kurlar ve
yeni emsaller tespit edilinceye kadar, 19/4/1999 tarihli ve 99/12791 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı
ile ek ve değişikliklerinde yer alan hükümlere göre ödenir.
c) İçişleri
Bakanlığınca tespit edilecek asgari ve azami sınırlar dahilinde belediye başkanlarının
aylık ödemeleri, belediye meclislerince kararlaştırılır.
İKİNCİ BÖLÜM
İstihdam Esasları
Kadroların
kullanımı
MADDE 46. – a)
Genel bütçeye dahil daireler ile katma bütçeli idarelere, bunlara bağlı döner
sermayeli kuruluşlara, kanunla kurulan fonlara, kefalet sandıklarına, sosyal
güvenlik kuruluşlarına, genel ve katma bütçelerin transfer tertiplerinden
yardım alan kuruluşlara tahsis edilmiş bulunan serbest memur kadroları ile
sürekli işçi kadrolarından boş olanların açıktan atama amacıyla kullanılması ve
bu kurumların boş memur kadrolarına 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 86
ncı maddesinin üçüncü fıkrasına göre açıktan vekil atanması Maliye Bakanlığının
iznine tabidir. Açıktan atama izni,
personel ödeneğinin yeterli olması şartıyla verilebilir. Ancak, hakimlik ve
savcılık mesleklerinde bulunanlar ile bu meslekten sayılan görevlerde olanlar,
yükseköğretim kurumları öğretim üyeleri ve 24.5.l983 tarihli ve 2828 sayılı
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme
Kurumu Kanununun Ek l inci
maddesi uyarınca yapılacak atamalar için izin aranmaz.
Kurumlar, açıktan atama, emeklilik, istifa ve nakil
gibi sebeplerle serbest kadrolarında meydana gelen değişiklikler ile kadroların
dolu ve boş durumunu gösterir cetvelleri Mart, Haziran, Eylül ve Aralık aylarının
son günü itibariyle doldurarak Maliye Bakanlığına göndermek zorundadırlar.
b) Yukarıda sayılan kurumların boş sürekli işçi
kadrolarından Maliye Bakanlığı ve Devlet Personel Başkanlığınca uygun
görülenler Başbakanın izniyle iptal edilir.
c) İl özel
idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birlik ve müesseselere tahsis
edilmiş bulunan serbest memur kadroları ile sürekli işçi kadrolarından
3l/l2/2000 tarihi itibariyle boş olanlar ile bu tarihten sonra boşalacak olanların
açıktan atama amacıyla kullanılması İçişleri Bakanlığının iznine tabidir.
d) Genel
bütçeli daireler ile katma bütçeli idarelerin döner sermaye ve fon
saymanlıklarına ait sayman ve saymanlıklarda görevli her unvandaki memur
kadrolarından, Maliye Bakanınca uygun görülenler bu Bakanlığın kadro
cetvellerine eklenerek, döner sermaye ve fonların kadrolarından tenkis edilir.
Maliye Bakanlığı kadro cetvellerine eklenen söz konusu
kadrolarda istihdam edilen personel, başka bir işleme gerek kalmaksızın bu
kadrolara atanmış sayılırlar.
e) (a) fıkrası kapsamında yer alan kurum ve kuruluşlar,
personel ödeneği ile kadrolarının önceden temini amacıyla, mevcut teşkilat
kanunları uyarınca kuracakları yeni birimler için Maliye Bakanlığının görüşünü
alacaklardır.
Sözleşmeli
personel
MADDE 47. –
Genel bütçeye dahil daireler, katma bütçeli idareler, döner sermayeli
kuruluşlar, belediyeler, il özel idareleri, kanunla kurulan fonlar, sosyal
güvenlik kuruluşları, genel ve katma bütçelerin transfer tertiplerinden yardım
alan kuruluşlar ile 8/6/1984 tarihli ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname
kapsamı dışında kalan kuruluşlarda sözleşme ile çalıştırılacak personel
hakkında 6/6/1978 tarihli ve 7/15754 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile ek ve
değişikliklerinin uygulanmasına devam olunur.
Birinci fıkrada sayılan kurum ve kuruluşlar, 657 sayılı
Devlet Memurları Kanunu dışında diğer kanun hükümlerine göre çalıştırdıkları
sözleşmeli personelin unvan, sayı ve ücretlerini gösterir cetvelleri ve tip
sözleşme örneklerini, 2001 Mali Yılı Ocak ayı sonuna kadar Maliye Bakanlığına
vize ettirmek zorundadırlar.
Özel kanunlar uyarınca kadro karşılık gösterilmek
suretiyle çalıştırılan sözleşmeli personelin unvan, sayı ve ücretleri vizeye
tabi değildir. Ancak kuruluşlar bunlara ait tip sözleşme örneklerini 2001 yılı
Ocak ayı sonuna kadar Maliye
Bakanlığına vize ettirmek ve bu şekilde
çalıştırdıkları sözleşmeli personelin isim, unvan, kadro derecesi ve sözleşme
ücretlerini gösterir cetvelleri Şubat, Ağustos ve Aralık ayları itibariyle
Maliye Bakanlığına bilgi için göndermek zorundadırlar.
Bütçe yılı içinde ilgili mevzuat hükümlerine dayanarak
istihdam edecekleri yeni sözleşmeli personel (kadro karşılığı çalıştırılan sözleşmeli
personel hariç) için kuruluşlarca ayrıca düzenlenecek sayı, unvan, nitelik ve
ücretlerini gösterir ek cetvellerin ve farklı hükümler içermesi halinde
tip sözleşme örneklerinin Maliye
Bakanlığına vize ettirilmesi gereklidir.
Yukarıdaki fıkralara göre vize işlemleri tamamlanmadan
sözleşme yapılamaz ve herhangi bir ödemede bulunulamaz.
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin
(B) fıkrası ile Ek Geçici l6 ncı maddesi ve özel kanunları uyarınca 2000 Mali
Yılında sözleşme ile çalıştırılanlardan 2001 Mali Yılında görevlerine devam
etmeleri ilgili bakanlık veya kuruluşlarca uygun görülenlerin Ocak, Şubat ve
Mart aylarına ait sözleşme ücretleri, sözleşme ile çalıştırılmaları konusundaki
kanuni işlemleri tamamlanıncaya kadar 2000 Mali Yılında vize edilmiş
sözleşmelerine göre, yeni sözleşmeleri
esas alınarak gerekli düzeltmeler daha sonra yapılmak üzere, Maliye Bakanlığı
vizesi aranmaksızın ödenir.
İşçilik
ödenekleri ve geçici iş pozisyonları
MADDE 48. – a)
Genel bütçeye dahil daireler ile katma bütçeli idareler, sürekli
işçileri ile 30 iş gününden fazla süre ile çalıştıracakları geçici işçileri,
bütçelerinin (55) ve (66) alt programlarında yer alan l00-Personel giderleri
harcama kalemindeki ödenekleri aşmayacak sayıda ve süre ile istihdam
edebilirler. Söz konusu kurum ve
kuruluşların birim amirleri bu alt programlarda fazla çalışma için tefrik edilen
ödeneğe göre iş programlarını yapmak, bu ödeneği aşacak şekilde fazla çalışma
yaptırmamak ve ertesi yıla fazla çalışmadan dolayı borç bıraktırmamakla
yükümlüdürler. Belirtilen alt
programlara hiç bir şekilde ödenek aktarması yapılamaz ve bütçenin başka
tertiplerinden işçi ücreti ve fazla
çalışma ücreti ödenemez. Ancak, toplu
iş sözleşmelerinden doğacak yükümlülükler ile ihbar ve kıdem tazminatları ödemeleri
nedeniyle meydana gelecek ödenek eksiklikleri Maliye Bakanlığı bütçesindeki
yedek ödenek tertiplerinden karşılanabilir.
Kurumlar, bütçelerinin (66) alt programına tertip
edilen ödenek ile sınırlı olmak üzere yıl içinde aylar itibariyle
çalıştıracakları geçici işçilerin sayılarını, bunların çalıştırılacakları
birimlere göre dağılımını (merkez teşkilatında birimler, taşra teşkilatında ise
bölge ve il müdürlüğü olarak) gösteren cetvelleri, yapılan hesaplamalarla
birlikte Ocak ayı sonuna kadar Maliye Bakanlığına vize ettirmek
zorundadır. Yıl içinde meydana gelen
değişiklikler de aynı usul ile vizeye
tabidir. Bu vize işlemi
yapılmaksızın geçici işçi istihdam edilemez ve ödeme yapılamaz. Memurlar
eliyle görülmesi gereken işlerde istihdam edilmek amacıyla işçi alınamaz.
Yukarıdaki hükümlere aykırı uygulamalardan ita amirleri
ve tahakkuk memurları ile ödenek üstü harcama yapan saymanlar sorumludur.
b) Genel ve katma bütçeli idarelere bağlı döner
sermayeli kuruluşlar, kanunla kurulan fonlar ve hizmetlerini genel veya katma
bütçelerin transfer tertiplerinden aldıkları ödeneklerle yürüten kuruluşlar ile
233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamı dışında kalan kuruluşların 1.1.2001
tarihinden itibaren 30 iş gününden fazla süre ile çalıştıracakları geçici
işçilere ait geçici iş pozisyonları, ilgili bakanlığın onayı alınmak suretiyle
31.1.2001 tarihine kadar Maliye Bakanlığına vize ettirilir.
c) (a) ve (b)
bendleri kapsamındaki kurum, kuruluş ve fonların kanunla, uluslararası
anlaşmalarla veya 2001 Yılı Programı ile kurulması veya genişletilmesi
öngörülen birimleri için yapılacak yeni vizeler dışında, 2000 Mali Yılında vize
edilmiş toplam adam/ay miktarlarını aşacak şekilde vize yapılamaz. Vize edilmiş
bulunan geçici iş pozisyonları Maliye Bakanlığının uygun görüşü ile başka
unvanlı geçici iş pozisyonları ile değiştirilebilir veya iptal edilebilir.
Maliye Bakanlığınca vize edilen cetvellerin bir örneği, ilgisine göre Sayıştay
Başkanlığına veya Başbakanlık Yüksek Denetleme Kuruluna gönderilir. Bu vize
işlemi yapılmaksızın ödeme yapılamaz.
d) Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının
1/1/2001 tarihinden itibaren 30 iş gününden fazla süre ile çalıştıracakları
geçici işçilere ait geçici iş pozisyonları, ilgili bakanlığın onayı alınmak
suretiyle 31/1/2001 tarihine kadar
Devlet Personel Başkanlığına vize ettirilir. Vize edilen geçici iş
pozisyonları Devlet Personel
Başkanlığınca başka unvanlı geçici iş pozisyonları ile değiştirilebilir veya
iptal edilebilir. Vize ettirilen cetvellerin bir örneği Başbakanlık Yüksek
Denetleme Kuruluna gönderilir. Bu vize işlemi yapılmaksızın ödeme yapılamaz.
e) İl özel idareleri ve belediyeler ile bunların
kurdukları birlik ve müesseselerde çalıştırılacak geçici işçilere ait geçici iş
pozisyonları her yıl İçişleri Bakanlığına vize ettirilir. Vize edilmiş bulunan
geçici iş pozisyonları İçişleri Bakanlığı tarafından başka unvanlı geçici iş
pozisyonları ile değiştirilebilir veya iptal edilebilir. İçişleri Bakanlığı
tarafından vize edilen geçici iş pozisyonlarına ait vize cetvellerinin bir
örneği Devlet Personel Başkanlığına
gönderilir. Bu vize işlemi yapılmadan geçici işçi çalıştırılamaz ve herhangi
bir ödeme yapılamaz.
DÖRDÜNCÜ
KISIM
Kamu
Harcamalarında Etkinliği Artırıcı Önlemler
Konsolide
bütçeye dahil kuruluşların kadrolarının dağılımı
MADDE 49. – Kamu hizmetlerinin etkin ve verimli bir
şekilde yürütülebilmesi amacıyla, konsolide bütçeye dahil daire ve idarelerin
teşkilat yapıları ve hizmet amacına uygun olarak personel dağılımının sağlanmasına
yönelik önlemler almaya, ihtiyaç fazlası olan personelin, ilgili kuruluşların
da görüşünü almak suretiyle, bu Kanunun 46 ncı maddesinin (a) bendinde
belirtilen kamu kurum ve kuruluşlarına nakledilmesine ilişkin esas ve usulleri
Devlet Personel Başkanlığının görüşünü alarak belirlemeye Maliye Bakanı
yetkilidir.
Kamu
kurumlarında taşıt kullanımı
MADDE 50. – Kamu kurum ve kuruluşlarına ait taşıt
sayısını azaltmak, taşıt bakım, onarım ve akaryakıt giderlerinde israfa yol
açmamak amacıyla gerekli düzenlemeleri yapmaya, önlemleri almaya, sınırlamalar
getirmeye, kamu görevlilerinden kimlerin resmi taşıtlar yerine ticari
taşıtlardan yararlanacağına ve ticari taşıtlardan yararlanacaklara yapılacak
ödemeler ile buna ilişkin esas ve usulleri belirlemeye Maliye Bakanı
yetkilidir.
Açıktan atama
izinleri
MADDE 51. – Maliye Bakanlığınca bu Kanunun 46 ncı
maddesinin (a) bendinde belirtilen kurum ve kuruluşların serbest memur
kadrolarına verilecek açıktan atama izinlerinin toplam sayısı, ilgili
kurumlarda 2000 yılında emeklilik, ölüm ve istifa sonucu ayrılan personel
sayısının % 80 ini aşamaz. Norm kadro çalışması sonuçlandırılarak uygulamaya
geçirilen kurumlar ile kanun, uluslararası anlaşma veya 2001 yılı programı ile
kurulması veya genişletilmesi öngörülen birimler ve temini zorunlu hizmetlerin
gerektirdiği personel ihtiyacını yukarıda belirtilen sınırlamaya tabi
tutulmaksızın değerlendirmeye Maliye Bakanı yetkilidir.
Demirbaş
standardizasyonu, eşya ve levazım devri
MADDE 52. – a) Kamu kurum ve kuruluşlarının makam ve
servisler itibariyle demirbaş kullanım süreleri ve standartları, Türk
Standartları Enstitüsü Başkanlığınca belirlenen standartlar da dikkate
alınarak, Devlet Malzeme Ofisi Genel Müdürlüğü Ana Statüsüne göre oluşturulan
Bakanlıklararası Standardizasyon komitesi tarafından belirlenir.
b) Genel bütçeli daireler ile katma bütçeli idareler ve
bunlara bağlı döner sermayeli
kuruluşlar ve fonların
birbirleri arasında eşya ve levazım
devrine ilişkin esas ve usuller Maliye Bakanlığınca düzenlenir.
Milli Savunma
Bakanlığı ödeneklerinin devri
MADDE 53. – Türk Silahlı Kuvvetleri Stratejik Hedef
Plânının yıllık programlarının gerektirdiği ödeneklerden yılı içinde
harcanamayan ödenekleri, hizmetin devamlılığını sağlamak maksadıyla,
ödeneklerinin % 30'unu aşmamak üzere ertesi yılın bütçesine devren ödenek
kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir.
BEŞİNCİ KISIM
Çeşitli
Hükümler
Geçici
görevlendirme
MADDE 54. – 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Ek 8
ve Ek 9 uncu, 13.11.1996 tarihli ve 4208 sayılı Kanunun 3'üncü, 2547 sayılı
Yükseköğretim Kanununun 38, 40 ve 41 inci maddelerine ve 2919 sayılı Türkiye
Büyük Millet Meclisi Genel Sekreterliği Teşkilat Kanununa göre
görevlendirilenler ile güvenlik görevlileri hariç, ilgili mevzuatı uyarınca
diğer kurumlarda geçici olarak görevlendirilen ve kadro aylıklarını kendi kurum
veya kuruluşlarından alan memurlar veya kamu görevlileri, geçici olarak görev
yaptıkları kurum personelinin yararlandığı ve ilgili mevzuatında söz konusu
personele de ödenebileceği belirtilen her türlü tazminat, fazla mesai ve diğer
ödemelerden yararlanamazlar.
Teminat
olarak kabul edilecek değerler ve taşınmaz malların geçici teminatı
MADDE 55. –
a) 29/2/1984 tarihli ve 2983 sayılı
Kanun gereğince çıkarılan anapara iadeli gelir ortaklığı senetleri ve diğer
menkul kıymetler ile Devlet İç Borçlanma Tahvilleri ve hazine bonoları,
1. Kamu kurumlarının yapacakları ihale ve sözleşmeler
ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 10 uncu
maddesinin uygulanmasında teminat olarak,
2. Hazinece satılacak milli emlak bedellerinin
ödenmesinde nominal değerleri üzerinden ödeme vasıtası olarak,
Kabul edilir.
Tahvil ve bonolar nominal bedele faiz dahil edilerek
ihraç edilmiş ise bu işlemlerde anaparaya tekabül eden satış değerleri esas
alınır.
b) 19/12/1999 tarihli ve 4491 sayılı Kanun ile değişik
23/6/1999 tarihli ve 4389 sayılı Bankalar Kanununun 20 nci maddesinin 6
numaralı bendi hükümlerine göre faaliyette bulunan özel finans kurumları
tarafından verilen süresiz teminat mektupları kamu kurumlarının yapacakları
ihale ve sözleşmeler ile 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında
Kanunun 10 uncu maddesinin uygulanmasında teminat olarak kabul edilir. Ancak,
bu teminat mektuplarının Maliye Bakanlığınca belirlenen kapsam ve şekle uygun
olmaları zorunludur.
c) Hazineye ait veya Devletin hüküm ve tasarrufu
altında bulunan yerlerin kira ihalelerinde tahmini bedelin % 20'sine kadar
geçici teminat alınabilir.
Kişi borçları
MADDE 56. – Saymanlık hesaplarında kayıtlı olup, zaruri
veya mücbir sebeplerle takip ve tahsil imkanı kalmayan, 1050 sayılı Muhasebei
Umumiye Kanununun 133 üncü maddesi uyarınca silinmesi Mali Danışma Kurulu
tarafından uygun görülen kişi borçlarından; tutarı (1,5) milyar liraya kadar
olanların kayıtlardan çıkarılmasına Maliye Bakanı yetkilidir. Bu miktarı aşan
kişi borçlarının terkini Türkiye Büyük Millet Meclisine arz edilir.
178 sayılı Maliye Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri
Hakkında Kanun Hükmünde Kararnameye 543 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile
eklenen Ek Madde 7 uyarınca, mal ve nakit saymanları ile gelir ve gider memurlarının
zimmetlerinin silinmesi konusundaki talepler Mali Danışma Kurulunca incelenerek
karara bağlanır ve Maliye Bakanına sunulur. Bu karar çerçevesinde terkin edilen
zimmetlerden (1,5) milyar lirayı aşanların terkin listesi bütçe uygulama
sonuçları ile birlikte Türkiye Büyük Millet Meclisinin bilgisine arz edilir.
1969 ve 1988 yılları arasında yurt dışından yapılacak
alımlar için 1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanununun 83 üncü maddesine
dayanılarak açılan kredilerden ve mülga 27/6/1972 tarihli ve 1601 sayılı Kanuna
göre verilen ataşe avanslarından mahsubu yapılmamış olanlar ilgilileri adına
kişi borçları hesabına alınarak mahsubu yapılır.
Kişi borçları hesabına alınan tutarlardan tahsiline
imkan bulunmadığı ilgili Bakanlıkça bildirilenlerin miktarına
bakılmaksızın Mali Danışma Kurulunun
görüşü alınmak suretiyle terkin edilmesine Maliye Bakanı yetkilidir.
Bulgaristan'dan
zorunlu göçe tabi tutulanlardan konut veya arsa karşılığı alınan avansların
mahsubu
MADDE 57. – Bulgaristan'dan zorunlu göçe tabi tutulan
ve daha sonra Türk vatandaşlığına alınanlardan, konut veya arsa sahibi olmak
üzere başvuruda bulunarak, öngörülen
avansı açılan banka hesaplarına yatırmış olanların (avansları iade edilenler
hariç) kurdukları kooperatiflere, mülkiyeti Hazineye ait arsa veya arazileri,
metrekare değeri ikiyüzkırkbin Türk Lirasından aşağı olmamak üzere harca esas
değerinden satmaya; satış bedelinden, avansın yatırıldığı tarihteki T.C. Merkez
Bankası Alman Markı alış kurundan karşılığının, satışın yapılacağı tarihteki
T.C. Merkez Bankası Alman Markı alış kuru karşılığı Türk Lirasına çevrilerek
bulunan tutarı mahsup etmeye ve bu konudaki esas ve usulleri belirlemeye Maliye
Bakanı yetkilidir.
Devlet
hesaplarında yer verilmeyecek ve terkin edilecek tutarlar
MADDE 58. – Devletin mahkemelerce hükme bağlanan para
cezaları da dahil olmak üzere her türlü gelir ve giderlerinin, tarh, tahakkuk,
tahsil ve tediyesi ile emanetlerin alınıp geri verilmesinde ve Devlet kayıtlarında,
kanunlarında ve diğer mevzuatında belirtilmiş tutar ve oranlar değişmemek
şartıyla (10.000) liranın altındaki tutarlar dikkate alınmaz.
Maliye Bakanı; yukarıda belirtilen hususlarla ilgili
olarak doğacak aksaklıkları gidermeye, vergi dairelerinin müfredat ve mutabakat
hesapları arasındaki uyumsuzluğun giderilmesi amacıyla denetim raporlarına
dayanılarak tespit edilecek kesin farkları terkine yetkilidir.
Saymanlık
görev ve sorumluluklarının devri
MADDE 59. –
1050 sayılı Muhasebei Umumiye Kanunu ve diğer mevzuatla saymanlara verilen
görev ve yetkilerin bir kısmını gerekli görülen hallerde yardımcılarına
devrettirmeye, devirle ilgili esasları belirlemeye Maliye Bakanı yetkilidir.
Saymanlar hakkındaki sorumluluk, devredilen işlerle ilgili olarak görev
ve yetki verilenler hakkında da uygulanır.
Uluslararası
kuruluşlara üyelik
MADDE 60. – a) Genel bütçeli daireler ve katma bütçeli
idareler ile kamu iktisadi teşebbüsleri, sosyal güvenlik kuruluşları, fonlar ve
diğer kamu kurum ve kuruluşları; uluslararası kuruluşlara üye olabilmek ve
kanun, kararname ve uluslararası anlaşmalar gereği halen üyesi bulunulan
uluslararası kuruluşlar dışındaki kuruluşlara katılma paylarını ödeyebilmek
için, mevzuatın gerektirdiği diğer işlemlerin yanısıra ayrıca bağlı veya ilgili
bulunulan Bakanlığın teklifi ve Maliye Bakanlığının görüşü üzerine Dışişleri
Bakanlığından önceden izin alırlar.
b) Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlıklarının
uluslararası anlaşmalar, kanun ve kararnamelerle Türkiye Cumhuriyeti adına üye
olduğu uluslararası kuruluşlara ilişkin işlemlerine (katılma payı ödemeleri
dahil) bu madde hükmü uygulanmaz.
Kamu
kuruluşlarınca işletilen sosyal tesisler
MADDE 61. – Kamu kurum ve kuruluşlarınca işletilen
eğitim ve dinlenme tesisi, misafirhane, kreş, spor tesisi ve benzeri sosyal
tesislerin giderlerine bütçeden katkıda bulunulmaz.
Bu tür yerlerde, genel ve katma bütçeden, döner sermaye
ve fonlardan ücret ödenmek üzere 2001 yılında ilk defa istihdam edilecek yeni
personel görevlendirilmez.
Söz konusu tesislerden yararlanacak olanlardan alınacak
asgari bedelleri belirlemeye veya belirlenen tarifeleri tasdik etmeye ve bu
yerlerin hesaplarının bir düzen içinde tutulması için kullanılacak defter ve
belgeleri tespit etmeye, diğer gerekli düzenlemeleri yapmaya Maliye Bakanı
yetkilidir.
Yurt dışı
eğitimi
MADDE 62. – 2001 Mali Yılında ilgili mevzuatları
gereğince kamu kurum ve kuruluşlarınca yetiştirilmek maksadıyla lisansüstü (master, doktora) eğitimi
için yurtdışına gönderilecek öğrenci, araştırma görevlisi ile kamu görevlileri,
sadece Yüksek Öğretim Kurulu tarafından tespit edilen yabancı yükseköğretim
kurumlarında eğitim görebilirler. Lisansüstü eğitime ilişkin giderler, fatura
ya da benzeri gider belgesinin ancak öğrenim görülen yükseköğretim kurumu
tarafından düzenlenmesi koşulu ile ödenir. Eğitim amacıyla yurt dışına
gönderilecek kamu görevlilerinin öğrenim konuları, çalışmakta oldukları birimlerin
görev alanları ile doğrudan ilgili olmak zorundadır.
Bu amaçla gönderileceklerin sayıları, kurum ve kuruluş
bütçelerine bu nedenle konulan ödenek miktarını aşmayacak şekilde tespit
edilir.
Geçici hizmet
karşılığı yapılacak ödemeler
MADDE 63. – Kurumlar;
a) Arızi nitelikteki işleriyle sınırlı kalmak
koşuluyla, yıl içinde bir ayı aşmayan sürelerle hizmet alımı yoluyla
çalıştırılan kişilere yapılacak ödemeleri,
b) Kısmi zamanlı hizmet satın alınan kişilere yapılacak
ödemeleri,
c) 3308 sayılı Çıraklık ve Meslek Eğitimi Kanununun 25
inci maddesi gereğince aday, çırak ve
işletmelerde meslek eğitimi gören öğrencilere yapılan ödemeleri,
d) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4/C maddesi
gereğince sayım, propaganda, anket ve benzeri işlerde çalıştırılan geçici
personele yapılan ödemeleri,
Bütçelerin (101021085) "Geçici Hizmet Karşılığı
Yapılacak Ödemeler" faaliyetinde gösterilen 300 harcama kaleminden
yaparlar. Bu faaliyete bütçelerin başka tertiplerinden ödenek aktarılamaz;
ödenek üstü harcama yapılamaz.
Yukarıdaki hükümlere aykırı uygulamalardan ita
amirleri, tahakkuk memurları ve saymanlar ile bu kişileri çalıştıranlar
sorumludur.
Amme
alacağına karşılık kabul edilebilecek gayrimenkuller
MADDE 64. – Özelleştirme kapsamına alınan kuruluşlar
dahil 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname
hükümlerine tabi iktisadi devlet teşekkülleri, kamu iktisadi kuruluşları,
bunların müesseseleri, bağlı ortaklıkları, iştirakleri ile büyükşehir
belediyeleri, belediyeler, il özel idareleri, bunlara ait tüzel kişilerin veya
bunlara bağlı müstakil bütçeli ve kamu tüzel kişiliğini haiz kuruluşların,
Devlete ait olan ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun
kapsamına giren borçlarına karşılık olarak, mülkiyeti bu idarelere ait olan ve
üzerinde herhangi bir takyidat bulunmayan gayrimenkullerinden Maliye
Bakanlığınca ihtiyaç duyulanlar, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 13 üncü
maddesine göre oluşturulacak komisyon tarafından takdir edilecek değeri üzerinden,
borçlu kurumun da uygun görüşü alınarak, bütçenin gelir ve gider hesapları ile
ilişkilendirilmeksizin Maliye Bakanlığınca satın alınabilir.
Bu idarelerin satın alınan gayrimenkullerinin tapu
işlemlerine esas olan ve yukarıda belirtilen şekilde tespit edilen değeri
miktarındaki Devlete ait olan ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında
Kanun kapsamına giren borçları terkin edilir.
Kira ve idare
gelirleri
MADDE 65. –
İrtifak hakkı verilen özel iskelelerden alınan nispi kira bedellerinin yarısı bütçenin (B)
işaretli cetveline gelir, diğer yarısı da özel gelir kaydedilir. Özel gelir
kaydedilen miktarın yarısı liman başkanlıkları hizmetlerini geliştirmek üzere
Denizcilik Müsteşarlığı bütçesine, yarısı da milli emlak hizmetlerini
geliştirmek amacıyla Maliye Bakanlığı bütçesine özel ödenek kaydolunur.
Ulaştırma Bakanlığı, Demiryolları, Limanlar ve Hava Meydanları
İnşaatı Genel Müdürlüğü tarafından
konsolide bütçe dışındaki kurum ve kuruluşlar ile özel ve tüzel kişiler
adına yapılacak deniz dibi taramaları, hidrolik merkezde yapılan hidrolik ve
bilgisayar modelleri, Araştırma Dairesince yapılacak her türlü deney ve
araştırma, proje ve şartname onaylanması için alınacak bedellerin yarısını
bütçenin (B) işaretli cetveline gelir, diğer yarısını da özel gelir kaydetmeye, özel gelir kaydedilen miktarın
yarısını Demiryolları, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı Genel Müdürlüğünce
gerçekleştirilecek altyapı tesislerinin onarımları ile ulaştırma hizmetlerini
geliştirmek üzere Ulaştırma Bakanlığı bütçesine, diğer yarısı da milli emlak
hizmetlerini geliştirmek amacıyla Maliye Bakanlığı bütçesine özel ödenek kaydolunur.
Yukarıda belirtilen hükümlere göre özel gelir ve ödenek
kaydedilen miktarların önceki yıllarda kullanılmayan kısmı cari yıl bütçesine
devredilebilir.
Kamu
hizmetlerinin fiyatlandırılması
MADDE 66. – Genel bütçeli daireler ile katma bütçeli
idarelerin görevlerini yerine getirirken yaptıkları mal ve hizmet
teslimlerinden fiyatlandırılabilenler için ilgili kuruluşun teklifi üzerine
Maliye Bakanlığınca tarife belirlenebilir.
Fiyatlandırılan mal ve hizmetlerden elde edilen
tutarları, genel bütçe veya ilgili katma bütçeli kuruluş bütçelerinin (B)
işaretli cetveline özel gelir, karşılığını da ilgili kuruluş bütçesinin (A)
işaretli cetvelinde mevcut ya da yeni açılacak tertiplere özel ödenek
kaydetmeye, gerektiğinde özel gelir ve özel ödenek kaydı beklenmeksizin söz
konusu tutarların % 75'ine kadar harcama yetkisi vermeye, bu ödeneklerin
harcanmayan kısmını ertesi yıl bütçesinin ilgili tertiplerine devren gelir ve
ödenek kaydetmeye, söz konusu tutarların tahsil edilmesi, harcanması ve diğer
hususlarla ilgili esas ve usulleri belirlemeye, Maliye Bakanı yetkilidir.
Vergi, fon ve
payların zamanında yatırılması
MADDE 67. – 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri
Hakkında Kanun Hükmünde Kararname kapsamında bulunan iktisadi devlet
teşekkülleri, kamu iktisadi
kuruluşları, bunların
müesseseleri, bağlı ortaklıkları ve iştirakleri ile özelleştirme kapsamındaki
kuruluşların ve döner sermayelerin yöneticileri ve mali işlerinden sorumluları, bu kuruluşların mükellef veya sorumlu sıfatıyla üçüncü kişilerden
tahsil ettikleri vergi, fon ve diğer payların tahsil dairelerine zamanında ve
tam olarak ödenmesini sağlamak zorundadırlar. Aksine davrananlar bu tutarların
ödenmesinden şahsen ve müteselsilen sorumlu tutulurlar.
Kısmen veya
tamamen uygulanmayacak hükümler
MADDE 68. – a) 1. 7126 sayılı Sivil Savunma Kanununun
21/10/1960 tarihli ve 107 sayılı Kanunla değişik 37 nci maddesinin (a) bendi,
2. 20/6/1973 tarihli ve 1744 sayılı 6831 Sayılı Orman
Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine ve Bu Kanuna 3 Ek Madde ile Bir
Geçici Madde Eklenmesine Dair Kanunun Ek 3 üncü maddesinin (d) bendi,
3. 197 sayılı Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanununun 17 nci
maddesinin Trafik Hizmetleri Geliştirme
Fonuna pay verilmesine ilişkin,
Hükümleri, 2001 Mali Yılında, bu Kanuna bağlı (A)
işaretli cetvelin ilgili tertiplerine konulmuş
ödenek tutarları düzeyinde uygulanır.
b) 233 sayılı Kamu İktisadi Teşebbüsleri Hakkında Kanun
Hükmünde Kararnamenin 36 ncı maddesinin 4 üncü fıkrası, bu Kanunun "Kamu
İktisadi Teşebbüslerinin Kârları" başlıklı 42 nci maddesi hükümleri
çerçevesinde uygulanır.
c) 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda gerekli
değişiklik yapılıncaya kadar bu Kanunun 171 inci maddesinde belirtilen süreler
2001 Mali Yılında saymanlar için 7 gün, sayman mutemetleri için 2 gün olarak
uygulanır.
d) 29/4/1969 tarihli ve 1164 sayılı Arsa Ofisi
Kanununun değişik 5 inci maddesinde belirtilen döner sermaye miktarı 40 trilyon
lira olarak uygulanır.
e)
8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı
Kanunun 4180 sayılı Kanunla değişik 11 inci maddesinde ve 16/7/1997 tarihli ve 4283 sayılı Kanunun 4
üncü maddesinde Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan ve Devlet Bakanlığınca
kullanılacak yetkiler 2001 yılında Bakanlar Kurulunca kullanılır.
f) 1. 9/5/1985 tarihli ve 3202 sayılı Kanunun 45 inci
maddesinin birinci bendi,
2. 3234 sayılı Orman Genel Müdürlüğü Teşkilat ve
Görevleri Hakkında Kanunun 35 inci maddesinin son fıkrası,
3. 3/7/1968 tarihli ve 1053 sayılı Kanunun 1 inci
maddesinin ikinci fıkrası ile aynı Kanunun 3 üncü maddesi,
4. Genel bütçeye dahil dairelerle, katma bütçeli
idareler bütçelerinden kamu iktisadi teşebbüslerine yapılacak "İktisadi
Transferler ve Yardımlar Hakkında" 8/6/1959 tarihli ve 7338 sayılı Kanun
hükümleri,
5. Muhtelif kanunların
bu Kanunun 7 nci maddesine
aykırı hükümleri,
6. 4/12/1984
tarihli ve 3096 sayılı Kanunun Ek 1
inci maddesinin (a) fıkrası,
7. 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanununa 3/5/1995
tarihli ve 4107 sayılı Kanunla eklenen Ek 19 uncu madde hükmü,
8. 28/5/1986 tarihli ve 3291 sayılı Kanunun 11 inci
maddesi,
9. 1050 sayılı Kanunun 53 üncü maddesi hükmü,
10. 11/2/1950 tarihli ve 5539 sayılı Kanunun değişik 20
nci maddesi,
2001 Mali Yılında uygulanmaz
g) 1. 29/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 21 inci maddesinin
(I) numaralı bendinin (1) ve (2) numaralı alt bentleri uyarınca yerli ve
yabancı film gösterimlerinden tahsil olunan vergi gelirlerinin % 75'i bu
Kanunun yayımını izleyen ay başından itibaren 3257 sayılı Kanunun 10 uncu
maddesine göre oluşturulan "Sinema ve Müzik Sanatını Destekleme Fonu"
payı olarak ayrılır. Söz konusu tutarlar tahsilini takip eden ayın onbeşinci
günü akşamına kadar ilgili belediyeler tarafından adı geçen Fonun T.C. Ziraat
Bankası Merkez Şubesi nezdindeki hesabına yatırılır. Süresinde yatırılmayan fon paylarının tahsilinde 6183 sayılı Amme
Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.
Belediye Muhasipleri ve Hesap İşleri Müdürleri bu
hükmün uygulanmasında idarî, malî ve cezaî açıdan sorumludurlar.
2. 23/1/1986 tarihli ve 3257 sayılı Kanunun; 10 uncu maddesinin IFon gelirleri bölümünde
belirtilen ücretler 2001 Mali Yılında uygulanmaz. 2001 yılında uygulanacak ücretleri Bakanlar Kurulu belirler.
Yürürlük
MADDE 69. – Bu Kanun 1/1/2001 tarihinde yürürlüğe
girer.
Yürütme
MADDE 70. – Bu Kanunun;
a) Türkiye Büyük Millet Meclisi ile ilgili hükümlerini Türkiye Büyük Millet Meclisi
Başkanı,
b) Cumhurbaşkanlığı ile ilgili hükümlerini
Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreteri,
c) Sayıştay Başkanlığı ile ilgili hükümlerini Sayıştay
Birinci Başkanı,
d) Diğer hükümlerini Maliye Bakanı,
Yürütür.
|
Bülent Ecevit |
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
Devlet Bak. ve
Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve
Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve
Başb. Yrd. V. |
Devlet Bakanı |
|
D. Bahçeli |
H. H. Özkan |
M. C. Ersümer |
R. Önal |
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı V. |
Devlet Bakanı |
|
Prof. Dr. T. Toskay |
M. Keçeciler |
F. Ünlü |
F. Bal |
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
Y. Yalova |
M. Yılmaz |
Prof. Dr. R. Mirzaoğlu |
R. K. Yücelen |
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
H. Gemici |
Prof. Dr. Ş. Üşenmez |
E. S. Gaydalı |
F. Ünlü |
|
Devlet Bakanı |
Adalet Bakanı |
Millî Savunma
Bakanı |
İçişleri Bakanı |
|
Prof. Dr. A. Çay |
Prof. Dr. H. S. Türk |
S. Çakmakoğlu |
S. Tantan |
|
Dışişleri Bakanı |
Maliye Bakanı |
Millî Eğitim
Bakanı |
Bayındırlık ve
İskân Bakanı |
|
İ. Cem |
S. Oral |
M. Bostancıoğlu |
K. Aydın |
|
Sağlık Bakanı V. |
Ulaştırma Bakanı |
Tarım ve
Köyişleri Bakanı |
Çalışma ve Sos.
Güv. Bakanı |
|
Prof. Dr. E. Öksüz |
Prof. Dr. E. Öksüz |
Prof. Dr. H. Y. Gökalp |
Y. Okuyan |
|
Sanayi ve Ticaret
Bakanı V. |
En. ve Tab. Kay.
Bakanı |
Kültür Bakanı |
Turizm Bakanı |
|
Prof. Dr. H. Y. Gökalp |
M. C. Ersümer |
M. İ. Talay |
E. Mumcu |
|
|
Orman Bakanı |
Çevre Bakanı |
|
|
|
Prof. Dr. N. Çağan |
F. Aytekin |
|
|
|
|
|
|
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN
2001 MALÎ YILI BÜTÇE KANUNU TASARISI
BİRİNCİ KISIM
Genel Hükümler
BİRİNCİ
BÖLÜM
Gider,
Gelir ve Denge
Gider bütçesi
MADDE 1.- Genel Bütçeye dahil dairelerin harcamaları için bağlı (A)
işaretli cetvelde gösterildiği üzere 48.219.490.000.000.000 liralık ödenek ve-rilmiştir.
Gelir bütçesi
MADDE 2- Tasarının 2 nci maddesi
aynen kabul edilmiştir.
Denge
MADDE 3.- Tasarının 3 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
İKİNCİ
BÖLÜM
Mali
Politikaya İlişkin Hükümler
Bütçe politikası ve mali kontrol
MADDE 4.- Tasarının 4 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
Ayrıntılı harcama programları ve
ödeneklerin kullanımı
MADDE 5.- a) Bütçe Kanunlarına ekli (A) işaretli cetvellerdeki
ödenekler, Maliye Bakanlığınca belirlenecek ilkeler ve serbest bırakma oranları dahilinde
kullanılır.
Kamu kurum ve kuruluşlarının mali yıl içinde gerçekleştirecekleri hizmet
ve faaliyetler için bütçelerinde yer alan ödeneklerin kullanımının önceden
planlanabilmesi amacıyla ödenek kullanımının ayrıntılı bir harcama programına
bağlanması Maliye Bakanlığı tarafından istenebilir.
Maliye Bakanı tarafından ödenek kullanımının ayrıntılı harcama
prog-ramına bağlanmasının uygun görülmesi halinde, belirlenen serbest bırakma
oranları üzerinde ve bu harcama programı dışında harcama yapılamaz.
İdareler bütçelerinde yer alan ödenekleri belirlenecek ilkeler, serbest
bırakma oranları ve ayrıntılı harcama programları dahilinde, Kalkınma Planı ve
Yıllık Programda öngörülen hedefleri ve hizmet önceliklerini gözönünde
bulundurarak, tasarruf anlayışı içinde kullanmakla yükümlüdürler.
b) Bütçelerin yatırım ve transfer tertiplerinden yardım alan bağımsız
bütçeli kuruluşlar ile sosyal güvenlik kuruluşları, hizmetleri ile ilgili aylık
harcama programlarını vize edilmek üzere en geç 31 Ocak 2001 tarihine kadar
Maliye Bakanlığına gönderirler. Bu programlar Maliye Bakanlığınca vize
edilmeden bütçenin yatırım ve transfer tertibindeki ödenekler kullanılamaz.
Kuruluşlar aylık uygulama sonuçlarını her ay Maliye Bakanlığına
bildirirler.
Maliye Bakanlığı, yapılan yardımın amacı doğrultusunda kullanılıp
kullanılmadığını aylık harcama programını göz önünde bulundurarak kontrol eder.
c) Bütçe Kanunun ekli (A)
işaretli cetveldeki ödeneklerin; (1) ve
(3) ödenek türü altında yer alan personel giderleri ödenekleri; Hazine
Müsteşarlığı bütçesinde yer alan iç, kısa vadeli avans ve
dış borç faizleri ile bunların genel giderlerine ilişkin ödenekler,
Maliye Bakanlığı bütçesinin 930-08-3-351-900, 930-08-3-356-900 ve Emekli
Sandığına yapılacak transferlere
ilişkin tertip-lerdeki ödenekler; Milli Savunma Bakanlığı diğer
cari ödenekleri, Hazine Müsteşarlığı bütçesindeki SSK, BAĞ-KUR ve İşsizlik Sigortası Fonuna yapılacak
transferlere ilişkin tertipler ile
hazine yardımı almayan katma bütçeli
idarelerin ödenekleri hariç olmak üzere, diğer tertiplerindeki ödeneklerin
yüzde birbuçuğu iptal edilmiştir.
Bu iptal ile ilgili Bütçe işlemlerini gerçekleştirmeye ve bu işlemler sonucu doğacak hazine fazlalarını iptal etmeye Maliye Bakanı
yetkilidir.
Kamu kuruluşlarının gelir ve giderlerinin
izlenmesi
MADDE 6.- Tasarının 6 ncı maddesi aynen kabul edilmiştir.
Kamu haznedarlığının yürütülmesi
MADDE 7.- Tasarının 7 nci maddesi aynen kabul
edilmiştir.
Gerektiğinde kullanılabilecek ödenekler
MADDE 8.- Tasarının 8 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
DPT etüt ve proje ödenekleri
MADDE 9.- Tasarının 9 uncu maddesi aynen kabul edilmiştir.
Yatırım harcamaları
MADDE 10.- Tasarının 10 uncu maddesi aynen kabul edilmiştir.
4046 sayılı Kanun hükümleri dışındaki
özelleştirme gelirleri
MADDE 11.- Tasarının 11 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Katma bütçeli idarelere hazine yardımı
MADDE 12.- Tasarının 12 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Resmi taşıtlar
MADDE 13.- Genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idareler ile
bunlara bağlı döner sermayeli kuruluşların, yıl içinde her ne şekilde olursa olsun
edinecekleri taşıtların cinsi, adedi ve hangi hizmette kullanılacağı
"T" işaretli cetvelde gösterilmiştir. Bu cetvelde gösterilenler
dışında taşıt edinilemez.
237 sayılı Taşıt Kanununa ekli (1) sayılı cetvelde belirtilenlerin
(Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı hariç) emir ve zatlarına verilenler, (2) sayılı
cetvelin 1 ve 2 nci sırasında yer alanlar, güvenlik önlemli (zırhlı) araçlar ve koruma altına alınanlarla ilgili yönetmelik
hükümlerine göre tahsis olunan araçlarla Emniyet Genel Müdürlüğünce, Dünya
Bankası kredisi ile trafik güvenliğini
geliştirmek amacıyla satın
alınacak özel donanımlı taşıtlar dışında
hibe dahil, her ne suret-le olursa olsun yabancı menşeli binek ve station-wagon
cinsi taşıt edinilemez.
Yerli muhteva oranı % 50'nin altında olan taşıtlar yabancı menşeli
sayılır.
Hastane ve tedavi ücretleri
MADDE 14.- Tasarının 14 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
Dernek ve benzeri kuruluşlara yapılacak
yardımlar ile vakıf ve derneklerin denetimi
MADDE 15.- Tasarının 15 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Bütçe
Uygulamasına İlişkin Hükümler
Bölüm düzeni ve deyimler
MADDE 16.- Tasarının 16 ncı maddesi aynen kabul edilmiştir.
Bağlı cetveller
MADDE 17.- Bu Kanuna ekli cetveller aşağıda gösterilmiştir:
a) Bu Kanunun 1 inci maddesi ile verilen ödeneğin dağılımı "A"
işaretli,
b) Özel hükümlerine göre 2001 Mali Yılında tahsiline devam olunacak
Devlet gelirleri "B" işaretli,
c) Devlet gelirlerinin dayandığı temel hükümler "C" işaretli,
d) Kanunlar ve kararnamelerle bağlanmış vatani hizmet aylıkları
"Ç" işaretli,
e) Hazine garantilerinden kaynaklanan yükümlülüklerden Hazinece
üstlenilmesi muhtemel ödemeler "D" işaretli,
f) Bütçe kapsamına alınan fonlar "F" işaretli,
g) Gelecek yıllara geçici yüklenmelere girişmeye yetki veren kanunlar
"G" işaretli,
h) 6245 sayılı Harcırah Kanunu
hükümleri uyarınca verilecek gündelik ve tazminat miktarları "H"
işaretli,
i) Çeşitli kanunlara göre bütçe kanunlarında gösterilmesi gereken
parasal sınırlar "İ" işaretli,
j) Ek ders, konferans ve fazla çalışma ücretleri ile diğer ücret
ödemelerinin miktarı "K" işaretli,
k) Kurumların mevcut lojman, sosyal tesis, telefon, faks ve kadro
sayıları "L" işaretli,
l) 2698 sayılı Milli Eğitim Bakanlığı Okul Pansiyonları Kanununun 3 üncü maddesi gereğince Milli Eğitim
Bakanlığı tarafından idare edilecek okul pansiyonları ile Sağlık Bakanlığına
bağlı sağlık okulları öğrencilerinden alınacak pansiyon ücretleri "M"
işaretli,
m)3634 sayılı Milli Müdafaa
Mükellefiyeti Kanunu uyarınca; milli müdafaa mükellefiyeti yoluyla alınacak;
1. Hayvanların alım değerleri "O" işaretli,
2. Motorlu taşıtların ortalama alım
değerleri ile günlük kira
bedelleri "P" işaretli,
n) Harcamalara ilişkin formül "R" işaretli,
o) Kurumların sahip oldukları taşıtlar ve 2001 yılında Taşıt Kanunu
uyarınca satın alacakları taşıtların cinsi, adedi, hangi hizmetlerde
kullanılacağı ve azami satın alma bedelleri "T" işaretli,
Cetvellerde gösterilmiştir.
Yeni tertip, harcama ve gelir kalemleri
açılması
MADDE 18.- Tasarının 18 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Aktarma
MADDE 19.- Tasarının 19 uncu maddesi aynen kabul edilmiştir.
Posta giderleri
MADDE 20.- Tasarının 20 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Geçen yıllar borçları
MADDE 21.- Tasarının 21 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Eğitime katkı paylarının ödenek kaydı
MADDE 22.-a) 16/8/1997 tarihli ve 4306 sayılı Kanunun Geçici 1 inci
maddesi uyarınca tahsil edilen miktarları bu amaçla Milli Eğitim Bakanlığı
bütçesine konulan ödeneklerden kullandırmak üzere Bütçenin B işaretli cetveline
gelir kaydetmeye, ödeneğini aşan gelir tahsilatı karşılığında ilgili tertibe
ödenek eklemeye, yılı içinde harcanmayan ödenekleri ertesi yıl bütçesine devren
gelir ve ödenek kaydetmeye, bu hükümler çerçevesinde yapılacak işlemlere
ilişkin esas ve usulleri belirlemeye Maliye Bakanı yetkilidir.
Savunma Sanayii Destekleme Fonu
MADDE 23.- Tasarının 23 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
Transferi mümkün olmayan konsolosluk
gelirleri
MADDE 24.- Tasarının 24 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
Yabancı ülkelere yapılacak hizmet
karşılıkları
MADDE 25.- Tasarının 25 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Bağış, hibe ve yardımlar
MADDE 26.- Tasarının 26 ncı maddesi aynen kabul edilmiştir.
Özel ödenek ve gelirlerin iptali
MADDE 27.- Tasarının 27 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Kurumların hasılatından pay
MADDE 28. -Tasarının 28 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Fonların Ödenek ve Gelirleri
MADDE 29.- a) Çeşitli mevzuatla kurulmuş fonların her türlü gelirleri
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası nezdinde Hazine Müsteşarlığı adına açılan
müşterek fon hesabına yatırılır. Bu hesaba yatırılan gelirlerden ilgili
mevzuatında öngörülen fonlar arası pay ve kesintiler Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankası tarafından yapılır.
Bütçe kapsamına alınan fonlar bu Kanuna ekli (F) işaretli cetvelde
göste-rilmiştir. Bunların gelirleri, yapılan kesintilerden sonra kalan tutarlar
üzerinden genel bütçenin (B) işaretli cetveline gelir yazılır. Bu fonlar
hizmetlerini bütçenin (A) cetveline konulan ödeneklerle yerine getirirler.
Kapsam dışında bırakılan fonların gelirlerinden Maliye Bakanı ile Hazine
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın müşterek teklifi ve Başbakanın onayı ile
belirlenecek oran ve miktarlarda kesinti yapılarak genel bütçeye gelir
kaydedilebilir.
Fonlar, hizmet ve harcamalarını kendi mevzuatlarında yer alan esas ve
usullere göre yaparlar.
b) 1. Maliye Bakanı ile Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın
müşterek teklifi ve Başbakanın onayı üzerine, kuruluş bütçelerindeki fon
ödeneklerini diğer kuruluş bütçelerinin fonlara ilişkin tertiplerine,
2. İlgili Bakanın teklifi üzerine, fonlar tarafından yürütülmek amacıyla
kuruluş bütçesinin diğer tertiplerinde yer alan ödenekleri, "77-Fonlara
Ait Hizmetler" alt programına,
Aktarmaya Maliye Bakanı
yetkilidir.
c) 1. Fonların borçlanma yoluyla elde ettikleri kaynakları gerektiğinde
bir yandan bütçenin (B) işaretli cetveline gelir, karşılığında (A) işaretli
cetveline ödenek kaydetmeye,
2. Fonlar tarafından hizmetin başka bir kuruluşa gördürülmesi halinde
hizmetin karşılığı olan miktarı doğrudan hizmeti yapacak olan kuruluş bütçesine
gelir ve ödenek kaydetmeye,
Maliye Bakanı yetkilidir.
d) 1. Maliye Bakanı ile Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın
müşterek teklifi ve Başbakanın onayı ile fonların gider hesapları üzerinden
aktarma yapılabilir. Aktarılan tutar, kendisine aktarma yapılan fonun gelir
hesabı üzerinden müşterek fon hesabına, buradan da tamamı gider hesabına
aktarılır.
2. Bütçe kapsamı dışındaki fonlardan kendi mevzuatlarına göre yapılan
kesinti ile fonlar arası aktarmalardan sonra kalan tutar, Türkiye Cumhuriyet
Merkez Bankası tarafından ilgili fonun gider hesabına aktarılır.
e) Kanun veya kanun hükmünde kararname dışında diğer mevzuatla kurulmuş
bulunan fonlar, Maliye Bakanı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve Hazine
Müsteşarlığının bağlı olduğu bakanların müşterek teklifi üzerine Başbakan
onayıyla tasfiye edilebilir.
Kanun veya kanun hükmünde kararname ile kurulmuş fonların tasfiyesine
ilişkin kanun tasarılarını hazırlamaya, Maliye Bakanı ile Devlet Planlama
Teşkilâtı Müsteşarlığı ve Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlar
yetkilidir.
Tasfiye edilen fonların her türlü gelirleri, tasfiye edilmelerine
ilişkin mevzuatta özel bir düzenleme bulunmaması halinde, bu konuda yeni bir
düzenleme yapılıncaya kadar yürürlükten kaldırılan hükümlere göre tahsil
edilmeye devam olunur ve genel bütçeye gelir kaydedilir.
Tasfiye edilmesine karar verilen fonlardaki mevcut personel istekleri
halinde, ihtiyaç bulunan diğer kamu kurum ve kuruluşlarındaki durumlarına uygun
boş memur kadrolarına naklen atanırlar. Bunlar hakkında 3/4/1998 ta-rihli ve
4359 sayılı Kanunun Geçici 7 nci maddesinin 2, 3, 4, 6 ve 7 nci fıkrası
hükümleri uygulanır.
2001 yılında tasfiye edilecek olan fonlarca yürütülen hizmetlerden
devamına ihtiyaç duyulanlar ile 2000 yılından itibaren tasfiye edilen fonların
tasfiye tarihinde mevcut olan yükümlülüklerinden zorunluluk arz edenler
büt-çeye konulacak ödeneklerle yürütülür. Gerektiğinde bu amaçla özel tertipler
açılabilir. Bu tertiplerden yapılacak harcamaların kapsamı ile harcama usulleri
ve diğer hususlar, ilgili kuruluş ve Maliye Bakanlığı'nca müştereken hazırlanıp
yürürlüğe konulacak esaslar ile belirlenir. Ancak söz konusu tertiplerden
yapılacak harcamaların kapsamı fonların yürürlükten kaldırılan mevzuatları ile
belirlenen çerçeveyi aşamaz.
Tasfiye edilen fonlardan, hizmetine bütçeye konulan ödeneklerle devam
edenlerin, kredi geri dönüş gelirleri ilgili kurumun merkez saymanlığı hesabına
yatırılır ve bütçeye gelir yazılır. Yatırılan tutarlar karşılığını, aynı amaçla
kullanılmak üzere ilgili kuruluş bütçesindeki mevcut tertibe ödenek kaydet-meye
Maliye Bakanı yetkilidir.
Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin her türlü düzenlemeleri yapmaya,
ilgili kurum bütçelerinde yeni tertipler açmaya, kurum bütçesi içinde veya
kurum bütçeleri arasında aktarma yapmaya
Maliye Bakanı yetkilidir.
İKİNCİ KISIM
Hazine ve Kamu Kuruluşlarına İlişkin
Hükümler
BİRİNCİ
BÖLÜM
Devlet
Borçları
Devlet borçlarının yönetimi
MADDE 30.- a) Devlet borçlarının yönetimi 9/12/1994 tarihli ve 4059
sayılı Kanunun 2 nci maddesi uyarınca Hazine Müsteşarlığınca yürütülür.
b) Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan, mali yıl içinde ödenecek
iç (Devlet Tahvili, Hazine Bonosu) ve dış borç anaparaları ile iç ve dış
borçlanma tutarlarını bütçe dışında özel hesaplarda izletmeye, mali yıl
zarfında iç ve dış borç anapara geri ödemelerini bütçe ile ilişkilendirmeksizin
yapmaya yetki-lidir.
Bu hüküm garantili borçlardan doğan geri ödemelerin ve Yap-İşlet-Devret modeli çerçevesinde
üstlenilen garantilerden doğan yükümlülüklerin tamamı için de uygulanır.
c) Devlet iç ve dış borç faizleri ve genel giderleri bu amaçla bütçeye konulacak ödeneklerle
karşılanır.
d) Yürürlükten kaldırılan Dış Krediler Kur Farkı Fonu kapsamında doğmuş
bulunan ve gerçekleştirilmesi gereken ödemeler bu amaçla bütçeye konulacak
ödeneklerle karşılanır.
e) Katma bütçeli idarelerin dış borçları Hazine Müsteşarlığınca bu madde
esaslarına göre ödenir.
f) Devlet borçlarının uygulama sonuçları Hazine Müsteşarlığının bağlı
olduğu Bakanlıkça hazırlanarak ilgili yıl kesinhesap cetveli ile birlikte
Hazine Genel Hesabına dahil edilmek üzere Maliye Bakanlığına gönderilir.
g) Devlet borçlarının yönetimi ve muhasebesi ile ilgili esas ve usuller
Maliye Bakanlığı ile Hazine Müsteşarlığı tarafından birlikte düzenlenir.
İç borçlanma
MADDE 31.- Tasarının 31 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
1211 ve 4568 sayılı Kanun hükümlerinin
uygulanması
MADDE 32.- Tasarının 32 nci maddesi
aynen kabul edilmiştir.
Dış borçlanma
MADDE 33- Tasarının 33 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
Dış borçların ikraz, devir ve garanti
edilmesi
MADDE 34.- a) Yabancı ülkeler, uluslararası kuruluşlar, yabancı bankalar
ve yabancı ülkelerde yerleşik diğer finans kurumlarından her türlü amaçla ve
uluslararası sermaye piyasasında kullanılan finansman araçları ile yapılacak
borçlanmalarla ilgili temas ve müzakereleri yürütmeye ve bu borçlanmalarla
ilgili işlemleri sonuçlandırmaya,
b) Yukarıdaki (a) fıkrasına göre sağlanan finansman imkanlarını,
ekonominin çeşitli sektörlerinde gelişmeyi sağlamak amacıyla ve anlaşmalar
hükümleri uyarınca kamu ve özel sektör kurumlarına ikraz, devir veya
kullandırmaya ve bu kredilerden yapılması gereken geri ödemeleri aynı
kuruluşlar için hesaben ikraz veya krediye dönüştürmeye,
c) Yukarıda belirtilen imkanların doğrudan Türkiye Cumhuriyet Merkez
Bankası veya Türkiye'de yerleşik kurumlar ile Türk Bankaları tarafından
sağlanması halinde, bu kredileri kısmen veya tamamen devralmaya, devralınan bu
kredileri kısmen veya tamamen kamu kurumlarına ikraz, devir veya kullandırmaya
ve bu kredilerden yapılması gereken geri ödemeleri aynı kuruluşlar için hesaben
ikraz veya krediye dönüştürmeye, Türkiye'de yerleşik bankaların döviz
varlıkları üzerinden borçlanmaya,
d) 1. Yabancı ülkelerin kredi kuruluşları, uluslararası kurumlar veya
yabancı ülkelerde yerleşik banka ve kurumlar ile bu finansman işlemlerine
katılan Türk Bankaları tarafından kamu kurumlarına (özel hukuk hükümlerine tâbi
olmakla beraber sermayelerinin % 50'sinden fazlası kamuya ait olanlar dahil),
yatırım ve kalkınma bankalarına verilecek kredileri anlaşmalarındaki
şartlarıyla garanti etmeye,
2. Dünya Bankası ve diğer uluslararası kuruluşların ihdas ettikleri
garanti programları çerçevesinde,
aa) Kamu kuruluşları (özel hukuk hükümlerine tâbi olmakla beraber
sermayelerinin % 50'sinden fazlası kamuya ait olanlar) ile yatırım ve kalkınma
bankalarının borçlu sıfatıyla uluslararası piyasalardan temin edecekleri
finansman imkanları için,
bb) Yap-İşlet-Devret ve Yap-İşlet modeli çerçevesinde gerçekleştirilecek
projelerle ilgili, mevzuatta öngörülen
Hazine garantileri ile sınırlı olmak ve şartları Hazine Müsteşarlığınca
müzakere edilmek üzere,
Yukarıda anılan uluslararası kuruluşlar tarafından verilen garantiye
karşı garanti vermeye,
3. Hazine garantörlüğünde sağlanacak dış borçlar için; garanti verilen
veya verilecek kuruluşlar nezdinde her türlü inceleme ve denetlemeyi
yaptırmaya, garanti ücreti oranını, garanti verilme aşamasında garanti
verilecek kuruluşlara karşı garantörlük koşulları ile bu borçlardan Hazine
adına doğabilecek yükümlülüklerin geri ödeme koşullarını belirlemeye,
e) Ulusal banka ve kamu kuruluşlarınca yabancı ülkelere açılacak
kredilerin geri ödenmesini garanti etmeye, yabancı ülkelerde doğrudan teminat
mektubu vermeye yetkili ulusal bankalar lehine garanti vermeye,
f) Türkiye Cumhuriyeti adına Hazine Müsteşarlığı tarafından yabancı
ülkeler resmî kuruluşları veya uluslararası kuruluşlardan sağlanan kredilerin
teknik yardım ve eğitim amaçları kapsamındaki bölümlerini anlaşma hükümlerine
istinaden gerektiğinde özel ve özerk bütçeli kamu kuruluşları ile kamu kuruluşu
sayılan kurumlara karşılıksız olarak kullandırmaya,
g) Avrupa Konseyi Sosyal
Kalkınma Bankası tarafından Bosna-Hersek'de finanse edilecek projeler için bu
Bankaya üye diğer ülkelerle birlikte sağlanacak ortak bir garanti çerçevesinde
garanti verilmesine,
h) Avrupa Birliği, yabancı ülkeler ve bu ülkelerin banka ve kredi
kuruluşları ve uluslararası malî kuruluşlardan ülkemizde faaliyet gösteren Risk
Sermayesi Yatırım Ortaklıklarına risk sermayesi şeklinde köprü krediler,
koşullu krediler sağlamaya veya yukarıda belirtilen yabancı ülke ve
kuruluşların adı geçen Yatırım Ortaklıklarına doğrudan veya aracı malî
kuruluşlar vasıtasıyla risk sermayesi şeklinde katkı sağlamaya yönelik
anlaşmalar yapmaya, sağlanan bu imkanların devredilmesine, kullandırılmasına ve
geri ödenmesine,
i) Bütçe Kanunu ve ilgili Kanunlar çerçevesinde yapılan ikazlarla,
Hazine garantilerinden Hazine Müsteşarlığınca yapılan üstlenmeler neticesinde
ortaya çıkan alacakların şartlarının belirlenmesine, tahsiline, takibine ve her
türlü finansal tekniğin kullanılması suretiyle idaresine Hazine
Müsteşarlığı'nın bağlı olduğu Bakan yetkilidir. Hazine alacaklarının doğuran
işlemlerle, bu alacakların tahsil, takip ve idaresine ilişkin esas ve usullerin
belirlenmesine,
Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan yetkilidir.
j)Daha önceki yıllarda yapılan işlemler için de bu esaslar geçerlidir.
k) Yılı içinde uluslararası ticari bankalardan borçlanmak suretiyle
temin edilen dış finansmanla ilgili olarak;
1. Belediyeler ve bağlı kuruluşları ile özel statüye sahip kamu hizmeti
gören ve sermayelerinin % 50'sinden fazlası belediyeye ait olan iştirakler ve
ilgili mevzuat gereği tüzel kişiliği haiz yerel yönetim birlikleri için Hazine
garantisi verilecek veya devredilecek dış kredi tutarı 500 milyon ABD Doları,
2. Diğer kamu kurum ve kuruluşları (özel hukuk hükümlerine tâbi olmakla
beraber sermayelerinin % 50'sinden fazlası kamuya ait olanlar dahil) için
Hazine garantisi verilecek dış kredi tutarı 4 milyar ABD Doları,
İle sınırlıdır.
3.Yap-İşlet, Yap-İşlet-Devret, İşletme Hakkının Devri ve benzeri
modeller çerçevesinde gerçekleştirilecek projelere verilen Hazine garantileri
ile kalkınma ve yatırım bankalarının uluslararası kuruluşlardan ve piyasalardan
Hazine garantisi altında sağlayacakları dış borçlanma tutarı yukarıda
belirlenen sınırlamanın dışındadır.
244 sayılı Kanun kapsamı dışında
borçlanma
MADDE 35.- Tasarının 35 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Borç verme, hibe ve yardım anlaşmaları
MADDE 36.- Tasarının 36 ncı maddesi aynen kabul edilmiştir.
Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı Projesi
kapsamında akdedilecek anlaşmalar
MADDE 37.- Tasarının 37 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.
İKİNCİ
BÖLÜM
Hazine
İşlemleri
Avans işlemleri
MADDE 38.- Tasarının 38 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Çeşitli saymanlıklardaki değerlerin
hazineye geçişi
MADDE 39.- Tasarının 39 uncu maddesi aynen kabul edilmiştir.
Geri verilecek paralar
MADDE 40.- Tasarının 40 incı maddesi aynen kabul edilmiştir.
Petrolden Devlet Hakkı ve Petrol Kanunu
gereğince ödenecek kur farkları
MADDE 41.-a) 5/4/1973 tarihli ve 1702 sayılı Kanuna göre petrolden
alınacak Devlet hakkı, Bütçenin (B) işaretli cetvelindeki "Petrolden
Devlet Hakkı" tertibine gelir kaydolunur.
b) 6326 sayılı Petrol Kanununun 116/3 üncü maddesi gereğince yapılan
transferler nedeniyle 1995, 1996 ve 1997 Malî Yılları Bütçe Kanunlarının ilgili
harcama kalemlerinden 1995, 1996 ve 1997 yıllarında yapılan kur farkı
ödemelerinin ilgililer adına kişi borçları hesabına alınarak terkin edilmesine
Hazine Müsteşarlığı'nın bağlı olduğu Bakan yetkilidir.
ÜÇÜNCÜ
BÖLÜM
Kamu
İktisadî Teşebbüsleri
Kamu İktisadî Teşebbüslerinin kârları
MADDE 42.- Tasarının 42 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Kamu ortakları ve iştiraklerinde sermaye
değişiklikleri
MADDE 43.- a) Kamu ortaklıkları ve iştiraklerinin yeniden düzenlenmesi
tedbirlerini uygulamak, sermaye artırımlarına katılmak, kamu iktisadî
teşebbüslerinin yatırım ve finansman programlarının gereklerini yerine getirmek
ve 233 sayılı Kanun Hükmünde Kararname
hükümlerini uygulamak amacıyla;
1. Hazinece her türlü sermaye artırımlarına katılınması ve her türlü
sermaye paylarının satın alınmasına,
2. Hazinenin ve kamu iktisadî teşebbüslerinin sermaye paylarını diğer
kamu iktisadî teşebbüslerine, özelleştirme idaresine veya katma bütçeli
idarelere devretmeye veya onlar tarafından devraldırmaya,
3. Kamu iktisadî teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının Hazineye veya
çeşitli fonlara olan borçlarını yıllık yatırım ve finansman programlarına uygun
olarak Hazineden olan alacaklarına veya ödenmemiş sermayelerine mahsup etmeye
veya teşebbüslerin borçlarının ödenme zamanı ve şartlarını belirlemeye, Hazine
Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan; bu
işlemlerin gerektirdiği tutarları, aynı Müsteşarlığın teklifi üzerine,
mahiyetine göre, bütçede açılacak özel tertiplere gelir ve ödenek kaydetmeye,
Maliye Bakanı yetkilidir.
b) Kamu iktisadî teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının 2000 yılı sonu
itibariyle; Hazineye, fonlara, Sosyal Sigortalar Kurumuna olan vadesi geçmiş
borçlarını, Hazineden ve fonlardan olan alacaklarına veya ödenmemiş
sermayelerine mahsup etmeye, Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakan, bu
işlemleri aynı Müsteşarlığın teklifi üzerine gelir ve gider hesapları ile
ilişki-lendirilmeksizin mahiyetlerine göre ilgili Devlet Hesaplarına
kaydettirmeye Maliye Bakanı yetkilidir. Türk Telekomünikasyon A.Ş.'nin 1996-1997-1998-1999
yılları Bütçe Kanunlarının "Kurumların Hasılatından Pay" başlıklı
maddeleri uyarınca KDV ve ek vergi hariç mal ve hizmet satışları aylık
gayrisafi hasılat tahakkuku üzerinden belirlenerek, Türk Telekomünikasyon
A.Ş.'nin hisseleri satışından elde edilecek gelir payına mahsup edilmek üzere
bütçeye gelir kaydolunan tutarları, 6.7.1999 tarihli ve 4397 sayılı Kanun,
muhtelif ta-rihli Başbakanlık onayları
ve Bakanlar Kurulu ile Millî Güvenlik Kurulu kararları uyarınca yaptığı
yatırımlar ve hizmetler karşılığında 31.12.2000 tarihi itibariyle Başbakanlık
Bütçesinden, Hazineden, Fonlardan ve Belediyeler dışındaki resmî dairelerden
olan telekomünikasyon alacakları ve sermaye alacağını Türk Telekomünikasyon
A.Ş.'nin veya kuracağı şirketin işleteceği GSM 1800 mobil telekomünikasyon
sistemi izni karşılığı ödeyeceği lisans ücretine (KDV dahil) Hazine
Müsteşarlığı ve Maliye Bakanlığı'nca müşterek belirlenecek esaslar çerçevesinde
mahsup etmeye Hazine Müsteşarlığı'nın bağlı olduğu Bakan, bu işlemleri aynı
Müsteşarlığın teklifi üzerine gelir ve gider hesapları ile
ilişkilendirilmeksizin mahiyetlerine göre ilgili Devlet Hesaplarına
kaydettirmeye Maliye Bakanı yetkilidir. Nihaî işleticinin bu işlem nedeniyle
yükleneceği KDV tutarı hakkında 3065 sayılı Kanunun 29/1 maddesi uygulanmaz ve
bu vergi gider yazılamaz.
c) Yeniden yapılandırma
çalışmalarına paralel olarak, T.C. Ziraat Bankası ve T. Halk Bankası'nın
çeşitli kanun ve kararnamelerden doğan ve bütçe ödenekleri ile karşılanamayan
31/12/2000 tarihi itibariyle mevcut görev zararlarının tasfiye edilmesini teminen
Özel Tertip Devlet Tahvili ihraç edilebilir. Bu tahviller, iç borçlanma ile
ilgili maddedeki limit dışında olup; vade, faiz ve diğer şartları ile görev
zararı tutarının tespitine ilişkin usul ve esaslar Hazine Müsteşarlığının bağlı
olduğu Bakanın teklifi üzerine Başbakan tarafından belirlenir.
d) 88/12944 sayılı Kaynak Kullanımını Destekleme Fonu Hakkındaki Kararın
değişik 3 üncü maddesinin (d) fıkrasında belirtilen gelirler, ihracatın
desteklenmesi kaydıyla T.C. Merkez Bankası tarafından fonun gelir hesabından
T.İhracat Kredi Bankası A.Ş.'ne (EXIMBANK) aktarılmak üzere Hazine İç Ödemeler
Saymanlığı hesabına yatırılır. Bu tutarların sermaye olarak EXIMBANK'a
ödenebilmesini sağlamak amacıyla Hazine Müsteşarlığının teklifi ile bütçeye
gelir ve ödenek kaydetmeye ve bu fıkra
kapsamında uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye, Maliye Bakanı
yetkilidir.
e) Tarım Satış Kooperatif ve Birlikleri Hakkında 1/6/2000 tarihli ve
4572 sayılı Kanunun Geçici 1 inci maddesinin (E) fıkrası uyarınca;
- Tarım Satış Birliklerinin 1/5/2000 tarihi itibariyle Destekleme ve
Fiyat İstikrar Fonuna olan borçlarından, Birliklerin yeniden yapılandırma
sürecinde tasfiyesi uygun görülenler ile bu borçların tasfiyesine kadar geçecek
süre içinde doğacak faizinin terkin edilmesine Hazine Müsteşarlığının bağlı
olduğu Bakanın teklifi üzerine Maliye Bakanı yetkilidir.
-Tarım Satış Birliklerinin 1/5/2000 tarihi itibariyle mevcut özel bünye
faaliyetleri ile ilgili banka borçlarından, Birliklerin yeniden yapılandırma
sürecinde tasfiyesi uygun görülenlerin ve bu borçların tasfiyesine kadar
geçecek süre içinde bu borçlardan doğan faiz ve gecikme zammı gibi fer'i
borçları Hazinece Özel Tertip Devlet Tahvili ihraç etmek suretiyle karşılanır.
Bu tahviller, iç borçlanma ile ilgili maddedeki limit dışında olup; vade, faiz
ve diğer şartların tespitine ilişkin usul ve esaslar Bakanlar Kurulu tarafından
belirlenir.
f) "Tütün, Tütün Mamülleri, Tuz ve Alkol İşletmeleri Genel
Müdürlüğü'nün 196 sayılı Kanuna istinaden çıkarılan Bakanlar Kurulu Kararları
uyarınca 31.12.2000 tarihi itibariyle destekleme işleriyle ilgili olarak doğmuş
tüm alacaklarına karşılık, 31.12.2000 tarihi itibariyle vadesi geldiği halde
ödenmemiş vergi borçları (katma değer vergisi, eğitim, gençlik, spor ve sağlık
hizmetleri vergisi, eğitime katkı payı ve fonlar hariç) ile borçlara ilişkin
gecikme zam ve gecikme faizleri aynı miktarda terkin edilir. Bu fıkra uyarınca
mahsubu yapılacak vergi borçlarına ilişkin gecikme zammı ve gecikme faizleri
31.12.2000 tarihi itibariyle dondurulur.
Söz konusu görev zararının Yüksek Denetleme Kurulu tarafından tespitini
müteakiben Hazine Müsteşarlığı'nın bağlı olduğu Bakanın teklifi üzerine bu
maddenin gerektirdiği terkin ve diğer işlemleri yapmaya Maliye Bakanı
yetkilidir.
g) Tek Terimli Tarifeden enerji alan aboneler adına tanzim edilen her
elektrik faturası için güç bedeli tahsil edilir. Bu bedelin miktarlarını tespit
etmeye Türkiye Elektrik Dağıtım Anonim Şirketi Yönetim Kurulu yetkilidir.
Hazine kefaleti
MADDE 44. - Tasarının 44 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
ÜÇÜNCÜ KISIM
Kamu Personeline İlişkin Hükümler
BİRİNCİ
BÖLÜM
Özlük
Hakları
Katsayılar, yurt dışı aylıklar, ücret ve
sözleşme ücreti
MADDE 45 . - a) 657 sayılı
Devlet Memurları Kanununun 154 üncü maddesi uyarınca, aylık gösterge tablosunda
yer alan rakamlar ile ek gösterge rakamlarının aylık tutarlara çevrilmesinde
uygulanacak aylık katsayısı 1/1/2001-30/6/2001 döneminde (17350), memuriyet
taban aylığı göstergesine uygulanacak taban aylığı katsayısı 1/1/2001-30/6/2001
döneminde (111600) olarak uygulanır.
399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 3 üncü maddesinin (c) bendi
uyarınca çalıştırılan sözleşmeli personelin ücret tavanı 1/1/2001-30/6/2001
döneminde (762.167.000) lira olarak uygulanır.
Ancak; bir önceki malî yılın son ayında uygulanmış ilave bir maaş
artışının olması halinde, aylık, taban aylık ve yan ödeme katsayıları ile
sözleşmeli personelin taban ve tavan ücretlerini veya bu ücretlere uygulanacak
ilave artış oranını; Ocak ayı içerisinde yeniden belirlemeye Bakanlar Kurulu
yetkilidir.
2000 yılı Aralık ayına göre 1/1/2001 tarihinden sonraki Devlet memuru net aylığındaki en düşük
kümülatif artış oranının, 2001 yılında Devlet İstatistik Enstitüsü tarafından
açıklanan aylık 1994=100 Temel Yıllı Kentsel Yerler Tüketici Fiyatları Genel
İndeksindeki 2000 yılı Aralık ayına göre kümülatif artış oranının altında
kalması halinde, söz konusu tüketici fiyatlarındaki artış oranının iki puan
üzerinde bir toplam maaş artışını sağlayacak şekilde ve enflasyon rakamının ilan edildiği ayın 15'inden geçerli olmak
üzere uygulanmakta olan katsayılar ile sözleşme taban ve tavan ücretleri veya
bu ücretlere uygulanacak ilave artış oranı yeniden tespit edilir. Uygulamaya
ilişkin esas ve usuller Maliye
Bakanlığınca belirlenir.
2001 Malî Yılının ikinci yarısında yukarıda belirtilen uygulamayı
gerektiğinde aynı şekilde sürdürmeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.
b) Kurumların yurt dışı kuruluşlarına dahil kadrolarında görev alan
Devlet memurlarının yurt dışı aylıkları, yeni kurlar ve yeni emsaller tespit
edilinceye kadar, 19/4/1999 tarihli ve
99/12791 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile ek ve değişikliklerinde yer alan
hükümlere göre ödenir.
c) İçişleri Bakanlığınca tespit
edilecek asgarî ve azamî sınırlar
dahilinde belediye başkanlarının
aylık ödemeleri, belediye meclislerince kararlaştırılır.
Kadroların Kullanımı
MADDE 46.- Tasarının 46 ncı maddesi aynen kabul
edilmiştir.
Sözleşmeli personel
MADDE 47. Tasarının 47 nci
maddesi aynen kabul edilmiştir.
İşçilik ödenekleri ve geçici iş
pozisyonları
MADDE 48.- a) Genel bütçeye
dahil daireler ile katma bütçeli idareler, sürekli işçileri ile 30 iş gününden
fazla süre ile çalıştıracakları geçici işçileri, bütçelerinin (55) ve (66) alt
programlarında yer alan l00-Personel giderleri harcama kalemindeki ödenekleri
aşmayacak sayıda ve süre ile istihdam edebilirler. Söz konusu kurum ve kuruluşların birim amirleri bu alt
programlarda fazla çalışma için tefrik edilen ödeneğe göre iş programlarını
yapmak, bu ödeneği aşacak şekilde fazla çalışma yaptırmamak ve ertesi yıla
fazla çalışmadan dolayı borç bıraktırmamakla yükümlüdürler. Belirtilen alt programlara hiç bir şekilde
ödenek aktarması yapılamaz ve bütçenin başka tertiplerinden işçi ücreti ve fazla çalışma ücreti
ödenemez. Ancak, toplu iş sözleşmelerinden
doğacak yükümlülükler ile ihbar ve kıdem tazminatları ödemeleri nedeniyle
meydana gelecek ödenek eksiklikleri Maliye Bakanlığı bütçesindeki yedek ödenek
ter-tiplerinden karşılanabilir.
Ancak, geçici işçi pozisyonlarında çalışan personeli sürekli işçi
kadrolarına intibak ettirilecek olan kurumların, bütçelerinde yer alan ve (66)
alt prog-ramında tefrik edilmiş geçici işçilik ödeneklerini, (55) alt programındaki sürekli işçilik ödenekleri
tertiplerine aktarmaya Maliye Bakanı yetkilidir.
Kurumlar, bütçelerinin (66) alt programına tertip edilen ödenek ile
sınırlı olmak üzere yıl içinde aylar itibariyle çalıştıracakları geçici
işçilerin sayılarını, bunların çalıştırılacakları birimlere göre dağılımını
(merkez teşkilatında birimler, taşra teşkilatında ise bölge ve il müdürlüğü
olarak) gösteren cetvelleri, yapılan hesaplamalarla birlikte Ocak ayı sonuna
kadar Maliye Bakanlığına vize ettirmek zorundadır. Yıl içinde meydana gelen değişiklikler de aynı usul ile vizeye
tâbidir. Bu vize işlemi yapılmaksızın geçici işçi istihdam edilemez ve ödeme
yapılamaz. Memurlar eliyle görülmesi gereken işlerde istihdam edilmek
amacıyla işçi alınamaz.
Yukarıdaki hükümlere aykırı uygulamalardan ita amirleri ve tahakkuk
memurları ile ödenek üstü harcama yapan saymanlar sorumludur.
b) Genel ve katma bütçeli idarelere bağlı döner sermayeli kuruluşlar,
kanunla kurulan fonlar ve hizmetlerini genel veya katma bütçelerin transfer
tertiplerinden aldıkları ödeneklerle yürüten kuruluşlar ile 233 sayılı Kanun
Hükmünde Kararname kapsamı dışında kalan kuruluşların 1.1.2001 tarihinden
itibaren 30 iş gününden fazla süre ile çalıştıracakları geçici işçilere ait
geçici iş pozisyonları, ilgili bakanlığın onayı alınmak suretiyle 31.1.2001
tarihine kadar Maliye Bakanlığına vize ettirilir.
c) (a) ve (b) bendleri kapsamındaki kurum, kuruluş ve fonların kanunla,
uluslararası anlaşmalarla veya 2001 Yılı Programı ile kurulması veya genişletilmesi
öngörülen birimleri için yapılacak yeni vizeler dışında, 2000 Malî Yılında vize
edilmiş toplam adam/ay miktarlarını aşacak şekilde vize yapılamaz. Vize edilmiş
bulunan geçici iş pozisyonları Maliye Bakanlığının uygun görüşü ile başka
unvanlı geçici iş pozisyonları ile değiştirilebilir veya iptal edilebilir.
Maliye Bakanlığınca vize edilen cetvellerin bir örneği, ilgisine göre Sayıştay
Başkanlığına veya Başbakanlık Yüksek Denetleme Kuruluna gönderilir. Bu vize
işlemi yapılmaksızın ödeme yapılamaz.
d) Kamu İktisadi Teşebbüsleri ve bağlı ortaklıklarının 1/1/2001
tarihinden itibaren 30 iş gününden fazla süre ile çalıştıracakları geçici
işçilere ait geçici iş pozisyonları, ilgili bakanlığın onayı alınmak suretiyle
31/1/2001 tarihine kadar Devlet Personel
Başkanlığına vize ettirilir. Vize edilen geçici iş pozisyonları Devlet Personel Başkanlığınca başka unvanlı
geçici iş pozisyonları ile değişti-rilebilir veya iptal edilebilir. Vize
ettirilen cetvellerin bir örneği Başbakanlık Yüksek Denetleme Kuruluna
gönderilir. Bu vize işlemi yapılmaksızın ödeme yapılamaz.
e) İl özel idareleri ve belediyeler ile bunların kurdukları birlik ve
mües-seselerde çalıştırılacak geçici işçilere ait geçici iş pozisyonları her
yıl İçişleri Bakanlığına vize ettirilir. Vize edilmiş bulunan geçici iş
pozisyonları İçişleri Bakanlığı tarafından başka unvanlı geçici iş pozisyonları
ile değiştirilebilir veya iptal edilebilir. İçişleri Bakanlığı tarafından vize
edilen geçici iş pozis-yonlarına ait vize cetvellerinin bir örneği Devlet Personel Başkanlığına gönderilir. Bu
vize işlemi yapılmadan geçici işçi çalıştırılamaz ve herhangi bir ödeme
yapılamaz.
DÖRDÜNCÜ KISIM
Kamu Harcamalarında Etkinliği Artırıcı
Önlemler
Konsolide bütçeye dahil kuruluşların
kadrolarının dağılımı
MADDE 49.- Tasarının 49 uncu maddesi aynen kabul edilmiştir.
Kamu kurumlarında taşıt kullanımı
MADDE 50.-Tasarının 50 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Açıktan atama izinleri
MADDE 51.- Tasarının 51 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Demirbaş standardizasyonu, eşya ve
levazım devri
MADDE 52.- Tasarının 52 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Milli Savunma Bakanlığı ödeneklerinin
devri
MADDE 53.- Tasarının 53 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
BEŞİNCİ KISIM
Çeşitli Hükümler
Geçici görevlendirme
MADDE 54.- Tasarının 54 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
Teminat olarak kabul edilecek değerler ve
taşınmaz malların geçici teminatı
MADDE 55.- Tasarının 55 inci
maddesi aynen kabul edilmiştir.
Kişi borçları
MADDE 56.- Tasarının 56 ncı maddesi aynen kabul edilmiştir.
Hazine taşınmaz mallarının
değerlendirilmesi
MADDE 57.- Bulgaristan'dan zorunlu göçe tâbi tutulan ve daha sonra Türk
vatandaşlığına alınanlardan, konut veya arsa sahibi olmak üzere başvuruda
bulunarak, öngörülen avansı açılan banka hesaplarına yatırmış olanların
(avansları iade edilenler hariç) kurdukları kooperatiflere, mülkiyeti Hazineye
ait arsa veya arazileri, metrekare değeri ikiyüzkırkbin Türk Lirasından aşağı
olmamak üzere harca esas değerinden satmaya; satış bedelinden, avansın
yatırıldığı tarihteki T.C. Merkez Bankası Alman Markı alış kurundan
karşılığının, satışın yapılacağı tarihteki T.C. Merkez Bankası Alman Markı alış
kuru karşılığı Türk Lirasına çevrilerek bulunan tutarı mahsup etmeye ve bu
konudaki esas ve usulleri belirlemeye Maliye Bakanı yetkilidir.
Hazineye ait taşınmaz malları, 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü
maddesine göre hesaplanacak değer üzerinden, toplu konut üretmek amacıyla, Arsa
Ofisi Genel Müdürlüğüne veya Toplu Konut İdaresi Başkanlığına peşin bedelle
veya taksitle devretmeye Maliye Bakanı yetkilidir. Buna ilişkin esas ve usuller Maliye Bakanlığınca belirlenir.
Devlet hesaplarında yer verilmeyecek ve
terkin edilecek tutarlar
MADDE 58.- Tasarının 58 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Saymanlık görev ve sorumluluklarının
devri
MADDE 59.-Tasarının 59 uncu
maddesi aynen kabul edilmiştir.
Uluslararası kuruluşlara üyelik
MADDE 60.- Tasarının 60 ıncı maddesi aynen kabul edilmiştir.
Kamu kuruluşlarınca işletilen sosyal
tesisler
MADDE 61.- Tasarının 61 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Yurt dışı eğitimi
MADDE 62.- Tasarının 62 inci maddesi
aynen kabul edilmiştir.
Geçici hizmet karşılığı yapılacak
ödemeler
MADDE 63.- Tasarının 63 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
Amme alacağına karşılık kabul
edilebilecek gayrimenkuller
MADDE 64.- Tasarının 64 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.
Kira ve idare gelirleri
MADDE 65.-a) İrtifak hakkı verilen özel iskelelerden alınan nispi kira bedellerinin yarısı bütçenin (B)
işaretli cetveline gelir, diğer yarısı da özel gelir kaydedilir. Özel gelir
kaydedilen miktarın yarısı Denizcilik ve Liman hizmetlerini geliştirmek üzere
Denizcilik Müsteşarlığı bütçesine, yarısı da milli emlak hizmetlerini
geliştirmek amacıyla Maliye Bakanlığı bütçesine özel ödenek kaydolunur.
Ulaştırma Bakanlığı, Demiryolları, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı
Genel Müdürlüğü tarafından konsolide bütçe dışındaki kurum ve kuruluşlar ile
özel ve tüzel kişiler adına yapılacak deniz dibi taramaları, hidrolik merkezde
yapılan hidrolik ve bilgisayar modelleri, Araştırma Dairesince yapılacak her
türlü deney ve araştırma, proje ve şartname onaylanması için alınacak
bedellerin yarısını bütçenin (B) işaretli cetveline gelir, diğer yarısını da
özel gelir kaydetmeye, özel gelir
kaydedilen miktarın yarısını Demiryolları, Limanlar ve Hava Meydanları İnşaatı
Genel Müdürlüğünce gerçekleştirilecek altyapı tesislerinin onarımları ile
ulaştırma hizmetlerini geliştirmek üzere Ulaştırma Bakanlığı bütçesine, diğer
yarısı da milli emlak hizmetlerini geliştirmek amacıyla Maliye Bakanlığı
bütçesine özel ödenek kaydolunur.
Yukarıda belirtilen hükümlere göre özel gelir ve ödenek kaydedilen
miktarların önceki yıllarda kullanılmayan kısmı cari yıl bütçesine
devredilebilir.
b) Kılavuzluk ve romörkaj
hizmetleri vermekte olan kamu ve özel kurum ve kuruluşların bu
hizmetlerinden elde ettikleri aylık gayrisafi hasılattan yüzde altıbuçuk (%
6.5) oranında pay alınır. Bu pay, en geç tahsil edildiği ayı takip eden ay
sonuna kadar ilgili saymanlığa yatırılır. Yatırılan miktarın yarısı
bütçenin (B) işaretli cetveline gelir
kaydedilir. Diğer yarısı Denizcilik Müsteşarlığının merkez ve taşra
birimlerinin faaliyetlerinin gerektirdiği personel hariç her türlü harcamalarında kullanılmak üzere,
bu Müsteşarlık bünyesindeki döner sermaye bütçesi hesabına aktarılır.
Kamu hizmetlerinin fiyatlandırılması
MADDE 66.- Tasarının 66 ncı maddesi aynen kabul edilmiştir.
Vergi, fon ve payların zamanında
yatırılması
MADDE 67.- Tasarının 67 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Kısmen veya tamamen uygulanmayacak
hükümler
MADDE 68.- Tasarının 68 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.
Yürürlük
MADDE 69.- Tasarının 69 uncu maddesi aynen kabul edilmiştir.
Yürütme
MADDE 70.- Tasarının 70 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.