Dönem : 21 Yasama Yılı : 3

T.B.M.M. (S. Sayısı : 710)

2001 Malî Yılı Bütçe Kanunu ile Bağlı Cetvellerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Plan ve Bütçe

Komisyonu Raporu (1/873)

T.C.
Başbakanlık	8.6.2001
Kanunlar ve Kararlar
Genel Müdürlüğü
Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-283/2750

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Maliye Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 6.6.2001 tarihinde kararlaştırılan “2001 Malî Yılı Bütçe Kanunu ile Bağlı Cetvellerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

GENEL GEREKÇE

2001 Yılı Bütçesi ile genel ve katma bütçeli kuruluşlara 48 katrilyon 360 trilyon lira ödenek tahsis edilmiştir.

Tahsis edilen ödeneğin 12 katrilyon lirası personel, 4 katrilyon 750 trilyon lirası diğer cari, 3 katrilyon 470 trilyon lirası yatırım ve 16 katrilyon 677 trilyon lirası faiz ödemeleri olmak üzere toplam 28 katrilyon 141 trilyon lirası transfer harcamalarına ayrılmıştır.

Uygulanan ekonomik programla birlikte 2000 yılı enflasyon rakamları son 14 yılın en düşük seviyesine çekilmiş ve bunun sonucu olarak faiz oranları % 30’lar seviyesine inmiştir. Kamu malî sisteminde yaşanan bu olumlu gelişmeler 2001 yılı bütçe büyüklüklerine de yansımış, faiz ödemelerinin GSMH içindeki payının % 16’lardan % 10’lara indirilmesi hedeflenmiştir.

Ancak, 2000 yılı Kasım ve 2001 yılı Şubat aylarında ekonomide yaşanan gelişmeler, kur ve enflasyon hedeflerinde değişikliklere neden olmuştur.

Böylece, başta borç faiz ödemeleri olmak üzere personel ve diğer zarurî giderler için toplam 30 katrilyon 80 trilyon liralık ek ödenek ihtiyacı ortaya çıkmıştır.

Ek ödenek ihtiyacının önemli bir kısmı, başta faiz harcamaları olmak üzere, görev zararları karşılığı Ziraat Bankası ve Halk Bankasına yapılacak ödemeler, tarımsal destekleme, sosyal güvenlik kurumlarına yapılacak transferler ile personel giderlerine ait bulunmaktadır.

Zorunlu olarak karşılanması gereken bu harcamaların dışında, döviz kurundaki değişiklikler ve tahmin edilenin üstünde gerçekleşen fiyat artışları nedeniyle, yatırım harcamaları ile önemli kısmı güvenlik amaçlı olmak üzere kuruluşların diğer cari harcamaları için de ek ödeneğe ihtiyaç duyulmaktadır.

Talep edilen ek ödeneğin kaynağını bütçe gelirlerinde uygulanacak tedbirler çerçevesinde sağlanacak artışlar ile borçlanma hâsılatı oluşturacaktır.

Öte yandan, ilk dört aylık bütçe gelir gerçekleşmeleri ve makro ekonomik göstergelerdeki değişime paralel olarak bütçe gelirlerinde de revizyon ihtiyacı doğmuş bulunmaktadır.

Ekonomide meydana gelen gelişmelere paralel olarak, 2001 yılı başında uygulamaya konulan 2001 Malî Yılı Bütçe Kanununun dayandığı ekonomik göstergeler revize edilmiştir. GSMH deflatörü, TEFE ve TÜFE göstergeleri daha yüksek bir noktada belirlenmiştir. Bu değişimin gelirleri nominal olarak artış yönünde etkilemesi beklenmektedir.

Diğer taraftan, yaşanan ekonomik kriz sonucu artan kamu finansmanı ihtiyacına paralel olarak katma değer vergisi ve akaryakıt tüketim vergilerinde yapılan artışların bu vergi gelirlerini olumlu yönde etkileyeceği tahmin edilmektedir.

Yapılan revizyon sonucu vergi gelirlerinin 37 150 trilyon liraya, genel bütçe gelirlerinin 48 200 trilyon liraya ulaşması beklenmektedir.

2001 yılı başında uygulamaya konulan Bütçe Kanununun öngördüğü gelire nispetle genelde, gelir vergisi, katma değer vergisi ve akaryakıt tüketim vergilerinde önemli artışlar beklenmekte, buna karşın krizin etkisiyle kurumlar vergisinde düşüş olacağı tahmin edilmektedir.

Yukarıda belirtilen gelişmeler sonucu ortaya çıkan yeni büyüklüklerin, 2001 Malî Yılı Bütçe Kanununa yansıtılması amacıyla Tasarı hazırlanmıştır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. – Maddede, 2001 Malî Yılı Bütçe Kanununa bağlı (A) işaretli cetvele ilave edilecek ödenek miktarı hüküm altına alınmaktadır.

Maliye Bakanlığı bütçesinin yedek ödenek tertibine eklenen 30 katrilyon 80 trilyon liralık ödeneğin, 24 katrilyon 591 trilyon lirası faiz ödemelerine ait bulunmaktadır. Bu toplam içinde, kamu personelinin maaşlarında yapılan düzenlemeler nedeniyle, personel giderleri için 2 katrilyon 300 trilyon liralık ödenek öngörülmüştür. Emekli Sandığı, Sosyal Sigortalar Kurumu ve Bağ-Kur’un emekli maaşlarını zamanında ve tam olarak ödeyebilmeleri için bütçeden 777 trilyon liralık transfer yapılması gerekmektedir.

Belirtilen bu zorunlu ihtiyaçlar dışında, yatırımlar, kamu iktisadî teşebbüslerine transferler, tarımsal destekleme gibi çeşitli ihtiyaçlar için de ödenek ayrılmaktadır. Tasarı ile talep edilen ödeneğin, 400 trilyon lirası görev zararları karşılığı Ziraat Bankası ve Halk Bankasına yapılacak ödemeler, 280 trilyon lirası yatırımlar, 153 trilyon lirası kamu iktisadî teşebbüslerine yapılacak ödemeler, 75 trilyon lirası tarımsal destekleme amacıyla yapılacak ödemeler için kullanılacaktır. Tasarı ile ayrıca kuruluşların diğer cari harcamaları için de ödenek ayrılmaktadır.

Madde 2. – Yılın ilk dört aylık dönemindeki bütçe gelir gerçekleşmeleri ve makro ekonomik göstergelerdeki değişime paralel olarak bütçe gelirlerinde de revizyon ihtiyacı doğmuş bulunmakta olup, madde ile gelir tahmin rakamı yeniden belirlenmekte ve buna bağlı olarak da 2001 Malî Yılı Bütçe Kanununa bağlı (B) işaretli cetvel yeniden düzenlenmektedir.

Madde 3. – Yürürlük maddesidir.

Madde 4. – Yürütme maddesidir.

Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi
Plan ve Bütçe Komisyonu	12.6.2001
Esas No.: 1/873
Karar No.: 60

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Maliye Bakanlığınca hazırlanarak 8.6.2001 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça aynı tarihte esas komisyon olarak Komisyonumuza havale edilen, "2001 Malî Yılı Bütçe Kanunu ile Bağlı Cetvellerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı" Komisyonumuzun 12.6.2001 tarihinde yaptığı 54 üncü birleşimde Hükümeti temsilen Maliye Bakanı Sümer ORAL ile Maliye Bakanlığı, Devlet Plânlama Teşkilâtı Müsteşarlığı ve Hazine Müsteşarlığı temsilcilerinin katılımlarıyla incelenip, görüşülmüştür.

Bilindiği gibi; 2001 Yılı Bütçesi ile genel ve katma bütçeli kuruluşlara toplam 48 katrilyon 360 trilyon lira ödenek tahsis edilmiştir. Uygulanan ekonomik programla birlikte 2000 yılı enflasyon rakamları son 14 yılın en düşük seviyesine çekilmiş ve faiz oranları %30'lar seviyesine indirilmiştir. Kamu malî sisteminde yaşanan bu olumlu gelişmeler 2001 yılı bütçe büyüklüklerine de yansımış ve bu çerçevede GSMH içinde faiz ödemelerinin payının % 16'dan % 10'a indirilmesi hedeflenmiştir. Ancak, 2000 yılı Kasım ve 2001 yılı Şubat aylarında ekonomide yaşanan gelişmeler, kur ve enflasyon hedeflerinde değişikliklere neden olmuştur. Özellikle kur ve enflasyon hedeflerinde ortaya çıkan sapma sonucunda 2001 yılı bütçesinde; borç faiz ödemeleri başta olmak üzere görev zararları karşılığı Ziraat ve Halk Bankalarına yapılacak ödemeler, tarımsal destekleme, sosyal güvenlik kurumlarına yapılacak transferler, personel giderleri, yatırım harcamaları ile önemli kısmı güvenlik amaçlı olmak üzere kuruluşların diğer cari harcamaları için 30 katrilyon 80 trilyon liralık ek ödenek ihtiyacı ortaya çıkmıştır.

Diğer taraftan, yaşanan ekonomik kriz sonucu artan kamu finansmanı ihtiyacına paralel olarak; 2001 yılı başında uygulamaya konulan Bütçe Kanunu'nun öngördüğü gelire nispetle, genelde gelir vergisi, katma değer vergisi ve akaryakıt tüketim vergilerindeki önemli artışlara karşılık, kurumlar vergisinde düşüş olacağı tahmin edildiğinden, gelir kalemlerinde de revizyon yapılması gerekmektedir.

Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde;

- Maliye Bakanlığı bütçesinin yedek ödenek tertibine,

· Faiz ödemelerine 24 katrilyon 591 trilyon lira,

· Personel ödemelerine 2 katrilyon 300 trilyon lira,

· Sosyal güvenlik kuruluşlarına 777 trilyon,

· Ziraat ve Halk bankalarının görev zararlarına 400 trilyon lira,

· Yatırımlara 280 trilyon lira,

· Kamu iktisadi teşebbüslerine 153 trilyon lira ,

· Tarımsal desteklemelere 75 trilyon lira,

· Vergi iadelerine 750 trilyon lira,

· Millî Savunma Bakanlığına 250 trilyon lira,

· Devlet iştiraklerine 203 trilyon lira,

· Kuruluşların diğer cari harcamalarında zorunlu olarak ortaya çıkacak ihtiyaçlarına, 550 trilyon lira,

olmak üzere toplam 30 katrilyon, 80 trilyon liralık ödeneğin ilave edilmesi,

- Gelir tahmin rakamının 48 katrilyon 200 trilyon olarak belirlenmesi ve 2001 Malî Yılı Bütçe Kanununa bağlı B cetvelinin yeniden düzenlenmesi,

Öngörülmektedir.

Komisyonumuzda, Tasarının geneli üzerinde yapılan görüşmelerde;

- Ekonomik krizin olumsuz etkilerinin daha kolay aşılabilmesini teminen partiler üstü bir anlayışla her kesimin bilgi ve tecrübesinden yararlanılmak suretiyle çözümler üretilmesinin gerektiği,

- Ek ödenek tasarısı ile içinde bulunduğumuz ekonomik sıkıntının açık bir şekilde bütçeye yansıtılarak giderilmesine çalışıldığı,

- Vergi oranlarında veya yeni vergi ihdası yerine Bütçe kalemlerinden mümkün olduğunca tasarruf sağlanması ve ödeneklerin en verimli şekilde kullanımına dikkat edilmesinin uygun bir yol olacağı,

- Enflasyonun her ay istikrarlı bir şekilde aşağıya çekilmesi amacıyla Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı ve Merkez Bankası arasında koordinasyonun çok iyi sağlanmasının gerektiği,

- Fonların kontrolüne daha fazla önem verilmesi ve bütçe dışında fon bırakılmaması gerektiği,

- Ekonomik istikrarsızlıkların kısa süreli uygulamalar sonucu meydana geldiğini söylemenin mümkün olmadığı, uzun yıllardan beri süregelen borçlanmalar, enflasyonun ciddi olarak kontrol altına alınmasına ilişkin politikaların uygulanamaması gibi nedenlerle içinde bulunduğumuz sıkıntılı döneme gelindiği,

- Kamu çalışanları ile emeklilerin ücretlerinin % 52,5 hedefine göre hesaplanması halinde bu kesimin mağdur edileceği, zira enflasyonun % 52,5 düzeyini aşacağı,

- 30 katrilyon lira büyüklüğündeki ilave bütçe açığının yeni olumsuzluklara neden olabileceği, yeni ekonomik krizlere zemin hazırlayabileceği,

- Vergi gelirlerinin faiz giderlerini karşılayamaz hale geldiği, bu sıkıntının önümüzdeki yıllara da yansıyabileceği,

- Programın açıklanması sırasında yeni vergi öngörülmeyeceği ifade edilmişken, yeni vergiler getirilme hazırlığı içinde olunmasının programın inandırıcılığını azalttığı,

Şeklindeki görüş ve eleştirileri takiben Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda;

- 2000 yılında ekonomide yaşanan olumlu gelişmeler doğrultusunda; enflasyonun son 14 yılın en düşük seviyesine çekildiği, faiz oranlarının % 30 seviyesine indiği ve buna bağlı olarak borçlanma maliyetinin azaldığı, önemli bir bütçe performans kriteri olan, GSMH içinde konsolide bütçe faiz dışı fazlasının % 6 oranında gerçekleştiği,

- 2000 yılında Ekonomide yaşanan olumlu gelişmeler sonucu faiz ödemelerinin GSMH içindeki payının % 16'dan %10'a indirildiği, bütçe büyüklüklerinin düşük faiz, düşük enflasyon ve programlanmış döviz kuru politikası üzerine oturtulduğu,

- 2001 Malî Yılı Bütçesi ile Genel ve Katma Bütçeli kuruluşlara, 2000 yılında ekonomide yaşanan olumlu gelişmeler doğrultusunda;

· 12 katrilyon lira personel,

· 4 katrilyon 750 trilyon lira diğer cari,

· 3 katrilyon 470 trilyon lira yatırım,

· 16 katrilyon 677 trilyon lira faiz,

· 11 katrilyon 464 trilyon lira diğer transfer harcamaları,

olmak üzere toplam 48 katrilyon 360 trilyon ödenek öngörüldüğü,

- 2001 yılının Şubat ayında malî piyasalarda yaşanan dalgalanmaların, ekonominin diğer bölümlerine de yansıması ve dengelerin bozulmasına neden olduğu, Hükümetin bir yandan ekonomiyi normal işleyişine döndürmek diğer yandan kamu maliyesini sağlıklı bir yapıya kavuşturarak enflasyonu yenmek ve büyümeyi sağlamak amacıyla yeni bir ekonomik programı uygulamaya koyduğu,

- Güçlü ekonomiye geçiş programı kapsamında yer alan yasal düzenlemelerin önemli bir bölümünün tamamlandığı, bu düzenlemelerden birinin de ek ödenek kanun tasarısı olduğu, bu tasarının hazırlanmasındaki en önemli nedenin enflasyon ve kur hedefinde ortaya çıkan ciddi sapmalar olduğu,

- Ek ödenek kanun tasarısında en büyük payın 24 katrilyon 591 trilyon ile faiz ödemelerine tahsis edildiği, öngörülen bu ödeneğin; 3.3 katrilyon lirası, kamu ve fon bankalarına daha önce verilen tahvillerin yenileri ile değiştirilmesi sonucu sözkonusu kağıtların o güne kadar işleyen faiz giderleri, 8.4 katrilyon lirası, fon bankalarının malî yapılarını düzeltmek için ihraç edilen devlet iç borçlanma senetlerinden kaynaklanan faizleri, 6 katrilyon lirası, Şubat 2001 krizi sonrasında yükselen faiz hadleri ve piyasa koşulları çerçevesinde kısa vadeli borçlanmaya ağırlık verilmesi nedeniyle 2001 yılı bütçesine gelen ilave faiz giderleri karşılığını oluşturduğu, dolayısıyla 17.3 katrilyon liranın bütçenin finansmanı ile ilgili normal borçlanmanın faiz giderleri olarak ele alınmaması gerektiği, bu miktarın bankalar sistemini sağlıksız bir yapıya dönüştüren yılların birikimi "görev zararları" nın tasfiyesi ile kamu ve fon bankalarının içine düştüğü likidite sıkıntısını giderecek işlemlerden kaynaklandığı,

- Oluşan yeni makro ekonomik hedefler çerçevesinde, ek ödenek ihtiyacının toplam 5 katrilyon 373 trilyon liralık bölümünün vergi gelirleriyle sağlanacağı,

- 2001 yılı başlangıcında öngörülen 5.2 katrilyon liralık bütçe açığının, 24.5 katrilyona ulaşacağının tahmin edildiği, ek ödeneğin vergi gelirlerindeki artış dışında kalan bölümünün finansmanının net borçlanma hâsılatı ile karşılanacağı,

- Ülkenin her zamandan daha fazla birlik ve beraberliğe ihtiyacı olduğu, çağdaş dünyada güçlü bir ülke olmak için beraberlik ruhuna sahip olmamız gerektiği,

- Sorunların küçümsenmemesi gerektiği, ancak, aşılamayacak büyüklükte de olmadığı, ülkemizin dünyanın en güçlü ülkeleri arasına girmeye aday ülke olduğu,

- Bu ödemeler ile, kamu bankalarının biriken görev zararlarının kapatılmasının yanında, fon bankalarının da sağlıklı bir yapıya kavuşturulacağı,

- Vergi tahsilatında Nisan 2001 tarihi itibariyle hedeflere ulaşıldığı; vergi kanunlarının ekonomiye duyarlı olması gerektiği, gelir-gider dengesi sağlandıkça vergi oranlarının küçültülmesi yoluna gidileceği ifade edilmiştir. Bu görüşmeleri takiben tasarı ve gerekçesi komisyonumuzca da benimsenerek maddelerinin görüşülmesine geçilmiştir.

Tasarının;

- 1 inci maddesi; memurlara, mayıs ve haziran aylarında yapılan ek zamların ve işçilere toplu iş sözleşmelerinin getirdiği ek yükün karşılanması ile likit petrol gazı kullanılarak elde edilen enerjiyi üretimlerinde kullanan bazı sanayi kuruluşlarına yapılacak 80 trilyon liralık transferin karşılanabilmesi için maddede yer alan ödeneğe ve ekli 1 sayılı cetvelde yer alan ödeneğe 560 trilyon lira ilave edilmesi suretiyle,

- 2 nci maddesi; makro ekonomik göstergeler ve vergilerin gerçekleşmelerinde meydana gelen değişiklikler dikkate alınarak, ekli 2 sayılı cetvellerde gelir vergisinin ve Akaryakıt Tüketim Vergisinin 250'şer trilyon lira, Banka ve Sigorta Muamele Vergisinin 60 trilyon lira artırılması ve maddedeki gelir toplamının da bu nedenle 560 trilyon lira daha artırılması suretiyle,

kabul edilmiştir.

- Ayrıca, dış kredi kullanımlarında kredi gerçekleşmelerine bağlı olarak ödenmesi gereken Katma Değer Vergisinin karşılanması amacıyla ilgili kurum bütçelerine Maliye Bakanına ödenek ekleme yetkisi veren bir hüküm metne yeni 3 üncü madde olarak ilave edilmiştir.

- Tasarının, Yürürlük ve Yürütmeye ilişkin 3 ve 4 üncü maddeleri, 4 ve 5 inci maddeler olarak aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.

Başkan	Başkanvekili	Sözcü
Metin Şahin	Hayrettin Özdemir	Ahmet Kabil
Antalya	Ankara	Rize
Kâtip	Üye	Üye
Cafer Tufan Yazıcıoğlu	Dengir Mir Mehmet Fırat	Gaffar Yakın
Bartın	Adıyaman	Afyon
	(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Sait Açba	M. Zeki Sezer	Cengiz Aydoğan
Afyon	Ankara	Antalya
(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
M. Güven Karahan	Hüseyin Arabacı	Necati Yöndar
Balıkesir	Bilecik	Bingöl
		(Muhalefet şerhim ektedir)
Üye	Üye	Üye
Zeki Ergezen	Hayati Korkmaz	Oğuz Tezmen
Bitlis	Bursa	Bursa
(İmzada bulunamadı)		(Muhalefet şerhim eklidir)
Üye	Üye	Üye
Hakkı Duran	Hüseyin Karagöz	Aslan Polat
Çankırı	Çankırı	Erzurum
	(İmzada bulunamadı)	(Muhalefet şerhim ektedir)
Üye	Üye	Üye
Mehmet Sadri Yıldırım	S. Metin Kalkan	Mehmet Dönen
Eskişehir	Hatay	Hatay
(Muhalefet şerhi ektedir)	(İmzada bulunamadı)	(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Ali Er	Masum Türker	Nesrin Nas
İçel	İstanbul	İstanbul
Üye	Üye	Üye
Celal Adan	Hasan Çalış	Arslan Aydar
İstanbul	Karaman	Kars
Üye	Üye	Üye
Mehmet Serdaroğlu	Necdet Tekin	Kemal Köse
Kastamonu	Kırklareli	Kocaeli
Üye	Üye	Üye
Süleyman Çelebi	Metin Ergun	Ş. Ramis Savaş
Mardin	Muğla	Sakarya
Üye	Üye	Üye
Cevat Ayhan	Mehmet Çakar	Kemal Kabataş
Sakarya	Samsun	Samsun
(Muhalefet şerhi ektedir)		(Muhalefet şerhimiz eklidir)
Üye	Üye	Üye
Yaşar Topçu	Lütfi Ceylan	Bekir Gündoğan
Sinop	Tokat	Tunceli

MUHALEFET ŞERHİ

2001 Malî Yılı Bütçe Kanunu ile Bağlı Cetvellerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısına aşağıda açıklanan nedenlerle muhalifiz.

1. Tasarı ile 2001 yılı ödeneklerine 30 080 katrilyon TL.’lik ödenek ilavesi yapılmaktadır. Eklenen ödeneğin 24.5 katrilyonluk kısmı borç faizi ödemelerine ilişkindir. Bu ilave ile faiz ödenekleri 41.8 katrilyon düzeyine yükseltilmektedir. GSMH’ya oran olarak faiz ödemeleri % 23 düzeyine ulaşmaktadır. Bankacılık sektörüne verilen yaklaşık 29 katrilyonluk kamu kâğıdı ile birlikte iç borçlar 110 katrilyon düzeyine ulaşacaktır. Bu düzeyde bir iç borç stokunu döndürebilmekte ciddi zorluklar yaşanmaktadır. Vadenin kısalması ve kurdaki belirsizliklerede bağlı olarak faizlerin, enflasyondaki gerçekleşmelerede bağlı olarak yine faizlerin öngörülenin çok üzerinde gerçekleşmesi kuvvetle muhtemeldir. Bu değerlendirmeler ışığında faizler için öngörülen 24.5 katrilyonluk ek faiz ödeneğinin yeterli olmayacağı, bütçeninde eklenen ödeneklerle birlikte gerçek durumunu göstermeyeceği anlaşılmaktadır. Bütçe açığıda öngörülen 29.7 katrilyonun çok üstüne çıkacaktır.

2. Ek ödenek yasasında öngörülen 5.3 katrilyonluk vergi gelirleri artışının hesaplara dayanmadığı gerçekçi görünmemektedir. % 52.5 oranında öngörülen enflasyonun çok üstünde % 75-80 düzeyinde gerçekleşmesi beklenen enflasyon nedeniyle bu artış gerçekleşebilir. Bu yönde, yani enflasyonun hedefin üstünde gerçekleşmesinin etkilerinin ve ekonomide beklenen % 6-7 küçülmenin vergi tahsilâtında yaratacağı etkileri dikkatle değerlendirilmediği görülmektedir. Bu hesaplar ışığında konsolide bütçe açığı, 29.7 katrilyonun çok üstünde gerçekleşecektir.

3. Getirilen ek ödenek tasarısında, kamu çalışanlarının, emeklilerinin, destekleme alım fiyatlarının % 52.5’luk enflasyon hedefi ile sınırlandığı anlaşılmaktadır. Enflasyon hedefinin % 75-80’lerde gerçekleşeceği beklenmektedir. Gerçekleşen enflasyonla hedef enflasyon arasındaki farkın memur, emeklilere yansıtılması halinde personel için öngörülen 2.3 katrilyonluk ödenek artışında yeterli olmayacak, bütçe dengeleri bu açıdan da gerçekçi olmayacaktır.

Kemal Kabataş	Oğuz Tezmen	Celâl Adan
Samsun	Bursa	İstanbul
M. Sadri Yıldırım		Necati Yöndar
Eskişehir		Bingöl

MUHALEFET ŞERHİ

1/873 sayılı “2001 Malî Yılı Bütçe Kanununda Değişiklik Yapan Kanun Tasarısı” ile ilgili muhalefet şerhi:

2001 yılı Bütçe hedefleri :

Büyüme yüzde 4,5

TEFE ortalama yüzde 15,2

TEFE yılsonu yüzde 10,0

TÜFE ortalama yüzde 19,5

TÜFE yılsonu yüzde 12,0

Ortalama dolar kuru 714 000 TL.

Bütçe açığı 5 233 Trilyon TL.

Bütçe açığı/GSMH yüzde – 3,4

Faiz dışı fazla/GSMH yüzde 7,5

Giderler 48 360 Trilyon

- Personel 12 000 ”

- Diğer cari 4 750 ”

- Yatırım 3 470 ”

- Faiz 16 677 ”

- Sosyal güvenlik 4 335 ”

- Diğer transferler 7 128 ”

Gelirler 43 127 ”

- Vergi 31 777 ”

- Vergi dışı normal gelirler 8 022 ”

- Özel gelirler ve fonlar 3 028 ”

- Katma Bütçe gelirleri 300 ”

Ek Bütçe Kanun Tasarısı ile 30 080 Trilyon ek ödenek getirilmektedir.

Bu ödenekten :

Cari harcamalara 2 850 Trilyon

Faiz harcamalarına 24 591 ”

Sosyal güvenliğe 777 ”

Vergi iadesine 750 ”

Görev zararı 400 Trilyon

(Ziraat ve Halk Bank.)

Devlet iştirakleri 203 ”

KİT’lere 153 ”

Tarım destekleme 75 ”

Yatırımlar 280 ”

Ayrıca önerge ile 560 Trilyon ödenek ilave edildi. Böylece ek bütçe ödenek toplamı 30 640 Trilyon oldu.

Tasarı ile 2001 yılı Bütçe hedefleri

Gider 79 000 Trilyon

- Faiz 41 268 ”

- Yatırım 3 750 ”

-Personel 14 780 ”

- Diğer cariler 5300 ”

Gelir 48 200 ”

- Vergi 37 150 ”

Bütçe açığı 30 800 Trilyon TL.

1. Yukarıdaki değerlerden görülüyor ki 2001 yılı bütçesi altı ay içinde bütün değerleri ile tepetaklak olmuştur. Hükümet bunun gerekçesi olarak Kasım 2000 ve Şubat 2001 krizlerini göstermektedir. Hükümet bu krizlere sığınamaz çünkü iki yıldır iş başındadır. Krizlerin sorumlusu hükümetin kendisidir.

2. Hükümetin beceriksizliği ile döviz kurları yüzde yüz mertebesinde, faizler görülmemiş oranda artmış. Enflasyon aylık yüzde 10 mertebesinde artarak tırmanışa geçmiştir. İş hayatı, esnaf, sanayici, tüccar ve çiftçisi ile çökmüştür. Türkiye bedbin, umutsuz, insanlar ülkesi olmuştur. Herkes varlığının, gelirinin yarısını kaybetmiştir, çiftçi, memur, emekli ve esnaf perişandır.

3. Vergi gelirlerinin tamamı 37 150 Trilyon TL, faiz giderleri 41 268 Trilyon liradır. Vergi gelirlerinin tamamı faize gittiği halde yetmemektedir. Faiz/vergi oranı yüzde 111’dir.

Vergi gelirlerinin faize giden kısmı sırası ile :

1996 yılı yüzde 68

1997 ” ” 48

1998 ” ” 68

1999 ” ” 75

2000 ” ” 79

2001 ” ” 111

Görülüyor ki 54 üncü Hükümetin, Refah-Yol hükümetinin, 1997’de yüzde 48’e düşürdüğü oranı bu hükümet yüzde 111’e çıkararak Türkiye’yi batırmakta, memleketi felakete götürmektedir.

Memleket insanı açlık, işşizlik ve sefaletle mücadele ederken hükümet topladığı her kaynağı faize, rantiyeye ödemektedir.

4. Ek bütçede çiftçi, esnaf ve çöken iş hayatının canlandırılması için kaynak ayrılmamıştır. Memur ve emeklilerin perişan hali devam ediyor. Netice olarak hükümet bütçeyi de, memleketi de idare etme ehliyetine sahip değildir.

Cevat Ayhan	Aslan Polat
Sakarya	Erzurum

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

2001 MALÎ YILI BÜTÇE KANUNU İLE BAĞLI CETVELLERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. – 20.12.2000 tarihli ve 4611 sayılı 2001 Malî Yılı Bütçe Kanununa bağlı (A) işaretli cetvelin ilişik (1) sayılı cetvelde yazılı tertibine (30 080 000 000 000 000) liralık ek ödenek verilmiştir.

MADDE 2. – 4611 sayılı Kanunun 2 nci maddesindeki gelir tahmini (48 200 000 000 000 000) lira olarak, bağlı (B) işaretli cetvelde ilişik (2) sayılı cetvelde gösterildiği şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 3. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 4. – Bu Kanun hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.

Bülent Ecevit
Başbakan
Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.
D. Bahçeli	H. H. Özkan	M. Yılmaz
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
K. Derviş	Prof. Dr. T. Toskay	M. Keçeciler
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı
Prof. Dr. Ş. S. Gürel	Prof. Dr. T. Toskay	Dr. Y. Karakoyunlu
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.
M. Yılmaz	Prof. Dr. R. Mirzaoğlu	M. Keçeciler
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
H. Gemici	Prof. Dr. Ş. Üşenmez	E. S. Gaydalı
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı
F. Ünlü	Prof. Dr. R. Mirzaoğlu	R. Önal
Adalet Bakanı	Millî Savunma Bakanı V.	İçişleri Bakanı
Prof. Dr. H. S. Türk	K. Aydın	R. K. Yücelen
Dışişleri Bakanı	Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı
İ. Cem	S. Oral	M. Bostancıoğlu
Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı	Ulaştırma Bakanı
K. Aydın	Doç. Dr. O. Durmuş	Prof. Dr. E. Öksüz
Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı	Sanayi ve Ticaret Bakanı
Prof. Dr. H. Y. Gökalp	Y. Okuyan	A. K. Tanrıkulu
En. ve Tab. Kay. Bakanı V.	Kültür Bakanı	Turizm Bakanı
R. K. Yücelen	M. İ. Talay	E. Mumcu
Orman Bakanı	Çevre Bakanı
Prof. Dr. N. Çağan	F. Aytekin

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

2001 MALÎ YILI BÜTÇE KANUNU İLE BAĞLI CETVELLERİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. - 20.12.2000 tarihli ve 4611 sayılı 2001 Malî Yılı Bütçe Kanununa bağlı (A) işaretli cetvelin ilişik (1) sayılı cetvelde yazılı tertibine (30 640 000 000 000 000) liralık ek ödenek verilmiştir.

MADDE 2. - 4611 sayılı Kanunun 2 nci maddesindeki gelir tahmini (48 760 000 000 000 000) lira olarak, bağlı (B) işaretli cetvelde ilişik (2) sayılı cetvelde gösterildiği şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 3. - 4611 sayılı Kanunun 33 üncü maddesinin (a) fıkrasının 4 numaralı bendinin sonuna aşağıdaki hüküm eklenmiştir.

“Dış proje kredisi kullanımlarından kaynaklanan Katma Değer Vergilerinin karşılanmasında; dış kredi gerçekleştiği halde, KDV karşılığı iç kaynağın bulunamaması durumunda, Yatırım Programı ile ilişkilendirmek suretiyle ilgili kuruluşların bütçelerinin mevcut ya da yeni açılacak tertiplerine söz konusu miktarlarda ödenek eklemeye Maliye Bakanı yetkilidir.”

MADDE 4. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 5. - Bu Kanun hükümlerini Maliye Bakanı yürütür.

Tablolar skaynerden tarandığı için yer almamıştır.

Sıra sayısının sonu