Dönem : 21

Dönem : 21 Yasama Yılı : 3

T.B.M.M. (S. Sayısı : 676)

Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu, Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında 619 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Aynı Mahiyetteki Kanun Tasarısı ve Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler ve Plan ve Bütçe Komisyonları

Raporları (1/756, 1/691)

	T.C.
	Başbakanlık	4.10.2000
	Kanunlar ve Kararlar
	Genel Müdürlüğü
	Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-1/480/4636

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

“Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu, Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname” bugünkü Resmî Gazete’de yayımlanmış ve Anayasa’nın 91 inci maddesi uyarınca bir sureti ekli olarak gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

GENEL GEREKÇE

Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu (Bağ-Kur), 2.9.1971 tarihli ve 1479 sayılı Kanunla kurulmuştur.

1.10.1972 tarihinde kuruluşunu tamamlayarak sigortalılarına, malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortası kollarında hizmet vermek üzere çalışmalara başlayan Bağ-Kur, 1.1.1986 tarihinde uygulamaya konulan 3235 sayılı Kanun ile üç yıllık süreç içinde kademeli olarak sağlık sigortası uygulamasına da başlamıştır.

1479 ve 2926 sayılı Kanunlara tabi yaklaşık 3 100 000 sigortalısı ile 1 200 000 emekli ve hak sahibi bulunan ve ülke nüfusunun yaklaşık 14 milyonluk kısmını kapsayan Bağ-Kur, diğer sosyal güvenlik kuruluşlarında olduğu gibi finansman açığı sorunu ile karşı karşıyadır. Bir sosyal güvenlik kurumu için çok kısa bir süre olan yirmibeş yıl gibi bir sürede yeni yeni emekli vermeye başlaması gereken Bağ-Kur'un bugün 1 200 000 sigortalı ve hak sahibine aylık ödemesi, Kurumun daha kuruluşunda sosyal güvenlik normlarına uymayan bir yapıyla kurulmuş olduğunu açıkça göstermektedir. Nitekim Bağ-Kur'un kuruluşunda sigortalılara geriye doğru on yıllık hizmetlerini belgelendirerek beş yıl prim ödemek suretiyle emekli olabilmeleri imkânı tanınmış ve bu yolla 200 000'e yakın sigortalı Kurumun kuruluşunu takip eden beşinci yıldan itibaren emekli olmuşlardır. Yine sigortalılara tanınan çeşitli borçlanma imkânları, emeklilik yaşı ve prim ödeme sürelerinde indirim yapılması ve işi terk zorunluluğunun kaldırılması, Kurumun bugünkü noktaya gelmesinin başlıca nedenlerini oluşturmuştur. Bu olumsuz şartlar nedeniyle Kurumun emekli sayısı giderek artmış ve Bağ-Kur 1989 yılından itibaren açık vermeye başlamıştır. 1989 yılında 77 milyar lira olarak gerçekleşen finansman açığı, yıllar itibariyle giderek büyümüş ve 1997 yılında 177 trilyon liraya, 1998 yılında 450 trilyon liraya, 1999 yılında 976 trilyon liraya ulaşmıştır. Kurumun 2000 yılı açığının ise 1,4 katrilyon lira olması beklenmektedir.

Görüldüğü gibi, Kurum başlangıcından itibaren birçok olumsuzluğu bünyesinde taşıyan hatalı bir zemin üzerine oturtulmuştur. Acil önlemler alınmadığı takdirde, Bağ-Kur'un finansman açıkları artarak devam edecektir. Bu nedenle, Kurumun gelir ve giderlerini düzenleyici ve prim tahsilatını artırıcı bir dizi tedbirin hem 1479 sayılı Kanunda hem de 2926 sayılı Kanunda yapılacak değişiklikle yürürlüğe konulması bir zorunluluk halini almıştır.

Yapılan bu değişiklikler çerçevesinde;

Kurum gelirlerinin verimli bir şekilde değerlendirilmesine yönelik olarak yeni bir daire başkanlığı ihdas edilmiştir.

Yönetimde etkinlik ve verimliliğin artırılabilmesi amacıyla yeni ihdas edilen başkanlık ile teknik ve uzman personelin nitelikleri belirlenmiştir. Kurumun sağlık ve sigorta hizmetlerinde gerekli tespit ve kontrollerin yapılabilmesi için, teftiş mekanizmasına ilaveten Bağ-Kur denetmenleri çalıştırılmasına imkân veren düzenlemelere yer verilmiştir.

Tarım sigortalılarını temsil edecek bir üye ile Genel Müdür Yardımcısı olan bir üyenin Yönetim Kurulunda yer alması sağlanmış ve Yönetim Kurulunun üye sayısı altıya yükseltilmiştir. Ayrıca, atanacak Yönetim Kurulu üyeleri ile seçimle gelecek Yönetim Kurulu üyelerinin nitelikleri, görev süreleri ve atanma ve seçilme usul ve esasları belirlenmiştir.

Genel Kurulun oluşumu ve üyelerin tespiti yeni esaslara bağlanmıştır.

Kurum gelirleri yeniden tanımlanmış ve gayrimenkullerin kira bedellerinin rayiç ve emsal bedellere göre belirlenmesi esası getirilmiştir. Kurum gelirlerinin değerlendirilmesi ile nakitlerinin verimlilik ve riskin dağıtımı esasları çerçevesinde hangi oranda ve nerelerde değerlendirileceğinin Bakanlık, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve Sermaye Piyasası Kurulu Başkanlığının müştereken hazırlayacakları Yönetmelikte belirlenmesi benimsenmiştir.

1479 sayılı Kanunun 24 ve 25 inci maddeleri, Kanunun amacına uygun olarak yeniden düzenlenmiş ve bu çerçevede vergi kayıtları (yükümlü veya muaf olarak) sigortalı sayılmanın vazgeçilmez unsuru olarak öne çıkarılmıştır.

Diğer sosyal güvenlik kuruluşları ile norm ve standart birliği sağlamak ve sigorta kolları arasındaki uygulama farklılığını gidermek amacıyla borçlu malûllük aylığı bağlanması uygulamasına son verilmiş, aylığa esas hizmetin maliyetinde eşitlik ve rasyonelliğin sağlanması için, toptan ödeme ihya bedellerinin rayiç prim tutarları üzerinden tahsili öngörülmüş, ölüm aylığından aranan hizmet süresinde de norm ve standart birliğini sağlamak amacıyla "üç" yıllık süre "beş" yıla çıkarılmıştır.

Ölüm aylığının bağlanması ve kesilmesinde de aynı amaç güdülerek, aylığa hak kazanmada aranılan şartlar daha gerçekçi esaslara bağlanmıştır.

Suiistimallerin önlenerek, uygulamanın disiplin altına alınması amacıyla, isteğe bağlı sigortalılığın başlangıç ve sona erişi yeni esaslara bağlanmış ve ayrıca uluslararası sözleşmelerden kaynaklanan yükümlülüklerimiz çerçevesinde, yabancı uyruklulara da isteğe bağlı sigortalılık hakkı verilmiştir. Diğer taraftan, isteğe bağlı sigortalılar bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren sağlık sigortası kapsamından çıkartılmışlardır.

Kurum işlemlerinin bilgi işlem ortamında yapılması ve arşivlenmesine ve elektronik imza kullanımına imkân veren düzenleme ile, işlemlere hız ve etkinlik kazandırılmasının yanında arşiv maliyetlerinin azaltılması da amaçlanmıştır.

Askerlik borçlanmasında ödeme süresi kısaltılarak, gecikmeden kaynaklanan Kurum kaybının önlenmesi amaçlanmıştır.

Sağlık sigortasının kapsamı, gelirleri, gelirlerinin işletilmesi hususları yeniden düzenlenmiştir. Sağlık sigortası primlerinin uzun vadeli sigorta kolu primlerinden ayrılması ve bu sigorta kollarında toplanan primlerin birbirine aktarılmasını önleyecek düzenlemeler yapılması suretiyle, sağlık yardımlarında gerçeğe uygun gelir-gider hesaplarının yapılması ve sağlık sigortasında uzun vadeli bir politika oluşturulması amaçlanmıştır.

Yine bu çerçevede yapılan düzenlemeler ile sağlık sigortası giderlerinin kontrol altına alınması ve fiyatlandırma işleminde Kurumun etkin kılınmasına ilişkin gerekli düzenlemeler yapılmıştır.

Kurumun uyguladığı bir diğer kanun olan, 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu 17.10.1983 tarihinde kabul edilmiş ve 1.1.1984 tarihinde yürürlüğe girmiştir. On yıllık süre içinde kademeli olarak tüm illerde uygulanması öngörülen Kanun, ilk kez 29.5.1984 tarihinde Konya ve Kırşehir illerinde uygulanmaya başlanılmış ve son yirmi ilin de 1.7.1993 tarihinde kapsama alınmasıyla yurt genelinde uygulanması tamamlanmıştır. Halen bu Kanuna tabi olarak yaklaşık 890 bin aktif sigortalı ile 109 bin aylık alan sigortalı ve hak sahibi bulunmaktadır.

Uygulaması Bağ-Kur Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmekle beraber, 2926 sayılı Kanunla 1479 sayılı Kanun arasında sağladıkları sosyal sigorta yardımları açısından büyük norm ve standart farklılıkları bulunmaktadır. 2926 sayılı Kanunda bugüne kadar 3350, 4386 ve 4447 sayılı kanunlarla yapılan kısmi düzenlemeler dışında, sosyal güvenlik haklarında arzu edilen hedefin gerçekleşmesini sağlayacak köklü ve kalıcı herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.

Bu nedenle, sosyal güvenliğin yaygınlaştırılması, sigorta prim tahsilatının artırılması, sigorta hizmetlerinin ilke olarak nimet-külfet dengesi içinde ve kendi finansman kaynaklarıyla karşılanması ve sosyal sigorta kuruluşları arasında norm ve standart birliğinin sağlanması gibi başlıca hedefler ve ilkeler ön plana alınarak 2926 sayılı Kanunda geniş kapsamlı değişiklikler yapılması zorunlu hale gelmiştir.

Yapılan değişiklikler çerçevesinde;

Sigortalıların ödeyecekleri primler ile aylıkların hesaplanmasında Bakanlar Kurulunca tespit edilecek katsayı esasına dayalı yirmidört basamaklı bir gösterge sistemi getirilmiştir.

Basamak sayısı 1479 sayılı Kanuna paralel olarak onikiden yirmidörde çıkarılmış ve sigortalıların birinci basamaktaki yığılmalarını önlemek amacıyla onikinci basamağa kadar otomatik basamak yükseltme imkânı getirilmiş ve böylece sosyal güvenlik haklarının daha cazip hale gelmesi temin edilmiştir.

Basamak sayısının onikiden yirmidörde çıkarılması nedeniyle emekliliklerini oniki basamaklı sisteme göre ayarlayan sigortalıların zarar görmelerini önlemek amacıyla, isteyen sigortalılara bulundukları basamakları oniki basamak yükseltme imkânı getirilmiştir.

Ayrıca, malûliyet aylığı taleplerinde de 1479 sayılı Kanuna paralellik sağlanarak borçlu aylık bağlanması önlenmiş, iş kazası veya meslek hastalığı sonucu bağlanan malûliyet ve ölüm aylıklarında bir tam yıl prim ödeme şartı kaldırılmıştır.

Yaşlılık aylığının kesilmesinde öngörülen şartlar değiştirilerek, diğer sosyal güvenlik kanunlarına paralellik sağlanmış ve aylığın kesilmesi isteğe bırakılarak, toptan ödeme ihyasına ilişkin hükümler değiştirilmiş ve hizmetlerin talep tarihindeki prim tutarları üzerinden tahsili benimsenmiştir.

2926 sayılı Kanunda yapılan bu değişikliklerin kanunlaşması halinde, Türkiye'deki sosyal sigorta programları arasında norm ve standart birliğinin sağlanmasında önemli bir adım atılmış olacak ve dolayısıyla bu Kanuna tabi sigortalılara verilecek sosyal sigorta yardımlarında büyük ölçüde iyileştirme sağlanacaktır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. – Kurum, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının bağlı kuruluşu iken 3146 sayılı Kanunda yapılan değişiklik gereğince ilgili kuruluş olarak düzenleme yapılmıştır.

Madde 2. – Kurumun sonradan ilave edilen görevlerine ve dolayısıyla gelişen mevzuatı ve buna ilişkin iş hacmine bağlı olarak yeni hizmet birimi kurulmuş, merkez ve taşra teşkilâtı yeniden tanımlanmış ve bu değişikliklerin yapılması amacıyla madde metni yeniden düzenlenmiştir.

Madde 3. – Kuruma Genel Müdür ve Genel Müdür yardımcısı olarak atanacaklarda aranılacak şartlar belirlenmiştir.

Madde 4. – Yapılan düzenleme ile, madde başlığı, muhteviyatına uygun hale getirilmiş, Genel Müdür ve Genel Müdürün yetki devredebileceği kişilerin temsil yetkilerinin sınırları yeniden tanımlanmıştır.

Madde 5. – Kurum personelinin atama usul ve şartlarına açıklık getirilmiş ve belli görevler için aranılacak nitelikler belirlenmiştir. Diğer taraftan, yeni ihdas edilen birimlerde çalışacak teknik personelin atanabilmesi için aranan özel nitelikler belirlenmiş ve Kurumun ihtiyaç duyacağı alanlarda çalıştırılacak uzman personele sözleşmeli çalışma imkânı verilmiştir.

Ayrıca, Kurum adına meslek kuruluşlarında, vergi dairelerinde, belediye, özel idare ve ilgili diğer kurum ve kuruluşlarda, muhtarlıklarda, işyerlerinde, tescili gerekenleri, sigortalılığı sona erenleri ve adres değişikliklerini tespit etmek, Kurumun protokol imzaladığı sağlık kurum ve kuruluşları ile eczanelerde sağlık sigortası uygulamasını denetlemek üzere, Kurumda denetmen istihdamı öngörülmüştür.

Madde 6. – Kurum personelinin tabi olacağı mevzuat belirlenmektedir.

Kurumun, hizmetin gereği özel bilgi ve ihtisas gerektiren veya daimi kadro ile yapılamayan işler için 657 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre çalıştırılan sözleşmeli personele ödenen ücretin üç katını geçmemek kaydıyla sözleşmeli personel çalıştırmasına imkân sağlanmıştır.

Kurum personelinden master veya sertifika programına katılacak olanların özlük haklarına ilişkin düzenleme yapılmıştır.

Madde 7. – Yönetim Kurulunda tarım sigortalılarını temsil edecek bir üye ile bir Genel Müdür Yardımcısının temsiline imkân veren düzenleme yapılmıştır. Ayrıca, Yönetim Kurulu üyelerinin görev süresi, nitelikleri, sorumlulukları ve bunların sonuçlarından sorumlu olmaları hususları düzenlenmiştir.

Maddede yapılan bir diğer değişiklikle, seçilmiş Yönetim Kurulu asil üyeliklerinin boşalması halinde, en çok oy alan üyelerden başlamak üzere kendi yedek üyelerinin sırası ile Yönetim Kuruluna katılmak üzere göreve çağırılması öngörülmüştür.

Madde 8. – Maddede yapılan düzenlemeyle Yönetim Kurulunun toplantı nisabı ve toplantıya mazeretsiz katılmamanın müeyyidesi belirlenmiştir.

Madde 9. – Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri, Kanunda yapılan değişikliklere paralel olarak yeniden belirlenmiştir.

Madde 10. – Maddede yapılan düzenlemeyle Genel Kurulun oluşumu belirlenmiştir.

Madde 11. – Maddede yapılan değişiklikle Kurum gelirlerine açıklık kazandırılmış ve gayrimenkul kira bedellerinin tespitine ilişkin esaslar belirlenmiştir.

Madde 12. – Kurum varlık ve kaynaklarının bu maddede belirtilen kuruluşların katılımı ile düzenlenmesi öngörülen yönetmelik esaslarına göre verimli bir biçimde değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Madde 13. – Madde, 1479 sayılı Kanunun amacına uygun olarak yeniden düzenlenmiş ve sigortalı sayılmak için, vergi mükellefiyeti veya vergiden muaf olmak kaydıyla esnaf sanatkar sicili ya da kanunla kurulu meslek kuruluşlarına kayıtlı olma şartı öngörülmüştür.

Madde 14. – Madde metni 24 üncü maddede yapılan değişikliğe paralel olarak yeniden düzenlenmiş ve Kanunun amacına uygun olmayan "vergi kaydı bulunmayanlar" ibaresi metinden çıkarılmak suretiyle, esnaf sanatkâr sicili ve kanunla kurulu meslek kuruluşu kayıtlarının, vergiden muaf olmak kaydıyla sigortalılığın başlangıç ve bitiş tarihlerinin tespitinde esas alınması öngörülmüştür.

Ayrıca, iflasına karar verilen ya da tasfiye halindeki şirketlerde şirket ortaklarının sigortalılık terk tarihleri yeni esaslara bağlanmıştır.

Madde 15. – Kuruma, sigortalı olması gerektiği halde bu mükellefiyetlerini üç ay içinde yerine getirmeyenleri re'sen kayıt ve tescil etme görevi verilmiştir.

Ayrıca, maddeye ilave edilen yeni hükümlerle 24 ve 25 inci maddelerde yapılan değişikliğe paralel olarak, tescil ve terkin işlemlerini bildirme yükümlülüğü öncelikle vergi dairelerine verilmiş ve ayrıca, kamu kurum ve kuruluşlarına da sigortalılık işlemlerine esas olacak bilgileri, Kurumun talebi halinde verme yükümlülüğü getirilmiştir.

Madde 16. – Bağ-Kur sigortalılarının meslekî faaliyetlerinin özelliğine ve yaptıkları işin niteliğine bağlı olarak, hangi hallerde çalışma güçlerinin üçte ikisini yitirmiş sayılacaklarının tespiti amacıyla Bağ-Kur sağlık işlemlerine ilişkin olarak tüzük çıkartılması öngörülmüş ve madde metni buna göre yeniden düzenlenmiştir. Ayrıca, uygulamaya netlik kazandırmak amacıyla, malûliyet halinin tespitine ilişkin sigortalılık süresinin başlangıcına açıklık getirilmiştir.

Madde 17. – Maddede yapılan düzenleme ile 1479 sayılı Kanun ve diğer sosyal güvenlik kuruluşlarınca uygulanan şartlara paralellik sağlanarak malûliyet aylığı bağlanabilmesi için de prim borcu bulunmama şartı öngörülmüştür.

Madde 18. – Toptan ödeme yapılan sürelerin ihyasında, bu sürelere ilişkin primlerin, toptan ödeme yapılan tarihte bulunulan basamağın, ödeme tarihindeki prim tutarı üzerinden hesaplanması ve üç ay içinde ödenmesi öngörülmüştür.

Madde 19. – Yapılan düzenlemeyle diğer sosyal güvenlik kuruluşları ile norm ve standart birliği sağlanması amaçlanmış ve ölüm aylığı bağlanması için öngörülen en az "üç" tam yıllık hizmet süresi "beş" tam yıla çıkarılmıştır.

Madde 20. – Ölüm aylığı bağlanması için öngörülen hizmet süresinin beş tam yıla çıkarılması nedeniyle, madde metni bu değişikliğe göre yeniden düzenlenmiştir.

Madde 21. – Sigortalının ölümü halinde kız ve erkek çocuklarına aylık bağlanmasında, uygulamada bugüne kadar ortaya çıkan sorunların giderilebilmesi ve diğer sosyal güvenlik kanunları ile norm ve standart birliği sağlanması amacıyla aranılan şartlar yeniden düzenlenerek özellikle muhtaçlık durumunun tespitine açıklık getirilmiş ve uygulamada kolaylık sağlanmıştır.

Madde 22. – Kız ve erkek çocuklara bağlanan aylıklarının kesilme şartları 45 inci maddede yapılan değişikliğe paralel olarak yeniden düzenlenmiştir.

Madde 23. – Diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalıştıktan sonra ilk defa bu Kanun kapsamına girenlerin basamak intibakında 12 nci basamağa kadar olan sınırlama kaldırılmış ve bu Kanun kapsamından çıktıktan sonra, diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalıştıktan sonra tekrar bu Kanun kapsamında çalışmaya başlayanlara basamak intibakı yapma olanağı sağlanmıştır.

Madde 24. – Aylıkların ödeme dönemlerinin Kurumun malî durumu da dikkate alınarak belirlenmesi yetkisinin, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının bağlı kuruluşu olan Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi öngörülmüştür.

Madde 25. – Uluslararası sözleşmeler gereğince yabancı uyruklulara da isteğe bağlı sigortalı olabilme hakkı sağlanmıştır. Ayrıca, suiistimallerin önlenebilmesi bakımından, isteğe bağlı sigortalılık başlangıç ve terk tarihlerinin tespiti yeni esaslara bağlanmış ve isteğe bağlı sigortalılığın yalnızca sağlık sigortasından yararlanma amaçlı kullanılmaması için, sağlık sigortası kapsamından çıkartılmışlar ayrıca, kapsama girişte yaş şartı getirilmiştir.

Madde 26. – Kurum, kuruluşundan bu yana birçok işlemini bilgisayar ortamında yapmakla beraber, bazı işlemlerde belge saklama zorunluluğu nedeniyle bilgisayardan yararlanılmamaktadır. Diğer taraftan, Kurum faaliyetleriyle ilgili olarak Kuruma verilen veya Kurumca tanzim olunan belgeler her yıl giderek artmakta ve bu belgeleri saklamada Kurum arşivleri yetersiz kalmaktadır.

Bilgisayar teknolojisinin bugün geldiği nokta dikkate alınarak halen bilgisayar ortamında yapılamayan işlemlerin bilgisayar ortamında yapılabilmesi ve arşivlenmesi gereken belgelerin görüntülü işlem teknolojisinden yararlanarak arşivlenmesi zorunluluğu doğmuştur.

Bu nedenle, madde metni bu zorunluluğa uygun olarak yeniden düzenlenmiştir.

Madde 27. – Askerlik borçlanma tutarını ödeme süresi kısaltılmış ve ödemenin yapıldığı tarihten bir yıl sonra hizmet süresi olarak değerlendirilebilmesi prensibi getirilmiştir.

Madde 28. – İsteğe bağlı sigortalıların sağlık sigortası kapsamından çıkartılması nedeniyle sağlık sigortası kapsamı yeniden düzenlenmiş ayrıca, sağlık hizmetlerinin hangi sağlık kuruluşlarından satın alınacağı hususu yeniden belirlenmiştir.

Madde 29. – Sağlık sigortası kapsamı ve yararlanma şartları yeniden belirlendiğinden madde metni buna göre düzenlenmiştir.

Madde 30. – Sağlık harcamalarında yapılan usulsüzlüklerin engellenebilmesi ve ilaç sarfiyatında sınırlama yapılabilmesi için gerekli düzenleme yapılmıştır.

Madde 31. – Sağlık sigortası gelir ve giderlerinin takip edilerek, bu konuda sağlıklı bir politika oluşturulabilmesi bakımından, 1479 ve 2926 sayılı Kanunlara tabi sigortalılardan tahsil edilen sağlık sigortası primlerinin ayrı bir hesapta toplanması ve 1479 sayılı Kanuna göre değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Madde 32. – Yapılan düzenleme ile sağlık sigortası giderlerinin kontrol altına alınarak, tedavilerin fiyatlandırılması, ilaç ve iyileştirme vasıtaları ile ortez ve protez bedellerinin ödenme usul ve esaslarının belirlenmesinde Kuruma etkinlik kazandırılması amaçlanmıştır.

Madde 33. – Sigortalılara sağlanan ilaç, gözlük, işitme cihazı, çeşitli ortez, protez, araç, gereç ve benzeri yardımların cinsi, evsafı, miktarı, kullanma süresi ve Kurumca ödenecek bedellerinin, sağlık karnesi verilmesinin esas ve usullerinin bir yönetmelikle belirlenmesi öngörülmüştür.

Madde 34. – Maddede yapılan düzenleme ile tescil tarihinden itibaren hiç prim ödememiş olanlar için öngörülen sigortalılık işlemlerini durdurma süresi on yıldan üç yıla indirilmiş, bu süreye ilişkin prim borçlarının ödeme tarihindeki prim tutarları üzerinden tahsili öngörülmüş ve böylece süresinde prim ödemeyenlerin ucuz hizmet kazanımının engellenmesi amaçlanmıştır.

Madde 35. – Madde ile, 1479 sayılı Kanuna bir ek madde eklenerek Bağ-Kur sağlık işlemlerine ilişkin tüzüğün ve yönetmeliklerin çıkarılma süresi belirlenmiştir.

Madde 36. – Madde ile, 1479 sayılı Kanuna geçici maddeler eklenmiştir.

Geçici 13 üncü madde ile, Kurumda en az üç yıl çalışmış olan personele de diğer şartları taşımak kaydıyla yaş şartı aranmaksızın uzman yardımcılığı sınavına girme imkânı verilmiştir.

Geçici 14 üncü madde ile, Yönetim Kurulunun yeniden teşekkülü nedeniyle üyelerin yeniden belirlenmesi sağlanmıştır.

Geçici 15 inci madde ile, 1479 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde yapılan değişiklik gereğince, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımından önce sigortalı olanlara da talepleri halinde basamak intibak imkânı sağlanmıştır.

Geçici 16 ncı madde ile, 4181 sayılı Kanunla verilen basamak yükselme hakkından yararlananların basamaklarda bekleme süreleri düzenlenerek hak kabına uğramaları önlenmiştir.

Madde 37. – Yapılan düzenleme ile mevcut boş kadrolar iptal ihdas usulüyle Kurumun ihtiyaç duyduğu kadrolara göre düzenlenmiştir.

Madde 38. – Kuruma yeni ihdas edilen ve mesleğe özel yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle Sosyal Sigorta Uzman Yardımcılığı, Sosyal Sigorta Uzmanlığı ve Bağ-Kur Denetmenliği unvanlarının kadro cetveline ilave edilmesi için düzenleme yapılmıştır.

Madde 39. – Sigortalılığın sona ermesi, fiilen çalışmanın sona erdiği tarih esas alınarak belirlenmiştir.

Sigortalılara, sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren üç ay içinde bu durumlarını Kuruma bildirme zorunluluğu getirilmiştir.

Madde 40. – Kanunun 6 ncı maddesinde yer alan, köy ve mahalle muhtarlarının sigortalıkları sona erenleri bildirim yükümlülüğü bu madde içine alınmıştır.

Madde 41. – Bağ-Kur sigortalılarının meslekî faaliyetlerinin özelliğine ve yaptıkları işin niteliğine bağlı olarak, hangi hallerde çalışma güçlerinin üçte ikisini yitirmiş sayılacaklarının tespiti amacıyla Bağ-Kur sağlık işlemlerine ilişkin tüzük çıkartılması öngörülmüş ve madde metni buna göre yeniden düzenlenmiştir. Ayrıca, uygulamaya netlik kazandırılması amacıyla, maluliyet halinin tespitine ilişkin sigortalılık süresinin başlangıcına açıklık getirilmiştir.

Madde 42. – Maluliyet aylığından yararlanabilmek için gerekli şartlara ilaveten istek tarihinde prim ve her türlü borçlarının ödenmiş olması şartı getirilmiştir. İş kazası ve meslek hastalığı sonucu bağlanacak malullük aylıklarında bir yıl prim ödeme süresi kaldırılarak hiç prim ödemesi olmayan sigortalılara da malullük aylığı bağlanması imkânı sağlanmıştır.

Madde 43. – 25 yıldan eksik prim ödenen süreler için aylık bağlama oranının % 1 eksiltilmesi hükmü getirilerek norm ve standart birliği sağlanmıştır.

Madde 44. – Yaşlılık aylıklarının diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışma ile sona ermesi uygulamasına son verilmiştir.

Maddede yapılan diğer bir değişiklikle, sigortalılara aylıklarını kestirerek basamak yükseltme imkânı sağlanmıştır.

Madde 45. – Toptan ödemede ihya edilecek süreye ilişkin primlerin, talep tarihindeki prim tutarları üzerinden hesaplanması prensibi getirilmiştir.

Madde 46. – Ölüm aylığı bağlanması için gereken en az 3 yıl prim ödeme süresi 5 yıl olarak değiştirilmiştir. İş kazası ve meslek hastalığı sonucu bağlanacak ölüm aylıklarında öngörülen bir yıllık prim ödeme süresi kaldırılarak, hiç prim ödemesi olmayan sigortalıların hak sahiplerine de ölüm aylığı bağlanması imkânı sağlanmıştır.

Madde 47. – Sigortalının hak sahiplerince aylık talep edilebilmesi için aranan 3 tam yıl prim ödeme süresi 5 tam yıl olarak değiştirilmiştir.

Madde 48. – Aylık bağlanmasında üç aylık dönem ifadesi son aylık veya üç aylık dönem olarak değiştirilmiş ve hakkı doğuran olay tarihinden itibaren beş yıl geçtikten sonra talepte bulunanların aylıklarının talep tarihini takip eden aybaşından itibaren başlatılması esası getirilmiştir.

Madde 49. – Eş, çocuk, ana ve babaya bağlanan ölüm aylığının şartları yeniden belirlenmiştir.

Madde 50. – Çocuklara bağlanan ölüm aylığının kesilmesi şartları yeniden belirlenmiştir.

Madde 51. – 1479 sayılı Kanunun ilk uygulamasında oniki basamaklı bir sistem benimsenmiş iken daha sonra yapılan bir değişiklikle basamak sayısı yirmidörde çıkarılmış ve sigortalılara daha yüksek basamaklardan prim ödemek suretiyle daha fazla aylık alma imkânı sağlanmıştır.

2926 sayılı Kanunda da halen oniki basamaklı bir gösterge sistemi uygulanmakta ve basamak göstergelerinin düşük olması nedeniyle, bu Kanuna tabi sigortalılar çok düşük miktarlarda prim ödemekte ve aylık almaktadırlar.

Her iki Kanun arasında paralellik sağlanarak, tarım sigortalılarına da daha yüksek basamaklardan prim ödeme ve daha fazla aylık alabilme imkânı sağlamak amacıyla basamak sayısı onikiden yirmidörde çıkarılmıştır.

Madde 52. – Basamak sayısının yirmidörde çıkarılması nedeniyle, Kurumun aktüeryal dengesi gözönüne alınarak basamak seçme hakkı değişiklikten önce olduğu gibi ilk oniki basamakla sınırlandırılmış, dolayısıyla 1479 sayılı Kanunla da paralellik sağlanmıştır.

Maddede yapılan diğer bir değişiklikle, diğer sosyal güvenlik kanunlarına tabi bir işte çalıştıktan sonra ilk defa veya yeniden Bağ-Kur kapsamına giren sigortalıların basamaklarının, diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında geçirdikleri süreler dikkate alınarak belirlenmesi imkânı sağlanmıştır.

Madde 53. – Basamak sayısının yirmidört olarak belirlenmesi nedeniyle, basamak yükseltme prensipleri 1479 sayılı Kanuna paralel olarak yeniden düzenlenmiştir.

Bu çerçevede, ilk oniki basamaktaki bekleme süresi birer yıl olarak belirlenmiş ve basamakların prim borcu olup olmadığına ve talebe bakılmaksızın Kurum tarafından yükseltilmesi esası benimsenmiştir.

Onüçüncü basamaktan itibaren basamak yükseltilmesinde ise bekleme süresi iki yıl olarak belirlenmiş, sigortalıların basamak yükseltebilmesi, talepte bulunması ve talep tarihinden önceki dönem sonu itibariyle prim borcu olmaması şartına bağlanmıştır.

Madde 54. – Malullük halinin tespitinde, sağlık kurulu raporu verecek hastaneler 1479 sayılı Kanuna paralel olarak düzenlenmiştir.

Madde 55. – Bağlanan aylıkların her ay veya üç ayda bir ödenmesine ve ödeme tarihlerini belirlemeye Sosyal Güvenlik Kurumu yetkili kılınmıştır.

Madde 56. – İsteğe bağlı sigortalılık uygulamasında suiistimallerin önlenmesi amacıyla madde metni yeniden düzenlenmiştir.

Madde 57. – Sağlık sigortası yardımlarından zorunlu tarım sigortalılarının yararlanabileceği şeklindeki ek 1 inci maddenin ilgili bendi yeniden düzenlenmiştir.

Madde 58. – Madde ile, 2926 sayılı Kanuna geçici maddeler eklenmiştir.

Geçici 9 uncu madde ile, bu Kanun Hükmünde Kararname ile 2926 sayılı Kanunda yapılan değişiklikle primlerin ve emekli aylıklarının hesaplanmasına esas alınan basamak sayısı yirmidört olarak benimsenmesi nedeniyle emeklilik programlarını oniki basamaklı sisteme göre ayarlayan sigortalıların mağduriyetlerinin önlenebilmesi için, Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlandığı tarihteki prim ödeme döneminin sonu itibariyle sigortalı olanlara bir kereye mahsus olmak üzere artırılan basamak sayısı kadar basamak yükseltme imkânı sağlanmaktadır.

Basamak yükseltme hakkından yararlanan sigortalılara 2926 sayılı Kanunun yaşlılık aylığı bağlanmasına dair hükümleri saklı kalmak kaydıyla basamak intibaklarının yapıldığı tarihten itibaren üç yıl sonra yaşlılık aylığı bağlanacak ancak malullük ve ölüm aylığı bağlanmasında ise üç yıllık bekleme süresi aranmayacaktır.

Basamak yükseltme talebinde bulunduktan sonra basamak yükseltme priminin bir kısmını veya tamamını süresi içinde ödemeden ölen sigortalıların hak sahiplerine de basamak yükseltme primini ölüm tarihinden itibaren altı ay içinde ödemeleri halinde, bu haktan yararlanma imkânı sağlanmıştır.

Geçici 10 uncu madde ile, bu Kanun Hükmünde Kararname ile 34 üncü maddede yapılan değişiklikle, diğer sosyal güvenlik kanunlarına tabi bir işte çalıştıktan sonra ilk defa veya yeniden 2926 sayılı Kanun kapsamına girenlere tanınan basamak intibak hakkı, talepte bulunulması halinde bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımından önce sigortalı olanlara da tanınmıştır.

Geçici Madde 1. – Madde ile, kayıt dışı sigortalılığın önlenebilmesi ve geriye dönük sigortalılık tesisinin engellenebilmesi bakımından, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar kayıt ve tescil edilmemiş olanların kayıt ve tescillerinin Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlük tarihi itibarıyla yapılması ve bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlük tarihi ile 20.4.1982 tarihleri arasında vergi mükellefi olunan sürelerin, bugünkü prim oranları üzerinden borçlanılması öngörülmüştür.

Geçici Madde 2. – Bu Kanun Hükmünde Kararnameye eklenen geçici madde ile, isteğe bağlı sigortalıların sigortalılık süresi bakımından değişiklikten önceki haklarını kullanabilmeleri borçlarını altı ay içinde ödeme şartına bağlanmıştır.

Madde 59. – Yürürlük maddesidir.

Madde 60. – Yürütme maddesidir.

	T.C.
	Başbakanlık	16.5.2000
	Kanunlar ve Kararlar
	Genel Müdürlüğü
	Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-40/2403

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı BakanlarKurulunca 1.3.2000 tarihinde kararlaştırılan “Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun ve Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar SosyalSigortalar Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi, Yürürlükten Kaldırılması ve Bu Kanunlara Geçici Maddeler Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

GENEL GEREKÇE

Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu (Bağ-Kur), 2.9.1971 tarihinde kabul edilen 1479 sayılı Kanunla kurulmuştur.

1.10.1972 Tarihinde kuruluşunu tamamlayarak sigortalılarına, malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortası kollarında hizmet vermek üzere çalışmalara başlayan Bağ-Kur, 1.1.1986 tarihinde uygulamaya konulan 3235 sayılı Kanun ile üç yıllık süreç içinde kademeli olarak sağlık sigortası uygulamasına da başlamıştır.

1479 sayılı Kanuna tâbi yaklaşık 3 100 000 sigortalısı ile 1 200 000 emekli ve hak sahibi bulunan ve ülke nüfusunun yaklaşık 14 milyonluk kısmını kapsayan Bağ-Kur, diğer sosyal güvenlik kuruluşlarında olduğu gibi finansman açığı sorunu ile karşı karşıyadır. Bir sosyal güvenlik kurumu için çok kısa bir süre olan yirmibeş yıl gibi bir sürede yeni yeni emekli vermeye başlaması gereken Bağ-Kur’un bugün 1 200 000 sigortalı ve hak sahibine aylık ödemesi, Kurumun daha kuruluşunda sosyal güvenlik normlarına uymayan bir yapıyla kurulmuş olduğunu açıkça göstermektedir. Nitekim Bağ-Kur’un kuruluşunda sigortalılara geriye doğru on yıllık hizmetlerini belgelendirerek beş yıl prim ödemek suretiyle emekli olabilmeleri imkânı tanınmış ve bu yolla 200 000’e yakın sigortalı Kurumun kuruluşunu takip eden beşinci yıldan itibaren emekli olmuşlardır. Yine sigortalılara tanınan çeşitli borçlanma imkânları, emeklilik yaşı ve prim ödeme sürelerinde indirim yapılması ve işi terk zorunluluğunun kaldırılması, Kurumun bugünkü noktaya gelmesinin başlıca nedenlerini oluşturmuştur. Bu olumsuz şartlar nedeniyle Kurumun emekli sayısı giderek artmış ve Bağ-Kur 1989 yılından itibaren açık vermeye başlamıştır. 1989 yılında 77 milyar lira olarak gerçekleşen finansman açığı, yıllar itibariyle giderek büyümüş ve 1997 yılında 177 trilyon liraya, 1998 yılında 450 trilyon liraya, 1999 yılında 976 trilyon liraya ulaşmıştır. Kurumun 2000 yılı açığının ise 1.4 katrilyon lira olması beklenmektedir.

Görüldüğü gibi, Kurum başlangıcından itibaren birçok olumsuzluğu bünyesinde taşıyan hatalı bir zemin üzerine oturtulmuştur. Acil önlemler alınmadığı takdirde, Bağ-Kur’un finansman açıkları artarak devam edecektir.Bu nedenle, Kurumun gelir ve giderlerini düzenleyici ve prim tahsilatını artırıcı bir dizi tedbirin hem 1479 sayılı Kanunda hem de 2926 sayılı Kanunda yapılacak değişiklikle yürürlüğe konulması bir zorunluluk halini almıştır.

Yapılan bu değişiklikler çerçevesinde;

Kurum gelirlerinin verimli bir şekilde değerlendirilmesine yönelik olarak yeni bir daire başkanlığı ihdas edilmiştir.

Tarım sigortalılarını temsil edecek bir üye ile Kurum çalışanlarını temsil edecek bir üyenin Yönetim Kurulunda yer alması sağlanmış ve Yönetim Kurulunun üye sayısı yediye yükseltilmiştir. Ayrıca, atanacak Yönetim Kurulu üyeleri ile seçimle gelecek Yönetim Kurulu üyelerinin nitelikleri, görev süreleri ve atanma ve seçilme usul ve esasları belirlenmiştir.

Yönetim Kurulunun toplantı nisabı ve toplantıya belli oranda katılmamanın müeyyidesi belirlenmiş, Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri yapılan değişiklikler çerçevesinde yeniden belirlenerek, Yönetim Kuruluna, Kurum personelinin malî hakları ile ilgili olarak, emsal sosyal güvenlik kuruluşlarının personeline sağladığı haklar çerçevesinde yapılacak düzenlemelere karar verme yetkisi verilmiştir.

Genel Kurulun oluşumu ve üyelerin tespiti yeni esaslara bağlanmıştır.

Kurum gelirleri yeniden tanımlanmış ve gayrimenkullerin kira bedellerinin rayiç ve emsal bedellere göre belirlenmesi esası getirilmiştir. Kurum gelirlerinin değerlendirilmesi ile nakitlerinin verimlilik ve riskin dağıtımı esasları çerçevesinde hangi oranda ve nerelerde değerlendirileceğinin Bakanlık, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, T.C. MerkezBankası ve Sermaye Piyasası Kurulu Başkanlığının müştereken hazırlayacakları Yönetmelikte belirlenmesi benimsenmiştir.

Diğer sosyal güvenlik kuruluşları ile norm ve standart birliği sağlamak ve sigorta kolları arasındaki uygulama farklılığını gidermek amacıyla borçlu malûllük aylığı bağlanması uygulamasına son verilmiş, aylığa esas hizmetin maliyetinde eşitlik ve rasyonelliğin sağlanması için, toptan ödeme ihya bedellerinin rayiç prim tutarları üzerinden tahsili öngörülmüş, ölüm aylığında aranan hizmet süresinde de norm ve standart birliğini sağlamak amacıyla “üç” yıllık süre “beş” yıla çıkarılmıştır.

Ölüm aylığının bağlanması ve kesilmesinde de aynı amaç güdülerek, aylığa hak kazanmada aranılan şartlar daha gerçekçi esaslara bağlanmıştır.

Sigortalıların süresi içinde ödemedikleri primler için öngörülen 6183 sayılı Kanunla belirlenen gecikme zammı oranlarının uygulanmasından vazgeçilerek, Sosyal Sigortalar Kurumu ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarında olduğu gibi, ödenmeyen primlerin takip ve tahsilinde 6183 sayılı Kanunla belirlenen esas ve usullerin uygulanması öngörülmüştür.

Sigortalı sayısının artırılarak, prim ödeme tabanının genişletilebilmesi ve bozulan aktif/pasif sigortalı dengesinin yeniden kurulmasına yönelik düzenlemeler çerçevesinde, idarî cezaları öngören 80 inci madde yeniden yürürlüğe konularak, sigortalı olması gerekenlerin sisteme dahil edilmesi amaçlanmıştır.

Bankaların süresinde Bağ-Kur hesaplarına intikal ettirmedikleri primlerle ilgili uygulanacak faiz oranları yeniden belirlenmiş ve yapılan düzenleme ile, Kurumla anlaşmalı bankaları karşı karşıya getiren ve pratik bir yararı bulunmayan hükümler, madde metninden çıkarılmıştır.

Kurum işlemlerinin bilgi işlem ortamında yapılması ve arşivlenmesine imkân veren düzenleme ile, işlemlere hız ve etkinlik kazandırılmasının yanında arşiv maliyetlerinin azaltılması da amaçlanmıştır.

Askerlik borçlanmasından ödeme süresi kısaltılarak, gecikmeden kaynaklanan Kurum kaybının önlenmesi amaçlanmıştır.

Kurumun uyguladığı bir diğer kanun olan, 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu 17.10.1983 tarihinde kabul edilmiş ve 1.1.1984 tarihinde yürürlüğe girmiştir. On yıllık süre içinde kademeli olarak tüm illerde uygulanması öngörülen Kanun, ilk kez 29.5.1984 tarihinde Konya ve Kırşehir illerinde uygulanmaya başlanılmış ve son yirmi ilin de 1.7.1993 tarihinde kapsama alınmasıyla yurt genelinde uygulanması tamamlanmıştır. Halen bu Kanuna tâbi olarak yaklaşık 880 bin aktif sigortalı ile 93 bin aylık alan sigortalı ve hak sahibi bulunmaktadır.

Uygulaması Bağ-Kur Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmekle beraber, 2926 sayılı Kanunla 1479 sayılı Kanun arasında sağladıkları sosyal sigorta yardımları açısından büyük norm ve standart farklılıkları bulunmaktadır. 2926 sayılı Kanunda bugüne kadar 3350, 4386 ve 4447 sayılı kanunlarla yapılan kısmî düzenlemeler dışında, sosyal güvenlik haklarında arzu edilen hedefin gerçekleşmesini sağlayacak köklü ve kalıcı herhangi bir değişiklik yapılmamıştır.

Bu nedenle, sosyal güvenliğin yaygınlaştırılması, sigorta prim tahsilatının artırılması, sigorta hizmetlerinin ilke olarak nimet külfet dengesi içinde ve kendi finansman kaynaklarıyla karşılanması ve sosyal sigorta kuruluşları arasında norm ve standart birliğinin sağlanması gibi başlıca hedefler ve ilkeler ön plana alınarak, 2926 sayılı Kanunda geniş kapsamlı değişiklik yapılması zorunlu hale gelmiştir.

Yapılan değişiklikler çerçevesinde;

Sigortalıların ödeyecekleri primler ile aylıkların hesaplanmasında BakanlarKurulunca tespit edilecek katsayı esasına dayalı yirmidört basamaklı bir gösterge sistemi getirilerek ilk defa sigortalılığa girişte ve basamak yükseltmesinde giriş keseneği ve basamak yükseltme farkı alınması uygulamasına geçilmesi benimsenmiştir.

Basamak sayısı 1479 sayılı Kanuna paralel olarak 12’den 24’e çıkarılmış ve sigortalıların birinci basamaktaki yığılmalarını önlemek amacıyla onikinci basamağa kadar otomatik basamak yükseltme imkânı getirilmiş ve böylece sosyal güvenlik haklarının daha cazip hale gelmesi temin edilmiştir.

Sigortalıların tescil ve terk işlemlerinde güncelliği sağlamak amacıyla idarî para cezaları artırılmıştır.

Yaşlılık aylığının kesilmesinde öngörülen şartlar değiştirilerek, diğer sosyal güvenlik kanunlarına paralellik sağlanmış ve aylığın kesilmesi isteğe bağlı bırakılarak, toptan ödeme ihyasına ilişkin hükümler değiştirilmiş ve hizmetlerin talep tarihindeki prim tutarları üzerinden tahsili benimsenmiştir.

2926 sayılı Kanunda yapılan bu değişikliklerin kanunlaşması halinde, Türkiye’deki sosyal sigorta programları arasında norm ve standart birliğinin sağlanmasında önemli bir adım atılmış olacak ve dolayısıyla bu Kanuna tâbi sigortalılara verilecek sosyal sigorta yardımlarında büyük ölçüde iyileştirme sağlanacaktır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. - Kurum Çalışma ve SosyalGüvenlik Bakanlığının bağlı kuruluşu iken 3146 sayılı Kanunda yapılan değişiklik gereğince ilgili kuruluş olarak düzenleme yapılmıştır.

Madde 2. - Kurumun sonradan ilave edilen görevlerine ve dolayısıyla gelişen mevzuatı ve buna ilişkin iş hacmine bağlı olarak, yeni hizmet birimi kurulmuş, merkez ve taşra teşkilâtı yeniden tanımlanmış ve bu değişikliklerin yapılması amacıyla madde metni yeniden düzenlenmiştir.

Madde 3. - Kuruma GenelMüdür ve Genel Müdür Yardımcısı olarak atanacaklarda aranılacak şartlar belirlenmiştir.

Madde 4. - Yapılan düzenleme ile, madde başlığı, muhteviyatına uygun hale getirilmiş, Genel Müdür ve Genel Müdürün yetki devredebileceği kişilerin temsil yetkilerinin sınırları yeniden tanımlanmıştır.

Madde 5. - Kurum personelinin atama usul ve şartlarına açıklık getirilmiş ve belli görevler için aranılacak nitelikler belirlenmiştir. Diğer taraftan, yeni ihdas edilen birimlerde çalışacak teknik personelin atanabilmesi için aranan özel nitelikler belirlenmiş ve Kurumun ihtiyaç duyacağı alanlarda çalıştırılacak uzman personele sözleşmeli çalışma imkânı verilmiştir.

Ayrıca, kurum adına meslek kuruluşlarında, vergi dairelerinde, belediye, özel idare ve ilgili diğer kurum ve kuruluşlarda, muhtarlıklarda, işyerlerinde, tescili gerekenleri, sigortalılığı sona erenleri ve adres değişikliklerini tespit etmek, Kurumun protokol imzaladığı sağlık kurum ve kuruluşları ile eczanelerde sağlık sigortası uygulamasını denetlemek ve gerektiğinde idarî para cezası uygulamakla yetkili olmak üzere, Kurumda denetmen istihdamı benimsenmiştir.

Madde 6. - 1479 sayılı Kanunun Kurumun personel rejimini düzenleyen 7 nci maddesinin birinci fıkrası hükmüne göre, Kurum görevlileri hakkında kamu iktisadî devlet teşekkülleri görevlilerine ilişkin hükümlerin uygulanması gerekmektedir. Ancak, 1479 sayılı Kanunun yürürlüğe konulmasından önce 657 sayılı Devlet Memurları Kanununa eklenen ek geçici 9 ve 21 inci maddeler gereğince, daha önce 3659 sayılı Bankalar ve Devlet Müesseseleri Memurları Aylıklarının Tevhid ve Teadülü Hakkında Kanuna tâbi olan kamu iktisadî devlet teşekkülleri, özellikle malî hükümleri yönünden kendi özel kanunları yürürlüğe konuluncaya kadar kendi kanunlarındaki hükümler saklı kalmak kaydıyla 657 sayılı Kanunla ilgilendirilmişlerdir.

Personel Kanununun anılan hükümleri gereğince, daha önce 3659 sayılı Kanuna tâbi olan kamu iktisadî devlet teşekkülleri personeli için 233, 308 ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameler ile 3771 sayılı Kanunla, aynı Kanuna tâbi diğer kuruluşlardan Sosyal Sigortalar Kurumu personeli ile ilgili olarak 3917 sayılı Kanunla, Millî Piyango İdaresi personeli ile ilgili olarak da 320 ve 547 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile personel rejimleri düzenlenmiştir.

YüksekDenetleme Kurulu Bağ-Kur’la ilgili olarak düzenlediği bütün raporlarında bu eksikliğin giderilmesini temenni etmiş olmasına rağmen, Bağ-Kur’un personel rejimi ile ilgili olarak bugüne kadar kapsamlı bir düzenleme yapılmamıştır.

Yüksek Denetleme Kurulu 1995 ve 1996 yılı raporlarında ise 3659 sayılı Kanuna tâbi olup, 657 sayılı Kanunla, bu Kanunun ek geçici 9 ve 21 inci maddeleri gereğince kendi özel kanunları düzenleninceye kadar ilgilendirilen kuruluşlar personeli için özel bir kanun çıkarılmaksızın, bu kuruluşlardan bazılarının personeli hakkında kendilerine özgü mevzuat düzenlemeleri ile yeni bir takım malî ve sosyal haklar tanındığı dikkate alınarak, aynı statüdeki Bağ-Kur personeli için de benzer düzenlemelerin gerçekleştirilmesi amacıyla ilgili merciler nezdinde girişimlerde bulunulması temenni edilmiştir.

Madde 7. - Yönetim Kurulunda tarım sigortalılarını ve Kurum çalışanlarını temsil edecek iki üye ihdas edilmiştir. Ayrıca, Yönetim Kurulu üyelerinin görev süresi, nitelikleri, sorumlulukları ve bunların sonuçlarından sorumlu olmaları hususları düzenlenmiştir.

Madde 8. - Maddede yapılan düzenlemeyle Yönetim Kurulunun toplantı nisabı ve toplantıya mazeretsiz katılmamanın müeyyidesi belirlenmiştir.

Madde 9. - Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri, Kanunda yapılan değişikliklere paralel olarak yeniden belirlenmiştir.

Madde 10. - Maddede yapılan düzenlemeyle Genel Kurulun oluşumu belirlenmiştir.

Madde 11. - Genel Kurulun, sigortalıları ve Kurum çalışanlarını temsil edecek Yönetim Kurulu üyelerinin asil ve yedek üyelerini seçme görevi düzenlenmiştir.

Madde 12. - Maddede yapılan değişiklikle Kurum gelirlerine açıklık kazandırılmış ve gayrimenkul kira bedellerinin tespitine ilişkin esaslar belirlenmiştir.

Madde 13. - Kurum varlık ve kaynaklarının bu maddede belirtilen kuruluşların katılımı ile düzenlenmesi öngörülen yönetmelik esaslarına göre verimli bir biçimde değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Madde 14. - Madde, 1479 sayılı Kanunun amacına uygun olarak yeniden düzenlenmiş ve sigortalı sayılmak için, vergi mükellefiyeti veya vergiden muaf olmak kaydıyla esnaf sanatkâr sicili ya da kanunla kurulu meslek kuruluşlarına kayıtlı olma şartı öngörülmüştür.

Madde 15. - Madde metni 24 üncü maddede yapılan değişikliğe paralel olarak yeniden düzenlenmiş ve Kanunun amacına uygun olmayan “vergi kaydı bulunmayanlar” ibaresi metinden çıkarılmak suretiyle, esnaf sanatkâr sicili ve kanunla kurulu meslek kuruluşu kayıtlarının, vergiden muaf olmak kaydıyla sigortalılığın başlangıç ve bitiş tarihlerinin tespitinde esas alınması öngörülmüştür.

Ayrıca, iflasına karar verilen ya da tasfiye halindeki şirketlerde, şirket ortaklarının sigortalılık terk tarihleri yeni esaslara bağlanmıştır.

Madde 16. - Kuruma, sigortalı olması gerektiği halde bu mükellefiyetlerini üç ay içinde yerine getirmeyenleri re’sen kayıt ve tescil etme görevi verilmiştir.

Madde 17. - Bağ-Kur sigortalılarının meslekî faaliyetlerinin özelliğine ve yaptıkları işin niteliğine bağlı olarak, hangi hallerde çalışma güçlerinin üçte ikisini yitirmiş sayılacaklarının tespiti amacıyla Bağ-Kur Sağlık İşlemleri Tüzüğü çıkartılması öngörülmüş ve madde metni buna göre yeniden düzenlenmiştir. Ayrıca, uygulamaya netlik kazandırmak amacıyla, malûliyet halinin tespitine ilişkin sigortalılık süresinin başlangıcına açıklık getirilmiştir.

Madde 18. - Maddede yapılan düzenleme ile 1479 sayılı Kanun ve diğer sosyal güvenlik kuruluşlarınca uygulanan şartlara paralellik sağlanarak, malûliyet aylığı bağlanabilmesi için de prim borcu bulunmama şartı öngörülmüştür.

Madde 19. - Toptan ödeme yapılan sürelerin ihyasında, bu sürelere ilişkin primlerin, toptan ödeme yapılan tarihte bulunulan basamağın, ödeme tarihindeki prim tutarı üzerinden hesaplanması ve üç ay içinde ödenmesi öngörülmüştür.

Madde 20. - Maddede yapılan düzenlemeyle diğer sosyal güvenlik kuruluşları ile norm ve standart birliği sağlanması amaçlanmış ve ölüm aylığı bağlanması için öngörülen en az “üç” tam yıllık hizmet süresi “beş” tam yıla çakarılmıştır.

Madde 21. - Ölüm aylığı bağlanması için öngörülen hizmet süresinin beş tam yıla çıkarılması nedeniyle, madde metni bu değişikliğe göre yeniden düzenlenmiştir.

Madde 22. - Sigortalının ölümü halinde kız ve erkek çocuklarına aylık bağlanmasında, uygulamada bu güne kadar ortaya çıkan sorunların giderilebilmesi ve diğer sosyal güvenlik kanunları ile norm ve standart birliği sağlanması amacıyla aranılan şartlar yeniden düzenlenerek özellikle muhtaçlık durumunun tespitine açıklık getirilmiş ve uygulamada kolaylık sağlanmıştır.

Madde 23. - Kız ve erkek çocuklara bağlanan aylıkların kesilme şartları 45 inci maddede yapılan değişikliğe paralel olarak yeniden düzenlenmiştir.

Madde 24. - Diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalıştıktan sonra ilk defa bu Kanun kapsamına girenlerin basamak intibakında 12 nci basamağa kadar olan sınırlama kaldırılmış ve bu Kanun kapsamından çıktıktan sonra, diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalıştıktan sonra tekrar bu Kanun kapsamında çalışmaya başlayanlara basamak intibakı yapma olanağı sağlanmıştır.

Madde 25. - Sigortalılarca süresi içinde ve tam olarak ödenmeyen primlerin ödenmeyen kısmına, sürenin bittiği tarihten itibaren Kurumca 6183 sayılı Amme alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümlerine göre takip imkânı öngörülmüştür.

Madde 26. - Aylıkların ödeme dönemlerinin Kurumun malî durumu da dikkate alınarak belirlenmesi yetkisi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının bağlı kuruluşu olan Sosyal Güvenlik Kurumuna verilmesi öngörülmüştür.

Madde 27. - Taksirli suç sayılır hareketi ile bu Kanunda sayılan yardımların yapılmasına neden olan üçüncü kişinin, sigortalının eşi, çocukları, ana ve babası olması halinde, bunlar aleyhine rücu davası açılmaması prensibi benimsenmiştir.

Madde 28. - Uluslararası sözleşmeler gereğince yabancı uyruklulara da isteğe bağlı sigortalı olabilme hakkı sağlanmıştır. Ayrıca, suiistimallerin önlenebilmesi bakımından, isteğe bağlı sigortalılık başlangıç ve terk tarihlerinin tespiti yeni esaslara bağlanmış ve isteğe bağlı sigortalılığın yalnızca sağlık sigortasından yararlanma amaçlı kullanılmaması için sağlık sigortası kapsamından çıkartılmışlar ayrıca, kapsama girişte yaş şartı getirilmiştir.

Madde 29. - Bağ-Kur kapsamına girmesi gereken sigortalılardan bir kısmı Kuruma tescillerini zamanında yaptırmamakta ve bir kısmı da sigortalılıkları sona erdiği halde bu durumlarını Kuruma bildirmemektedirler.Diğer taraftan, sağlık karnelerinin usulsüz kullanımından dolayı Kurum büyük zararlara uğramaktadır.

Kurum sigortalılarının tescil ve terk işlemlerinin zamanında yapılması ve sağlık karnelerinin usulüne uygun olarak kullanılmasını sağlamak amacıyla, yükümlülüklerini yerine getirmeyen sigortalılara idarî para cezaları öngörülmüş ve 1479 sayılı Kanunun mülga 80 inci maddesi hükmü, “İdarî cezalar” başlığı altında yeniden düzenlenmiştir.

Madde 30. - Kurumla münasebeti olan bankalarca tahsil edilen primlerle, her ne nam altında olursa olsun diğer alacakların kurum hesaplarına on beş gün içinde geçmesini sağlamak amacıyla yürürlüğe konulan bu madde, mükerrer faiz uygulamasına neden olduğundan, Kurumla bankalar arasında sürekli ihtilaflara ve dava açılmasına neden olmaktadır.Bugünün şartlarında bankacılık işlemleri elektronik ortamda yapıldığından para hareketlerinde 15 günlük süre uzun bir zaman olarak değerlendirilmektedir. 6183 sayılı Kanun uygulaması ile orantılı olarak bu süre 7 gün olarak değiştirilmiştir.

Madde 31. - Kurum kuruluşundan bu yana birçok işlemini bilgisayar ortamında yapmakla beraber, bazı işlemlerde belge saklama zorunluluğu nedeniyle bilgisayardan yararlanılmamaktadır.diğer taraftan, Kurum faaliyetleriyle ilgili olarak Kuruma verilen veya Kurumca tanzim olunan belgeler her yıl giderek artmakta ve bu belgeleri saklamada Kurum arşivleri yetersiz kalmaktadır.

Bu nedenle, madde metni bu zorunluluğa uygun olarak yeniden düzenlenmiştir.

Madde 32. – Askerlik borçlanma tutarını ödeme süresi kısaltılmış ve ödemenin yapıldığı tarihten bir yıl sonra hizmet süresi olarak değerlendirilebilmesi prensibi getirilmiştir.

Madde 33. – İsteğe bağlı sigortalıların sağlık sigortası kapsamından çıkartılması nedeniyle sağlık sigortası kapsamı yeniden düzenlenmiş ayrıca, sağlık hizmetlerinin hangi sağlık kuruluşlarından satın alınacağı hususu yeniden belirlenmiştir.

Madde 34. – Sağlık harcamalarında yapılan usulsüzlüklerin engellenebilmesi ve ilaç sarfiyatında sınırlama yapılabilmesi için gerekli düzenleme yapılmış ayrıca, ilaç ve poliklinik muayene ücretlerinde ödenecek katılım payı artırılmıştır.

Madde 35. – Sağlık sigortası giderlerinin, mevcut prim oranlarına göre toplanan primlerle finanse edilmesi mümkün bulunmamakta ve gelir gider dengesi her geçen yıl daha da bozulmaktadır. Kurumun sağlık sigortasına ilişkin gelir gider dengesinin oluşturulabilmesi ve faydalanan sigortalılar bakımından da adil bir uygulamanın sağlanabilmesi bakımından, madde metni yeniden düzenlenmiştir.

Madde 36. – Sağlık sigortası gelir ve giderlerinin takip edilerek, bu konuda sağlıklı bir politika oluşturulabilmesi bakımından, 1479 ve 2926 sayılı Kanunlara tabi sigortalılardan tahsil edilen sağlık sigortası primlerinin ayrı bir hesapta toplanması ve bu Kanuna göre değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Madde 37. – Yapılan düzenleme ve sağlık sigortası giderlerinin kontrol altına alınarak, tedavilerin fiyatlandırılması, ilaç ve iyileştirme vasıtaları ile ortez ve protez bedellerinin ödenme usul ve esaslarının belirlenmesinde Kuruma etkinlik kazandırılması amaçlanmıştır.

Madde 38. – Sigortalılara sağlanan ilaç, gözlük, işitme cihazı, çeşitli ortez, protez, araç, gereç ve benzeri yardımların cinsi, evsafı, miktarı, kullanma süresi ve Kurumca ödenecek bedellerinin, sağlık karnesi verilmesinin esas ve usullerinin bir yönetmelikle belirlenmesi öngörülmüştür.

Madde 39. – Maddede yapılan düzenleme ile tescil tarihinden itibaren hiç prim ödememiş olanlar için öngörülen sigortalılık işlemlerini durdurma süresi on yıldan üç yıla indirilmiş, bu süreye ilişkin prim borçlarının ödeme tarihindeki prim tutarları üzerinden tahsili öngörülmüş ve böylece süresinde prim ödemeyenlerin ucuz hizmet kazanımının engellenmesi amaçlanmıştır.

Madde 40. – Yapılan düzenleme ile yeni kadrolar ihdas edilmiştir.

Madde 41. – 1479 sayılı Kanunun uygulama imkânı kalmayan maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.

Madde 42. – Madde ile, 1479 sayılı Kanuna geçici maddeler eklenmiştir.

Geçici Madde 12. – 1479 sayılı Kanunun, 4447 sayılı Kanunla değişik 50 nci maddesine göre belirlenmesi gereken gelir tablosu, 2000 yılı enflasyon hedefine uygun olarak belirlenmiştir.

Geçici Madde 13. – Yeni ihdas edilen ve uzmanlık gerektiren Finansman ve Aktüerya Dairesi Başkanlığı için, ilk etapta kamu ya da özel sektörden personel sağlanılması öngörülmüştür.

Kurumda en az üç yıl çalışmış olan personele de diğer şartları taşımak kaydıyla yaş şartı aranmaksızın uzman yardımcılığı sınavına girme imkânı verilmiştir.

Genel Kurula katılacak Kurum çalışanları temsilcilerinin geçici bir süre için Bakan tarafından görevlendirilmesi sağlanmıştır.

Geçici Madde 14. – Tarım sigortalılarını temsil edecek Yönetim Kurulu üyesinin ilk Genel Kurula kadar Ziraat Odaları Birliği İdare Heyetince seçilmesi öngörülmüştür.

Geçici Madde 15. – Bağ-Kur Sağlık İşlemleri Tüzüğü ve yönetmeliklerin yayımlanma süresi belirlenmiştir.

Geçici Madde 16. – 1479 sayılı Kanunun 51 inci maddesinde yapılan değişiklik gereğince, bu Kanunun yayımından önce sigortalı olanlara da talepleri halinde basamak intibak imkânı sağlanmıştır.

Geçici Madde 17. – İsteğe bağlı sigortalıların sigortalılık süresi bakımından Kanun değişikliğinden önceki haklarını kullanabilmeleri için tüm borçlarını ödeme şartı getirilmiştir.

Geçici Madde 18. – İdarî para cezalarının uygulanması ile ilgili olarak, mükellefiyetlerini yerine getirecekler için, 6 aylık bir geçiş süreci öngörülmüştür.

Geçici Madde 19. – Bu Kanunda yapılan değişiklikten önce 10 yıl sağlık sigortası primi ödemiş olan pasif sigortalılardan sağlık sigortası primi kesilmeyeceğine ilişkin düzenleme yapılmıştır.

Geçici Madde 20. – Kayıt dışı sigortalılığın önlenebilmesi ve geriye dönük sigortalılık tesisinin engellenebilmesi bakımından, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar kayıt ve tescil edilmemiş olanların kayıt ve tescillerinin Kanunun yürürlük tarihi itibarıyla yapılması ve bu Kanunun yürürlük tarihi ile 20.4.1982 tarihleri arasında vergi mükellefi olunan sürelerin, bugünkü prim oranları üzerinden borçlanılması öngörülmüştür.

Madde 43. – Sigortalılığın sona ermesi, fiilen çalışmanın sona erdiği tarih esas alınarak belirlenmiştir.

Sigortalılara, sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren üç ay içinde bu durumlarını Kuruma bildirme zorunluluğu getirilmiştir.

Madde 44. – Kanunun 6 ncı maddesinde yer alan, köy ve mahalle muhtarlarının sigortalılıkları sona erenleri bildirim yükümlülüğü bu madde içine alınmıştır.

Madde 45. – Bağ-Kur sigortalılarının meslekî faaliyetlerinin özelliğine ve yaptıkları işin niteliğine bağlı olarak, hangi hallerde çalışma güçlerinin üçte ikisini yitirmiş sayılacaklarının tespiti amacıyla Bağ-Kur Sağlık İşlemleri Tüzüğü çıkartılması öngörülmüş ve madde metni buna göre yeniden düzenlenmiştir. Ayrıca, uygulamaya nitelik kazandırılması amacıyla, malûliyet halinin tespitine ilişkin sigortalılık süresinin başlangıcına açıklık getirilmiştir.

Madde 46. – Malûliyet aylığından yararlanabilmek için gerekli şartlara ilaveten istek tarihinde prim ve her türlü borçlarının ödenmiş olması şartı getirilmiştir. İş kazası ve meslek hastalığı sonucu bağlanacak malûllük aylıklarında bir yıl prim ödeme süresi kaldırılarak hiç prim ödemesi olmayan sigortalılara da malûllük aylığı bağlanması imkânı sağlanmıştır.

Madde 47. – Yaşlılık aylıklarının diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışma ile sona ermesi uygulamasına son verilmiştir.

Maddede yapılan diğer bir değişiklikle sigortalılara aylıklarını kestirerek basamak yükseltme imkânı sağlanmıştır.

Madde 48. – Toptan ödemede ihya edilecek süreye ilişkin primlerin, talep tarihindeki prim tutarları üzerinden hesaplanması prensibi getirilmiştir.

Madde 49. – Ölüm aylığı bağlanması için gereken en az 3 yıl prim ödeme süresi 5 yıl olarak değiştirilmiştir. İş kazası ve meslek hastalığı sonucu bağlanacak ölüm aylıklarında öngörülen bir yıllık prim ödeme süresi kaldırılarak, hiç prim ödemesi olmayan sigortalıların haksahiplerine de ölüm aylığı bağlanması imkânı sağlanmıştır.

Madde 50. – Sigortalının haksahiplerince aylık talep edilebilmesi için aranan 3 tam yıl prim ödeme süresi 5 tam yıl olarak değiştirilmiştir.

Madde 51. – Aylık bağlanmasında üç aylık dönem ifadesi son aylık veya üç aylık dönem olarak değiştirilmiş ve hakkı doğuran olay tarihinden itibaren beş yıl geçtikten sonra talepte bulunanların aylıklarının talep tarihini takip eden aybaşından itibaren başlatılması esası getirilmiştir.

Madde 52.– Eş, çocuk, ana ve babaya bağlanan ölüm aylığının şartları yeniden belirlenmiştir.

Madde 53. – Çocuklara bağlanan ölüm aylığının kesilmesi şartları yeniden belirlenmiştir.

Madde 54. – Tarım sigortalıları için sigortalılık başlangıcında giriş keseneği, basamak yükseltmelerinde basamak yükseltme primi alınması uygulaması getirilmiştir.

Madde 55. – 1479 sayılı Kanunun ilk uygulamasında oniki basamaklı bir sistem benimsenmiş iken daha sonra yapılan bir değişiklikle basamak sayısı yirmidörde çıkarılmış ve sigortalılara daha yüksek basamaklardan prim ödemek suretiyle daha fazla aylık alma imkânı sağlanmıştır.

Madde 56. – Basamak sayısının yirmidörde çıkarılması nedeniyle, Kurumun aktüeryal dengesi gözönüne alınarak basamak seçme hakkı değişiklikten önce olduğu gibi ilk oniki basamakla sınırlandırılmış, dolayısı ile 1479 sayılı Kanunla da paralellik sağlanmıştır.

Maddede yapılan diğer bir değişiklikle diğer sosyal güvenlik kanunlarına tabi bir işte çalıştıktan sonra ilk defa veya yeniden Bağ-Kur kapsamına giren sigortalıların basamaklarının, diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında geçirdikleri süreler dikkate alınarak belirlenmesi imkânı sağlanmıştır.

Madde 57. – Basamak sayısının yirmidört olarak belirlenmesi nedeniyle, basamak yükseltme prensipleri 1479 sayılı Kanuna paralel olarak yeniden düzenlenmiştir.

Madde 58. – Malûllük halinin tespitinde, sağlık kurulu raporu verecek hastaneler 1479 sayılı Kanuna paralel olarak düzenlenmiştir.

Madde 59. – Bağlanan aylıkların her ay veya üç ayda bir ödenmesine ve ödeme tarihlerini belirlemeye Sosyal Güvenlik Kurumu yetkili kılınmıştır.

Madde 60. – Kurumun rücu hakkı ilk peşin değerle sınırlandırılmış ve taksirli suç sayılır hareketi ile bu Kanunda sayılan yardımların yapılmasına neden olan üçüncü kişinin, sigortalının eşi, çocukları, ana ve babası olması halinde, bunlar aleyhine rücu davası açılmaması prensibi benimsenmiştir.

Ayrıca, rücu davası açılmasını gerektiren olay yurt dışında meydana gelmiş ve failin yabancı uyruklu olması ve Türkiye’de ikâmet etmemesi halinde, fiili imkânsızlık nedeniyle, varsa sigorta şirketlerinden talep hakkı saklı kalmak kaydı ile bunlar aleyhine de rücu davası açılmaması prensibi benimsenmiştir.

Madde 61. – Prim alacaklarına ilişkin beş yıllık zaman aşımı süresi on yıla çıkarılmıştır.

Madde 62. – Ölüm sigortası haklarında beş yıllık hak düşürücü süre, toptan ödeme ve cenaze yardımı ile sınırlandırılarak on yıla çıkarılmış ve beş yıl içinde alınmayan aylıkların zaman aşımına uğraması prensibi benimsenmiştir.

Madde 63. – İsteğe bağlı sigortalılık uygulamasında suiistimallerin önlenmesi amacıyla madde metni yeniden düzenlenmiştir.

Madde 64. – 2926 sayılı Kanun ülke nüfusunun yaklaşık % 40’lık bir kesimine hitap etmesine rağmen sigortalıların ilgisizliği nedeniyle onbeş yıllık uygulama sonucunda yaklaşık 880 000 sigortalı kapsama alınabilmiştir. Sigortalıları tescile zorlayıcı bu maddede öngörülen 10 000 lira para cezasının ise bugün için caydırıcı bir etkisi kalmamıştır.

Bu nedenle, maddede yapılan değişiklikle tarımsal faaliyete başladıkları tarihten itibaren üç ay içinde Kuruma kayıt ve tescilini yaptırmayan veya sigortalılığı sona erdiği halde bu durumlarını üç ay içinde bildirmeyen sigortalılara ve sağlık karnelerini başkalarına kullandıranlara idarî para cezası uygulaması öngörülmüştür.

Madde 65. – Sağlık sigortası yardımlarından zorunlu tarım sigortalılarının yararlanabileceği şeklinde Ek 1 inci maddenin ilgili bendi yeniden düzenlenmiştir.

Madde 66. – Kurum gelirlerinin değerlendirme esasları 1479 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinde genel olarak düzenlenmiş olduğundan bu Kanunun 32 nci maddesinin son fıkrası hariç diğer hükümleri yürürlükten kaldırmıştır.

Madde 67. – Bu madde ile 2926 sayılı Kanuna geçici maddeler eklenmiştir.

Geçici Madde 9. – Bu Kanunla 2926 sayılı Kanunda yapılan değişiklikle primlerin ve emekli aylıklarının hesaplanmasına esas alınan basamak sayısı yirmidört olarak benimsenmiştir. Bu düzenleme sonucu emeklilik programlarını oniki basamaklı sisteme göre ayarlayan sigortalıların mağduriyetlerinin önlenebilmesi için, Kanunun yayımlandığı tarihteki prim ödeme döneminin sonu itibariyle sigortalı olanlara bir kereye mahsus olmak üzere artırılan basamak sayısı kadar basamak yükseltme imkânı sağlanmaktadır.

Basamak yükseltme hakkından yararlanan sigortalılara bu Kanunun yaşlılık aylığı bağlanmasına dair hükümleri saklı kalmak kaydıyla basamak intibaklarının yapıldığı tarihten itibaren üç yıl sonra yaşlılık aylığı bağlanacak, ancak malûllük ve ölüm aylığı bağlanmasında ise üç yıllık bekleme süresi aranmayacaktır.

Basamak yükseltme talebinde bulunduktan sonra basamak yükseltme priminin bir kısmını veya tamamını süresi içinde ödemeden ölen sigortalıların haksahiplerine de basamak yükseltme primini ölüm tarihinden itibaren altı ay içinde ödemeleri halinde, bu haktan yararlanma imkânı sağlanmıştır.

Geçici Madde 10. – Bu Kanunla 34 üncü maddede yapılan değişiklikle, diğer sosyal güvenlik kanunlarına tabi bir işte çalıştıktan sonra ilk defa veya yeniden bu Kanun kapsamına girenlere tanınan basamak intibak hakkı, talepte bulunulması halinde Kanunun yayımından önce sigortalı olanlara da tanınmıştır.

Geçici Madde 11. – Kanunun yayımlandığı tarihten sonrası için ek rücu davası açılmaması prensibi getirilmiştir.

Geçici Madde 12. – İsteğe bağlı sigortalıların sigortalılık süresi bakımından değişiklikten önceki haklarını kullanabilmeleri borçlarını altı ay içinde ödeme şartına bağlanmıştır.

Geçici Madde 13. – Bu Kanunla tanınan üç aylık süre içerisinde Kuruma kayıt ve tescillerini yaptıranlar ile aynı süre içinde sigortalılığının sona erdiğini bildirenler hakkında idarî para cezası uygulanmaması öngörülmüştür.

Madde 68. – Yürürlük maddesidir.

Madde 69. – Yürütme maddesidir.

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN (1/691)

ESNAF VE SANATKÂRLAR VE DİĞER BAĞIMSIZ ÇALIŞANLAR SOSYAL SİGORTALAR KURUMU KANUNUNUN VE TARIMDA KENDİ ADINA VE HESABINA ÇALIŞANLAR SOSYAL SİGORTALAR KANUNUNUN BAZI MADDELERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ, YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILMASI VE BU KANUNLARA GEÇİCİ

MADDELER EKLENMESİ HAKKINDA KANUN TASARISI

BİRİNCİ BÖLÜM

Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu

Kanunu ile İlgili Değişiklikler

MADDE 1. – 2.9.1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun 1 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı olmak” ibaresi, madde metninden çıkartılmış ve üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Kurum, bu Kanun ve özel hukuk hükümlerine tâbi tüzel kişiliğe sahip bir kamu kurumudur. Kurumun merkezi Ankara’dadır. Kurum, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının bağlı kuruluşu olan Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili kuruluşudur. Malî ve idarî bakımdan özerktir.”

MADDE 2. – 1479 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 3. – Genel Müdürlük Kuruluşu, Genel Müdür, üç genel müdür yardımcısı, merkez ve taşra teşkilâtından oluşur.

Merkez Teşkilâtı;

a) Danışma ve denetim birimleri; Teftiş Kurulu Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği, Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı,

b) Ana hizmet birimleri; Sigortalılar Dairesi Başkanlığı, Tahsisler Dairesi Başkanlığı, Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı, Finansman ve Aktüerya Dairesi Başkanlığı, Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı,

c) Yardımcı hizmet birimleri; Muhasebe ve Malî İşler Dairesi Başkanlığı, İnşaat ve Emlak Dairesi Başkanlığı, Personel ve Eğitim Dairesi Başkanlığı, İdarî İşler Dairesi Başkanlığı ile Savunma Uzmanlığından,

Taşra Teşkilâtı;

İl müdürlükleri ile gerekli görülen ilçelerde kurulacak ilçe müdürlüklerinden,

oluşur.

Merkez ve taşra teşkilâtının görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esasları yönetmeliklerle belirlenir.”

MADDE 3. – 1479 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin başlığı ile ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları

Kuruma Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcısı olarak atanacaklarda, 14.7.1965 tarih ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan şartlara ek olarak, en az 12 yıl fiili hizmeti bulunmak ve en az 4 yıllık eğitim veren fakülte ile bunlara denkliği Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksekokullardan mezun olmak şartları aranır.”

MADDE 4. – 1479 sayılı Kanunun 5 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Genel Müdürün görevleri, yetki devri ve temsil yetkisi

Madde 5. – Genel Müdür, Kurumun bütün işlerini Yönetim Kurulunun gözetimi altında ilgili mevzuat hükümlerine göre yürütür. Adlî ve idarî mercilerle gerçek ve tüzel kişilere karşı Kurumu temsil eder. Genel Müdür Yardımcıları merkezde, il ve ilçe müdürleri de taşrada kendilerine verilecek yetki dahilinde Kurumu, adlî ve idarî mercilerle, gerçek ve tüzel kişilere karşı temsil ederler.

Genel Müdür ve genel müdür yardımcıları, gerektiğinde, sınırlarını yazılı olarak açıkça belirlemek şartıyla yetkilerinden bir kısmını astlarına devredebilirler. Ancak yetki devri, yetki devreden amirin sorumluluğunu kaldırmaz.”

MADDE 5. – 1479 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Atama usul ve şartları

a) Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcısı, I. Hukuk Müşaviri, Teftiş Kurulu Başkanı ve Daire Başkanı müşterek kararname ile atanır. Müşterek kararname ile atanması gerekenler dışında kalan 1-4 üncü derece kadrolara atanacak personel Genel Müdürün teklifi ve Yönetim Kurulunun onayı ile atanırlar. Bunun dışındaki Kurum personeli Genel Müdür tarafından atanır.

b) Kuruma daire başkanı olarak atanacaklarda, 14.7.1965 tarih ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan şartlara ilaveten, en az 5 yılı Kurumda olmak üzere 10 yıl fiili hizmeti bulunmak ve en az 4 yıllık eğitim veren fakülte veya yüksekokul ile bunlara denkliği Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksekokullardan mezun olmak şartları aranır. Finansman ve Aktüerya Dairesi Başkanlığına atanacaklarda 10 yıllık fiili hizmetin 5 yılının Kurumda geçmiş olması şartı aranmaz. Finansman ve Aktüerya Dairesi Başkanlığı ile Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı için öğrenim şartına ilaveten Kamu Personeli Yabancı Dil Sınavını İngilizce, Fransızca veya Almanca dillerinden birinde (C) düzeyinde başarmış olmak şartı aranır. Sağlık İşleri Dairesi Başkanı olarak atanacaklarda üniversitelerin sağlık bilimlerinden, Bilgi İşlem Dairesi Başkanı olarak atanacaklarda en az 4 yıllık eğitim veren mühendislik fakülteleri ile fen, matematik, istatistik bölümü ile bunlara denkliği Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksekokullardan mezun olmak, İnşaat ve Emlak Dairesi Başkanı olarak atanacaklarda ise mimar veya mühendis olmak şartı aranır.

c) Kurum, merkez teşkilâtında sosyal sigorta uzmanı çalıştırabilir. 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilen şartlara sahip, Kurumun ihtiyaç duyduğu alanlarda en az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olanlar arasında yapılacak özel yarışma sınavı sonucunda başarılı bulunanlar Sosyal Sigorta Uzman Yardımcısı kadrolarına atanırlar. Sosyal Sigorta Uzman Yardımcılığına atananlar, bu görevde en az üç yıl çalışmak ve olumlu sicil almak kaydıyla açılacak yeterlik sınavında başarılı olmaları ve İngilizce, Almanca ve Fransızca dillerinden birini Kamu Personeli Dil Sınavında en az (C) düzeyinde başarmış olmaları halinde Sosyal Sigorta Uzmanı unvanını alırlar. Yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınava girmeyenler, üst üste iki defa yapılacak sınavda başarılı olamayanlar ve olumlu sicil alamayanlar bu unvanlarını kaybederler ve durumlarına uygun başka kadrolara atanırlar. Sosyal Sigorta Uzmanlarının seçilme yöntemleri, atanma şartları ve yeterlik sınavları ile çalışma usul ve esasları yönetmelik ile belirlenir.

d) Kurumun uyguladığı kanunlar çerçevesinde, Kurum adına meslek kuruluşlarında, vergi dairelerinde, belediye, özel idare ve ilgili diğer kurum ve kuruluşlarda, muhtarlıklarda, işyerlerinde; tescili gerekenleri, sigortalılığı sona erenleri ve adres değişikliklerini tespit etmek, Kurumun protokol yaptığı sağlık kurum ve kuruluşları ile eczanelerde sağlık sigortası uygulamasını kontrol etmek, il müdürünce verilecek benzeri diğer görevleri yapmak ve idarî para cezası uygulamakla yetkili olmak üzere, Bağ-Kur denetmenleri ve denetmen yardımcıları çalıştırılabilir. Denetmen ve denetmen yardımcılarının nitelikleri, görev ve yetkileri ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.”

e) Bilgisayar Mühendisi, Çözümleyici, Programcı kadrolarına atanacakların atanma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.

MADDE 6. – 1479 sayılı Kanunun 7 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Personel statüsü

Kurumun personel kanunu çıkarılıncaya kadar, kurum personeli hakkında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Ek Geçici 9 ve Ek Geçici 21 inci maddelerinde yer alan ve bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri ile 10.2.1954 tarih ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu ve 8.5.1945 tarih ve 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır. 2.12.1999 tarih ve 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkındaki Kanun hükümleri uygulanmaz. Personelin çalışma usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir. Bu Kanunun uygulamasıyla görevli bulunanlardan, Kurum alacaklarının borçlarını yönetim kurulu kararı olmaksızın ve bu borçlarla ilgili hususları açıklayanlar hakkında 21.7.1953 tarih ve 6183 sayılı Kanunun 107 nci maddesi hükmü uygulanır.

Yönetim giderlerinden karşılanmak üzere Kurumda kadrolu olarak fiilen çalışan personele her yıl için 14.7.1965 tarih ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda tanımlanan brüt aylıkları tutarında (ek gösterge dahil) asgarî ücretten az olmamak kaydıyla iki ikramiye verilir.

En az dört yıllık yükseköğrenim görmüş olan Kurum personelinden uygun görülenlere Kurumun çalışma konuları ile ilgili master programına veya sertifika programına katılmaları halinde program süresince izin verilebilir. Bu kişiler bütün özlük haklarından faydalanmaya, maaşlarını almaya devam ederler.

Kurum, hizmetin gereği özel bilgi ve ihtisas gerektiren veya daimî kadro ile yapılamayan ya da daimî kadro ile yapılması güçlük arz eden işler için sözleşme ile personel istihdam edebilir. Bu şekilde çalıştırılacakların unvanı, adedi, nitelikleri, ücret ve diğer malî hakları ile çalıştırılma usul ve esasları Maliye Bakanlığı ile Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınarak Bakanlar Kurulunca belirlenir. Sözleşme ile çalıştırılacaklara ödenecek ücret, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (b) bendine göre çalıştırılan sözleşmeli personele ödenen tavan ücretin üç katını geçemez.

Kurum, Ankara dışındaki icra, takip ve dava işleri için genel hükümlere göre vekâlet akdî ile lüzum görülecek sayıda avukat çalıştırabilir.

Kurumun Hukuk Müşavirliğinde çalışanlar hakkında 2.2.1929 tarihli ve 1389 sayılı Devlet Davalarını İntaç Eden Avukat ve Saireye Verilecek Ücreti Vekâlet Hakkında Kanun hükümleri uygulanır.”

MADDE 7. – 1479 sayılı Kanunun 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 8. – Yönetim Kurulu, Kurumun en yüksek yönetim karar, yetki ve sorumluluğunu taşır. Yönetim Kurulu, Genel Müdür ve altı üyeden oluşur. Bir üye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının, bir üye Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Devlet Bakanının önerisi üzerine müşterek kararname ile atanır. Bu Kanuna tâbi sigortalıların bağlı bulundukları kanunla kurulu en yüksek meslek kuruluşlarından üye sayısı en çok olan meslek kuruluşundan bir üye, kanunla kurulu en yüksek meslek kuruluşlarından diğer meslek kuruluşlarını temsilen bir üye, 2926 sayılı Kanuna tâbi sigortalıları temsil eden meslek kuruluşlarından bir üye ve Kurum çalışanlarını temsil eden Kamu Görevlileri Sendikalarına kayıtlı bir üye, Genel Kurulda kendi temsilcileri tarafından seçilir.

Yönetim Kurulu üyelerinin, 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5), (6) ve (7) nci alt bentlerinde belirtilen şartları taşımaları zorunludur.

Çalışanları temsilen seçilecek üye ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının önerisi üzerine atanacak üyenin en az 4 yıllık eğitim veren kamu yönetimi, sigorta, banka, hukuk, işletme, maliye, ekonomi, sağlık bilimleri, matematik, fen, istatistik, mühendislik, aktüerya bölümleri ile bunlara denkliği Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı tarafından kabul edilen yabancı fakülte veya yüksekokullardan mezun olması ve en az 12 yıl fiili hizmetinin bulunması zorunludur. Kurum çalışanlarını temsilen seçilecek üyenin 12 yıllık hizmetinin en az iki yılının Kurumda geçmiş olması şarttır. Devlet Bakanının önerisi üzerine atanacak üyede, Hazine Müsteşarlığı bünyesinde 12 yıl hizmet yapmış olması şartı aranır.

Genel Müdür dışındaki Yönetim Kurulu üyelerinin görev süresi üç yıldır. Süresi biten üyeler en fazla bir defa daha atanabilir ve seçilebilirler. Atama ve seçim dönemi içinde herhangi bir nedenle yönetim kurulu üyeliği sona erenlerin yerleri, aynı usulle yenileri atanmak veya seçilmiş bulunan ilgili yedek üyelerden en fazla oy alan yedek üye getirilmek suretiyle doldurulur. Bu şekilde göreve gelenler, yerlerini aldıkları üyenin görev süresini tamamlar.

Genel Müdür aynı zamanda Yönetim Kurulu üyesi ve başkanıdır. Genel Müdürün bulunmadığı hallerde başkanın belirleyeceği Yönetim Kurulu üyesi Kurula başkanlık eder.

Kamu görevi yapmakta iken Yönetim Kurulu üyeliğine atananların görev süresinin sona ermesi halinde, önceki kurumlarınca durumlarına uygun bir göreve atanırlar.

Genel Müdür ve Yönetim Kurulu üyelerinin seçilme veya atanma şartlarını taşımadıklarının veya yitirdiklerinin veya hizmet kusuru işlediklerinin yargı kararı ile tespit edilmesi hallerinde, kararın kesinleştiği tarihte görevleri sona erer. Genel Müdür Yönetim Kurulu üyeleri ile Finansman ve Aktüerya Dairesi Başkanının tek başlarına veya birlikte Kurum kaynaklarını tehlikeye düşürdüklerinin veya Kurumu zarara uğrattıklarının yargı kararı ile tespiti halinde, verdikleri zarardan mal varlıkları ile müştereken ve müteselsilen sorumludurlar. Görevlerine bu şekilde son verilenler Yönetim Kurulu üyeliğine veya idarî göreve atanamazlar ya da bir daha seçilemezler.

Genel Müdür, Yönetim Kurulu üyeleri ile Finansman ve Aktüerya Dairesi Başkanı kendilerine, eş ve çocuklarına ait mal varlıklarını göreve başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde ve izleyen her takvim yılının en geç Mart ayı sonuna kadar, 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununda belirtilen diğer usul ve esaslara uygun olarak bildirimde bulunmak zorundadırlar.

Görevleri ile ilgili işledikleri bir fiil veya aldıkları karar nedeniyle haklarında ceza davası açılmış bulunan Yönetim Kurulu üyelerinden seçimle gelenler, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı tarafından geçici olarak görevlerinden uzaklaştırılabilir.

Yönetim Kurulunun çalışma usul ve esasları ile diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir.”

MADDE 8. – 1479 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 9. – Yönetim Kurulu, haftada en az bir defa ve en az beş üye ile toplanır. Toplantıya katılan üyelerin çoğunluğu ile karar verilir. Oylarda eşitlik halinde, Başkanın bulunduğu taraf çoğunlukta sayılır.

Mazeretsiz olarak Yönetim Kurulu toplantılarına katılmayan üyelere yapılan ödemelerden yönetmelik hükümlerine göre kesinti yapılır. Bir takvim yılı içinde birbirini izleyen 4 hafta veya yapılan toplantı sayısının % 20’sinden fazla sayıda toplantıya mazeretsiz katılmayanların Yönetim Kurulu üyeliği kendiliğinden sona erer.

Toplantılara iştirak eden Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine, bu görevleri nedeniyle 22.1.1990 tarih ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 34 üncü maddesine göre Kamu İktisadî Teşebbüsleri Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine ödenen miktarda aylık ücret ve diğer ödemeler ödenir. Yolluklarında ise, 10.2.1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri uygulanır.”

MADDE 9. – 1479 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 10. – Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri aşağıda belirtilmiştir.

a) Kurumun, Genel Müdürlükçe hazırlanacak yıllık konsolide bütçesi ile yatırım programı tekliflerini inceleyip gerekli değişiklikleri yaptıktan sonra, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının onayına sunmak,

b) Genel Müdürlüğün teklifi ile Kurum bütçesinin bölümleri içinde veya bölümleri arasında uygun görülen aktarmaları yapmak,

c) Genel Müdürlükçe hazırlanan Kurum bilançosunu ve faaliyet raporunu, tahmini bütçeyi inceleyip görüşü ile birlikte Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının onayına sunmak,

ç) Yurt içinde gerekli görülen yerlerde il ve ilçe müdürlükleri, sağlık işletmeleri, sağlık kuruluşları ve başkaca müesseselerin kurulmasına veya kapatılmasına karar vermek,

d) Genel Müdürlükçe aktüeryal hesaplamalar ile birlikte hazırlanacak her türlü kanun, kanun hükmünde kararname ile tüzük ve yönetmelik taslaklarını inceleyerek gereği için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderilmesine karar vermek,

e) Genel Müdürlüğün önerisi üzerine, Kurum adına imza yetkisi verilecek personeli belirlemek,

f) Kurum adına taşınmaz mal alınması, inşası, satılması, idare edilmesi ve tahsis şekli hakkında karar vermek,

g) Her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranında miktarı artırılmak üzere 2000 yılı için belirlenen ve bedeli elli milyar Türk Lirasından fazla olan sözleşmeler ve yapılacak işler hakkında karar vermek,

h) Kurum için yarar görülen hallerde dava ve icra kovuşturması açılmaması, uyuşmazlıkların uzlaşma yolu ile çözümlenmesi, açılan dava ve icra kovuşturmalarının takibinden vazgeçilmesi veya feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması, bunlara ait para ve malların terkin edilmesi, Kurum leh ve aleyhine açılmış dava ve icra kovuşturmalarının uzlaşma veya tahkim yolu ile çözümlenmesi, konularında karar vermek,

ı) Finansman ve Aktüerya Dairesi Başkanlığının bu Kanunda belirtilen Kurum gelirlerinin değerlendirilmesine ilişkin usul ve esasları belirleyen yönetmelik hükümlerine göre hareketlerini izlemek, gerekli tedbirleri almak, finansman ve aktüeryal dengelere ilişkin bilgileri yılda en az bir defa kamuoyuna açıklamak, gerektiğinde yılda en fazla bir defa Kurumun malî yapısını uluslararası muhasebe ve aktüerya standartlarına göre bağımsız denetim kuruluşlarına denetletmek,

i) Genel Müdürlükçe hazırlanacak, Kurumun gelecek 10 yıllık gelir-gider dengesini gösterir aktüeryal hesap sonuçlarını inceleyerek Genel Kurula sunmak,

j) Kurumda çalıştırılacak yerli ve yabancı uzmanlarla, şirketlerin sözleşmeye konu olacak projelerini inceleyip karara bağlamak ve uzmanların nitelikleri ile sözleşme şartları ve ücretlerini belirlemek, gerektiğinde danışmanlık, kontrollük, müşavirlik hizmetinin satın alınmasına karar vermek. Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetinin ikili anlaşmalar çerçevesinde imzalayacağı anlaşmalara bağlı olarak çeşitli yabancı kuruluşlarla ortak proje yapmak ve bu kuruluşlarca yapılan projeleri inceleyip onaylamak,

k) Kurum personelinin eğitimi amacıyla kurslar ve seminerler düzenlenmesi, yurt içinde veya dışında öğrenim ve eğitim yapacakların seçilmesine ilişkin önerileri inceleyip karara bağlamak,

l) Her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranında miktarı artırılmak üzere 2000 yılı için tutarı bir milyar ve daha fazla olan Kurum alacaklarının borçlularını ve borç miktarlarını 6 ayda bir kamuoyuna açıklamak,

m) Yönetim giderlerinden karşılanmak üzere Kurumda kadrolu olarak fiilen çalışan personele ödenecek yılda iki ikramiyenin tarihlerinin belirlenmesine, olağanüstü çalışmaları görülenlere teşvik ikramiyesi verilmesine, ayrıca Kurum personeline yapılacak ek ödemenin tutarlarını, oranlarını, diğer usul ve esaslarını belirleyerek ödenmesine karar vermek,

n) Genel Müdür ve Yönetim Kurulu Üyelerinin başkaca önerilerini inceleyip karara bağlamak,

o) Bu Kanunla verilen diğer görevleri yapmak,

Yönetim Kurulunun çalışması, alt kademelere devredebileceği yetkileri ile diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar Yönetmelikle belirlenir.”

MADDE 10. – 1479 sayılı Kanunun 11 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 11. – Genel Kurul, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının veya görevlendireceği kimsenin başkanlığında;

a) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ve Orman Bakanlığı ile Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı, Hazine Müsteşarlığı ve Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulundan iştirak edecek birer temsilciden,

b) Yüksek Öğretim Kurulunca görevlendirilecek sosyal politika, iş hukuku, sağlık bilimleri alanlarında uzman iki öğretim üyesinden,

c) Bu Kanuna tâbi sigortalıların bağlı bulundukları kanunla kurulu en yüksek meslek kuruluşlarından üye sayısı en çok olan meslek kuruluşundan en fazla on, ikinci en yüksek üye sayısına sahip meslek kuruluşundan en fazla beş ve kanunla kurulu diğer meslek kuruluşlarından en fazla ikişer temsilciden,

d) 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa tâbi sigortalıların bağlı oldukları kanunla kurulu meslek kuruluşlarınca üye sayılanların oranları korunarak seçilecek en fazla altı temsilciden,

e) Kurum çalışanlarının en fazla temsil edildiği Kamu Görevlileri Sendikasına kayıtlı Kurum personeli arasından seçilecek en fazla üç temsilciden,

f) Kurumdan aylık alanlardan, Bakanlıkça en fazla üyeyi temsil ettiği belirlenen dernek tarafından seçilecek 3 temsilciden,

oluşur.

Birinci fıkraya göre atanacak veya seçilecek üyelerin görev süresi üç yıldır. Görev süresi bitenler yeniden atanabilir veya seçilebilirler. Üyelik niteliğini yitirenlerin genel kurul üyeliği kendiliğinden kalkar ve bunların yerine gelen yedek üyeler, asıl üyenin görev süresini tamamlar.

Genel Kurulun oluşumu ile çalışma usul ve esasları ve diğer hususlar bir yönetmelikle düzenlenir.”

MADDE 11. – 1479 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“d) Seçimle gelen Yönetim Kurulu üyelerinin asil ve yedek üyelerini 8 inci maddedeki esaslar dahilinde seçmek.”

MADDE 12. – 1479 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin (a) ve (c) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye bir fıkra eklenmiştir.

“a) Prim gelirleri,

c) Bağış ve vasiyetler ile Kurumca hazırlanan her türlü standart form ve benzerlerinin satışından elde edilecek gelirler,

Kuruma ait gayrimenkullerin kira bedelleri, her yıl Devlet İstatistik Enstitüsünce açıklanan Tüketici Fiyat İndeksindeki artış oranından az olmamak üzere rayiç veya emsal değerle belirlenir.”

MADDE 13. – 1479 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Kurum gelirlerinin değerlendirilmesi

Madde 16. – Kurumun uyguladığı kanunlardan elde ettiği her türlü gelirlerin, riskin dağıtılması ilkesi ve iyi niyet kurallarına göre Kurum lehine en yüksek getiriyi sağlayacak şekilde yönetilmesi esastır. Kurum gelirleri ve zorunlu ödemeler için bulundurulması gereken nakit ve benzeri varlıkların değerlendirilmesine ilişkin usul ve esaslar Kurum, Bakanlık, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, T.C. Merkez Bankası ve Sermaye Piyasası Kurulu Başkanlığının müştereken hazırlayacakları ve Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.”

MADDE 14. – 1479 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin (I) numaralı bendinin (a) alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve (II) numaralı bendinin (b) alt bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

“a) Esnaf ve sanatkârlar ile diğer bağımsız çalışanlardan ticarî kazanç veya serbest meslek kazancı dolayısıyla gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar ile gelir vergisinden muaf olanlardan esnaf ve sanatkâr siciline veya kanunla kurulu meslek kuruluşlarına usulüne uygun olarak kayıtlı olanlar,”

MADDE 15. – 1479 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, üçüncü fıkrasının (b) bendinde yer alan “olanlar ile vergi kaydı bulunmayanlar” ibaresi “olanların,” olarak değiştirilmiş, (e) bendine aşağıdaki cümle eklenmiş, (g) bendinde yer alan “Gelir vergisi mükellefiyeti bulunmayan veya” ibaresi metinden çıkarılmış ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Bu Kanunun 24 üncü maddesine göre sigortalı sayılanlardan gelir vergisi mükellefi olanların sigortalılıkları, mükellefiyetin başlangıç tarihinden, gelir vergisinden muaf olanların sigortalılıkları ise esnaf ve sanatkâr siciline veya kanunla kurulu meslek kuruluşlarına kayıtlı olmak şartıyla talep tarihinden itibaren başlatılır.

İflasına karar verilmiş olan veya tasfiye halindeki özel işletmeler ile şirket ortaklarından hizmet akti ile çalışanların, çalışmaya başladığı,

Sigortalılığı sona erenler ise sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren üç ay içinde Kuruma başvurarak kayıtlarını sildirmek zorundadırlar.”

MADDE 16. – 1479 sayılı Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiş ve (I), (II) ve (III) numaralı bentleri yürürlükten kaldırılmış ve maddeye birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“Üç ay içinde kayıt ve tescilini yaptırmayan sigortalılar Kurumca re’sen kayıt ve tescil edilir.

Vergi daireleri, sigorta kapsamına giren gelir vergisi mükelleflerini mükellefiyetin tescil tarihinden, mükellefiyeti terkin edilenleri ise terkin tarihinden itibaren 3 ay içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdür. Ayrıca, kamu kurum ve kuruluşları, Kurumun talebi üzerine sigortalıların sigortalılık işlemlerine esas alınacak bilgileri vermek zorundadırlar.

Kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, kamu iktisadî teşebbüsleri, esnaf kefalet kooperatifleri, tarım kredi kooperatifleri ve bankalar, bu Kanuna göre zorunlu sigortalı olanlarla ilgili ruhsat, ihale ve kredi işlemlerinde sigortalı olduklarını ve bir önceki takvim yılı sonu itibariyle prim borçları bulunmadığını gösterir belgeyi istemek ve belge istenenler de bu belgeyi ibraz etmek zorundadırlar.

Noterler, bu Kanuna göre sigortalı olanların tutmakla mükellef oldukları defterlerin tasdiki sırasında Bağ-Kur’a kayıtlı olduklarını ve prim borçları bulunmadığını gösterir belgeyi istemek ve söz konusu belgeyi ibraz etmeyenleri ve bunlara ait sigortalılığa esas bilgileri en geç üç ay içinde Kuruma bildirmek zorundadırlar.”

MADDE 17. – 1479 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Şu kadar ki, sigortalılığın başladığı tarihte ...” ibaresi “Şu kadar ki, bu Kanuna tâbi sigortalılığın başladığı tarihte ...” şeklinde ve üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Sigortalıların hangi hallerde çalışma gücünün en az üçte ikisini yitirmiş sayılacakları, Bağ-Kur Sağlık İşlemleri Tüzüğündeki esaslara göre tespit olunur.”

MADDE 18. – 1479 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“c) Yazılı istekte bulunmak ve istek tarihi itibariyle prim ve her türlü borçlarını ödemiş olmak,”

MADDE 19. – 1479 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Bu Kanuna göre tekrar sigortalı olanlar, toptan ödeme yapılan sürelerini ihya etmek istedikleri takdirde, bu sürelere ilişkin primler, toptan ödeme talebinde bulundukları tarihte son defa prim ödedikleri basamağın, ihya talebinde bulundukları tarihteki tutarları esas alınarak hesaplanır ve tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenir. Bu şekilde ihya edilen süreler yaşlılık aylığı bağlanmasında ihya tarihinden itibaren altı ay sonra sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Bu Kanuna tâbi hizmetlerin 24.5.1983 tarihli ve 2829 sayılı Sosyal Sigortalar Kurumlarına Tâbi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanunun 5 inci maddesine göre ihyasında da, ikinci fıkra hükmü uygulanır.”

MADDE 20. – 1479 sayılı Kanunun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (d) bentlerinde yer alan “üç tam yıl” ibareleri “beş tam yıl” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 21. – 1479 sayılı Kanunun 42 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan “üç tam yıl” ibaresi “beş tam yıl” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 22. – 1479 sayılı Kanunun 45 inci maddesinin ikinci fıkrasının (c) ve (d) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“c) 18 yaşını, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yükseköğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayan ve (18 yaşını doldurmayanlar hariç) bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu Kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan veya yaşları ne olursa olsun çalışamayacak durumda malûl bulunan erkek çocuklarla, yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan ve bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu Kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan kız çocuklarının her birine % 25’i,

d) Sigortalının ölümü tarihinde veya sonradan eşine veya çocuklarına yapılması gereken tahsisin toplamı, sigortalıya ait tahsisten aşağı olursa, artan kısım eşit paylar halinde, sigortalının bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu Kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan ana ve babasına her birinin hissesi sigortalıya ait aylığın en çok % 25’i,”

MADDE 23. – 1479 sayılı Kanunun 46 ncı maddesinin başlığı ile ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ölüm aylığının kesilmesi

Sigortalının kız çocuklarına bağlanan aylıklar, bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmaya başladıkları veya evlendikleri tarihi takip eden aylık ödeme tarihinden itibaren kesilir. Aylığın kesilmesine yol açan nedenlerin ortadan kalkması halinde, bu Kanunun 45 inci maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendi hükmü saklı kalmak şartıyla, bu tarihi takip eden aylık ödeme tarihinden başlanarak yeniden aylık bağlanır. Ancak evliliğin son bulması ile kocasından da aylık almaya hak kazanan kız çocuklarına bu aylıklardan fazla olanı ödenir.

Sigortalının erkek çocuklarına bağlanan aylıklar, çocuğun 18 yaşını veya bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik Kanunları kapsamında çalışmamaları koşuluyla, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını dolduracağı tarihe kadar devam eder. Bu yaşları doldurdukları tarihte çalışamayacak durumda malûl olan erkek çocukların aylıklarının ödenmesine devam olunur.”

MADDE 24. – 1479 sayılı Kanunun 51 inci maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ancak, diğer sosyal güvenlik Kanunlarına tabi bir işte çalıştıktan sonra bu Kanun kapsamına girenlerin basamakları, diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında geçirilen süre dikkate alınarak intibak ettirilmek suretiyle belirlenir.

Bu Kanun kapsamından çıkarak, diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında sigortalı olduktan sonra tekrar bu Kanun kapsamına girenlerin basamakları, diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında geçirilen süre dikkate alınarak daha önce bulundukları son basamak üzerine intibak ettirilmek suretiyle yeniden belirlenir.”

MADDE 25. – 1479 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde 21.7.1953 tarih ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Kurum, söz konusu Kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı, diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkileri kullanır. Yetkilerin kullanımına ilişkin usul ve esaslar, yönetmelikle tespit edilir. Kurum alacaklarının tahsilinde 21.7.1953 tarih ve 6183 sayılı Kanunun uygulamasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde alacaklı il müdürlüğünün bulunduğu yer iş mahkemesi yetkilidir. Yetkili iş mahkemesine başvurulması alacakların takip ve tahsilini durdurmaz.”

MADDE 26. – 1479 sayılı Kanunun 58 inci maddesinde yer alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Sosyal Güvenlik Kurumu” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 27. – 1479 sayılı Kanunun 63 üncü maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“Taksirli suç sayılır hareketi ile bu Kanunda sayılan yardımların yapılmasına neden olan üçüncü kişinin sigortalının eşi, çocukları, ana ve babası olması halinde, Kurumun sigorta şirketlerinden talep hakkı saklı kalmak kaydı ile bu kişilere rücu edilmez.

Kurumun rücu hakkını doğuran suç sayılır hareket yurt dışında meydana gelmiş, suçun faili yabancı uyruklu ve yurt dışında ikamet ediyorsa, Kurumun sigorta şirketlerinden talep hakkı saklı kalmak kaydı ile bu kişilere rücu edilmez.”

MADDE 28. – 1479 sayılı Kanunun 79 uncu maddesinin birinci ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, dördüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

“Bu Kanunun 24 üncü maddesinin (I) numaralı bendi kapsamına girmeyenlerden, aynı maddenin (II) numaralı bendinin (a) ve (c) alt bentlerinde sayılanlar dışında kalanlar, ev kadınları ve Türkiye’de ikamet eden yabancı uyruklular talepleri halinde isteğe bağlı sigortalı olabilirler. Şu kadar ki, talep tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlar ile 60 yaşını dolduran erkekler kapsama alınmazlar.

İsteğe bağlı sigortalılık, sigortalının tescil talebinin Kuruma intikal ettiği tarih itibariyle başlar ve terk talebinin Kuruma intikal ettiği tarihte veya diğer sosyal güvenlik kanunlarına tabi olarak çalışmaya başlama ya da ardarda üç ay prim ödenmemiş olması halinde, son prim ödeme tarihi itibariyle sona erer. Sigortalılar tarafından ödenmesi gereken primler, süresi içinde ve tam olarak ödenmezse, primlerin ödenmeyen kısmına sürenin bittiği tarihten başlayarak 53 üncü madde hükmüne göre gecikme zammı uygulanır.”

MADDE 29. – 1479 sayılı Kanunun 20.6.1987 tarih ve 3396 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile yürürlükten kaldırılan 80 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.

“İdarî para cezaları

Madde 80. – Bu Kanunun, 26 ncı maddesinde belirtilen tescil ve sigortalılığın sona ermesi ile ilgili yükümlülüğe uymayan sigortalılara Kurumca 50 milyon lira idarî para cezası verilir. Bu miktar, her yıl Maliye Bakanlığınca 4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi gereğince belirlenen yeniden değerleme oranında artırılır. Ayrıca sağlık karneleri ve/veya kartını bir başkasına kullandıranlardan, bu nedenle Kurumca yapılan sağlık gideri iki katı olarak tahsil edilir.

Hakkında para cezası uygulanan sigortalılar, gerekçesini belirtmek suretiyle para cezasına karşı tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma itiraz edebilirler. Kurum en geç otuz gün içinde itirazı inceler ve karara bağlar. Kurum tarafından itirazın reddedilmesi halinde, sigortalılar red kararının kendilerine tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde yetkili sulh ceza mahkemesinden red kararının kaldırılmasını talep edebilirler. Sulh Ceza Mahkemesinin verdiği karar kesindir. Kuruma itiraz edilmesi veya mahkemeye başvurulması cezanın takip ve tahsilini durdurmaz. İdarî para cezalarının tahakkuk ve tahsilatında 10 yıllık zamanaşımı uygulanır.

Tebliğ edilen idarî para cezası veya sağlık gideri karşılığını onbeş gün içinde itirazsız ödeyen sigortalının idarî para cezası, üçte bir oranında terkin edilir.”

MADDE 30. – 1479 sayılı Kanunun ek 6 ncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Bankalar, Kurum adına tahsil ettikleri sigorta primlerini ve her ne nam altında olursa olsun Kuruma olan diğer borçlarını Bağ-Kur hesaplarına yedi gün içinde ve tam olarak intikal ettirmedikleri taktirde, Kurum ile olan anlaşmalarda ve diğer kanunlarda kayıtlı haklar saklı kalmak şartıyla ayrıca, gecikilen süreyle orantılı olarak bu Kanunun 53 üncü maddesi hükmüne göre gecikme zammı uygular.”

MADDE 31. – 1479 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Kurum işlemlerinin bilgi işlem ortamında yapılması ve arşivlenmesi

Ek Madde 8. – Kurumun, prim tahsilatı, sigortalama, tahsis, sağlık sigortası uygulaması dahil bütün işlemleri elektronik veya bilgi işlem ortamında yapılır ve arşivlenir. Bu şekilde arşivlenen belgeler ilgilisine iade veya imha edilir. Elektronik veya bilgi işlem ortamında yapılan işlemlerin ve imha veya ilgilisine iade edilen belgelerin tespit ve teşvikinde bilgi işlem kayıtları esas alınır. Kurum tarafından bilgi işlem ortamında tutulan bilgiler adlî ve idarî merciler nezdinde geçerlidir. Bilgi işlem kayıtlarına itiraz edilmesi halinde, ispat mükellefiyeti itiraz edene aittir.

Sigortalıların Kuruma yaptıkları ve hatalı olmayan ödemelere ilişkin belgelerden elektronik ortama veya bilgi işlem kayıtlarına intikal ettirilmiş olanlar, ödemenin yapıldığı tarihi takip eden takvim yılından başlayarak bir yıl, kontrol ve denetimi yapılmak kaydıyla sağlık sigortası uygulamasına ilişkin fatura, reçete gibi belgeler Kuruma ibraz tarihinden itibaren beş yıl süre ile saklanır ve bu sürenin sonunda imha edilir.

Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.”

MADDE 32. – 1479 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve son fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

“Borçlanma primleri sigortalının talep tarihinde bulunduğu basamağın prim tutarları üzerinden hesaplanır ve talep tarihini takip eden aybaşından itibaren üç ay içinde ödenir. Borçlanma primleri süresi içinde ve tam olarak ödenmezse borçlanma geçersiz sayılır.

Borçlandırılan süre, malûllük ve yaşlılık aylığı bağlanmasında, borçlanma primlerinin tam olarak ödendiği tarihten itibaren bir yıl sonra sigortalılık süresi olarak değerlendirilir.”

MADDE 33. – 1479 sayılı Kanunun ek 11 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Sağlık sigortası yardımlarından;

a) Bu Kanuna göre zorunlu sigortalı olanlar ile eş ve bakmakla yükümlü olduları çocukları, ana ve babaları,

b) Bu Kanuna göre yaşlılık ve malûllük aylığı almakta olanlar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babaları,

c) Bu Kanuna göre ölüm aylığı alanlar,

yararlanırlar.

Ancak, sigortalının eşi, çocukları, ana ve babalarının sağlık sigortası yardımlarından yararlanmak istememesi halinde, Kuruma olan tüm borçlarını ödeyerek, sağlık karneleri ve/veya kartlarını iade etmek şartıyla yazılı talepte bulunmaları halinde sağlık sigortası kapsamından çıkartılırlar.

Sağlık hizmeti, Sağlık Bakanlığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, mahallî idareler, üniversiteler, kamu iktisadî teşebbüslerine ait sağlık tesisleri ile gerçek ve tüzel kişilerden satın alınmak suretiyle yürütülür. Buna ilişkin usul ve esaslar Kurumca belirlenir.”

MADDE 34. – 1479 sayılı Kanunun ek 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ile ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“c) Tedavi süresince sadece teşhis edilen hastalık için gerekli ilaç ve iyileştirme vasıtalarının sağlanması,

Ayakta yapılan tedavilerde poliklinik muayene ücretinin ve verilen ilaç bedellerinin % 30’u sigortalı ve hak sahipleri, % 20’si aylık alanlar ve hak sahipleri tarafıdan karşılanır. İş kazası ve meslek hastalığı sonucu verilecek olanlar hariç, protez, araç ve gereç bedellerinin % 20’si sigortalı ve hak sahipleri, % 10’u ise aylık alanlar ve hak sahipleri (3.11.1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdî Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun kapsamına girenler hariç) tarafından karşılanır. Protez, araç ve gereç bedellerinden alınacak katılım payı tutarı sigortalılarda birinci gelir basamağının birbuçuk katını, aylık alanlarda ise birinci gelir basamağının % 65’ini geçemez.”

MADDE 35. – 1479 sayılı Kanunun Ek 15 inci maddesinin (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) Bu Kanuna tâbi ilk oniki basamakta bulunan sigortalıların onikinci gelir basamağı tutarının, onüç ve daha yukarı basamaklarda bulunan sigortalıların ise bulundukları gelir basamağı tutarının, 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa tabi ilk on basamakta bulunan sigortalıların on basamak gösterge tutarının, onbir ve daha yukarı basamaklarda bulunan sigortalıların ise bulundukları basamak gösterge tutarının, % 25’i oranında ödeyecekleri sağlık sigortası primleri,”

MADDE 36. – 1479 sayılı Kanunun ek 16 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ek Madde 16. – 1479 ve 2926 sayılı Kanunlara tabi sigortalılardan, sağlık sigortası priminin tahsil ve takibi ilgili Kanun hükümlerine göre yürütülür ve bu primler ayrı bir hesapta toplanır. Bu hesapta toplanan paralar başka maksatlarla kullanılamaz. Uzun vadeli sigorta kolları fonundan da sağlık hizmetleri için fon aktarması yapılamaz. Sağlık sigortası hesabında toplanan paralar için bu Kanunun değişik 74 üncü maddesi hükümleri uygulanmaz. Sağlık sigortası hesabında toplanan paralar, bu Kanunun 16 ncı maddesinde belirlenen esaslar dahilinde değerlendirilebileceği gibi, bu Kanunun değişik 21 inci maddesindeki esaslar dahilinde de işletilebilir.”

MADDE 37. – 1479 sayılı Kanunun ek 17 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ek Madde 17. – Yatarak ve ayakta yapılan tedavilerin fiyatlandırılması, Kurumca karşılanacak ilaçların cins ve miktarı, ödenecek ortez, protez ve iyileştirme vasıtaları bedellerinin tespitine ilişkin usul ve esaslar Kurumca belirlenir. Ayrıca, sağlık yardımlarından faydalanan sigortalılar için ihtiyaç duyulan ilaç dışı iyileştirici madde, araç ve gereçler ile Sağlık Bakanlığınca ithal ruhsatı verilmiş, eczanelerde satış izni bulunan veya bulunmayan ilaçlar Kurumca temin edilebilir.

Sağlık hizmetlerinin gerektirdiği giderler Sağlık Bakanlığı Yataklı Tedavi Kurumları Muayene, Tetkik, Tahlil, Müdahale, Ameliyat ve Tedavilere Ait Fiyat Tarifesinde belirlenen usul ve fiyatları geçemez.”

MADDE 38. – 1479 sayılı Kanunun ek 18 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ek Madde 18. – Sağlık sigortası yardımlarının şekil ve şartları, bu yardımlardan yararlanma ve bu amaçla kullanılacak sağlık karne ve/veya kartlarının verilmesi, geçerlilik süresi ve kullanımına ilişkin esas ve usuller, ilaç bedelinden katkı payı alınmayacak hastalıklar, tedavi süresince gerekli görülen ilaçlar, diş hastalıkları tedavisi, gözlük, işitme cihazı, ortez, protez ve iyileştirme vasıtaları ve benzeri yardımların yapılması ile bunların cinsi, evsafı, miktarı, kullanma süresi ve Kurumca ödenecek bedel tespitine ilişkin esaslar, bu Kanunun yayımından itibaren altı ay içinde yürürlüğe konulacak bir yönetmelikle düzenlenir. Bu Yönetmeliğin yürürlüğe gireceği tarihe kadar mevcut Yönetmeliğin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.”

MADDE 39. – 1479 sayılı Kanunun, ek 19 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ek Madde 19. – Kuruma kayıt ve tescili yapıldığı halde, kayıt ve tescil tarihinden itibaren üç yıl ve daha fazla süreyle hiç prim ödememiş olan sigortalılar hakkında, sigortalılık hakları saklı kalmak kaydıyla sigortalılık işlemleri durdurulur. Ancak, sigortalıların bu süreye ilişkin primleri, ödeme tarihinde bulundukları gelir basamağının prim tutarı üzerinden hesaplanarak tahsil edilir ve haklarında ödeme tarihinde yürürlükte bulunan hükümler uygulanır.”

MADDE 40. – Ekli (I) sayılı cetvelde yer alan kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Ek (III) sayılı cetvelin Bağ-Kur Genel Müdürlüğüne ait bölümüne eklenmiştir.

Madde 41. – 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun; 36 ncı maddesinin “Ortak Hükümler” bölümünün A-11) numaralı bendindeki “Devlet Bütçe Uzmanları” ibarelerinden sonra gelmek üzere “Sosyal Sigorta Uzman Yardımcıları” ve “Sosyal Sigorta Uzmanları” I Sayılı Ek Gösterge Cetvelinin (h) bendine “Devlet Bütçe Uzmanı” ibaresinden sonra gelmek üzere “Sosyal Sigorta Uzmanları, Bağ-Kur Denetmenleri, Zam ve Tazminatlar” başlıklı ek maddesinin “II-Tazminatlar” bölümünün “A-Özel Hizmet Tazminatı” bendinin (h) alt bendine “Devlet Bütçe Uzmanları” ibaresinden sonra gelmek üzere, “Sosyal Sigorta Uzmanları, Bağ-Kur Denetmenleri” ibareleri eklenmiştir.

MADDE 42. – 1479 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

GEÇİCİ MADDE 13. – Finansman ve Aktüerya Dairesi Başkanlığına, Yönetim Kurulu kararı ile ilk aşamada, Kanunda belirtilen şartları taşımaları kaydıyla kamu ya da özel sektörden deneyimli personel sağlanabilir.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte eğitim durumları ile diğer şartları taşıyan personel, Kurumda en az üç yıl fiilî hizmeti bulunmak kaydıyla, açılacak ilk uzman yardımcılığı sınavına yaş şartı aranmaksızın girebilir. Açılacak ilk uzman yardımcılığı sınavına başvurmayanlar veya başvurduğu halde sınava girmeyenler bu haklarını kaybederler. Sınavda başarılı olanlar Sosyal Sigorta Uzman Yardımcılığı kadrosuna atanırlar.

Kamu Görevlileri Sendikaları Kanunu yürürlüğe girinceye kadar Genel Kurula katılacak olan Kurum çalışanları temsilcileri Bakan tarafından görevlendirilir.

GEÇİCİ MADDE 14. – 2926 sayılı Kanuna tabi sigortalıları temsil edecek yönetim kurulu üyesi, ilk genel kurula kadar görev yapmak üzere bu Kanunun yayım tarihinden itibaren 30 gün içinde 6964 sayılı Ziraat Odaları ve Ziraat Odaları Birliği Kanununa göre teşekkül eden Türkiye Ziraat Odaları Birliği İdare Heyetince seçilir.

GEÇİCİ MADDE 15. – Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelikler ile Bağ-Kur Sağlık İşlemleri Tüzüğü bu Kanunun yayımını takip eden bir yıl içinde düzenlenir. Belirtilen yönetmelikler çıkarılıncaya kadar mevcut uygulamalara devam edilir.

Basamak intibakı

GEÇİCİ MADDE 16. – Bu Kanunla değişik 51 inci maddenin üçüncü ve dördüncü fıkraları hükmü, talepte bulunmaları kaydıyla bu Kanunun yayımından önce sigortalı olanlara da uygulanır.

İsteğe bağlı sigortalılar

GEÇİCİ MADDE 17. – Bu Kanunun yayımlandığı tarihte isteğe bağlı sigortalı olanların sigortalılıkları; Kanunun yayımlandığı tarihe kadar birikmiş tüm prim borçlarını, Kanunun yayım tarihini takip eden altı ay içinde ödemeleri şartıyla devam ettirilir. Bu şartı yerine getirmeyenlerin sigortalılıkları ise, son prim ödeme tarihi itibariyle sona erdirilir. Ayrıca, bu Kanunun yürürlük tarihinden önce herhangi bir nedenle sağlık sigortası kapsamında prim ödemeyen isteğe bağlı sigortalılar sağlık sigortası kapsamına alınmazlar. Bu durumda olanlara Kurumca aylık bağlanması halinde de aynı hüküm uygulanır.

İdarî para cezasının uygulanmayacağı haller

GEÇİCİ MADDE 18. – Bu Kanunun yayımından önce Kuruma sigortalı olarak kayıt ve tescilini yaptırması gereken faaliyetlerde bulunanlar ile sigortalılığı sona ermiş olmasına rağmen bu durumlarını Kuruma bildirmemiş olanlar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde bu yükümlülüklerini yerine getirdikleri takdirde, haklarında 80 inci maddede öngörülen idarî para cezaları uygulanmaz.

GEÇİCİ MADDE 19. – Bu Kanunun yayımı tarihinde aylık almakta olanlardan, bu Kanunun yayım tarihinden önce 10 yıl süreyle sağlık sigortası primi ödeyen veya aylıklarından 10 yıla tamamlayacak şekilde sağlık sigortası primi kesilenlerin aylıklarından, sağlık sigortası primi kesilmez.

GEÇİCİ MADDE 20. – Bu Kanuna göre sigortalılık niteliği taşıdıkları halde, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar kayıt ve tescilini yaptırmamış olan sigortalıların sigortalılık hak ve mükellefiyetleri bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren başlar. Ancak, bu Kanuna göre zorunlu sigortalı olarak tescil edilmiş olmak kaydıyla, 20.4.1982 tarihinden bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar vergi dairelerine kayıtlı olarak kendi nam ve hesabına bağımsız çalıştıklarını belgeleyen sigortalıların, vergiye kayıtlı bulundukları süreler, bu süreye ilişkin primleri, ödeme tarihinde bulundukları gelir basamağı prim tutarı üzerinden ödemek kaydıyla sigortalılık süresi olarak değerlendirilir.

İKİNCİ BÖLÜM

Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu ile İlgili Değişiklikler

MADDE 43. – 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri ile son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) Tarımsal faaliyette bulunanlar, tarımsal faaliyetlerine son verdikleri tarihten,

c) Aile reisliği sıfatını kaybeden kadınların, bu sıfatı kaybettikleri tarihten,

Bu Kanuna göre sigortalı olanlar, sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren üç ay içinde Kuruma başvurarak kayıtlarını sildirmek zorundadırlar.”

MADDE 44. – 2926 sayılı Kanunun 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 8. – Köy ve mahalle muhtarları, bu Kanuna göre sigortalı sayılanları sigortalılıklarının başladığı tarihten, sigortalılığı sona erenleri ise sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren, en geç üç ay içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdürler.”

MADDE 45. – 2926 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Şu kadar ki, sigortalılığın başladığı tarihte...” ibaresi “Şu kadar ki, bu Kanuna tabi sigortalılığın başladığı tarihte...” şeklinde, üçüncü fıkrası da aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Sigortalıların hangi hallerde çalışma gücünün en az üçte ikisini yitirmiş sayılacakları, Bağ-Kur Sağlık İşlemleri Tüzüğü’ndeki esaslara göre tespit olunur.”

MADDE 46. – 2926 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ile son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“c) Yazılı istekte bulunmak ve istek tarihinde prim ve her türlü borçlarını ödemiş olmak,

Ancak, bu Kanuna tabi sigortalı iken geçirdiği iş kazası veya meslek hastalığı sonucu bu Kanunun 12 nci maddesi gereğince malûl sayılanlar için prim ödeme süresi aranmaz.”

MADDE 47. – 2926 sayılı Kanunun 20 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 20. – Bu Kanuna göre yaşlılık aylığı alanların istekleri halinde, aylıkları kesilerek son defa prim ödedikleri basamaktan prim ödemeye devam edebilirler. Bunların tekrar yaşlılık aylığı talep etmeleri halinde haklarında bu Kanunun yaşlılık sigortası hükümleri uygulanır.”

MADDE 48. – 2926 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Bu Kanuna göre tekrar sigortalı olanlar, toptan ödeme yapılan sürelerini ihya etmek istedikleri takdirde, bu sürelere ilişkin primler, toptan ödeme talebinde bulundukları tarihte son defa prim ödedikleri basamağın, ihya talebinde bulundukları tarihteki tutarları esas alınarak hesaplanır ve tebliğ tarihinden itibaren altı ay içinde ödenir. Bu şekilde ihya edilen süreler yaşlılık aylığı bağlanmasında ihya tarihinden itibaren altı ay sonra sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Bu Kanuna tabi hizmetlerin 24.5.1983 tarihli ve 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanunun 5 inci maddesine göre ihyasında da, ikinci fıkra hükmü uygulanır.”

MADDE 49. – 2926 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin (a) ve (d) bentlerinde yer alan “üç tam yıl” ibaresi “beş tam yıl” olarak ve son fıkrası aşağıdaki şekilde değerlendirilmiştir.

“Ancak, bu Kanuna göre sigortalı iken geçirdiği iş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölenler için prim ödeme süresi aranmaz.”

MADDE 50. – 2926 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan “üç tam yıl” ibaresi “beş tam yıl” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 51. – 2926 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Malûllük veya yaşlılık aylığı almakta iken ölen sigortalının hak sahibi kimselerine bağlanacak aylığın ödenmesine sigortalının hak kazandığı son aylık veya üç aylık dönemin sona erdiği tarihten başlanır.

Hakkı doğuran olay tarihinden 5 yıl geçtikten sonra talepte bulunanların ölüm aylıkları, talep tarihini takip eden aybaşından başlatılır.”

“MADDE 52. – 2926 sayılı Kanunun 27 nci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi yürürlükten kaldırılmış, (a), (c) ve (d) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) Dul eş için % 50’si, aylık alan çocuğu bulunmayaların dul eşine % 75’i,

c) 18 yaşını, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayan ve (18 yaşını doldurmayanlar hariç) bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu Kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan veya yaşları ne olursa olsun çalışamayacak durumda malûl bulunan erkek çocuklarla, yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan ve bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu Kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan kız çocuklarının her birine % 25’i,

MADDE 53. – 2926 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Sigortalının kız çocuklarına bağlanan aylıklar, bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmaya başladıkları veya evlendikleri tarihi takip eden aylık ödeme tarihinden itibaren kesilir. Aylığın kesilmesine yol açan nedenlerin ortadan kalkması halinde, bu Kanunun 27 nci maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendi hükmü saklı kalmak şartıyla, bu tarihi takip eden aylık ödeme tarihinden başlanarak yeniden aylık bağlanır. Ancak evliliğin son bulması ile kocasından da aylık almaya hak kazanan kız çocuklarına bu aylıklardan fazla olanı ödenir.

Sigortalının erkek çocuklarına bağlanan aylıklar; çocuğun 18 yaşını veya bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik Kanunları kapsamında çalışmamaları koşuluyla, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını dolduracağı tarihe kadar devam eder. Bu yaşları doldurdukları tarihte çalışamayacak durumda malûl olan erkek çocukların aylıklarının ödenmesine devam olunur.”

MADDE 54. – 2926 sayılı Kanunun 31 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Sigortalıdan bir kereye mahsus olmak üzere seçtiği veya intibak ettirildiği basamağın % 25’i oranında giriş keseneği, basamak yükseltmelerinde ise iki gelir basamağı arasındaki artış farkı kadar basamak yükseltme primi alınır. Sigorta primi, sigortalılığın başladığı tarihi takip eden aybaşından sigortalılığın sona erdiği ayın sonuna kadar hesaplanmak suretiyle tam ay olarak alınır.”

MADDE 55. – 2926 sayılı Kanunun 33 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Primlere ve aylıklara esas gelir basamakları

Madde 33. – Bu Kanuna göre sigortalıların ödeyecekleri primler ile bağlanacak aylıkların hesabında, aşağıda tespit edilen basamak göstergelerinin, katsayı ile çarpılması suretiyle bulunacak tutarlar esas alınır.

Gelir		Gelir
Basamakları	Göstergeler	Basamakları	Göstergeler
1	2760	13	7550
2	3150	14	8050
3	3540	15	8550
4	3930	16	9050
5	4320	17	9550
6	4710	18	10050
7	5100	19	10550
8	5490	20	11050
9	5880	21	11550
10	6270	22	12050
11	6660	23	12550
12	7050	24	13050

Göstergelerin değiştirilmesine ve bağlanmış ve bağlanacak aylıklara uygulama tarihini belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.”

MADDE 56. – 2926 sayılı Kanunun 34 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 34. – Sigortalı, bu Kanuna göre sigortalılığının başladığı tarihte 33 üncü maddeye göre belirlenen aylık gelir basamaklarından ilk oniki basamaktan dilediğini seçer ve en geç üç ay içinde Kuruma vereceği giriş bildirgesi üzerinde veya dilekçesinde yazılı olarak bildirir. Üç ay içinde basamak seçilmemesi halinde birinci basamak seçilmiş sayılır. Ancak, diğer sosyal güvenlik kanunlarına tâbi bir işte çalıştıktan sonra bu Kanun kapsamına girenlerin basamakları diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında geçirilen süre dikkate alınarak intibak ettirilmek suretiyle belirlenir.

MADDE 57. – 2926 sayılı Kanunun 35 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 35. – Sigortalının bu Kanuna göre seçtiği, intibak ettirildiği veya yükseltildiği ilk oniki basamakta bekleme süresi bir yıl, onüçüncü basamaktan itibaren her bir basamakta bekleme süresi ise iki yıldır.

İlk onbir basamakta sıra itibariyle basamak yükseltilmesi, prim ödemeye ve talebe bakılmaksızın Kurumca yapılır. Onikinci basamaktan itibaren basamak yükseltilebilmesi için, sigortalının yazılı talepte bulunması ve talep tarihinden önceki dönem sonu itibariyle prim ve diğer borçlarını ödemiş olması şarttır.

Sigortalılar, Kurumca yükseltildikleri tarihten veya yazılı talepte bulundukları tarihi takip eden aybaşından itibaren, basamak yükseltme farkı ile yükseldikleri basamak üzerinden primlerini öderler.”

MADDE 58. – 2926 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Malûllük halinin tespitinde, Sağlık Bakanlığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, üniversiteler ve kamu iktisadî teşebbüslerine ait hastanelerin sağlık kurullarınca verilecek raporlarda belirtilen hastalık ve arızalar esas alınır.”

MADDE 59. – 2926 sayılı Kanunun 43 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 43. – Bu Kanun gereğince bağlanan aylıkların her ay veya üç ayda bir peşin ödenmesine ve aylıkların ödeme tarihlerini belirlemeye Sosyal Güvenlik Kurumu yetkilidir.

Peşin ödenen aylıklar, durum değişikliği veya ölüm halinde geri alınmaz.”

MADDE 60. – 2926 sayılı Kanunun 47 nci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“Ancak, Kurum, yapılan bu yardımların ilk peşin değeri için üçüncü şahıslara, istihdam edenlere, araç sahiplerine ve diğer sorumlulara rücu eder. Bu kimselerin hak sahiplerine yaptıkları ödemeler dolayısıyla Kurumun zarara uğraması halinde, hak sahiplerine rücu hakkı saklıdır.

Taksirli suç sayılır hareketi ile bu Kanunda sayılan yardımların yapılmasına neden olan üçüncü şahsın; sigortalının eşi, çocukları, ana ve babası olması halinde, Kurumun sigorta şirketlerinden talep hakkı saklı kalmak kaydı ile bu kişilere rücu edilmez.

Kurumun rücu hakkını doğuran suç sayılır hareket, yurt dışında meydana gelmiş, suçun faili yabancı uyruklu ve yurt dışında ikamet ediyorsa, Kurumun sigorta şirketlerinden talep hakkı saklı kalmak kaydı ile bu kişilere rücu edilmez.”

MADDE 61. – 2926 sayılı Kanunun 55 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Bu Kanuna dayanılarak Kurumca açılacak tazminat ve rücu davaları ile prim alacakları davaları 10 yıllık zaman aşımına tâbidir.”

MADDE 62. – 2926 sayılı Kanunun 59 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 59. – Bu Kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, cenaze yardımı ve ölüm toptan ödeme hakları, hakkı doğuran olay tarihinden başlanarak 10 yıl içinde istenmezse düşer.

Malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından herhangi bir döneme ilişkin aylığını 5 yıl içinde almayanların bu döneme ilişkin aylıkları ödenmez.”

MADDE 63. – 2926 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve birinci fıkradan sonra gelmek üzere iki fıkra eklenmiştir.

“Bu kanuna tâbi sigortalıların yanında aile mensubu olarak ücretsiz çalışan eş ve çocuklarından bu Kanunun 4 üncü maddesi kapsamı dışında kalanlardan 18 yaşını doldurmuş olanlar Kuruma yazılı olarak başvurmak suretiyle isteğe bağlı sigortalı olabilirler.

İsteğe bağlı sigortalılık, sigortalının tescil talebinin Kuruma intikal ettiği tarih itibariyle başlar ve terk talebinin Kuruma intikal ettiği tarihte veya diğer sosyal güvenlik kanunlarına tâbi olarak çalışmaya başlama ya da ardarda iki dönem prim ödenmemiş olması halinde, son prim ödeme tarihi itibariyle sona erer. Ancak, talep tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlar ile 60 yaşını dolduran erkekler kapsama alınmazlar.

Sigortalılar tarafından ödenmesi gereken primler, süresi içinde ve tam olarak ödenmezse, primlerin ödenmeyen kısmına sürenin bittiği tarihten başlayarak 36 ncı madde hükmüne göre gecikme zammı uygulanır.”

MADDE 64. – 2926 sayılı Kanunun 61 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 61. – Bu Kanunun 6 ncı ve 7 nci maddelerinde belirtilen tescil ve terk ile ilgili yükümlülüklere uymayan sigortalılara Kurumca 50 milyon lira idarî para cezası verilir. Bu miktar, her yıl Maliye Bakanlığınca 4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi gereğince belirlenen yeniden değerleme oranında artırılır. Sağlık karneleri ve veya kartını bir başkasına kullandıranlardan bu nedenle Kurumca yapılan sağlık gideri iki katı olarak tahsil edilir.

Hakkında para cezası uygulanan sigortalılar, gerekçesini belirtmek suretiyle para cezasına karşı tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma itiraz edebilirler. Kurum, en geç otuz gün içinde itirazı inceler ve karara bağlar. Kurum tarafından itirazın reddedilmesi halinde, sigortalılar red kararının kendilerine tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde yetkili sulh ceza mahkemesinden red kararının kaldırılmasını talep edebilirler. Sulh ceza mahkemesinin verdiği karar kesindir. Kuruma itiraz edilmesi veya mahkemeye başvurulması cezanın takip ve tahsilini durdurmaz. İdarî para cezalarının tahakkuk ve tahsilatında on yıllık zaman aşımı uygulanır.

Tebliğ edilen idarî para cezası veya sağlık gideri karşılığını onbeş gün içinde itirazsız ödeyen sigortalının idarî para cezası, üçte bir oranında terkin edilir.”

MADDE 65. – Bu Kanuna 4.11.1998 tarihli ve 4386 sayılı Kanunla eklenen ek madde 1’in birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, ikinci fıkrasının son cümlesinde yer alan “ve geçici 7 nci” ibaresi madde metninden çıkartılmıştır.

“a) Bu Kanunun 2 nci maddesi kapsamında sigortalı olanlar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, anne ve babaları,”

Yürürlükten kaldırılan hükümler

MADDE 66. – 1479 sayılı Kanunun geçici 7 nci maddesi, 2926 sayılı Kanunun, son fıkrası hariç 32 nci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

Madde 67. – 2926 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

Basamak yükseltme hakkı

GEÇİCİ MADDE 9. – Bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce sigortalı olanlar, bulundukları basamak dahil, Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren altı ay içinde yazılı talepte bulunmak şartıyla, en fazla oniki basamak yükseltebilirler. Basamak yükseltme primi, sigortalının talep tarihinde bulunduğu basamaktan, yükselerek intibak etmek istediği basamağa kadar her basamak için öngörülen bekleme süresindeki prim tutarına basamak yükseltme farklarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanır. Bu tutarın, Kanunun yayımlandığı tarihten itibaren bir yıl içinde ödenmesi zorunludur. Basamak yükseltme tutarının tamamen veya kısmen ödenmesi halinde, sigortalı son ödemenin yapıldığı tarihi takip eden aybaşı itibariyle bu ödemenin karşıladığı basamağa intibak ettirilir. Basamak yükseltme primleri, primi ödenmiş süreler olarak değerlendirilmez.

Basamak yükseltme hakkından yararlanan sigortalılara, basamak intibaklarının yapıldığı tarihten itibaren üç yıl sonra, bu Kanunda öngörülen diğer şartları taşımak ve talepte bulunmak kaydıyla yaşlılık aylığı bağlanır.

Basamak yükseltme talebinde bulunan sigortalının, basamak yükseltme priminin bir kısmını veya tamamını süresi içinde ödemeden ölümü halinde, hak sahipleri basamak yükseltme primlerini ölüm tarihinden itibaren altı ay içinde ödeyebilirler. Bu tutarın tamamen veya kısmen ödenmesi halinde, birinci fıkra hükümleri uygulanır.

Malûllük veya ölüm aylığı bağlanmasında ikinci fıkrada öngörülen üç yıllık bekleme süresi aranmaz.

Basamak intibakı

GEÇİCİ MADDE 10. – Bu Kanunun yayımından önce sigortalı olanlar talepte bulunmaları şartıyla bu Kanunla değişik 34 üncü madde hükümlerinden yararlanırlar.

Açılmayacak rücu davaları

GEÇİCİ MADDE 11. – Bu Kanunun yayımlandığı tarihe kadar açılanlar hariç, bu Kanunun yayımı tarihinden sonra ek rücu davası açılmaz.

İsteğe bağlı sigortalılık

GEÇİCİ MADDE 12. – Bu Kanunun yayımlandığı tarihte isteğe bağlı sigortalı olanların bu sigortalılıkları;Kanunun yayımlandığı tarihe kadar birikmiş tüm prim borçlarını, Kanunun yayım tarihini takip eden altı ay içinde ödemeleri şartıyla devam ettirilir. Bu şartı yerine getirmeyenlerin sigortalılıkları ise, son prim ödeme tarihi itibariyle sona erdirilir. Ayrıca, bu Kanunun yürürlük tarihinden önce herhangi bir nedenle sağlık sigortası kapsamında prim ödemeyen isteğe bağlı sigortalılar sağlık sigortası kapsamına alınmazlar. Bu durumda olanlara Kurumca aylık bağlanması halinde de aynı hüküm uygulanır.

İdarî para cezasının uygulanmayacağı haller

GEÇİCİ MADDE 13. – Bu Kanunun yayımından önce Kuruma sigortalı olarak kayıt ve tescilini yaptırması gereken faaliyetlerde bulunanlar ile sigortalılığı sona ermiş olmasına rağmen bu durumlarını Kuruma bildirmemiş olanlar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde bu yükümlülüklerini yerine getirdikleri takdirde, haklarında 61 inci maddede öngörülen idarî para cezaları uygulanmaz.”

MADDE 68. – Bu Kanunun;

a) 25 inci maddesi Kanunun yayımını takip eden yılbaşında,

b) 17 nci ve 45 inci maddeleri Kanunun yayımından itibaren bir yıl sonra,

c) Diğer hükümleri yayımı tarihinde

Yürürlüğe girer.

MADDE 69. – Bu Kanun hükümlerini BakanlarKurulu yürütür.

Bülent Ecevit

Başbakan
Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	En. ve Tab. Kay. Bak. ve Başb. Yrd.
D. Bahçeli	H. H. Özkan	M. C. Ersümer
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
R. Önal	Prof. Dr. T. Toskay	M. Keçeciler
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
Prof. Dr. Ş. S. Gürel	S. Somuncuoğlu	Y. Yalova
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
M. Yılmaz	Prof. Dr. R. Mirzaoğlu	R. K. Yücelen
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
H. Gemici	Prof. Dr. Ş. Üşenmez	E. S. Gaydalı
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.
F. Ünlü	Prof. Dr. A. Çay	S. Oral
Adalet Bakanı	Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı
Prof. Dr. H. S. Türk	S. Çakmakoğlu	S. Tantan
Dışişleri Bakanı	Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı
İ. Cem	S. Oral	M. Bostancıoğlu
Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı	Ulaştırma Bakanı
K. Aydın	Doç. Dr. O. Durmuş	Prof. Dr. E. Öksüz
Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı	Sanayi ve Ticaret Bakanı
Prof. Dr. H. Y. Gökalp	Y. Okuyan	A. K. Tanrıkulu
Kültür Bakanı V.	Turizm Bakanı	Orman Bakanı
M. Bostancıoğlu	E. Mumcu	Prof. Dr. N. Çağan
.	Çevre Bakanı
	F. Aytekin

(1/691) ESAS NUMARALI TASARIYA EKLİ CETVELLER

(I) SAYILI CETVEL

KURUMU : BAĞ-KUR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TeşkİlâtI : MERKEZ

İHDAS EDİLEN KADROLAR

		Serbest	Tutulan
		Kadro	Kadro
Sınıfı	Unvanı	Adedi	Adedi	Toplam
	1. Derece
G.İ.H	Yönetim Kurulu Üyesi	2	–	2
G.İ.H	Finansman ve Aktüerya Dai. Bşk.	1	–	1
G.İ.H	Şube Müdürü	3	–	3
	6. Derece
G.İ.H	Şef	8	–	8
G.İ.H	Sosyal Sigorta Uzmanı	10	–	10
	9. Derece
G.İ.H	Sosyal Sigorta Uzman Yrd.	10	–	10
	Toplam	34	–	34

(I) SAYILI CETVEL

KURUMU : BAĞ-KUR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TeşkİlâtI : TAŞRA

İHDAS EDİLEN KADROLAR

		Serbest	Tutulan
		Kadro	Kadro
Sınıfı	Unvanı	Adedi	Adedi	Toplam
	1. Derece
G.İ.H	İlçe Müdürü	5	–	5
G.İ.H	Şube Müdürü	10	–	10
	4. Derece
G.İ.H	Şef	20	–	20
G.İ.H	Denetmen	10	–	10
	7. Derece
G.İ.H	Denetmen Yrd.	25	–	25
G.İ.H	İcra Memuru	100	–	100
	Toplam	170	–	170

Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu Raporu

	Türkiye Büyük Millet Meclisi
	Sağlık, Aile, Çalışma ve
	Sosyal İşler Komisyonu
	Esas No.: 1/756, 1/691
	Karar No.: 13

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'nca hazırlanarak Bakanlar Kurulu'nca 16.05.2000 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığı'na sunulan " Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun ve Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi, Yürürlükten Kaldırılması ve Bu Kanunlara Geçici Maddeler Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı" 22.05.2000 tarihinde Tali Komisyon olarak Komisyonumuza, Esas Komisyon olarak Plan ve Bütçe Komisyonuna havale edilmiştir.

29.06.2000 tarihli ve 4588 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak, Bakanlar Kurulu'nca, 04.10.2000 tarihinde 21 inci Dönem Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan "Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu, Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname" 11.10.2000 tarihinde Tali Komisyon olarak Komisyonumuza Esas Komisyon olarak Plan ve Bütçe Komisyonuna havale edilmiş, Anayasa'nın 91 inci maddesi gereğince TBMM Başkanlığı'na sunulduğu tarihte, Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Kanun Hükmünde Kararnamenin dayanağını oluşturduğu 4588 sayılı Yetki Kanunu Anayasa Mahkemesi tarafından 2000/65 Esas ve 2000/27 Kararıyla iptal edilmiştir. Böyle olunca söz konusu kararname de 2000/61 Esas ve 2000/34 kararıyla yasal dayanaktan yoksun kalması nedeniyle iptal edilmiş ve yeni bir yasal düzenlemeye olanak verilmesi amacıyla kararın yürürlüğe girmesi için dokuz aylık süre öngörülmüştür.

Komisyonumuz ilk olarak 23.11.2000 tarihinde yaptığı 3 üncü yasama yılının 2 nci birleşiminde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik, Maliye, Adalet Bakanlıkları ile Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Bağ- Kur Genel Müdürlüğü temsilcilerinin de katılımlarıyla söz konusu Tasarı ile Kanun Hükmünde Kararnameyi gündemine alarak görüşmeğe başlamıştır. Komisyon toplantısında Tasarı ile Kararnamenin daha ayrıntılı biçimde incelenerek olgunlaştırılması amacıyla bir "alt komisyon" kurulmasına oy çokluğu ile karar verilmiştir.

Bolu Milletvekili Mustafa Karslıoğlu (DSP), Kayseri Milletvekili Hasan Basri ÜSTÜNBAŞ (MHP), Bingöl Milletvekili Mahfuz GÜLER (FP), İstanbul Milletvekili Emre KOCAOĞLU (ANAP) ve Gaziantep Milletvekili İbrahim KONUKOĞLU (DYP)' ndan oluşturulan alt komisyon, alt komisyon başkanlığına Kayseri Milletvekili Hasan Basri ÜSTÜNBAŞ'ı seçerek çalışmalarına başlamıştır.

Alt komisyon çalışmaları sırasında Tasarı ile Kanun Hükmünde Kararnamenin birleştirilerek görüşülmesine ve görüşmelere esas olma üzere Kararnamenin alınmasına karar vermiş, çalışmaları sırasında konu ile ilgili tarafların görüş ve düşüncelerini ayrıntılı olarak dinlemiştir.

Tasarı ile Kararnamenin birleştirilerek olgunlaştırılması ve yeni bir metnin hazırlanması amacıyla kurulan Alt Komisyonda yapılan çalışmalar sonucunda Kanun Hükmünde Kararnamenin;

A-1479 Sayılı Kanuna İlişkin Düzenlemelerle İlgili Olarak;

Çerçeve 1 ve 2 nci maddeleri aynen,

Çerçeve 3 üncü maddesi; 1479 sayılı Kanunun 4 üncü maddesindeki, Genel Müdür ve Genel Müdür yardımcısı olarak atanacaklarda aranan "en az 12 yıl fiili hizmeti bulunmak " ibaresi madde metninden çıkarılmak suretiyle,

Çerçeve 4 üncü maddesi aynen ,

Çerçeve 5 inci maddesi; (b) fıkrasında Sağlık İşleri Dairesi Başkanı olarak atanacaklarda aranan "üniversitelerin sağlık bilimlerinden mezun olma" şartı, hemşirelik, ebelik ve benzeri mesleklerin de sağlık bilimi olarak nitelendirilebileceği göz önüne alınarak, "hekim veya eczacı olmak" şeklinde değiştirilmek ve

(c) fıkrasındaki "(c) düzeyinde başarılı olmaları" ibaresi "(d) düzeyinde başarılı olmaları" şeklinde değiştirilmek suretiyle,

Çerçeve 6 ncı maddesi; birinci fıkranın, tasarıya paralel hale getirilmesi, ikramiye ödenmesine ilişkin ikinci fıkraya, "Bakanlık ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığında görevlendirilenler dahil" ibaresinin eklenmesi ayrıca ikramiyenin hesaplanmasında "taban aylığı, kıdem aylığı, her türlü zam ve tazminatlar"ın da dahil edilmesi, Kurum personeline ek ödeme yapılması hakkındaki hükmün 3 üncü fıkra olmak üzere eklenmesi suretiyle,

Çerçeve 3, 4, 5 inci fıkralar çerçeve 4 ,5 ve 6 ncı fıkralar olmak üzere ve

6 ncı fıkrası 7 nci fıkra olmak üzere yapılan değişiklikle, ödenen vekalet ücretlerine ilişkin yasal duruma açıklık getirilmek ve usul ve esasların, bir yönetmelikle belirlenmesi hükmünün eklenmesi suretiyle,

Çerçeve 7 nci maddesi; Kurum Yönetim Kurulunda görev yapacak Genel Müdür Yardımcısı ile ilgili olarak madde metnindeki "Genel Müdür Yardımcısı" ibaresi "Kurum Genel Müdür Yardımcısı" olarak değiştirilmesi ile uygulamada karşılaşılması muhtemel aksaklık veya yorum farklılıklarından doğabilecek problemlerin ortadan kalkması sağlanmak suretiyle,

4 üncü fıkrasının ilk cümlesindeki "Genel Müdür dışındaki......" ibaresi, "Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcısı dışındaki" şeklinde değiştirilmek suretiyle,

Cezai hükümler içerdiklerinden KHK kapsamına alınamayan hükümler 6, 7 ve 8 inci fıkralar olmak üzere Tasarıdaki fıkraların metne eklenmesi suretiyle,

Çerçeve 8 inci maddesi; KHK'den farklı olarak, son fıkrada 399 sayılı KHK'nin tarihi "22/1/1990" olarak ilave edilmesi, ayrıca, uygulamada görülen aksaklıkların giderilmesini sağlamak amacıyla "....aylık ücret ödenir." İbaresinin, "......ilave aylık ücret ödenir." şeklinde değiştirilmesi suretiyle,

Çerçeve 9 uncu maddesi; 1479 sayılı Kanunun 10 uncu maddesindeki Yönetim Kurulu'nun görevlerini düzenleyen 10 uncu maddesine ilişkin düzenlemenin,

"Ç" bendi Kurumun sağlık politikası hakkında Yönetim Kurulu'nun söz sahibi olmasını sağlamak üzere "...Kurumun sağlık politikasının oluşmasına ilişkin talepler hakkında karar vermek" ibaresinin eklenmesi,

"e" bendi tüm personelin atama yetkisi Yönetim Kurulunda olmadığından, 5-15 inci derecelerde bulunan Kurum çalışanlarının atamalarının Yönetim Kuruluna gelmemesi amacıyla "....atama yetkisi yönetim Kuruluna ait..." ibaresinin eklenmesi,

"f" Kurum taşınmazları ile ilgili olarak yap-işlet-devret ve işlet-devret modellerine göre işlem yapılabilmesi ve Kurum taşınmazlarının, Bakanlık ve SGK Başkanlığı ile ilgili kuruluşları arasında rayiç veya emsal bedelleri eşit olmak kaydıyla, kullanım haklarının devredilebilmesine imkan sağlanması,

"g" ve "h" bendi olmak üzere Yönetim Kurulunun görevlerine iki konunun daha eklenmesi,

"l" bendi "o" bendi olmak üzere "1 milyar" olan tutar "üç milyar" a yükseltilmesi,

"m" bendi "ö" bendi olmak üzere ve Kurum personeline yapılacak ek ödemenin esas ve usullerini belirleme yetkisinin, Kurum Yönetim Kuruluna verilmesi,

"p" bendi olmak üzere Bakanlık ile birlikte gerçekleştirilen faaliyetlerin giderlerinin Kurumca karşılanmasına imkan sağlayacak bendin de metne eklenmesi suretiyle,

Çerçeve 10 uncu maddesi; sigortalı sayıları ile orantılı olmayan delege sayıları yeniden tespit edilmek, daha demokratik bir genel kurul olmasını teminen kamu temsilcileri, bütün kurumlar için "bir" olarak tespit edilmesi, ayrıca, (a) bendinde yapılan değişiklikle, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı'nın da Genel Kurula temsilci göndermesi sağlanması suretiyle,

Çerçeve 11, 12 ve 13 üncü maddeleri aynen,

Çerçeve 14 üncü maddesi; iflas ve tasfiye işlemleri devam eden şirket ortaklarının, başka bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olarak çalışmaya başlamaları halinde Bağ-Kur sigortalılıklarının sona erdirilmesine imkan vermek amacıyla, 1479 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin 3 üncü fıkrasının (e) bendine eklenen "iflasına karar verilmiş olan veya tasfiye halindeki özel işletmeler ile şirket ortaklarından hizmet akti ile çalışanların çalışmaya başladığı," cümlesi, "veya iflas ve tasfiye işlemleri devam ederken hizmet akti ile çalışmaya başladığı," olarak değiştirilmesi suretiyle,

Çerçeve 15 inci maddesi; uygulamada görülen aksaklıkların giderilmesi ve aldığı krediden mahsup edilmek suretiyle prim borcu bulunan sigortalılara da Bağ-Kur tarafından sigortalılık belgesi verilmesini sağlamak için dördüncü fıkraya "Ancak, kredi veren veya krediye aracılık eden kuruluşların Kurumca belirlenecek esas ve usullere göre verilecek krediden prim borcunu mahsup etmesi ve Kurum hesabına aktarması şartıyla, borçlu sigortalılara da yukarıdaki fıkra esaslarına göre belge verilir." İbaresinin eklenmesi suretiyle,

Çerçeve 16 ve 17 nci maddeleri aynen,

Çerçeve 18 inci madde olmak üzere; Uygulamada görülen aksaklıklar dikkate alınarak, aylık bağlama sisteminin istismarını önlemek amacıyla 1479 sayılı Kanunun 38 inci maddesinin değiştirilmesini öngören hüküm metne eklenmesi ile yaşlılık aylığını kestirerek kısa süre sonra yeniden aylık talebinde bulunan kişilere, yeni tutarlar üzerinden aylık bağlanabilmesi için 3 yıl prim ödeme şartı getirilmesinin sağlanması, bu durumda olan kişilerin mağduriyetlerinin de önlenmesi ve 3 yıl prim ödeyememe durumunda, eski tutar üzerinden güncelleştirilmiş aylıklarının ödenmeye devam edilmesi ve ödedikleri primlerin kendilerine iade edilmesinin hüküm altına alınması suretiyle,

Çerçeve 18 inci maddesi Çerçeve 19 uncu madde olmak üzere,

Çerçeve 19 uncu maddesi Çerçeve 20 nci madde ,

Çerçeve 20 nci maddesi Çerçeve 21 inci madde ,

Çerçeve 21 inci maddesi Çerçeve 22 nci madde ,

Çerçeve 22 nci maddesi Çerçeve 23 üncü madde ,

Çerçeve 23 üncü maddesi Çerçeve 24 üncü madde olmak üzere aynen ,

Çerçeve 25 inci madde olmak üzere 6183 sayılı Kanunun, bütün hükümleriyle uygulanabilmesi ve diğer sosyal güvenlik kurumlarınca yapılan uygulamalarla norm ve standart birliği sağlanabilmesi amacıyla tasarının 25 inci maddesinin metne eklenmesi ayrıca, tabii afet durumlarında prim erteleme sürelerinin uzatılabilmesine imkan sağlamak amacıyla bu konuda Kurum Yönetim Kurulu'na yetki verilmesi suretiyle,

Çerçeve 24 üncü maddesi 26 ncı madde olmak üzere aynen ,

Çerçeve 27 nci madde olmak üzere teknik olarak KHK ile düzenleme yapılamıyor olması nedeniyle tasarının 25 inci maddesinin metne eklenmesi ile Kurumun rücu hakkını doğuran suç sayılı hareketler sonucunda, sigortalının eş, çocuk, ana ve babasına rücu edilmemesi, ayrıca olayın yurt dışında meydana gelmiş olması ve failin yabancı uyruklu ve yurt dışında ikamet ediyor olması halinde de bu kişilere rücu edilmemesinin sağlanması suretiyle,

Çerçeve 28 inci madde olmak üzere; 1479 sayılı Kanunun 68 inci maddesinde değişiklik yapılarak, Kurum müfettişlerinin görev ve yetkileri, uygulamada karşılaşılan güçlükler dikkate alınarak yeniden düzenlenmek üzere metne eklenmesi suretiyle,

Çerçeve 29 uncu madde olmak üzere 1479 sayılı Kanunun 76 ncı maddesinde değişiklik yapılarak, Kurum uygulamalarında problemlerle karşılaşılması ve bütçe büyüklüklerinin katrilyona ulaşmış olması nedeniyle rakamsal büyüklüklerin sonundan üç sıfırın dikkate alınmaması amacıyla düzenlenmek üzere metne eklenmesi suretiyle,

Çerçeve 25 inci maddesi 30 uncu madde olmak üzere, daha önce Bağ-Kur'a tabi sigortalılığı bulunan kişilerin, 58-60 yaşını doldursalar dahi, istekleri halinde isteğe bağlı sigortalı olmalarına imkan verilmesinin sağlanması suretiyle,

Çerçeve 31 inci madde olmak üzere 1479 sayılı Kanunun 80 inci maddesi yeniden hayata geçirilmesi sağlanarak teknik olarak KHK ile düzenlenemeyişi nedeniyle tasarının 29 uncu maddesinin metne ilavesi ile, 50 milyon lira olarak öngörülen idari cezanın, yeniden değerleme oranında artırılması ayrıca, sağlık karnelerini başkalarına kullandırtanlara da idari para cezasının öngörülmesi suretiyle.

Çerçeve 26 ncı maddesi Çerçeve 32 nci madde olmak üzere aynen ,

Çerçeve 27 nci maddesi Çerçeve 33 üncü madde olmak üzere borçlanılan sürelerin bir yıl sonra sigortalılık süresi olarak değerlendirilmesi hususunun madde metninden çıkarılarak, gerek 2926 sayılı Kanun uygulamalarıyla, gerekse diğer sosyal güvenlik kurumları uygulamalarıyla norm ve standart birliği sağlanması ayrıca, aylık bağlanması aşamasında herhangi bir tereddütle karşılaşılmaması ve emekli aylıklarını azaltıcı etki yapmaması amacıyla, borçlanma tutarlarının, aylık hesaplanmasında dikkate alınmamasının sağlanması suretiyle,

Çerçeve 28 inci maddesi Çerçeve 34 üncü madde,

Çerçeve 29 uncu maddesi Çerçeve 35 inci madde ,

Çerçeve 30 uncu maddesi Çerçeve 36 ncı madde olmak üzere aynen ,

Çerçeve 37 nci madde olmak üzere teknik olarak kanun hükmünde kararname ile düzenlenmesi mümkün olmaması nedeniyle, sağlık sigortası uygulamalarının finansmanı ile ilgili olarak %15 olan prim oranının %20'ye çıkarılması, ayrıca hak sahiplerinin her biri için %5 ek sağlık primi alınmasının öngörülmesi suretiyle,

Çerçeve 31 inci maddesi Çerçeve 38 inci madde olmak üzere aynen ,

Çerçeve 32 inci maddesi Çerçeve 39 uncu madde olmak üzere madde metni daha anlaşılır hale getirilmek suretiyle,

Çerçeve 33 üncü maddesi Çerçeve 40 ıncı madde olmak üzere aynen ,

Çerçeve 34 üncü maddesi Çerçeve 41 inci madde olmak üzere uygulamada karşılaşılan zorluklar göz önüne alınarak gözden geçirilerek KHK'nin yürürlük tarihinden önce kayıt ve tescili yapılmış olanlardan, üç yıl ve daha uzun süreye ilişkin prim borcu olanlara 6 ay süre verilmesi, bu süre içerisinde prim borçlarını ödeyenlerin borçlarının %50 sinin terkin edilmesin öngörülmesi suretiyle,

37 nci maddesi 42 nci madde olmak üzere ,

Çerçeve 38 inci maddesi Çerçeve 43 üncü madde olmak üzere aynen ,

Çerçeve 44 üncü madde olmak üzere bankalar ile Kurum arasında ihtilaflara neden olan maddenin yürürlükten kaldırılmasına ilişkin hükmün metne eklenmesi suretiyle,

Çerçeve 36 ncı maddesi Çerçeve 45 inci madde olmak üzere 1479 sayılı Kanuna bazı geçici maddeler eklenmesine ilişkin hükmün;

Geçici 13 üncü maddesi aynen ,

Geçici 14 üncü maddesi "Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlandığı tarihte" ibareleri, "4.10.2000 tarihinde" ibaresi ile değiştirilmek ve"Teftiş Kurumu Başkanı" olarak yer alan ibaresi yerine "Teftiş Kurulu Başkanı" ibaresinin eklenmesi suretiyle,

Geçici 15 inci madde olmak üzere bu Kanuna dayanılarak çıkarılacak yönetmeliklerin yürürlüğe gireceği tarihe kadar uygulamalarda bir aksaklık olmaması için mevcut yönetmeliklerin uygulanmasına imkan sağlanarak tasarının geçici 15 inci maddesinin metne eklenmesi suretiyle,

15 inci maddesi 16 ncı madde olmak üzere metindeki "Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımından önce" ibaresi, "4.10.2000 tarihinden önce" ibaresi ile değiştirilmek suretiyle,

Geçici 17 nci madde olmak üzere uygulamada karşılaşılan aksaklıklar dikkate alınarak, ayrıca sigortalıların mağduriyetlerinin önlenmesi amaçlanarak yeni geçici madde olmak üzere düzenlenmek suretiyle,

Geçici 16 ncı maddesi Geçici 18 inci madde olmak üzere

Geçici 19 uncu madde olmak üzere 25 inci maddede, şirket ortaklarına ilişkin olarak yapılan düzenlemenin, bu Kanunun yürürlük tarihinden önceki vak'alar için de uygulanmasını sağlamak amacıyla düzenlemenin de yeni bir madde olmak üzere metne eklenmesi suretiyle,

B-2926 Sayılı Kanuna İlişkin Düzenlemelerle ilgili olmak üzere;

Çerçeve 39 uncu maddesi Çerçeve 46 ncı madde,

Çerçeve 40 ıncı maddesi Çerçeve 47 nci madde ,

Çerçeve 41 inci maddesi Çerçeve 48 inci madde,

Çerçeve 42 nci maddesi Çerçeve 49 uncu madde olmak üzere aynen ,

Çerçeve 43 üncü maddesi Çerçeve 50 nci madde olmak üzere "kısmi" tabirinin yanlış anlamalara ve uygulamada tereddütlere yol açması nedeniyle metinden çıkarılması suretiyle,

Çerçeve 44 üncü maddesi Çerçeve 51 inci madde,

Çerçeve 45 inci maddesi Çerçeve 52 nci madde ,

Çerçeve 46 ncı maddesi Çerçeve 53 üncü madde ,

Çerçeve 47 nci maddesi Çerçeve 54 üncü madde ,

Çerçeve 48 inci maddesi Çerçeve 55 inci madde,

Çerçeve 49 uncu maddesi Çerçeve 56 ncı madde ,Çerçeve 50 nci maddesi Çerçeve 57 nci madde olmak üzere aynen,

Çerçeve 58 inci madde olmak üzere teknik olarak KHK ile düzenlenemeyişi nedeniyle tarım sigortalılarının, basamak sayısının 24'e yükseltilmesine paralel olarak, basamak yükseltme primi ve giriş keseneği alınmasının metne yeni bir madde olmak üzere eklenmesi suretiyle,

Çerçeve 51 inci maddesi Çerçeve 59 uncu madde olmak üzere aynen ,

Çerçeve 52 nci maddesi Çerçeve 60 ıncı madde olmak üzere uygulamada yanlış anlaşılmalara neden olan bir hususa açıklık getirilmesi amacıyla birinci fıkraya bir cümlenin eklenmesi suretiyle,

Çerçeve 53 üncü maddesi Çerçeve 61 inci madde olmak üzere tarım sigortalılarının ödeme güçlüğü içinde bulunmaları ve tahsilat oranının da düşük olması nedeniyle, ilk oniki basamak için getirilen "talebe bakılmaksızın yükseltme" keyfiyetine, "prim borcu bulunmama" kıstasının getirilmesi suretiyle,

62 nci madde olmak üzere 1479 sayılı Kanunda yapılan düzenlemeye paralel düzenlemenin metne eklenmesi suretiyle,

Çerçeve 54 üncü maddesinin Çerçeve 63 üncü madde, Çerçeve 55 inci maddesi Çerçeve 64 üncü madde olmak üzere aynen,

65 inci madde olmak üzere teknik olarak KHK ile düzenlenemeyişi nedeniyle madde metni 1479 sayılı Kanuna paralel hale getirilmek suretiyle,

66, 67, 68,70 inci maddeler olmak üzere maddelerin eklenmeleri ve

56 ncı maddesi 69 uncu madde olmak üzere ,

57 nci maddesi 71 inci madde olmak üzere 1479 sayılı Kanunda yapılan düzenlemeye paralel düzenlemelerin madde metnine eklenmeleri suretiyle,

72 nci maddesi 1479 sayılı Kanun'un Ek 6 ncı maddesinin yürürlükten kaldırılmış olması nedeniyle benzer hükümler içermesi nedeniyle 2926 sayılı Kanunun 32 nci maddesinin de yürürlükten kaldırılması suretiyle,

58 inci maddesi 73 üncü madde olmak üzere 2926 sayılı Kanuna bazı geçici maddeler eklenmesine ilişkin hükmün;

Geçici 9 uncu maddesi Tarım sigortalılarına verilen basamak yükseltme hakkının uygulanmasında görülen bazı aksaklıkların giderilmesi amacıyla, yeniden düzenlenmesi,

Geçici 10 uncu maddesi, uygulamada görülen aksaklıklar dikkate alınarak bir ibare değişikliği yapılması suretiyle, ayrıca;

1479 sayılı Kanuna eklenmek üzere;

Geçici 2 nci maddesi İdari para cezalarına ilişkin hükmün yeni bir geçici madde olarak eklenmesi,

Geçici 3 üncü madde olmak üzere basamak yükseltme haklarının yeni bir geçici madde olmak üzere eklenmesi ,

Geçici 5 inci madde olmak üzere İdari para cezalarının uygulanmayacağı hallerin madde metnine yeni bir geçici madde olmak üzere eklenmesi suretiyle,

Yürürlüğe ilişkin 59 uncu maddesi 74 üncü madde olmak üzere yeniden düzenlenmesi ve Yürütmeye ilişkin 60 ıncı maddesi 75 inci madde olmak üzere aynen kabul edilmesi suretiyle ,

Ayrıca Tasarının başlığı ve tümü kanun yapma tekniğine uygun olarak yeniden düzenlenmek suretiyle kabul edilmiştir.

Alt Komisyon tarafından hazırlanarak Komisyonumuza havale edilen bu yeni metin bu defa Komisyonumuzun 29.03.2001 tarihinde yaptığı 16 ncı birleşimlerinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik , Maliye ve Adalet Bakanlıkları ile Sosyal Sigortalar Kurumu Başkanlığı, Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü, Bağ- Kur Genel Müdürlüğü temsilcilerinin de katılımlarıyla görüşülmüştür.

Komisyonumuz; alt komisyon tarafından hazırlanan metnin Komisyon görüşmelerine esas alınmasını ve görüşmelerin bu metin üzerinden yapılmasını kabul etmiştir. Bu anlamda komisyonumuz yapılan görüşmelerde alt komisyon metnini genel olarak kabul etmiş, bazı maddelerini yeniden değerlendirmek ve önergeler paralelinde değiştirerek kabul etmiştir.

Komisyonumuz; verilen önergelerin kabul edilmesi ile Alt komisyonca kabul edilen metnin,

"Atama Usul ve Şartları " başlıklı çerçeve 5 inci maddesi ile değiştirilen 1479 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin; "b" bendine "mimar veya" ibaresinden sonra gelmek üzere "inşaat" ibaresinin eklenmesini verilen sözlü önerinin kabul edilmesi ile eklenmesi suretiyle,

"Personel Statüsü" başlıklı çerçeve 6 ncı maddesi ile değiştirilen 1479 sayılı Kanunun 7 nci maddesinin1 inci fıkrasına ,

"Yönetim Kurulu başkan ve üyeleri ile Kurum çalışanları sorumlulukları bakımından 1.3.1926 tarihli ve 765 sayılı Türk Ceza Kanununun uygulanmasında devlet memuru sayılır" ibaresinin eklenmesi,

3 üncü fıkrasındaki "idari para cezalarından" ibaresinin metinden çıkarılması suretiyle,

Çerçeve 9 uncu maddesi ile değiştirilen 1479 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinin; "ç" bendinin " Kurumun sağlık politikasının oluşmasına ilişkin talepler hakkında karar vermek," şeklinde yeniden düzenlenmek suretiyle,

Çerçeve 45 inci madde ile 1479 sayılı kanuna eklenen geçici maddelere "Geçici madde 20" olmak üzere 12 ağustos ve 12 kasım 1999 depremlerinin genel hayatı etkilemeleri ve bu etkilerin devam etmesi nedeniyle bu depremlerden etkilenerek 578 sayılı KHK'ye göre erteleme talebinde bulunan ancak ödeme güçlüğü nedeniyle prim borçlarını ödeyemeyen sigortalılara yeni bir hak getirilmesi suretiyle,

Aynı gerekçeyle Çerçeve 73 üncü madde ile 2926 sayılı Kanuna eklenen geçici maddelere "Geçici madde 11" olmak üzere yeni maddenin eklenmesi suretiyle,

Diğer maddeleri alt komisyonda gelen şekliyle aynen kabul etmiştir.

Raporumuz Plan ve Bütçe Komisyonuna sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygıyla arz olunur.

Başkanvekili	Sözcü	Kâtip
Hasan Basri Üstünbaş	Ali Kemal Başaran	Sebahat Vardar
Kayseri	Trabzon	Bilecik
Üye	Üye	Üye
Mehmet Zeki Okudan	Mahfuz Güler	Mustafa Karslıoğlu
Antalya	Bingöl	Bolu
(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Ersoy Özcan	Nurettin Dilek	Sacit Günbey
Bolu	Diyarbakır	Diyarbakır
	(İmzada bulunamadı)	(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Ali Ahmet Ertürk	İbrahim Konukoğlu	Turhan Alçelik
Edirne	Gaziantep	Giresun
	(İmzada bulunamadı)	(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Perihan Yılmaz	Erol Karan	İlhan Aküzüm
İstanbul	Karabük	Kars
(İmzada bulunamadı)	(İmzada bulunamadı)	(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
İsmail Karakuyu	Mükremin Taşkın	Doğan Baran
Kütahya	Nevşehir	Niğde
		(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Ahmet Demircan	Reşat Doğru	Mesut Türker
Samsun	Tokat	Yozgat
(İmzada bulunamadı)

SAĞLIK, AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL İŞLER KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

ESNAF VE SANATKÂRLAR VE DİĞER BAĞIMSIZ ÇALIŞANLAR SOSYAL SİGORTALAR KURUMU KANUNU İLE TARIMDA KENDİ ADINA VE HESABINA ÇALIŞANLAR SOSYAL SİGORTALAR KANUNUNUN BAZI MADDELERİNİN DEĞİŞTİRİLMESİ, BAZI MADDELERİNİN YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILMASI, BU KANUNLARA GEÇİCİ MADDELER EKLENMESİ , DEVLET MEMURLARI KANUNU İLE GENEL KADRO VE USULÜ HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMENİN EKİ CETVELLERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI VE BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE

KARARNAMENİN DEĞİŞTİRİLEREK KABULÜNE DAİR KANUN TASARISI

BİRİNCİ BÖLÜM

Esnaf Ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu

İle İlgili Değişiklikler

MADDE 1.- 2.9.1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun 1 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan "ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı'na bağlı olmak" ibaresi madde metninden çıkartılmış ve üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Kurum, bu Kanun ve özel hukuk hükümlerine tabi tüzel kişiliği haiz bir kamu kurumudur. Kurumun merkezi Ankara'dadır. Kurum, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının bağlı kuruluşu olan Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili kuruluşu olup, mali ve idari bakımdan özerktir."

MADDE 2.- 1479 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 3- Genel Müdürlük, Genel Müdür, üç Genel Müdür yardımcısı, merkez ve taşra teşkilatından oluşur.

Merkez Teşkilatı;

a) Ana hizmet birimleri; Sigortalılar Dairesi Başkanlığı, Tahsisler Dairesi Başkanlığı, Sağlık İşleri Dairesi Başkanlığı, Finansman ve Aktüerya Dairesi Başkanlığı, Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı,

b) Danışma ve denetim birimleri; Teftiş Kurulu Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği, Araştırma, Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı,

c) Yardımcı hizmet birimleri; Muhasebe ve Mali İşler Dairesi Başkanlığı, İnşaat ve Emlak Dairesi Başkanlığı, Personel ve Eğitim Dairesi Başkanlığı, İdari İşler Dairesi Başkanlığı ile Savunma Uzmanlığından,

ve taşra teşkilatı il müdürlüklerinden, oluşur.

Merkez ve taşra teşkilatının görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir."

MADDE 3.- 1479 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcıları

Madde 4- Kuruma Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcısı olarak atanacaklarda, 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 ve 68 inci maddelerinde sayılan şartlara ek olarak, en az dört yıllık eğitim veren fakülte veya yüksek okullar ile bunlara denkliği Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olmak şartları aranır."

MADDE 4.- 1479 sayılı Kanunun 5 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Genel Müdürün görevleri, yetki devri ve temsil yetkisi

Madde 5- Genel Müdür, Kurumun bütün işlerini Yönetim Kurulunun gözetimi altında ilgili mevzuat hükümlerine göre yürütür. Adli ve idari mercilerle gerçek ve tüzel kişilere karşı Kurumu temsil eder. Genel Müdür yardımcıları merkezde, il müdürleri de taşrada kendilerine verilecek yetki dahilinde Kurumu, adli ve idari mercilerle, gerçek ve tüzel kişilere karşı temsil ederler.

Genel Müdür ve Genel Müdür yardımcıları, gerektiğinde, sınırlarını yazılı olarak açıkça belirlemek şartıyla yetkilerinden bir kısmını astlarına devredebilirler. Ancak yetki devri, yetki devreden amirin sorumluluğunu kaldırmaz."

MADDE 5.- 1479 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Atama usul ve şartları

Madde 6- a) Genel Müdür, Genel Müdür yardımcısı, I. Hukuk Müşaviri, Teftiş Kurulu Başkanı ve Daire Başkanı müşterek kararname ile atanır. Müşterek kararname ile atanması gerekenler dışında kalan 1-4 üncü derece kadrolara atanacak personel, Genel Müdürün teklifi ve Yönetim Kurulunun onayı ile atanırlar. Bunun dışındaki Kurum personeli Genel Müdür tarafından atanır.

b) Kuruma Daire Başkanı olarak atanacaklarda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan şartlara ilaveten, en az 4 yıllık eğitim veren fakülte veya yüksek okul ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olmak şartları aranır. Sağlık İşleri Dairesi Başkanı olarak atanacaklarda hekim veya eczacı olmak, Bilgi İşlem Dairesi Başkanı olarak atanacaklarda en az 4 yıllık eğitim veren mühendislik fakülteleri ile fen, matematik, istatistik, ekonomi veya ekonometri bölümü ile bunlara denkliği Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olmak, İnşaat ve Emlak Dairesi Başkanı olarak atanacaklarda ise mimar veya inşaat mühendisi olmak şartı aranır.

c) Kurum, merkez teşkilatında sosyal sigorta uzmanı çalıştırabilir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilen şartlara sahip, Kurumun ihtiyaç duyduğu alanlarda en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olanlar arasında yapılacak özel yarışma sınavı sonucunda başarılı bulunanlar sosyal sigorta uzman yardımcısı kadrolarına atanırlar. Sosyal sigorta uzman yardımcılığına atananlar, bu görevde en az üç yıl çalışmak ve olumlu sicil almak kaydıyla açılacak yeterlik sınavında başarılı olmaları ve İngilizce, Almanca ve Fransızca dillerinden birini Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavında en az ( D ) düzeyinde başarılı olmaları halinde sosyal sigorta uzmanı unvanını alırlar. Yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınava girmeyenler, üst üste iki defa yapılacak sınavda başarılı olamayanlar veya olumlu sicil alamayanlar bu unvanlarını kaybederler ve durumlarına uygun başka kadrolara atanırlar. Sosyal sigorta uzmanlarının seçilme yöntemleri, atanma şartları ve yeterlik sınavları, eğitim amacıyla yurt dışına gönderilme ile çalışma usul ve esasları yönetmelik ile belirlenir.

d) Kurum adına, meslek kuruluşlarında, vergi dairelerinde, belediye, özel idare ve ilgili diğer kurum ve kuruluşlarda, muhtarlıklarda, işyerlerinde; tescili gerekenleri, sigortalılığı sona erenleri ve adres değişikliklerini tespit etmek, Kurumun protokol yaptığı sağlık kurum ve kuruluşları ile eczanelerde sağlık sigortası uygulamasını kontrol etmek, il müdürünce verilecek benzeri diğer görevleri yapmak ve idari para cezası uygulamakla yetkili olmak üzere, Bağ-Kur denetmenleri ve denetmen yardımcıları çalıştırılabilir. Denetmen ve denetmen yardımcılarının nitelikleri, görev ve yetkileri ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir."

MADDE 6.- 1479 sayılı Kanunun 7 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Personel statüsü

Madde 7- Kurum personeli hakkında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri ile 10.2 1954 tarih ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu ve 8.6.1949 tarih ve 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır. Yönetim Kurulu başkan ve üyeleri ile Kurum çalışanları sorumlulukları bakımından 1.3.1926 tarihli ve 765 sayılı Türk Ceza Kanununun uygulanmasında devlet memuru sayılır. 2.12.1999 tarih ve 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkındaki Kanun hükümleri uygulanmaz. Personelin çalışma usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir. Bu Kanunun uygulamasıyla görevli bulunanlardan, Kurum alacaklarının borçlularını Yönetim Kurulu kararı olmaksızın ve bu borçlarla ilgili hususları açıklayanlar hakkında 21.07.1953 tarih ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulu Hakkında Kanunun 107 nci maddesi hükmü uygulanır.

Yönetim giderlerinden karşılanmak üzere merkez ve taşra teşkilatında kadrolu olarak (Bakanlık ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığında görevlendirilenler dahil) fiilen çalışan personele her yıl asgari ücretten az olmamak üzere, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda tanımlanan gösterge, ek gösterge, taban aylığı, kıdem aylığı, her türlü zam ve tazminat dahil kendi aylıkları tutarında iki ikramiye verilir.

Kurum gelirlerinden yönetim giderlerine ayrılan %10'luk bölümün %5'ine kadar olan kısmından ve Kurumca hazırlanan kitap, standart form, sağlık karnesi ile sigortalı ve hak sahiplerine verilecek elektronik kartlar ve benzerlerinin satışından elde edilecek gelirlerden ve Genel Müdürlükçe uygun görülen sair gelirlerden, Kurumda fiilen görev yapan personele (Bakanlık ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığında görevlendirilenler dahil), tutarları,oranları, diğer usul ve esasları, personelin görev ünvanı, çalışma verimi, hizmetlerin rasyonelliğini sağlayacak ilkeler göz önünde bulundurularak en yüksek Devlet memuru brüt aylığının (ek gösterge dahil) %200'ünü geçmemek üzere ek ödeme yapılır. Yapılacak ek ödemeden , damga vergisi hariç başka vergi, resim ve harç kesintisi yapılmaz.

En az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olan Kurum personelinden uygun görülenlere, Kurumun çalışma konuları ile ilgili yurt içi ve yurt dışında master programına, yan dal ihtisası veya sertifika programına katılmaları halinde, program süresinin iki katı kadar mecburi hizmet karşılığında izin verilebilir. Bu programların masrafları Kurumca karşılanır ve bu kişiler bütün özlük haklarından faydalanmaya, aylık ve diğer her türlü ödemelerini almaya devam ederler.

Kurum, hizmetin gereği özel bilgi ve ihtisas gerektiren veya daimi kadrolu personel ile yapılamayan ya da daimi kadrolu personel ile yapılması güçlük arz eden işler için sözleşme ile personel çalıştırabilir. Bu şekilde çalıştırılacakların unvanı, adedi, nitelikleri, ücret ve diğer mali hakları ile çalıştırılma usul ve esasları Maliye Bakanlığı ile Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenir. Sözleşme ile çalıştırılacaklara ödenecek ücret, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre çalıştırılan sözleşmeli personele ödenen tavan ücretin üç katını geçemez.

Kurum, taşra teşkilatındaki icra, takip ve dava işleri için genel hükümlere göre vekalet akdi ile lüzum görülecek sayıda avukat çalıştırabilir.

Kurumun Hukuk Müşavirliğinde çalışan Hukuk Müşavirleri ve avukatlar ile taşra teşkilatında çalışan avukatlar hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 146 ncı maddesinin üçüncü fıkrası ile 1389 sayılı Devlet Davalarını İntaç Eden Avukat ve Saireye Verilecek Ücreti Vekalet Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Vekalet ücretinin dağıtım esas ve usulleri bir yönetmelikle düzenlenir.

MADDE 7.- 1479 sayılı Kanunun 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 8- Yönetim Kurulu bir karar organı olup, Kurumun en yüksek yönetim karar, yetki ve sorumluluğunu taşır. Yönetim Kurulu, Genel Müdür ve beş üyeden oluşur. Biri Kurum Genel Müdür yardımcısı olmak üzere iki üye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının, bir üye Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Devlet Bakanının önerisi üzerine müşterek kararname ile atanır. Bu Kanuna tabi sigortalıların bağlı bulundukları kanunla kurulu en yüksek meslek kuruluşlarından bir üye, 2926 sayılı Kanuna tabi sigortalıları temsil eden meslek kuruluşlarından bir üye Genel Kurulda kendi temsilcileri tarafından seçilir.

Yönetim Kurulu üyelerinin, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5), (6) ve (7) numaralı alt bentlerinde belirtilen şartları taşımaları zorunludur.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının önerisi üzerine atanacak üyelerin en az 4 yıllık eğitim veren kamu yönetimi, sigorta, banka, hukuk, işletme, maliye, ekonomi, sağlık bilimleri, matematik, fen, istatistik, mühendislik, aktüerya bölümleri ile bunlara denkliği Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı tarafından kabul edilen yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olması ve en az 12 yıl fiili hizmetinin bulunması zorunludur.

Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcısı dışındaki Yönetim Kurulu üyelerinin görev süresi üç yıldır. Süresi biten üyeler en fazla bir defa daha atanabilir ve seçilebilirler. Atama ve seçim dönemi içinde herhangi bir nedenle yönetim kurulu üyeliği sona erenlerin yerleri aynı usulle yenileri atanmak veya seçilmiş bulunan ilgili yedek üyelerden en fazla oy alan yedek üye getirilmek suretiyle doldurulur. Bu şekilde göreve gelenler, yerlerini aldıkları üyenin görev süresini tamamlarlar.

Genel Müdür aynı zamanda Yönetim Kurulunun üyesi ve başkanıdır. Genel Müdürün bulunmadığı hallerde Genel Müdür yardımcısı Kurula başkanlık eder.

Genel Müdür ve Yönetim Kurulu üyelerinin seçilme veya atanma şartlarını taşımadıklarının veya yitirdiklerinin veya hizmet kusuru işlediklerinin yargı kararı ile tespit edilmesi hallerinde, kararın kesinleştiği tarihte görevleri sona erer. Genel Müdür, Yönetim Kurulu Üyeleri ile Finansman ve Aktüerya Dairesi Başkanının tek başlarına veya birlikte Kurum kaynaklarını tehlikeye düşürdüklerinin veya Kurumu zarara uğrattıklarının yargı kararı ile tespiti halinde, verdikleri zarardan malvarlıkları ile müştereken ve müteselsilen sorumludurlar. Görevlerine bu şekilde son verilenler Yönetim Kurulu üyeliğine veya idari göreve atanamazlar ya da bir daha seçilemezler.

Yönetim Kurulu Üyeleri, Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcıları,Teftiş Kurulu Başkanı,1 inci Hukuk Müşaviri ile Daire Başkanları kendilerine, eş ve çocuklarına ait mal varlıklarını göreve başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde ve izleyen her takvim yılının en geç Mart ayı sonuna kadar, 19/4/1990 tarih ve 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununda belirtilen diğer usul ve esaslara uygun olarak bildirimde bulunmak zorundadırlar.

Yönetim Kurulunun çalışma usul ve esasları ile ilgili diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir."

MADDE 8.- 1479 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 9- Yönetim Kurulu, haftada en az bir defa ve en az dört üye ile toplanır. Toplantıya katılan üyelerin çoğunluğu ile karar verilir. Oylarda eşitlik halinde, Başkanın bulunduğu taraf çoğunlukta sayılır.

Mazeretsiz olarak Yönetim Kurulu toplantılarına katılmayan üyelere yapılan ödemelerden yönetmelik hükümlerine göre kesinti yapılır. Bir takvim yılı içinde birbirini izleyen 4 hafta veya yapılan toplantı sayısının % 20'sinden fazla sayıda toplantıya mazeretsiz katılmayanların Yönetim Kurulu üyeliği kendiliğinden sona erer.

Yönetim Kurulu Başkanı ve üyelerine, bu görevleri nedeniyle 22/1/1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 34 üncü maddesine göre kamu iktisadi teşebbüsleri yönetim kurulu başkan ve üyelerine ödenen miktarlarda ilave aylık ücret ödenir. Yolluklarında ise, 10/2/1954 tarih ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri uygulanır. "

MADDE 9- 1479 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 10- Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri şunlardır:

a) Kurumun, Genel Müdürlükçe hazırlanacak yıllık konsolide bütçesi ile yatırım programı tekliflerini inceleyip gerekli değişiklikleri yaptıktan sonra Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının onayına sunmak,

b) Genel Müdürlüğün teklifi ile Kurum bütçesinin bölümleri içinde veya bölümleri arasında uygun görülen aktarmaları yapmak,

c) Genel Müdürlükçe hazırlanan Kurum bilançosunu ve faaliyet raporunu, tahmini bütçeyi inceleyip görüşü ile birlikte Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının onayına sunmak,

ç) Kurumun sağlık politikasının oluşmasına ilişkin talepler hakkında karar vermek,

e) Hizmette etkinliği sağlamak ve personelden verimli şekilde yararlanabilmek amacıyla Genel Müdürlüğün önerisi üzerine, Kurum merkez ve taşra teşkilatında çalışan ve atama yetkisi Yönetim Kuruluna ait personelden bulunduğu ilde en az bir hizmet yılını tamamlamış olanların görev yerinin değiştirilmesine karar vermek,

f) Kurum adına taşınmaz mal alınması, satılması, kiralanması veya kiraya verilmesi, takası, trampa veya inşası, kullanımı ile idaresi veya tahsis şekli ve taşınmazlar üzerinde özel veya tüzel kişiler eliyle yap-işlet-devret, işlet-devret, yap-işlet-sat, yap-kirala-işlet gibi modeller ile işlerin yaptırılması hakkında karar vermek, Kurum kaynaklarının ve varlıklarının değerlendirilmesinde kullanılacak finansman teknik ve usullerine karar vermek,

g) Kuruma ait gayrimenkullerden, rayiç bedelleri tespit ettirildikten sonra uygun görülenlerin, inşaat veya onarım işleri ya da belli bir proje uygulanması karşılığında verilmesine karar vermek. Bu gibi işlerin yaptırılmasında birden fazla talep eden kişi ya da kuruluş olması halinde talepleri değerlendirerek Kurum lehine olanı seçerek karara bağlamak,

h) Kurum taşınmazlarının Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve bağlı kuruluşları ile bağlı kuruluşların ilgili kuruluşlarına rayiç veya emsal değer üzerinden kiraya verilmesi, Bakanlık ve bağlı kuruluşları ile bağlı kuruluşun ilgili kuruluşları arasında karşılıklı olarak taşınmazlara ihtiyaç duyulması halinde, rayiç bedellerin eşit olması veya aradaki bedel farkının %10'u geçmemesi durumunda, bedelsiz olarak karşılıklı kullanım hakkının devrine ilişkin önerileri inceleyip karar vermek,

ı) Her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranında miktarı arttırılmak üzere bedeli yüz milyar Türk Lirasından fazla olan sözleşmeler ve yapılacak işler hakkında karar vermek,

i) Kurum için yarar görülen hallerde dava ve icra kovuşturması açılmaması, uyuşmazlıkların uzlaşma yolu ile çözümlenmesi, açılan dava ve icra kovuşturmalarının takibinden vazgeçilmesi veya feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması, bunlara ait para ve malların terkin edilmesi, Kurum leh ve aleyhine açılmış dava ve icra kovuşturmalarının uzlaşma veya tahkim yolu ile çözümlenmesi, konularında karar vermek,

j) Finansman ve Aktüerya Dairesi Başkanlığının Kurum gelirlerinin değerlendirilmesine ilişkin hareketlerini izlemek, gerekli tedbirleri almak, finansman ve aktüeryal dengelere ilişkin bilgileri yılda en az bir defa kamuoyuna açıklamak, Kurumun her dört ayda bir mali durumunu ve faaliyet özetini kamuoyuna açıklama ile ilgili karar almak, gerektiğinde Kurumun mali yapısını ve aktüeryal dengelerini ayrı ayrı veya birlikte inceletmek,

k) Genel Müdürlükçe hazırlanacak, Kurumun gelecek 10 yıllık gelir-gider dengesini gösterir aktüeryal hesap sonuçlarını inceleyerek Genel Kurula sunmak,

l) Kurumda çalıştırılacak yerli ve yabancı uzmanların nitelikleri ile sözleşme şartları ve ücretlerini belirlemek, gerektiğinde danışmanlık, kontrollük, müşavirlik ve benzeri hizmetlerin satın alınmasına karar vermek, şirketlerin sözleşmeye konu olacak projelerini inceleyip karara bağlamak, şartları ve ücretlerini belirlemek, yerli ve yabancı kuruluşlarla veya sosyal güvenlik kuruluşları ile ortak proje yapmak veya yapılan projeye katılmak, bu kuruluşlarca yapılmış ya da yapılacak projeleri inceleyip Kurum menfaati görülen projelere katılmak ve sosyal güvenlik kuruluşlarından gerektiğinde danışmanlık hizmeti alınmasına karar vererek Bakan onayına sunmak,

m) Kurum personelinin eğitimi amacıyla düzenlenen yıllık eğitim programlarının onaylanması, kurslar ve seminerler düzenlenmesi, yurt içinde veya yurt dışında öğrenim ve eğitim yapacakların seçilmesi, kendilerine ders görevi verilenlere ders ve konferans ücreti ödenebilmesi için her derecedeki kurs, seminer ve benzeri eğitim faaliyetlerine, ücretle okutulacak ders saatlerinin sayısı, ders görevi alacakların nitelikleri ve diğer hususların tespiti, Kurum ile diğer kurum ve kuruluşların eğitim tesislerinde gerçekleştirilecek eğitim, kurs ve seminerlerde, eğitim görevlilerinin ve katılımcıların 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri çerçevesinde konaklama, iaşe ve eğitim materyali masrafları ile eğitim hizmetleri bedeline ilişkin önerileri inceleyip karara bağlamak,

n) Kurumun adını taşımak kaydıyla, Kurumun tanıtımını sağlayacak kültürel, sanatsal, sportif ve benzeri faaliyetlerde bulunan kuruluşlara mali yardımda bulunulmasına karar vermek,

o) Her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranında miktarı artırılmak üzere tutarı üç milyar Türk lirası ve daha fazla olan Kurum alacaklarının borçlularını ve borç miktarlarını altı ayda bir kamuoyuna açıklamak,

ö)Yönetim giderlerinden karşılanmak üzere Kurumda kadrolu olarak fiilen çalışan personele ödenecek ikramiyelerin ödenme tarihlerini belirlemek, ayrıca Kurum personeline yapılacak ek ödemenin oranlarını, diğer usul ve esaslarını belirleyerek Bakan onayına sunmak.

p) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile birlikte gerçekleştirilecek eğitim, seminer, toplantı, çalışma ve benzeri faaliyetlere iştirak edenlerin konaklama, iaşe, eğitim materyali, araç, gereç giderlerinin Kurum tarafından karşılanmasına karar vermek,

r) Genel Müdür ve Yönetim Kurulu üyelerinin diğer önerilerini inceleyip karara bağlamak,

s) Bu Kanunla verilen diğer görevleri yapmak.

Yönetim Kurulunun çalışması, alt kademelere devredebileceği yetkileri ile diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar Yönetmelikle belirlenir."

MADDE 10- 1479 sayılı Kanunun 11 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 11- Genel Kurul, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının veya görevlendireceği bir kamu görevlisinin başkanlığında;

a) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, Orman Bakanlığı, Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı ile Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, Hazine Müsteşarlığı ve Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulundan iştirak edecek birer temsilciden,

b) Yüksek Öğretim Kurulunca görevlendirilecek sosyal politika, iş hukuku ve sağlık bilimleri alanlarında uzman bir öğretim üyesinden,

c) Bu Kanuna tabi sigortalıların bağlı bulundukları kanunla kurulu en yüksek meslek kuruluşlarından üye sayısı en çok olan meslek kuruluşundan en fazla onbeş ikinci en yüksek üye sayısına sahip meslek kuruluşundan en fazla beş takip eden en fazla üyeye sahip üç meslek kuruluşundan ikişer ve kanunla kurulu diğer meslek kuruluşlarından birer temsilciden,

ç) 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa tabi sigortalıların bağlı oldukları kanunla kurulu meslek kuruluşlarınca üye sayılarının oranları korunarak seçilecek en fazla yedi temsilciden,

d) Kurum çalışanlarının en fazla temsil edildiği Kamu Görevlileri Sendikasına kayıtlı Kurum personeli arasından seçilecek bir temsilciden,

e) Kurumdan aylık alanlardan, Bakanlıkça en fazla üyeyi temsil ettiği belirlenen dernek tarafından seçilecek iki temsilciden,

oluşur.

Birinci fıkraya göre görevlendirilecek veya seçilecek temsilcilerin görev süresi üç yıldır. Görev süresi bitenler yeniden görevlendirilebilir veya seçilebilirler. Temsilcilik niteliğini yitirenlerin genel kurul temsilciliği kendiliğinden kalkar ve bunların yerine gelen yedek temsilciler, asıl temsilcinin görev süresini tamamlar.

Genel Kurulun oluşumu ile çalışma usul ve esasları ve diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir."

MADDE 11- 1479 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin (a) ve ( c ) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye bir fıkra eklenmiştir.

"a) Prim gelirleri,"

"c) Bağış ve vasiyetler ile Kurumca hazırlanan her türlü standart form, manyetik, elektronik, akıllı kart ve benzerlerinin satışından elde edilecek gelirler,"

"Kuruma ait gayrimenkullerin kira bedelleri, her yıl Devlet İstatistik Enstitüsü'nce açıklanan Tüketici Fiyat İndeksindeki artış oranından az olmamak üzere rayiç veya emsal değerle belirlenir."

MADDE 12- 1479 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Kurum gelirlerinin değerlendirilmesi

Madde 16- Kurumun uyguladığı kanunlardan elde ettiği her türlü gelirlerin, riskin dağıtılması ilkesi ve iyi niyet kurallarına göre Kurum lehine en yüksek getiriyi sağlayacak şekilde yönetilmesi esastır. Kurum gelirleri ve zorunlu ödemeler için bulundurulması gereken nakit ve benzeri varlıkların değerlendirilmesine ilişkin usul ve esaslar Kurum, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, T.C. Merkez Bankası ve Sermaye Piyasası Kurulu Başkanlığının müştereken hazırlayacakları ve Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir."

MADDE 13- 1479 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının (I) numaralı bendinin (a) alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve (II) numaralı bendinin (b) alt bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

"a) Esnaf ve sanatkarlar ile diğer bağımsız çalışanlardan ticari kazanç veya serbest meslek kazancı dolayısıyla gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olanlar ile gelir vergisinden muaf olanlardan esnaf ve sanatkar siciline veya kanunla kurulu meslek kuruluşlarına usulüne uygun olarak kayıtlı olanlar,"

MADDE 14- 1479 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, üçüncü fıkrasının (b) bendinde yer alan "olanlar ile vergi kaydı bulunmayanlar" ibaresi "olanların," olarak değiştirilmiş, (e) bendine aşağıdaki cümle eklenmiş, (g) bendinde yer alan "Gelir vergisi mükellefiyeti bulunmayan veya" ibaresi metinden çıkarılmış ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"24 üncü maddeye göre sigortalı sayılanlardan gelir vergisi mükellefi olanların sigortalılıkları, mükellefiyetin başlangıç tarihinden, gelir vergisinden muaf olanların sigortalılıkları ise esnaf ve sanatkar siciline veya kanunla kurulu meslek kuruluşlarına kayıtlı olmak şartıyla talep tarihinden itibaren başlatılır."

"veya iflas ve tasfiye işlemleri devam ederken hizmet akti ile çalışmaya başladığı,"

"Sigortalılığı sona erenler sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren üç ay içinde Kuruma başvurarak kayıtlarını sildirmek zorundadırlar."

MADDE 15- 1479 sayılı Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiş ve (I), (II) ve (III) numaralı bentleri yürürlükten kaldırılmış ve maddeye birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

"Üç ay içinde kayıt ve tescilini yaptırmayan sigortalılar Kurumca re'sen kayıt ve tescil edilir.

Kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, kamu iktisadi teşebbüsleri, esnaf kefalet kooperatifleri, tarım kredi kooperatifleri ve bankalar, bu Kanuna göre zorunlu sigortalı olanlarla ilgili ruhsat, ihale ve kredi işlemlerinde sigortalı olduklarını ve bir önceki takvim yılı sonu itibariyle prim borçları bulunmadığını gösterir belgeyi istemek ve belge istenenler de bu belgeyi ibraz etmek zorundadırlar. Ancak, kredi veren veya krediye aracılık eden kuruluşların Kurumca belirlenecek esas ve usullere göre verilecek krediden prim borcunu mahsup etmesi ve Kurum hesabına aktarması şartıyla, borçlu sigortalılara da yukarıdaki fıkra esaslarına göre belge verilir.

Noterler, bu Kanuna göre sigortalı olanların tutmakla mükellef oldukları defterlerin tasdiki sırasında Bağ-Kur'a kayıtlı olduklarını ve prim borçları bulunmadığını gösterir belgeyi istemek ve söz konusu belgeyi ibraz etmeyenleri ve bunlara ait sigortalılığa esas bilgileri en geç üç ay içinde Kuruma bildirmek zorundadırlar."

MADDE 16- 1479 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "Şu kadar ki, sigortalılığın başladığı tarihte..." ibaresi "Şu kadar ki, bu Kanuna tabi sigortalılığın başladığı tarihte..." şeklinde ve üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Sigortalıların hangi hallerde çalışma gücünün en az üçte ikisini yitirmiş sayılacakları, sağlık işlemlerine ilişkin tüzükteki esaslara göre tespit olunur."

MADDE 17- 1479 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"c) Yazılı istekte bulunmak ve istek tarihi itibariyle prim ve her türlü borçlarını ödemiş olmak,"

MADDE 18- 1479 sayılı Kanunun 38 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 38- Bu Kanuna göre yaşlılık aylığı alanların istekleri halinde, aylıkları kesilerek son defa prim ödedikleri basamaktan prim ödemeye devam edebilirler. Bunların tekrar yaşlılık aylığı talep etmeleri halinde, en az üç tam yıl prim ödemiş olmaları kaydıyla haklarında bu Kanunun yaşlılık sigortası hükümleri uygulanır. Bu süreyi tamamlamadan talepte bulunanlara ödedikleri primleri bu Kanunun 55 inci maddesi hükümlerine göre yersiz ödeme olarak iade edilir ve yeniden bağlanacak aylığın hesabında, son defa aldığı aylık tutarı esas alınarak, aylığın iptal tarihinde yürürlükte bulunan hükümler uygulanır."

MADDE 19- 1479 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Bu Kanuna göre tekrar sigortalı olanlar, toptan ödeme yapılan sürelerini ihya etmek istedikleri takdirde, bu sürelere ilişkin primler, toptan ödeme talebinde bulundukları tarihte son defa prim ödedikleri basamağın, ihya talebinde bulundukları tarihdeki tutarları esas alınarak hesaplanır ve tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenir. Bu şekilde ihya edilen süreler yaşlılık aylığı bağlanmasında ihya tarihinden itibaren altı ay sonra sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Bu Kanuna tabi hizmetlerin 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanunun 5 inci maddesine göre ihyasında da, bu fıkra hükmü uygulanır."

MADDE 20- 1479 sayılı Kanunun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (d) bentlerinde yer alan "üç tam yıl" ibareleri "beş tam yıl" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 21- 1479 sayılı Kanunun 42 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan "üç tam yıl" ibaresi "beş tam yıl" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 22- 1479 sayılı Kanunun 45 inci maddesinin ikinci fıkrasının (c) ve (d) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"c) 18 yaşını, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayan ve (18 yaşını doldurmayanlar hariç) bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu Kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan veya yaşları ne olursa olsun çalışamayacak durumda malül olan erkek çocuklarla, yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan ve bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu Kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan kız çocuklarının her birine % 25'i,"

"d) Sigortalının ölümü tarihinde veya sonradan eşine veya çocuklarına yapılması gereken tahsisin toplamı, sigortalıya ait tahsisten aşağı olursa, artan kısım eşit paylar halinde, sigortalının bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu Kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan ana ve babasına her birinin hissesi sigortalıya ait aylığın en çok % 25'i,"

MADDE 23- 1479 sayılı Kanunun 46 ncı maddesinin başlığı ile ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ölüm aylığının kesilmesi"

"Sigortalının kız çocuklarına bağlanan aylıklar, bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmaya başladıkları veya evlendikleri tarihi takip eden aylık ödeme tarihinden itibaren kesilir. Aylığın kesilmesine yol açan nedenlerin ortadan kalkması halinde, bu Kanunun 45 inci maddesinin ikinci fıkrasının ( c ) bendi hükmü saklı kalmak şartıyla, bu tarihi takip eden aylık ödeme tarihinden başlanarak yeniden aylık bağlanır. Ancak evliliğin son bulması ile kocasından da aylık almaya hak kazanan kız çocuklarına bu aylıklardan fazla olanı ödenir."

"Sigortalının erkek çocuklarına bağlanan aylıklar, çocuğun 18 yaşını veya bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik Kanunları kapsamında çalışmamaları koşuluyla, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını dolduracağı tarihe kadar devam eder. Bu yaşları doldurdukları tarihte çalışamayacak durumda malül olan erkek çocukların aylıklarının ödenmesine devam olunur."

MADDE 24-1479 sayılı Kanunun 51 inci maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ancak, diğer sosyal güvenlik kanunlarına tabi bir işte çalıştıktan sonra bu Kanun kapsamına girenlerin basamakları, diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında geçirilen süre dikkate alınarak intibak ettirilmek suretiyle belirlenir."

"Bu Kanun kapsamından çıkarak, diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında sigortalı olduktan sonra tekrar bu Kanun kapsamına girenlerin basamakları, diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında geçirilen süre dikkate alınarak daha önce bulundukları son basamak üzerine intibak ettirilmek suretiyle yeniden belirlenir."

MADDE 25- 1479 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinin değişik ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, altıncı fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir.

"Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde 21.07.1953 tarih ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Kurum, sözkonusu Kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı, diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkileri kullanır. Yetkilerin kullanımına ilişkin usul ve esaslar, yönetmelikle tespit edilir. Kurum alacaklarının tahsilinde 21.07.1953 tarih ve 6183 sayılı Kanunun uygulamasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde alacaklı il müdürlüğünün bulunduğu yer iş mahkemesi yetkilidir. Yetkili iş mahkemesine başvurulması alacakların takip ve tahsilini durdurmaz."

"Afet bölgesindeki şartları ve gelişmeleri göz önünde tutarak, sigortalıların ödemesi gereken primlerin ödeme sürelerini bu fıkrada belirlenen sürelere bağlı kalmaksızın belirlemeye ve ertelemeye Kurum Yönetim Kurulu yetkilidir. "

MADDE 26- 1479 sayılı Kanunun 58 inci maddesinde yer alan "Bakanlar Kurulu" ibaresi "Sosyal Güvenlik Kurumu" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 27- 1479 sayılı Kanunun 63 üncü maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

"Taksirli suç sayılır hareketi ile bu Kanunda sayılan yardımların yapılmasına neden olan üçüncü kişinin sigortalının eşi, çocukları, ana ve babası olması halinde, bu kişilere rücu edilmez."

"Kurumun rücu hakkını doğuran suç sayılır hareket yurtdışında meydana gelmiş, suçun faili yabancı uyruklu ve yurtdışında ikamet ediyorsa, bu kişilere rücu edilmez."

MADDE 28- 1479 sayılı Kanunun 68 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"Ayrıca Kurum müfettişleri bu Kanun hükümleri uyarınca Kurum ile sözleşme yapmış gerçek veya tüzel kişiliğe haiz kuruluşlarda araştırma ve inceleme yapmaya yetkilidirler. Kendileriyle sözleşme yapılmış olan gerçek veya tüzel kişiliğe haiz kuruluşlar da Kurum müfettişlerine her türlü bilgi ve belgeyi vermekle yükümlüdürler."

MADDE 29 - 1479 sayılı Kanunun 76 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Dikkate alınmayacak tutarlar

Madde 76 - Her yıl Bütçe Kanunları ile belirlenen, Devlet hesaplarında yer verilmeyecek ve terkin edilecek tutarlar, Kurum hesaplarında aynen uygulanır. Bu tutarların terkinine Genel Müdürlük yetkilidir. Buna ilişkin usul ve esaslar Kurumca belirlenir."

MADDE 30- 1479 sayılı Kanunun 79 uncu maddesinin birinci ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, dördüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

"24 üncü maddenin (I) numaralı bendi kapsamına girmeyenlerden, aynı maddenin (II) numaralı bendinin (a) ve (c) alt bentlerinde sayılanlar dışında kalanlar, ev kadınları ve Türkiye'de ikamet eden yabancı uyruklular talepleri halinde isteğe bağlı sigortalı olabilirler. Şu kadar ki, daha önce sigortalı olmamak kaydıyla talep tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlar ile 60 yaşını dolduran erkekler kapsama alınmazlar."

"İsteğe bağlı sigortalılık, sigortalının tescil talebinin Kuruma intikal ettiği tarih itibariyle başlar ve terk talebinin Kuruma intikal ettiği tarihte veya diğer sosyal güvenlik kanunlarına tabi olarak çalışmaya başlama ya da ardarda üç ay prim ödenmemiş olması halinde, son prim ödeme tarihi itibariyle sona erer. Sigortalılar tarafından ödenmesi gereken primler, süresi içinde ve tam olarak ödenmezse, primlerin ödenmeyen kısmına sürenin bittiği tarihten başlayarak 53 üncü madde hükmüne göre gecikme zammı uygulanır."

MADDE 31- 1479 sayılı Kanunun 20.6.1987 tarih ve 3396 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile yürürlükten kaldırılan 80 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.

"İdari para cezaları

Madde 80 - Bu Kanunun, 26 ncı maddesinde belirtilen tescil ve sigortalılığın sona ermesi ile ilgili yükümlülüğe uymayan sigortalılara Kurumca 50 milyon lira idari para cezası verilir. Bu miktar, her yıl Maliye Bakanlığınca 4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi gereğince belirlenen yeniden değerleme oranında artırılır. Ayrıca sağlık karneleri ve/veya kartını bir başkasına kullandıranlardan veya başkası adına kullananlardan ve buna yardımcı olduğu belgelenen görevlilerden, Kurumca yapılan sağlık gideri kanuni faiziyle birlikte iki katı olarak müştereken ve müteselsilen tahsil edilir ve ilgililer hakkında Türk Ceza Kanunu hükümleri uygulanır.

Hakkında para cezası uygulanan sigortalılar, gerekçesini belirtmek suretiyle para cezasına karşı tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma itiraz edebilirler.İtiraz takibi durdurur. Kurum en geç otuz gün içinde itirazı inceler ve karara bağlar. Kurum tarafından itirazın reddedilmesi halinde, sigortalılar red kararının kendilerine tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde yetkili sulh ceza mahkemesinden red kararının kaldırılmasını talep edebilirler. Sulh Ceza Mahkemesinin verdiği karar kesindir. Mahkemeye başvurulması cezanın takip ve tahsilini durdurmaz. İdari para cezalarının tahakkuk ve tahsilatında 10 yıllık zamanaşımı uygulanır.

Tebliğ edilen idari para cezası veya sağlık gideri karşılığını onbeş gün içinde itirazsız ödeyenlerin idari para cezası, üçte bir oranında terkin edilir."

MADDE 32- 1479 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Kurum işlemlerinin bilgi işlem ortamında yapılması ve arşivlenmesi

Ek Madde 8- Kurumun prim tahsilatı, sigortalama, tahsis, sağlık sigortası uygulaması dahil bütün işlemleri elektronik ortamda veya bilgi işlem ortamında yapılabilir ve arşivlenebilir. Diğer kurum ve kuruluşlardan elektronik ortamda bilgi ve belge alınabilir veya bunlara bilgi ve belge verilebilir. Kurum her türlü işlemlerini internet de dahil manyetik ortamda yapabilir, elektronik imza kullanabilir. Bu şekilde arşivlenen belgeler ilgilisine iade veya imha edilebilir. Elektronik veya bilgi işlem ortamında yapılan işlemlerin ve imha veya ilgilisine iade edilen belgelerin tespit ve tevsikinde bilgi işlem kayıtları esas alınır. Kurum tarafından bilgi işlem ortamında tutulan bilgiler adli ve idari merciler nezdinde Kurumca düzenlenmiş resmi belge niteliğindedir. Bilgi işlem kayıtlarına itiraz edilmesi halinde, ispat mükellefiyeti itiraz edene aittir.

Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir."

MADDE 33- 1479 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve son fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

"Borçlanma primleri sigortalının talep tarihinde bulunduğu basamağın prim tutarları üzerinden hesaplanır ve talep tarihini takip eden aybaşından itibaren üç ay içinde ödenir. Borçlanma primleri süresi içinde ve tam olarak ödenmezse borçlanma geçersiz sayılır.

Borçlandırılan süre, sadece sigortalılık süresi olarak değerlendirilir, aylık bağlamaya esas ortalama gelir tutarının hesabında dikkate alınmaz."

MADDE 34- 1479 sayılı Kanunun ek 11 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ek Madde 11- Sağlık sigortası yardımlarından;

a) Bu Kanuna göre zorunlu sigortalı olanlar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babaları,

b) Bu Kanuna göre yaşlılık ve malullük aylığı almakta olanlar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babaları,

c) Bu Kanuna göre ölüm aylığı alanlar,

yararlanırlar.

Sağlık hizmeti, Sağlık Bakanlığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, mahalli idareler, üniversiteler, kamu iktisadi teşebbüslerine ait sağlık tesisleri ile diğer sağlık tesislerinden satın alınmak suretiyle yürütülür. Buna ilişkin usul ve esaslar Kurumca belirlenir."

MADDE 35- 1479 sayılı Kanunun ek 12 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ek Madde 12- Bu kanuna göre ilk defa veya yeniden sigortalı olanların sağlık yardımından yararlanmaları, en az sekiz ay eksiksiz sağlık sigortası primi ödemiş olmaları, sağlık ve sigorta prim borcu bulunmaması şartına bağlıdır."

MADDE 36-1479 sayılı Kanunun ek 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"c) Tedavi süresince sadece teşhis edilen hastalık için gerekli ilaç ve iyileştirme vasıtalarının sağlanması,"

MADDE 37- 1479 sayılı Kanunun Ek 15 inci maddesinin değişik (a) bendinde yer alan %15 oranı, %20 olarak değiştirilmiş, (a) bendinden sonra gelmek üzere (b) bendi eklenmiş, (b) ve (c) bentleri ise (c) ve (d) bendi olarak değiştirilmiştir.

"b) Sigortalının eşi, bakmakla yükümlü olduğu çocukları ile ana ve babalarının her biri için ayrı ayrı sigortalının, (a) bendi gereğince ödeyeceği sağlık sigortası priminin %5'i oranında ödenecek sağlık sigortası primleri,"

MADDE 38- 1479 sayılı Kanunun ek 16 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ek Madde 16- Bu Kanun ile 2926 sayılı Kanuna tabi sigortalılardan, sağlık sigortası priminin tahsil ve takibi, ilgili Kanun hükümlerine göre yürütülür ve bu primler ayrı bir hesapta toplanır. Bu hesapta toplanan paralar başka amaçlarla kullanılamaz. Uzun vadeli sigorta kolları fonundan da sağlık hizmetleri için fon aktarması yapılamaz. Sağlık sigortası hesabında toplanan paralar için 74 üncü madde hükümleri uygulanmaz. Sağlık sigortası hesabında toplanan paralar, 16 ncı maddede belirlenen esaslar dahilinde değerlendirilebileceği gibi, 21 inci maddedeki esaslar dahilinde de işletilebilir."

MADDE 39- 1479 sayılı Kanunun ek 17 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ek Madde 17- Yatarak ve ayakta yapılan tedavilerin fiyatlandırılması, Kurumca karşılanacak ilaçların, ortez, protez ve iyileştirme vasıtalarının cins ve miktarı ile ödenecek bedellerinin tespitine ilişkin usul ve esaslar Kurumca belirlenir. Ayrıca, sağlık yardımlarından faydalanan sigortalılar için ihtiyaç duyulan ilaç dışı iyileştirici madde, araç ve gereçler ile Sağlık Bakanlığınca ithal ruhsatı verilmiş, eczanelerde satış izni bulunan veya bulunmayan ilaçlar Kurumca temin edilebilir.

Sağlık hizmetlerinin gerektirdiği giderler Sağlık Bakanlığının yataklı tedavi kurumları için belirlediği fiyat tarifesini geçemez."

MADDE 40- 1479 sayılı Kanunun ek 18 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ek Madde 18- Sağlık sigortası yardımlarının şekil ve şartları, bu yardımlardan yararlanma ve bu amaçla kullanılacak sağlık karne ve/veya kartlarının verilmesi, geçerlilik süresi ve kullanımına ilişkin esas ve usuller, ilaç bedelinden katkı payı alınmayacak hastalıklar, tedavi süresince gerekli görülen ilaçlar, diş hastalıkları tedavisi, gözlük, işitme cihazı, ortez, protez ve iyileştirme vasıtaları ve benzeri yardımların yapılması ile bunların cinsi, evsafı, miktarı, kullanma süresi ve Kurumca ödenecek bedel tespitine ilişkin esaslar, bu Kanunun yayımından itibaren altı ay içinde yürürlüğe konulacak bir yönetmelikle düzenlenir. Bu Yönetmeliğin yürürlüğe gireceği tarihe kadar mevcut Yönetmeliğin bu Kanuna aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur."

MADDE 41- 1479 sayılı Kanunun, ek 19 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ek Madde 19- 4.10.2000 tarihinden önce Kuruma kayıt ve tescili yapıldığı halde bu tarih itibariyle üç yıl ve daha fazla süreye ilişkin prim borcu bulunanlar ile üç yıl ve daha fazla süre ile prim ödemeyenlerin, bu sürelere ilişkin prim borçları sigortalının ödeme tarihinde bulunduğu gelir basamağının prim tutarları üzerinden hesap ve tahsil edilir. Ancak, bu şekilde hesaplanan prim borcunu bu Kanunun yayımlandığı tarihi takip eden aybaşından itibaren altı ay içinde ödeyen sigortalıların prim borçlarının %50'si terkin edilir."

MADDE 42- Bu Kanuna ekli (I) sayılı listede gösterilen kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Eki (III) sayılı cetvelin Bağ-Kur Genel Müdürlüğüne ait bölümüne eklenmiştir. Ekli (2) sayılı listede yer alan kadrolar iptal edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (III) sayılı cetvelin Bağ-Kur Genel Müdürlüğüne ait bölümünden çıkarılmıştır.

MADDE 43- 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun;

a) I Sayılı Ek Gösterge Cetvelinin (I/h) bendine "Maliye Bakanlığı Devlet Bütçe Uzmanları" ibaresinden sonra gelmek üzere "Bağ-Kur Denetmenleri",

b) Mülga 213 üncü maddeden sonra gelen "Zam ve Tazminatlar" başlıklı ek maddesinin "II-Tazminatlar" bölümünün "A-Özel Hizmet Tazminatı" bendinin (h) alt bendine "Devlet Bütçe Uzmanları" ibaresinden sonra gelmek üzere "Bağ-Kur Denetmenleri"

ibareleri eklenmiştir.

Yürürlükten kaldırılan hükümler

MADDE 44- 1479 sayılı Kanunun Ek 6 ncı maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 45- 1479 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 13- 4.10.2000 tarihinde eğitim durumları ile diğer şartları taşıyan personel, Kurumda en az üç yıl fiili hizmeti bulunmak ve olumsuz sicil almamış olmak kaydıyla, açılacak ilk Sosyal Sigorta uzman yardımcılığı sınavına yaş şartı aranmaksızın girebilir. Açılacak ilk Sosyal Sigorta uzman yardımcılığı sınavına başvurmayanlar veya başvurduğu halde her ne sebeple olursa olsun sınava girmeyenler bu haklarını kaybederler. Sınavda başarılı olanlar Sosyal Sigorta Uzman Yardımcılığı kadrosuna atanırlar.

GEÇİCİ MADDE 14- Yönetim Kuruluna atama ve seçimle gelen üyelerin görevleri 4.10.2000 tarihinde sona erer. Ancak, bu üyeler yerlerine yeni atama yapılıncaya kadar görevlerine devam ederler. Yapılacak ilk genel kurula kadar bu Kanuna tabi sigortalıları temsil edecek bir üye, bağlı bulundukları en fazla üyeye sahip kanunla kurulu en yüksek meslek kuruluşunca, 2926 sayılı Kanuna tabi sigortalıları temsil edecek bir üye Türkiye Ziraat Odaları Birliği İdare Heyetince belirlenir. 4.10.2000 tarihinden önce Kurumda Teftiş Kurulu Başkanı ve Daire Başkanı kadrosunda görevli personel aranılan nitelikleri taşımaları kaydıyla hiçbir işleme gerek kalmaksızın müşterek kararname ile atanmış sayılır ve bunların görevden alınmaları da aynı usule göre yapılır.

GEÇİCİ MADDE 15- Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelikler ile Bağ-Kur Sağlık İşlemleri Tüzüğü 4.10.2000 tarihinden itibaren bir yıl içinde düzenlenir. 4.10.2000 tarihli ve 619 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye dayanılarak çıkarılan ve bu Kanuna aykırı olmayan yönetmelikler, yapılan düzenlemeler, atama, görevlendirme ve diğer işlemlerin uygulanmasına devam olunur."

Basamak intibakı

GEÇİCİ MADDE 16- Bu Kanunun değişik 51 inci maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkra hükümleri, talepte bulunmaları kaydıyla tescil tarihindeki basamak sayısı dikkate alınarak 4.10.2000 tarihinden önce sigortalı olanlara da uygulanır.

GEÇİCİ MADDE 17- Bu Kanuna göre sigortalılık niteliği taşıdıkları halde, 4.10.2000 tarihine kadar kayıt ve tescilini yaptırmamış olan sigortalıların sigortalılık hak ve mükellefiyetleri 4.10.2000 tarihinden itibaren başlar. Ancak, bu Kanuna göre zorunlu sigortalı olarak tescil edilmiş olanların sigortalılıkları, 20.4.1982 - 4.10.2000 tarihleri arasındaki vergi kayıtlarını belgelemek ve belgelenen bu sürelere ilişkin olarak 49 uncu ve Ek 13 üncü maddelere göre hesaplanacak prim borçlarının tamamını , ödeme tarihinde bulundukları gelir basamağının yürürlükte olan prim tutarı üzerinden ödemek kaydıyla vergi mükellefiyetinin başlangıç tarihi itibariyle başlatılır.

GEÇİCİ MADDE 18- 30.8.1996 tarihli ve 4181 sayılı Kanunla verilen basamak yükseltme hakkından yararlananlar hakkında, bu Kanunun değişik 52 nci maddesinin birinci fıkrası hükmü uygulanmaz.

GEÇİCİ MADDE 19- Bu Kanunun değişik 25 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (e) bendi hükümleri, değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihden önce iflas veya tasfiye işlemleri başlayan şirket ortaklarına da talepleri halinde uygulanır.

GEÇİCİ MADDE 20- 17 Ağustos 1999 ve 12 Kasım 1999 tarihlerinde meydana gelen depremler nedeniyle, 1479 sayılı Kanunun 29.9.1999 tarihli ve 578 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 53 üncü maddesi gereğince, prim ve gecikme zammı borcu ertelenen sigortalıların bu borçları, erteleme sürelerinin bitim tarihlerinden itibaren, 30.6.2001 tarihine kadar ertelenir. Ertelenen bu borçlar, 1.7. 2001 tarihinden itibaren aylık taksitler halinde 31. 12.2001 tarihine kadar ödenmek kaydıyla gecikme zammı uygulanmaksızın tahsil edilir.

İKİNCİ BÖLÜM

Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu ile İlgili Değişiklikler

MADDE 46- 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri ile son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"a) Tarımsal faaliyette bulunanlar, tarımsal faaliyetlerine son verdikleri tarihten,

c) Aile reisliği sıfatını kaybeden kadınların, bu sıfatı kaybettikleri tarihten,

Bu Kanuna göre sigortalı olanlar, sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren üç ay içinde Kuruma başvurarak kayıtlarını sildirmek zorundadırlar."

MADDE 47- 2926 sayılı Kanunun 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 8- Köy ve mahalle muhtarları, bu Kanuna göre sigortalı sayılanları sigortalılıklarının başladığı tarihten, sigortalılığı sona erenleri ise sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren, en geç üç ay içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdürler."

MADDE 48- 2926 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "Şu kadar ki, sigortalılığın başladığı tarihte..." ibaresi "Şu kadar ki, bu Kanuna tabi sigortalılığın başladığı tarihte..." şeklinde, üçüncü fıkrası da aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Sigortalıların hangi hallerde çalışma gücünün en az üçte ikisini yitirmiş sayılacakları, sağlık işlemlerine ilişkin tüzükteki esaslara göre tespit olunur."

MADDE 49- 2926 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ile son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"c) Yazılı istekte bulunmak ve istek tarihinde prim ve her türlü borçlarını ödemiş olmak,"

"Ancak, bu Kanuna tabi sigortalı iken geçirdiği iş kazası veya meslek hastalığı sonucu 12 nci madde gereğince malül sayılanlar için prim ödeme süresi aranmaz."

MADDE 50- 2926 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"17 nci maddenin son fıkrasına göre bağlanacak yaşlılık aylıkları, 25 yıldan eksik prim ödenmiş her tam yıl için % 70 oranı % 1 eksiltilerek hesaplanır."

MADDE 51- 2926 sayılı Kanunun 20 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 20- Bu Kanuna göre yaşlılık aylığı alanların istekleri halinde, aylıkları kesilerek son defa prim ödedikleri basamaktan prim ödemeye devam edebilirler. Bunların tekrar yaşlılık aylığı talep etmeleri halinde haklarında bu Kanunun yaşlılık sigortası hükümleri uygulanır."

MADDE 52- 2926 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Bu Kanuna göre tekrar sigortalı olanlar, toptan ödeme yapılan sürelerini ihya etmek istedikleri takdirde, bu sürelere ilişkin primler, toptan ödeme talebinde bulundukları tarihte son defa prim ödedikleri basamağın, ihya talebinde bulundukları tarihteki tutarları esas alınarak hesaplanır ve tebliğ tarihinden itibaren altı ay içinde ödenir. Bu şekilde ihya edilen süreler yaşlılık aylığı bağlanmasında ihya tarihinden itibaren altı ay sonra sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Bu Kanuna tabi hizmetlerin 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanunun 5 inci maddesine göre ihyasında da, ikinci fıkra hükmü uygulanır."

MADDE 53- 2926 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin (a) ve (d) bentlerinde yer alan "üç tam yıl" ibaresi "beş tam yıl" olarak ve son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ancak, bu Kanuna göre sigortalı iken geçirdiği iş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölenler için prim ödeme süresi aranmaz."

MADDE 54- 2926 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan "üç tam yıl" ibaresi "beş tam yıl" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 55- 2926 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"Malüllük veya yaşlılık aylığı almakta iken ölen sigortalının hak sahibi kimselerine bağlanacak aylığın ödenmesine sigortalının hak kazandığı son aylık veya üç aylık dönemin sona erdiği tarihten başlanır.

Hakkı doğuran olay tarihinden 5 yıl geçtikten sonra talepte bulunanların ölüm aylıkları, talep tarihini takip eden aybaşından başlatılır."

MADDE 56- 2926 sayılı Kanunun 27 nci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi yürürlükten kaldırılmış, (a), (c) ve (d) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"a) Dul eş için % 50'si, aylık alan çocuğu bulunmayanların dul eşine % 75'i,"

"c) 18 yaşını, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayan ve (18 yaşını doldurmayanlar hariç) bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu Kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan veya yaşları ne olursa olsun çalışamayacak durumda malül bulunan erkek çocuklarla, yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan ve bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu Kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan kız çocuklarının her birine % 25'i,"

MADDE 57- 2926 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Sigortalının kız çocuklarına bağlanan aylıklar, bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmaya başladıkları veya evlendikleri tarihi takip eden aylık ödeme tarihinden itibaren kesilir. Aylığın kesilmesine yol açan nedenlerin ortadan kalkması halinde, 27 nci maddenin ikinci fıkrasının (c) bendi hükmü saklı kalmak şartıyla, bu tarihi takip eden aylık ödeme tarihinden başlanarak yeniden aylık bağlanır. Ancak evliliğin son bulması ile kocasından da aylık almaya hak kazanan kız çocuklarına bu aylıklardan fazla olanı ödenir."

"Sigortalının erkek çocuklarına bağlanan aylıklar; çocuğun 18 yaşını veya bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik Kanunları kapsamında çalışmamaları koşuluyla, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını dolduracağı tarihe kadar devam eder. Bu yaşları doldurdukları tarihte çalışamayacak durumda malül olan erkek çocukların aylıklarının ödenmesine devam olunur."

MADDE 58- 2926 sayılı Kanunun 31 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"Sigortalıdan bir kereye mahsus olmak üzere seçtiği veya intibak ettirildiği basamağın % 25'i oranında giriş keseneği, basamak yükseltmelerinde ise iki gelir basamağı arasındaki artış farkı kadar basamak yükseltme primi alınır. Sigorta primi, sigortalılığın başladığı tarihi takip eden aybaşından sigortalılığın sona erdiği ayın sonuna kadar hesaplanmak suretiyle tam ay olarak alınır."

MADDE 59- 2926 sayılı Kanunun 33 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Primlere ve aylıklara esas gelir basamakları

Madde 33- Bu Kanuna göre sigortalıların ödeyecekleri primler ile aylıkların hesabında, aşağıda tespit edilen basamak göstergelerinin, aylık katsayısı ile çarpılması suretiyle bulunacak tutarlar esas alınır.

GELİR	GELİR
BASAMAKLARI	GÖSTERGELER	BASAMAKLARI	GÖSTERGELER
1	2880	13	7940
2	3270	14	8690
3	3660	15	9440
4	4050	16	10190
5	4440	17	10940
6	4830	18	11690
7	5220	19	12440
8	5610	20	13190
9	6000	21	13940
10	6390	22	14690
11	6780	23	15440
12	7170	24	16190

Göstergelerin değiştirilmesine ve bağlanmış ve bağlanacak aylıklara uygulama tarihini belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir."

MADDE 60- 2926 sayılı Kanunun 34 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 34- Sigortalı bu Kanuna göre sigortalılığının başladığı tarihte 33 üncü maddeye göre belirlenen aylık gelir basamaklarından ilk oniki basamaktan dilediğini seçer ve en geç üç ay içinde Kuruma vereceği giriş bildirgesi üzerinde veya dilekçesinde yazılı olarak bildirir. Üç ay içinde basamak seçilmemesi halinde birinci basamak seçilmiş sayılır. Ancak, diğer sosyal güvenlik kanunlarına tabi bir işte çalıştıktan sonra bu Kanun kapsamına girenler, diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında geçirilen süre dikkate alınarak intibak ettirilmek suretiyle en yakın basamaktan aşağısını, onikinci basamaktan yukarısını seçemezler.

Basamağın yanlış seçilmesi,aynı bildirgede değişik basamak seçilmiş olması, basamak seçiminin yazılı olarak bildirilmemiş olmasına karşın prim ve kesenek yatırılmış olması ve diğer hallerde hangi basamağın seçilmiş sayılacağı ve bu madde hükmü ile ilgili diğer işlemler bir yönetmelikle düzenlenir."

MADDE 61- 2926 sayılı Kanunun 35 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 35- Sigortalının bu Kanuna göre seçtiği, intibak ettirildiği veya yükseltildiği ilk oniki basamakta bekleme süresi bir yıl, onüçüncü basamaktan itibaren her bir basamakta bekleme süresi ise iki yıldır.

İlk onbir basamakta sıra itibariyle basamak yükseltilmesi, prim borcu bulunmamak kaydıyla talebe bakılmaksızın Kurumca yapılır. Onikinci basamaktan itibaren basamak yükseltilebilmesi için, sigortalının yazılı talepte bulunması ve talep tarihinden önceki dönem sonu itibariyle prim ve diğer borçlarını ödemiş olması şarttır.

MADDE 62- 2926 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, üçüncü fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir.

MADDE 63- 2926 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Malüllük halinin tespitinde, Sağlık Bakanlığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, üniversiteler ve kamu iktisadi teşebbüslerine ait hastanelerin sağlık kurullarınca verilecek raporlarda belirtilen hastalık ve arızalar esas alınır."

MADDE 64- 2926 sayılı Kanunun 43 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 43- Bu Kanun gereğince bağlanan aylıkların her ay veya üç ayda bir peşin ödenmesine ve aylıkların ödeme tarihlerini belirlemeye Sosyal Güvenlik Kurumu yetkilidir.

Peşin ödenen aylıklar, durum değişikliği veya ölüm halinde geri alınmaz."

MADDE 65- 2926 sayılı Kanunun 47 nci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

"Ancak, Kurum, yapılan bu yardımların ilk peşin değeri için üçüncü şahıslara, istihdam edenlere, araç sahiplerine ve diğer sorumlulara rücu eder. Bu kimselerin hak sahiplerine yaptıkları ödemeler dolayısıyla Kurumun zarara uğraması halinde, hak sahiplerine rücu hakkı saklıdır."

"Taksirli suç sayılır hareketi ile bu Kanunda sayılan yardımların yapılmasına neden olan üçüncü şahsın sigortalının eşi, çocukları, ana ve babası olması halinde, bu kişilere rücu edilmez.

Kurumun rücu hakkını doğuran suç sayılır hareket yurt dışında meydana gelmiş, suçun faili yabancı uyruklu ve yurt dışında ikamet ediyorsa, bu kişilere rücu edilmez."

MADDE 66- 2926 sayılı Kanunun 53 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

MADDE 67- 2926 sayılı Kanunun 55 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Bu Kanuna dayanılarak Kurumca açılacak tazminat ve rücu davaları ile prim alacakları davaları 10 yıllık zaman aşımına tabidir."

MADDE 68- 2926 sayılı Kanunun 59 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 59- Bu Kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, cenaze yardımı ve ölüm toptan ödeme hakları, hakkı doğuran olay tarihinden başlanarak 10 yıl içinde istenmezse düşer.

Malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından herhangi bir döneme ilişkin aylığını 5 yıl içinde almayanların bu döneme ilişkin aylıkları ödenmez."

MADDE 69- 2926 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve birinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"Tarımsal faaliyette bulunmakla beraber, 22 yaşını doldurmayan aile reisi kadınlar ile bu Kanuna tabi sigortalıların yanında aile mensubu olarak ücretsiz çalışan eş ve çocuklarından bu Kanunun 4 üncü maddesi kapsamı dışında kalanlar, 18 yaşını doldurmuş olmak ve Kuruma yazılı olarak başvurmak suretiyle isteğe bağlı sigortalı olabilirler."

"İsteğe bağlı sigortalılık, sigortalının tescil talebinin Kuruma intikal ettiği tarih itibariyle başlar ve terk talebinin Kuruma intikal ettiği tarihte veya diğer sosyal güvenlik kanunlarına tabi olarak çalışmaya başlama ya da ardarda iki dönem prim ödenmemiş olması halinde, son prim ödeme tarihi itibariyle sona erer. Ancak, daha önce sigortalı olmamak kaydıyla talep tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlar ile 60 yaşını dolduran erkekler, kapsama alınmaz."

MADDE 70- 2926 sayılı Kanunun 61 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 61- Bu Kanunun 6 ncı ve 7 nci maddelerinde belirtilen tescil ve terk ile ilgili yükümlülüklere uymayan sigortalılara Kurumca 50 milyon lira idari para cezası verilir. Bu miktar, her yıl Maliye Bakanlığınca 04.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi gereğince belirlenen yeniden değerleme oranında artırılır. Sağlık karneleri ve/veya kartını bir başkasına kullandıranlardan veya başkası adına kullananlardan, buna yardımcı olduğu belgelenen görevlilerden, Kurumca yapılan sağlık gideri kanuni faiziyle birlikte iki katı olarak müştereken ve müteselsilen tahsil edilir ve ilgililer hakkında Türk Ceza Kanunu hükümleri uygulanır.

Hakkında para cezası uygulanan sigortalılar, gerekçesini belirtmek suretiyle para cezasına karşı tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma itiraz edebilirler. İtiraz takibi durdurur. Kurum, en geç otuz gün içinde itirazı inceler ve karara bağlar. Kurum tarafından itirazın reddedilmesi halinde, sigortalılar red kararının kendilerine tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde yetkili sulh ceza mahkemesinden red kararının kaldırılmasını talep edebilirler. Sulh ceza mahkemesinin verdiği karar kesindir. Mahkemeye başvurulması cezanın takip ve tahsilini durdurmaz. İdari para cezalarının tahakkuk ve tahsilatında on yıllık zaman aşımı uygulanır.

Tebliğ edilen idari para cezası veya sağlık gideri karşılığını onbeş gün içinde itirazsız ödeyen sigortalının idari para cezası, üçte bir oranında terkin edilir."

MADDE 71- 2926 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"a) Bu Kanunun 2 nci maddesi kapsamında sigortalı olanlar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babaları"

Yürürlükten kaldırılan hükümler

MADDE 72- 2926 sayılı Kanunun 32 nci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 73- 2926 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

Basamak intibakı

GEÇİCİ MADDE 9- Bu Kanunun değişik 34 üncü maddesi, değişikliğin yürürlük tarihinden önce sigortalı olanlara da talepte bulunmaları şartıyla tescil tarihindeki basamak sayısı dikkate alınarak uygulanır.

Açılmayacak rücu davaları

GEÇİCİ MADDE 10- Değişik 47 nci maddenin yürürlük tarihine kadar açılanlar hariç, ek rücu davası açılmaz.

GEÇİCİ MADDE 11-17 Ağustos 1999 ve 12 Kasım 1999 tarihlerinde meydana gelen depremler nedeniyle, 1479 sayılı Kanunun 29.9.1999 tarihli ve 578 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 36 ncı maddesine göre, prim, fark ve gecikme zammı borçları ertelenen sigortalıların bu borçları, erteleme sürelerinin bitim tarihlerinden itibaren, 30.6.2001 tarihine kadar ertelenir. Ertelenen bu borçlar, 1.7. 2001 tarihinden itibaren aylık taksitler halinde 31. 12.2001 tarihine kadar ödenmek kaydıyla gecikme zammı ve fark uygulanmaksızın tahsil edilir.

İsteğe bağlı sigortalılar

GEÇİCİ MADDE 1- 2.9.1971 tarihli ve 1479 sayılı Kanuna göre 4.10.2000 tarihinden önce isteğe bağlı sigortalı olanların bu sigortalılıkları; bu Kanunun yürürlük tarihine kadar birikmiş tüm prim borçları ile bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı aylık süreye ilişkin prim borçlarını, bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay içerisinde ödemeleri şartıyla devam ettirilir.

İdari para cezasının uygulanmayacağı haller

GEÇİCİ MADDE 2- Bu Kanunun yayımından önce Kuruma sigortalı olarak kayıt ve tescilini yaptırması gereken faaliyetlerde bulunanlar ile sigortalılığı sona ermiş olmasına rağmen bu durumlarını Kuruma bildirmemiş olanlar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde bu yükümlülüklerini yerine getirdikleri takdirde, haklarında 2.9.1971 tarihli ve 1479 sayılı kanunun bu kanunla yeniden düzenlenen 80 inci maddede öngörülen idari para cezaları uygulanmaz.

Basamak yükseltme hakkı

GEÇİCİ MADDE 3- 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Kanuna göre 4.10.2000 tarihinden önce sigortalı olanlar, bulundukları basamak dahil, bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay içinde yazılı talepte bulunmak şartıyla, bulundukları basamakları en fazla oniki basamak yükseltebilirler. Basamak yükseltme primi, sigortalının talep tarihinde bulunduğu basamaktan, yükselerek intibak etmek istediği basamağa kadar her basamak için öngörülen bekleme süresindeki prim tutarına basamak yükseltme farklarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanır. Bu tutarın, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde ödenmesi zorunludur. Basamak yükseltme tutarının tamamen veya kısmen ödenmesi halinde, sigortalı son ödemenin yapıldığı tarihi takip eden aybaşı itibariyle bu ödemenin karşıladığı basamağa intibak ettirilir. Basamak yükseltme primleri, primi ödenmiş süreler olarak değerlendirilmez.

Basamak yükseltme talebinde bulunan sigortalının, basamak yükseltme priminin bir kısmını veya tamamını süresi içinde ödemeden ölümü halinde, hak sahipleri basamak yükseltme primlerini bir yıllık sürenin dolduğu tarihten itibaren üç ay içinde ödeyebilirler. Bu tutarın tamamen veya kısmen ödenmesi halinde, birinci fıkra hükümleri uygulanır.

Malüllük veya ölüm aylığı bağlanmasında basamak yükseltme primlerinin ödenmesi şartıyla ikinci fıkrada öngörülen üç yıllık bekleme süresi aranmaz.

İsteğe bağlı sigortalılar

GEÇİCİ MADDE 4- 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Kanuna göre 4.10.2000 tarihinden önce isteğe bağlı sigortalı olanların bu sigortalılıkları; bu Kanunun yürürlük tarihine kadar birikmiş tüm prim borçları ile bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı aylık süreye ilişkin prim borçlarını, bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay içerisinde ödemeleri şartıyla devam ettirilir.

İdari para cezasının uygulanmayacağı haller

GEÇİCİ MADDE 5- Bu Kanunun yayımından önce Kuruma sigortalı olarak kayıt ve tescilini yaptırması gereken faaliyetlerde bulunanlar ile sigortalılığı sona ermiş olmasına rağmen bu durumlarını Kuruma bildirmemiş olanlar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde bu yükümlülüklerini yerine getirdikleri takdirde, haklarında 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Kanunun bu kanunla değiştirilen 61 inci maddesinde öngörülen idari para cezaları uygulanmaz."

Yürürlük

MADDE 74- Bu Kanunun;

a) 37 nci maddesi ile değiştirilen 1479 sayılı Kanunun Ek 15 inci maddesinin (a) bendi, bu Kanunun yayımını takip eden aybaşından itibaren,

b) 37 nci maddesi ile değiştirilen 1479 sayılı Kanunun Ek 15 inci maddesinin (b) bendi, bu Kanunun yayımını takip eden aybaşından itibaren üç ay sonra,

c) 25 inci maddesi ile değiştirilen 1479 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinin ikinci fıkrası ile 62 nci maddesi ile değiştirilen 2926 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin ikinci fıkrası, bu Kanunun yayımını takip eden aybaşından itibaren bir yıl sonra,

d) Diğer hükümleri yayımı tarihinde

yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 75- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

SAĞLIK, AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL İŞLER KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METNE EKLİ LİSTELER

(1) SAYILI LİSTE

KURUMU : BAĞ-KUR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TEŞKİLATI : MERKEZ

İHDAS EDİLEN KADROLARIN

			Serbest
			Kadro
Sınıfı	Unvanı	Derecesi	Adedi	Toplam
GİH	Finansman ve Aktüerya
	Dairesi Başkanı	1	1	1
GİH	Şube Müdürü	1	3	3
GİH	Sosyal Sigorta Uzmanı	6	5	5
GİH	Sosyal Sigorta Uzman Yardımcısı	7	33	33
GİH	Şef	6	8	8
THS	İstatistikçi	6	2	2
THS	Matematikçi	6	2	2

	Toplam		54	54

(1) SAYILI LİSTE

KURUMU : BAĞ-KUR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TEŞKİLATI : TAŞRA

İHDAS EDİLEN KADROLARIN

			Serbest
			Kadro
Sınıfı	Unvanı	Derecesi	Adedi	Toplam
GİH	Şef	4	25	25
GİH	Bağ-Kur Denetmeni	4	5	5
GİH	Bağ-Kur Denetmen Yardımcısı	7	40	40
GİH	İcra Memuru	9	5	5

	Toplam		75	75

(2) SAYILI LİSTE

KURUMU : BAĞ-KUR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TEŞKİLATI : MERKEZ

İPTAL EDİLEN KADROLARIN

Serbest

			Kadro
Sınıfı	Unvanı	Derecesi	Adedi	Toplam
GİH	Memur	5	22	22
GİH	Memur	6	14	14
GİH	Memur	7	3	3
GİH	Memur	8	1	1
GİH	Memur	9	3	3
GIH	Daktilograf	5	6	6
GİH	Daktilograf	8	1	1
YHS	Hizmetli	7	4	4

	Toplam		54	54

(2) SAYILI LİSTE

KURUMU : BAĞ-KUR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TEŞKİLATI : TAŞRA

İPTAL EDİLEN KADROLARIN

			Serbest
			Kadro
Sınıfı	Unvanı	Derecesi	Adedi	Toplam
GİH	Memur	5	51	51
GİH	Memur	8	24	24

	Toplam		75	75

Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu

	Türkiye Büyük Millet Meclisi
	Plan ve Bütçe Komisyonu	3.5.2001
	Esas No.: 1/756, 1/691
	Karar No.: 46

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanarak 16.5.2000 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 22.5.2000 tarihinde tali komisyon olarak Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonuna, esas komisyon olarak Komisyonumuza havale edilen "Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun ve Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi, Yürürlükten Kaldırılması ve Bu Kanunlara Geçici Maddeler Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı" ile 29.6.2000 tarihli ve 4588 Sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak hazırlanan ve Bakanlar Kurulunca 4.10.2000 tarihinde Resmi Gazetede yayımı ile aynı gün Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunularak yürürlüğe giren, Başkanlıkça 11.10.2000 tarihinde tali komisyon olarak Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen 619 sayılı " Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu, Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname" Komisyonumuzun 15.2.2001 tarihinde yaptığı 30 uncu birleşimde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Yaşar Okuyan ile Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve ilgili sosyal güvenlik kuruluşlarının temsilcilerinin de katılımlarıyla, İçtüzüğün 35 inci maddesi uyarınca birbirleriyle ilgili görülmeleri nedeniyle birleştirilmiş ve 619 sayılı Kanun Hükmünde Kararname metni görüşmelere esas alınmak suretiyle incelenip, görüşülmüştür.

Bilindiği gibi; 2.9.1971 tarihli ve 1479 sayılı Kanunla kurulan Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu (Bağ-Kur), 1.10.1972 tarihinde kuruluşunu tamamlayarak sigortalılarına malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortası kollarında hizmet vermek üzere çalışmalara başlamış, 1.1.1986 tarihinde uygulamaya konulan 3235 Sayılı Kanun ile de üç yıllık süreç içinde kademeli olarak sağlık sigortası uygulamasına geçilmiştir.

Bağ-Kur'un kuruluşunda sigortalılara geriye doğru on yıllık hizmetlerini belgelendirerek beş yıllık prim ödemek suretiyle emekli olabilme imkanının tanınmış olması ve yine sigortalılara tanınan çeşitli borçlanma imkanları, emeklilik yaşı ve prim ödeme sürelerinde indirim yapılması ve işi terk zorunluluğunun kaldırılması, bir sosyal güvenlik kurumu için çok kısa bir süre olan yirmibeş yıl gibi bir sürede Bağ-Kur'un 1.200.000 sigortalı ve hak sahibine aylık ödemesi gibi nedenlerle Kurumun daha kuruluşunda sosyal güvenlik normlarına uymayan bir yapıyla kurulmuş olması sonucunda, Bağ-Kur diğer sosyal güvenlik kuruluşlarında olduğu gibi finansman açığı sorunu ile karşı karşıya kalmıştır.

Bu nedenle Kurumun gelir ve giderlerini düzenleyici ve prim tahsilatını artırıcı bir dizi tedbirin 1479 ve 2926 sayılı Kanunlarda yapılacak değişikliklerle yürürlüğe konulması zorunlu hale gelmiştir.

Sosyal güvenlik kurumlarının mali yapısının güçlendirilmesi, aktüeryal bir yaklaşım ve özerklik anlayışı dahilinde, Sosyal Sigortalar Kurumu, Bağ-Kur ve Türkiye İş Kurumunun tek bir çatı altında birleştirilerek, bu kurumlar arasında norm ve standart birliği ile koordinasyonu sağlamak amacıyla; 4588 sayılı Yetki Kanununa dayanılarak 4.10.2000 tarih ve 618 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı olarak Sosyal Güvenlik Kurumu oluşturulmuştur. Bağ-Kur ise yeni oluşturulan Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili bir kuruluşu olarak, aynı Yetki Kanununa dayanılarak 4.10.2000 tarih ve 619 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile hizmette bütünlük, uzmanlaşma ve özerklik anlayışı doğrultusunda yeniden düzenlenmiştir.

Ancak, 619 sayılı Kanun Hükmünde Kararname, 4588 sayılı Yetki Kanununun Anayasaya aykırı görülerek iptal edilmesinden dolayı, Anayasal dayanaktan yoksun kalması nedeniyle Anayasa Mahkemesinin 8.11.2000 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan 2000/34 sayılı kararı ile iptal edilmiştir. Anayasa Mahkemesi; Kanun Hükmünde Kararnamenin iptal edilmesi ile ortaya çıkacak hukuksal boşluğun, kamu yararını ihlal edici nitelikte olacağını dikkate alarak, Anayasanın 153 üncü maddesi ile 2949 sayılı Kanunun 53 üncü maddesi hükümleri çerçevesinde iptal kararının Resmi Gazetede yayımlanmasından başlayarak dokuz ay sonra yürürlüğe girmesine karar vermiştir. Bu nedenle, gerek Anayasa Mahkemesi kararı, gerekse sosyal güvenlik reformunun tüm aşamalarının tamamlanması açısından, Kanun Hükmünde Kararnamenin ivedilikle kanunlaştırılması zarureti hasıl olmuştur.

619 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 1/691 sayılı Tasarı ve gerekçeleri incelendiğinde;

1479 sayılı Kanunda;

– Kurum gelirlerinin verimli bir şekilde değerlendirilmesi için yeni bir Daire Başkanlığının oluşturulduğu,

– Teftiş Kuruluna ilaveten Bağ-Kur Denetmenlerinin ihdas edildiği,

– Tarım Sigortalılarını temsil edecek bir üye ile Genel Müdür Yardımcısı olan bir üyenin Yönetim Kurulunun oluşumuna dahil edildiği böylece Yönetim Kurulunun üye sayısının altıya çıkarıldığı,

– Kurum gelirlerinin yeniden tanımlandığı, gelirlerin değerlendirilmesi ile nakitlerin verimlilik ve riskin dağıtımı esasları çerçevesinde hangi oranlarda ve nerelerde değerlendirileceğinin yönetmelikle belirleneceği,

– Diğer sosyal güvenlik kuruluşları ile norm ve standart birliği sağlamak için borçlu malüllük aylığı bağlanması uygulamasına son verildiği, toptan ödeme ihya bedellerinin rayiç prim tutarları üzerinden tahsilinin öngörüldüğü, ölüm aylığında aranan hizmet süresinin de üç yıldan beş yıla çıkarıldığı,

– Ölüm aylığının bağlanması ve kesilmesinde, aylığa hak kazanmada aranan şartların daha gerçekçi esaslara bağlandığı,

– İsteğe bağlı sigortalılığın başlangıç ve sona erişinin uygulamanın disiplin altına alınması amacıyla yeni esaslara bağlandığı, ayrıca yabancı uyruklulara da isteğe bağlı sigortalılık hakkı verildiği, isteğe bağlı sigortalıların sağlık sigortası kapsamından çıkarıldığı,

– Sağlık sigortasının kapsamı, gelirleri, gelirlerinin işletilmesi hususlarının yeniden düzenlendiği, sağlık sigortasında uzun vadeli bir politika oluşturulmasının amaçlandığı,

Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununda;

– Sigortalıların ödeyecekleri primler ile aylıkların hesabında Bakanlar Kurulunca tespit edilecek katsayı esasına dayalı yirmi dört basamaklı ve basamaklar arasında yükselme imkanı sağlayan bir sistem getirildiği,

– Maluliyet aylığı taleplerinde Bağ-Kur Kanununa paralel borçlu aylık bağlanmasının önlendiği,

– Yaşlılık aylığının kesilmesinde öngörülen şartların değiştirildiği, aylığın kesilmesinin isteğe bırakılarak toptan ödeme ihyasına ilişkin hükümlerin değiştirildiği ve hizmetlerin talep tarihindeki prim tutarı üzerinden tahsilinin benimsendiği,

Anlaşılmaktadır.

Komisyonumuzda Tasarı ve Kanun Hükmünde Kararnamenin geneli üzerinde yapılan görüşmelerde ve Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda;

– Bağ-Kur'da prim tahsilatının çok düşük olduğu, prim ödeme alışkanlığının teşvik edilmesi gerektiği,

– Sağlık harcamalarında istismarın yoğunlaştığı, otomasyona geçilerek bu durumun önlenebileceği,

– Hazineden, finansman açığına karşılık 1999 yılında 1.9 milyar dolar, 2000 yılında ise 1.6 milyar dolarlık imkan sağlandığı, açığın nispi olarak azalmasına karşılık bunun çok daha azaltılmasının amaçlandığı,

– Bağ-Kur primlerini yatırmayanlara af çıkarılmasının söz konusu olmadığı, ancak ödemede kolaylık sağlanabileceği,

İfade edilmiştir.

Komisyonumuzun 15.2.2001 tarihinde yaptığı 30 uncu birleşimde, Kanun Hükmünde Kararname ve Tasarının geneli üzerinde yapılan görüşmeleri takiben, konunun daha ayrıntılı bir şekilde incelenebilmesi ve gerekli düzenlemelerin yapılabilmesini teminen bir Alt Komisyon kurulmasına karar verilmiştir.

Alt Komisyonumuz, 26.2.2001 tarihinde konuyla ilgili Bakanlık ve Kuruluş temsilcilerinin katılımlarıyla yaptığı titiz ve kapsamlı çalışmalar sonucunda, Kanun Hükmünde Kararnamede aşağıdaki değişikliklerin yapılması konusunda Komisyonumuza temennide bulunma kararı almıştır.

Alt Komisyonda yapılan çalışmalar sonucunda Kanun Hükmünde Kararnamenin;

– Çerçeve 3 üncü maddesi; Kuruma Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcısı olarak atanacaklarda aranılan şartlar arasında 657 sayılı Kanunun 68 inci maddesinin ilave edilmesi, anılan maddede atamalarda aranan hizmet süresinin belirtilmiş olması nedeniyle "en az 12 yıl fiili hizmeti bulunmak" ibaresinin metinden çıkartılması suretiyle,

– Çerçeve 5 inci maddesi; (a) fıkrasındaki "... ilk defa atanacak ..." ve "...ile mükteseben atanacaklar ise "ibarelerinin metinden çıkartılması; (b) fıkrasındaki Kuruma Daire Başkanı olarak atanacaklarda aranan 10 yıl fiili hizmete ilişkin ibarenin 657 sayılı Kanunun atanmaya ilişkin hükümlerinde bulunması nedeniyle metinden çıkartılması, Sağlık İşleri Dairesi Başkanı olarak atanacaklarda "...üniversitelerin sağlık bilimlerinden..." olmak şartının yerine "...hekim veya eczacı olmak..." şartının getirilmesi, Bilgi İşlem Dairesi başkanı olarak atanabileceklerin arasına ekonomi ve ekonometri bölümleri mezunlarının da dahil edilmesi, ( c ) fıkrasındaki, Sosyal Sigorta Uzmanı olabilmek için yabancı dil seviyesinin (C) den (D) düzeyine çekilmesi suretiyle,

– Çerçeve 6 ncı maddesi; Kurum personeli hakkında Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkındaki Kanun Hükümlerinin uygulanmayacağı, Yönetim Kurulu Kararı olmaksızın kurum alacaklarının borçluları ile ilgili hususları açıklayanlar hakkında, 6183 sayılı Kanunun 107 nci maddesi hükmünün uygulanacağı, hukuk müşavirleri ve avukatlara 657 sayılı Kanunun 146 ncı maddesinin uygulanacağına dair hükümlerin ilave edilmesi suretiyle,

Ayrıca, Kurum çalışanlarına verilen ikramiyenin hesaplanma şeklindeki değişiklik ile Sosyal Sigortalar Kurumu personeline yapılan ek ödeme benzeri bir ödemenin Bağ-Kur çalışanlarına da yapılabilmesi ve Kurum personeline görevleri ile ilgili olarak yurt içinde ve yurt dışında ihtisas yapma olanağının sağlanması konularıyla ilgili düzenlemelerin Komisyonumuzda değerlendirilmesi,

– Çerçeve 7 nci maddesi; Yönetim Kuruluna Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın önerisi üzerine atanacak üyenin Hazine Müsteşarlığı bünyesinde 12 yıl hizmet yapmış olma şartının ve kamu görevi yapmakta iken Yönetim Kurulu Üyeliğine atananların görev süresinin sona ermesi durumunda uygun göreve atanmaları ile ilgili hükmün metinden çıkarılması, ayrıca Tasarının 7 nci maddesinde yer alan Yönetim Kurulu Üyeleri ile üst yöneticilerin sorumlulukları ve bunların sonuçları ile ilgili düzenlemenin metne ilave edilmesi suretiyle,

– Çerçeve 8 inci maddesi; Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine, 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 34 üncü maddesine göre kamu iktisadi teşebbüsleri yönetim kurulu başkan ve üyelerine ödenen miktarlarda ilave aylık ücret ödeneceğine açıklık getirilmesi suretiyle,

– Yönetim Kurulunun görev ve yetkilerini düzenleyen 10 uncu maddesini değiştiren çerçeve 9 uncu maddesi; (ç) bendine Kurumun sağlık politikasının oluşmasına ilişkin talepler konusunda karar verme yetkisinin ilave edilmesi, (e) bendine hizmette etkinliği sağlamak ve personelden verimli şekilde yararlanabilmek amacıyla, bulunduğu ilde en az bir hizmet yılını tamamlamış olanların yeni bir göreve atanmasıyla ilgili işlemlerde atama yetkisi Yönetim Kuruluna ait personelle sınırlandıran bir hükmün ilave edilmesi, (f) bendi Kurum adına taşınmaz malların kiralanması veya kiraya verilmesi, taşınmazlar üzerinde özel veya tüzel kişiler eliyle yap-işlet-devret, işlet-devret gibi modeller ile işlerin yaptırılması ve Kurum kaynak ve varlıklarının değerlendirilmesinde kullanılacak yöntemler konusunda karar verme yetkisini düzenleyen hükmün ilave edilmesi, Kuruma ait gayrimenkullerin inşaat ve onarım işleri gibi konularda karar verme ve bu işlerin yaptırılması için yapılan talepleri değerlendirme imkanını sağlayan bir hükmün (g) bendi olarak ilave edilmesi, Kurum taşınmazlarının bağlı kuruluşlar ile bağlı kuruluşların ilgili kuruluşlarına kiraya verilebilmesi ve karşılıklı olarak bedelsiz kullanım şeklini düzenleyen bir hükmün (h) bendi olarak ilave edilmesi, (ı) bendinin Kurumun mali durumunun ve faaliyet özetinin her dört ayda bir kamu oyuna açıklanması ve mali yapısının ve aktüeryal dengelerinin gerektiğinde inceletme imkanını sağlayacak şekilde yeniden düzenlenmesi ve (j) bendi olarak teselsül ettirilmesi, (j) bendine yerli ve yabancı kuruluş veya sosyal güvenlik kuruluşlarının yaptığı projeye katılma ve sosyal güvenlik kuruluşlarından gerektiğinde danışmanlık hizmeti almayı düzenleyen bir hükmün ilave edilmesi ve (l) bendi olarak teselsül ettirilmesi, (k) bendinin eğitim kurs ve seminerlerde eğitim görevlilerinin ve katılımcıların konaklama ve iaşe masrafları ile ilgili önerileri 6245 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde inceleyip karara bağlayabilecek şekilde yeniden düzenlenmesi ve (m) bendi olarak teselsül ettirilmesi, (m) bendinde yer alan "bir milyar" ibaresinin "üç milyar" olarak değiştirilmesi ve (o) bendi olarak teselsül ettirilmesi, (n) bendine, Komisyonumuzda ayrıca değerlendirilmek üzere, Kurum, personeline yapılacak ek ödemenin oranlarını, diğer usul ve esaslarını Bakan onayına sunmak görevinin ilave edilmesi ve (ö) bendi olarak teselsül ettirilmesi, Bakanlık ile birlikte gerçekleştirilecek eğitim seminerleri gibi faaliyetlere iştirak edenlerin konaklama, iaşe ve eğitimle ilgili diğer giderlerinin Harcırah Kanunu hükümleri çerçevesinde Kurum tarafından karşılanmasına karar verme yetkisini düzenleyen hükmün (p) bendi olarak ilave edilmesi ve ilave edilen bentler nedeniyle bentlerin harflendirilmesinin teselsül ettirilmesi,

– Çerçeve 10 uncu maddesi; Genel Kurulun oluşumu ve üye dağılımının yeniden düzenlenmesi suretiyle,

– Çerçeve 11 inci maddesi; manyetik, elektronik ve akıllı kart satışından elde edilen gelirlerin Kurum gelirleri arasına alınması suretiyle,

– Çerçeve 14 üncü maddesi; " iflasına karar verilmiş olan veya tasfiye halindeki özel işletmeler ile şirket ortaklarından hizmet akti ile çalışanların çalışmaya başladığı..." ibaresinin "... veya iflas ve tasfiye işlemleri devam ederken hizmet akti ile çalışmaya başladığı..." şeklinde değiştirilmesi suretiyle,

– Çerçeve 15 inci maddesi; borçlu sigortalıların prim borcunun mahsubu ve Kurum hesabına aktarılması şartıyla kredi kullanabilmelerine imkan veren bir hükmün ilave edilmesi suretiyle,

– Yaşlılık aylığının kesilmesini takiben, yeniden yaşlılık aylığı bağlanmasının talep edilmesi halinde hangi şartlarla yeniden aylık bağlanabileceği hususuna açıklık getiren bir hükmün çerçeve 18 inci madde olarak metne ilave edilmesi suretiyle,

– Tasarının 25 inci maddesinde öngörülen; sigortalılarca süresi içinde ve tam olarak ödenmeyen primlerin ödenmeyen kısmının, sürenin bittiği tarihten itibaren Kurumca 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre takibini öngören bir düzenlemeye ilave olarak afet bölgesindeki sigortalıların ödeme şeklini düzenleme yetkisini Yönetim Kuruluna veren bir hükmün çerçeve 25 inci madde olarak metne ilave edilmesi suretiyle,

– Tasarının 27 nci maddesinde öngörülen; taksirli suç sayılan hareketi ile bu Kanunda sayılan yardımların yapılmasına neden olan üçüncü kişinin, sigortalının eşi, çocukları, ana ve babası olması halinde bunlar aleyhine rücu davası açılmaması, rücu davası açılmasını gerektiren olay yurt dışında meydana gelmiş ve failin yabancı uyruklu olması ve yurt dışında ikamet etmesi halinde bunlar aleyhine rücu davası açılmamasına dair hükmün çerçeve 27 nci maddesi olarak metne ilave edilmesi suretiyle,

– Sağlık sigortası uygulamasında ortaya çıkan olumsuzlukları araştırma ve inceleme yetkisinin de Kurum müfettişlerine verilmesi ve denetlemeler sırasında maddede belirtilen kişi ve kuruluşların, Kurum müfettişlerine her türlü bilgi ve belgeyi vermekle yükümlü kılınmasını düzenleyen bir hükmün, çerçeve 28 inci madde olarak metne ilave edilmesi suretiyle,

– Kurumun bütçe ve bilanço rakamlarının çok haneli basamaklara ulaşmış olması nedeniyle, kayıtların daha süratli ve sağlıklı tutulabilmesi amacıyla, bütçe kanunlarında belirlenen Devlet hesaplarında yer verilmeyecek tutarlara Kurum hesaplarında da yer verilmemesini teminen yeni bir hükmün çerçeve 29 uncu madde olarak metne ilave edilmesi suretiyle,

– Çerçeve 25 inci maddesi; İsteğe bağlı sigortalıların ödemeleri gereken primleri süresi içinde ve tam olarak ödememeleri halinde, 1479 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinde yapılan düzenlemeye göre gecikme zammı uygulanacağına dair bir hükmün ilave edilmesi suretiyle çerçeve 30 uncu madde olarak,

– Tasarının 29 uncu maddesi ile düzenlenen ve 1479 sayılı Kanunun mülga 80 inci maddesini "idari para cezaları" başlığı altında yeniden düzenleyen bir metin ile sağlık karnelerinin usulsüz kullanımının önlenebilmesini teminen, sağlık karnesini veya kartını bir başkasına kullandıranlardan veya başkası adına kullananlardan ve buna yardımcı olduğu belgelenen görevlilerden, Kurumca yapılan sağlık giderlerinin, kanuni faiziyle birlikte iki katı olarak, müştereken ve müteselsilen tahsil edilmesini, ayrıca ilgililer hakkında Türk Ceza Kanunu hükümlerinin uygulanmasını öngören bir hükmün çerçeve 31 inci madde olarak ilave edilmesi suretiyle,

– Çerçeve 26 ncı maddesi; "Diğer kurum ve kuruşlardan elektronik ortamda bilgi ve belge alınabilir veya bunlara bilgi ve belge verilebilir" ibaresi ile Kurum tarafından bilgi işlem ortamında tutulan bilgilerin, adli ve idari merciler nezdinde Kurumca düzenlenmiş resmi belge niteliğinde olduğuna açıklık getirecek bir ifadenin ilave edilmesi suretiyle çerçeve 32 nci madde olarak,

– Çerçeve 27 nci maddesi; askerlik borçlanmasında, borçlandırılan sürenin, sadece sigortalılık süresi olarak değerlendirileceği, aylık bağlamaya esas ortalama gelir tutarının hesabında dikkate alınmayacağına dair bir hükmün ilave edilmesi suretiyle, çerçeve 33 üncü madde olarak,

– Kurumun sağlık sigortasına ilişkin gelir-gider dengesinin oluşturulabilmesi ve faydalanan sigortalılar bakımından da adil bir uygulamanın sağlanabilmesi bakımından, sağlık sigortası gelirlerini yeniden düzenleyen bir hükmün çerçeve 37 nci madde olarak metne ilave edilmesi suretiyle,

– Çerçeve 32 nci maddesi; anlatıma açıklık kazandırmak amacıyla redaksiyona tabi tutulmak suretiyle, çerçeve 39 uncu madde olarak,

– Çerçeve 34 üncü maddesi; 4.10.2000 tarihinden önce kuruma kayıt ve tescili yapıldığı halde üç yıl ve daha fazla süre prim borcu bulunanların borcunu bu Kanunun yayımı tarihini takip eden ay başından itibaren altı ay içinde ödemeleri halinde % 50 indirimli ödemelerini sağlayan bir düzenlemenin ilave edilmesi suretiyle çerçeve 41 inci madde olarak,

– Çerçeve 35 inci maddesi; bağlı ek 21 inci madde geçici maddeler arasına alındığından metinden çıkarılması suretiyle,

– Çerçeve 37 nci maddesi; ekli listelerde yapılan değişiklikle çerçeve 42 nci madde olarak,

– Çerçeve 38 inci maddesi; (a) bendi ile (b) ve (c ) bentlerinde yer alan sosyal sigorta uzmanları ibaresinin madde metninden çıkarılması, (b) ve (c) bentlerinin (a) ve (b) bentleri olarak teselsül ettirilmesi suretiyle çerçeve 43 üncü madde olarak,

– 1479 sayılı Kanunun; Kurumla anlaşmalı olan bankalara, BAĞ-KUR'a zamanında intikal ettirilmeyen alacaklar ile ilgili olarak, anlaşmalar ve genel hükümler dışında mükerrer faiz ödeme yükümlülüğü getiren ve itilaf konusu olan, ayrıca Kurumun özel hukuk hükümlerine tabi olması hükmüyle bağdaşmayan ek 6 ncı maddesini yürürlükten kaldıran bir hükmün çerçeve 44 üncü madde olarak ilave edilmesi suretiyle,

– Çerçeve 36 ncı maddesi;

• Geçici 13 üncü maddesi; 619 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'nin yürürlük tarihine atıfta bulunulması ve " uzman yardımcılığı" ibaresinin başına "sosyal sigorta" ibaresinin, "...başvurduğu halde..." ibaresinin, sonuna ise "her ne sebeple olursa olsun" ibaresinin ilave edilmesi suretiyle,

• Geçici 14 üncü maddesi; anlatıma açıklık kazandırmak amacıyla redaksiyona tabi tutulması suretiyle,

• Çerçeve 35 inci maddesine bağlı ek 21 inci maddesi; maksadın daha iyi anlatılabilmesini teminen yeniden düzenlenmesi suretiyle geçici 15 inci madde olarak,

• Geçici 15 inci maddesi; konunun açıklığa kavuşturulması amacıyla yeniden düzenlenmesi suretiyle geçici 16 ncı madde olarak,

• Kayıt dışı sigortalılığın önlenebilmesi ve geri dönük sigortalılık tesisinin engellenebilmesi bakımından, 4.10.2000 tarihine kadar kayıt ve tescil edilmemiş olanların kayıt ve tescillerinin sözkonusu tarih itibariyle yapılması ve bu tarihle 20.4.1982 tarihleri arasında vergi mükellefi olunan sürelerin bugünkü prim oranları üzerinden borçlanılmasına imkan veren, Tasarının 42 nci maddesine bağlı geçici 20 nci maddesi ile düzenlenen hükmün Geçici 17 nci madde olarak ilave edilmesi suretiyle,

• Geçici 16 ncı maddesi; geçici 18 inci madde olarak aynen,

• Bu Kanunun yayımından önceki sigortalılara da 25 inci maddede yapılan düzenlemeye paralel olarak hak sağlanmasına yönelik bir hükmün geçici 19 uncu madde olarak ilave edilmesi suretiyle,

Çerçeve 45 inci madde olarak,

– Çerçeve 43 üncü maddesi; "... kısmi yaşlılık aylığı ..." ibaresinin, " yaşlılık aylığı " olarak değiştirilmesi suretiyle 50 nci madde olarak,

– Tasarının; Tarım sigortalıları için sigortalılık başlangıcında giriş keseneği, basamak yükseltmelerinde ise basamak yükseltme primi alınmasını düzenleyen 54 üncü maddesinin, çerçeve 58 inci madde olarak metne ilave edilmesi suretiyle,

– Çerçeve 51 inci maddesi ile değiştirilen 2926 sayılı kanunun 33 üncü maddesindeki "... katsayı..." ibaresinin, "... aylık katsayısı ..." olarak değiştirilmesi suretiyle çerçeve 59 uncu madde olarak,

– Çerçeve 52 nci maddesi ile değiştirilen 2926 sayılı Kanunun 34 üncü maddesinin birinci fıkrasına "...en yakın basamaktan aşağısını, onikinci basamaktan yukarısını seçemezler..." ibaresinin ilave edilmesi, ayrıca bu maddenin uygulanması ile ilgili olarak yönetmelik çıkarılmasına imkan sağlayan bir hükmün yeni bir fıkra olarak ilave edilmesi suretiyle çerçeve 60 ıncı madde olarak,

– Çerçeve 53 üncü maddesi; 2926 sayılı Kanunun 35 inci maddesinin ikinci fıkrasındaki "...prim ödemeye ve ..." ibaresinin " ... prim borcu bulunmamak kaydıyla ..." olarak değiştirilmesi, sigortalıların; basamak yükselme farkı ile yükseldikleri basamak üzerinden ödeyecekleri primlerin ödeme zamanını düzenleyen bir hükmün maddeye yeni bir fıkra olarak ilave edilmesi suretiyle çerçeve 61 inci madde olarak,

– 6183 sayılı Kanunun uygulanması ve tabii afetlerde primlerin ertelenmesine ilişkin hükümleri, 1479 sayılı Kanunun 52 nci maddesinde yapılan düzenlemeye paralel hale getiren ve tabii afetlerden zarar görenlerin prim borçlarının ertelenme sürelerinin tespitinde Kurum Yönetim Kuruluna yetki veren bir hükmün çerçeve 62 nci madde olarak metne ilave edilmesi suretiyle,

– Taksirli suç sayılan hareketi ile 2926 sayılı Kanunda sayılan yardımların yapılmasına neden olan üçüncü kişinin, sigortalının eşi, çocukları, ana ve babası olması halinde veya olay yurt dışında meydana gelmiş ve failin yabancı uyruklu olması ve yabancı ülkede ikamet etmesi halinde bunlar aleyhine rücu davası açılmamasını düzenleyen, Tasarının 60 ıncı maddesi ile yapılan düzenlemenin, çerçeve 65 inci madde olarak metne ilave edilmesi suretiyle,

– Sağlık sigortası uygulamasında ortaya çıkan olumsuzlukları araştırma ve inceleme yetkisinin de Kurum müfettişlerine verilmesini, ayrıca denetlemeler sırasında maddede sayılan kişi ve kuruluşlarca Kurum müfettişlerine her türlü bilgi ve belgeyi verme zorunluluğunu düzenleyen bir hükmün çerçeve 66 ncı madde olarak metne ilave edilmesi suretiyle,

– Prim alacaklarına ilişkin beş yıllık zaman aşımı süresini on yıla çıkaran Tasarının 61 inci maddesi ile düzenlenen hükmün, çerçeve 67 nci madde olarak metne ilave edilmesi suretiyle,

– Ölüm sigortası hakkında beş yıllık hak düşürücü sürenin toptan ödeme ve cenaze yardımı ile sınırlandırılarak on yıla çıkarılması ve beş yıl içinde alınmayan aylıkların zaman aşımına uğramasını öngören Tasarının 62 nci maddesi hükmünün, çerçeve 68 inci madde olarak metne ilave edilmesi suretiyle,

– Çerçeve 56 ncı maddesinin ikinci fıkrasının son cümlesine " Ancak ..." ibaresinden sonra gelmek üzere "... daha önce sigortalı olmak kaydıyla..." ibaresinin ilave edilmesi suretiyle, çerçeve 69 uncu madde olarak,

– Tarımsal faaliyete başladıkları tarihten itibaren üç ay içinde Kuruma kayıt ve tescilini yaptırmayan veya sigortalılığı sona erdiği halde bu durumlarını üç ay içinde bildirmeyen sigortalılara ve sağlık karnelerini başkalarına kullandıranlara idari para cezası uygulanmasını öngören Tasarının 64 üncü maddesi ile düzenlenen hükmün, çerçeve 70 inci madde olarak ilave edilmesi suretiyle,

– 2926 sayılı Kanunun 32 nci maddesinin 1479 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinde yapılan değişikliklerle uygulama alanı kalmadığından yürürlükten kaldırılmasını düzenleyen bir hükmün çerçeve 72 nci madde olarak metne ilave edilmesi suretiyle,

– Çerçeve 58 inci maddesi;

• Geçici 9 uncu maddenin; kanun tekniğine uygunluk açısından bu kanunun geçici maddesi olması görüşünden hareketle bu maddeden çıkarılması suretiyle,

• Geçici 10 uncu madde; 2926 sayılı Kanunun 34 üncü maddesinde yapılan değişiklikle, diğer sosyal güvenlik kanunlarına tabi bir işte çalıştıktan sonra ilk defa veya yeniden kanun kapsamına girenlere tanınan basamak intibak hakkının, talepte bulunulması halinde tescil tarihindeki basamak sayısı dikkate alınacak şekilde yeniden düzenlenmesi suretiyle, geçici 9 uncu madde olarak,

• Bu Kanunun yayımlandığı tarihte sonrası için ek rücu davası açılmaması prensibini getiren bir hükmün yeni geçici 10 uncu madde olarak ilave edilmesi suretiyle,

Çerçeve 73 üncü madde olarak,

– Geçici 1 inci maddesi; Tasarının 42 nci maddesine bağlı geçici 17 nci maddenin, isteğe bağlı sigortalılık süresi bakımından Kanun değişikliğinden önceki haklarını kullanabilmeleri için tüm borçlarını ödeme şartı getirilmesi doğrultusunda yeniden düzenlenmesi suretiyle,

– Geçici 2 nci maddesi; Tasarının 42 nci maddesine bağlı geçici 18 inci maddenin düzenlenen idari para cezalarının uygulanması ile ilgili olarak, mükellefiyetlerini yerine getirecekler için 6 aylık bir geçiş süresi öngörecek şekilde yeniden düzenlenmesi suretiyle,

– Basamak yükselme hakkını düzenleyen 58 inci maddeye bağlı Geçici 9 uncu madde yeniden düzenlenerek geçici 3 üncü madde olarak ilave edilmesi suretiyle,

– 2926 sayılı Kanuna göre 4.10.2000 tarihinden önce isteğe bağlı sigortalı olanların kanunun yürürlüğe girdiği tarihe kadar birikmiş tüm prim borçlarını yürürlük tarihinden itibaren 6 ay süreyle ödemeleri halinde sigortalılıklarının devamını düzenleyen hükmün geçici 4 üncü madde olarak ilave edilmesi suretiyle,

– İdari para cezalarının uygulanmayacağı haller ile ilgili tasarının 67 nci maddesine bağlı geçici 13 üncü maddesinin metne geçici 5 inci madde olarak ilave edilmesi suretiyle,

– 1, 2, 4, 12, 13, 16 ve 17 nci maddeleri aynen,

– 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 28, 29, 30, 31, 33, 39, 40, 41, 42, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 54, 55 ve 57 nci maddeleri 19, 20, 21, 22, 23, 24, 26, 34, 35, 36, 38, 40, 46, 47, 48, 49, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 63, 64 ve 71 inci maddeler olarak,

– Yürürlüğe ilişkin 59 uncu maddesi yeniden düzenlenmesi suretiyle 74 üncü madde olarak,

– Yürütmeye ilişkin 60 ıncı maddesi 75 inci madde olarak aynen;

Kabul edilmiştir.

Bu defa Komisyonumuz, 10.4.2001 tarihinde yaptığı 56 ncı birleşimde, Hükümeti temsilen Devlet Bakanı Edip Safder GAYDALI ile ilgili kurum ve kuruluş temsilcilerinin katılımlarıyla, Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonu tarafından hazırlanan metin de dikkate alınarak, Alt Komisyon tarafından hazırlanan metin esas alınmak suretiyle maddelerin görüşülmesine geçilmiştir.

Alt Komisyon Metninin;

– Çerçeve 4 üncü maddesi; 1479 sayılı Kanunun değiştirilen 5 inci maddesinin ikinci fıkrasında geçen "...ve Genel Müdür yardımcıları,..." ibaresinin metinden çıkarılması suretiyle,

– Çerçeve 6 ncı maddesi; 1479 sayılı Kanunun değiştirilen 7 nci maddesinin birinci fıkrasına Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonunda eklenen, "Yönetim Kurulu Başkan ve üyeleri ile Kurum çalışanları sorumlulukları bakımından 1.3.1926 tarihli ve 765 sayılı Türk Ceza Kanununun uygulanmasında Devlet memuru sayılır." hükmünün ilave edilmesi; ikinci fıkrası ödenen ikramiye miktarının hesabına dahil edilen "taban aylığı, kıdem aylığı, her türlü zam ve tazminatlar" ibaresinin, üçüncü fıkra ile getirilen ek ödemenin ve dördüncü fıkrasının master ve sertifika programına gönderileceklerle ilgili düzenleme tüm kamu çalışanları arasında eşitlik sağlayacak biçimde 657 sayılı Kanunda yapıldığından metinden çıkarılması suretiyle,

– Çerçeve 7 nci maddesi;1479 sayılı Kanunun değiştirilen 8 inci maddesinin beşinci fıkrasında anlatıma açıklık getirmek amacıyla "...Genel Müdür Yardımcısı..." ibaresinden önce "...Kurul üyesi..." ibaresinin ilave edilmesi suretiyle,

– Çerçeve 8 inci maddesi; 1479 sayılı Kanunun değiştirilen 9 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının, yönetim kurulunun, başkan ve genel müdür yardımcısı üyenin dışında kalan atanmış ve seçilmiş üyelerine 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 34 üncü maddesine göre verilen ücretle birlikte kadroları karşılığında aylık ücret ve diğer ödemelerin verilmesi doğrultusunda yeniden düzenlenmesi suretiyle,

– Çerçeve 9 uncu maddesi; 1479 sayılı Kanunun değiştirilen 10 uncu maddesinin (ç) bendinin yeniden düzenlenmesi, (m) bendinde atıfta bulunulan 6245 sayılı Kanunun tarihinin yazılması, (o) bendinde kamuoyuna açıklanacak kurum alacaklarının borçlularının borç miktarının üç milyardan beş milyara çıkarılması ve "açıklamak" ibaresinin "açıklanıp, açıklanmamasına karar vermek," şeklinde redaksiyona tabi tutulması ve çerçeve 6 ncı maddede yapılan düzenleme nedeniyle (ö) bendinin yeniden düzenlenmesi suretiyle,

– Çerçeve 12 nci maddesi; 1479 sayılı Kanunun değiştirilen 16 ncı maddesinde yer alan "...iyi niyet..." ibaresinin "...basiretli yönetim..." olarak redaksiyona tabi tutulması suretiyle,

– Çerçeve 25 inci maddesi; 1479 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinin değiştirilen ikinci fıkrasının sonuna dava ve icra takibi açılmış olsa bile primlerin ödenmemiş kısmı için gecikme zammı tahsil olunacağına ilişkin bir hükmün ilave edilmesi suretiyle,

– Çerçeve 32 nci maddesi; Kurumun bu Kanuna göre yapacağı tüm işlemlerin, elektronik ve bilgi işlem ortamında tutulan bilgilerin adli ve idari merciler nezdinde geçerliliği konusunun, hukuk sistemimize uygun ve uygulamada tereddütlere neden olmayacak şekilde redaksiyona tabi tutulması ve elektronik imza kullanılabilmesine imkan veren ibarenin metinden çıkarılması suretiyle,

– Çerçeve 41 inci maddesi;1479 sayılı Kanunun değiştirilen ek 19 uncu maddesinin son cümlesinin yaşanan ekonomik kriz nedeniyle madde metninden çıkarılması suretiyle,

– Çerçeve 42 nci maddesi; 619 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 190 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede yapılan değişikliklerin iptal edildiğine dair bir fıkra ilave edilmesi suretiyle,

– Çerçeve 43 üncü madde; sosyal sigorta uzmanlarına ilişkin düzenlemelerin metne ilave edilmesi suretiyle,

– Çerçeve 45 inci madde ile 1479 sayılı Kanuna eklenen; geçici 13 üncü maddesine, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, 2 yıl süre ile eczacıların, memurluğa girişte yeterlik sınavı şartı aranmaksızın, açıktan atanabileceklerine ve atamaya ilişkin usul ve esasların çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenmesine yönelik bir hükmün ilave edilmesi suretiyle,

• Geçici 14, 15, 16, 17, 18 ve 19 uncu maddeler aynen,

• Ülkemizde 17 Ağustos ve 12 Kasım 1999 tarihlerinde meydana gelen depremlerden etkilenerek 578 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye göre 1479 sayılı Kanuna tabi sigortalılardan, borçlarını erteleme talebinde bulunan ancak, ödeme güçlüğü nedeniyle prim borçlarını ödeyemeyen sigortalılara yeni bir hak verilmesini düzenleyen bir hükmün geçici 20 nci madde olarak metne ilave edilmesi suretiyle,

– Çerçeve 56 ncı maddesi; 2926 sayılı Kanunun 27 nci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan " %50" oranını "%60" olarak değiştiren bir ibarenin metne eklenmesi suretiyle,

– Çerçeve 73 üncü madde ile 2926 sayılı Kanuna eklenen;

• Geçici 9 ve 10 uncu maddeler aynen,

• 2926 sayılı Kanuna tabi sigortalılar ile ilgili olarak çerçeve 45 inci maddeye bağlı geçici 20 nci maddede getirilen hükme paralel bir hükmün yeni geçici 11 inci madde olarak ilave edilmesi suretiyle,

– Yürürlüğe ilişkin 74 üncü maddenin (c ) bendi; ülkenin içinde bulunduğu ekonomik kriz nedeniyle hükümet tarafından alınan önlemler ve sigortalılara sağlanacak ödeme kolaylıkları çerçevesinde 1479 sayılı Kanunun 53 üncü ve 2926 sayılı Kanunun 36 ncı maddelerinin kanunun yürürlük tarihinde yürürlüğe girmesini teminen metinden çıkarılması ve (d) bendinin de ( c) bendi olarak teselsül ettirilmesi suretiyle,

– Çerçeve 1, 2, 3, 5, 8, 10, 11, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22 ,23, 24, 26, 27,28, 29, 30, 31, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 44, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, Geçici 1, Geçici 2, Geçici 3, Geçici 4, Geçici 5 ile yürütmeye ilişkin 75 inci maddeleri aynen,

– Kanunların hazırlanmasında uygulanan esas ve usuller doğrultusunda, Kanun Hükmünde Kararnamenin başlığının yeniden düzenlenmesi, metinde geçen "Kanun Hükmünde Kararname" ibarelerinin "Kanun" olarak değiştirilmesi ve metnin tamamının yapılan değişiklikler doğrultusunda redaksiyona tabi tutulması suretiyle,

Kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.

Ek : Alt Komisyon Raporu ve Metni.

Başkan	Başkanvekili	Sözcü
Metin Şahin	Hayrettin Özdemir	Nihat Gökbulut
Antalya	Ankara	Kırıkkale
Kâtip	Üye	Üye
Cafer Tufan Yazıcıoğlu	Dengir Mir Mehmet Fırat	Gaffar Yakın
Bartın	Adıyaman	Afyon
Üye	Üye	Üye
Sait Açba	M. Zeki Sezer	Cengiz Aydoğan
Afyon	Ankara	Antalya
Üye	Üye	Üye
M. Güven Karahan	Hüseyin Arabacı	Necati Yöndar
Balıkesir	Bilecik	Bingöl
Üye	Üye	Üye
Zeki Ergezen	Hayati Korkmaz	Oğuz Tezmen
Bitlis	Bursa	Bursa
(İmzada bulunamadı)		(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Hakkı Duran	Hüseyin Karagöz	Aslan Polat
Çankırı	Çankırı	Erzurum
	(İmzada bulunamadı)	(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Mehmet Sadri Yıldırım	S. Metin Kalkan	Mehmet Dönen
Eskişehir	Hatay	Hatay
	(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Ali Er	Masum Türker	Nesrin Nas
İçel	İstanbul	İstanbul
Üye	Üye	Üye
Celal Adan	Hasan Çalış	Arslan Aydar
İstanbul	Karaman	Kars
(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Mehmet Serdaroğlu	Necdet Tekin	Kemal Köse
Kastamonu	Kırklareli	Kocaeli
Üye	Üye	Üye
Süleyman Çelebi	Metin Ergun	Ahmet Kabil
Mardin	Muğla	Rize
Üye	Üye	Üye
Ş. Ramis Savaş	Cevat Ayhan	Mehmet Çakar
Sakarya	Sakarya	Samsun
	(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Kemal Kabataş	Lütfi Ceylan	Bekir Gündoğan
Samsun	Tokat	Tunceli
	Üye
	Tevfik Ahmet Özal
	Malatya

ALT KOMİSYON RAPORU

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANLIĞINA

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığınca Komisyonumuza havale edilen «Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun ve Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi, Yürürlükten Kaldırılması ve Bu kanunlara Geçici Maddeler Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı» ile «Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu, Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname» Komisyonumuzun 15.2.2001 tarihinde yaptığı 30 uncu birleşimde İçtüzüğün 35 inci maddesi uyarınca birbirleriyle ilgili görülmeleri nedeniyle birleştirilmek ve Kanun Hükmünde Kararname metni görüşmelere esas alınmak suretiyle müzakere edilmeye başlanmış, ancak daha ayrıntılı bir şekilde incelenebilmesini ve gerekli düzenlemelerin yapılabilmesini teminen bir Alt Komisyon kurulması kararlaştırılmıştır.

Alt Komisyonumuz ve Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonunun Alt Komisyon üyeleri ile birlikte 26 Şubat 2001 tarihinde konuyla ilgili Bakanlık ve Kuruluş temsilcilerinin de katılımlarıyla yaptığı titiz ve kapsamlı çalışmalar sonucunda; Kurum personeline ikramiye ve ek ödeme yapılması ile yurt içi ve yurt dışında master programına, yan dal ihtisası veya sertifika programlarına katılabilmeleri ile ilgili düzenlemelerin, Komisyonumuzun takdirlerine ve değerlendirmelerine bırakılmasının daha uygun olacağı kanaatine varılmış ve Alt Komisyonumuzca hazırlanan metin ilişikte sunulmuştur.

Raporumuz, Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanlığına saygı ile arz olunur.

M. Güven Karahan	Sait Açba	Necati Yöndar
Balıkesir	Afyon	Bingöl
Mehmet Çakar		Lütfi Ceylan
Samsun		Tokat

ALT KOMİSYONUN KABUL ETTİĞİ METİN

ESNAF VE SANATKÂRLAR VE DİĞER BAĞIMSIZ ÇALIŞANLAR SOSYAL SİGORTALAR KURUMU KANUNU, TARIMDA KENDİ ADINA VE HESABINA ÇALIŞANLAR SOSYAL SİGORTALAR KANUNU İLE BAZI KANUN VE KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMELERDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMENİN DEĞİŞTİRİLEREK KABULÜNE DAİR KANUN TASARISI

BİRİNCİ BÖLÜM

Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu

ile İlgili Değişiklikler

MADDE 2.- 1479 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 3- Genel Müdürlük, Genel Müdür, üç Genel Müdür yardımcısı, merkez ve taşra teşkilatından oluşur.

Merkez Teşkilatı;

b) Danışma ve denetim birimleri; Teftiş Kurulu Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği, Araştırma Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı,

ve taşra teşkilatı il müdürlüklerinden,

Oluşur.

Merkez ve taşra teşkilatının görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir."

MADDE 3.- 1479 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Genel Müdür ve Genel Müdür yardımcıları

Madde 4- Kuruma Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcısı olarak atanacaklarda, 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 ve 68 inci maddelerinde sayılan şartlara ek olarak, en az dört yıllık eğitim veren fakülte veya yüksek okullar ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olmak şartları aranır."

MADDE 4.- 1479 sayılı Kanunun 5 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Genel Müdürün görevleri, yetki devri ve temsil yetkisi

MADDE 5.- 1479 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Atama usul ve şartları

b) Kuruma Daire Başkanı olarak atanacaklarda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan şartlara ilaveten, en az 4 yıllık eğitim veren fakülte veya yüksek okul ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olmak şartları aranır. Sağlık İşleri Dairesi Başkanı olarak atanacaklarda hekim veya eczacı olmak, Bilgi İşlem Dairesi Başkanı olarak atanacaklarda en az 4 yıllık eğitim veren mühendislik fakülteleri ile fen, matematik, istatistik, ekonomi veya ekonometri bölümü ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olmak, İnşaat ve Emlak Dairesi Başkanı olarak atanacaklarda ise mimar veya mühendis olmak şartı aranır.

MADDE 6.- 1479 sayılı Kanunun 7 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Personel statüsü

Madde 7- Kurum personeli hakkında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri ile 10.2.1954 tarih ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu ve 8.6.1949 tarih ve 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır. 2.12.1999 tarih ve 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkındaki Kanun hükümleri uygulanmaz. Personelin çalışma usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir. Bu Kanunun uygulamasıyla görevli bulunanlardan, Kurum alacaklarının borçlularını Yönetim Kurulu kararı olmaksızın ve bu borçlarla ilgili hususları açıklayanlar hakkında 21.7.1953 tarih ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulu Hakkında Kanunun 107 nci maddesi hükmü uygulanır.

*Kurum gelirlerinden yönetim giderlerine ayrılan %10'luk bölümün %5'ine kadar olan kısmından ve Kurumca hazırlanan kitap, standart form, sağlık karnesi ile sigortalı ve hak sahiplerine verilecek elektronik kartlar ve benzerlerinin satışından elde edilecek gelirlerden, idari para cezalarından ve Genel Müdürlükçe uygun görülen sair gelirlerden, Kurumda fiilen görev yapan personele (Bakanlık ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığında görevlendirilenler dahil), tutarları,oranları, diğer usul ve esasları, personelin görev ünvanı, çalışma verimi, hizmetlerin rasyonelliğini sağlayacak ilkeler göz önünde bulundurularak en yüksek Devlet memuru brüt aylığının (ek gösterge dahil) %200'ünü geçmemek üzere ek ödeme yapılır. Yapılacak ek ödemeden , damga vergisi hariç başka vergi, resim ve harç kesintisi yapılmaz.

*En az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olan Kurum personelinden uygun görülenlere, Kurumun çalışma konuları ile ilgili yurt içi ve yurt dışında master programına, yan dal ihtisası veya sertifika programına katılmaları halinde, program süresinin iki katı kadar mecburi hizmet karşılığında izin verilebilir. Bu programların masrafları Kurumca karşılanır ve bu kişiler bütün özlük haklarından faydalanmaya, aylık ve diğer her türlü ödemelerini almaya devam ederler.

Kurum, taşra teşkilatındaki icra, takip ve dava işleri için genel hükümlere göre vekalet akdi ile lüzum görülecek sayıda avukat çalıştırabilir.

Kurumun Hukuk Müşavirliğinde çalışan hukuk müşavirleri ve avukatlar ile taşra teşkilatında çalışan avukatlar hakkında 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 146 ncı maddesinin üçüncü fıkrası ile 2.2.1929 tarihli ve 1389 sayılı Devlet Davalarını İntaç Eden Avukat ve Saireye Verilecek Ücreti Vekalet Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Vekalet ücretinin dağıtım esas ve usulleri bir yönetmelikle düzenlenir.

MADDE 7.- 1479 sayılı Kanunun 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 8- Yönetim Kurulu bir karar organı olup, Kurumun en yüksek yönetim karar, yetki ve sorumluluğunu taşır. Yönetim Kurulu, Genel Müdür ve beş üyeden oluşur. Biri Kurum Genel Müdür yardımcısı olmak üzere iki üye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının, bir üye Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Devlet Bakanının önerisi üzerine müşterek kararname ile atanır. Bu Kanuna tabi sigortalıların bağlı bulundukları kanunla kurulu en yüksek meslek kuruluşlarından bir üye,17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Kanuna tabi sigortalıları temsil eden meslek kuruluşlarından bir üye Genel Kurulda kendi temsilcileri tarafından seçilir.

Yönetim Kurulu üyelerinin, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5), (6) ve (7) numaralı alt bentlerinde belirtilen şartları taşımaları zorunludur.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının önerisi üzerine atanacak üyelerin en az 4 yıllık eğitim veren kamu yönetimi, sigorta, banka, hukuk, işletme, maliye, ekonomi, sağlık bilimleri, matematik, fen, istatistik, mühendislik, aktüerya bölümleri ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından kabul edilen yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olması ve en az 12 yıl fiili hizmetinin bulunması zorunludur.

Genel Müdür aynı zamanda Yönetim Kurulunun üyesi ve başkanıdır. Genel Müdürün bulunmadığı hallerde Genel Müdür yardımcısı Kurula başkanlık eder.

Genel Müdür ve Yönetim Kurulu üyelerinin seçilme veya atanma şartlarını taşımadıklarının veya yitirdiklerinin veya hizmet kusuru işlediklerinin yargı kararı ile tespit edilmesi hallerinde, kararın kesinleştiği tarihte görevleri sona erer. Genel Müdür, Yönetim Kurulu Üyeleri ile Finansman ve Aktüerya Dairesi Başkanının tek başlarına veya birlikte Kurum kaynaklarını tehlikeye düşürdüklerinin veya Kurumu zarara uğrattıklarının yargı kararı ile tespiti halinde, verdikleri zarardan malvarlıkları ile müştereken ve müteselsilen sorumludurlar. Görevlerine bu şekilde son verilenler Yönetim Kurulu üyeliğine veya idari göreve atanamazlar ya da bir daha seçilemezler.

Yönetim Kurulu Üyeleri, Genel Müdür, Genel Müdür Yardımcıları,Teftiş Kurulu Başkanı,1 inci Hukuk Müşaviri ile Daire Başkanları kendilerine, eş ve çocuklarına ait mal varlıklarını göreve başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde ve izleyen her takvim yılının en geç Mart ayı sonuna kadar, 19.4.1990 tarih ve 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununda belirtilen diğer usul ve esaslara uygun olarak bildirimde bulunmak zorundadırlar.

Yönetim Kurulunun çalışma usul ve esasları ile ilgili diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir."

MADDE 8.- 1479 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Mazeretsiz olarak Yönetim Kurulu toplantılarına katılmayan üyelere yapılan ödemelerden yönetmelik hükümlerine göre kesinti yapılır. Bir takvim yılı içinde birbirini izleyen 4 hafta veya yapılan toplantı sayısının % 20'sinden fazla sayıda toplantıya mazeretsiz katılmayanların Yönetim Kurulu üyeliği kendiliğinden sona erer.

Yönetim Kurulu Başkanı ve üyelerine, bu görevleri nedeniyle 22.1.1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 34 üncü maddesine göre kamu iktisadi teşebbüsleri yönetim kurulu başkan ve üyelerine ödenen miktarlarda ilave aylık ücret ödenir. Yolluklarında ise, 10.2.1954 tarih ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri uygulanır. "

MADDE 9.- 1479 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 10- Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri şunlardır:

b) Genel Müdürlüğün teklifi ile Kurum bütçesinin bölümleri içinde veya bölümleri arasında uygun görülen aktarmaları yapmak,

c) Genel Müdürlükçe hazırlanan Kurum bilançosunu ve faaliyet raporunu, tahmini bütçeyi inceleyip görüşü ile birlikte Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının onayına sunmak,

ç) Yurtiçinde gerekli görülen yerlerde sağlık işletmeleri, sağlık kuruluşları ve diğer müesseselerin kurulmasına veya kapatılmasına, Kurumun sağlık politikasının oluşmasına ilişkin talepler hakkında karar vermek,

h)Kurum taşınmazlarının Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve bağlı kuruluşları ile bağlı kuruluşların ilgili kuruluşlarına rayiç veya emsal değer üzerinden kiraya verilmesi, Bakanlık ve bağlı kuruluşları ile bağlı kuruluşun ilgili kuruluşları arasında karşılıklı olarak taşınmazlara ihtiyaç duyulması halinde, rayiç bedellerin eşit olması veya aradaki bedel farkının %10'u geçmemesi durumunda, bedelsiz olarak karşılıklı kullanım hakkının devrine ilişkin önerileri inceleyip karar vermek,

ı) Her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranında miktarı arttırılmak üzere, bedeli yüz milyar Türk Lirasından fazla olan sözleşmeler ve yapılacak işler hakkında karar vermek,

k) Genel Müdürlükçe hazırlanacak, Kurumun gelecek 10 yıllık gelir-gider dengesini gösterir aktüeryal hesap sonuçlarını inceleyerek Genel Kurula sunmak,

n) Kurumun adını taşımak kaydıyla, Kurumun tanıtımını sağlayacak kültürel, sanatsal, sportif ve benzeri faaliyetlerde bulunan kuruluşlara mali yardımda bulunulmasına karar vermek,

p)Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile birlikte gerçekleştirilecek eğitim, seminer, toplantı, çalışma ve benzeri faaliyetlere iştirak edenlerin 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri çerçevesinde konaklama, iaşe, eğitim materyali, araç, gereç giderlerinin Kurum tarafından karşılanmasına karar vermek,

r) Genel Müdür ve Yönetim Kurulu üyelerinin diğer önerilerini inceleyip karara bağlamak,

s) Bu Kanunla verilen diğer görevleri yapmak.

Yönetim Kurulunun çalışması, alt kademelere devredebileceği yetkileri ile diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar Yönetmelikle belirlenir."

MADDE 10.- 1479 sayılı Kanunun 11 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 11- Genel Kurul, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının veya görevlendireceği bir kamu görevlisinin başkanlığında;

b) Yüksek Öğretim Kurulunca görevlendirilecek sosyal politika, iş hukuku ve sağlık bilimleri alanlarında uzman bir öğretim üyesinden,

c) Bu Kanuna tabi sigortalıların bağlı bulundukları kanunla kurulu en yüksek meslek kuruluşlarından üye sayısı en çok olan meslek kuruluşundan en fazla onbeş, ikinci en yüksek üye sayısına sahip meslek kuruluşundan en fazla beş, takip eden en fazla üyeye sahip üç meslek kuruluşundan ikişer ve kanunla kurulu diğer meslek kuruluşlarından birer temsilciden,

d) Kurum çalışanlarının en fazla temsil edildiği Kamu Görevlileri Sendikasına kayıtlı Kurum personeli arasından seçilecek bir temsilciden,

e) Kurumdan aylık alanlardan, Bakanlıkça en fazla üyeyi temsil ettiği belirlenen dernek tarafından seçilecek iki temsilciden,

oluşur.

Genel Kurulun oluşumu ile çalışma usul ve esasları ve diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir."

MADDE 11.- 1479 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin (a) ve ( c ) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye bir fıkra eklenmiştir.

"a) Prim gelirleri,"

"c) Bağış ve vasiyetler ile Kurumca hazırlanan her türlü standart form, manyetik, elektronik, akıllı kart ve benzerlerinin satışından elde edilecek gelirler,"

MADDE 12.- 1479 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Kurum gelirlerinin değerlendirilmesi

MADDE 13.- 1479 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının (I) numaralı bendinin (a) alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve (II) numaralı bendinin (b) alt bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 14.- 1479 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, üçüncü fıkrasının (b) bendinde yer alan "olanlar ile vergi kaydı bulunmayanlar" ibaresi "olanların," olarak değiştirilmiş, (e) bendine aşağıdaki cümle eklenmiş, (g) bendinde yer alan "Gelir vergisi mükellefiyeti bulunmayan veya" ibaresi metinden çıkarılmış ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"veya iflas ve tasfiye işlemleri devam ederken hizmet akti ile çalışmaya başladığı,"

"Sigortalılığı sona erenler sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren üç ay içinde Kuruma başvurarak kayıtlarını sildirmek zorundadırlar."

MADDE 15.- 1479 sayılı Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiş ve (I), (II) ve (III) numaralı bentleri yürürlükten kaldırılmış ve maddeye birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

"Üç ay içinde kayıt ve tescilini yaptırmayan sigortalılar Kurumca re'sen kayıt ve tescil edilir.

MADDE 16.- 1479 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "Şu kadar ki, sigortalılığın başladığı tarihte..." ibaresi "Şu kadar ki, bu Kanuna tabi sigortalılığın başladığı tarihte..." şeklinde ve üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Sigortalıların hangi hallerde çalışma gücünün en az üçte ikisini yitirmiş sayılacakları, sağlık işlemlerine ilişkin tüzükteki esaslara göre tespit olunur."

MADDE 17.- 1479 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"c) Yazılı istekte bulunmak ve istek tarihi itibariyle prim ve her türlü borçlarını ödemiş olmak,"

MADDE 18.- 1479 sayılı Kanunun 38 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 19.- 1479 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Bu Kanuna göre tekrar sigortalı olanlar, toptan ödeme yapılan sürelerini ihya etmek istedikleri takdirde, bu sürelere ilişkin primler, toptan ödeme talebinde bulundukları tarihte son defa prim ödedikleri basamağın, ihya talebinde bulundukları tarihdeki tutarları esas alınarak hesaplanır ve tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenir. Bu şekilde ihya edilen süreler yaşlılık aylığı bağlanmasında ihya tarihinden itibaren altı ay sonra sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Bu Kanuna tabi hizmetlerin 24.5.1983 tarih ve 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanunun 5 inci maddesine göre ihyasında da, bu fıkra hükmü uygulanır."

MADDE 20 .- 1479 sayılı Kanunun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (d) bentlerinde yer alan "üç tam yıl" ibareleri "beş tam yıl" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 21 .- 1479 sayılı Kanunun 42 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan "üç tam yıl" ibaresi "beş tam yıl" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 22 .- 1479 sayılı Kanunun 45 inci maddesinin ikinci fıkrasının (c) ve (d) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 23.- 1479 sayılı Kanunun 46 ncı maddesinin başlığı ile ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ölüm aylığının kesilmesi"

Sigortalının erkek çocuklarına bağlanan aylıklar, çocuğun 18 yaşını veya bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik Kanunları kapsamında çalışmamaları koşuluyla, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını dolduracağı tarihe kadar devam eder. Bu yaşları doldurdukları tarihte çalışamayacak durumda malül olan erkek çocukların aylıklarının ödenmesine devam olunur."

MADDE 24.-1479 sayılı Kanunun 51 inci maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 25.- 1479 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinin değişik ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, altıncı fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir.

MADDE 26.- 1479 sayılı Kanunun 58 inci maddesinde yer alan "Bakanlar Kurulu" ibaresi "Sosyal Güvenlik Kurumu" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 27.- 1479 sayılı Kanunun 63 üncü maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

"Kurumun rücu hakkını doğuran suç sayılır hareket yurtdışında meydana gelmiş, suçun faili yabancı uyruklu ve yurtdışında ikamet ediyorsa, bu kişilere rücu edilmez."

MADDE 28.- 1479 sayılı Kanunun 68 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

MADDE 29.- 1479 sayılı Kanunun 76 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Dikkate alınmayacak tutarlar

Madde 76. - Her yıl Bütçe Kanunları ile belirlenen, Devlet hesaplarında yer verilmeyecek ve terkin edilecek tutarlar, Kurum hesaplarında aynen uygulanır.Bu tutarların terkinine Genel Müdürlük yetkilidir. Buna ilişkin usul ve esaslar Kurumca belirlenir."

MADDE 30.- 1479 sayılı Kanunun 79 uncu maddesinin birinci ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, dördüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 31.- 1479 sayılı Kanunun 20.6.1987 tarih ve 3396 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile yürürlükten kaldırılan 80 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.

"İdari para cezaları

Tebliğ edilen idari para cezası veya sağlık gideri karşılığını onbeş gün içinde itirazsız ödeyenlerin idari para cezası, üçte bir oranında terkin edilir."

MADDE 32.- 1479 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Kurum işlemlerinin bilgi işlem ortamında yapılması ve arşivlenmesi

Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir."

MADDE 33.- 1479 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve son fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

Borçlandırılan süre, sadece sigortalılık süresi olarak değerlendirilir, aylık bağlamaya esas ortalama gelir tutarının hesabında dikkate alınmaz."

MADDE 34.- 1479 sayılı Kanunun ek 11 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ek Madde 11- Sağlık sigortası yardımlarından;

a) Bu Kanuna göre zorunlu sigortalı olanlar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babaları,

b) Bu Kanuna göre yaşlılık ve malullük aylığı almakta olanlar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babaları,

c) Bu Kanuna göre ölüm aylığı alanlar,

Yararlanırlar.

MADDE 35.- 1479 sayılı Kanunun ek 12 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 36.-1479 sayılı Kanunun ek 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"c) Tedavi süresince sadece teşhis edilen hastalık için gerekli ilaç ve iyileştirme vasıtalarının sağlanması,"

MADDE 37.- 1479 sayılı Kanunun Ek 15 inci maddesinin değişik (a) bendinde yer alan %15 oranı, %20 olarak değiştirilmiş, (a) bendinden sonra gelmek üzere (b) bendi eklenmiş, (b) ve (c) bentleri ise (c) ve (d) bendi olarak değiştirilmiştir.

MADDE 38.- 1479 sayılı Kanunun ek 16 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 39.- 1479 sayılı Kanunun ek 17 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Sağlık hizmetlerinin gerektirdiği giderler Sağlık Bakanlığının yataklı tedavi kurumları için belirlediği fiyat tarifesini geçemez."

MADDE 40.- 1479 sayılı Kanunun ek 18 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 41.- 1479 sayılı Kanunun, ek 19 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 42.- Bu Kanuna ekli (I) sayılı listede gösterilen kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Eki (III) sayılı cetvelin Bağ-Kur Genel Müdürlüğüne ait bölümüne eklenmiştir. Ekli (2) sayılı listede yer alan kadrolar iptal edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (III) sayılı cetvelin Bağ-Kur Genel Müdürlüğüne ait bölümünden çıkarılmıştır.

MADDE 43.- 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun;

a) I Sayılı Ek Gösterge Cetvelinin (I/h) bendine "Maliye Bakanlığı Devlet Bütçe Uzmanları" ibaresinden sonra gelmek üzere "Bağ-Kur Denetmenleri",

ibareleri eklenmiştir.

Yürürlükten kaldırılan hükümler

MADDE 44.- 1479 sayılı Kanunun Ek 6 ncı maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 45.- 1479 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 13.- 4.10.2000 tarihinde eğitim durumları ile diğer şartları taşıyan personel, Kurumda en az üç yıl fiili hizmeti bulunmak ve olumsuz sicil almamış olmak kaydıyla, açılacak ilk Sosyal Sigorta Uzman Yardımcılığı sınavına yaş şartı aranmaksızın girebilir. Açılacak ilk Sosyal Sigorta Uzman Yardımcılığı sınavına başvurmayanlar veya başvurduğu halde her ne sebeple olursa olsun sınava girmeyenler bu haklarını kaybederler. Sınavda başarılı olanlar Sosyal Sigorta Uzman Yardımcılığı kadrosuna atanırlar.

GEÇİCİ MADDE 14.- Yönetim Kuruluna atama ve seçimle gelen üyelerin görevleri 4.10.2000 tarihinde sona erer. Ancak, bu üyeler yerlerine yeni atama yapılıncaya kadar görevlerine devam ederler. Yapılacak ilk genel kurula kadar bu Kanuna tabi sigortalıları temsil edecek bir üye, bağlı bulundukları en fazla üyeye sahip kanunla kurulu en yüksek meslek kuruluşunca, 2926 sayılı Kanuna tabi sigortalıları temsil edecek bir üye Türkiye Ziraat Odaları Birliği İdare Heyetince belirlenir. 4.10.2000 tarihinden önce Kurumda Teftiş Kurulu Başkanı ve Daire Başkanı kadrosunda görevli personel aranılan nitelikleri taşımaları kaydıyla hiçbir işleme gerek kalmaksızın müşterek kararname ile atanmış sayılır ve bunların görevden alınmaları da aynı usule göre yapılır.

GEÇİCİ MADDE 15.- Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelikler ile Bağ-Kur Sağlık İşlemleri Tüzüğü 4.10.2000 tarihinden itibaren bir yıl içinde düzenlenir. 4.10.2000 tarihli ve 619 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye dayanılarak çıkarılan ve bu Kanuna aykırı olmayan yönetmelikler, yapılan düzenlemeler, atama, görevlendirme ve diğer işlemlerin uygulanmasına devam olunur."

Basamak intibakı

GEÇİCİ MADDE 16.- Bu Kanunun değişik 51 inci maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkra hükümleri, talepte bulunmaları kaydıyla tescil tarihindeki basamak sayısı dikkate alınarak 4.10.2000 tarihinden önce sigortalı olanlara da uygulanır.

GEÇİCİ MADDE 17.- Bu Kanuna göre sigortalılık niteliği taşıdıkları halde, 4.10.2000 tarihine kadar kayıt ve tescilini yaptırmamış olan sigortalıların sigortalılık hak ve mükellefiyetleri 4.10.2000 tarihinden itibaren başlar. Ancak, bu Kanuna göre zorunlu sigortalı olarak tescil edilmiş olanların sigortalılıkları, 20.4.1982 - 4.10.2000 tarihleri arasındaki vergi kayıtlarını belgelemek ve belgelenen bu sürelere ilişkin olarak 49 uncu ve Ek 13 üncü maddelere göre hesaplanacak prim borçlarının tamamını , ödeme tarihinde bulundukları gelir basamağının yürürlükte olan prim tutarı üzerinden ödemek kaydıyla vergi mükellefiyetinin başlangıç tarihi itibariyle başlatılır.

GEÇİCİ MADDE 18.- 30.8.1996 tarihli ve 4181 sayılı Kanunla verilen basamak yükseltme hakkından yararlananlar hakkında, bu Kanunun değişik 52 nci maddesinin birinci fıkrası hükmü uygulanmaz.

GEÇİCİ MADDE 19.- Bu Kanunun değişik 25 inci maddesinin üçüncü fıkrasının (e) bendi hükümleri, değişikliğin yürürlüğe girdiği tarihden önce iflas veya tasfiye işlemleri başlayan şirket ortaklarına da talepleri halinde uygulanır.

İKİNCİ BÖLÜM

Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu ile İlgili Değişiklikler

MADDE 46.- 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri ile son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"a) Tarımsal faaliyette bulunanlar, tarımsal faaliyetlerine son verdikleri tarihten,

c) Aile reisliği sıfatını kaybeden kadınların, bu sıfatı kaybettikleri tarihten,

Bu Kanuna göre sigortalı olanlar, sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren üç ay içinde Kuruma başvurarak kayıtlarını sildirmek zorundadırlar."

MADDE 47.- 2926 sayılı Kanunun 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 48 .- 2926 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "Şu kadar ki, sigortalılığın başladığı tarihte..." ibaresi "Şu kadar ki, bu Kanuna tabi sigortalılığın başladığı tarihte..." şeklinde, üçüncü fıkrası da aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Sigortalıların hangi hallerde çalışma gücünün en az üçte ikisini yitirmiş sayılacakları, sağlık işlemlerine ilişkin tüzükteki esaslara göre tespit olunur."

MADDE 49.- 2926 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ile son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"c) Yazılı istekte bulunmak ve istek tarihinde prim ve her türlü borçlarını ödemiş olmak,"

"Ancak, bu Kanuna tabi sigortalı iken geçirdiği iş kazası veya meslek hastalığı sonucu 12 nci madde gereğince malül sayılanlar için prim ödeme süresi aranmaz."

MADDE 50.- 2926 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"17 nci maddenin son fıkrasına göre bağlanacak yaşlılık aylıkları, 25 yıldan eksik prim ödenmiş her tam yıl için % 70 oranı % 1 eksiltilerek hesaplanır."

MADDE 51.- 2926 sayılı Kanunun 20 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 52.- 2926 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Bu Kanuna göre tekrar sigortalı olanlar, toptan ödeme yapılan sürelerini ihya etmek istedikleri takdirde, bu sürelere ilişkin primler, toptan ödeme talebinde bulundukları tarihte son defa prim ödedikleri basamağın, ihya talebinde bulundukları tarihteki tutarları esas alınarak hesaplanır ve tebliğ tarihinden itibaren altı ay içinde ödenir. Bu şekilde ihya edilen süreler yaşlılık aylığı bağlanmasında ihya tarihinden itibaren altı ay sonra sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Bu Kanuna tabi hizmetlerin 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanunun 5 inci maddesine göre ihyasında da, ikinci fıkra hükmü uygulanır."

MADDE 53.- 2926 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin (a) ve (d) bentlerinde yer alan "üç tam yıl" ibaresi "beş tam yıl" olarak ve son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ancak, bu Kanuna göre sigortalı iken geçirdiği iş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölenler için prim ödeme süresi aranmaz."

MADDE 54.- 2926 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan "üç tam yıl" ibaresi "beş tam yıl" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 55.- 2926 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

Hakkı doğuran olay tarihinden 5 yıl geçtikten sonra talepte bulunanların ölüm aylıkları, talep tarihini takip eden aybaşından başlatılır."

MADDE 56.- 2926 sayılı Kanunun 27 nci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi yürürlükten kaldırılmış, (a), (c) ve (d) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"a) Dul eş için % 50'si, aylık alan çocuğu bulunmayanların dul eşine % 75'i,"

"c) 18 yaşını, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayan ve (18 yaşını doldurmayanlar hariç) bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu Kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan veya yaşları ne olursa olsun çalışamayacak durumda malül bulunan erkek çocuklarla, yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan ve bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu Kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan kız çocuklarının her birine % 25'i,"

MADDE 57.- 2926 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Sigortalının kız çocuklarına bağlanan aylıklar, bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmaya başladıkları veya evlendikleri tarihi takip eden aylık ödeme tarihinden itibaren kesilir. Aylığın kesilmesine yol açan nedenlerin ortadan kalkması halinde, 27 nci maddenin ikinci fıkrasının (c) bendi hükmü saklı kalmak şartıyla, bu tarihi takip eden aylık ödeme tarihinden başlanarak yeniden aylık bağlanır. Ancak evliliğin son bulması ile kocasından da aylık almaya hak kazanan kız çocuklarına bu aylıklardan fazla olanı ödenir."

Sigortalının erkek çocuklarına bağlanan aylıklar; çocuğun 18 yaşını veya bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik Kanunları kapsamında çalışmamaları koşuluyla, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını dolduracağı tarihe kadar devam eder. Bu yaşları doldurdukları tarihte çalışamayacak durumda malül olan erkek çocukların aylıklarının ödenmesine devam olunur."

MADDE 58 .- 2926 sayılı Kanunun 31 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

MADDE 59.- 2926 sayılı Kanunun 33 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Primlere ve aylıklara esas gelir basamakları

GELİR		GELİR
BASAMAKLARI	GÖSTERGELER	BASAMAKLARI	GÖSTERGELER
1	2880	13	7940
2	3270	14	8690
3	3660	15	9440
4	4050	16	10190
5	4440	17	10940
6	4830	18	11690
7	5220	19	12440
8	5610	20	13190
9	6000	21	13940
10	6390	22	14690
11	6780	23	15440
12	7170	24	16190

Göstergelerin değiştirilmesine ve bağlanmış ve bağlanacak aylıklara uygulama tarihini belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir."

MADDE 60 .- 2926 sayılı Kanunun 34 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 61.- 2926 sayılı Kanunun 35 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 62 .- 2926 sayılı Kanunun 36 ncı maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, üçüncü fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir.

"Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde 21.7.1953 tarih ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Kurum, sözkonusu Kanunun uygulanmasında Maliye Bakanlığı, diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkileri kullanır. Yetkilerin kullanımına ilişkin usul ve esaslar, yönetmelikle tespit edilir. Kurum alacaklarının tahsilinde 6183 sayılı Kanunun uygulamasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde alacaklı il müdürlüğünün bulunduğu yer iş mahkemesi yetkilidir. Yetkili iş mahkemesine başvurulması alacakların takip ve tahsilini durdurmaz."

MADDE 63.- 2926 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 64.- 2926 sayılı Kanunun 43 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 43- Bu Kanun gereğince bağlanan aylıkların her ay veya üç ayda bir peşin ödenmesine ve aylıkların ödeme tarihlerini belirlemeye Sosyal Güvenlik Kurumu yetkilidir.

Peşin ödenen aylıklar, durum değişikliği veya ölüm halinde geri alınmaz."

MADDE 65.- 2926 sayılı Kanunun 47 nci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

Kurumun rücu hakkını doğuran suç sayılır hareket yurt dışında meydana gelmiş, suçun faili yabancı uyruklu ve yurt dışında ikamet ediyorsa, bu kişilere rücu edilmez."

MADDE 66.- 2926 sayılı Kanunun 53 üncü maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

MADDE 67.- 2926 sayılı Kanunun 55 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Bu Kanuna dayanılarak Kurumca açılacak tazminat ve rücu davaları ile prim alacakları davaları 10 yıllık zaman aşımına tabidir."

MADDE 68.- 2926 sayılı Kanunun 59 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 59- Bu Kanunda aksine hüküm bulunmadıkça, cenaze yardımı ve ölüm toptan ödeme hakları, hakkı doğuran olay tarihinden başlanarak 10 yıl içinde istenmezse düşer.

Malüllük, yaşlılık ve ölüm sigortalarından herhangi bir döneme ilişkin aylığını 5 yıl içinde almayanların bu döneme ilişkin aylıkları ödenmez."

MADDE 69.- 2926 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve birinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"İsteğe bağlı sigortalılık, sigortalının tescil talebinin Kuruma intikal ettiği tarih itibariyle başlar ve terk talebinin Kuruma intikal ettiği tarihte veya diğer sosyal güvenlik kanunlarına tabi olarak çalışmaya başlama ya da ardarda iki dönem prim ödenmemiş olması halinde, son prim ödeme tarihi itibariyle sona erer. Ancak, daha önce sigortalı olmamak kaydıyla talep tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlar ile 60 yaşını dolduran erkekler, kapsama alınmaz."

MADDE 70.- 2926 sayılı Kanunun 61 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Hakkında para cezası uygulanan sigortalılar, gerekçesini belirtmek suretiyle para cezasına karşı tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma itiraz edebilirler. İtiraz takibi durdurur. Kurum, en geç otuz gün içinde itirazı inceler ve karara bağlar. Kurum tarafından itirazın reddedilmesi halinde, sigortalılar red kararının kendilerine tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde yetkili sulh ceza mahkemesinden red kararının kaldırılmasını talep edebilirler. Sulh ceza mahkemesinin verdiği karar kesindir. Mahkemeye başvurulması cezanın takip ve tahsilini durdurmaz. İdari para cezalarının tahakkuk ve tahsilatında on yıllık zaman aşımı uygulanır.

Tebliğ edilen idari para cezası veya sağlık gideri karşılığını onbeş gün içinde itirazsız ödeyen sigortalının idari para cezası, üçte bir oranında terkin edilir."

MADDE 71.- 2926 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"a) Bu Kanunun 2 nci maddesi kapsamında sigortalı olanlar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babaları"

Yürürlükten kaldırılan hükümler

MADDE 72.- 2926 sayılı Kanunun 32 nci maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 73.- 2926 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

Basamak intibakı

GEÇİCİ MADDE 9.- Bu Kanunun değişik 34 üncü maddesi, değişikliğin yürürlük tarihinden önce sigortalı olanlara da talepte bulunmaları şartıyla tescil tarihindeki basamak sayısı dikkate alınarak uygulanır.

Açılmayacak rücu davaları

GEÇİCİ MADDE 10.- Bu Kanunun değişik 47 nci maddesinin yürürlük tarihine kadar açılanlar hariç, ek rücu davası açılmaz.

İsteğe bağlı sigortalılar

GEÇİCİ MADDE 1.- 2.9.1971 tarihli ve 1479 sayılı Kanuna göre 4.10.2000 tarihinden önce isteğe bağlı sigortalı olanların bu sigortalılıkları; bu Kanunun yürürlük tarihine kadar birikmiş tüm prim borçları ile bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı aylık süreye ilişkin prim borçlarını, bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay içerisinde ödemeleri şartıyla devam ettirilir.

İdari para cezasının uygulanmayacağı haller

GEÇİCİ MADDE 2.- Bu Kanunun yayımından önce Kuruma sigortalı olarak kayıt ve tescilini yaptırması gereken faaliyetlerde bulunanlar ile sigortalılığı sona ermiş olmasına rağmen bu durumlarını Kuruma bildirmemiş olanlar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde bu yükümlülüklerini yerine getirdikleri takdirde, haklarında 2.9.1971 tarihli ve 1479 sayılı Kanunun bu Kanunla yeniden düzenlenen 80 inci maddesinde öngörülen idari para cezaları uygulanmaz.

Basamak yükseltme hakkı

GEÇİCİ MADDE 3.- 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Kanuna göre 4.10.2000 tarihinden önce sigortalı olanlar, bulundukları basamak dahil, bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay içinde yazılı talepte bulunmak şartıyla, bulundukları basamakları en fazla oniki basamak yükseltebilirler. Basamak yükseltme primi, sigortalının talep tarihinde bulunduğu basamaktan, yükselerek intibak etmek istediği basamağa kadar her basamak için öngörülen bekleme süresindeki prim tutarına basamak yükseltme farklarının ilave edilmesi suretiyle hesaplanır. Bu tutarın, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içinde ödenmesi zorunludur. Basamak yükseltme tutarının tamamen veya kısmen ödenmesi halinde, sigortalı son ödemenin yapıldığı tarihi takip eden aybaşı itibariyle bu ödemenin karşıladığı basamağa intibak ettirilir. Basamak yükseltme primleri, primi ödenmiş süreler olarak değerlendirilmez.

Basamak yükseltme talebinde bulunan sigortalının, basamak yükseltme priminin bir kısmını veya tamamını süresi içinde ödemeden ölümü halinde, hak sahipleri basamak yükseltme primlerini bir yıllık sürenin dolduğu tarihten itibaren üç ay içinde ödeyebilirler. Bu tutarın tamamen veya kısmen ödenmesi halinde, birinci fıkra hükümleri uygulanır.

Malüllük veya ölüm aylığı bağlanmasında basamak yükseltme primlerinin ödenmesi şartıyla ikinci fıkrada öngörülen üç yıllık bekleme süresi aranmaz.

İsteğe bağlı sigortalılar

GEÇİCİ MADDE 4.- 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Kanuna göre 4.10.2000 tarihinden önce isteğe bağlı sigortalı olanların bu sigortalılıkları; bu Kanunun yürürlük tarihine kadar birikmiş tüm prim borçları ile bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı aylık süreye ilişkin prim borçlarını, bu Kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı ay içerisinde ödemeleri şartıyla devam ettirilir.

İdari para cezasının uygulanmayacağı haller

GEÇİCİ MADDE 5.- Bu Kanunun yayımından önce Kuruma sigortalı olarak kayıt ve tescilini yaptırması gereken faaliyetlerde bulunanlar ile sigortalılığı sona ermiş olmasına rağmen bu durumlarını Kuruma bildirmemiş olanlar, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı ay içinde bu yükümlülüklerini yerine getirdikleri takdirde, haklarında 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Kanunun bu kanunla değiştirilen 61 inci maddesinde öngörülen idari para cezaları uygulanmaz."

Yürürlük

MADDE 74.- Bu Kanunun;

a) 37 nci maddesi ile değiştirilen 1479 sayılı Kanunun Ek 15 inci maddesinin (a) bendi, bu Kanunun yayımını takip eden aybaşından itibaren,

b) 37 nci maddesi ile değiştirilen 1479 sayılı Kanunun Ek 15 inci maddesinin (b) bendi, bu Kanunun yayımını takip eden aybaşından itibaren üç ay sonra,

d) Diğer hükümleri yayımı tarihinde

yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 75.- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

ALT KOMİSYONUN KABUL ETTİĞİ METNE EKLİ LİSTELER

(1) SAYILI LİSTE

KURUMU : BAĞ-KUR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TEŞKİLATI : MERKEZ

İHDAS EDİLEN KADROLARIN

			Serbest
			Kadro
Sınıfı	Unvanı	Derecesi	Adedi	Toplam
GİH	Finansman ve Aktüerya
Dairesi Başkanı	1	1	1
GİH	Şube Müdürü	1	3	3
GİH	Sosyal Sigorta Uzmanı	6	5	5
GİH	Sosyal Sigorta Uzman
	Yardımcısı	7	33	33
GİH	Şef	6	8	8
THS	İstatistikçi	6	2	2
THS	Matematikçi	6	2	2

	Toplam		54	54

(1) SAYILI LİSTE

KURUMU : BAĞ-KUR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TEŞKİLATI : TAŞRA

İHDAS EDİLEN KADROLARIN

			Serbest
			Kadro
Sınıfı	Unvanı	Derecesi	Adedi	Toplam
GİH	Şef	4	25	25
GİH	Bağ-Kur Denetmeni	4	5	5
GİH	Bağ-Kur Denetmen Yardımcısı	7	40	40
GİH	İcra Memuru	9	5	5

	Toplam		75	75

(2) SAYILI LİSTE

KURUMU : BAĞ-KUR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TEŞKİLATI : MERKEZ

İPTAL EDİLEN KADROLARIN

			Serbest
			Kadro
Sınıfı	Unvanı	Derecesi	Adedi	Toplam
GİH	Memur	5	22	22
GİH	Memur	6	14	14
GİH	Memur	7	3	3
GİH	Memur	8	1	1
GİH	Memur	9	3	3
GIH	Daktilograf	5	6	6
GİH	Daktilograf	8	1	1
YHS	Hizmetli	7	4	4

	Toplam		54	54

(2) SAYILI LİSTE

KURUMU : BAĞ-KUR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

TEŞKİLATI : TAŞRA

İPTAL EDİLEN KADROLARIN

			Serbest
			Kadro
Sınıfı	Unvanı	Derecesi	Adedi	Toplam
GİH	Memur	5	51	51
GİH	Memur	8	24	24

	Toplam		75	75

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN (1/756)

KARARNAME

Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu, Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu ile bazı kanun hükmünde kararnamelerde değişiklik yapılması; 29.6.2000 tarihli ve 4588 sayılı Kanunun verdiği yetkiye dayanılarak, Bakanlar Kurulunca 24.8.2000 tarihinde kararlaştırılmıştır.

BİRİNCİ BÖLÜM

Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar

Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile İlgili Değişiklikler

MADDE1. – 2.9.1971 tarihli ve 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanununun 1 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına bağlı olmak” ibaresi madde metninden çıkarılmış ve üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Kurum, bu Kanun ve özel hukuk hükümlerine tâbi, tüzel kişiliği haiz bir kamu kurumudur. Kurumun merkezi Ankara’dadır. Kurum, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının bağlı kuruluşu olan Sosyal Güvenlik Kurumunun ilgili kuruluşu olup, malî ve idarî bakımdan özerktir.”

MADDE2. – 1479 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 3. – Genel Müdürlük, Genel Müdür, üç Genel Müdür yardımcısı, merkez ve taşra teşkilâtından oluşur.

Merkez teşkilâtı;

b) Danışma ve denetim birimleri; Teftiş Kurulu Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği, Araştırma Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı,

ve taşra teşkilâtı il müdürlüklerinden,

Oluşur.

Merkez ve taşra teşkilâtının görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.”

MADDE3. – 1479 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Genel Müdür ve Genel Müdür yardımcıları

Madde 4. – Kuruma Genel Müdür ve Genel Müdür yardımcısı olarak atanacaklarda, 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan şartlara ek olarak, en az 12 yıl fiilî hizmeti bulunmak ve en az 4 yıllık eğitim veren fakülte ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olmak şartları aranır.”

MADDE4. – 1479 sayılı Kanunun 5 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Genel Müdürün görevleri, yetki devri ve temsil yetkisi

Madde 5. – Genel Müdür, Kurumun bütün işlerini Yönetim Kurulunun gözetimi altında ilgili mevzuat hükümlerine göre yürütür. Adlî ve idarî mercilerle gerçek ve tüzel kişilere karşı Kurumu temsil eder.Genel Müdür yardımcıları merkezde, il müdürleri de taşrada kendilerine verilecek yetki dahilinde Kurumu, adlî ve idarî mercilerle gerçek ve tüzel kişilere karşı temsil ederler.

MADDE5. – 1479 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Atanma usul ve şartları

Madde 6. – a) Genel Müdür, Genel Müdür yardımcısı, I. Hukuk Müşaviri, Teftiş Kurulu Başkanı ve Daire Başkanı müşterek kararname ile atanır. Müşterek kararname ile atanması gerekenler dışında kalan 1-4 üncü derece kadrolara ilk defa atanacak personel, Genel Müdürün teklifi ve Yönetim Kurulunun onayı ile atanır. Bunun dışındaki Kurum personeli ile mükteseben atanacaklar ise Genel Müdür tarafından atanır.

b) Kuruma daire başkanı olarak atanacaklarda, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan şartlara ilaveten, 10 yıl fiilî hizmeti bulunmak ve en az 4 yıllık eğitim veren fakülte veya yüksek okul ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olmak şartları aranır. Sağlık İşleri Dairesi Başkanı olarak atanacaklarda üniversitelerin sağlık bilimlerinden, Bilgi İşlem Dairesi Başkanı olarak atanacaklarda en az 4 yıllık eğitim veren mühendislik fakülteleri ile fen, matematik, istatistik bölümü ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olmak, İnşaat ve Emlak Dairesi Başkanı olarak atanacaklarda ise mimar veya mühendis olmak şartı aranır.

c) Kurum, merkez teşkilâtında sosyal sigorta uzmanı çalıştırabilir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilen şartlara sahip, Kurumun ihtiyaç duyduğu alanlarda en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olanlar arasında yapılacak özel yarışma sınavı sonucunda başarılı bulunanlar sosyal sigorta uzman yardımcısı kadrolarına atanırlar. Sosyal sigorta uzman yardımcılığına atananlar, bu görevde en aç üz yıl çalışmak ve olumlu sicil almak kaydıyla açılacakyeterlik sınavında başarılı olmaları ve İngilizce, Almanca ve Fransızca dillerinden birini Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavından en az (C) düzeyinde başarmış olmaları halinde sosyal sigorta uzmanı unvanını alırlar. Yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınava girmeyenler, üst üste iki defa yapılacak sınavda başarılı olamayanlar ve olumlu sicil alamayanlar bu unvanlarını kaybederler ve durumlarına uygun başka kadrolara atanırlar. Sosyal sigorta uzmanlarının seçilme yöntemleri, atanma şartları ve yeterlik sınavları, eğitim amacıyla yurt dışına gönderilme ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.

d) Kurum adına, meslek kuruluşlarında, vergi dairelerinde, belediye, özel idare ve ilgili diğer kurum ve kuruluşlarda, muhtarlıklarda, işyerlerinde; tescili gerekenleri, sigortalılığı sona erenleri ve adres değişikliklerini tespit etmek, Kurumun protokol yaptığı sağlık kurum ve kuruluşları ile eczanelerde sağlık sigortası uygulamasını kontrol etmek, il müdürünce verilecek benzeri diğer görevleri yapmak üzere, Bağ-Kur denetmenleri ve denetmen yardımcıları çalıştırılabilir. Denetmen ve denetmen yardımcılarının nitelikleri, görev ve yetkileri ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir.”

MADDE6. – 1479 sayılı Kanunun 7 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Personel statüsü

Madde 7. – Kurum personeli hakkında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun disiplin suç ve cezaları ile görevden uzaklaştırmaya ilişkin hükümleri hariç, bu Kanununa aykırı olmayan hükümleri ile 6245 sayılı Harcırah Kanunu ve 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır. Personelin çalışma usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir.

Yönetim giderlerinden karşılanmak üzere her yıl Kurum merkez ve taşra teşkilâtında kadrolu çalışan personele asgarî ücretten az olmamak kaydıyla kendi aylıkları (görterge ve ek gösterge dahil) tutarında iki ikramiye verilir.

En az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olan Kurum personelinden uygun görülenlere, Kurumun çalışma konuları ile ilgili yurt içi ve yurt dışında master programına, yan dal ihtisası veya sertifika programına katılmaları halinde izin verilen sürenin iki katı kadar mecburî hizmet karşılığında program süresince izin verilebilir. Bu programların masrafları Kurumca karşılanır ve bu kişiler bütün özlük haklarından faydalanmaya, aylık ve diğer her türlü ödemelerini almaya devam ederler.

Kurum, hizmetin gereği özel bilgi ve ihtisas gerektiren veya daimî kadrolu personel ile yapılamayan ya da daimî kadrolu personel ile yapılması güçlük arz eden işler için sözleşme ile personel çalıştırabilir. Bu şekilde çalıştırılacakların unvanı, adedi, nitelikleri, ücret ve diğer malî hakları ile çalıştırılma usul ve esasları Maliye Bakanlığı ile Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenir. Sözleşme ile çalıştırılacaklara ödenecek ücret, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre çalıştırılan sözleşmeli personele ödenen tavan ücretin üç katını geçemez.

Kurum, taşra teşkilâtındaki icra, takip ve dava işleri için genel hükümlere göre vekâlet akdî ile lüzum görülecek sayıda avukat çalıştırabilir.

MADDE7. – 1479 sayılı Kanunun 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 8. – Yönetim Kurulu bir karar organı olup, kurumun en yüksek yönetim karar, yetki ve sorumluluğunu taşır. Yönetim Kurulu, Genel Müdür ve beş üyeden oluşur. Biri Genel Müdür yardımcısı olmak üzere iki üye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının, bir üye Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Devlet Bakanının önerisi üzerine müşterek kararname ile atanır. Bu Kanuna tâbi sigortalıların bağlı bulundukları kanunla kurulu en yüksek meslek kuruluşlarından bir üye, 2926 sayılı Kanuna tâbi sigortalıları temsil eden meslek kuruluşlarından bir üye Genel Kurulda kendi temsilcileri tarafından seçilir.

Yönetim kurulu üyelerinin, 657 sayılı Kanunun 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5), (6) ve (7) numaralı alt bentlerinde belirtilen şartları taşımaları zorunludur.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının önerisi üzerine atanacak üyelerin en az 4 yıllık eğitim veren kamu yönetimi, sigorta, banka, hukuk, işletme, maliye, ekonomi, sağlık bilimleri, matematik, fen, istatistik, mühendislik, aktüerya bölümleri ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından kabul edilen yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olması ve en az 12 yıl fiilî hizmetinin bulunması zorunludur. Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanın önerisi üzerine atanacak üyede, Hazine Müsteşarlığı bünyesinde 12 yıl hizmet yapmış olması şartı aranır.

Genel Müdür dışındaki Yönetim Kurulu üyelerinin görev süresi üç yıldır. Süresi biten üyeler en fazla bir defa daha atanabilir ve seçilebilirler.Atama ve seçim dönemi içinde herhangi bir nedenle Yönetim Kurulu üyeliği sona erenlerin yerleri aynı usulle yenileri atanmak veya seçilmiş bulunan ilgili yedek üyelerden en fazla oy alan yedek üye getirilmek suretiyle doldurulur. Bu şekilde göreve gelenler, yerlerini aldıkları üyenin görev süresini tamamlarlar.

Genel Müdür aynı zamanda Yönetim Kurulunun üyesi ve başkanıdır. Genel Müdürün bulunmadığı hallerde Genel Müdür yardımcısı Kurula başkanlık eder.

Kamu görevi yapmakta iken Yönetim Kurulu üyeliğine atananların görev süresinin sona ermesi halinde, önceki kurumlarınca durumlarına uygun bir göreve atanırlar.

Yönetim Kurulunun çalışma usul ve esasları ile ilgili diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir.”

MADDE8. – 1479 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 9. – Yönetim Kurulu, haftada en az bir defa ve en az dört üye ile toplanır. Toplantıya katılan üyelerin çoğunluğu ile karar verilir. Oylarda eşitlik halinde, Başkanın bulunduğu taraf çoğunlukta sayılır.

Mazeretsiz olarak Yönetim Kurulu toplantılarına katılmayan üyelere yapılan ödemelerden yönetmelik hükümlerine göre kesinti yapılır. Bir takvim yılı içinde birbirini izleyen 4 hafta veya yapılan toplantı sayısının % 20’sinden fazlasına mazeretsiz olarak katılmayanların Yönetim Kurulu üyeliği kendiliğinden sona erer.

Toplantılara iştirak eden Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerine, bu görevleri nedeniyle 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 34 üncü maddesine göre kamu iktisadî teşebbüsleri yönetim kurulu başkan ve üyelerine ödenen miktarda aylık ücret ve diğer ödemeler verilir. Yolluklarında ise, 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri uygulanır.”

MADDE9. – 1479 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 10. – Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri şunlardır :

b) Genel Müdürlüğün teklifi ile Kurum bütçesinin bölümleri içinde veya bölümleri arasında uygun görülen aktarmaları yapmak,

c) Genel Müdürlükçe hazırlanan Kurum bilançosunu ve faaliyet raporunu, tahmini bütçeyi inceleyip görüşü ile birlikte Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının onayına sunmak,

ç) Yurt içinde gerekli görülen yerlerde sağlık işletmeleri, sağlık kuruluşları ve diğer müesseselerin kurulmasına veya kapatılmasına karar vermek,

d) Genel Müdürlükçe aktüeryal hesaplamalar ile birlikte hazırlanacak her türlü kanun, Kanun Hükmünde Kararname ile tüzük ve yönetmelik taslaklarını inceleyerek gereği için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına gönderilmesine karar vermek,

e) Hizmette etkinliği sağlamak ve personelden verimli şekilde yararlanabilmek amacıyla Genel Müdürlüğün önerisi üzerine, Kurum merkez ve taşra teşkilâtında çalışan personelden bulunduğu ilde en az bir hizmet yılını tamamlamış olanların görev yerinin değiştirilmesine karar vermek,

f) Kurum adına taşınmaz mal alınması, satılması, takası, trampa veya inşası ile idaresi ve tahsis şekli hakkında karar vermek,

g) Her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranında miktarı artırılmak üzere, bedeli yüz milyar Türk Lirasından fazla olan sözleşmeler ve yapılacak işler hakkında karar vermek,

h) Kurum için yarar görülen hallerde dava ve icra kovuşturması açılmaması, uyuşmazlıkların uzlaşma yolu ile çözümlenmesi, açılan dava ve icra kovuşturmalarının takibinden vazgeçilmesi veya feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması, bunlara ait para ve malların terkin edilmesi, Kurum leh ve aleyhine açılmış dava ve icra kovuşturulmalarının uzlaşma veya tahkim yolu ile çözümlenmesi konularında karar vermek,

ı) Finansman ve Aktüerya Dairesi Başkanlığının Kurum gelirlerinin değerlendirilmesine ilişkin hareketlerini izlemek, gerekli tedbirleri almak, finansman ve aktüeryal dengelere ilişkin bilgileri yılda en az bir defa kamuoyuna açıklamak, gerektiğinde yılda en fazla bir defa Kurumun malî yapısını uluslararası muhasebe ve aktüerya standartlarına göre bağımsız denetim kuruluşlarına denetletmek,

i) Genel Müdürlükçe hazırlanacak, Kurumun gelecek 10 yıllık gelir-gider dengesini gösterir aktüeryal hesap sonuçlarını inceleyerek Genel Kurula sunmak,

j) Kurumda çalıştırılacak yerli ve yabancı uzmanların nitelikleri ile sözleşme şartları ve ücretlerini belirlemek, gerektiğinde danışmanlık, kontrollük, müşavirlik ve benzeri hizmetlerin satın alınmasına karar vermek, şirketlerin sözleşmeye konu olacak projelerini inceleyip karara bağlamak, şartları ve ücretlerini belirlemek, yerli ve yabancı kuruluşlarla veya sosyal güvenlik kuruluşları ile birlikte ortak proje yapmak, bu kuruluşlarca yapılmış ya da yapılacak projeleri inceleyip Kurum menfaati görülen projelere katılmaya karar vererek Bakan onayına sunmak,

k) Kurum personelinin eğitimi amacıyla düzenlenen yıllık eğitim programlarının onaylanması, kurslar ve seminerler düzenlenmesi, yurt içinde veya yurt dışında öğrenim ve eğitim yapacakların seçilmesi, kendilerine ders görevi verilenlere ders ve konferans ücreti ödenebilmesi için her derecedeki kurs, seminer ve benzeri eğitim faaliyetlerinde, ücretle okutulacak ders saatlerinin sayısı, ders görevi alacakların nitelikleri ve diğer hususların tespiti, Kurum ile diğer kurum ve kuruluşların eğitim tesislerinde gerçekleştirilecek eğitim kurs ve seminerlerde, eğitim görevlilerinin ve katılımcıların konaklama, iaşe ve eğitim materyali masrafları ile eğitim hizmeti bedeline ilişkin önerileri inceleyip karara bağlamak,

l) Kurumun adını taşımak kaydıyla, Kurumun tanıtımını sağlayacak kültürel, sanatsal, sportif ve benzeri faaliyetlerde bulunan kuruluşlara malî yardımda bulunulmasına karar vermek,

m) Her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranında miktarı artırılmak üzere tutarı bir milyar Türk Lirası ve daha fazla olan Kurum alacaklarının borçlularını ve borç miktarlarını altı ayda bir kamuoyuna açıklamak,

n) Yönetim giderlerinden karşılanmak üzere Kurumda kadrolu olarak fiilen çalışan personele ödenecek ikramiyelerin tarihlerini belirlemek,

o) Genel Müdür ve Yönetim Kurulu üyelerinin diğer önerilerini inceleyip karara bağlamak,

p) Bu Kanun ile verilen diğer görevleri yapmak.

Yönetim Kurulunun çalışması, alt kademelere devredebileceği yetkileri ile diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.”

MADDE10. –1479 sayılı Kanunun 11 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 11. – Genel Kurul, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının veya görevlendireceği bir kamu görevlisinin başkanlığında;

b) Yükseköğretim Kurulunca görevlendirilecek sosyal politika, iş hukuku ve sağlık bilimleri alanlarında uzman iki öğretim üyesinden,

d) 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa tâbi sigortalıların bağlı oldukları kanunla kurulu meslek kuruluşlarınca üye sayılarının oranları korunarak seçilecek en fazla altı temsilciden,

e) Kurum çalışanlarının en fazla temsil edildiği kamu görevlileri sendikasına kayıtlı kurum personeli arasından seçilecek en fazla üç temsilciden,

f) Kurumdan aylık alanlardan, Bakanlıkça en fazla üyeyi temsil ettiği belirlenen dernek tarafından seçilecek 3 temsilciden,

Oluşur.

Birinci fıkraya göre atanacak veya seçilecek üyelerin görev süresi üç yıldır. Görev süresi bitenler yeniden atanabilir veya seçilebilirler. Üyeliğin niteliğini yitirenlerin Genel Kurul üyeliği kendiliğinden kalkar ve bunların yerine gelen yedek üyeler, asil üyenin görev süresini tamamlar.

Genel Kurulun oluşumu ile çalışma usul ve esasları ve diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir.”

MADDE 11. – 1479 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye bir fıkra eklenmiştir.

“a) Prim gelirleri,”

“c) Bağış ve vasiyetler ile Kurumca hazırlanan her türlü standart form ve benzerlerinin satışından elde edilecek gelirler,”

“Kuruma ait gayrimenkullerin kira bedelleri, her yıl Devlet İstatistik Enstitüsünce açıklanan tüketici fiyat endeksindeki artış oranından az olmamak üzere rayiç veya emsal değerle belirlenir.”

MADDE12. –1479 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Kurum gelirlerinin değerlendirilmesi

Madde 16. – Kurumun elde ettiği her türlü gelirlerin, riskin dağıtılması ilkesi ve iyi niyet kurallarına göre Kurum lehine en yüksek getiriyi sağlayacak şekilde yönetilmesi esastır.Kurum gelirleri ve zorunlu ödemeler için bulundurulması gereken nakit ve benzeri varlıkların değerlendirilmesine ilişkin usul ve esaslar Kurum, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ve Sermaye Piyasası Kurulu Başkanlığının müştereken hazırlayacakları ve Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.”

MADDE13. – 1479 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının (I) numaralı bendinin (a) alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve (II) numaralı bendinin (b) alt bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE14. – 1479 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, üçüncü fıkrasının (b) bendinde yer alan “olanlar ile vergi kaydı bulunmayanlar” ibaresi “olanların” olarak değiştirilmiş, (e) bendine aşağıdaki cümle eklenmiş, (g) bendinde yer alan “Gelir vergisi mükellefiyeti bulunmayan veya” ibaresi metinden çıkarılmış ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“24 üncü maddeye göre sigortalı sayılanlardan gelir vergisi mükellefi olanların sigortalılıkları, mükellefiyetin başlangıç tarihinden, gelir vergisinden muaf olanların sigortalılıkları ise esnaf ve sanatkâr siciline veya kanunla kurulu meslek kuruluşlarına kayıtlı olmak şartıyla talep tarihinden itibaren başlatılır.”

“İflasına karar verilmiş olan veya tasfiye halindeki özel işletmeler ile şirket ortaklarından hizmet aktî ile çalışanların çalışmaya başladığı,”

“Sigortalılığı sona erenler, sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren üç ay içinde Kuruma başvurarak kayıtlarını sildirmek zorundadırlar.”

MADDE15. – 1479 sayılı Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiş ve (I), (II) ve (III) numaralı bentleri yürürlükten kaldırılmış ve maddeye birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“Üç ay içinde kayıt ve tescilini yaptırmayan sigortalılar Kurumca re’sen kayıt ve tescil edilir.”

“Vergi daireleri, sigorta kapsamına giren gelir vergisi mükelleflerini mükellefiyetin tescil tarihinden, mükellefiyeti terkin edilenleri ise terkin tarihinden itibaren 3 ay içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdür. Ayrıca, kamu kurum ve kuruluşları, Kurumun talebi üzerine sigortalıların sigortalılık işlemlerine esas alınacak bilgileri vermek zorundadırlar.

Kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, kamu iktisadî tüeşebbüsleri, esnaf kefalet kooperatifleri, tarım kredi kooperatifleri ve bankalar, bu Kanuna göre zorunlu sigortalı olanlarla ilgili ruhsat, ihale ve kredi işlemlerinde sigortalı olduklarını ve bir önceki takvim yılı sonu itibarıyla prim borçları bulunmadığını gösterir belgeyi istemek ve belge istenenler de bu belgeyi ibraz etmek zorundadırlar.

MADDE16. – 1479 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Şu kadar ki, sigortalılığın başladığı tarihte” ibaresi “Şu kadar ki, bu Kanuna tâbi sigortalılığın başladığı tarihte” şeklinde ve üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Sigortalıların hangi hallerde çalışma gücünün en az üçte ikisini yitirmiş sayılacakları, sağlık işlemlerine ilişkin tüzükteki esaslara göre tespit olunur.”

MADDE17. – 1479 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“c) Yazılı istekte bulunmak ve istek tarihi itibariyle prim ve her türlü borçlarını ödemiş olmak,”

MADDE18. – 1479 sayılı Kanunun 39 uncu maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Bu Kanuna göre tekrar sigortalı olanlar, toptan ödeme yapılan sürelerini ihya etmek istedikleri takdirde, bu sürelere ilişkin primler, toptan ödeme talebinde bulundukları tarihte son defa prim ödedikleri basamağın, ihya talebinde bulundukları tarihteki tutarları esas alınarak hesaplanır ve tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenir. Bu şekilde ihya edilen süreler yaşlılık aylığı bağlanmasında ihya tarihinden itibaren altı ay sonra sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Bu Kanuna tâbi hizmetlerin 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tâbi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanunun 5 inci maddesine göre ihyasında da bu fıkra hükmü uygulanır.”

MADDE19. – 1479 sayılı Kanunun 41 inci maddesinin (a) ve (d) bentlerinde yer alan “üç tam yıl” ibareleri “beş tam yıl” olarak değiştirilmiştir.

MADDE20. – 1479 sayılı Kanunun 42 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan “üç tam yıl” ibaresi “beş tam yıl” olarak değiştirilmiştir.

MADDE21. – 1479 sayılı Kanunun 45 inci maddesinin ikinci fıkrasının (c) ve (d) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“c) 18 yaşını, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayan ve (18 yaşını doldurmayanlar hariç) bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan veya yaşları ne olursa olsun çalışamayacak durumda malul olan erkek çocuklarla, yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan ve bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan kız çocuklarının her birine % 25’i,

d) Sigortalının ölümü tarihinde veya sonradan eşine veya çocuklarına yapılması gereken tahsisin toplamı, sigortalıya ait tahsisten aşağı olursa, artan kısım eşit paylar halinde, sigortalının bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan ana ve babasına her birinin hissesi sigortalıya ait aylığın en çok % 25’i,”

MADDE22. – 1479 sayılı Kanunun 46 ncı maddesinin başlığı ile ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ölüm aylığının kesilmesi”

“Sigortalının kız çocuklarına bağlanan aylıklar, bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmaya başladıkları veya evlendikleri tarihi takip eden aylık ödeme tarihinden itibaren kesilir. Aylığın kesilmesine yol açan nedenlerin ortadan kalkması halinde, bu Kanunun 45 inci maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendi hükmü saklı kalmak şartıyla, bu tarihi takip eden aylık ödeme tarihinden başlanarak yeniden aylık bağlanır. Ancak evliliğin son bulması ile kocasından da aylık almaya hak kazanan kız çocuklarına bu aylıklardan fazla olanı ödenir.

Sigortalının erkek çocuklarına bağlanan aylıklar, çocuğun 18 yaşını veya bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmamaları şartıyla, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını dolduracağı tarihe kadar devam eder. Bu yaşları doldurdukları tarihte çalışamayacak durumda malul olan erkek çocukların aylıklarının ödenmesine devam olunur.”

MADDE 23. – 1479 sayılı Kanunun 51 inci maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ancak, diğer sosyal güvenlik kanunlarına tâbi bir işte çalıştıktan sonra bu Kanun kapsamına girenlerin basamakları, diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında geçirilen süre dikkate alınarak intibak ettirilmek suretiyle belirlenir.

MADDE 24. – 1479 sayılı Kanunun 58 inci maddesinde yer alan “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Sosyal Güvenlik Kurumu” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 25. – 1479 sayılı Kanunun 79 uncu maddesinin birinci ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, dördüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

“24 üncü maddenin (I) numaralı bendi kapsamına girmeyenlerden aynı maddenin (II) numaralı bendinin (a) ve (c) alt bentlerinde sayılanlar dışında kalanlar, ev kadınları ve Türkiye’de ikamet eden yabancı uyruklular talepleri halinde isteğe bağlı sigortalı olabilirler. Şu kadar ki, talep tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlar ile 60 yaşını dolduran erkekler kapsama alınmazlar.”

“İsteğe bağlı sigortalılık, sigortalının tescil talebinin Kuruma intikal ettiği tarih itibarıyla başlar ve terk talebinin Kuruma intikal ettiği tarihte veya diğer sosyal güvenlik kanunlarına tâbi olarak çalışmaya başlama ya da art arda üç ay prim ödenmemiş olması halinde, son prim ödeme tarihi itibarıyla sona erer.”

MADDE 26. – 1479 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Kurum işlemlerinin bilgi işlem ortamında yapılması ve arşivlenmesi

Ek Madde 8. – Kurumun prim tahsilatı, sigortalama, tahsis, sağlık sigortası uygulaması dahil bütün işlemleri elektronik ortamda veya bilgi işlem ortamında yapılabilir ve arşivlenebilir. Kurum her türlü işlemlerini internet de dahil manyetik ortamda yapabilir, elektronik imza kullanabilir. Bu şekilde arşivlenen belgeler ilgilisine iade veya imha edilir. Elektronik veya bilgi işlem ortamında yapılan işlemlerin ve imha veya ilgilisine iade edilen belgelerin tespit ve tevsikinde bilgi işlem kayıtları esas alınır. Kurum tarafından bilgi işlem ortamında tutulan bilgiler adlî ve idarî merciler nezdinde geçerlidir. Bilgi işlem kayıtlarına itiraz edilmesi halinde, ispat mükellefiyeti itiraz edene aittir.

Sigortalıların Kuruma yaptıkları ve hatalı olmayan ödemelere ilişkin belgelerden elektronik ortama veya bilgi işlem kayıtlarına intikal ettirilmiş olanlar, ödemenin yapıldığı tarihi takip eden takvim yılından başlayarak bir yıl, kontrol ve denetimi yapılmak kaydıyla sağlık sigortası uygulanmasına ilişkin fatura, reçete gibi belgeler Kuruma ibraz tarihinden itibaren beş yıl süre ile saklanır ve bu sürenin sonunda imha edilir.

Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir.”

MADDE 27. – 1479 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve son fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

“Borçlanma primleri sigortalının talep tarihinde bulunduğu basamağın prim tutarları üzerinden hesaplanır ve talep tarihini takip eden ay başından itibaren üç ay içinde ödenir. Borçlanma primleri süresi içinde ve tam olarak ödenmezse borçlanma geçersiz sayılır.

MADDE 28. – 1479 sayılı Kanunun ek 11 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ek Madde 11. – Sağlık sigortası yardımlarından;

a) Bu Kanuna göre zorunlu sigortalı olanlar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babaları,

b) Bu Kanuna göre yaşlılık ve malûllük aylığı almakta olanlar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babaları,

c) Bu Kanuna göre ölüm aylığı alanlar,

yararlanırlar.

Sağlık hizmeti, Sağlık Bakanlığı, Sosyal Sigortalar Kurumu, mahallî idareler, üniversiteler, kamu iktisadî teşebbüslerine ait sağlık tesisleri ile diğer sağlık tesislerinden satın alınmak suretiyle yürütülür. Buna ilişkin usul ve esaslar Kurumca belirlenir.”

MADDE 29. – 1479 sayılı Kanunun ek 12 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ek Madde 12. – Bu Kanuna göre ilk defa veya yeniden sigortalı olanların sağlık yardımından yararlanmaları, en az sekiz ay eksiksiz sağlık sigortası primi ödemiş olmaları, sağlık ve sigorta prim borcu bulunmaması şartına bağlıdır.”

MADDE 30. – 1479 sayılı Kanunun ek 13 üncü maddesinin ikinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“c) Tedavi süresince sadece teşhis edilen hastalık için gerekli ilâç ve iyileştirme vasıtalarının sağlanması,”

MADDE 31. – 1479 sayılı Kanunun ek 16 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ek Madde 16. – Bu Kanun ile 2926 sayılı Kanuna tâbi sigortalılardan, sağlık sigortası priminin tahsil ve takibi ilgili Kanun hükümlerine göre yürütülür ve bu primler ayrı bir hesapta toplanır. Bu hesapta toplanan paralar başka amaçlarla kullanılamaz. Uzun vadeli sigorta kolları fonundan da sağlık hizmetleri için fon aktarması yapılamaz. Sağlık sigortası hesabında toplanan paralar için 74 üncü madde hükümleri uygulanmaz. Sağlık sigortası hesabında toplanan paralar, 16 ncı maddede belirlenen esaslar dahilinde değerlendirilebileceği gibi, 21 inci maddedeki esaslar dahilinde de işletilebilir.”

MADDE 32. – 1479 sayılı Kanunun ek 17 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ek Madde 17. – Yatarak veya ayakta yapılan tedavilerin fiyatlandırılması, Kurumca karşılanacak ilaçların cins ve miktarı, ödenecek ortez, protez ve iyileştirme vasıtaları bedellerinin tespitine ilişkin usul ve esaslar Kurumca belirlenir. Ayrıca, sağlık yardımlarından faydalanan sigortalılar için ihtiyaç duyulan ilaç dışı iyileştirici madde, araç ve gereçler ile Sağlık Bakanlığınca ithal ruhsatı verilmiş, eczanelerde satış izni bulunan veya bulunmayan ilaçlar Kurumca temin edilebilir.

Sağlık hizmetlerinin gerektirdiği giderler, Sağlık Bakanlığının yataklı tedavi kurumları için belirlediği fiyat tarifesini geçemez.”

MADDE 33. – 1479 sayılı Kanunun ek 18 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ek Madde 18. – Sağlık sigortası yardımlarının şekil ve şartları, bu yardımlardan yararlanma ve bu amaçla kullanılacak sağlık karne ve/veya kartlarının verilmesi, geçerlilik süresi ve kullanımına ilişkin esas ve usuller, ilaç bedelinden katkı payı alınmayacak hastalıklar, tedavi süresince gerekli görülen ilaçlar, diş hastalıkları tedavisi, gözlük, işitme cihazı, ortez, protez ve iyileştirme vasıtaları ve benzeri yardımların yapılması ile bunların cinsi, evsafı, miktarı, kullanma süresi ve Kurumca ödenecek bedel tespitine ilişkin esaslar, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımından itibaren altı ay içinde yürürlüğe konulacak bir yönetmelikle düzenlenir. Bu yönetmeliğin yürürlüğe gireceği tarihe kadar mevcut Yönetmeliğin bu Kanun Hükmünde Kararnameye aykırı olmayan hükümlerinin uygulanmasına devam olunur.”

MADDE 34. – 1479 sayılı Kanunun ek 19 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ek Madde 19. – Kuruma kayıt ve tescili yapıldığı halde, kayıt ve tescil tarihinden itibaren üç yıl ve daha fazla süreyle hiç prim ödememiş olanların, sigortalılık işlemleri, sigortalılık hakları saklı kalmak kaydıyla durdurulur. Ancak, sigortalıların bu süreye ilişkin primleri, ödeme tarihinde bulundukları gelir basamağının prim tutarı üzerinden hesaplanarak tahsil edilir ve haklarında ödeme tarihinde yürürlükte bulunan hükümler uygulanır.”

MADDE 35. – 1479 sayılı Kanuna aşağıdaki madde eklenmiştir.

“EK MADDE 21. – Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelikler ile sağlık işlemlerine ilişkin tüzük, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımını takip eden bir yıl içinde düzenlenir. Belirtilen yönetmelikler çıkarılıncaya kadar mevcut uygulamalara devam edilir.”

MADDE 36. – 1479 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 13. – Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihte eğitim durumları ile diğer şartları taşıyan personel, Kurumda en az üç yıl fiili hizmeti bulunmak ve olumsuz sicil almamış olmak kaydıyla, açılacak ilk uzman yardımcılığı sınavına yaş şartı aranmaksızın girebilir. Açılacak ilk uzman yardımcılığı sınavına başvurmayanlar veya başvurduğu halde sınava girmeyenler bu haklarını kaybederler. Sınavda başarılı olanlar Sosyal Sigorta Uzman Yardımcılığı kadrosuna atanırlar.

GEÇİCİ MADDE 14. – Yönetim Kuruluna atama ve seçimle gelen üyelerin görevleri, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihte sona erer. Ancak, bu üyeler yerlerine yeni atama yapılıncaya kadar görevlerine devam ederler. Yapılacak ilk genel kurula kadar 1479 sayılı Kanuna tâbi sigortalıları temsil edecek bir üye, bağlı bulundukları en fazla üyeye sahip kanunla kurulu en yüksek meslek kuruluşunca, 2926 sayılı Kanuna tâbi sigortalıları temsil edecek bir üye Türkiye Ziraat Odaları Birliği İdare Heyetince belirlenir. Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımından önce Kurumda Teftiş Kurumu Başkanı ve Daire Başkanı kadrosunda görevli personel aranılan nitelikleri taşımaları kaydıyla hiçbir işleme gerek kalmaksızın müşterek kararname ile atanmış sayılır ve bunların görevden alınmaları da aynı usule göre yapılır.

GEÇİCİ MADDE 15. – Bu Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 51 inci maddenin üçüncü ve dördüncü fıkra hükümleri, talepte bulunmaları kaydıyla bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımından önce sigortalı olanlara da uygulanır.

GEÇİCİ MADDE 16. – 30.8.1996 tarihli ve 4181 sayılı Kanunla verilen basamak yükseltme hakkından yararlananlar hakkında, 1479 sayılı Kanunun değişik 52 nci maddesinin birinci fıkrası hükümleri uygulanmaz.”

MADDE 37. – Bu Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) sayılı listede gösterilen kadrolar ihdas edilerek, 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki III sayılı cetvelin Bağ-Kur Genel Müdürlüğüne ait bölümüne eklenmiştir. Ekli (2) sayılı listede yer alan kadrolar iptal edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki III sayılı cetvelin Bağ-Kur Genel Müdürlüğüne ait bölümünden çıkarılmıştır.

MADDE 38. – 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun;

a) 36 ncı maddesinin “Ortak Hükümler” bölümünün A-11 numaralı bendine “Devlet Bütçe Uzman Yardımcıları” ibaresinden sonra gelmek üzere “Sosyal Sigorta Uzman Yardımcıları”, “Devlet Bütçe Uzmanlığına” ibaresinden sonra gelmek üzere “Sosyal Sigorta Uzmanlığına”, “Millî Emlak Denetmen Yardımcıları” ibaresinden sonra gelmek üzere “Bağ-Kur Denetmen Yardımcıları” ve “Millî Emlak Denetmenliğine” ibaresinden sonra gelmek üzere “Bağ-Kur Denetmenliğine”,

b) I sayılı Ek Gösterge Cetvelinin (I/h) bendine “Maliye Bakanlığı Devlet Bütçe Uzmanları” ibaresinden sonra gelmek üzere “Sosyal Sigorta Uzmanları, Bağ-Kur Denetmenleri”,

c) 213 üncü maddesinden sonra gelen “Zam ve Tazminatlar” başlıklı ek maddesinin “II-Tazminatlar” bölümünün “A-Özel Hizmet Tazminatı” bendinin (h) alt bendine “Devlet Bütçe Uzmanları” ibaresinden sonra gelmek üzere “Sosyal Sigorta Uzmanları, Bağ-Kur Denetmenleri”,

ibareleri eklenmiştir.

İKİNCİ BÖLÜM

Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar

Kanunu ile İlgili Değişiklikler

MADDE 39. – 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentleri ile son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) Tarımsal faaliyette bulunanlar, tarımsal faaliyetlerine son verdikleri tarihten,”

“c) Aile reisliği sıfatını kaybeden kadınların, bu sıfatı kaybettikleri tarihten,”

“ Bu Kanuna göre sigortalı olanlar, sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren üç ay içinde Kuruma başvurarak kayıtlarını sildirmek zorundadırlar.”

MADDE 40. – 2926 sayılı Kanunun 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 8. – Köy ve mahalle muhtarları, bu Kanuna göre sigortalı sayılanları sigortalılıklarının başladığı tarihten, sigortalılığı sona erenleri ise sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren en geç üç ay içinde Kuruma bildirmekle yükümlüdürler.”

MADDE 41. – 2926 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan “Şu kadar ki, sigortalılığın başladığı tarihte” ibaresi “Şu kadar ki, bu Kanuna tâbi sigortalılığın başladığı tarihte” şeklinde, üçüncü fıkrası da aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Sigortalıların hangi hallerde çalışma gücünün en az üçte ikisini yitirmiş sayılacakları, sağlık işlemlerine ilişkin tüzükteki esaslara göre tespit olunur.”

MADDE 42. – 2926 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ile son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“c) Yazılı istekte bulunmak ve istek tarihinde prim ve her türlü borçlarını ödemiş olmak,”

“Ancak, bu Kanuna tâbi sigortalı iken geçirdiği iş kazası veya meslek hastalığı sonucu 12 nci madde gereğince malûl sayılanlar için prim ödeme süresi aranmaz.”

MADDE 43. – 2926 sayılı Kanunun 18 inci maddesinin son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“17 nci maddenin son fıkrasına göre bağlanacak kısmî yaşlılık aylığı, 25 yıldan eksik prim ödenmiş her tam yıl için % 70 oranı % 1 eksiltilerek hesaplanır.”

MADDE 44. – 2926 sayılı Kanunun 20 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 45. – 2926 sayılı Kanunun 21 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“ Bu Kanuna göre tekrar sigortalı olanlar, toptan ödeme yapılan sürelerini ihya etmek istedikleri takdirde, bu sürelere ilişkin primler, toptan ödeme talebinde bulundukları tarihte son defa prim ödedikleri basamağın, ihya talebinde bulundukları tarihteki tutarları esas alınarak hesaplanır ve tebliğ tarihinden itibaren altı ay içinde ödenir. Bu şekilde ihya edilen süreler yaşlılık aylığı bağlanmasında ihya tarihinden itibaren altı ay sonra sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Bu Kanuna tâbi hizmetlerin 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tâbi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanunun 5 inci maddesine göre ihyasında da bu fıkra hükmü uygulanır.”

MADDE 46. – 2926 sayılı Kanunun 23 üncü maddesinin (a) ve (d) bentlerinde yer alan “ üç tam yıl” ibaresi “beş tam yıl” olarak ve son fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Ancak, bu Kanuna göre sigortalı iken geçirdiği iş kazası veya meslek hastalığı sonucu ölenler için prim ödeme süresi aranmaz.”

MADDE 47. – 2926 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan “üç tam yıl” ibaresi “beş tam yıl” olarak değiştirilmiştir.

MADDE 48. – 2926 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

Hakkı doğuran olay tarihinden 5 yıl geçtikten sonra talepte bulunanların ölüm aylıkları, talep tarihini takip eden ay başından başlatılır.”

MADDE 49. – 2926 sayılı Kanunun 27 nci maddesinin ikinci fıkrasının (b) bendi yürürlükten kaldırılmış, (a), (c) ve (d) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) Dul eş için % 50’si, aylık alan çocuğu bulunmayanların dul eşine % 75’i,”

“c) 18 yaşını, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını doldurmayan ve (18 yaşını doldurmayanlar hariç) bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan veya yaşları ne olursa olsun çalışamıyacak durumda malûl bulunan erkek çocuklarla, yaşları ne olursa olsun evli olmayan, evli olmakla beraber sonradan boşanan veya dul kalan ve bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan kız çocuklarının her birine % 25’i,

d) Sigortalının ölümü tarihinde veya sonradan eşine veya çocuklarına yapılması gekeren tahsisin toplamı, sigortalıya ait tahsisten aşağı olursa, artan kısım eşit paylar halinde, sigortalının bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmayan, bu kanunlar kapsamındaki çalışmalarından dolayı gelir veya aylık almayan ana ve babasına her birinin hissesi sigortalıya ait aylığın en çok % 25’i,”

MADDE 50. – 2926 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Sigortalının kız çocuklarına bağlanan aylıklar, bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmaya başladıkları veya evlendikleri tarihi takip eden aylık ödeme tarihinden itibaren kesilir. Aylığın kesilmesine yol açan nedenlerin ortadan kalkması halinde, 27 nci maddenin ikinci fıkrasının (c) bendi hükmü saklı kalmak şartıyla, bu tarihi takip eden aylık ödeme tarihinden başlanarak yeniden aylık bağlanır. Ancak evliliğin son bulması ile kocasından da aylık almaya hak kazanan kız çocuklarına bu aylıklardan fazla olanı ödenir.

Sigortalının erkek çocuklarına bağlanan aylıklar; çocuğun 18 yaşını veya bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında çalışmamaları şartıyla, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını dolduracağı tarihe kadar devam eder. Bu yaşları doldurdukları tarihte çalışamayacak durumda malul olan erkek çocukların aylıklarının ödenmesine devam olunur.”

MADDE 51. – 2926 sayılı Kanunun 33 üncü madddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Primlere ve aylıklara esas gelir basamakları

Madde 33. – Bu Kanuna göre sigortalıların ödeyecekleri primler ile aylıkların hesabında, aşağıda tespit edilen basamak göstergelerinin katsayı ile çarpılması suretiyle bulunacak tutarlar esas alınır.

GELİR		GELİR
BASAMAKLARI	GÖSTERGELER	BASAMAKLARI	GÖSTERGELER
	1	2880	13	7940
	2	3270	14	8690
	3	3660	15	9440
	4	4050	16	10190
	5	4440	17	10940
	6	4830	18	11690
	7	5220	19	12440
	8	5610	20	13190
	9	6000	21	13940
	10	6390	22	14690
	11	6780	23	15440
	12	7170	24	16190

Göstergelerin değiştirilmesine ve bağlanmış ve bağlanacak aylıklara uygulama tarihini belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkilidir.”

MADDE 52. – 2926 sayılı Kanunun 34 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 34. – Sigortalı bu Kanuna göre sigortalılığının başladığı tarihte 33 üncü maddeye göre belirlenen aylık gelir basamaklarından ilk oniki basamaktan dilediğini seçer ve en geç üç ay içinde Kuruma vereceği giriş bildirgesi üzerinde veya dilekçesinde yazılı olarak bildirir. Üç ay içinde basamak seçilmemesi halinde birinci basamak seçilmiş sayılır. Ancak, diğer sosyal güvenlik kanunlarına tâbi bir işte çalıştıktan sonra bu Kanun kapsamına girenlerin basamakları diğer sosyal güvenlik kanunları kapsamında geçirilen süre dikkate alınarak intibak ettirilmek suretiyle belirlenir.

MADDE 53. – 2926 sayılı Kanunun 35 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

İlk onbir basamakta sıra itibarıyla basamak yükseltilmesi, prim ödemeye ve talebe bakılmaksızın Kurumca yapılır. Onikinci basamaktan itibaren basamak yükseltilebilmesi için, sigortalının yazılı talepte bulunması ve talep tarihinden önceki dönem sonu itibarıyla prim ve diğer borçlarını ödemiş olması şarttır.”

MADDE 54. – 2926 sayılı Kanunun 40 ncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 55. – 2926 sayılı Kanunun 43 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 43. – Bu Kanun gereğince bağlanan aylıkların her ay veya üç ayda bir peşin ödenmesine ve aylıkların ödenme tarihlerini belirlemeye Sosyal Güvenlik Kurumu yetkilidir.

Peşin ödenen aylıklar, durum değişikliği veya ölüm halinde geri alınmaz.”

MADDE 56. – 2926 sayılı Kanunun 60 ncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve birinci fıkradan sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Tarımsal faaliyette bulunmakla beraber, 22 yaşını doldurmayan aile reisi kadınlar ile bu Kanuna tâbi sigortalıların yanında aile mensubu olarak ücretsiz çalışan eş ve çocuklarından bu Kanunun 4 üncü maddesi kapsamı dışında kalanlar, 18 yaşını doldurmuş olmak ve Kuruma yazılı olarak başvurmak suretiyle isteğe bağlı sigortalı olabilirler.

İsteğe bağlı sigortalılık, sigortalının tescil talebinin Kuruma intikal ettiği tarih itibariyle başlar ve terk talebinin Kuruma intikal ettiği tarihte veya diğer sosyal güvenlik kanunlarına tâbi olarak çalışmaya başlama ya da art arda iki dönem prim ödenmemiş olması halinde, son prim ödeme tarihi itibarıyla sona erer. Ancak, talep tarihinde 58 yaşını dolduran kadınlar ile 60 yaşını dolduran erkekler kapsama alınmaz.”

MADDE 57. – 2926 sayılı Kanunun ek 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“a) Bu Kanunun 2 nci maddesi kapsamında sigortalı olanlar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, anne ve babaları,”

MADDE 58. – 2926 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 9. – Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlandığı tarihten önce sigortalı olanlar, bulundukları basamak dahil, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlandığı tarihten itibaren altı ay içinde yazılı talepte bulunmak şartıyla, bulundukları basamakları en fazla oniki basamak yükseltebilirler. Basamak yükseltme primi, sigortalının talep tarihinde bulunduğu basamaktan, yükselerek intibak etmek istediği basamağa kadar her basamak için öngörülen bekleme süresindeki prim tutarına gelir basamaklarının arasındaki farkların ilave edilmesi suretiyle hesaplanır. Bu tutarın, varsa birikmiş prim borçları ile birlikte bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlandığı tarihten itibaren bir yıl içinde ödenmesi zorunludur. Basamak yükseltme tutarının tamamen veya kısmen ödenmesi halinde, sigortalı son ödemenin yapıldığı tarihi takip eden ay başı itibarıyla bu ödemenin karşıladığı basamağa intibak ettirilir. Basamak yükseltme primleri, primi ödenmiş süreler olarak değerlendirilmez.

Malûllük veya ölüm aylığı bağlanmasında ikinci fıkrada öngörülen üç yıllık bekleme süresi aranmaz.

GEÇİCİ MADDE 10. – Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımından önce sigortalı olanlar talepte bulunmaları şartıyla bu Kanun Hükmünde Kararnameyle değişik 34 üncü madde hükümlerinden yararlanır.”

GEÇİCİ MADDE 1. – 1479 sayılı Kanuna göre sigortalılık niteliği taşıdıkları halde, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar kayıt ve tescilini yaptırmamış olan sigortalıların sigortalılık hak ve mükellefiyetleri bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren başlar. Ancak, 1479 sayılı Kanuna göre zorunlu sigortalı olarak tescil edilmiş olmak kaydıyla, 20.4.1982 tarihinden bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar vergi dairelerine kayıtlı olarak kendi nam ve hesabına bağımsız çalıştıklarını belgeleyen sigortalıların, vergiye kayıtlı bulundukları süreler, bu süreye ilişkin primleri, ödeme tarihinde bulundukları gelir basamağı prim tutarı üzerinden ödemek kaydıyla sigortalılık süresi olarak değerlendirilir.

GEÇİCİ MADDE 2. – Bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlandığı tarihte 1479 ve 2926 sayılı kanunlara tâbi isteğe bağlı sigortalı olanların bu sigortalılıkları; bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayımlandığı tarihe kadar birikmiş tüm prim borçlarını, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yayım tarihini takip eden altı ay içinde ödemeleri şartıyla devam ettirilir. Bu şartı yerine getirmeyenlerin sigortalılıkları ise, son prim ödeme tarihi itibarıyla sona erdirilir. Ayrıca, bu Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlük tarihinden önce herhangi bir nedenle sağlık sigortası kapsamında prim ödemeyen isteğe bağlı sigortalılar sağlık sigortası kapsamına alınmaz. Bu durumda olanlara Kurumca aylık bağlanması halinde de aynı hüküm uygulanır.

MADDE 59. – Bu Kanun Hükmünde Kararname yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 60. – Bu Kanun Hükmünde Kararname hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

		Ahmet Necdet Sezer
		Cumhurbaşkanı
Bülent Ecevit
Başbakan
Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.
D. Bahçeli	H. H. Özkan	M. Yılmaz
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
R. Önal	Prof. Dr. T. Toskay	M. Keçeciler
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
Prof. Dr. Ş. S. Gürel	F. Bal	Y. Yalova
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
M. Yılmaz	Prof. Dr. R. Mirzaoğlu	R. K. Yücelen
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
H. Gemici	Prof. Dr. Ş. Üşenmez	E. S. Gaydalı
Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı	Adalet Bakanı
Prof. Dr. Ş. S. Gürel	Prof. Dr. A. Çay	Prof. Dr. H. S. Türk
Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı	Dışişleri Bakanı
S. Çakmakoğlu	S. Tantan	İ. Cem
Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı	Bayındırlık ve İskân Bakanı V.
S. Oral	M. Bostancıoğlu	Prof. Dr. H. Y. Gökalp
Sağlık Bakanı	Ulaştırma Bakanı	Tarım ve Köyişleri Bakanı
Doç. Dr. O. Durmuş	Prof. Dr. E. Öksüz	Prof. Dr. H. Y. Gökalp
Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı	Sanayi ve Ticaret Bakanı	En. ve Tab. Kay. Bakanı
Y. Okuyan	A. K. Tanrıkulu	M. C. Ersümer
Kültür Bakanı	Turizm Bakan V.	Orman Bakanı
M. İ. Talay	R. K. Yücelen	Prof. Dr. N. Çağan
	Çevre Bakanı
	F. Aytekin

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

KARARNAMENİN DEĞİŞTİRİLEREK KABULÜNE DAİR KANUN TASARISI

BİRİNCİ BÖLÜM

Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile İlgili Değişiklikler

MADDE 2.- 1479 sayılı Kanunun 3 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 3- Genel Müdürlük, Genel Müdür, üç Genel Müdür yardımcısı, merkez ve taşra teşkilatından oluşur.

Merkez Teşkilatı;

b) Danışma ve denetim birimleri; Teftiş Kurulu Başkanlığı, Hukuk Müşavirliği, Araştırma Planlama ve Koordinasyon Dairesi Başkanlığı,

Ve taşra teşkilatı il müdürlüklerinden,

Oluşur.

Merkez ve taşra teşkilatının görev, yetki ve sorumlulukları ile çalışma usul ve esasları yönetmelikle belirlenir."

MADDE 3.- 1479 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Genel Müdür ve Genel Müdür yardımcıları

Madde 4- Kuruma Genel Müdür ve Genel Müdür yardımcısı olarak atanacaklarda, 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 ve 68 inci maddelerinde sayılan şartlara ek olarak, en az dört yıllık eğitim veren fakülte veya yüksek okullar ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olmak şartları aranır."

MADDE 4.- 1479 sayılı Kanunun 5 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Genel Müdürün görevleri, yetki devri ve temsil yetkisi

Genel Müdür gerektiğinde, sınırlarını yazılı olarak açıkça belirlemek şartıyla yetkilerinden bir kısmını astlarına devredebilirler. Ancak yetki devri, yetki devreden amirin sorumluluğunu kaldırmaz."

MADDE 5.- 1479 sayılı Kanunun 6 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Atama usul ve şartları

b) Kuruma Daire Başkanı olarak atanacaklarda, Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde sayılan şartlara ilaveten, en az dört yıllık eğitim veren fakülte veya yüksek okul ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olmak şartları aranır. Sağlık İşleri Dairesi Başkanı olarak atanacaklarda hekim veya eczacı olmak, Bilgi İşlem Dairesi Başkanı olarak atanacaklarda en az dört yıllık eğitim veren mühendislik fakülteleri ile fen, matematik, istatistik, ekonomi veya ekonometri bölümü ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından onaylanmış yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olmak, İnşaat ve Emlak Dairesi Başkanı olarak atanacaklarda ise mimar veya mühendis olmak şartı aranır.

c) Kurum, merkez teşkilatında sosyal sigorta uzmanı çalıştırabilir. Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinde belirtilen şartlara sahip, Kurumun ihtiyaç duyduğu alanlarda en az dört yıllık yüksek öğrenim görmüş olanlar arasında yapılacak özel yarışma sınavı sonucunda başarılı bulunanlar sosyal sigorta uzman yardımcısı kadrolarına atanırlar. Sosyal sigorta uzman yardımcılığına atananlar, bu görevde en az üç yıl çalışmak ve olumlu sicil almak kaydıyla açılacak yeterlik sınavında başarılı olmaları ve İngilizce, Almanca ve Fransızca dillerinden birini Kamu Personeli Yabancı Dil Bilgisi Seviye Tespit Sınavında en az ( D ) düzeyinde başarılı olmaları halinde sosyal sigorta uzmanı unvanını alırlar. Yapılacak yeterlik sınavına girmeye hak kazandığı halde geçerli mazereti olmaksızın sınava girmeyenler, üst üste iki defa yapılacak sınavda başarılı olamayanlar veya olumlu sicil alamayanlar bu unvanlarını kaybederler ve durumlarına uygun başka kadrolara atanırlar. Sosyal sigorta uzmanlarının seçilme yöntemleri, atanma şartları ve yeterlik sınavları, eğitim amacıyla yurt dışına gönderilme ile çalışma usul ve esasları yönetmelik ile belirlenir.

MADDE 6.- 1479 sayılı Kanunun 7 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Personel statüsü

Madde 7- Kurum personeli hakkında, Devlet Memurları Kanununun bu Kanuna aykırı olmayan hükümleri ile 10.2.1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu ve 8.6.1949 tarihli ve 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümleri uygulanır. Yönetim Kurulu başkan ve üyeleri ile Kurum çalışanları sorumlulukları bakımından 1.3.1926 tarihli ve 765 sayılı Türk Ceza Kanununun uygulanmasında devlet memuru sayılır. 2.12.1999 tarihli ve 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkındaki Kanun hükümleri uygulanmaz. Personelin çalışma usul ve esasları yönetmelikle düzenlenir. Bu Kanunun uygulamasıyla görevli bulunanlardan, Kurum alacaklarının borçlularını Yönetim Kurulu kararı olmaksızın ve bu borçlarla ilgili hususları açıklayanlar hakkında 21.7.1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulu Hakkında Kanunun 107 nci maddesi hükmü uygulanır.

Yönetim giderlerinden karşılanmak üzere merkez ve taşra teşkilatında kadrolu olarak (Bakanlık ve Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığında görevlendirilenler dahil) fiilen çalışan personele her yıl asgari ücretten az olmamak üzere, (gösterge, ek gösterge dahil) kendi aylıkları tutarında iki ikramiye verilir.

Kurum, hizmetin gereği özel bilgi ve ihtisas gerektiren veya daimi kadrolu personel ile yapılamayan ya da daimi kadrolu personel ile yapılması güçlük arz eden işler için sözleşme ile personel çalıştırabilir. Bu şekilde çalıştırılacakların unvanı, adedi, nitelikleri, ücret ve diğer mali hakları ile çalıştırılma usul ve esasları Maliye Bakanlığı ile Devlet Personel Başkanlığının görüşü üzerine Bakanlar Kurulunca belirlenir. Sözleşme ile çalıştırılacaklara ödenecek ücret, Devlet Memurları Kanununun 4 üncü maddesinin (B) bendine göre çalıştırılan sözleşmeli personele ödenen tavan ücretin üç katını geçemez.

Kurum, taşra teşkilatındaki icra, takip ve dava işleri için genel hükümlere göre vekalet akdi ile lüzum görülecek sayıda avukat çalıştırabilir.

Kurumun Hukuk Müşavirliğinde çalışan hukuk müşavirleri ve avukatlar ile taşra teşkilatında çalışan avukatlar hakkında Devlet Memurları Kanununun 146 ncı maddesinin üçüncü fıkrası ile 2.2.1929 tarihli ve 1389 sayılı Devlet Davalarını İntaç Eden Avukat ve Saireye Verilecek Ücreti Vekalet Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Vekalet ücretinin dağıtım esas ve usulleri bir yönetmelikle düzenlenir.

MADDE 7.- 1479 sayılı Kanunun 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 8- Yönetim Kurulu bir karar organı olup, Kurumun en yüksek yönetim karar, yetki ve sorumluluğunu taşır. Yönetim Kurulu, Genel Müdür ve beş üyeden oluşur. Biri Kurum Genel Müdür yardımcısı olmak üzere iki üye Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının, bir üye Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Devlet Bakanının önerisi üzerine müşterek kararname ile atanır. Bu Kanuna tabi sigortalıların bağlı bulundukları kanunla kurulu en yüksek meslek kuruluşlarından bir üye, 17.10.1983 tarihli ve 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa tabi sigortalıları temsil eden meslek kuruluşlarından bir üye Genel Kurulda kendi temsilcileri tarafından seçilir.

Yönetim Kurulu üyelerinin, Devlet Memurları Kanunun 48 inci maddesinin (A) bendinin (1), (4), (5), (6) ve (7) numaralı alt bentlerinde belirtilen şartları taşımaları zorunludur.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının önerisi üzerine atanacak üyelerin en az 4 yıllık eğitim veren kamu yönetimi, sigorta, banka, hukuk, işletme, maliye, ekonomi, sağlık bilimleri, matematik, fen, istatistik, mühendislik, aktüerya bölümleri ile bunlara denkliği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından kabul edilen yabancı fakülte veya yüksek okullardan mezun olması ve en az 12 yıl fiili hizmetinin bulunması zorunludur.

Genel Müdür aynı zamanda Yönetim Kurulunun üyesi ve başkanıdır. Genel Müdürün bulunmadığı hallerde Kurul üyesi Genel Müdür yardımcısı Kurula başkanlık eder.

Genel Müdür ve Yönetim Kurulu üyelerinin seçilme veya atanma şartlarını taşımadıklarının veya yitirdiklerinin veya hizmet kusuru işlediklerinin yargı kararı ile tespit edilmesi hallerinde, kararın kesinleştiği tarihte görevleri sona erer. Genel Müdür, Yönetim Kurulu Üyeleri ile Finansman ve Aktüerya Dairesi Başkanının tek başlarına veya birlikte Kurum kaynaklarını tehlikeye düşürdüklerinin veya Kurumu zarara uğrattıklarının yargı kararı ile tespiti halinde, verdikleri zarardan malvarlıkları ile müştereken ve müteselsilen sorumludurlar. Görevlerine bu şekilde son verilenler Yönetim Kurulu üyeliğine veya idari göreve atanamazlar ya da bir daha seçilemezler.

Yönetim Kurulu üyeleri, Genel Müdür, Genel Müdür yardımcıları,Teftiş Kurulu Başkanı,1 inci Hukuk Müşaviri ile daire başkanları kendilerine, eş ve çocuklarına ait mal varlıklarını göreve başladıkları tarihten itibaren bir ay içinde ve izleyen her takvim yılının en geç Mart ayı sonuna kadar, 19.4.1990 tarihli ve 3628 sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanununda belirtilen diğer usul ve esaslara uygun olarak bildirimde bulunmak zorundadırlar.

Yönetim Kurulunun çalışma usul ve esasları ile ilgili diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir."

MADDE 8.- 1479 sayılı Kanunun 9 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Mazeretsiz olarak Yönetim Kurulu toplantılarına katılmayan üyelere yapılan ödemelerden yönetmelik hükümlerine göre kesinti yapılır. Bir takvim yılı içinde birbirini izleyen 4 hafta veya yapılan toplantı sayısının % 20'sinden fazla sayıda toplantıya mazeretsiz katılmayanların Yönetim Kurulu üyeliği kendiliğinden sona erer.

Toplantıya iştirak eden Yönetim Kurulu Başkan ve üyelerine, bu görevleri nedeniyle 22.1.1990 tarihli ve 399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 34 üncü maddesine göre Kamu İktisadi Teşebbüsleri Yönetim Kurulu Başkan ve Üyelerine ödenen miktarlarda ilave aylık ücret ödenir ve ayrıca Yönetim Kurulunun Genel Müdür ve Genel Müdür Yardımcısı dışındaki diğer üyelerine, bu ücretle birlikte Yönetim Kurulu üyesi kadrosunun karşılığı olan aylık ve diğer ödemeler verilir. Yolluklarda ise, 10.2.1954 tarihli ve 6245 sayılı Harcırah Kanunu hükümleri uygulanır. "

MADDE 9.- 1479 sayılı Kanunun 10 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 10- Yönetim Kurulunun görev ve yetkileri şunlardır:

b) Genel Müdürlüğün teklifi ile Kurum bütçesinin bölümleri içinde veya bölümleri arasında uygun görülen aktarmaları yapmak.

c) Genel Müdürlükçe hazırlanan Kurum bilançosunu ve faaliyet raporunu, tahmini bütçeyi inceleyip görüşü ile birlikte Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının onayına sunmak.

k) Genel Müdürlükçe hazırlanacak, Kurumun gelecek 10 yıllık gelir-gider dengesini gösterir aktüeryal hesap sonuçlarını inceleyerek Genel Kurula sunmak.

m) Kurum personelinin eğitimi amacıyla düzenlenen yıllık eğitim programlarının onaylanması, kurslar ve seminerler düzenlenmesi, yurt içinde veya yurt dışında öğrenim ve eğitim yapacakların seçilmesi, kendilerine ders görevi verilenlere ders ve konferans ücreti ödenebilmesi için her derecedeki kurs, seminer ve benzeri eğitim faaliyetlerine, ücretle okutulacak ders saatlerinin sayısı, ders görevi alacakların nitelikleri ve diğer hususların tespiti, Kurum ile diğer kurum ve kuruluşların eğitim tesislerinde gerçekleştirilecek eğitim, kurs ve seminerlerde, eğitim görevlilerinin ve katılımcıların Harcırah Kanunu hükümleri çerçevesinde konaklama, iaşe ve eğitim materyali masrafları ile eğitim hizmetleri bedeline ilişkin önerileri inceleyip karara bağlamak.

n) Kurumun adını taşımak kaydıyla, Kurumun tanıtımını sağlayacak kültürel, sanatsal, sportif ve benzeri faaliyetlerde bulunan kuruluşlara mali yardımda bulunulmasına karar vermek.

o) Her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen yeniden değerleme oranında miktarı artırılmak üzere tutarı beş milyar Türk lirası ve daha fazla olan Kurum alacaklarının borçlularını ve borç miktarlarını altı ayda bir kamuoyuna açıklanıp, açıklanmamasına karar vermek.

ö) Yönetim giderlerinden karşılanmak üzere Kurumda kadrolu olarak fiilen çalışan personele ödenecek ikramiyelerin ödenme tarihlerini belirlemek.

p) Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ile birlikte gerçekleştirilecek eğitim, seminer, toplantı, çalışma ve benzeri faaliyetlere iştirak edenlerin Harcırah Kanunu hükümleri çerçevesinde konaklama ve iaşe giderleri ile eğitim materyali, araç, gereç giderlerinin Kurum tarafından karşılanmasına karar vermek.

r) Genel Müdür ve Yönetim Kurulu üyelerinin diğer önerilerini inceleyip karara bağlamak,

s) Bu Kanunla verilen diğer görevleri yapmak.

Yönetim Kurulunun çalışması, alt kademelere devredebileceği yetkileri ile diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar Yönetmelikle belirlenir."

MADDE 10.- 1479 sayılı Kanunun 11 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 11- Genel Kurul, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanının veya görevlendireceği bir kamu görevlisinin başkanlığında;

b) Yüksek Öğretim Kurulunca görevlendirilecek sosyal politika, iş hukuku ve sağlık bilimleri alanlarında uzman bir öğretim üyesinden,

d) Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa tabi sigortalıların bağlı oldukları kanunla kurulu meslek kuruluşlarınca üye sayılarının oranları korunarak seçilecek en fazla yedi temsilciden,

e) Kurum çalışanlarının en fazla temsil edildiği Kamu Görevlileri Sendikasına kayıtlı Kurum personeli arasından seçilecek bir temsilciden,

f) Kurumdan aylık alanlardan, Bakanlıkça en fazla üyeyi temsil ettiği belirlenen dernek tarafından seçilecek iki temsilciden,

Oluşur.

Genel Kurulun oluşumu ile çalışma usul ve esasları ve diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir."

MADDE 11.- 1479 sayılı Kanunun 15 inci maddesinin (a) ve ( c ) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve maddeye bir fıkra eklenmiştir.

"a) Prim gelirleri,"

"c) Bağış ve vasiyetler ile Kurumca hazırlanan her türlü standart form, manyetik, elektronik, akıllı kart ve benzerlerinin satışından elde edilecek gelirler,"

MADDE 12.- 1479 sayılı Kanunun 16 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Kurum gelirlerinin değerlendirilmesi

Madde 16.- Kurumun uyguladığı kanunlardan elde ettiği her türlü gelirlerin, riskin dağıtılması ilkesi ve basiretli yönetim kurallarına göre Kurum lehine en yüksek getiriyi sağlayacak şekilde yönetilmesi esastır. Kurum gelirleri ve zorunlu ödemeler için bulundurulması gereken nakit ve benzeri varlıkların değerlendirilmesine ilişkin usul ve esaslar Kurum, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Maliye Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, T.C. Merkez Bankası ve Sermaye Piyasası Kurulu Başkanlığının müştereken hazırlayacakları ve Bakanlar Kurulunca çıkarılacak yönetmelikle belirlenir."

MADDE 13.- 1479 sayılı Kanunun değişik 24 üncü maddesinin birinci fıkrasının (I) numaralı bendinin (a) alt bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve (II) numaralı bendinin (b) alt bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 14.- 1479 sayılı Kanunun değişik 25 inci maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, üçüncü fıkrasının (b) bendinde yer alan "olanlar ile vergi kaydı bulunmayanlar" ibaresi "olanların," olarak değiştirilmiş, (e) bendine aşağıdaki cümle eklenmiş, (g) bendinde yer alan "Gelir vergisi mükellefiyeti bulunmayan veya" ibaresi metinden çıkarılmış ve maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

"veya iflas ve tasfiye işlemleri devam ederken hizmet akti ile çalışmaya başladığı,"

"Sigortalılığı sona erenler sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren üç ay içinde Kuruma başvurarak kayıtlarını sildirmek zorundadırlar."

MADDE 15.- 1479 sayılı Kanunun değişik 26 ncı maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki cümle eklenmiş ve (I), (II) ve (III) numaralı bentleri yürürlükten kaldırılmış ve maddeye birinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

"Üç ay içinde kayıt ve tescilini yaptırmayan sigortalılar Kurumca re'sen kayıt ve tescil edilir.

MADDE 16.- 1479 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "Şu kadar ki, sigortalılığın başladığı tarihte" ibaresi "Şu kadar ki, bu Kanuna tabi sigortalılığın başladığı tarihte" şeklinde ve üçüncü fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Sigortalıların hangi hallerde çalışma gücünün en az üçte ikisini yitirmiş sayılacakları, sağlık işlemlerine ilişkin tüzükteki esaslara göre tespit olunur."

MADDE 17.- 1479 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"c) Yazılı istekte bulunmak ve istek tarihi itibariyle prim ve her türlü borçlarını ödemiş olmak,"

MADDE 18.- 1479 sayılı Kanunun değişik 38 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 19.- 1479 sayılı Kanunun değişik 39 uncu maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Bu Kanuna göre tekrar sigortalı olanlar, toptan ödeme yapılan sürelerini ihya etmek istedikleri takdirde, bu sürelere ilişkin primler, toptan ödeme talebinde bulundukları tarihte son defa prim ödedikleri basamağın, ihya talebinde bulundukları tarihdeki tutarları esas alınarak hesaplanır ve tebliğ tarihinden itibaren üç ay içinde ödenir. Bu şekilde ihya edilen süreler yaşlılık aylığı bağlanmasında ihya tarihinden itibaren altı ay sonra sigortalılık süresi olarak değerlendirilir. Bu Kanuna tabi hizmetlerin 24.5.1983 tarihli ve 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanunun 5 inci maddesine göre ihyasında da, bu fıkra hükmü uygulanır."

MADDE 20 .- 1479 sayılı Kanunun değişik 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (d) bentlerinde yer alan "üç tam yıl" ibareleri "beş tam yıl" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 21 .- 1479 sayılı Kanunun değişik 42 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan "üç tam yıl" ibaresi "beş tam yıl" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 22 .- 1479 sayılı Kanunun değişik 45 inci maddesinin ikinci fıkrasının (c) ve (d) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 23.- 1479 sayılı Kanunun 46 ncı maddesinin başlığı ile ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ölüm aylığının kesilmesi"

Sigortalının erkek çocuklarına bağlanan aylıklar, çocuğun 18 yaşını veya bu Kanun ile diğer sosyal güvenlik Kanunları kapsamında çalışmamaları koşuluyla, orta öğrenim yapması halinde 20 yaşını, yüksek öğrenim yapması halinde 25 yaşını dolduracağı tarihe kadar devam eder. Bu yaşları doldurdukları tarihte çalışamayacak durumda malül olan erkek çocukların aylıklarının ödenmesine devam olunur."

MADDE 24.-1479 sayılı Kanunun değişik 51 inci maddesinin üçüncü ve dördüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 25 .- 1479 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinin değişik ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, altıncı fıkraya aşağıdaki cümle eklenmiştir.

"Kurumun süresi içinde ödenmeyen prim ve diğer alacaklarının tahsilinde 21.07.1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Kurum, sözkonusu Kanunun uygulanmasında Maliye diğer kamu kurum ve kuruluşları ve mercilere verilen yetkileri kullanır. Yetkilerin kullanımına ilişkin usul ve esaslar, yönetmelikle tespit edilir. Kurum alacaklarının tahsilinde 21.07.1953 tarihli ve 6183 sayılı Kanunun uygulamasından doğacak uyuşmazlıkların çözümlenmesinde alacaklı il müdürlüğünün bulunduğu yer iş mahkemesi yetkilidir. Yetkili iş mahkemesine başvurulması alacakların takip ve tahsilini durdurmaz. Dava ve icra takibi açılmış olsa bile primlerin ödenmemiş kısmı için gecikme zammı tahsil olunur."

MADDE 26.- 1479 sayılı Kanunun değişik 58 inci maddesinde yer alan "Bakanlar Kurulu" ibaresi "Sosyal Güvenlik Kurumu" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 27.- 1479 sayılı Kanunun değişik 63 üncü maddesine aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

"Kurumun rücu hakkını doğuran suç sayılır hareket yurtdışında meydana gelmiş, suçun faili yabancı uyruklu ve yurtdışında ikamet ediyorsa, bu kişilere rücu edilmez."

MADDE 28.- 1479 sayılı Kanunun 68 inci maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

MADDE 29.- 1479 sayılı Kanunun değişik 76 ncı maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Dikkate alınmayacak tutarlar

Madde 76 - Her yıl Bütçe Kanunları ile belirlenen, Devlet hesaplarında yer verilmeyecek ve terkin edilecek tutarlar, Kurum hesaplarında aynen uygulanır.Bu tutarların terkinine Genel Müdürlük yetkilidir. Buna ilişkin usul ve esaslar Kurumca belirlenir."

MADDE 30.- 1479 sayılı Kanunun değişik 79 uncu maddesinin birinci ve beşinci fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, dördüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 31.- 1479 sayılı Kanunun 20.6.1987 tarihli ve 3396 sayılı Kanunun 17 nci maddesi ile yürürlükten kaldırılan 80 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmiştir.

"İdari para cezaları

Hakkında para cezası uygulanan sigortalılar, gerekçesini belirtmek suretiyle para cezasına karşı tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde Kuruma itiraz edebilirler.İtiraz takibi durdurur. Kurum en geç otuz gün içinde itirazı inceler ve karara bağlar. Kurum tarafından itirazın reddedilmesi halinde, sigortalılar red kararının kendilerine tebliğ tarihinden itibaren onbeş gün içinde yetkili sulh ceza mahkemesinden red kararının kaldırılmasını talep edebilirler. Sulh ceza mahkemesinin verdiği karar kesindir. Mahkemeye başvurulması cezanın takip ve tahsilini durdurmaz. İdari para cezalarının tahakkuk ve tahsilatında 10 yıllık zamanaşımı uygulanır.

Tebliğ edilen idari para cezası veya sağlık gideri karşılığını onbeş gün içinde itirazsız ödeyenlerin idari para cezası, üçte bir oranında terkin edilir."

MADDE 32.- 1479 sayılı Kanunun ek 8 inci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Kurum işlemlerinin bilgi işlem ortamında yapılması ve arşivlenmesi

Ek Madde 8- Kurumun prim tahsilatı, sigortalama, tahsis, sağlık sigortası uygulaması dahil bütün işlemleri elektronik ortamda veya bilgi işlem ortamında yapılabilir ve arşivlenebilir. Diğer kurum ve kuruluşlardan elektronik ortamda bilgi ve belge alınabilir veya bunlara bilgi ve belge verilebilir. Kurum her türlü işlemlerini internet de dahil manyetik ortamda yapabilir. Bu şekilde arşivlenen belgeler ilgilisine iade veya imha edilebilir. Elektronik veya bilgi işlem ortamında yapılan işlemlerin ve imha veya ilgilisine iade edilen belgelerin tespit ve tevsikinde bilgi işlem kayıtları esas alınır. Kurum tarafından bilgi işlem ortamında tutulan bilgiler adli ve idari merciler nezdinde geçerlidir, itiraz edilmesi halinde ispat mükellefiyeti itiraz edene aittir.

Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar yönetmelikle belirlenir."

MADDE 33.- 1479 sayılı Kanunun ek 9 uncu maddesinin ikinci ve üçüncü fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve son fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

Borçlandırılan süre, sadece sigortalılık süresi olarak değerlendirilir, aylık bağlamaya esas ortalama gelir tutarının hesabında dikkate alınmaz."

MADDE 34.- 1479 sayılı Kanunun ek 11 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ek Madde 11- Sağlık sigortası yardımlarından;

a) Bu Kanuna göre zorunlu sigortalı olanlar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babaları,

b) Bu Kanuna göre yaşlılık ve malullük aylığı almakta olanlar ile eş ve bakmakla yükümlü oldukları çocukları, ana ve babaları,

c) Bu Kanuna göre ölüm aylığı alanlar,

Yararlanırlar.

MADDE 35.- 1479 sayılı Kanunun ek 12 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Ek Madde 12- Bu Kanuna göre ilk defa veya yeniden sigortalı olanların sağlık yardımından yararlanmaları, en az sekiz ay eksiksiz sağlık sigortası primi ödemiş olmaları, sağlık ve sigorta prim borcu bulunmaması şartına bağlıdır."

MADDE 36.-1479 sayılı Kanunun ek 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"c) Tedavi süresince sadece teşhis edilen hastalık için gerekli ilaç ve iyileştirme vasıtalarının sağlanması,"

MADDE 37.- 1479 sayılı Kanunun ek 15 inci maddesinin değişik (a) bendinde yer alan %15 oranı, %20 olarak değiştirilmiş, (a) bendinden sonra gelmek üzere (b) bendi eklenmiş, (b) ve (c) bentleri ise (c) ve (d) bendi olarak teselsül ettirilmiştir.

MADDE 38.- 1479 sayılı Kanunun ek 16 ncı maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 39.- 1479 sayılı Kanunun ek 17 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Sağlık hizmetlerinin gerektirdiği giderler Sağlık Bakanlığının yataklı tedavi kurumları için belirlediği fiyat tarifesini geçemez."

MADDE 40.- 1479 sayılı Kanunun ek 18 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 41.- 1479 sayılı Kanunun, ek 19 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 42.- 619 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede yapılan değişiklikler iptal edilmiş ve ilgili cetvellerden çıkarılmış sayılır.

Bu Kanuna ekli (I) sayılı listede gösterilen kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (III) sayılı cetvelin Bağ-Kur Genel Müdürlüğüne ait bölümüne eklenmiştir. Ekli (2) sayılı listede yer alan kadrolar iptal edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (III) sayılı cetvelin Bağ-Kur Genel Müdürlüğüne ait bölümünden çıkarılmıştır.

MADDE 43.- 14.7.1965 tarihli ve 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun;

a) 36 ncı maddesinin "Ortak Hükümler" bölümünün (A/11) numaralı bendine "Bütçe Uzman Yardımcıları" ibaresinden sonra gelmek üzere "Sosyal Sigorta Uzman Yardımcıları," , "Devlet Bütçe Uzmanları" ibaresinden sonra gelmek üzere "Sosyal Sigorta Uzmanları,",

b) I sayılı Ek Gösterge Cetvelinin (I/h) bendine "Maliye Bakanlığı Devlet Bütçe Uzmanları" ibaresinden sonra gelmek üzere "Sosyal Sigorta Uzmanları, Bağ-Kur Denetmenleri",

c) Mülga 213 üncü maddeden sonra gelen "Zam ve Tazminatlar" başlıklı ek maddesinin "II-Tazminatlar" bölümünün "A-Özel Hizmet Tazminatı" bendinin (h) alt bendine "Devlet Bütçe Uzmanları" ibaresinden sonra gelmek üzere "Sosyal Sigorta Uzmanları , Bağ-Kur Denetmenleri",

İbareleri eklenmiştir.

Yürürlükten kaldırılan hükümler

MADDE 44.- 1479 sayılı Kanunun ek 6 ncı maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 45.- 1479 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 13.- 4.10.2000 tarihinde eğitim durumları ile diğer şartları taşıyan personel, Kurumda en az üç yıl fiili hizmeti bulunmak ve olumsuz sicil almamış olmak kaydıyla, açılacak ilk sosyal sigorta uzman yardımcılığı sınavına yaş şartı aranmaksızın girebilir. Açılacak ilk sosyal sigorta uzman yardımcılığı sınavına başvurmayanlar veya başvurduğu halde her ne sebeple olursa olsun sınava girmeyenler bu haklarını kaybederler. Sınavda başarılı olanlar sosyal sigorta uzman yardımcılığı kadrosuna atanırlar.

Bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl süre ile eczacılar, açıktan atama izni ve memurluğa girişte yeterlilik sınavı şartı aranmaksızın atanabilirler. Atamaya ilişkin usul ve esaslar çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir.

GEÇİCİ MADDE 15.- Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin yönetmelikler ile Bağ-Kur Sağlık İşlemleri Tüzüğü 4.10.2000 tarihinden itibaren bir yıl içinde düzenlenir. 4.10.2000 tarihli ve 619 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye dayanılarak çıkarılan ve bu Kanuna aykırı olmayan yönetmelikler, yapılan düzenlemeler, atama, görevlendirme ve diğer işlemlerin uygulanmasına devam olunur."

GEÇİCİ MADDE 20.- 17 Ağustos 1999 ve 12 Kasım 1999 tarihlerinde meydana gelen depremler nedeniyle , bu Kanunun 29.9.1999 tarihli ve 578 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik 53 üncü maddesi gereğince, prim ve gecikme zammı borcu ertelenen sigortalıların bu borçları , erteleme süresinin bitim tarihinden itibaren , 30.6.2001 tarihine kadar ertelenir. Ertelenen bu borçlar , 1.7.2001 tarihinden itibaren aylık taksitler halinde 31.12.2001 tarihine kadar ödenmek kaydıyla gecikme zammı uygulanmaksızın tahsil edilir.

İKİNCİ BÖLÜM

Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanunu ile İlgili Değişiklikler

"a) Tarımsal faaliyette bulunanlar, tarımsal faaliyetlerine son verdikleri tarihten,

c) Aile reisliği sıfatını kaybeden kadınların, bu sıfatı kaybettikleri tarihten,

Bu Kanuna göre sigortalı olanlar, sigortalılıklarının sona erdiği tarihten itibaren üç ay içinde Kuruma başvurarak kayıtlarını sildirmek zorundadırlar."

MADDE 47.- 2926 sayılı Kanunun 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

MADDE 48 .- 2926 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan "Şu kadar ki, sigortalılığın başladığı tarihte" ibaresi "Şu kadar ki, bu Kanuna tabi sigortalılığın başladığı tarihte" şeklinde, üçüncü fıkrası da aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.