Dönem : 21 Yasama Yılı : 4
T.B.M.M. (S. Sayısı : 877)
Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı
ile Kocaeli Milletvekili Turhan İmamoğlu’nun, 4734 Sayılı Kamu İhale Kanununun
2 nci Maddesinin (d) Fıkrasının
Değiştirilmesi ile İlgili Kanun Teklifi ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve
Turizm ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/990, 2/902)
T.C.
Başbakanlık 24.5.2002
Kanunlar ve Kararlar
Genel Müdürlüğü
Sayı :
B.02.0.KKG.0.10/101-480/2872
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 23.5.2002 tarihinde
kararlaştırılan “Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı”
ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz ederim.
Bülent
Ecevit
Başbakan
GENEL GEREKÇE
Ülkemiz ekonomisi son
yıllarda, gerek küreselleşen dünya ekonomisi, gerekse içsel nedenlerle hızla
değişmektedir. Şirketler yeniden yapılanmakta, piyasalarda yeni finansal
teknikler ortaya çıkmakta, yeni kurumlar ve kavramlar gündeme gelmektedir. Bu
değişim çerçevesinde, değişime ayak uydurabilmek için zaman zaman yapısal
önlemler alınması, zaman zaman da küçük boyutlu düzeltmeler yapılması gereği
ortaya çıkmaktadır.
Öte yandan, ülkemizde
geçmişte yaşanan ve etkileri hâlâ devam eden ekonomik krizler, başta bankalar
olmak üzere şirketlerin malî bünyelerinin zayıflamasına, öz kaynaklarının
erimesine ve yabancı kaynak temininde zorluklarla karşılaşmalarına yol
açmıştır.
Yukarıdaki gerekçelerle
hazırlanan Tasarı ile, bir yandan malî bünyesi zayıflayan ve finansman
temininde zorlanan şirketlerin malî bünyelerinin, bunların ortaklarının sahip
oldukları varlıklar kullanılmak suretiyle güçlendirilmesi, bu arada yeni
gelişen piyasalara yönelik vergi düzenleme ihtiyaçlarının karşılanması amaçlanmıştır.
4.1.2002 tarihli ve 4734
sayılı Kamu İhale Kanununun Avrupa Birliği düzenlemeleri ve uluslararası ihale
uygulamalarıyla paralellik göstermeyen maddelerinde değişiklik yapılarak
yeknesaklığın sağlanması ve uygulanması esnasında sorun teşkil edeceği tespit
edilen hükümlerin yeniden düzenlenmesi amacıyla bir kanun değişikliğine ihtiyaç
duyulmuştur.
4734 sayılı Kanunun
belirlediği eşik değerler Avrupa Birliği ve Dünya Ticaret Örgütünün öngördüğü
eşik değerlere uyumlu hale getirilmiş, belirlenen yeni eşik değerler
paralelinde ihale ilan süreleri yeniden düzenlenmiştir.
Ayrıca, Kamu İhale
Kurumunun 4734 sayılı Kanunda öngörülen görev ve yetkilerini kullanabilmesi ve
Kuruma yüklenen görev ve fonksiyonların etkin ve verimli bir şekilde
yürütülmesi için kamu ihaleleri konusunda deneyimi olan ve başarılı kamu
görevlilerinin kuruluş aşamasında Kurumda çalıştırılabilmeleri amacıyla
düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemeler yapılırken Kurul üyeleriyle
personelin özlük haklarındaki belirsizlikler de giderilmeye çalışılmıştır.
4735 sayılı Kamu İhale
Sözleşmeleri Kanununda yapılan değişikliklerle, bu Kanunun uygulanmasında
ortaya çıkabilecek ve idarelerce önceden öngörülemeyen iş artışlarının, belli
oranlarda kalması koşuluyla, uluslararası düzenlemeler paralelinde
gerçekleştirilmesine imkân tanınması öngörülmektedir.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1. – Gelir Vergisi
Kanununun 75 inci maddesinde yapılan değişiklikle, 2499 sayılı Sermaye Piyasası
Kanununa göre kurulan aracı kurumlar arasındaki borsa para piyasasında yatırılan
paralara ödenen faizler, mevduat faizi olarak tanımlanmaktadır. Düzenleme ile
bir yandan söz konusu gelirlerin alacak faizi olarak vergilenmesindeki
zorluklar ortadan kaldırılmakta, diğer yandan da bu gelirleri stopaj yoluyla
vergileme imkânı getirilmektedir.
Madde 2. – Gelir Vergisi
Kanununun 94 üncü maddesinin beşinci
fıkrasında yapılan değişiklik ve maddeye eklenen bir fıkra ile; Bakanlar
Kuruluna Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan aracı kurumlar arasındaki borsa
para piyasasında yatırılan paralara ödenen faizler için farklı stopaj oranı
belirleme, Maliye Bakanlığına da vergiye tâbi işlemlere taraf veya aracı
olanları, verginin ödenmesinden sorumlu tutma yetkisi verilmektedir.
Madde 3. – Şirketlerin
sermaye yapılarının güçlendirilmesi ve bu kapsamda ortakların mal varlıklarını
mevcut veya yeni kurulacak şirketlere sermaye olarak koymasını teşvik
açısından, sermaye olarak konulan değerlerden hareketle bir vergi incelemesi
yapılmayacağı hükme bağlanmaktadır.
Madde hükmünden
yararlanabilmek için, sermaye olarak konan varlıkların 31.12.2002 tarihine
kadar fiilen şirket aktifine girmesi, şirket kuruluş veya sermaye artırımı
işlemlerinin yine bu tarihe kadar tamamlanması gerekir.
Bu suretle bireylerin mal
varlıklarını herhangi bir inceleme, soruşturma ve kovuşturma kaygısı
duymaksızın sermaye şirketlerine sermaye olarak koymaları ve bu kaynakların
ülkemiz ekonomisine katkı sağlayacak şekilde ekonomik olarak daha verimli bir
şekilde değerlendirilmesi amaçlanmaktadır.
Madde 4. – Hissesinin
tamamı Hazineye ait olan TPAO’nun millî menfaatlerimiz gereği iştirakleri
vasıtasıyla yurt dışında yaptığı yatırımların finansmanı için kullandırdığı
kaynakların değerlemesi nedeniyle lehlerine oluşan kur farklarının
vergilendirilmemesi sağlanmaktadır. Böylece kurumun uluslararası şirketlerle
yurt dışında rekabet edebilmesine imkân yaratılmaktadır.
Madde 5. – Madde ile; Gider Vergileri Kanununun 33 üncü
maddesinin ikinci fıkrasında yer alan ve Bakanlar Kuruluna banka ve sigorta
muameleleri vergisi oranını belirleme yetkisi veren hüküm yeniden
düzenlenmektedir.
Söz konusu fıkra hükmü
ile Bakanlar Kuruluna, kambiyo satış muamelelerinde banka ve sigorta
muameleleri vergisi nispetini, bankalararası işlemlerde maliyetlerin
düşürülmesi amacıyla sıfıra kadar indirme yetkisi verilmektedir.
Madde 6. – Madde ile;
Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tablonun “IV-Ticarî ve medeni işlerle
ilgili kâğıtlar” başlıklı bölümüne, (18) numaralı fıkradan sonra gelmek üzere 4
fıkra eklenmektedir.
Madde ile aşağıdaki
düzenlemeler yapılmıştır :
- Vadeli işlem
piyasalarının geliştirilmesi ve teşvik edilmesi için, Bankalar arasında,
bankanın taraf olduğu veya bankalar aracılığıyla yapılan, belirli bir vadede
önceden belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte ekonomik veya finansal
göstergeyi, sermaye piyasası aracını, malı, kıymetli madenî ve dövizi alma,
satma, değiştirme hak ve/veya yükümlülüğünü veren vadeli işlem ve opsiyon
sözleşmeleri (forward, future, opsiyon swap ve benzeri) ile bu sözleşmelere
ilişkin olarak düzenlenen diğer kâğıtların 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu
uygulaması dışına çıkarılması amaçlanmıştır.
- Yeni bir müessese olan
faktoring işlemlerinin teşvik edilmesi ve yaygınlaştırılması amacıyla,
faktoring sözleşmelerine ilişkin olarak düzenlenen ve alacak hakkının faktoring
şirketlerine devrini sağlayan kâğıtların 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu
uygulaması dışına çıkarılması amaçlanmıştır.
- Gayrimenkul yatırım
ortaklıklarının portföyleri için yapılan gayrimenkul alım satım işlemleri
sırasında düzenlenen sözleşmelerin 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu uygulaması
dışına çıkarılması amaçlanmıştır.
- Kıymetli madenlere
ilişkin ödünç verme işlemlerinin borsada gerçekleştirilmek suretiyle kayıt
altına alınması ve kaynak yaratılması açısından bu nevi işlemlerin
özendirilmesi için kıymetli madenler borsasında, kıymetli madenlerin ödünç
işlemlerine ilişkin düzenlenen kâğıtların 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu
uygulaması dışına çıkarılması amaçlanmıştır.
Madde 7. – Maliye
Bakanlığına verilen ikâmet tezkeresi harç miktarlarının tespitine ilişkin yetki
ile ülkemizde bulunan yabancı ülke vatandaşlarından alınan ikâmet tezkeresi
harçları ile yabancı ülkelerde yaşayan vatandaşlarımızdan alınan harçların
mütekabiliyet esası çerçevesinde eşit düzeyde tahsili amaçlanmaktadır.
Madde 8. – Vergi kanun ve
düzenlemelerinin başarılı olmasında en önemli unsur uygulamayı yapacak olan
gelir idaresinin güç ve kapasitesidir. Gelir idaresi, özellikle son onbeş yılda
önemli ilerlemeler kaydetmekle birlikte ekonomi ve uluslararası boyutu giderek
artan vergi sistemi içerisinde yönetim kapasitesi, insan kaynağı ve uygulama
gücü açısından yeniden değerlendirilme ihtiyacı içindedir.
Bu çerçevede; gelir
idaresinin zamanla gelişen çok yönlü görev ve fonksiyonları dikkate alındığında
mevcut yönetim kapasitesinin güçlendirilmesinin gerektiği; uzman personel
istihdamında fonksiyonlarının gerektirdiği noktanın gerisinde kaldığı;
vergilemenin uluslararası boyutunun geliştiği ülkeler ve birlikteler arasındaki
politikanın ana unsurlarından biri haline geldiği bir ortamda, gelir idaresinin
etkinliğinin artırılabilmesi ve modern denetim tekniklerinden yararlanabilmesi
için gerekli bilgi işlem alt yapısı, elektronik bilgi akışı, mükellef veri
tabanı, elektronik beyanname, elektronik muhasebe, üçüncü taraf bilgileri de
içeren veri ambarı açılarından istenilen seviyeye ulaşamadığı ve bu konuda
yeterli bilgi işlem hizmetleri kadrosunun bulunmadığı; uluslararası ekonomik
ilişkilerin geliştiği, vergilemenin uluslararası boyutunun giderek önem
kazandığı ve Avrupa Birliği müktesebatına uygun vergi sistemi oluşturulması
gereken bir ortamda gelir idaresinin yeterli yabancı dil bilen personele sahip
olmadığı anlaşılmaktadır.
Buna göre, Gelirler Genel
Müdürlüğünün fonksiyonel yapıya uygun şekilde yeniden örgütlendirilmesi ve söz
konusu yapının gerektirdiği yeterli sayıda Genel Müdür Yardımcısı, Daire
Başkanı, Şube Müdürü, Devlet Gelir Uzmanı ve Uzman Yardımcısı, Mütercim ile bilgi işlem hizmetleri kadrolarının
ihdası ve vergilemenin uluslararası boyutu dikkate alınarak vergi idaresi personeli
kadro sayısının yeterli ölçüde artırılması uygun olacaktır. Bu nedenle, ihtiyaç
duyulan kadrolar ihdas edilmektedir.
Madde 9. – 4734 sayılı
Kanunun “Amaç” başlıklı 1 inci maddesinde, kamu kaynağı kullanılan, kamunun
denetiminde olan ve kamu hukukuna tâbi olan kamu kurum ve kuruluşlarının
yapacakları ihalelerde uygulanacak esas ve usulleri belirlemenin amaçlandığı
belirtilmiştir. “Kapsam” başlıklı 2 nci maddesi, Kanunun 1 inci maddesindeki
amacın dışına çıkarak kamu hukukuna tâbi olmayan ve kamunun denetiminde olmayan
kuruluşları da Kanun kapsamına almış olduğundan, Kanunun 2 nci maddesi amaç
doğrultusunda değiştirilmiştir. Bu değişiklikle Kanunun 2 nci maddesinin
birinci fıkrasının (a), (b), (c) bentlerinde belirtilenlerin, sermayesinin
yarısından fazlasına sahip bulundukları her çeşit kuruluş, müessese, birlik,
işletme ve şirketler Kanun kapsamına alınmıştır. Böylece esas itibarıyla özel
hukuk hükümlerine tâbi olan, kamu kaynağı kullanmayan ve kamunun denetimi
altında bulunmayan kuruluşların kamu alımlarıyla ilgili olan Kanun kapsamında
bulunmasının doğuracağı sorunların giderilmesi amaçlanmıştır.
Madde 10. – 4734 sayılı
Kanunda öngörülen eşik değerler Avrupa Birliği ve Dünya Ticaret Örgütü
düzenlemelerine uyumlu hale getirilmiştir.
Madde 11. – Madde ile;
ihale ilanlarına ilişkin düzenlemeler, yeni belirlenen eşik değerlere uyumlu
hale getirilmiştir.
Madde 12. – Kurul
üyelerinin görevden alınmaları konusundaki düzenlemeler benzer kurullar için
öngörülen düzenlemelere, mevzuata ve yargısal içtihatlara uyumlu olacak biçimde
yeniden düzenlenmiştir.
Kamu ihale uzman
yardımcılığı sınavını kazanarak, uzman yardımcılığına atanan ancak
yeterliliğini alamadığı için uzman olamayanların memuriyet haklarının devam
ettiği göz önüne alınarak bu kişilerin Kurumda uygun kadrolara atanmaları
öngörülmektedir.
Kurul başkan ve üyeleri
ile personelin Kurulda geçirdikleri süreler emekliliklerinde makam veya yüksek
hâkimlik tazminatı ödenmesini gerektiren görevlerde geçmiş sayılırken, görev
sürelerinin bitiminde mükteseplerine uygun bir kadroya atananlar için aynı
hususun geçerli olup olmadığı duraksamaya yer vermeyecek biçimde açıklığa
kavuşturulmuştur.
Kurumun faaliyetlerini
gereği gibi yerine getirebilmesi için diğer kamu kurum ve kuruluşlarında
çalışan uzman personelin geçici olarak kurumda görevlendirilebilmesi imkânı
sağlanmıştır.
Kanunun Kamu İhale
Kurumunun gelirleri arasında saydığı “vize ve tescile tâbi sözleşmeleri,
sözleşme bedelinin yükleniciden tahsil edilecek onbinde üçü” yönündeki 53 üncü
maddesinin (j) fıkrasının (1) numaralı bendinde yer alan hüküm, oldukça düşük
bir gelir kaynağı oluşturmaktadır. Çünkü Kanunun 2 nci maddesi kamu iktisadî
teşebbüsleri, özel kanunlarla kuruluş ve kendilerine kamu görevi verilmiş tüzel
kişiliğe sahip kuruluşlar ile bunların ortak oldukları her çeşit kuruluş,
müessese, birlik, işletme ve şirketleri Kanun kapsamına aldığı halde, bu
kuruluşların bağıtladıkları sözleşmeler, vize ve tescile tâbi olmamaları
nedeniyle kesinti matrahına girmemektedir. 2001 yılında Sayıştay’da tescil edilen
sözleşme tutarları, aşağıda tabloda gösterildiği üzere, yaklaşık olarak üç
katrilyon olduğuna göre Kamu İhale Kurumu dokuzyüz milyar TL. gelir elde
edecektir. Böyle bir tablo Kurumun idarî ve malî özerkliğini olumsuz yönde
etkileyecek, genel bütçeye yeni bir külfet yükleyecektir. Bu amaçla ilgili
madde kapsamının genişletilmesi, vize ve tescile tâbi koşulun madde metninden
çıkarılması, Kanunun 67 nci maddesi hükmü uyarınca her yıl güncellenmek üzere,
2002 yılı için (100 milyar) olarak belirlenmesi, uygulanacak kesinti oranının
da onbinde üç’ten onbinde beş’e yükseltilmesi gerekmektedir.
Sayıştay Başkanlığınca
2001 Yılında Tescil
Edilen Sözleşme Tutarları
TABLO
|
|
|
TL |
USD |
|
Genel Bütçe |
: |
975 Trilyon |
62 Milyar |
|
Katma Bütçe |
: |
456 Trilyon |
229 Milyar |
|
Döner Sermaye |
: |
332 Trilyon |
3 Milyar |
|
Fon |
: |
57 Trilyon |
1,5 Milyar |
|
Özel İdare |
: |
151 Trilyon |
0,2 Milyar |
|
Belediye |
: |
738 Trilyon |
9
Milyon |
|
|
|
2 709 Katrilyon |
304 700 Milyon |
|
|
|
|
(400 Trilyon TL) |
Genel Toplam : 2 709 +
400 = 3 109 Katrilyon TL
3 109 Katrilyon x % 00.3
= 932 700 000 000 TL
Madde 13. – İhale
süreciyle ilgili şikâyetleri incelemek ve sonuçlandırılmakla görevli ve yetkili
kılınan Kamu İhale Kanununa öncelikle şikâyette bulunulması ve bundan çıkacak
karar üzerine ancak yargı yoluna başvurulması esası getirilmiştir. Böylece aynı
ihaleyle ilgili olarak bazılarının Kurula şikâyet etmesi, bazılarının bu yola
başvurmadan doğrudan yargı yoluna gitmesinin uygulamada doğuracağı gecikmeler
ve sorunlar giderilmiştir. Ayrıca, Kurumun şikâyet üzerine vereceği kararların,
en geç 60 gün içinde sonuçlandırılması ve ihale sürecinin durdurulması halinde
ise bu karardan itibaren 60 gün içinde nihai kararın verilmesi öngörülmektedir.
Madde 14. – 4734 sayılı
Kanun, Kamu İhale Kurumunun kuruluş aşamasında kamu ihale uzman ve uzman
yardımcıları atanıncaya kadar Kurum hizmetlerinin nasıl yürütüleceğini, yeni
atanacak olan kamu ihale uzman yardımcılarının kimler tarafından meslekî
konularda yetiştirileceğini düzenlememiştir.
Kurum, kamu ihale
standartlarının düzenlenmesi ve şikâyetlerin incelenmesi konularında çok önemli
görev, yetki ve sorumluluklar üstlenmiştir. Bu nedenle Kurum hizmetlerinin
gerektirdiği niteliklere sahip elemanların istihdamının ve bunların etkin bir
şekilde eğitim, sevk ve idaresinin önemi daha da artmaktadır. Kurumun
teşkilâtlanması sürecinde; hiyerarşik kademelerin olabildiğince asgari düzeyde
tutulması ile görev, yetki ve sorumlulukların dağılımında görev verilen kişinin
ön plana çıkarılması ilkesi benimsenmiştir. Bu nedenle meslekî alt yapısını,
kamu ihale sisteminin ihtiyaçları ile bütünleştirilerek, görev verilen
konularda araştırma yapabilen ve ipuçlarını değerlendirebilen nitelikte uzman
personele ihtiyaç bulunmaktadır. Bu nedenle görevi süresince kamu ihale uzmanı
unvanını taşıyacak personel istihdamı hedeflenmektedir.
Madde 15. – Madde ile;
sözleşmede yer alması zorunlu hususlar arasına, idarece öngörülmeyen durumlar
nedeniyle işin sözleşme bedelinin üzerinde bir artışla tamamlanabilmesi için
sözleşmeye hüküm koyma zorunluluğu da eklenmektedir.
Madde 16. – Madde ile;
ihaleden sonra işin gerçekleştirilmesi aşamasında idarenin öngöremediği
durumlar ortaya çıkması halinde, eğer iş, sözleşme bedelinin üzerinde belirli
oranlar nispetinde olmak koşulu ile gerçekleşebilecek ise işin yaptırılarak
bitirilmesi ve böylece yeniden ihaleye çıkma zorunluluğunun ortadan
kaldırılması amaçlanmaktadır. Ayrıca söz konusu oranlar; uygulama projesi
yapılmış olanlar için bedelin % 20’si, ön veya kesin proje ile yapılan işler
için ise bedelin % 50’si olarak belirlenerek Avrupa Birliği ülkelerinde
öngörülen oranlarla paralellik sağlanmaktadır.
Madde 17. – Kamu
görevlileri arasında ücret adaletinin sağlanması amacıyla çıkarılan 631 sayılı
Kanun Hükmünde Kararname ile özel kanunlarla kamu tüzel kişiliğini haiz olarak
kurulmuş bulunan kurul, üst kurul ve kurumların üyelerine ve personeline
ödenecek olan her türlü maaş, aylık, ücret, ek ücret, prim, zam, tazminat,
ikramiye, fazla mesai, kâr payı ve her ne ad adı altında olursa olsun yapılan
diğer malî ödemeler ile sosyal hak ve yardımların sınırı belirlenmiş ve söz
konusu Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 1 inci maddesinin üçüncü fıkrası ile
Bakanlar Kuruluna anılan kurumlarda çalışan personelin ortalama ücret toplamı
ile ortalama ücret toplamı üst sınırı arasındaki farkı 31.12.2006 tarihine
kadar aşamalı olarak gidermeye yönelik gerekli tedbirleri alma yetkisi
verilmiştir. Ancak, 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin yürürlüğe
girmesinden sonra kurulmuş bulunan Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu, Kamu İhale
Kurulu, Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü İçkiler Piyasası Düzenleme Kurulu
gibi bazı idarî ve malî özerkliği haiz kurul, üst kurul ve kurumların söz
konusu Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 1 inci maddesi kapsamında
değerlendirilip değerlendirilmeyeceği hususunda tereddüt oluşmuştur. Madde ile,
bu tereddütlerin giderilmesi ve 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin
yürürlüğe girmesinden önce veya sonra kurulmuş veya kurulacak kurul, üst kurul
ve kurumlar arasında ücret ve diğer malî ve sosyal haklar kapsamında paralellik
ve ücret adaleti sağlanması amaçlanmıştır. Ayrıca temsil ve görev tazminatı
oranlarının günün koşullarına göre üç katına kadar artırma konusunda Bakanlar
Kuruluna yetki verilmiştir.
Madde 18. – Yürürlük
maddesidir.
Madde 19. – Yürütme
maddesidir.
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
4734 Sayılı Kamu İhale Kanununda
Değişiklik Yapan Kanun Teklifim ilişikte sunulmuştur.
Gereğini saygılarımla arz ederim.
Turhan
İmamoğlu
Kocaeli
GEREKÇE
Bu Kanunun hazırlanmasında hükümetten
gelen metin, komisyonda değiştirilmiştir. Bu verdiğim teklifle tekrar
hükümetten gelen metne dönüştürülmesi amaçlanmaktadır. Kanunun mevcut haliyle
uygulanması durumunda devletin veya+ özel idarelerin, birlik ya da döner
sermayelerin herhangi bir özel şirkete yüzde bir veya binde bir temsili hissesi
mevcut ise bu özel şirketler de Kamu İhale Yasasına tâbi olmuşlardır. Ayrıca
özelleştirilen kuruluşlarda devlet, altın hisse veya bir kısım hisseyi kendinde
tutmuştur. Bu şirketler de Kamu İhale Yasasına tâbi olmuşlardır. Bu şirketlerin
Kamu İhale Yasasına tâbi olmaları, özelleştirme fikrine ve özel teşebbüs
mantığına aykırıdır.
Bu aksaklıkların düzeltilmesi için bu
kanun teklifi verilmiştir.
KOCAELİ MİLLETVEKİLİ TURHAN İMAMOĞLU’NUN TEKLİFİ
4734 SAYILI
KAMU İHALE KANUNUNUN 2. MADDESİNİN (d) FIKRASININ DEĞİŞTİRİLMESİ İLE İLGİLİ
KANUN TEKLİFİ
MADDE 1. – 4734 Sayılı Kamu İhale
Kanununun 2. Maddesinin (d) fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(a), (b) ve (c) bentlerinde
belirtilenlerin sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları her çeşit
kuruluş, müessese, birlik, işletme ve şirketler.”
MADDE 2. – Bu Kanun 1.1.2003 tarihinde
yürürlüğe girer.
MADDE 3. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar
Kurulu yürütür.
Bayındırlık,
İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet
Meclisi
Bayındırlık,
İmar, Ulaştırma ve
Turizm
Komisyonu
Esas No.: 1/990, 2/902 29.5.2002
Karar No.: 53
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Başbakanlık tarafından 24.5.2002 tarihinde
Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve aynı tarihte Başkanlıkça
Tali Komisyon olarak Komisyonumuza, Esas Komisyon olarak da Plan ve Bütçe
Komisyonuna havale edilen 1/990 esas numaralı; Komisyonumuzu ilgilendiren
yönüyle "Kamu İhale Kanunu" ile "Kamu İhale Sözleşmeleri
Kanunu"nda değişikliği de içeren "Bazı Kanunlarda Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı" kabul edilen önerge doğrultusunda;
2/902 esas numaralı Kocaeli Milletvekili Turhan İmamoğlu tarafından verilen
"4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 2. Maddesi (d) Bendinin Değiştirilmesine
Dair" Teklifi ile birleştirilerek, bu birleştirmede Tasarı esas alınmak ve
Tasarının 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 18 inci maddesinin (c) bendi ile 19
uncu maddeleri müzakere edilmek suretiyle Komisyonumuzun 29.5.2002 tarihli 28
inci birleşimde Hükümeti temsilen Bayındırlık ve İskân Bakanı Prof. Dr.
Abdülkadir Akcan, Maliye, Adalet, Bayındırlık ve İskân Bakanlıkları, Hazine
Müsteşarlığı, Yükseköğretim Kurulu, Kamu İhale Kurumu başkanlıkları ile sivil
toplum örgütleri ve ilgili meslek teşekkülleri temsilcilerinin katılmalarıyla
incelenip görüşüldü.
Tasarının gerekçesinde de belirtildiği
gibi;
4.1.2002 tarihli 4734 sayılı Kamu İhale
Kanununun Avrupa Birliği düzenlemeleri ve uluslararası ihale uygulamalarıyla
paralellik göstermeyen maddelerinde değişiklik yapılarak yeknesaklığın
sağlanması ve uygulanması esnasında sorun teşkil edeceği tespit edilen
hükümlerin yeniden düzenlenmesi amacıyla bir kanun değişikliğine ihtiyaç
duyulmuştur.
4734 sayılı Kanunun belirlediği eşik
değerler Avrupa Birliği ve Dünya Ticaret Örgütünün öngördüğü eşik değerlere
uyumlu hale getirilmiş, belirlenen yeni eşik değerler paralelinde ihale ilan
süreleri yeniden düzenlenmiştir.
Kamu İhale Kurumunun 4734 sayılı Kanunda
öngörülen görev ve yetkilerini kabullenebilmesi ve Kuruma yüklenen görev ve
fonksiyonların etkin ve verimli bir şekilde yürütülmesi için kamu ihaleleri
konusunda deneyimi olan ve başarılı kamu görevlilerinin kuruluş aşamasında
Kurumda çalıştırılabilmeleri amacıyla düzenlemeler yapılmıştır. Bu düzenlemeler
yapılırken Kurul üyeleriyle personelin özlük haklarındaki belirsizlikler de
giderilmeye çalışılmıştır.
4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri
Kanununda yapılan değişikliklerle, bu Kanunun uygulanmasında ortaya çıkabilecek
ve idarelerce önceden öngörülemeyen iş artışlarının, belli oranlarda kalması
koşuluyla, uluslararası düzenlemeler paralelinde gerçekleştirilmesine imkân
tanınması öngörülmektedir.
Komisyonumuzda yapılan müzakerelerde;
Hükümet adına Bayındırlık ve İskân Bakanı
Prof. Dr. Abdülkadir Akcan tarafından yapılan tamamlayıcı nitelikteki
açıklamaları müteakiben Tasarı ve Teklifin gerekçeleri Komisyonumuzca da
benimsenerek maddelerinin görüşülmesine geçilmiştir.
Tasarının;
9 uncu maddesi; belediyelerin
iştirakleriyle oluşturulan müessese, birlik işletme ve şirketlerce kullanılacak
kamu kaynaklarının taşıdığı özel önem dolayısı ile bu idarelerin sermayesine
katılım miktarı ne olursa olsun kanun kapsamında yer almalarının gerekli
görülmesi gerekçesiyle verilen önergenin kabulü doğrultusunda metin;
"d) (a), (b) ve (c) bentlerinde
belirtilenlerin, doğrudan ve dolaylı olarak birlikte ya da ayrı ayrı
sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları, belediyelerin ise sermaye
payları ne olursa olsun ortak oldukları, her çeşit kuruluş, müessese, birlik,
işletme ve şirketler."
Şeklinde değiştirilmek suretiyle,
10,11,12,13,14,15,16,18 (c) bendi ile 19
uncu maddeleri aynen
Kabul edilmiştir.
Yukarıda kabul edilen maddelerden başka,
bu Tasarıda bulunmayan ancak önemi nedeniyle Kamu İhale Kanununda yapılması
gereken bazı değişiklikler Esas Komisyona önerilmiştir.
4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 10 uncu
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (2) nolu alt bendi;
Kamu yatırımlarına ödenek ayrılamaması
nedeniyle uzun yıllar sürmesi, özellikle son yıllarda bu durumun ağırlaşmış
olması nedeniyle iş bitirme belgeleri için % 70 gerçekleşme oranının daha
aşağılara çekilmesi, iş deneyimini gösteren belgeler kapsamında yapım, yönetim
ve denetim yoluyla edinilecek belgelere özel bir önem verilmesi, belgelerin
sahibi gerçek veya tüzel kişiler tarafından kullanımının sağlanması amacıyla;
"İsteklinin ihale konusu iş veya
benzer işlerde; mal ve hizmet alımları için son beş yıl içinde, yapım işi için
ise son onbeş yıl içinde kamu veya özel sektörde sözleşme bedelinin en az %
60'ı oranında gerçekleştirdiği veya denetlediği veyahut yönettiği idarece
kusursuz kabul edilen benzeri işlerle ilgili deneyimi gösteren belgeler,
(Yönetim ve denetim faaliyetleri nedeniyle alınacak belgelerde gerçek kişi
ilgilinin mühendis veya mimar olması koşulu aranır.)
Yapım, yönetim veya denetim suretiyle elde
edilecek belgeler, belge sahibi kişi veya kuruluşların dışındaki istekliler
tarafından kullanılamaz, belgeler devredilemez, kiraya verilemez ve satılamaz.
Bu belge sahiplerinin kuracakları veya ortak olacakları tüzel kişiliklerin
ihaleye girebilmesinde tüzel kişiliğin yarısından fazla hissesine sahip
olmaları, her ihalede bu oranın aranması ve teminat süresince bu oranın muhafaza
edilmesi zorunludur. Yönetim ve denetim faaliyetleri nedeniyle alınacak
belgeler, en fazla beşte bir oranında dikkate alınır."
Şeklinde,
Öte yandan aynı Kanunun 62 nci maddesi (c)
bendinin aşağıda belirtildiği gibi; yapım işleri kapsamında bulunan bina
işlerinde, arazi ve zemin etütlerinin gerektirmesi nedeniyle kesin proje ile
ihaleye çıkılması imkânının ortadan kaldırılması, doğal afetler durumu hariç bu
işlerde mutlaka uygulama projesi yapılması zorunluluğu getirilmesi amacıyla;
"c) Yapım işlerinde arsa temin
edilmeden, mülkiyet, kamulaştırma ve gerekli hallerde imar işlemleri
tamamlanmadan ve uygulama projeleri yapılmadan ihaleye çıkılamaz. Uygulama
projesi bulunan yapım işlerinde anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak
suretiyle ihale yapılması zorunludur. Ancak, doğal afetler nedeniyle uygulama
projesi yapılması için yeterli süre bulunmayan yapım işlerinde ön veya kesin
proje ile, işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etütleri
gerektirmesi nedeniyle ihaleden önce uygulama projesi yapılamayan bina işleri
hariç yapım işlerinde ise kesin proje ile ihaleye çıkılabilir. Bu işlerin
uygulama projesi yapılabilen kısımlar için anahtar teslimi götürü bedel,
uygulama projesi yapılamayan kısımlarda ise her bir kalem iş için birim fiyat teklif
almak suretiyle ihale yapılabilir."
Şeklinde bir düzenlemeye tâbi tutulması
için Esas Komisyona öneride bulunulması uygun görülmüştür.
Raporumuz, Esas Komisyon olan Plan ve
Bütçe Komisyonuna tevdi edilmek üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
|
Başkanvekili |
Sözcü |
Kâtip |
|
|
Sefer Koçak |
Ahmet Sancar Sayın |
Yusuf Kırkpınar |
|
|
Ordu |
Antalya |
İzmir |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Celal Esin |
Nidai Seven |
Mustafa Vural |
|
|
Ağrı |
Ağrı |
Antalya |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Suat Pamukçu |
Osman Aslan |
Mustafa Yaman |
|
|
Bayburt |
Diyarbakır |
Giresun |
|
|
(İmzada bulunamadı) |
|
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Fadlı Ağaoğlu |
Hüseyin Mert |
Mehmet Çümen |
|
|
İstanbul |
İstanbul |
İzmir |
|
|
(İmzada bulunamadı) |
|
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Osman Pepe |
M. Turhan İmamoğlu |
Mümtaz Yavuz |
|
|
Kocaeli |
Kocaeli |
Muş |
|
|
(İmzada bulunamadı) |
(İmzada bulunamadı) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet Güneş |
Osman Fevzi Zihnioğlu |
Musa Demirci |
|
|
Şanlıurfa |
Sakarya |
Sivas |
|
|
|
Üye |
|
|
|
|
Ahmet Erol Ersoy |
|
|
|
|
Yozgat |
|
Plan ve
Bütçe Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet
Meclisi
Plan ve Bütçe
Komisyonu 3.6.2002
Esas No.: 1/990, 2/902
Karar No.: 102
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Bakanlar
Kurulunca 24.5.2002 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına
sunularak, Başkanlıkça aynı tarihte tali komisyon olarak Bayındırlık, İmar,
Ulaştırma ve Turizm Komisyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale
edilen, "Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun
Tasarısı", Komisyonumuzun 30.5.2002 tarihinde yapmış olduğu 44 üncü
birleşimde, Maliye Bakanı Sümer Oral ile Maliye Bakanlığı, Bayındırlık ve İskân
Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı, Hazine Müsteşarlığı, T.C.
Merkez Bankası A.Ş. , Sermaye Piyasası Kurulu Başkanlığı ve Devlet Personel
Başkanlığı temsilcilerinin de katılımlarıyla incelenip, görüşülmüştür.
Bilindiği gibi, gerek dünya ekonomisi
gerek ülkemiz ekonomisi son yıllarda
oldukça dinamik bir yapı kazanmış olup, her geçen gün ekonomiye ilişkin yeni kurumlar ve kavramlar ortaya çıkmakta,
finans teknikleri gelişmektedir. Buna bağlı olarak da ekonomi ile ilgili
mevzuatta değişiklikler yapılması gündeme gelmektedir.
Ülkemizde son yıllarda yaşanan ekonomik
krizler nedeniyle başta bankalar olmak
üzere mali bünyeleri zayıflayan ve finansman zorlukları çeken şirketlerin mali
bünyelerinin güçlendirilmesi için yeni gelişen piyasalara ilişkin vergisel düzenlemelerin yapılması
zorunluluğu doğmuştur. Diğer yandan, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu ile 4735
sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununda yer alan ve Avrupa Birliği mevzuatı
ile uluslararası ihale uygulamalarıyla paralellik göstermeyen hükümlerin
yeniden düzenlenmesine ihtiyaç duyulmaktadır.
Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde;
-Yaşanan ekonomik krizler nedeniyle mali
bünyesi bozulan ve finansman sıkıntısı çeken banka ve şirketlerin mali
bünyelerinin, ortaklarının sahip
olduğu varlıkların kullanılması suretiyle güçlendirilmesi amacıyla, söz konusu
varlıkların sermaye olarak kullanılmasından dolayı bir vergi incelemesi
yapılmamasına, vadeli işlem piyasalarının geliştirilmesi ve teşvik edilmesine,
yeni bir finansman modeli olan
faktoring işlemlerinin teşvik edilmesine ve benzer finansman
modellerinin yaygınlaştırılmasına ilişkin vergisel düzenlemelerin yapılmasının,
-Hissesinin tamamı Hazineye ait olan
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının uluslararası şirketlerle yurt dışında rekabet edebilmesini teminen, yurt dışında yaptığı yatırımların finansmanı
için kullandırdığı kaynaklarından dolayı oluşan lehte kur farkının vergilendirilmemesinin,
-Vergi idaresinin, ekonomik ve teknolojik
gelişmeler doğrultusunda güçlendirilmesi için yeniden yapılandırılmasının ve bu
amaçla gerekli personelin istihdam edilmesinin,
-Kamu İhale Kanununun "Amaç" ve
"Kapsam"a ilişkin maddelerindeki uyumsuzluğun giderilmesinin, bu
çerçevede söz konusu Kanunun "Kapsam" maddesinde gerekli değişikliğin
yapılmasının,
-Kamu İhale Kurumu Personeli ile Kamu
İhale Kurulu Başkan ve üyelerinin özlük haklarına ilişkin hususlara açıklık kazandırılmasının, Kurum
gelirlerini artıracak düzenlemelere gidilmesinin,
-Kamu
ihale süreciyle ilgili ihalelere ilişkin şikâyetlere ve bunların
sonuçlarına ilişkin usul ve esaslara
açıklık getirilmesinin,
-Kamu görevlileri arasında ücret adaletinin sağlanması amacıyla çıkarılan 631
sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin uygulanmasında ortaya çıkan tereddütlerin
giderilmesi amacıyla gerekli düzenlemelerin yapılmasının,
Amaçlandığı anlaşılmaktadır.
Komisyonumuzda Tasarının geneli üzerinde
yapılan görüşmelerde;
-Tasarının, yaşanan ekonomik krizlerin
olumsuz etkilerinin vergisel düzenlemelerle giderilmesine yönelik değişiklikler
içerdiği, bu çerçevede şirketlerin sermaye yapılarının güçlendirilmesinin
amaçlandığı, bireylerin mal varlıklarının herhangi bir vergi incelemesine tâbi tutulmadan şirket
sermayesine eklenmesi imkânının getirildiği,
-Vadeli işlem piyasalarının
güçlendirilmesi ve yaygınlaştırılması konusundaki yaklaşım olumlu karşılanmakla
birlikte, bu çerçevede yapılan düzenlemelerin yetersiz ve dar kapsamlı
bulunduğu, bu düzenlemelerin reel sektörün mali yapısının güçlendirilmesine
ilişkin diğer tedbirlerle birlikte değerlendirilmesi gerektiği,
-Kamu personeline ilişkin olarak gerekli
yetki kanunları çıkarıldığı halde uygulamada olumlu gelişmelerin sağlanamadığı, bu konuda kapsamlı bir kanun
çıkarılarak süregelen dengesizlik ve adaletsizliklerin ortadan kaldırılması
gerektiği, düşük maaştan ziyade ücret adaletsizliklerinin personelin
motivasyonunu olumsuz etkilediği,
-Takasbank'a sermaye piyasası işlemleri
çerçevesinde yatırılan paraların da Maliye Bakanlığı tarafından izlenerek vergiye tâbi tutulması gerektiği,
zira bu kaynakların da mevduat niteliğinde olduğu, spor kulüplerinin vergi
borçlarının ya tahsil edilmesi veya bunların vergiden muaf tutulması gerektiği,
-Faktoring işlemlerinin damga vergisi
dışında tutulması gibi vergisel kolaylıkların reel sektör ve mali piyasa faktörleri
bakımından son derece olumlu karşılandığı,
- Kamu İhale Kanununa ilişkin olarak ihale
kapsamına giren işler bakımından, THY, PETKİM, TÜPRAŞ gibi kuruluşlara istisna
getirilmesi gerektiği, bazı hallerde ihale sürecinin bu kuruluşların verimli ve
hızlı çalışmasını engellediği,
-Maliye Bakanlığının ve maliye
politikalarının gücünün son yıllarda azaldığı, yetkilerin farklı kuruluşlara
dağıtılarak hantal bir bürokratik yapı oluşturulduğu, Bakanlık personelinin
özlük haklarının, üstlendikleri görev ve sorumluluklara göre yetersiz kaldığı,
bu nedenle kariyer mesleklerin güçsüzleştiği, Maliye Bakanlığının meslek
seçiminde son sıralara gerilediği, gerektiği takdirde 657 sayılı Kanun dışında
da personel istihdamına imkân sağlanarak bu durumun bir an önce çözüme
kavuşturulması gerektiği,
-Ekonomimizde genel olarak bir kaynak
sıkıntısı çekildiği, bu nedenle yurt
dışına çıkarılan kaynakların tekrar ülkeye getirilmesinin büyük önem taşıdığı,
esasen kaynakların yurt dışına kaçış sebeplerinin irdelenmesi ve buna göre
tedbirlerin alınması gerektiği, aksi takdirde sadece vergisel tedbirlerle kaynak sağlanamayacağı,
-Mali milat uygulamasının ertelenmesi
sonucunda ülkeye ne kadar kaynak girişi olduğu, ertelemeden beklenen yararın sağlanıp sağlanamadığı,
servet affı, stok affı gibi uygulamaların vergi sisteminin etkinliğini
azalttığı, mükelleflerin vergi alışkanlıklarını olumsuz etkilediği, esasen
tasarı ile getirilen düzenlemenin sermaye girişine katkısının sınırlı kalacağı,
-Tasarı ile getirilen idari düzenlemelerin
gelir idaresinin etkinliğini artırmaya yetmeyeceği, sadece kısmi iyileştirmeler
getireceği, müsteşarlık veya başka bir ad altında benzer işler yapan birimlerin
standart bir örgütlenmeye kavuşturulması gerektiği,
Şeklindeki görüş ve eleştirileri takiben
Hükümet adına yapılan tamamlayıcı açıklamalarda;
-Tasarının esas itibariyle vergiye ve
ihale mevzuatına ilişkin düzenlemeleri kapsadığı, yaşanan ekonomik krizlerin
finans sektörü ile reel sektörde yer alan şirketlerin mali yapılarının
ortaklarının sahip oldukları varlıklar
ile güçlendirilmesine ilişkin önemli düzenlemeler içerdiği,
-Vergi gelirlerini artırmanın tek yolunun
yeni vergiler ihdası olmadığı, vergi
ödeyecek mükelleflerin mali yapılarının vergilerini kolaylıkla ödeyebilecek
yapıya kavuşturulmasının da vergi
gelirlerini doğrudan etkilediği,
-Tasarı ile mali bünyesi zayıflayan ve
finans sıkıntısı çeken şirketlerin
sermaye yapılarının güçlendirilmesi, vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri
üzerindeki işlem vergisi yükünün kaldırılması
ve yurt dışına kaymaya başlayan
döviz piyasasının ülkemizde tutulmasının amaçlandığı,
-Vergi düzenlemelerine ilave olarak vergi
idaresinin mali yönden güçlendirilmesi ve bu çerçevede kadro ihdasları ile
özlük haklarına ilişkin düzenlemelerin de yapıldığı,
-Kamu İhale Kanununa ilişkin olarak, kanun
kapsamına girip girmediği tereddütlere yol açan kamu kurum ve kuruluşlarının
durumlarına "sermayesinin yarısından fazlasına kamunun sahip olduğu
kuruluşlar" şeklindeki düzenleme ile açıklık getirildiği,
-Mal ve hizmet alımlarında ihaleye tâbi
işlere ilişkin parasal sınırların Avrupa Birliği standartları da dikkate
alınmak suretiyle yeniden belirlendiği,
-Sonradan sözleşme bedellerinin üzerinde
tamamlanabileceği anlaşılan işlere ilişkin olarak, ihale bedelinin belli bir
oranının üzerinde olmak şartı ile işin aynı ihale çerçevesinde, yeni bir
ihaleye gerek kalmaksızın tamamlattırılması kolaylığının getirildiği,
-Tasarı ile getirilen vergisel
düzenlemelerin mali milat uygulaması ile bir ilgisi olmadığı, sadece şirketlerin
mali yapılarının güçlendirilmesinin hedeflendiği,
-Genel olarak kamudaki ücret
dengesizliğinin önemli bir sorun olduğu, kamunun mali dengesinin sağlanması
çerçevesinde bu hususun da mutlaka ele alınması gerektiği, Maliye Bakanlığı
personelinin ücret bakımından emsalleri ile eşit seviyeye çekilmesinin
personelin motivasyonunu olumlu yönde etkileyeceği, ancak bu hususların tüm
kamu personeli ile birlikte ele alınmasının zorunlu olduğu,
İfade edilmiştir.
Geneli üzerindeki görüşmeleri müteakiben
Tasarının maddelerine geçilmeden önce, tali komisyon olan Bayındırlık, İmar,
Ulaştırma ve Turizm Komisyonunda İçtüzüğün 35 inci maddesi uyarınca Tasarı ile birleştirilen 2/902 esas
numaralı "4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 2. Maddesi (d) Bendinin Değiştirilmesine Dair Kanun
Teklifinin" Tasarı ile birleştirilmesi
Komisyonumuzca da uygun görülerek, anılan kanun teklifi ile Tasarının
birleştirilmesi ve görüşmelere Tasarının esas alınması kararlaştırılmıştır.
Tasarının;
-Çerçeve 1 inci maddesi; 193 sayılı Gelir
Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (7) numaralı bendinin
parantez içi hükmünü değiştiren metinden yer alan "gelirler ve menfaatler
ile" ibaresinden sonra gelmek üzere "bankalar ve" ibaresinin
eklenmesi, "yatırılan paralara" ibaresinin ise "değerlendirilen
paralar" şeklinde değiştirilmesi suretiyle,
-Çerçeve 2 nci maddesi; 1 inci maddede
yapılan değişikliğe paralel olarak yeniden düzenlenmesi suretiyle,
-Çerçeve 3 üncü maddesi; aynen,
-Çerçeve 4 üncü maddesi; metinden
çıkarılması ve Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının yurt dışı iştiraklerinin
finansmanından doğan alacaklarından kaynaklanan kur farklarının, dönem
kazancına dahil edilmeyerek kurumlar vergisinden istisna edilmesine ilişkin bir
düzenlemenin, geçici 31 inci madde
olarak Kurumlar Vergisi Kanununa eklenmesini öngören bir metnin yeni çerçeve 4 üncü madde olarak Tasarıya eklenmesi
suretiyle,
-Çerçeve 5 inci maddesi; aynen,
-Çerçeve 6 ncı maddesi; Damga Vergisi
Kanuna ekli (2) sayılı tablonun dördüncü bölümüne eklenmesi öngörülen (19) numaralı fıkranın anlatıma açıklık
kazandırılması ve (20) numaralı fıkranın, faktoring sözleşmelerinin de damga vergisinden muaf tutulmasını
teminen yeniden düzenlenmesi suretiyle,
-Çerçeve 7 nci maddesi; madde çerçevesinde
yer alan "bent" ibaresinin "cümle" şeklinde değiştirilmesi
suretiyle,
- 17.8.1999 ve 12.11.1999 tarihlerinde
meydana gelen depremlerden zarar görenlerin vergi borçları ve vergi
cezalarının terkinine ilişkin
28.12.2001 tarihli ve 4731 sayılı Kanunun uygulanmasında bütünlük sağlanması amacıyla, terkin edilecek vergiler üzerinden hesaplanan fon
payı ile bu vergilerle birlikte tahakkuk eden damga vergisi, özel işlem vergisi
ve eğitime katkı paylarının da terkinine imkân sağlayan bir düzenlemenin
Tasarıya yeni çerçeve 8 inci madde olarak eklenmesi suretiyle,
-Çerçeve 8 inci maddesi; bağlı cetvellerle
birlikte 9 uncu madde olarak aynen,
-Çerçeve 9 uncu maddesi 10 uncu madde
olarak aynen,
-Kamu İhale Kanunun 3 üncü maddesinin (e) bendini değiştiren ve Adalet
Bakanlığına bağlı ceza infaz kurumları, tutukevleri işyurtları kurumları,
Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumuna bağlı yetiştirme yurtları, Millî Eğitim Bakanlığına bağlı üretim yapan
okullar ve merkezler ile Tarım Bakanlığına bağlı enstitü ve üretme istasyonları
tarafından bizzat üretilen mal ve hizmetlerin, Kanun kapsamına giren kurum ve
kuruluşlarca, ihaleye tâbi olmaksızın satın alınabilmesine ilişkin bir
düzenleme ile anılan maddeye (g) bendi
olarak eklenmesi öngörülen, bu Kanun kapsamında yer alan kuruluşlardan ticari ve sınai yapıda
olanların, uluslararası kurallara göre
yürütmesi ve uluslararası piyasaların koşullarına göre anlık karar vermeleri gereken faaliyetlerini
aksatmadan yürütebilmelerini teminen, bu nitelikteki mal ve hizmet alımlarının
söz konusu Kanundan istisna tutulmalarına ilişkin bir düzenlemenin yeni çerçeve
11 inci madde olarak Tasarıya eklenmesi suretiyle,
-Çerçeve 10 uncu maddesi 12 nci madde
olarak aynen,
-Kamu İhale Kanununun 10 uncu maddesine,
ikinci fıkrasından sonra gelmek üzere, ihalelere katılacak isteklilerin iş
deneyimini gösteren belgeler kapsamında
yer alan yönetim ve denetim yoluyla alınan belgelerde, gerçek kişinin
mühendis veya mimar olması şartı getirilmesi ve işbitirme, yönetim veya denetim suretiyle elde edinilen belgelerin,
sadece, sahibi olan gerçek veya tüzel
kişiler tarafından kullanılmasına yönelik
esas ve usulleri düzenleyen bir
fıkranın eklenmesine yönelik bir metnin
yeni 13 üncü madde olarak eklenmesi suretiyle,
-Çerçeve 11 inci maddesi; Kamu İhale Kanununun
13 üncü maddesinin birinci fıkrasının
sonuna, ihalelerde şeffaflığın ve rekabetin sağlanabilmesini teminen, ihale
ilanlarının Türkiye çapında dağıtımı olan
gazetelerden birinde de
yayımlanması hususunda Kamu
İhale Kurumunun yetkili kılınmasını teminen bir cümle eklenmesi suretiyle 14
üncü madde olarak,
-Çerçeve 12 nci maddesi; Kamu İhale Kanununun 53 üncü maddesinin ( i )
fıkrasının beşinci bendine "yüksek
hâkimlik tazminatı" ibaresinden önce
gelmek üzere "hâkim sınıfından olup da yüksek hâkimlik tazminatını
almaya başladıktan sonra atananlar için" ibaresinin eklenmesi, ( j )
fıkrasının (1) numaralı bendinin, Kamu İhale Kurumunun gelirlerinin
devamlılığının sağlanması ve yükleniciler arasında haksız uygulamalara yer
verilmemesini teminen yeniden düzenlemesi suretiyle 15 inci madde olarak ve
madde gerekçesinde sehven "milyar dolar" olarak geçen ifadelerin
"milyon dolar" olması gerektiğine açıklık kazandırılmak
suretiyle,
-Çerçeve13 üncü maddesi; 16 ncı madde
olarak aynen ,
-Kamu İhale Kanununun 62 nci maddesinin (c
) bendini değiştiren ve bina işlerinde doğal afet durumu hariç olmak
üzere mutlaka uygulama projesi yapılması zorunluluğu getirilmesine ilişkin bir
düzenlemenin yeni çerçeve 17 nci madde olarak eklenmesi suretiyle,
-Yeni çerçeve 11 inci maddeye paralel olarak, Kamu İhale Kanununun geçici 4 üncü
maddesinin sonuna bir fıkra eklenmesini öngören düzenlemenin, Tasarıya yeni 18
inci madde olarak eklenmesi suretiyle,
-Çerçeve 14 üncü maddesi; geçici 6 ncı
maddenin ilk cümlesinde yer alan "Bu kanunun" ibaresinin "Bu maddenin" şeklinde redaksiyona
tâbi tutulması suretiyle 19 uncu madde olarak,
-Çerçeve
15 inci maddesi; 20 nci madde
olarak aynen,
-Çerçeve 16 ncı maddesi; metinde geçen " % 20'sine " ibaresinin " % 10'una ", " % 50'sine
" ibaresinin ise " % 20'sine " şeklinde değiştirilmesi suretiyle
21 inci madde olarak,
-Çerçeve 17 nci maddesi; Kamu İhale Kurulu
Başkanı ve üyelerinin ücretlerinde düzenleme yapılıncaya kadar, Kurul Başkanı
ve üyelerine Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu'nun ücretleri emsal alınarak
ödeme yapılmasına ilişkin bir
düzenlemenin eklenmesi suretiyle 22 nci madde olarak,
-Yürürlüğe ilişkin 18 inci maddesi; metne
ilave edilen maddeler nedeniyle yeniden düzenlenmesi suretiyle 23 üncü madde olarak,
-Yürütmeye ilişkin 19 uncu maddesi ise,
24 üncü madde olarak aynen,
Kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak
üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
Metin Şahin |
Hayrettin Özdemir |
Ahmet Kabil |
|
|
Antalya |
Ankara |
Rize |
|
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
|
Cafer Tufan Yazıcıoğlu |
Dengir Mir M. Fırat |
Gaffar Yakın |
|
|
Bartın |
Adıyaman |
Afyon |
|
|
|
(Muhalefet şerhim eklidir.) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Sait Açba |
M. Zeki Sezer |
Cengiz Aydoğan |
|
|
Afyon |
Ankara |
Antalya |
|
|
(Muhalefet şerhim eklidir.) |
|
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
M. Güven Karahan |
Hüseyin Arabacı |
Necati Yöndar |
|
|
Balıkesir |
Bilecik |
Bingöl |
|
|
|
|
(Muhalefet şerhim ektedir.) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Zeki Ergezen |
Hayati Korkmaz |
Oğuz Tezmen |
|
|
Bitlis |
Bursa |
Bursa |
|
|
(Muhalefet şerhim ektedir.) |
|
(Muhalefet şerhim eklidir.) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
M. Altan Karapaşaoğlu |
Hakkı Duran |
Aslan Polat |
|
|
Bursa |
Çankırı |
Erzurum |
|
|
(Muhalifiz) |
|
(İtirazım kaydıyla) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet Sadri Yıldırım |
S. Metin Kalkan |
Aydın Ayaydın |
|
|
Eskişehir |
Hatay |
İstanbul |
|
|
(Muhalefet şerhi eklidir.) |
(İmzada bulunamadı.) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Masum Türker |
Nesrin Nas |
Hasan Çalış |
|
|
İstanbul |
İstanbul |
Karaman |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Arslan Aydar |
Mehmet Serdaroğlu |
Necdet Tekin |
|
|
Kars |
Kastamonu |
Kırklareli |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Kemal Köse |
Süleyman Çelebi |
Metin Ergun |
|
|
Kocaeli |
Mardin |
Muğla |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ş. Ramis Savaş |
Cevat Ayhan |
Kemal Kabataş |
|
|
Sakarya |
Sakarya |
Samsun |
|
|
|
(Muhalefet şerhi eklidir.) |
(Muhalefet şerhimiz eklidir.) |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Yaşar Topçu |
Lütfi Ceylan |
Bekir Gündoğan |
|
|
Sinop |
Tokat |
Tunceli |
|
|
|
|
|
MUHALEFET
ŞERHİ
PLAN
VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANLIĞINA
Görüşülmekte olan yasa
tasarısına aşağıdaki gerekçelerle muhalifiz:
1. Tasarının 1 inci
maddesi ile Takasbank bünyesindeki para piyasası işlemlerinin
vergilendirilmesine yol açılmaktadır. Bu piyasada işlem gören fonların
vergilendirilmesinden sonra bu fon gelirlerini elde eden nihai yatırımcılar da
vergilendirilecektir. Bu durum mükerrer vergilemeye neden olacaktır. Vergi
yükünün artışı da fon maliyetlerini doğrudan etkileyecektir.
Diğer taraftan para
piyasalarının geliştirilmesi gerekirken vergileme yolu ile bu piyasaların
cezalandırılmasının olumsuz ekonomik sonuçları da ilerde görülecektir.
2. Tasarının 3 üncü
maddesi ile mevcut ya da kurulacak sermaye şirketlerine konacak sermayenin
kaynağının araştırılmayacağı ve herhangi bir vergi incelemesine konu
edilemeyeceği hususu düzenlenmektedir.
Zaten nereden buldun sorgulamasının 2003 yılına ertelendiği düşünüldüğünde
getirilen bu madde ile sağlanan herhangi bir yeni güvence bulunmamaktadır. Vergi
yasaları dışında kalan diğer mevzuatı da içerecek kapsamlı bir mali af
düzenlemesi olmadan bu tür düzenlemelerle yurt dışındaki kaynakların ülkemize
getirilmesi mümkün görünmemektedir.
3. Vergi kapsamı dışında
kalanların, açıktan çalışanların sistem içine alınmaları sağlanmadan, vergi
kayıp ve kaçaklarının önüne geçilmeden yeni vergi yasaları çıkartarak daha
fazla vergi tahsil etmek artık mümkün değildir. Bu günkü uygulamalar sonucunda
vergiler sadece dürüst mükelleflerin üzerine yığılmaktadır. Bu durum hem haksız
rekabete yol açmakta hem de kamu gelirlerinin yetersizliği sonucunu
doğurmaktadır. Bunun çaresi de etkin, müdahalelerden uzak, güçlü bir gelir
idaresinin gerçekleştirilmesindedir. Gelir idaresinin kapsamlı bir şekilde
yeniden yapılandırılması, teknik kadro takviyesi ve maddî olanaklarının
güçlendirilmesi zorunludur. Tasarının 8 inci maddesi ile getirilen düzenleme bu
amacı gerçekleştirmekten uzak palyatif bir çözümdür. Zaman kaybetmeden kapsamlı
düzenlemelerin gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
4. Kamu İhale Yasası
yaklaşık 6 ay önce yasalaştırıldı. Daha tüm hükümleri henüz uygulamaya girmeden
yasada yeniden değişiklik yapılma yoluna gidilmektedir. Hükümetçe tasarılar
yetersiz hazırlanmakta, mali yükü, ne getirip götürdüğü bilinmeden
imzalanmakta, komisyonlarda yapılan eleştiriler dikkate alınmamaktadır. Bunun
sonucunda, uygulamada aksaklıklar ortaya çıkmakta tekrar tekrar yasa
düzenlenmesi ihtiyacı duyulmaktadır. Yasaların ciddî şekilde hazırlanması ve
Meclisteki eleştirilerin dikkate alınmasının gerekliliği ortadadır.
5. Tasarının 10 uncu
maddesiyle yurt dışından yapılan telkinler sonucunda ihale limitlerinin yabancı
müteahhitler lehine indirildiği anlaşılmaktadır. Karşılıklılık ilkesi dikkate
alınmadan, diğer ülkelerin özellikle Avrupa’nın bizim müteahhitlerimize
çıkardığı engeller giderilmeden yapılan bu düzenlemeler yanlıştır. Ayrıca,
kimse de bu düzenlemenin hangi uluslararası yükümlülükten ortaya çıktığını
somut verilerle ortaya koyamamıştır.
|
|
Oğuz Tezmen |
|
Mehmet Sadri Yıldırım |
|
|
Bursa |
|
Eskişehir |
|
|
Kemal Kabataş |
|
Necati Yöndar |
|
|
Samsun |
|
Bingöl |
PLAN
VE BÜTÇE KOMİSYONU BAŞKANLIĞINA
1/990 Sayılı Bazı
Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı ile ilgili muhalefet
şerhimiz aşağıdadır:
Tasarı ile Gelir Vergisi
Kanunu, Vergi Usul Kanunu, Kurumlar Vergisi Kanunu, Gider Vergileri Kanunu,
Damga Vergisi Kanunu, Harçlar Kanunu, Kamu İhale Kanunu, Kamu İhale
Sözleşmeleri Kanunu, Memurlar ve Kamu Görevlileri Hakkında 631 Sayılı KHK ve
190 Sayılı KHK olmak üzere on kanunda değişiklik yapılmaktadır.
1. Tasarı IMF niyet
mektubu ve kredi diliminin serbest bırakılması sebebi ile acil olarak
getirilmiş, alt komisyon teşkili ve üzerinde çalışılmasına imkân
bulunamamıştır.
2. Gelir Vergisi Kanunu
75 ve 94 üncü maddelerinde yapılan değişikliklerle SPK’na göre kurulan aracı
kurumlar arasındaki borsa para piyasasında değerlendirilen paralara ödenen
faizler mevduat faizi olarak değerlendirilmekte ve bunlara stopaj
getirilmektedir. Getirilen düzenlemenin İMKB’de, tasarrufların hisse
senetlerine yönelmesinde caydırıcı olacağı ifade edilmiş, MB, IMKB, Takasbank
ve Maliye arasında yapılan ara çalışma ile bir mutabakat temin edilemeyince
tasarıdaki metin aynen geçmiştir.
3. Tasarının 3. maddesi
ile şirketlerin sermaye yapılarının güçlendirilmesi için ortakların mal
varlıklarını sermaye olarak koymaları halinde bir vergi incelemesi
yapılmayacağı hükmü getirilmektedir.
Bu maddenin bankaların
sermayelerini güçlendirilmesi için getirildiği ifade edilmektedir. Örtülü
olarak, içi boşaltılarak çekilmiş, yurt dışında veya yurt içinde bulunan kayıt
dışı, resmiyeti şüpheli kaynakların getirilmek istendiği belirtilmektedir.
Açılan bu yolu kara paranın da kullanması ihtimali ahlakî endişeleri de
beraberinde getirmektedir. Bu husus TBMM’nin, siyasî partilere ve
milletvekillerinin yıpratılmasına sebep olacaktır. Ayrıca bu yolla kaynak
getirilme ihtimali de, bankalar dışında, çok zayıftır. Şöyle ki Kasım 2000 ve
Şubat 2001 krizleri ile istikrarsızlık, güven eksikliği ve girdi maliyetleri
sebebi ile yurt dışına sermayesini ve tesislerini götüren müteşebbislerin ve iş
çevresinin bu şartlar düzelmeden geri dönmesi zor görünmektedir.
Ekonomiye taze kaynak
getirmek için başka yollar da vardır. Hükümetin bunlar üzerinde durması
gerekir. Yatırım indiriminin bu maksatla kullanılması ve diğer teşvik
unsurlarının da uygulanması mümkündür. Enflasyon muhasebesi, stok affı ve
benzeri bazı yollara gidilebilir.
4. Kamu İhale Yasasında
yapılan değişiklikle eşik değerler 300 milyar liraya kadar düşürülmüştür. Bu
şekilde kamu kurumlarına mal ve hizmet alımlarına yabancı firmaların katılması
imkânı getirilmektedir. Yapım ihalelerinde 17,5 trilyon TL eşik, 11 trilyon
TL’ye düşürülmüştür. Türkiye’nin iç pazarı ticarî emtia ve finans dışında da
yabancılara olabildiğince açılmaktadır.
Gümrük Birliği neticesi
AB ve üçüncü ülkelerle büyüyen ticaret açığına ilaveten kamu satın almalarında
da rekabet edemeyeceğimiz bir düzenleme getirilmektedir. Yerli firmaların
yabancılarla baş edebilmesi mümkün değildir.
- Finans gücü-vadeli
satış,
- Rekabet kabiliyeti,
- Dış taahhüt
hizmetlerine sigorta getirilmemesi sebebi ile yerli firmaların rekabet gücü
yoktur.
5. Yapım ihalelerinde
ihale bedelinde zaruret halinde artış yüzde 10 ve yüzde 20 ile (ön projeli
işlerde) sınırlandırılmıştır. Bunlar yetersizdir. Birçok ihalenin tasfiyesine,
işlerin gecikmesine sebep olur.
|
|
Cevat Ayhan |
|
Aslan Polat |
|
|
Sakarya |
|
Erzurum |
MUHALEFET
ŞERHİ
1. Mevcut tasarının yasa
teklifine uygun olarak hazırlanmadığı açıktır. Görüşülen yasanın adı belli
değildir. Yasa çıkarmadaki kargaşa devam etmektedir.
2. Beş ay önce görüşülen
Kamu İhale Yasasında değişiklik yapılmaktadır. Eşik değerlerin tespiti maalesef
hükümetin iradesiyle tespit edilen değerler değildir. Bu değerler dikte
ettirilen değerlerdir. Uluslararası standartların altında olan değerler
öngörülmektedir.
3. Maliye Bakanlığı
teşkilatı ile ilgili kadro düzenlemeleri ile taşra teşkilatları
zayıflatılmıştır.
4. Yurt dışına kaçan
sermayenin geri dönüşünü sağlayacak düzenlemelere yeterli şekilde
başvurulmadığı açıktır.
5. İş artışı veya
öngörülmeyen durumlar nedeniyle işin tasfiyesi ile ilgili düzenleme suiistimale
açıktır. Oranlar çok yüksektir.
|
|
Sait Açba |
|
M. Altan Karapaşaoğlu |
|
|
Afyon |
|
Bursa |
|
|
Zeki Ergezen |
|
M. Dengir Fırat |
|
|
Bitlis |
|
Adıyaman |
HÜKÜMETİN
TEKLİF ETTİĞİ METİN
BAZI
KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TASARISI
MADDE 1. – 31.12.1960 tarihli ve 193
sayılı Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (7)
numaralı bendinin parantez içi hükmü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“(Bankalara, bankerlere, tasarruf sandıklarına,
tevdiat kabul eden diğer müesseselere yatırılan vadeli, vadesiz paralara ödenen
faizler, bunlar dışında kalan kişi ve kuruluşlardan devamlı olarak para toplama
işi ile uğraşanların her ne şekil ve ad altında olursa olsun toplanan paralara
sağladıkları gelirler ve menfaatler ile 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa
göre kurulan aracı kurumlar arasındaki borsa para piyasasında yatırılan
paralara ödenen faizler de mevduat faizi sayılır.)”
MADDE 2. – 193 sayılı Kanunun 94 üncü maddesinin beşinci fıkrasında yer alan “6, 7, 8 ve 9 numaralı bentlerde yer alan kazanç ve iratlardan, mevduat veya menkul kıymetin vadesi ve menkul kıymetlerin türlerine göre,” ibaresi “6, 7, 8 ve 9 numaralı bentlerde yer alan kazanç ve iratlardan; mevduat veya menkul kıymetin vadesi, menkul kıymetlerin türleri ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan aracı kurumlar arasındaki borsa para piyasasında yatırılan paralara ödenen faizler için,” şeklinde değiştirilmiş, maddenin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Maliye Bakanlığı, vergiye tâbi işlemlere
taraf veya aracı olanların verginin ödenmesinden sorumlu tutabilir.”
MADDE 3. – 193 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 60. – Mevcut veya yeni
kurulacak olan sermaye şirketlerine, ayni veya nakdî sermaye olarak konulan
değerlerden hareketle; herhangi bir vergi incelemesi ve tarhiyat (Vergi Usul
Kanununun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrasının (7) numaralı bendi dahil)
yapılamaz. Bu hükmün uygulanabilmesi için 31.12.2002 tarihine kadar; mevcut sermaye
şirketlerinde sermaye artırımı işlemlerinin yeni kurulacak şirketlerde şirket
kuruluşunun tamamlanması ve sermaye olarak konan değerlerin şirket aktifine
girmiş olması şarttır.”
MADDE 4. – 3.6.1949 tarihli ve 5422 sayılı
Kurumlar Vergisi Kanununun 8 inci maddesinin birinci fıkrasına aşağıdaki (7)
numaralı bent eklenmiştir.
“7. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının
faaliyet konusu ile ilgili olarak yurt dışı iştiraklerinin finansmanından doğan
alacaklarının değerlenmesinden kaynaklanan kazançlar. (Bu kazançlar Gelir
Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendine
göre tevkifata tâbi tutulmaz.)”
MADDE 5. – 13.7.1956 tarihli ve 6802
sayılı Gider Vergileri Kanununun 33 üncü maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“Bakanlar Kurulu, bu maddede belirtilen
vergi oranını bankalar arası mevduat muameleleri, bankalar ile 2499 sayılı
Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan aracı kurumlar arasındaki borsa para
piyasası muameleleri ve diğer banka ve sigorta muameleleri için ayrı ayrı veya
birlikte % 1’e, bankalar arası kambiyo muamelelerinde ise sıfıra kadar
indirmeye ve yukarıdaki oranları aşmayacak şekilde yeniden tespit etmeye
yetkilidir.”
MADDE 6. – 1.7.1964 tarihli ve 488 sayılı
Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tablonun “IV-Ticarî ve medenî işlerle
ilgili kâğıtlar” başlıklı bölümüne, (18) numaralı fıkradan sonra gelmek üzere
aşağıdaki (19), (20), (21) ve (22) numaralı fıkralar eklenmiştir.
“19.
Bankalar arasında, bankanın taraf olduğu veya bankalar aracılığıyla
yapılan, belirli bir vadede önceden belirlenen, fiyat, miktar ve nitelikte
ekonomik veya finansal göstergeyi, sermaye piyasası aracını, malı, kıymetli
madeni ve dövizi alma, satma, değiştirme hak ve/veya yükümlülüğünü veren vadeli
işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile bu sözleşmelere ilişkin olarak düzenlenen
diğer kâğıtlar.
20. Belli para miktarı veya azami haddin
gösterilmesi şartıyla, faktoring şirketleri ile müşterileri arasında düzenlenen
faktoring sözleşmeleri hariç olmak üzere, bu sözleşmelere ilişkin olarak
düzenlenen ve alacak hakkının faktoring şirketine devrini sağlayan kâğıtlar.
21. Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının
münhasıran gayrimenkul portföylerine ilişkin alım satım sözleşmeleri
22. Kıymetli madenler borsalarında
kıymetli madenlerin ödünç işlemlerine ilişkin düzenlenen kâğıtlar.”
MADDE 7. – 2.7.1964 tarihli ve 492 sayılı
Harçlar Kanununa bağlı (6) sayılı tarifenin “III- Yabancılara verilecek ikâmet
tezkeresi ve Dışişleri Bakanlığı tasdik harçları” bölümünün (1) numaralı
fıkrasının sonuna aşağıdaki bent eklenmiştir.
“İkamet tezkeresi harçlarının tespitine,
mütekabiliyet esası göz önünde tutularak, Maliye Bakanlığı yetkilidir.”
MADDE 8. – Bu Kanuna ekli (1) sayılı
listede yer alan kadrolar iptal edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin
eki (1) sayılı cetvelin Maliye Bakanlığına ait ilgili bölümlerinden çıkarılmış,
ekli (2) sayılı listede yer alan kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin eki (1) sayılı cetvelin Maliye Bakanlığına ait ilgili
bölümlerine eklenmiştir.
MADDE 9. – 4.1.2002 tarihli ve 4737 sayılı
Kamu İhale Kanununun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
“d) (a), (b) ve (c) bentlerinde
belirtilenlerin doğrudan veya dolaylı olarak birlikte ya da ayrı ayrı
sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları her çeşit kuruluş,
müessese, birlik, işletme ve şirketler.”
MADDE 10. – 4734 sayılı Kanunun 8 inci
maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş ve son fıkrası madde metninden çıkarılmıştır.
“a) Genel bütçeye dahil daireler ve katma
bütçeli idarelerin mal ve hizmet alımlarında üçyüzmilyar Türk lirası.
b) Kanun kapsamındaki diğer idarelerin mal
ve hizmet alımlarında beşyüzmilyar Türk Lirası.
c) Kanun kapsamındaki idarelerin yapım
işlerinde onbirtrilyon Türk Lirası.”
MADDE 11. – 4734 sayılı Kanunun 13 üncü
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendinde yer alan
“yirmibir gün” ibaresi “yirmibeş gün” olarak değiştirilmiştir.
MADDE 12. – 4734 sayılı Kanunun 53 üncü
maddesinin (h) fıkrasının dördüncü bendinde yer alan “Kurum ile ilişikleri
kesilir” ibaresi “Kurumda durumlarına uygun başka bir göreve atamaları
yapılır.” şeklinde değiştirilmiş, maddenin (c) fıkrasının üçüncü bendi, (i)
fıkrasının beşinci bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, (i) fıkrasına son
bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bent eklenmiş ve (j) fıkrasının (1)
numaralı bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“Kurul üyelerinin görev süresi beş yıldır.
Bir üye bir defadan fazla seçilemez. Kurul üyelerinin görev süresi dolmadan
görevlerine son verilemez. Ancak üyeler, ciddi bir hastalık veya sakatlık
nedeniyle iş görememeleri veya atamaya ilişkin şartları kaybetmeleri halinde
atandıkları usule göre süresi dolmadan görevden alınır. Üyeler görevi kötüye
kullanmaktan veya yüz kızartıcı bir suçtan mahkûm olmaları halinde ise Başbakan
onayıyla görevden alınır. Görevden alma nedeniyle veya süresi dolmadan herhangi
bir sebeple boşalan Kurul üyeliklerine bir ay içerisinde yukarıda belirtilen
esaslara göre yeniden atama yapılır. Bu durumlarda atanan üye, yerine atandığı
üyenin görev süresini tamamlar.”
“Kurul Başkan ve üyeliklerine atananların
Kurulda görev yaptıkları sürede eski görevleriyle olan ilişikleri kesilir.
Ancak kamu görevlisi iken üyeleğe atananlar, memuriyete giriş şartlarını
kaybetme dışındaki herhangi bir nedenle görevlerinin sona ermesi, görevden
ayrılma isteğinde bulunması veya görev sürelerinin dolması durumunda otuz gün
içinde eski kurumlarına başvurmaları halinde ilgili bakan veya atamaya yetkili
diğer makamlar tarafından mükteseplerine uygun bir kadroya atanırlar.
Belirtilen atama yapılırken Kurul Başkan ve üyelerinin Kurumda geçirdikleri
süreler makam veya yüksek hâkimlik tazminatı ödenmesini gerektiren görevlerde
geçmiş olarak değerlendirilir. Kurumda görev alanlar görevden ayrılma isteğinde
bulunmaları halinde, durumları daha önce tâbi oldukları Kanun hükümlerine göre
hizmetlerinde değerlendirilmek suretiyle mükteseplerine uygun bir kadroya,
yetkili makamlarca atanır. Bu hükümler akademik unvanların kazanılmasına
ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla üniversitelerden gelen personel hakkında
da uygulanır.”
“Kurumun görev alanı ile ilgili konularda
genel bütçeye dahil daireler ile katma bütçeli idareler ve kamu iktisadî
teşebbüslerinde çalışanlar kurumlarının, hâkimler ve savcılar ise kendilerinin
muvafakatı ile Kurumda görevlendirilebilir. Bu personel, kurumlarından maaşsız
izinli sayılır ve aylık, ödenek, her türlü zam ve tazminatları ile diğer malî
ve sosyal hak ve yardımları Kurumla ilgili arasında imzalanacak sözleşmede
belirlenir. İzinli oldukları sürece memuriyetleri ile ilgili özlük hakları
devam ettiği gibi, bu süreler terfi ve emekliliklerinde hesaba katılır,
terfileri başkaca bir işleme gerek duyulmadan süresinde yapılır. Üniversite
öğretim elemanları uzmanlıklarına uyan işler için, 4.11.1981 tarihli ve 2547
sayılı Yüksek Öğretim Kanununun 38 inci maddesine göre Kurumda
görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilecek personel sayısı toplam kadro
sayısının % 10’unu aşamaz.”
“1) Bu Kanun hükümlerine göre yapılan
ihalelerden, sözleşme bedeli yüzmilyar Türk Lirasını aşan sözleşmeler için
yükleniciden tahsil edilecek sözleşme bedelinin onbinde beşi. (İdareler ve
noterler bu tutarın yüklenici tarafından Kurum hesaplarına yatırıldığını,
sözleşmelerin imzalanması aşamasında aramak zorundadır.)”
MADDE 13. – 4734 sayılı Kanunun 56 ncı
maddesine beşinci fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
“Şikâyet, dava açılması öncesi
kullanılması zorunlu bir başvuru yoludur. Kurum, yapılan şikâyetler üzerine en
geç altmış gün içerisinde karar verir. Bu kararın ihale sürecinin durdurulması
yönünde olması halinde, Kurum durdurma kararından itibaren en geç altmış gün
içerisinde nihaî kararını verir.”
MADDE 14. – 4734 sayılı Kanuna aşağıdaki
geçici madde eklenmiştir.
“GEÇİCİ MADDE 6. – Bu Kanunun yürürlüğe
girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde;
a) Kamu kurum ve kuruluşlarında görevli
personelden, 53 üncü maddenin (h) fıkrasında sayılan yüksek öğretim kurumlarını
bitirerek mesleğe özel yarışma sınavı ile girilen ve belirli süreli meslek içi
eğitimden sonra özel bir yeterlik sınavı sonunda atanmış olanlar ile hâkimler,
savcılar ve bu meslekten sayılanlar,
b) Kurumun görev alanı ile ilgili
dallardan olmak kaydıyla en az lisans üstü eğitimini tamamlamış üniversite
öğretim elemanları,
c) Mühendislik veya mimarlık
fakültelerinde lisans eğitimi yapmış olanlardan en az beş yıl, lisans eğitimini
müteakip yine bu dallardan herhangi birinde lisans üstü eğitim yapmış
olanlardan ise en az üç yıl süre ile kamu kurum ve kuruluşlarında kendi görev
alanıyla ilgili konularda çalışmış olanlar,
Kırk yaşından gün almamış olmaları, (a) ve
(c) bentlerinde sayılanların kamu ihale mevzuatı ile ilgili yargılama,
inceleme, denetleme, uygulama veya danışma konularında çalışmış olmaları
koşuluyla kurumlarının muvafakati alınmak suretiyle, Kurulca Kamu İhale Uzmanı
olarak atanabilirler.
31.12.2003 tarihine kadar Kurumun kamu
ihale uzman ve uzman yardımcısı dışındaki kadrolarına, genel bütçeye dahil
daireler, katma bütçeli idareler, kamu iktisadî teşebbüsleri ve bunların bağlı
ortaklıkları, özel kanunlarla kurulmuş ve kendilerine kamu görevi verilmiş
tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar ile bağımsız bütçeli kuruluşlarda çalışan
personel kendilerinin isteği ve kurumlarının muvafakati ile atanabilirler.”
MADDE 15. – 5.1.2002 tarihli ve 4735
sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 7 nci maddesinin (s) bendi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“s) Sözleşmede iş artışı ve eksilişine ilişkin
şartlar ile değişiklik yapılma şartları.”
MADDE 16. – 4735 sayılı Kanunun 24 ün-cü
maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
“İş artışı veya öngörülmeyen durumlar
nedeniyle işin tasfiyesi
Madde 24. – Orijinal proje ve sözleşmelerinde
öngörülemeyen durumlar nedeniyle işin sözleşme bedelinin üzerinde bir artış ile
tamamlanabileceğinin tespit edilmesi halinde; uygulama projesi bulunan yapım
işlerinde sözleşme bedelinin % 20’sine kadar bedelle, ön veya kesin projesi
bulunan yapım işleri ile hizmet alımlarında ise sözleşme bedelinin % 50’-sine
kadar bedelle tamamlanabileceğinin tespit edilmesi halinde, bu oranlar
dahilinde artan yapım işleri ile hizmet alımlarının da, süre hariç olmak üzere,
ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine göre bitirilmesi zorunludur. Bu oranlar
üzerindeki artış ile tamamlanabileceği tespit edilen hizmet alımları ile yapım
işleri, sözleşme konusu bedel kadar iş yapıldıktan sonra tasfiye edilerek
yüklenicinin hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir ve kesin teminatı ile
varsa ek teminatı geri verilir.”
MADDE 17. – Özel kanunlarda kamu tüzel
kişiliğini ve idari ve mali özerkliği haiz olarak kurulmuş veya 31.12.2006
tarihine kadar kurulacak kurul, üst kurul, kurum ve kuruluşların Başkan ve
üyelerinin aylık ücretleri ile mali ve sosyal hak ve yardımları, bu kurul, üst
kurul, kurum ve kuruluşların fonksiyonları, ücret adaleti ve 631 sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin geçici 1 inci maddesi uygulaması dikkate alınarak
Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir. Bakanlar Kurulu gerektiğinde ücret
adaletini sağlamak amacıyla kamu görevlilerine ödenmekte olan temsil ve görev
tazminatı tavan gösterge rakamlarını üç katına kadar artırmaya ve artırılan
miktar içerisinde kadro ve görev unvanı itibarıyla düzenlemeler yapmaya yetkilidir.
MADDE 18. – Bu Kanunun;
a) 1 ve 2 nci maddeleri yayımını izleyen aybaşında,
b) 4 üncü maddesi 1.1.2001 tarihinden
geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,
c) 9, 11, 13, 15 ve 16 ncı maddeleri
1.1.2003 tarihinde,
d) Diğer maddeleri yayımı tarihinde,
Yürürlüğe girer.
MADDE 19. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar
Kurulu yürütür.
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN
BAZI
KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN TASARISI
MADDE 1. – 31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 75 inci maddesinin ikinci fıkrasının (7) numaralı bendinin parantez içi hükmü aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"(Bankalara, bankerlere, tasarruf
sandıklarına, tevdiat kabul eden diğer müesseselere yatırılan vadeli, vadesiz
paralara ödenen faizler, bunlar dışında
kalan kişi ve kuruluşlardan devamlı olarak para toplama işi ile
uğraşanların her ne şekil ve ad altında olursa olsun toplanan paralara
sağladıkları gelirler ve menfaatler ile bankalar ve 2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanu-nuna göre kurulan aracı
kurumlar arasındaki borsa para piyasasında değerlendirilen paralara ödenen
faizler de mevduat faizi sayılır.)"
MADDE 2. – 193 sayılı Kanunun 94 üncü
maddesinin beşinci fıkrasında yer alan "6, 7, 8 ve 9 numaralı bentlerde
yer alan kazanç ve iratlardan, mevduat veya menkul kıymetin vadesi ve menkul
kıymetlerin türlerine göre," ibaresi "6, 7, 8 ve 9 numaralı bentlerde
yer alan kazanç ve iratlardan; mevduat veya menkul kıymetin vadesi, menkul
kıymetlerin türleri ile bankalar ve
2499 sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan aracı kurumlar arasındaki
borsa para piyasasında değerlendirilen paralara ödenen faizler için,"
şeklinde değiştirilmiş, maddenin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"Maliye Bakanlığı, vergiye tâbi
işlemlere taraf veya aracı olanları verginin ödenmesinden sorumlu
tutâbilir."
MADDE 3. – 193 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
"GEÇİCİ MADDE 60. – Mevcut veya yeni
kurulacak olan sermaye şirketlerine, ayni veya nakdi sermaye olarak konulan
değerlerden hareketle; herhangi bir vergi incelemesi ve tarhiyat (Vergi Usul
Kanununun 30 uncu maddesinin ikinci fıkrasının (7) numaralı bendi dahil)
yapılamaz. Bu hükmün uygulanabilmesi için 31.12.2002 tarihine kadar; mevcut
sermaye şirketlerinde sermaye artırımı işlemlerinin, yeni kurulacak şirketlerde
şirket kuruluşunun tamamlanması ve sermaye olarak konan değerlerin şirket
aktifine girmiş olması şarttır."
MADDE 4. – 3.6.1949 tarihli ve 5422 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununa aşağıdaki
geçici madde eklenmiştir.
"GEÇİCİ MADDE 31. – 2001-2005 yılları
kazançlarına uygulanmak üzere Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'nın faaliyet
konusu ile ilgili olarak yurt dışı iştiraklerinin finansmanından doğan
alacaklarının değerlemesinden kaynaklanan kur farkları pasifte özel bir
karşılık hesabında gösterilerek dönem kazancına dahil edilmez. Bu karşılıklar
sermayeye eklendikleri takdirde işletmeden çekiş ve kâr dağıtımı sayılmaz.
Aleyhlerine oluşan kur farkları ise aktifte özel bir karşılık hesabında tutulur
ve gelecek yıllarda lehlerine oluşacak kur farkları ile kapatılır. Lehte kur
farkı ile kapatılamayan tutarlar yurt dışı iştirakin işi bırakması halinde
zarar addolunur."
MADDE 5. – 13.7.1956 tarihli ve 6802
sayılı Gider Vergileri Kanununun 33 üncü maddesinin ikinci fıkrası aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
"Bakanlar Kurulu, bu maddede
belirtilen vergi oranını bankalar arası mevduat muameleleri, bankalar ile 2499
sayılı Sermaye Piyasası Kanununa göre kurulan aracı kurumlar arasındaki borsa
para piyasası muameleleri ve diğer banka ve sigorta muameleleri için ayrı ayrı
veya birlikte % 1'e, bankalar arası kambiyo muamelelerinde ise sıfıra kadar
indirmeye ve yukarıdaki oranları aşmayacak şekilde yeniden tespit etmeye
yetkilidir."
MADDE 6. – 1.7.1964 tarihli ve 488 sayılı
Damga Vergisi Kanununa ekli (2) sayılı tablonun "IV-Ticari ve medeni
işlerle ilgili kâğıtlar" başlıklı bölümüne, (18) numaralı fıkradan sonra
gelmek üzere aşağıdaki (19), (20), (21)
ve (22) numaralı fıkralar eklenmiştir.
"19. Bankalar arasında, bankanın
taraf olduğu veya bankalar aracılığıyla yapılan, belirli bir vadede önceden
belirlenen fiyat, miktar ve nitelikte, ekonomik veya finansal göstergeye dayalı
olarak düzenlenenler de dahil olmak üzere, para veya sermaye piyasası aracını,
malı, kıymetli madeni ve dövizi alma,
satma, değiştirme hak ve/veya yükümlülüğünü veren vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri ile bu sözleşmelere ilişkin
olarak düzenlenen diğer kâğıtlar.
20. Faktoring şirketlerinin müşterileriyle
yaptıkları faktoring sözleşmeleri ile bu sözleşmelere ilişkin olarak düzenlenen
diğer kâğıtlar.
21. Gayrimenkul yatırım ortaklıklarının
münhasıran gayrimenkul portföylerine ilişkin alım satım sözleşmeleri.
22. Kıymetli madenler borsalarında
kıymetli madenlerin ödünç işlemlerine ilişkin düzenlenen kâğıtlar."
MADDE 7. – 2.7.1964 tarihli ve 492 sayılı
Harçlar Kanununa bağlı (6) sayılı tarifenin "III- Yabancılara verilecek
ikamet tezkeresi ve Dışişleri Bakanlığı tasdik harçları" bölümünün (1)
numaralı fıkrasının sonuna aşağıdaki cümle eklenmiştir.
"İkamet tezkeresi harçlarının
tespitine, mütekabiliyet esası göz önünde tutularak, Maliye Bakanlığı
yetkilidir."
MADDE 8. – 28.12.2001 tarihli ve 4731
sayılı 17.8.1999 ve 12.11.1999 Tarihlerinde Meydana Gelen Depremlerden Zarar Görenlerin Vergi Borçları ve Vergi
Cezalarının Terkini ile Vergi Usul Kanunu, Katma Değer Vergisi Kanunu, Harçlar
Kanunu ve Organize Sanayi Bölgeleri Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında
Kanunun; 1 inci maddesinin 1 numaralı fıkrasının sonuna
"1999 vergilendirme dönemine ilişkin emlak vergisi, çevre temizlik vergisi
ve motorlu taşıtlar vergisi hakkında da
bu madde hükmü uygulanır" ibaresi, 2 nci maddesinin birinci
fıkrasının sonuna "Bu hüküm, gelir
ve kurumlar vergisi ile birlikte ödenmesi gereken diğer vergi, fon ve paylar
hakkında da uygulanır." ibaresi
eklenmiştir.
MADDE 9. – Bu Kanuna ekli (1) sayılı listede yer alan kadrolar iptal
edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (1) sayılı cetvelin Maliye
Bakanlığına ait ilgili bölümlerinden çıkarılmış, ekli (2) sayılı listede yer
alan kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (1)
sayılı cetvelin Maliye Bakanlığına ait ilgili bölümlerine eklenmiştir.
MADDE 10. – 4.1.2002 tarihli ve 4734
sayılı Kamu İhale Kanununun 2 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendi aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
"d) (a), (b) ve (c) bentlerinde
belirtilenlerin doğrudan veya dolaylı olarak birlikte ya da ayrı ayrı
sermayesinin yarısından fazlasına sahip bulundukları her çeşit kuruluş,
müessese, birlik, işletme ve şirketler."
MADDE 11. – 4734 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (e) bendi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş ve maddeye aşağıdaki (g) bendi eklenmiştir.
"e) Kanun kapsamına giren
kuruluşların; Adalet Bakanlığı'na bağlı ceza infaz kurumları, tutukevleri
işyurtları kurumları, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu'na bağlı
yetiştirme yurtları, Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlı üretim yapan okullar ve
merkezler ile Tarım Bakanlığı'na bağlı enstitü ve üretme istasyonları
tarafından bizzat üretilen mal ve hizmetler için anılan kuruluşlardan, Devlet
Malzeme Ofisi ana statüsünde yer alan mal ve malzemeler için ise Devlet Malzeme
Ofisi Genel Müdürlüğünden yapacakları alımlar."
"g) Kamu iktisadi teşebbüsleri,
özelleştirme kapsam ve programında bulunan kuruluşlar ile bunların doğrudan
veya dolaylı olarak birlikte yada ayrı
ayrı sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları kuruluşların;
uluslararası kurallara göre yürütmesi gereken ve uluslararası piyasanın
koşullarına göre anlık karar verme zorunluluğu bulunan faaliyetlerine ilişkin
olarak, ilgili veya bağlı bulunulan Bakanlığın teklifi üzerine Kurum tarafından
belirlenecek mal veya hizmet alımları;"
MADDE 12. – 4734 sayılı Kanunun 8
inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri aşağıdaki şekilde
değiştirilmiş ve son fıkrası madde metninden çıkarılmıştır.
"a) Genel bütçeye dahil daireler ve
katma bütçeli idarelerin mal ve hizmet alımlarında üçyüzmilyar Türk Lirası.
b) Kanun kapsamındaki diğer idarelerin mal
ve hizmet alımlarında beşyüzmilyar Türk Lirası.
c) Kanun kapsamındaki idarelerin yapım
işlerinde onbirtrilyon Türk Lirası."
MADDE 13. – 4734 sayılı Kanunun 10 uncu
maddesine ikinci fıkrasından sonra
gelmek üzere aşağıdaki fıkra
eklenmiştir.
"Birinci fıkranın (b) bendinin (2)
numaralı alt bendinde belirtilen belgelerden yönetim ve denetim nedeniyle
alınanlarda gerçek kişinin mühendis
veya mimar olma şartı aranır.
İşbitirme, yönetim veya denetim suretiyle elde edilecek belgeler, belge sahibi
kişi veya kuruluşların dışındaki istekliler tarafından kullanılamaz, belgeler
devredilemez, kiraya verilemez ve satılamaz. Bu belge sahiplerinin kuracakları
veya ortak olacakları tüzel kişiliklerin ihaleye girebilmesinde tüzel kişiliğin
yarısından fazla hissesine sahip olmaları, her ihalede bu oranın aranması ve
teminat süresince bu oranın muhafaza edilmesi zorunludur. Yönetim ve denetim
faaliyetleri nedeniyle alınacak belgeler, en fazla beşte bir oranında dikkate
alınır."
MADDE 14. – 4734 sayılı Kanunun 13 üncü maddesinin birinci
fıkrasının (b) bendinin (3) numaralı alt bendinde yer alan "yirmibir
gün" ibaresi "yirmibeş gün" olarak değiştirilmiş ve aynı
fıkranın sonuna "Bu fıkra
kapsamında ilan edilen ihalelerden hangilerinin, ayrıca Basın İlan Kurumu
aracılığıyla Türkiye çapında dağıtımı
olan gazetelerin birinde ilan edileceğini belirlemeye Kurum yetkilidir."
cümlesi eklenmiştir.
MADDE 15. – 4734 sayılı Kanunun 53 üncü maddesinin (h)
fıkrasının dördüncü bendinde yer alan "Kurum ile ilişikleri
kesilir" ibaresi "Kurumda durumlarına uygun başka bir göreve atamaları
yapılır." şeklinde değiştirilmiş, maddenin (c) fıkrasının üçüncü bendi,
(i) fıkrasının beşinci bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, (i) fıkrasına son
bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bent eklenmiş ve (j) fıkrasının (1)
numaralı bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"Kurul üyelerinin görev süresi beş
yıldır. Bir üye bir defadan fazla seçilemez. Kurul üyelerinin görev süresi
dolmadan görevlerine son verilemez. Ancak üyeler, ciddi bir hastalık veya
sakatlık nedeniyle iş görememeleri veya atamaya ilişkin şartları kaybetmeleri
halinde atandıkları usule göre süresi dolmadan görevden alınır. Üyeler görevi
kötüye kullanmaktan veya yüz kızartıcı bir suçtan mahkum olmaları halinde ise
Başbakan onayıyla görevden alınır. Görevden alma nedeniyle veya süresi dolmadan
herhangi bir sebeple boşalan Kurul üyeliklerine bir ay içerisinde yukarıda
belirtilen esaslara göre yeniden atama yapılır. Bu durumlarda atanan üye,
yerine atandığı üyenin görev süresini tamamlar."
"Kurul Başkan ve üyeliklerine
atananların Kurulda görev yaptıkları sürede eski görevleriyle olan ilişikleri
kesilir. Ancak kamu görevlisi iken üyeliğe atananlar, memuriyete giriş
şartlarını kaybetme dışındaki herhangi bir nedenle görevlerinin sona ermesi,
görevden ayrılma isteğinde bulunması veya görev sürelerinin dolması durumunda
otuz gün içinde eski kurumlarına başvurmaları halinde ilgili bakan veya atamaya
yetkili diğer makamlar tarafından mükteseplerine uygun bir kadroya atanırlar.
Belirtilen atama yapılırken Kurul Başkan ve üyelerinin Kurumda geçirdikleri
süreler makam veya hâkim sınıfından olup da yüksek hâkimlik tazminatını almaya
başladıktan sonra atananlar için yüksek
hâkimlik tazminatı ödenmesini gerektiren görevlerde geçmiş olarak
değerlendirilir. Kurumda görev alanlar görevden ayrılma isteğinde bulunmaları
halinde, durumları daha önce tâbi oldukları Kanun hükümlerine göre
hizmetlerinde değerlendirilmek suretiyle mükteseplerine uygun bir kadroya,
yetkili makamlarca atanır. Bu hükümler akademik unvanların kazanılmasına
ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla üniversitelerden gelen personel hakkında
da uygulanır."
"Kurumun görev alanı ile ilgili
konularda genel bütçeye dahil daireler ile katma bütçeli idareler ve kamu
iktisadi teşebbüslerinde çalışanlar kurumlarının, hâkimler ve savcılar ise kendilerinin
muvafakatı ile Kurumda görevlendirilebilir. Bu personel, kurumlarından maaşsız
izinli sayılır ve aylık, ödenek, her türlü zam ve tazminatları ile diğer mali
ve sosyal hak ve yardımları Kurumla ilgili arasında imzalanacak sözleşmede
belirlenir. İzinli oldukları sürece memuriyetleri ile ilgili özlük hakları
devam ettiği gibi, bu süreler terfi ve emekliliklerinde hesaba katılır,
terfileri başkaca bir işleme gerek duyulmadan süresinde yapılır. Üniversite
öğretim elemanları uzmanlıklarına uyan işler için, 4.11.1981 tarihli ve 2547
sayılı Yüksek Öğretim Kanununun 38 inci maddesine göre Kurumda
görevlendirilebilir. Bu şekilde görevlendirilecek personel sayısı toplam kadro
sayısının % 10'unu aşamaz."
"1) Bu Kanun kapsamındaki idarelerce
yapılan ihalelere ilişkin düzenlenecek sözleşmeler için yükleniciden tahsil
edilecek sözleşme bedelinin onbinde beşi (İdareler ve noterler bu tutarın
yüklenici tarafından Kurum hesaplarına yatırıldığını sözleşmelerin imzalanması
aşama-sında aramak zorundadır.)"
MADDE 16. – 4734 sayılı Kanunun 56 ncı maddesine beşinci fıkrasından
sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"Şikâyet, dava açılması öncesi
kullanılması zorunlu bir başvuru yoludur. Kurum, yapılan şikâyetler üzerine en
geç altmış gün içerisinde karar verir. Bu kararın ihale sürecinin durdurulması
yönünde olması halinde, Kurum, durdurma kararından itibaren en geç altmış gün
içerisinde nihai kararını verir."
MADDE 17. – 4734 sayılı Kanunun 62 nci
maddesinin (c) bendi aşağıdaki şekilde
değiştirilmiştir.
"c) Yapım işlerinde arsa temin
edilmeden, mülkiyet, kamulaştırma ve gerekli hallerde imar işlemleri
tamamlanmadan ve uygulama projeleri yapılmadan ihaleye çıkılamaz. Uygulama
projesi bulunan yapım işlerinde anahtar teslimi götürü bedel teklif alınmak suretiyle
ihale yapılması zorunludur. Ancak, doğal afetler nedeniyle uygulama projesi
yapılması için yeterli süre bulunmayan yapım işlerinde ön veya kesin proje ile
işin yapımı sırasında belli aşamalarda arazi ve zemin etütleri gerektirmesi
nedeniyle ihaleden önce uygulama projesi yapılamayan, bina işleri hariç, yapım işlerinde ise kesin proje ile
ihaleye çıkılabilir. Bu işlerin uygulama projesi yapılabilen kısımlar için anahtar teslimi götürü bedel, uygulama
projesi yapılamayan kısımlarda ise her bir kalem iş için birim fiyat teklif
almak suretiyle ihale yapılabilir."
MADDE 18. – 4734 sayılı Kanunun geçici 4 üncü maddesinin sonuna aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"Bu Kanunun 3 üncü maddesinin (g)
bendi gereğince yapılacak alımlarda uygulanacak esas ve usuller, Kurumun uygun
görüşü üzerine ilgili idareler tarafından hazırlanarak, Bakanlar Kurulu Kararı
ile yürürlüğe konulur."
MADDE 19. – 4734 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.
"GEÇİCİ MADDE 6. – Bu maddenin
yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde;
a) Kamu kurum ve kuruluşlarında görevli
personelden, 53 üncü maddenin (h) fıkrasında sayılan yüksek öğretim kurumlarını
bitirerek mesleğe özel yarışma sınavı ile girilen ve belirli süreli meslek içi
eğitimden sonra özel bir yeterlik sınavı sonunda atanmış olanlar ile hâkimler,
savcılar ve bu meslekten sayılanlar,
b) Kurumun görev alanı ile ilgili
dallardan olmak kaydıyla en az lisans üstü eğitimini tamamlamış üniversite
öğretim elemanları,
c) Mühendislik veya mimarlık
fakültelerinde lisans eğitimi yapmış olanlardan en az beş yıl, lisans eğitimini
müteakip yine bu dallardan herhangi birinde lisans üstü eğitim yapmış
olanlardan ise en az üç yıl süre ile kamu kurum ve kuruluşlarında kendi görev
alanıyla ilgili konularda çalışmış olanlar, kırk yaşından gün almamış olmaları,
(a) ve (c) bentlerinde sayılanların kamu ihale mevzuatı ile ilgili yargılama,
inceleme, denetleme, uygulama veya danışma konularında çalışmış olmaları
koşuluyla kurumlarının muvafakati alınmak suretiyle, Kurulca Kamu İhale Uzmanı
olarak atanabilirler.
31.12.2003 tarihine kadar Kurumun kamu
ihale uzman ve uzman yardımcısı dışındaki kadrolarına, genel bütçeye dahil
daireler, katma bütçeli idareler, kamu iktisadi teşebbüsleri ve bunların bağlı
ortaklıkları, özel kanunlarla kurulmuş ve kendilerine kamu görevi verilmiş
tüzel kişiliğe sahip kuruluşlar ile bağımsız bütçeli kuruluşlarda çalışan
personel kendilerinin isteği ve kurumlarının muvafakati ile
atanabilirler."
MADDE 20. – 5.1.2002 tarihli ve 4735
sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 7 nci maddesinin (s) bendi
aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"s) Sözleşmede iş artışı ve
eksilişine ilişkin şartlar ile değişiklik yapılma şartları."
MADDE 21. – 4735 sayılı Kanunun 24 ün-cü maddesi başlığı ile
birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
"İş artışı veya öngörülmeyen durumlar
nedeniyle işin tasfiyesi
Madde 24. – Orijinal proje ve
sözleşmelerinde öngörülemeyen durumlar nedeniyle işin sözleşme bedelinin
üzerinde bir artış ile tamamlanabileceğinin tespit edilmesi halinde; uygulama
projesi bulunan yapım işlerinde sözleşme bedelinin % 10'una kadar bedelle, ön
veya kesin projesi bulunan yapım işleri ile hizmet alımlarında ise sözleşme
bedelinin % 20'sine kadar bedelle tamamlanabileceğinin tespit edilmesi halinde,
bu oranlar dahilinde artan yapım işleri ile hizmet alımlarının da, süre hariç
olmak üzere, ihale dokümanı ve sözleşme hükümlerine göre bitirilmesi
zorunludur. Bu oranlar üzerindeki artış ile tamamlanabileceği tespit edilen
hizmet alımları ile yapım işleri, sözleşme konusu bedel kadar iş yapıldıktan
sonra tasfiye edilerek yüklenicinin hesabı genel hükümlere göre tasfiye edilir
ve kesin teminatı ile varsa ek kesin teminatı geri verilir."
MADDE 22. - Özel kanunlarla kamu tüzel
kişiliğini ve idari ve mali özerkliği haiz olarak kurulmuş veya 31.12.2006
tarihine kadar kurulacak kurul, üst kurul, kurum ve kuruluşların Başkan ve
üyelerinin aylık ücretleri ile mali ve sosyal hak ve yardımları, bu kurul, üst kurul, kurum ve kuruluşların
fonksiyonları, ücret adaleti ve 631 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin geçici 1
inci maddesi uygulaması dikkate alınarak Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir.
Bakanlar Kurulu gerektiğinde ücret adaletini sağlamak amacıyla kamu
görevlilerine ödenmekte olan temsil ve görev tazminatı tavan gösterge
rakamlarını üç katına kadar artırmaya ve artırılan miktar içerisinde kadro ve
görev unvanı itibarıyla düzenlemeler yapmaya yetkilidir.
Yukarıdaki fıkradaki düzenleme yapılıncaya
kadar, Kamu İhale Kurulu Başkanına, Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu Başkanına
aylık olarak ödenen net ücret ve diğer ödemeler toplamı kadar, Kamu İhale
Kurulu üyelerine ise Kurul Başkanına yapılan toplam ödemelerin yüzde
doksanyedisi oranında aylık net ödeme yapılır.
MADDE 23. – Bu Kanunun;
a) 1 ve 2 nci maddeleri yayımını izleyen aybaşında,
b) 4 üncü maddesi 1.1.2001 tarihinden geçerli olmak üzere
yayımı tarihinde,
c) 8 inci maddesi
30.12.2001 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,
d) 10, 11, 12, 13, 14, 16 , 17, 18, 20 ve 21 inci maddeleri 1.1.2003 tarihinde,
e) Diğer maddeleri yayımı tarihinde,
Yürürlüğe girer.
MADDE 24. – Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
|
|
Bülent Ecevit |
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. V. |
|
|
D. Bahçeli |
H. H. Özkan |
R. K. Yücelen |
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
|
|
K. Derviş |
Prof. Dr. T. Toskay |
M. Keçeciler |
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı V. |
Devlet
Bakanı |
|
|
Prof. Dr. Ş. S. Gürel |
Prof. Dr. H. Y. Gökalp |
N. Arseven |
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
|
|
M. Yılmaz |
Prof. Dr. R. Mirzaoğlu |
Dr. Y. Karakoyunlu |
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
|
|
H. Gemici |
Prof. Dr. Ş. Üşenmez |
E. S. Gaydalı |
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
|
|
F. Ünlü |
Dr. R. Doğru |
R. Önal |
|
|
Adalet
Bakanı |
Millî Savunma
Bakanı V. |
İçişleri
Bakanı |
|
|
Prof. Dr. H. S. Türk |
Prof. Dr. R. Mirzaoğlu |
R. K. Yücelen |
|
|
Dışişleri
Bakanı |
Maliye
Bakanı |
Millî
Eğitim Bakanı |
|
|
İ. Cem |
S. Oral |
M. Bostancıoğlu |
|
|
Bayındırlık
ve İskân Bakanı |
Sağlık
Bakanı |
Ulaştırma
Bakanı |
|
|
Prof. Dr. A. Akcan |
Doç. Dr. O. Durmuş |
O. Vural |
|
|
Tarım ve
Köyişleri Bakanı |
Çalışma
ve Sos. Güv. Bakanı |
Sanayi
ve Ticaret Bakanı |
|
|
Prof. Dr. H. Y. Gökalp |
Y. Okuyan |
A. K. Tanrıkulu |
|
|
En. ve
Tab. Kay. Bakanı |
Kültür
Bakanı |
Turizm
Bakanı V. |
|
|
Z. Çakan |
M. İ. Talay |
M. Keçeciler |
|
|
Orman
Bakanı |
|
Çevre
Bakanı V. |
|
|
Prof. Dr. N. Çağan |
|
M. İ. Talay |
|
|
|
|
|
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METNE EKLİ LİSTELER
(1) SAYILI LİSTE
İPTAL EDİLEN KADROLAR
KURUMU :
Maliye Bakanlığı
TEŞKİLÂTI :
Taşra
|
|
|
Serbest |
Tutulan Kadro |
|
|
||
|
Unvanı |
Sınıfı |
Kadro Adedi |
Adedi |
Toplam |
|
||
|
8. DERECE |
|
|
|
|
|
||
|
Vergi İstihbarat |
|
|
|
|
|
||
|
Uzmanı |
G.İ.H. |
150 |
– |
150 |
|
||
|
Vergi İstihbarat Uzman |
|
|
|
|
|
||
|
Yardımcısı |
G.İ.H. |
50 |
– |
50 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
TOPLAM |
|
200 |
– |
200 |
|
||
|
9. DERECE |
|
|
|
|
|
||
|
Vergi İstihbarat Uzman |
|
|
|
|
|
||
|
Yardımcısı |
G.İ.H. |
584 |
– |
584 |
|
||
|
TOPLAM |
|
584 |
– |
584 |
|
||
|
GENEL TOPLAM |
|
784 |
|
784 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
(2) SAYILI LİSTE |
|
|
|
|
|
||
|
İHDAS EDİLEN KADROLAR |
|
|
|
|
|
||
|
KURUMU |
: Maliye Bakanlığı |
|
|
|
|
||
|
TEŞKİLÂTI :
Merkez |
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
Serbest |
Tutulan Kadro |
|
||
|
Unvanı |
Sınıfı |
Kadro Adedi |
Adedi |
Toplam |
|
||
|
1. DERECE |
|
|
|
|
|
||
|
Genel Müdür |
|
|
|
|
|
||
|
Yardımcısı |
G.İ.H. |
3 |
– |
3 |
|
||
|
Daire Başkanı |
G.İ.H. |
14 |
– |
14 |
|
||
|
Şube Müdürü |
G.İ.H. |
33 |
– |
33 |
|
||
|
Bilgi İşlem Merkezi |
|
|
|
|
|
||
|
Müdürü |
G.İ.H. |
4 |
– |
4 |
|
||
|
Programcı |
G.İ.H. |
10 |
– |
10 |
|
||
|
Çözümleyici |
G.İ.H. |
6 |
– |
6 |
|
||
|
Bilgisayar İşletmeni |
G.İ.H. |
11 |
– |
11 |
|
||
|
Mühendis |
T.H. |
3 |
–
|
3 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
TOPLAM |
|
84 |
– |
84 |
|
||
|
2. DERECE |
|
|
|
|
|
||
|
Çözümleyici |
G.İ.H. |
3 |
– |
3 |
|
||
|
Bilgisayar İşletmeni |
G.İ.H. |
11 |
– |
11 |
|
||
|
Mühendis |
T.H. |
2 |
–
|
2 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
TOPLAM |
|
16 |
– |
16 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
4. DERECE |
|
|
|
|
|
||
|
Programcı |
G.İ.H. |
6 |
– |
6 |
|
||
|
Bilgisayar İşletmeni |
G.İ.H. |
11 |
– |
11 |
|
||
|
Mühendis |
T.H. |
2 |
– |
2 |
|
||
|
İstatistikçi |
T.H. |
2 |
– |
2 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
TOPLAM |
|
21 |
– |
21 |
|
||
|
5. DERECE |
|
|
|
|
|
||
|
Devlet Gelir Uzmanı |
G.İ.H. |
50 |
– |
50 |
|
||
|
Programcı |
G.İ.H. |
16 |
– |
16 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
Bilgisayar İşletmeni |
G.İ.H. |
11 |
– |
11 |
|
||
|
Mütercim |
G.İ.H. |
1 |
– |
1 |
|
||
|
Mühendis |
T.H. |
3 |
– |
3 |
|
||
|
İstatistikçi |
T.H. |
3 |
– |
3 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
TOPLAM |
|
84 |
– |
84 |
|
||
|
6. DERECE |
|
|
|
|
|
||
|
Devlet Gelir Uzmanı |
G.İ.H. |
100 |
– |
100 |
|
||
|
Mütercim |
G.İ.H. |
3 |
– |
3 |
|
||
|
Mühendis |
T.H. |
3 |
– |
3 |
|
||
|
İstatistikçi |
T.H. |
4 |
– |
4 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
TOPLAM |
|
110 |
– |
110 |
|
||
|
7. DERECE |
|
|
|
|
|
||
|
Devlet Gelir Uzmanı |
G.İ.H. |
150 |
– |
150 |
|
||
|
Mütercim |
G.İ.H. |
4 |
– |
4 |
|
||
|
Mühendis |
T.H. |
3 |
– |
3 |
|
||
|
İstatistikçi |
T.H. |
5 |
– |
5 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
TOPLAM |
|
162 |
– |
162 |
|
||
|
8. DERECE |
|
|
|
|
|
||
|
Devlet Gelir Uzman |
|
|
|
|
|
||
|
Yardımcısı |
G.İ.H. |
100 |
– |
100 |
|
||
|
Mütercim |
G.İ.H. |
2 |
– |
2 |
|
||
|
İstatistikçi |
T.H. |
5 |
– |
5 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
TOPLAM |
|
107 |
– |
107 |
|
||
|
9. DERECE |
|
|
|
|
|
||
|
Devlet Gelir Uzman |
|
|
|
|
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
|
Yardımcısı TOPLAM |
G.İ.H. |
200 200 |
– – |
200 200 |
|
||
|
GENEL TOPLAM |
|
784 |
– |
784 |
|
||
|
|
|
|
|
|
|
||
PLAN VE BÜTÇE
KOMİSYONUNCA KABUL EDİLEN METNE EKLİ LİSTELER
Tasarıya ekli (1) ve (2)
sayılı listeler aynen kabul edilmiştir.