Dönem : 21           Yasama Yılı : 4

 

              T.B.M.M.    (S. Sayısı : 760)

 

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Statüsünün Bazı Maddelerinde Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu

Raporu (1/916)

                                               

Not: Tasarı, Başkanlıkça Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji ve Dışişleri Komisyonlarına havale edilmiştir.

 

 

T.C.

 

 

Başbakanlık

12.10.2001

 

Kanunlar ve Kararlar

 

 

Genel Müdürlüğü

 

 

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-351/4710

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 4.9.2001 tarihinde kararlaştırılan “Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Statüsünün Bazı Maddelerinde Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

                                   Bülent Ecevit

                                       Başbakan

GEREKÇE

26 Ekim 1956 tarihinde Amerika Birleşik Devletlerinin New York kentinde imzalanmış olan Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Statüsünün onaylanması, 14 Haziran 1957 tarihinde 7015 sayılı Kanunla uygun bulunmuş ve Statü, 22 Haziran 1957 tarihli ve 9640 sayılı Resmî Gazetede yayınlanmıştır.

Söz konusu Statü, Birleşmiş Milletler sistemi içinde nükleer enerjinin barış ve ilerlemeye katkısını artırma ve hızlandırmaktan sorumlu Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının işleyişi ile ilgili hususları düzenlemektedir. Ülkemiz, kuruluşundan beri sözkonusu örgütün faal bir üyesi olmuş, kuruluşun nükleer silahların yayılmasının önlenmesi konusundaki gayretlerini desteklemiştir. Uluslararası Atom Enerjisi Ajansına üyeliğimiz, ülkemizde nükleer enerjinin barışçı kullanım alanlarındaki bilgi birikimini de artırmıştır.

1 Ekim 1999 tarihinde, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının 43 üncü Genel Kurul (Umumi Heyet) Toplantısı sırasında, Ajans Statüsünün VI ncı maddesinde ve XIV üncü maddesinin A fıkrasında değişiklik yapılması kararlaştırılmıştır.

Statünün VI ncı maddesindeki değişiklik, Ajansın icra organı olan Guvernörler Meclisinin oluşumu ile ilgilidir. Değişiklikle, Guvernörler Meclisinin üye sayısı 35’den 43’e çıkarılarak, Mecliste temsilin temelini oluşturan coğrafi bölgeler arasında daha adil bir dağılım sağlanması amaçlanmaktadır.

XIV üncü maddedeki değişiklik ise, Guvernörler Meclisinin, Ajansın Bütçe tasarısını her yıl yerine iki yılda bir Genel Konferansa sunması yönündedir. Sözkonusu değişiklik üye ülkeler tarafından, Ajansın çalışma programını daha uzun vadeli planlayarak daha verimli çalışması için gerekli görülmüştür.

Dışişleri Komisyonu Raporu

 

Türkiye Büyük Millet Meclisi

 

 

Dışişleri Komisyonu

7.11.2001

 

Esas No.: 1/916

 

 

Karar No.: 46

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Statüsünün Bazı Maddelerinde Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı Komisyonumuzun 1 Kasım 2001 tarihli 23 üncü Birleşiminde Dışişleri Bakanlığı temsilcileri ile Türkiye Atom Enerjisi Kurumu yetkililerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.

Türkiye, nükleer enerjinin barışçı amaçlarla kullanılmasına yönelik Uluslararası Atom Enerjisi Ajansına üye olmuş ve kuruluşun nükleer silahların yayılmasının önlenmesi konusundaki gayretlerini desteklemiştir.

Uluslararası Atom Enerjisi Statüsünde; Guvernörler Meclisinin oluşumu ve Ajansın bütçesi ile ilgili değişiklikler öngören Tasarı, Komisyonumuzca uygun bulunarak kabul edilmiştir.

Raporumuz Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.

 

Başkan

Başkanvekili

Sözcü

 

Kâmran İnan

Suat Çağlayan

Mehmet Kaya

 

Van

İzmir

Kahramanmaraş

 

Üye

Üye

Üye

 

Saffet Arıkan Bedük

Hikmet Uluğbay

Ş. Bülent Yahnici

 

Ankara

Ankara

Ankara

 

Üye

Üye

Üye

 

Nesrin Ünal

Teoman Özalp

Servet Sazak

 

Antalya

Bursa

Eskişehir

 

Üye

Üye

Üye

 

A. Ahat Andican

Zafer Güler

Hüseyin Kansu

 

İstanbul

İstanbul

İstanbul

 

Üye

Üye

Üye

 

Osman Yumakoğulları

Cevdet Akçalı

Basri Coşkun

 

İstanbul

Kütahya

Malatya

 

Üye

Üye

Üye

 

M. Necati Çetinkaya

Birol Büyüköztürk

Ahmet Zamantılı

 

Manisa

Osmaniye

Tekirdağ

 

 

Üye

 

 

 

Mehmet Yaşar Ünal

 

 

 

Uşak

 

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

 

ULUSLARARASI ATOM ENERJİSİ AJANSI STATÜSÜNÜN BAZI MADDELE-RİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1.– 1 Ekim 1999 tarihinde, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansının 43 üncü Genel Konferansı sırasında, Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Statüsünün VI ncı ve XIV üncü maddelerinde yapılan değişikliklerin onaylanması uygun bulunmuştur.

MADDE 2.– Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3.– Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

 

Bülent Ecevit

 

 

 

Başbakan

 

 

 

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

 

D. Bahçeli

H. H. Özkan

M. Yılmaz

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

K.Derviş

Prof. Dr. T. Toskay

M. Keçeciler

 

Devlet Bakanı V.

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

H. Gemici

F. Bal

N. Arseven

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

M. Yılmaz

Prof. Dr. R. Mirzaoğlu

Dr. Y.Karakoyunlu

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

H. Gemici

Prof. Dr. Ş. Üşenmez

E. S. Gaydalı

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

F. Ünlü

Prof. Dr. A. Çay

R. Önal

 

Adalet Bakanı

Millî Savunma Bakanı

İçişleri Bakanı

 

Prof. Dr. H. S. Türk

S. Çakmakoğlu

R. K. Yücelen

 

Dışişleri Bakanı

Maliye Bakanı

Millî Eğitim Bakanı

 

İ. Cem

S. Oral

M. Bostancıoğlu

 

Bayındırlık ve İskân Bakanı

Sağlık Bakanı

Ulaştırma Bakanı

 

K. Aydın

Doç. Dr. O. Durmuş

O. Vural

 

Tarım ve Köyişleri Bakanı

Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı

Sanayi ve Ticaret Bakanı

 

Prof. Dr. H. Y. Gökalp

Y. Okuyan

A. K. Tanrıkulu

 

En. ve Tab. Kay. Bakanı

Kültür Bakanı

Turizm Bakanı

 

Z. Çakan

M. İ. Talay

M. Taşar

 

Orman Bakanı

 

Çevre Bakanı

 

Prof. Dr. N. Çağan

 

F. Aytekin

DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

ULUSLARARASI ATOM ENERJİSİ AJANSI STATÜSÜNÜN BAZI MADDELE-RİNDE YAPILAN DEĞİŞİKLİKLERİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1.– Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

 

 

 

MADDE 2.– Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3.– Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

ULUSLARARASI ATOM ENERJİSİ AJANSI STATÜSÜNÜN

VI. MADDESİNDE DEĞİŞİKLİK

I. Ajans statüsünün VI. maddesinin A paragrafı aşağıdakiyle değiştirilir:

“A. Guvernörler Meclisi aşağıdaki gibi oluşturulur:

1. Görevi sona eren Guvernörler Meclisi, ham madde üretimi dahil olmak üzere atom enerjisi teknolojisinde en ileri olan üyelerden 18’ini, bölgeler arasında aşağıdaki şekilde paylaştırarak Guvernörler Meclisi Üyesi olarak gösterir:

Kuzey Amerika                2

Latin Amerika                              2

Batı Avrupa  4

Doğu Avrupa 2

Afrika            2

Orta Doğu ve Güney Asya         2

Güney Doğu Asya ve Pasifik     1

Uzak Doğu    3

2. Genel Konferans, Guvernörler Meclisi üyeliği için aşağıdakileri seçer:

(a) Guvernörler Meclisinin bütününde, yukarıda A.1 Bendinde yer alan bölgeler arasında dengeli bir temsilin sağlanması amacıyla, Mecliste bu kategoriden her zaman;

Latin Amerika’dan dört temsilci

Batı Avrupa’dan dört temsilci

Doğu Avrupa’dan üç temsilci

Afrika’dan beş temsilci

Orta Doğu ve Güney Asya’dan üç temsilci

Güney Doğu Asya ve Pasifikten iki temsilci, ve

Uzak Doğu’dan bir temsilci

yer alacak şekilde 22 üye.

(b) Aşağıdaki bölgelerde üye ülkeler arasından iki ilave üye:

Batı Avrupa

Doğu Avrupa

Orta Doğu ve Güney Asya.

(c) Aşağıdaki bölgelerdeki üyeler arasından bir ilave üye:

Latin Amerika

Doğu Avrupa.”

Ve

II. VI. maddenin sonuna aşağıdaki yeni paragraf ilave edilir:

“K. Bu maddenin 1 Ekim 1999’daki Genel Konferans toplantısında kabul edilen A paragrafındaki hükümlerin yürürlüğe girmesi, XVIII.C maddesindeki şartların karşılanması ve her üyenin işbu maddenin A.1 fıkrasında yer alan bölgelerden birine dahil edilmiş olduğu üye ülkeler listesinin Guvernörler Meclisi tarafından benimsenerek, Genel Konferans tarafından onaylanması ile gerçekleşir; her iki kurulda da mevcut ve oylamaya iştirak eden üyelerin yüzde doksanının olumlu oyu olması şartı aranacaktır. Daha sonra listede herhangi bir değişiklik, Genel Konferansın onayıyla Guvernörler Meclisince yapılabilir; her iki kurulda da mevcut ve oylamaya iştirak eden üyelerin yüzde doksanının olumlu oyu ve önerilen değişiklikten etkilenen her bölge içinde uzlaşıya ulaşılması şartı aranacaktır.”

 

ULUSLARARASI ATOM ENERJİSİ AJANSI STATÜSÜNÜN

XIV. MADDESİNDE DEĞİŞİKLİK

Statünün XIV. maddesinin A bendinin birinci cümlesindeki “sene” kelimesi “iki senede bir” olarak değiştirilir.