Dönem : 21                         Yasama Yılı : 4

 

S. SAYISI : 755

 

İ Ç İ N D E K İ L E R

 

              Sayfa

– Plan ve Bütçe Komisyonu Üyeleri

5

– 2002 Malî Yılı Genel ve Katma Bütçe Kanunu Tasarılarının Plan ve Bütçe Komisyonunda Görüşme Programı

7

– Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu

8:25

– Plan ve Bütçe Komisyonu Raporuna İlişkin Karşı Görüşler

25:31

– Plan ve Bütçe Komisyonu Raporuna Ekli Tablolar

32:35

– Başbakanlığın Katma Bütçeli İdareler 2002 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı ile Gerekçesinin,

 

  Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Sunulmasına İlişkin Sevk Yazıları

37

– Katma Bütçeli İdareler 2002 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı Metni ile Plan ve Bütçe Komisyonunun

 

   Kabul Ettiği Metin

41:52

– Katma Bütçeli İdareler 2002 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı Genel Gerekçesi

53:55

– Katma Bütçeli İdareler 2002 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısının Maddelerine İlişkin Gerekçe

57:62

– A ve B Cetveli (Katma Bütçe Gider ve Gelir Cetveli)

63:67

– C Cetveli (Devlet Gelirlerinin Dayandığı Temel Hükümler)

69:72

– L Cetveli (Katma Bütçeli Dairelerin Mevcut Lojman, Sosyal Tesis, Telefon, Faks ve Kadro Sayıları)

73:78

– R Cetveli (Harcamalara İlişkin Formül)

79:83

– Katma Bütçeli İdarelerce 237 Sayılı Taşıt Kanununa Göre 2002 Yılında Satın Alınacak Taşıtları Gösterir Cetvel ile

 

   30.6.2001 Tarihi İtibariyle Mevcut Taşıt Sayıları

85:94

 

 

Başkan

: Metin ŞAHİN

Antalya

DSP

Başkanvekili

: Hayrettin ÖZDEMİR

Ankara

MHP

Sözcü

: Ahmet KABİL

Rize

ANAP

Kâtip

: C. Tufan YAZICIOĞLU

Bartın

DSP

Üyeler

: Gaffar YAKIN

Afyon

DSP

 

  M. Zeki SEZER

Ankara

DSP

 

  M. Güven KARAHAN

Balıkesir

DSP

 

  Hayati KORKMAZ

Bursa

DSP

 

  Masum TÜRKER

İstanbul

DSP

 

  Necdet TEKİN

Kırklareli

DSP

 

  Ş. Ramis SAVAŞ

Sakarya

DSP

 

  Bekir GÜNDOĞAN

Tunceli

DSP

 

  Hüseyin ARABACI

Bilecik

MHP

 

  Hakkı DURAN

Çankırı

MHP

 

  Hasan ÇALIŞ

Karaman

MHP

 

  Arslan AYDAR

Kars

MHP

 

  Mehmet SERDAROĞLU

Kastamonu

MHP

 

  Kemal KÖSE

Kocaeli

MHP

 

  Metin ERGUN

Muğla

MHP

 

  Lütfi CEYLAN

Tokat

MHP

 

  Cengiz AYDOĞAN

Antalya

ANAP

 

  Nesrin NAS

İstanbul

ANAP

 

  Aydın AYAYDIN

İstanbul

ANAP

 

  Süleyman ÇELEBİ

Mardin

ANAP

 

  Yaşar TOPÇU

Sinop

ANAP

 

  Necati YÖNDAR

Bingöl

DYP

 

  Oğuz TEZMEN

Bursa

DYP

 

  Mehmet Sadri YILDIRIM

Eskişehir

DYP

 

  Mehmet DÖNEN

Hatay

DYP

 

  Celal ADAN

İstanbul

DYP

 

  Kemal KABATAŞ

Samsun

DYP

 

  Dengir Mir M. FIRAT

Adıyaman

AKP

 

  Sait AÇBA

Afyon

AKP

 

  Zeki ERGEZEN

Bitlis

AKP

 

  M. Altan KARAPAŞAOĞLU

Bursa

AKP

 

  Aslan POLAT

Erzurum

SP

 

  S. Metin KALKAN

Hatay

SP

 

  Ahmet DERİN

Kütahya

SP

 

  Cevat AYHAN

Sakarya

SP

 

 

 

 

 

 25.10.2001 Perşembe

Maliye Bakanının Bütçe ve Kesinhesap Kanunu

 

Tasarılarını Komisyona Sunuşu  (Saat: 11.00)

                                                                                                                                       

 

 30.10.2001 Salı

Bütçe ve Kesinhesap Kanunu

 

Tasarılarının Tümü Üzerinde Görüşmeler

                                                                                                                                 

 

 31.10.2001 Çarşamba

BAŞBAKANLIK

 

– Gümrük Müsteşarlığı

 

– Diyanet İşleri Başkanlığı

 

– Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü (Katma Bütçe)

 

– Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu

 

   Genel Müdürlüğü                         (Katma Bütçe)

 

– Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı

 

– Dış Ticaret Müsteşarlığı

 

– Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı

 

– Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü  (Katma Bütçe)

                                                                                                                                  

 

 01.11.2001 Perşembe

– Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü

 

– Denizcilik Müsteşarlığı

 

– Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü

 

– Vakıflar Genel Müdürlüğü             (Katma Bütçe)

 

ÇEVRE BAKANLIĞI

                                                                                                                                  

 

 02.11.2001 Cuma

DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI

 

ORMAN BAKANLIĞI

 

– Orman Genel Müdürlüğü               (Katma Bütçe)

                                                                                                                                 

 

 05.11.2001 Pazartesi

SAĞLIK BAKANLIĞI

 

– Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü (Katma Bütçe)

 

ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI

                                                                                                                                 

 

 06.11.2001 Salı

ENERJİ VE TABİÎ KAYNAKLAR BAKANLIĞI

 

– Petrol İşleri Genel Müdürlüğü       (Katma Bütçe)

 

– Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (Katma Bütçe)

 

İÇİŞLERİ BAKANLIĞI

 

– Emniyet Genel Müdürlüğü

 

–  Jandarma Genel Komutanlığı

 

–  Sahil Güvenlik Komutanlığı

                                                                                                                                

 

 07.11.2001 Çarşamba

TURİZM BAKANLIĞI

 

KÜLTÜR BAKANLIĞI

                                                                                                                                

 

 08.11.2001 Perşembe

BAYINDIRLIK VE İSKÂN BAKANLIĞI

 

–  Karayolları Genel Müdürlüğü               (Katma Bütçe)

 

ULAŞTIRMA BAKANLIĞI

 

–  Telsiz Genel Müdürlüğü (Kesinhesap)   (Katma Bütçe)

                                                                                                                                

 

 09.11.2001 Cuma

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

 

      (Radyo ve Televizyon Üst Kurulu)

 

SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI

 

CUMHURBAŞKANLIĞI

 

MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI

 

–  Yükseköğretim Kurulu                         (Katma Bütçe)

 

–  Üniversiteler (53)                                 (Katma Bütçe)

                                                                                                                                

 

 12.11.2001 Pazartesi

TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI

 

–  Tarım Reformu Genel Müdürlüğü         (Katma Bütçe)

 

SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI

                                                                                                                                

 

 13.11.2001 Salı

ADALET BAKANLIĞI

 

ANAYASA MAHKEMESİ BAŞKANLIĞI

 

YARGITAY BAŞKANLIĞI

 

DANIŞTAY BAŞKANLIĞI

 

MİLLÎ SAVUNMA BAKANLIĞI

                                                                                                                                

 

 14.11.2001 Çarşamba

– Hazine Müsteşarlığı

 

MALİYE BAKANLIĞI

 

– Gelir Bütçesi

 

• Genel ve Katma Bütçe Kanunu Tasarıları ile Genel ve

 

  Katma Bütçe Kesinhesap Kanunu Tasarılarının Maddeleri

                                                                                                                                

 

 

Komisyon Raporunun Hazırlanması ve Raporun

 

Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Sunulması

 

 

 

Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu

 

Türkiye Büyük Millet Meclisi

 

 

 

 

 

 

 

 

Plan ve Bütçe Komisyonu

 

 

 

 

 

 

20.11.2001

 

Esas No.: 1/922

 

 

 

 

 

 

 

 

Karar No.: 72

 

 

 

 

 

 

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

2002 Malî Yılı Katma Bütçeli İdareler Bütçe Kanunu Tasarısı ile eki cetveller ve gerekçesi, Bakanlar Kurulunca 17.10.2001 tarihinde  Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulmuş ve Başkanlıkça 18.10.2001 tarihinde Komisyonumuza havale edilmiştir.

Bilindiği gibi; 2000 yılı başında, Türkiye'nin temel ekonomik sorunları arasında yer alan yüksek enflasyonun, iç borç dinamiğinde ve başta kamu bankaları olmak üzere mali sistemdeki yapısal sorunlar ile bunlara bağlı kamunun artan finansman açıklarının giderilmesi amacıyla üç yıllık  kapsamlı bir ekonomik program uygulamaya konulmuştur. Sözkonusu programın ilk yılında temel ekonomik büyüklüklerde hedeflenen oranlara büyük ölçüde ulaşılmasına karşın,  Kasım 2000 ve Şubat 2001 aylarında özellikle mali piyasalarda yaşanan dalgalanmalar neticesinde sabit kur rejimi uygulamasından vazgeçilerek dalgalı döviz kuru rejimi uygulamasına geçilmiş ve bu sistemde  çalışacak yeni bir ekonomik program hazırlanması  zorunlu hale gelmiştir. Bu nedenle, 14 Nisan 2001 tarihli "Türkiye'nin Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı" hazırlanarak uygulanmasına  başlanmıştır.

Diğer yandan, Sekizinci Beş  Yıllık Kalkınma Planı ile (2001-2005) döneminde; enflasyonun Avrupa Birliği kriterleriyle  uyumlu düzeylere indirilmesi, ekonomide sürdürülebilir bir büyüme ortamının tesis edilmesi ve AB'ne tam üyelik hedefi doğrultusunda  ekonominin rekabet ve uyum gücünün artırılması amaçlanmıştır.

2002 Mali Yılı Katma Bütçeli İdareler Bütçe Kanunu Tasarısı; yukarıda belirtilen hedefler ile yeni ekonomik program çerçevesinde, enflasyonu daha aşağılara çekmeyi, faiz oranlarını düşürerek kamu kesimi faiz dışı fazlasını artırmak  suretiyle borç-faiz kısır döngüsünü kırmayı hedefleyen  bir iktisadi politikanın aracı olarak öngörülen 2002  Mali Yılı Genel Bütçe Kanunu Tasarısı ile uyumlu olarak  hazırlanmıştır. Tasarı  ve gerekçesi incelendiğinde; Tasarının, 2002  Yılı Programı hedefleri ve öncelikleri doğrultusunda hazırlandığı, 2002 Yılı Programında belirtilen sektör ve yatırımlara öncelik verilmek suretiyle Katma Bütçeli İdarelere gerekli kaynak tahsisinde bulunulduğu anlaşılmaktadır.

TASARI VE GEREKÇESİ ÜZERİNDE YAPILAN ANALİZLER

– 2002 Yılı Bütçe Tasarısı, Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planında ve üç yıllık Makroekonomik İstikrar Programında öngörülen genel hedefler doğrultusunda hazırlanmıştır.

· Bu temel hedefler yanında Bütçenin diğer öncelikli hedefleri ise;

*  Enflasyonun yıl sonu itibariyle TÜFE'de yüzde  35, TEFE'de yüzde  31 seviyesine çekilmesi,

* Bütçe açığının GSMH'ya oranının yüzde  9.6 seviyesine indirilmesi,

* İç borçlanma ihtiyacının en alt seviyede tutulması suretiyle faiz oranlarının düşürülmesi,

* Kamu kurumlarında verimliliğin artırılması,

* Kamu çalışanlarının enflasyon karşısındaki reel gelirlerinin korunması,

* Yatırıma ayrılan kısıtlı kaynakların kısa sürede ekonomiye kazandırılabilecek projelere yönlendirilmesi,

* Sosyal güvenlik kuruluşlarının gelirlerinin artırılması amacıyla etkin bir fon yönetiminin uygulanması,

* Kaynakların tahsisinde hizmet-maliyet ilişkisinin sıkı bir şekilde kurulması,

* Dış satım, turizm ve ülkeye kaynak akışını özendirici önlemlere ağırlık verilmesi,

* Sürdürülebilir ve etkili bir tarımsal destekleme politikasına devam edilmesi,

olarak belirlenmiştir.

– 2002 Yılı Bütçe Kanunu Tasarısında öngörülen hedeflerin gerçekleştirilmesi amacıyla,

· 2001 Yılı Bütçesinde yer alan;

* Genel ve Katma Bütçeli kuruluşlara açıktan  memur atama sayısının sınırlandırılması, konsolide bütçeye dahil kurumlarda ihtiyaç fazlası personelin dengeli dağılımı,

* Taşıt kullanımında israfın önlenmesi, okul, hastane cezaevi, adalet binası ve güvenlik hizmetlerinin gerektirdiği binalar hariç, kamu hizmet binaları ile lojman, memur evi, eğitim ve dinlenme tesisi yapılmaması,

* Üniversitelerin tapuda kendi adına kayıtlı taşınmaz mallarının, sadece yatırım harcamalarında kullanılmak üzere satılması,

gibi uygulamalara 2002 yılında da devam edilmesi yanında,

· 2002 yılında;

* Devlet ihalelerinde şeffaflık, rekabet ve kamuoyu denetimi gibi unsurları öne çıkaran yeni bir devlet ihale sistemi kurulması,

* Kamu mali yönetimindeki girdilerin kontrol edilmesi şeklindeki anlayış terkedilerek, sonuçların kontrol edildiği performans bütçeleme anlayışının yerleşmesi konusunda yürütülmekte olan çalışmalara devam edilmesi,

* Kamuda kontrol ve denetim süreçlerini yeniden düzenlemek amacıyla çalışmalar yapılması, harcama reformu kapsamında konsolide bütçeye dahil kuruluşlarda uluslararası standartlara uygun yeni bir bütçe sınıflandırılması uygulamasına yönelik pilot çalışmalara başlanması,

* Bütçe gelir ve gider sonuçlarının hızla alınması için saymanlıklar nezdinde oluşturulmuş olan "Say 2000'i" projesinin uygulamaya geçirilmesi,

şeklindeki düzenlemelere de yer verilmiştir.

– 2002 Mali Yılı Katma Bütçe Kanunu Tasarısı, ödenek, gelir ve finansman bazında analiz edildiğinde;

· Ödenek;

Katma Bütçeli İdarelere 2002 yılı harcamaları için (A) işaretli cetvelde gösterildiği üzere 8 katrilyon 064 trilyon 690 milyar 610 milyon lira ödenek tahsis edilmiştir.

• Bu ödeneğin;

- 3 katrilyon 874 trilyon  507 milyar  lirası personel,

-  479 trilyon 545 milyar lirası diğer cari,

- 3 katrilyon 305 trilyon  800 milyar  lirası yatırım,

- 404 trilyon 838 milyar 610 milyon lirası transfer,

harcamaları olarak öngörülmüştür.

• Bu ödeneklerin Katma Bütçe toplamı içindeki payı ise;

- Personel ödenekleri yüzde  48,

- Diğer cari ödenekleri yüzde 5.9,

- Yatırım ödenekleri yüzde 41,

- Transfer ödenekleri yüzde 5,

olarak hesaplanmıştır.

· Katma Bütçeli İdarelerin 2002 yılı gelirleri her bir katma bütçeli idarenin bütçesine bağlı (B) işaretli cetvellerde gösterildiği üzere;

- 300 trilyon lirası Katma Bütçeli İdarelerin öz gelirleri,

- Yüksek öğretim kurumlarının cari hizmet giderlerine yapılacak 1 katrilyon 799 trilyon 339 milyar 800 milyon lira devlet katkısı da dahil 7 katrilyon 764 trilyon 690 milyar 610 milyon liralık Hazine yardımı,

olmak üzere 8 katrilyon 64 trilyon 690 milyar 610 milyon  lira olarak hedeflenmektedir.

* Ekonomik Ayrıma göre 2002 Yılı Katma Bütçe ödeneklerinin Konsolide Bütçe Ödenekleri içindeki payları;

- Katma Bütçeli İdarelerin toplam ödeneklerinin, Konsolide Bütçe içindeki payı yüzde 8.2,

- Personel ödeneklerinin, Konsolide Bütçe Personel ödenekleri içindeki payı yüzde 18.5,

- Diğer cari ödeneklerinin, Konsolide Bütçe diğer cari ödenekleri içindeki payı yüzde 6.2,

- Yatırım ödeneklerinin, Konsolide Bütçe yatırım ödenekleri içindeki payı yüzde 57.6,

- Transfer ödeneklerinin, Konsolide Bütçe transfer ödenekleri içindeki payı yüzde 0.6,

şeklindedir.

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNDA TASARI ÜZERİNDE YAPILAN İNCELEMELER VE DEĞİŞİKLİKLER

Komisyonumuz, "2002 Yılı Genel ve Katma Bütçe Kanunu Tasarıları" ile "2000 Yılı Genel ve Katma Bütçe Kesinhesap Kanunu Tasarıları" üzerindeki görüşmelerine 25.10.2001 tarihinde yaptığı 3 üncü birleşimde Maliye Bakanı Sümer ORAL'ın sunuş konuşması ile başlamıştır.

* Maliye Bakanı sunuş konuşmasında;

- Demokratik rejimlerde bütçelerin temelinde bütçe hakkı ile bilmek hakkının yer aldığı, bu nedenle ülkenin ve insanlarının geleceğe hazırlanmasında etkin bir araç olan bütçelerin her zaman ve her ortamda titizlikle tartışılıp, değerlendirilmesi gerektiği.

- 2002 yılı bütçesinin, ekonomiyi sağlam bir zemin üzerinde istikrarlı ve sürekli bir büyüme ortamına kavuşturma temel hedefi çerçevesinde hazırlandığı,

- Dünyanın tarihi bir dönemeçte olduğu süreçte, ülkemizin küreselleşmenin nimetlerinden daha fazla yararlanarak, vatandaşlarımızın refahının  artırılması ve önder bir dünya devleti olması için, öngörülen bütçe hedeflerinin gerçekleştirilmesinden başka alternatifinin bulunmadığı,

- 57 nci Hükümetin 2000 yılında uygulamaya koyduğu üç yıllık  Makro Ekonomik İstikrar Programının ilk yılında öngörülen maliye, para  ve kur politikaları hedeflerine ulaşıldığı,

- 2000 yılında faiz oranlarının hızla gerilediği, enflasyon oranının son 14 yıldır ilk defa yüzde 30'un altına düştüğü,

- 2000 yılında yaşanan olumlu gelişmelere rağmen, 2000 Kasım ayında karşılaşılan dalgalanma ve 2001 yılının Şubat ayında meydana gelen kriz nedeniyle uygulanmakta olan programın para ve kur politikası  bölümünde önemli değişikliğe gidilmesi zaruretinin ortaya çıktığı, bu çerçevede 14 Nisan 2001'de Türkiye'nin Güçlü Ekonomiye Geçiş Programının hazırlandığı,

- Güçlü Ekonomiye Geçiş Programının, üç yıllık Makro Ekonomik İstikrar Programının temel hedefleri doğrultusunda, enflasyonla mücadele edilmesi, mali hesapların güçlendirilmesi, büyümenin istikrarlı bir temele oturtulması ve yapısal reformların gerçekleştirilmesine yönelik önlemleri kapsadığı,

- Nisan 2001'de uygulamaya konulan yeni ekonomik program çerçevesinde; mali piyasalarda yaşanan dalgalanmalar neticesinde ekonomiyi normal işleyişine döndürmek, diğer yandan kamu maliyesini sağlıklı yapıya kavuşturmak amacıyla 4682 sayılı Kanunla 24 katrilyon 591 trilyon lirası faiz ödemelerine olmak üzere toplam 30 katrilyon 640 trilyon liralık ek ödenek alındığı,

- 2001 yılı Konsolide Bütçesinin dokuz aylık uygulaması sonucunda; bütçe giderlerinin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 56.6 artarak 54.8 katrilyon lira, bütçe gelirlerinin yüzde 45.7 artışla 36.4 katrilyon lira,  bütçe açığının yüzde 83.7 artışla 18.4 katrilyon lira düzeyinde gerçekleştiği, faiz dışı  bütçe dengesinin ise yüzde % 46.7 artışla 11.1 katrilyon lira fazla verdiği,

- 2001 yılı sonunda bütçe giderlerinin 78 katrilyon lira, gelirlerin 50.2 katrilyon lira, bütçe açığının ise 27.8 katrilyon lira olarak gerçekleşeceğinin tahmin edildiği,

-  2002 yılı bütçesinin temel ekonomik büyüklüklerinin, 2001 yılında yaşanan ekonomik krizin etkilerinin giderilmesine yönelik olarak hazırlanan  Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı doğrultusunda belirlendiği,

- 2002 yılı Bütçesinde; büyümenin yüzde 4, GSMH'nın yaklaşık 280.6 katrilyon lira, GSMH deflatörünün yüzde 46,  Toptan Eşya Fiyat Endeksinin (TEFE) yıllık ortalama yüzde 45.6  yıl sonu itibarı ile yüzde 31, Tüketici Fiyat Endeksinin (TÜFE) yıllık ortalama yüzde 46.4 yıl sonu itibariyle yüzde 35 olarak hedeflendiği,

- 2002 yılı Konsolide Bütçe harcamalarının 98.1 katrilyon lira, gelirlerinin 71.1 katrilyon lira, bütçe açığının 27 katrilyon lira, faiz hariç bütçe harcamalarının 55.3 katrilyon lira, faiz dışı fazlanın ise  15.8 katrilyon lira olarak  belirlendiği,

- Bütçe açığının GSMH'ya oranının 2001 yılına göre yüzde 5.5 puan azalarak yüzde 9.6 olarak gerçekleşeceğinin  tahmin edildiği,

- 2002 Yılı Konsolide Bütçe gelirlerinin; 57.9 katrilyon lirası vergi gelirleri, 6.9 katrilyon lirası vergi dışı normal gelirler, 6 katrilyon lirası özel gelirler ve fonlar, 300 trilyon lirası da katma bütçelerin öz gelirleri olmak üzere toplam 71.1 katrilyon lira olarak tahmin edildiği,

- 2002 yılı Bütçesinin özelde kamu mali yönetiminin, genelde Devletin yeniden yapılandırılmasına yönelik tedbirleri kapsadığı, bu tedbirler doğrultusunda hükmeden değil hizmet veren, vatandaşın gönülsüz itaatini değil  memnuniyetini ve  gönülden katılımını gözeten bir kamu kültürü yaratılmasının hedeflendiği,

- İdari reform çalışmaları çerçevesinde performansa dayalı yönetim ve denetim süreçlerinin geliştirilmesi ve uluslararası standartlara uygun bütçe kod yapısı ile tahakkuk bazlı muhasebe sisteminin yerleştirilmesine yönelik pilot uygulamalara 2002 yılında başlanacağı,

- Vergilemede haksız rekabete  sebep olan kayıt dışı ekonomik faaliyetleri kayıt altına alıp vergiyi tabana yayarak, mevcut kayıtlı mükelleflerin vergi yükünü artırmadan vergi gelirlerinin artırılmasını sağlamak konusunda gerekli hassasiyetin gösterildiği,

- 2002 yılı Bütçesinin temel hedefinin, kamu görevlerini en küçük aksamaya meydan vermeden sürdürmek olduğu,

- 2002 yılı Bütçesinin;  enflasyonun makul düzeylere çekilebilmesi, üretim ve yatırım ikliminin oluşması, kaynaklarımızın verimli kullanılabilmesi, büyümenin hızlandırılması, ihracatın ve istihdamın artırılması,  adil bir gelir dağılımının sağlanması ve  disiplinli bir kamu mali yönetiminin oluşturulması amaçları doğrultusunda  hazırlandığı,

gibi hususlar dile getirilmiştir.

* Komisyonumuz, Maliye Bakanının sunuş konuşmasından sonra Tasarıların incelenebilmesini teminen 30.10.2001 tarihine kadar bütçe görüşmelerine ara vermiştir.

* Komisyonumuz 30.10.2001 tarihinde yaptığı 4 üncü birleşimde, "2002 Mali Yılı Genel ve Katma Bütçe Kanunu Tasarıları " ile "2000 Mali  Yılı Genel ve Katma Bütçe Kesinhesap Kanun Tasarıları"nın tümü üzerindeki görüşmelere başlamadan önce görüşmelerde izlenecek esas ve usulleri tespit etmiştir.

· Buna göre;

- 2002 Mali Yılı Genel ve Katma Bütçe Kanunu Tasarıları ile 2000 Mali Yılı Genel ve Katma Bütçe Kesinhesap Kanunu Tasarılarının Komisyonumuzda  görüşülmesine ilişkin programda meydana gelebilecek değişikliklerin yapılabilmesini teminen Başkanlık Divanına yetki verilmesi,

-  İçtüzüğün 33 üncü maddesine göre görüşmelerde tam tutanak tutulmasının uygun bulunması,

- Gerekli hallerde  ivediliği olan tasarı ve tekliflerin de Komisyon gündemine alınıp müzakere edilebilmesi,

-  Komisyon üyeleri ile diğer milletvekillerinin konuşma sürelerinin belirlenmesi,

gibi  hususların karara bağlanmasını müteakip,  Tasarıların tümü üzerindeki görüşmelere geçilmiştir.

* Tasarıların geneli üzerinde yapılan müzakerelerde;

- 2001 yılında ülkemizi geleceğe taşıyacak  hedefleri kapsayan bir bütçenin hazırlandığı, ancak  yaşanan ekonomik krizden dolayı bu hedeflere ulaşılamadığı,

- 2001 yılı bütçesinde 48 katrilyon olarak belirlenen giderlerin 80 katrilyona, 43 katrilyon olarak belirlenen gelir tahminlerinin ise 50 katrilyon liraya yükseldiği, bütçenin başlangıç rakamları ile yıl sonu rakamları arasında ortaya çıkan  söz konusu farkın son yıllarda yaşanan en büyük sapma olduğu,

-  2001  yılında, 4682  sayılı Kanun ile yeniden belirlenen bütçe büyüklükleri içinde en büyük değişikliğin,  yaklaşık  5 katrilyon lira olarak tahmin edilen, ancak 30 katrilyon lira  seviyesine yükselmesi beklenen bütçe açığı rakamında gerçekleştiği,

- 2000 yılı içerisinde yaşanan olumlu gelişmeler neticesinde faiz oranlarının düşmesi sonucunda iç borç faiz ödemelerinin azaldığı ve kamu finansman dengesinde olumlu gelişmeler yaşanmaya başladığı, bu olumlu gelişmelerin 2001 yılında yaşanan ekonomik krizle birlikte bozulmaya başladığı,

- 2001 yılı bütçesinde faiz ödemelerine ayrılan payın yüzde 21 oranında azalacağının tahmin edildiği, ancak yaşanan ekonomik kriz neticesinde bozulan mali sistemin sağlıklı bir yapıya kavuşturulması için ek kaynağa ihtiyaç duyulmasından dolayı faiz ödemelerine ayrılan payın yüzde yüzden fazla arttığı,

- 2002 yılı bütçe büyüklükleri analiz edildiğinde, bütçenin  2001 yılı bütçesi gibi çok iyimser, ama gerçekçi olmayan tahminlere dayanarak hazırlandığının görüldüğü,

- 2002 yılı bütçesinin  toplumun beklentilerine cevap vermekten uzak olduğu, ancak 2001 yılında yaşanan ekonomik krizin mali sistemimizde meydana getirdiği olumsuzluklar dikkat alındığında 2002 yılı bütçe büyüklüklerinin  gerçekçi bir şekilde belirlendiğinin düşünüldüğü,

- 2002 yılı bütçesinde, 2001 yılında yaşanan ekonomik krizin reel sektör üzerine yaptığı olumsuzlukların giderilmesine yönelik tedbirlere yer verilmemesinin eksiklik olduğu,

şeklindeki görüş ve eleştirileri müteakip, Hükümet adına yapılan  tamamlayıcı açıklamalarda ise;

- 2001 yılı bütçe büyüklüklerinin genelde başlangıçta hedeflenen rakamlar seviyesinde gerçekleşmediği,  ancak,  faiz dışı fazlada bütçede hedeflenen rakama ulaşıldığı, bunun yaşanan ekonomik krize rağmen Hükümetin bütçe harcama disiplinine sıkı sıkıya  bağlı kalmasının bir göstergesi olarak değerlendirilmesi gerektiği,

- Mali sistemimizdeki aksaklıklar konusunda yöneltilen temel eleştirilerin, uzun yıllardır devam eden yüksek enflasyon, sürdürülemez iç borç dinamiği ile başta kamu bankaları olmak üzere bankacılık sistemimizdeki olumsuzlukların çevresinde odaklandığı,

- Mali sistemimizde devam eden kronikleşmiş sorunların çözümlenebilmesi amacıyla 2000 ve 2001 yıllarında önemli kanuni düzenlemeler yapıldığı, bu düzenlemelerin sonuçlarının önümüzdeki yıllarda alınacağı,

- 2001 yılı bütçe hedeflerinin gerçekçi olarak belirlendiği, ancak yaşanan ekonomik  krizin etkisiyle bu hedeflerin önemli oranda revize edilmesi zaruretinin ortaya çıktığı,

- Kur rejiminin değişmesi nedeniyle  2001  mali yılı bütçe hedeflerinin revize edilmesi amacıyla bütçenin ödenek ve gelirlerinde değişiklik öngören Tasarının Türkiye Büyük Millet Meclisince kanunlaştırıldığı,

- 2002 yılı Konsolide Bütçesinde yer alan 5.7 katrilyon yatırım ödeneğinin genel ve katma bütçeye dahil dairelerin yatırım harcamalarını kapsadığı, konsolide bütçeye dahil kuruluşlar ile KİT'ler ve yerel idareler de dahil edildiğinde toplam kamu yatırımlarının  2002 yılında  yaklaşık 13 katrilyon civarında olacağının  tahmin edildiği,

ifade edilmiştir.

* Katma Bütçeli İdareler 2002 Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı ile 2000 Yılı Kesinhesap Kanunu Tasarıları üzerinde yapılan müzakerelerde;

· Katma bütçeli  idarelerin kendi öz gelirleri ile  kamu hizmeti yürütmeleri amacıyla kuruldukları, ancak günümüzde bütçe ödeneklerinin tamamına yakınının  Hazine  tarafından karşılanır hale geldiği,

· Katma bütçeli kuruluşların aşırı personel istihdamından dolayı ödeneklerinin büyük bölümünün personel harcamalarına  gittiği, bu nedenle yatırımlara ayrılan ödeneğin yetersiz kaldığı,

· Katma bütçeli kuruluşlar arasında yer alan Köy Hizmetleri, Devlet Su İşleri,  Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu ile  Gençlik ve Spor  Genel  Müdürlüklerinin yürüttüğü hizmetlerin yerel yönetimlere devredilmesinin,  hizmetin verimli ve etkin bir şekilde yerine getirilmesine katkı sağlayacağı,

· Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün

- Ülkemiz sporunun geliştirilmesi amacıyla, spor tesislerinin yapımına öncelik verilmesi gerektiği, ancak ödenek  yetersizliği nedeniyle yatırımlara gerekli kaynağın ayrılamadığı,

- Olimpiyat oyunlarına her defasında talip olunması yerine, yarışmalar için gerekli alt yapının tamamlanmasından sonra başvurunun yapılmasının daha yararlı olacağı,

- Sporun sevdirilmesi, vasıflı sporcuların yetiştirilmesi ve uluslararası alanda başarılı sonuçların alınması amacıyla spor tesislerimizin köylere kadar yaygınlaştırılması gerektiği,

- Genel Müdürlüğün düzenlediği uluslararası gençlik kamplarının ülkemizin yurtdışında tanıtılmasına olumlu katkı sağladığı,

- Amatör spor ile uğraşanların desteklenmesi için bu sporcuların özellikle sağlık problemlerinin giderilmesine yönelik tedbirlerin alınması gerektiği,

- Genel Müdürlüğün, ülkenin kıt kaynaklarından ayrılan ödeneğin kullanılmasında gösterdiği hassasiyetin takdirle karşılandığı,

- Önceki yıllarda ihaleleri yapılan ancak, tamamlanamayan spor tesislerinin "Tesisleri Tamamlayın, Adınızla Yaşasın" projesi kapsamında çözümlenmesine yönelik çalışmaların devam ettiği,

- Amatör sporcuların sağlık sorunlarının çözümlenmesine yönelik olarak  il müdürlükleri bünyesinde yürütülecek bir sağlık sigorta sistemi kurulması amacıyla yasal düzenlemelere ilişkin çalışmaların sürdürüldüğü,

- 2008 Olimpiyat Oyunlarının İstanbul'da düzenlenmesi amacıyla çok başarılı ve etkin bir tanıtım faaliyetinin yürütüldüğü, sonraki yıllarda yapılacak olimpiyat oyunlarına başvurunun  spor altyapısının yeterli olması  yanında tanıtım için yeterli kaynağın olup olmaması da dikkate alınarak yapılacağı,

· Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü;

- Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünün (SHÇEK) kimsesiz çocukların bakımına büyük önem verdiği, bunun memnuniyetle karşılandığı, sosyal devlet anlayışının bir gereği olarak bu hizmetin daha etkin bir şekilde yerine getirilmesi amacıyla yeterli ödeneğin verilmesi gerektiği,

- SHÇEK'nun görev alanına giren konularda faaliyet gösteren diğer kamu kurumlarının SHÇEK'na bağlanmasının, Devletin sosyal hizmetlere ayırdığı kaynağın etkin ve verimli bir şekilde kullanılmasına katkı sağlayacağı,

- Genel Müdürlüğün özellikle deprem felaketlerinde gösterdiği etkin  ve yapıcı faaliyetlerin takdirle karşılandığı,

- Sokak çocuklarına yönelik önlemlerin etkin bir şekilde yürütülebilmesi amacıyla SHÇEK'na gerekli  ödeneğin aktarılmasının yararlı olacağı,

- Dünya Bankası kanalıyla  Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonuna verilen kaynağın ihtiyaç sahiplerine doğrudan gelir desteği olarak dağıtılması yerine, üretime yönelik projelerinin desteklenmesine yönelik olarak kullanılmasının  daha yararlı olacağı,

- SHÇEK'nun özürlü yurttaşlara yaptığı yardımların artırılması gerektiği, bu çerçevede özellikle sakat vatandaşlarımıza verilen araçların teknik özelliklerinin fonksiyonel hale getirilmesi gerektiği,

- Korunmaya muhtaç çocuklara yönelik  olarak  yuva ve yurtların yanı sıra ailenin desteklenmesi  gibi alternatif hizmet modellerinin de uygulandığı,

- Sokakta yaşayan veya çalıştırılan çocuk sorununun çözümlenmesine yönelik olarak SHÇEK aracılığıyla eğitim ve rehabilitasyon hizmetlerinin verildiği,

· Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü;

- Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün yaklaşık 40 bin köye hizmet sunduğu, bu nedenle  geçmiş yıllarda olduğu gibi 2002 yılında da  Genel Müdürlüğe ayrılan kaynağın yetersiz kalacağı,

- Genel Müdürlüğün yürüttüğü toprak ıslah çalışmalarının çağdaş gelişmeler dikkate alınarak üniversitelerin de iştiraki ile  yürütülmesi gerektiği,

- Genel Müdürlüğün köy yolu yapımına özel önem vermesi gerektiği, makine parkının yenilenmesi yerine, ihtiyaç duyulan araçların kiralanması yoluyla  temin edilmesinin daha yararlı olacağı,

- Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün personel sayısı ile ödeneğinin fazla olmadığı,  40 bine yakın köye hizmet götürüldüğü dikkate alındığında bu personelin yetersiz kalacağı,

- 2000'li yıllarda ülkemizde köyden kente göç olgusunun önlenebilmesi için uzun yıllardan beri  ihmal edilen köylerimize hizmet götürülmesi gerektiği,

- Genel Müdürlüğe son 5 yılda işçi ve memur alımının yapılmadığı, 1993 yılında 80 bin olan personel sayısının 2001 yılında 50 bine indiği,

· Vakıflar Genel Müdürlüğü;

- Vakıfların toplumsal kültürümüzde geçmişten gelen bir anlayışın ürünü olduğu, vakıf eserlerinin  korunması ve gelecek kuşaklara devredilmesi için kaynakların  verimli bir şekilde kullanılması gerektiği,

- Vakıflar Genel Müdürlüğünün kendi öz gelirleri ile hizmetlerinin büyük bölümünü yürüttüğü, ancak yeterli olmadığı, bu itibarla ata yadigarı tarihi eserlerimizin bakım ve onarımının tamamlanabilmesi için Hazineden yeterli kaynağın aktarılması gerektiği,

- Genel Müdürlüğün temel amacının ülkemizin eşsiz kültür yapılarını korumak, onarmak ve birer kültür mirası olarak gelecek nesillere intikalini sağlamak olduğu,

- Genel Müdürlüğün  restorasyon çalışmalarının, özellikle mimarı açıdan öneme sahip, ülke geneline yayılmış islam eserlerini kapsayacak şekilde genişletilmesi gerektiği,

- Vakıflar Genel Müdürlüğünün gelirinin büyük bir kısmını öz kaynaklarından sağlayan bir kuruluş olduğu, temsil ve idare ettiği mazbut vakıfların iş ve işlemlerinin mevzuat gereği  özel hukuk hükümlerine tabi olduğu, bu nedenle Genel Müdürlüğün özel bütçeli bir kuruluş olarak yeniden yapılandırılmasının yararlı olacağı,

- Kayıt altına alınan vakıf sayısının 5 bin civarında olduğu, oldukça geniş bir alana yayılmış bu vakıfların varlıklarının  temsil ve idare edilmesi için Vakıflar Genel Müdürlüğünün personel sayısının yetersiz olduğu,

- Taviz bedellerinin % 50'den % 20'ye indirilmesi neticesinde, Genel Müdürlüğünün elde ettiği gelirin beklenen ölçüde gerçekleşip gerçekleşmediği,

- Depremde zarar gören vakıf eserlerinin restorasyon projelerinin  tamamlanarak ödenekler çerçevesinde ihalelerinin yapıldığı,

- Taviz bedelinin yüzde 50'den, yüzde 20'ye indirilmesiyle tavize tabi gayrimenkullerin hak sahiplerince taviz bedeli ödenerek tapuya tescil edilmesi neticesinde, Eylül 2001 itibariyle  4 trilyon 200 milyar lira gelir elde edildiği, bunun beklenenin üstünde olduğu,

· Orman Genel Müdürlüğü;

- Ülkemizin dünya ortalaması düzeyinde bir ormanlık alana sahip bulunduğu, ancak 20.7 milyon hektar alanla ülke yüzölçümünün dörtte birini kaplayan ormanlarımızın yarısının verimsiz alanlardan  oluştuğu,

- Orman Genel Müdürlüğünün, geniş bir alana yayılmış bulunan ormanlarımızın tespit edilmesi amacıyla 2001 yılında  harita, hava fotoğrafı ve nirengi gibi hizmetleri başarıyla yürüttüğü,

- Orman alanlarının,  "Sürdürülebilir Orman Yönetimi" projesi kapsamında orman köylüsünün de katılımıyla korunması, geliştirilmesi ve değerlendirilmesinin öngörüldüğü,

- 2001 yılının, 2000 yılında olduğu gibi orman yangınları açısından olumsuz koşulların hüküm sürdüğü bir yıl olduğu, ancak yıl içinde alımı gerçekleştirilen araç ve gerecin de devreye sokulmasıyla  orman yangınları ile başarıyla mücadele edildiği,

- Orman köylülerinin desteklenmesinde önemli bir yere sahip olan OR-KÖY Fonunun  2001 yılı sonunda tasfiye edileceği, bu nedenle köyden kente göçün önlenmesi yanında, ormanlarımızın korunmasına katkı sağlanması açısından  orman köylülerimizin desteklenmesi faaliyetlerine yeterli kaynağın aktarılması gerektiği,

- Orman yangınları ve erozyonla mücadele konusunda  halkımızın bilinçlendirilmesi gerektiği, orman köylüsünün gönüllü olarak ormanlarımızın korunması ve geliştirilmesi faaliyetlerine katılımının sağlanması konusunda projelerin geliştirilmesinin yararlı olacağı,

- Orman yangınları ile daha etkin mücadele edilebilmesi için  Orman Genel Müdürlüğü bünyesinde istihdam edilen geçici işçilerin sayısının ve çalışma sürelerinin artırılmasının yararlı olacağı,

- Orman  Genel Müdürlüğünün iç turizmin geliştirilmesi amacıyla orman için dinlenme tesislerinin yapım ve bakımı konusundaki çalışmalarına etkinlik kazandırılması amacıyla ülke genelini kapsayan bir master planı yapılması gerektiği,

- Geçici işçilerin çalışma  süresi ile sayısının bütçe imkanları çerçevesinde hizmetin  etkin  ve verimli bir şekilde yürütülmesi doğrultusunda  belirlendiği,

• Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü;

- Sağlık Bakanlığına bağlı katma bütçeli bir kurum olan Hudut ve Sahiler Sağlık Genel Müdürlüğünün, Uluslararası Sağlık Tüzüğünde belirtilen bulaşıcı ve salgın hastalıkların kara, hava ve deniz yoluyla ülkemize girişi ve aynı yollardan başka ülkelere yayılmasını önlemekle yükümlü olduğu,

- Genel Müdürlüğün, Montrö Boğazlar Sözleşmesi ve 2548 sayılı Kanun hükümleri gereğince elde edilen gelirleriyle Hazineden yardım almadan hizmetlerini yürüttüğü,

- Genel Müdürlüğün yılların ihmalinden kaynaklanan personel, araç ve ekipman yönünden eksiklikleri bulunduğu, ülkemizin transit bir geçiş noktasında olması dikkate alınarak kuruluşun eksikliklerinin giderilmesi gerektiği,

- Genel Müdürlüğün sağlık denetleme merkezlerinin modernize edilerek fiziki koşulların düzeltilmesi ile otomasyon ağının kurulması çalışmalarının devam ettiği,

• Petrol İşleri Genel Müdürlüğü;

- Petrol  İşleri Genel Müdürlüğünün Devletin petrol politikası, Petrol Kanunu dışında kalan akaryakıt faaliyetleri, petrol ürünleri alım, satım ve fiyatlandırma esasları ile  Akaryakıt Fiyat İstikrar Fonunun işleyişi hakkındaki kararnamede belirtilen görevleri yürüttüğü,

- Ülkemizde birincil enerji tüketimi içinde petrol tüketiminin  yüzde 43'lük bir paya sahip olduğu,

- Ülkemizde 2000 yılı petrol ürünleri tüketiminin 31.3 milyon ton olduğu, bu tüketimin 8.6 milyon tonluk bölümünün petrol ürünü olarak  ithalatla  karşılandığı, geri kalanını ise ham petrol olarak,  büyük bir kısmı ithalat olmak üzere, rafinerilerimizde işlenen petrol ürünlerinin oluşturduğu,

- Son yıllarda  ülkemizde faaliyet gösteren yabancı petrol şirketlerinin daha cazip olan Kafkasya yanında  Orta Asya ülkelerine yönelmesi ve Güneydoğu Anadolu  Bölgesindeki olağanüstü hal uygulamasından dolayı  yerli ham petrol üretiminin azaldığı, bütün bu olumsuz şartlara rağmen petrol ve doğal gaz arama ve üretim faaliyetlerine devam edildiği,

- Önümüzdeki yıllarda ülkemizde herhangi bir petrol ürünü sıkıntısı yaşanmaması için, çevre kalitesini korumaya yönelik, Avrupa Birliği spesifikasyonlarında ürün üreten yeni petrol rafinerilerinin  kurulup, işletilmesine başlanılması gerektiği,

- Petrol ürünlerine hangi kriterler dikkate alınarak fiyat ayarlamasının yapıldığı, petrol ithalatında önümüzdeki günlerde çıkması muhtemel sıkıntılara karşı gerekli petrol stokunun yapılması için ne tür önlemler alındığı,

- Ham petrol ve petrol ürünlerinin alım, satım ve fiyatlandırma esasları ile  Akaryakıt Fiyat İstikrar Fonu'nun  İşleyişi Hakkındaki Bakanlar Kurulu Kararı çerçevesinde, petrol ürünlerinin fiyatlarının  Akdeniz-İtalya piyasalarının CIF MED ürün fiyatlarının son yedi günlük ortalamalarının alınmasıyla oluşturulacak artı eksi yüzde 3'lük bir fiyat   koridoru  içinde kalmak koşuluyla rafineriler ve ithalatçılar tarafından serbest olarak tespit edildiği,

- 2000 yılından   itibaren Akaryakıt Tüketim Vergisinin maktu olarak belirlenmesine başlanıldığı, bu uygulama ile  birçok Avrupa ülkesinde  olduğu gibi vergiler sabit tutularak,  hatta vergi indirimine gidilerek, petrol piyasalarında meydana gelen hızlı fiyat artışlarından  tüketicilerin en az düzeyde etkilenmesinin sağlanmasının amaçlandığı,

- Önümüzdeki günlerde Petrol ithalatında yaşanabilecek sorunları önleyebilmek için  petrol ithal eden firmaların yaptıkları ithalatın en az  yıllık % 10'unu stok olarak depolamalarına  yönelik tedbirlerin alındığı,

• Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü;

- Ülkemizde su ve toprak kaynaklarının geliştirilmesi amacıyla yapılan yatırımların büyük bir bölümünün  Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından  gerçekleştirildiği,

- Genel Müdürlüğün 2001 yılına kadar 204  baraj, 366  gölet ve yer altı suları vasıtasıyla 2 milyon 653 bin 300 hektar alanı sulamaya açtığı,

- Genel Müdürlüğün yatırım programında yer alan 293 adet büyük su projesinden  11 adedi ile finansman temin edildiği takdirde 26 adet barajın 2002 yılında  tamamlanmasının planlandığı,

- DSİ Genel Müdürlüğünün, Hükümetlerarası ikili işbirliği çerçevesinde Avusturya, ABD, Kanada, Rusya, Fransa ve  Norveç'den sağladığı finansman ile 29 adet HES ve barajın projelendirilmesini  veya yapımını tamamladığı,

- Cumhuriyet tarihinin en büyük projelerinden biri olan GAP Projesinin 2010 yılına kadar tamamlanmasına yönelik olarak  bütçe kaynaklarının yanı sıra, dış finans kaynaklarına da ihtiyaç duyulduğu, bu çerçevede  ABD,  İsrail, İspanya ve diğer Avrupa ülkelerinden ikili işbirliği kapsamında kredi sağlanarak  projenin  tamamlanmasına çalışıldığı,

- Tarım, enerji, içme-kullanma ve endüstri suyu temini ile çevre sektörlerinde hayati öneme sahip hizmet yürüten DSİ'nin bu faaliyetlerinin etkin bir şekilde yürütülebilmesi  için  2002 yılında  öngörülen ödeneğin yetersiz olduğu,

- Ülkemizin son yıllarda kuraklıkla karşı karşıya kaldığı, bu nedenle sulama projelerinin bir an önce tamamlanması gerektiği,

- Yap-İşlet ve Yap-İşlet-Devret projelerine önem verilmesi,  bu tür projelerin tamamlanabilmesi için  yabancı sermayenin ülkeye  girişini kolaylaştırıcı tedbirlerin alınması gerektiği,

- 29 adet Yap-İşlet-Devret projesinin tamamlanması için 1.5 milyar dolarlık finansmana ihtiyaç bulunduğu, yerli ve yabancı yatırımcıların gerekli finansmanı sağlamak için ihtiyaç duydukları Hazine garantisinin  Hazine Müsteşarlığınca 10 yıllığına verildiği, böylece projelere yeniden işlerlik kazandırıldığı,

- Kuraklıktan dolayı barajlarımızda su seviyesinin azaldığı, ancak ülkemizin enerji ihtiyacının hava şartlarına bağlı kalmaksızın karşılanabilmesi  çalışmalarının devam ettiği,

• Karayolları Genel Müdürlüğü;

- Karayolları Genel Müdürlüğünün otoyollar ile Devlet ve il yollarının planlaması, projelendirilmesi, yapım ve bakım faaliyetlerini yürütmekle yükümlü olduğu,

- Ülkemizin; ulaşım sistemindeki yük taşımacılığının yüzde 89'u, yolcu taşımacılığının ise yüzde 96'sının karayolu ile yapıldığı, bu nedenle karayollarında trafik güvenliğinin sağlanması için bakım  ve onarım faaliyetlerine özel önem verilmesi gerektiği,

- Genel Müdürlüğün kurulduğu tarihten 2001 yılına kadar, asfalt, stabilize ve toprak yol olmak üzere toplam 61.093 km. Devlet ve il yolunu işletmeye açtığı,  ayrıca 1.774 km otoyolun yapım, bakım, onarım, işletme ve kar mücadele çalışmasını yürüttüğü,

- Karayollarındaki motorlu taşıt sayısının son yıllarda artarak 8 milyon 400 bine ulaştığı, bu nedenle gelecek yıllardaki projeksiyonlar da dikkate alınarak karayollarımızın geometrik ve fiziki kapasitesinin yeterli düzeye getirilmesinin bir zorunluluk olarak ortaya çıktığı,

- Trafik güvenliği yönünde çok önemli olan bölünmüş yol yapımı,  Doğu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde  yer alan, güvenlik açısından önemli yolların asfalt kaplanması ile sınır ticaretinin gelişmesine katkı sağlayacak Bulgaristan ve Gürcistan sınırına  bağlantı yollarının tamamlanması için Genel Müdürlüğe ilave ödenek sağlanması gerektiği,

- Yarım kalmış karayolu projelerine ilave kaynak aktarılmasının yararlı olacağı, zira karayolu yapım projelerinin  ekonomiye önemli oranda katma değer sağladığı, bunun durgunluk içindeki ekonomiye canlılık getireceği,

- Karayolları projelerinin zamanında, kamu kaynakları israf edilmeden tamamlanması açısından,  İhale Kanununun çağdaş gelişmeler çerçevesinde,  ihalelerde şeffaflığı, rekabeti, etkinliği ve kamuoyu denetimini  en geniş şekilde sağlayacak  biçimde  yeniden düzenlenmesi gerektiği,

- Marmara depreminin bölge illerinde yarattığı olumsuzlukların giderilmesi için il ve ilçe belediyelerine yardım yapılması yanında,  Karayolları Genel Müdürlüğünün doğrudan şehir içi yolların yapım, onarım ve bakımı faaliyetlerini yürütmesinin yararlı olacağı,

- Ülkemiz ekonomisinde turizm  gelirlerinin önemli yer tuttuğu, bu  nedenle özellikle  turizm bölgelerinde yer alan karayollarının yapım ve iyileştirme projelerinin zamanında tamamlanması gerektiği,

• Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı ve üniversiteler;

- Türk eğitim sisteminin, Avrupa Birliği ülkeleri eğitim sistemine uyumunun sağlanması amacıyla başlatılan çalışmalar  kapsamında, özellikle vakıf üniversitelerinin eğitim alt yapılarının  ve rekabet kapasitesinin artırılmasına yönelik önlemlerin alınmasının yararlı olacağı,

- Ekonomik değişimlerin yeni sektörler ve meslek alanları yarattığı, bu nedenle beşeri sermayenin yeni sektörlerin ve meslek alanlarının gerektirdiği bilgi ve beceriyle donatılmasına yönelik teknolojik gelişmeleri üniversitelerimizin takip edebilmesi için gerekli finansman kaynaklarına kavuşturulması gerektiği,

- Ülkemizde 53'ü devlet, 24'ü vakıf olmak üzere toplam 77 adet üniversite olduğu, bu üniversitelerde açık ve örgün öğretim olarak toplam 1 milyon 607 bin 388 kişinin eğitim ve öğretim gördüğü, bunun ülkemizin çağdaş uygarlığı yakalama azim ve iradesinin  önemli bir göstergesi olduğu,

- Ülkenin içinde bulunduğu ekonomik kriz ortamında yükseköğretim kurumlarının gerekli hassasiyeti göstererek tasarrufta bulunacakları, ancak gençlerin ülkemizin geleceği olması bilinciyle Komisyonumuzun üniversitelere ek kaynak sağlaması gerektiği,

- Ortaöğretimde öğrencilerin, ülkenin ihtiyaçları doğrultusunda  mesleki teknik  öğretime yönlendirilmelerinin  çağdaş bir yaklaşım olacağı,

- Yükseköğretime konsolide bütçeden ayrılan payın 2001 yılında yüzde 2.82'den 2002 yılında yüzde 2.54'e düştüğü, öğrenci başına düşen miktarın Avrupa Birliği standartlarının üçte biri oranında olduğu, bu oranlar ile 21 inci yüzyılın bilgi toplumu seviyesine ulaşılmasının mümkün olmadığı,

- YÖK'nun çağın gelişmelerine paralel olarak yeniden yapılandırılarak mali ve  idari özerkliğinin tam olarak sağlanması gerektiği,

- Devlet üniversitelerinin kendi gelir kaynaklarını yaratmasına imkan verecek şekilde, özel hukuk hükümleri çerçevesinde ticari  işletme kurabilmesine veya bu tür işletmelere ortak olabilmesine olanak sağlanmasının çağdaş bir  yaklaşım olacağı,

- Yeni sınav sistemi  ile mesleki ve teknik lise çıkışlı öğrencilerin alan  ve ek puan uygulaması ile eğitimini aldıkları alanlardaki yüksek öğretim kurumlarına yönelmeleri sağlanarak mesleki ve teknik eğitimin kalitesinin  yükseltilmesinin amaçlandığı,

- Yükseköğretim sisteminde en önemli sorunun öğretim üyesi  eksikliği olduğu, 1990'dan sonra açılan  üniversitelerde önemli oranda öğretim üyesi sıkıntısı yaşandığı, bu sıkıntıların giderilmesi için bir plan doğrultusunda öğretim üyesi yetiştirilmesi için alt yapı çalışmalarına öncelik verilmesi gerektiği,

- Üniversitelerde eğitim kalitesi yanında, ülkenin ihtiyacı çerçevesinde mesleki eğitimin belirlenmesi gerektiği,

- Üniversitelerle reel sektörün işbirliğini geliştirmesinin, yükseköğretime daha etkili şekilde  yön verilmesine katkı sağlayacağı,

- Üniversitelerimizde  gelecek 5 yıl içinde 7.000 öğretim üyesine ihtiyaç duyulacağı, mevcut  25.000 bini aşkın araştırma görevlisinin yurtdışında ve kısmen yurtiçinde doktora yaptırılarak üniversitelerimize kazandırılması halinde sözkonusu ihtiyacın karşılanabileceği,

• Tarım Reformu Genel Müdürlüğü;

- Tarım Reformu Genel Müdürlüğünün kuruluş kanununda belirtilen görevlerin yanında 3083 sayılı Sulama Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanunu çerçevesinde sulama ve sulamaya açılabilecek alanlarda tarım üretiminin artırılması faaliyetlerinden sorumlu olduğu,

- Genel Müdürlüğün, sulama projelerine paralel olarak, tarım işletmelerinin ekonomik büyüklüğe kavuşturulması, işletmelerin parçalanmasının önlenmesi, az topraklı ve topraksız çiftçilerin topraklandırılması, toprak ve su kaynaklarının teknik ve ekonomik gereklere göre kullanılmasına yönelik destekleme ve eğitim çalışmaları faaliyetlerini sürdürdüğü,

- 2002 yılında verimli taban arazilerinin korunmasına  yönelik projelere öncelik verileceği,

- Güneydoğu Anadolu Projesi çerçevesinde Harran Ovasından sonra sulamaya açılacak yerlerde Arazi Kullanım Planlaması çalışmalarına devam edileceği,

- 2002 yılında GAP kapsamında Harran Ovası dışındaki arazilerde ıslah çalışmalarının sürdürüldüğü, bu çerçevede arazi toplulaştırma, dağıtım ve kiralama çalışmalarına öncelik verileceği,

- Ülkemiz tarımının en önemli sorununun tarımsal ürünlerin verimlilik oranlarındaki düşüklük olduğu, bu nedenle tarım reformuna daha fazla kaynak aktarılarak optimal büyüklüklerde tarım işletmelerinin faaliyete geçebilmesi için devlet desteklemesine özel önem verilmesi gerektiği,

- Arazi toplulaştırma çalışmalarına hız verilmesi yanında hazine arazilerinin tarımsal kullanıma açılmasının yararlı olacağı,

- Tarım alanlarında bilinçsiz sulamanın önüne geçilmesi gerektiği, zamanında tedbir alınmadığı takdirde başta GAP olmak üzere önemli miktarda kaynak kullanılarak sulu tarıma geçilen tarım arazilerinin  çoraklaşma ile karşı karşıya kalabileceği,

gibi hususlar dile getirilmiştir.

* Katma Bütçeli İdarelerin gelir ve gider cetvellerinde yapılan değişiklikleri ise aşağıdaki şekilde özetlemek  mümkündür.

• Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü bütçesinin; (111-07-3-631-900) tertibinden 1 trilyon lira, (111-03-3-621-900) tertibinden 250 milyar lira olmak üzere toplam 1 trilyon 250 milyar lira düşürülerek,  Köy Hizmetlerinin görev alanına giren hizmetlerin mahalli kullanıcılarla birlikte gerçekleştirilmesinde kaynak yaratılmak üzere  il özel idarelerine aktarılmak amacıyla (111-10-3-301-900) tertibine eklenmiştir.

• İstanbul Üniversitesi bütçesinin; 2002 Yılı Yatırım Cetvelindeki  (1) nolu dipnotta yer alan "  .Çapa Tıp Fakültesinin....." ibaresi, etüd proje gideri  Çapa ve Cerrahpaşa Tıp Fakültelerinin monoblok etüdünde kullanılacağından, bu doğrultuda  yeniden düzenlenmiştir.

• Anadolu Üniversitesi bütçesinin; (101-02-2-083-700) tertibinden 400 milyar lira, yeni açılan eğitim-öğretim birimleri ile Sivil Havacılık Yüksekokulunun ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla  (101-02-2-025-600) tertibine 340 milyar lira, muhtelif illerdeki açıköğretim öğrenci danışmanlık ve bilgisayar destekli eğitim merkezleri için büro ve derslikler alınması amacıyla (101-02-3-621-900) tertibine 60 milyar lira olarak  aktarılmıştır.

• Yüzüncü Yıl Üniversitesi bütçesinin; (101-02-2-022-600) tertibinden 250 milyar lira,  rektörlük, enstitüler, fakülte ve yüksekokullar büyük onarımlarının 2002 yılında tamamlanabilmesi  için (101-02-2-009-700) tertibine aktarılmıştır.

• Balıkesir Üniversitesi bütçesinin; (101-02-2-015-700) tertibinden 749 milyar  lira, Bandırma İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi inşaatına devam edilmesini teminen (101-02-2-014-700) tertibine aktarılmıştır.

• Afyon Kocatepe Üniversitesi bütçesinin; (101-02-2-004-700) tertibinden 500 milyar lira, rektörlük binası inşaat için (101-02-2-003-700) tertibine,  (101-02-2-006-600) tertibinden 45 milyar lira, 2002 Yılı Bütçesinin (T)  işaretli cetveline sehven yazılan "İtfaiye Arazözü" için ayrılan ödeneğe ihtiyaç olmadığından (101-02-2-023-600) tertibine aktarılmıştır.

• Muğla Üniversitesi bütçesinin; (101-02-2-013-700) tertibinden 1 trilyon 499 milyar lira, (101-02-2-002-700) tertibinden 301 milyar lira ve (101-02-2-003-600)  tertibinden 350 milyar lira olmak üzere toplam 2 trilyon 150 milyar lira, Muğla Üniversitesi kampus altyapı inşaatı için (101-02-2-007-700) tertibine 1 trilyon 350 milyar lira ve (101-02-2-012-700) tertibine 800 milyar lira  olarak aktarılmıştır.

• Kırıkkale üniversitesi bütçesinin;  (101-02-2-008-700) tertibinden 1 trilyon 50 milyar lira, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi  inşaatının tamamlanabilmesini teminen   (101-02-2-006-700) tertibine aktarılmıştır.

• Osmangazi Üniversitesi bütçesinin; (101-02-2-010-600) tertibinden 1 milyar lira, Eğitim Uygulama ve Araştırma Hastanesinin Radyoterapi merkezinin makine, teçhizat ve donatım ihtiyaçlarını teminen dış kredili ihale yapılabilmesi için (999-01-2-001-600) tertibine aktarılmıştır.

• Ayrıca, Maliye Bakanlığı Bütçesinin; (930-08-3-356-900) yedek ödenek tertibine Genel ve   Katma Bütçeli İdarelere yıl içindeki harcamalarını karşılamak  için, 8 trilyon 690 milyar lirası  (101-02-1-005-800), 146 trilyon lirası da  (930-08-3-354-900) tertiplerinden aktarılmak üzere toplam 164 trilyon 470 milyar liralık ödenek ilave edilmiştir.

* Yukarıda yapılan değişikler sonucunda Tasarının;

• "Ödenekler, Öz Gelirler, Hazine Yardımı" başlıklı 1 inci maddesi, katma  bütçeli idarelerin bazılarının   bütçelerinde yapılan değişiklikler, sözkonusu bütçelerin tertipleri arasında aktarma olduğundan,  8 katrilyon 64 trilyon  690 milyar 610 milyon  lira olan  (a) fıkrasındaki ödenekler toplamı  ile  7 katrilyon 764 trilyon 690 milyar 610 milyon  lira  olan (b) fıkrasındaki Hazine yardımı  aynen,

• "Bağlı Cetveller" başlıklı 2 nci maddesinin; ödenek dağılımına ilişkin (A) işaretli cetveli, 1 inci maddede yapılan değişiklikler  doğrultusunda değiştirilmiş, (T) cetveline bağlı "Katma Bütçeli İdarelerce 237 sayılı Taşıt Kanununa göre 2002 Yılında Satın  Alınacak Taşıtları  Gösterir Cetvelin  YÖK ve çeşitli üniversitelere ait bölümlerine, hibe yoluyla  veya bedelleri bütçe dışından   sağlanan kaynaklardan karşılanmak üzere (T) cetvelinin muhtelif sıra nolarına toplam 27 adet taşıt ilave edilmesi suretiyle,

• 3,4,5,6,7,8,9,10,11 ve 12 inci maddeleri ile yürürlük ve yürütmeye ilişkin 13 ve 14 üncü maddeleri aynen,

kabul edilmiştir.

Yukarıda özetlenen komisyon çalışmaları sonucunda, ayrıntıları ile incelenen "Katma Bütçeli  İdareler 2002 Mali Yılı Bütçe Kanunu Tasarısına ilişkin raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.

 

Başkan

Başkanvekili

Sözcü

 

Metin Şahin

Hayrettin Özdemir

Ahmet Kabil

 

Antalya

Ankara

Rize

 

Kâtip

Üye

Üye

 

Cafer Tufan Yazıcıoğlu

Dengir Mir M. Fırat

Gaffar Yakın

 

Bartın

Adıyaman

Afyon

 

 

(Muhalefet şerhimiz eklidir)

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Sait Açba

M. Zeki Sezer

Cengiz Aydoğan

 

Afyon

Ankara

Antalya

 

(Muhalefet şerhi)

 

 

 

Üye

Üye

Üye

 

M. Güven Karahan

Hüseyin Arabacı

Necati Yöndar

 

Balıkesir

Bilecik

Bingöl

 

 

 

(Muhalefet şerhim ektedir)

 

Üye

Üye

Üye

 

Zeki Ergezen

Hayati Korkmaz

Oğuz Tezmen

 

Bitlis

Bursa

Bursa

 

(Muhalefet şerhim eklidir)

 

(Muhalefet şerhim eklidir)

 

Üye

Üye

Üye

 

M. Altan Karapaşaoğlu

Hakkı Duran

Aslan Polat

 

Bursa

Çankırı

Erzurum

 

(Muhalifim)

 

(Muhalefet şerhim ektedir)

 

Üye

Üye

Üye

 

Mehmet Sadri Yıldırım

S. Metin Kalkan

Mehmet Dönen

 

Eskişehir

Hatay

Hatay

 

(Muhalefet şerhi eklidir)

(Muhalefet şerhi ekte)

(Muhalefet şerhim ektedir)

 

Üye

Üye

Üye

 

Aydın Ayaydın

Masum Türker

Nesrin Nas

 

İstanbul

İstanbul

İstanbul

 

Üye

Üye

Üye

 

Celal Adan

Hasan Çalış

Arslan Aydar

 

İstanbul

Karaman

Kars

 

Üye

Üye

Üye

 

Mehmet Serdaroğlu

Necdet Tekin

Kemal Köse

 

Kastamonu

Kırklareli

Kocaeli

 

Üye

Üye

Üye

 

Süleyman Çelebi

Metin Ergun

Ş. Ramis Savaş

 

Mardin

Muğla

Sakarya

 

Üye

Üye

Üye

 

Cevat Ayhan

Kemal Kabataş

Yaşar Topçu

 

Sakarya

Samsun

Sinop

 

(Muhalefet şerhi eklidir)

 

 

 

Üye

 

Üye

 

Lütfi Ceylan

 

Bekir Gündoğan

 

Tokat

 

Tunceli

 

MUHALEFET ŞERHİ

16.11.2001

Saadet Partisi Plan ve Bütçe Komisyonu üyeleri olarak 2002 yılı bütçesi ile ilgili muhalefet şerhimiz: 2002 yılı bütçe toplam gider 98 071 trilyondur. Bunun dağılımı personel 21 891, yatırım 5736, faiz 42 795, diğer transfer 19 857, diğer cari 7792 trilyondur. Toplam gelir 71 118, vergi geliri 57 911, bütçe açığı 26 953 trilyondur.

2002 yılı bütçesi normal şartlarda hazırlanmış bir bütçe değildir. Hükümetin uyguladığı ve yıllık istikrar programının üçüncü bütçesidir. Getirilen bütçeyi önceki iki bütçenin hedef ve gerçekleşme değerleri ışığında değerlendirmek gerekir. Bugünkü hükümet önceki bütçelerde ne taahhhüt etti ne yaptı, buna göre yeni bütçe hakkında hüküm sahibi olabiliriz.

IMF ile yapılan anlaşmaya göre uygulamaya konulan programın hedefi enflasyon ve faizlerin düşürülmesi ile borçlanma maliyetinin düşürülmesi, borçların yönetilebilir hale getirilmesi ve neticede iktisadi istikrarın sağlanması idi. Bu sayede faiz ödemeleri düşecek ve bütçe açıkları azalacaktı.

2000 yılı bütçesinde yıl sonu enflasyon hedefleri TEFE yüzde 20, TÜFE yüzde 25 idi. Ortalama dolar kuru hedefi 573 030 TL. idi. Dış ticaret açığı hedefi ise 17 750 milyon dolardı.

2001 yılı bütçesinde hedefler ise TEFE yıl sonu yüzde 10, TÜFE yıl sonu yüzde 12, ortalama dolar kuru 714 000 TL. idi.

Kasım 2000 ve Şubat 2001 krizlerini yaşadık. İktisadi durum tam bir felaket manzarası arz ediyor. İstikrar programı ile beklenen iyileşme yerine, işyerlerinin kapandığı, işsizliğin dayanılmaz boyutlara ulaştığı, sermayenin yurt dışına kaçtığı, ümitsizliğin hâkim hale geldiği bir manzara ile karşı karşıyayız.

Hükümetin 2002 yılı bütçe tasarısında 2001 yılı yıl sonu gerçekleşme tahminleri TEFE yıl sonu yüzde 80, TÜFE yıl sonu yüzde 65’dir. Piyasaların yıl sonu dolar kuru tahmini 1 800 000 TL.’dir. 2001 Ekim ayı sonu itibarı ile bir önceki yılın aynı, ayına göre TEFE yüzde 81,4 ve TÜFE yüzde 66,5 gerçekleşerek yıl sonu hedefleri aşılmış bulunmaktadır.

Hükümetin Türkiye’yi nereye getirdiğini görmek için Hükümetin işbaşına geldiği 1999 yılı Mayıs ayı sonu değerlerine bakalım. 1999 Mayıs ayı sonu itibari ile önceki yılın aynı ayına göre TEFE yüzde 50, TÜFE yüzde 63, dolar kuru ise 402 551 TL. idi. Görülüyor ki iki yıllık istikrar programı neticesinde hiçbir iyileşme olmamıştır. Göstergeler ve piyasada yaşananlar, tam tersine Türkiye’nin iktisadi felakete sürüklendiğini göstermektedir.

Bugünkü Hükümetin iki ortağı, DSP ve ANAPTemmuz 1997’den beri iktidardadırlar. Bugünkü Hükümet de iki buçuk yıldır iktidardadır. TBMM de istedikleri kanunu çıkaracak çoğunlukları vardır. Netice olarak güçleri olmasına rağmen sevk ve idare yetersizliği sebebi ile Türkiye’yi bugünkü felakete sürüklemişler ve memleketi uluslararası sermayenin pençesine teslim etmişlerdir.

Türkiye’nin kaynakları her yıl artarak dışarı akmaktadır. Vergi gelirlerinin tamamı faiz ödemelerine kafi gelmemektedir. Borçların, faiz ödemelerinin GSMH ve vergilere oranına bakıldığında bunu açıkça görüyoruz.

 

1996

1997

1998

1999

2000

2001

2002

Borç stoku, milyar dolar, Toplam

109

116

134

146

172

181

 

                                      İç

29

31

37

42

54

69

 

                                      Dış

79

85

97

103

118

112

 

Faiz, milyar dolar,

19

15

24

26

34

31

 

Borç/GSMH %

59

59

65

78

86

117

 

Faiz/GSMH %

                                  10,13

        7,73

       11,71

       14,09

     16,89

22

       15,3

Faiz/Vergi geliri %

68

48

68

75

79

116

74

                                   

Borç stokunda 2001 yılı için iç borç Eylül sonu, dış borç Haziran sonu değerlerdir.

Faiz ödemelerinde 2001 yılı Ekim sonu değeri alınmıştır.

2002 yılı değerleri bütçe hedefleridir. Netice ne olur bilinemez.

2001 yılı borç/GSMH oranında iç borçda Eylül, dış borçlarda Haziran değerleri alınmıştır. Yıl sonu borç değerleri yükseleceğinden 117 değeri de artacaktır.

2001 yılı bütçe hedefinde faiz ödemelerinin vergi gelirlerine oranı yüzde 52 idi. Ekim sonu gerçekleşme yüzde 116 olmuştur. GSMH içindeki pay hedefi yüzde 10,9 idi, yüzde 22 olması beklenmektedir.

Yukarıdaki değerlerden görüleceği gibi 54. Refahyol Hükümeti dönemi hariç her geçen yıl şartlar kötüleşmektedir.

Faiz ödemelerinin mertebesi hakkında bir fikir vermek gerekirse;

1991-2001 (Ekim) döneminde 192 milyar dolar,

54 üncü Refahyol Hükümeti döneminde 16 milyar dolar,

55-56 ve 57 nci Hükümetler döneminde 122 milyar dolar,

57 nci Hükümet döneminde 78 milyar dolar.

Türkiye’de 13 milyon aile olduğunu kabul edersek Refahyol’dan sonra iktidar olan DSP - ANAP - MHP Hükümetleri döneminde her aile 9385 dolar faiz ödemiştir. Bunu zamlar ve vergilerle ödemiştir.

GSMH’nın tamamı borçları karşılamamaktadır.

Borçlar bugünkü yıllık vergi gelirlerinin takriben 5,5 katıdır. İktisadi ve malî yapının bu hale geldiği durumda elbette bütçeden çalışanlara, yatırımlara ve kamu hizmetlerine gerekli kaynak ayrılamamaktadır. Eğitim, sağlık, adalet ve güvenlik hizmetleri, alt yapı yatırımları, mahallî hizmetler gerilemektedir.

Çiftçi, tarım destekleri için bütçedeki 1060 trilyon liranın 1250 trilyona çıkarıldığı ifade edilmiştir. Ancak 12.11.2001 tarihi itibarıyla çiftçiye verilen desteğin 655 trilyon TL. olduğu bildirilmiştir. Çiftçinin geliri mazot, gübre giderini karşılamıyor.

2001 bütçesinde yatırımlar için ayrılan 3749 trilyondan Eylül sonu itibari ile yapılan harcama 2099 trilyondur.

Bütçede ayrılan ödenekler dahi kullanılmamaktadır.

1997 yılında eğitime kaynak temini için çıkarılan 4306 sayılı Kanun ile birçok ek vergi getirilirken ilköğretimde 30 kişilik sınıflarda bilgisayarla eğitim olacağı iddia edilmişti. Sınıflar da 1997/98 döneminde ortalama 43 kişi vardı. Bugün bu sayı 40’dır. Yüksek öğretime verilen ödeneklerin öğrenci başına verilen miktarı genel ve cari ödenek olarak 1997 Refahyol Hükümeti bütçesinde 2195 ve 1432 dolar iken bu miktar 2001 yılı bütçesinde 1190 ve 828 dolara düşmüştür. 2002 yılı bütçesi de umut vermemektedir. Maaşların düşüklüğü sebebiyle Devlet üniversitelerindeki öğretim üyeleri ayrılmakta, Rektörlerin feryadına rağmen Hükümet duymamaktadır.

Dış ticaret, 2000 yılında, Hükümetin enflasyon-kur makasını dikkate almaması sebebi ile, 27 milyar dolar mertebesinde rekor bir açık vermişdir. Yüzde yüzün üzerinde kur artışına rağmen ihracattaki artış 2001 yılında yüzde 15 mertebesinde olmuştur. Bundan sonra kurların reel değerde kalması halinde ihracat artması mümkün görülmemektedir. İhracatın gelişmesi kısa dönemde finans tıkanıklığının giderilmesine orta vadede ise köklü tedbirlere bağlıdır. Bu istikamette ciddî bir ilerleme görülmüyor.

Kasım 2000 ve Şubat 2001 krizleri ile gelen faiz ve döviz kuru dalgaları reel ekonomiyi, piyasaları çökertmiştir. Bu bir ekonomik afettir. İş hayatı borçlarını ve işletmelerini yönetemez hale gelmiştir. Finans piyasaları da çöktüğü ve risk belirsizliği sebebi ile kilitlendiği için büyük ölçüde varlık kaybeden iş alemi çaresizlik içinde çırpınmaktadır. Hükümet üretimin devamını ve piyasaların çalışmasını temin edecek bir tedbir de ortaya koyamamaktadır. Bütün bu belirsizlikler içinde yerli ve yabancı yatırım ve üreticilere güven verecek enflasyon muhasebesinin getirilmemesi anlaşılır bir tutum değildir.

Hükümetin başarısızlığı sebebi ile 2001 yılında Millî Gelir görülmemiş ölçüde küçülmüştür. Yıl sonu itibarı yüzde 4,5 büyüme hedefi yüzde 8,5 küçülme hedefine dönüşmüştür.

Bütün bu şartlar altında 2002 yılı bütçesi Türkiye ihtiyaçlarını karşılamamakta ve güven vermemektedir.

 

 

Metin Kalkan

Aslan Polat

Cevat Ayhan

 

Hatay

Erzurum

Sakarya

 

                                                       

 

 

2002 YILI BÜTÇE KANUN TASARISINA

MUHALEFET ŞERHİMİZDİR

 

2002 yılı bütçesinin temel hedefleri (enflasyon, faiz dışı fazla, büyüme, faiz ödemeleri, vergi gelirleri) gerçekçi değildir.

Türkiye gibi genç bir nüfusa sahip, işsizliği çok yoğun olan bir ülkede yatırımlara ayrılan payların yüksek olma zorunluluğu vardır. 2002 yılı bütçesinde yatırıma ayrılan pay çok düşüktür, ülkenin reel koşullarına uyumlu değildir.

2002 yılı bütçesi IMF programlarının adeta bir alt başlığı gibi hazırlanmış olup; esnafa, memura, emekliye, dula ve yetime, çiftçiye, sanayiciye kısaca üreten ve çalışan kesimlere iyileştirici hiçbir katkı getirmemektedir.

 

Devletin asli görevi olan sağlık, eğitim ve adalet gibi önemli hizmet alanlarına bütçeden yeterince pay ayırmayıp, bütçenin % 65’i borç ve faiz ödemeye ayrılmıştır.

Böyle bir bütçeyle ülkenin sorunlarının çözülemeyeceği gerekçesiyle muhalifiz.

 

 

Mehmet Dönen

Kemal Kabataş

Celal Adan

 

Hatay

Samsun

İstanbul

 

M. Sadri Yıldırım

Oğuz Tezmen

Necati Yöndar

 

Eskişehir

Bursa

Bingöl

 

MUHALEFET ŞERHİ

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu AK Parti üyeleri olarak 2002 yılı bütçesine ait Muhalefet Şerhimiz aşağıda takdim edilmiştir.

1. 2002 yılı bütçesi hizmet bütçesi değil, faiz bütçesidir. Bütçede öngörülen gider teklifi 98 katrilyondur. Yatırıma ayrılan pay 5,7 katrilyon, Personel ve diğer cari 29 katrilyon, transfer ödeneği ise 62,6 katrilyondur. Mevcut transferlerin 42,7 katrilyonu faiz ödemesidir.

2002 yılında toplanması tahmin edilen 57,9 katrilyon vergi gelirlerinin % 73,9 faize gidecektir. Bu öngörülen hedeftir ancak bu hedefin gerçekleşmeyeceğine dair çok net ekonomik veriler vardır.

2. 2002 bütçesi iç borç ve dış borçların gayrisafi millî hasılayı aştığı bir ortamda hazırlanmıştır. İç borçlar ile ilgili stok Mayıs 2001 itibariyle 115 katrilyondur. Dış borç stoğu Temmuz 2001 itibariyle 112 Milyar $’dır. (178 katrilyon). Konsolide borç stoğu (iç+dış) 293 katrilyondur. Hükümetin hedeflediği 2002 yılı GSMH 280 katrilyondur. İlan edilmemiş bir malî iflas ortamında hazırlanmış olan bütçenin bütün hedefleri gerçeklerle bağdaşmamaktadır.

3. 2002 yıl bütçesinde öngörülen faiz hedefi gerçeklerle bağdaşmamaktadır. 57 nci Hükümet yanlış politikaları ile ülkeyi hem borç hem de faiz batağına saplamıştır. 1997’de her 100 TL.’nın 48 lirası faize giderken Ecevit hükümetleri faiz giderleri ile devlet gelirlerini tüketmiştir. Her 100TL.’nin 86’sı 1999’da, 2000 yılında 95. TL.’si ve 2001 yılında da 105 TL.’si faize gitmiştir. 2001 yılında deniz bitmiş ve bu ortamda hazırlanan 2002 yılı bütçesinin faiz hedefi ise her 100 TL. verginin 73,9 TL.’ye düşürülmesidir.

Bu hedefin gerçekleşmesi mümkün değildir. Hükümet değişik yöntemlerle bazı faiz giderlerini gizleyebilmektedir. 2001 Haziranında yapılan takas işlemleri sonucu iç  borçların yapısında % 30’luk döviz cinsinden borçlanma vardır. İç borç yapısının büyük ölçüde döviz  ve dövize endeksli olduğu bir ortamda “Kur farkı giderleri” bütçe giderleri arasında görünmemektedir. “Kur Farkı Giderleri”ne karşılık olarak Hazine Özel Tertip Tahvilleri çıkarılmakta, buradan gelen faiz yansımaları bütçeleştirilmemektedir.

4. Bütçe giderleri hedefi gerçekçi değildir. Yıllardır Türk Malî Sisteminde, bütçeleme sürecinde bazı gider kalemleri gizlenmektedir. Yarı malî işlemler vasıtasıyla kayıtdışı bütçe yapılmaktadır. Bunun en bariz örneği, Sayıştayın da 1999 yılı Ek Uygunluk Bildiriminde tespit ettiği Dış Proje Kredilerinin ilgili kurumlarca gider kaydedilmemesidir. Sadece 1999 yılında genel ve katma bütçeli idarelerin gider kaydetmedikleri miktar 585 trilyondur. Bu 1999 yılı ortalama dolar kuruna göre 1,4 milyar $’dır. Bugünkü değeri 2 katrilyonu aşmaktadır. 2000 yılı ve 2001 yılında da ve yeni bütçeleme sürecinde de aynı problem devam etmektedir.

Bazı giderlerin gizlenerek kayıtdışı bütçe yapılması “Bütçe Hakkı”nı kullanan parlamentonun devre dışı bırakılmasıdır.

5. 2002 Malî Yılı Konsolide Bütçede öngörülen büyüme hedefi ( % 4) de gerçekçi değildir. Ekonomiden sorumlu Bakan Sn. Derviş’in 2001 Nisanında öngördüğü büyüme hedefi ne kadar gerçekçi ise bu bütçedeki hedef o kadar gerçekçidir. Sn. Derviş Nisan 2001’de ekonominin yılsonu itibariyle -% 3 küçüleceğini öngörmüştür. Şimdi ise 6 ay sonra hükümetin verdiği küçülme tahmini - % 8,5’dur. Ancak bunun yıl sonu itibariyle % -10 olma ihtimali vardır.

2001’de yaşanan küçülme, reel sektördeki kapasite kullanım oranları ve iç talep ve dış talep göstergeleri dikkate alındığında 2002’de % 4’lük büyümeyi gerçekleştirmek imkânsızdır.

6. 2002 yılnda öngörülen enflasyon hedefleri de (TEFE (Yılsonu) % 31,0, TÜFE (Yılsonu) % 35 hedefleri gerçekçi değildir. Reel sektörün çöktüğü, kitlelerin satınalma gücünün ortadan kalktığı ve ekonominin bütün sektörleriyle derin bir krize girdiği ortamda bu hedeflerin gerçekleşmesi mümkün değildir. Kaldı ki, Ekim 2001 enflasyonu % 80’i (TEFE) ve TÜFE ( % 65) aşmıştır. Kasım, Aralık enflasyon oranlarının mevsimsel etkiler nedeniyle daha çok çıkacağı düşünülürse 2002 hedefleri gerçekleşmeyecek hedeflerdir.

7. Vergi gelirleri hedefi de gerçekçi değildir. 2001’de vergi gelirleri 38,5 katrilyondur. 2002’de 57,9 katrilyona çıkarılması hedeflenmektedir. Bu artış % 53,5 nominal bir artıştır. Reel olarak da % 5’lik bir artıştır. Daralan bir ekonomide bu hedefin gerçekleşmesi zordur.

 

8. 2002 yıl bütçesi “Hükümete Güvensizliğin Doruk Noktaya Çıktığı” bir dönemde hazırlanmıştır. Güvenin olmadığı bir ortamda ne ekonomik politikalar ne de bütçe politikaları hedeflerine ulaşır. Halk bilhassa 55, 56 ve 57 nci dönemlerde sık sık rastlanılan rüşvet ve yolsuzluk uygulamalarından ve ödedikleri vergilerin faize gitmesinden ve banka hortumlayanların faturalarının ödenmesinden dolayı mevcut yönetimlere güvenini yitirmiştir. Acilen güven tazelemeye ihtiyaç vardır.

9. 2002 yılı bütçesi tamamen dış kaynakların sağlanmasına endeksli bir bütçedir. Diğer bir ifade ile yeni iç ve dış borçların sağlanmasına bağlıdır. Tamamen borçlanmaya duyarlı bir bütçe anlayışı ve alternatif sağlam gelir kaynaklarının öngörülmemesi Türkiye’yi çok kısa zamanda Duyun-u Umumiye şartlarına taşıyacak bir ortamın habercisidir.

10. 2002 yılı bütçesi Yürütme’nin hür iradesi ile hazırlanmış bir bütçe değildir. Makro ekonomik hedefler YPK’da görüşülmesine rağmen IMF’ce beğenilmediği için, IMF’ce gönderilen uzmanlar heyetince son şekli verilmiştir. IMF, yürütme organına ikame edilmiştir ve adeta millî irade yok sayılmıştır.

11. Hükümetin öngördüğü ekonomik, malî politikaların sosyal dengeleri koruyucu ve bozulan gelir dağılımını düzeltici ve hergün belirginleşen sosyal patlamayı düzeltici olumlu etkileri olacağı tahmin edilmemektedir. İktidar mensupları da 2002’nin 2001’den daha kötü bir yıl olacağını açıkça ifade etmektedirler.

12. 2002 yılı bütçesi en fazla altı aylık bir bütçe olacaktır. 2001 yılında da yapılan bütçe ek bir bütçe ile sonuçlanmıştır. 2002 yılı bütçesi de kısa sürede ek bir bütçe ile sonuçlanacağı açıktır.

13. 2002 yılı bütçesinde Tarım Sektörü için öngörülen 1.4 katrilyon destek yetersizdir. Hayvancılık için 75 trilyon ayrılması ise kaygı vericidir. Mevcut kaynaklarla tarım sektörünün krizden çıkması (2001’de -5.8 küçülme) ve uluslararası rekabete hazır hale gelmesi imkansızdır.

14. 2002 bütçesinde esnaf için öngörülen destek (kredi) 50 trilyon olup, tamamen yok olmaya yüztutmuş olan esnafımızın sorunlarını çözmeye yeterli değildir.

15. Kamu kurumlarının mevcut personeli, tesisleri ve makina ve teçhizatı verimli kullanmalarını sağlayacak miktarda ödenek tahsis edilmemiştir. Bakanlar, mevcut ödeneklerle hizmetlerini devam ettiremeyeceklerini açıkça ifade etmektedirler.

16. Bakanlar, kendi hizmetleri için zaruri gördükleri yatırım-işletme projeleri paketini; yatırım tutarı ve nakit akım tabloları halinde sunmaları gerekirken, bunun hiçbir bakanlıkça yapılmadığı görülmektedir. Mevcut uygulamalar günübirlik yönetim anlayışını yansıtmaktadır.

17. 2002 yılı bütçesinde bütçe açığı 26.9 katrilyon öngörülmektedir. Bu açık GSMH’nın      %-9.6’dır. 2002’nin 2001’den daha kötü olacağı bizzat hükümet yetkilileri tarafından belirtilmesine rağmen, 2002’de 2001’den daha küçük bir açık öngörülmesi gerçekçi değildir. 2001’de bütçe açığının GSMH oranı %-15.1 olacağı öngörülmekte ve 2002’de de bu oranın %-9.6’ya çekileceği öngörülmektedir.

GSMH’yı aşmış olan iç borç ve dış borç stokları ve 2001 Eylül sonu itibariyle 102.5 katrilyon olarak gerçekleşmiş iç borç anapara ve faiz ödemeleri bu hedefin gerçekleştirilemeyeceğinin en önemli göstergeleridir.

18. Dış borç servisi (anapara+faiz) nin döviz gelirlerine oranı 1999’da 34.4, 2000’de %37.1 ve 2001’de (Haziran) %40.9 olarak gerçekleşmesi ve dış borç servisinin ihracat gelirlerine oranının da 1999’da %62.5, 2000’de %69.3 ve 2001 (Haziran) %66.6 olarak gerçekleşmesi ve ihracatın ve döviz gelirlerinin yeterince artırılmaması ve daha çok dış borçlanmaya başvurulması ülkeyi daha büyük bir dış borç krizine sürükleyebilecektir.

19. 2002 yılı bütçesinde devletin teme hizmetleri olan Eğitim, Sağlık, Adalet hizmetlerine ayrılan ödenekler artan nüfusun gerektirdiği hizmetleri sağlamaya yeterli değildir. Bu alanlarda ciddi boyutlarda hizmet aksamaları oluşacaktır.

 

Doç. Dr. Sait Açba

Zeki Ergezen

M. Altan Karapaşaoğlu

 

Afyon

Bitlis

Bursa

 

 

M. Dengir Fırat

 

 

 

Adıyaman

 

 

TABLOLAR

- Katma Bütçeli İdarelerin 2002  Mali Yılı Ödeneklerinde Komisyonumuzca Yapılan Ekleme  ve Kesintiler, Ekli (TABLO- 1)'de,

- Katma Bütçeli İdarelerin Cari, Yatırım, Transfer Harcamaları ile İlgili 2002 Mali Yılı Ödeneklerinde Komisyonumuzca Yapılan Ekleme ve Kesintiler, Ekli (TABLO-2)'de,

- Komisyonumuzca Katma Bütçeye Eklenen ve Düşülen Ödeneklerin Ekonomik Ayırımı, Ekli  (TABLO-3)'de,

gösterilmiştir.

 

 

T.C.

 

Başbakanlık

 

Kanunlar ve Kararlar

 

Genel Müdürlüğü

 

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-177/4833

              17.10.2001

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

 

Maliye Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 16.10.2001 tarihinde kararlaştırılan “2002 Malî Yılı Katma Bütçeli İdareler Bütçe Kanunu Tasarısı” ile eki cetveller ve gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

                                   Bülent Ecevit

                                       Başbakan

 

Katma Bütçeli İdareler

2002 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı Metni

ile

Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin

 

 

 

2002 MALÎ YILI KATMA BÜTÇELİ İDARELER

BÜTÇE KANUNU TASARISI

 

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

Ödenekler, öz gelirler, Hazine yardımı

MADDE 1.- a) Katma bütçeli idarelerin 2002 yılında  yapacakları  hizmetler  için 8 064 690 610 000 000 lira ödenek verilmiştir.

b) Katma bütçeli idarelerin 2002 yılı gelirleri 300 000 000 000 000 lirası  öz gelir, 5 965 350 810 000 000 lirası Hazine yardımı, 1 799 339 800 000 000 lirası yükseköğretim kurumlarının cari hizmet giderlerine yapılacak Devlet   katkısı olmak üzere toplam 8 064 690 610 000 000 lira olarak tahmin edilmiştir.

Bağlı cetveller

MADDE 2.- Katma bütçeli idarelerin,

a) Ödenek dağılımı (A) işaretli,

b) Gelirleri, her bir idarenin bütçesine ekli (B) işaretli,

c) Gelirlerin dayandığı hükümler ekli  (C)  işaretli,

d) Mevcut lojman, sosyal tesis, telefon, faks ve kadro sayıları (L) işaretli,

e) Harcamalara ilişkin formül  ekli (R) işaretli,

f) Sahip oldukları taşıtlar ve 2002 yılında Taşıt Kanunu uyarınca satın alacakları taşıtların cinsi, adedi, hangi hizmetlerde kullanılacağı ve azamî satınalma bedelleri (T) işaretli,   

Cetvellerde gösterilmiştir.

İKİNCİ KISIM

İdarelere  İlişkin Özel Hükümler

Tarım reformu uygulaması ile ilgili davaların takibi

MADDE 3.- Tarım Reformu Genel Müdürlüğünün toprak ve tarım reformu uygulaması ile ilgili uyuşmazlık ve davaları bu Genel Müdürlük adına gerektiğinde Hazine avukatları tarafından da takip edilir.

Özel ödeneklere ilişkin işlemler

MADDE 4.- a) Karayolları, Köy Hizmetleri ve Devlet Su İşleri Genel Müdürlükleri; genel ve katma bütçeli kuruluşlar hariç diğer kamu kurum ve kuruluşları gerçek ve tüzel kişilerden vaki olacak hizmet taleplerini kendi imkanları nispetinde, yapılacak anlaşmalar esasları dahilinde ve bedeli mukabilinde yerine getirmeye yetkilidirler. Bu amaçla yatırılacak paralar, bir taraftan adı geçen kuruluşlar bütçelerinin (B) işaretli cetveline gelir, diğer taraftan (A) işaretli  cetvelde  mevcut  veya  yeniden açılacak tertiplere Maliye Bakanlığınca ödenek kaydolunur.

Bu özel tertiplerdeki ödeneklerden önceki yılda harcanmayan kısımları cari yıl bütçesine devren gelir ve ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir.

İşin gerektirdiği hallerde ve yaptırılacak iş bedelinin saymanlık hesaplarına intikal etmesi halinde gelir ve ödenek kaydı işlemini beklemeksizin (A) işaretli cetvelin ilgili proje ödeneklerinden gerekli harcama yapılabilir. 

Yapılan harcama tutarı kadar ödeneği, özel tertipten önceden harcama yapılan tertibe aktarmaya Maliye Bakanı yetkilidir.

b) Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 03/07/1968 tarihli ve 1053 sayılı  Kanun  gereğince  yürütülen  içme  suyu tesisleri ile ilgili olarak kendi usullerine göre borçlandırılan bedeller, taksitlerinin ilgili belediyelerce süresinde ödenmemesi halinde, ödenmeyen taksitler, 02/02/1981 tarihli ve 2380 sayılı Kanun uyarınca belediyelere ayrılan paylardan İller Bankasınca kesilerek Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne ödenir.

c) Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce inşaatı gerçekleştirilen baraj ve HES tesislerinin işletme hakkının devredilmesinden elde edilecek paylarla ilgili olarak, anılan Genel Müdürlük bütçesine ekli (B) işaretli cetvelin "İçmesuyu Tesisleri ve Hidroelektrik Santrallerinin Devrinden Sağlanan Paylar" bölümünde yer alan tutarın üzerinde gerçekleşen gelir fazlalarını enerji sektörü yatırımlarında kullanılmak üzere mevcut veya yeni açılacak tertiplere ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir.

d) 5539 sayılı Kanunun 1737 sayılı Kanunla değişik 19 uncu maddesinin 7 nci bendi gereğince, geçişi ücretli olan yol, köprü ve tünellerden elde edilen her çeşit gelirlerin, aynı nitelikteki yatırımlarda ve her türlü altyapının bakım, onarım ve işletme giderlerinde kullanılmak üzere, bir taraftan Karayolları Genel Müdürlüğü bütçesinin (B) işaretli cetvelinde açılacak özel bir tertibe gelir, diğer taraftan (A) işaretli cetvelde açılacak ilgili tertibe özel ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir.

Bu ödeneklerden yılı içinde sarf edilemeyen kısmı ertesi yıl bütçesinin ilgili tertiplerine devren gelir ve ödenek kaydolunur.

(c) ve (d) bentleri uyarınca ödenek kaydedilen tutarlardan yapılacak harcamalar, "2002 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar" hükümlerine göre yılı yatırım programı ile ilişkilendirilir.

Karayolları Genel Müdürlüğü yol bakım işleri için gelecek yıla geçici yüklenmelere girişilmesi

MADDE 5.- Karayolları Genel Müdürlüğünce, yol ve otoyol bakım işleri için yılları bütçelerinde yer alan ödeneklerin yarısını geçmemek üzere ilgili Bakan onayıyla gelecek yıla geçici yüklenmelere girişilebilir.

Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bütçesi ile ilgili işlemler

MADDE 6.-  a) 29/04/1959 tarihli ve 7258 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi gereğince her çeşit spor saha ve tesisleri vücuda getirmek amacı ile Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bütçesinin (A) işaretli cetvelinde yer alan projelerin Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünce 21/05/1986 tarihli ve 3289 sayılı Kanun hükümleri uyarınca yapılabilecek işler dışında kalanlara ait ödenekleri, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı bütçesine aynı amaçla aktarmaya Maliye Bakanı yetkilidir.

b) Yıllık yatırım programlarına ek yatırım cetvellerinde inşaat ve büyük onarım projeleri arasında yer alan ve Genel Müdürlük onayı ile İl Müdürlüklerince emaneten yaptırılması uygun görülen işlerin karşılıkları münhasıran proje ile ilgili harcamalarda kullanılmak üzere hizmetin ait olduğu Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bütçesinin ilgili yatırım tertibindeki ödenekten il müdürlüklerine yardım yolu ile ödenebilir.

c) Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bütçesine ekli (B) işaretli cetvelin "Futbol Müsabakaları Müşterek Bahis Hâsılatından Elde Edilecek Gelir" tertibinde kayıtlı kaynaktan sağlanacak gelir fazlalarını sportif hizmetler ve spor tesislerinin yapım, bakım ve büyük onarımlarında kullanılmak üzere Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bütçesine bir yandan özel gelir, diğer yandan açılacak özel tertibe ödenek kaydetmeye,

Çeşitli kurum ve kuruluşlar ile şahıslar tarafından Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne bağlı spor federasyonları ile dairelere yapılan nakdî yardım ve bağışlarla kendi faaliyet ve hizmetlerinden sağladıkları gelirleri, Genel Müdürlük onayı ile  federasyonların ve dairelerin gençlik ve sportif hizmetleri ile mal ve hizmet alımlarında kullanılmak üzere Genel Müdürlük bütçesine bir yandan özel gelir, diğer yandan açılacak özel tertiplere ödenek kaydetmeye,

Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde bulunan ve spor amaçlı ayrılmış taşınmaz malların; satışından, mülkiyetin gayri aynî hak tesisinden ve kiralanmasından elde edilen gelirlerini, sportif hizmetler ve spor tesislerinin yapım, bakım ve büyük onarım giderlerinde kullanılmak üzere Genel Müdürlük bütçesine bir yandan özel gelir, diğer yandan açılacak özel tertibe ödenek kaydetmeye,

Maliye Bakanı yetkilidir. Bu ödeneklerden yılı içinde sarf edilemeyen kısmı ertesi yıl bütçesinin ilgili tertiplerine devren gelir ve ödenek kaydolunur.

Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü bütçesi ile ilgili işlemler

MADDE 7.- Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü bütçesine ekli (B) işaretli cetvelde yıl içinde meydana gelebilecek gelir fazlalarını  bir yandan özel gelir, diğer yandan mevcut veya yeni açılacak özel tertibe ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir.

Yatırım harcamaları, "2002 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar" hükümlerine göre yatırım programı ile ilişkilendirilir.

Bu ödeneklerin yılı içinde sarf edilemeyen kısmı ertesi yıl bütçesinin ilgili tertibine devren gelir ve ödenek kaydolunur.

 

Yükseköğretim kurumları ile ilgili hükümler

MADDE 8.- a)  Yükseköğretim kurumlarınca önceki yıllarda bastırılan ders kitapları ve teksirlerin satış bedelleri Devlet İstatistik Enstitüsü toptan eşya fiyatları indeksine göre, yükseköğretim kurumları tarafından her yıl yeniden tespit edilir.

b) 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 46 ncı maddesine göre özel ödenek kaydolunan miktarlar üniversite adına  T.C. Ziraat Bankası şubelerinden birinde açılacak hesaba yatırılır ve harcamalar bu hesaptan yapılır.

c) 2547  sayılı Yükseköğretim Kanununun 46 ncı maddesine göre kısmî zamanlı olarak çalıştırılacak öğrenciler hakkında, 1475 sayılı İş Kanununun işçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili hükümleri ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası ile ilgili hükümleri hariç diğer hükümleri uygulanmaz.

d) 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa tâbi yükseköğretim kurumlarında kayıtlı yükseköğrenim öğrencilerinin her türlü tedavi giderlerinin karşılanması için, bu kurumların bütçelerinde tertiplenen transfer ödeneklerinin karşılıkları Yükseköğretim Kurulunca tespit edilecek esas ve usuller çerçevesinde kullanılmak üzere kurumlar adına T.C. Ziraat Bankası şubelerinden birinde açılacak hesaba yatırılır.

e) 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 46 ncı maddesi uyarınca; elde edilen gelirlerin özel gelir ve ödenek kaydedilen tutarlarının yüzde 10'una kadar olan kısmı, üniversite yönetim kurulunun tespit edeceği başarılı, gelir düzeyi düşük öğrencilerin burs, kitap ve kırtasiye ile beslenme yardımı ödemelerinde kullanılır.

f) 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 58 inci maddesinin 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile değişik dördüncü fıkrası uyarınca kuruluş veya birimin araç, gereç, bilimsel araştırma  ve  diğer ihtiyaçlarına harcanmak üzere döner sermaye gelirlerinden ayrılan en az % 30'luk miktar, bu ihtiyaçların yanı sıra devam etmekte olan projelerin tamamlanmasına yönelik inşaat işleri ile her türlü bakım ve onarım  için harcanabilir.  Devam etmekte olan projelerin tamamlanmasına yönelik inşaat işleri ile her türlü bakım ve onarım için ayrılan miktarı;   ilgili yükseköğretim kurumunun teklifi üzerine, münhasıran sözkonusu projelerde kullanılmak üzere yükseköğretim kurumunun bütçesine bir taraftan özel gelir, diğer taraftan mevcut veya yeni açılacak tertibe özel ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir.  Bu ödeneklerin yılı içinde harcanmayan kısmı ertesi yılın bütçesine devren gelir ve ödenek kaydolunur.  

g) 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 55 inci maddesine göre yükseköğretim kurumları adına tapuda kayıtlı  taşınmazların kiralanması, satılması ve işletilmesi suretiyle elde edilecek gelirler ile Hazine adına kayıtlı olup, yükseköğretim kurumlarına tahsis edilmiş taşınmaz malların üzerinde herhangi bir inşaat yapılmamak ve irtifak hakkı tesisine konu edilmemek şartıyla, eğitim, sağlık ve sosyal amaçlı kiralanması ve işletilmesi suretiyle elde edilecek gelirlerin tamamını  ilgili yükseköğretim kurumunun her çeşit cari (personel hariç) ve yatırım harcamalarında (Yükseköğretim kurumları adına tapuda kayıtlı taşınmazların satılması suretiyle elde edilen gelirlerin tamamı sadece yatırım harcamalarında) kullanılmak üzere bir yandan özel gelir, diğer yandan mevcut veya yeni açılacak tertibe özel ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir. Yatırım harcamaları, "2002 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar" hükümlerine göre Yatırım Programı ile ilişkilendirilir. Bu ödeneklerin yılı içinde harcanmayan kısmı ertesi yılın bütçesine devren gelir ve ödenek kaydolunur. 

Hazine adına kayıtlı olup yükseköğretim kurumlarına tahsis edilmiş taşınmaz mallar üzerinde ilgili yükseköğretim kurumlarının teklifi üzerine, öğrenci yurt binası ve müştemilatı yaptırılmak üzere mülkiyetin gayri ayni hak tesis edilebilir.

h) Üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü rektörleri ve rektör yardımcıları üniversite veya yüksek teknoloji enstitülerindeki döner sermaye işletmelerinin birinden katkılarına bakılmaksızın 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 58 inci maddesindeki esaslara göre pay alırlar.

ı) Yükseköğretim Kurulu Bütçesinin 111-01-3-352-900 (Öğretim Üyesi Yetiştirme Projesi) tertibine konan ödenek, cari harcamalarda kullanılmak üzere (personel hariç)  bu proje kapsamında lisansüstü eğitim veren yükseköğretim kurumlarının bütçelerine, görevlendirilen öğrencilerin sayıları ve öğrenim alanları dikkate alınarak Yükseköğretim  Kurulunun teklifi üzerine Maliye Bakanlığınca aktarılır.

j) Üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitülerinde iktisat, işletme, hukuk, uluslararası ilişkiler, bilgi teknolojileri ve ileri teknolojiler ile öğretmenlik alanlarında ikinci öğretim kapsamında yürütülecek tezsiz yüksek lisans programlarının açılması, öğrencilerden alınacak öğretim ücretleri, bu programlarda fiilen ders veren öğretim üyelerine ödenecek ek ders ücretleri, aşağıda belirtilen esaslara uyulmak kaydıyla ilgili üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü yönetim kurulunun teklifi üzerine Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenir ve bu kararların birer örneği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından Maliye Bakanlığına gönderilir.

Toplanan öğretim ücretlerinin % 30'undan az olmamak üzere üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü yönetim kurullarınca belirlenecek miktarı bilimsel ve teknolojik araştırma projelerinde kullanılmak üzere yükseköğretim kurumlarında yer alan ilgili tertiplere ödenek kaydedilir.  Geri kalanı ise, ilgili kurumların bütçesine özel ödenek kaydedilerek, 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununun 11 inci maddesi (son fıkrası hariç) ve 19/11/1992 tarihli ve 3843  sayılı  Kanunun 10 uncu maddesi hükümleri dikkate alınarak, 2914 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin dördüncü fıkrasında akademik unvanlar itibariyle öngörülen ek ders ücretinin her halükarda 10 katını ve aynı maddede öngörülen sınav ücretinin 5 katını geçmemek üzere bu eğitim programında fiilen ders veren öğretim üyelerine ek ders ve sınav ücreti olarak; 3843 sayılı Kanunun 12 nci maddesinde belirtilen esaslara göre de bu program için görevlendirilen idari personele fazla çalışma ücreti olarak ödenir. Özel ödeneğin yeterli olmadığı gerekçe gösterilerek kurum bütçesi, döner sermaye, vakıf, dernek ve sair kaynaklardan ayrıca ders ve sınav ücreti veya herhangi bir ödeme yapılamaz.

Bu bentte yapılan düzenleme dışında kalan hususlar hakkında 3843 sayılı Kanun ile 2914 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

Gerektiğinde yukarıdaki fıkralarda yer alan hükümler kısmen veya tamamen ileri uzaktan eğitim teknolojileri kullanmak suretiyle ikinci öğretim kapsamında yürütülecek tezsiz yüksek lisans programları için de uygulanabilir.

Öğretim ücretlerinin toplanmasına ve özel ödenek kaydedilmesine ve bu bentte düzenlenen diğer hususlara ilişkin esas ve usuller Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının görüşü alınarak Maliye Bakanlığınca belirlenir.

Vakıflar Genel Müdürlüğü bütçesi ile ilgili işlemler

MADDE 9.- Vakıflar Genel Müdürlüğü bütçesinin (B) işaretli cetvelinde yıl içinde meydana gelebilecek gelir fazlalarını bir yandan özel gelir, diğer yandan mevcut veya yeni açılacak özel tertibe ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir.

Yatırım harcamaları, "2002 Yılı Yatırım Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar" hükümlerine göre yatırım programı ile ilişkilendirilir.

Bu ödeneklerin yılı içinde harcanmayan kısmı ertesi yıl bütçesinin ilgili tertibine devren gelir ve ödenek kaydolunur.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü bütçesi ile ilgili işlemler

MADDE 10.- Kuruma ait taşınmazların satışından veya kiraya verilmesinden elde edilen gelirlerin % 50'si özürlü hizmetlerinde kullanılmak üzere kurum bütçesine bir yandan özel gelir diğer taraftan özel ödenek kaydedilir. Bu ödeneklerin yılı içerisinde harcanmayan kısmı ertesi yıl bütçesinin ilgili tertibine devren gelir ve ödenek kaydolunur.

 

ÜÇÜNCÜ KISIM

Diğer Hükümler

Döner sermaye saymanlıklarının birleştirilmesi    

MADDE 11.- Katma bütçeli idareler bünyesinde kurulan döner sermaye işletmesi saymanlıklarını il düzeyinde kurumlar bazında birleştirmeye bu konuda çıkacak sorunları çözmeye Maliye Bakanı yetkilidir.

Genel Bütçe Kanununun uygulanması

MADDE 12.- Bu Kanunda yer alan hükümler saklı kalmak üzere, Genel Bütçe Kanunu hükümleri katma bütçeli idareler hakkında da uygulanır.

Yürürlük

MADDE 13. - Bu Kanun 01/01/2002 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 14 - Bu Kanunun;

a) Vakıflar Genel Müdürlüğü, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü ve Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile ilgili hükümlerini Başbakan ve Maliye Bakanı,

b) Yükseköğretim Kurulu ve Üniversiteler ile ilgili hükümlerini Maliye ve Milli Eğitim Bakanları,

c) Karayolları Genel Müdürlüğü  ile ilgili hükümlerini Maliye ve Bayındırlık ve İskân Bakanları,

d) Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü ile ilgili hükümlerini  Maliye ve Sağlık Bakanları,

e) Tarım Reformu Genel Müdürlüğü ile ilgili hükümlerini Maliye ve Tarım ve Köyişleri Bakanları,

f) Orman Genel Müdürlüğü ile ilgili hükümlerini Maliye ve Orman Bakanları,

g) Petrol   İşleri  Genel Müdürlüğü  ve Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ile ilgili hükümlerini Maliye ve Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanları,

Yürütür.

 

Bülent Ecevit

 

 

 

 

Başbakan

 

 

 

 

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bakanı

 

D. Bahçeli

H. H. Özkan

M. Yılmaz

K. Derviş

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

Prof. Dr. T. Toskay

M.Keçeciler

Prof. Dr. Ş. S. Gürel

F. Bal

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

N. Arseven

M. Yılmaz

Prof. Dr. R. Mirzaoğlu

Dr. Y. Karakoyunlu

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

H. Gemici

Prof. Dr. Ş. Üşenmez

E. S. Gaydalı

F. Ünlü

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Adalet Bakanı

Millî Savunma Bakanı

 

Prof. Dr. A. Çay

R. Önal

Prof. Dr. H. S. Türk

S. Çakmakoğlu

 

İçişleri Bakanı

Dışişleri Bakanı

Maliye Bakanı

Millî Eğitim Bakanı V.

 

R. K. Yücelen

İ. Cem

S. Oral

F. Ünlü

 

Bayındırlık ve İskân Bakanı

Sağlık Bakanı

Ulaştırma Bakanı

Tarım ve Köyişleri Bakanı

 

Prof. Dr. A. Akcan

Doç. Dr. O. Durmuş

O. Vural

Prof. Dr. H. Y. Gökalp

 

Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı

Sanayi ve Ticaret Bakanı

En. ve Tab. Kay. Bakanı

Kültür Bakanı

 

Y. Okuyan

A. K. Tanrıkulu

Z. Çakan

M. İ. Talay

 

Turizm Bakanı

Orman Bakanı

Çevre Bakanı

 

 

M. Taşar

Prof. Dr. N. Çağan

F. Aytekin

 

 

Katma Bütçeli İdareler

2002 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı

Genel Gerekçesi

 

2002 MALÎ YILI KATMA BÜTÇELİ İDARELER

BÜTÇE KANUNU TASARISI GENEL GEREKÇESİ

 

Katma Bütçeli İdareler Bütçe Kanunu Tasarısı, 2002 Yılı Programı hedefleri doğrultusunda Genel Bütçe Kanunu Tasarısı ile uyumlu bir biçimde hazırlanmıştır. Bu çerçevede, 2002 yılı programında belirtilen sektör ve yatırımlara öncelik verilmiş ve katma bütçeli idarelere gerekli kaynak tahsisinde bulunulmuştur.

 

 

 

Katma Bütçeli İdareler

2002 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı

Madde Gerekçeleri

 

KATMA BÜTÇELİ İDARELER

2002 MALÎ YILI BÜTÇE KANUNU TASARISI

MADDE GEREKÇELERİ

 

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

 

 

Ödenekler, öz gelirler, Hazine yardımı

Madde 1.- Katma Bütçeli İdarelerin 2002 yılında yapacakları hizmetlerin gerektirdiği ödenek miktarı ile öz gelir tahmini ve hazine yardımı (Yükseköğretim kurumlarının cari hizmet giderlerine yapılacak Devlet katkısı dahil) tutarları belirlenmektedir.

Bağlı cetveller

Madde 2.-  Katma bütçe kanununa ekli ödenek dağılımına ilişkin (A) cetveli ve her bir idarenin bütçesine eklenen (B) cetveli ile (C), (L), (R) ve (T) işaretli cetveller belirtilmektedir.

 

İKİNCİ KISIM

İdarelere İlişkin Özel Hükümler

 

Tarım reformu uygulaması ile ilgili davaların takibi

Madde 3.- Toprak ve tarım reformu uygulaması ile ilgili davaların, gerektiğinde Hazine avukatları tarafından da takip edilebileceğine dair hüküm yer almaktadır.

Özel ödeneklere ilişkin işlemler

Madde 4.- Maddenin (a) fıkrasında, Karayolları, Köy Hizmetleri ve Devlet Su İşleri Genel Müdürlüklerinin, genel ve katma bütçeli kuruluşlar hariç, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerden gelecek hizmet taleplerini yapılacak anlaşmalar esaslarına göre ve bedeli karşılığında yerine getirmeleri-ne yetki verilmekte ve adı geçen idarelere bu amaçla yatırılacak paraların bütçeleştirme işlemleri hüküm altına alınmaktadır.

Maddenin (b) fıkrasında, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce yürütülen içme suyu tesisleri ile ilgili olarak borçlandırılan bedeller taksitlerinin ilgili belediyelerce zamanında ödenmemesi halinde, ödenmeyen taksitlerin 2/2/1981 tarihli ve 2380 sayılı Kanun uyarınca belediyelere ayrılan paylardan İller Bankasınca kesilerek, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne ödeneceği hükmü yer almaktadır.

Maddenin (c) fıkrasında, Kamu Ortaklığı Fonunun 1/1/2001 tarihinden itibaren kaldırılması nedeniyle daha evvel KOF gelirleri arasında yer alan içmesuyu tesisleri ve HES devirlerinden sağlanan paylardan elde edilecek gelirler, ilgili kurumların gelirleri arasına dahil edildiğinden bunlardan elde edilecek gelir fazlalarının enerji sektöründeki yatırımlarda kullandırılması imkânı getirilmiştir.

Maddenin (d) fıkrasında ise, yine daha evvel KOF gelirleri arasında yer alan geçişi ücretli otoyol ve köprü gelirleri, söz konusu Fonun kaldırılması nedeniyle ilgili kurumların gelirleri arasına dahil edildiğinden Karayolları Genel Müdürlüğünün (B) işaretli cetvelinde açılacak özel bir tertibe gelir, diğer taraftan aynı nitelikteki yatırımlarda ve her türlü altyapının bakım, onarım ve işletme giderlerinde kullanılmak üzere Karayolları Genel Müdürlüğü bütçesinin (B) işaretli cetveline özel ödenek kaydedilmesi hükme bağlanmaktadır.

Karayolları Genel Müdürlüğü yol bakım işleri için gelecek yıla geçici yüklenmelere girişilmesi

Madde 5.- Karayolları Genel Müdürlüğünce yol bakım ve otoyol işleri için yılları bütçelerinde yer alan ödeneklerin yarısını geçmemek üzere ilgili Bakan onayı ile gelecek yıla geçici yüklenmelere girişilmesi hükmü yer almaktadır.

Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bütçesi ile ilgili işlemler

Madde 6.- Maddenin (a) fıkrasında, ilgili kanunu gereğince, her çeşit spor saha ve tesisleri yapmak üzere Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bütçesinde yer alan projelerden bu idarece yapılabilecek işler dışında kalanlara ait ödenekleri Bayındırlık ve İskân Bakanlığı bütçesine aktarmaya, Maliye Bakanı yetkili kılınmaktadır.

Maddenin (b) fıkrasında, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü yatırım programında yer alan büyük onarım projelerinden, işlerin bulunduğu yerlerdeki Gençlik ve Spor İl Müdürlüklerince emaneten gerçekleştirilmesi uygun görülenlere ilişkin olarak, il müdürlüklerinin "Özel Bütçeli" olması nedeniyle bu işlerin nasıl yapılacağı hükme bağlanmakta, bu düzenleme ile bürokrasinin azaltılması, hizmetin zamanında yerine getirilmesinin sağlanması ve maliyetlerin düşürülmesi amaçlanmaktadır.

Maddenin (c) fıkrasında ise, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne ait (B) işaretli cetvelin "Futbol Müsabakaları Müşterek Bahis Hâsılatından Elde Edilecek Gelir" tertibinden elde edilecek gelir fazlalarını ödenek kaydetmeye, çeşitli kurum ve kuruluşlar ile şahıslar tarafından Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne bağlı spor federasyonları ile dairelere yapılan nakdi yardım ve bağışlarla kendi faaliyet ve hizmetlerinden sağladıkları gelirleri, bu yardım ve geliri sağlayan federas-yon ve dairelerin gençlik ve sportif hizmetleri ile mal ve hizmet alımlarında kullanılmak üzere genel müdürlük bütçesine bir yandan özel gelir, diğer yandan açılacak özel tertiplere ödenek kaydetmeye, sözkonusu genel müdürlüğün taşınmaz mallarının satışı, kiralanması ve üzerinde irtifak tesis edilmesinden sağlanan gelirlerin sportif hizmetler ve spor tesislerinin yapım, bakım ve büyük onarımlarında kullanılmak üzere kurumun bütçesine özel gelir ve ödenek kaydetmeye  ve bu ödeneklerden yılı içinde harcanamayan kısmın gelecek yıl bütçesinin ilgili tertibine devren gelir ve ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkili kılınmaktadır.

Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü bütçesi ile ilgili işlemler

Madde 7.- Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü  bütçesine ekli (B) işaretli cetvelde meydana gelebilecek gelir fazlalarından yatırımlarla ilgili olanların 2002 yılı yatırım programı ile ilişkilendirilmek suretiyle özel gelir ve ödenek kaydı ile sarf edilmeyen kısmının ertesi yıla devri konusundaki bütçeleştirme hükümlerine yer verilmektedir.

Yükseköğretim Kurumları ile ilgili hükümler

Madde 8.- Yükseköğretim kurumlarınca önceki yıllarda bastırılan ders kitapları ve teksirlerin satış bedellerinin enflasyona endekslenmesi sağlanmıştır.

Maddede kısmî zamanlı olarak çalıştırılacak öğrenciler hakkında; 1475 sayılı İş Kanununun işçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili hükümleri ve 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası ile ilgili hükümleri hariç diğer hükümlerin uygulanmayacağı da belirtilmektedir.

Maddenin (d) bendinde, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa tâbi kurumlarda kayıtlı yükseköğrenim öğrencilerinin her türlü tedavi giderlerinin karşılanması için, bunların bütçelerinde tertiplenen transfer ödeneklerinin karşılıklarının Yükseköğretim  Kurulunca tespit edilecek esas ve usuller çerçevesinde kullanılmak üzere kurumlar adına T.C. Ziraat Bankası şubelerinden birinde açılacak hesaba yatırılacağı hükme bağlanmaktadır.

Maddenin (e) bendinde, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 46 ncı maddesi uyarınca elde edilen gelirlerden özel gelir ve ödenek kaydedilen tutarların % 10'luk kısmının kullanımı düzenlenmektedir. 

Maddenin (f) bendi ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 58 inci maddesinin 4 üncü fıkrası uyarınca, kuruluş veya birimin araç, gereç, araştırma ve diğer ihtiyaçları için döner sermaye gelirlerinden ayrılması gereken miktarın, bu ihtiyaçların yanısıra her türlü bakım ve onarım için de harcanabileceği belirtilmiştir. Ayrıca, münhasıran devam etmekte olan projelerin tamamlanmasına yönelik inşaat işleri ile bakım ve onarımda kullanılmak üzere bu miktarın tamamen veya kısmen ilgili yükseköğretim kurumunun bütçesine özel ödenek kaydedilmesine ve bu ödeneğin ertesi yıla devredilebilmesine olanak sağlanmaktadır.

Maddenin (g) bendi ise 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun 55 inci maddesine göre yükseköğretim kurumları adına kayıtlı ya da Hazine adına kayıtlı olup da yükseköğretim kurumlarına tahsis edilmiş taşınmaz malların başka kuruluşlara eğitim, sağlık ve sosyal amaçlı  olarak kiralanması ve işletilmesi suretiyle elde edilecek gelirlerin tamamının ilgili yükseköğretim  kurumunun her çeşit cari  (personel hariç) ve yatırım harcamalarında kullanılması hükme bağlanmakta bu şe-kilde üniversitelere yeni kaynaklar yaratılmaktadır. Ayrıca bu bent ile yükseköğretim kurumlarına tapuda kendi adlarına kayıtlı taşınmazların satılmasından sağla-yacakları gelirleri yatırım harcamalarında kullanabilmeleri imkânı getirilmiştir.

Bendin devamında, öğrenci yurt yapımını teşvik amacıyla Hazinece yükseköğretim kurumlarına tahsis edilmiş taşınmaz mallar üzerinde öğrenci yurt  binası ve müştemilatı yaptırılmak üzere mülkiyetin gayri ayni hak tesisi imkânı sağlanmıştır.

Maddenin (h) bendi ile üniversite ve yüksek teknoloji enstitüleri rektörlerinin katkılarına bakılmaksızın döner sermaye işletmelerinin birinden pay almasına imkân sağlanmıştır.

Maddenin (ı) bendi Yükseköğretim Kurulu bütçesindeki "Öğretim Üyesi Yetiştirme Projesi" tertibine konulan ödeneğin, lisansüstü eğitim veren yükseköğretim kurumlarının bütçelerine aktarılma usulü düzenlenmektedir.

Maddenin (j) fıkrasında üniversite ve yüksek  teknoloji enstitülerinde, maddede sayılan alanlarda ikinci öğretim kapsamında yürütülecek tezsiz yüksek lisans programlarının açılması ve öğrencilerden alınacak ücretlerden, ilgili üniversitenin bilimsel ve teknolojik araştırma projelerine ayrılacak miktar ile bu eğitim programında fiilen ders veren öğretim üyelerine yapılacak ödemelere ilişkin esaslar belirlenmektedir.

Vakıflar Genel Müdürlüğü bütçesi ile ilgili işlemler

Madde 9.- Vakıflar Genel Müdürlüğü bütçesinin (B) işaretli cetvelinde meydana gelebilecek gelir fazlalarının, bu Genel Müdürlüğün hizmetlerinde kullanılmak üzere, gerekli bütçeleştirme işlemlerinin yapılması konusunda Maliye Bakanı yetkili kılınmaktadır.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü bütçesi ile ilgili işlemler

Madde 10.- Kuruma ait taşınmazların satışından veya kiraya verilmesinden elde edilen gelirlerin % 50’sinin özürlü hizmetlerinde kullanılmak üzere kurum bütçesine bir yandan özel gelir diğer taraftan özel ödenek kaydedileceğine ilişkin hükümlere yer verilmektedir.

 

ÜÇÜNCÜ KISIM

Diğer Hükümler

Döner sermaye saymanlıklarının birleştirilmesi

Madde 11.- Katma bütçeli idareler bünyesinde kurulan döner sermaye işletmesi saymanlıklarının il düzeyinde kurumlar bazında birleştirme, bu konuda çıkacak sorunları çözme konusunda Maliye Bakanına yetki verilmektedir.

Genel Bütçe Kanununun uygulanması

Madde12.- Bu kanunda yer alan hükümler dışında, Genel Bütçe Kanununda yer alan hükümlerin katma bütçeli idareler hakkında da uygulanacağı belirtilmektedir.

Yürürlük

Madde 13.- Bu Kanunun 1/1/2002 tarihinde yürürlüğe gireceği belirtilmektedir.

Yürütme

Madde 14.- Katma Bütçeli İdarelerle ilgili hükümleri, kuruluşların idari bağlılıklarına göre Başbakanın ve Maliye Bakanının veya Maliye Bakanı ile İdarenin bağlı bulunduğu Bakanın birlikte yürüteceği belirtilmektedir.

 

 

2002 Malî Yılı

Katma Bütçeli İdareler

A – B CETVELİ

(Özet Tablo)

Katma Bütçeli İdareler

R – İŞARETLİ CETVEL

(Harcamalara İlişkin Formül)

R – CETVELİ

(Harcamalara İlişkin Formül)

 

Katma bütçeli idareler tarafından yapılacak harcamalar hususunda aşağıdaki esaslar saklı kalmak üzere, 2002 Mali Yılı Genel  Bütçe Kanununa bağlı (R) işaretli cetveldeki formüller uygulanır.

VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

900- Transferler harcama kaleminde 401-500 kodlu faaliyetlerle ilgili olarak;

Vakıflar Kanunu Nizamnamesi ve Vakfiye ve Hükümlerine göre vakıf ilgililerine yapılacak ödemelerden;

a) 2762 sayılı Vakıflar Kanununun neşrinden evvel zapdedilmiş veya idareleri mazbudiyet altına alınmış olan vakıfların evlat ve mütevellilerine o tarihte cari olan vakfiye hükümlerine göre tahsis edilmiş bulunan tevliyet ve evladiyet aylıkları,

b) Mazbut Vakıfların vakfiyelerinde yazılı şartların gerektirdiği giderler ile intifa hakkı nizamnamesindeki esaslara ve Vakıflar Meclisi kararına göre vakıfların ilgililerine tahsis edilmiş ve edilecek olan intifa hakkı aylıkları,

c) 2762 sayılı Vakıflar Kanununun yürürlük tarihinden sonra zaptedilmiş vakıflara ait cami ve mescitlerde hizmet gören ve mazbut  camilerde benzeri bulunmayan cüzhanlık, devirhanlık ve aşırhanlık gibi fer'i hizmet ifa edenlerin zabıt sırasında ve vakfiyesinde yazılı şarta göre tahsis edilmiş bulunan aylıkları,

d) Geçimini temin edecek geliri olmayan ve bir iş göremeyecek kadar yaşlı ve malul olan veya yetim olduğu anlaşılan (1.200) kör ve muhtaca ilgili yönetmelik hükümleri gereği yapılacak yardımlar,

e) 2908 sayılı Dernekler Kanununun 61 inci maddesi hükmüne tabi olmaksızın camilerin yapımı ve onarımı gayesiyle kurulmuş olan derneklere yapılacak yardımlarla camilerini yaptıracak köylere yapılacak malzeme ve yardımlar,

f) Vakıflar Genel Müdürlüğü Öğrenci Yurtları yönetmeliğine göre yurtlarda barındırılan öğrencilerin tedavi ve ilaç giderleri,

g) Yurtlarda barındırılan başarılı öğrencilerin kamp gidiş geliş yol bedelleri,

"950-Sosyal Transferler" ayrıntı koduna gider kaydedilir.

GENÇLİK VE SPOR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Ulusal Gençlik ve Spor  politikasının gereği olarak;

a) 3289 Sayılı Kanunun değişik 23 üncü maddesi gereğince, Milli takımlara seçilen sporcular ile bu takımların teknik kadrolarında yer alanlar, müsabaka öncesi yapılan kamp çalışmalarının başlangıcından, müsabaka sonrası ikametgâhına ulaşıncaya kadar, Milli Takım listesinde yer alan diğer görevlileri ise mü-sabakaya gidiş tarihinden, ikametgâhına varış tarihine kadar geçen süre içinde her türlü kaza,  hastalık ve sakatlanmalara karşı özel sigorta sistemine göre Genel Müdürlükçe sigortalanır.

Bu işlere ilişkin giderler, 300 Harcama Kaleminden ödenir ve 340 ayrıntı koduna gider kaydedilir.

b) 1. Yurt içinde açılan spor kamplarına katılan sporcu ve yöneticilerin, Gençlik ve İzcilik faaliyetlerine katılan gençlerin ve yöneticilerin,

2. Spor yarışmaları ve gençlik faaliyetleri nedeniyle yurdumuza gelen yabancı sporcular, gençler ve yöneticiler ile bunların katılacağı yarışma ve faaliyetlere iştirak eden yerli sporcular, gençlerle yöneticilerin,

3. Dış ülkelerden gelen spor ve gençlikle ilgili konulardaki otorite, uzman ve temsilcilerin,

4. Barındırma, yemek ve karşılanması zorunlu diğer ihtiyaçlarına ilişkin giderler ile Binicilik yarışma ve oyunlarına katılacak hayvanların kamp, yarışma ve oyunlara tahsis süresince, Binicilik Federasyonuna ait atların ise devamlı olarak yem, yiyecek ve barındırma giderleri,

400-Harcama Kaleminden ödenir ve 450 ayrıntı koduna gider kaydedilir.

c) 1. Uluslararası yarışmalar ve gençlik faaliyetleri dolayısıyla yabancı memleketlere yapılacak seyahatlerde idareci, sporcu ve gençlerin giydirilmesi, teçhiz edilmesi, tören ve spor kıyafetleri ile yurtiçinde yapılacak uluslararası yarışmalarda hakemlerin özel kıyafetlerinin gerektirdiği giderler,

2. Yurt içinde ve dışında yapılacak her türlü gençlik  faaliyetleri ve sportif oyunlar ile yarışmaların, gençlik ve sporu ilgilendiren kurs, seminer ve diğer çalışmaların gerektirdiği spor, alet, vasıta ve malzeme alımları giderleri,

400-Harcama Kaleminden ödenir ve 460 ayrıntı koduna gider kaydedilir.

3. 3289 sayılı Kanunun değişik Ek. 3 üncü maddesi gereğince yapılacak çeşitli, ödül, ikramiye, mükafat ve verilecek para, hediye gibi ödemelerle ilgili giderler,

800-Harcama Kaleminden ödenir ve 820 ayrıntı koduna gider kaydedilir.

DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

112 "Büyük su işleri" programının 03 alt program, 2 ödenek türü 001 faaliyetinde  mevcut 10 trilyon 400 milyar TL. ödenekten yılı içinde ikmal edilemeyen etüd, inşaat, bakım, onarım işlerine yılı içinde kurulacak yer altı suyu kooperatiflerine, yılı içinde vuku bulacak ani taşkın işlerine, acil içme ve kullanma suyu işlerine, fiyat farklarına, ilan bedeline ve kesin hesap istihkaklarında kullanılmak üzere 700 (yapı, tesis ve büyük onarım giderleri) harcama kalemine gider kaydedilir.

SOSYAL HİZMETLER VE ÇOCUK ESİRGEME KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

a) 100-Personel giderleri harcama kalemiyle ilgili olarak 2828 sayılı Kanun ve bu Kanuna dayalı olarak çıkartılan Yönetmelik gereği;

1. Çocuk Yuvaları ile Yetiştirme Yurtlarında barındırılan çocuklara,

2. Bakım ve rehabilitasyon merkezlerinde barındırılan özürlülere,

3. Kadın konukevlerinde barındırılan kadınlara ve çocuklarına,

4. Huzurevlerinde barındırılan yaşlılara,

verilecek harçlıklar ile bunlara ilişkin tedavi giderleri, "190-Diğer personel giderleri" ayrıntı koduna gider kaydedilir.

b) 900-Transfer harcama kaleminden 401-500 kodlu faaliyetlerle ilgili olarak 2828 sayılı Kanunun 23, 26 ve 32 nci maddelerine dayalı Yönetmelikler gereğince yapılacak yardımlara ilişkin giderler,

"950-Sosyal Transferler" ayrıntı koduna gider kaydedilir.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ

a) Anadolu Üniversitesi Rektörlüğü Açıköğretim Fakültesince hazırlanan eğitim programlarına ilişkin ödemeler, üniversitenin bu konudaki özel yönetmeliğinde belirtilen esaslar ve buna ilişkin hükümler uyarınca ve danışmanlık bölgelerinde mesai saatleri dışında görev yapan personele fazla çalışma ücreti 100 harcama kaleminden ödenir ve 150 ayrıntı koduna gider kaydedilir.

b) Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesinin yurt dışına götüreceği hizmetler için lüzumlu görülecek yerlerde kiralanacak araç, gereç, makine-teçhizat, taşıt ve binalar ile bunların sözleşmeleri gereğince ödenecek diğer giderleri 300 harcama kaleminden ödenir ve 350 ayrıntı koduna gider kaydedilir. Bu hizmetlerle ilgili diğer harcama kalemlerine giren ödemeler dış kuruluşlarca uygulanan esas ve usule göre yapılır.

c) Anadolu Üniversitesi Açıköğretim hizmetleri için yaptırılacak  hertürlü baskı ile film, video, ses bantlarının hazırlanmasına ve bunların yayınına ait telif, tercüme, derleme, dublaj, sanat teknik yenileme ve eser incelemelerine yapılacak ödemeler, Anadolu Üniversitesinin bu konudaki özel yönetmeliği uyarınca 300 harcama kaleminden ödenir ve 390 ayrıntı koduna gider kaydedilir.

d) Atölye, stüdyo, laboratuvar gibi uygulamalı eğitim ve araştırma yapan birimlerin temrinlik mal ve malzeme, her türülü araç ve gereç alımlarıyla bunlara ilişkin her türlü giderler 400 harcama kaleminden ödenir ve 460 ayrıntı koduna gider kaydedilir.

 

KATMA BÜTÇELİ İDARELERCE 237 SAYILI TAŞIT KANUNUNA GÖRE 2002 YILINDA SATIN ALINACAK

TAŞITLARI GÖSTERİR CETVELİ

 

2002 MALÎ YILI KATMA BÜTÇELİ İDARELER

BÜTÇE KANUNU TASARISI

 

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

 

 

MADDE 1.- Tasarının  1 inci  maddesi aynen  kabul edilmiştir.

MADDE 2.- Tasarının 2 inci maddesi, maddeye bağlı  "A" ve "T" (Katma Bütçeli İdarelerce 237 sayılı  Taşıt Kanunu uyarınca 2002 Yılında Satın Alınacak Taşıtları Gösterir Cetvel)     işaretli cetvellerde yapılan değişikliklerle kabul edilmiştir.

MADDE 3.- Tasarının 3 üncü maddesi aynen  kabul edilmiştir.

MADDE 4.- Tasarının 4 üncü maddesi aynen  kabul edilmiştir.

MADDE 5.- Tasarının 5 inci maddesi aynen  kabul edilmiştir.

MADDE 6.- Tasarının 6 ncı maddesi aynen  kabul edilmiştir.

MADDE 7.- Tasarının 7 nci maddesi aynen  kabul edilmiştir.

MADDE 8.- Tasarının 8 inci maddesi aynen  kabul edilmiştir.

MADDE 9.- Tasarının 9 uncu maddesi aynen  kabul edilmiştir.

MADDE 10.- Tasarının 10 uncu maddesi aynen  kabul edilmiştir.

MADDE 11.- Tasarının 11 inci maddesi aynen  kabul edilmiştir.

MADDE 12.- Tasarının 12 nci maddesi aynen  kabul edilmiştir.

MADDE 13.- Tasarının 13 üncü maddesi aynen  kabul edilmiştir.

MADDE 14.- Tasarının 14 üncü maddesi aynen  kabul edilmiştir.

 

 

755’in sonu