Dönem : 21

Dönem : 21 Yasama Yılı : 4

T.B.M.M. (S. Sayısı : 840)

Vergi Usul Kanunu, Emlak Vergisi Kanunu ve Harçlar Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin 7.3.2002 Tarihli ve 4746 Sayılı Kanun ve Anayasanın 89 uncu Maddesi Gereğince Cumhurbaşkanınca Bir Daha Görüşülmek Üzere Geri Gönderme Tezkeresi ve Plan ve Bütçe Komisyonu

Raporu (1/961)

T.C.

Cumhurbaşkanlığı 18.3.2002

Sayı : B.01.0.KKB.01-18/A-2-2002-185

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

İlgi :8.3.2002 günlü, A.01.0.GNS.0.10.00.02-13697/32591 sayılı yazınız.

Türkiye Büyük Millet Meclisince 7.3.2002 gününde kabul edilen 4746 sayılı “Vergi Usul Kanunu, Emlak Vergisi Kanunu ve Harçlar Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun” incelenmiştir.

Yasa ile vergi adaletinin ve vergilemede kolaylığın sağlanması amacıyla getirilen olumlu değişikliklerden birisi de emlak vergisinde 1972 yılından bu yana uygulanagelmekte olan beyan esasının kaldırılmasıdır. Bu sonuca yönelik düzenlemelere koşut olarak 4746 sayılı Yasa’nın çerçeve 6 ncı maddesinin (B) fıkrasının (b) bendiyle 1319 sayılı Emlak Vergisi Yasası’nın 40 ıncı maddesinde yapılan ibare değişikliği, açık bir hatanın ürünü olduğu anlaşılmakla birlikte, uygulamada sakıncalar doğurabilecek niteliktedir.

1319 sayılı Yasanın 8.12.1980 tarihli ve 2350 sayılı Yasa ile değişik 40 ıncı maddesinde, “Beyan dışı kalan bina ve arazinin vergi ve cezalarında zamanaşımı, bu bina ve arazinin beyan edilmediğinin idarece öğrenildiği tarihi takip eden yılın başından itibaren başlar” kuralına yer verilmektedir.

4746 sayılı Yasanın sözü edilen çerçeve 6 ncı maddesinin (B) fıkrasının gerek Hükümet Tasarısında, gerek TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilen metninde; değinilen 40 ıncı maddede geçen “Beyan dışı” ibaresinin “Bildirim dışı”, “beyan edilmediğinin” ibaresinin ise “bildiriminde bulunulmadığının” biçiminde değiştirilmesi kabul edilmiştir.

T.B.M.M. Genel Kurulunda da, çerçeve 6 ncı maddenin (B)fıkrası yukarıda belirtildiği biçimiyle okunarak görüşülmeye başlanılmış, madde üzerindeki görüşmelerin sonunda, biri Hükümete ilişkin dört değişiklik önergesi verilmiştir.

Hükümet tarafından verilen değişiklik önergesinde, Medenî Yasada yapılan değişiklik sonucu “iştirak halinde mülkiyet”in “elbirliği mülkiyet”, “müşterek mülkiyet”in ise “paylı mülkiyet” adı altında düzenlendiği gerekçesiyle, 1319 sayılı Yasanın 3 üncü ve 13 üncü maddelerinin ikinci fıkralarında geçen “iştirak halinde mülkiyet” ve “müşterek mülkiyet” ibarelerinin değiştirilmesi ve Yasanın çerçeve 6 ncı maddesinin (B) fıkrasına bu amaçla (a) bendinin eklenmesi; ayrıca sözü edilen maddenin (b) bendi olarak; 1319 sayılı Yasanın 40 ıncı maddesinde geçen “Beyan dışı” ibaresinin “bildirimde bulunulmadığının” biçiminde değiştirilip yasalaştırılması önerilmiştir.

Bu önergenin T.B.M.M. Genel Kurulunca kabulüyle, çerçeve 6 ncı maddeye değişiklik önergesine uygun olarak (a) bendi eklenmiş; 1319 sayılı Yasanın 40 ıncı maddesinde ibare değişikliğini öngören (b) bendinin görüşülmesi sırasında ise; Hükümet Tasarısı ile Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edilen metin bir yana bırakılarak, 40 ıncı maddede geçen “Beyan dışı” ibaresinin “bildirimde bulunulmadığının” biçiminde değiştirilmesiyle yetinilmiştir.

Bu değişikliğin sonucu olarak 1319 sayılı Yasanın 40 ıncı maddesi; “Bildirimde bulunulmadığının kalan bina ve arazinin vergi ve cezalarında zamanaşımı, bu bina ve arazinin beyan edilmediğinin idarece öğrenildiği tarihi takip eden yılın başından itibaren başlar” biçimini almıştır.

Böylece, hem madde metni, Türkçe’nin tümce yapısına aykırı içeriği nedeniyle anlam bütünlüğünü yitirmiş, hem de emlak vergisinde beyan esasının kaldırılmasına karşın vergi ve cezalarda zamanaşımı süresini bina ve arazinin “beyan” edilmediğinin idarece öğrenildiği tarihi izleyen yıldan başlatan kural yürürlükte bırakılarak hukuksal terminoloji yönünden önemli bir çelişki yaratılmıştır.

Belirtilen bu durum nedeniyle, yayımlanması kısmen uygun bulunmayan 4746 sayılı “Vergi Usul Kanunu, Emlak Vergisi Kanunu ve Harçlar Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun”, Anayasanın 89 uncu maddesinin 3.10.2001 günlü, 4709 sayılı Yasa ile değişik ikinci fıkrası ile 104 üncü maddesi uyarınca, 6 ncı maddesinin (B) fıkrasının (b) bendinin Türkiye Büyük Millet Meclisince yeniden görüşülmesi için ekte geri gönderilmiştir.

Ahmet Necdet Sezer

Cumhurbaşkanı

Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi
	Plan ve Bütçe Komisyonu	22.3.2002
	Esas No. : 1/961
	Karar No. : 94

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Türkiye Büyük Millet Meclisince görüşülerek kabul edilen ve onaylanmak üzere 8.3.2002 tarihinde Cumhurbaşkanlığı Yüce Makamına sunulan 7.3.2002 tarih ve 4746 sayılı "Vergi Usul Kanunu, Emlak Vergisi Kanunu ve Harçlar Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun", Sayın Cumhurbaşkanınca yayımlanması kısmen uygun bulunmayarak, Anayasanın 89 uncu maddesinin değişik ikinci fıkrası ile 104 üncü maddesi uyarınca, 6 ncı maddesinin (B) fıkrasının (b) bendi bir defa daha görüşülmek üzere, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına geri gönderilmiş ve Başkanlıkça 19.3.2002 tarihinde gerekçeli geri gönderme tezkeresi ile birlikte esas komisyon olarak Komisyonumuza havale edilmiştir.

Bu defa, Komisyonumuzun 21.3.2002 tarihinde yaptığı 36 ncı birleşiminde anılan Kanun ile geri gönderme tezkeresi, Hükümeti temsilen Maliye Bakanı Sümer ORAL ile Maliye Bakanlığı ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı temsilcilerinin de katılımlarıyla incelenip, görüşülmüştür.

Cumhurbaşkanının geri gönderme tezkeresinde; Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda 4746 sayılı Kanunun çerçeve 6 ncı maddesi üzerindeki görüşmeler sırasında verilen bir değişiklik önergesinin kabulü üzerine, çerçeve 6 ncı maddenin (B) fıkrasına değişiklik önergesine uygun olarak (a) bendinin eklendiği, emlak vergisinde beyan usulünün kaldırılmasına paralel olarak 1319 sayılı Kanunun 40 ıncı maddesinde geçen "Beyan dışı" ibaresinin "Bildirim dışı", "beyan edilmediğinin" ibaresinin ise "bildiriminde bulunulmadığının" şeklinde değiştirilmesini öngören mevcut düzenlemenin ise, sadece "Beyan dışı" ibaresinin "Bildirimde bulunulmadığının" şeklinde fıkraya (b) bendi olarak yerleştirildiği, (b) bendinde yapılan değişikliğin açık bir hatanın ürünü olduğu anlaşılmakla birlikte, uygulamada sözkonusu madde metninin, hem Türkçe tümce yapısına aykırı içeriği nedeniyle anlam bütünlüğünü yitirmesine, hem de emlak vergisinde beyan esasının kaldırılmasına karşın, vergi ve cezalarda zaman aşımı süresini bina ve arazinin "beyan" edilmediğinin idarece öğrenildiği tarihi izleyen yıldan başlatan kural yürürlükte bırakılarak, hukuksal terminoloji yönünden önemli bir çelişki yaratılmasına sebep olacağı belirtilmiştir. Bu nedenle, 4746 sayılı Kanunun yayımlanması kısmen uygun bulunmayarak, Anayasanın 89 uncu maddesinin değişik ikinci fıkrası ile 104 üncü maddesi uyarınca, 6 ncı maddesinin (B) fıkrasının (b) bendi bir kez daha görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisine iade edilmiştir.

Cumhurbaşkanınca, Anayasanın 89 uncu maddesi hükümleri çerçevesinde bir daha görüşülmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisine geri gönderilen sözkonusu 4746 sayılı Kanunun Geri Gönderme Tezkeresinde belirtilen gerekçeler doğrultusunda, sadece 6 ncı maddesinin (B) fıkrasının (b) bendinin görüşülmesine geçilmesi Komisyonumuzca kabul edilmiş ve yapılan görüşmelerde;

– Sözkonusu Kanunun Cumhurbaşkanınca bir kez daha görüşülmek üzere iade edilen 6 ncı maddesinin (B) fıkrasına, Genel Kuruldaki görüşmeler sırasında eklenen (a) bendi için düzenlenen önergeye mevcut hükmün (b) bendi olarak monte edilmesi sırasında ibarenin eksik yerleştirilmesinden ortaya çıkan boşluğun giderilmesine ihtiyaç olduğu,

– Kanunların herkes tarafından anlaşılır olmasının temel ilke olduğu, kanunların içeriğinin yanında kanun yapma tekniği konusunda da gerekli özenin gösterilmesinin önemli olduğu,

Belirtilmiştir.

Komisyonumuzda, sözkonusu geri gönderme tezkeresine konu olan 6 ncı maddenin (B) fıkrasının (b) bendi; emlak vergisinde beyan esası kaldırılmış bulunduğundan, Emlak Vergisi Kanununun emlak vergisinde zaman aşımını düzenleyen 40 ıncı maddesinde yer alan "Beyan dışı" ibaresinin "Bildirim dışı", “beyan edilmediğinin" ibaresinin ise "bildirim dışı bırakıldığının" şeklinde değiştirilmesine yönelik düzenlemenin metne ilave edilmesi suretiyle kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.

Başkan	Başkanvekili	Sözcü
Metin Şahin	Hayrettin Özdemir	AhmetKabil
Antalya	Ankara	Rize
Kâtip	Üye	Üye
Cafer Tufan Yazıcıoğlu	Dengir Mir M.Fırat	Gaffar Yakın
Bartın	Adıyaman	Afyon
Üye	Üye	Üye
Sait Açba	M. Zeki Sezer	Cengiz Aydoğan
Afyon	Ankara	Antalya
Üye	Üye	Üye
M.Güven Karahan	Hüseyin Arabacı	Necati Yöndar
Balıkesir	Bilecik	Bingöl
Üye	Üye	Üye
Zeki Ergezen	Hayati Korkmaz	Oğuz Tezmen
Bitlis	Bursa	Bursa
Üye	Üye	Üye
M.Altan Karapaşaoğlu	Hakkı Duran	Aslan Polat
Bursa	Çankırı	Erzurum
Üye	Üye	Üye
Mehmet Sadri Yıldırım	Mehmet Dönen	Aydın Ayaydın
Eskişehir	Hatay	İstanbul
Üye	Üye	Üye
Bülent Ersin Gök	Celal Adan	Hasan Çalış
İstanbul	İstanbul	Karaman
Üye	Üye	Üye
Arslan Aydar	Mehmet Serdaroğlu	Necdet Tekin
Kars	Kastamonu	Kırklareli
Üye	Üye	Üye
Kemal Köse	Süleyman Çelebi	Ş. Ramis Savaş
Kocaeli	Mardin	Sakarya
Üye	Üye	Üye
Cevat Ayhan	Kemal Kabataş	Lütfi Ceylan
Sakarya	Samsun	Tokat
	Üye
	Bekir Gündoğan
	Tunceli

ANAYASANIN 89 UNCU MADDESİ GEREĞİNCE CUMHURBAŞKANINCA BİR DAHA GÖRÜŞÜLMEK ÜZERE GERİ

GÖNDERİLEN KANUN

VERGİ USUL KANUNU, EMLÂK VERGİSİ KANUNU VE HARÇLAR KANU-NUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA

İLİŞKİN KANUN

Kanun No. 4746 Kabul Tarihi : 7.3.2002

MADDE 1. - A) 4.1.1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 49 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Mükerrer Madde 49. - a) Maliye ve Bayındırlık ve İskân bakanlıkları 1319 sayılı Emlâk Vergisi Kanununun 29 uncu maddesi hükmü ile aynı Kanunun 31 inci maddesi uyarınca hazırlanan tüzük hükümlerine göre bina metrekare normal inşaat maliyet bedellerini, uygulanacağı yıldan dört ay önce müştereken tespit ve Resmî Gazete ile ilân eder.

Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliği bu bedellere karşı Resmî Gazete ile ilânını izleyen onbeş gün içinde Danıştayda dava açabilir.

b) Takdir komisyonlarının arsalara ve araziye ait asgari ölçüde birim değer tespitine ilişkin dört yılda bir yapacakları takdirler, tarh ve tahakkuk işleminin (Emlâk Vergisi Kanununun 33 üncü maddesinin (8) numaralı fıkrasına göre yapılacak takdirler dahil) yapılacağı sürenin başlangıcından en az altı ay önce karara bağlanarak, arsalara ait olanlar takdirin ilgili bulunduğu il ve ilçe merkezlerindeki ticaret odalarına, ziraat odalarına ve ilgili mahalle ve köy muhtarlıkları ile belediyelere, araziye ait olanlar il merkezlerindeki ticaret ve ziraat odalarına ve belediyelere imza karşılığında verilir.

Büyükşehir belediyesi bulunan illerde takdir komisyonu kararları, vali veya vekalet vereceği memurun başkanlığında, defterdar veya vekalet vereceği memur, vali tarafından görevlendirilecek tapu sicil müdürü ile ticaret odası, serbest muhasebeci mali müşavirler odası ve esnaf ve sanatkârlar odaları birliğince görevlendirilecek birer üyeden oluşan merkez komisyonuna imza karşılığında verilir. Merkez komisyonu kendilerine tebliğ edilen kararları onbeş gün içinde inceler ve inceleme sonucu belirlenen değerleri ilgili takdir komisyonuna geri gönderir. Merkez komisyonunca farklı değer belirlenmesi halinde bu değerler ilgili takdir komisyonlarınca yeniden takdir yapılmak suretiyle dikkate alınır.

Takdir komisyonlarının bu kararlarına karşı kendilerine karar tebliğ edilen daire, kurum, teşekküller ve ilgili mahalle ve köy muhtarlıkları onbeş gün içinde ilgili vergi mahkemesi nezdinde dava açabilirler. Vergi mahkemelerince verilecek kararlar aleyhine onbeş gün içinde Danıştaya başvurulabilir.

Kesinleşen asgari ölçüde arsa ve arazi birim değerleri, ilgili belediyelerde ve muhtarlıklarda uygun bir yere asılmak suretiyle tarh ve tahakkukun yapıldığı yılın başından Mayıs ayı sonuna kadar ilân edilir.

Bakanlar Kurulu bu fıkrada yer alan dört yıllık süreyi sekiz yıla kadar artırmaya veya iki yıla kadar indirmeye yetkilidir.

c) Yukarıdaki fıkralara göre, Danıştay ve vergi mahkemelerinde dava açılması halinde, davalının onbeş gün içinde vereceği tek savunma ile dosya tekemmül etmiş sayılır. Danıştay ve vergi mahkemelerince bu davalar, dosyanın tekemmül ettiği tarihten itibaren en geç bir ay içinde karara bağlanır.

d) (a) ve (b) fıkralarındaki bina metrekare normal inşaat maliyet bedelleri ile arsalara ve araziye ait asgari ölçüde birim değer tespitlerine ilişkin süreleri gerektiği ölçüde kısaltmaya Maliye Bakanlığı yetkilidir.

B) 213 sayılı Kanunun 268 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 268. - Vergi değeri, bina ve arazinin Emlâk Vergisi Kanununun 29 uncu maddesine göre tespit edilen değeridir.

MADDE 2. - A) 29.7.1970 tarihli ve 1319 sayılı Emlâk Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Bina vergisi mükellefiyeti;

a) 33 üncü maddenin (1) ilâ (7) numaralı fıkralarında yazılı vergi değerini tadil eden sebeplerin doğması halinde bu değişikliklerin vuku bulduğu, aynı maddenin (8) numaralı fıkrasında yazılı halde ise bu duruma bağlı olarak takdir işleminin yapıldığı tarihi,

b) Dört yılda bir yapılan takdir işlemlerinde takdir işleminin yapıldığı tarihi,

c) Muafiyetin sükût ettiği tarihi,

Takip eden bütçe yılından itibaren başlar.

B) 1319 sayılı Kanunun 11 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 11. - Bina vergisi, ilgili belediye tarafından;

a) Dört yılda bir defa olmak üzere takdir işlemlerinin yapıldığı yılı takip eden bütçe yılının Ocak ve Şubat aylarında,

b) 33 üncü maddenin (1) ilâ (7) numaralı fıkralarında yazılı vergi değerini tadil eden sebeplerle bildirim verilmesi icabeden hallerde, vergi değerini tadil eden sebeplerin meydana geldiği bütçe yılını takip eden yılın Ocak ayı içinde, vergi değerini tadil eden sebep yılın son üç ayı içinde vuku bulmuş ve bildirim, vergi değerini tadil eden sebebin meydana geldiği bütçe yılını takip eden yılda verilmiş ise bildirimin verildiği tarihte,

c) 33 üncü maddenin (8) numaralı fıkrasında yazılı hallerde, takdir işlemlerinin yapıldığı bütçe yılını takip eden yılın Ocak ve Şubat aylarında,

29 uncu maddeye göre hesaplanan vergi değeri esas alınarak yıllık olarak tarh olunur. Bildirim posta ile gönderilmiş ise vergi, bildirim verme süresinin son gününü takip eden yedi gün içinde tarh olunur. Bu suretle tarh olunan vergiler, tarh edilen tarihte tahakkuk etmiş sayılır ve mükellefe bir yazı ile bildirilir.

Yapılan tarh ve tahakkuku takip eden yıllarda, 29 uncu maddeye göre tespit edilen vergi değeri üzerinden hesaplanan bina vergisi, her bütçe yılının başından itibaren o yıl için tahakkuk etmiş sayılır.

Bir il veya ilçe hududu içerisinde birden fazla belediye olması halinde, belediye ve mücavir alan sınırları dışında bulunan binaya ait bina vergisini tarha yetkili olacak belediye, ilgili valiler tarafından belirlenir.

C) 1319 sayılı Kanunun 19 uncu maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Arazi vergisi mükellefiyeti;

a) 33 üncü maddenin (1) ilâ (7) numaralı fıkralarında yazılı vergi değerini tadil eden sebeplerin doğması halinde bu değişikliklerin vuku bulduğu tarihi, aynı maddenin (8) numaralı fıkrasında yazılı halde ise bu duruma bağlı olarak takdir işleminin yapıldığı tarihi,

b) Dört yılda bir yapılan takdir işlemlerinde takdir işleminin yapıldığı tarihi,

c) Muafiyetin sükût ettiği tarihi,

Takip eden bütçe yılından itibaren başlar.

D) 1319 sayılı Kanunun 21 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 21. - Arazi vergisi, ilgili belediye tarafından;

a) Dört yılda bir defa olmak üzere takdir işlemlerinin yapıldığı yılı takip eden yılın Ocak ve Şubat aylarında,

b) 33 üncü maddenin (1) ilâ (7) numaralı fıkralarında yazılı vergi değerini tadil eden sebeplerle bildirim verilmesi icabeden hallerde, vergi değerini tadil eden sebeplerin meydana geldiği bütçe yılını takip eden yılın Ocak ayı içinde, vergi değerini tadil eden sebep bütçe yılının son üç ayı içinde vuku bulmuş ve bildirim, vergi değerini tadil eden sebebin meydana geldiği bütçe yılını takip eden yılda verilmiş ise bildirimin verildiği tarihte,

c) 33 üncü maddenin (8) numaralı fıkrasında yazılı hallerde, takdir işlemlerinin yapıldığı bütçe yılını takip eden yılın Ocak ve Şubat aylarında,

Yapılan tarh ve tahakkuku takip eden yıllarda, 29 uncu maddeye göre tespit edilen vergi değeri üzerinden hesaplanan arazi vergisi, her bütçe yılının başından itibaren o yıl için tahakkuk etmiş sayılır.

Bir il veya ilçe sınırları içerisinde birden fazla belediye olması halinde, belediye ve mücavir alan sınırları dışında bulunan araziye ait arazi vergisini tarha yetkili olacak belediye, ilgili valiler tarafından belirlenir.

E) 1319 sayılı Kanunun 23 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Bildirim verme ve süresi:

Madde 23. - Bu Kanunun 33 üncü maddesinde (8 numaralı fıkra hariç) yazılı vergi değerini tadil eden nedenlerin bulunması halinde (geçici ve daimi muafiyetten faydalanılması hali dahil) emlâk vergisi bildirimi verilmesi zorunludur. Devlete ait arazi için bildirim verilmez.

Bildirimler;

a) Yeni inşa edilen binalar için, inşaatın sona erdiği veya inşaatın sona ermesinden evvel kısmen kullanılmaya başlanmış ise her kısmın kullanılmasına başlandığı bütçe yılı içerisinde,

b) Bu Kanunun 33 üncü maddesinde (8 numaralı fıkra hariç) yazılı vergi değerini tadil eden sebeplerin doğması halinde, değişikliğin vuku bulduğu bütçe yılı içerisinde,

Emlâkın bulunduğu yerdeki ilgili belediyeye verilir.

Yukarıdaki fıkralarda yazılı haller bütçe yılının son üç ayı içinde vuku bulduğu takdirde bildirim, olayın vuku bulduğu tarihten itibaren üç ay içinde verilir. Elbirliği mülkiyetinde mükellefler müşterek imzalı bir bildirim verebilecekleri gibi, münferiden de bildirim verebilirler. Paylı mülkiyet halinde ise bildirim münferiden verilir.

Elbirliği mülkiyetinde münferiden bildirim verildiği takdirde, gayrimenkule ait vergi değeri üzerinden hissedarların adedine göre ayrı ayrı tarh ve tahakkuk yapılır.

Bildirimlerin şekli ve kapsamı Maliye Bakanlığınca belirlenir.

F) 1319 sayılı Kanunun 29 uncu maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 29. - Vergi değeri;

a) Arsa ve araziler için, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun asgari ölçüde birim değer tespitine ilişkin hükümlerine göre takdir komisyonlarınca arsalar için her mahalle ve arsa sayılacak parsellenmemiş arazide her köy için cadde, sokak veya değer bakımından farklı bölgeler (turistik bölgelerdeki cadde, sokak veya değer bakımından farklı olanlar ilgili valilerce tespit edilecek pafta, ada veya parseller), arazide her il veya ilçe için arazinin cinsi (kıraç, taban, sulak) itibarıyla takdir olunan birim değerlere göre,

b) Binalar için, Maliye ve Bayındırlık ve İskân bakanlıklarınca müştereken tespit ve ilân edilecek bina metrekare normal inşaat maliyetleri ile (a) bendinde belirtilen esaslara göre bulunacak arsa veya arsa payı değeri esas alınarak 31 inci madde uyarınca hazırlanmış bulunan tüzük hükümlerinden yararlanılmak suretiyle,

Hesaplanan bedeldir.

Vergi değeri, mükellefiyetin başlangıç yılını takip eden yıldan itibaren her yıl, bir önceki yıl vergi değerinin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca aynı yıl için tespit edilen yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılması suretiyle bulunur.

33 üncü maddeye (8 numaralı fıkra hariç) göre mükellefiyet tesisi gereken hallerde vergi değerinin hesaplanmasında, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 49 uncu maddesinin (b) fıkrasına göre belirlenen arsa ve arazi birim değerleri, takdir işleminin yapıldığı yılı takip eden ikinci yıldan başlamak suretiyle her yıl, bir önceki yıl birim değerinin, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca aynı yıl için tespit edilen yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılması suretiyle dikkate alınır.

Vergi değerinin hesabında on milyon liraya kadar olan kesirler dikkate alınmaz.

Bakanlar Kurulu, bu maddede belirtilen artış oranını sıfıra kadar indirmeye veya yeniden değerleme oranına kadar artırmaya yetkilidir. Bakanlar Kurulu bu yetkisini, 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununun 95 inci maddesi uyarınca belirlenen belediye grupları itibarıyla farklı oranlar tespit etmek suretiyle de kullanabilir.

G) 1319 sayılı Kanunun 32 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Bildirim verilmemesi halinde yapılacak işlemler:

Madde 32. - Bildirimin süresinde verilmemesi halinde, vergi idarece tarh edilir. İdarece tarhiyatta her yıla ilişkin vergi değeri, 29 uncu madde hükmü dikkate alınarak hesaplanır.

MADDE 3.- 1319 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

EK MADDE 2. - a) Emlâk vergisi mükellefleri tarafından en son verilmiş bulunan emlâk vergisi beyannameleri belediyelerce muhafaza edilir ve bu Kanuna göre ilgili belediyelerce yapılacak tarhiyat sırasında, bina veya araziye ilişkin olarak bu beyannamelerde yer alan bilgiler dikkate alınır.

b) Köylerde bulunan bina ve araziye ilişkin olarak 1998 yılı genel beyan döneminde muhtarlar tarafından doldurulup belediyelere teslim edilen köy kıymet beyanı defterleri ilgili belediyelerce muhafaza edilir. Köy kıymet beyanı defterlerinde kayıtlı bina ve arazilerin vergi değerlerinin tespiti gereken hallerde belediyeler, 29 uncu maddeye göre gerekli tespiti yapar ve ilgililere bildirir.

MADDE 4. - 1319 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

GEÇİCİ MADDE 20. - a) Emlâk vergisi mükellefleri, 2001 yılı bina, arsa ve arazi vergisi tarhına esas olan vergi matrahlarının aynı yıla ait yeniden değerleme oranında artırılması sonucu bulunacak tutarlar üzerinden, 8 ve 18 inci maddelerde yazılı vergi oranlarına göre hesaplanan tutarın yarısı kadar tahakkuk ettirilecek emlâk vergisini, 2002 yılına ait bina, arsa ve arazi vergisinin birinci taksiti olarak, aynı yılın Mart, Nisan ve Mayıs ayları içinde öderler.

2001 yılında ortaya çıkan ve vergi değerini tadil eden nedenlerle mükellefiyeti 2002 yılında başlayan mükellefler ise 1998 yılı genel beyan dönemine ilişkin olarak asgari ölçüde takdir olunan arsa ve arazi birim metrekare değerleri ile 2001 yılına ait bina metrekare normal inşaat maliyet bedeli dikkate alınarak bulunan asgari beyan değerinin 2001 yılına ait yeniden değerleme oranında artırılmış tutarları üzerinden, 8 ve 18 inci maddelerde yazılı vergi oranlarına göre hesaplanan tutarın yarısı kadar tahakkuk ettirilecek emlâk vergisini, 2002 yılına ait emlâk vergisinin birinci taksiti olarak aynı yılın Mart, Nisan ve Mayıs ayları içinde öderler.

b) 2002 yılında yapılacak genel beyana esas olmak üzere 2001 yılında yapılmış olan arsa ve arazilere ait asgari ölçüde birim değer tespitlerine ilişkin takdir kararları, takdir komisyonlarınca bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren otuz gün içinde incelenerek, arsa ve arazilerin takdir işleminin yapıldığı tarihteki asgari ölçüde birim değerleri yeniden takdir edilmek suretiyle karara bağlanır. Bu kararlar hakkında, Büyükşehir belediyesi bulunan illerde 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 49 uncu maddesinin (b) fıkrasının ikinci bendi hükmü uygulanır.

Takdir kararlarından; arsalara ait olanlar, takdirin ilgili bulunduğu il ve ilçe merkezlerindeki ticaret odalarına, ziraat odalarına ve ilgili mahalle ve köy muhtarlıkları ile belediyelere, araziye ait olanlar ise il merkezlerindeki ticaret ve ziraat odaları ile belediyelere imza karşılığında verilir. Kendilerine karar tebliğ edilmiş bulunan daire, kurum, teşekkül ve ilgili mahalle ve köy muhtarlıkları otuz gün içinde ilgili vergi mahkemesi nezdinde dava açabilirler. Vergi mahkemeleri nezdinde açılan davalar hakkında 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 49 uncu maddesinin (b) ve (c) fıkraları uygulanır.

c) 2002 yılına ait emlâk vergisi, mükellefler tarafından belediyelere en son verilmiş bulunan emlâk vergisi beyannamelerinde yer alan bilgiler ile 2002 yılı genel beyan dönemi için (b) fıkrasına göre takdir komisyonlarınca tespit edilerek kesinleşen arsa ve arazi birim metrekare değerleri ve bu yıla ait bina metrekare normal inşaat maliyet bedelleri dikkate alınarak 29 uncu maddeye göre bulunan vergi değeri üzerinden, ilgili belediyelerce 2002 yılının Kasım ayı içinde hesaplanan vergiden, (a) fıkrasına göre birinci taksit olarak tahakkuk ettirilen vergi mahsup edilerek, kalan kısım 2002 yılının Kasım ayı içinde tarh edilir ve ikinci taksit olarak ödenir. 2002 yılı için hesaplanan emlâk vergisi, birinci taksit olarak tahakkuk ettirilen vergiden az ise aradaki fark, verginin ödenmiş olması halinde mükellefin diğer vergi borçlarına mahsup edilir, vergi borcunun bulunmaması halinde ise mükellefe red ve iade olunur. Vergi ödenmemişse tahakkuktan terkin edilir.

Bu madde hükmüne göre tarh olunan vergiler mükellefe tebliğ olunmaz ve tahakkuk eden vergiler mükellefe bir yazı ile bildirilir.

Bu maddenin yürürlük tarihinden önce 2002 yılı genel beyan dönemi ile ilgili olarak emlâk vergisi beyannamesi vermek suretiyle adlarına vergi tahakkuk ettirilen mükelleflerin vergileri, bu madde hükmüne göre tahakkuk ettirilecek vergiler dikkate alınarak düzeltilir.

Bu maddenin uygulamasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.

GEÇİCİ MADDE 21. - 1.1.2002 tarihinden önceki dönemlerde meydana gelen vergiyi doğuran olaylar nedeniyle bu tarihe kadar mükellefiyetini tesis ettirmemiş bulunan bina ve arazi vergisi mükelleflerinin bildirimde bulunmak suretiyle mükellefiyetlerini tesis ettirmeleri ve 1998-2001 yıllarına ilişkin olarak idarece tarh ve tahakkuk ettirilecek vergilerini her yıl için ayrı ayrı % 50 fazlasıyla 2002 yılı Mayıs ayı sonuna kadar ödemeleri halinde, 1998 yılından önceki vergilendirme dönemlerine ait emlâk vergileri aranmaz, 1998-2001 yıllarına ilişkin olarak yapılan tarhiyatlar hakkında vergi cezası kesilmez ve gecikme faizi uygulanmaz. Bu maddede belirtilen süre içinde bildirim vermeyen ve ödemelerini tam yapmayan mükellefler bu madde hükmünden yararlanamazlar.

MADDE 5. - 2.7.1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

Madde 63. - Bu Kanunda sözü edilen "kayıtlı değer" veya " emlâk vergisi değeri" deyimi; 1319 sayılı Emlâk Vergisi Kanununun 29 uncu maddesine göre belirlenen vergi değerini ifade eder.

Tapu ve kadastro harcı, vergi değeri ile mükellef tarafından beyan edilmiş olan değerlerden yüksek olanı üzerinden hesaplanır.

Mükelleflerin vergi değerinden daha düşük beyanda bulunmaları halinde, harcın hesabında vergi değeri esas alınır. Aradaki farka isabet eden harç, 213 sayılı Vergi Usul Kanununa göre hesaplanan vergi ziyaı cezası % 25 oranında uygulanmak suretiyle ikmalen tarh edilir.

Harcın hesabında on milyon liraya kadar olan matrah kesirleri dikkate alınmaz.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları tespite Maliye Bakanlığı yetkilidir.

MADDE 6. - A) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 74 üncü maddesinin (b) ve (c) fıkralarında yer alan "20 nci maddesinin ikinci fıkrası" ibareleri "29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi" şeklinde,

B) 1319 sayılı Emlâk Vergisi Kanununun;

a) 3 ve 13 üncü maddelerinin ikinci fıkralarında yer alan "müşterek mülkiyet" ibarele-rinin "paylı mülkiyet", "iştirak halinde mülkiyette" ibarelerinin "elbirliği mülkiyette" şeklinde,

b) 40 ıncı maddesinde yer alan "beyan dışı" ibaresinin "bildirimde bulunulmadığının" şeklinde,

C) 492 sayılı Harçlar Kanununa bağlı (4) sayılı tarifenin:

I - Tapu işlemleri başlıklı bölümünün;

a) (13.a) bendinin üçüncü paragrafında yer alan "Emlâk Vergisi Beyannamesinin" ibaresi "Emlâk Vergisi Bildiriminin" şeklinde,

b) (20.a) bendinde yer alan ''gayrimenkulün devir ve iktisap bedelinden" ibaresi ''gayrimenkulün beyan edilen devir ve iktisap bedelinden'' şeklinde,

II - Kadastro ve tapulama işlemleri başlıklı bölümünün sonunda yer alan "emlâk vergisi beyannamesi verilmesini gerektirenlerin 1319 sayılı Emlâk Vergisi Kanununun 27 nci maddesinde yazılı ek süre'' ibaresi ''emlâk vergisi bildirimi verilmesini gerektirenlerin 1319 sayılı Emlâk Vergisi Kanununda yazılı bildirim verme süresi'' şeklinde,

Değiştirilmiştir.

MADDE 7. - a) 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 352 nci maddesinin üçüncü fıkrasının (1) numaralı bendinin sonunda yer alan parantez içi hükmü,

b) 1319 sayılı Emlâk Vergisi Kanununun 10, 20, 24, 25, 26, 27, 28 ve 36 ncı maddeleri,

Yürürlükten kaldırılmıştır.

GEÇİCİ MADDE 1. - 2001 Mali Yılı Bütçe Kanunu ile Belediyeler Fonu adına ayrılan ve emanet hesaplarına alınan bütçe ödeneği, İller Bankasının 2001 yılı Ocak ilâ Haziran aylarına ait olmak üzere altı aylık dönem içinde tahakkuk eden mülga Belediyeler Fonu borcuna mahsup edilir.

Ankara, Mersin ve İzmit Büyükşehir Belediyelerinin İller Bankasına olan borçları, 27.6.1984 tarihli ve 3030 sayılı Büyükşehir Belediyelerinin Yönetimi Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek Kabulü Hakkında Kanun gereğince bu belediyeler adına her ay tahakkuk eden paylardan Bakanlar Kurulunca tespit edilecek esaslar dahilinde kesilerek İller Bankasının mülga belediyeler fonuna olan borcuna mahsuben Hazine hesaplarına intikal ettirilir.

Bu mahsup işlemlerinden sonra kalan borç İller Bankasınca bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihi takip eden aydan başlamak üzere oniki ayda eşit taksitler halinde Hazine hesaplarına aktarılır.

İller Bankasının bu borcuna faiz uygulanmaz.

MADDE 8. - Bu Kanunun;

a) 1 inci maddesinin (B) fıkrası, 2 nci maddesinin (A), (C) ve (F) fıkraları ile 5 inci maddesi ve 6 ncı maddesinin (C) fıkrasının (I) numaralı bendinin (b) alt bendi 1.1.2002 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde,

b) Diğer hükümleri yayımı tarihinde,

Yürürlüğe girer.

MADDE 9. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN