Dönem : 21

Dönem : 21 Yasama Yılı : 4

T.B.M.M. (S. Sayısı : 875)

Not : Tasarı Başkanlıkça Sanayi, Ticaret, Enerji, Tabiî Kaynaklar, Bilgi ve Teknoloji ve Dışişleri komisyonlarına havale edilmiştir.

T.C.

Başbakanlık 9.5.2002

Kanunlar ve Kararlar

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-444/2550

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 3.4.2002 tarihinde kararlaştırılan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Ukrayna Hükümeti Arasında Uzayın Araştırma ve Kullanımı Konularında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

GEREKÇE

Türkiye Cumhuriyeti, Ukrayna’yı bağımsızlığını ilan etmesinden sonra ilk tanıyan ülkelerden olmuş, 16 Aralık 1991 tarihinde gerçekleşen tanımayı takiben diplomatik ilişkiler 3 Şubat 1992 tarihinde imzalanan bir Protokol ile kurulmuştur.

İki ülke arasında genel ilişkiler dokusunun izlediği olumlu gelişmelere paralel olarak, askerî / savunma sanayi ilişkileride artmıştır. Bu meyanda, iki ülke arasında, her ikisi de yürürlüğe girmiş bulunan, 27 Temmuz 1994 tarihli “Askerî Alanda Eğitim, Teknik ve Bilimsel İşbirliği Anlaşması” ile 21 Mayıs 1998 tarihli “Savunma Sanayi Alanında İşbirliği Anlaşması” imzalanmıştır.

Türkiye ve Ukrayna arasında 19 Aralık 2001 tarihinde imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti Millî Savunma Bakanlığı ile Ukrayna Ulusal Uzay Ajansı Arasında Uzayın Araştırma ve Kullanımı Konularında İş Birliği Anlaşması” ile millî olarak geliştirilmesi çok uzun süre alabilecek uydu fırlatma sistemlerine ilişkin tasarım, güdüm ve kontrol, sevk sistemleri, yer sistemleri ve yeniden atmosfere giriş sistemleri, sistem entegrasyonu gibi teknolojiler ile bunların üretim yeteneklerinin kazanılması amaçlanmaktadır.

Anlaşma kapsamında araştırma ve pratik uygulamalar için uzayın kullanımı konusunda Ukrayna ile ortak ilgi alanları belirlenerek işbirliği programlarının oluşturulması, uzay bilimi ve teknolojisinin geliştirilmesi alanlarında ortak faaliyetler yürütülmesi, uzay teknolojilerinin potansiyel sivil uygulamaları konularında çalışmalar yapılarak geliştirilecek uydu fırlatma roketinin uzaya gönderilmesi ve uluslararası uydu fırlatma programlarına katılım hedeflenmektedir.

Dışişleri Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Dışişleri Komisyonu 30.5.2002

Esas No. : 1/983

Karar No. : 76

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Ukrayna Hükümeti Arasında Uzayın Araştırma ve Kullanımı Konularında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı Komisyonumuzun 23.5.2002 tarihli 37 nci ve 30.5.2002 tarihli 38 inci birleşimlerinde Dışişleri Bakanlığı ve Millî Savunma Bakanlığı temsilcilerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.

İki ülke arasında gelişen ilişkilere paralel olarak, artan askerî işbirliği çerçevesinde imzalanan Anlaşma; uzay bilimi ve teknolojisinin geliştirilmesi alanında ortak faaliyetler yürütülmesini amaçlamaktadır.

Tasarı Komisyonumuzca kabul edilmiş ve İçtüzüğün 52 nci maddesine göre öncelik ve ivedilikle görüşülmesine karar verilmiştir.

Raporumuz Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.

Başkan	Başkanvekili	Sözcü
Kâmran İnan	Suat Çağlayan	Mehmet Kaya
Van	İzmir	Kahramanmaraş
Kâtip	Üye	Üye
Saffet Arıkan Bedük	Eyyüp Sanay	Hikmet Uluğbay
Ankara	Ankara	Ankara
Üye	Üye	Üye
Nesrin Ünal	Zafer Güler	Osman Yumakoğulları
Antalya	İstanbul	İstanbul
Üye	Üye	Üye
Basri Coşkun	M. Necati Çetinkaya	Temel Karamollaoğlu
Malatya	Manisa	Sivas
Üye	Üye	Üye
Birol Büyüköztürk	Ahmet Zamantılı	Mehmet Yaşar Ünal
Osmaniye	Tekirdağ	Uşak

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE UKRAYNA HÜKÜMETİ ARASINDA UZAYIN ARAŞTIRMA VE KULLANIMI KONULARINDA İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASI-NIN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞU HAKKINDA KANUN TASARISI

MADDE 1. – 19 Aralık 2001 tarihinde Kiev’de nota değişimi suretiyle imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Ukrayna Hükümeti Arasında Uzayın Araştırma ve Kullanımı Konularında İşbirliği Anlaşması”nın onaylanması uygun bulunmuştur.

MADDE 2. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

DIŞİŞLERİ KOMİSYONU’NUN

KABUL ETTİĞİ METİN

MADDE 1. – Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2. – Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. – Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Bülent Ecevit
Başbakan
Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.
D. Bahçeli	H. H. Özkan	M. Yılmaz
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı V.
K. Derviş	F. Bal	E. S. Gaydalı
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
Prof. Dr. Ş. S. Gürel	F. Bal	N. Arseven
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
M. Yılmaz	Prof. Dr. R. Mirzaoğlu	Dr. Y. Karakoyunlu
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
H. Gemici	Prof. Dr. Ş. Üşenmez	E. S. Gaydalı
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı
F. Ünlü	Prof. Dr. A. Akcan	R. Önal
Adalet Bakanı	Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı
Prof. Dr. H. S. Türk	S. Çakmakoğlu	R. K. Yücelen
Dışişleri Bakanı	Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı V.
İ. Cem	S. Oral	M. İ. Talay
Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı	Ulaştırma Bakanı
Prof. Dr. A. Akcan	Doç. Dr. O. Durmuş	O. Vural
Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı	Sanayi ve Ticaret Bakanı
Prof. Dr. H. Y. Gökalp	Y. Okuyan	A. K. Tanrıkulu
En. ve Tab. Kay. Bakanı	Kültür Bakanı	Turizm Bakanı
Z. Çakan	M. İ. Talay	M. Taşar
Orman Bakanı		Çevre Bakanı
Prof. Dr. N. Çağan		F. Aytekin

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE UKRAYNA HÜKÜMETİ ARASINDA

UZAYIN ARAŞTIRMA VE KULLANIMI KONULARINDA İŞBİRLİĞİ ANLAŞMASI

Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Ukrayna Hükümeti bundan böyle “Taraflar” olarak adlandırılacak olup;

Türkiye Cumhuriyeti ve Ukrayna arasında 4 Mayıs 1992 tarihinde imzalanan Dostluk ve İşbirliği Hakkındaki Anlaşma hükümlerine dikkate alarak;

Uzayın barışçıl kullanımına ilişkin karşılıklı güçlü menfaatlerinin tanınması doğrultusunda;

Taraflar arasında uzay bilimi alanında ileri düzeyde işbirliği arzusunu ve uzay teknolojilerinin potansiyel sivil uygulamaları konularındaki karşılıklı menfaatlerini dikkate alarak;

Araştırma alanında ve uzayın barışçıl amaçlarla kullanımı konularında işbirliğinin iki ülkenin hakları arasında geleneksel dostluk ve karşılıklı anlayışı güçlendireceğinin farkında olarak;

Uzay bilimi ve teknolojisinin geliştirilmesi alanlarındaki ortak faaliyetlerin her iki ülkenin kalkınmasında önemli bir faktör oluşturacağını kabul ederek;

Aşağıdaki hususlarda anlaşmaya varmışlardır:

MADDE 1

Türkiye Cumhuriyeti Millî Savunma Bakanlığı ile Ukrayna Ulusal Uzay Ajansı bu Anlaşmanın amaçları için uygulama makamları olacaktır (bundan böyle “İşlem Makamları” olarak adlandırılacaktır).

MADDE 2

İşlem Makamları ortak ilgi alanlarını belirleyecek ve araştırma ve pratik sivil uygulamalar için uzayın kullanımı konusunda işbirliği programlarını geliştirmeye çalışacaklar ve bu amaçla yakın işbirliği yapacaklardır.

MADDE 3

Aşağıdaki alanlarda işbirliği programları gerçekleştirilebilecektir:

- Uzay roket sistemlerinin geliştirilmesi ve üretimi,

- Uydu aygıtlarının gözlenmesi ve ölçümleri,

- Yere konuşlandırılmış gözetlemeler,

- Yer tesislerini kullanarak uzayla ilgili araştırmalar,

- Öğrenci ve bilim adamları değişim programları ve eğitim faaliyetleri.

İşlem Makamları, karşılıklı mutabakata dayanarak diğer alanlarda da işbirliği yapabilirler.

MADDE 4

İşlem Makamları aşağıda işbirliğinin geliştirilmesini:

- Ortak araştırma, bilimsel ve teknolojik programlar,

- Bu programların uygulanmasına katılım maksadı ile, karşılıklı mutabakat ile uzman ve eksper değişimi,

- Ortak seminerler, konferanslar, sergiler, ders ve eğitim düzenlenmesi,

- Bilimsel teknik bilgi ve dokümantasyon değişimi,

- Müşterek bilimsel ve teknik merkezlerin, laboratuvarların ve ortak faaliyetlerin desteklenmesi için fonların oluşturulması,

- Ortak projelerin gerçekleştirilmesi için ortak girişimlerin kurulması

Vasıtaları ile destekleyecektir.

İşlem Makamları karşılıklı mutabakat ile, başka vasıtalarla da işbirliği yapabilirler.

MADDE 5

Bu Anlaşmadan doğan işbirliği programlarının belirli husus ve şartları, İşlem Makamlarınca düzenlenecek olan münhasır uygulama anlaşmalarında yer alacak olup; bu anlaşmalar diğer hususların yanı sıra ve uygun görülecek şekilde, programın niteliği ve kapsamı, müdahil kurumların müşterek sorumlulukları, gayri maddî hakların korunması, tarafların yükümlülükleri ve anlaşmazlıkların halli hususlarını kapsayacaktır.

MADDE 6

İşlem Makamlarının her biri Madde 5’te belirtilen özel anlaşmalara bağlı olarak, bu Anlaşma ile üstlenilen işbirliği programlarında kendi sorumluluklarından doğan masrafları karşılamakla yükümlü olacaktır.

MADDE 7

İşbirliği faaliyetleri, her bir Tarafın kendi ulusal mevzuatına uygun olarak yürütülecek ve bu amaçlar için tahsisli bulunan fonlara bağlı olacaktır. Bu Anlaşma, Taraflardan herhangi birinin taraf olduğu ikili ve çok taraflı anlaşmalardan doğan hak ve yükümlülüklerini etkilemeyecektir.

MADDE 8

Her bir Taraf, diğer Tarafın yazılı onayını almadan, bu Anlaşma kapsamındaki programlardan elde edilecek sonuçları üçüncü bir tarafa aktarmamayı taahhüt eder.

Taraflardan biri, bu Anlaşma ile ilgili açık bilgilerden, sadece kendi bölümü ile ilgili kısmını açıklayabilecek ve diğer tarafın katılımı ile ilgili hususları ise ancak uygun istişarelerden sonra açıklayabilecektir.

MADDE 9

Taraflar, ulusal kanunları ve mevzuatlarına uygun olarak, anlaşmanın uygulanması için gereken emtiaların ve hizmetlerin birbirlerinin ülkelerine ithalatını ve ihracatını kolaylaştıracaktır.

Mevcut yasa ve yönetmeliklerin elverdiği ölçüde bu Anlaşmanın düzenlemeleri ile ilgili olarak halen tanımlanmış vergi, gümrük resmi ve ithalat ve ihracattaki benzeri harçların yansıtılmayacağını Taraflar garanti edecektir.

Anlaşmanın hükümleri tüketim mallarını kapsamaz.

MADDE 10

Tarafların haklarının korunmasını gerektiren bilgilerin teatisini sağlamak üzere Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Ukrayna Hükümeti arasında 23 Kasım 2000 tarihinde imzalanan Savunma Sanayi Alanında İşbirliği Kapsamında Mübadele Edilen Gizlilik Dereceli Bilgi ve Malzemenin Karşılıklı Korunması Anlaşmasının hükümleri geçerli olacaktır.

MADDE 11

Anlaşmada yer alan hükümlerden hiçbiri, Tarafların Füze Teknolojisi Kontrol Rejimi üyeliklerinden doğan ilgili yükümlülüklerin yerine getirilmesini engellemeyecektir. Taraflar, ulusal ihraç kontrol listelerinde yer alan ürün ve hizmetlerin tamamı için kendi ülkelerinde geçerli olan ihracat kontrol mevzuatlarını uygulayacaklardır.

MADDE 12

İşlem Makamları, işbirliği faaliyetlerinin etkin icrasını sağlamak için karşılıklı mutabakat ile düzenli olarak istişare ve uzman değişiminde bulunacaklardır.

MADDE 13

Bu Anlaşmanın yorumlanmasından ve uygulanmasından doğabilecek her türlü farklılık veya uyuşmazlık, Taraflar arasında istişare yoluyla çözümlenecektir.

MADDE 14

Bu Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için gerekli olan bütün yasal işlemler tamamlandığında, Taraflardan her biri diğer Tarafa diplomatik kanallar aracılığı ile bildirimde bulunacaktır.Bu Anlaşma son bildirimin alındığı tarihte yürürlüğe girecektir.

MADDE 15

Bu Anlaşma on yıllık bir süreyle yürürlükte kalacak ve Taraflardan biri tarafından diğer Tarafa altı (6) ay önceden yapacağı yazılı bildirimle feshedilmediği takdirde, 10 yıllık sürelerle otomatik olarak yenilecektir.Bu Anlaşmanın feshi, devam eden projelerin ilerlemesini, mutabık kalınmış husus ve şartlara uygun olarak tamamlanana kadar yürütülmesini aksatmayacaktır.

MADDE 16

Bu Anlaşma Tarafların yazılı mutabakatı ile değiştirilebilir veya ekleme yapılabilir. Bu Anlaşmada yapılacak herhangi bir değişiklik veya ekleme için izlenecek usul Anlaşmanın yürürlüğe giriş usulü ile aynı olacaktır.

Aşağıda imzası bulunan şahıslar, Hükümetleri tarafından bu hususta tam yetkili kılınmış olmaları keyfiyetine dayanarak işbu Anlaşmayı imzalamışlardır.

Bu Anlaşma Türkçe, Ukraynaca ve İngilizce dillerinde ikişer orijinal nüsha olarak tanzim edilmiştir. Anlaşmazlık halinde İngilizce metin geçerli olacaktır.

Bu Anlaşma Kiev’de 19 Aralık 2001 tarihinde Türkçe, Ukraynaca ve İngilizce dillerinde ikişer orijinal nüsha olarak hazırlanmış olup bütün metinler eşit geçerlilikte yapılmıştır. Yorumlanmaların farklılık arz etmesi durumunda İngilizce metin geçerli olacaktır.

TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ADINA	UKRAYNA HÜKÜMETİ ADINA
	S. Işık KOŞANER	Oleksander O. NEGODA
	Korgeneral Millî Savunma	Ulusal Uzay Ajansı
	Bakanlığı Müsteşarı	Genel Müdürü

Osman Yumakoğulları

Y. Okuyan