Dönem : 22 Yasama Yılı : 1

T.B.M.M. (S. Sayısı : 23)

Türkiye Cumhuriyeti ile Libya Arap Halk Sosyalist Cemahiriyesi Arasında Konsolosluk Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/335)

T.C.

Başbakanlık 31.12.2002

Kanunlar ve Kararlar

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-534/6229

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 17.12.2002 tarihinde kararlaştırılan “Türkiye Cumhuriyeti ile Libya Arap Halk Sosyalist Cemahiriyesi Arasında Konsolosluk Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Abdullah Gül

Başbakan

GEREKÇE

Türkiye Cumhuriyeti ile Libya Arap Halk Sosyalist Cemahiriyesi Arasında Konsolosluk Sözleşmesi 8 Şubat 2002 tarihinde Ankara’da imzalanmıştır.

İki ülke arasındaki tarihsel ilişkilere paralel olarak konsolosluk konularının daha geniş bir açıdan ele alınmasına ve bu amaçla iki ülke arasında bir konsolosluk sözleşmesi imzalanmasına ihtiyaç duyulmuştur.

Bu sözleşmenin imzalanmasıyla, iki ülke arasındaki konsolosluk ilişkileri karşılıklı olarak ahdî bir esasa bağlanmış olmaktadır.

Anlaşma, dibaçe kısmı dışında 6 bölüm ve 50 maddeden oluşmaktadır.

1 inci Bölüm; tanımlarla ilgili olup 1 maddeden ibarettir.

2 nci Bölüm; 9 maddeden müteşekkil olup konsolosluk ilişkilerini konu almaktadır (madde 2-10).

3 üncü Bölüm; ayrıcalıklar ve bağışıklıklarla ilgili olup 23 maddeden ibarettir (madde 11-33).

4 üncü Bölüm; konsolosluk görevlileri ile ilgili olup 10 maddeden ibarettir (madde 34-43).

5 inci Bölüm; genel hükümlere ait olup 6 maddeden ibarettir (madde 44-49).

6 ncı Bölüm; nihaî ahkâma ilişkin olup 1 maddeden ibarettir.

Sözleşme, onay belgelerinin teatisinden otuz gün sonra yürürlüğe girecek ve süresiz olarak yürürlükte kalacaktır. Önceden bildirim yoluyla feshi mümkündür. Bu takdirde, Sözleşme, bildirim gününden başlayarak 6 ay sonra yürürlükten kalkmış olacaktır.

Dışişleri Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Dışişleri Komisyonu 17.1.2003

Esas No. : 1/335

Karar No. : 2

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Türkiye Cumhuriyeti ile Libya Arap Halk Sosyalist Cemahiriyesi Arasında Konsolosluk Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı Komisyonumuzun 16 Ocak 2003 tarihli 2 nci Toplantısında Dışişleri Bakanlığı temsilcilerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.

8 Şubat 2002 tarihinde Ankara’da imzalanan Anlaşma, iki ülke arasındaki tarihsel ilişkilere paralel olarak konsolosluk konularının daha geniş bir açıdan ele alınmasını ve ahdî bir esasa bağlanmasını amaçlamaktadır.

Tasarı, Komisyonumuzca uygun bulunmuş ve aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.

Başkan	Sözcü	Kâtip
Mehmet Dülger	Eyyüp Sanay	Hüseyin Kansu
Antalya	Ankara	İstanbul
Üye	Üye	Üye
Mehmet Özyol	Nur Doğan Topaloğlu	Mehmet Güner
Adıyaman	Ankara	Bolu
Üye	Üye	Üye
Mustafa Dündar	V. Haşim Oral	Abdülbaki Türkoğlu
Bursa	Denizli	Elazığ
Üye	Üye	Üye
Halil Akyüz	Mehmet B. Denizolgun	Onur Öymen
İstanbul	İstanbul	İstanbul
Üye	Üye	Üye
Fikret Ünlü	Ufuk Özkan	Hasan Ören
Karaman	Manisa	Manisa
Üye	Üye	Üye
Nihat Eri	Seracettin Karayağız	A. Müfit Yetkin
Mardin	Muş	Şanlıurfa
	Üye
	Emin Koç
	Yozgat

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE LİBYA ARAP HALK SOSYALİST CEMAHİRİ-YESİ ARASINDA KONSOLOSLUK SÖZLEŞMESİNİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN

TASARISI

MADDE 1. - 8 Şubat 2002 tarihinde Ankara’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Libya Arap Halk Sosyalist Cemahiriyesi Arasında Konsolosluk Sözleşmesi”nin onaylanması uygun bulunmuştur.

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Abdullah Gül
Başbakan
Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak.ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.
A. Şener	M. A. Şahin	E. Yalçınbayır
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
M. Aydın	B. Atalay	A. Babacan
Devlet Bakanı	Adalet Bakanı	Millî Savunma Bakanı
K. Tüzmen	C. Çiçek	V. Gönül
İçişleri Bakanı	Dışişleri Bakanı	Maliye Bakanı
A. Aksu	Y. Yakış	K. Unakıtan
Millî Eğitim Bakanı	Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı
E. Mumcu	Z. Ergezen	R. Akdağ
Ulaştırma Bakanı	Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı
B. Yıldırım	S. Güçlü	M. Başesgioğlu
Sanayi ve Ticaret Bakanı	En. ve Tab. Kay. Bakanı	Kültür Bakanı
A. Coşkun	M. H. Güler	H. Çelik
Turizm Bakanı V.	Orman Bakanı	Çevre Bakanı
A. Aksu	O. Pepe	İ. Sütlüoğlu

DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE LİBYA ARAP HALK SOSYALİST CEMAHİRİ-YESİ ARASINDA KONSOLOSLUK SÖZLEŞMESİNİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN

TASARISI

MADDE 1. - Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2. - Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. - Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

TÜRKİYE CUMHURİYETİ

İLE

LİBYA ARAP HALK SOSYALİST

CEMAHİRİYESİ

ARASINDA KONSOLOSLUK SÖZLEŞMESİ
TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE LİBYA

ARAP HALK CEMAHİRİYESİ ARASINDA

KONSOLOSLUK SÖZLEŞMESİ

Türkiye Cumhuriyeti ile Libya Arap Halk Sosyalist Cemahiriyeti egemenlik ve içişlerine karışmama prensiplerine karşılıklı saygı ve iki ülke arasındaki kardeşlik ilişkilerinin güçlendirilmesi; ortak çıkarların eşitlik içinde gerçekleştirilmesi, konsolosluk ilişkilerinin geliştirilmesi ve güçlendirilmesi arzusuyla, aşağıdaki hususlarda anlaşmışlardır.

BÖLÜM – 1

TANIMLAR

MADDE (1)

Bu Sözleşmede sözü edilen deyimler aşağıda belirtilen şekilde anlaşılır :

1) “Konsolosluk temsilciliği”: Başkonsolosluk, Konsolosluk, Muavin Konsolosluk, Konsolosluk Ajanlığı;

2) “Konsolosluk görev çevresi” : Konsolosluğa görevlerini yerine getirmek için tahsis edilen bölge;

3) “Konsolosluk Şefi” : Bu sıfatla görevlendirilen kişi;

4) “Konsolosluk memuru”: Konsolosluk şefi dahil, konsolosluk görevlerini yerine getirmekle görevlendirilmiş kişiler;

5) “Konsolosluk hizmetlisi” : Konsolosluktaki idarî ve teknik hizmetlerde istihdam edilen kişiler;

6) “Hizmet Personeli Mensubu” : Konsolosluğun iç hizmetleri ile görevlendirilmiş kişiler;

7) “Konsolosluk Mensupları”: Konsolosluk Memurları, konsolosluk hizmetlileri ve hizmet personeli mensupları;

8) “Konsolosluk personeli”: Konsolosluk şefi dışındaki konsolosluk mensupları, konsolosluk hizmetlileri ve diğer hizmet personeli mensupları;

9) “Özel personel” : Bir konsolosluk mensubunun özel hizmetinde çalışan kişiler;

10) “Aile Mensupları” : Konsolosluk mensubunun kocası veya karısı, evli olmayan kız evlat ile reşit olmayan çocukları, bakmakla yükümlü oldukları ve beraber yaşadıkları ebeveynleri;

11) “Konsolosluk binaları”:Konsolosluk şefinin ikametgâhı dahil, maliki kim olursa olsun, münhasıran konsolosluk amaçları için kullanılan binalar, bina kısımları ve buna bağlı arsalar;

12) “Konsolosluk arşivleri” : Konsolosluğa ait tüm belgeler yazışmalar, kitaplar, filmler, ses bantları ve kayıt defterleri, şifre malzemeleri, fihrist etiketleri ve bunların korunmasına ve saklanmasına yarayan eşyalar;

13) “Resmî yazışmalar” : Konsolosluk görevlerine ilişkin her türlü yazışma;

14) “Vatandaş”:Gönderen Devlet’in mevzuatınca vatandaşlığına sahip her kişi;

15) “Gönderen Devlet’in Tüzel Kişileri”:Gönderen Devlet’in yürürlükteki mevzuatına göre kurulmuş ve merkezi bu Devlet’te bulunan kuruluşlar;

16) “Gönderen Devlet’in Gemisi” Gönderen Devlet’in kendi mevzuatına uygun olarak tescil edilmiş ve bu Devlet’in bayrağını taşımasına müsaade edilmiş, harp gemileri dışındaki, deniz taşıtları;

17) “Gönderen Devlet’in Uçağı”:Gönderen Devlet’in, kendi mevzuatına uygun olarak tescil edilmiş ve bu Devlet’e aidiyetini gösterir belirtici işaret taşımasına müsaade edilmiş, savaş uçakları dışındaki hava taşıtlar.

BÖLÜM – II

KONSOLOSLUK İLİŞKİLERİ

MADDE (2)

1) Bir konsolosluk, Kabul Eden Devlet’in ülkesinde ancak bu Devlet’in rızası ile kurulabilir.

2) Konsolosluğun yeri, sınıfı ve görev çevresi, Gönderen Devlet ile Kabul Eden Devlet’in anlaşması ile belirlenir.

3) Konsolosluğun yeri, sınıfı ve görev çevresi ile ilgili olarak sonradan değişiklik yapılmasına ancak iki tarafın anlaşması ile müsaade edilir.

MADDE (3)

1) Konsolosluk şefi, Gönderen Devlet tarafından atanıp görevine Kabul Eden Devlet’in rızası ile başlar.

2) Gönderen Devlet, konsolosluk şefinin adı ve soyadını, sınıfını, konsolosluğun yeri ve görev çevresini belirten bir atama belgesini veya benzeri bir belgeyi diplomatik yollarla, konsolosluk şefinin ülkesinde görev yapacağı Devlet’in Dışişleri Bakanlığına veya Uluslararası İşbirliği ve Dış ilişkiler Halk Bürosuna gönderir.

3) Konsolosluk şefi, Kabul Eden Devlet tarafından “buyrultu” denilen belge verildikten sonra göreve başlayabilir.

4) Kabul Eden Devlet, Konsolosluk buyrultu belgesi verilene dek, konsolosluk şefine, görevine başlayabilmesi için geçici olarak müsaade edebilir.

5) Konsolosluk şefine, Kabul Eden Devlet tarafından geçici müsaade ile dahi olsa göreve başlama müsaadesi verilmiş ise, Kabul Eden Devlet konsolosluk şefinin görevini yerine getirebilmesi için bütün gerekli tedbirleri alır.

MADDE (4)

1) Konsolosluk şefi herhangi bir sebeple görevlerini ifa edemeyecek durumda olduğu veya makamı geçici olarak boş kaldığı takdirde, Gönderen Devlet, aynı konsoloslukta veya kendine, ait, Kabul Eden Devlet’in ülkesinde bulunan diğer bir konsoloslukta veya Büyükelçiliğinde veya Dışişleri Bakanlığında veya Halk Bürosunda bulunan diplomatik personelden birisini, konsolosluğu, geçici olarak Konsolosluk Şefi sıfatıyla yönetmesi için görevlendirebilir.

Kabul Eden Devlet’in Dışişleri Bakanlığı veya Uluslararası İşbirliği ve Dışilişkiler Halk Bürosu bu kişinin adı ve soyadı hakkında süratle haberdar edilir.

2) Konsolosluk şefinin görevlerini yerine getirmekle geçici görevlendirilen kişi, konsolosluk şefinin görevlerini yerine getirirken, bu Sözleşme ile konsolosluk şefine tanınan ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanır.

3) Bu maddenin 1. fıkrası uyarınca, Gönderen Devlet’in diplomatik personelinden biri geçici olarak konsolosluk şefi görevlerini ifa ederken, diplomatik ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanmaya devam eder.

MADDE (5)

1) Konsolosluk memuru sadece Gönderen Devlet’in vatandaşı olabilir ve daimi ikametgâhı Kabul Eden Devlet’in ülkesinde bulunamaz.

2) Konsolosluk “Hizmetlileri” ve “hizmet” personeli mensupları Gönderen veya Kabul Eden Devlet’in vatandaşı olabilir. Ayrıca Kabul Eden Devlet’in daha önceden yazılı rızası alınmak şartıyla üçüncü bir Devlet’in vatandaşları da hizmetli olarak atanabilir.

MADDE (6)

1) Gönderen Devlet, konsolosluk mensuplarının sayısını, yerine getirilmesi gereken iş kapasitesine ve konsolosluğun normal koşullarda faaliyetlerini yerine getirebilmesi için ihtiyaçlarına göre belirler.

2) Kabul Eden Devlet, konsolosluğun ihtiyaçlarını, mevcut durumu ve koşullarını gözönüne alarak, konsolosluk mensuplarının sayısının normal ve makul gördüğü sınırlar içerisinde kalmasını isteyebilir.

MADDE (7)

Gönderen Devlet diplomatik kanaldan Kabul Eden Devlet’in Dışişleri Bakanlığı veya Uluslararası İşbirliği ve Dışilişkiler Halk Bürosu’na aşağıdaki durumları yazılı olarak bildirir:

a) Konsolosluk mensuplarının atanması, ad, soyad ve sıfatları ile vatandaşlıkları, varışları, kesin ayrılışları veya görevlerinin sona ermesi, ayrıca statüleri ile ilgili konsolosluktaki hizmetleri sırasında husule gelebilecek her türlü değişiklikleri;

b) Konsolosluk mensuplarının ailesinden bir kişinin varış ve kesin ayrılışı, keza bir kişinin aile fertlerine dahil olması veya bu durumun sona ermesini;

c) Özel hizmetli personeli ve özel personel mensuplarının gelişi ve kesin ayrılışları ile bu sıfatla hizmetlerinin son bulmasını;

d) Kabul Eden Devlet’te ikamet eden kişilerin konsolosluk mensubu veya özel personel olarak işe alınmaları veya işlerine son verilmesini.

MADDE (8)

1) Kabul Eden Devlet’in yetkili makamları, konsolosluk memuruna kimliğini ve unvanını gösteren bir özel belgeyi ücretsiz olarak tanzim edecektir.

2) Bu maddenin 1. fıkrasındaki hükümleri, Kabul Eden Devlet vatandaşı olmamak ve bu ülkede devamlı ikamet etmemek kaydıyla, konsolosluk mensuplarına, hizmet personeline ve özel personel mensupları ile Kabul Eden Devlet’in rızası alınarak hizmet personeli ve özel personel olarak çalıştırılan üçüncü Devlet vatandaşlarına ve aile fertlerine uygulanacaktır.

MADDE (9)

Kabul Eden Devlet’te bulunan konsolosluk mensupları, konsolosluktaki görevleri dışında hiç bir ticari veya mesleki faaliyette bulunamazlar.

MADDE (10)

1) Bir konsolosluk mensubunun görevleri özellikle aşağıdaki hallerde son bulur:

a) Görevinin son bulduğunun, Gönderen Devlet tarafından Kabul Eden Devlet’e bildirilmesi;

b) Buyrultunun, geri alınması;

c) Kabul Eden Devlet’in sözkonusu kişiyi bu maddenin 3. fıkrasında öngörülen şekilde, konsolosluk personeli mensubu olarak telakki etmeye son verdiğini Gönderen Devlet’e bildirmesi.

2) Kabul Eden Devlet, konsolosluk şefine tanınan buyrultunun geri alındığını veya bir konsolosluk memurunun istenmeyen kişi ilan edildiğini veya konsolosluk personeli mensuplarından herhangi birinin kabul edilemez bulunduğunu, kararının gerekçesini açıklamak zorunda olmaksızın ve her an diplomatik yoldan, Gönderen Devlet’e bildirebilir. Bu takdirde, Gönderen Devlet, sözkonusu kişiyi geri çağıracak veya konsolosluktaki görevine son verecektir.

3) Gönderen Devlet, bu maddenin c bendi hükümlerinden doğan hükümlülükleri, makul bir süre içinde yerine getirmeyi reddeder veya yerine getirmezse Kabul Eden Devlet duruma göre sözkonusu kişinin buyrultusunu geri alabilir veya bundan böyle bu kişiyi konsolosluk personeli telakki etmeye son verebilir.

BÖLÜM-III

AYRICALIKLAR VE BAĞIŞIKLIKLAR

MADDE (11)

1) Gönderen Devlet, Kabul Eden Devlet yasalarında öngörülen koşullara uygun olarak;

a) Konsolosluk binası veya konsolosluk mensupları için Konut olarak kullanılmak üzere gerekli arsa, bina, bina kısımları ve müştemilatının mülkiyetini, intifa hakkını veya zilyetliğini iktisap edebilir.

b) Aynı amaçları maliki veya zilyedi bulunduğu arsalar üzerinde binalar, bina kısımları ve müştemilatını inşa ettirebilir.

c) İşbu fıkranın (a) ve (b) bentlerinde öngörülen hakları ve malları devredebilir.

2) Gönderen Devlet, önceki fıkrada yazılı amaçlarla arsa, bina, bina kısımları veya müştemilatının mülkiyetini ve intifa hakkını iktisap, zilyetlik, inşa ve onarımı için Kabul Eden Devlet’in yardımını isteyebilir.

3) İşbu maddenin hükümleri, Gönderen Devlet’i binaların bulunduğu bölgede gerekli inşaat ve şehircilik yasalarına uymaktan muaf kılmaz.

MADDE (12)

1) Gönderen Devlet’in milli bayrağı konsolosluğun binalarına, konsolosluk şefinin konutuna ve resmi görevlerini yerine getirirken kullandığı zaman taşıtlarına çekilebilir.

2) Gönderen Devlet’in armasıyla konsolosluk binasını belirleyen, Bu Devlet’in ve Kabul Eden Devlet’in resmi dillerinde yazılmış konsolosluk tabelası konsolosluğun kullandığı binalara ve konsolosluk şefinin ikametgâhına asılabilir.

3) Âkit Taraflardan her biri yukarıdaki hususlarda gerekli saygının gösterilmesini ve korunmasını sağlar.

MADDE (13)

1) Gönderen Devlet’in,

a) Taşınır malları, tesisat da dahil olmak üzere konsolosluk binaları;

b) Konsolosluğa ait taşıt araçları, milli savunma veya kamu yararı da dahil olmak üzere her türlü el koymadan muaftır.

2) Bununla beraber, işbu maddenin önceki hükümleri, Kabul Eden Devlet’in yasaları uyarınca, milli savunma veya kamu yararı amaçlarıyla Gönderen Devlet’in konsolosluk binalarını ve bu Devlet’in konsolosluk misyonu mensubunun konutunu istimlak etmesine mani değildir. Bu binalardan birine ilişkin olarak böyle bir tedbir zaruri ise konsolosluk görevlerinin aksamaması için her türlü önlem alınacaktır.

Ayrıca istimlak halinde en kısa zamanda ve uygun bir tazminat ödenir.

MADDE (14)

1) Gönderen Devlet, aşağıdaki hallerde Kabul Eden Devlet tarafından konulmuş veya tahsil edilen her çeşit vergi ve resimden muaftır.

a) Bir konsolosluk veya konsolosluk misyon şefinin konutunun münhasıran resmi ihtiyaçları için tahsis edilmiş veya bu işe yarayan, arsaların ve binaların mülkiyet, zilyetlik veya intifa hakkının iktisabı, mülkiyeti, zilyetliği veya intifa hakkı, binaların yapımı ve arsaların tesviyesi;

b) Kabul Eden Devlet’in yasal hükümleri veya düzenlemelerine göre, bir ithal veya tekrar ihraç münasebetiyle veya nedeniyle vergi ve resimlerden bağışıklık, münhasıran 23. madde hükümlerinin konusunu teşkil ettiği gözönünde tutularak, bir konsolosluğun münhasıran resmi ihtiyaçlarına tahsis edilmiş veya bu amaçla kullanılan taşıt araçları dahil her çeşit taşınabilir eşyanın iktisabı, mülkiyeti, zilyetliği veya kullanılması;

2) İşbu maddenin 1. fıkrasında öngörülen bağışıklık, özel hizmetlere konulan veya tahsis edilen vergi ve resimlere uygulanamaz,

3) İşbu maddenin 1. fıkrasında öngörülen bağışıklık, Gönderen Devlet’le mukavele akdetmiş şahısların, Kabul Eden Devlet’te yürürlükteki mevzuata göre, yükümlü oldukları vergi ve resimler ve özellikle vasıtasız vergilerle, vasıtasız vergilere eklenen resimler konusunda geçerli değildir.

MADDE (15)

Konsolosluk binalarının dokunulmazlığı vardır. Kabul Eden Devlet görevlileri, Konsolosluk şefinin, onun tayin ettiği kişinin veya Gönderen Devlet’in diplomatik misyon şefinin rızası dışında, buralara giremezler.

Acil koruma tedbirleri gerektiren yangın veya sair felaket halinde müsaade alınmış sayılır.

MADDE (16)

Devletler Hukukunca tanınan ilkelere uygun olarak, arşivler ve diğer belgeler ve kayıtlar her zaman ve her yerde dokunulmazlıktan yararlanırlar ve Kabul Eden Devlet makamları, hiçbir nedenle bunları incelemez veya el koymazlar.

MADDE (17)

1) Kabul Eden Devlet, konsolosluk işlerinin yürütülmesi için bütün kolaylıkları gösterir ve konsolosluk mensuplarının işbu Sözleşmeyle bahşedilen haklar, ayrıcalıklar ve bağışıklıklardan yararlanabilmeleri için her türlü tedbiri alır.

2) Kabul Eden Devlet, konsolosluk memurlarına kendilerine gösterilmesi gereken saygı ile muamele eder ve onların şahıslarına, hürriyetlerine ve onurlarına yapılabilecek her türlü tecavüzü önlemek amacıyla gerekli bütün tedbirleri alır.

3) Kabul Eden Devlet, konsolosluk binalarının korunması için bütün gerekli tedbirleri alır.

MADDE (18)

1) Konsolosluk mensupları, Gönderen Devlet’e yaptıkları hizmetlerde, Kabul Eden Devlet’in, yabancı kullanımı ile kanun ve düzenlemelerinin çalışma müsaadesi konusunda koyduğu yükümlülüklerden muaftır.

2) Konsolosluk memurlarının özel hizmetkârları ve konsolosluk hizmetlisi, Kabul Eden Devlet’te başka hiç bir kazanç getirici özel bir işte çalışmıyorlarsa bu maddenin 1 inci fıkrasında öngörülen yükümlülüklerden muaftır.

MADDE (19)

1) Konsolosluk mensupları ve bunlarla beraber oturan aile fertleri, Gönderen Devlet’e yaptıkları hizmetler konusunda bu maddenin hükümleri saklı kalmak kaydıyla, Kabul Eden Devlet’in bulunan sosyal güvenlik ile ilgili hükümlerinden muaftır.

2) Bu maddenin 1 inci fıkrasında öngörülen, istisna, aşağıdaki şartlarla münhasıran konsolosluk mensuplarının özel hizmetlerinde bulunan personel mensuplarına da uygulanır:

a) Kabul Eden Devlet’in vatandaşı olmamaları ve bu Devlet’te oturmamaları; ve,

b) Gönderen Devlet’te veya Üçüncü bir Devlet’te yürürlükteki güvenlik hükümlerine tâbi olmaları,

3) Bu maddenin 2 nci fıkrasında öngörülen muafiyetten yararlanmayan kişileri istihdam eden konsolosluk mensupları Kabul Eden sosyal güvenlik hükümlerinin işverene yüklediği yükümlülüklere uymalıdır.

4) Bu maddenin 1 inci ve 2 nci fıkralarında öngörülen muafiyet, Kabul Eden Devlet’in sosyal güvenlik rejimine, bu Devlet’çe kabul koşuluyla isteyerek katılmayı engellemez.

MADDE (20)

Millî güvenlik nedeniyle girişlerinin yasaklandığı veya düzenlendiği bölgelerle ilgili olarak, Kabul Eden Devlet’in kanunları ve düzenlemeleriyle koyduğu sınırlama haricinde, her Konsolosluk mensubu görevlilerin ifası için Kabul Eden Devlet’te serbestçe dolaşmak hakkına haizdir.

MADDE (21)

1) Kabul Eden Devlet, konsolosluğun her türlü resmî araçlarla yaptığı haberleşme serbestliğine müsaade eder ve bunu korur. Gönderen Devlet’in makamlarıyla ve nerede bulunurlarsa bulunsunlar diplomatik temsilcilikleri ve sair konsoloslukları ile haberleşmede, konsolosluk, diplomatik veya konsolosluk kuryelerini, diplomatik torbayı veya konsolosluk torbasını ve kripto veya şifre olmak üzere uygun göreceği her türlü haberleşme vasıtalarını kullanabilecektir. Bununla beraber, konsolosluk ancak Kabul Eden Devlet’in muvafakatıyla telsiz cihazı koyabilir ve kullanabilir.

2) Konsolosluğun resmî haberleşmesine dokunulmaz; “Resmî Haberleşme” deyiminden, konsoloslukla ve konsolosluk görevleri ile ilgili tüm haberleşme anlaşılır.

3) Konsolosluk torbası ne açılabilir, ne de buna el konulabilir. Bununla beraber Kabul Eden Devlet’in yetkili makamları, torbanın bu maddenin 4 üncü fıkrasında istihdaf olunan yazışmalar, belgeler ve eşyalardan başka şeyler ihtiva ettiğine inanmak için ciddi nedenlere sahip oldukları takdirde, bu makamlar torbanın kendi önlerinde Gönderen Devlet’in yetkili bir temsilcisi tarafından açılmasını isteyebilirler. Eğer Gönderen Devlet’in makamları talebi reddederlerse torba çıkış yerine geri çevrilir.

4) Konsolosluk torbasını teşkil eden paketler niteliklerini belirten dış alametleri taşımalıdırlar. Bunlar ancak, resmî yazışmalar ve münhasıran resmî kullanıma yönelmiş belge veya eşyaları ihtiva edebilirler.

5) Konsolosluk kuryesi, sıfatını gösteren ve konsolosluk torbasını teşkil eden paketlerin sayısını belirten bir resmî belgeyi hamil olmalıdır. Kabul Eden Devlet’in rızası olması hali hariç, kurye ne bu devlet uyruğu olabilir, ne de Gönderen Devlet’in uyruğu olması hariç Kabul Eden Devlet’in devamlı sakini olabilir. Kurye, görevlerini yerine getirirken Kabul Eden Devlet tarafından korunur, kişi dokunulmazlığından yararlanır ve hiç bir şekilde tutuklanmaya ve gözaltına alınmaya tâbi tutulamaz.

6) Gönderen Devlet, diplomatik temsilcilikleri ve konsoloslukları, özel konsolosluk kuryeleri tayin edebilirler. Bu durumda, bu maddenin 5 inci fıkrası hükümleri uygulanır. Şu şartla ki, kurye uhdesinde bulunan torbayı muhatabına teslim eder etmez anılan fıkrada zikredilen bağışıklıkların uygulanması son bulur.

7) Konsolosluk Torbası müsaade edilmiş bir giriş noktasına gelecek bir ticarî geminin veya uçağın kaptanına verilebilir. Bu kaptan, torbayı teşkil eden paketlerin sayısını gösteren resmî bir belgeyi hamil olmalıdır. Fakat kaptan bir konsolosluk kuryesi sayılamaz. Konsolosluk, yetkili mahallî makamlarla varılacak mutabakatla, mensuplardan birini, torbayı doğrudan doğruya ve serbestçe gemi veya uçak kaptanından teslim almak üzere gönderebilir.

MADDE (22)

1) Resmî görevlerini yerine getirmeleri karşılığında, konsolosluk memurları, Gönderen Devlet mevzuatında öngörülen resim ve harçları tahsil edebilirler.

2) Gönderen Devlet, işbu maddenin 1 inci fıkrasında belirtilen tahsilat ve tahsilatı mübeyyin makbuzlar hususunda Kabul Eden Devlet tarafından konulan veya tahsil olunan her türlü vergi ve harçtan muaftır.

MADDE (23)

1) Konsolosluk memurları ve konsolosluk hizmetleri ve kendileriyle birlikte yaşayan aile fertleri, aşağıda gösterilenler hariç, şahsî veya gayri şahsî, millî, bölgesel ve mahallî her türlü vergi ve resimden muaftırlar:

a) Normal olarak eşya veya hizmetlerin fiyatına dahil edilmiş bulunan vasıtalı vergiler;

b) Kabul Eden Devlet Ülkesinde bulunan özel gayrimenkul mallara ait vergi ve resimler;

c) 25 inci maddenin 2 nci fıkrası hükümleri saklı kalmak üzere, Kabul Eden Devlet tarafından tahsil edilen veraset ve intikal vergileri;

d) Kaynağı Kabul Eden Devlet’te bulunan sermaye kazançları dahil özel gelirlerden alınan vergi ve resimler ile, Kabul Eden Devlet’te kain ticarî veya malî teşebbüslere yapılan yatırımlarda peşinen alınan sermaye vergileri;

e) İfa edilen özel hizmetler karşılığı elde edilen kazançlardan alınan vergi ve resimler;

f) Kayıt, mahkeme, ipotek ve pul harçları.

2) Hizmet personeli mensupları, görevlerinin karşılığı olarak Gönderen Devlet’ten aldıkları ücretlerle ilgili olarak vergi ve resimlerden muaftırlar.

3) Kabul Eden Devlet’te maaş ve ücretleri gelir vergisinden muaf tutulmayan kişileri istihdam eden konsolosluk mensupları, bu Devlet’in gelir vergisinin tahsili konusunda yasa ve düzenlemelerin kendilerine yüklediği yükümlülüklere uymalıdırlar.

MADDE(24)

1) Kabul Eden Devlet, yasa ve düzenleyici hükümlerine uygun olarak, aşağıdaki maddelerin girişine müsaade eder ve depolama, taşıma ve benzeri işlere ilişkin masraflar hariç, resim ve sair aidatları, her türlü gümrük ödemesinden muaf tutar:

a) Konsolosluğun resmî kullanımına tahsis edilmiş eşyalar;

b) Konsolosluk memurunun ve birlikte yaşayan aile fertlerinin yerleşmelerine tahsis edilmiş eşyalar dahil, şahsî kullanımlarına ait eşyalar;

Tüketim maddeleri, ilgililerin bizzat kullanımları için gerekli miktarları aşmamalıdır.

2) Konsolosluk hizmetlileri, ilk yerleşmeleri sırasında ithal edecekleri eşyalar konusunda bu maddenin 1 inci fıkrası b bendinde öngörülen ayrıcalık ve bağışıklıktan yararlanırlar.

3) Konsolosluk memurlarının ve birlikte yaşadıkları aile fertlerinin yanlarında taşıdıkları bagajlar gümrük muayenesinden muaftırlar. Ancak, bu maddenin 1 inci fıkrasının b bendinde sözü edilenlerden başka eşyalar veya Kabul Eden Devlet’in kanunları ve düzenlemeleri tarafından ithalatı veya ihracatı yasaklanmış veya karantina kanunlarına ve düzenlemelerine tâbi eşyalar ihtiva ettiklerini düşündürecek ciddî nedenler varsa kontrol edilebilirler. Bu kontrol ancak konsolosluk memurunun veya ilgili aile ferdinin önünde yapılır.

MADDE(25)

Bir konsolosluk mensubunun veya kendisiyle beraber yaşayan aile efradından birisinin ölümü halinde Kabul Eden Devlet;

1) Bu Devlet’te kazanılmış ve ölüm vuku bulduğu zaman ihraç yasağı ve kısıtlama konusu olanlar dışında ölenin taşınır mallarının çıkışına müsaade etmekle;

2) Sadece ölenin konsolosluk memurunun aile ferdi olarak bulunmaları nedeniyle Kabul Eden Devlet’te mevcut taşınır mallarından Kabul Eden Devlet, mahallî, bölgesel ve millî ne veraset ne de intikal vergisi almamakla yükümlüdür.

MADDE(26)

1) Konsolosluk memurları ancak, resmî görevlerinin yerine getirilmesi dışında işledikleri suçlardan ötürü ve bu fiilin Kabul Eden Devlet’in mevzuatına göre hürriyeti sınırlayıcı 3 yılı aşkın bir cezayı gerektirdiği hallerde ve yetkili adlî makamın kararı üzerine tutuklanabilir veya gözaltına alınabilirler.

2) Bu maddenin 1 inci fıkrasında öngörülen hal saklı kalmak üzere, kesinlenmiş adlî kararın uygulanması dışında, konsolosluk memurları hapsedilemez ve herhangi bir şekilde kişisel hürriyetleri kısıtlanamaz.

3) Aleyhine cezaî bir dava ikame edilen konsolosluk memuru yetkili makamlar önüne çıkmak zorundadır. Bununla beraber, konsolosluk memurunun resmî durumu icabı kendisine gereken saygı gösterilecek ve dava bu maddenin 1 inci fıkrasında öngörülen hal hariç olmak üzere, konsolosluk görevlerini yerine getirmesini en az etkileyecek biçimde yürütülecektir. Bu maddenin 1 inci fıkrasında zikredilen hallerde bir konsolosluk memurunun gözaltına alınması gerektiği takdirde, aleyhine ikame edilecek dava en kısa zamanda açılmalıdır.

4) Bir konsolosluk memurunun tutuklanması veya gözaltına alınması veya kovuşturmaya tâbi tutulması halinde, Kabul Eden Devlet, durumdan konsolosluk memurunun bağlı olduğu diplomatik misyonu veya konsolosluğu en kısa zamanda haberdar eder.

MADDE(27)

1) Konsolosluk memurları ve hizmetlileri konsolosluk görevlerin yerine getirilmesi sırasında işledikleri fiillerden dolayı Kabul Eden Devlet’in adlî ve idarî makamlarının yargısına tâbi değildirler.

2) Bununla beraber, bu maddenin 1 inci fıkrası hükümleri :

a) Bir konsolosluk memurunun veya bir konsolosluk hizmetlisinin açıkça veya zımnen Gönderen Devlet’in vekili sıfatıyla akdetmediği bir mukaveleden doğan, veya

b) Kabul Eden Devlet Ülkesinde bir taşıt aracının, bir geminin veya hava taşıtının sebebiyet verdiği zarar yüzünden üçüncü bir kişi tarafından açılan, hukuk davalarına uygulanmaz.

MADDE(28)

1) Konsolosluk mensupları adlî ve idarî davalar sırasında tanıklık yapmaya çağırılabilirler. Konsolosluk hizmetlileri ve hizmet personeli mensupları bu maddenin 3 üncü fıkrasında zikredilen durumlar dışında, tanıklık yapmayı reddetmemelidir. Bir konsolosluk memuru tanıklık yapmayı reddettiği takdirde, ona hiçbir zorlayıcı tedbir veya başka müeyyide uygulanmaz.

2) Tanıklığı talep eden makam, konsolosluk memurunun görevlerini yerine getirmesini güçleştirmekten kaçınmalıdır. Bu makam mümkün olduğu takdirde her defasında, konsolosluk memurunun tanıklıkla ilgili ifadesini memurun ikametgâhında veya konsoloslukta alabilir veya konsolosluk memurunun yazılı beyanını kabul edebilir.

3) Bir konsolosluğun mensupları görevlerinin ifasına ilişkin olaylar hakkında ifade vermek ve yine göreviyle ilgili resmî yazışma ve belgeleri göstermek zorunda değildirler. Konsolosluk mensupları, keza, Gönderen Devlet’in ulusal kanunları hakkında bilirkişi olarak tanıklık yapmayı reddetmek hakkına da sahiptirler.

MADDE (29)

1) Gönderen Devlet, bir konsolosluk mensubu hakkında bu Sözleşmede öngörülen ayrıcalık ve bağışıklıklardan feragat edebilir.

2) Feragat daima açık olmalı ve Kabul Eden Devlet’e yazılı olarak bildirilmelidir.

3) Bir konsolosluk memuru veya bir konsolosluk hizmetlisi 27 nci madde uyarınca yargı bağışıklığından yararlandığı bir konuda bir dava ikame ederse, esas talebe doğrudan doğruya bağlı herhangi bir mukabil talep hakkında yargı bağışıklığı ileri süremez.

4) Hukukî ve idarî bir dava ile ilgili olarak yargı bağışıklığından feragat, kararın uygulanmasına ait tedbirlere ilişkin bağışıklıktan da feragat edildiği anlamına gelmez. Bunlar için de ayrı bir feragat gereklidir.

MADDE (30)

Bu ayrıcalıklardan ve bağışıklıklardan faydalanan her şahsın ayrıcalıklarına ve bağışıklıklarına halel gelmemek üzere, Kabul Eden Devlet’in kanunlarına ve düzenlemelerine, özellikle trafikle ilgili düzenlemelerine saygı göstermek görevi vardır.

Bu şahıslar aynı zamanda Kabul Eden Devlet’in iç işlerine karışmamakla yükümlüdürler.

MADDE (31)

Konsolosluk mensupları, her çeşit taşıt, gemi ve hava gemisi kullanılması için Kabul Eden Devlet’in hukukî sorumluluk sigortası konusunda kanunları ve düzenlemeleri ile koyduğu bütün yükümlülüklere uymalıdırlar.

MADDE (32)

1) Kabul Eden Devlet’in veya bir Üçüncü Devlet’in uyruğu olan veya Kabul Eden Devlet’te devamlı sakin bulunan veya burada kazanç getiren özel bir iş tutan konsolosluk mensupları ve bunların aile mensupları, bu bölümde öngörülen kolaylıklar, ayrıcalıklar ve bağışıklıklardan yararlanamazlar,

2) Konsolosluk memurlarından birinin Kabul Eden Devlet veya Üçüncü bir Devlet uyruğu olan veya Kabul Eden Devlet’te devamlı sakin bulunan aile fertleri de bu bölümde öngörülen kolaylıklar, ayrıcalıklar ve bağışıklıklardan yararlanamazlar.

3) Kabul Eden Devlet bu maddenin 1. ve 2. fıkralarında öngörülen şahıslar üzerinde adlî yetkisini konsolosluk görevlerinin yerine getirilmesini aşırı derecede engellemeyecek şekilde icra etmelidir.

MADDE (33)

1) Konsolosluk misyonunun her mensubu göreve başladığı andan itibaren bu Sözleşmede öngörülen ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanır.

2) Bir konsolosluk mensubunun kendisiyle birlikte yaşayan aile efradı aşağıdaki tarihlerden sonuncusundan itibaren bu Sözleşmede öngörülen ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanırlar.

Konsolosluk mensubunun ayrıcalıklardan ve bağışıklıklardan yararlandığı tarihten veya o konsolosluk mensubunun ailesi efradından oldukları tarihten itibaren.

3) Bir konsolosluk mensubunun görevi sona erdiği zaman, kendisinin veya kendisiyle yaşayan ailesi efradının ayrıcalık ve bağışıklıkları normal olarak aşağıdaki tarihlerden ilkinde son bulur.

Anılan konsolosluk mensubunun Kabul Eden Devlet’in Ülkesini terk ettiği anda veya bu amaçla kendisine tanınan makul bir sürenin bitiminde.

Fakat söz konusu kişiler ayrıcalık ve bağışıklıklarını, silahlı bir çatışma dahil o ana kadar muhafaza ederler.

Bu maddenin 2. fıkrasında belirtilen kişilere gelince, bunların ayrıcalıkları ve bağışıklıkları bir konsolosluk mensubunun ailesi efradına dahil olmak durumu kalkar kalkmaz sona erer. Bununla beraber eğer bu kişiler makul bir süre içinde Kabul Eden Devlet’in ülkesini terk etmek niyetinde iseler şüphesiz ayrıcalık ve bağışıklıkları hareketleri anına kadar devam eder.

4) Bununla beraber bir konsolosluk memuru veya bir konsolosluk hizmetlisi tarafından görevlerinin yerine getirilmesi sırasında yapılan işlerle ilgili olarak yargı bağışıklığı süresiz olarak devam eder.

5) Bir konsolosluk mensubunun ölümü halinde kendisiyle birlikte yaşayan ailesi efradı, aşağıdaki tarihlerden ilkine kadar daha önce yararlandıkları ayrıcalık ve bağışıklıklardan yararlanmaya devam eder: Kabul Eden Devlet’in ülkesini terk ettikleri veya bu amaçla onlara tanınan makul sürenin bitimine kadar.

BÖLÜM - IV

KONSOLOSLUK GÖREVLERİ

MADDE (34)

Konsolosluk memurları aşağıdaki hususlarda yetkilidirler:

1) Kabul Eden Devlet’te Gönderen Devlet’in ve bu Devlet’in uyruğu bulunanların hak ve çıkarlarını korumak, Âkit Taraflar arasında ticarî, ekonomik, turistik, sosyal, bilimsel, kültürel ve teknik alanlarda ilişkilerin gelişmesini kolaylaştırmak;

2) Gönderen Devlet vatandaşlarının Kabul Eden Devlet makamlarına müracaatlarında yardımcı olmak;

3) Kabul Eden Devlet’te yürürlükteki usul ve kaidelere saygı gösterilmek şartıyla, Kabul Eden Devlet mahkemeleri veya makamları önünde Gönderen Devlet vatandaşlarının temsilini sağlamak için gerekli önlemleri almak ve yoklukları veya başka bir nedenle haklarını ve çıkarlarını savunamadıkları hallerde vatandaşların hak ve çıkarlarını korumak için geçici tedbirlerin alınmasını sağlamak;

4) Kabul Eden Devlet’te ticarî, ekonomik, turistik, sosyal, bilimsel, kültürel ve teknik alanda gelişmeler hakkında her türlü meşru yollarla bilgi edinmek ve bu konuda Gönderen Devlet Hükümetine rapor ve ilgili kişilere bilgi vermek.

MADDE (35)

Konsolosluk memurları konsolosluk görev çevresinde:

1) Uyruklarının kaydını yapmak ve Kabul Eden Devlet’in yasaları ile uyuştuğu ölçüde, uyruklarının sayımını yapmak. Bu amaçla Kabul Eden Devlet yetkili makamlarının yardımını isteyebilirler.

2) Uyruklarının dikkatine basın yoluyla bildiriler yayınlamak veya millî bir hizmetle ilgili olarak Gönderen Devlet makamlarından çıkan çeşitli emir ve belgeleri onlara ulaştırmak.

3) a) Gönderen Devlet uyruklularına pasaport ve seyahat belgeleri vermek, yenilemek ve değiştirmek;

b) Gönderen Devlet’e gitmek isteyen kişilere vize ve gerekli belgeleri vermek;

4) Kabul Eden Devlet’in kanun ve düzenlemeleriyle bağdaşan her şekilde, adlî ve gayrî adlî belgeleri tebliğ etmek veya istinabeleri yerine getirmek;

5) a) Gönderen veya Kabul Eden Devlet makamları ve memurlarınca düzenlenmiş her türlü belgeyi Kabul Eden Devlet’in kanun ve düzenlemelerinin engellemediği ölçüde tercüme ve tasdik etmek. Bu tercümeler iki Devletten birinin yeminli tercümanları tarafından yapılmışlarla aynı değer ve güçtedir,

b) Her türlü beyanı kabul etmek, her türlü belgeyi düzenlemek, imzaları onaylamak, Gönderen Devlet’in kanunları ve düzenlemeleri bu işlem ve formaliteleri gerektirdiğinde belgeleri tasdik ve tercüme etmek;

6) Kabul Eden Devlet’in Kanun ve düzenlemelerinin engellemediği ölçüde, noter senedi olarak:

a) Kabul Eden Devlet’te bulunan gayri menkulleri üzerinde gerçek haklarını tesis ve nakline ilişkin taahhüt veya belgeler dışında, uyruklarının vermek ve yapmak istedikleri, noter senedi şeklindeki belgeleri veya mukaveleleri ve,

b) Tarafların milliyeti ne olursa olsun Gönderen Devlet ülkesinde bulunan mallarla veya yapılacak işlerle ilgili olan veya bu ülkede hukuki sonuçlar doğurmaya matuf belge ve mukaveleleri kabul etmek.

7) Kabul Eden Devlet’in mevzuatı engellemediği ölçüde, Gönderen Devlet vatandaşları tarafından veya onların hesabına verilen her miktar para, her çeşit belge ve eşyaları emanet olarak almak. Bu emanetler bu Sözleşmenin 16. maddesinde öngörülen bağışıklıktan yararlanamazlar ve sözü edilen madde hükümlerinin uygulandığı arşivlerden, belgelerden ve kayıtlardan ayrı tutulmalıdırlar. Bu emanetler Kabul Eden Devlet’ten ancak bu Devlet’in kanun ve düzenlemelerine uygun olarak çıkarılabilirler.

8) a) Gönderen Devlet vatandaşlarının kişi hallerine ilişkin belgelerini düzenlemek, suretini çıkarmak ve iletmek;

b) Müstakbel evlilerin Gönderen Devlet’in vatandaşı olduğu hallerde bunların nikahını kıymak, Kabul Eden Devlet mevzuatı gerektiriyorsa durumdan Kabul Ederi Devlet makamlarına bilgi vermek;

9) Kazai rüşte ilişkin beyanları kabul etmek ve her iki Akit Tarafın yasalarına uygun olduğu ölçüde vatandaşları için vasilik ve kayyımlık işlemlerini düzenlemek. Bu maddenin 2. ve 3. fıkralarındaki hükümler, Gönderen Devlet uyruklarını Kabul Eden Devlet’in yasalarının öngördüğü beyanlarda bulunmaktan muaf kılmaz.

(MADDE 36)

1) İlgili karşı çıkmadıkça, Gönderen Devlet konsolosluğu, Kabul Eden Devlet makamları tarafından, uyruklarından birine karşı alınan hürriyeti kısıtlayıcı her türlü tedbir ve bunu gerektiren olayların niteliğinden, sözkonusu şahsın tutuklandığı, gözaltına alındığı veya başka herhangi bir şekilde hürriyeti kısıtlandığı günden itibaren iki hafta içinde haberdar edilir.

Tutuklanan, gözaltına alınan veya başka herhangi bir şekilde hürriyeti kısıtlanan şahsın konsolosluğa muhatap mesajları Kabul Eden Devlet makamları tarafından gecikmeksizin ulaştırılmalıdır. Bu makam bu fıkra hükümlerinin bahşettiği hakları ilgiliye bildirmelidir.

2) Konsolosluk memurları, tutuklanan, önleyici tutukluluk halinde bulunan veya başka bir şekilde tutuklu bulunan bir Gönderen Devlet vatandaşını kendisi tarafından reddolunmadıkça ziyaret edebilir, onunla görüşebilir veya yazışabilir. Konsolosluk memurlarına bu vatandaşı ziyaret ve onunla yazışma hakları, vatandaşın tutuklandığı, gözaltına alındığı veya herhangi bir şekilde hürriyetinden yoksun bırakıldığı günden itibaren 2-21 günlük bir süre içinde tanınır.

3) Yukarda 2. fıkrada istihdaf olunan haklar, Kabul Eden Devlet’in kanun ve düzenlemeleri çerçevesinde kullanılacaktır. Bununla beraber, bu kanun ve düzenlemeler bu maddeyle tanınmış olan hakların tam olarak kullanılmasına imkan vereceklerdir.

(MADDE 37)

1) Bir Gönderen Devlet vatandaşının Kabul Eden Devlet’te ölmesi halinde, bu Devlet’in yetkili makamı durumdan konsolosluğu haberdar eder.

2) a) Konsolosluk, vatandaşlarından birinin öldüğünü haber alınca bu Devlet yetkili makamlarının derleyecekleri tüm bilgileri, mirasla, ilgili, dökümü ve mirasçıların listesini, çıkarabilmek için Kabul Eden Devlet yasalarının elverdiği ölçüde kendisine iletmelerini ister.

b) Gönderen Devlet’in konsolosluğu, Kabul Eden Devlet’in toprağında bırakılan terekenin muhafazası ve yönetimi için gerekli tedbirlerin alınmasını, Kabul Eden Devlet’in yetkili makamlarından isteyebilir.

c) Konsolosluk memuru bizzat veya temsilcisi aracılığıyla (b) bendinde öngörülen tedbirlerin alınmasına yardımcı olabilir.

3) Koruyucu tedbirler alınacaksa ve hiçbir mirasçı gelmemiş veya temsilci göndermemişse, Gönderen Devlet’in bir konsolosluk memuru, Kabul Eden Devlet makamlarınca mühürlenme ve mühürlerin kaldırılması işlemlerinde ve dökümün çıkarılmasında hazır bulunmaya davet edilebilir.

4) Kabul Eden Devlet Ülkesinde mirasla ilgili işlemlerin tamamlanmasından sonra, mirasın taşınır malları veya bunların satışının karşılığı veya taşınmaz malları Kabul Eden Devlet’te oturmayan ve kendisine bir vekil tayin etmeyen Gönderen Devlet’in uyruğu kanuni veya mansup mirasçıya düşerse, söz konusu mallar ve bunların satışlarının karşılığı aşağıdaki koşullarla, Gönderen Devlet konsolosluğuna teslim edilir:

a) Kanuni veya mansup olarak mirasçının doğrulanması,

b) Yetkili makamların gerekiyorsa miras mallarının ve bunların satışlarının karşılığının teslimi hususunda yetkili kılınmış olmaları,

c) Kabul Eden Devlet yasalarında öngörülen süre içinde mirasla ilgili bütün vergi ve borçların ödenmiş veya ödenmesinin garanti edilmiş olmaları

5) Gönderen Devlet’in bir vatandaşının Kabul Eden Devlet’te geçici olarak bulunması ve bu ülkede ölmesi halinde, bıraktığı ve mevcut bir mirasçı tarafından istenmeyen para ve şahsi eşyaları hiç bir formalitesiz, geçici olarak muhafazasını sağlamak üzere, Kabul Eden Devlet’in idari ve adli makamlarının adli yarar için el koyma hakları saklı kalarak Gönderen Devlet konsolosluğuna teslim edilirler.

Konsolosluk, para ve şahsi eşyaları bunların idaresi ve tasfiyesi için tayin edilen Gönderen Devlet’in her makamına, teslim etmelidir. Bu konsolosluk, eşyaların ihracı ve paraların transferi konusundaki Kabul Eden Devlet mevzuatına uymalıdır.

MADDE (38)

Konsolosluk memuru, Gönderen Devlet gemileri ile bu gemilerin mürettebatına, Kabul Eden Devlet’in limanları da dahil iç veya kara sularında bulundukları süre içinde, giriş serbest olur olmaz, bu Sözleşme’de öngörülen her türlü yardımda bulunmak hakkına sahiptir. Gönderen Devlet gemileri ile mürettebatı üzerinde gözetim ve denetim hakkından yararlanabilir. Bu amaçla aynı zamanda Gönderen Devlet gemilerini ziyaret edebilir ve bu gemilerin kaptanları ile mürettebatının ziyaretini kabul edebilir.

MADDE (39)

Kabul Eden Devlet mevzuatına aykırı olmamak şartıyla, Gönderen Devlet gemileri ile ilgili olarak konsolosluk memuru;

a) Gemi kaptanı veya diğer mürettebattan herhangi birini sorguya çekmek, gemi evrakını kont-rol, kabul ve vize etmek, geminin hamulesine ve sefere ilişkin beyanları kabul etmek, geminin girişini, kalışını ve çıkışını kolaylaştırmak için gerekli belgeleri vermek;

b) İş akdi ve çalışma koşulları ile ilgili anlaşmazlıklar da dahil olmak üzere, kaptan ile diğer mürettebat arasındaki her türlü anlaşmazlıkları Gönderen Devlet mevzuatına göre çözmek veya çözümünü kolaylaştırmak amacı ile müdahalede bulunmak;

c) Kaptan veya diğer mürettebatın işe alınması veya işten çıkarılması ile ilgili tedbirleri almak;

d) Kaptan veya mürettebattan herhangi birinin hastaneye yatırılması veya ülkesine gönderilmesini sağlamak için gerekli tedbirleri almak;

e) Bir geminin uyrukluğunu, mülkiyet ve diğer ayni haklarını, durum ve işletilmesini ilgilendiren her türlü şehadetname ve diğer belgeleri kabul etmek, düzenlemek veya imzalamak;

f) Geminin kaptanı ile diğer mürettebattan herhangi birine, Kabul Eden Devlet mahkemeleri ve diğer makamları ile temaslarından yardım ve müzaherette bulunmak ve bu amaçla, onlara hukuki yardım, bir tercümanın veya başka bir kişinin yardımını sağlamak;

g) Gemide disiplin ve düzenin korunması amacıyla yararlı bütün tedbirleri almak;

h) Gönderen Devlet’in denizcilikle ilgili kanunları ve nizamlarının bu Devlet gemisinde uygulanmasını sağlamak; Hakkını haizdir.

MADDE (40)

I) Gemide adli yetki

l) Kabul Eden Devlet’in mahkemeleri ile adli konularda yetkili diğer makamları, Gönderen Devlet’e ait bir gemide işlenmiş suçlar sözkonusu ise, yargı yetkisini ancak aşağıdaki hallerde kullanabilirler :

a) Gerek Kabul Eden Devlet uyruklusu tarafından veya ona karşı, gerek mürettebattan başka herhangi bir kimse tarafından veya ona karşı işlenmiş suçlar;

b)Kabul Eden Devlet’in limanı veya karasuları yahut iç sularının sükun ve güvenliğini bozan suçlar;

c) Kabul Eden Devlet’in kamu sağlığı, denizde insan hayatını kurtarma, yabancıların girişi ve ikameti, gümrük kuralları, denizin kirletilmesi veya her türlü kaçakçılığı ilgilendiren kanun ve nizamlarına karşı işlenen suçlar;

d)Kabul Eden Devlet’in mevzuatı hükümlerine göre en az üç yıl veya hürriyeti bağlayıcı ağır bir cezayı gerektiren suçlar;

2) Diğer hallerde, yukarıda anılan makamlar, ancak konsolosluk memurunun istemi veya muvafakati ile harekete geçebilirler.

II) Kabul Eden Devlet makamlarının gemiye müdahalesi

1) Kabul Eden Devlet’in bir mahkemesi veya herhangi bir yetkili makamı, Gönderen Devlet’in gemisinde kaptanı, mürettebattan bir başkasını, bu geminin bir yolcusunu veya Kabul Eden Devlet uyruklusu olmayan diğer herhangi bir kişiyi tutuklamak veya gözaltına almak, yahut gemide bulunan bir mala el koymak veya gemide resmi bir soruşturma yapmak niyetinde oldukları takdirde, Kabul Eden Devlet yetkili makamları, konsolosluk memuruna, bu tür bir önlemin uygulanmasında hazır bulunmasına imkân verecek bir süre içinde bilgi vereceklerdir. Konsolosluk memurunu önceden haberdar etmek imkânsız ise veya bu önlemlerin uygulanmasında hiçbir konsolosluk memuru hazır bulunmazsa, Kabul Eden Devlet yetkili makamları alınan tedbirleri en kısa zamanda ve tam olarak konsolosluk memuruna bildireceklerdir. Kabul Eden Devlet yetkili makamları, konsolosluk memurunun tutuklanan veya gözaltına alınan şahsı ziyaret etmesine, bu kişi ile haberleşmesine ve ilgili kişi veya geminin çıkarlarının korunmasına yönelik uygun önlemlerin alınmasını kolaylaştıracaklardır.

2) Bir önceki fıkra hükümleri, pasaport, gümrük, kamu sağlığı, deniz kirlenmesi ve denizde insan hayatını kurtarma konularında Kabul Eden Devlet makamlarınca yapılan olağan bir kontrole veya gemi kaptanının istemi veya muvafakati ile yapılan diğer herhangi bir girişime uygulanmaz.

MADDE (41)

1) Kabul Eden Devlet’in limanları da dahil karasuları veya iç sularında Gönderen Devlet’in bir gemisi battığı, hasara uğradığı, karaya oturduğu, sahile vurduğu veya diğer herhangi bir avaryaya uğradığı takdirde, bu Devlet’in yetkili makamları gecikmeksizin Gönderen Devlet konsolosluk memuruna bunu bildireceklerdir.

2) İşbu maddenin 1. fıkrasında sayılan hallerde Kabul Eden Devlet’in yetkili makamları geminin, yolcuların, mürettebatın, gemi donatımının, hamulenin, erzak ve gemide bulunan diğer eşyanın kurtarılması ve korunması ile gemiye ve mallara karşı her türlü saldırının ve her türlü düzensizliğin önlenmesi ve bunların tasfiyesi amacı ile gerekli önlemleri alacaklardır. Bu önlemler, geminin veya hamulesinin parçası olup da gemiden ayrılmış olan mallar konusunda da alınacaktır. Kabul Eden Devlet makamları alınan önlemlerden konsolosluk memuruna bilgi vereceklerdir. Bu makamlar, avarya, karaya oturma veya batma hallerinden sonra bütün önlemleri alabilmesi için konsolosluk memuruna yardımda bulunacaklardır.

3) Gönderen Devlet’in batan gemisi, donatımı, hamulesi, erzak veya gemide bulunan diğer eşya, Kabul Eden Devlet sahili üzerinde veya yakınında bulunduğu veya bu Devlet limanına sürüklendiği, ve ne gemi kaptanı, ne yetkili, ne deniz acentası, ne de sigorta temsilcileri hazır olmadıkları veya bunların korunması veya yönetimi amacıyla tedbir alabilecek durumda bulunmadıkları takdirde, konsolosluk memuru, gemi sahibinin hazır bulunsaydı aynı amaçlarla alabileceği tedbirleri onun temsilcisi sıfatı ile almaya yetkilidir.

4) Konsolosluk memuru, işbu maddenin 3 üncü fıkrasında öngörülen önlemleri, uyrukluğu ne olursa olsun bir gemiden veya hamulesinden olup da bir limana sürüklenen veya sahilde veya sahilin yakınında veya avaryaya uğramış, karaya oturmuş veya batmış geminin üzerinde bulunan veya Gönderen Devlet’in bir uyruklusuna ait plan her türlü eşya hakkında da alabilir. Kabul Eden Devlet yetkili makamları, böyle bir eşyanın varlığından, Konsolosluk memuruna gecikmeksizin bilgi vermelidirler,

5) Konsolosluk memuru, Kabul Eden Devlet kanun ve nizamlarına uygun hareket ederek, avarya, karaya oturma veya batma nedenlerini tayin için açılan soruşturmaya katılmak hakkını haizdir.

MADDE (42)

38, 39, 40 ve 41 inci maddeler hükümleri harp gemilerine uygulanmazlar.

MADDE (43)

1) Konsolosluk memurları Gönderen Devlet yasaları ve nizamlarının öngördüğü teftiş ve kontrol yetkilerini ve bu Devlet’te kayıtlı hava taşıtları ve bunların mürettebatı üzerinde kullanabilirler, onlara yardım da edebilirler,

2) Gönderen Devlet’te kayıtlı bir hava taşıtı, Kabul Eden Devlet’te kazaya uğradığında bu Devletin yetkili makamları, kazanın meydana geldiği yere en yakın konsolosluğu gecikmeksizin haberdar ederler.

BÖLÜM - V

GENEL HÜKÜMLER

MADDE (44)

Konsolosluk memurları, yetkilerini sadece konsolosluk görev çevresinde kullanabilirler. Bununla beraber, Kabul Eden Devlet’in müsaadesiyle yetkilerini konsolosluk çevresi dışında kullanabilirler.

MADDE (45)

Konsolosluk memurları bu Sözleşmede sayılan görevlerden başka, Kabul Eden Devlet tarafından niteliklerine uyduğu kabul edilen başka her konsolosluk görevini yerine getirmeye yetkilidirler.

MADDE (46)

Bu Devlet’in yazılı muvafakatı alındıktan sonra, Gönderen Devlet’in bir konsolosluğu, Kabul Eden Devlet’te üçüncü bir Devlet hesabına konsolosluk görevlerini yerine getirebilir.

MADDE (47)

Konsolosluk memurları, görevlerinin yerine getirilmesinde;

a) Konsolosluk görev çevrelerindeki mahallî yetkili makamlara;

b) Kabul Eden Devlet’in kanun, nizamları ve teammülleri veya bu konudaki uluslararası anlaşmalarca müsaade olunan ölçüde Kabul Eden Devlet’in yetkili merkezi makamlarına;

Müracaatta bulunmak hakkına sahiptirler.

MADDE (48)

Gönderen Devlet, Kabul EdenDevlet’e bildirdikten sonra, bu Devlet’te kurulan bir konsolosluğu başka bir Devlet’te konsolosluk görevlerini yürütmekle görevlendirilebilir.

MADDE (49)

İki Devlet arasında bu Sözleşme’nin uygulanması veya yorumuyla ilgili çıkabilecek uyuşmazlıklar diplomatik yoldan çözümlenecektir.

BÖLÜM - VI

NİHAÎ HÜKÜM

MADDE (50)

1) İşbu Sözleşme her Âkit Tarafça yürürlükteki kanunlarına uygun şekilde onaylanacaktır.

2) İşbu Sözleşme süresiz olarak akdedilmiştir ve onay belgelerinin teatisi tarihinden 30 gün sonra yürürlüğe girecektir.

3) İşbu Sözleşme’yi Âkit Taraflardan her biri diplomatik yoldan yazılı ihbarda bulunmak suretiyle her zaman feshedebilir. Fesih ihbarı, ihbarın alınmasından 6 ay sonra hüküm ifade edecektir.

İşbu Sözleşme Ankara’da 08.02.2002 tarihinde Türkçe ve Arapça dillerinde ve her iki metin de geçerli olmak üzere iki nüsha olarak tanzim edilmiştir.

Türkiye Cumhuriyeti Libya Arap Halk Sosyalist Cemahiriyesi

Adına Adına

İsmail CEM Abdulrahman Muhammed ŞALGAM

Dışişleri Bakanı Genel Halk Bürosu, Dışilişkiler ve

Uluslararası İşbirliği Sekreteri