Dönem : 22 Yasama Yılı : 2
T.B.M.M. (S. Sayısı : 464)
Savunma Sanayii Güvenliği Kanunu Tasarısı ve
Millî Savunma Komisyonu Raporu (1/562)
T.C. |
|
|
|
Başbakanlık |
|
|
Kanunlar ve Kararlar |
|
|
Genel Müdürlüğü |
4.4.2003 |
|
Sayı :
B.02.0.KKG/196-279/1474 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve
İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları
belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun
görülmüştür.
Gereğini arz ederim.
Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
LİSTE
Esas No. |
Hükümsüz Sayılan Kanun Tasarılarının Adı : |
1/379 |
Askerlik Kanunu Tasarısı |
1/381 |
Harp Araç ve Gereçleri ile Silâh, Mühimmat ve Patlayıcı
Madde Üreten Sanayi Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Kanun Tasarısı |
1/383 |
Savunma Sanayii Güvenliği Kanunu Tasarısı |
1/386 |
Türk Silahlı Kuvvetleri Stratejik Hedef Planının
Gerçekleştirilmesi Maksadıyla Gelecek Yıllara Sari Taahhütlere Girişme
Yetkisi Verilmesi Hakkında Kanunun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun Tasarısı |
1/390 |
Türk Silahlı Kuvvetlerinde İlk Nasıp İstihkakına İlişkin
Kanun Tasarısı |
1/397 |
Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında
Kanunun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı |
1/402 |
Türkiye Cumhuriyeti Ordusu Subay, Askerî Memur ve
Muadilleriyle Astsubayların Giyeceğine Dair Kanunun Bir Maddesinde Değişiklik
Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı |
1/469 |
Sıtma ve Frengi İlaçları İçin Kanunun Yürürlükten
Kaldırılmasına Dair Kanun Tasarısı |
1/553 |
Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı |
Esas No. |
Hükümsüz Sayılan Kanun Tasarılarının Adı : |
1/581 |
Memleket İçi Düşmana Karşı Silahlı Müdafaa Mükellefiyeti
Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun Tasarısı |
1/602 |
Yedek Subaylar ve Yedek Askerî Memurlar Kanunu ile Türkiye
Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Tasarısı |
1/623 |
Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı |
1/820 |
Ateşli Silâhlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında
Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı |
1/863 |
Türk Silahlı Kuvvetleri Hasta Beslenme Kanunu Tasarısı |
1/908 |
Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı |
1/920 |
Askerî Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanununda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı |
1/935 |
Türk Silahlı Kuvvetleri Stratejik Hedef Planının
Gerçekleştirilmesi Maksadıyla Gelecek Yıllara Sari Taahhütlere Girişme
Yetkisi Verilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı |
1/937 |
Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı |
1/953 |
İstiklâl Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet
Tertibinden Şeref Aylığı Verilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Tasarısı |
1/1010 |
Askerî Hâkimler Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun Tasarısı |
1/1025 |
Disiplin Mahkemeleri Kuruluşu, Yargılama Usulü ve Disiplin
Suç ve Cezaları Hakkında Kanunun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Tasarısı |
1/1035 |
Bazı Askerî Hastanelere Döner Sermaye Tahsisine Dair
Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı |
1/1037 |
Meslekî Eğitim Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında
Kanun Tasarısı |
|
Karayolları Trafik Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun Tasarısı |
T.C. |
|
|
|
Başbakanlık |
|
|
Kanunlar ve Kararlar |
|
|
Genel Müdürlüğü |
22.6.1999 |
|
Sayı : B.02.0.KKG/196-342/2695 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve
İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları
belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun
görülmüştür.
Gereğini arz ederim.
Bülent
Ecevit
Başbakan
1/403 Savunma Sanayii Güvenliği Kanun Tasarısı
T.C. |
|
|
|
Başbakanlık |
|
|
Kanunlar ve Kararlar |
|
|
Genel Müdürlüğü |
3.5.1996 |
|
Sayı : B.02.0.KKG/196-342/1847 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve
İçtüzüğün 78 inci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları belirtilen
kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür.
Gereğini arz ederim.
Mesut
Yılmaz
Başbakan
1/662 Savunma Sanayii Güvenliği Kanun Tasarısı (S. Sayısı :
553)
T.C. |
|
|
|
Başbakanlık |
|
|
Kanunlar ve Kararlar |
|
|
Genel Müdürlüğü |
5.1.1994 |
|
Sayı : B.02.0.KKG/101-322/07086 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Millî Savunma Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı
Bakanlar Kurulunca 6.12.1993 tarihinde kararlaştırılan "Savunma Sanayii Güvenliği
Kanunu Tasarısı" ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz ederim.
Prof. Dr. Tansu Çiller
Başbakan
GENEL GEREKÇE
Savunma sanayiimizin
geliştirilmesi ve Türk Silahlı Kuvvetlerinin modernizasyonunun sağlanması
amacıyla başlatılan yeni savunma sanayii hamlesi çerçevesinde uluslararası
ilişkilerin yoğunluk kazanması ve Türkiye'deki özel sektör ağırlıklı savunma
sanayii projelerine olan ilginin artması sonucunda, teknoloji transferindeki
ana unsurlardan biri olan savunma sanayii güvenliği konusu önem kazanmıştır.
Türkiye'nin ihtiyaç
duyduğu her türlü silah, mühimmat, araç ve gerecin doğrudan satın alma veya
yatırım yolu ile tedarik edilmesinde, araştırma ve geliştirme çalışmalarında,
gizlilik dereceli bilgi, belge, proje ve malzemeyle ilgili olanların, bunları
bilmesi gerekenler veya yetkili kişilerin dışında kalanlara bir menfaat
karşılığı veya karşılıksız olarak vermelerini ve açıklamalarını önlemek;
çalışma veya sabotaja karşı korunmalarını sağlamak, ulusal ve uluslararası
menfaatlerimiz ile teknoloji transferi anlaşmaları açısından büyük önem
taşımaktadır.
Savunma ihtiyacımız olan
ve gizlilik dereceli bilgi ihtiva eden her türlü harp silahının, mühimmatının,
araç ve gereçlerinin ve bunların önemli ve kritik alt sistem ve parçalarının
alımı, satımı, her tip üretim, araştırma ve geliştirme faaliyeti ile bunlara
ilişkin hizmet ve altyapı tesis faaliyetlerinin tümünü kapsayan gizlilik
dereceli projelerin etkili bir şekilde korunması, ancak bunlara nüfuz edecek
kişilerin güvenilirliği ve bunların muhafaza edileceği tesislerin iyi korunması
ile mümkün olabilecektir. Bu koruma ve güvenliğin sağlanması için, genel
savunma sanayii güvenlik esaslarının bir kanun ile düzenlenmesinde zaruret
bulunmaktadır.
Tasarı yukarıda
belirtilen hususlar dikkate alınarak düzenlenmiş ve konunun çok genel mahiyette
bir çerçevesi oluşturulmuş bulunmaktadır. Bir yıl içerisinde çıkarılacak
yönetmelikte de, uygulama ile ilgili ayrıntılar tespit edilecektir.
Sonuç olarak, savunma
sanayii güvenliğinin özel bir kanun ile düzenlenmesi; belirli bir Savunma
Sanayii Millî Güvenlik Makamının tesisi, ulusal ve uluslararası uygulamalarda
ve teknoloji transferinde, savunma sanayii güvenliği alanında mevcut olan
mevzuat boşluğunun doldurulması, ülke menfaatlerinin gözetilerek savunma
sanayiimizin geliştirilmesi ve güçlendirilmesi bakımından uygun ve gerekli
mütalaa edilmektedir.
Tasarı, bu amaçla
hazırlanmıştır.
MADDE GEREKÇELERİ
Madde 1. - Savunma
sanayiinde gizlilik dereceli her türlü bilgi, belge, proje ve malzemelerin bulunduğu
ve bu hizmetlerin yürütüldüğü yerlerin güvenliğinin ve korunmasının
sağlanmasının amaçlandığı belirtilmektedir.
Madde 2. - Kanunun konu,
kişi, yer bakımından uygulama alanı belirtilmekte, tüm kamu kurum ve
kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişileri ve bunların faaliyet gösterecekleri
tesisleri kapsadığı hükme bağlanarak, gelişen savunma sanayii alanında hizmet
verecek olan bütün sanayi kesimi Kanun kapsamına dahil edilmektedir.
Türk Silahlı Kuvvetleri
bünyesinde bulunan askeri tesisler ile bunların personeli ise ayrı mevzuata
tabi olduğundan, bu Kanun kapsamı dışında bırakılmaktadır. Ancak, bu tesislerde
gerçekleştirilecek savunma sanayii projeleri için, savunma sanayii
faaliyetlerinin tek elden takip edilmesinin sağlanması amacıyla istisna
getirilerek bu projeler Kanun kapsamına alınmaktadır.
NATO ile ilgili iş ve
projelerde, güvenlik işlemlerinin Kuzey Atlantik Andlaşması Merkez Kurulu
Başkanlığı tarafından yürütülmesi öngörülmektedir.
Madde 3. - Kanun metninde
geçen gizlilik derecesi, gizlilik dereceli bilgi, belge ve malzeme, gizlilik
dereceli proje, bilmesi gereken kişi, kişi güvenlik belgesi, tesis güvenlik
belgesi ve Makamın tanımları yapılmaktadır.
Madde 4. - Bu Madde ile,
Makama verilen görevin yerine getirilmesine ilişkin olarak mevzuat çerçevesinde
diğer kamu kurum ve kuruluşları ile yapılacak işbirliği ve koordinasyon
şeklinin esasları belirtilmektedir.
Madde 5. - Savunma
sanayii projelerinde gizlilik derecesinin verilmesi, işaretlenmesi,
aktarılması, muhafazası, değiştirilmesi, açıklanması ile bu konulardaki eğitime
ilişkin esas ve usullerin, uluslararası hukuk kuralları ve anlaşmalar gözönüne
alınarak yönetmelikle belirleneceği ifade edilmektedir.
Madde 6. - Savunma
sanayii güvenliğini temin etmek için gizlilik dereceli bilgi, belge, proje veya
malzemeyi kullanacak olan kişiler ile bunların bulundukları tesislerin
güvenilir olması gerekmektedir. Bu sebeple, bilmesi gereken kişi için
"Kişi Güvenlik Belgesi", projenin uygulanacağı tesis veya yer için de
"Tesis Güvenlik Belgesi" alınması zorunluluğu getirilerek, bu
belgeler alınmadan herhangi bir kişi veya kuruluşa gizlilik dereceli bilgi,
belge, proje veya malzemenin verilmemesi amaçlanmaktadır.
Madde 7. - Bu madde ile
gizlilik dereceli bilgi, belge, proje ve malzemenin yurt dışında ve yurt içinde
satış ve devrinin belirtilen esaslar çerçevesinde yapılması hükmü getirilerek,
ilgili anlaşmalar ve 3763 sayılı Kanun ile bir paralellik sağlanmıştır.
Madde 8. - Kanun
kapsamında faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişilerin 2495 sayılı Bazı Kurum
ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması Hakkında Kanun
hükümlerine göre fizikî koruma önlemlerini almalarının zorunlu olduğu
belirtilmektedir.
Ayrıca, tesis yeri, çevre
şartları, üretim şekli, maruz kalacağı tehlikelerin niteliği, teknolojik
gelişmeler gibi mevcut veya önceden belirlenemeyen, ancak tesis koruma
sistemlerinin projelendirilmelerini önemli ölçüde etkileyebilen unsurların da
dikkate alınması zarureti bulunduğundan, Savunma Sanayii Millî Güvenlik
Makamına ilave fizikî koruma önlemlerini aldırtma yetkisi verilmektedir.
Madde 9. - Bu maddede,
gizlilik dereceli bilgi, belge veya malzemenin, taşınması sırasında herhangi
bir şekilde bilmesi gerekmeyen kişilerin eline geçmemesi veya tahrip
edilmelerinin önlenmesi için alıcı ve göndericinin sorumluluklarının bulunduğu
belirtilmektedir. Yapılacak taşıma planlarının Savunma Sanayii Millî Güvenlik
Makamınca uygun bulunduğu takdirde uygulamaya konulabilmesi ve konunun genel
esaslarının ayrıca çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenmesi de öngörülmektedir.
Madde 10. - Yerli veya
yabancı kişilerin Kanun kapsamında faaliyet gösteren tesislere yapacakları
ziyaretlerde, özellikle tesisin gizlilik dereceli bilgi, belge, proje veya
malzeme ihtiva eden kısımlarının kötü niyetli kişilerce görülüp, tetkik
edilerek, güvenliğin ihlal edilmesini engellemek için, Savunma Sanayii Millî
Güvenlik Makamından izin alınması şartı getirilmektedir. Bu madde uygulanırken
proje ile ilgili müteaddit ziyaretler için Savunma Sanayii Millî Güvenlik
Makamının mevcut uluslararası uygulamaları da dikkate alarak, uygun çözümler
öngörebileceği ve konuya ilişkin diğer hususların yönetmeliklerle
düzenlenebileceği değerlendirilmektedir.
Madde 11. - Kanunda
öngörülen güvenlik önlemlerinin denetimi düzenlenmekte ve denetimin bir heyet
tarafından yapılması hükme bağlanmaktadır.
Ayrıca, Savunma Sanayii
Millî Güvenlik Makamınca yapılacak denetimlerin, İçişleri Bakanlığının 2495
sayılı Kanuna istinaden yapacağı denetimlere engel olmayacağı açıklığa
kavuşturulmaktadır.
Madde 12. - Bu maddede,
Kanun kapsamındaki hükümlere aykırı hareket edenlere ilişkin müeyyideler
belirtilmiştir.
Madde 13. - Kanunun
uygulanmasına ilişkin esas ve usullerin Millî Savunma Bakanlığınca bir yıl
içerisinde çıkarılacak yönetmelikle belirleneceği açıklanmaktadır.
Geçici Madde 1. - Daha
önce faaliyete geçen savunma sanayii kuruluşları hakkında Kanunun yürürlüğe
girmesinden itibaren bir yıl sonra, bu Kanun hükümlerinin uygulanması
öngörülmekte ve böylece bu kuruluşlara bir yıllık intibak süresi sağlanmaktadır.
Madde 14. - Yürürlük
maddesidir.
Madde 15. - Yürütme
maddesidir.
|
Türkiye Büyük Millet
Meclisi |
|
|
Millî Savunma Komisyonu |
28.5.2004 |
|
Esas No. : 1/562 |
|
|
|
Karar No. : 18 |
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Millî Savunma
Bakanlığınca hazırlanarak; 5.1.1994 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi
Başkanlığına sunulan ve dönemin sona ermesiyle 3.5.1996 tarihinde yenilenen ve
Başkanlıkça havale edildiği Komisyonumuzda 12.2.1998 tarihinde görüşülerek
Genel Kurul Gündeminde yerini alan, ancak dönemin sona ermesiyle kadük olan ve
21 inci dönemde de 22.6.1999 tarihinde yenilenmesini müteakip 29.6.1999
tarihinde havale edildiği Komisyonumuzda 11.1.2001 tarihinde görüşülerek Genel Kurul
Gündemine inen, ancak dönemin sona ermesi ile tekrar kadük olan ve son olarak
Bakanlar Kurulunca 4.4.2003 tarihinde yenilenerek Türkiye Büyük Millet Meclisi
Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 15.4.2003 tarihinde Esas Komisyon olarak
Komisyonumuza havale edilen 1/562 esas numaralı "Savunma Sanayii Güvenliği
Kanunu Tasarısı" Komisyonumuzun 26.5.2004 tarihinde yaptığı 12 nci
birleşiminde Millî Savunma, Sanayi ve Ticaret, İçişleri ve Adalet bakanlıkları
ile Genelkurmay Başkanlığı ve Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı
temsilcilerinin de katılımlarıyla incelenip görüşülmüştür.
Tasarı ve gerekçesi
incelendiğinde;
Savunma sanayiimizin geliştirilmesi ve Türk Silahlı
Kuvvetlerinin modernizasyonu amacıyla başlatılan yeni savunma sanayii hamlesi
çerçevesinde, özel sektör ağırlıklı savunma sanayii projelerinde ve teknoloji
transferi konularında savunma sanayii güvenliği konusunun önem kazandığı,
Savunma ihtiyacımız olan
ve gizlilik dereceli bilgi ihtiva eden her türlü harp silahının, mühimmatının,
araç ve gereçlerinin ve bunların önemli ve kritik alt sistem ve parçalarının
alımı, satımı, her tip üretim, araştırma ve geliştirme faaliyetleri ile bunlara
ilişkin hizmet ve altyapı tesis faaliyetlerinin tümünü kapsayan gizlilik
dereceli projelerin etkili bir şekilde korunmasının, ancak bunlara nüfuz edecek
kişilerin güvenirliği ve bunların muhafaza edileceği tesislerin iyi korunması
ile mümkün olabileceği,
Tasarı ile, savunma
sanayii güvenliğinin özel bir kanun ile düzenlenerek bu konudaki mevzuat
boşluğunun giderilmesinin amaçlandığı
Görülmektedir.
Komisyonumuzda Tasarının tümü üzerinde yapılan görüşmelerde;
Türk Silahlı Kuvvetleri açısından olduğu kadar savunma sanayii
açısından da gizlilik ve güvenliğin büyük önem taşıdığı ve bu konuda yasal
düzenleme yapılmasının gerekli olduğu,
Türk Silahlı Kuvvetlerinin
çağın gereği olan son sistem silah teknolojilerine geçmesiyle beraber bu tür
düzenlemelerin uluslararası veya çoklu anlaşmalar ile de zorunlu hale geldiği,
bu anlaşmalardaki temel amacın da bu tür teknolojilerin ilgisiz ve yetkisiz
kişilerin eline geçmesinin önlenmesi olduğu,
İfade edilmiş ve Hükümet
adına yapılan tamamlayıcı açıklamaları takiben Tasarı ve gerekçesi
Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerinin görüşülmesine geçilmiştir.
Tasarının 1 inci maddesi; kabul edilen önerge doğrultusunda Kanunun
amacının daha açık ve net bir şekilde ifade edilebilmesi amacıyla "veya
savunma sanayii, teknolojisi ve teçhizat sahasında araştırma, geliştirme,
imalat ve montaj yapan gerçek ve tüzel kişilerle bu konularda çalışan şahıslara
ait" ibaresi eklenmek suretiyle değiştirilerek kabul edilmiştir.
Tasarının 2 nci maddesi;
kabul edilen önerge doğrultusunda 26.6.2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji
Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre kurulan tesisleri de Kanun kapsamına alacak
şekilde ve NATO projelerinin güvenlik işlemlerinin Millî Savunma Bakanlığı ile
koordineli olarak yürütüleceği açıkça belirtilerek değiştirilmek suretiyle
kabul edilmiştir.
Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Tasarının 4 üncü maddesi üzerinde yapılan görüşmelerde; verilen bir
önerge ile dördüncü fıkrada tadat edilen beş kamu kurum ve kuruluşu yerine;
ihtiyaç duyulması halinde ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının görüşlerinin
alınmasına imkân sağlayarak idarenin takdir hakkını genişleten bir düzenleme
önerilmiştir.
Komisyonumuz bu görüşe katılmakla beraber bu Kanun Tasarısıyla çok
yakından ilgili olarak ve gündemin birinci maddesi olarak görüşülen "Harp
Araç ve Gereçleri ile Silah Mühimmat ve Patlayıcı Madde Üreten Sanayi
Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Kanun Tasarısı"nın ilgili maddesinde
yapılan düzenlemeye paralel olarak burada da ilgili bakanlıklar ile Genelkurmay
Başkanlığının isimlerinin ayrıca metinde sayılmasından sonra bu takdir hakkının
idareye tanınmasının daha yerinde olacağına karar vermiştir.
İlgili dört adet kamu
kuruluşunun bu önergeye redaksiyon ile eklenmesini müteakip Tasarının 4 üncü
maddesi önerge doğrultusunda değiştirilerek kabul edilmiştir.
Tasarının 5 inci maddesi; kabul edilen önerge doğrultusunda
"Milletlerarası Savunma Sanayii Çalışma Grubu"nun adının
değiştirilmesine paralel olarak madde metninde geçen isim "Çok Uluslu
Sanayii Güvenliği Çalışma Grubu" şeklinde değiştirilmek suretiyle kabul
edilmiştir.
Tasarının 6 ncı maddesi
Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Tasarının 7 nci maddesi; kabul edilen önerge doğrultusunda (b)
bendinde yer alan "3.1.1940 tarihli ve 3763 sayılı Türkiye'de Harp Silah
ve Mühimmatı Yapan Hususi Sanayi Müesseselerinin Kontrolü Hakkında Kanun"
ibaresi Komisyonumuzun bugünkü gündeminde 1 inci madde olarak görüşülen ve
değiştirilerek kabul edilen 1/561 esas numaralı "Harp Araç ve Gereçleri
ile Silah, Mühimmat ve Patlayıcı madde Üreten Sanayi Kuruluşlarının Denetimi
Hakkında Kanun Tasarısı" ile paralellik sağlanması gerekçesiyle,
"Harp Araç ve Gereçleri ile Silah, Mühimmat ve Patlayıcı Madde Üreten
Sanayi Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Kanun" şeklinde değiştirilmek
suretiyle kabul edilmiştir.
Tasarının 8 inci ve 9 uncu maddeleri Komisyonumuzca aynen kabul
edilmiştir.
Tasarının 10 uncu maddesi; kabul edilen önerge doğrultusunda madde
metninde geçen "en az 25 iş günü öncesinde başvurulur." İbaresi yerli
ve yabancı kişilerin yapacakları ziyaretlerde idareye takdir hakkı tanıyabilmek
gerekçesiyle "makul bir süre öncesinden başvurulur." şeklinde değiştirilmek
suretiyle kabul edilmiştir.
Tasarının 11 inci maddesi; kabul edilen önerge doğrultusunda ve
gizlilik derecesine dikkat edilmeden yılda iki defa denetim yapılması ağır bir
iş yükü ve masraf gerektirdiği gibi makamın denetim esnekliğini de sınırlamakta
olduğu gerekçesiyle yeniden düzenlenmek suretiyle kabul edilmiştir.
Tasarının 12 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Tasarının 13 üncü maddesi; kabul edilen önerge doğrultusunda ve
metinde öngörülen bir yıllık sürenin başlangıcını belirtmek ve kanun yapma
tekniğine uygunluğu sağlamak amacıyla metne "Kanunun yayımı tarihinden
itibaren" ibaresinin eklenmesi suretiyle kabul edilmiştir.
Tasarının geçici 1 inci maddesi ile yürürlük ve yürütmeye
ilişkin 14 ve 15 inci maddeleri Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa
saygı ile arz olunur.
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
Cengiz Kaptanoğlu |
Yüksel Çavuşoğlu |
Ziyaeddin Yağcı |
|
İstanbul |
Karaman |
Adana |
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
Mehmet Asım Kulak |
Mahmut Koçak |
Osman Akman |
|
Bartın |
Afyon |
Antalya |
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Ensar Öğüt |
Sedat Pekel |
Orhan Taş |
|
Ardahan |
Balıkesir |
Sivas |
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
Osman Nuri Filiz |
Fahri Keskin |
İnci Özdemir |
|
Denizli |
Eskişehir |
İstanbul |
|
|
Üye |
|
|
|
Murat Yılmazer |
|
|
|
Kırıkkale |
|
HÜKÜMETİN
TEKLİF ETTİĞİ METİN
SAVUNMA SANAYİİ GÜVENLİĞİ
KANUNU TASARISI
Amaç
MADDE 1. - Bu Kanunun
amacı, savunma sanayii kapsamında yapılan anlaşmalarda yer verilen ve doğrudan
satın alma, müşterek proje programlarına katılım, teşvik veya yatırım yolu ile
tedarik edilecek her türlü gizlilik dereceli bilgi, belge, proje, malzeme ve
hizmetlerin ve bunlarla ilgili yerlerin güvenliğinin ve korunmasının
sağlanmasıdır.
Kapsam
MADDE 2. - Bu Kanun,
savunma sana-yiine ait gizlilik dereceli her türlü anlaşma ile bilgi, belge,
proje, malzeme veya hizmetlerin alımını, satımını, üretimini, araştırma ve
geliştirmesini, muhafazasını ve depolanmasını yapacak veya yaptıracak bütün
kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişileri ve bunların faaliyet
gösterecekleri tesisleri kapsar.
Türk Silahlı Kuvvetleri
kadro ve kuruluşlarında bulunan askeri tesisler ile personeli, bu Kanunun
kapsamı dışındadır. Ancak, askeri tesislerde gerçekleştirilen savunma sanayii
projelerinde bu Kanunda belirtilen sanayi güvenliği esasları ve kontrolü
uygulanır.
NATO'yu ilgilendiren iş
ve projelere ait güvenlik işlemleri, sorumlu makam olan Kuzey Atlantik
Andlaşması Merkez Kurulu Başkanlığı tarafından, NATO güvenlik esas ve usulleri
çerçevesinde yürütülür.
Tanımlar
MADDE 3. - Bu Kanunda
geçen;
a) Gizlilik derecesi;
bilmesi gereken kişi-ler dışındakilere açıklanması veya verilmesi milli
güvenlik ve ülke menfaatleri bakımından sakıncalı görülen bilgi, belge ve
malzemenin, önem derecelerine göre "çok gizli", "gizli",
"özel" ve "hizmete özel" şeklinde sınıflandırılmasını ve
adlandırılmasını;
b) Gizlilik dereceli
bilgi, belge ve malzeme; kriptografik ve atomal bilgi ve malzeme de dahil olmak
üzere, gizlilik dereceli içeriğe sahip her türlü kaydı, yazılı ve sözlü
haberleşme ortamını, mesajları, belgeleri ve silah, mühimmat, araç ve gereç
gibi her çeşit malzeme ile bunların parça ve kısımlarını, yazılım ve
donanımları,
c) Gizlilik dereceli
proje; savunma ihtiyacı olan ve gizlilik dereceli bilgi ihtiva eden her türlü
harp silah, araç ve gereçleri ile, bunların önemli ve kritik alt sistemlerinin
ve parçalarının alımını ve satımını, her tip üretim faaliyeti ile araştırmasını
ve geliştirmesini, bunlarla ilgili hizmet ve altyapı tesis ve faaliyetlerini
kapsayan çalışmaların bütününü,
d) Bilmesi gereken kişi;
gizlilik dereceli bir bilgiyi, belgeyi, projeyi veya malzemeyi, ancak görevi
gereği öğrenme ve kullanma sorumluluğu bulunan ve gerekli gizlilik derecesini
haiz "Kişi Güvenlik Belgesi"ne sahip kişiyi,
e) Kişi Güvenlik Belgesi;
gizlilik dereceli bilgi, belge, proje veya malzemeye nüfuz edebilmeyi veya
bunların bulunduğu yer ve tesislere giriş iznini sağlayan belgeyi,
f) Tesis Güvenlik
Belgesi; bir tesiste bulunan veya bulunabilecek gizlilik dereceli bilgi, belge,
proje ve malzemenin fiziki güvenliklerinin sağlanması için, tesisin bulunduğu
yer ve çevre şartları ile, maruz kalabileceği dış ve iç tehditler gözönüne
alınarak projelendirilmiş olan koruma önlemlerinin uygun bulunduğunu belirten
belgeyi,
g) Savunma Sanayii Milli
Güvenlik Makamı (Makam); Millî Savunma Bakanlığını,
ifade eder.
Makam
MADDE 4. - Makam,
görevini yerine getirmek için, aşağıdaki esaslar dahilinde diğer kamu kurum ve
kuruluşları ile işbirliği ve koordinasyonda bulunur.
a) Bu Kanun kapsamındaki
müracaatlar, doğrudan doğruya ve yazılı olarak Makama yapılır.
b) Gereken güvenlik
soruşturması ve arşiv araştırması, Makamın talebi üzerine, mevzuata uygun
olarak, Millî İstihbarat Teşkilâtı Müsteşarlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü veya
Mahalli Mülki İdare Amirlikleri tarafından yaptırılır. Sonuç Makama bildirilir.
c) Makam, müracaatın
kapsam ve niteliğine göre, Genelkurmay Başkanlığı, İçişleri Bakanlığı,
Dışişleri Bakanlığı, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ve Millî Güvenlik Kurulu Genel
Sekreterliğinin görüşlerini alır.
d) Savunma sanayii
güvenliği faaliyetlerinin merkezî olarak izlenebilmesini teminen, Kuzey
Atlantik Andlaşması Merkez Kurulu Başkanlığı tarafından, NATO projeleri
kapsamındaki savunma sanayii güvenlik faaliyetleri hakkında Makama bilgi
verilir.
e) Savunma sanayii
güvenliği kapsamında faaliyet gösteren kuruluşlar, kendi tesisleri için
hazırlayacakları özel savunma sanayii güvenliği yönetmeliğini, Makama
onaylattıktan sonra uygulamaya koyarlar.
Gizlilik derecelerinin belirlenmesi
MADDE 5. - Savunma
sanayii ile ilgili bilgi, belge, malzeme ve projelere gizlilik derecesinin
verilmesi, işaretlenmesi, aktarılması, muhafazası, derecesinin değiştirilmesi,
açıklanması ile bu konulardaki eğitime ilişkin esas ve usuller, milletlerarası
Savunma Sanayii Çalışma Grubunun onaylanmış kararları ve ülkelerle imzalanmış
savunma sanayii işbirliği anlaşmaları dikkate alınarak, yönetmelikle
belirlenir.
Gizlilik dereceli bilgilerin verilmesi
MADDE 6. - Makamdan;
gizlilik dereceli bilgi, belge, proje veya malzemeye nüfuzu gerektiren savunma
sanayii konuları ile ilgisi olan her kişi için "Kişi Güvenlik
Belgesi" ve projenin uygulanacağı tesis veya yer için de "Tesis
Güvenlik Belgesi" alınması zorunludur.
Bu belgeler temin
edilmeden, ilgililere, gizlilik dereceli bilgi, belge, proje veya malzeme
açıklanamaz ve verilemez; bunların bulunduğu yerlere ve tesislere girilemez;
gizlilik dereceli bilgi ihtiva eden anlaşma, sözleşme veya alt sözleşme
çalışmalarına ve uygulamalarına iştirak edilemez.
Askeri personel hakkında
gerekli gizlilik derecesi ve soruşturması için Genelkurmay Başkanlığı ile
koordinede bulunulur.
Kişi Güvenlik Belgesine
sahip kişilerin, yürüttükleri projeler ile ilgili gizlilik dereceli bilgilere
nüfuz etmelerine ilişkin esas ve usuller yönetmelikte belirtilir.
Satış ve devir yetkisi
MADDE 7. - Gizlilik
dereceli bilgi, belge, proje ve malzemenin anlaşmalarda belirlenenlerin
dışındaki ülke ve kişilere veya yurt içinde, açıklanması veya satışı veya
devri, aşağıda belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır :
a) Yurtdışından, herhangi
bir anlaşma dahilinde temin edilmiş ise, anlaşmada yer alan hükümler
geçerlidir.
b) Yurtiçinde geliştirme
ve üretilme durumunda, 3.1.1940 tarihli ve 3763 sayılı Türkiye'de Harp Silah ve
Mühimmatı Yapan Hususi Sanayi Müesseselerinin Kontrolü Hakkında Kanun
kapsamında işlem yapılır.
c) NATO projelerinde,
anlaşmada yer alan hükümler uygulanır.
Tesis fiziki koruma önlemleri
MADDE 8. - Bu Kanun
kapsamında faaliyet gösteren gerçek ve tüzel kişiler, 22.7.1981 tarihli ve 2495
sayılı Bazı Kurum ve Kuruluşların Korunması ve Güvenliklerinin Sağlanması
Hakkında Kanun hükümlerine göre, tesislerinde gerekli fiziki koruma önlemlerini
almak zorundadır.
Tesisin bulunduğu yer,
çevre, iklim şartları, üretim şekli ve maruz kalacağı tehlikelerin niteliği ile
teknolojik etkenler dikkate alınarak, ilave fiziki koruma önlemlerinin alınması
Makam tarafından istenebilir.
Taşıma sırasında alınacak fiziki koruma önlemleri
MADDE 9. - Gizlilik
dereceli bilgi, belge veya malzemenin taşınması sırasında alınacak fiziki
koruma önlemlerine ve kurye hizmetine ilişkin genel esaslar, yönetmelikte
belirtilir.
Gizlilik dereceli bilgi,
belge veya malzemenin taşınması sırasında güvenliklerinin ve korunmalarının
sağlanması için gereken fiziki koruma önlemlerinin, gönderici ve alıcı
tarafından alınması veya aldırtılması zorunludur. Bu önlemleri ihtiva eden
taşıma planları önceden hazırlanarak Makamın onayına sunulur. Bu onay alınmadan
herhangi bir taşıma yapılamaz.
Ziyaretler
MADDE 10. - Türk
vatandaşlarının veya yabancı kişilerin, bu Kanun kapsamında faaliyet gösteren
tesislerin gizlilik dereceli bilgi, belge, proje veya malzeme bulunduran
kısımlarına yapacakları ziyaretler için, Makama, en az 25 iş günü öncesinden
başvurulur ve ziyaret, izin alındıktan sonra gerçekleştirilebilir.
Yurtiçi ve yurtdışı
ziyaretler ile ilgili ayrıntılı esaslar yönetmelikte belirtilir.
Güvenlik denetlemeleri
MADDE 11. - Kanun
kapsamındaki tesisler; verilecek "Tesis Güvenlik Belgesi"ne esas
teşkil etmek üzere ve uygulamakla zorunlu bulundukları savunma sanayii
güvenliği esaslarının ve "Tesis Güvenlik Belgesi" ile "Kişi
Güvenlik Belgeleri"nin yılda iki defa kontrolü için, Makamın
koordinesinde, İçişleri Bakanlığı ile Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
yetkililerinden oluşturulacak bir heyet tarafından denetlenir.
NATO projelerinin
gerçekleştirildiği tesisler için heyete, Kuzey Atlantik Andlaşması Merkez
Kurulu Başkanlığından da yetkili personelin katılması talep edilir.
Askeri tesislerdeki
savunma sanayii güvenlik denetlemesi, yukarıda belirtilen esasların dışındadır.
Bu tesisler, Makamın talebi üzerine, Genelkurmay Başkanlığı yetkilileri ile
oluşturulacak bir heyet tarafından yapılır.
2495 sayılı Kanunun
uygulanması ile ilgili olarak İçişleri Bakanlığına tanınan denetim yetkisi
saklıdır.
Ceza hükümleri
MADDE 12. - 8 inci
maddede belirtilen fiziki koruma önlemlerini almayanlar hakkında, 2495 sayılı
Kanunun 24 üncü maddesinde öngörülen ceza hükümleri uygulanır.
6 ncı ve 9 uncu madde
hükümlerine aykırı davrananlar ile 10 uncu maddede belirtilen izni almadan
ziyaret yaptıranlar, eylemleri başka bir suç teşkil etmediği takdirde altı
aydan bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
Yönetmelik
MADDE 13. - Bu Kanunun
uygulanmasına ilişkin esas ve usuller, Millî Savunma Bakanlığınca bir yıl
içerisinde çıkarılacak yönetmelikle belirlenir.
GEÇİCİ MADDE 1. - Bu
Kanunun yürürlüğe girmesinden önce faaliyete geçmiş bulunan savunma sanayii
kuruluşları hakkında, yürürlük tarihinden itibaren bir yıl sonra bu Kanun
hükümleri uygulanır.
Yürürlük
MADDE 14. - Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 15. - Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
MİLLÎ SAVUNMA
KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
SAVUNMA SANAYİİ GÜVENLİĞİ KANUNU TASARISI
Amaç
MADDE 1. - Bu Kanunun
amacı, Savunma Sanayii kapsamında yapılan anlaşmalarda yer verilen ve doğrudan
satın alma, müşterek proje programlarına katılım, teşvik veya yatırım yolu ile
tedarik edilecek veya savunma sanayii, teknoloji ve teçhizatı sahasında
araştırma, geliştirme, imalat ve montaj yapan gerçek ve tüzel kişilerle bu
konularda çalışan şahıslara ait her türlü gizlilik dereceli bilgi, belge,
proje, malzeme ve hizmetlerin ve bunlarla ilgili yerlerin güvenliğinin ve
korunmasının sağlanmasıdır.
Kapsam
MADDE 2. - Bu Kanun,
savunma sanayiine ait gizlilik dereceli her türlü anlaşma ile bilgi, belge,
proje, malzeme veya hizmetlerin alımını, satımını, üretimini, araştırma ve
geliştirmesini, muhafazasını ve depolanmasını yapacak veya yaptıracak bütün
kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişileri ve bunların faaliyet
gösterecekleri tesisler ile 26 Haziran 2001 tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji
Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre kurulan tesisleri kapsar.
Türk Silahlı Kuvvetleri
kadro ve kuruluşlarında bulunan askeri tesisler ile personeli bu Kanunun
kapsamı dışındadır. Ancak, askeri tesislerde gerçekleştirilen savunma sanayii
projelerinde bu Kanunda belirtilen sanayi güvenliği esasları ve kontrolü
uygulanır.
NATO’yu ilgilendiren iş
ve projelere ait güvenlik işlemleri, sorumlu makam olan Kuzey Atlantik
Andlaşması Merkez Kurulu Başkanlığı tarafından, NATO güvenlik esas ve usulleri
çerçevesinde Millî Savunma Bakanlığı ile koordineli olarak yürütülür.
MADDE 3. - Tasarının 3
üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Makam
MADDE 4. - Makam,
görevini yerine getirmek için, aşağıdaki esaslar dahilinde diğer kamu kurum ve
kuruluşları ile işbirliği ve koordinasyonda bulunur.
a) Bu Kanun kapsamındaki
müracaatlar, doğrudan doğruya ve yazılı olarak Makama yapılır.
b) Gereken güvenlik
soruşturması ve arşiv araştırması, Makamın talebi üzerine, mevzuata uygun
olarak, Millî İstihbarat Teşkilâtı Müsteşarlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü veya
Mahalli Mülki İdare Amirlikleri tarafından yaptırılır. Sonuç Makama bildirilir.
c) Makam, müracaatın
kapsam ve niteliğine göre, İçişleri Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Sanayi ve
Ticaret Bakanlığı ve Genelkurmay Başkanlığı ile ihtiyaç duyulan diğer ilgili
kurum ve kuruluşların görüşlerini alır.
d) Savunma sanayii
güvenliği faaliyetlerinin merkezî olarak izlenebilmesini teminen, Kuzey
Atlantik Andlaşması Merkez Kurulu Başkanlığı tarafından, NATO projeleri
kapsamındaki savunma sanayii güvenlik faaliyetleri hakkında Makama bilgi
verilir.
e) Savunma sanayii
güvenliği kapsamında faaliyet gösteren kuruluşlar, kendi tesisleri için
hazırlayacakları özel savunma sanayii güvenliği yönetmeliğini, Makama
onaylattıktan sonra uygulamaya koyarlar.
Gizlilik derecelerinin belirlenmesi
MADDE 5. - Savunma
sanayii ile ilgili bilgi, belge, malzeme ve projelere gizlilik derecesinin
verilmesi, işaretlenmesi, aktarılması, muhafazası, derecesinin değiştirilmesi,
açıklanması ile bu konulardaki eğitime ilişkin esas ve usuller, Çok Uluslu
Sanayii Güvenliği Çalışma Grubunun onaylanmış kararları ve ülkelerle imzalanmış
savunma sanayii işbirliği anlaşmaları dikkate alınarak, yönetmelikle
belirlenir.
MADDE 6. - Tasarının 6
ncı maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Satış ve devir yetkisi
MADDE 7. - Gizlilik
dereceli bilgi, belge, proje ve malzemenin anlaşmalarda belirlenenlerin
dışındaki ülke ve kişilere veya yurt içinde, açıklanması veya satışı veya
devri, aşağıda belirtilen esaslar çerçevesinde yapılır :
a) Yurt dışından,
herhangi bir anlaşma dahilinde temin edilmiş ise, anlaşmada yer alan hükümler
geçerlidir.
b) Yurt içinde geliştirme
ve üretilme durumunda, Harp Araç ve Gereçleri ile Silah, Mühimmat ve Patlayıcı
Madde Üreten Sanayi Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Kanun kapsamında işlem
yapılır.
c) NATO projelerinde,
anlaşmada yer alan hükümler uygulanır.
MADDE 8. - Tasarının 8
inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 9. - Tasarının 9
uncu maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Ziyaretler
MADDE 10. - Türk
vatandaşlarının veya yabancı kişilerin, bu Kanun kapsamında faaliyet gösteren
tesislerin gizlilik dereceli bilgi, belge, proje veya malzeme bulunduran
kısımlarına yapacakları ziyaretler için, Makama, makul bir süre öncesinden
başvurulur ve ziyaret, izin alındıktan sonra gerçekleştirilebilir.
Yurt içi ve yurt dışı
ziyaretler ile ilgili ayrıntılı esaslar yönetmelikte belirtilir.
Güvenlik denetlemeleri
MADDE 11. - Kanun
kapsamındaki tesisler; uygulamakla zorunlu bulundukları savunma sanayii
güvenliği esaslarına yönelik olarak, Makamın koordinesinde, Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı yetkililerinden oluşturulacak bir heyet tarafından asgari, yılda bir
defa denetlenir. Şartları sağladığı belirlenen tesislere, Tesis Güvenlik
Belgesi verilir.
NATO projelerinin
gerçekleştirildiği tesisler için heyete, Kuzey Atlantik Andlaşması Merkez Kurulu Başkanlığından da yetkili personelin
katılması talep edilir.
Askeri tesislerdeki
savunma sanayii güvenlik denetlemesi, yukarıda belirtilen esasların dışındadır.
Bu tesisler, Makamın talebi üzerine, Genelkurmay Başkanlığı yetkilileri ile
oluşturulacak bir heyet tarafından yapılır.
2495 sayılı Kanunun
uygulanması ile ilgili olarak İçişleri Bakanlığına tanınan denetim yetkisi
saklıdır.
MADDE 12. - Tasarının 12
nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Yönetmelik
MADDE 13. - Bu Kanunun
uygulanmasına ilişkin esas ve usuller, Millî Savunma Bakanlığı tarafından,
Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yıl içerisinde yürürlüğe konulacak
yönetmelikle belirlenir.
GEÇİCİ MADDE
1. - Tasarının Geçici 1 inci
maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 14. - Tasarının 14
üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 15. - Tasarının 15
inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Prof. Dr. T. Çiller |
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
Devlet Bakanı ve Başb. Yrd. |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
|
|
|
|
|
M. Karayalçın |
N. Cevheri |
Y. Aktuna |
|
|
|
|
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
|
A. Ataç |
İ. Tez |
B. S. Daçe |
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
|
|
|
|
|
T. Akyol |
A. Ş. Erek |
N. Kurt |
|
|
|
|
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
|
|
|
|
|
M. Kahraman |
C. Erhan |
N. Tekinel |
|
|
|
|
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
|
|
|
|
|
E. Şahin |
M. A. Yılmaz |
Ş. Erdem |
|
|
|
|
|
|
Adalet Bakanı |
Millî Savunma Bakanı |
İçişleri Bakanı |
|
|
|
|
|
|
M. S. Oktay |
M. Gölhan |
N. Menteşe |
|
|
|
|
|
|
Dışişleri Bakanı V. |
Maliye Bakanı |
Millî Eğitim Bakanı |
|
|
|
|
|
|
O. Kumbaracıbaşı |
İ. Attila |
N. Ayaz |
|
|
|
|
|
|
Bay. ve İskân Bakanı |
Sağlık Bakanı |
Ulaştırma Bakanı |
|
|
|
|
|
|
O. Kumbaracıbaşı |
M. K. Dinç |
M. Köstepen |
|
|
|
|
|
|
Tarım ve Köyişleri Bakanı |
Çal. ve Sos. Güv. Bakanı |
Sanayi ve Ticaret Bakanı |
|
|
|
|
|
|
R. Şahin |
M. Moğultay |
M. T. Köse |
|
|
|
|
|
|
Enerji ve Tabiî Kay. Bakanı V. |
Kültür Bakanı |
Turizm Bakanı |
|
|
|
|
|
|
R. Şahin |
D. F. Sağlar |
A. Ateş |
|
|
|
|
|
|
Orman Bakanı |
|
Çevre Bakanı |
|
|
|
|
|
|
H. Ekinci |
|
R. Akçalı |
|
|
|
|
|