Dönem : 22 Yasama Yılı : 1
T.B.M.M. (S. Sayısı : 157)
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bangladeş Halk Cumhuriyeti
Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi
Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/414)
Not : Tasarı Başkanlıkça; Plan ve Bütçe ile Dışişleri
Komisyonlarına havale edilmiştir.
T.C.
Başbakanlık
Kanunlar ve
Kararlar 13.1.2003
Genel Müdürlüğü
Sayı
: B.02.0.KKG/196-279/295
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve
İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları
belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun
görülmüştür.
Gereğini arz ederim.
Abdullah Gül
Başbakan
LİSTE
Esas
No. Hükümsüz Sayılan
Kanun Tasarılarının Adı :
1/262 Türkiye Cumhuriyeti ile Irak
Cumhuriyeti Arasında Konsolosluk Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı
1/266 Dünya Turizm Teşkilâtı Tüzüğünün Bazı
Maddelerinde Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı
1/267 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Letonya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Turizm Alanında İşbirliği Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/269 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Polonya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Uluslararası Karayolu Taşımacılığı
Anlaşmasının Tadiline İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu
Hakkında Kanun Tasarısı
1/270 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Litvanya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Denizcilik Anlaşmasının Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/273 Uluslararası Sergilere İlişkin Sözleşme ile
Sözleşmeye Değişiklik Getiren Uluslararası Sergiler Bürosu Genel Kurul Kararına
Katılmamızın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/274 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Hindistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasındaki
Turizm İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında
Kanun Tasarısı
Esas
No. Hükümsüz Sayılan
Kanun Tasarılarının Adı :
1/283 Türkiye Cumhuriyeti ile Litvanya
Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve Ticarî Konularda Hukukî ve Adlî İşbirliği
Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/286 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Uluslararası Göç Örgütü Arasında Örgütün Türkiye’deki Hukuksal Durumu,
Ayrıcalıkları ve Dokunulmazlıkları Hakkında
Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/290 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve
Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/293 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Lübnan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Denizcilik Anlaşmasının Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/300 Batı Avrupa Birliği, Ulusal
Temsilciler ve Uluslararası Görevlilerin Statüsü Hakkında Anlaşmanın, Türkiye
Tarafından Batı Avrupa Silâhlanma Örgütü Faaliyetleri ile İlgili Olarak
Uygulanması ve Buna İlişkin Mektupların Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında
Kanun Tasarısı
1/308 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Letonya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Denizcilik Anlaşmasının Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/312 Türkiye Cumhuriyeti ile Moldova
Cumhuriyeti Arasında Konsolosluk Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı
1/319 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Moldova Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Hava Taşımacılığı Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/327 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Güney
Afrika Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Hava Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/420 Avda ve Sporda Kullanılan Tüfekler,
Nişan Tabancaları ve Av Bıçaklarının Yapımı, Alımı, Satımı ve Bulundurulmasına
Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı
1/446 Köy Kanununun Bir Maddesinin
Değiştirilmesi ile Aynı Kanuna Bir Madde Eklenmesine Dair Kanun Tasarısı
1/489 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Gürcistan Hükümeti Arasında SosyalGüvenlik Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun
Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/508 Bir Evlenme Akdine Dayanmayan
Birleşmelerin Evlilik ve Evlilik Dışında Doğan Çocukların Düzgün Nesepli Olarak
Tesciline İlişkin Kanun Tasarısı
1/511 Türkiye Cumhuriyeti ile Türk Kültür ve
Sanatları Ortak Yönetimi Genel Müdürlüğü Arasında Arsa Tahsisi Hakkında
Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/530 Türkiye Cumhuriyeti ile Şili
Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin
Anlaşma ve Eki Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/541 Ozon Tabakasını İncelten Maddelere
Dair Montreal Protokolünde Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/542 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Letonya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte
Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması ve Eki
Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/555 İzmirGaz ve Ulaşım Hizmetleri Genel Müdürlüğü
Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Tasarısı
1/557 Taşınmaz Mal Zilyedliğine Yapılan Tecavüzlerin
Önlenmesi Hakkında Kanuna Bazı Maddeler Eklenmesine Dair Kanun Tasarısı
Esas
No. Hükümsüz Sayılan
Kanun Tasarılarının Adı :
1/559 Devlet Mezarlığı Dışında Defnedilen
Bazı Devlet Büyüklerinin Mezarları Hakkında Kanun Tasarısı
1/560 Uzman Jandarma Kanununda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
1/561 Eski Yugoslavya’da İşlenen Bazı
Suçların Kovuşturulması Hakkında Kanun Tasarısı
1/565 Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanunun Bir
Maddesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
1/568 Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında
Kanunun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
1/569 Jandarma Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununun
Bir Maddesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
1/570 Kimlik Bildirme Kanununun Bir
Maddesinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bir Ek Madde ile Bir Geçici Madde
Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı
1/571 Jandarma Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununa
Bir Madde Eklenmesine Dair Kanun Tasarısı
1/572 Jandarma Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununa
İki Ek Madde Eklenmesine Dair Kanun Tasarısı
1/573 Uzman Jandarma Kanununun Bazı
Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun Tasarısı
1/579 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Uluslararası Çalışma Örgütü Arasında Uluslararası Çalışma Örgütünün Ankara’daki
Ofisi İçin Yer Tahsisine İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğu
Hakkında Kanun Tasarısı
1/591 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı
Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı
1/598 Akdeniz’de Tehlikeli Atıkların Sınırötesi
Hareketleri ve Bertarafından Kaynaklanan Kirliliğin Önlenmesi Protokolünün
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/600 Su Ürünleri Kanununda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
1/605 Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı
Kanununun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı
1/613 Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair
Avrupa Sözleşmesinin OnaylanmasınınUygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/626 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Bosna-Hersek Bakanlar Kurulu Arasında Kültür Merkezlerinin Kuruluşu ve İşleyişi
Hakkında Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/648 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Bahreyn Devleti Hükümeti Arasında Hava Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/649 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Hırvatistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Hava Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/653 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bosna
ve Hersek Bakanlar Kurulu Arasında Ankara ve Saraybosna’da Diplomatik
Temsilciliklerinin Yerleşimine İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun
Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/654 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Bangladeş Halk Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gelir
Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına
Engel Olma Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/655 Özel Karayolu TaşıtlarınınGeçici
İthaline Dair Gümrük Sözleşmesi Değişikliklerinin Onaylanmasının Uygun
Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
Esas
No. Hükümsüz Sayılan
Kanun Tasarılarının Adı :
1/665 TürkiyeCumhuriyeti Hükümeti ile Venezuela
Cumhuriyeti Hükümeti Arasındaki Turizm Alanında İşbirliği Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/666 Türkiye Cumhuriyeti ile Türkmenistan
Cumhuriyeti Hükümetleri Arasında Ankara ve Aşkabad’da Diplomatik
Temsilciliklerin Yerleşimine İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/667 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti Arasında Belbaşı Tesisinin Kapanması ve
Yeni Bir Sismik Araştırma İstasyonunun Faal Hale Getirilmesi ile İlgili
Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/671 Türkiye Cumhuriyeti ile Hindistan
Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin
Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/680 Devlet Memurları Kanunu ile Kamu
İktisadî Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 Sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun
Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı
1/683 Türkiye Cumhuriyeti ile Tacikistan
Cumhuriyeti Hükümetleri Arasında Ankara ve Duşanbe’de Diplomatik
Temsilciliklerinin Yerleşimine İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/687 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Büyük
Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Hükümeti Arasında Sosyal Güvenlik
Sözleşmesinin ve Eki Sağlık Bakımı Hakkında Protokolün Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/688 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Fransa Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Nükleer Enerjinin Barışçıl Amaçlı
Kullanımı İçin İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı
1/732 Telsiz Kanununun Bazı Maddelerinin
Değiştirilmesi Hakkında Kanun Tasarısı
1/735 Türkiye Cumhuriyeti ile Moğolistan
Arasında Hukukî, Ticarî ve Cezaî Konularda Adlî Yardımlaşma Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/746 Uzman Jandarma Kanununda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
1/749 Karayolu Taşımacılığında Çalışma Saatleri ve
Dinlenme Sürelerine İlişkin 153 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun
Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/750 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Fas
Krallığı Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına
İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/761 Birleşmiş Milletler Hazır Barış Gücü
Düzenlemeleri Sistemine Katkılar Hakkında Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve
Birleşmiş Milletler Arasında Ortak Niyet Beyanının Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/766 Eşyanın Sınırlardaki Kontrollerinin
Uyumlaştırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun
Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/771 Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı
ile Birleşik Meksika Devletleri Sağlık Bakanlığı Arasında Sağlık Alanında
İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/778 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Karadeniz’in Kirliliğe Karşı Korunması Komisyonu Arasında Merkez Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/783 Emniyet Teşkilâtı Uçuş Hizmetleri Tazminat
Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
Esas
No. Hükümsüz Sayılan
Kanun Tasarılarının Adı :
1/785 Vatandaşlık Belgesi Verilmesine İlişkin
Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/786 Kişi Halleri Konusunda Milletlerarası
Karşılıklı Bilgi Verilmesine İlişkin Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu
Hakkında Kanun Tasarısı
1/787 Ahvali Şahsiye Belgelerinde Yer Alan
Bilgilerin Kodlanmasına İlişkin Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu
Hakkında Kanun Tasarısı
1/788 Yaşam Belgesi Verilmesine Dair
Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/799 Ahvali Şahsiye Cüzdanlarının
Tanınmasına ve Güncelleştirilmesine İlişkin Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun
Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/802 Türkiye Cumhuriyeti ile Çek
Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi
Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşmasının ve Eki Protokolün
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/803 Türk Polis Teşkilâtını Güçlendirme
Vakfı Kanunu Tasarısı
1/804 İçişleri Bakanlığı Teşkilât ve
Görevleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı
1/810 Uzman Jandarma Kanununda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
1/813 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Moldova Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Savunma Sanayii İşbirliği Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/815 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Hırvatistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Sağlık Alanında İşbirliğine Dair
Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/827 Ozon Tabakasını İncelten Maddelere
Dair Montreal Protokolü Değişikliğinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında
Kanun Tasarısı
1/829 Türkiye Cumhuriyeti ile Ukrayna
Arasında Hukukî Konularda Adlî Yardımlaşma ve İşbirliği Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/830 Türkiye Cumhuriyeti ile Amerika
Birleşik Devletleri Arasında Nükleer Enerjinin Barışçıl Kullanımına İlişkin
İşbirliği Anlaşması ve Eki Mutabakat Zaptının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı
1/831 Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesinin Biyogüvenlik
Kartagena Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/833 Türkiye Cumhuriyeti ile Filipinler
Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin
Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/834 Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU)
Kuruluş Yasası ve Sözleşmesinde Değişiklik Yapan Kyoto ve Minneapolis Tam
Yetkili Konferansları Sonuç Belgelerinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
KanunTasarısı
1/852 Nüfus Kanununun Bazı Maddelerinin
Değiştirilmesine Dair Kanun Tasarısı
1/853 Avrupa Peyzaj Sözleşmesinin Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/855 Türkiye Cumhuriyeti ile İtalya
Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin
Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/867 Türkiye Cumhuriyeti ile Gürcistan
Arasında Ortak Sınırın Anti-Personel Mayınlardan Arındırılması ve Bunların
Gelecekte Sınır Koruma Amacıyla Kullanılmaması İçin Bir İkili Rejim Tesis
Edilmesi Hakkında Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/868 Türkiye Cumhuriyeti ve Slovak
Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin
Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
Esas
No. Hükümsüz Sayılan
Kanun Tasarılarının Adı :
1/871 1990 Tarihli Petrol Kirliliğine Karşı
Hazırlıklı Olma, Müdahale ve İşbirliği ile İlgili Uluslararası Sözleşme ve
Eklerine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/872 Türkiye Cumhuriyeti ve Portekiz
Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin
Anlaşma ve Eki Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/877 Uydular Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası
Teşkilatı (INTELSAT) Anlaşmasının ve İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliğin
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/881 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve
Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Federal Hükümeti Arasında Yatırımların
Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/890 Tehlikeli Atıkların Sınırötesi Taşınımının ve
Bertaraf Edilmesinin Kontrolüne İlişkin Basel Sözleşmesine Getirilen
Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/894 Çocuk Haklarına Dair Sözleşmeye Ek
Çocukların Silahlı Çatışmalara Dahil Olmaları Konusundaki İhtiyari Protokolün
Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/909 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Uganda
Cumhuriyeti Arasında Ticaret Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/910 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Gabon
Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Genel Ticarî, Ekonomik, Kültürel ve Teknik
İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/911 Türkiye Cumhuriyeti ile Slovenya
Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi
Önleme Anlaşması ve Eki Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/915 Biyoloji ve Tıbbın Uygulanması
Bakımından İnsan Hakları ve İnsan Haysiyetinin Korunması Sözleşmesi: İnsan
Hakları ve Biyotıp Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/916 Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Statüsünün
Bazı Maddelerinde Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı
1/917 190 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve
Dışişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunda Değişiklik
Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
1/918 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kongo
Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ticaret, Ekonomik ve Teknik İşbirliği
Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/924 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Hindistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Suçluların İadesi Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/925 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Kosta
Rika Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Teknik İşbirliği Çerçeve Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/926 Dünya Posta Birliği Kuruluş Yasasına
Altıncı Ek Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/929 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti Arasında Karşılıklı Kalite Güvence
Hizmetlerine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/933 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Suriye
Arap Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Yasadışı Göçmenlerin Geri Kabulüne Dair
Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna İlişkin Kanun Tasarısı
Esas
No. Hükümsüz Sayılan
Kanun Tasarılarının Adı :
1/947 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Jamaika Hükümeti Arasında Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/954 Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda
Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
1/957 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Diplomatik Temsilcilik Binalarının
İnşası İçin Karşılıklı Arsa Tahsisine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun
Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/958 Türk Vatandaşlığı Kanununda Değişiklik
Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı
1/959 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Estonya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Hava Taşımacılığı Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/962 Türkiye Cumhuriyeti ile Yunanistan
Cumhuriyeti Arasında Doğal Afetlere Karşı Türk-Yunan Ortak Görev Gücü
Kurulmasına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/964 Türkiye Cumhuriyeti ve Karayip
Devletleri Birliği Arasında İşbirliği Çerçeve Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/967 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Romanya
Sosyalist Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ankara’da 2 Mayıs 1966 Tarihinde
İmzalanan Sivil Hava Ulaştırma Anlaşmasına Ek Protokolün Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/969 Avrupa Sınırötesi Televizyon
Sözleşmesini Değiştiren Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/974 Anti-Personel Mayınların Kullanımının,
Depolanmasının, Üretiminin ve Devredilmesinin Yasaklanması ve Bunların İmhası
ile İlgili Sözleşmeye Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/977 Çocukların Korunması ve Ülkelerarası Evlat
Edinme Konusunda İşbirliğine Dair Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu
Hakkında Kanun Tasarısı
1/982 Eşyanın Geçici İthalatına İlişkin
İstanbul Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/983 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Ukrayna Hükümeti Arasında Uzayın Araştırma ve Kullanımı Konularında İşbirliği
Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/984 Türkiye Cumhuriyeti ve Yemen
Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin
Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/985 Türkiye Cumhuriyeti ve Makedonya
Cumhuriyeti Arasında Konsolosluk Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı
1/989 Marka Kanunu Anlaşmasına Katılmamızın
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/991 Endüstriyel Tasarımların Uluslararası Tesciline
İlişkin Lahey Anlaşmasına Bağlı Cenevre Metnine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı
1/992 Ticaret Gemilerinde Çalışan Kaptanlar
ve Gemi Zabitlerinin Meslekî Yeterliliklerinin Asgari İcaplarına İlişkin 53
Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/993 Gemi Adamlarının Hastalanması,
Yaralanması ya da Ölümü Halinde Armatörün Sorumluluğuna İlişkin 55 Sayılı
Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/994 Gemilerde Mürettebat İçin İaşe ve Yemek
Hizmetlerine İlişkin 68 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı
1/995 Mürettebatın Gemide Barınmasına İlişkin 92
Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
Esas
No. Hükümsüz Sayılan
Kanun Tasarılarının Adı :
1/996 Gemi Adamlarının Sağlık Muayenesine
İlişkin 73 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/1006 Gemi Aşçılarının Meslekî Ehliyet
Diplomalarına İlişkin 69 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu
Hakkında Kanun Tasarısı
1/1007 İş Kazalarının Önlenmesine (Gemi
Adamları) İlişkin 134 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı
1/1008 Gemi Adamlarının Ulusal Kimlik
Kartlarına İlişkin 108 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı
1/1013 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Bulgaristan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Sahil Güvenlik İşbirliği Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/1014 Karadeniz’in Kirliliğe Karşı Korunması
Komisyonunun Ayrıcalık ve Bağışıklıklarına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının
Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/1017 Gemi Adamlarının Sağlığının Korunması ve
Tıbbî Bakımına İlişkin 164 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı
1/1018 Gemi Adamlarının Yıllık Ücretli İznine
İlişkin 146 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun
Tasarısı
1/1019 Liman İşlerinde Sağlık ve Güvenliğe
İlişkin 152 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun
Tasarısı
1/1020 Gemi Adamlarının Ülkelerine Geri
Gönderilmesine İlişkin 166 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı
1/1022 Otobüs ve Otokarlarla Uluslararası Arızi
Yolcu Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/1023 Türkiye Cumhuriyeti ve Hollanda Krallığı
Arasında Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/1026 Mürettebatın Gemide Barınmasına İlişkin (İlave
Hükümler) 133 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun
Tasarısı
1/1027 Uzay Cisimlerinin Verdiği Zarardan
Dolayı Uluslararası Sorumluluk Hakkında Sözleşmeye Katılmamızın Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/1028 Uzaya Fırlatılan Cisimlerin Tescili
Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/1029 Türkiye Cumhuriyeti ile Azerbaycan
Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve Ticarî Konularda Adlî İşbirliği Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/1033 Atlantik Ton Balıklarının Korunmasına
İlişkin Uluslararası Sözleşme ve Nihaî Senet, Atlantik Ton Balıkçılık İşletmeleri
İstatistiklerinin Toplanmasına Dair Karar, Usul Kuralları ve Malî Düzenlemelere
Katılmamızın Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/1038 Türkiye Cumhuriyeti ile Bosna-Hersek
Arasında Konsolosluk Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/1039 Türkiye Cumhuriyeti ile Sudan
Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi
Önleme Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/1040 Hukukî veya Ticarî Konularda Yabancı Ülkelerde
Delil Sağlanması Hakkında Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı
T.C.
Başbakanlık
Kanunlar ve
Kararlar 30.3.2000
Genel Müdürlüğü
Sayı
: B.02.0.KKG.0.10/101-18/1631
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı
Bakanlar Kurulunca 8.2.2000 tarihinde kararlaştırılan "Türkiye Cumhuriyeti
Hükümeti ile Bangladeş Halk Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden
Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel
Olma Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı"
ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz ederim.
Bülent Ecevit
Başbakan
GEREKÇE
Bangladeş, ekonomik ve
ticarî ilişkilerimizin geliştirilmesi arzulanan bir Devlettir. Kuşkusuz,
Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bangladeş Halk Cumhuriyeti Hükümeti arasında
sermaye, teknoloji ve hizmet hareketlerinin geliştirilmesi, her iki Devletin de
refahına katkıda bulunacaktır. Söz konusu faktör hareketlerinin
geliştirilmesinde çifte vergilendirme nedeniyle ortaya çıkan sorunların çözümü
önem arz etmektedir. Bu amaçla, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bangladeş Halk
Cumhuriyeti Hükümeti arasında 31 Ekim 1999 tarihinde Ankara'da "Gelir
Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına
Engel Olma Anlaşması" imzalanmıştır.
Anlaşma ile kişilerin
aynı gelir üzerinden iki Devlette birden vergilendirilmesinin (çifte
vergilendirme) önlenmesi amaçlanmaktadır. Bu amacı sağlamak üzere, vergileme
hakkı, gelir unsurları itibariyle ikamet edilen veya kaynak Devletlerden birine
bırakılmakta veya bu mümkün olmazsa iki Devlet arasında paylaştırılmaktadır.
Böylece, Âkit Devletlerden birinde yatırım yapan, teknoloji veya hizmet sunan
diğer Devlet mukimlerinin, o Devletin mükelleflerine göre daha ağır
vergilendirilmesine engel olunmakta ve teşebbüslerin risk almadan önce ileride
karşılarına çıkacak her türlü vergi ile ilgili mükellefiyeti hesaplayabilmeleri
sağlanmaktadır. Çifte vergilendirmenin Âkit Devletlerde önlenmesi ile
Bangladeşli yatırımcılar için Türkiye'nin, Türk yatırımcılar için ise
Bangladeş'in daha cazip hale geleceği tabiîdir.
Anlaşmanın kapsamına
aldığı vergiler açısından çifte vergilendirmenin ve vergi kaçakçılığının nasıl
önleneceği ve muhtelif gelir unsurlarının vergilendirilmesine ilişkin ilkeler
ve düzenlemeler, ilişikte yer alan anlaşmanın madde gerekçelerinde
ayrıntılarıyla açıklanmıştır.
ANLAŞMA MADDELERİNİN
GEREKÇELERİ
"Türkiye Cumhuriyeti
Hükümeti ile Bangladeş Halk Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden
Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel
Olma Anlaşması" 29 maddeden meydana gelmiştir. Anlaşma maddelerinin
gerekçeleri aşağıda belirtilmiştir.
Madde 1. - Kişilere
ilişkin kapsam
1 inci madde hükmü
gereğince bu Anlaşma, Âkit Devletlerden birinin veya her ikisinin mukimi olan
kişilere uygulanacaktır.
Diğer bir ifade ile bu
Anlaşma, milliyet farkı gözetilmeksizin Âkit Devletler (Türkiye ve
Bangladeş)'den birinde veya her ikisinde mukim olan kişileri kapsamına
almaktadır.
Madde 2. - Kavranan
vergiler
Bu madde, anlaşmanın
kavradığı vergilerin belirlenmesinde ve tarifinde açıklığı temin etme amacını
gütmektedir.
Maddenin 1 inci fıkrası,
Anlaşmanın, ne şekilde alındığına bakılmaksızın bir Âkit Devlette, politik alt
bölümlerinde ya da mahallî idareleri tarafından veya bunlar adına gelir
üzerinden alınan vergilere uygulanacağını belirtmektedir.
2 nci fıkra, gelir
üzerinden alınan vergilerin kapsamını belirlemektedir.
3 üncü fıkrada, Anlaşmanın
Âkit Devletlerdeki mevcut vergilerden hangilerine uygulanacağı
belirtilmektedir. Anlaşma kapsamına giren vergilerin; Türkiye'de gelir ve
kurumlar vergileri ile gelir ve kurumlar vergisi üzerinden alınan fon payı;
Bangladeş'te ise gelir vergisinden ibaret olduğu belirtilmiştir.
4 üncü fıkra, Anlaşmanın
imza tarihinden sonra mevcut vergilere ilave olarak veya onların yerine
alınacak ve mevcut vergilerle aynı nitelikte olan veya onlara önemli ölçüde
benzeyen vergilerin de Anlaşma kapsamına gireceğini hükme bağlamakta, ayrıca,
Âkit Devletlerin yetkili makamlarının, ilgili vergi mevzuatlarında yaptıkları
önemli değişiklikleri birbirlerine bildirmelerini öngörmektedir.
Madde 3. - Genel tanımlar
Bu maddede, Anlaşmada
kullanılan terimlerin yorumu için gerekli genel tanımlar yer almaktadır.
Söz konusu maddede
sırasıyla, "Türkiye", "Bangladeş", "Bir Âkit
Devlet" ve "Diğer Âkit Devlet" "Vergi",
"Kişi", "Şirket", "Kanunî Merkez",
"Vatandaş", "Bir Âkit Devletin Teşebbüsü" ve "Diğer
Âkit Devletin Teşebbüsü", "Yetkili Makam" ve "Uluslararası
Trafik" terimlerinin tanımı yer almaktadır.
Maddenin 2 nci
fıkrasında, Anlaşmada tanımlanmamış terimlerin, Âkit Devletlerin iç
mevzuatlarında öngörülen anlamları taşıdığı belirtilmiş ve Anlaşma'da boşluk
kalmaması sağlanmıştır.
Madde 4. - Mukim
Âkit Devletlerin
vergileme yetkisi, Anlaşmanın birçok maddesinde doğrudan doğruya
"mukim" kavramına göre çözümlenmektedir. Bu çerçevede, gerçek ve
tüzel kişilerin hangi Devletin mukimi addedileceği hususu büyük bir önem arz
etmektedir.
Maddenin 1 inci
fıkrasında, gerçek ve tüzel kişiler arasında ayrım yapılmaksızın, Anlaşmanın
amaçları bakımından; bu Devlet herhangi bir politik alt bölüm veya mahallî
idare de dahil olmak üzere ev, ikametgâh, kanunî merkez, yönetim yeri veya
benzer yapıda diğer herhangi bir kriter nedeniyle vergi mükellefiyeti altına
giren kişi "mukim" addedilmektedir. Gelir Vergisi Kanunumuz
Türkiye'de yerleşmiş gerçek kişileri, Kurumlar Vergisi Kanunumuz ise kanunî
veya iş merkezi Türkiye'de bulunan kurumları tam mükellef addettiğinden, 1 inci
fıkra hükmüyle vergi hukukumuza tam bir paralellik sağlanmaktadır.
2 nci fıkrada, gerçek
kişilerin 1 inci fıkrada belirtilen kriterler nedeniyle her iki Devletin de
mukimi addedilmesi halinde, bu kişilerin hangi kıstaslar kullanılmak suretiyle
yalnızca bir Devletin mukimi addedileceği hususu çözümlenmektedir.
3 üncü fıkrada ise,
gerçek kişi dışında kalan kişilerin her iki Âkit Devletin de mukimi olması
halinde, mukimliğin tayininde bu kişilerin etkin yönetim yerinin esas alınacağı
hükme bağlanmıştır. Ancak, bu kişinin Âkit Devletlerden birinde etkin yönetim
yerine, diğerinde kanunî merkeze sahip olması durumunda, söz konusu kişinin
hangi Âkit Devletin mukimi kabul edileceği hususu Âkit Devletlerin yetkili
makamlarınca belirlenecektir.
Madde 5. - İşyeri
İşyerinin tanımına
ilişkin bu madde son derece önemlidir. Bilindiği üzere, Gelir ve Kurumlar
Vergisi Kanunlarımız, dar mükellefler açısından ticarî kazancın Türkiye'de elde
edilmiş sayılması için, kazanç sahiplerinin Türkiye'de işyerinin bulunmasını
veya daimî temsilci bulundurmasını ve kazancın bu yerlerde veya bu temsilciler
vasıtasıyla yapılan işlerden doğmasını şart koşmaktadır. Aynı şekilde,
Anlaşmanın 7 nci maddesinde de yalnızca işyerine atfedilebilen ticarî kazancın
kaynak devlette vergilenebileceği prensibi getirilmiştir.
7 fıkra halinde
düzenlenen bu maddede, hangi durumlarda bir işyerinin oluşup oluşmayacağı
hususu bütün ayrıntılarıyla açıklanmaktadır.
1 inci fıkrada,
"işyeri" teriminin genel bir tanımı yapılmaktadır.
2 nci fıkrada, kapsama
özellikle dahil edilen işyerlerine örnekler verilmektedir ki bunlar; yönetim
yeri, şube, büro, fabrika, atölye, yalnızca başkaları için depolama
kolaylıkları sağlayan kişiyle ilgili olmak kaydıyla depo, maden ocağı, petrol
veya doğal gaz kuyusu, taşocağı veya doğal kaynakların çıkarıldığı diğer
herhangi bir yerdir.
3 üncü fıkrada, bir
inşaat şantiyesi, yapım, kurma veya montaj projesinin yalnızca oniki ayı aşan
bir süre devam etmesi halinde bir işyeri oluşturacağı belirtilmiştir.
4 üncü fıkrada, işyeri
kapsamı dışında kalan hususlar belirtilmiştir.
5 inci fıkrada, daimî
temsilcilik düzenlenmiştir. Bu fıkraya göre, bir kişi teşebbüs adına mukavele
akdetme yetkisine sahip olur ve bu yetkisini düzenli olarak kullanırsa, bu
faaliyetler 4 üncü fıkrada belirtilen ve işe ilişkin sabit bir yerden yapılması
durumunda bu yeri işyeri haline getirmeyen nitelikteki faaliyetlerle sınırlı
olmadıkça, bu teşebbüs, bu kişinin teşebbüs adına gerçekleştirdiği her türlü
faaliyet dolayısıyla bu Devlette bir işyerine sahip kabul edilecektir.
Anlaşmada işyeri ve daimî
temsilci ayrı ayrı maddelerde düzenlenmeyip, her ikisi de "işyeri"
maddesinde düzenlendiğinden, bu fıkra hükmüyle, Gelir Vergisi Kanununun dar
mükelleflerin ticarî kazançlarının Türkiye'de vergilendirilmesine imkân tanıyan
daimî temsilciliğe ilişkin hükümleri Anlaşmaya yansıtılmış olmaktadır.
6 ncı fıkrada, bir
teşebbüsün bir Âkit Devlette, işlerini yalnızca kendi işlerine olağan şekilde
devam eden bir simsar, genel komisyon acentesi veya bağımsız statüde diğer
herhangi bir acente vasıtasıyla yürütmesi halinde bu Devlette bir işyerine
sahip kabul olunmayacağı belirtilmektedir.
7 nci fıkrada ise, iki
ayrı Âkit Devlette mukim olan şirketlerin birbirlerini kontrol etmesinin,
bunlardan herhangi birinin diğeri için bir işyeri oluşturmayacağı hükme
bağlanmıştır.
Madde 6. - Gayrimenkul
varlıklardan elde edilen gelir
Bu madde yalnızca
gayrimenkul sermaye iratlarını değil, aynı zamanda gayrimenkullerden
kaynaklanacak her türlü gelir unsurunu kapsamaktadır.
Maddenin 1 inci fıkrası
ile gayrimenkul varlıklardan elde edilen gelir (tarım veya ormancılıktan elde
edilen gelir dahil) gayrimenkulün bulunduğu Âkit Devlette
vergilendirilebilmektedir.
2 nci fıkra,
"gayrimenkul varlık" teriminin tanımına ilişkindir.
3 üncü fıkrada,
gayrimenkul varlığın doğrudan kullanımı, kiralanması veya başka bir suretle
kullanımından elde edilen gelire 1 inci fıkra hükmünün uygulanacağı
belirtilmektedir.
4 üncü fıkrada ise, 1 ve
3 üncü fıkra hükümlerinin, bir teşebbüsün gayrimenkul varlıklardan elde ettiği
gelir ile serbest meslek faaliyetlerinin icrasında kullanılan gayrimenkullerden
elde edilen gelire de uygulanacağı öngörülmektedir.
Madde 7. - Ticarî
kazançlar
Maddenin 1 inci fıkrası,
ticarî kazancın vergilendirilmesindeki genel prensibi açıklamaktadır. Buna göre
ticarî kazanç, teşebbüsün mukim olduğu Devlette vergilendirilecek, ancak
faaliyetin diğer Âkit Devlette bir işyeri vasıtasıyla yürütülmesi halinde,
kazancın sadece bu işyerine atfedilebilen kısmı diğer Âkit Devlette
vergilendirilebilecektir.
2 nci fıkra, işyeri
kazançlarının hesaplanmasındaki esaslara ilişkindir. Buna göre, işyeri bağımsız
bir teşebbüs gibi ele alınacak ve benzer teşebbüslerin benzer koşullarda elde
etmesi gereken kazanç, söz konusu işyerine atfedilecektir. Böylece,
işyeri-merkez ilişkilerinde emsaline göre yüksek veya düşük fiyatlandırmaya
gidildiğinde olaya müdahale edilip, gerçekçi fiyatların fatura edilmesiyle yeni
bir vergi matrahı belirlenecek ve vergileme bu matrah üzerinden yapılacaktır.
3 üncü fıkra, işyeri
kazancının belirlenmesi sırasında hangi tür giderlerin indirilebileceğine
ilişkindir.
4 üncü fıkra, teşebbüs
adına sadece mal ve ticarî eşya alımında bulunan işyerine, bu faaliyeti
dolayısıyla kazanç atfedilemeyeceğine ilişkindir.
5 inci fıkrada, önceki
fıkraların amaçları bakımından, işyerine atfedilebilen kazançların, aksine
makul ve geçerli bir neden olmadıkça her yıl aynı yöntemle belirleneceği hükmü
öngörülmektedir.
6 ncı fıkra ise, ticarî
kazancın, anlaşmanın diğer maddelerinde belirtilen gelir unsurlarını da
kapsamına alması halinde ilgili madde hükümlerini saklı tutmaktadır.
Madde 8. - Deniz, hava ve
kara taşımacılığı
1 inci fıkra, bir Âkit
Devlet teşebbüsünün diğer Âkit Devlette uluslararası trafik kapsamına giren
türden uçak veya kara nakil vasıtası işletmeciliğinden elde ettiği gelirlerin
yalnızca teşebbüsün mukim olduğu Âkit Devlette vergilendirilebileceğini
öngörmektedir. Diğer bir ifade ile bu tür kazançlar kaynak Devlette vergiden
istisna edilmektedir.
2 nci fıkrada, bir Âkit
Devlet teşebbüsünün, uluslararası trafikte gemi işletmeciliğinden diğer Âkit
Devlette elde ettiği gelirin bu Devlette vergilendirileceği, ancak diğer
Devlette alınacak verginin alınması gereken verginin yüzde ellisine eşit bir
tutarda indirileceği öngörülmektedir.
3 üncü fıkrada,
uluslararası trafikte veya uçak işletmeciliğinden elde edilen gelirlerin
yanısıra arızi olarak konteynerlerin kullanımından veya kiralanmasından elde
edilecek gelirlerin de bu maddede kapsanacağı öngörülmektedir.
4 üncü fıkrada, 1 inci ve
2 nci fıkrada benimsenen prensibin, ortaklık, ortak teşebbüs veya uluslararası
işletilen bir acenteye iştirak dolayısıyla elde edilen kazançlar için de
geçerli olduğu hükme bağlanmıştır.
Madde 9. - Bağımlı
teşebbüsler
Kurumlar Vergisi
Kanunumuzun 15, 16 ve 17 nci maddelerinde düzenlenen örtülü kazanç ve örtülü
sermaye ile ilgili olan bu maddede, bağımlı teşebbüslerin, bağımsız
teşebbüslere oranla farklı ticarî ilişkilere ve farklı fiyatlandırmalara
yönelmeleri halinde Âkit Devletlerin ne tür tedbirler alabileceği hükme
bağlanmaktadır.
1 inci fıkra, bağımlı
teşebbüslerin gerekli itinayı göstermeyip, bağımsız teşebbüsler arasında
geçerli olan fiyatlardan sapmaları halinde, vergi kaybına uğrayan Âkit Devlete
ek vergi alma hakkını vermektedir. Bu ek vergileme sonunda diğer Devletin,
kendi mükellefi olan bağımlı teşebbüs için yapacağı matrah ve vergi indirimleri
ise 2 nci fıkrada düzenlenmiştir.
Madde 10. - Temettüler
1 inci fıkra,
temettülerin vergilendirilmesindeki genel ilke ile ilgili olup, temettü
gelirinin esas itibariyle temettü gelirini elde edenin mukim olduğu Âkit
Devlette vergilendirileceğini öngörmektedir.
2 nci fıkra,
temettülerin, temettüyü ödeyen şirketin mukim olduğu, yani temettülerin doğduğu
Devlette de vergilendirilebileceğini öngörmektedir. Ancak temettü elde eden
temettünün gerçek lehdarı ise, alınacak vergi gayrisafi temettü tutarının %
10'unu aşamayacaktır. Diğer taraftan, bu fıkra hükümleri, içerisinden
temettülerin ödendiği şirket kazançlarının vergilendirilmesini etkilemeyecektir.
3 üncü fıkrada,
"temettü" teriminin tanımı yapılmaktadır.
4 üncü fıkra, temettü
lehdarının, temettüyü ödeyen şirketin mukim olduğu Âkit Devlette bir işyeri
vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunması veya diğer Devlette bir sabit yeri
kullanarak serbest meslek faaliyeti icra etmesi ve söz konusu temettü elde ediş
olayı ile bu işyeri arasında etkin bir bağ bulunması halinde, söz konusu
temettülerin bu madde çerçevesinde vergilendirilmeyeceğini öngörmektedir. Bu
gibi hallerde, temettüler diğer Âkit Devlette bu Devletin kanunlarına göre
vergilendirilecektir.
5 inci fıkrada, işyeri
kazancının 7 nci madde (Ticarî Kazançlar) çerçevesinde vergilendirildikten
sonra, kalan kazanç üzerinden bu maddenin 2 nci fıkrasına göre de
vergilendirilebileceği öngörülmektedir. Bu fıkra, Gelir Vergisi Kanunumuzun 94
üncü maddesinin 6/b numaralı bendiyle paralellik arzetmektedir.
Madde 11. - Faiz
1 inci fıkra, faizlerin
vergilendirilmesindeki genel ilkeyi belirlemektedir. Buna göre, faizi
vergilendirme hakkı lehdarın mukim olduğu Âkit Devlete ait olmaktadır.
2 nci fıkrada,
faizlerin doğduğu Âkit Devlete, faizin
gayrisafi tutarı üzerinden azamî % 10 vergi alma hakkı tanınacağı
öngörülmektedir.
3 üncü fıkra, Türkiye
Hükümeti ile Bangladeş Hükümetine veya Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası ile
Bangladeş Bankası'na ödenen faizlerin karşılıklı olarak vergiden muaf
tutulmasına ilişkindir.
4 üncü fıkrada,
"faiz" teriminin kapsamı belirlenmiştir.
5 inci fıkra, diğer
Devlette bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunulması veya bu diğer
Devlette yer alan sabit bir yer vasıtasıyla serbest meslek faaliyetinde
bulunulması ve faizin ödendiği alacak ile bu işyeri veya sabit yer arasında
etkin bir bağ bulunması halinde, söz konusu faizin bu madde çerçevesinde değil,
diğer Âkit Devlette bu Devletin kanunlarına göre vergilendirilmesini
öngörmektedir.
6 ncı fıkra, faiz
gelirlerinin hangi durumda bir Âkit Devlette elde edilmiş sayılacağını hükme
bağlamaktadır. Buna göre, faiz ödeyenin Devlet, politik alt bölüm, mahallî
idare, mukim veya bu Devlette bulunan bir işyeri veya sabit yer olması halinde,
söz konusu faizin bu Âkit Devlette elde edildiği kabul olunacaktır.
7 nci fıkra, faiz
miktarının belirlenmesinde muvazaa durumunu açıklığa kavuşturmaktadır. Fıkra
hükmüne göre muvazaa yapabilecek kişiler, aralarında özel ilişki bulunan faiz
ödeyici ile faiz lehdarı veya her ikisiyle bir başka kişi olarak belirtilmektedir.
Muvazaa durumu ise, özel ilişkinin olmadığı hallerde, kişiler arasında
kararlaştırılan faiz miktarını aşan bir faizin ödenmesi olarak ortaya
konmuştur. Bu durumda fazla kısım, bu maddede tanımlanan ve indirimli vergiye
tâbi olan bir faiz olarak nitelendirilmeyip, Anlaşmanın diğer hükümleri de
dikkate alınarak Âkit Devletlerin iç mevzuatına göre vergilendirilecektir.
Madde 12. - Gayrimaddî
hak bedelleri
1 inci fıkra,
vergilemedeki genel ilkeyi belirlemekte ve vergileme hakkını ödeme yapılan
kişinin mukim olduğu Devlete tanımaktadır.
2 nci fıkra hükmü,
gayrimaddî hak bedellerinin elde edildiği Devlete de % 10'u aşmayacak şekilde
vergi alma hakkı tanımaktadır.
3 üncü fıkra, gayrimaddî
hak bedellerinin tanımı ile ilgilidir.
4 üncü fıkrada, bir
işyeri veya sabit yer vasıtasıyla elde edilen gayrimaddî hak bedellerinin
indirimli vergi oranına göre değil, gayri maddî hak bedelinin elde edildiği
Devlette o Devletin kanunlarına göre vergilendirileceği öngörülmektedir.
5 inci ve 6 ncı
fıkralarda ise, faizde olduğu gibi gayrimaddî hak bedellerinin nerede elde
edilmiş sayılacağı ve muvazaalı durumlarda nasıl vergilendirileceğine ilişkin
özel hükümler yer almaktadır.
Madde 13. - Sermaye değer
artış kazançları
1 inci fıkrada, 6 ncı
maddede tanımlanan gayrimenkul varlıkların elden çıkarılmasından doğan
kazançların, bu varlıkların bulunduğu Âkit Devlette vergilendirileceği
öngörülmektedir.
2 nci fıkrada, bir
işyerinin aktifine dahil olan veya serbest meslek faaliyetinin icrasında
kullanılan sabit yere ait menkul varlıkların ve bu işyeri veya sabit yerin
elden çıkarılmasından doğan kazançların, bu işyerinin veya sabit yerin
bulunduğu Âkit Devlette vergilendirileceği hükme bağlanmıştır.
3 üncü fıkrada,
uluslararası trafikte işletilen gemi, uçak veya kara nakil vasıtaları ile
bunların işletilmesine tahsis edilen menkul varlıkların satışından elde edilen
kazançların, yalnızca gemi, uçak veya kara nakil vasıtalarını işleten
teşebbüsün mukim bulunduğu Âkit Devlette vergilendirileceği öngörülmektedir.
4 üncü fıkrada, bu
maddenin diğer fıkralarında sayılanların dışında kalan varlıkların satışından
doğan kazançların, bu varlıkları elden çıkaranın mukim olduğu Âkit Devlette
vergilendirilebileceği öngörülmektedir.
Madde 14. - Serbest
meslek faaliyetleri
Maddenin 1 inci
fıkrasında, serbest meslek kazançlarının, kazancı elde edenin mukim olduğu Âkit
Devlette vergilendirileceği; ancak, diğer Devlette bulunan sabit bir yer
kullanılarak icra edilen serbest meslek faaliyetlerinden veya bu diğer Devlette
ilgili malî yıl içinde bir veya bir kaç seferde toplam 183 günü aşan faaliyet
icrasından elde edilen kazancın, kaynak Devlette de vergilendirilebileceği
hükme bağlanmıştır.
2 nci fıkrada,
"serbest meslek faaliyetleri" teriminin tanımı yapılmaktadır.
Madde 15. - Bağımlı
faaliyetler
1 inci fıkrada, bağımlı
faaliyetlerin vergilendirilmesine ilişkin genel kural belirtilmektedir. Buna
göre, hizmetin diğer Devlette ifa edilmemesi şartıyla, bir Âkit Devlet
mukimince elde edilen ücretler mukim olunan Devlette vergilendirilecektir.
Hizmetin diğer Devlette ifa edilmesi halinde, belli şartlarla kaynak Devlete de
vergileme yetkisi tanınabilecektir. Ancak söz konusu kural, bu Anlaşmanın 16,
18, 19, 20 ve 21 inci maddelerinde öngörülen hükümleri herhangi bir şekilde
etkilemeyecektir. Diğer bir ifadeyle, yönetim kurulu üyeleri, emekliler, kamu
görevlileri, öğretmenler, araştırmacılar, öğrenciler ve stajyerler 15 inci
maddeye göre değil, kendileriyle ilgili maddelere göre vergilendirileceklerdir.
2 nci fıkrada, ücretin
sadece mukim Devlette vergilendirilmesi için hangi şartların bir arada aranması
gerektiği belirtilmektedir. Kaynak Devletin vergileme yapabilmesi için,
öngörülen bu şartlardan birinin ihlali yeterlidir. Bir başka ifadeyle, diğer
Devlette hizmet ifa eden bir Âkit Devlet mukiminin bu Devlette ilgili
vergilendirme yılında bir veya bir kaç seferde toplam 183 günden fazla kalması
veya ücret ödemesinin bu diğer Devletin mukimi olan bir işveren tarafından veya
onun adına yapılması ya da söz konusu ödemenin, işverenin bu diğer Devlette
sahip olduğu bir işyerinden veya sabit yerden yapılması durumunda, elde edilen
ücretler kaynak Devlette vergilendirilecektir.
3 üncü fıkrada, bir Âkit
Devlet teşebbüsünce uluslararası trafikte işletilen gemi, uçak veya kara nakil
vasıtalarında ifa edilen bir hizmet dolayısıyla elde edilen gelirin teşebbüsün
mukim olduğu Devlette vergilendirileceği öngörülmektedir.
Madde 16. - Müdürlere
yapılan ödemeler
Maddede, bir Âkit Devlet
mukiminin diğer Âkit Devlette mukim bir şirketin yönetim kurulu üyesi olması
dolayısıyla elde ettiği ücret ve diğer benzeri ödemelerin, bu diğer Âkit
Devlette vergilendirilebileceği hükme bağlanmıştır.
Madde 17. - Sanatçı ve
sporcular
1 inci fıkra, bir Âkit
Devlet mukimi olan sanatçı ve sporcuların iştigal konuları ile ilgili şahsî
faaliyetlerinden dolayı diğer Âkit Devlette elde ettikleri gelirlerin, bu
faaliyetleri icra ettikleri diğer Âkit Devlette vergilendirileceğini hükme
bağlamaktadır. Bu çerçevede, serbest meslek faaliyetleri ile bağımlı
faaliyetleri (ücretler) düzenleyen 14 ve 15 inci madde hükümleri sanatçı ve
sporcular açısından geçerli olmayıp, vergileme yalnızca 17 nci madde kapsamında
yapılacaktır.
2 nci fıkra
organizatörlerle ilgili olup, sanatçı ve sporcuların iştigal konularıyla ilgili
faaliyetlerden doğan gelirin, sanatçı veya sporcuların kendilerine değil de,
bir başka gerçek veya tüzel kişiye yönelmesi halinde, vergilemenin, faaliyetin
icra edildiği Âkit Devlette yapılacağını öngörmektedir. Ancak böyle bir
durumda, ticarî kazançların, serbest
meslek kazançlarının ve ücretlerin vergilendirilmesini düzenleyen bu
Anlaşmanın 7, 14 ve 15 inci madde hükümleri dikkate alınmayıp, vergileme yalnızca
17 nci madde kapsamında yapılacaktır.
3 üncü fıkra, bir Âkit
Devlete yapılan ziyaretin tamamen veya önemli ölçüde diğer Âkit Devletin
kamusal fonlarından desteklenmesi halinde sanatçı ve sporcuların faaliyetlerine
1 inci ve 2 nci fıkra hükümlerinin uygulanmayacağını öngörmektedir.
Madde 18. - Emekli
maaşları
Madde, geçmiş hizmetler
karşılığında ödenen emekli maaşları ve benzeri ödemelerin bunları elde edenin
mukim olduğu Devlette vergilendirileceği hükmünü öngörmektedir.
Madde 19. - Kamu görevi
1 inci fıkrada, emekli
maaşları da dahil olmak üzere kamu hizmeti karşılığında yapılan ödemelerin
yalnızca ödemeyi yapan Devlette vergilendirileceği öngörülmektedir.
2 nci fıkrada ise, kamu
iktisadî kuruluşlarında çalışanlar açısından bu madde hükmünün değil, 15, 16,
17 ve 18 inci madde hükümlerinin geçerli olacağı öngörülmektedir.
Madde 20. - Öğretmenler
ve araştırmacılar
Maddede, bir Âkit
Devletin mukimi olan ve yalnızca öğretim veya araştırma ya da her ikisini
yapmak amacıyla iki yılı aşmayan bir süre için diğer Âkit Devleti ziyaret eden
gerçek kişilerin bu çalışmaları karşılığında elde ettikleri gelirlerin diğer
Âkit Devlette vergiden muaf tutulacağı hükme bağlanmıştır.
Madde 21. - Öğrenciler ve
stajyerler
Maddede, bir Âkit
Devletin mukimi olan bir gerçek kişinin bir üniversite veya kabul görmüş eğitim
kurumlarında öğrenim ve eğitim görmek veya araştırma yapmak amacıyla, diğer
Âkit Devleti ziyaret eden gerçek kişinin yurt dışındaki kaynaklardan elde
ettiği ödemeler, burs, yardım veya ödüllerin ilk bahsedilen Devlette vergiden
istisna edileceği hükmü öngörülmektedir.
Madde 22. - Diğer
gelirler
1 inci fıkrada, nerede
doğarsa doğsun, bir Âkit Devlet mukimi tarafından elde edilen ve Anlaşmanın
bundan önceki maddelerinde kavranmayan gelir unsurlarının, geliri elde eden
kişinin mukim olduğu Devlette vergilendirileceği hükme bağlanmıştır.
2 nci fıkrada ise, 6 ncı
maddenin 2 nci fıkrasında bahsedilen gayrimenkul varlıklardan elde edilen
gelirler hariç olmak üzere, diğer Âkit Devlette bulunan bir işyeri vasıtasıyla
ticarî faaliyette bulunan veya sabit yer vasıtasıyla serbest meslek
faaliyetinde bulunan bir Âkit Devlet mukiminin, bu işyeri veya sabit yer ile
etkin bir şekilde bağlantılı bir hak veya varlıktan elde ettiği gelire bu
maddenin 1 inci fıkra hükümlerinin uygulanmayacağı, söz konusu gelirin 7 nci
veya 14 üncü madde hükümlerine göre vergilendirileceği hükme bağlanmıştır.
Madde 23. - Çifte
vergilendirmenin önlenmesi
Madde çifte
vergilendirmenin önlenmesi ile ilgilidir.
1 inci fıkrada, Türkiye
açısından Çifte Vergilendirmenin nasıl önleneceği açıklanmıştır. Fıkranın (a)
bendinde; bir Türkiye mukiminin (b) bendinde belirtilenlerin dışında Anlaşma
hükümleri çerçevesinde Bangladeş'te vergilendirilebilen bir gelir elde etmesi
halinde Türkiye'nin bu geliri vergiden istisna edeceği ancak, Türkiye'nin bu
kişinin geriye kalan gelirine ilişkin vergiyi hesaplarken söz konusu gelir için
sanki vergiden istisna edilmemiş gibi bir vergi oranını uygulayabileceği
belirtilmiştir.
Fıkranın (b) bendinde
ise; bir Türkiye mukiminin bu Anlaşmanın 10, 11 ve 12 nci maddesine göre
Bangladeş'te vergilendirilebilen bir gelir elde etmesi halinde, Türkiye'nin söz
konusu kişinin gelirine isabet eden vergiden Bangladeş'te ödenmiş olan vergiye
eşit bir miktarını mahsup edeceği ifade edilmiş olup; söz konusu mahsubun
Bangladeş'te vergilendirilebilen gelir için mahsuptan önce hesaplanmış vergi
miktarını aşmayacağı hükme bağlanmıştır.
2 nci fıkrada, Bangladeş
açısından çifte vergilendirmenin nasıl önleneceği açıklanmıştır. Fıkranın (a)
bendinde; bu fıkranın (c) bendi hükümleri saklı kalmak üzere, bir Bangladeş
mukiminin Türkiye'de vergilendirilebilen bir gelir elde etmesi halinde,
Bangladeş'in bu mukimin gelirine isabet eden vergiden Türkiye'de ödenen vergiye
eşit bir tutarını mahsup edeceği; (b) bendinde de, söz konusu mahsubun
Türkiye'de vergilendirilebilen gelir için mahsuptan önce hesaplanmış vergi
miktarını aşmayacağı hükme bağlanmıştır.
Fıkranın (c) bendinde
ise; bir Bangladeş mukiminin yalnızca Türkiye'de vergilendirilebilen bir gelir
elde etmesi halinde, Bangladeş'in bu geliri vergi matrahına dahil edebileceği
ancak bu gelir vergisinden Türkiye'de elde edilen gelire atfedilebilen gelir
vergisi tutarını da mahsup edeceği öngörülmektedir.
Madde 24. - Ayrım
yapılmaması
Maddenin 1 inci
fıkrasında, bir Âkit Devletin vatandaşlarının, diğer Âkit Devlette, o devletin
aynı koşullara sahip vatandaşlarına kıyasla daha değişik veya daha ağır bir
vergilemeye ve buna bağlı mükellefiyetlere tâbi tutulmayacağı öngörülmektedir.
Aynı hüküm, Âkit Devletlerden birinin veya her ikisinin mukimi olmayan kişilere
de uygulanacaktır.
2 nci fıkrada, bir Âkit
Devlet teşebbüsünün diğer Âkit Devlette sahip olduğu bir işyerinin bu diğer
Devletin aynı faaliyetlerini yürüten teşebbüslerine kıyasla daha ağır bir
vergilemeye tâbi tutulmayacağı ve Âkit Devletlerin kendi mukimlerine
uyguladıkları şahsî indirimler ile vergi ve matrah indirimlerini diğer Devletin
mukimlerine de uygulamak zorunda olmadıkları belirtilmektedir.
3 üncü fıkrada,
Anlaşmanın 9 uncu maddesinin 1 inci fıkrası, 11 inci maddesinin 7 nci fıkrası
veya 12 nci maddesinin 6 ncı fıkrası hükümlerinin uygulanacağı haller hariç
olmak üzere, bir Âkit Devlet teşebbüsünün vergiye tâbi kazancı belirlenirken,
bu teşebbüsün diğer Âkit Devletin bir mukimine ödenen faiz, gayrimaddî hak
bedeli ile diğer ödemelerin sanki ilk bahsedilen Devletin bir mukimine yapılmış
gibi indirilebileceği hükme bağlanmıştır.
4 üncü fıkrada, ayrım
yapmama prensibinin, bir Âkit Devletin bir veya bir kaç mukimi tarafından
doğrudan veya dolaylı olarak, kısmen ya da tamamen sermayesine sahip olunan
veya kontrol edilen diğer Âkit Devlet teşebbüsleri için de geçerli olduğu
belirtilmektedir.
5 inci fıkrada ise, bu
maddedeki vergileme teriminin, Anlaşmanın konusuna giren vergileri ifade ettiği
belirtilmektedir.
Madde 25. - Karşılıklı
anlaşma usulü
Maddenin ilk iki fıkrası,
bir kişinin, taraf Devletlerden herhangi birinin veya her ikisinin
işlemlerinin, kendisi açısından bu Anlaşma hükümlerine uygun olmayan sonuçlar
yarattığı veya yaratacağı kanaatine varması halinde sorunun nasıl
çözümleneceğini hükme bağlamaktadır.
1 inci fıkraya göre, bu
kişi durumunu Âkit Devletlerin iç mevzuatlarında öngörülen müracaat usulleriyle
bağlı kalmaksızın, mukim olduğu Âkit Devletin yetkili makamına arz
edebilecektir. Ancak bu kişi, durumunun 24 üncü maddenin 1 inci fıkrasına uygun
olması halinde, vatandaşı olduğu Âkit Devletin yetkili makamına da
başvurabilecektir.
2 nci fıkraya göre,
kendisine başvuruda bulunulan yetkili makam sorunu kendi çözemezse, diğer Devletin
yetkili makamıyla karşılıklı anlaşmaya varmak için gayret gösterecektir.
Maddenin 3 üncü
fıkrasında, yetkili makamların bu Anlaşmanın yorumundan veya uygulanmasından
kaynaklanan sorunların çözümü için karşılıklı anlaşma usulünü
kullanabilecekleri, 4 üncü fıkrada ise karşılıklı anlaşmanın ne şekilde
yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Madde 26. - Bilgi
değişimi
Bu Anlaşmanın
uygulanabilmesi için, iki Âkit Devletin vergi idareleri arasında gerekli
hallerde yakın işbirliğine ihtiyaç duyulmaktadır. Maddede, Âkit Devletlerin
hangi hallerde bilgi değişiminde bulunacakları, elde edilen bilgilerin kimlere
verilebileceği ve bilgi değişiminin sınırları ele alınmıştır.
Madde 27. - Diplomat
hüviyetindeki memurlar ve konsolosluk memurları
Bu maddede, diplomat
hüviyetindeki memurlar ve konsolosluk memurlarının Devletler hukukunun genel
kurallarına veya özel anlaşma hükümlerine göre yararlandıkları vergi
ayrıcalıklarının bu Anlaşma hükümlerinden etkilenmeyeceği belirtilmektedir.
Madde 28. - Yürürlüğe
girme
Anlaşma, Âkit Devletlerin
Hükümetlerinin, Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için gerekli anayasal işlemlerin
tamamlandığını birbirlerine bildirmelerini müteakip, bu bildirimlerin
sonuncusunun alındığı tarihte yürürlüğe girecektir. Bu anlaşma, Türkiye'de
tevkifat suretiyle alınan vergiler ve diğer vergiler için yürürlüğe girdiği
tarihi izleyen Ocak ayının birinci günü veya daha sonra başlayan vergilendirme
yılları için; Bangladeş'te ise, vergiler yönünden anlaşmanın yürürlüğe girişini
takip eden takvim yılının Temmuz ayının birinci günü veya daha sonra başlayan
herhangi bir tahakkuk yılı için hüküm ifade edecektir.
Madde 29. - Yürürlükten
kalkma
Madde, Anlaşmanın
feshedilinceye kadar yürürlükte kalacağını belirtmekte, fesih usulünü
açıklamakta ve fesih halinin her iki Âkit Devlette hangi vergilendirme
dönemleri için hüküm ifade edeceğini belirlemektedir.
Dışişleri Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet
Meclisi
Dışişleri
Komisyonu 4.6.2003
Esas No. : 1/414
Karar No. : 68
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Türkiye Cumhuriyeti
Hükümeti ile Bangladeş Halk Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden
Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel
Olma Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
Komisyonumuzun 29 Mayıs 2003 tarihli 12 nci toplantısında Dışişleri Bakanlığı
ile Maliye Bakanlığı temsilcilerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.
Türkiye Cumhuriyeti ile
ekonomik ve ticarî ilişkilerin geliştirilmesi arzulanan Bangladeş Halk
Cumhuriyeti Hükümeti arasında sermaye, teknoloji ve hizmet hareketlerinin
artırılması ve kişilerin aynı gelir üzerinden iki devlette birden
vergilendirilmesinin önlenmesi amacını taşıyan Anlaşma, Komisyonumuzca uygun
görülmüş ve Tasarı aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun
onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
|
Mehmet
Dülger |
Emin
Şirin |
Eyyüp
Sanay |
|
|
|
Antalya |
İstanbul |
Ankara |
|
|
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
|
|
Hüseyin
Kansu |
Mehmet
Özyol |
Nur Doğan
Topaloğlu |
|
|
|
İstanbul |
Adıyaman |
Ankara |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
|
Mehmet
Güner |
Mustafa
Dündar |
V. Haşim
Oral |
|
|
|
Bolu |
Bursa |
Denizli |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
|
M. İhsan
Arslan |
Abdülbaki
Türkoğlu |
Mehmet
Eraslan |
|
|
|
Diyarbakır |
Elazığ |
Hatay |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
|
Halil
Akyüz |
Mehmet B.
Denizolgun |
Fikret
Ünlü |
|
|
|
İstanbul |
İstanbul |
Karaman |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
|
Ufuk
Özkan |
Nihat Eri |
Osman
Seyfi |
|
|
|
Manisa |
Mardin |
Nevşehir |
|
|
|
|
Üye |
|
|
|
|
|
Süleyman
Gündüz |
|
|
|
|
|
Sakarya |
|
|
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ
METİN
TÜRKİYE
CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE BANGLADEŞ HALK CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA GELİR
ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLERDE ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME VE VERGİ KAÇAKÇILIĞINA
ENGEL OLMA ANLAŞMASININ ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞUNA
DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1. - 31 Ekim 1999
tarihinde Ankara'da imzalanan "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bangladeş
Halk Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte
Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması"nın
onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE 2. - Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. - Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE BANGLADEŞ HALK CUMHURİYETİ
HÜKÜMETİ ARASINDA GELİR ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLERDE ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ
ÖNLEME VE VERGİ KAÇAKÇILIĞINA ENGEL OLMA ANLAŞMASININ ONAYLANMASININ UYGUN
BULUNDUĞUNA
DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1. - Tasarının 1
inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 2. - Tasarının 2
nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 3. - Tasarının 3
üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
|
|
Bülent Ecevit |
|
|
|
|
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
|
|
|
|
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
En.
ve Tab. Kay. Bak. ve Başb. Yrd. |
|
|
|
|
|
|
D. Bahçeli |
H. H. Özkan |
M. C. Ersümer |
|
|
|
|
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
|
|
|
|
|
|
R. Önal |
Prof. Dr. T. Toskay |
M. Keçeciler |
|
|
|
|
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
|
|
|
|
|
|
Prof. Dr. Ş. S. Gürel |
S. Somuncuoğlu |
Y. Yalova |
|
|
|
|
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
|
|
|
|
|
|
M. Yılmaz |
Prof. Dr. R. Mirzaoğlu |
R. K. Yücelen |
|
|
|
|
|
|
Devlet
Bakanı V. |
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
|
|
|
|
|
|
M. Yılmaz |
Prof. Dr. Ş. Üşenmez |
E. S. Gaydalı |
|
|
|
|
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı V. |
Devlet
Bakanı |
|
|
|
|
|
|
F. Ünlü |
H. Y. Gökalp |
M. A. İrtemçelik |
|
|
|
|
|
|
Adalet
Bakanı |
Millî
Savunma Bakanı |
İçişleri
Bakanı |
|
|
|
|
|
|
Prof. Dr. H. S. Türk |
S. Çakmakoğlu |
S. Tantan |
|
|
|
|
|
|
Dışişleri
Bakanı V. |
Maliye
Bakanı |
Millî
Eğitim Bakanı |
|
|
|
|
|
|
Ş. S. Gürel |
S. Oral |
M. Bostancıoğlu |
|
|
|
|
|
|
Bayındırlık
ve İskân Bakanı |
Sağlık
Bakanı |
Ulaştırma
Bakanı |
|
|
|
|
|
|
K. Aydın |
Doç. Dr. O. Durmuş |
Prof. Dr. E. Öksüz |
|
|
|
|
|
|
Tarım
ve Köyişleri Bakanı |
Çalışma
ve Sos. Güv. Bakanı V. |
Sanayi
ve Ticaret Bakanı |
|
|
|
|
|
|
Prof. Dr. H. Y. Gökalp |
M. C. Ersümer |
A. K. Tanrıkulu |
|
|
|
|
|
|
Kültür
Bakanı |
Turizm
Bakanı |
Orman
Bakanı |
|
|
|
|
|
|
M. İ. Talay |
E. Mumcu |
Prof. Dr. N. Çağan |
|
|
|
|
|
|
Çevre
Bakanı |
|
F. Aytekin |
|
|
|
|
TÜRKİYE CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ İLE BANGLADEŞ HALK
CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ ARASINDA GELİR ÜZERİNDEN ALINAN
VERGİLERDE ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME VE VERGİ
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
HÜKÜMETİ
VE
BANGLADEŞ HALK
CUMHURİYETİ HÜKÜMETİ
Gelir üzerinden alınan
vergilerde çifte vergilendirmeyi önleyen ve vergi kaçakçılığına engel olan bir
Anlaşma yapmak isteğiyle
AŞAĞIDAKİ ANLAŞMAYA
VARMIŞLARDIR :
Madde 1
KİŞİLERE İLİŞKİN KAPSAM
Bu Anlaşma, Âkit
Devletlerden birinin veya her ikisinin mukimi olan kişilere uygulanacaktır.
Madde 2
KAVRANAN VERGİLER
1. Bu Anlaşma, ne şekilde alındığına
bakılmaksızın, bir Âkit Devlet veya politik alt bölümleri ya da mahallî
idareleri tarafından veya bunlar adına gelir üzerinden alınan vergilere
uygulanacaktır.
2. Menkul veya gayrimenkul varlıkların devrinden
doğan kazançlara uygulanan vergiler ile ücretin veya maaşın toplam tutarı
üzerinden teşebbüsler tarafından ödenen vergiler dahil olmak üzere, toplam
gelir veya gelirin unsurları üzerinden alınan tüm vergiler, gelirden alınan
vergiler olarak kabul edilecektir.
3. Anlaşmanın uygulanacağı şu anda geçerli olan
vergiler özellikle :
a) Türkiye'de :
i) gelir vergisi;
ii) kurumlar vergisi; ve
iii) gelir vergisi ve kurumlar vergisi
üzerinden alınan fon payı;
(Bundan böyle "Türk
vergisi" olarak bahsedilecektir)
b) Bangladeş'te :
gelir vergisi;
(Bundan böyle "Bangladeş
vergisi" olarak bahsedilecektir).
4. Bu Anlaşma aynı
zamanda, Anlaşmanın imza tarihinden sonra mevcut vergilere ilave olarak veya
onların yerine alınan ve mevcut vergilerle aynı nitelikte olan veya onlara
önemli ölçüde benzeyen vergilere de uygulanacaktır. Âkit Devletlerin yetkili
makamları, ilgili vergi mevzuatlarında yapılan önemli değişiklikleri
birbirlerine bildireceklerdir.
Madde 3
GENEL TANIMLAR
1. Bu Anlaşmanın amaçları
bakımından metin aksini öngörmedikçe :
a) i) "Türkiye"
terimi, Türkiye'nin sahip olduğu egemenlik alanını, karasularını, aynı zamanda
uluslararası hukuka uygun olarak doğal kaynakların araştırılması, işletilmesi
ve korunması amaçlarıyla yargı yetkisi veya egemenlik haklarına sahip olduğu
deniz alanlarını ifade eder.
ii) "Bangladeş" terimi,
Bangladeş'in sahip olduğu egemenlik alanını, karasularını, aynı zamanda
uluslararası hukuka uygun olarak doğal kaynakların araştırılması, işletilmesi
ve korunması amaçlarıyla yargı yetkisi veya egemenlik haklarına sahip olduğu
deniz alanlarını ifade eder.
b) "Bir Âkit
Devlet" ve "diğer Âkit Devlet" terimleri, metnin gereğine göre,
Türkiye veya Bangladeş anlamına gelir;
c) "Vergi"
terimi, bu Anlaşmanın 2 nci maddesinde kavranan herhangi bir vergi anlamına
gelir;
d) "Kişi"
terimi, bir gerçek kişiyi, bir şirketi ve kişilerin oluşturduğu diğer herhangi
bir kuruluşu kapsamına alır;
e) "Şirket"
terimi, herhangi bir kurum veya vergileme yönünden kurum olarak muamele gören
herhangi bir kuruluş anlamına gelir.
f) "Kanunî
merkez" terimi, Türkiye açısından Türk Ticaret Kanununa göre tescil edilen
kayıtlı merkez anlamına gelir.
g) "Vatandaş"
terimi, ilgili Âkit Devletlerin vatandaşlığına ve uyruğuna sahip bütün gerçek
kişileri ve aynı zamanda ilgili Âkit Devletlerin yürürlükte olan mevzuatlarına
göre statü kazanan herhangi bir hükmî şahsı, ortaklığı veya derneği ifade eder;
h) "Bir Âkit
Devletin teşebbüsü" ve "diğer Âkit Devletin teşebbüsü" terimleri
sırasıyla, bir Âkit Devletin bir mukimî
tarafından işletilen bir teşebbüs ve diğer
Âkit Devletin bir mukimi tarafından işletilen bir teşebbüs anlamına
gelir;
i) "Yetkili
makam" terimi :
i) Türkiye'de, Maliye Bakanını veya onun
yetkili temsilcisini; ve
ii) Bangladeş'te, Ulusal Gelir İdaresini
veya onun yetkili temsilcisini
ifade eder;
j) "Uluslararası
trafik" terimi, yalnızca bir Âkit Devlet sınırları içinde gerçekleştirilen
gemi, uçak veya kara nakil vasıtası işletmeciliği hariç olmak üzere gemi, uçak
veya kara nakil vasıtası işletilerek yapılan taşımacılığı ifade eder.
2. Bu Anlaşmanın bir Âkit
Devlet tarafından herhangi bir tarihte uygulanmasına ilişkin olarak, Anlaşmada
tanımlanmamış herhangi bir terim, metin aksini öngörmedikçe, Anlaşmanın
uygulanacağı vergilerin amaçları bakımından, o tarihte bu Devletin mevzuatına
sahip olduğu anlamı taşıyacak ve bu Devletin yürürlükteki vergi mevzuatında yer
alan bir anlam, bu Devletin diğer mevzuatında bu terime verilen anlama göre
üstünlük taşıyacaktır.
Madde 4
MUKİM
1. Bu Anlaşmanın amaçları bakımından, "bir
Âkit Devletin mukimi" terimi, bu Devlet, herhangi bir politik alt bölüm
veya mahallî idare de dahil olmak üzere, o Devletin mevzuatı gereğince ev,
ikametgâh, kanunî merkez, yönetim yeri veya benzer yapıda diğer herhangi bir
kriter nedeniyle vergi mükellefi olan kişi anlamına gelir. Ancak bu terim,
yalnızca o devletteki kaynaklardan elde edilen gelir nedeniyle o Devlette
vergiye tâbi tutulan herhangi bir kişiyi kapsamaz.
2. 1 inci fıkra hükümleri dolayısıyla bir
gerçek kişi her iki Âkit Devlette de mukim olduğunda, bu kişinin durumu
aşağıdaki şekilde belirlenecektir :
a) Bu kişi, daimi olarak
kalabileceği bir meskenin bulunduğu Âkit Devletin mukimi kabul edilecektir.
Eğer bu kişinin her iki Âkit Devlette de daimi olarak kalabileceği bir meskeni
varsa, bu kişi, kişisel ve ekonomik ilişkilerinin daha yakın olduğu (hayatî
menfaatlerin merkezi) Âkit Devletin mukimi kabul edilecektir;
b) Eğer kişinin hayatî
menfaatlerinin merkezinin yer aldığı Âkit Devlet saptanamazsa veya her iki Âkit
Devlette de daimi olarak kalabileceği bir meskeni yoksa, bu kişi kalmayı adet
edindiği evin bulunduğu Âkit Devletin mukimi kabul edilecektir;
c) Eğer kişinin her
iki Âkit Devlette de kalmayı adet
edindiği bir ev varsa veya her iki Âkit
Devlette de böyle bir ev söz konusu değilse, bu kişi vatandaşı bulunduğu Âkit Devletin mukimi kabul edilecektir;
d) Eğer kişi her iki Âkit
Devletin de vatandaşıysa veya her iki Âkit Devletin de vatandaşı değilse, Âkit Devletlerin yetkili makamları sorunu
karşılıklı anlaşmayla çözeceklerdir.
3. 1 inci fıkra hükümleri dolayısıyla gerçek
kişi dışındaki bir kişi her iki Âkit Devletin de mukimi olduğunda, bu kişi
etkin yönetim yerinin bulunduğu Âkit Devletin mukimi kabul edilecektir. Bununla
beraber, bu kişi Âkit Devletlerden birinde etkin yönetim yerine, diğerinde
kanunî merkeze sahip olduğunda, bu kişinin bu Anlaşmanın amaçları bakımından
hangi Âkit Devletin mukimi kabul
edileceğini, Âkit Devletlerin yetkili makamları karşılıklı anlaşmayla
belirleyeceklerdir.
Madde 5
İŞYERİ
1. Bu Anlaşmanın amaçları bakımından
"işyeri" terimi, bir teşebbüsün işinin tamamen veya kısmen
yürütüldüğü işe ilişkin sabit bir yer anlamına gelir.
2. "İşyeri" terimi özellikle şunları
kapsamına alır :
a) Yönetim yeri;
b) Şube;
c) Büro;
d) Fabrika;
e) Atölye;
f) Yalnızca başkaları
için depoloma kolaylıkları sağlayan kişiyle ilgili olmak kaydıyla depo; ve
g) Maden ocağı, petrol
veya doğal gaz kuyusu, taş ocağı veya doğal kaynakların çıkarıldığı diğer
herhangi bir yer;
3. Oniki ayı aşan bir süre devam eden bir
inşaat şantiyesi, yapım, kurma veya montaj projesi bir işyeri oluşturur.
4. Bu maddenin daha önceki hükümleri ile bağlı
kalınmaksızın, "işyeri" teriminin aşağıdaki hususları kapsamadığı
kabul edilecektir :
a) Tesislerin, teşebbüse
ait malların veya ticarî eşyanın yalnızca depolanması, teşhiri veya teslimi
amacıyla kullanılması;
b) Teşebbüse ait mal veya
ticarî eşya stoklarının yalnızca depolama, teşhir veya teslim amacıyla elde
tutulması;
c) Teşebbüse ait mal veya
ticarî eşya stoklarının yalnızca bir başka teşebbüse işlettirilmesi amacıyla
elde tutulması;
d) İşe ilişkin sabit bir
yerin yalnızca teşebbüse mal veya ticarî eşya satın alma veya bilgi toplama
amacıyla elde tutulması;
e) İşe ilişkin sabit bir
yerin teşebbüs için yalnızca reklam, bilgi sağlama, bilimsel araştırma veya
hazırlayıcı veya yardımcı karakter taşıyan benzer bir faaliyetin yapılması
amacıyla elde tutulması;
f) İşe ilişkin sabit bir
yerin, yalnızca (a) ila (e) bentlerinde bahsedilen faaliyetlerin birini veya
birkaçını bir arada icra etmek için elde tutulması; ancak, işe ilişkin sabit
yerdeki bütün bu faaliyetlerin bir arada yürütülmesi sonucunda oluşan
faaliyetin hazırlayıcı veya yardımcı karakterde olması şarttır.
5. 1 inci ve 2 nci fıkra hükümleriyle bağlı
kalınmaksızın, bir kişi -6 ncı fıkranın uygulanacağı bağımsız nitelikteki bir
acente dışında- bir Âkit Devlette bir teşebbüs adına hareket eder ve bu
teşebbüs adına mukavele akdetme yetkisine sahip olup, bu yetkisini mutaden
kullanırsa, söz konusu kişinin faaliyetleri 4 üncü fıkrada belirtilen ve işe
ilişkin sabit bir yerden yapılması
durumunda bu yeri işyeri haline getirmeyen nitelikteki faaliyetlerle sınırlı
olmamak kaydıyla, bu teşebbüs, bu kişinin teşebbüs adına gerçekleştirdiği her
türlü faaliyet dolayısıyla bu Devlette bir işyerine sahip kabul edilecektir.
6. Bir teşebbüs, bir Âkit
Devlette, işlerini yalnızca kendi işlerine olağan şekilde devam eden bir
simsar, genel komisyon acentesi veya bağımsız statüde diğer herhangi bir acente
vasıtasıyla yürüttüğü için bu Devlette bir işyerine sahip kabul olunmayacaktır.
7. Bir Âkit Devletin mukimi olan bir şirket,
diğer Âkit Devletin mukimi olan veya bu diğer Devlette ticarî faaliyette
bulunan (bir işyeri vasıtasıyla veya diğer bir şekilde) bir şirketi kontrol
eder ya da onun tarafından kontrol edilirse, bu şirketlerden herhangi biri
diğeri için bir işyeri oluşturmayacaktır.
Madde 6
GAYRİMENKUL VARLIKLARDAN
ELDE EDİLEN GELİR
1. Bir Âkit Devlet mukiminin diğer Âkit
Devlette bulunan gayrimenkul varlıklardan elde ettiği gelir (tarım veya
ormancılıktan elde edilen gelir dahil), bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. "Gayrimenkul varlık" terimi, söz
konusu varlığın bulunduğu Âkit Devletin mevzuatına göre tanımlanacaktır. Terim
her halükârda, gayrimenkul varlığa müteferri varlıkları, tarım ve ormancılıkta
kullanılan araçları ve hayvanları, özel hukuk hükümlerinin uygulanacağı
gayrimenkul mülkiyetine ilişkin hakları, gayrimenkul intifa haklarını ve maden
ocaklarının, kaynakların ve diğer doğal kaynakların işletilmesi veya işletme
hakkı karşılığında doğan sabit ya da değişken ödemeler üzerindeki hakları
kapsayacak; gemiler, vapurlar ve uçaklar gayrimenkul varlık olarak kabul
edilmeyecektir.
3. 1 inci fıkra hükümleri, gayrimenkul varlığın
doğrudan kullanımından, kiralanmasından veya diğer herhangi bir şekilde
kullanımından elde edilen gelire de uygulanacaktır.
4. 1 inci ve 3 üncü fıkra hükümleri aynı
zamanda, bir teşebbüsün gayrimenkul varlıklardan elde ettiği gelir ile serbest
meslek faaliyetlerinin icrasında kullanılan gayrimenkul varlıklardan elde
edilen gelire de uygulanacaktır.
Madde 7
TİCARÎ KAZANÇLAR
1. Bir Âkit Devlet teşebbüsüne ait kazanç, söz
konusu teşebbüs diğer Âkit Devlette yer alan bir işyeri vasıtasıyla ticarî
faaliyette bulunmadıkça, yalnızca bu Devlette vergilendirilecektir. Eğer
teşebbüs yukarıda bahsedilen şekilde ticarî faaliyette bulunursa, teşebbüsün
kazançları bu diğer Devlette, yalnızca bu işyerine atfedilebilen miktarla
sınırlı olmak üzere vergilendirilebilir.
2. 3 üncü fıkra hükümleri saklı kalmak üzere,
bir Âkit Devlet teşebbüsü diğer Âkit
Devlette yer alan bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunduğunda, her
iki Âkit Devlette de bu işyerine atfedilecek kazanç, bu işyeri aynı veya benzer
koşullar altında, aynı veya benzer faaliyetlerde bulunan tamamen ayrı ve
bağımsız bir teşebbüs olsaydı ve işyerini oluşturduğu teşebbüsten tamamen
bağımsız bir nitelik kazansaydı ne kazanç elde edecek ise aynı miktarda bir
kazanç olacaktır.
3. Bir işyerinin kazancı belirlenirken,
işyerinin bulunduğu Devlette veya başka herhangi bir yerde yapılan, yönetim ve
genel idare giderleri de dahil olmak üzere, işyerinin amaçlarına uygun olan
giderlerin indirilmesine müsaade edilecektir.
4. İşyerine, bu işyeri tarafından teşebbüs
adına yalnızca mal veya ticarî eşya satın alınması dolayısıyla hiçbir kazanç
atfedilmeyecektir.
5. Önceki fıkraların amaçları bakımından,
işyerine atfedilebilen kazançlar, aksine makul ve geçerli bir neden olmadıkça
her yıl aynı yöntemle belirlenecektir.
6. Kazanç, bu Anlaşmanın diğer maddelerinde
ayrı olarak düzenlenen gelir unsurlarını da kapsamına aldığında, o maddelerin
hükümleri bu madde hükümlerinden etkilenmeyecektir.
Madde 8
DENİZ, HAVA VE KARA
TAŞIMACILIĞI
1. Bir Âkit Devlet teşebbüsünün, uluslararası
trafikte uçak veya kara nakil vasıtası işletmeciliğinden elde ettiği gelir,
yalnızca bu Devlette vergilendirilebilecektir.
2. Bir Âkit Devlet teşebbüsünün uluslararası
trafikte gemi işletmeciliğinden diğer Âkit Devlette elde ettiği gelir, bu
diğer Âkit Devlette
vergilendirilebilir. Ancak, diğer Devlette bu gelir üzerinden alınacak vergi,
alınması gereken verginin yüzde ellisine eşit bir tutarda indirilecektir.
3. Bu maddenin amaçları
bakımından, bir Âkit Devlet
teşebbüsünün uluslararası trafikte gemi veya uçak işletmeciliğinden elde ettiği
gelir, 1 inci ve 2 nci fıkra hükümlerinin uygulanacağı gelirlerin yanı sıra
arızî olarak konteynerlerin kullanımı veya kiralanmasından elde edilen gelirleri
de kapsayacaktır.
4. Bu maddenin 1 inci ve
2 nci fıkra hükümleri aynı zamanda bir ortaklığa, ortak teşebbüse veya
uluslararası işletilen bir acenteye iştirak dolayısıyla elde edilen kazançlara
da uygulanacaktır.
Madde 9
BAĞIMLI TEŞEBBÜSLER
1. a) Bir Âkit Devlet
teşebbüsü doğrudan veya dolaylı olarak diğer Âkit Devlet teşebbüsünün yönetim,
kontrol veya sermayesine katıldığında, veya
b) Aynı kişiler, doğrudan veya dolaylı
olarak bir Âkit Devlet teşebbüsünün ve diğer Âkit Devlet teşebbüsünün yönetim,
kontrol veya sermayesine katıldığında ve her iki halde de, iki teşebbüs
arasındaki ticarî veya malî ilişkilerde oluşan veya empoze edilen koşullar,
bağımsız teşebbüsler arasında oluşması gereken koşullardan farklılaştığında, bu
teşebbüslerden birisinde olması gereken, fakat bu koşullar dolayısıyla kendini
göstermeyen kazanç, o teşebbüsün kazancına eklenir ve buna göre
vergilendirilebilir.
2. Bir Âkit Devletin
kendi teşebbüsünün kazancına dahil edip vergilendirdiği kazanç, diğer Âkit
Devlette vergilendirilen diğer Devletin teşebbüsünün kazancını içermesi ve aynı
zamanda ilk bahsedilen Devletin kavradığı kazanç, iki teşebbüs arasında olması
gereken koşullar gözönünde tutularak belirlenen kazanç olması durumunda, diğer
Devlet söz konusu kazanç üzerinden aldığı verginin miktarında gerekli
düzeltmeleri yapacaktır. Bu düzeltme yapılırken,bu Anlaşmanın diğer hükümleri
gözönünde tutulacak ve gerektiğinde Âkit Devletlerin yetkili makamları
birbirlerine danışacaklardır.
Madde 10
TEMETTÜLER
1. Bir Âkit Devletin mukimi
olan bir şirket tarafından diğer Âkit Devletin bir mukimine ödenen temettüler,
bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. Bununla beraber söz
konusu temettüler, ödemeyi yapan şirketin mukim olduğu Âkit Devlette ve bu
Devletin mevzuatına göre de vergilendirilebilir; ancak, temettü elde eden
temettünün gerçek lehdarı ise, bu şekilde alınacak vergi, gayrisafî temettü
tutarının yüzde 10'unu aşmayacaktır. Bu fıkra hükümleri, içerisinden
temettülerin ödendiği şirket kazançlarının vergilendirilmesini etkilemeyecektir.
3. Bu maddede kullanılan
"temettü" terimi, hisse senetlerinden, intifa senetlerinden veya
intifa haklarından, maden hisselerinden, kurucu hisse senetlerinden veya alacak
niteliğinde olmayıp kazanca katılmayı sağlayan diğer haklardan elde edilen
gelirler ile dağıtımı yapan şirketin mukim olduğu Devletin mevzuatına göre,
vergileme yönünden hisse senetlerinden elde edilen gelirle aynı muameleyi gören
diğer şirket haklarından elde edilen gelirleri ifade eder.
4. Bir Âkit Devlet mukimi
olan temettünün gerçek lehdarı, temettüyü ödeyen şirketin mukim olduğu diğer
Âkit Devlette yer alan bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunursa veya
bu diğer Devlette yer alan sabit bir yer vasıtasıyla serbest meslek faaliyeti
icra ederse ve söz konusu temettü elde ediş olayı ile bu işyeri veya sabit yer
arasında etkin bir bağ bulunmaktaysa, 1 inci ve 2 nci fıkra hükümleri
uygulanmayacaktır. Bu durumda temettüler, diğer Âkit Devlette bu Devletin
kanunlarına göre vergilendirilebilecektir.
5. Diğer Âkit Devlette yer
alan bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunan bir Âkit Devlet
şirketinin kazancı, 7 nci maddeye göre vergilendirildikten sonra, kalan kısım
üzerinden bu işyerinin bulunduğu Âkit Devlette bu maddenin 2 nci fıkrasına
uygun olarak vergilendirilebilir.
Madde 11
FAİZ
1. Bir Âkit Devlette
doğan ve diğer Âkit Devletin bir mukimine ödenen faiz, bu diğer Devlette
vergilendirilebilir.
2. Bununla beraber bu
faiz, elde edildiği Âkit Devlette ve o Devletin mevzuatına göre de
vergilendirilebilir; ancak, faiz elde eden kişi faizin gerçek lehdarı ise, bu
şekilde alınacak vergi faizin gayrisafî tutarının yüzde 10'unu aşmayacaktır.
3. 2 nci fıkra
hükümlerine bakılmaksızın;
a) Türkiye'de doğan ve
Bangladeş Hükümeti'ne veya Bangladeş Bankası'na ödenen faizler Türk vergisinden
muaf tutulacaktır;
b) Bangladeş'te doğan ve
Türkiye Hükümeti'ne veya Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'na ödenen faizler
Bangladeş vergisinden muaf tutulacaktır.
4. Bu maddede kullanılan
"faiz" terimi, ipotek garantisine bağlı olsun olmasın veya borçlunun
kazancına katılma hakkını tanısın tanımasın, her nevi alacaktan doğan gelirleri
ve özellikle kamu menkul kıymetleri ile tahvil veya borç senetlerinden elde
edilen gelirler ile söz konusu menkul kıymet, tahvil veya borç senetlerine
ilişkin prim ve ikramiyeleri ifade eder.
5. Bir Âkit Devlet mukimi
olan faizin gerçek lehdarı, faizin elde edildiği diğer Âkit Devlette yer alan
bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunursa veya bu diğer Devlette yer
alan sabit bir yer vasıtasıyla serbest meslek faaliyetinde bulunursa ve söz
konusu faizin ödendiği alacak ile bu işyeri veya sabit yer arasında etkin bir
bağ bulunmaktaysa, 1, 2 ve 3 üncü fıkra hükümleri uygulanmayacaktır. Bu durumda
faiz, diğer Âkit Devlette, bu Devletin kanunlarına göre vergilendirilebilecektir.
6. Bir Devletin kendisi,
politik alt bölümü, mahallî idaresi veya bu Devletin bir mukimi tarafından
ödenen faizin, o Âkit Devlette elde edildiği kabul olunacaktır. Bununla
beraber, faiz ödeyen kişi, bir Âkit Devletin mukimi olsun veya olmasın, bir
Âkit Devlette faiz ödemeye neden olan borç-alacak ilişkisiyle bağlantılı bir
işyerine veya sabit yere sahip olduğunda ve faiz bu işyeri veya sabit yerden
kaynaklandığında, söz konusu faizin işyerinin veya sabit yerin bulunduğu Devlette
elde edildiği kabul olunacaktır.
7. Alacak karşılığında
ödenen faizin miktarı, ödeyici ile gerçek lehdar arasında veya her ikisi ile
bir başka kişi arasında var olan özel ilişki nedeniyle, böyle bir ilişkinin
olmadığı durumlarda ödeyici ve lehdar arasında kararlaştırılacak miktarı
aştığında, bu madde hükümleri yalnızca en son bahsedilen miktara
uygulanacaktır. Bu durumda ilave ödeme, bu Anlaşmanın diğer hükümleri de
dikkate alınarak her bir Âkit Devletin mevzuatına göre
vergilendirilebilecektir.
Madde 12
GAYRİMADDÎ HAK BEDELLERİ
1. Bir Âkit Devlette
doğan ve diğer Âkit Devletin bir mukimine ödenen gayrimaddî hak bedelleri, bu
diğer Âkit Devlette vergilendirilebilir.
2. Bununla beraber, söz
konusu gayrimaddî hak bedelleri elde edildikleri Âkit Devlette ve o Devletin
mevzuatına göre de vergilendirilebilir; ancak, gayrimaddî hak bedeli elde eden
kişi gayrimaddî hak bedelinin gerçek lehdarı ise, bu şekilde alınacak vergi
gayrimaddî hak bedelinin gayrisafî tutarının yüzde 10'unu aşmayacaktır.
3. Bu maddede kullanılan
"gayrimaddî hak bedelleri" terimi, sinema filmleri dahil olmak üzere,
edebî, sanatsal veya bilimsel her nevi telif hakkının, her nevi patentin,
alameti farikanın, desen veya modelin, planın, gizli formül veya üretim yönteminin
kullanımı veya kullanım hakkı karşılığında veya sınaî, ticarî veya bilimsel
tecrübeye dayalı bilgi birikimi karşılığında elde edilen her türlü ödemeyi
kapsar.
4. Bir Âkit Devlet mukimi
olan gayrimaddî hak bedelinin gerçek lehdarı, söz konusu bedelin elde edildiği
diğer Âkit Devlette yer alan bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunursa
veya bu diğer Devlette yer alan sabit bir yer vasıtasıyla serbest meslek
faaliyetinde bulunursa ve söz konusu bedelin ödendiği hak veya varlık ile bu
işyeri veya sabit yer arasında etkin bir bağ bulunmaktaysa, 1 inci ve 2 nci
fıkra hükümleri uygulanmayacaktır. Bu durumda gayrimaddî hak bedelleri, diğer
Âkit Devlette, bu Devletin kanunlarına göre vergilendirilebilecektir.
5. Bir Âkit Devletin
kendisi, politik alt bölümü, mahallî idaresi veya bu Devletin bir mukimi
tarafından ödenen gayrimaddî hak bedelinin, o Âkit Devlette elde edildiği kabul
olunacaktır. Bununla beraber, gayrimaddî hak bedelini ödeyen kişi, bir Âkit
Devletin mukimi olsun veya olmasın, bir Âkit Devlette gayrimaddî hak bedeli
ödeme yükümlülüğü ile bağlantılı bir işyerine veya sabit bir yere sahip
olduğunda ve gayrimaddî hak bedeli bu işyeri veya sabit yerden kaynaklandığında,
söz konusu gayrimaddî hak bedelinin, işyerinin veya sabit yerin bulunduğu
Devlette elde edildiği kabul olunacaktır.
6. Kullanım, hak veya
bilgi karşılığında ödenen gayrimaddî hak bedelinin miktarı, ödeyici ile gerçek
lehdar arasında veya her ikisi ile bir başka kişi arasında var olan özel ilişki
nedeniyle, böyle bir ilişkinin olmadığı durumlarda ödeyici ile gerçek lehdar
arasında kararlaştırılacak miktarı aştığında, bu madde hükümleri yalnızca en
son bahsedilen miktara uygulanacaktır. Bu durumda ilave ödeme, bu Anlaşmanın
diğer hükümleri de dikkate alınarak, her bir Âkit Devletin mevzuatına göre
vergilendirilecektir.
Madde 13
SERMAYE DEĞER ARTIŞ
KAZANÇLARI
1. Bir Âkit Devlet
mukimince, diğer Âkit Devlette yer alan ve 6 ncı maddede belirtilen gayrimenkul
varlıkların elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar, bu diğer Devlette
vergilendirilebilir.
2. Bir Âkit Devlet
teşebbüsünün diğer Âkit Devlette sahip olduğu bir işyerinin ticarî varlığına
dahil menkul varlıkların veya bir Âkit Devlet mukiminin diğer Âkit Devlette
serbest meslek faaliyeti icra etmek üzere kullandığı sabit bir yere ait menkul
varlıkların elden çıkarılmasından doğan kazanç, bu işyerinin (yalnız veya tüm
teşebbüsle birlikte) veya sabit yerin elden çıkarılmasından doğan kazanç da
dahil olmak üzere, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
3. Uluslararası trafikte
işletilen gemi, uçak veya kara nakil vasıtalarının veya söz konusu gemi, uçak
veya kara nakil vasıtalarının işletilmesiyle ilgili menkul varlıkların elden
çıkarılmasından sağlanan kazançlar, yalnızca teşebbüsün mukim olduğu Âkit
Devlette vergilendirilecektir.
4. 1, 2 ve 3 üncü
fıkralarda belirtilenlerin dışında kalan varlıkların elden çıkarılmasından
doğan kazançlar, yalnızca elden çıkaranın mukim olduğu Âkit Devlette
vergilendirilecektir.
Madde 14
SERBEST MESLEK
FAALİYETLERİ
1. Bir Âkit Devlet
mukiminin, serbest meslek faaliyetleri veya bağımsız nitelikteki diğer
faaliyetler dolayısıyla elde ettiği gelirler, aşağıdaki durumlar hariç,
yalnızca bu Âkit Devlette vergilendirilecektir. Aşağıdaki durumlarda ise söz
konusu gelir, diğer Âkit Devlette de vergilendirilebilir :
a) Eğer bu kişi,
faaliyetlerini icra etmek için diğer Âkit Devlette sürekli kullanabileceği
sabit bir yere sahip ise, yalnızca bu sabit yere atfedilebilen gelir, bu diğer
Âkit Devlette vergilendirilebilir; veya
b) Eğer bu kişi, diğer
Âkit Devlette ilgili malî yıl içinde bir veya bir kaç seferde toplam 183 gün
veya daha fazla kalırsa, yalnızca diğer Devlette icra ettiği faaliyetlerden
elde ettiği gelir, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. "Serbest meslek
faaliyetleri" terimi, özellikle bağımsız olarak yürütülen bilimsel, edebî,
sanatsal, eğitici veya öğretici faaliyetleri, bunun yanısıra doktorların,
cerrahların, avukatların, mühendislerin, mimarların, dişçilerin ve muhasebecilerin
bağımsız faaliyetlerini kapsamına alır.
Madde 15
BAĞIMLI FAALİYETLER
1. 16, 18, 19, 20 ve 21
inci maddelerin hükümleri saklı kalmak üzere, bir Âkit Devlet mukiminin bir
hizmet dolayısıyla elde ettiği ücret, maaş ve diğer benzeri gelirler, bu hizmet
diğer Âkit Devlette ifa edilmedikçe, yalnızca bu Devlette vergilendirilecektir.
Hizmet diğer Devlette ifa edilirse, buradan elde edilen söz konusu gelir bu
diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. 1 inci fıkra
hükümlerine bakılmaksızın, bir Âkit Devlet mukiminin diğer Âkit Devlette ifa
ettiği bir hizmet dolayısıyla elde ettiği gelir, eğer :
a) Gelir elde eden kişi,
diğer Devlette, ilgili vergilendirme yılında bir veya bir kaç seferde toplam
183 günü aşmamak üzere kalırsa; ve
b) Ödeme, diğer Devletin
mukimi olmayan bir işveren tarafından veya böyle bir işveren adına yapılırsa;
ve
c) Ödeme, işverenin diğer
Devlette sahip olduğu bir işyerinden veya sabit yerden yapılmazsa yalnızca ilk
bahsedilen Devlette vergilendirilecektir.
3. Bu maddenin bundan
önceki hükümlerine bakılmaksızın, bir Âkit Devlet teşebbüsü tarafından
uluslararası trafikte işletilen bir gemi, uçak veya kara nakil vasıtalarından
ifa edilen bir hizmet karşılığında elde edilen gelir yalnızca bu Devlette
vergilendirilecektir.
Madde 16
MÜDÜRLERE YAPILAN
ÖDEMELER
Bir Âkit Devlet
mukiminin, diğer Âkit Devlet mukimi olan bir şirketin yönetim kurulu üyesi
olması dolayısıyla elde ettiği ücret ve diğer benzeri ödemeler, bu diğer Âkit
Devlette vergilendirilebilir.
Madde 17
SANATÇI VE SPORCULAR
1. 14 ve 15 inci
maddelerin hükümlerine bakılmaksızın, bir Âkit Devlet mukimi olan tiyatro;
sinema radyo veya televizyon sanatçısı gibi bir sanatçının, bir müzisyenin veya
bir sporcunun diğer Âkit Devlette icra ettiği şahsî faaliyetleri dolayısıyla
elde ettiği gelir, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. Bir sanatçının ya da
sporcunun icra ettiği şahsî faaliyetlerden doğan gelir, sanatçının veya
sporcunun kendisine değil de bir başkasına yönelirse, bu gelir 7, 14 ve 15 inci
maddelerin hükümleriyle bağlı kalınmaksızın, sanatçı ya da sporcunun
faaliyetlerinin icra edildiği Âkit Devlette vergilendirilebilir.
3. Bir Âkit Devlete
yapılan ziyaretin tamamen veya önemli ölçüde diğer Âkit Devletin kamusal
fonlarından desteklenmesi halinde, sanatçı ve sporcuların faaliyetlerine bu
maddenin 1 ve 2 nci fıkra hükümleri uygulanmayacaktır.
Madde 18
EMEKLİ MAAŞLARI
19 uncu maddenin 1 inci
fıkrası hükümleri saklı kalmak üzere, bir Âkit Devlet mukimine geçmiş
çalışmalarının karşılığında ödenen emekli maaşları ve diğer benzeri ödemeler
yalnızca bu Devlette vergilendirilebilecektir.
Madde 19
KAMU GÖREVİ
1. Bir Âkit Devletin
kendisine, politik alt bölümüne veya mahallî idaresine bir kamu görevi
dolayısıyla bir gerçek kişi tarafından verilen hizmetler karşılığında, bu
Devlet, alt bölüm veya idare tarafından yapılan ücret, maaş ve diğer benzeri
ödemeler, emekli maaşları da dahil yalnızca bu Devlette
vergilendirilebilecektir.
2. Bir Âkit Devletin
kendisi, politik alt bölümü veya mahallî idaresi tarafından yürütülen ticarî
faaliyetlerle bağlantılı hizmetler karşılığında yapılan ücret, maaş ve diğer
benzeri ödemeler ile emekli maaşlarına 15, 16, 17 ve 18 inci madde hükümleri
uygulanacaktır.
Madde 20
ÖĞRETMENLER VE
ARAŞTIRMACILAR
Diğer Âkit Devleti
ziyareti sırasında veya ziyaretinden hemen önce bir Âkit Devletin mukimi
durumunda olan ve herhangi bir üniversite, yüksek okul, okul veya diğer Âkit
Devletin yetkili makamlarınca tanınan benzeri eğitim kurumlarının davetlisi
olarak, bu tür eğitim kurumlarında yalnızca öğretim veya araştırma veya her
ikisini yapmak amacıyla iki yılı aşmayan bir süre için diğer Âkit Devleti ziyaret
eden bir gerçek kişinin, bu öğretim veya araştırma karşılığında elde ettiği
gelirler diğer Âkit Devlette vergiden muaf tutulacaktır.
Madde 21
ÖĞRENCİLER VE STAJYERLER
1. Bir Âkit Devleti
ziyaretinden hemen önce diğer Âkit Devletin mukimi durumunda olan bir gerçek
kişinin ilk bahsedilen Âkit Devleti ziyareti, yalnızca;
a) Bir üniversite veya
diğer kabul görmüş eğitim kurumlarında öğrenim görmek;
b) Bir iş veya meslekî
beceri kazanmak üzere uygulamalı eğitim görmek; veya
c) Bir kamu kurumu, dinî
kurum, yardım kurumu, bilim, edebiyat veya eğitim kurumu tarafından sağlanan
burs, yardım veya ödülün lehdarı olarak öğrenim görmek veya araştırma yapmak
amacıyla ziyaret eden bir
gerçek kişinin;
i) geçimini, öğrenimini,
eğitimini, araştırmasını veya meslekî uygulama eğitimini sağlamak amacıyla yurt
dışındaki kaynaklardan elde ettiği ödemeler; ve
ii) burs, yardım veya
ödüller
ilk bahsedilen Devlette
vergiden istisna edilecektir.
Madde 22
DİĞER GELİRLER
1. Bir Âkit Devlet
mukiminin, nerede doğarsa doğsun, bu Anlaşmanın daha önceki maddelerinde
belirtilmeyen gelir unsurları, yalnızca bu Devlette vergilendirilebilecektir.
2. 6 ncı maddenin 2 nci
fıkrasında tanımlanan gayrimenkul varlıklardan elde edilen gelir hariç olmak
üzere, bir Âkit Devlet mukimi olan gelir lehdarı, diğer Âkit Devlette yer alan
bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunursa veya bu diğer Devlette yer
alan sabit bir yer vasıtasıyla serbest meslek faaliyetinde bulunursa ve söz
konusu hak veya varlık ile bu işyeri veya sabit yer arasında etkin bir bağ
bulunmaktaysa, bu gelire 1 inci fıkra hükümleri uygulanmayacaktır. Bu durumda,
olayına göre 7 nci veya 14 üncü madde hükümleri uygulanacaktır.
Madde 23
ÇİFTE VERGİLENDİRMENİN
ÖNLENMESİ
1. Türkiye'de çifte
vergilendirme aşağıdaki şekilde önlenecektir :
a) Bir Türkiye mukimi,
(b) bendinde kavranan gelirler hariç olmak üzere, bu Anlaşma hükümlerine göre
Bangladeş'te vergilendirilebilen bir gelir elde ettiğinde, Türkiye, bu geliri
vergiden istisna edecek; ancak, bu kişinin geriye kalan gelirine ilişkin
vergiyi hesaplarken, istisna edilen geliri, vergiden istisna edilmemiş gibi
dikkate alarak bir vergi oranı uygulayabilecektir.
b) Bir Türkiye mukimi, bu
Anlaşmanın 10,11 ve 12 nci maddeleri hükümlerine göre Bangladeş'te
vergilendirilebilen bir gelir elde ettiğinde, Türkiye, bu kişinin gelirine
isabet eden vergiden, Bangladeş'te ödenen vergiye eşit bir tutarın mahsubuna
müsaade edecektir.
Bununla beraber söz
konusu mahsup, Bangladeş'te vergilendirilebilen gelir için, mahsuptan önce
hesaplanan vergi miktarını aşmayacaktır.
2. Bangladeş'te çifte
vergilendirme aşağıdaki şekilde önlenecektir :
a) (c) bendi hükümleri
saklı kalmak üzere, bir Bangladeş mukimi bu Anlaşma hükümleri uyarınca
Türkiye'de vergilendirilebilen bir gelir elde ettiğinde, Bangladeş, bu mukimin
gelirine isabet vergiden, Türkiye'de ödenen vergiye eşit bir tutarın mahsubuna
müsaade edecektir.
b) Bununla birlikte söz
konusu mahsup, Türkiye'de vergilendirilen gelire atfedilebilen, mahsuptan önce
hesaplanan gelir vergisini aşmayacaktır.
c) Bir Bangladeş mukimi,
bu Anlaşma hükümleri uyarınca yalnızca Türkiye'de vergilendirilebilen bir gelir
elde ettiğinde, Bangladeş, bu geliri vergi matrahına dahil edebilir, ancak bu
gelir vergisinden, Türkiye'de elde edilen gelire atfedilebilen gelir vergisi
tutarının mahsubuna müsaade edilecektir.
Madde 24
AYRIM YAPILMAMASI
1. Bir Âkit Devletin
vatandaşları, diğer Âkit Devlette, bu diğer Devletin vatandaşlarının aynı
koşullarda karşı karşıya kaldıkları veya kalabilecekleri vergilemeden ve buna
bağlı mükellefiyetlerden değişik veya daha ağır vergilemeye ve buna bağlı
mükellefiyetlere tabi tutulmayacaklardır. Bu hüküm, 1 inci madde hükümlerine
bakılmaksızın, Âkit Devletlerden birinin veya her ikisinin mukimi olmayan
kişilere de uygulanacaktır.
2. Bir Âkit Devlet
teşebbüsünün diğer Âkit Devlette sahip olduğu bir işyeri, bu diğer Devletin
aynı faaliyetleri yürüten teşebbüslerine göre daha az lehe bir vergilemeyle
karşı karşıya kalmayacaktır. Bu hüküm, bir Âkit Devletin kendi mukimlerine
şahsî veya ailevi durumları dolayısıyla uyguladığı şahsî indirimleri, vergi ve
matrah indirimlerini diğer Âkit Devlet mukimlerine de uygulama zorunda olduğu
yönünde anlaşılmayacaktır.
3. 9 uncu maddenin 1 inci
fıkrası ile 11 inci maddenin 7 nci fıkrası veya 12 nci maddenin 6 ncı fıkrası
hükümlerinin uygulaması hariç olmak üzere, bir Âkit Devlet teşebbüsünce diğer
Âkit Devletin bir mukimine ödenen faiz, gayrimaddî hak bedeli ve diğer
ödemeler, söz konusu teşebbüsün vergilendirilebilir kazancının belirlenmesinde,
bu ödemeler aynı koşullarda ilk bahsedilen Devletin bir mukimine yapılmış gibi
indirilebilecektir.
4. Bir Âkit Devletin,
diğer Âkit Devletin bir veya birkaç mukimi tarafından, doğrudan veya dolaylı
olarak, kısmen veya tamamen sermayesine sahip olunan veya kontrol edilen
teşebbüsleri, ilk bahsedilen Devlette, bu Devletin benzeri teşebbüslerinin tâbi
oldukları veya olabilecekleri vergilemeden ve buna bağlı mükellefiyetlerden
değişik veya daha ağır vergilemeye ve buna bağlı mükellefiyetlere tâbi
tutulmayacaklardır.
5. Bu maddedeki
"vergileme" terimi, bu Anlaşmanın konusuna giren vergileri ifade
etmektedir.
Madde 25
KARŞILIKLI ANLAŞMA USULÜ
1. Bir kişi, Âkit
Devletlerden birinin veya her ikisinin işlemlerinin kendisi için bu Anlaşmanın
hükümlerine uygun düşmeyen bir vergileme yarattığı veya yaratacağı kanaatine
vardığında, bu Devletlerin iç mevzuatlarında öngörülen müracaat usulleriyle
bağlı kalmaksızın, durumu mukimi olduğu Devletin yetkili makamına arz edebilir.
Bu kişinin durumu 24 üncü maddenin 1 inci fıkrasına uygun düşerse, vatandaşı
olduğu Âkit Devletin yetkili makamına başvurabilir. Söz konusu müracaatın, Âkit
Devletlerin iç mevzuatlarında belirtilen süre içerisinde yapılması
gerekmektedir.
2. Söz konusu yetkili
makam, itirazı haklı bulmakla beraber kendisi tatminkâr bir çözüme ulaşamadığı
takdirde, Anlaşmaya ters düşen bir vergilemeyi önlemek amacıyla, diğer Âkit
Devletin yetkili makamıyla karşılıklı anlaşmaya gayret sarfedecektir.
3. Âkit Devletlerin
yetkili makamları, bu Anlaşmanın yorumundan veya uygulanmasından kaynaklanan
her türlü güçlüğü ve tereddütü karşılıklı anlaşmayla çözmek için gayret
göstereceklerdir. Yetkili makamlar aynı zamanda, Anlaşmada ele alınmayan
durumlardan kaynaklanan çifte vergilendirmenin ortadan kaldırılması için de
birbirlerine danışabilirler.
4. Âkit Devletlerin
yetkili makamları, bundan önceki fıkralarda belirtilen hususlarda anlaşmaya
varabilmek için birbirleriyle doğrudan doğruya haberleşebilirler. Anlaşmaya
varabilmek için sözlü görüş alış verişi gerekli görüldüğünde, bu görüşme, Âkit
Devletlerin yetkili makamlarının temsilcilerinden oluşan bir komisyon kanalıyla
yürütülebilir.
Madde 26
BİLGİ DEĞİŞİMİ
1. Âkit Devletlerin
yetkili makamları, bu Anlaşma hükümlerinin uygulanması için gerekli olan
bilgileri veya Anlaşma ile uyumsuzluk göstermediği sürece, Anlaşma kapsamına
giren vergiler ile ilgili iç mevzuat hükümlerinin yürütülmesi için gerekli olan
bilgileri değişime tâbi tutacaklardır. Bilgi değişimi 1 inci madde ile sınırlı
değildir. Bir Âkit Devlet tarafından alınan her türlü bilgi, o Devletin kendi
iç mevzuatı çerçevesinde elde etttiği bilgiler gibi gizli tutulacak ve yalnızca
bu Anlaşmada belirtilen vergilerin tahakkuk veya tahsilleri veya cebri icra ya
da cezasıyla ve bu hususlardaki şikâyet ve itirazlara bakmakla görevli kişi
veya makamlara (adlî makamlar ve idarî kuruluşlar dahil) verilebilecektir. Bu
kişi veya makamlar söz konusu bilgileri yalnızca bu amaçlar doğrultusunda
kullanacaklardır. Bu kişi veya makamlar söz konusu bilgileri mahkeme
duruşmalarında veya adlî kararlar alınırken açıklayabilirler.
2. 1 inci fıkra
hükümleri, hiçbir surette bir Âkit Devleti :
a) Kendisinin veya diğer
Âkit Devletin mevzuatına veya idarî uygulamalarına uymayacak idarî önlemler
alma;
b) Kendisinin veya diğer
Âkit Devletin mevzuatı veya normal idarî işlemleri çerçevesinde elde edilemeyen
bilgileri sunma;
c) Herhangi bir ticarî,
sınaî, meslekî sırrı veya ticarî işlemi aleni hale getiren bilgileri veya
aleniyeti kamu düzenine aykırı düşen bilgileri verme
yükümlülüğü altına
sokacak şekilde yorumlanamaz.
Madde 27
DİPLOMAT HÜVİYETİNDEKİ
MEMURLAR VE KONSOLOSLUK MEMURLARI
Bu Anlaşma hükümleri,
diplomat hüviyetindeki memurlar veya konsolosluk memurlarının uluslararası
hukukun genel kuralları veya özel anlaşma hükümleri uyarınca yararlandıkları
malî ayrıcalıkları etkilemeyecektir.
Madde 28
YÜRÜRLÜĞE GİRME
1. Âkit Devletlerin
Hükümetleri, Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için gerekli anayasal işlemlerin
tamamlandığını birbirlerine bildireceklerdir.
2. Anlaşma, 1 inci
fıkrada belirtilen bildirimlerden sonuncusunun alındığı tarihte yürürlüğe
girecek ve hükümleri :
a) Türkiye'de :
i) Kaynakta tevkif edilen
vergiler yönünden, Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihi izleyen Ocak ayının
birinci günü veya daha sonra ödenen veya borçlanılan miktarlar için; ve
ii) Diğer vergiler
yönünden, Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihi izleyen Ocak ayının birinci günü
veya daha sonra başlayan vergilendirme yılları için;
b) Bangladeş'te :
vergiler yönünden, Anlaşmanın yürürlüğe girişini takip eden takvim yılının Temmuz
ayının birinci günü veya daha sonra başlayan herhangi bir tahakkuk yılı için
hüküm ifade edecektir.
Madde 29
YÜRÜRLÜKTEN KALKMA
Bu Anlaşma, bir Âkit
Devlet tarafından feshedilinceye kadar yürürlükte kalacaktır. Âkit Devletlerden
her biri, Anlaşmanın yürürlüğe girişini takip eden beşinci yıldan sonraki
herhangi bir takvim yılının Haziran ayının 30 uncu gününden önce diplomatik
kanallardan yazılı fesih ihbarnamesi vermek suretiyle Anlaşmayı feshedebilir.
Bu durumda Anlaşma :
a) Türkiye'de :
i) Kaynakta tevkif edilen
vergiler yönünden, fesih ihbarnamesinin verildiği takvim yılının bitiminden
sonra ödenen veya borçlanılan miktarlar için; ve
ii) Diğer vergiler
yönünden, fesih ihbarnamesinin verildiği takvim yılının bitiminden sonra
başlayan vergilendirme yılları için;
b) Bangladeş'te : fesih
ihbarnamesinin verildiği yılı izleyen takvim yılının 1 Temmuz günü veya daha
sonra başlayan herhangi bir tahakkuk yılı için
hüküm ifade etmeyecektir.
Bu hususları teyiden,
Hükümetleri adına, aşağıda imzaları bulunan tam yetkili temsilciler, bu
Anlaşmayı imzaladılar.
Türk, Bangladeş ve
İngiliz dillerinde, her üç metin de aynı derecede geçerli olmak üzere, 31 Ekim
1999 tarihinde, Ankara'da düzenlenmiştir. Yorumda farklılık olması halinde,
İngilizce metin geçerli olacaktır.
|
|
TÜRKİYE
CUMHURİYETİ |
BANGLADEŞ
HALK CUMHURİYETİ |
|
|
HÜKÜMETİ
ADINA |
HÜKÜMETİ
ADINA |
|
|
Erdoğan ÖNER |
C. M. Shafi SAMİ |
|
|
Maliye
Bakanlığı Müsteşarı |
Dışişleri
Bakanlığı Müsteşarı |