Dönem : 22 Yasama Yılı : 2

T.B.M.M. (S. Sayısı : 632)

Karayolları Trafik Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair

Kanun Tasarısı ve İçişleri Komisyonu Raporu (1/557)

Not : Tasarı, Başkanlıkça; Dışişleri, Millî Savunma ve İçişleri komisyonlarına havale edilmiştir.

T.C.

Başbakanlık 4.4.2003

Kanunlar ve Kararlar

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG/196-279/1474

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür.

Gereğini arz ederim.

Recep Tayyip Erdoğan

Başbakan

LİSTE

Esas No. Hükümsüz Sayılan Kanun Tasarılarının Adı :

1/379 Askerlik Kanunu Tasarısı

1/381 Harp Araç ve Gereçleri ile Silâh, Mühimmat ve Patlayıcı Madde Üreten Sanayi Kuruluşlarının Denetimi Hakkında Kanun Tasarısı

1/383 Savunma Sanayii Güvenliği Kanunu Tasarısı

1/386 Türk Silahlı Kuvvetleri Stratejik Hedef Planının Gerçekleştirilmesi Maksadıyla Gelecek Yıllara Sari Taahhütlere Girişme Yetkisi Verilmesi Hakkında Kanunun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/390 Türk Silahlı Kuvvetlerinde İlk Nasıp İstihkakına İlişkin Kanun Tasarısı

1/397 Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanunun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı

1/402 Türkiye Cumhuriyeti Ordusu Subay, Askerî Memur ve Muadilleriyle Astsubayların Giyeceğine Dair Kanunun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı

1/469 Sıtma ve Frengi İlaçları İçin Kanunun Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/553 Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/581 Memleket İçi Düşmana Karşı Silahlı Müdafaa Mükellefiyeti Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun Tasarısı

Esas No. Hükümsüz Sayılan Kanun Tasarılarının Adı :

1/602 Yedek Subaylar ve Yedek Askerî Memurlar Kanunu ile Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/623 Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/820 Ateşli Silâhlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/863 Türk Silahlı Kuvvetleri Hasta Beslenme Kanunu Tasarısı

1/908 Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/920 Askerî Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/935 Türk Silahlı Kuvvetleri Stratejik Hedef Planının Gerçekleştirilmesi Maksadıyla Gelecek Yıllara Sari Taahhütlere Girişme Yetkisi Verilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/937 Türk Silahlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/953 İstiklâl Madalyası Verilmiş Bulunanlara Vatani Hizmet Tertibinden Şeref Aylığı Verilmesi Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/1010 Askerî Hâkimler Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/1025 Disiplin Mahkemeleri Kuruluşu, Yargılama Usulü ve Disiplin Suç ve Cezaları Hakkında Kanunun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/1035 Bazı Askerî Hastanelere Döner Sermaye Tahsisine Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı

1/1037 Meslekî Eğitim Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı

Karayolları Trafik Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

T.C.

Başbakanlık 22.10.2002

Kanunlar ve Kararlar

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-524/5246

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Millî Savunma Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 9.9.2002 tarihinde kararlaştırılan “Karayolları Trafik Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

GENEL GEREKÇE

13.10.1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 91 inci maddesinde yer verilen hükümler gereğince ortak savunma veya barış harekâtı kapsamında yapılan harekât, eğitim ve tatbikatlar çerçevesinde Türkiye’ye giriş yapan yabancı askerî araçların da malî sorumluluk sigortası kapsamında bulunması, NATO ülkelerine ait araçların Türkiye’ye girişinden tatbikat sonunda Türkiye’den çıkışına kadar olan sürede muhtelif ve ciddî sıkıntılara neden olmaktadır.

Ortak savunma ve barış harekâtı çerçevesinde, Türkiye’de harekât, eğitim veya tatbikat amacıyla bulunmasına izin verilen yabancı silâhlı kuvvetlerin neden oldukları hasar ve zararın tazmini usulleri ile hangi makamların bu zarardan sorumlu olacağı gibi hususlar, bazı uluslararası anlaşmalarda yer alan düzenlemelerle hüküm altına alınmıştır. Usulüne göre yürürlüğe girmiş bu anlaşmalar Anayasanın 90 ıncı maddesi gereğince kanun hükmündedir.

Örneğin, 19.6.1951 tarihinde imzalanan Kuzey Atlantik Anlaşmasına taraf devletler arasında, Kuvvetlerin Statüsüne Dair Sözleşme (NATO Status Of Force Agreements-NATO SOFA)’nin VIII inci maddesinde hasar ve zararların nasıl tazmin edileceği düzenlenmiştir. Diğer taraftan, 19.6.1995 tarihinde Brüksel’de Barış İçin Ortaklık ve NATOülkeleri arasında imzalanan Barış İçin Ortaklık Amacıyla Kuvvetlerin Bulundurulmasına Dair Sözleşme (Piece for Partnership-PFP/SOFA)’de ise NATO/SOFA’ya atıf yapılmaktadır.

Zorunlu malî sorumluluk sigortasının amacının, oluşabilecek bir zarar halinde, zarar görenlerin mağduriyetinin mümkün olan en kısa sürede giderilmesi, bir başka deyişle oluşacak zararın tazmininin kolaylaştırılması olduğu hususu dikkate alındığında, NATO/SOFA ve PFP/SOFA gibi anlaşmalarda yer verilen hasar ve zararın tazminine ilişkin hükümlerin bu ihtiyacı karşılar nitelikte olduğu görülmektedir.

Bu çerçevede, meydana gelebilecek hasar ve zararın hangi usullerle tazmin edileceğine dair hükümler içeren anlaşmaların kapsamına giren tatbikat ve eğitim gibi askerî faaliyetlere katılacak yabancı plakalı askerî araçların malî sorumluluk sigortası kapsamında bulunmasına gereklilik bulunmamaktadır.

Ayrıca, ortak savunma veya barış herakâtı çerçevesinde yapılan tatbikat, eğitim gibi askerî faaliyetlere iştirakin artacağı, bu artışın tatbikat yapılan bölge ekonomisine katkılarının olacağı göz önüne alındığında, bu kapsamdaki yabancı plakalı askerî araçların malî sorumluluk sigortasından muaf tutulmasının faydalı olacağı değerlendirilmektedir.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. - Madde ile; ortak savunma veya barış harekâtı çerçevesinde, Türkiye’ye harekât, eğitim veya tatbikat amacıyla gelen ve bu faaliyetleri sırasında oluşabilecek hasar ve zararın tazminine ilişkin uluslararası anlaşmalarda yer verilen hükümler kapsamına giren yabancı plakalı askerî araçlara malî sorumluluk sigortasından muafiyet getirilmesi öngörülmektedir.

Madde 2. - Yürürlük maddesidir.

Madde 3. - Yürütme maddesidir.

İçişleri Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

İçişleri Komisyonu 30. 6. 2004

Esas No. : 1/557

Karar No. : 72

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Millî Savunma Bakanlığınca hazırlanarak Bakanlar Kurulunca, 22.10.2002 tarihinde 21 inci dönem TBMM Başkanlığına sunulan "Karayolları Trafik Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı" sözkonusu dönemde sonuçlandırılamadığından kadük olmuş ve 4.4. 2003 tarihinde, Bakanlar Kurulunca, Başkanlığınıza Tasarının yenilendiği bildirilmiştir. Başkanlığınızca, 11.4.2004 tarihinde esas Komisyon olarak Komisyonumuza; tali komisyon olarak da Dışişleri Komisyonu ile Millî Savunma Komisyonuna havale edilen Tasarı Komisyonumuzun, 30.6.2004 tarihli otuzbeşinci toplantısında, Millî Savunma, İçişleri, Dışişleri ve Adalet bakanlıkları temsilcilerinin de katılımıyla incelenip görüşülmüştür.

Tasarı ile milletlerarası hukukun meşru saydığı hallerde, ortak savunma veya barış harekatı çerçevesinde, Türkiye'de harekat, eğitim veya tatbikat maksadıyla bulunmasına izin verilen yabancı silahlı kuvvetlerin neden olabileceği hasar ve zararların tazmini konularının özel bir anlaşmayla düzenlendiği hallerde, Türkiye'ye girecek yabancı askeri araçların mali sorumluluk sigortası yaptırmaları zorunluluğu kaldırılmaktadır.

Tasarının gerekçesinden de anlaşılacağı gibi bu tür araçların verdiği hasar ve zararın karşılanması yöntemi, uluslararası anlaşmalarla düzenlenmektedir ve uluslararası anlaşmalar kanun hükmündedir. Dolayısıyla bu araçları mali sorumluluk sigortası yaptırmakla yükümlü tutmak gereksizdir.

Tasarının tümü üzerinde yapılan görüşmeler sırasında, mali sorumluluk sigortası yaptırma yükümlülüğünün kaldırılmasının Türkiye açısından da geçerli olup olmadığı, başka bir ifadeyle karşılıklılık ilkesine uyulup uyulmadığı sorulmuştur. Çünkü Türkiye diğer ülkeler açısından bu yükümlülüğü kaldırırken, başka ülkelerin Türkiye için bu yükümlülüğü kaldırmaması egemenlik ilkesine gölge düşürücü niteliktedir. Cevaben yapılan açıklamalarda karşılıklılık ilkesine uyulduğu ve egemenlik haklarımızın zedelenmediği ifade edilmiştir.

Tasarının tümü üzerinde yapılan bu görüşmelerden sonra, Tasarının tümü benimsenerek maddelerin görüşülmesine geçilmesi kararlaştırılmıştır.

Tasarının 1 inci maddesi ile yürürlük ve yürütmeye ilişkin 2 ve 3 üncü maddeleri Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurula sunulmak üzere arz olunur.

Başkan	Başkanvekili	Sözcü
Tevfik Ziyaeddin Akbulut	Ali Sezal	Şükrü Önder
Tekirdağ	Kahramanmaraş	Yalova
Kâtip	Üye	Üye
Muharrem Tozçöken	Ali Küçükaydın	Şevket Orhan
Eskişehir	Adana	Bursa
Üye	Üye	Üye
Ali Yüksel Kavuştu	Mehmet Soydan	Sıdıka Aydoğan
Çorum	Hatay	İstanbul
		(Muhalifiz)
Üye	Üye	Üye
Nusret Bayraktar	Hakkı Ülkü	Serpil Yıldız
İstanbul	İzmir	İzmir
	(Muhalifiz)
Üye	Üye	Üye
Sinan Özkan	Mehmet Sefa Sirmen	Ali Oksal
Kastamonu	Kocaeli	Mersin
	(Muhalifim)	(Muhalifiz)
Üye		Üye
Selami Uzun		Mehmet Kartal

Sivas Van

(Muhalifiz)

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

KARAYOLLARI TRAFİK KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. - 13.10.1983 tarihli ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununun 91 inci maddesine, altıncı fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.

“Milletlerarası hukukun meşru saydığı hallerde, ortak savunma veya barış harekâtı çerçevesinde Türkiye’de harekât, eğitim veya tatbikat maksadıyla bulunmasına izin verilen yabancı silâhlı kuvvetlerin neden olabileceği hasar ve zararların tazmini konularının özel bir anlaşmayla düzenlendiği hallerde, bu kapsamda Türkiye’ye girecek yabancı askerî araçlar bakımından bu madde hükmü uygulanmaz.”

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Bülent Ecevit
Başbakan
Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.
D. Bahçeli	Prof. Dr. Ş. S. Gürel	M. Yılmaz
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
M. Türker	Prof. Dr. T. Toskay	M. Keçeciler
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
M. Z. Sezer	F. Bal	A. Doğan
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
Prof. Dr. M. Kocabatmaz	Prof. Dr. R. Mirzaoğlu	Dr. Y. Karakoyunlu
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
M. Bayer	Prof. Dr. Ş.Üşenmez	E. S. Gaydalı
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
E. Toprak	Dr. R. Doğru	H. T. İçli
Devlet Bakanı	Adalet Bakanı	Millî Savunma Bakanı V.
T. Güler	Prof. Dr. A. Çelikel	F. Bal
İçişleri Bakanı	Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı
M. Ecemiş	S. Oral	Prof. Dr. N. Tekin
Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı V.	Ulaştırma Bakanı V.
Prof. Dr. A. Akcan	Prof. Dr. R. Mirzaoğlu	Prof. Dr. A. Çelikel
Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı	Sanayi ve Ticaret Bakanı
Prof. Dr. H. Y. Gökalp	N. Arseven	A. K. Tanrıkulu
En. ve Tab. Kay. Bakanı	Kültür Bakanı	Turizm Bakanı
Z. Çakan	Prof. Dr. B. S. Çağlayan	M. Taşar
Orman Bakanı	Çevre Bakanı
Prof. Dr. N. Çağan	F. Aytekin

İÇİŞLERİ KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

KARAYOLLARI TRAFİK KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. - Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2. - Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. - Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.