Dönem : 22 Yasama Yılı : 1

T.B.M.M. (S. Sayısı : 151)

T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatifleri Tarafından Üreticilere Kullandırılan ve Sorunlu Hale Gelen Tarımsal Kredilerin Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun Tasarısı ile Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt’ün; Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt ile Muğla Milletvekili Fahrettin Üstün’ün; Kastamonu Milletvekili Mehmet Yıldırım’ın Aynı Mahiyetteki Kanun Teklifleri, İzmir Milletvekilleri Yılmaz Kaya ile Erdal Karademir’in, Çiftçilerin Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kuruluna Devredilen Millî Aydın Bankası T.A.Ş.-Tarişbank’a Olan Ziraî Kredi Borç Faizlerinin Silinmesine ve Asıl Borcun Taksitlendirilmesine Dair Kanun Teklifi ve Tarım, Orman ve Köyişleri ve Plan ve Bütçe Komisyonları Raporları (1/604, 2/3, 2/80, 2/109, 2/111)

T.C.

Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar

Genel Müdürlüğü 22.5.2003

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-655/2283

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 15.5.2003 tarihinde kararlaştırılan “T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatifleri Tarafından Üreticilere Kullandırılan ve Sorunlu Hale Gelen Tarımsal Kredilerin Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Recep Tayyip Erdoğan

Başbakan

GENEL GEREKÇE

Ülkemizde 2001 yılında yaşanan ekonomik krizin etkisiyle malî piyasalarda yaşanan olumsuzluklar faizlerin aşırı yükselmesine neden olmuştur. Ekonomik krizin etkisiyle, tarım ürünlerinin fiyatları hızla düşerken, yükselen faizlerden dolayı tarımsal kredi borçluları üzerindeki finansman yükü artarak, ödeme güçlerini aşmıştır.

Diğer taraftan, yaşanan olumsuz iklim koşulları ve doğal afetlerin de etkisi ile, üreticiler yeterli verim alamadıklarından gelirleri azalmış ve borçlarını ödemede zorlanmışlardır. Bunun sonucu olarak, T.C. Ziraat Bankası A.Ş. (Banka) ve Tarım Kredi Kooperatiflerinin (TKK) sorunlu tarımsal kredilerinde hızlı bir artış meydana gelmiş ve bu konuda tarımsal kredilere münhasır bir çözüm üretilmesi zarureti doğmuştur.

Ayrıca, tarımsal kredilerin sorunlu hale gelmesi sonucunda Banka açısından 4603 sayılı Kanunun amaçlarının gerçekleştirilmesi zorlaşmıştır.

Tarımsal kredi borçlarının yapılandırılması suretiyle; tarımsal kredilerden kaynaklanan borçların, üreticilerin üretim araç ve gereçleri ile sermayelerine başvurulmadan ve zamana yayılarak ödenmesi, üreticilere yeniden üretim gücü kazandırılması ve dolayısıyla tarım sektörünün canlandırılması ve ekonomiye kazandırılması amacıyla bu Tasarı hazırlanmıştır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. - Madde ile, Kanunun amacı belirlenmiştir. Kredilerin, ekonomik kriz, olumsuz iklim koşulları ve doğal afetler gibi nedenlerle sorunlu hale gelmesi dikkate alınarak, Banka kaynaklarından gerçek ve tüzel kişilere 31.1.2002 tarihinden önce, TKK tarafından ortaklarına 1.5.2003 tarihinden önce açılmış olması öngörülmüştür. Ayrıca, Kanunun yayımı tarihi itibarıyla yukarıda belirtilen nedenlerle takip hesaplarında kayıtlı bulunan krediler ile bu tarihlerden önce kullandırılmış ve bu Kanunun yayımı tarihinden önce takip hesaplarında iken Banka ve TKK tarafından getirilen düzenlemeler çerçevesinde ödeme planına bağlanmış olan tarımsal krediler de kapsama alınmıştır.

Madde 2. - Madde ile, kredilere uygulanan yüksek faizler nedeniyle sorunlu hale gelen tarımsal kredilerin ödenebilir bir tutara indirilmesi amaçlanmıştır.

Söz konusu kredilere takip hesaplarında cezai faiz uygulamasından tamamen vazgeçilmiş ve kullandırılan krediye, kullandırım tarihinden itibaren tarımsal kredilere uygulanan getiri oranı veya Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) tarafından tespit edilen tarım sektörüne ilişkin toptan eşya fiyat endeksi (tarımsal TEFE) dikkate alınarak hesaplanan ve Kanunun ekinde yer alan yıllık ortalama artış oranlarından düşük olanının uygulanması esası benimsenmiştir.

Ayrıca, Kanunun yayımı tarihinden önce yapılan tahsilat ve tediyelerin valör tarihleri itibarıyla dikkate alınması hususu düzenlenerek herhangi bir hak kaybına sebebiyet verilmemesi amaçlanmıştır.

Kredinin kullandırım tarihinden anlaşılması gereken, vadesinde geri ödenmeyerek takip hesaplarında izlenen kredinin kullandırım tarihidir.

Örneğin; üretici (A)’ya 15.10.1995 tarihinde 30.9.1996 vadeli olarak 1 milyar TL bitkisel üretim kredisi kullandırılmış ve üretici vadesinde borcunu kapatmıştır. Bilahare 30.3.1997 tarihinde 28.2.1998 vadeli olarak 2 milyar TL hayvancılık kredisi kullandırılmış ve üretici bu borcunu da vadesinde kapatmıştır. Aynı üreticiye 15.10.1999 tarihinde 30.9.2000 vadeli olarak 3 milyar TL bitkisel üretim kredisi kullandırılmış ancak üretici söz konusu krediye ilişkin borcunu vadesinde ödeyemediği için kredi takip hesabına intikal etmiş ise, bu üretici için kredinin kullandırım tarihi olarak 15.10.1999 tarihi esas alınacaktır.

Diğer taraftan, TKK’nın Bankaya ödenmemiş borçlarına ödeme kolaylığı getirilirken, geçmiş yıllara dayanan ve cari hesap şeklinde devam eden kredi ilişkisi dikkate alınarak 1.1.2000 tarihinden önce kullandırılan kredilerde 1.1.2000 tarihinin kredi kullandırım tarihi olarak esas alınması öngörülmüştür.

Örneğin : (A) Tarım Kredi Kooperatifine 15.9.1990 tarihinde, bitkisel üretim kredisi carî hesabı açılmış ve hesap devresi yıl sonu olarak belirlenmiştir. Kooperatife yıl içerisinde muhtelif tarihlerde kredi kullandırılmıştır. Yıl sonunda tahakkuk eden faiz ödenmediğinde anapara borcuna ilave edilmiş ve aynı hesaptan aynı yöntemle müteakip yıllarda da kredi kullandırılmaya devam edilmiştir. 2001 yılından itibaren hesap devresi kooperatifin tahsilat dönemine bağlı olarak 31.8.2001 tarihi olarak belirlenmiştir. (A) Kooperatifi, 31.8.2001 tarihinde tahakkuk eden faizi ödeyemediğinden kredisi takip hesaplarına alınmıştır. Bu kooperatif için kredi kullandırım tarihini carî hesap ilişkisi nedeniyle geriye doğru tespit etmek mümkün bulunmadığından, kredi kullandırım tarihi olarak 1.1.2000 tarihi esas alınmaktadır.

Madde3. - Madde ile, ödeme esasları belirlenmiş ve 1.5.2003 tarihi itibarıyla tespit edilen toplam borç miktarının % 10’u tutarında peşinatın Kanunun yayımı tarihinden itibaren altmış gün içinde ödenmesi öngörülmüş, kalanın ise ürün hasat dönemi dikkate alınarak 2003 yılı ekim ayından başlamak üzere her yılın Ekim ayı sonuna kadar ödenerek üç eşit taksitte tasfiyesi imkânı getirilmiştir.

Ayrıca, madde ile tespit edilen borç tutarına ödeme süresi boyunca değer artışı uygulanmayacağı yönünde düzenleme yapılmış ve Kanunun yayımı tarihinden itibaren altmış gün içinde borcun tamamının peşin ödenmesi halinde ilaveten % 30 oranında indirim öngörülmüştür.

Diğer taraftan, son yıllarda TKK’nın Bankaya ödenmemiş borçları önemli tutarlara ulaşmıştır. TKK’nın Kanun ile getirilen düzenlemeden yararlanarak borçlarını tasfiye edebilmeleri için peşinatsız ödeme planına ihtiyaç olduğu gerçeği göz önünde bulundurularak bu yönde düzenleme yapılmıştır.

Madde4. - Madde ile, başvuru süresi ve usulü belirlenmiş, hak kayıplarının önlenmesini teminen başvuruların Kanunun yayımı tarihinden itibaren altmış gün içinde yazılı usulde yapılması öngörülmüştür.

Madde5. - Madde ile, mevcut takiplere devam edilmesinin veya yeni takip başlatılmasının, borcunu ödemek isteyenlere bilirkişi ücreti, haciz, satış gibi masrafların yükletilmesi sonucunu doğuracağı, bunun ise hakkaniyete uygun olmayacağı, ayrıca kamu görevlileri ile yargı birimlerinin gereksiz yere meşgul edilmemesi hususları dikkate alınarak takiplerin durdurulması öngörülmüş, Kanunun yayımı tarihinden itibaren altmış gün içinde müracaat etmeyen ve peşinat ödemeyenler, TKK’ya kullandırılan kredilerde ise 2003 yılı Ekim ayı sonuna kadar ilk taksit tutarını ödemeyenler hakkında takiplerin kaldığı aşamadan devam etmesi düzenlenmiştir.

Madde6. - Madde ile, ödenmesi gereken taksitlerin Kanunda öngörülen sürelerde ödenmediği takdirde ne şekilde işlem yapılacağı açıklanmıştır. Borçlulara, ödenmeyen ya da eksik ödenen taksitlerin gecikilen her ay için bir önceki ay DİE tarafından ilan edilen tarımsal TEFE artış oranlarından 5 puan fazlası ile ödenmesi şartıyla bu Kanun hükümlerinden yararlanmaya devam etmeleri imkânı getirilmiştir.

Madde7. - Madde ile, borçları yeniden yapılandırılan üreticiler tarafından taahhütlerine uygun ödeme yapılmaması halinde haklarındaki takiplere kalındığı yerden devam edileceğinden, alacakların teminatlarında eksilme meydana gelmemesi amaçlanmıştır.

Madde8. - Madde ile, 7.3.2002 tarihli ve 2002/3893 sayılı Bakanlar Kurulu Kararının 5 inci maddesinin Hazine kaynağına dönüştürülen kredilerin tahsil ve tasfiyesinde, Bankanın ve TKK’nın kendi kaynaklarından kullandırdıkları kredilere sağlamış oldukları faiz indirimi, taksitlendirme gibi ödeme kolaylıkları ile ilgili kendi usul ve esaslarının uygulanacağı yolundaki hükmüne paralel bir düzenleme yapılmış ve borçlulara getirilen ödeme kolaylıklarında birlik sağlanması amaçlanmıştır.

Madde9. - Madde ile, bu Kanunda yer almayan hususlar hakkında ilgisine göre Banka ve TKK mevzuatının uygulanması öngörülmüştür.

Ayrıca, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan ödemelerin iade edilmeyeceği öngörülmüştür. Ancak, şahısta hata ve mükerrer tahsilat gibi hallerde iade yapılabileceği tabiidir.

Borcun hesaplanmasına ilişkin 2 nci maddenin uygulanmasında 2003 yılı için, ekli listede yer alan 2002 tarımsal TEFE yıllık ortalama artış oranı esas alınacaktır.

4603 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (1) numaralı fıkrası hükümlerinin bu Kanun çerçevesinde yapılan işlemlerde uygulanmayacağı belirtilmiştir.

Diğer taraftan, Banka ve TKK yönetim kurullarına bu Kanundan yararlanmak isteyenler için başvuru ve peşinat ödeme süresini bir ay uzatma yetkisi verilmektedir.

Madde10. - Yürürlük maddesidir.

Madde11. - Yürütme maddesidir.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Hazırlamış olduğum çiftçilerin T.C. Ziraat Bankasına, Tarım Kredi Kooperatiflerine, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne, Türkiye Ziraî Donatım Kurumu, Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğüne olan Borç Faizlerinin Silinmesine Dair Kanun Teklifim Gerekçeleri ile birlikte ekte sunulmuştur. Gereğini arz ederim.

Ensar Öğüt

Ardahan

GENEL GEREKÇE

Son yıllarda tarımsal girdilerde anormal artışlar meydana gelmesine rağmen çiftçilerin eline geçen fiyatlar aynı oranda değer kazanmamıştır. Bu durum çiftçilerin gün geçtikçe fakirleşmelerine ve dolayısıyla devlete olan borçlarını ödeyemez duruma gelmelerine neden olmuştur. Çiftçilerin yeniden üretimlerini artırmaları için 1998’den itibaren (1998 dahil) 2000 yılına kadar olan borç faizlerinin af edilmeleri ve ana paranın 3 taksitte ödenmesi düşünülmüş, ve Tasarı bu amaçla hazırlanmıştır.

MADDEGEREKÇELERİ

Madde 1. - Bu Madde ile çiftçilerin tarımsal üretim amaçlı, her türlü tohum, fide, fidan, gübre, ilaç ile her türlü girdi ve hayvancılık, tarım alet ve makinaları kredilerinin T. C. Ziraat Bankasına, Tarım Kredi Kooperatiflerine Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne, Türkiye Ziraî Donatım Kurumu Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğüne olan borç faizlerinin kaldırılması öngörülmektedir.

Madde 2. - Bu madde ile çiftçilerin tarımsal üretim amaçlı, her türlü tohum, fide, fidan, gübre, ilaç ile her türlü girdi ve hayvancılık, tarım alet ve makinaları kredilerinin T. C. Ziraat Bankasına, Tarım Kredi Kooperatiflerine Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne, Türkiye Ziraî Donatım Kurumu Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğüne olan borçlarının ödenmesi için taksitlendirme kolaylığı düşünülmüştür.

Madde 3. - Çiftçi borçları faizlerinin silinmesinden doğacak zararın, ilgili kurumlara Hazine tarafından ödenmesi öngörülmüştür.

Madde 4. - Bu madde ile, Kanunun yürürlük tarihi belirlenmiştir.

Madde 5. - Bu madde ile Kanunu Bakanlar Kurulunun yürüteceği kabul edilmiştir.

ARDAHAN MİLLETVEKİLİ ENSAR ÖĞÜT’ÜN TEKLİFİ

ÇİFTÇİLERİN T.C. ZİRAAT BANKASINA, TARIM KREDİ KOOPERATİFLERİNE, TARIM İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE, TÜRKİYE ZİRAÎ DONATIM KURUMU, TOPRAK MAHSULLERİ OFİSİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE OLAN BORÇ FAİZLERİNİN SİLİNMESİNE DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1. - Çiftçilerin T.C. Ziraat Bankasına, Tarım Kredi Kooperatiflerine Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne, Türkiye Ziraî Donatım Kurumu Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğünden 1998, 1999 ve 2000 tarihleri arasında almış oldukları borçların faizleri miktarına bakılmaksızın silinir.

MADDE 2. - Çiftçilerin 1 inci maddede adı geçen kuruluşlardan aldıkları borçların (Ana paranın) ödenmesi aylık 3 (Üç) taksitten aşağı olmamak üzere taksitlendirilir.

MADDE 3. - Bu Kanunun uygulanmasından doğacak faiz kayıpları birinci maddede adı geçen kurumlara hazinece görev zararı olarak ödenir.

MADDE 4. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 5. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Çiftçilerimizin T.C. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine Olan Borç Faizlerinin İndirilmesi ve Gecikme Cezalarının Affedilmesine, Borçlarını Vadesinde Ödeyen Çiftçilerimizin Kullanacakları Kredi Faizinde İndirime Gidilmesine Dair Kanun Teklifimiz, gerekçesiyle birlikte ekte sunulmuştur.

Gereğini saygılarımızla arz ederiz.

Ensar Öğüt Fahrettin Üstün

Ardahan Muğla

GENEL GEREKÇE

Ülkemizde yaşayan nüfusun yüzde 33’ünü oluşturan çiftçilerimiz, 57 nci Cumhuriyet Hükümetinin hatalı politikaları nedeniyle ürettiği ürünün bedelini reel olarak alamamıştır. Tarım, ekonomik bir sektör olmanın ötesinde her ülke için uzun vadede stratejik hesapları yapılan, hayatî öneme haizdir. Nitekim, bütün dünyada ve gelişmiş ülkelerde en fazla desteklenen sektörlerin başında tarım gelmektedir.

Türkiye ile Avrupa Birliği ülkelerini karşılaştırdığımızda, tarımın ülkemizde gayrî safi millî hasılaya oranı yüzde 14 iken, Avrupa Birliği ülkelerinde yüzde 1,9’dur. Tarımın istihdam içindeki payı yüzde 40 iken, Avrupa Birliği ülkelerinde yüzde 5’dir. Ancak Avrupa Birliği ülkelerinde tarımın payları oldukça düşük olmasına rağmen, tarım üreticilerini desteklemeyi öncelikle ele almışlardır.

Gelişmiş ülkeler çiftçilerin mağdur edilmemesi için tüm gayretlerini gösterirken ülkemizde son yıllarda tarımsal destek sınırlandırılmaktadır. Girdi maliyetleri (mazot, elektrik, tohumluk, gübre, ilaç) yükselmiş, destekleme ise tamamen ortadan kaldırılmıştır. Ürün baş fiyatları ve prim bedelleri düşük tutulmuştur. Bu sebeple, çiftçilerimizin önemli bir kısmı icra takibatına uğramıştır.

Çiftçilerimiz bırakınız borç faizlerini, ana para borçlarını bile ödeyemez duruma düşmüştür. Köylülerin almış oldukları krediye aynı köyden kişilerce müteselsil kefil olunması nedeniyle, birçok köylü icra takibine maruz bırakılmıştır. 57 nci Cumhuriyet Hükümetinin mevcut borçları taksitlendirmeye gitmesi dahi çözüm olmamış, çiftçilerimizin evine, ürünlerine, tarlasına, traktörüne haciz gelmiştir.

Zeytin, pamuk, tütün, pancar, hububat, domates vb. sebze ürünleri üreten sulu ve kuru tarım yapan, et ve süt hayvancılığı, kültür balıkçılığı ve arıcılık, et ve özellikle yumurta tavukçuluğu yapan çiftçilerimiz, Tarım Kredi Kooperatiflerinden ve T.C. Ziraat Bankasından aldıkları kredi borçlarına uygulanan faizlerden dolayı mevcut borçlarını ödeyemez hale gelmişlerdir.

Kanun Teklifimle birlikte çiftçilerimizin T.C. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan kredi borç faizleri ve temerrüt faizlerinde indirime gidilecektir.

Ayrıca borcunu vadesinde ödeyen çiftçilerimiz için de, adaletin sağlanması amacıyla kullanacakları kredide belli bir indirim sağlanarak eşitlik sağlanması hedeflenmektedir.

Çiftçilerimizin T.C. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerinden aldıkları kredilere uygulanan faiz oranları hesaplandığı yılın bütçesi veya çıkartılacak ek bütçede hedef enflasyonla sınırlandırılacaktır. Bu düzenlemeyle zor günler geçiren çiftçimiz bir nebze olsun rahatlayacaktır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. - 57 nci Cumhuriyet Hükümeti tarafından uygulanan hatalı ekonomik politikalar sonucunda çiftçilerimiz çok büyük sıkıntı içine girmişlerdir. Üretimde girdi fiyatları çok yükselmiş, taban fiyat ise düşük tutularak çiftçi borç batağına sürüklenmiş, T.C. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerinden aldıkları kredi faizlerini ve gecikme cezalarını ödeyemez hale düşürülmüş ve icra takibine maruz kalmışlardır.

Çiftçilerimizin T.C. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine Kanunun yayımı tarihine kadar kanunî takibe başlanmış ve henüz tahsil edilmemiş kredi borç faizleri yüzde 50 oranında indirilecek, gecikme cezaları ise af edilecektir. Bu Kanunun uygulanmasından sonra T.C. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerinin ihtiyaç duyduğu kaynak Hazine tarafından karşılanarak bankaya finansal açıdan destek sağlanmış olacaktır.

Madde 2. - Ülkemiz istihdamının yüzde 40’ını karşılayan çiftçilerimizin içinde bulundukları durumdan kurtarılabilmeleri için T.C. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerinden aldıkları kredilere uygulanan faiz oranları hesaplandığı yıl bütçesi veya çıkartılacak ek bütçede belirtilen hedef enflasyonu beş puandan fazla aşamaz.

Madde 3. - Borçlarını vadesinde ödeyen çiftçilerimizin halen kullandıkları yahut kullanacakları kredilere mahsus faiz oranında bir defaya mahsus olmak üzere yüzde yirmi indirim yapılması yoluyla haksızlığın önlenmesi ve böylece borçlarını zamanında ödeyen çiftçilerimize de destek verilmesi amaçlanmaktadır.

Madde 4. - Yürürlük maddesidir.

Madde 5. - Yürütme maddesidir.

ARDAHAN MİLLETVEKİLİ ENSAR ÖĞÜT İLE MUĞLA MİLLETVEKİLİ

FAHRETTİN ÜSTÜN’ÜN TEKLİFİ

ÇİFTÇİLERİMİZİN T.C. ZİRAAT BANKASI VE TARIM KREDİ KOOPERATİFLERİNE OLAN BORÇ FAİZLERİNİN İNDİRİLMESİ, GECİKME CEZALARININ AFFEDİLMESİ VE BORÇLARINI VADESİNDE ÖDEYEN ÇİFTÇİLERİMİZİN KULLANACAKLARI

KREDİ FAİZİNDE İNDİRİME GİDİLMESİNE DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1. - Çiftçilerimizin T.C. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan borçlarının Kanunun yayımı tarihine kadar idarî ve kanunî hesaplara intikal etmiş veya etmesi gereken borçlarının ana para ile birlikte, ana parasına eşit miktardaki faizi, kanunun yürürlük tarihinden itibaren altı aylık süre içinde ödendiği takdirde faiz ve masrafların kalan kısmı silinir Ancak faiz ana paraya eşit veya daha az ise, % 50’si silinir. T.C. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerinin ihtiyaç duyduğu kaynak Hazine tarafından karşılanır.

Kredi borç faizi ana paraya eşit yahut daha az bir meblağı ifade ediyorsa, yarısı silinir.

MADDE 2. - Çiftçilerimizin T.C. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerinden aldıkları kredilere uygulanan faiz oranları, hesaplandığı yılın bütçesi veya çıkartılacak, ek bütçede belirtilen hedef enflasyonu beş puan aşamaz.

MADDE 3. - Vadesi gelmiş borçlarını zamanında ödemiş bulunan çiftçilerimizin halen kullanmakta oldukları kredinin faizi oranından, yüzde yirmi indirim yapılır. Bunun için, T.C. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerinin ihtiyaç duyduğu kaynak Hazine tarafından karşılanır.

MADDE 4. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 5. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİS BAŞKANLIĞINA

Hazırlamış olduğum, çiftçilerin T.C. Ziraat Bankasına, Tarım Kredi Kooperatiflerine, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne, Türkiye Ziraî Donatım Kurumu, Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğüne olan borç faizlerinin silinmesine dair kanun teklifimin gerekçeleri ile birlikte ekte sunulmuştur.

Gereğini arz ederim.

Mehmet Yıldırım

Kastamonu

GENEL GEREKÇE

Bilindiği gibi son yıllarda merkezi hükümetler tarafından yürütülen tarımsal politikalar, hem üretimi olumsuz yönde etkilemiş hem de çiftçinin ürettiği malın karşılığını alamaması sonucunu doğurmuştur. Bu durum, tarımsal kesimin giderek fakirleşmesine ve devlete olan kredi borçlarını ödeyemez duruma gelmelerine yol açmıştır. Üretimin yeniden artırılması için çiftçinin 1998-2001 yılları arası (1998 dahil) devlete olan kredi borçlarının faizinin affedilmesi ve ana paranın 6 aylık periyotlar halinde 4 eşit taksitte ödenmesi, tasarının düzenlenmesinin amacıdır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. - Bu madde ile çiftçilerin tarımsal üretim amaçlı, her türlü tohum, fide, fidan, gübre, ilaç ile her türlü girdi ve hayvancılık, tarım alet ve makineleri kredilerinin T.C. Ziraat Bankasına, Tarım Kredi Kooperatiflerine, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne, Türkiye Ziraî Donatım Kurumu Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğüne olan borç faizlerinin kaldırılması öngörülmektedir.

Madde 2. - Bu madde ile çiftçilerin tarımsal üretim amaçlı, her türlü tohum, fide, fidan, gübre, ilaç ile her türlü girdi ve hayvancılık, tarım alet ve makineleri kredilerinin T.C. Ziraat Bankasına, Tarım Kredi Kooperatiflerine, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne, Türkiye Ziraî Donatım Kurumu Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğüne olan borçlarının ödenmesi için taksitlendirme kolaylığı düşünülmüştür.

Madde 3. - Çiftçi borçlarının faizlerinin silinmesinden doğacak zararın, ilgili kurumlara Hazine tarafından ödenmesi öngörülmüştür.

Madde 4. - Bu madde ile Kanunun yürürlük tarihi belirlenmiştir.

Madde 5. - Bu madde ile Kanunu Bakanlar Kurulunun yürüteceği kabul edilmiştir.

KASTAMONU MİLLETVEKİLİ MEHMET YILDIRIM’IN TEKLİFİ

ÇİFTÇİLERİN T.C. ZİRAAT BANKASINA, TARIM KREDİ KOOPERATİFLERİNE, TARIM İŞLETMELERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ’NE, TÜRKİYE ZİRAÎ DONATIM KURUMU, TOPRAK MAHSULLERİ OFİSİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜNE OLAN BORÇ FAİZLERİNİN SİLİNMESİNE DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1. - Çiftçilerin T.C. Ziraat Bankası’na, Tarım Kredi Kooperatiflerine, Tarım İşletmeleri Genel Müdürlüğüne, Türkiye Ziraî Donatım Kurumu, Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğünden 1998, 1999, 2000, ve 2001 tarihleri arasında almış oldukları borçların faizleri miktarına bakılmaksızın silinir.

MADDE 2. - Çiftçilerin 1 inci maddede adı geçen kuruluşlardan aldıkları borçların (ana paranın) ödenmesi aylık 3 (üç) taksitten aşağı olmamak üzere taksitlendirilir.

MADDE 3. - Bu Kanunun uygulanmasından doğacak faiz kayıpları birinci maddede adı geçen kurumlara Hazinece görev zararı olarak ödenir.

MADDE 4. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 5. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Hazırlamış olduğumuz “Çiftçilerin, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’na devredilen Millî Aydın Bankası T.A.Ş. - Tarişbank’a olan Ziraî Kredi borç faizlerinin silinmesi ve asıl borcun taksitlendirilmesine dair Kanun” teklifimiz gerekçeleri ile birlikte ekte sunulmuştur.

Gereğini arz ederiz. 18.3.2003

Yılmaz Kaya Erdal Karademir

İzmir İzmir

GENEL GEREKÇE

Girdi fiyatlarındaki aşırı artış ürün fiyatlarındaki nispî gerileme nedeniyle günümüzde çiftçilerin ekonomik durumu bozulmuş, bu durum nedeniyle de, ziraî faaliyetin icrası bir yana çiftçilerimiz günlük asgari kişisel harcamalarını bile karşılayamaz hale gelmişlerdir.

Bunun yanında bir de ziraî kredi kullanıp da ekonomik koşullar nedeniyle söz konusu borçlarını ödeyemeyen çiftçilerimiz daha zor şartlar altında çaresizce beklemektedirler. Sadece bu kanunun kabulü ile yüz binlerce çiftçi aileleriyle birlikte milyona yakın kişinin mağduriyeti giderilmiş olacaktır. Ekonomik şartlarının kötü olmasının yanında son yıllarda üst üste yaşanan doğal afetler nedeniyle de çiftçilerimiz ürününü kaldıramamış ve geçmiş yıllara göre daha zor duruma düşmüştür.

İşte bu nedenledir ki; hem bu durumdaki çiftçilerimizin ekonomisini rahatlatıp, geçimini sağlamasına ve yeniden üretim yapmaya başlamasına olanak tanımak hem de tahsili neredeyse olanaksız hale gelen kredi alacaklarının kısmen de olsa tahsilini sağlayarak ayrıca bir kaynak sağlamak amacıyla bu kanun teklifi hazırlanmıştır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. - Genel gerekçede belirtilen olumsuz ekonomik ve sosyal koşullar nedeniyle tahsil edilmesi artık mümkün olmayan kredi alacaklarının hiç olmazsa aslının kısa sürede tahsili sağlanarak ek bir kaynak sağlanmış olacak, bu alacakların tahsili için gerekli masraf, emek ve zamandan da tasarruf edilmiş olacaktır. Bunun yanında borcu olan çiftçilerin hem psikolojik baskıdan hem ekonomik açıdan büyük bir sıkıntıdan kurtulacağı hem de yeniden üretim sürecine kazandırılacağı düşünülmüştür.

Madde 2. - Yine belirtilen nedenle borcunun aslını defaten ödeyecek durumda olmayan ancak borcunu ödemek isteyen çiftçilerimize de kolaylık sağlanması ve borcunu defaten ödeyenlerden de daha farklı bir konumda tutulmaları, borcunu defaten ödeyenlere de haksızlık yapılmaması, bunun yanında bir faiz geliri ile birlikte bir tahsilatın yapılması ve kanayan bir yaranın kapatılmasının bu madde ile sağlanmasının mümkün olacağı düşünülmüştür.

Madde 3. - Kanun teklifinin bu maddesi ile mağdur durumda olan ziraî kredi borçlularına ödeme kolaylığı sağlanırken sadece borçluların çıkarları gözetilmemiş, alacağın tahsilinin olanaklı kılınması için borcun bitimine kadar teminatlar tutularak kamunun çıkarları da gözetilmiştir.

Madde 4. - Yürürlük maddesidir.

Madde 5. - Yürütme maddesidir.

İZMİR MİLLETVEKİLLERİ YILMAZ KAYA İLE ERDAL KARADEMİR’İN TEKLİFİ

ÇİFTÇİLERİN, BANKACILIK DÜZENLEME VE DENETLEME KURULUNA DEVREDİLEN MİLLÎ AYDIN BANKASI T.A.Ş.- TARİŞBANK’A OLAN ZİRAÎ KREDİ BORÇ FAİZLERİNİN SİLİNMESİNE VE ASIL BORCUN TAKSİTLENDİRİLMESİNE DAİR KANUN TEKLİFİ

MADDE 1. - Millî Aydın Bankası T.A.Ş. -Tarişbank’dan Ziraî Kredi almış bulunan çiftçilerden, kredi taksit ödemelerinden herhangi birini yapmamış olmaları halinde ve bu borçlar için kendileri hakkında herhangi bir dava veya icra takibi açılıp açılmadığına veya ödeme ile ilgili ihtarname çekilip çekilmediğine bakılmaksızın, bu yasanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki ay içinde kredi olarak aldıkları ana parayı ödemeleri halinde borç sona erer.

MADDE 2. - Birinci maddede de belirtilen süre içinde gerekli ödemeyi yapamadığı halde, aynı süre içinde borcunun taksitlendirilmesi talebini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kuruluna yazılı olarak bildiren ziraî kredi borçluları aldıkları kredi miktarına kredi kullanım tarihinden itibaren ödeme tarihine kadar geçecek süre için hesaplanacak yıllık % 30 oranındaki faiz hesabı ile ortaya çıkan miktarın ilavesi ile bulunacak borcu aylık 12, 2 aylık 6, 3 aylık 4, 4 aylık 3 eşit taksit halinde öderlerse borç sona erer.

Ziraî Kredi Borçlusu 1. Fıkraya göre hesap edilecek toplam borcun kendisine yazılı olarak bildirimini izleyen 15 gün içinde bu miktarın 1/12 sini öderse kendisi hakkında yasal takibe başlanmaz ve devam eden her türlü dava ve icra takibinden feragat edilir. Bu ödeme aylık ödeme dışında ödeme yapacak olan kredi borçlularının 2. taksitine mahsuben tahsil edilmiş kabul edilir. Feragat edilen dava ve icra takiplerine ilişkin yargılama giderleri ve avukatlık ücretleri de kredi borçlusu tarafından en son taksitle birlikte ödenir.

Başvurusuna rağmen yukarıdaki fıkradaki peşin ödemeden sonraki taksitlerden herhangi birini yapmayan kredi borçluları aleyhine 1. Madde gereğince hesaplanan borç miktarı üzerinden yasal takibata geçilir ve, daha önce bu kanun gereğince daha önce yapılmış olan ödemeler borçtan tenzil edilir.

MADDE 3. - 1. ve 2. Madde gereğince borcunu tamamen ödeyen ziraî kredi borçlusunun bu kredi ilişkisi nedeniyle daha önce bankaya verdiği teminatlar üzerine sadece bu ilişki nedeniyle koyulan tüm kısıtlamalar kaldırılarak menkul türünden olanlar kendisine iade edilir.

MADDE 4. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 5. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu

Esas No. : 1/604, 2/3, 2/80, 2/109, 2/111

Karar No. : 12 29.5.2003

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatifleri Tarafından Üreticilere Kullandırılan ve Sorunlu Hale Gelen Tarımsal Kredilerin Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun Tasarısı görüşmelere esas olmak üzere; Kastamonu Milletvekili Mehmet Yıldırım, Ardahan Milletvekili Ensar Öğüt, Muğla Milletvekili Fahrettin Üstün, İzmir Milletvekilleri Yılmaz Kaya ve Erdal Karademir'in konu itibariyle aynı mahiyette olan teklifleri ile birleştirilerek Devlet Bakanı Ali Babacan, Maliye ve Tarım ve Köyişleri bakanlıkları, Hazine Müsteşarlığı, Türkiye Tarım Kredi Kooperatifleri Merkez Birliği Genel Müdürlüğü, T.C. Ziraat Bankası Genel Müdürlüğü, T. Ziraat Odaları Birliği Başkanlığı ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu Başkanlığı temsilcilerinin de katıldığı 29.5.2003 tarihli Komisyonumuz toplantısında görüşülmüştür.

Kanun Tasarısının tümü üzerinde Hükümet Temsilcilerinin yaptığı açıklamalarda;

- Ülkemizde son yıllarda ekonomi alanında yaşanan krizler nedeniyle piyasalarda yaşanan dar boğazlar sonucunda faizlerin aşırı yükseldiğini, bunun sonucunda tarımsal ürünlerin reel fiyatlarının düştüğünü ve üreticilerin almış oldukları tarımsal kredilerin finansman yükünün arttığını,

- Son yıllarda yaşanan doğal afetler ve olumsuz iklim koşulları nedeni ile üreticilerin yeteri kadar ürün elde edemediklerini, bunun sonucunda almış oldukları kredileri zamanında geri ödeyemediklerini,

- Üreticiyi zor durumda bırakmadan tarımsal kredi borçlarının yeniden yapılandırılarak tahsilinin zamana yayılarak geri ödenmesinin, zor durumda olan üreticilere yeniden üretim gücünü kazandıracağını,

- Tasarının kanunlaşması sonucunda yukarıda sayılan nedenlerle T.C. Ziraat Bankasınca yaklaşık 210 bin, Tarım Kredi Kooperatifince 690 bin kişiye kullandırılan 900 trilyon lira civarındaki tahsil edilemeyen kredi borçlarının ülke ekonomisine kazandırılacağını,

İfade etmişlerdir.

Kanun Tasarısı üzerinde yapılan açıklamaları uygun mütalaa eden komisyonumuz maddelerinin müzakeresine geçilmesini oybirliği ile kabul etmiştir.

Kanun Tasarısının maddelerinin müzakeresi sonucunda, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10 ve 11 inci maddeler aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, gereği yapılmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile sunulur.

Başkan	Sözcü	Kâtip
İlyas Arslan	Erdoğan Özegen	Ali Osman Başkurt
Yozgat	Niğde	Malatya
Üye	Üye	Üye
Fikret Badazlı	Nail Kamacı	Osman Özcan
Antalya	Antalya	Antalya
	(1, 2, 3 maddelerin	(1, 2, 3 maddelerin
	tümüne muhalifim)	tümüne muhalifim)
Üye	Üye	Üye
Ahmet Ertürk	Mehmet Ali Suçin	Ramazan Kerim Özkan
Aydın	Batman	Burdur
		(1, 2, 3, maddelere muhalifim)
Üye	Üye	Üye
Mehmet Mehdi Eker	Selami Yiğit	Özkan Öksüz
Diyarbakır	Kars	Konya
	(1, 2, 3 maddelere muhalifim)
Üye	Üye	Üye
Mehmet Çerçi	Ömer İnan	Fahrettin Üstün
Manisa	Mersin	Muğla
		(Tümüne muhalifim)
Üye	Üye	Üye
Cemal Uysal	Necati Uzdil	Zülfikar İzol
Ordu	Osmaniye	Şanlıurfa
	(Muhalifim)
Üye		Üye
Ahmet Kambur		Maliki Ejder Arvas
Tekirdağ		Van

Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Plan ve Bütçe Komisyonu

Esas No. : 1/604, 2/3, 2/80, 2/109, 2/111 2.6.2003

Karar No. : 31

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Bakanlar Kurulunca 22.5.2003 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça 26.5.2003 tarihinde tali komisyon olarak Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen 1/604 esas numaralı "T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatifleri Tarafından Üreticilere Kullandırılan ve Sorunlu Hale Gelen Tarımsal Kredilerin Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun Tasarısı" ile muhtelif tarihlerde Komisyonumuza havale edilen 2/3, 2/80, 2/109, 2/111 esas numaralı Kanun Teklifleri, Komisyonumuzun 29.5.2003 tarihinde, Hükümeti temsilen Devlet Bakanı Ali Babacan ile Maliye Bakanlığı, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, T.C. Ziraat Bankası A.Ş. Genel Müdürlüğü ve Tarım Kredi Kooperatifleri temsilcilerinin ve bazı teklif sahiplerinin de katılımlarıyla yapmış olduğu 46 ncı birleşimde, birbirleri ile ilgili görülmeleri nedeniyle İçtüzüğün 35 inci maddesine göre birleştirilmek ve görüşmelere sözkonusu Tasarı esas alınmak suretiyle incelenip, görüşülmüştür.

Bilindiği gibi, 2000 yılı Kasım ve 2001 yılı Şubat aylarında yaşanan finansal krizlerden ekonominin tüm sektörleri olumsuz etkilenmiştir. Özellikle, tarımsal üreticiler açısından, yükselen faizler nedeniyle finansman maliyetlerinin artışı, tarım ürünlerinin fiyatlarında yaşanan hızlı düşüşler, iklim koşulları ve doğal afetlerin olumsuz etkisiyle devlet desteği olmaksızın çözümü zor, ağır sorunlar meydana gelmiştir.

Bu nedenle, tarım üreticilerinin T.C. Ziraat Bankası A.Ş. ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan tarımsal kredi borçlarının geri ödenmesinde ciddi aksaklıklar yaşanmıştır. Diğer taraftan, sorunlu kredilerin artışı nedeniyle Bankanın bankacılık faaliyetlerini yürütmesi güçleşmiştir.

Tarımsal kredi borçlarının yeniden yapılandırılması suretiyle, tarımsal üretime istikrar kazandırılması, üreticilerin ekonomik ve sosyal güçlerinin korunması amacıyla bu Tasarı hazırlanmıştır.

Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde;

- Kredilere uygulanan yüksek faizler nedeniyle sorunlu hale gelen tarımsal kredilerin ödenebilir bir tutara indirilmesinin,

- Kredilerin geri ödeme esaslarına ilişkin başvuru süreleri ve usullerinin belirlenmesinin,

- Borçları yeniden yapılandırılan üreticilerin taahhütlerine uymamaları halinde haklarında ne şekilde işlem yapılacağının belirlenmesinin,

- Bu Tasarıda düzenlenmeyen hususlar hakkında, ilgisine göre Banka ve Tarım Kredi Kooperatifleri mevzuatının uygulanmasının,

Öngörüldüğü anlaşılmaktadır.

Komisyonumuzda Tasarı ve Tekliflerin geneli üzerinde yapılan görüşmelerde;

- Tasarının çiftçiler açısından olumlu bir düzenleme olmakla beraber yeterli olmadığı, çiftçilerin borç anaparasına tarımsal TEFE uygulanmasının çiftçiler için önemli bir rahatlama sağlayacağı, ancak faizlerin tamamen silinmesinin veya hiç olmazsa anapara miktarı kadar faiz hesaplanmasının çiftçiler açısından daha iyi olacağı,

- Ekonomik krizlerin de etkisiyle çiftçinin büyük bir darboğaza girdiği, tarımsal üretimin giderek azaldığı, üretilen ürünün de değerine satılamadığı, çoğu zaman maliyetinin altında bir getiri sağladığı, böyle bir ortamda çiftçilerin Tasarı ile amaçlanan, borçların yeniden yapılandırılması sonucunda bile borçlarını ödeyemeyeceği,

- Ziraat bankasının özelleştirilmesiyle birlikte Türk çiftçisinin daha büyük sıkıntılara maruz kalacağı, bu nedenle bütün dünyadaki örneklerine paralel olarak bir çiftçi bankası kurulmasının zorunlu olduğu,

- Türk çiftçisinin yıllardır uygulanan yanlış tarım politikaları sonucunda bugün istihdamın aşağı yukarı % 40'ını oluşturmasına rağmen, millî gelirden ancak % 14'lük pay alabildiği, tarımsal üretimin azalması, ürün fiyatlarının düşük kalması, taban fiyatlarının düşük belirlenmesi, primlerin zamanında ödenmemesi gibi nedenlerle çiftçinin giderek fakirleştiği, Tasarının bu olumsuz durumu bir ölçüde de olsa gidermiş olacağı,

- Bütün gelişmiş ülkelerde tarım kesiminin desteklendiği ve sübvanse edildiği, bu uygulamaların tarım sektörünün özelliğinden kaynaklandığı, bu çerçevede hazırlanan Tasarının da son derece olumlu karşılandığı,

- Çiftçi borçlarının faizinin tamamen silinmesinin borçlarını zamanında ödeyen çiftçilere haksızlık olacağı, ayrıca suiistimale yol açabileceği, bu nedenle tasarı ile getirilen çözümün makûl bir çözüm olarak görüldüğü,

- Tarım arazilerinin verimliliği olumsuz etkileyecek şekilde bölünmesi, tarımda çalışan nüfusun fazlalığı, ürün planlamasının yapılmaması, tarımsal sigortanın geliştirilmemesi, sulamanın yetersiz olması gibi sorunlar halledilmeden yapılacak her türlü düzenlemenin ancak kısmi ve geçici bir başarı getireceği, bu çerçevede Tasarı ile getirilen çözümün de ancak geçici bir iyileşme sağlayacağı, ileriki yıllarda aynı sorunla yeniden karşılaşılacağı,

- Tarımda uygulanan kredi politikasının bireysel krediler yerine toplu krediler, kooperatif kredileri temelinde oluşturulması gerektiği, böylece kaynak israfı önlenebileceği gibi çiftçilerin yardımlaşma imkânlarının da geliştirilebileceği,

- Tarım politikalarında, tarımın desteklenmesi ile kırsal kesimde yaşayanların desteklenmesi konularının birbirinden ayrılması gerektiği, artık tarımda fiyatın üreticiler tarafından belirlenen bir unsur olmadığı, dünya ölçeğinde oluşan fiyatın bir veri olarak kabul edilip ürün planlamasının buna göre yapılması ve verimlilik yoluyla maliyetin düşürülmesinin hedeflenmesi gerektiği,

- Sadece devlet bankalarının değil özel bankaların da tarımsal kredi kullandırmalarının teşvik edilmesi gerektiği, Tasarının borç faizleri nedeniyle yeni kredi alamayan çiftçilere yeni kredi kullanma yolunu da açmış olacağı,

- Tasarı ile getirilen düzenleme sonucunda toplam alacaklarda ne kadar azalma olacağı, bu azalmanın Hazine tarafından ödenip ödenmeyeceği,

Şeklindeki görüş, eleştiri ve soruları takiben Hükümet tarafından yapılan tamamlayıcı açıklamalarda;

- 2001 yılında yaşanan krizin de etkisiyle faizlerin aşırı yükseldiği, bunun sonucunda Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerinden kredi kullanan çiftçilerin yüksek faiz yükleriyle karşı karşıya kaldıkları, doğal koşulların etkisiyle üretimdeki azalışın da çiftçilerin ödeme güçlerini olumsuz etkilediği, Tasarının bu olumsuzlukları gidermeyi amaçladığı, bu bakımdan sosyal bir amaç da taşıdığı,

- Tasarı hazırlanırken, borcunu zamanında ödeyenler ile ödemeyenler ve eski borçlularla yeni borçlular arasında adaletin sağlanmasına dikkat edildiği, ilgili yıl tarımsal TEFE veya kredi faizinden hangisi çiftçinin lehine ise hesaplamada o rakamın esas alınacağı, faiz borçlarının tamamen silinmesinin adalet duygusunu zedeleyeceği gibi yeni beklentilere de yol açacağı,

- 210 bini Ziraat Bankasına, 690 bini de Tarım Kredi Kooperatiflerine olmak üzere toplam 900 bin çiftçinin Tasarıdan yararlanacağı, aileleri de hesaba katılırsa bu rakamın beş milyona ulaşacağı,

- Çiftçilerin Ziraat Bankasına ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan anapara borçlarının 900 trilyon lira olduğu, ceza ve faizleriyle bu rakamın 3,2 katrilyona ulaştığı, bu rakamın 1 katrilyon 450 trilyon lirasının Ziraat Bankasının, 1 katrilyon 750 trilyon lirasının da Tarım Kredi Kooperatiflerinin alacağı olduğu,

- Tarım Kredi Kooperatiflerinin tamamen küçük çiftçiye kredi kullandırdığı, kredi limitinin de 3 milyarı aşmadığı, esasen borçluların önemli bir kısmının 1 milyar liranın altında kredi aldığı,

- Tasarı ile Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerinden alınan istisnasız her türlü tarımsal kredinin yeniden yapılandırıldığı, bu çerçevede 3,2 katrilyonluk alacağın dondurulmuş olacağı, yeniden yapılandırma ile aşağı yukarı 1,8 katrilyon liralık kısmının çiftçilerden alınmamış olacağı, bu miktar için Hazineden para ödenmeyeceği, Ziraat Bankasının sorunlu tarım kredileri için zaten karşılık ayırmış olduğu,

- Tarişbank, Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna devredilmiş olduğu için tasarı kapsamında bu bankaya yer verilemediği, Tarişbank'ın her türlü alacak ve borçları üzerinde tasarruf yetkisinin Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonunda bulunduğu,

İfade edilmiştir.

Geneli üzerindeki görüşmeleri müteakip Tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenmiş ve görüşmelere, Tasarının esas alınacağına ilişkin olarak Komisyonumuzca kabul edilen önerge doğrultusunda maddelerin görüşülmesine geçilmiştir.

Tasarının;

- 1 inci maddesi, aynen,

- 2 nci maddesi; birinci fıkrasının anlatıma açıklık kazandırılmak amacıyla redaksiyona tabi tutulması suretiyle,

- 3 üncü maddesi; birinci fıkrasında yer alan ve sehven "% 10'unu," şeklinde yazılan ibarenin, "% 10'u," olarak değiştirilmesi ve "ödenerek" ibaresinin metinden çıkarılması suretiyle,

- 4 ve 5 inci maddeleri, aynen,

- 6 ncı maddesi, uygulamada ortaya çıkabilecek tereddütlere meydan verilmemesi amacıyla, "peşinatını" ibaresini takiben " (TTK'ya kullandırılan kredilerde 2003 yılı Ekim ayı sonuna kadar ilk taksit tutarını)" ibaresinin eklenmesi suretiyle,

- 7, 8, 9 uncu maddeleri ile yürürlük ve yürütmeye ilişkin 10 ve 11 inci maddeleri aynen,

Kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.

Başkan	Başkanvekili	Sözcü
Sait Açba	M. Altan Karapaşaoğlu	Sabahattin Yıldız
Afyon	Bursa	Muş
Kâtip	Üye	Üye
Mehmet Sekmen	Mahmut Göksu	Mehmet Melik Özmen
İstanbul	Adıyaman	Ağrı
Üye	Üye	Üye
Ruhi Açıkgöz	Bülent Gedikli	Mehmet Zekai Özcan
Aksaray	Ankara	Ankara
Üye	Üye	Üye
Osman Kaptan	Ali Osman Sali	Ali Kemal Deveciler
Antalya	Balıkesir	Balıkesir
Üye	Üye	Üye
Ömer Abuşoğlu	Nurettin Canikli	M. Emin Murat Bilgiç
Gaziantep	Giresun	Isparta
Üye	Üye	Üye
Alaattin Büyükkaya	Ali Kemal Kumkumoğlu	Ali Topuz
İstanbul	İstanbul	İstanbul
	(İmzada bulunamadı)	(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Kıvılcım Kemal Anadol	Hakkı Akalın	Mehmet Ceylan
İzmir	İzmir	Karabük
Üye	Üye	Üye
Taner Yıldız	Mustafa Unaldı	Ali Er
Kayseri	Konya	Mersin
Üye	Üye	Üye
Gürol Ergin	Musa Uzunkaya	Osman Coşkunoğlu
Muğla	Samsun	Uşak
	Üye
	Mustafa Zeydan
	Hakkâri
	(İmzada bulunamadı)

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

T.C. ZİRAAT BANKASI A.Ş. VE TARIM KREDİ KOOPERATİFLERİ TARAFINDAN ÜRETİCİLERE KULLANDIRILAN VE SORUNLU HALE GELEN TARIMSAL KREDİLERİN

YENİDEN YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN KANUN TASARISI

Amaç

MADDE 1. - Bu Kanunun amacı; T.C. Ziraat Bankası A.Ş. (Banka) kaynaklarından gerçek ve tüzel kişilere 31.1.2002 tarihinden önce, Tarım Kredi Kooperatifleri (TKK) tarafından ortaklarına 1.5.2003 tarihinden önce kullandırılan ve bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla takip hesaplarında kayıtlı bulunan tarımsal kredilerle, bu tarihlerden önce kullandırılmış ve bu Kanunun yayımı tarihinden önce takip hesaplarında iken ödeme planına bağlanmış olan tarımsal kredilerin, Banka tarafından kendi alacakları için % 100 oranında karşılık ayrılmak kaydıyla yeniden yapılandırılmasına ilişkin usul ve esasları düzenlemektir.

Borcun hesaplanması

MADDE 2. - Kredinin; kullandırıldığı tarihten itibaren ilgili dönemde Bankaca tarımsal kredilere uygulanan getiri oranı veya Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) tarafından tespit edilen tarım sektörüne ilişkin toptan eşya fiyat endeksi (tarımsal TEFE) dikkate alınarak hesaplanan ekli listedeki yıllık ortalama artış oranlarından düşük olanı üzerinden basit usulde nemalandırılması suretiyle bulunan tutarın, bir yılın sonunda kullandırılan kredi miktarına eklenmesiyle bulunan meblağa, bu tarihten 1.5.2003 tarihine kadar, aynı şekilde basit usulde hesaplanan nema tutarı eklenerek ve yapılan tahsilat ve tediyeler de valör tarihleri itibarıyla alınarak, toplam borç miktarı tespit edilir.

Bankanın TKK’ya kullandırdığı kredilerde kredi miktarına, kredinin kullandırıldığı tarihten (1.1.2000 tarihinden önce kullandırılan kredilerde 1.1.2000 tarihindeki cari hesap bakiyesine), 1.5.2003 tarihine kadar ilgili dönemde Bankaca tarımsal kredilere uygulanan getiri oranı veya DİE tarafından tespit edilen tarımsal TEFE dikkate alınarak hesaplanan ekli listedeki yıllık ortalama artış oranlarından düşük olanı üzerinden basit usulde hesaplanan nema tutarı eklenmek ve yapılan tahsilat ve tediyeler de valör tarihleri itibarıyla dikkate alınmak suretiyle, toplam borç miktarı tespit edilir.

Ödeme esasları

MADDE 3. - Bu Kanunun 2 nci maddesinde belirtilen şekilde 1.5.2003 tarihi itibarıyla tespit edilen toplam borç miktarının % 10’unu, Kanunun yayımı tarihinden itibaren altmış gün içinde peşin, kalanı 2003 yılı Ekim ayından başlamak üzere her yılın Ekim ayı sonuna kadar ödenerek üç eşit taksitte tahsil edilir. Taksitlendirme süresince söz konusu alacağa herhangi bir değer artışı uygulanmaz. Bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren altmış gün içinde borcun tamamının peşin ödenmesi halinde, toplam borç miktarı üzerinden % 30 oranında indirim uygulanır.

TKK’nın Bankaya olan borçlarının ödenmesinde 2 nci maddede belirtilen şekilde tespit edilen toplam borç miktarının % 30’u 2003 yılı Ekim ayı sonuna kadar, % 30’u 2004 yılı Ekim ayı sonuna kadar, % 40’ı ise 2005 yılı Ekim ayı sonuna kadar, taksitlendirme süresince söz konusu alacağa herhangi bir değer artışı uygulanmadan tahsil edilir.

Başvuru süresi ve usulü

MADDE 4. - Taksitlendirme uygulamasından yararlanmak isteyen borçlular ve borçla ilgililer, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren altmış gün içinde Bankaya veya TKK’ya dilekçe ile başvuruda bulunmak zorundadır.

Takiplerin durması

MADDE 5. - Bu Kanun kapsamındaki tarımsal krediler hakkında başlatılmış bulunan idarî veya kanunî takibat işlemleri, hangi aşamada olursa olsun kendiliğinden durur. Ancak, bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren altmış gün içinde peşinat tutarlarını (TKK’ya kullandırılan kredilerde 2003 yılı Ekim ayı sonuna kadar ilk taksit tutarını) ödemeyenler hakkında, bu tarihten itibaren takibata kalındığı aşamadan devam olunur.

Ödemede gecikme

MADDE 6. - Bu Kanun kapsamında başvuru süresi içinde peşinatını eksiksiz yatırmak suretiyle borcu yeniden yapılandırılan borçluların ödemeleri gereken taksit tutarlarını vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri halinde, ödenmemiş olan tutarların vadeden sonraki doksan gün içinde, ilgili her ay için bir önceki ay DİE tarafından ilan edilen tarımsal TEFEartış oranlarının 5 puan fazlası ile ödenmesi durumunda bu Kanun hükümlerinden yararlanılmaya devam olunur. Aksi durumda yeniden yapılandırma iptal edilerek, Banka veya TKKmevzuatı doğrultusunda borcun tamamı muaccel olur.

Teminatların durumu

MADDE 7. - Bu Kanun kapsamında işlem yapılması, borcun mevcut maddî ve şahsî teminatlarının sükutunu icap ettirmediği gibi, borçlunun müşterek borçlu ve müteselsil kefillerine de kefaletten çekilme hakkını vermez.

Hazine kaynaklı krediler

MADDE 8. - Bu Kanun kapsamında yer alan uygulamalardan, 18.4.2001 tarihli ve 2001/2312 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı kapsamında Hazine kaynağına dönüştürülmüş tarımsal kredilerin borçluları da yararlanır.

Uygulama

MADDE 9. - Bu Kanunda yer almayan hususlar hakkında Banka veya TKK mevzuatı uygulanır.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce yapılan ödemeler için bu Kanun hükümlerine dayanılarak iade yapılmaz.

Bu Kanunun 2 nci maddesinin uygulanmasında 2003 yılı için, ekli listede yer alan 2002 tarımsal TEFE yıllık ortalama artış oranı esas alınır.

Bu Kanun çerçevesinde yapılan işlemler ve bu işlemlere ilişkin olarak 15.11.2000 tarihli ve 4603 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin (1) numaralı fıkrası hükümleri uygulanmaz.

Banka ve TKK yönetim kurulları, bu Kanunda belirlenen başvuru ve peşinat ödeme sürelerini bir aya kadar uzatmaya yetkilidir.

Yürürlük

MADDE 10. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 11. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd. V.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.
B. Atalay	A. Şener	M. A. Şahin
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.
B. Atalay	A. Babacan	M. A. Şahin
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Adalet Bakanı
G. Akşit	K. Tüzmen	C. Çiçek
Millî Savunma Bakanı V.	İçişleri Bakanı	Maliye Bakanı
A. Aksu	A. Aksu	K. Unakıtan
Millî Eğitim Bakanı	Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı
H. Çelik	Z. Ergezen	R. Akdağ
Ulaştırma Bakanı	Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı
B. Yıldırım	S. Güçlü	M. Başesgioğlu
Sanayi ve Ticaret Bakanı	En. ve Tab. Kay. Bakanı	Kültür ve Turizm Bakanı
A. Coşkun	M. H. Güler	E. Mumcu
	Çevre ve Orman Bakanı
	O. Pepe

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METNE EKLİ LİSTE

LİSTE

TARIMSAL TEFE YILLIK ORTALAMA ARTIŞ ORANLARI

Aylar	1994	1995	1996	1997	1998	1999	2000	2001	2002
Ocak	71,3	155,6	280,3	508,3	1.073,5	1.711,0	2.295,2	3.103,9	5.452,0
Şubat	77,5	177,5	310,8	554,8	1.165,3	1.778,0	2.470,6	3.218,3	5.936,3
Mart	84,5	196,3	339,2	625,6	1.242,3	1.855,9	2.582,7	3.431,8	6.092,9
Nisan	89,5	214,5	374,8	689,1	1.311,1	1.967,8	2.704,1	3.635,3	6.154,9
Mayıs	93,8	210,0	384,4	714,5	1.344,3	1.960,5	2.725,0	3.782,6	5.901,1
Haziran	96,0	201,5	383,4	716,5	1.310,0	1.874,3	2.595,1	3.652,5	5.553,4
Temmuz	98,1	198,9	381,1	702,6	1.309,2	1.825,3	2.566,6	3.664,9	5.395,0
Ağustos	100,4	199,4	389,3	717,7	1.311,3	1.830,4	2.558,8	3.607,7	5.441,0
Eylül	106,3	218,1	413,3	766,0	1.420,5	1.945,7	2.647,9	3.790,4	5.661,2
Ekim	118,2	229,4	444,6	839,3	1.519,6	2.054,8	2.769,7	4.038,7	6.122,1
Kasım	127,9	237,6	465,3	905,1	1.588,6	2.089,8	2.876,5	4.345,9	6.324,0
Aralık	136,6	254,9	484,0	951,2	1.635,4	2.126,3	2.972,9	4.920,7	6.652,5
ORTALAMA	100,0	207,8	387,5	724,2	1.352,6	1.918,3	2.647,1	3.766,1	5.890,5
ARTIŞ (%)	97,8	107,8	86,5	86,9	86,9	41,8	38,0	42,3	56,4

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

T. C. ZİRAAT BANKASI A. Ş. VE TARIM KREDİ KOOPERATİFLERİ TARAFINDAN ÜRETİCİLERE KULLANDIRILAN VE SORUNLU HALE GELEN TARIMSAL KREDİLERİN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN KANUN TASARISI

MADDE 1. - Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Borcun hesaplanması

MADDE 2. - Kredinin; kullandırıldığı tarihten itibaren 1.5.2003 tarihine kadar ilgili dönemde Bankaca tarımsal kredilere uygulanan getiri oranı veya Devlet İstatistik Enstitüsü (DİE) tarafından tespit edilen tarım sektörüne ilişkin toptan eşya fiyat endeksi (tarımsal TEFE) dikkate alınarak hesaplanan ekli listedeki yıllık ortalama artış oranlarından düşük olanı üzerinden basit usulde nemalandırılması suretiyle bulunan tutarın, bir yılın sonunda kullandırılan kredi miktarına eklenmesiyle bulunan meblağa, aynı şekilde basit usulde hesaplanan nema tutarı eklenerek ve yapılan tahsilat ve tediyeler de valör tarihleri itibarıyla dikkate alınarak, toplam borç miktarı tespit edilir.

Bankanın TTK’ya kullandırdığı kredilerde kredi miktarına, kredinin kullandırıldığı tarihten (1.1.2000 tarihinden önce kullandırılan kredilerde 1.1.2000 tarihindeki cari hesap bakiyesine), 1.5.2003 tarihine kadar ilgili dönemde Bankaca tarımsal kredilere uygulanan getiri oranı veya DİE tarafından tespit edilen tarımsal TEFE dikkate alınarak hesaplanan ekli listedeki yıllık ortalama artış oranlarından düşük olanı üzerinden basit usulde hesaplanan nema tutarı eklenmek ve yapılan tahsilat ve tediyeler de valör tarihleri itibarıyla dikkate alınmak suretiyle, toplam borç miktarı tespit edilir.

Ödeme esasları

MADDE 3. - Bu Kanunun 2 nci maddesinde belirtilen şekilde 1.5.2003 tarihi itibarıyla tespit edilen toplam borç miktarının % 10’u, Kanunun yayımı tarihinden itibaren altmış gün içinde peşin, kalanı 2003 yılı Ekim ayından başlamak üzere her yılın Ekim ayı sonuna kadar üç eşit taksitte tahsil edilir. Taksitlendirme süresince söz konusu alacağa herhangi bir değer artışı uygulanmaz. Bu Kanunun yayımı tarihinden itibaren altmış gün içinde borcun tamamının peşin ödenmesi halinde, toplam borç miktarı üzerinden % 30 oranında indirim uygulanır.

TTK’nın Bankaya olan borçlarının ödenmesinde 2 nci maddede belirtilen şekilde tespit edilen toplam borç miktarının % 30’u 2003 yılı Ekim ayı sonuna kadar, % 30’u 2004 yılı Ekim ayı sonuna kadar, % 40’ı ise 2005 yılı Ekim ayı sonuna kadar, taksitlendirme süresince söz konusu alacağa herhangi bir değer artışı uygulanmadan tahsil edilir.

MADDE 4. - Tasarının 4 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 5. - Tasarının 5 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Ödemede gecikme

MADDE 6. - Bu Kanun kapsamında başvuru süresi içinde peşinatını (TTK’ya kullandırılan kredilerde 2003 yılı Ekim ayı sonuna kadar ilk taksit tutarını) eksiksiz yatırmak suretiyle borcu yeniden yapılandırılan borçluların ödemeleri gereken taksit tutarlarını vadesinde ödememeleri ya da eksik ödemeleri halinde, ödenmemiş olan tutarların vadeden sonraki doksan gün içinde, ilgili her ay için bir önceki ay DİE tarafından ilan edilen tarımsal TEFE artış oranlarının 5 puan fazlası ile ödenmesi durumunda bu Kanun hükümlerinden yararlanılmaya devam olunur. Aksi durumda yeniden yapılandırma iptal edilerek, Banka veya TKK mevzuatı doğrultusunda borcun tamamı muaccel olur.

MADDE 7. - Tasarının 7 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 8. - Tasarının 8 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 9. - Tasarının 9 uncu maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 10. - Tasarının 10 uncu maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 11. - Tasarının 11 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METNE EKLİ LİSTE

Tasarıya ekli liste Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.