Dönem : 22 Yasama Yılı : 1

T.B.M.M. (S. Sayısı : 15)

Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu

(1/311)

Not : Tasarı Başkanlıkça; Plan ve Bütçe ve Adalet Komisyonlarına havale edilmiştir.

T.C.
	Başbakanlık	11.12.2002
	Kanunlar ve Kararlar
	Genel Müdürlüğü
	Sayı : B.02.0.KKG/196-279/5965

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür.

Gereğini arz ederim.

Abdullah Gül

Başbakan

LİSTE

Esas No.: Hükümsüz Sayılan Kanun Tasarılarının Adı :

1/380 Kara Avcılığı Kanunu Tasarısı

1/385 Topyekûn Savunma Sivil Hizmetleri Kanunu Tasarısı

1/404 Millî Güvenlik Kurulu ve Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Kanununa İki Ek ve Bir Geçici Madde Eklenmesi ile Devlet Memurları Kanununun 36 ncı Mad- desinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/408 Türk Vatandaşları Hakkında Yabancı Ülke Mahkemelerinden ve Yabancılar Hak- kında Türk Mahkemelerinden Verilen Ceza Mahkûmiyetlerinin İnfazına Dair Ka- nunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı

1/410 Hâkimler ve Savcılar Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/444 Cezaların İnfazı Hakkında Kanunda ve Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hak- kında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/450 Ceza Muhakemeleri Usulü Kanununun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılması ve Bu Kanuna Bazı Maddeler Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı

1/646 Hâkim ve Savcı Adayları Eğitim Merkezi Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunun İki Maddesinin Yeniden Düzenlenmesine Dair Kanun Tasarısı

1/689 Sosyal Güvenlik Kurumu Teşkilâtının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Tasarısı

Esas No.: Hükümsüz Sayılan Kanun Tasarılarının Adı :

1/690 Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu Tasarısı

1/691 Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Ka- nununun ve Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanu- nunun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi, Yürürlükten Kaldırılması ve Bu Kanun- lara Geçici Maddeler Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı

1/692 Türkiye İş Kurumu Kanunu Tasarısı

1/743 Türkiye Adalet Akademisi Kanunu Tasarısı

1/773 Uluslararası Ticarî İşlemlerde Yabancı Kamu Görevlilerine Rüşvet Verilmesinin Ön- lenmesi İçin Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/796 Türk Ceza Kanunu, Cezaların İnfazı Hakkında Kanun ve Karayolları Trafik Kanu- nunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/805 Avrupa Çevre Ajansına ve Avrupa Bilgi ve Gözlem Ağına Türkiye Cumhuriyetinin Katılımı ile İlgili Olarak Avrupa Topluluğu ve Türkiye Cumhuriyeti Arasında Ya- pılan Anlaşmanın Kabul Edilmesi ile İlgili Müzakerelerin Nihaî Senedinin ve Türkiye Cumhuriyeti ile Avrupa Topluluğu Arasında Türkiye Cumhuriyetinin Av- rupa Çevre Ajansı ve Avrupa Bilgi ve Gözlem Ağına Katılımı Anlaşmasının Onay- lanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/840 Türkiye’nin MATRA Programına Katılımına İlişkin Mutabakat Zaptının Onaylan- masının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/919 Türkiye-EFTA Ortak Komitesinin 2000 Yılına Ait 4 Sayılı Kararının Onaylan- masının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/928 Türk Ceza Kanunu ile Hapishane ve Tevkifhanelerin İdaresi Hakkında Kanunda

Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/941 Millî Güvenlik Kurulu ve Millî Güvenlik Kurulu Genel Sekreterliği Kanununda

Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/943 Sendikalar Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/944 190 Sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Eki Cetvellerin Adalet Bakanlığı, Anayasa Mahkemesi Başkanlığı ve Danıştay Baş- kanlığına Ait Bölümlerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/948 Yabancıların Çalışma İzinleri Hakkında Kanun Tasarısı

1/968 Sınıraşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesinin Onaylanmasının

Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/976 Adlî Tıp Kurumu Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı

1/980 Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun

Tasarısı

1/987 Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Kanunu ile Devlet Memurları Kanu- nunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı

1/998 Türkiye Cumhuriyeti ile Hırvatistan Cumhuriyeti Arasında Serbest Ticaret Anlaş- masının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

Esas No.: Hükümsüz Sayılan Kanun Tasarılarının Adı :

1/1003 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Avrupa Birliği Komisyonu Arasında Merkezi

Finans ve İhale Biriminin Kurulması ile Ulusal Fonun Kurulmasına İlişkin Muta- bakat Zabıtlarının Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/1016 Sınıraşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesine Ek Kara, Deniz ve

Hava Yoluyla Göçmen Kaçakçılığına Karşı Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/1021 Sınıraşan Örgütlü Suçlara Karşı Birleşmiş Milletler Sözleşmesine Ek İnsan Tica- retinin, Özellikle Kadın ve Çocuk Ticaretinin Önlenmesine, Durdurulmasına ve Cezalandırılmasına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/1024 Gelibolu Yarımadası Tarihî Millî Parkı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

T.C.
Başbakanlık	13.5.2002
Kanunlar ve Kararlar
Genel Müdürlüğü
Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-438/2600

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Adalet Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 29.3.2002 tarihinde kararlaştırılan “Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

GENEL GEREKÇE

Anayasanın “Ailenin korunması, kenar başlıklı 41 inci maddesinde, ailenin Türk toplumunun temeli olduğu ve Devletin, ailenin huzur ve refahı ile özellikle ananın ve çocukların korunması için gerekli tedbirleri alacağı ve gereken teşkilâtı kuracağı belirtilmektedir. Toplumun temelini oluşturan ailenin korunması için gerekli önlemlerin alınması ihtiyacı her geçen gün artmaktadır. Hiç şüphesiz, bir toplumda sosyal barış ve adaletin sağlanmasında, demokratik haklara saygılı, sağlıklı, topluma yararlı bireylerin yetiştirilmesinde ailenin önemi inkar edilemez bir gerçektir. Ailenin korunması görevi ise Devlete aittir. Günümüzde birçok sahada olduğu gibi, sosyal yapıdaki baş döndürücü gelişmeler ve karmaşıklık, eşlerin ve çocukların da sorunlarının artmasına ve olumsuzluklar yaşamalarına neden olabilmektedir. Bu sorunların çözümünde yargı alanına giren konular bakımından da bir takım yenilikler getirilmesi zorunluluğu bulunmaktadır.

Bir çok ülkenin iç hukuklarında aile mahkemelerine ilişkin düzenlemelerin yer aldığı, örneğin Kanada ve Almanya’da aile mahkemeleri bulunduğu bilinmektedir. Ülkemizde ise yürürlükte olan mevzuat hükümlerine göre, aileye ilişkin dava ve işler halen genel mahkemelerde görülmektedir. Bu mahkemeler, aileye ilişkin davaların yanı sıra diğer hukuk davalarına da bakmak durumunda olup, ayrıca aile ile ilgili uyuşmazlıkların çözümünde ihtiyaç duyulan, psikolog, pedagog ve sosyal çalışmacı mahkeme bünyesinde bulunmamaktadır. Buysa, mevcut mahkemelerin aile hukukundan doğan dava ve işlerin çözümlenmesinde kendilerinden beklenen işlevi yeterince yerine getirmesine engel olmaktadır. Ayrıca, 8.12.2001 tarihli ve 24607 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak 1 Ocak 2002 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiş olan 22.11.2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun özellikle aile hukukuna ilişkin hükümlerinden beklenen amacın gerçekleşmesi bakımından da aile mahkemelerinin kurulması bir ihtiyaç haline gelmiştir.

Tasarıyla kurulması öngörülen ve bünyesinde psikolog, pedagog ve sosyal çalışmacı bulunan aile mahkemeleri, aile hukukundan doğan dava ve işleri, taraflar arasındaki karşılıklı saygı, sevgi ve hoşgörünün korunması ilkesini gözeterek, gerektiğinde uzmanlardan da yararlanarak, eşlerin ve çocukların karşı karşıya oldukları sorunların sulh yoluyla çözümünü sağlamaya çalışacaktır. Böylece, yargılama görevinin yanında toplumun temel taşı olan ailenin korunmasına yönelik koruyucu, eğitici ve sosyal önlemler alma gibi önemli işlevleri de yerine getirecek olan aile mahkemelerinin kurulması amacıyla bu Tasarı hazırlanmıştır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. - Kanunun amaç ve kapsamının, aile hukukundan doğan dava ve işleri görmek üzere kurulan aile mahkemelerinin kuruluş, görev ve yargılama usullerini düzenlemek olduğu belirtilmiştir.

Madde 2. - Aile mahkemelerinin kuruluşuna ilişkin esaslar açıklanmıştır.

Madde 3. - Aile mahkemesine atanacak hâkimlerin nitelikleri belirtilmiştir.

Madde 4. - Aile mahkemelerinin görevleri, 22.11.2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun İkinci Kitabı ile 3.12.2001 tarihli ve 4722 sayılı Türk Medenî Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanuna göre aile hukukundan doğan dava ve işler, 20.5.1982 tarihli ve 2675 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanuna göre aile hukukuna ilişkin yabancı mahkeme kararlarının tanıma ve tenfizi ile kanunlarla verilen diğer görevler olarak hükme bağlanmıştır.

Madde 5. - Aile mahkemesine atanacak uzmanların görevleri, nitelikleri ve reddolunabilecekleri belirtilmiştir. Ayrıca iş durumlarının müsait olmaması veya hukukî veya fiilî bir engel bulunması ya da başka bir uzmanlık dalına ihtiyaç duyulması hallerinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarında aynı nitelikte olan çalışanlar veya serbest meslek icra edenlerden de yararlanılacağı öngörülmüştür.

Madde 6. - Aile mahkemelerince, diğer kanunlardaki hükümler saklı kalmak üzere, görev alanına giren konularda, yetişkinler ve küçükler hakkında alınabilecek koruyucu, eğitici ve sosyal önlemler, Türk Medenî Kanunu hükümleri de dikkate alınarak düzenlenmiştir. Maddede geçen sosyal hizmet kurumlarına, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu gibi kurumlar örnek olarak gösterilebilir.

Madde 7. - Aile mahkemelerinin görevli olduğu dava ve işlerde geçerli olan usul kuralları açıklanmış, özel kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydıyla, bu Kanunda hüküm bulunmayan konularda, Türk Medenî Kanununun aile hukukuna ilişkin usul hükümleri ile 18.6.1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümlerinin uygulanacağı belirtilmiştir.

Madde 8. - Yeni ihdas edilen kadrolara ilişkindir.

Madde 9. - Değiştirilen ve yürürlükten kaldırılan hükümler belirtilmiştir.

Geçici Madde 1. - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihte, aile mahkemelerinin görevine giren ve halen görülmekte olan dava ve işlerle ilgili olarak yapılacak işlemlere açıklık getirilmiştir.

Madde 10. - Yürürlük maddesidir.

Madde 11. - Yürütme maddesidir.

Adalet Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi
Adalet Komisyonu	7.1.2003
Esas No. : 1/311
Karar No. : 9

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Başkanlığınızca 19.12.2002 tarihinde tali komisyon olarak Plan ve Bütçe, esas komisyon olarak Komisyonumuza havale edilmiş olan "Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanun Tasarısı (1/311)", Komisyonumuzun 6.1.2003 tarihli 4 üncü birleşiminde Adalet Bakanı Sayın Cemil Çiçek ile Adalet ve Maliye Bakanlıkları temsilcilerinin de katılmalarıyla incelenip görüşülmüş, geneli üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasından sonra maddelerine geçilmesi kabul edilmiştir.

Tasarının 1 ve 2 nci maddeleri aynen kabul edilmiştir.

Tasarının 3 üncü maddesinde yapılan redaksiyonla aile hukuku alanında lisansüstü eğitim yapmış olan hâkimlerin tercih nedeni olmasını sağlamak amacıyla "tercihan" ibaresinin yeri değiştirilmiştir.

Tasarının 4 üncü maddesinin 1 numaralı bendinde yer alan "Türk Medenî Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında" ibaresinden sonraki "Kanununa" kelimesi "Kanuna" şeklinde değiştirilmiştir.

Tasarının 5, 6, 7, 8 ve 9 uncu maddeleri aynen kabul edilmiştir.

Tasarının Geçici 1 inci maddesinin ikinci fıkrası uygulamada yaşanabilecek kadro sıkıntısı dikkate alınarak madde metninden çıkarılmıştır.

Tasarının yürürlüğe ilişkin 10 ve yürütmeye ilişkin 11 inci maddeleri aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere saygı ile arz olunur.

Başkan	Başkanvekili	Sözcü
Köksal Toptan	Halil Özyolcu	Ramazan Can
Zonguldak	Ağrı	Kırıkkale
	(Toplantıya katılmadı)
Kâtip	Üye	Üye
Hasan Kara	Mehmet Ziya Yergök	Feridun Fikret Baloğlu
Kilis	Adana	Antalya
(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Orhan Yıldız	Semiha Öyüş	Feridun Ayvazoğlu
Artvin	Aydın	Çorum
		(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Muzaffer Külcü	Mahmut Durdu	Esat Canan
Çorum	Gaziantep	Hakkâri
		(Toplantıya katılmadı)
Üye	Üye	Üye
Sadullah Ergün	Recep Özel	Ahmet Güryüz Ketenci
Hatay	Isparta	İstanbul
(İmzada bulunamadı)		(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Mehmet Yılmazcan	Hakkı Köylü	Harun Tüfekçi
Kahramanmaraş	Kastamonu	Konya
Üye	Üye	Üye
Muharrem Kılıç	Orhan Eraslan	Ömer Kulaksız
Malatya	Niğde	Sivas
	(Toplantıya katılmadı)
Üye	Üye	Üye
Mehmet Nuri Saygun	Zeyid Aslan	Bekir Bozdağ
Tekirdağ	Tokat	Yozgat

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

AİLE MAHKEMELERİNİN KURULUŞ, GÖREV VE YARGILAMA USULLERİNE

DAİR KANUN TASARISI

Amaç ve kapsam

MADDE1. - Bu Kanunun amacı, aile mahkemelerinin kuruluş, görev ve yargılama usullerini düzenlemektir.

Bu Kanun, aile hukukundan doğan dava ve işleri görmek üzere kurulan aile mahkemelerine dair hükümleri kapsar.

Aile mahkemelerinin kuruluşu

MADDE2. - Aile mahkemeleri, Adalet Bakanlığınca Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunun olumlu görüşü alınarak her ilde ve merkez nüfusu yüzbinin üzerindeki her ilçede, tek hâkimli ve asliye mahkemesi derecesinde olmak üzere kurulur. Aile mahkemelerinin yargı çevresi, kurulduğu il ve ilçenin mülkî sınırlarıyla belirlenir. Ancak yargı çevresi, Adalet Bakanlığının teklifi üzerine Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca değiştirilebilir.

Gerektiğinde birinci fıkradaki usule göre bir yerdeki aile mahkemesinin birden çok dairesi kurulabilir. Bu durumda daireler numa-ralandırılır.Aile mahkemesi kurulamayan yerlerde bu Kanun kapsamına giren dava ve işlere, Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenen Asliye Hukuk Mahkemesince bakılır.

Aile mahkemelerinde bir yazı işleri müdürü ile yeteri kadar personel bulunur.

Aile mahkemeleri hâkimlerinin nitelikleri ve atanmaları

MADDE3. - Aile mahkemelerine atana-cakları bölgeye veya bir alt bölgeye hak kazanmış, adlî yargıda görevli, tercihan evli ve çocuk sahibi, otuz yaşını doldurmuş ve aile hukuku alanında lisansüstü eğitim yapmış olan hâkimler arasından Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca atama yapılır.

Aile mahkemelerinin görevleri

MADDE4. - Aile mahkemeleri, aşağıdaki dava ve işleri görürler.

1. 22.11.2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun İkinci Kitabı ile 3.12.2001 tarihli ve 4722 sayılı Türk Medenî Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanu-nuna göre aile hukukundan doğan dava ve işler,

2. 20.5.1982 tarihli ve 2675 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanuna göre aile hukukuna ilişkin yabancı mahkeme kararlarının tanıma ve tenfizi,

3. Kanunlarla verilen diğer görevler,

Aile mahkemeleri bünyesinde bulunan uzmanlar

MADDE5. - Her aile mahkemesine,

1. Davanın esasına girilmeden önce veya davanın görülmesi sırasında, mahkemece istenen konular hakkında taraflar arasındaki uyuşmazlık nedenlerine ilişkin araştırma ve inceleme yapmak ve sonucunu bildirmek,

2. Mahkemenin gerekli gördüğü hallerde duruşmada hazır bulunmak, istenilen konularla ilgili çalışmalar yapmak ve görüş bildirmek,

3. Mahkemece verilecek diğer görevleri yapmak üzere Adalet Bakanlığınca, tercihan evli ve çocuk sahibi, otuz yaşını doldurmuş ve aile sorunları alanında lisanüstü eğitim yapmış olanlar arasından, birer psikolog, pedagog ve sosyal çalışmacı atanır.

Bu görevlilerin bulunmaması, iş durumlarının müsait olmaması veya görevin bunlar tarafından yapılmasında hukukî veya fiilî herhangi bir engel bulunması ya da başka bir uzmanlık dalına ihtiyaç duyulması hallerinde, diğer kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlar veya serbest meslek icra edenlerden yararlanılır.

Bu uzmanlar, 18.6.1927 tarihli ve 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununda düzenlenen hâkimin reddi sebeplerine göre reddolunabilir.

Koruyucu, eğitici ve sosyal önlemler

MADDE6. - Aile mahkemesi, diğer kanunlardaki hükümler saklı kalmak üzere görev alanına giren konularda :

1. Yetişkinler hakkında;

a) Evlilik birliğinden doğan yükümlülükleri konusunda eşleri uyararak, gerektiğinde uzlaştırmaya,

b) Ailenin ekonomik varlığının korunması veya evlilik birliğinden doğan malî yükümlülüklerin yerine getirilmesine ilişkin gerekli önlemleri almaya,

c) Resmî veya özel sağlık veya sosyal hizmet kurumlarına, huzur evlerine veya benzeri yerlere yerleştirmeye,

d) Bir meslek edinme kursuna veya uygun görülecek bir eğitim kurumuna vermeye,

2. Küçükler hakkında;

a) Bakım ve gözetime yönelik nafaka yükümlülüğü konusunda gerekli önlemleri almaya,

b) Bedensel ve zihinsel gelişmesi tehlikede bulunan veya manen terk edilmiş halde kalan küçüğü, ana ve babadan alarak bir aile yanına veya resmî ya da özel sağlık kurumuna veya eğitimi güç çocuklara mahsus kuruma yerleştirmeye,

c) Çocuk mallarının yönetimi ve korunmasına ilişkin önlemleri almaya,

d) Genel ve katma bütçeli daireler, mahallî idareler, kamu iktisadî teşebbüsleri ve bankalar tarafından kurulmuş teşekkül, müessese veya işletmelere veya benzeri işyerlerine yahut meslek sahibi birinin yanına yerleştirmeye,

Karar verebilir.

Aile mahkemesince verilen bu kararların takip ve yerine getirilmesinde 5 inci maddeye göre atanan uzmanlardan biri veya birkaçı görevlendirilebilir. Bu kararlara uyulmaması halinde Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu-nun 113/A maddesi uygulanır.

Usul hükümleri

MADDE 7. - Aile mahkemeleri, önlerine gelen dava ve işlerin özelliklerine göre, esasa girmeden önce, aile içindeki karşılıklı sevgi, saygı ve hoşgörünün korunması bakımından eşlerin ve çocukların karşı karşıya oldukları sorunları tespit ederek bunların sulh yoluyla çözümünü, gerektiğinde uzmanlardan da yararlanarak teşvik eder. Sulh sağlanamadığı takdirde yargılamaya devam olunarak esas hakkında karar verilir.

Bu Kanunun uygulamasında, vesayet makamı olarak aile mahkemesince verilen kararlara karşı, Türk Medenî Kanununun 397 nci maddesinde belirtilen denetim makamı görevi, varsa bir sonraki numaralı aile mahkemesince, yoksa o yerdeki asliye hukuk mahkemesince, asliye mahkemesi derecesinde başka mahkeme yoksa en yakın yerdeki aile mahkemesi veya 2 nci maddenin ikinci fıkrasına göre görevlendirilen Asliye Hukuk Mahkemesince yerine getirilir.

Özel kanunlardaki hükümler saklı kalmak kaydıyla, bu Kanunda hüküm bulunmayan konularda Türk Medenî Kanununun aile huku-kuna ilişkin usul hükümleri ile Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu hükümleri uygulanır.

Kadrolar

MADDE 8. - Adalet Bakanlığı taşra teşkilâtında kullanılmak üzere ekli (1) ve (2) sayılı listede yer alan kadrolar ihdas edilerek 13.12.1983 tarihli ve 190 sayılı Kanun Hükmünde Kararnameye ekli (I) ve (II) sayılı cetvelin ilgili bölümlerine eklenmiştir.

Değiştirilen ve yürürlükten kaldırılan hükümler

MADDE 9. - 14.1.1998 tarihli ve 4320 sayılı Ailenin Korunmasına Dair Kanunun 1 inci maddesinin birinci fıkrasındaki “Sulh Hâkimi” ibaresi “Aile Mahkemesi Hâkimi” olarak değiştirilmiştir.

Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 8 inci maddesinin ikinci fıkrasının (4) numaralı bendindeki “Borçlar Kanununun 91, 92 nci maddelerinde mahkemeye veya hâkime verilen işleri,” ibaresi hariç olmak üzere (4) ve (5) numaralı bendi yürürlükten kaldırılmış ve mevcut (6) numaralı bendi (5) numaralı bent olarak teselsül ettirilmiştir.

GEÇİCİ MADDE 1. - Aile mahkemesi kurulan yerlerde bu mahkemeler faaliyete geçtiğinde, yargı çevresi içerisinde ve görev alanına giren sonuçlanmamış dava ve işler, yetkili ve görevli aile mahkemesine devredilir.

Aile mahkemelerinin bütün yurtta kuruluşu ve faaliyete geçmeleri, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren iki yıl içinde tamamlanır.

Yürürlük

MADDE 10. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 11. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

ADALET KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

AİLE MAHKEMELERİNİN KURULUŞ, GÖREV VE YARGILAMA USULLERİNE

DAİR KANUN TASARISI

Amaç ve kapsam

MADDE 1. - Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Aile mahkemelerinin kuruluşu

MADDE 2. - Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Aile mahkemeleri hâkimlerinin nitelikleri ve atanmaları

MADDE 3. - Aile mahkemelerine, atana-cakları bölgeye veya bir alt bölgeye hak kazanmış, adlî yargıda görevli, evli ve çocuk sahibi, otuz yaşını doldurmuş ve tercihan aile hukuku alanında lisansüstü eğitim yapmış olan hâkimler arasından Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca atama yapılır.

Aile mahkemelerinin görevleri

MADDE 4. - Aile mahkemeleri, aşağıdaki dava ve işleri görürler:

1. 22.11.2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medenî Kanununun İkinci Kitabı ile 3.12.2001 tarihli ve 4722 sayılı Türk Medenî Kanununun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanu-na göre aile hukukundan doğan dava ve işler,

2. 20.5.1982 tarihli ve 2675 sayılı Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanuna göre aile hukukuna ilişkin yabancı mahkeme kararlarının tanıma ve tenfizi,

3. Kanunlarla verilen diğer görevler.

Aile mahkemeleri bünyesinde bulunan uzmanlar

MADDE 5. - Tasarının 5 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Koruyucu, eğitici ve sosyal önlemler

MADDE 6. - Tasarının 6 ncı maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Usul hükümleri

MADDE 7. - Tasarının 7 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Kadrolar

MADDE 8. - Tasarının 8 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Değiştirilen ve yürürlükten kaldırılan hükümler

MADDE 9. - Tasarının 9 uncu maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

GEÇİCİ MADDE 1. - Aile mahkemesi kurulan yerlerde bu mahkemeler faaliyete geçtiğinde, yargı çevresi içerisinde ve görev alanına giren sonuçlanmamış dava ve işler, yetkili ve görevli aile mahkemesine devredilir.

Yürürlük

MADDE 10. - Tasarının 10 uncu maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Yürütme

MADDE 11. - Tasarının 11 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

B. Ecevit
	Başbakan
	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.
	D. Bahçeli	H. H. Özkan	M. Yılmaz
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	K. Derviş	Prof. Dr. T. Toskay	M. Keçeciler
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	Prof. Dr. Ş. S. Gürel	F. Bal	N. Arseven
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	M. Yılmaz	Prof. Dr. R. Mirzaoğlu	Dr. Y. Karakoyunlu
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	H. Gemici	Prof. Dr. Ş. Üşenmez	E. S. Gaydalı
	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
	F. Ünlü	Dr. R. Doğru	R. Önal
	Adalet Bakanı	Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı
	Prof. Dr. H. S. Türk	S. Çakmakoğlu	R. K. Yücelen
	Dışişleri Bakanı V.	Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı
	Prof. Dr. Ş. S. Gürel	S. Oral	M. Bostancıoğlu
	Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı	Ulaştırma Bakanı
	Prof. Dr. A. Akcan	Doç. Dr. O. Durmuş	O. Vural
	Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı	Sanayi ve Ticaret Bakanı
	Prof. Dr. H. Y. Gökalp	Y. Okuyan	A. K. Tanrıkulu
	En. ve Tab. Kay. Bakanı	Kültür Bakanı	Turizm Bakanı V.
	Z. Çakan	M. İ. Talay	M. Keçeciler
	Orman Bakanı	Çevre Bakanı
	Prof. Dr. N. Çağan	F. Aytekin

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METNE EKLİ LİSTELER

(1) SAYILI LİSTE

KURUMU : ADALET BAKANLIĞI

TEŞKİLÂTI : TAŞRA

(I) SAYILI CETVEL

İHDAS EDİLEN KADROLARIN

SERBEST

KADRO

SINIF	UNVAN	DERECESİ	ADEDİ	TOPLAM
	GİH	Yazı İşleri Müdürü	1	30	30
	GİH	Yazı İşleri Müdürü	2	30	30
	GİH	Yazı İşleri Müdürü	3	30	30
	GİH	Yazı İşleri Müdürü	4	30	30
	GİH	Yazı İşleri Müdürü	5	37	37
	GİH	Zabıt Kâtibi	5	60	60
	GİH	Zabıt Kâtibi	6	60	60
	GİH	Zabıt Kâtibi	7	60	60
	GİH	Zabıt Kâtibi	8	60	60
	GİH	Zabıt Kâtibi	9	60	60
	GİH	Zabıt Kâtibi	10	60	60
	GİH	Zabıt Kâtibi	11	60	60
	GİH	Zabıt Kâtibi	12	51	51
	SH	Psikolog	4	30	30
	SH	Psikolog	5	30	30
	SH	Psikolog	6	30	30
	SH	Psikolog	7	30	30
	SH	Psikolog	8	37	37
	SH	Psikolog	4	30	30
	SH	Psikolog	5	30	30
	SH	Psikolog	6	30	30
	SH	Psikolog	7	30	30
	SH	Psikolog	8	37	37
	SH	Sosyal Çalışmacı	4	30	30
	SH	Sosyal Çalışmacı	5	30	30
	SH	Sosyal Çalışmacı	6	30	30
	SH	Sosyal Çalışmacı	7	30	30
	SH	Sosyal Çalışmacı	8	37	37
	YH	Mübaşir	8	30	30
	YH	Mübaşir	9	30	30
	YH	Mübaşir	10	30	30
	YH	Mübaşir	11	30	30
	YH	Mübaşir	12	37	37
				SERBEST
				KADRO
	SINIF	UNVAN	DERECESİ	ADEDİ	TOPLAM
	YH	Hizmetli	8	30	30
	YH	Hizmetli	9	30	30
	YH	Hizmetli	10	30	30
	YH	Hizmetli	11	30	30
	YH	Hizmetli	12	37	37
			TOPLAM	1 413	1 413

(2) SAYILI LİSTE

KURUMU : ADALET BAKANLIĞI

TEŞKİLÂTI : TAŞRA

(II) SAYILI CETVEL

İHDAS EDİLEN KADROLARIN

(MESLEK MENSUPLARI)

SERBEST

KADRO

SINIF	UNVAN	DERECESİ	ADEDİ	TOPLAM
		Hâkim ve Savcı	1	40	40
		Hâkim ve Savcı	2	40	40
		Hâkim ve Savcı	3	40	40
		Hâkim ve Savcı	4	37	37
			TOPLAM	157	157

ADALET KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METNE

EKLİ LİSTELER

Tasarının 8 inci maddesine ekli (1) ve (2) sayılı listeler Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.