Dönem : 22           Yasama Yılı : 2

 

T.B.M.M.  (S. Sayısı : 273)

 

Birleşmiş Milletler ve Yardımcı Personelinin Güvenliği Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ile İçişleri ve Dışişleri Komisyonları Raporları (1/364)

 

Not : Tasarı Başkanlıkça; Adalet, İçişleri ve Dışişleri Komisyonlarına havale edilmiştir.

                         T.C.

            Başbakanlık                10.1.2003

Kanunlar ve Kararlar

    Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-569/259

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 31.12.2002 tarihinde kararlaştırılan “Birleşmiş Milletler ve Yardımcı Personelinin Güvenliği Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

                                   Abdullah Gül

                                       Başbakan

GEREKÇE

Birleşmiş Milletler ve Yardımcı Personelinin Güvenliği Sözleşmesi 9 Aralık 1994 tarihinde BM Genel Kurulunun 49/59 sayılı kararıyla kabul edilerek 15 Aralık 1994-31 Aralık 1995 tarihleri arasında imzaya açılmış ve 15 Ocak 1999 tarihinde yürürlüğe girmiştir. 31 Aralık 1995’ten bu yana adıgeçen Sözleşmeye katılma yoluyla taraf olunması imkânı mevcuttur.

Birleşmiş Milletler ve Yardımcı Personelinin Güvenliği Sözleşmesi, Birleşmiş Milletler bünyesinde düzenlenen barış gücü operasyonlarına gerek askerî gerek sivil personel katkısında bulunan ülkemiz açısından da önem taşımaktadır. Ayrıca, uluslararası güçte görev yapan bir askerî personelimizin şehit edilmesi olayı, anılan Sözleşmeye ülkemizin de taraf olmasının gerekliliğini ortaya koymaktadır.

Sözkonusu Sözleşme, Birleşmiş Milletler ve yardımcı personelinin güvenliği açısından birçok olumlu unsur içermektedir. Asıl amacı da Birleşmiş Milletler personeline ve örgüte yardımcı personele karşı işlenecek ağır suçların cezalandırılmasını sağlayacak bir işbirliği mekanizması geliştirerek, gelecekte bu tür suç ve saldırıları caydırmaktır. Sözleşmenin, bu niteliğiyle, taraf olduğumuz takdirde hükümlerini yerine getirmekte iç mevzuatımız bakımından bir zorlukla karşılaşılmayacağı değerlendirilmektedir. Öte yandan, 1949 Cenevre Sözleşmelerine Ek 1977 tarihli Protokollere Türkiye’nin taraf olmayışı ışığında Sözleşmenin 20 nci maddesinde yer alan insancıl hukukun uygulanabilirliği ilkesi ve ayrıca uyuşmazlıkların çözümü ile ilgili 22. maddenin özellikle Uluslararası Adalet Divanına yetki tanıyan 1 inci fıkrası ile ilgili olarak, bu hususların yer aldığı diğer Birleşmiş Milletler Sözleşmelerine taraf olunurken izlenen yöntemde olduğu gibi, gerekli çekincenin konulması ve beyanlarda bulunulması yoluna gidilmektedir.

Sözleşmeye katılmamızın, Birleşmiş Milletler amaç ve çabalarını destekleyen bir ülke sıfatıyla, siyasî açıdan da uygun olacağı düşünülmektedir.

İçişleri Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

            İçişleri Komisyonu              21.2.2003

       Esas No. : 1/364

Karar No. : 21

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

           Dışişleri Bakanlığınca hazırlanarak Bakanlar Kurulunca, 10.1.2003 tarihinde Başkanlığınıza sunulan, "Birleşmiş Milletler ve Yardımcı Personelinin Güvenliği Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı", 16.1.2003 tarihinde Başkanlığınızca esas komisyon olarak Dışişleri Komisyonuna, tali komisyon olarak da Adalet Komisyonu ile Komisyonumuza havale edilmiş; Komisyonumuz 20.2.2003 tarihli yedinci toplantısında, İçişleri, Dışişleri ve Adalet bakanlıkları temsilcilerinin de katılımıyla Tasarıyı inceleyip görüşmüştür.

Tasarı ile Birleşmiş Milletler bünyesinde düzenlenen barış gücü operasyonlarına, gerek askerî gerekse sivil düzeyde katılan personelin güvenliği açısından, bu personele karşı işlenecek ağır suçların cezalandırılmasını sağlayacak bir işbirliği mekanizması geliştirilmekte, bunu sağlayan "Birleşmiş Milletler ve Yardımcı Personelinin Güvenliği Sözleşmesi"ne katılmamız uygun bulunmaktadır.

Tasarının tümü üzerindeki görüşmelerden sonra, Tasarı ile gerekçesi Komisyonumuzca uygun bulunmuştur.

 Komisyonumuz Tasarı üzerinde tali komisyon olarak belirlenmiş olduğundan, İçtüzüğün 23 üncü maddesi uyarınca, Komisyonumuzun uygunluk görüşünün esas komisyona bildirilmesiyle yetinilmesi kararlaştırılmıştır.

    Raporumuz, Dışişleri Komisyonuna sunulmak üzere arz olunur.

                      Başkan                                     Başkanvekili                                Sözcü

       Tevfik Ziyaeddin Akbulut                          Ali Sezal                         Ümmet Kandoğan

                    Tekirdağ                                 Kahramanmaraş                            Denizli

                       Kâtip                                             Üye                                        Üye

           Muharrem Tozçöken                        Şevket Gürsoy                       Reyhan Balandı

                    Eskişehir                                     Adıyaman                                 Afyon

                        Üye                                              Üye                                        Üye

                Şevket Orhan                        Mehmet Sait Armağan                 Sıdıka Aydoğan

                       Bursa                                           Isparta                                   İstanbul

                        Üye                                              Üye                                        Üye

             Nusret Bayraktar                              Hakkı Ülkü                            Serpil Yıldız

                     İstanbul                                          İzmir                                      İzmir

                        Üye                                              Üye                                        Üye

                 Sinan Özkan                      Mehmet Siyam Kesimoğlu          Mehmet Sefa Sirmen

                  Kastamonu                                    Kırklareli                                 Kocaeli

                        Üye                                              Üye                                        Üye

                    Ali Oksal                                   Selami Uzun                            Şevket Arz

                      Mersin                                           Sivas                                    Trabzon

                                                Üye                                               Üye

                                         Şükrü Önder                              Mehmet Erdemir

                                              Yalova                                           Yozgat

 

Dışişleri Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

           Dışişleri Komisyonu              21.10.2003

Esas No. : 1/364

Karar No. : 131

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Birleşmiş Milletler ve Yardımcı Personelinin Güvenliği Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı, Komisyonumuzun 15 Ekim 2003 tarihli 22 nci ve 21 Ekim 2003 tarihli 23 üncü birleşimlerinde Dışişleri Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Adalet Bakanlığı temsilcilerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.

         Birleşmiş Milletler personeline ve teşkilâta yardımcı personele karşı işlenecek suçların cezalandırılmasını sağlayacak bir işbirliği mekanizması geliştirerek, gelecekteki bu tür saldırıları caydırma amacını taşıyan Sözleşme, Komisyonumuzca uygun görülerek Tasarı aynen kabul edilmiştir.

Komisyonumuzca 24 Ekim'in Birleşmiş Milletler günü olduğu göz önünde bulundurularak, Tasarının bu tarihe kadar onaylanmasının, Ülkemizin bu konudaki hassasiyetinin bir ifadesi olacağı düşünülerek, Genel Kurulda öncelikle görüşülmesine karar verilmiştir.         

    Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.

                      Başkan                                          Sözcü                                       Üye

               MehmetDülger                               Eyyüp Sanay                         Mehmet Özyol

                     Antalya                                         Ankara                                 Adıyaman

                        Üye                                              Üye                                        Üye

          Nur Doğan Topaloğlu                       Mehmet Güner                      Mustafa Dündar

                      Ankara                                           Bolu                                      Bursa

                        Üye                                              Üye                                        Üye

                V. Haşim Oral                            M. İhsan Arslan                         Halil Akyüz

                      Denizli                                      Diyarbakır                                İstanbul

                                               Üye                                              Üye

                                        Onur Öymen                                   Nihat Eri

                                            İstanbul                                         Mardin

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

 

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER VE YARDIMCI PERSONELİNİN GÜVENLİĞİ SÖZLEŞMESİNE KATILMAMIZIN UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. - 9 Aralık 1994 tarihinde Birleşmiş Milletler Genel Kurulunun 49/59 sayılı kararıyla kabul edilerek 15 Aralık 1994 - 31 Aralık 1995 tarihleri arasında New York’ta imzaya açılan “Birleşmiş Milletler ve Yardımcı Personelinin Güvenliği Sözleşmesi”ne çekince ve beyanlar ile katılmamız uygun bulunmuştur.

MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

 

DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

BİRLEŞMİŞ MİLLETLER VE YARDIMCI PERSONELİNİN GÜVENLİĞİ SÖZLEŞMESİNE KATILMAMIZIN UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI

MADDE 1. - Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2. - Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. - Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

                    Abdullah Gül

                       Başbakan

          Devlet Bak. ve Başb. Yrd.         Devlet Bak.ve Başb. Yrd.         Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

                        A. Şener                                  M. A. Şahin                              E. Yalçınbayır

                   Devlet Bakanı                           Devlet Bakanı                           Devlet Bakanı

                        M. Aydın                                    B. Atalay                                  A. Babacan

                   Devlet Bakanı                           Adalet Bakanı                     Millî Savunma Bakanı

                      K. Tüzmen                                   C. Çiçek                                    V. Gönül

                   İçişleri Bakanı                          Dışişleri Bakanı                          Maliye Bakanı

                         A. Aksu                                     Y. Yakış                                  K. Unakıtan

               Millî Eğitim Bakanı            Bayındırlık ve İskân Bakanı                 Sağlık Bakanı

                       E. Mumcu                                 Z. Ergezen                                  R. Akdağ

                 Ulaştırma Bakanı               Tarım ve Köyişleri Bakanı        Çalışma ve Sos. Güv. Bak.

                      B. Yıldırım                                   S. Güçlü                               M. Başesgioğlu

           Sanayi ve Ticaret Bakanı          En. ve Tab. Kay. Bakanı                   Kültür Bakanı

                      A. Coşkun                                M. H. Güler                                 H. Çelik

                Turizm Bakanı V.                        Orman Bakanı                            Çevre Bakanı

                         A. Aksu                                     O. Pepe                                   İ. Sütlüoğlu