Dönem : 22 Yasama Yılı : 1

T.B.M.M. (S. Sayısı : 115)

Türk Vatandaşlığı Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı ve İçişleri Komisyonu Raporu (1/482)

T.C.

Başbakanlık 13.1.2003

Kanunlar ve Kararlar

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG/196-279/295

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun görülmüştür.

Gereğini arz ederim.

Abdullah Gül

Başbakan

LİSTE

Esas No. Hükümsüz Sayılan Kanun Tasarılarının Adı :

1/262 Türkiye Cumhuriyeti ile Irak Cumhuriyeti Arasında Konsolosluk Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/266 Dünya Turizm Teşkilâtı Tüzüğünün Bazı Maddelerinde Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/267 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Letonya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Turizm Alanında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/269 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Polonya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Anlaşmasının Tadiline İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/270 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Litvanya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Denizcilik Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/273 Uluslararası Sergilere İlişkin Sözleşme ile Sözleşmeye Değişiklik Getiren Uluslararası Sergiler Bürosu Genel Kurul Kararına Katılmamızın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/274 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Hindistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasındaki Turizm İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/283 Türkiye Cumhuriyeti ile Litvanya Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve Ticarî Konularda Hukukî ve Adlî İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/286 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Uluslararası Göç Örgütü Arasında Örgütün Türkiye’deki Hukuksal Durumu, Ayrıcalıkları ve Dokunulmazlıkları Hakkında Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/290 Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/293 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Lübnan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Denizcilik Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/300 Batı Avrupa Birliği, Ulusal Temsilciler ve Uluslararası Görevlilerin Statüsü Hakkında Anlaşmanın, Türkiye Tarafından Batı Avrupa Silâhlanma Örgütü Faaliyetleri ile İlgili Olarak Uygulanması ve Buna İlişkin Mektupların Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/308 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Letonya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Denizcilik Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/312 Türkiye Cumhuriyeti ile Moldova Cumhuriyeti Arasında Konsolosluk Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/319 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Moldova Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Hava Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/327 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Güney Afrika Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Hava Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/420 Avda ve Sporda Kullanılan Tüfekler, Nişan Tabancaları ve Av Bıçaklarının Yapımı, Alımı, Satımı ve Bulundurulmasına Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı

1/446 Köy Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi ile Aynı Kanuna Bir Madde Eklenmesine Dair Kanun Tasarısı

1/489 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Gürcistan Hükümeti Arasında SosyalGüvenlik Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/508 Bir Evlenme Akdine Dayanmayan Birleşmelerin Evlilik ve Evlilik Dışında Doğan Çocukların Düzgün Nesepli Olarak Tesciline İlişkin Kanun Tasarısı

1/511 Türkiye Cumhuriyeti ile Türk Kültür ve Sanatları Ortak Yönetimi Genel Müdürlüğü Arasında Arsa Tahsisi Hakkında Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/530 Türkiye Cumhuriyeti ile Şili Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma ve Eki Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/541 Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal Protokolünde Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/542 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Letonya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması ve Eki Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/555 İzmirGaz ve Ulaşım Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun Tasarısı

1/557 Taşınmaz Mal Zilyedliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanuna Bazı Maddeler Eklenmesine Dair Kanun Tasarısı

1/559 Devlet Mezarlığı Dışında Defnedilen Bazı Devlet Büyüklerinin Mezarları Hakkında Kanun Tasarısı

1/560 Uzman Jandarma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/561 Eski Yugoslavya’da İşlenen Bazı Suçların Kovuşturulması Hakkında Kanun Tasarısı

1/565 Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanunun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/568 Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanunun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/569 Jandarma Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununun Bir Maddesinde Değişiklik Yapıl-

masına Dair Kanun Tasarısı

1/570 Kimlik Bildirme Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bir Ek Madde ile Bir Geçici Madde Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı

1/571 Jandarma Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununa Bir Madde Eklenmesine Dair Kanun Tasarısı

1/572 Jandarma Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununa İki Ek Madde Eklenmesine Dair Kanun Tasarısı

1/573 Uzman Jandarma Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun Tasarısı

1/579 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Uluslararası Çalışma Örgütü Arasında Uluslararası Çalışma Örgütünün Ankara’daki Ofisi İçin Yer Tahsisine İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/591 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/598 Akdeniz’de Tehlikeli Atıkların Sınırötesi Hareketleri ve Bertarafından Kaynaklanan Kirliliğin Önlenmesi Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/600 Su Ürünleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/605 Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı

1/613 Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesinin OnaylanmasınınUygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/626 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bosna-Hersek Bakanlar Kurulu Arasında Kültür Merkezlerinin Kuruluşu ve İşleyişi Hakkında Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/648 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bahreyn Devleti Hükümeti Arasında Hava Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/649 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Hırvatistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Hava Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/653 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bosna ve Hersek Bakanlar Kurulu Arasında Ankara ve Saraybosna’da Diplomatik Temsilciliklerinin Yerleşimine İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/654 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bangladeş Halk Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/655 Özel Karayolu TaşıtlarınınGeçici İthaline Dair Gümrük Sözleşmesi Değişikliklerinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/665 TürkiyeCumhuriyeti Hükümeti ile Venezuela Cumhuriyeti Hükümeti Arasındaki Turizm Alanında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/666 Türkiye Cumhuriyeti ile Türkmenistan Cumhuriyeti Hükümetleri Arasında Ankara ve Aşkabad’da Diplomatik Temsilciliklerin Yerleşimine İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/667 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti Arasında Belbaşı Tesisinin Kapanması ve Yeni Bir Sismik Araştırma İstasyonunun Faal Hale Getirilmesi ile İlgili Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/671 Türkiye Cumhuriyeti ile Hindistan Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/680 Devlet Memurları Kanunu ile Kamu İktisadî Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi ve 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı

1/683 Türkiye Cumhuriyeti ile Tacikistan Cumhuriyeti Hükümetleri Arasında Ankara ve Duşanbe’de Diplomatik Temsilciliklerinin Yerleşimine İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/687 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı Hükümeti Arasında Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin ve Eki Sağlık Bakımı Hakkında Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/688 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Fransa Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Nükleer Enerjinin Barışçıl Amaçlı Kullanımı İçin İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/732 Telsiz Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun Tasarısı

1/735 Türkiye Cumhuriyeti ile Moğolistan Arasında Hukukî, Ticarî ve Cezaî Konularda Adlî Yardımlaşma Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/746 Uzman Jandarma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/749 Karayolu Taşımcılığında Çalışma Saatleri ve Dinlenme Sürelerine İlişkin 153 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/750 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Fas Krallığı Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/761 Birleşmiş Milletler Hazır Barış Gücü Düzenlemeleri Sistemine Katkılar Hakkında Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Birleşmiş Milletler Arasında Ortak Niyet Beyanının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/766 Eşyanın Sınırlardaki Kontrollerinin Uyumlaştırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/771 Türkiye Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı ile Birleşik Meksika Devletleri Sağlık Bakanlığı Arasında Sağlık Alanında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/778 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Karadeniz’in Kirliliğe Karşı Korunması Komisyonu Arasında Merkez Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/783 Emniyet Teşkilâtı Uçuş Hizmetleri Tazminat Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/785 Vatandaşlık Belgesi Verilmesine İlişkin Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/786 Kişi Halleri Konusunda Milletlerarası Karşılıklı Bilgi Verilmesine İlişkin Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/787 Ahvali Şahsiye Belgelerinde Yer Alan Bilgilerin Kodlanmasına İlişkin Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/788 Yaşam Belgesi Verilmesine Dair Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/799 Ahvali Şahsiye Cüzdanlarının Tanınmasına ve Güncelleştirilmesine İlişkin Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/802 Türkiye Cumhuriyeti ile Çek Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşmasının ve Eki Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/803 Türk Polis Teşkilâtını Güçlendirme Vakfı Kanunu Tasarısı

1/804 İçişleri Bakanlığı Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı

1/810 Uzman Jandarma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/813 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Moldova Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Savunma Sanayii İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/815 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Hırvatistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Sağlık Alanında İşbirliğine Dair Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/827 Ozon Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal Protokolü Değişikliğinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/829 Türkiye Cumhuriyeti ile Ukrayna Arasında Hukukî Konularda Adlî Yardımlaşma ve İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/830 Türkiye Cumhuriyeti ile Amerika Birleşik Devletleri Arasında Nükleer Enerjinin Barışçıl Kullanımına İlişkin İşbirliği Anlaşması ve Eki Mutabakat Zaptının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/831 Biyolojik Çeşitlilik Sözleşmesinin Biyogüvenlik Kartagena Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/833 Türkiye Cumhuriyeti ile Filipinler Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/834 Uluslararası Telekomünikasyon Birliği (ITU) Kuruluş Yasası ve Sözleşmesinde Değişiklik Yapan Kyoto ve Minneapolis Tam Yetkili Konferansları Sonuç Belgelerinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair KanunTasarısı

1/852 Nüfus Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Kanun Tasarısı

1/853 Avrupa Peyzaj Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/855 Türkiye Cumhuriyeti ile İtalya Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/867 Türkiye Cumhuriyeti ile Gürcistan Arasında Ortak Sınırın Anti-Personel Mayınlardan Arındırılması ve Bunların Gelecekte Sınır Koruma Amacıyla Kullanılmaması İçin Bir İkili Rejim Tesis Edilmesi Hakkında Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/868 Türkiye Cumhuriyeti ve Slovak Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/871 1990 Tarihli Petrol Kirliliğine Karşı Hazırlıklı Olma, Müdahale ve İşbirliği ile İlgili Uluslararası Sözleşme ve Eklerine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/872 Türkiye Cumhuriyeti ve Portekiz Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma ve Eki Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/877 Uydular Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası Teşkilatı (INTELSAT) Anlaşmasının ve İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/881 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Federal Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/890 Tehlikeli Atıkların Sınırötesi Taşınımının ve Bertaraf Edilmesinin Kontrolüne İlişkin Basel Sözleşmesine Getirilen Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/894 Çocuk Haklarına Dair Sözleşmeye Ek Çocukların Silahlı Çatışmalara Dahil Olmaları Konusundaki İhtiyari Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/909 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Uganda Cumhuriyeti Arasında Ticaret Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/910 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Gabon Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Genel Ticarî, Ekonomik, Kültürel ve Teknik İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/911 Türkiye Cumhuriyeti ile Slovenya Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması ve Eki Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/915 Biyoloji ve Tıbbın Uygulanması Bakımından İnsan Hakları ve İnsan Haysiyetinin Korunması Sözleşmesi: İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/916 Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı Statüsünün Bazı Maddelerinde Yapılan Değişikliklerin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/917 190 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve Dışişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/918 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kongo Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ticaret, Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/924 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Hindistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Suçluların İadesi Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/925 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ve Kosta Rika Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Teknik İşbirliği Çerçeve Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/926 Dünya Posta Birliği Kuruluş Yasasına Altıncı Ek Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/929 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti Arasında Karşılıklı Kalite Güvence Hizmetlerine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/933 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Suriye Arap Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Yasadışı Göçmenlerin Geri Kabulüne Dair Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna İlişkin Kanun Tasarısı

1/947 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Jamaika Hükümeti Arasında Ticaret ve Ekonomik İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/954 Tüketicinin Korunması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı

1/957 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Diplomatik Temsilcilik Binalarının İnşası İçin Karşılıklı Arsa Tahsisine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/958 Türk Vatandaşlığı Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı

1/959 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Estonya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Hava Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/962 Türkiye Cumhuriyeti ile Yunanistan Cumhuriyeti Arasında Doğal Afetlere Karşı Türk-Yunan Ortak Görev Gücü Kurulmasına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/964 Türkiye Cumhuriyeti ve Karayip Devletleri Birliği Arasında İşbirliği Çerçeve Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/967 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Romanya Sosyalist Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ankara’da 2 Mayıs 1966 Tarihinde İmzalanan Sivil Hava Ulaştırma Anlaşmasına Ek Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/969 Avrupa Sınırötesi Televizyon Sözleşmesini Değiştiren Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/974 Anti-Personel Mayınların Kullanımının, Depolanmasının, Üretiminin ve Devredilmesinin Yasaklanması ve Bunların İmhası ile İlgili Sözleşmeye Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/977 Çocukların Korunması ve Ülkelerarası Evlat Edinme Konusunda İşbirliğine Dair Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/982 Eşyanın Geçici İthalatına İlişkin İstanbul Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/983 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Ukrayna Hükümeti Arasında Uzayın Araştırma ve Kullanımı Konularında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/984 Türkiye Cumhuriyeti ve Yemen Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/985 Türkiye Cumhuriyeti ve Makedonya Cumhuriyeti Arasında Konsolosluk Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/989 Marka Kanunu Anlaşmasına Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/991 Endüstriyel Tasarımların Uluslararası Tesciline İlişkin Lahey Anlaşmasına Bağlı Cenevre Metnine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/992 Ticaret Gemilerinde Çalışan Kaptanlar ve Gemi Zabitlerinin Meslekî Yeterliliklerinin Asgari İcaplarına İlişkin 53 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/993 Gemi Adamlarının Hastalanması, Yaralanması ya da Ölümü Halinde Armatörün Sorumluluğuna İlişkin 55 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/994 Gemilerde Mürettebat İçin İaşe ve Yemek Hizmetlerine İlişkin 68 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/995 Mürettebatın Gemide Barınmasına İlişkin 92 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/996 Gemi Adamlarının Sağlık Muayenesine İlişkin 73 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/1006 Gemi Aşçılarının Meslekî Ehliyet Diplomalarına İlişkin 69 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/1007 İş Kazalarının Önlenmesine (Gemi Adamları) İlişkin 134 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/1008 Gemi Adamlarının Ulusal Kimlik Kartlarına İlişkin 108 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/1013 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Bulgaristan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Sahil Güvenlik İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/1014 Karadenizin Kirliliğe Karşı Korunması Komisyonunun Ayrıcalık ve Bağışıklıklarına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/1017 Gemi Adamlarının Sağlığının Korunması ve Tıbbî Bakımına İlişkin 164 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/1018 Gemi Adamlarının Yıllık Ücretli İznine İlişkin 146 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/1019 Liman İşlerinde Sağlık ve Güvenliğe İlişkin 152 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/1020 Gemi Adamlarının Ülkelerine Geri Gönderilmesine İlişkin 166 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/1022 Otobüs ve Otokarlarla Uluslararası Arızi Yolcu Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/1023 Türkiye Cumhuriyeti ve Hollanda Krallığı Arasında Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/1026 Mürettebatın Gemide Barınmasına İlişkin (İlave Hükümler) 133 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/1027 Uzay Cisimlerinin Verdiği Zarardan Dolayı Uluslararası Sorumluluk Hakkında Sözleşmeye Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/1028 Uzaya Fırlatılan Cisimlerin Tescili Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/1029 Türkiye Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve Ticarî Konularda Adlî İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/1033 Atlantik Ton Balıklarının Korunmasına İlişkin Uluslararası Sözleşme ve Nihaî Senet, Atlantik Ton Balıkçılık İşletmeleri İstatistiklerinin Toplanmasına Dair Karar, Usul Kuralları ve Malî Düzenlemelere Katılmamızın Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı

1/1038 Türkiye Cumhuriyeti ile Bosna-Hersek Arasında Konsolosluk Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/1039 Türkiye Cumhuriyeti ile Sudan Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

1/1040 Hukukî veya Ticarî Konularda Yabancı Ülkelerde Delil Sağlanması Hakkında Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı

T.C.

Başbakanlık 1.3.2002

Kanunlar ve Kararlar

Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-411/1087

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

İçişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığımıza arzı Bakanlar Kurulunca 1.2.2002 tarihinde kararlaştırılan “Türk Vatandaşlığı Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Bülent Ecevit

Başbakan

GENEL GEREKÇE

11.2.1964 tarihli ve 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu, 1981 yılında genel bir yeniden düzenlemeye tâbi tutulmuş ve o tarihten sonra, küçük değişiklikler dışında tekrar ele alınmamıştır. Avrupa Birliğine uyum sürecine giren Ülkemiz, 403 sayılı Kanunu, günün değişen şartlarına göre yeniden düzenlemek zorundadır. 403 sayılı Kanun, Ülkemizin de imzalamayı düşündüğü Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi göz önüne alınarak değerlendirmeye tâbi tutulmuş ve söz konusu değişikliklerin yapılması gerekli görülmüştür.

Ayrıca, adı geçen Kanunun eşitsizliğe yol açan ve uygulamada güçlükler yaratan bazı hükümlerinin de bu Tasarı ile yürürlükten kaldırılarak daha çağdaş hükümlerin uygulamaya konulması amaçlanmıştır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. – 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun halen yürürlükte bulunan 5 inci maddesine göre bir Türkle evlenen yabancı kadın vatansızsa veya evlenmekle eski vatandaşlığını kaybediyorsa ya da Kanunda öngörülen şekilde beyanda bulunmuşsa Türk vatandaşlığını kazanmaktadır.

Bu hüküm, hem kadın erkek eşitsizliğine neden olmakta, hem de evlilik kurumunun yozlaşmasına ve Türk vatandaşı olabilmek için sahte evlilikler yapılmasına yol açmaktadır. Bu sebeple, maddenin değiştirilmesi zorunlu hale gelmiştir

Yapılan değişiklikle, bir Türkle evlenen yabancı kadının Türk vatandaşlığını otomatik olarak kazanması uygulaması kaldırılarak, bu yolla vatandaşlığın kazanılması için en az üç yıl evli kalınması ve evliliğin devam etmesi şartı getirilmekte, evliliğin muvazaalı olup olmadığının çeşitli kriterlerle tespit edilmesi ve başvuran kişinin güvenlik soruşturmasına tâbi tutulması uygulamasına geçilmektedir. Böylece, bir Türk vatandaşıyla evli yabancı erkek veya kadın; ciddi bir evlilik yapmışlarsa, en az üç yıldır evlilerse ve evlilik halen devam ediyorsa, güvenlik açısından yapılan inceleme ve soruşturma sonucunda da vatandaşlığa geçmelerinde herhangi bir sakıncalarının bulunmadığı tespit edilmişse, başvurdukları takdirde vatandaş olabileceklerdir. Ayrıca, buna ilişkin usul ve esasların Bakanlar Kurulunca çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenmesi öngörülmüştür.

Bunun yanı sıra madde ile, bir Türk vatandaşı ile evlenen yabancının, vatansız veya evlenmekle eski vatandaşlığını kaybediyor olması halinde Türk vatandaşlığını kendiliğinden kazanması, evlilik yoluyla Türk vatandaşlığını kazananların, evlenmenin butlanına karar verilmesi halinde, akitte hüsnüniyetli iseler Türk vatandaşlığını muhafaza etmeleri, butlanına karar verilmiş evlenmeden olan çocukların ise ana veya babaları hüsnüniyetli olmasalar dahi Türk vatandaşlığını muhafaza etmesi hükme bağlanmaktadır.

Getirilen bu düzenleme ile suiistimaller önlenebilecek ve kadın erkek eşitsizliği de sona erdirilmiş olacaktır.

Madde 2. – 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununa göre Türk vatandaşlığını kaybetmiş olanlar, bu Kanunun 8 inci maddesi uyarınca ikamet şartı aranmaksızın Bakanlar Kurulunca yeniden vatandaşlığa alınabilmektedir.

Madde ile, herhangi bir yolla Türk vatandaşlığını kaybedenlerden, yabancı erkekle evlenme nedeniyle Türk vatandaşlığını kaybeden ve bu evliliğin sona ermesinden itibaren üç yıl içinde seçme hakkını kullanmak suretiyle Türk vatandaşlığını kazanamayan kadınlar ile izin almak suretiyle Türk vatandaşlığından çıkanlardan Türk vatandaşlığına dönmek isteyenlerin yeniden vatandaşlığa alınma yetkisi İçişleri Bakanlığına devredilerek, bu kişilerin taleplerinin ve haklarındaki işlemlerin daha kısa sürede sonuçlandırılması amaçlanmıştır.

Madde 3. – Halen, vatandaşlıktan çıkma izni Bakanlar Kurulunca verilmektedir. Ancak, çıkma izni işlemlerinin daha hızlı ve daha basit bir prosedürle verilmesi bir çok defa gündeme gelmesine rağmen bugüne kadar gerçekleştirilememiştir. Madde ile, çıkma iznini verme yetkisi İçişleri Bakanlığına devredilerek işlemlerin kolaylaştırılması amaçlanmıştır.

Madde 4. – Tasarı ile getirilen yeni düzenleme ile vatandaşlıktan çıkma izninin İçişleri Bakanlığınca verilmesi öngörüldüğünden, buna paralel olarak, 403 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinde yer alan “Bakanlar Kurulundan” ibaresi “İçişleri Bakanlığından” şeklinde değiştirilmiştir.

Madde 5. – Bilindiği gibi velayet hususu vatandaşlığın değiştirilmesini kapsamamaktadır. Ancak, yürürlükteki uygulamada, 15 yaşından küçük çocukların, velayete sahip ana ya da babaya bağlı olarak vatandaşlıktan çıkmaları öngörülmekte ve velayete sahip olmayan ana veya babanın muvafakatı dikkate alınmamaktadır. Bunun sonucunda, velayete sahip ana veya baba diğer eşin görüşünü sormadan, çocukları üzerinde vatandaşlık açısından tasarrufta bulunabilmektedir. Madde ile, 15 yaşından küçük çocuklarda velayete sahip olmayan ana veya babanın, 15 yaşından büyük çocuklar için ise çocuğun bu konuda muvafakatının alınması koşulu getirilerek, çocukların vatandaşlığı üzerinde ebeveynin birlikte tasarrufta bulunması ilkesi kabul edilmektedir. Bununla, iki tarafın rızasının olmadığı bir tasarrufun sakıncalarının ortadan kaldırılması amaçlanmıştır.

Ayrıca madde ile, ana veya babanın gerekli muvafakatı vermemeleri durumunda çocuğun zararına olabilecek durumların ortaya çıkmasının önlenmesi amacıyla, muvafakat verilmemesi halinde diğer tarafın mahkemeye başvurması ve mahkeme kararına göre işlem yapılması imkânı da getirilmektedir.

Madde 6. – 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 5 inci maddesinde yapılan değişikliğe paralel olarak, aynı Kanunun 42 nci maddesinde 5 inci maddeye yapılan atıf yürürlükten kaldırılmaktadır.

Madde 7. – Yürürlük maddesidir.

Madde 8. –Yürütme maddesidir.

İçişleri Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

İçişleri Komisyonu 3.4.2003

Esas No. : 1/482

Karar No. : 29

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

İçişleri Bakanlığınca hazırlanarak 1.3.2002 tarihinde Bakanlar Kurulunca 21 inci dönem TBMM Başkanlığına sunulan, “Türk Vatandaşlığı Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı”, söz konusu dönemde sonuçlandırılamadığından hükümsüz sayılmış ve 13.1.2003 tarihinde Bakanlar Kurulunca, Başkanlığınıza, Tasarının yenilendiği bildirilmiştir. Başkanlığınızca 27.1.2003 tarihinde Komisyonumuza havale edilen Tasarı, Komisyonumuzun 3.4.2003 tarihli 9 uncu toplantısında içişleri ve Adalet Bakanlıkları temsilcilerinin de katılımıyla incelenip görüşülmüştür.

Tasarı ile Türk Vatandaşlığı Kanunu günün şartlarına uygun hale getirilmeye çalışılmakta; ülkemizin imzalamayı düşündüğü Avrupa Vatandaşlık Sözleşmesi doğrultusunda değişiklikler yapılmaktadır.

Tasarının tümü üzerinde yapılan görüşmeler sırasında,

- Evlilik yoluyla Türk Vatandaşlığının kazanılmasında kadın-erkek eşitsizliğini gideren, vatandaşlıktan çıkma izninde bürokrasiyi azaltan, evlilik kurumunu yozlaşmaktan kurtaran Tasarının olumlu olduğu,

- Dünyadaki gelişmelere bakıldığında, bu alanda bir mevzuat değişikliğine gidilmekte olduğunun gözlendiği,

- Bütün dünyada vatandaşlığın yabancılarca kazanılmasının zorlaştırılmakta olduğu,

- Evlilik yoluyla vatandaşlığın kazanılmasının her ülkede geçerli olmadığı,

- Bu yolla vatandaşlığın kazanılmasının bazı ülkelerde çeşitli koşullara bağlandığı,

- Örneğin Fransa’da evlilik yoluyla vatandaşlığın kazanılmasının olanaklı kılındığı,

- Ancak bu yolla evliliğin kazanılabilmesi için fiili olarak bir yıl evli kalınmış olmasının zorunlu tutulduğu,

- Ayrıca bu süre içinde Fransız vatandaşının da vatandaşlığının değişmemiş olması gerektiği,

- Öte yandan ABD, Almanya ve İsveç’te evlenmenin uyrukluğu etkilemediği,

- Bu çerçeveden bakıldığında Tasarıyla getirilen düzenlemenin dünyadaki gelişmelere aykırı olmadığı,

- Vatandaşlığın evlilik yoluyla kazanılmasının koşula bağlanmasının yerinde bir düzenleme olacağı,

- Bu yöntemle muvazaalı evliliklerin önüne geçilebileceği,

- Tasarıdaki düzenlemenin, erkekle kadın arasındaki eşitsizlikleri de gidermekte olduğu,

- Bu çerçevede Avrupa Birliği mevzuatı ile taraf olduğumuz diğer uluslararası sözleşmelerin gereğinin yerine getirilmekte olduğu,

- Tasarıyla, geçmişteki evlilikler konusunda nasıl bir uygulama yapılacağının belirlenmemiş olduğu,

- Bu nedenle Tasarıya bir geçiş hükmü eklenmesinin yararlı olabileceği,

Biçiminde görüş ve düşünceler dile getirilmiştir.

Cevaben yapılan açıklamalarda, geçiş dönemi ile ilgili düzenlemelerin yönetmelikte yer alacağı, bu nedenle Tasarıda bu konuda bir düzenleme yapılmasının gerekli olmadığı ifade edilmiştir.

Tasarının tümü üzerinde yapılan bu görüşmelerden sonra Tasarının tümü ile gerekçesi benimsenerek maddelerinin görüşülmesine geçilmesi kararlaştırılmıştır.

Tasarının maddeleri ile getirilen değişiklikler şöyle özetlenebilir :

1. Evlenme ile vatandaşlığın kazanılması durumunda, kadın ve erkek arasındaki eşitsizlik giderilmektedir. Türk Vatandaşlığı Kanununun 5 inci maddesine göre, bir Türk erkekle evlenen yabancı kadın, talebi halinde Türk Vatandaşlığını kazanabilirken, Türk kadınla evlenen yabancı erkek bu imkândan yararlanamamaktadır. Kadın-erkek eşitliğine açıkça aykırı olan bu durum, yabancı erkekle evlenen Türk kadınlarının ve evlendikleri kişilerin mağduriyetine yol açmaktadır. Bu nedenle Tasarının 1 inci maddesiyle Türk Vatandaşlığı Kanununun 5 inci maddesinde değişiklik yapılmakta ve Türk Vatandaşları ile evlenen yabancıların vatandaşlık kazanması konusunda aynı yöntem getirilmektedir. Bu yöntem madde içinde tanımlandığından, Tasarının 6 ncı maddesiyle, Türk Vatandaşlığı Kanununun 42 nci maddesinde değişiklik yapılmakta, “5 ve” ibaresi 42 nci madde metninden çıkarılmaktadır.

2. Evlilik kurumunun saygınlığı korunmaya çalışılmaktadır. Özellikle Ülkemizin bazı bölgelerinde Ülkemize giren yabancılar, yasa dışı ilişkilere girmekte; toplum ahlâkı ve sağlığı ile aile düzenini bozmaktadırlar. Bu kişiler, Ülkemizde daha rahat hareket edebilmek; yasadışı faaliyetlerini vatandaşlara sunulan hakları da kullanarak sürdürebilmek için muvazaalı evlilikler yapmakta ve vatandaşlığı kazandıktan sonra boşanmaktadırlar. Bu nedenle, Tasarının 1 inci maddesiyle, Vatandaşlık Kanununun 5 inci maddesinde değişiklik yapılarak evlenmenin kendiliğinden Türk vatandaşlığını kazandırmayacağı hüküm altına alınmaktadır. Buna göre, Türk kişiyle evlenen yabancının, Türk Vatandaşlığını kazanabilmesi için en az üç yıldan beri evli olması, fiilen birlikte yaşaması ve evliliğinin devam etmesi gerekecektir. Böylece “Türk Vatandaşlığı” hak ettiği saygın statüye kavuşturulmakta; evlilik kurumunun kötüye kullanılmasının önüne geçilmektedir.

3. Yurtdışında yaşayan Türk vatandaşları, yaşadıkları ülkelerin çifte vatandaşlığa imkân tanımaması ve vatandaşlarına ayrıcalıklar tanıması nedenleriyle, izinle Türk Vatandaşlığından çıkmakta ve yaşadıkları ülkelerin vatandaşlığına geçmektedirler. Ancak Türk Vatandaşlığı Kanununda, çıkma izni verme ve yeniden Türk Vatandaşlığına alma yetkisinin, Bakanlar Kuruluna verilmiş olması, birçok sorun taşımaktadır. İlk olarak yurtdışında yaşayan vatandaşlar, çıkma işleminin uzaması nedeniyle mağdur olmakta ve hak kayıplarına uğramaktadırlar. İkinci olarak Bakanlar Kurulu gereksiz ve yararsız bir iş yüküyle karşı karşıya kalmaktadır. Çünkü bu konudaki araştırma ve işlemlerin tümü İçişleri Bakanlığı tarafından yürütülmektedir. Üçüncü olarak gereksiz yere yazışmalar yapılmakta, zaman, enerji ve kaynak israfı ortaya çıkmaktadır. Bu nedenle Tasarının 2, 3 ve 4 üncü maddeleriyle Vatandaşlık Kanununun 8, 20 ve 29 uncu maddelerinde değişiklik yapılarak yetki Bakanlar Kurulu yerine İçişleri Bakanlığına verilmektedir. Bakanlar Kurulu Kararıyla vatandaşlığın kaybettirilmesi halinde ise, tersine işlem teorisine uygun olarak, vatandaşlığa yeniden alınma için Bakanlar Kurulu kararı aranmaktadır.

4. Çocukların vatandaşlığı üzerinde ebeveynlerin birlikte tasarrufta bulunması ilkesi getirilmektedir. Tasarının 5 inci maddesiyle, Türk Vatandaşlığı Kanununun 32 nci maddesinde değişiklik yapılarak, ananın veya babanın vatandaşlıktan çıkması halinde, çocukların Türk Vatandaşlığını kaybı konusunda, velayete sahip olmayan ana ve babanın yazılı onaylarının alınması şartı getirilmektedir.

Tasarının 3 üncü maddesi, yukarıda belirtilen vatandaşlıktan çıkma izninin, hangi şartlarda verileceğini kurala bağlamaktadır. Buna göre bu iznin verilebilmesi için (a) mümeyyiz ve reşit olmak ve (b) herhangi bir nedenle yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanmış olmak veya başka bir devlet vatandaşlığını kazanacağına ilişkin inandırıcı belirtiler bulunmak gerekmektedir. Maddenin Komisyonumuzda görüşülmesi sırasında, madde üzerinde bir önerge verilmiş ve önerge kabul edilmiştir. Önergeye göre çıkma izni verilebilmesi için ayrıca (c) herhangi bir suç nedeniyle aranmakta olan kişilerden olmamak ve (d) hakkında herhangi bir malî ve cezaî tahdit bulunmamak gerekmektedir. Çünkü bu kişilerin vatandaşlıktan çıkmalarına izin vermek, yeniden vatandaşlığa alınma kurumu ve izinle vatandaşlıktan çıkmanın avantajları ile birlikte düşünüldüğünde, çeşitli sorunlar doğuracak niteliktedir. Önerge bu boşluğu doldurmaktadır.

Öte yandan maddenin (a) bendinde geçen “mümeyyiz ve reşit” ibaresi, 22.11.2001 tarihli ve 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu hükümleri ile uyumsuzluk içindedir. 4721 sayılı Kanun hukuk sistemimizdeki “mümeyyiz” terimini, “ayırt etme gücüne sahip” terimiyle; “reşit” terimini de “ergin” terimiyle değiştirmiştir. Komisyonumuz bu nedenle “mümeyyiz ve reşit” ibaresini, “ayırt etme gücüne sahip ve ergin olmak,” biçiminde değiştirmiştir. Değişikliğin madde metnine işlenmesi için Başkanlığa redaksiyon yetkisi verilmiştir. 3 üncü madde önerge doğrultusunda, başkanlığa verilen redaksiyon yetkisi çerçevesinde yeniden yazılarak kabul edilmiştir.

Tasarının yukarıda özetlenen düzenlemeleri içeren 1, 2, 4, 5, ve 6 ncı maddeleri ile yürürlük ve yürütmeye ilişkin 7 ve 8 inci maddeleri Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurula sunulmak üzere arz olunur.

Başkan	Başkanvekili	Sözcü
Tevfik Ziyaeddin Akbulut	Ali Sezal	Ümmet Kandoğan
Tekirdağ	Kahramanmaraş	Denizli
Kâtip	Üye	Üye
Muharrem Tozçöken	Ali Küçükaydın	Şevket Gürsoy
Eskişehir	Adana	Adıyaman
Üye	Üye	Üye
Şevket Orhan	Ali Yüksel Kavuştu	Mehmet Sait Armağan
Bursa	Çorum	Isparta
Üye	Üye	Üye
Sıdıka Aydoğan	Nusret Bayraktar	Hakkı Ülkü
İstanbul	İstanbul	İzmir
Üye	Üye	Üye
Serpil Yıldız	Sinan Özkan	Mehmet Siyam Kesimoğlu
İzmir	Kastamonu	Kırklareli
Üye	Üye	Üye
Mehmet Sefa Sirmen	Ali Oksal	Selami Uzun
Kocaeli	Mersin	Sivas
Üye	Üye	Üye
Şevket Arz	Şükrü Önder	Mehmet Erdemir
Trabzon	Yalova	Yozgat

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

TÜRK VATANDAŞLIĞI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN

KANUN TASARISI

MADDE 1. – 11.2.1964 tarihli ve 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 5 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 5. – Bir Türk vatandaşı ile evlenme, kendiliğinden Türk vatandaşlığını bahşetmez. Ancak, bir Türk vatandaşı ile evlenme nedeniyle Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılar, en az üç yıldan beri evli olmaları, fiilen birlikte yaşamaları ve evliliğin devamı kaydıyla, yurt içinde en büyük mülkî idare amirliklerine, yurt dışında ise Türk konsolosluklarına yazılı olarak başvuruda bulunabilirler. Başvuru üzerine İçişleri Bakanlığınca yapılacak inceleme ve soruşturma sonucunda, aranan şartları taşıdıkları anlaşılan kişiler, bu durumun tespitine ilişkin karar tarihinden itibaren Türk vatandaşlığını kazanırlar.

Ancak, bir Türk vatandaşı ile evlenen yabancı vatansızsa veya evlenmekle eski vatandaşlığını kaybediyorsa Türk vatandaşlığını kendiliğinden kazanır.

Evlilik yoluyla Türk vatandaşlığını kazananlar, evlenmenin butlanına karar verilmesi halinde, akitte hüsnüniyetli iseler Türk vatandaşlığını muhafaza ederler.

Butlanına karar verilmiş evlenmeden olan çocuklar ana veya babaları hüsnüniyetli olmasalar dahi Türk vatandaşlığını muhafaza ederler.

Bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Bakanlar Kurulunca çıkartılacak yönetmelikle belirlenir.”

MADDE 2. – 403 sayılı Kanunun 8 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 8. – Bu Kanuna göre Türk vatandaşlığını kaybetmiş olanlardan; 19 uncu madde uyarınca yabancı erkekle evlenmek ve kocasının uyrukluğunu seçmek suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden ve 13 üncü maddede öngörülen süreyi geçiren kadınlar ile 20 nci madde uyarınca izin almak suretiyle Türk vatandaşlığından çıkanlar İçişleri Bakanlığınca, 25 inci madde uyarınca Bakanlar Kurulunca Türk vatandaşlığını kaybettiklerine karar verilenler ise Bakanlar Kurulu kararıyla, ikamet şartı aranmaksızın, yeniden vatandaşlığa alınabilir.”

MADDE 3. – 403 sayılı Kanunun 20 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 20. – Türk vatandaşlığından çıkma izni, aşağıdaki şartların varlığı halinde, İçişleri Bakanlığınca verilebilir.

a) Mümeyyiz ve reşit olmak,

b) Herhangi bir nedenle yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanmış olmak veya başka bir devlet vatandaşlığını kazanacağına ilişkin inandırıcı belirtiler bulunmak.”

MADDE 4. – 403 sayılı Kanunun 29 uncu maddesinde yer alan “Bakanlar Kurulundan” ibaresi “İçişleri Bakanlığından” şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 5. – 403 sayılı Kanunun 32 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 32. – Türk vatandaşlığından çıkan babanın küçük çocukları;

a) Ananın ölmüş bulunması,

b) Ananın yabancı olması,

c) Velayetin babada bulunması ve ananın yazılı muvafakatının alınması,

hallerinde babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybederler. Ancak ananın muvafakat etmemesi durumunda mahkemeden alınacak karara göre işlem yapılır.

Türk vatandaşlığından çıkan ananın küçük çocukları;

a) Babanın ölmüş bulunması,

b) Babanın belli olmaması,

c) Babanın yabancı olması,

d) Velayetin anada bulunması ve babanın yazılı muvafakatının alınması,

hallerinde, analarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybederler. Ancak, babanın muvafakat etmemesi durumunda mahkemeden alınacak karara göre işlem yapılır.

Baba veya anaya bağlı olarak vatandaşlığın kaybı, çocuk 15 yaşından büyük ise, yazılı muvafakatına bağlıdır.

Bu madde hükümleri gereğince vatandaşlığın kaybı çocukları vatansız kılacak ise çocuklar Türk kalır.”

MADDE 6. – 403 sayılı Kanunun 42 nci maddesinin birinci fıkrasında yer alan “5 ve 19 uncu maddelerdeki” ibaresi “19 uncu maddedeki” şeklinde değiştirilmiştir.

MADDE 7. – Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 8. – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

İÇİŞLERİ KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

TÜRK VATANDAŞLIĞI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN

KANUN TASARISI

MADDE 1. – Tasarının 1 inci maddesi, Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2. – Tasarının 2 nci maddesi, Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. – 403 sayılı Kanunun 20 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 20 – Türk vatandaşlığından çıkma izni, aşağıdaki şartların varlığı halinde, İçişleri Bakanlığınca verilebilir.

a) Ayırt etme gücüne sahip ve ergin olmak,

b) Herhangi bir nedenle yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanmış olmak veya başka bir devlet vatandaşlığını kazanacağına ilişkin inandırıcı belirtiler bulunmak,

c) Herhangi bir suç nedeniyle aranmakta olan kişilerden olmamak,

d) Hakkında herhangi bir malî ve cezaî tahdit bulunmamak.”

MADDE 4. – Tasarının 4 üncü maddesi, Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 5. – Tasarının 5 inci maddesi, Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 6. – Tasarının 6 ncı maddesi, Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 7. – Tasarının 7 nci maddesi, Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 8. – Tasarının 8 inci maddesi, Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Bülent Ecevit
Başbakan
Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.
D. Bahçeli	H. H. Özkan	M. Yılmaz
Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
Prof. Dr. N. Çağan	Prof. Dr. T. Toskay	M. Keçeciler
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
Prof. Dr. Ş. S. Gürel	F. Bal	N. Arseven
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
M. Yılmaz	Prof. Dr. R. Mirzaoğlu	Dr. Y. Karakoyunlu
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
H. Gemici	Prof. Dr. Ş. Üşenmez	E. S. Gaydalı
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı V.	Devlet Bakanı
F. Ünlü	F. Bal	R. Önal
Adalet Bakanı	Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı
Prof. Dr. H. S. Türk	S. Çakmakoğlu	R. K. Yücelen
Dışişleri Bakanı V.	Maliye Bakanı	Millî Eğitim Bakanı
Prof. Dr. Ş. S. Gürel	S. Oral	M. Bostancıoğlu
Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı	Ulaştırma Bakanı
Prof. Dr. A. Akcan	Doç. Dr. O. Durmuş	O. Vural
Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı	Sanayi ve Ticaret Bakanı
Prof. Dr. H. Y. Gökalp	Y. Okuyan	A. K. Tanrıkulu
En. ve Tab. Kay. Bakanı	Kültür Bakanı	Turizm Bakanı
Z. Çakan	M. İ. Talay	M. Taşar
Orman Bakanı	Çevre Bakanı
Prof. Dr. N. Çağan	F. Aytekin