Dönem : 22 Yasama Yılı : 1
T.B.M.M. (S. Sayısı : 241)
İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çalışma Ortamına İlişkin 155 Sayılı
Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı ile Sağlık,
Aile, Çalışma ve Sosyal
İşler ve Dışişleri Komisyonları Raporları (1/596)
T.C.
Başbakanlık 12.5.2003
Kanunlar ve Kararlar
Genel Müdürlüğü
Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-630/2094
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı
Bakanlar Kurulunca 21.4.2003 tarihinde kararlaştırılan “İş Sağlığı ve Güvenliği
ve Çalışma Ortamına İlişkin 155 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun
Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz ederim.
Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
GEREKÇE
155 sayılı İş Sağlığı ve
Güvenliği ve Çalışma Ortamına İlişkin Sözleşme, Uluslararası Çalışma Örgütü
Genel Konferansının 3.6.1981 tarihinde Cenevre’de yapılan 67 nci oturumunda
kabul edilmiş olup, sözleşme ile üye ülkelerin, İşçi ve İşveren kuruluşlarına
danışarak iş sağlığı ve güvenliği ve çalışma ortamı konusunda bir ulusal
politika belirlemeleri amaçlanmış ve Sözleşmenin ekonomik faaliyet alanları
kapsamında çalışan bütün işçilere uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.
Ancak, Sözleşmeyi
onaylayan her üye ülkenin, işin gereğinden kaynaklanan ve önemli özel sorunlar
yaratabilecek ticarî gemiler veya balıkçı gemileri gibi belirli faaliyet
alanlarını tamamen veya kısmen uygulama alanı dışında tutabileceği, uygulama
alanı dışında tutulan bütün ekonomik faaliyet alanlarının nedenlerini ve bu
alanlarda çalışanların korunması için alınmış önlemlerin listesini ilk uygulama
raporunda belirtmesi de öngörülmektedir.
Sözleşmenin amacı
bakımından; Ekonomik Faaliyet Alanları, İşçiler, İşyeri, Tüzük ve Sağlık
terimlerinin tanımları yapılarak, işçiler ile işverenlerin tanımlar
doğrultusunda hareket tarzlarını belirlemeleri öngörülmektedir.
Sözleşme hükümleri ile
ulusal yasalar, yönetmelikler ve uygulamaların karşılaştırılarak yapılan
değerlendirilmesi sonucunda, Uluslararası Çalışma Örgütünün, İş Sağlığı ve
Güvenliği ve Çalışma Ortamına ilişkin 155 sayılı Sözleşmesinin ülkemiz
tarafından onaylanmasının ulusal hukukumuz açısından bir olumsuzluk
yaratmayacağı; anılan sözleşmenin onaylanmasının uygun ve yararlı olacağı
düşünülmektedir.
Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler
Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet
Meclisi
Sağlık, Aile, Çalışma
ve
Sosyal İşler Komisyonu 11.6.2003
Esas No. : 1/596
Karar No. : 30
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığınca
hazırlanarak, Bakanlar Kurulunca Başkanlığınıza sunulan “İş Sağlığı ve
Güvenliği ve Çalışma Ortamına İlişkin 155 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının
Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı” Başkanlığınızca 20.5.2003 tarihinde
tali komisyon olarak Komisyonumuza, esas komisyon olarak Dışişleri Komisyonuna
havale edilmiştir.
Komisyonumuz 5.6.2003
tarih ve 13 üncü birleşiminde Dışişleri, Sağlık ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik
bakanlıkları temsilcilerinin de katılımlarıyla tasarıyı inceleyip görüşmüştür.
Tasarı ile; Uluslararası
Çalışma Örgütü Genel Konferansının 1981 yılında Cenevre’de yapılan 67 nci oturumunda
kabul edilen İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çalışma Ortamına İlişkin 155 Sayılı
Sözleşmenin onaylanması uygun bulunmaktadır.
Sözleşme ile sözleşmeyi
onaylayan her üye ülkenin işin gereği olarak ve önemli özel sorunlar
yaratabilecek ticarî gemiler veya balıkçı gemileri gibi belirli faaliyet
alanlarını tamamen veya kısmen uygulama alanı dışında tutabileceği, uygulama
alanı dışında tutulan bütün ekonomik faaliyet alanlarının nedenlerini ve bu
alanlarda çalışanların korunması için alınmış önlemlerin listesini ilk uygulama
raporunda belirtmesi öngörülmektedir.
Aynı şekilde ekonomik
faaliyet alanları, işçiler, işyeri, tüzük ve sağlık terimlerinin
tanımlarının da yapılacağı bunun da
işçi ve işverenler bakımından hareket tarzlarını belirleyeceği de sözleşme ile
öngörülmüştür.
Tasarının 1 inci maddesi
ile yürürlüğe ilişkin 2 ve yürütmeye ilişkin 3 üncü maddeleri Komisyonumuzca
benimsenerek aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, Dışişleri
Komisyonuna havale edilmek üzere saygıyla arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Kâtip |
|
|
Mahfuz Güler |
Agah Kafkas |
Bayram Özçelik |
|
|
Bingöl |
Çorum |
Burdur |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Muzaffer R.
Kurtulmuşoğlu |
Bayram Ali Meral |
Turhan Çömez |
|
|
Ankara |
Ankara |
Balıkesir |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Şerif Birinç |
İrfan Riza Yazıcıoğlu |
Sabri Varan |
|
|
Bursa |
Diyarbakır |
Gümüşhane |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Lokman Ayva |
Nükhet Hotar |
Hüseyin Tanrıverdi |
|
|
İstanbul |
İzmir |
Manisa |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mahmut Duyan |
Hüseyin Güler |
Medeni Yılmaz |
|
|
Mardin |
Mersin |
Muş |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Feramus Şahin |
Cevdet Erdöl |
Alim Tunç |
|
|
Tokat |
Trabzon |
Uşak |
Dışişleri Komisyonu Raporu
Türkiye Büyük Millet
Meclisi
Dışişleri
Komisyonu
Esas No. : 1/596 18.7.2003
Karar No. : 123
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
İş Sağlığı ve Güvenliği
ve Çalışma Ortamına İlişkin 155 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun
Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı, Komisyonumuzun 17.7.2003 tarihli 19 uncu
toplantısında Dışişleri Bakanlığı ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
temsilcilerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.
Üye ülkelerin, işçi ve
işveren kuruluşlarına danışarak iş sağlığı ve iş güvenliği ile en uygun çalışma
ortamı sağlama konusunda politika belirlemelerini amaçlayan Sözleşme,
Komisyonumuzca benimsenmiş ve Tasarı aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun
onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Sözcü |
Kâtip |
|
|
|
Mehmet Dülger |
Eyyüp Sanay |
Hüseyin Kansu |
|
|
|
Antalya |
Ankara |
İstanbul |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
|
Mehmet Özyol |
Nur Doğan Topaloğlu |
Mustafa Dündar |
|
|
|
Adıyaman |
Ankara |
Bursa |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
|
Mehmet Eraslan |
Halil Akyüz |
Mehmet B. Denizolgun |
|
|
|
Hatay |
İstanbul |
İstanbul |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
|
Şükrü Mustafa Elekdağ |
Onur Öymen |
Ufuk Özkan |
|
|
|
İstanbul |
İstanbul |
Manisa |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
|
Hasan Ören |
Nihat Eri |
Osman Seyfi |
|
|
|
Manisa |
Mardin |
Nevşehir |
|
|
|
Üye |
Üye |
|
|
|
|
Süleyman Gündüz |
A. Müfit Yetkin |
|
|
|
|
Sakarya |
Şanlıurfa |
|
|
HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ
METİN
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ VE ÇALIŞMA ORTAMINA İLİŞKİN 155
SAYILI SÖZLEŞMENİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞU
HAKKINDA KANUN TASARISI
MADDE 1. - Uluslararası
Çalışma Örgütü Genel Konferansının 1981 yılında Cenevre’de yapılan 67 nci
oturumunda kabul edilen “İş Sağlığı ve Güvenliği ve Çalışma Ortamına İlişkin
155 Sayılı Sözleşme”nin onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE 2. - Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. - Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ VE ÇALIŞMA ORTAMINA İLİŞKİN 155
SAYILI SÖZLEŞMENİN ONAYLANMASININ UYGUN BULUNDUĞU
HAKKINDA KANUN TASARISI
MADDE 1. - Tasarının 1
inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 2. - Tasarının 2
nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 3. - Tasarının 3
üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
|
|
Recep Tayyip Erdoğan |
|
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
|
Dışişleri
Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
|
|
|
A. Gül |
A. Şener |
M. A. Şahin |
|
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı |
|
|
|
B. Atalay |
A. Babacan |
M. Aydın |
|
|
|
Adalet
Bakanı V. |
Millî
Savunma Bakanı |
İçişleri
Bakanı |
|
|
|
B. Atalay |
M. V. Gönül |
A. Aksu |
|
|
|
Maliye
Bakanı |
Millî
Eğitim Bakanı |
Bayındırlık
ve İskân Bakanı |
|
|
|
K. Unakıtan |
H. Çelik |
Z. Ergezen |
|
|
|
Sağlık
Bakanı |
Ulaştırma
Bakanı |
Tarım
ve Köyişleri Bakanı |
|
|
|
R. Akdağ |
B. Yıldırım |
S. Güçlü |
|
|
|
Çalışma
ve Sos. Güv. Bakanı |
Sanayi
ve Ticaret Bakanı |
En.
ve Tab. Kay. Bakanı |
|
|
|
M. Başesgioğlu |
A. Coşkun |
M. H. Güler |
|
|
|
Kültür
Bakanı |
Turizm
Bakanı |
Orman
Bakanı |
|
|
|
E. Mumcu |
G. Akşit |
O. Pepe |
|
|
|
|
Çevre
Bakanı |
|
|
|
|
|
K. Tüzmen |
|
|
İŞ SAĞLIĞI
VE GÜVENLİĞİ VE ÇALIŞMA ORTAMINA İLİŞKİN
155 SAYILI
SÖZLEŞME
Uluslararası Çalışma Örgütü Genel
Konferansı,
Uluslararası Çalışma Bürosu Yönetim Kurulu’nun
daveti üzerine, 3 Haziran 1981 tarihinde Cenevre’de yaptığı altmışyedinci
oturumunda;
Oturum gündeminin 6 ncı maddesini
oluşturan sağlık, güvenlik ve çalışma ortamına ilişkin belirli önerilerin
kabulüne ve bu önerilerin bir uluslararası sözleşme şeklini almasına karar
vererek,
İş Sağlığı ve Güvenliği Sözleşmesi, 1981
olarak adlandırılacak olan aşağıdaki sözleşmeyi, bin dokuz yüz seksen bir yılı
Haziran ayının yirmi ikinci günü kabul eder.
BÖLÜM I
KAPSAM VE
TANIMLAR
Madde 1
1-
Bu Sözleşme, bütün ekonomik faaliyet kollarına uygulanır.
2- Bu Sözleşmeyi onaylayan Üye, mümkün
olan en erken safhada, ilgili işçi ve işverenlerin temsilcisi olan kuruluşlara
danıştıktan sonra, işin gereği olarak önemli özel sorunlar yaratan deniz
taşımacılığı veya balıkçılık gibi belirli ekonomik faaliyet kollarını, tamamen
veya kısmen uygulama alanı dışında tutabilir.
3- Bu Sözleşmeyi onaylayan her Üye,
Uluslararası Çalışma Örgütü Anayasası’nın 22 nci maddesi uyarınca, Sözleşmenin
uygulanmasına ilişkin vereceği ilk uygulama raporunda, bu maddenin 2 nci
fıkrası gereği, uygulama alanı dışında tutulan her bir ekonomik faaliyet
kolunu, kapsam dışında tutulma nedenleri verilerek ve bu kollarda çalışanların
yeterli şekilde korunması için alınan önlemler tanımlanarak bir liste halinde
verecek ve daha sonraki raporlarda uygulama kapsamının genişletilmesi yolunda
kaydedilmiş gelişmeleri belirtecektir.
Madde 2
1- Bu Sözleşme, kapsanan ekonomik faaliyet
kollarında çalışan bütün işçilere uygulanır.
2- Bu sözleşmeyi onaylayan Üye, mümkün
olan en erken safhada, ilgili işçi ve işverenlerin temsilcisi olan kuruluşlara
danıştıktan sonra, uygulanmasında özel güçlüklerin bulunduğu sınırlı işçi
kategorilerini kısmen veya tamamen bu Sözleşmenin uygulanması dışında
tutabilir.
3- Bu sözleşmeyi onaylayan her Üye,
Uluslararası Çalışma Örgütü Anayasası’nın 22 nci maddesi uyarınca Sözleşmenin
uygulanmasına ilişkin vereceği ilk raporda, bu maddenin 2. fıkrası gereği,
kapsam dışında tutulan sınırlı işçi kategorilerini, kapsam dışında tutulma
nedenlerini belirterek liste halinde verecek ve daha sonraki raporlarında
uygulama kapsamının genişletilmesi yolunda kaydedilmiş gelişmeleri
belirtecektir.
Madde 3
Bu sözleşmenin amacı bakımından;
a) “Ekonomik faaliyet kolları” terimi,
kamu hizmetleri dahil olmak üzere, işçi çalıştırılan bütün kolları kapsar.
b) “İşçiler” terimi, kamu çalışanları
dahil olmak üzere istihdam edilen bütün kişileri kapsar.
c) “İşyeri” terimi, işçilerin, işleri
nedeniyle gitmeleri veya bulunmaları gereken ve işverenin doğrudan veya dolaylı
kontrolü altında bulunan bütün yerleri kapsar;
d) “Düzenlemeler” terimi, yetkili makam
veya makamlarca kanun gücü verilen bütün hükümleri kapsar;
e) “Sağlık” terimi, işle bağlantısı
açısından, sadece hastalık veya sakatlığın bulunmaması halini değil, aynı
zamanda, çalışma sırasındaki hijyen ve güvenlik ile doğrudan ilişkili olarak
sağlığı etkileyen fiziksel ve zihinsel unsurları da kapsar.
BÖLÜM II
ULUSAL
POLİTİKA İLKELERİ
Madde 4
1- Her üye, ulusal koşullar ve uygulamaya
göre ve en fazla temsil kabiliyetine sahip işçi ve işveren kuruluşlarına
danışarak iş güvenliği, iş sağlığı ve çalışma ortamına ilişkin tutarlı bir
ulusal politika geliştirecek, uygulayacak ve periyodik olarak gözden
geçirecektir.
2- Bu politikanın amacı, işle bağlantılı
olan veya işin yürütümü sırasında ortaya çıkan kaza ve yaralanmaları, çalışma
ortamında bulunan tehlike nedenlerini mümkün olduğu ölçüde asgariye indirerek
önlemek olacaktır.
Madde 5
Sözleşmenin 4 üncü maddesinde atıfta
bulunulan politika, iş sağlığı ve güvenliği ile çalışma ortamını etkiledikleri
ölçüde, aşağıdaki esas eylem alanlarını dikkate alacaktır:
a) İşin maddi unsurlarının (işyerleri,
çalışma ortamı, araçlar, makine ve teçhizat, kimyasal, fiziksel ve biyolojik
maddeler ve etkenler, çalışma yöntemlerinin) tasarımı, test edilmesi, seçimi,
ikamesi, montajı, düzenlenmesi, kullanımı ve bakımı;
b) İşin maddi unsurları ile işi yapan veya
nezaret eden kişiler arasındaki ilişkiler ve makine teçhizat, çalışma süresi,
işin düzenlenmesi ve iş usullerinin işçilerin fiziksel ve zihinsel
kapasitelerine uyarlanması;
c) Yeterli sağlık ve güvenlik düzeyine
ulaşılması amacıyla bütün çalışanların ileri düzeyde eğitimini, kalifiyesini ve
motivasyonunu kapsayan eğitimi;
d) Çalışma grubu ve işletme düzeylerinde
ve ulusal düzeyi de kapsayan uygun diğer bütün düzeylerde haberleşme ve
işbirliği;
e) Sözleşmenin 4 üncü maddesinde atıfta
bulunulan politikaya uygun olan eylemlerinde, işçilerin ve temsilcilerinin
disiplin cezalarına karşı korunması;
Madde 6
Sözleşmenin 4 üncü maddesinde atıfta
bulunulan politikanın geliştirilmesi, kamu makamlarının, işverenlerin,
işçilerin ve diğer kuruluşların iş sağlığı ve güvenliği ve çalışma ortamına
ilişkin görev ve sorumlulukları, ulusal şartları ve uygulamaların tamamlayıcı
karakterleri göz önüne alınarak belirtilecektir.
Madde 7
İş sağlığı ve güvenliği ve çalışma ortamı
ile ilgili durum; sorunların tespiti, bunların çözümü için etkin metotların
geliştirilmesi, öncelikler ve sonuçların değerlendirilmesi amacıyla, ya top
yekûn, ya da belirli alanlar itibariyle belirli aralıklarla gözden
geçirilecektir.
BÖLÜM III
ULUSAL
DÜZEYDE EYLEM
Madde 8
Her üye, yasa veya yönetmelik çıkarmak
suretiyle veya ulusal şartlarına ve uygulamasına uygun diğer bir yöntemle,
ilgili işçi ve işverenlerin temsilcisi olan kuruluşlara danışarak, Sözleşmenin
4 üncü maddesine etkinlik kazandırmak için gerekli önlemleri alacaktır.
Madde 9
1- İş sağlığı ve güvenliği ve çalışma
ortamına ilişkin ilgili mevzuatın uygulanması uygun ve yeterli bir denetim
sistemi ile güvence altına alınacaktır.
2- Yürütme sistemi, mevzuat ihlallerine
karşı yeterli cezalar öngörecektir.
Madde 10
Yasal yükümlülüklere uymalarına yardım
amacıyla, işverenler ve işçiler için yol gösterici tedbirler alınacaktır.
Madde 11
Sözleşmenin 4 üncü maddesinde atıfta
bulunulan politikaya etkinlik kazandırmak amacıyla, yetkili makam veya makamlar
aşağıdaki işlevlerin aşamalı bir şekilde yerine getirilmesini sağlayacaklardır.
a) Yetkili makamlar tarafından tayin
edilen usullerinin uygulanmasının belirlenmesinde olduğu gibi, tehlikelerin
niteliği ve derecesinin gerektirdiği yerlerde işyerlerinin tasarımı, inşası ve
düzenlenmesi ve bunların faaliyetlerinin başlaması, onları etkileyen önemli
değişiklikler ve amaçları doğrultusunda değişimler, işte kullanılan teknik
donanımın güvenliği konularının belirlenmesi;
b) Maruz kalınması yetkili makam veya makamların kontrolü veya iznine bağlanacak
veya yasaklanacak, sınırlandırılacak maddelerin, etkenlerin ve çalışma
usullerinin belirlenmesi; birden fazla madde veya etkenlere aynı anda maruz kalınmasından
ortaya çıkan sağlık tehlikelerinin göz önüne alınması;
c) İş kazaları ve meslek hastalıklarının,
işverenlerce, uygun olduğu durumlarda, sigorta şirketlerince veya doğrudan
ilgili diğer kişilerce bildirilmesi usullerinin oluşturulması ve uygulanması,
iş kazaları ve meslek hastalıkları istatistiklerinin yıllık olarak
hazırlanması;
d) İş kazaları ile meslek hastalıkları ve
diğer sağlığa aykırı durumların iş sırasında veya işle ilgili olarak ortaya
çıktığı ve ciddiyet arz ettiği hallerde soruşturma yapılması;
e) Sözleşmenin 4. Maddesinde atıfta
bulunulan politika uyarınca alınılan önlemler ve işin icrası sırasında veya
işle ilgili olarak ortaya çıkan diğer sağlığa aykırı durumlar dahil, iş
kazaları, meslek hastalıkları veya diğer sağlık sorunları ile ilgili bilgilerin
yıllık yayımı;
f) Ulusal şartlar ve imkânlar göz önüne
alınarak, işçilerin sağlığına verdikleri risklerle ilgili olarak, kimyasal,
fiziksel ve biyolojik etkenlerin incelenmesi sisteminin oluşturulması veya
genişletilmesi;
Madde 12
İşte kullanılacak makine, teçhizat ve
maddeleri tasarlayan, üreten, ithal eden, sağlayan veya transfer edenlerin
aşağıdaki hususları sağlamaları konusunda, ulusal hukuk ve uygulamaya uygun
olarak önlemler alınacaktır.
a) Makine, teçhizat ve maddelerin, doğru
bir şekilde kullanıldığında, kullananların sağlığı ve güvenliği için tehlike
içermediğine kanaat getirmeleri;
b) Makine ve teçhizatın doğru bir şekilde
montajı ve kullanımı, maddelerin doğru kullanımı, makine ve teçhizatın arz
ettiği tehlikeler ve kimyasal maddeler ve fiziksel ve biyolojik etkenler ve
ürünlerin tehlikeli özellikleri ile bu tehlikelerin nasıl bertaraf edileceğine
dair bilgileri içeren talimatları hazırlamaları;
c) Bu Maddenin (a) ve (b) paragraflarına
uygun gerekli teknik ve bilimsel bilginin izlenmesi yada çalışma ve
araştırmaların üstlenilmesi;
Madde 13
Sağlığı ve hayatı için ciddi ve yakında
vaki olmasından korktuğu tehlike nedeniyle, haklı bir gerekçeyle, işinden uzaklaşan bir işçi, işinden uzaklaşması
nedeniyle olabilecek uygunsuz sonuçlara karşı ulusal koşullar ve uygulama uygun
bir şekilde korunacaktır.
Madde 14
Ulusal koşullar ve uygulamaya uygun bir
şekilde, iş sağlığı ve güvenliği ve çalışma ortamına ilişkin sorunlara yönelik
yüksek teknik, tıbbî ve meslekî eğitimini de kapsayan, tüm çalışanların eğitim
ihtiyacını karşılayacak şekilde tüm seviyelerde eğitim ve öğretimin
geliştirilmesi için önlemler alınacaktır.
Madde 15
1- Sözleşmenin 4 üncü maddesinde atıfta
bulunulan politika ve uygulama önlemlerinin tutarlılığını sağlamak amacıyla,
her Üye, mümkün olan en erken safhada, en fazla temsil yeteneğine haiz işçi ve
işveren kuruluşları veya uygun diğer kurumlara danıştıktan sonra, bu
Sözleşmenin II. veya III. Bölümlerini uygulamakla görevli çeşitli makamlar ve
kurumlar arasında gerekli koordinasyonun sağlanması için ulusal şart ve
uygulamaya uygun düzenlemeleri yapacaktır.
2- Şartların gerektirdiği ve ulusal
koşullar ve uygulamanın izin verdiği hallerde bu düzenlemeler merkezî bir
kurumun kurulmasını da içerecektir.
BÖLÜM IV
İŞLETME
DÜZEYİNDE EYLEM
Madde 16
1- Makul olduğu ölçüde, işverenlerden,
kontrolleri altındaki işyerleri, makine, teçhizat ve usullerin güvenlik ve
sağlık bakımından riskli olmamasını sağlamaları istenecektir.
2- Makul olduğu ölçüde, işverenlerden,
kontrolleri altındaki kimyasal, fiziksel ve biyolojik madde ve etkenlerin,
gerekli uygun önlemler alındığında, sağlık için risk oluşturmamasını
sağlamaları istenecektir.
3- İşverenlerden, gerektiğinde, kaza
riskinin veya sağlık üzerindeki ters etkilerin imkânlar ölçüsünde önlenmesi
için, uygun koruyucu elbise ve donanımı sağlamaları istenecektir.
Madde 17
İki veya daha fazla işletmenin aynı
işyerinde aynı anda faaliyette bulunduğu hallerde, söz konusu işletmeler, bu
Sözleşmenin gereklerini yerine getirmek için işbirliği yapacaklardır.
Madde 18
İşverenlerden, gerektiğinde, yeterli ilk
yardım düzenlemelerini de kapsayan kazalar ve olağanüstü durumlarla ilgili
önlemleri sağlamaları istenecektir.
Madde 19
Aşağıda belirtilen hususların sağlanması
için işletme düzeyinde düzenlemeler olacaktır.
a) İşverenlerin üstlendikleri
yükümlülüklerini yerine getirmeleri için, işçilerin, işlerini yaparken,
işverenle işbirliği yapmaları;
b) İşletmedeki işçi temsilcilerinin, iş
sağlığı ve güvenliği alanında işverenle işbirliği yapmaları,
c) İşletmedeki işçi temsilcilerine, iş
sağlığını ve güvenliğini sağlamak için yeterli bilgi verilmesi ve ticarî
sırları açıklamamak şartıyla kendilerini temsil eden kuruluşlarla bu bilgilerin
istişare edilmesi;
d) İşletmedeki işçi ve temsilcilerine, iş
güvenliği ve işçi sağlığı konusunda yeterli eğitim verilmesi,
e) İşletmedeki işçilerin veya
temsilcilerinin ve bulunması durumunda, işletmedeki temsilci kuruluşların
ulusal ve yasa ve uygulamaya uygun olarak, işleri ile ilgili iş sağlığı ve
güvenliğinin bütün safhalarında incelemelere katılmasının ve bu konularda
işverence onlara danışılmasının sağlanması, bu amaçla karşılıklı anlaşma
halinde işletme dışından teknik danışmanlar getirebilmeleri;
f) Bir işçi, hayatı ve sağlığı için ciddi
bir tehlike oluşturduğuna ve yakında vaki bulacağına haklı gerekçelerle
inandığı herhangi bir durumu, derhal bir üstüne rapor eder; ve işveren bu
durumun giderilmesi için gerekli önlemi alıncaya kadar yaşam ve sağlık için
ciddi tehlike oluşturmaya devam eden çalışma alanına işçilerin dönmesini
isteyemez.
Madde 20
İşletmedeki işçiler ve veya temsilcileri
ile yönetim arasındaki işbirliği, bu Sözleşmenin 16-19 maddeleri uyarınca
alınacak örgütsel ve diğer önlemlerin asli unsuru olacaktır.
Madde 21
İş güvenliği ve sağlığına ilişkin
önlemler, işçilere herhangi bir mali yük getirmeyecektir.
BÖLÜM V
GENEL
HÜKÜMLER
Madde 22
Bu Sözleşme, herhangi bir çalışma
Sözleşmesi veya Tavsiye Kararlarını değiştirmez.
Madde 23
Bu Sözleşme’nin resmî onay belgeleri
Uluslararası Çalışma Bürosu Genel Müdürüne tescil için gönderilecektir.
Madde 24
1. Bu Sözleşme sadece, onay belgeleri
Genel Müdür tarafından tescil edilen Uluslararası Çalışma Örgütü Üyeleri için
bağlayıcı olacaktır.
2. Bu Sözleşme, iki Üyenin onay
belgelerinin Genel Müdür tarafından tescil edildiği tarihten on iki ay sonra
yürürlüğe girecektir.
3. Daha sonra, bu Sözleşme, onu onaylayan
her Üye için, onay belgesinin tescil edildiği tarihten on iki ay sonra
yürürlüğe girecektir.
Madde 25
1. Bu Sözleşmeyi onaylayan her üye, onu
ilk yürürlüğe girdiği tarihten itibaren on yıllık bir süre sonunda, tescil için
Uluslararası Çalışma Bürosu Genel Müdürüne gönderilecek bir işlem ile
feshedebilir. Fesih, tescil tarihinden ancak bir yıl sonra geçerli olur.
2. Bu Sözleşmeyi onaylamış olup da, onu
bundan önceki fıkrada sözü edilen on yıllık sürenin bitiminden itibaren bir yıl
zarfında, bu Maddede öngörüldüğü şekilde feshetmeyen her üye, yeniden on yıllık
bir müddet için bağlanmış olur ve bundan sonra bu Sözleşmeyi, her on yıllık
süre bitiminde, bu maddede öngörülen şartlar içinde feshedebilir.
Madde 26
1. Uluslararası Çalışma Bürosu Genel
Müdürü, Örgüt üyeleri tarafından kendisine gönderilen bütün onay ve fesihlerin
kaydedildiğini Uluslararası Çalışma Örgütünün bütün Üyelerine bildirecektir.
2. Genel Müdür, kendisine gönderilen
Sözleşmenin ikinci onay belgesinin kaydedildiğini örgüt üyelerine duyururken bu
sözleşmenin yürürlüğe gireceği tarihe Örgüt üyelerinin dikkatini çekecektir.
Madde 27
Uluslararası Çalışma Bürosu Genel Müdürü,
yukarıdaki maddeler gereğince, tescil ettiği bütün onay ve fesihlere ilişkin
tam bilgileri, Birleşmiş Milletler Antlaşmasının 102 nci maddesi uyarınca
tescil edilmek üzere, Birleşmiş Milletler Genel Sekreterine ulaştıracaktır.
Madde 28
Uluslararası Çalışma Bürosu Yönetim
Kurulu, gerekli gördüğü zaman bu Sözleşmenin uygulanması hakkındaki bir raporu
Genel Konferansa sunacak ve Sözleşmenin tamamen veya kısmen değiştirilmesi
konusunun Konferans gündemine alınması gereği hakkında karar verecektir.
Madde 29
1. Konferansın bu Sözleşmeyi tamamen veya
kısmen değiştiren yeni bir Sözleşme kabul etmesi halinde ve bu yeni Sözleşme
aksini öngörmediği takdirde;
a) Değiştirici yeni Sözleşmenin bir Üye
tarafından onaylanması durumu, yukarıdaki 25 inci madde dikkate alınmaksızın ve
değiştirici yeni Sözleşme yürürlüğe girmiş olmak kayıt ve şartıyla, bu
Sözleşmenin derhal ve kendiliğinden feshini gerektirecektir.
b) Değiştirici yeni Sözleşmenin yürürlüğe
girmesi tarihinden itibaren, bu Sözleşme Üyelerin onaylamasına artık açık
bulundurulmayacaktır.
2. Bu Sözleşme, onu onaylayıp da
değiştirici Sözleşmeyi onaylamamış bulunan Üyeler için, her halükârda şimdiki
şekil ve içeriği ile geçerli olmakta devam edecektir.
Madde 30
Bu Sözleşmenin İngilizce ve Fransızca
metinlerinin her ikisi de aynı şekilde geçerlidir.