Dönem : 22 Yasama Yılı : 1

T.B.M.M. (S. Sayısı : 16)

Sosyal Sigortalar Kanunu, Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu, Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa Göre Gelir veya Aylık Almakta Olanlara Sosyal Destek Ödemesi Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı ve Plan ve

Bütçe Komisyonu Raporu (1/341)

T.C.
Başbakanlık	3.1.2003
Kanunlar ve Kararlar
Genel Müdürlüğü
Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-578/52

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 30.12.2002 tarihinde kararlaştırılan “Sosyal Sigortalar Kanunu, Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu, Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa Göre Gelir veya Aylık Almakta Olanlara Sosyal Destek Ödemesi Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Abdullah Gül

Başbakan

GENEL GEREKÇE

Her ay tüketici fiyatları indeksi değişim oranı kadar artırılan emekli aylıklarının bir bölümü asgarî ücretin bile altına düşmüştür.

Bu nedenle, gelir ve aylıkların artırılması konusunda Bakanlar Kuruluna yetki verilmek suretiyle genel bir iyileştirmeye imkân sağlanması için bu Tasarı hazırlanmıştır.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. – 506, 2925, 1479 ve 2926 sayılı kanunlara göre gelir veya aylık almakta olanların 2003 yılında gelir veya aylıklarının artırılmasını sağlamak amacıyla “sosyal destek ödemesi” adı altında ilave ödeme yapılması öngörülmekte ve bu ödemelerin miktarı ile usul ve esaslarını belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkili kılınmaktadır.

Madde 2. – Yürürlük maddesidir.

Madde 3. – Yürütme maddesidir.

Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük MilletMeclisi
Plan ve Bütçe Komisyonu
Esas No. : 1/ 341	7.1.2003
Karar No. : 5

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca hazırlanarak 3.1.2003 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan ve Başkanlıkça aynı tarihte tali komisyon olarak Sağlık, Aile, Çalışma ve Sosyal İşler Komisyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen "Sosyal Sigortalar Kanunu, Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu, Esnaf ve Sanatkarlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa Göre Gelir veya Aylık Almakta Olanlara Sosyal Destek Ödemesi Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı", Komisyonumuzun 7.1.2003 tarihinde yapmış olduğu 6 ncı birleşiminde, Hükümeti temsilen Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat Başesgioğlu ile Maliye Bakanlığı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı ve Hazine Müsteşarlığı temsilcilerinin katılımlarıyla incelenip, görüşülmüştür.

Bilindiği gibi; ülkemizin ekonomik bakımdan en zor durumda bulunan kesimlerinden biri de emeklilerdir. 506, 2925, 1479 ve 2926 sayılı Kanunlara göre gelir veya aylık almakta olanların, her ay tüketici fiyatları indeksi değişim oranı kadar artırılan emekli aylıklarının bir bölümü asgari ücretin altında kalmış ve genel bir iyileştirme yapılması ihtiyacı ortaya çıkmıştır.

Tasarı ile; 506, 2925, 1479 ve 2926 sayılı Kanunlara göre gelir veya aylık almakta olanların, 2003 yılında gelir veya aylıklarının artırılması amacıyla "sosyal destek ödemesi" adı altında, kaynağı genel bütçeden karşılanmak üzere ilave ödeme yapılması öngörülmekte ve bu ödemelerin miktarı ile usul ve esaslarını belirlemeye Bakanlar Kurulu yetkili kılınmaktadır.

Komisyonumuzda, Tasarının tümü üzerindeki görüşmelere geçilmeden önce, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Murat Başesgioğlu'nun Hükümet adına yaptığı açıklamalarda;

- Bağ-Kur ve SSK emeklileri ile tarım sigortalılarının gelirlerini artıran sosyal destek ödemesinin 2003 yılı için geçerli olduğu,

- Sosyal destek ödemesi ile aylık 75 ila 100 milyon lira arasında kademeli bir artışın öngörüldüğü,

- Bu ödeme ile; düşük SSK emekli aylığının 257 milyon liradan 332 milyon liraya, en düşük Bağ-Kur aylığının ise 150 milyon liradan 250 milyon liraya çıkacağı,

- Sigortacılıkta, kurumun kendi gelirleriyle ayakta durma prensibinin esas olduğu, ancak ülkemizde bu dengenin bozulduğu ve sosyal güvenlik kuruluşlarının toplam açığının 10 katrilyon liraya ulaştığı, bunun önemli bir kısmının maaşlardan kaynaklandığı,

- Sağlık harcamaları içinde ilaç giderlerinin payının yüksek olmasının bu konudaki savurganlığı gösterdiği,

- Sosyal Güvenlik Kurumları üzerindeki ağır yükün azaltılması için birleştirilmiş bir Sosyal Güvenlik Sistemi üzerinde çalışmaların sürdürüldüğü ve genel sağlık sigortasının hayata geçirilmesinin amaçlandığı,

- Tasarı ile ortaya çıkan 3 katrilyon lira civarındaki ilave finansman ihtiyacının bütçe imkânları içinde ve harcamalardan yapılabilecek tasarruf ile karşılanabileceği,

- Sağlık hizmetinde, nitelik olarak azaltılmaya gidilmeden 7,7 katrilyon lira dolaylarındaki sağlık giderinin denetim altına alınması ile önemli ölçüde tasarruf sağlanabileceği,

belirtilmiştir.

Komisyonumuzda Tasarının tümü üzerinde yapılan görüşmelerde;

- Tasarı ile, emeklilerle ilgili olarak gelir artırıcı ve hayat standardını yükseltmeyi amaçlayan önemli bir adımın atılmış olduğu,

- Ülkemizin uzun zamandır enflasyonla karşı karşıya olduğu, bunun da gelir dağılımını ve ücretleri olumsuz yönde etkilediği, bu nedenle getirilen düzenlemenin sosyal ve ekonomik boyutunun önemli olduğu,

- Getirilen düzenlemenin 2003 yılına ait olduğu bu nedenle ödemenin sürekli hale getirilmesi gerektiği,

- Tarımda kendi adına çalışanların da bu iyileştirmeden yararlandırılmasının memnuniyetle karşılandığı, tarımdan 22 milyon kişinin geçimini sağladığı, bunun çok küçük bir bölümünün sigortalı olduğu, sigortalı kesimin kapsamını genişletecek tedbirlerin alınmasına ihtiyaç duyulduğu,

- Prim tahsilatının düşük olmasının, sosyal güvenlik sistemimizin en önemli sorunlarından birini oluşturduğu,

- Bu düzenlemeyle yaklaşık 3 katrilyon liralık kaynağın tüketim eğilimi yüksek bir kesime aktarıldığı, bunun da durgunluk yaşayan ekonomide canlanmaya neden olacağı, Tasarının bu açıdan ekonomik boyutunun da büyük önem taşıdığı,

ifade edilmiştir.

Yapılan bu görüşmeleri takiben, tasarı ve gerekçesi Komisyonumuzca da benimsenerek maddelerinin görüşülmesine geçilmiştir.

Tasarının;

- 1 inci maddesi; ikinci fıkrasının, sosyal destek ödemesinin, hak sahiplerine gelir ve aylıktaki hisseleri oranında, iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortasından sürekli iş göremezlik geliri almakta olanlara ise sürekli iş görmezlik derecesi oranında verilmesi konularına açıklık getirecek şekilde değiştirilmesi suretiyle,

- Yürürlük ve yürütmeye ilişkin 2 nci ve 3 üncü maddeleri aynen,

kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.

Başkan	Başkanvekili	Sözcü
Sait Açba	M. Altan Karapaşaoğlu	Ekrem Erdem
Afyon	Bursa	İstanbul
Kâtip	Üye	Üye
Mehmet Sekmen	Mahmut Göksu	Mehmet Melik Özmen
İstanbul	Adıyaman	Ağrı
Üye	Üye	Üye
Ruhi Açıkgöz	Bülent Gedikli	Mehmet Zekai Özcan
Aksaray	Ankara	Ankara
Üye	Üye	Üye
Osman Kaptan	Mehmet Mesut Özakcan	Ali Osman Sali
Antalya	Aydın	Balıkesir
(İmzada bulunamadı)	(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Ali Kemal Deveciler	Aziz Akgül	Ömer Abuşoğlu
Balıkesir	Diyarbakır	Gaziantep
(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Nurettin Canikli	Nazım Ekren	Alaattin Büyükkaya
Giresun	İstanbul	İstanbul
Üye	Üye	Üye
Birgen Keleş	Ali Kemal Kumkumoğlu	Ali Topuz
İstanbul	İstanbul	İstanbul
(İmzada bulunamadı)
Üye	Üye	Üye
Hakkı Akalın	Mehmet Ceylan	Y. Selahattin Beyribey
İzmir	Karabük	Kars
(İmzada bulanamadı)
Üye	Üye	Üye
Taner Yıldız	Mustafa Ünaldı	Ali Er
Kayseri	Konya	Mersin
Üye	Üye	Üye
Görol Ergin	Sabahattin Yıldız	Kazım Türkmen
Muğla	Muş	Ordu
Üye	Üye	Üye
Abdülkadir Kart	Erol Aslan Cebeci	Musa Uzunkaya
Rize	Sakarya	Samsun
Üye	Üye	Üye
Enis Tütüncü	Faruk Nafiz Özak	Mehmet Akif Hamzaçebi
Tekirdağ	Trabzon	Trabzon
Üye	Üye
Osman Coşkunoğlu	Mustafa Zeydan
Uşak	Hakkâri

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

SOSYAL SİGORTALAR KANUNU, TARIM İŞÇİLERİ SOSYAL SİGORTALAR KANUNU, ESNAF VE SANATKÂRLAR
VE DİĞER BAĞIMSIZ ÇALIŞANLAR SOSYAL SİGORTALAR KURUMU KANUNU İLE TARIMDA KENDİ ADINA VE HESABINA ÇALIŞANLAR SOSYAL SİGORTALAR KANUNUNA GÖRE GE-LİR VEYA AYLIK ALMAKTA OLANLARA SOSYAL DESTEK ÖDEMESİ YAPILMASI HAKKINDA KANUN

TASARISI

MADDE 1. - 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu, 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu, 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa göre gelir veya aylık almakta olanlara 1/1/2003 - 31/12/2003 tarihleri arasında, genel bütçeden karşılanmak üzere, almakta oldukları aylık veya gelirlerine ilave olarak sosyal destek ödemesi yapılır. Sosyal destek ödemesinin miktarı ile usul ve esaslarını belirlemeye ve bu ödemeleri yukarıda sayılan kanunlar uyarınca aylık ve gelir tutarlarına göre aylar itibarıyla farklılaştırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.

Ölüm geliri, ölüm aylığı veya sürekli iş göremezlik geliri alanlara yapılacak sosyal destek ödemesinde ilgili mevzuatlarında öngörülen gelir veya aylıklara uygulanan oranlar dikkate alınır. Sosyal destek ödemeleri herhangi bir vergi ve kesintiye tâbi tutulmaksızın net olarak ödenir.
MADDE 2. - Bu Kanun 1.1.2003 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 3. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

SOSYAL SİGORTALAR KANUNU, TARIM İŞÇİLERİ SOSYAL SİGORTALAR KANUNU, ESNAF VE SANATKÂRLAR
VE DİĞER BAĞIMSIZ ÇALIŞANLAR SOSYAL SİGORTALAR KURUMU KANUNU İLE TARIMDA KENDİ ADINA VE HESABINA ÇALIŞANLAR SOSYAL SİGORTALAR KANUNUNA GÖRE GE-LİR VEYA AYLIK ALMAKTA OLANLARA SOSYAL DESTEK ÖDEMESİ YAPILMASI HAKKINDA KANUN

TASARISI

MADDE 1. - 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu, 2925 sayılı Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar Kanunu, 1479 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar ve Diğer Bağımsız Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kurumu Kanunu ile 2926 sayılı Tarımda Kendi Adına ve Hesabına Çalışanlar Sosyal Sigortalar Kanununa göre gelir veya aylık almakta olanlara 1/1/2003-31/12/2003 tarihleri arasında, genel bütçeden karşılanmak üzere, almakta oldukları aylık veya gelirlerine ilave olarak sosyal destek ödemesi yapılır. Sosyal destek ödemesinin miktarı ile usul ve esaslarını belirlemeye ve bu ödemeleri yukarıda sayılan kanunlar uyarınca aylık ve gelir tutarlarına göre aylar itibarıyla farklılaştırmaya Bakanlar Kurulu yetkilidir.

Sosyal destek ödemesinde, ölüm geliri veya ölüm aylığında hak sahiplerine ilgili kanunlarda öngörülen gelir veya aylıktaki hisseleri, sürekli iş göremezlik gelirinde sürekli iş göremezlik dereceleri dikkate alınır. Sosyal destek ödemeleri gelir ya da aylık ödeme tarihlerinde herhangi bir kesintiye tâbi tutulmaksızın net olarak ödenir.
MADDE 2. - Tasarının 2 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. - Tasarının 3 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.

Abdullah Gül
Başbakan
Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak.ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.
A. Şener	M. A. Şahin	E. Yalçınbayır
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
M. Aydın	B. Atalay	A. Babacan
Devlet Bakanı	Adalet Bakanı	Millî Savunma Bakanı
K. Tüzmen	C. Çiçek	V. Gönül
İçişleri Bakanı	Dışişleri Bakanı	Maliye Bakanı
A. Aksu	Y. Yakış	K. Unakıtan
Millî Eğitim Bakanı	Bayındırlık ve İskân Bakanı	Sağlık Bakanı
E. Mumcu	Z. Ergezen	R. Akdağ
Ulaştırma Bakanı	Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çalışma ve Sos. Güv. Bak.
B. Yıldırım	S. Güçlü	M. Başesgioğlu
Sanayi ve Ticaret Bakanı	En. ve Tab. Kay. Bakanı	Kültür Bakanı
A. Coşkun	M. H. Güler	H. Çelik
Turizm Bakanı	Orman Bakanı	Çevre Bakanı
G. Akşit	O. Pepe	İ. Sütlüoğlu