Dönem : 22                                                                                                                                                                    Yasama Yılı : 2

              T.B.M.M.                                                (S. Sayısı : 431)

 

Danıştay Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı ve Adalet Komisyonu Raporu (1/629)

 

                               

Not: Tasarı, Başkanlıkça Plan ve Bütçe ile Adalet komisyonlarına havale edilmiştir.

                                   T.C.

                             Başbakanlık

                     Kanunlar ve Kararlar

                         Genel Müdürlüğü                                                                      24.6.2003

        Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-572/2837

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 13.5.2003 tarihinde kararlaştırılan “Danıştay Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

                                                                                                         Recep Tayyip Erdoğan

                                                                                                                   Başbakan

GENEL GEREKÇE

Anayasamızın 141 inci maddesinde, davaların en az giderle ve mümkün olan süratle sonuçlandırılmasının yargının görevi olduğu belirtilmiştir. Davaların geç sonuçlanması kişilerin karşılanamaz zararları yanında özellikle idari yargı alanında kamu hizmetlerinin durmasına, gecikmesine ve zaman zaman idarenin malî yükünün artmasına neden olmakta, dolayısıyla yargılama fonksiyonundan beklenen amaç gerçekleşememektedir.

İdari yargı alanında davalar; kamu hizmetlerinin niteliğine, çeşitliliği ve dağılımına, nüfus artışına, kentleşme durumuna, yurttaşların hak arama bilincinin gelişmesine bağlı olarak her yıl daha da artmaktadır.

2575 sayılı Danıştay Kanununda, yürürlüğe girdiği 20.1.1982 tarihinden bu yana aksayan yönlerinin düzeltilmesi ve artan iş yükünün giderilmesi amacıyla birçok değişiklik yapılmasına karşın, bu değişiklikler, bugün ihtiyacı karşılayamaz duruma gelmiş ve Danıştaydaki dosya birikimi giderek artmıştır.

Tasarıyla, Danıştay Kanununda yapılması öngörülen değişikliklerle Danıştayın bu ağır iş yükünden kurtarılarak, daha hızlı ve sağlıklı bir işleyişe kavuşturulması amaçlanmakta ve bu durum öncelikle yeni bir dairenin kurulmasını zorunlu kılmaktadır.

Diğer yandan, ikinci Dairenin görev konusunu oluşturan Memurin Muhakematı Hakkında Kanunu Muvakkat, 4483 sayılı Memurlar ve Diğer Kamu Görevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanun ile yürürlükten kaldırılmış ve bu Kanunla bölge idare mahkemeleri ile Danıştay İkinci Dairesi arasında yapılan görev dağılımına bağlı olarak ikinci Daireye ve yine Anayasa ve yasalarda yapılan değişikliklerle kamu hizmetleri ile ilgili imtiyaz alanının daraltılmış olması sonucu da Birinci Daireye gelen iş sayısında önemli ölçüde azalma olmuştur. Bu nedenle, İkinci Dairenin işleri Birinci Dairenin görev alanına aktarılarak, İkinci Daire idari dava dairesine dönüştürülmekte, görev alanı da, dosya birikiminin fazla olduğu "kamu görevlilerine ait mevzuattan doğan uyuşmazlıklara ilişkin davaları çözümlemek" olarak belirlenmektedir.

Bunlara ek olarak; idare ve vergi mahkemelerinden verilen ısrar kararları ile Danıştay dava dairelerince ilk derece mahkemesi olarak verilen kararları temyizen inceleyen İdari ve Vergi Dava Daireleri Genel Kurullarının yapısı yeniden düzenlenerek, sabit ve az sayıda üyeden oluşan kurullar meydana getirilmekte; böylece Danıştay, hem bugünkü ağır iş yükünün giderilmesinde uygun yapıya kavuşturulmakta hem de bu yüksek mahkemeye içtihat mahkemesi olma niteliğini daha iyi yerine getirebilme olanağı sağlanmaktadır.

Yine son yıllarda ülke ekonomisindeki yapısal değişikliklerle pek çok bağımsız idari otorite kurulması yoluna gidilmiş ve bunların bir kısmının kuruluş kanunlarında, çıkacak uyuşmazlıkların ilk derecede Danıştayda çözümlenmesi öngörülmüştür. Diğerlerinin işlemlerine karşı açılan ve idare mahkemelerinde ilk derecede görülen davalarla ilgili kararlara karşı yapılan temyiz başvuruları ise esasen Danıştayda incelenmektedir. Bu kuruluşlarla ilgili kanunların uygulanmasından doğan uyuşmazlıklar nedeniyle açılan davaların niteliği, niceliği ve ülke ekonomisi bakımından önemi göz önüne alındığında kısa sürede sonuçlandırılması gereği, münhasıran bu davaları çözümlemekle görevli bir ihtisas dairesinin belirlenmesi ihtiyacını ortaya çıkarmış ve bu tür uyuşmazlıkların, olası içtihat aykırılıklarını da önlemek bakımından, bu zamana kadar olduğu gibi bundan böyle de Onuncu Dairede karara bağlanması yoluna gidilmiştir. Bu Dairenin görev alanında bulunan diğer konuların ise bu Tasarıyla yeni kurulan dairede sonuçlandırılması öngörülmüştür.
MADDE GEREKÇELERİ

Madde l. - Tasarıyla Danıştayın idari dairelerinden biri olan ikinci Daire, dava dairesine dönüştürüldüğü ve ayrıca yeni bir idari dava dairesi kurulduğu için, madde ile, 13 üncü maddenin (1) numaralı fıkrası buna göre yeniden düzenlenmektedir.

Madde 2. - Danıştayda mevcut olan iki idari daire sayısı bire indirildiğinden, Danıştay Kanununun İdari İşler Kurulunu düzenleyen 16 ncı maddesinin (1) numaralı fıkrası bu değişiklik uyarınca yeniden düzenlenmektedir.

Madde 3. - Yürürlükteki 17 nci madde hükümlerine göre İdari Dava Daireleri Genel Kurulu, idari dava dairelerinin başkan ve üyelerinden; Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu ise, vergi dava dairelerinin başkan ve üyelerinden oluşmaktadır. 17 nci madde asgari toplanma ve görüşme yeter sayısı hariç, genel kurul görüşmelerinde belirli bir toplanma ve karar sayısını öngörmemekte kurul başkan veya üyelerinin yasal mazeretleri gibi nedenlere bağlı olarak her toplantıda katılım sayısı değişebilmektedir. Genel kurul üye sayısındaki fazlalığın, temyiz incelemesini zorlaştırmasının yanı sıra kurula katılım sayısındaki değişkenlik içtihat aykırılıklarını da beraberinde getirmektedir.

Kaldı ki Tasarıyla Danıştay idari dairelerinden birinin dava dairesine dönüştürülmesi ve yeni bir dava dairesinin kurulması öngörülmekte ve buna bağlı olarak İdari Dava Daireleri Genel Kuruluna katılacak üye sayısındaki artış sakıncalı durumun daha da büyümesine neden olmaktadır.

Ayrıca, Danıştay dava daireleri başkan ve üyelerinin haftalık çalışma saatlerinin yaklaşık beşte biri dava daireleri genel kurullarının toplantılarında geçmekte ve bu durum kendi dairelerinin işlerine ayıracakları sürenin kısalmasına sebep olmaktadır.

Tasarıyla Danıştaydaki temyiz incelemesinin daha sağlıklı bir hale getirilmesi, kararlarda arzulanan süreklilik ve içtihat birliğinin sağlanması, geniş kurulların çalışma güçlüklerinin giderilmesi ve kurullara katılmayacak üyelere daire işleriyle ilgili çalışma zamanının bırakılması amacıyla İdari ve Vergi Dava Daireleri Genel kurullarının oluşumu ile toplanma ve görüşme sayısı yeniden düzenlenmekte, sabit ve az sayıda üyeden oluşan kurullar meydana getirilmektedir. 17 nci maddenin bugünkü şekliyle bırakılması durumunda İdari Dava Daireleri Genel Kurulu üye sayısı ısrar kararlarının incelenmesinde (56)'ya, temyiz ve itiraz incelemelerinde (49)'a kadar yükselebilmekte, bu sayı ile toplanan kurulda sağlıklı bir inceleme yapma olanağı bulunmamaktadır.

Sabit ve az sayıda üyeden oluşan kurul modeli Danıştay İdari İşler Kurulunda uygulanmakta ve bu Kurulda, İdari ve Vergi Dava Daireleri Genel kurullarının oluşum ve işleyişinde karşılaşılan sakıncalar yaşanmamaktadır. Bu bağlamda, Tasarıyla getirilmek istenen model, bu kurulların daha verimli ve istikrarlı çalışma olanağına kavuşturulmasını sağlamakta ve yeni oluşuma bağlı olarak kurulların isimleri de değiştirilmektedir.

Madde 4. - Tasarıyla Danıştayın idari dairelerinden biri olan ikinci Daire dava dairesine dönüştürüldüğü ve ayrıca, yeni bir idari dava dairesi kurulduğu için, madde ile, Danıştay Kanununun      26 ncı maddesi buna göre yeniden düzenlenmektedir.

Madde 5. - Danıştay İkinci Dairesi idari dava dairesine dönüştürülmekte ve görev alanı, dosya birikiminin diğerlerine göre daha fazla olduğu uyuşmazlıklar dikkate alınarak "kamu görevlilerine ait mevzuattan doğan uyuşmazlıklara ilişkin davaları çözümlemek" olarak yeniden belirlenmektedir.

Madde 6. - Danıştay Onuncu Dairesinin görevleri yeniden belirlenmektedir.

Madde 7. - Danıştay Kanununun 26 ncı maddesinde 4575 sayılı Kanun ile yapılan değişiklik ile Danıştay Başkanlar Kuruluna, iş yükü bakımından zorunluluk doğması durumunda vergi dava dairelerinden birini idari dava dairesi olarak, idari dava dairelerinden birini vergi dava dairesi olarak görevlendirebilme yetkisi verilmiştir. Bu kapsamda vergi dava dairesi olan ve 2575 sayılı Kanunun 34/A maddesi gereği katma değer vergisine ilişkin davaları çözümlemekle görevli bulunan Danıştay Onbirinci Dairesi, Başkanlar Kurulu kararı ile idari dava dairesine dönüştürülmüş ve diğer idari dava dairelerinin görevine giren işlerden bir kısmı 37 nci madde uyarınca bu Daireye verilmiştir. Yapılan bu değişiklik ile Başkanlar Kurulunca verilmiş olan söz konusu karara koşut olarak Onbirinci Dairenin görevleri madde metnine işlenmektedir.

Madde 8. - Danıştay Kanununun, Onikinci Dairenin görevini belirleyen 34/B maddesi, kamu görevlileriyle ilgili uyuşmazlıklara bakan diğer dairelerin görevlerini düzenleyen maddelerine paralellik sağlanması açısından, redaksiyona tâbi tutularak yeniden düzenlenmektedir.

Madde 9. - Madde ile, Danıştayda yeni bir idari dava dairesi olarak kurulan Onüçüncü Daireye, diğer idari dava dairelerinin görev alanı dışında bırakılan işler verilmektedir.

Madde 10. - Tasarıyla Danıştay İkinci Dairesi idari dava dairesine dönüştürüldüğünden, madde ile, idari işlerde görevi düzenleyen 41 inci madde, bu değişikliğe koşut olarak yeniden düzenlenmektedir.

Madde 11. - Danıştay İkinci Dairesinin görevi, Danıştay Birinci Dairesinin görevleri kapsamına alındığından, Birinci Dairenin görevlerini düzenleyen Danıştay Kanununun 42 nci maddesi bu değişikliğe göre yeniden düzenlenmektedir.

Madde 12. - Danıştayda idari daire sayısı bire indirildiği için Danıştay Kanununun 24 üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (d) bendinde buna paralel olarak gerekli düzeltme yapılmakta ayrıca, Danıştay İkinci Dairesinin görevi, Tasarıyla Danıştay Birinci Dairesine verildiğinden, madde ile, İkinci Dairenin görevini belirleyen 43 üncü madde yürürlükten kaldırılmaktadır.

Madde 13. - Tasarıyla Danıştayda yeni bir daire kurulduğundan, madde ile, ortaya çıkan personel ihtiyacının karşılanması amacıyla kadro ihdası yoluna gidilmektedir.

Madde 14. - Daha önce dava daireleri başkan ve üyelerinin tamamının katılımıyla oluşan İdari ve Vergi Dava Daireleri Genel kurullarının, Tasarıyla daire başkanı ve dairesince belirlenen asıl ve yedek üyelerin katılımıyla oluşturulması öngörüldüğünden, madde ile, bu değişikliğe bağlı olarak kurulların isimleri de İdari ve Vergi Dava Daireleri kurulları olarak yeniden düzenlenmektedir.

Madde 15. - Madde ile 2575 sayılı Kanuna üç geçici madde eklenmektedir.

Geçici 20 nci madde ile, dairelerin görevlerinde yapılan değişikliklere bağlı olarak dosya devirleri öngörülmektedir.

Geçici 21 inci madde ile, Danıştay tetkik hâkimi veya savcılığına atama yapılabilmesi için 2575 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasında öngörülen beş hizmet yılını tamamlamış olma koşuluna sahip olmayan idari yargı hâkimlerinin de Danıştayın ihtiyaç duyduğu tetkik hâkimi kadrolarına atanabilmelerine olanak sağlanmaktadır.

Geçici 22 nci madde ile, Tasarıyla, İdari ve Vergi Dava Daireleri kurullarına katılacak üyelerin takvim yılı başlarında belirlenmesi öngörüldüğünden, kurulların ilk oluşumu düzenlenmektedir.

Madde 16. - Yürürlük maddesidir.

Madde 17. - Yürütme maddesidir.

Adalet Komisyonu Raporu

              Türkiye Büyük Millet Meclisi

                      Adalet Komisyonu

                       Esas No. : 1/629                                                                   30.4.2004

                         Karar No. : 52

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Başkanlığınızca 27.6.2003 tarihinde tali komisyon olarak Plan ve Bütçe Komisyonuna, esas komisyon olarak da Komisyonumuza havale edilen ve Komisyonumuzun 11.12.2003 tarihli 34 üncü birleşiminde görüşülerek, geneli üzerindeki görüşmelerin tamamlanmasından sonra maddelerine geçilmesi kabul edilen, ancak maddelerin ayrıntılı biçimde incelenerek düzenlenmesi için üç kişilik bir alt komisyona havale edilen "Danıştay Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı (1/629)", Komisyonumuzun 29.4.2004 tarihli 44 üncü birleşiminde Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Sayın Mehmet Ali Şahin'in, Adalet ve Maliye bakanlıkları ile Danıştay Başkanlığı temsilcilerinin de katılmalarıyla, alt komisyonun yaptığı çalışmalar sonucunda Komisyonumuza sunulan rapor ve metin dikkate alınarak incelenip görüşülmüş ve maddeler üzerindeki kabul, ilave ve değişiklikler sırasıyla aşağıda açıklanmıştır.

Tasarının 1 ve 2 nci maddeleri aynen kabul edilmiştir.

Tasarının çerçeve 3 üncü maddesiyle, başlığı ile birlikte değiştirilmesi öngörülen Danıştay Kanununun 17 nci maddesinin (1) numaralı fıkrasının ilk cümlesinde yapılan değişiklik ile idari ve vergi dava daireleri kurullarına üye seçiminin Başkanlar Kurulunca yapılması yerine, her idari ve vergi dava dairesinin kendi üyeleri arasından seçilmesini sağlamak amacıyla "Başkanlar Kurulunca" ibareleri metinden çıkarılmış, bu kurullara katılımın daha fazla olmasını temin etmek amacıyla seçilecek üye sayısı ikiden üçe çıkarılmıştır.

Müsteşarlar, Devletin en üst düzeyde görev yapan bürokratları olduğundan sadece bunlara ilişkin davaların ilk derece mahkemesi olarak Danıştay'da görüşülmesinin daha doğru olacağı düşünülerek ve Danıştay'ın iş yükünü hafifletmek amacıyla Danıştay Kanununun 24 üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendini bu görüş doğrultusunda, (d) bendinde yer alan "Danıştay idari dairelerince" ibaresini de "Danıştay İdari Dairesince" şeklinde değiştirmek amacıyla Tasarıya yeni çerçeve 4 üncü madde ilave edilmiştir.

Tasarının 4 üncü maddesi 5 inci, 5 inci maddesi 6 ncı madde olarak aynen kabul edilmiştir.

Tasarının çerçeve 6 ncı maddesiyle Danıştay Kanununun 34 üncü maddesinde değişiklik yapılması öngörülmektedir. Maddeyle Onuncu Daireye verilmesi öngörülen görevlerin, yeni kurulan Onüçüncü Daireye verilmesinin, Onuncu Dairenin görevlerinin de yürürlükteki gibi muhafaza edilmesinin daha doğru olacağı düşünülerek, çerçeve 6 ncı madde Tasarı metninden çıkarılmıştır.

Tasarının 7 nci ve  8 inci maddeleri aynen kabul edilmiştir.

Tasarının çerçeve 9 uncu maddesiyle Danıştay Kanununa 34/B maddesinden sonra gelmek üzere 34/C maddesi eklenmesi öngörülmektedir. Tasarının çerçeve 6 ncı maddesinin Tasarı metninden çıkarılması nedeniyle, Onuncu Dairenin yürürlükte bulunan görevleri dışındaki görevlerin yeni kurulan Onüçüncü Daireye verilmesini sağlamak amacıyla maddede değişiklik yapılmış ve 9 uncu madde olarak kabul edilmiştir.

Tasarıya, Danıştay dava dairelerinin işlerinde birbirine göre nispetsizlik görülmesi halinde, işlerden bir bölümünün diğer dava dairelerine verilmesinde, Başkanlık Kurulunu kısıtlamamak amacıyla, Danıştay Kanununun 37 nci maddesinde değişiklik yapan yeni çerçeve 10 uncu madde ilave edilmiştir.

Tasarının 10 uncu maddesi 11 inci, 11 inci maddesi 12 nci madde olarak aynen kabul edilmiştir.

Tasarının çerçeve 12 nci maddesiyle Danıştay Kanununun 24 üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (d) bendinde yapılması öngörülen ibare değişikliği, Komisyonumuzca kabul edilen çerçeve 4 üncü maddede düzenlenmiş, Tasarıyla idari daire sayısı bire indirildiğinden bir kısım işlerin diğer idari daireye verilmesini düzenleyen Danıştay Kanununun 44 üncü maddesinin uygulama imkânı kalmadığından yürürlükten kaldırılmasını sağlamak amacıyla çerçeve madde yeniden düzenlenmiş ve 13 üncü madde olarak kabul edilmiştir.

Tasarının çerçeve 13 üncü maddesiyle Danıştay Başkanlığı teşkilâtında kullanılmak üzere kadro ihdası öngören ekli (1) Sayılı Listeye 1 adet şoför ve 1 adet hizmetli kadrosu eklenmek suretiyle değişiklik yapılmış ve 14 üncü madde olarak kabul edilmiştir.

Tasarının 14 üncü maddesi 15 inci madde olarak aynen kabul edilmiştir.

Tasarının çerçeve 15 inci maddesiyle Danıştay Kanununa geçici maddeler eklenmesi öngörülmektedir.

Geçici 20 nci madde aynen kabul edilmiştir.

Geçici 21 inci maddedeki üç yıllık süre az bulunarak dört yıla çıkarılmıştır.

Geçici 22 nci madde, Tasarının çerçeve 3 üncü maddesindeki düzenlemenin 1 Ocak 2005 tarihinde yürürlüğe girecek olması nedeniyle gereksiz görülerek metinden çıkarılmıştır.

Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce ilk derece mahkemesi olarak Danıştay'da açılmış bulunan davaların, Danıştay'da sonuçlandırılmasının daha doğru olacağı düşünülerek, yeni geçici 22 nci madde ilave edilmiş ve çerçeve 16 ncı madde olarak kabul edilmiştir.

Tasarının yürürlüğe ilişkin 16 ncı maddesinde, idari ve vergi dava daireleri kurullarının oluşumu ile ilgili çerçeve 3 üncü, Onüçüncü Dairenin görevlerini düzenleyen çerçeve 9 uncu ve yeni kurulacak dava dairesinin başkan, üye, tetkik hâkimi ve savcısı ile idari personelin kadrolarının Malî Yılbaşı olan 1 Ocakta verilmesi mümkün olduğundan çerçeve 14 üncü maddelerinin 1 Ocak 2005 tarihinde yürürlüğe girmesi uygun görülerek değişiklik yapılmış ve 17 nci madde olarak kabul edilmiştir.

Tasarının yürütmeye ilişkin 17 nci maddesi 18 inci madde olarak aynen kabul edilmiştir.

Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak üzere saygı ile arz olunur.

 

Başkan

Başkanvekili

Sözcü

 

Köksal Toptan

Halil Özyolcu

Ramazan Can

 

Zonguldak

Ağrı

Kırıkkale

 

Kâtip

Üye

Üye

 

Hasan Kara

Mehmet Ziya Yergök

Feridun Fikret Baloğlu

 

Kilis

Adana

Antalya

 

(İmzada bulunamadı)

 

(İmzada bulunamadı)

 

Üye

Üye

Üye

 

Orhan Yıldız

Yüksel Çorbacıoğlu

Semiha Öyüş

 

Artvin

Artvin

Aydın

 

Üye

Üye

Üye

 

Feridun Ayvazoğlu

Muzaffer Külcü

Mahmut Durdu

 

Çorum

Çorum

Gaziantep

 

(İmzada bulunamadı)

(Toplantıya katılmadı)

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Esat Canan

Recep Özel

Mehmet Yılmazcan

 

Hakkâri

Isparta

Kahramanmaraş

 

(Toplantıya katılmadı)

 

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Hakkı Köylü

Harun Tüfekçi

Kerim Özkul

 

Kastamonu

Konya

Konya

 

Üye

Üye

Üye

 

Muharrem Kılıç

İsmail Bilen

Orhan Eraslan

 

Malatya

Manisa

Niğde

 

 

 

(İmzada bulunamadı)

 

Üye

Üye

Üye

 

Ömer Kulaksız

Mehmet Nuri Saygun

Bekir Bozdağ

 

Sivas

Tekirdağ

Yozgat

 

(İmzada bulunamadı)

(Toplantıya katılmadı)

 


HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

 

DANIŞTAY KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI

 

MADDE 1. - 6/1/1982 tarihli ve 2575 sayılı Danıştay Kanununun 13 üncü maddesinin (1) numaralı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"1. Danıştay, onikisi dava, biri idari daire olmak üzere onüç daireden oluşur."

MADDE 2. - 2575 sayılı Kanunun 16 ncı maddesinin (1) numaralı fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"1. İdari İşler Kurulu, idari daire başkan ve üyeleri ile her takvim yılı başında Genel Kurulca her dava dairesinden seçilecek bir başkan veya üyeden oluşur. Kurulun seçimle belirlenen üyeliklerinde boşalma olması halinde Genel Kurulca otuz gün içinde seçim yapılır."

MADDE 3. - 2575 sayılı Kanunun 17 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"İdari ve vergi dava daireleri kurulları

Madde 17. - 1. İdari Dava Daireleri Kurulu, idari dava daireleri başkanları ile her idari dava dairesinin kendi üyeleri arasından, Başkanlar Kurulunca, her üyenin Kurulda görev yapacağı şekilde iki yıl için seçilecek ikişer üyeden; Vergi Dava Daireleri Kurulu, vergi dava dairelerinin başkanları ile her vergi dava dairesinin kendi üyeleri arasından, Başkanlar Kurulunca, her üyenin Kurulda görev yapacağı şekilde iki yıl için seçilecek ikişer üyeden oluşur. Kurul üyelerinin izinli veya özürlü olmaları hallerinde, yerlerine kurullara katılmak üzere her daireden aynı şekilde ikişer yedek üye seçilir. Üyelerin seçimleri takvim yılı başında yapılır. Kurul asıl veya yedek üyeliklerinde boşalma olması halinde dairesince yedi gün içinde yeni üyeler belirlenir.

2. Dava daireleri kurullarına Danıştay Başkanı veya vekillerinden biri; bunların yokluğunda daire başkanlarından en kıdemlisi başkanlık eder.

3. İdari ve vergi dava daireleri kurulları tüm üyelerinin katılımı ile toplanır, idari ve vergi dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdikleri kararların temyiz veya itiraz yoluyla incelenmesinde, bu dairelerin başkan ve üyeleri kurul toplantısına katılamazlar. Ancak iki dava dairesinin birlikte yapacakları toplantıda verilen kararların incelenmesinde, kurul bu iki dava dairesinin dışındaki dava dairelerinin asıl ve yedek üyelerinin katılımıyla toplanır.

4. Bu toplantılarda hazır bulunanlar çift sayıda olursa en kıdemsiz üye kurula katılamaz.

5. Bu kurullarda kararlar oyçokluğu ile verilir.

6. Her kurula yeteri kadar tetkik hakimi verilir. Ayrıca bir yazı işleri müdürlüğü bulunur."

MADDE 4. - 2575 sayılı Kanunun 26 ncı maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"İdari uyuşmazlıklar ve davalar; İkinci, Üçüncü, Dördüncü, Beşinci, Altıncı, Yedinci, Sekizinci, Dokuzuncu, Onuncu, Onbirinci, Onikinci ve Onüçüncü daireler ile idari ve vergi dava daireleri kurullarında incelenir ve karara bağlanır."

MADDE 5. - 2575 sayılı Kanuna 26 ncı maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 26/A maddesi eklenmiştir.

"İkinci dairenin görevleri

MADDE 26/A - İkinci Daire, kamu görevlilerine ait mevzuattan doğan uyuşmazlıklara ilişkin davaları çözümler."

MADDE 6. - 2575 sayılı Kanunun 34 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 34. - Onuncu Daire :

a) Türk parasının kıymetini koruma mevzuatından,

b) Sermaye Piyasası Kanunundan,

c) Rekabetin Korunması Hakkında Ka-nundan,

d) Bankalar Kanunundan,

e) Elektrik Piyasası Kanunu ile Doğal Gaz Piyasası Kanunundan,

f) Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine Dair Kanundan,

g) Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanundan,

h) Yap-İşlet Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanundan,

ı) Tütün, Tütün Mamulleri, Tuz ve Alkol İşletmelerine Dair Kanundan,

i) Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanundan,

j) Kamu İhale Kanunundan,

k) Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanundan,

l) Şeker Kanunundan,

m) Telsiz Kanunundan,

Doğan ve Danıştayın diğer dava dairelerinin görevine girmeyen uyuşmazlıklara ilişkin davaları çözümler."

MADDE 7. - 2575 sayılı Kanunun 34/A maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 34/A - Onbirinci Daire, kamu görevlilerine ait mevzuattan doğan uyuşmazlıklara ilişkin davaları çözümler."

MADDE 8. - 2575 sayılı Kanunun 34/B maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 34/B - Onikinci Daire, kamu görevlilerine ait mevzuattan doğan uyuşmazlıklara ilişkin davaları çözümler."

MADDE 9. - 2575 sayılı Kanuna 34/B maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 34/C maddesi eklenmiştir.

"Onüçüncü dairenin görevleri

MADDE 34/C - Onüçüncü Daire:

a) İdare mahkemeleri arasında görev ve yetkiye ilişkin uyuşmazlıklarda ve bağlantılı davalarda merci tayinine,

b) Vergi davalarına bakan dava daireleri hariç, diğer idari dava dairelerinin görevleri dışında kalan uyuşmazlıklara,

İlişkin dava ve işleri çözümler."

MADDE 10. - 2575 sayılı Kanunun 41 inci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 41. - İdari işlere ilişkin idari uyuşmazlıklar ve görevler Birinci Daire ve İdari İşler Kurulunda görülür."

MADDE 11. - 2575 sayılı Kanunun 42 nci maddesinin (k) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"k) Memurlar ve diğer kamu görevlilerinin yargılanmalarına ilişkin mevzuat uyarınca görülecek işleri,"

MADDE 12. - 2575 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (d) bendinde yer alan "Danıştay idari dairelerince" ibaresi "Danıştay İdari Dairesince" olarak değiştirilmiş ve 43 üncü maddesi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 13. - Danıştay Başkanlığı teşkilâtında kullanılmak üzere ekli (1) ve (2) sayılı listelerde yer alan kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (l) ve (II) sayılı cetvellerin ilgili bölümlerine eklenmiştir.

MADDE 14. - 2575 sayılı Kanunda ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununda geçen "İdari Dava Daireleri Genel Kurulu" ibareleri "İdari Dava Daireleri Kurulu"; "Vergi Dava Daireleri Genel Kurulu" ibareleri "Vergi Dava Daireleri Kurulu" olarak değiştirilmiştir.

MADDE 15. - 2575 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 20. - Bu Kanunla yapılan değişiklikler nedeniyle Danıştay İkinci Dairesinde bulunan dosyalar Birinci Daireye, Onuncu Dairenin görev alanından çıkarılan dava ve işlere ilişkin dosyalar Onüçüncü Daireye, ayrıca bir karar verilmesine gerek olmaksızın devredilir.

GEÇİCİ MADDE 21. - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç yıl süre ile Danıştay tetkik hakimliğine yapılacak atamalarda, 2575 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasındaki beş yıllık hizmet süresi aranmaz.

GEÇİCİ MADDE 22. - 17 nci maddenin (1) numaralı fıkrası uyarınca idari ve vergi dava daireleri kurullarına katılacak üyeler, bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren yedi gün içinde dairelerince seçilirler ve 2005 takvim yılı başına kadar görevlerini sürdürürler."

MADDE 16. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 17. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

ADALET KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

 

DANIŞTAY KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TASARISI

 

MADDE 1. - Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 2. - Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. - 2575 sayılı Kanunun 17 nci maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"İdari ve vergi  dava daireleri kurulları

Madde 17. - 1. İdari Dava Daireleri Kurulu, idari dava daireleri başkanları ile her idari dava dairesinin kendi üyeleri arasından her üyenin Kurulda görev yapacağı şekilde iki yıl için seçilecek üçer üyeden; Vergi Dava Daireleri Kurulu, vergi dava daireleri başkanları ile her vergi dava dairesinin kendi üyeleri arasından her üyenin Kurulda görev yapacağı şekilde iki yıl için seçileceği üçer üyeden oluşur. Kurul üyelerinin izinli veya özürlü olmaları hallerinde, yerlerine kurullara katılmak üzere her daireden aynı şekilde ikişer yedek üye seçilir. Üyelerin seçimleri takvim yılı başında yapılır. Kurul asıl veya yedek üyeliklerinde boşalma olması halinde yedi gün içinde yeni üyeler belirlenir.

2. Dava daireleri kurullarına Danıştay Başkanı veya vekillerinden biri; bunların yokluğunda daire başkanlarından en kıdemlisi başkanlık eder.

3. İdari ve vergi dava daireleri kurulları tüm üyelerinin katılımı ile toplanır, idari ve vergi dava dairelerinin ilk derece mahkemesi olarak verdikleri kararların temyiz veya itiraz yoluyla incelenmesinde bu dairelerin başkan ve üyeleri kurul toplantısına katılamazlar. Ancak iki dava dairesinin birlikte yapacakları toplantıda verilen kararların incelenmesinde, kurul bu iki dava dairesinin dışındaki dava dairelerinin asıl ve yedek üyelerinin katılımıyla toplanır.

4. Bu toplantılarda  hazır bulunanlar çift sayıda olursa en kıdemsiz üye kurula katılamaz.

5. Bu kurullarda kararlar oyçokluğu ile verilir.

6. Her kurula yeteri kadar tetkik hakimi verilir. Ayrıca bir yazı işleri müdürlüğü bulunur."

MADDE 4. - 2575 sayılı Kanunun 24 üncü maddesinin (1) numaralı fıkrasının (b) bendi aşağıdaki şekilde, (d) bendinde yer alan "Danıştay idari dairelerince" ibaresi "Danıştay İdari Dairesince" şeklinde değiştirilmiştir.

b) Başbakanlık, bakanlıklar ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının müsteşarlarıyla ilgili müşterek kararnamelere,

MADDE 5. - Tasarının 4 üncü maddesi 5 inci madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 6. - Tasarının 5 inci maddesi 6 ncı madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 7. - Tasarının 7 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 8. - Tasarının 8 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 9. - 2575 sayılı Kanuna 34/B maddesinden sonra gelmek üzere aşağıdaki 34/C maddesi eklenmiştir.

"Onüçüncü dairenin görevleri

MADDE 34/C. - Onüçüncü Daire:

a) Rekabetin Korunması Hakkında Kanundan,

b) Elektrik Piyasası Kanunu ile Doğal Gaz Piyasası Kanunundan,

c) Özelleştirme Uygulamalarının Düzenlenmesine Dair Kanundan,

d) Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanundan,

e) Yap-İşlet Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanundan,

f) Tütün, Tütün Mamulleri Tuz ve Alkol İşletmelerine Dair Kanundan,

g) Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanundan,

h) Kamu İhale Kanunundan,

ı) Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınları Hakkında Kanundan,

i) Şeker Kanunundan,

j) Telsiz Kanunundan,

doğan uyuşmazlıklardan, Danıştayın diğer dava dairelerinin görevleri dışında kalan davaları çözümler."

MADDE 10. - 2575 sayılı Kanunun 37 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

"Madde 37. - Dava dairelerinin işlerinde birbirine göre nispetsizlik görülürse, bir dairenin görevine giren işlerden bir bölümü , Başkanlık Kurulu kararıyla diğer dava dairelerine verilebilir. Bu husustaki kararlar Resmi Gazete'de yayımlanır ve yayımını izleyen aybaşından itibaren uygulanır."

MADDE 11. - Tasarının 10 uncu maddesi 11 inci madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 12. - Tasarının 11 inci maddesi 12 nci madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 13. - 2575 sayılı Kanunun 43 ve 44 üncü maddeleri yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 14. - Danıştay Başkanlığı teşkilatında kullanılmak üzere ekli (1) ve (2) sayılı listelerde yer alan kadrolar ihdas edilerek 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin eki (l) ve (II) sayılı cetvellerin ilgili bölümlerine eklenmiştir.

MADDE 15. - Tasarının 14 üncü maddesi 15 inci madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 16.- 2575 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

"GEÇİCİ MADDE 20. - Bu Kanunla yapılan değişiklikler nedeniyle Danıştay İkinci Dairesinde bulunan dosyalar Birinci Daireye, Onuncu Dairenin görev alanından çıkarılan dava ve işlere ilişkin dosyalar Onüçüncü Daireye, ayrıca bir karar verilmesine gerek olmaksızın devredilir.

GEÇİCİ MADDE 21. - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren dört yıl süre ile Danıştay tetkik hakimliğine yapılacak atamalarda, 2575 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasındaki beş yıllık hizmet süresi aranmaz.

GEÇİCİ MADDE 22. - Bu Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten önce ilk derece mahkemesi olarak Danıştay'da açılmış bulunan ve bu Kanunla idare ve vergi mahkemeleri görevleri kapsamına alınan davalar Danıştay'da sonuçlandırılır."

MADDE 17. -  Bu Kanunun 3, 9 ve 14 üncü maddeleri 1 Ocak 2005 tarihinde, diğer maddeleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 18. -  Tasarının 17 nci maddesi 18 inci madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

 

Recep Tayyip Erdoğan

 

 

 

Başbakan

 

 

 

Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

 

A. Gül

A. Şener

M. A. Şahin

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı V.

 

B. Atalay

A. Babacan

M. A. Şahin

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Adalet Bakanı

 

G. Akşit

K. Tüzmen

C. Çiçek

 

Millî Savunma Bakanı V.

İçişleri Bakanı

Maliye Bakanı V.

 

A. Aksu

A. Aksu

A. Şener

 

Millî Eğitim Bakanı V.

Bayındırlık ve İskân Bakanı

Sağlık Bakanı

 

C. Çiçek

Z. Ergezen

R. Akdağ

 

Ulaştırma Bakanı

Tarım ve Köyişleri Bakanı

Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı

 

B. Yıldırım

S. Güçlü

M. Başesgioğlu

 

Sanayi ve Ticaret Bakanı

En. ve Tab. Kay. Bakanı

Kültür ve Turizm Bakanı

 

A. Coşkun

M. H. Güler

E. Mumcu

 

 

Çevre ve Orman Bakanı

 

 

 

O. Pepe

 

 

 

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METNE EKLİ LİSTELER

 

(1) SAYILI LİSTE

 

KURUMU    : DANIŞTAY BAŞKANLIĞI

TEŞKİLATI  : MERKEZ

 

 İHDASI UYGUN GÖRÜLEN KADROLARIN

   

                                                                           Kadro                 Kadro                     

Sınıfı              Unvanı                                       Derecesi               Adedi              Toplam  

GİH               Şef                                                     3                         3                       3

GİH               Veri Haz.ve Kont.İşl.                       6                         3                       3

GİH               Veri Haz.ve Kont.İşl.                       7                         3                       3

GİH               Zabıt Kâtibi                                      9                         2                       2

GİH               Zabıt Kâtibi                                    10                         2                       2

GİH               Şoför                                               10                         1                       1

YH                 Hizmetli                                          11                         4                       4

                      Toplam                                                                     18                     18

 

 (2) SAYILI LİSTE

 

KURUMU    : DANIŞTAY  BAŞKANLIĞI

TEŞKİLATI  : MERKEZ

 

İHDASI UYGUN GÖRÜLEN KADROLARIN

 

                                                                           Kadro                 Kadro                     

Sınıfı              Unvanı                                       Derecesi               Adedi              Toplam  

HS                 Daire Başkanı                                  1                         1                       1

HS                 Üye                                                  1                          7                       7

HS                 Savcı                                                1                         5                       5

HS                 Tetkik Hâkimi                                 8                        25                     25

                      Toplam                                                                     38                     38


ADALET KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METNE EKLİ LİSTELER

 

(1) SAYILI LİSTE

 

KURUMU    : DANIŞTAY BAŞKANLIĞI

TEŞKİLATI  : MERKEZ

 

 İHDASI UYGUN GÖRÜLEN KADROLARIN

   

                                                                           Kadro                 Kadro                     

Sınıfı              Unvanı                                       Derecesi               Adedi              Toplam  

GİH               Şef                                                     3                         3                       3

GİH               Veri Haz.ve Kont.İşl.                       6                         3                       3

GİH               Veri Haz.ve Kont.İşl.                       7                         3                       3

GİH               Zabıt Kâtibi                                      9                         2                       2

GİH               Zabıt Kâtibi                                    10                         2                       2

GİH               Şoför                                               10                         2                       2

YH                 Hizmetli                                          11                         5                       5

                      Toplam                                                                     20                     20

 

 (2) SAYILI LİSTE

 

KURUMU    : DANIŞTAY  BAŞKANLIĞI

TEŞKİLATI  : MERKEZ

 

İHDASI UYGUN GÖRÜLEN KADROLARIN

 

                                                                           Kadro                 Kadro                     

Sınıfı              Unvanı                                       Derecesi               Adedi              Toplam

HS                 Daire Başkanı                                  1                         1                       1

HS                 Üye                                                  1                          7                       7

HS                 Savcı                                                1                         5                       5

HS                 Tetkik Hâkimi                                 8                        25                     25

                      Toplam                                                                     38                     38