Dönem : 22 Yasama Yılı : 2
T.B.M.M. (S. Sayısı : 397)
Türkiye Cumhuriyeti ile Peru Cumhuriyeti Arasında Yasadışı Yollardan Ticareti Yapılan, İhraç Edilen veya El Değiştiren Kültürel, Arkeolojik, Sanatsal ve Tarihî Varlıkların Korunması, Konservasyonu, Ele Geçirilmesi ve İadesine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı ile Millî Eğitim, Kültür, Gençlik
ve Spor ve Dışişleri Komisyonları Raporları (1/603)
|
T.C. |
|
|
|
|
Başbakanlık |
|
|
|
Kanunlar ve Kararlar |
|
|
|
Genel Müdürlüğü |
20.5.2003 |
|
|
Sayı :
B.02.0.KKG.0.10/101-615/2248 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı
Bakanlar Kurulunca 28.4.2003 tarihinde kararlaştırılan “Türkiye Cumhuriyeti ile
Peru Cumhuriyeti Arasında Yasadışı Yollardan Ticareti Yapılan, İhraç Edilen
veya El Değiştiren Kültürel, Arkeolojik, Sanatsal ve Tarihî Varlıkların
Korunması, Konservasyonu, Ele Geçirilmesi ve İadesine İlişkin Anlaşmanın
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte
gönderilmiştir.
Gereğini arz ederim.
Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
GEREKÇE
Kültür varlıkları
bakımından zengin olan ülkemizden muhtelif yasadışı yollarla bazı eserlerimiz
uluslararası sanat piyasasına sunulmak üzere kaçırılmaktadır. Bunun önlenmesi
için ülke içinde alınan önlemlerin yanısıra uluslararası düzeyde de önlemler
alınması ve bu alanda benzer şekilde topraklarından eser kaçırılan ülkelerle
ikili işbirliğinde bulunulması gerekmektedir.
Bu çerçevede, ülkemize
benzer şekilde kültür varlıklarına kaynak ülke durumundaki Peru Cumhuriyeti ile
yasadışı yollardan ticareti yapılan, ihraç edilen veya el değiştiren kültür
varlıklarının korunması, bakımı, onarımı ve iadesine ilişkin bir anlaşma 6
Şubat 2003 tarihinde Viyana’da imzalanmıştır.
Anlaşma, arkeolojik,
sanatsal, tarihî ve kültürel varlıkların çalınması, yasadışı yollardan
ticaretinin yapılması, ihraç edilmesi veya el değiştirmesi üzerine bu
varlıkların iadesi için olduğu kadar korunması ve konservasyonu amacı doğrultusunda
da ortak kurallar oluşturmakta, bu amaçla oluşturulacak işbirliğinin esaslarını
anahatlarıyla belirlemektedir.
Millî Eğitim,
Kültür, Gençlik ve Spor Komisyonu Raporu
|
Türkiye Büyük Millet Meclisi |
|
|
|
|
Millî Eğitim, Kültür, |
|
|
|
Gençlik ve Spor Komisyonu |
5.6.2003 |
|
|
Esas No. : 1/603 |
|
|
|
Karar No. : 13 |
|
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Komisyonumuz, gündeminde yer alan “Türkiye
Cumhuriyeti ile Peru Cumhuriyeti Arasında Yasadışı Yollardan Ticareti Yapılan,
İhraç Edilen veya Eldeğiştiren Kültürel, Arkeolojik, Sanatsal ve Tarihi
Varlıkların Korunması, Konservasyonu, Ele Geçirilmesi ve İadesine İlişkin
Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı”nı (1/603)
görüşmek üzere 5 Haziran 2003 tarihinde toplanmıştır. Toplantıya Dışişleri
Bakanlığı temsilcisi katılmıştır.
Komisyonumuzca, kültür varlıklarımızın
yasadışı yollarla uluslararası sanat piyasasına sunulmak üzere kaçırılmasını
önlemeye yönelik anlaşmanın onaylanmasının gerekçesi doğrultusunda uygun
olacağı değerlendirilmiştir.
Tasarının bu yöndeki 1 inci maddesiyle
yürürlük ve yürütmeyi düzenleyen 2 nci ve 3 üncü maddeleri ve tümü oya sunulmuş
ve Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, havalesi gereği esas komisyon
olan Dışişleri Komisyonuna gönderilmek üzere Yüksek Başkanlığa saygı ile
sunulur.
|
Başkan |
Başkanvekili |
Kâtip |
|
|
|
Tayyar Altıkulaç |
Hikmet Özdemir |
Recep Garip |
|
|
İstanbul |
Çankırı |
Adana |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet Tomanbay |
Hüseyin Ekmekçioğlu |
Burhan Kılıç |
|
|
Ankara |
Antalya |
Antalya |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ali Aydınlıoğlu |
Faruk Anbarcıoğlu |
Mustafa Özyurt |
|
|
Balıkesir |
Bursa |
Bursa |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ömer Özyılmaz |
Temel Yılmaz |
Muharrem Karslı |
|
|
Erzurum |
Gümüşhane |
İstanbul |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Berhan Şimşek |
Hacı
Turan |
Hüseyin Özcan |
|
|
İstanbul |
Kırşehir |
Mersin |
|
|
|
(İmzada
bulunamadı.) |
|
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
İlyas Çakır |
Osman Kılıç |
Muharrem İnce |
|
|
Rize |
Sivas |
Yalova |
|
|
|
Üye |
|
|
|
|
Mehmet Çiçek |
|
|
|
|
Yozgat |
|
MİLLÎ EĞİTİM, KÜLTÜR, GENÇLİK VE SPOR
KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
TÜRKİYE
CUMHURİYETİ İLE PERU CUMHURİYETİ ARASINDA YASADIŞI
YOLLARDAN
TİCARETİ YAPILAN, İHRAÇ EDİLEN VEYA EL
DEĞİŞTİREN
KÜLTÜREL,
ARKEOLOJİK, SANATSAL VE TARİHÎ VARLIKLARIN KORUNMASI, KONSERVASYONU, ELE GEÇİRİLMESİ
VE İADESİNE İLİŞKİN ANLAŞMANIN
ONAYLANMASININ
UYGUN BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1. - Tasarının 1 inci maddesi
Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 2. - Tasarının 2 nci maddesi
Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 3. - Tasarının 3 üncü maddesi
Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
Dışişleri
Komisyonu Raporu
|
Türkiye Büyük Millet
Meclisi |
|
|
|
|
Dışişleri Komisyonu |
|
|
|
Esas No. : 1/603 |
|
|
|
Karar No. : 194 |
8.4.2004 |
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Türkiye Cumhuriyeti ile Peru Cumhuriyeti
Arasında Yasadışı Yollardan Ticareti Yapılan, İhraç Edilen veya El Değiştiren
Kültürel, Arkeolojik, Sanatsal ve Tarihî Varlıkların Korunması, Konservasyonu,
Ele Geçirilmesi ve İadesine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı, Komisyonumuzun 8 Nisan 2004 tarihli 33 üncü toplantısında
Dışişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı ve İçişleri Bakanlığı temsilcilerinin
katılmalarıyla görüşülmüştür.
Kültür varlıkları muhtelif yasadışı
yollarla kaçırılan bir ülke olarak, ülkemiz içinde alınan önlemlerin yanı sıra
bu alanda benzer şekilde topraklarından eser kaçırılan ülkelerle işbirliği
yapılması çerçevesinde imzalanan ve kaçırılan kültür varlıklarının iadesi,
korunması amacıyla işbirliği esaslarının ana hatlarını çizen Anlaşma,
Komisyonumuzca benimsenmiş ve Tasarı aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, Genel Kurulun onayına sunulmak
üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
Başkanvekili |
Sözcü |
Kâtip |
|
|
|
Hüseyin Kansu |
Eyyüp Sanay |
A. Müfit Yetkin |
|
|
İstanbul |
Ankara |
Şanlıurfa |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Nur Doğan Topaloğlu |
Mehmet Güner |
Mustafa Dündar |
|
|
Ankara |
Bolu |
Bursa |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
M. İhsan Arslan |
Mehmet Eraslan |
Halil Akyüz |
|
|
Diyarbakır |
Hatay |
İstanbul |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Fikret Ünlü |
Ufuk Özkan |
Hasan Ören |
|
|
Karaman |
Manisa |
Manisa |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Nihat Eri |
Süleyman Gündüz |
Öner Ergenç |
|
|
Mardin |
Sakarya |
Siirt |
HÜKÜMETİN
TEKLİF ETTİĞİ METİN
TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE PERU CUMHURİYETİ
ARASINDA YASADIŞI YOLLARDAN TİCARETİ YAPILAN, İHRAÇ EDİLEN VEYA EL DEĞİŞTİREN
KÜLTÜREL, ARKEOLOJİK, SANATSAL VE TARİHÎ VARLIKLARIN KORUNMASI, KONSERVASYONU,
ELE GEÇİ-RİLMESİ VE İADESİNE İLİŞKİN ANLAŞMANIN ONAYLANMASININ UYGUN
BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1. - 6 Şubat 2003 tarihinde Viyana’da imzalanan
“Türkiye Cumhuriyeti ile Peru Cumhuriyeti Arasında Yasadışı Yollardan Ticareti
Yapılan, İhraç Edilen veya El Değiştiren Kültürel, Arkeolojik, Sanatsal ve
Tarihî Varlıkların Korunması, Konservasyonu, Ele Geçirilmesi ve İadesine
İlişkin Anlaşma”nın onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE 2. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. - Bu Kanun Hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
DIŞİŞLERİ
KOMİSYONUNUN
KABUL
ETTİĞİ METİN
TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE PERU CUMHURİYETİ
ARASINDA YASADIŞI YOLLARDAN TİCARETİ YAPILAN, İHRAÇ EDİLEN VEYA EL DEĞİŞTİREN
KÜLTÜREL, ARKEOLOJİK, SANATSAL VE TARİHÎ VARLIKLARIN KORUNMASI, KONSERVASYONU,
ELE GEÇİ-RİLMESİ VE İADESİNE İLİŞKİN ANLAŞMANIN ONAYLANMASININ UYGUN
BULUNDUĞUNA DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1. - Tasarının 1 inci maddesi Komisyonumuzca aynen
kabul edilmiştir.
MADDE 2. - Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen
kabul edilmiştir.
MADDE 3. - Tasarının 3 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen
kabul edilmiştir.
|
|
Recep Tayyip Erdoğan |
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
Dışişleri
Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet
Bak. ve Başb. Yrd. |
|
|
A. Gül |
A. Şener |
M. A. Şahin |
|
|
Devlet
Bakanı |
Devlet
Bakanı V. |
Devlet
Bakanı |
|
|
B. Atalay |
B. Atalay |
M. Aydın |
|
|
Adalet
Bakanı |
Millî
Savunma Bakanı |
İçişleri
Bakanı |
|
|
C. Çiçek |
M. V. Gönül |
A. Aksu |
|
|
Maliye
Bakanı V. |
Millî
Eğitim Bakanı |
Bayındırlık
ve İskân Bakanı |
|
|
A. Şener |
H. Çelik |
Z. Ergezen |
|
|
Sağlık
Bakanı |
Ulaştırma
Bakanı |
Tarım ve
Köyişleri Bakanı |
|
|
R. Akdağ |
B. Yıldırım |
S. Güçlü |
|
|
Çalışma
ve Sos. Güv. Bakanı |
Sanayi
ve Ticaret Bakanı |
En. ve
Tab. Kay. Bakanı V. |
|
|
M. Başesgioğlu |
A. Coşkun |
B. Yıldırım |
|
|
Kültür
Bakanı |
Turizm
Bakanı |
Orman
Bakanı V. |
|
|
E. Mumcu |
G. Akşit |
S. Güçlü |
|
|
|
Çevre
Bakanı |
|
|
|
|
K. Tüzmen |
|
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
İLE
PERU
CUMHURİYETİ
ARASINDA
YASADIŞI
YOLLARDAN TİCARETİ YAPILAN, İHRAÇ EDİLEN
VEYA
EL
DEĞİŞTİREN KÜLTÜREL, ARKEOLOJİK, SANATSAL VE TARİHİ
VARLIKLARIN
KORUNMASI, KONSERVASYONU, ELE GEÇİRİLMESİ
VE
İADESİNE
İLİŞKİN ANLAŞMA
Aşağıda "Taraflar" olarak
anılacak olan Türkiye Cumhuriyeti ile Peru Cumhuriyeti;
Kültür miraslarının parçası olarak kabul
edilen varlıkların çalınmasının ve yasadışı olarak ihracının gerek bu
varlıklara, özellikle de arkeolojik ve benzeri alanların ve diğer tarihi ve
kültürel değer taşıyan alanların yağmalanması suretiyle, ülkelerine verdiği
ciddi zararın bilincinde olarak,
Kültür Varlıklarının Yasadışı İthal, İhraç
ve Mülkiyet Transferinin Önlenmesi ve Yasaklanması için Alınacak Tedbirlerle
ilgili 1970 UNESCO Sözleşmesi ve Dünya, Kültür ve Doğal Mirasının Korunmasına
ilişkin 1972 UNESCO Sözleşmesinde öngörülen ilke ve düzenlemeler uyarınca
kültür miraslarının korunması ve konservasyonunun başat önemini kabul ederek,
Taraflar arasında çalınan, yasadışı
yollardan ihraç, ithal edilen veya el değiştiren kültürel varlıkların iadesinde
işbirliğinin, her iki tarafın kendilerine ait kültür varlıklarının gerçek
sahibi olması hakkının korunması ve tanınması için etkili bir yol oluşturduğuna
inanarak,
Çalınmaları veya yasadışı yollardan
yurtdışına ihraç edilmeleri halinde bu varlıkların iadesi için olduğu kadar,
korunması ve konservasyonu konusunda ortak kurallar oluşturmak isteğiyle,
Her ülkenin kültür varlığının ayırt edici
ve eşsiz özelliğinden dolayı ticarete konu olmaması gereğini kabul ederek,
Aşağıdaki hususlarda anlaşmışlardır:
Madde 1
Taraflar, çalınan, yasadışı yollardan
ticareti yapılan, ihraç edilen veya el değiştiren arkeolojik, sanatsal, tarihi
ve kültürel varlıkların kendi topraklarına girişini yasaklamayı ve engellemeyi
taahhüt ederler.
Madde 2
Bu Anlaşmanın amacı uyarınca
"kültürel, arkeolojik, sanatsal ve tarihi varlıklar" terimi aşağıdaki
şekilde anlaşılacaktır:
(a) mimari nesneler, heykeller, seramik
eserler, metal nesneler, kumaşlar ve diğer insan yaratısı eserler veya
parçalarını da kapsamına alan ve taraflarca eski eser olarak sınıflandırılan
nesne ve araçlar,
(b) hayvanlara, bitkilere, minerallere ve
anatomiye ait nadide koleksiyonlar ve numuneler, sınıflandırılmış veya
sınıflandırılmamış paleontolojik döneme ait nesneler,
(c) her iki ülkenin farklı kültür, hanedan
ve tarihi dönemlerine ait dini ya da din dışı sanat ürünleri veya bunların
parçaları,
(d) bilim ve teknoloji tarihine ve askeri
ve sosyal tarihe, ulusal liderlerin, düşünürlerin, bilim adamlarının ve
sanatçıların hayatlarına, ulusal önem taşıyan olaylara ait olanlar da dahil
olmak üzere tarihe ilişkin varlıklar,
(e) arkeolojik kazılarda çıkarılanlar
(resmi ve yasadışı kazılar da dahil olmak üzere) veya arkeolojik keşifler,
(f) tahrip olmuş sanatsal veya tarihi
anıtlar veya arkeolojik mekanların unsurları,
(g) merkezi idare, eyalet veya belediye
idareleri ya da eşdeğer kuruluşların arşivlerindeki onlara veya her iki
hükümetin temsile yetkili olduğu dini kuruluşlara ait tarafların yasaları
uyarınca korunan veya elli yıldan eski resmi belgeler,
(h) yüz yıldan daha eski olan bozuk
paralar, yazıtlar, oyma mühürler gibi eski eserler,
(i) herhangi bir materyal üstüne tamamen
elle ve herhangi bir malzemeyle yapılan resimler, tablolar, çizimler, herhangi
bir malzemeden yapılmış heykel sanatının özgün eserleri, özgün kabartma, baskı
ve taşbaskılar ile herhangi bir malzemeden özgün sanatsal düzenleme ve
montajlar gibi sanat değeri olan eserler,
(j) tek tek veya bir koleksiyonun parçası
olarak nadide el yazmaları, XVI. yüzyıl başlarından önceki dönemden kalma
matbaa baskısı kitaplar, eski kitaplar, özellikle tarihi, sanatsal, bilimsel ve
edebi değeri olan belge ve yayınlar,
(k) tek tek veya koleksiyonlar halinde
posta pulları, damga pulları ve benzeri pullar,
(1) ses, fotoğrafik ve sinematografik
arşivler de dahil olmak üzere arşivler,
(m) yüzyıldan eski, tarihi ve kültürel
değeri olan müzik aletleri de dahil olmak üzere mobilya birimleri, iş aletleri
ve gereçler,
(n) yok olma tehlikesi içindeki Amazon
bölgesindeki etnik gruplara ait olanlar da dahil olmak üzere sınıflandırılmış
ya da sınıflandırılmamış etnolojik değeri olan nesneler,
(o) sualtından çıkarılan kültür mirası,
Aynı şekilde, her iki tarafın özel
niteliklerinden dolayı bu maddeye dahil edilmesini gerekli gördüğü özel
mülkiyetteki kültür varlıkları ve belgeler. Bunların ilgili kültür makamları
tarafından tescil edilmiş ve sınıflandırılmış olmaları gerekmektedir.
Madde 3
Taraflardan birinin acil talebi üzerine,
diğer taraf yürürlükteki ulusal yasalara ve uluslararası anlaşmalara göre
istekte bulunan tarafın topraklarından çalınan, yasadışı yollardan ihraç edilen
veya el değiştiren herhangi bir kültürel, arkeolojik, sanatsal ve tarihsel
varlığı ele geçirip, iadesine ilişkin gerekli hukuki adımları atacaktır.
Kültürel, arkeolojik, sanatsal ve tarihsel
varlıkların ele geçirilmesi ve iadesine ilişkin talepler diplomatik yollardan
resmiyet kazanacaktır.
Yukarıda belirtilen varlıkların ele
geçirilmesi ve iadesine ilişkin masraflar talepte bulunan tarafça
karşılanacaktır.
Madde 4
Kültürel, arkeolojik, sanatsal ve tarihsel
varlıkların çalındığına dair ve bahsedilen varlıkların uluslararası düzeyde
ticarete konu olması ihtimali olduğuna inanılıyorsa uygulanan yöntem hakkında
her bir taraf diğerine bildirimde bulunacaktır.
Bu amaçla ve bu gibi amaçlarla yürütülen
polis soruşturmasına dayanılarak, hırsızlık, satış, yasadışı yollardan ithal ve
ihraç ve/veya benzeri suç teşkil eden davranışlarda bulunmuş kişilerle
varlıkların teşhisinin sağlanması için, ayrıca suçlular tarafından uygulanan
yöntemin belirlenmesi bakımından mümkün olan tüm tamamlayıcı bilgiler diğer tarafa
sunulacaktır.
Aynı şekilde, Taraflar, çalınmış veya
yasadışı yollardan kaçırılmış kültür varlıklarının teşhis sürecinin ve koruyucu
önlemlerin uygulanmasını kolaylaştırmak için mümkün olan tüm bilgileri
birbirlerinin gümrük yetkilileri, liman, havaalanı ve sınır güvenlik güçleri
ile paylaşacaklar; kültürel, arkeolojik, sanatsal ve tarihsel varlıkların
yasadışı dolaşımına karşı uygun koruma önlemlerini ve zecri tedbirleri
alacaklar ve bu gibi durumlarda işbirliği yapacaklardır.
Madde 5
Taraflar, bu anlaşmanın uygulanması
suretiyle iade edilen kültürel, arkeolojik, sanatsal ve tarihsel varlıkları
gümrük vergisi ve diğer vergilerden muaf tutacaklardır.
Madde 6
Bu anlaşma, Taraflardan birinin önerisi
üzerine Taraflar arasında varılacak mutabakata göre değiştirilebilir.
Değişiklikler karşılıklı diplomatik bildirimlerin değişimi ya da tarafların
üzerinde anlaşacağı başka bir yöntemle resmiyet kazanır.
Madde 7
Bu anlaşma onay belgelerinin teati
edilmesinden itibaren yürürlüğe girer ve Taraflardan biri diğerine bir sene
öncesinden anlaşmayı sona erdirme niyetini bildirmediği sürece yürürlükte
kalır.
Bu anlaşma Viyana'da, 2003 yılının Şubat
ayının altıncı gününde Türkçe, İspanyolca ve İngilizce dillerinde, her metin
aynı derecede özgün olmak üzere, iki nüsha olarak düzenlenmiştir.
|
Türkiye Cumhuriyeti Büyükelçisi |
Peru Cumhuriyeti Büyükelçisi |