Dönem : 22

Dönem : 22 Yasama Yılı : 1

T.B.M.M. (S. Sayısı : 246)

Turizmi Teşvik Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm

Komisyonu Raporu (1/649)

Not : Tasarı Başkanlıkça, Adalet ile Plan ve Bütçe ve Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm

Komisyonlarına havale edilmiştir.

	T.C.
	Başbakanlık	14.7.2003
	Kanunlar ve Kararlar
	Genel Müdürlüğü
	Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-712/3263

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Kültür ve Turizm Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 14.7.2003 tarihinde kararlaştırılan “Turizmi Teşvik Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı” ile gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

Recep Tayyip Erdoğan

Başbakan

GENEL GEREKÇE

2634 sayılı Turizm Teşvik Kanunu turizm sektörünü ülke gündemine girdiği 1982 yılından itibaren, deniz-güneş-kum talebini karşılayabilmek için turizm faaliyetlerinin ve turizm hareketlerinin yer aldığı, tarihî ve kültürel değerlerin yoğunlaştığı yerler “turizm, bölge, alan ve merkezi” olarak tespit ve ilan edilmiş, kamu eliyle planlama ve alt yapı faaliyetleri yürütülmüş, kısa sürede tesis üretmeye dayalı parsel bazında kamu arazileri tahsis edilmiş, kıyı ve sahil şeritleri öncelikle turizme kazandırılmıştır.

Bugün geldiğimiz noktada diğer ülkelerle rekabet edebilmemiz, turizm gelirlerini artırabilmemiz; dünya turizmindeki yeni eğilimler ve talepler doğrultusunda deniz-kum-güneş üçlemesi yanı sıra, farklı turizm türlerine ve yeni tüketici tercihlerine göre mekânlar üretebilecek yatırımcıların ülkemize çekilmesi ve kıyı ard bölgeleri ile iç bölgelerinde yeni destinasyonların oluşturulabilmesine bağlıdır. Bu kapsamda mevzuat sektörün rekabet gücünün artırılması için öncelikli düzenlemeler doğrultusunda değiştirilmeye muhtaçtır. Hiç şüphesiz rekabet gücünün artırılması öncelikle yeni turizm yatırım alanlarının oluşturulabilmesi, teşvik imkânlarının artırılması ve destinasyon kalitesinin yükseltimesini gerektirmektedir.

Turizm sektöründe rekabet ettiğimiz ülkeler, beli bir plan disiplini içinde, çevresel ve kültürel değerleri koruyan, farklı kullanıcılara çeşitli seçenekler sunan bütüncül bir yaklaşımla turizm yatırımlarını yönlendirmekte ve arazi geliştirme yöntemlerini kullanmaktadır. Bu arazi geliştirme yöntemi, planlama ve yatırımların destinasyon ölçeğinde yapılmasını zorunlu kılmakta ve esnek bir yatırım süreci organizasyonu talep etmektedir.

Büyük araziler üzerinde tüm turizm türleri ile kültür, eğitim, ticaret, konut, teknik ve sosyal alt yapısı ile tamamlanmış kent parçaları üretilmekte ve bu büyüklükteki yatırımlar uluslararası ölçekteki sermaye grupları, yatırım ortaklıkları, konsorsiyumlar eliyle yapılabilmektedir. Sektörde bu tarz gelişmelerin olması hiç kuşkusuz büyük girişimcilerin yatırım yapmasına imkân sağlayacak düzenlemelerin yapılmasını gerektirmektedir. Kültür ve Turizm Bakanlığının bu çerçevede en önemli mekanizmaları planlama ve kamu arazilerinin tahsisidir.

4848 sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun ile “kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgesi” tanımı getirilmiş ve turizm potansiyeli, kültürel-tarihî varlıkları ile “kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgesi” olarak tespit ve ilan edilen bu bölgelerdeki her ölçekte plan yapma ve onaylama, yatırımları yönlendirme ve yatırım yapma işlevleri Kültür ve Turizm Bakanlığının yetkisine verilmiştir. 2634 sayılı Kanunda yer alan tanımlar ve plan yetkisine ilişkin maddeler bu doğrultuda düzenlenmiştir.

Planlama yetkileri bakımından mevzuata göre nazım imar planı Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca, uygulama imar planları ise Kültür ve Turizm Bakanlığınca yapılıp onaylanmaktadır. Getirilen yeni düzenleme ile Bakanlığın önerisi ve Bakanlar Kurulu Kararı ile tespit ve ilan edilen “kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezleri”nde her ölçekte plan yapma, yaptırma ve onaylama yetkisi bu sektörü düzenleyen bir kurum olan Kültür ve Turizm Bakanlığına verilmektedir. Halihazırda kendi kanunları olan özel alanlarda planlama yetkileri o kurumun kendisine bırakılmaktadır ve bu durum İmar Kanununun istisnalar bölümünde yer almaktadır. Bakanlar Kurulu kararı ile ilan edilen Özel Çevre Koruma Bölgeleri, Millî Parklar, GAP Bölgesi bu uygulamanın örnekleridir. Bu nedenle sektörel planlama yaklaşımıyla yürütülmek zorunda olan “kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ile turizm merkezlerine yönelik planlama faaliyetlerinin Kültür ve Turizm Bakanlığınca gerçekleştirilmesi gereği açıktır. Düzenleme yürürlükteki uygulamalara uygun olup, daha dinamik, etkin ve verimli işleyişin sağlanmasına yönelik bir adımdır.

Turizm yatırımları için en önemli mekanizma olan kamu arazilerinin tahsisi bu Kanunla değiştirilmekte ve çağdaş bir modele dayandırılmaktadır. Bu çerçevede yapılan düzenleme ile kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgelerinin tamamının ya da alt bölgelerinin Bakanlar Kurulu kararıyla tek bir yatırımcı ya da yatırımcı grubuna verilebilmesine, kendisine üst hakkı verilen yatırımcının hem yatırımları hem de işletmeleri üçüncü şahıslara devredebilmesine imkân tanınmaktadır. Aynı imkân parsel bazlı tahsislerden zincir tesis yapmak isteyen yatırımcılar için de tanınmaktadır.

Ayrıca, 2634 sayılı Kanuna göre belirlenen yerlerde imar planları ile turizm yatırımlarına ayrılan orman arazilerinin yatırımcılara tahsisi Kamu Arazisinin Turizm Yatırımlarına Tahsisi Hakkında Yönetmelik hükümlerine göre Kültür ve Turizm Bakanlığınca yapılmaktadır. Bu yerlerin dışında imar planları ile turizm kullanımına ayrılmış ya da plan dışı alanlarda Çevre ve OrmanBakanlığı, uygun gördüğü orman arazilerini Kültür ve Turizm Bakanlığının görüşünü alarak tahsis edebilmektedir. Ancak tahsislerin bir plan bütünlüğü içerisinde olmadan, alt yapı imkânları getirilmeden yapılması pazarlama olanağı zayıf, verimsiz işletmelerin kurulmasına ve büyük çevre sorunlarının oluşmasına neden olmaktadır. Diğer yandan arazi tahsislerinin sektörde deneyimli ve malî gücü yeterli yatırımcılara yapılması da söz konusu yatırımın öngörülen zaman içinde ve çevresindeki diğer kullanımlar ile entegre biçimde gerçekleştirilmesi açısından önemlidir.Nitekim bu sorunlar iki bakanlak arasında 9.10.1997 tarihinde imzalanan ve 1.1.1998 tarihinde yürürlüğe giren bir protokolle çözülmeye çalışılmıştır. Ancak söz konusu protokole bugüne kadar işlerlik kazandırılamamış ve belirtilen sorunlar devam etmiştir.

Bu düzenleme ile daha önce iki bakanlık arasında yapılan protokol hükümleri yasal zemine taşınmaktadır. Böylelikle turizm yatırımcıları için en önemli teşvik unsuru olan arazi tahsisi, plan bütünlüğü içerisinde ve alt yapı imkânları sağlanmış şekilde tek elden yürütülebilecektir.

Turizm sektörünü düzenleyen temel kanun olan 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu, 4848 sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun ve sektörün acil ihtiyaçları doğrultusunda yeniden düzenlenmekte, kamu arazilerini turizm yatırımlarına tahsisi modeli değiştirilmekte ve yatırım ile işletme belgesi iptaline ilişkin uygulamadan doğan sıkıntılar giderilmektedir.

MADDE GEREKÇELERİ

Madde 1. - Madde ile; 4848 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin (d) bendinde Kültür ve Turizm Bakanlığına verilen görevlerin yerine getirilebilmesi ve yürürlükteki yasal düzenlemeler arasında uygulamaya dönük uyumun sağlanabilmesi için, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun tanımlara ilişkin maddesinde değişiklik yapılmaktadır.

Madde 2. - Madde ile; Kültür ve Turizm Bakanlığının, 4848 sayılı Kanunun 12 nci maddesinin (d) bendindeki görevi yerine getirilebilmesi ve yürürlükteki yasal düzenlemeler arasında uygulamaya dönük uyumun sağlanabilmesi için, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun plan onama ile ilgili maddesinde değişiklik yapılmaktadır.

Madde 3. - Madde ile; kültür ve turizm koruma ve gelişme bölgesi ilan edilen yerlerin tamamının ya da alt bölgelerinin tek bir yatırımcıya ya da yatırımcı grubuna tahsis edilebilmesi, üst hakkı verilmesi, ilk tahsisi alan ana yatırımcının yatırımları ya da yaptığı bina ve bağımsız bölümleri üçüncü şahıslara devredebilmesi (kiralama, kullanım hakkını verme, tapuda ayni hak devri), aynı imkânın parsel bazlı tahsislerde zincir tesis yapmak isteyen yatırımcılara da tanınması düzenlenmektedir.

Madde 4. - Madde ile; turizm yatırım ve işletmelerinin mevcut yasal düzenlemelere uymalarını, ticarî faaliyetlerini sürdürürlerken görev ve sorumluluklarını eksiksiz yerine getirmelerini sağlamak, ülke imajına, turizm sektörüne, tüketici haklarına, kamu yararına ve çevreye zarar verici davranışlarda bulunmalarını önlemek, sektörde toplam kaliteyi artırmak amacı ile alınan tedbirlere uymalarını temin etmek amacıyla 2634 sayılı Kanunun 33 üncü maddesindeki para cezaları günün şartlarına uygun olarak yeniden düzenlenmekte ve miktarları da caydırıcı hale getirilmektedir.

Madde 5. - Madde ile; 2634 sayılı Kanunun turizm yatırım ve işletmelerinin uyarma ve para cezalarıyla önlenemeyen yanlış fiillerini belge iptali ile önlemeyi amaçlayan 34 üncü maddesi daha ayrıntılı olarak düzenlenmekte ve Kanunun 33 üncü maddesinde yapılan değişikliklere paralellik sağlanmaktadır.

Madde 6. - Madde ile; daha önce Orman ve Turizm bakanlıkları arasında düzenlenen protokol hükümlerinin yasal zemine oturtulması, turizm yatırımlarına arazi tahsisi işlemlerinin turizm yatırımlarını tespit eden, planlayan, yönlendiren ve bu alanlara konusunda yetkin yatırımcıları tespit etme hususunda deneyimli ve uzman olan Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yapılması, bu şekilde orman arazilerine yatırım yapmak isteyen yatırımcıların doğru ve yerinde seçimi ve tesislerin alt yapı sorunları ile işletmeye açılmaması ve çevre sorunlarının doğmaması sağlanmaktadır. Ayrıca, kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezlerinde bulunan mera vasıflı arazilerin, plan onayını takiben planda getirilen kullanım kararına tâbi olacakları düzenlenmektedir.

Madde 7. - Madde ile; 2634 sayılı Kanunun 2 nci maddesinde yapılan değişiklikle paralellik sağlamak için anılan Kanunun 37 nci maddesinin (B) bendinin (3) numaralı alt bendi yürürlükten kaldırılmaktadır.

Madde 8. - Madde ile; turizm bölgesi ve turizm alanı tanımları kaldırıldığından daha önce turizm bölgesi, turizm alanı ve turizm merkezi ilan edilen yerlerin de “kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri” için getirilen hükümler çerçevesinde yürürlüğünün devam ettirilmesi amaçlanmaktadır.

Madde 9. - Yürürlük maddesidir.

Madde 10. - Yürütme maddesidir.

Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve Turizm Komisyonu Raporu

	Türkiye Büyük Millet Meclisi
	Bayındırlık, İmar, Ulaştırma ve	23.7.2003
	Turizm Komisyonu
	Esas No. : 1/649
	Karar No. : 38

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

Başkanlığınızca 17.7.2003 tarihinde Komisyonumuza esas olarak havale edilen “Turizmi Teşvik Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı” Komisyonumuzun 23.7.2003 tarihli 15 inci Birleşiminde hükümeti temsilen Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu, Kültür ve Turizm, Bayındırlık ve İskân, Çevre ve Orman, Adalet ve Maliye Bakanlıkları ile TURSABve TOBB temsilcilerinin de katılımı ile incelenip görüşüldü.

Tasarı ve gerekçesi incelendiğinde;

12.3.1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizm Teşvik Kanununun turizm sektörünün ülke gündemine girdiği tarihten itibaren, deniz-güneş-kum talebini karşılayabilmek için turizm faaliyetlerinin ve turizm hareketlerinin yer aldığı, tarihî ve kültürel değerlerin yoğunlaştığı yerlerin ‘turizm bölge, alan ve merkezi’olarak tespit ve ilan edildiği, kamu eliyle planlama ve alt yapı faaliyetlerinin yürütüldüğü, kısa sürede tesis üretmeye dayalı parsel bazında kamu arazileri tahsis edildiği, kıyı ve sahil şeritlerinin öncelikle turizme kazandırıldığı,

Ülkemizin diğer ülkelerle rekabet edebilmesi, turizm gelirlerini artırabilmesi;dünya turizmindeki yeni eğilimler ve talepler doğrultusunda, farklı turizm türlerine ve yeni tüketici tercihlerine göre de mekânlar doğrultusunda, yatırımcıların ülkemize çekilmesi ve kıyı ard bölgeleri ile iç bölgelerinde yeni destinasyonların oluşturulabilmesine bağlı olduğu, bu kapsamda mevzuatın, sektörün rekabet gücünün artırılması için değiştirilmeye muhtaç bulunduğu,

Turizm sektörünü düzenleyen temel kanun olan 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun, 4848 sayılı Kültür ve Turizm Bakanlığı Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun paralelinde ve sektörün acil ihtiyaçları doğrultusunda yeniden düzenlendiği, kamu arazilerinin turizm yatırımlarına tahsisi modeli değiştirilerek ve yatırım ile işletme belgesi iptaline ilişkin uygulamadan doğan sıkıntıların giderilmesinin amaçlandığı,

Anlaşılmaktadır.

Tasarının tümü üzerinde yapılan görüşmelerde Kültür ve Turizm Bakanı Erkan Mumcu tarafından yapılan açıklamalarda özetle;

- 2634 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten bu yana Dünya Turizm Örgütü verilerine göre ülkemizdeki turizm sektörünün yıllık % 17,2 lik bir büyüme sağladığı,

- 1983’te 280 milyon dolar olan yıllık turizm gelirinin günümüzde 10 milyar dolara ulaştığı, ancak bunun ülkemiz kaynakları ile karşılaştırıldığında yetersiz kaldığı,

- 2634 sayılı Kanunda değişiklik yapan bu düzenlemelerin turizmde planlı büyümenin ve sürdürülebilir gelişmenin ilk basamağı olduğu, getirilen değişikliklerle, bundan sonraki turizm faaliyetlerine dönük olarak alt yapısı ve planlaması yapılmaksızın parsel bazında arazi tahsisi yapılması döneminin kapandığı, bütün dünyada olduğu gibi ülkemizde de Bakanlıkça planlanmış ve uluslararası ölçekte yatırım yapan büyük şirketlere sosyal ve teknik alt yapısı ile birlikte bir turizm kenti projesi kapsamında tahsis yapılma döneminin başlatıldığı,

İfade edilmiştir.

Komisyon üyelerince belirtilen görüşlerde özetle;

Tasarının lehinde olarak; ülkemizin turizm potansiyelinin en iyi şekilde değerlendirilmesi için yapılan bu düzenlemelerin yerinde olduğu ve desteklenmesi gerektiği,

Tasarının aleyhinde olarak; Kamu Reformu Kanunu ile ilgili çalışmaların temel amacının merkezi yönetimdeki yetkilerin yerel yönetimlere devredilmesi olmasına karşın, getirilen düzenlemelerle; özellikle yerel yönetimlerin var oluş sebeplerinden sayılan plan yapma ve onama yetkisinin Bayındırlık ve İskân Bakanlığı da devreden çıkartılarak tek yetkili olarak Kültür ve Turizm Bakanlığına verildiği,

İfade edilmiştir.

Müteakiben Tasarının maddeleri üzerinde yapılan müzakereler sonucunda;

Çerçeve 2, 4, 5, 7 yürürlük ve yürütmeye dair 9 ve 10 uncu maddeleri 10 ve 11 inci maddeler olarak aynen, Çerçeve 1, 3, 6 ve 8 inci maddeleri değiştirilerek ve yeni 9 uncu madde ihdas edilmek suretiyle,

Kabul edilmiştir.

Komisyonumuzca yapılan düzenlemeler çerçevesinde;

Tasarının Çerçeve 2 nci maddesi ile düzenlenen (j) bendi hükmü 1/25 000’den daha alt ölçekli plan yapılabilmesine imkân tanımak üzere değiştirilmek suretiyle,

Çerçeve 3 üncü maddesi; bu madde ile ihdas edilen (H) fıkrası tahsis sözleşmesindeki taahhütlerin sınırlı hale getirilmesi (J) fıkrası irtifak hakkı tesisinde bedellerin belirlenme yönteminin tespiti ve muhtemel ihtilafların önlenmesi amacıyla değiştirilmek suretiyle,

Çerçeve 6 ncı maddesi; çerçevesi kanun tekniğine uygunluk sağlaması, ihdas edilen ek maddenin birinci fıkrası uygulamada kolaylık sağlanması amacıyla değiştirilmek suretiyle,

Çerçeve 8 inci maddesi; Kanun tekniğine uygun hale getirilmek suretiyle,

Kabul edilmiştir.

Tasarıda yeni 9 uncu madde ihdas edilerek bu madde kapsamında Tasarıyla eklenen geçici 7 nci madde ile, halen Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca 2634 sayılı Kanun çerçevesinde başlatılmış olan iş ve işlemlerin durumunu açıklığa kavuşturmak amacıyla eklenen geçici 8 inci madde düzenlenmiştir.

Raporumuz Genel Kurulun onayına sunulmak üzere Yüksek Başkanlığa arz olunur.

Başkan	Başkanvekili	Sözcü
Adem Baştürk	İbrahim Köşdere	Mustafa Demir
Kayseri	Çanakkale	Samsun
Kâtip	Üye	Üye
Mehmet Sarı	Ayhan Zeynep Tekin	Naci Aslan
Gaziantep	Adana	Ağrı
Üye	Üye	Üye
Ahmet Yaşar	Feyzi Berdibek	Osman Aslan
Aksaray	Bingöl	Diyarbakır
Üye	Üye	Üye
Zülfü Demirbağ	Mustafa Ilıcalı	Ahmet Uzer
Elazığ	Erzurum	Gaziantep
Üye	Üye	Üye
Recep Koral	Abdürrezzak Erten	Mehmet Yıldırım
İstanbul	İzmir	Kastamonu
(Muhalifim, muhalefet şerhim eklidir)
Üye	Üye	Üye
Niyazi Özcan	Muharrem Doğan	O. Seyfi Terzibaşıoğlu
Kayseri	Mardin	Muğla
Üye	Üye
Recep Yıldırım	Asım Aykan
Sakarya	Trabzon

MUHALEFET ŞERHİ

Getirilen yasa tasarısını tüm düzeltme çabalarımıza rağmen; nitelik itibariyle turizmi teşvik edecek şekilde düzenleme yapılması amacı dışında Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Çevre ve Orman Bakanlığı ve Belediyelerin imar planlarını yapma yetkilerinin sadece Kültür ve Turizm Bakanlığına devredilmesini getirmektedir.

Mevcut düzenlemelerde Kültür ve Turizm Bakanlığı sadece turizm alanları ve merkezlerinde Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca onaylı nazım imar planlarına uygun olarak turizm amaçlı imar uygulama planlarını tadil etme ve onaylamaya yetkili iken getirilen şekli ile Çevre ve OrmanBakanlığına ait olan çevre düzeni planı ve Bayındırlık ve İskân Bakanlığı ile Belediyelere ait olan nazım imar planlarını yapma ve onama yetkisini de konusu olmamasına rağmen Kültür ve Turizm Bakanlığına verilmek istenmektedir.

Bu fevkalade yanlıştır. Bu yetkiler İmar Kanunu ile düzenlenmiştir. İmar Kanunu bir sektörün değil tümü ile Anayasada teminat altına alınan sektörler arası koruma, kullanma dengelerini sağlayan temel bir kanundur. İnsanca yaşanacak kentler ve çevre oluşturmayı amaçlayan ve genel nitelikli olan planlamada sadece turizme yönelik düzenleme yapılması yanlıştır.

Üst planların ilgili diğer bakanlık ve yerel yönetimlerin yetkileri devam etmeli sadece kültür ve turizm alanlarında uygulama planları ile ilgili olarak Kültür ve Turizm Bakanlığı yetkisini kullanabilmelidir.

Ayrıca ek madde 4’te getirilen hüküm Anayasal koruma altında bulunan meraların amacı dışına çıkarılarak yok edilmesine imkân sağlamak istemektedir. Amacı dışına çıkarılan meralar yerine tüm meralar plan yapılarak mera vasfından uzaklaştırılabilecektir. Bu da tarım ve hayvancılığa büyük bir darbedir.

Esas itibariyle ifade etmeye çalıştığım bu gerekçelerle tasarıya karşıyım.

23.07.2003

Recep Koral

İstanbul

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

TURİZMİ TEŞVİK KANUNUNDA DEĞİ-ŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN

TASARISI

MADDE 1. - 12.3.1982 tarihli ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununun 3 üncü maddesinin (b) ve (d) bentleri aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, (c) bendi yürürlükten kaldırılmış ve aynı maddeye aşağıdaki (j) bendi eklenmiştir.

“b) Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri : Tarihî ve kültürel değerlerin yoğun olarak yer aldığı ve/veya turizm potansiyelinin yüksek olduğu yöreleri korumak, kullanmak, sektörel kalkınmayı ve planlı gelişimi sağlamak amacıyla değerlendirmek üzere sınırları Bakanlığın önerisi ve Bakanlar Kurulu kararıyla tespit ve ilan edilen bölgeleri,”

“d) Turizm Merkezleri : Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri içinde veya dışında, öncelikle geliştirilmesi öngörülen; yeri, mevkii ve sınırları Bakanlığın önerisi ve Bakanlar Kurulu kararıyla tespit ve ilan edilen, turizm hareketleri ve faaliyetleri yönünden önem taşıyan yerleri veya bölümlerini,”

“j) Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Alt Bölgesi : 1/25.000 ölçekli plan ile belirlenen, içinde turizm türleri ile kültür, eğitim, eğlence, ticaret, konut ve her türlü teknik ve sosyal alt yapı alanlarından bir veya daha fazlasını kapsayan, kendi içinde alt alanlara ayrıştırılabilen arazileri,”

MADDE 2. - 2634 sayılı Kanunun 7 nci maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 7. - Bakanlık; kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezleri içinde her ölçekteki planları yapmaya, yaptırmaya, resen onaylamaya ve tadil etmeye yetkilidir.

Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezlerinde Bakanlıkça yapılacak alt yapı ve planlama işlemlerine esas olmak üzere diğer kamu kurum ve kuruluşlarından istenilen bilgi, belge ve görüş 3 ay içinde verilir. Bu süre sonunda istenilen bilgi, belge ve görüşün verilmemesi durumunda ilgili iş ve işlemler Bakanlıkça resen tesis edilebilir.

Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezlerinde diğer kamu kurum ve kuruluşlarınca yapılacak satış, tahsis, kiralama, sınır ilanı ve değişikliği işlemleri ile çevresel etki yaratacak alt yapı ve üst yapı projelerinden önce Bakanlığın olumlu görüşünün alınması gereklidir.

Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.”

MADDE 3. - 2634 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin (D) ve (G) fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

“D. Bu taşınmaz malları (C) fıkrası uyarınca tespit edilmiş olan şartlarla Türk ve yabancı uyruklu, gerçek ve tüzel kişilere tahsis etmeye Bakanlık yetkilidir. Bu taşınmaz mallar üzerinde bağımsız ve sürekli nitelikli üst hakları dahil olmak üzere irtifak hakkı tesisi ve bunlardan alt yapı için gerekli olanlar üzerinde, alt yapıyı gerçekleştirecek kamu kurumu lehine bedelsiz irtifak hakkı tesisi, Bakanlığın uygun görüşü üzerine, Maliye Bakanlığınca belirlenen koşullarla ve bu Bakanlık tarafından yapılır.

G. Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezlerinde kamu kuruluşlarına ait turizm, eğitim ve dinlenme maksatlı tesisler ile araziler üzerindeki tahsisler, Bakanlığın teklifi ve Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine tahsisi yapan idarece kaldırılır ve tasarruf hakları Bakanlığa verilir.

H. Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgesinin tamamı veya planlarla belirlenmiş alt bölgeleri veya bir veya birden fazla parselleri, plan amaçlarına uygun olarak Bakanlıkça tahsis edilebilir. Bölgenin tamamının veya alt bölgenin tek bir ana yatırımcıya tahsisi Bakanlar Kurulu kararı ile yürürlüğe girer ve Bakanlıkça bu yatırımcıya ön izin verilir. Yatırımcının projelerinin Bakanlıkça uygun görülmesi halinde, yatırım belgesinin düzenlenmesini takiben, ön izin Bakanlıkça kesin izne dönüştürülür. Bu taşınmaz mallar üzerinde ana yatırımcı lehine bağımsız ve sürekli nitelikli üst hakları dahil olmak üzere irtifak hakkı tesisi, Bakanlığın uygun görüşü üzerine, Maliye Bakanlığınca belirlenen koşullarla ve bu Bakanlık tarafından yapılır.

Bölgenin tamamı veya alt bölgeleri için imar planları Bakanlıkça yapılır/yaptırılır ve onaylanır. Bu planlar ile oluşan parseller, tahsis sözleşmesinde öngörülmüş olmak ve tahsis süresini aşmamak koşuluyla, adına tahsis yapılan ve lehine bağımsız ve sürekli nitelikli üst hakkı tesis edilen yatırımcı tarafından üçüncü şahıslara kiralanabilir, işletilebilir veya lehine tapuda tesis edilen üst hakkı devredilebilir. Bu şekilde tahsis edilen alanlarda gerçekleştirilen her türlü bina, tesis ve bağımsız bölümleri de aynı usule tâbidir. Bu alanlarda Bakanlıkça belgelendirilebilecek tür ve tesisler için yatırım ve işletme belgesi alınması zorunludur.

Ana yatırımcı, üçüncü şahısların tahsis sözleşmesi ve koşullarından doğan yükümlülükleri yerine getirmesinden Bakanlığa karşı sorumludur. Ana yatırımcı ve üçüncü şahıslarca yapılacak iş ve işlemlerin, Bakanlık ve ilgili kamu kurum/kuruluşlarıyla yapılacak sözleşmede zikredilen tahsis iptaline ilişkin hükümlere aykırı olması halinde, ana yatırımcıya ve/veya üçüncü şahıslara yapılan tahsis, tahsis edildiği yöntemle iptal edilir. Ana yatırımcıya yapılan tahsisin iptal edilmesi durumunda, tahsis sözleşmesine uygun olarak yükümlülüklerini yerine getiren üçüncü şahısların hakları korunur. Kesin tahsisten önce proje bedelinin tahsis sözleşmesinde belirlenen oranında teminat, ana yatırımcı tarafından Bakanlığa verilir. Ana yatırımcının tahsis sözleşmesindeki taahhütlerini yerine getirememesi halinde, Bakanlık; bu yükümlülükleri, teminatı paraya çevirerek kendi belirleyeceği usulle yerine getirir. Ancak Bakanlığın üçüncü şahıslara karşı sorumluluğu, bu teminatla sınırlıdır.

I. Tahsisi iptal edilen veya tahsis süresi sona eren araziler üzerinde bulunan yapı, tesis ve müştemilatlar bedelsiz olarak Hazineye intikal eder. Yatırımcı, bunlar için herhangi bir hak ve bedel talep edemez.

Bakanlık, tahsis edilen alanlarda gerçekleştirilecek sosyal ve teknik alt yapı hizmetlerinin tamamının veya bir kısmının yapımını ya da maliyetinin karşılanmasını yatırımcıdan tahsis koşulu olarak isteyebilir.

J. Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri içinde kalan özel mülkiyet konusu arazi ve arsaların turizm yatırımlarına tahsisi amacıyla, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 27 nci maddesi hükümlerine göre acele kamulaştırma yapılabilir. Bu şekilde kamulaştırılan taşınmaz mallar, tapuda hazine adına tescil edilir. Kamulaştırılan bu taşınmaz mallar üzerinde sözleşmesinde belirtilen süre kadar yatırımcılar lehine, kamulaştırma bedelleri Bakanlık bütçesinden karşılanmış ise bedeli karşılığında, yatırımcılar tarafından karşılanmış ise düşük bedelle bağımsız ve sürekli nitelikli üst hakları dahil olmak üzere irtifak hakkı tesisi, Bakanlığın uygun görüşü üzerine, Maliye Bakanlığınca belirlenen koşullarla ve bu Bakanlık tarafından yapılır.

K) Aynı yatırımcıya veya işletmeye ait veya aynı işletmenin markasını kullanan ve Bakanlıkça belgelendirilebilen turizm türlerini yapmak amacıyla, adına birden fazla tahsis yapılan ve lehine bağımsız ve sürekli nitelikli üst hakkı tesis edilen yatırımcı tarafından, her bir tahsisi işletme zincirinde kalmak koşuluyla, bu yerler üçüncü şahıslara kiralanabilir, işlettirilebilir veya lehine tapuda tesis edilen üst hakkı devredilebilir.

L) Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar (C) fıkrasında belirtilen çerçevede ve doğrudan yabancı sermaye yatırımının teşvik edilmesi, uluslararası marka, zincir, teknoloji ve standartların ülkeye kazandırılması, etkin alan yönetimi, kalite denetimi ve sosyal, kültürel, fizikî çevreyle uyumlu sürdürülebilir turizm ilkeleri gözetilerek Bakanlıkça çıkarı-lacak yönetmelikle düzenlenir.”

MADDE 4. - 2634 sayılı Kanunun 33 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 33. - Para cezaları aşağıda belirtilen durumlarda ve miktarlarda belge sahibine uygulanır :

a) Uyarma cezasına rağmen, gerekli düzeltmenin yapılmaması veya yeni uyarma cezasını gerektiren fiil veya fiillerin tespiti ile bu Kanunda belirtilen veya Bakanlıkça istenilen bilgi veya belgelerin süresi içerisinde verilmemesi veya yanıltıcı bilgi veya belge verilmesi hallerinde beşyüz milyon lira para cezası,

b) Bakanlığa bilgi verilmeksizin, işletmenin bir yıl içinde 30 günden fazla süreyle aralıksız olarak bir kısmının veya tamamının kapalı tutulması halinde beşyüzmilyon lira para cezası,

c) Yazı, reklam, afiş, broşür ve benzeri araçlarla Bakanlığın veya müşterilerin yanıltılması veya yanıltıcı unvan kullanılması veya müşteriye taahhüt edilen hizmetin verilmemesi veya eksik verilmesi veya bu hizmetin en az eşdeğer nitelikleri haiz bir işletmede verilmesinin sağlanmaması halinde, özel hükümler saklı kalmak kaydıyla birmilyar lira para cezası,

d) Müşterinin can veya mal güvenliğinin sağlanmasında işletme sahibi veya sorumlusu veya personelin katkısı, kusuru veya ihmaliyle işletmede suç işlendiğinin tespiti halinde özel hükümler saklı kalmak kaydıyla birmilyar lira para cezası,

e) Bakanlıktan tahsisli yatırım ve işletmelerin tahsis koşulları saklı kalmak kaydıyla, izinsiz olarak yatırım veya işletmenin tümünün veya bir kısmının devredilmesi, kiraya verilmesi, ortaklık statüsünün, unvanının veya türünün değiştirilmesi hallerinde birmilyar lira para cezası,

f) Onaylı fiyat tarifelerinin üzerinde fiyat uygulanması halinde, fazladan alınan ücretin yirmi katı para cezası.

Para cezaları, (f) bendi uyarınca uygulanan para cezaları hariç olmak üzere; ilk cezanın tebliğinden itibaren bir yıl içinde ikinci kez para cezası gerektiren hallerde uygulanmış olan birinci para cezası ile ikinci para cezası toplamına esas teşkil eden tutar kadar, üçüncü kez para cezasını gerektiren hallerde ise uygulanmış olan birinci ve ikinci para cezaları ile üçüncü para cezasının toplamı kadar verilir.”

MADDE 5. - 2634 sayılı Kanunun 34 üncü maddesi aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.

“Madde 34. - Turizm yatırımı veya turizm işletmesi belgesi;

a) Bir yıl içinde dördüncü kez para cezasını gerektiren bir fiilin tespiti,

b) Belgelendirilebilecek işletme türleri dışında faaliyet gösterilmesi veya tesisin turizm işletmesi faaliyetine son verilmesi veya belge sahibinin talebi halinde,

c) 33 üncü maddenin (d) bendindeki şartların tahakkuku ve tesisin açık kalmasının ülke turizmi veya can güvenliği açısından sakınca yaratması,

d) Turizm işletmeciliği veya genel sağlık açısından tesisin vasıflarını önemli ölçüde yitirmiş olduğunun tespiti,

e) Yatırım veya işletme döneminde tesisin belgelendirmeye esas vasıflarını yitirmiş olması,

hallerinde Bakanlıkça iptaledilir.”

MADDE 6. - 2634 sayılı Kanuna aşağıdaki madde eklenmiştir.

“EK MADDE 4. - Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezleri dışında, 2873 sayılı Millî Parklar Kanunu kapsamındaki Devlet ormanı sayılan yerlerde ve 6831 sayılı Orman Kanununa göre Devlet ormanı sayılan yerlerde imar planları ile turizme ayrılan arazilerin tahsisi Bakanlıkça yapılır.Bu alanların Bakanlığa tahsisine ilişkin işlemler bu Kanunun 8 inci maddesi hükümlerine göre yapılır.

Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgelerinde yer alan meralar, Bakanlıkça onaylanan imar planı kararı ile getirilen kullanma amacına konu ve tâbi olurlar. Bu alanlar vasıf değişikliği yapılarak Hazine adına tescil edilir.”

MADDE 7. - 2634 sayılı Kanunun 37 nci maddesinin (B) bendinin (3) numaralı alt bendi yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 8. - 2634 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 7. - Bu Kanunda geçen ‘turizm bölgeleri’ ve/veya ‘turizm alanları’ ve/veya ‘turizm merkezleri’ ibareleri ‘kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezleri’ olarak değiştirilmiştir.

Bu Kanunun yayımı tarihinden önce tespit ve ilân edilen turizm bölgeleri, turizm alanları ve turizm merkezleri yürürlükte olup, bu bölge, alan ve merkezler ‘kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri’ ve ‘turizm merkezleri’ için uygulanacak hükümlere tâbidir.”

MADDE 9. - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 10. - Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

BAYINDIRLIK, İMAR, ULAŞTIRMA VE TURİZM KOMİSYONUNUN

KABUL ETTİĞİ METİN

TURİZMİ TEŞVİK KANUNUNDA DEĞİ-ŞİKLİK YAPILMASI HAKKINDA KANUN

TASARISI

“b) Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri: Tarihî ve Kültürel değerlerin yoğun olarak yer aldığı ve/veya turizm potansiyelinin yüksek olduğu yöreleri korumak, kullanmak, sektörel kalkınmayı ve planlı gelişimi sağlamak amacıyla değerlendirmek üzere sınırları Bakanlığın önerisi ve Bakanlar Kurulu kararıyla tespit ve ilan edilen bölgeleri,”

“d) Turizm Merkezleri: Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri içinde veya dışında, öncelikle geliştirilmesi öngörülen; yeri, mevkii ve sınırları Bakanlığın önerisi ve Bakanlar Kurulu kararıyla tespit ve ilan edilen, turizm hareketleri ve faaliyetleri yönünden önem taşıyan yerleri veya bölümlerini,”

“j) Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Alt Bölgesi: 1/25.000 veya daha alt ölçekli plan ile belirlenen, içinde turizm türleri ile kültür, eğitim, eğlence, ticaret, konut ve her türlü teknik ve sosyal alt yapı alanlarından bir veya daha fazlasını kapsayan, kendi içinde alt alanlara ayrıştırılabilen arazileri,”

MADDE 2. - Tasarının 2 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 3. - 2684 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin (D) ve (G) fıkraları aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.

Bölgenin tamamı veya alt bölgeleri için imar planları Bakanlıkça yapılır/yaptırılır ve onaylanır. Bu planlar ile oluşan parseller, tahsis sözleşmesinde öngörülmüş olmak ve tahsis süresini aşmamak koşuluyla, adına tahsis yapılan ve lehine bağımsız ve sürekli nitelikli üst hakkı tesis edilen yatırımcı tarafından üçüncü şahıslara kiralanabilir, işlettirilebilir veya lehine tapuda tesis edilen üst hakkı devredilebilir. Bu şekilde tahsis edilen alanlarda gerçekleştirilen her türlü bina, tesis ve bağımsız bölümleri de aynı usule tabidir. Bu alanlarda Bakanlıkça belgelendirilebilecek tür ve tesisler için yatırım ve işletme belgesi alınması zorunludur.

Ana yatırımcı, üçüncü şahısların tahsis sözleşmesi ve koşullarından doğan yükümlülükleri yerine getirmesinden Bakanlığa karşı sorumludur. Ana yatırımcı ve üçüncü şahıslarca yapılacak iş ve işlemlerin, Bakanlık ve ilgili kamu kurum/kuruluşlarıyla yapılacak sözleşmede zikredilen tahsis iptaline ilişkin hükümlere aykırı olması halinde, ana yatırımcıya ve/veya üçüncü şahıslara yapılan tahsis, tahsis edildiği yöntemle iptal edilir. Ana yatırımcıya yapılan tahsisin iptal edilmesi durumunda, tahsis sözleşmesine uygun olarak yükümlülüklerini yerine getiren üçüncü şahısların hakları korunur. Kesin tahsisten önce proje bedelinin tahsis sözleşmesinde belirlenen oranında teminat, ana yatırımcı tarafından Bakanlığa verilir. Ana yatırımcısın tahsis sözleşmesindeki sosyal ve teknik altyapı taahhütlerini yerine getirememesi halinde, Bakanlık; bu yükümlülükleri, teminatı paraya çevirerek kendi belirleyeceği usulle yerine getirir. Ancak Bakanlığın üçüncü şahıslara karşı sorumluluğu, bu teminatla sınırlıdır.

J. Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri içinde kalan özel mülkiyet konusu arazi ve arsaların turizm yatırımlarına tahsisi amacıyla, 2942 sayılı Kamulaştırma Kanununun 27 nci maddesi hükümlerine göre acele kamulaştırma yapılabilir. Bu şekilde kamulaştırılan taşınmaz mallar, tapuda Hazine adına tescil edilir. Kamulaştırılan bu taşınmaz mallar üzerinde sözleşmesinde belirtilen süre kadar yatırımcılar lehine, kamulaştırma bedelleri Bakanlık bütçesinden karşılanmış ise bedeli karşılığında, yatırımcılar tarafından karşılanmış ise yönetmelikte belirlenen esaslara göre tespit edilecek bedelle bağımsız ve sürekli nitelikli üst hakları dahil olmak üzere irtifak hakkı tesisi, Bakanlığın uygun görüşü üzerine, Maliye Bakanlığınca belirlenen koşullarla ve bu Bakanlık tarafından yapılır.

L) Bu maddenin uygulanması ile ilgili usul ve esaslar (C) fıkrasında belirtilen çerçevede ve doğrudan yabancı sermaye yatırımının teşvik edilmesi uluslararası marka, zincir, teknoloji ve standartların ülkeye kazandırılması, etkin alan yönetimi, kalite denetimi ve sosyal, kültürel, fiziki çevreyle uyumlu sürdürülebilir turizm ilkeleri gözetilerek Bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle düzenlenir.”

MADDE 4. - Tasarının 4 üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 5. - Tasarının 5 inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 6. - 2634 sayılı Kanuna aşağıdaki ek madde eklenmiştir.

“EK MADDE 4. - Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezleri dışında, 6831 sayılı Orman Kanununa göre Devlet ormanı sayılan yerler ile 2873 sayılı Millî Parklar Kanunu ve 383 sayılı Özel Çevre Koruma Kurumu Kurulmasına Dair Kanun Hükmünde Kararname gereğince tespit ve ilan edilen yerlerde turizm yatırımı için arazi tahsisi Çevre ve Orman Bakanlığının uygun görüşü alındıktan sonra Bakanlıkça yapılır.

Kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgelerinde yer alan meralar, Bakanlıkça onaylanan imar planı kararı ile getirilen kullanma amacına konu ve tabi olurlar. Bu alanlar vasıf değişikliği yapılarak Hazine adına tescil edilir.”

MADDE 7. - Tasarının 7 nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 8. - 2634 sayılı Kanunda geçen “turizm bölgeleri” ve/veya “turizm alanları” ve/veya “turizm merkezleri” ibareleri “kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri ve turizm merkezleri olarak değiştirilmiştir.

MADDE 9. - 2634 sayılı Kanuna aşağıdaki geçici maddeler eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 7. - Bu Kanunun yayımı tarihinden önce tespit ve ilan edilen turizm bölgeleri, turizm alanları ve turizm merkezleri yürürlükte olup, bu bölge, alan ve merkezler “kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri” ve “turizm merkezleri” için uygulanacak hükümlere tabidir.

GEÇİCİ MADDE 8. - Bu Kanunun yayımı tarihinden önce onaylanmak üzere Bayındırlık ve İskân Bakanlığına intikal ettirilmiş bulunan planlarla ilgili iş ve işlemler Bayındırlık ve İskân Bakanlığınca tamamlanarak onaylanır.”

MADDE 10. - Tasarının 9 uncu maddesi 10 uncu madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

MADDE 11. - Tasarının 10 uncu maddesi 11 inci madde olarak Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.

Recep Tayyip Erdoğan
Başbakan
Dışişleri Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.	Devlet Bak. ve Başb. Yrd.
A. Gül	A. Şener	M. A. Şahin
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Devlet Bakanı
B. Atalay	A. Babacan	M. Aydın
Devlet Bakanı	Devlet Bakanı	Adalet Bakanı
G. Akşit	K. Tüzmen	C. Çiçek
Millî Savunma Bakanı	İçişleri Bakanı	Maliye Bakanı
M. V. Gönül	A. Aksu	K. Unakıtan
Millî Eğitim Bakanı	Bayındırlık ve İskân Bakanı V.	Sağlık Bakanı
H. Çelik	A. Aksu	R. Akdağ
Ulaştırma Bakanı	Tarım ve Köyişleri Bakanı	Çalışma ve Sos. Güv. Bakanı
B. Yıldırım	S. Güçlü	M. Başesgioğlu
Sanayi ve Ticaret Bakanı	En. ve Tab. Kay. Bakanı	Kültür ve Turizm Bakanı
A. Coşkun	M. H. Güler	E. Mumcu
	Çevre ve Orman Bakanı
	O. Pepe