İ Ç İ N D E K İ L E R

 

              Sayfa

– Plan ve Bütçe Komisyonu Üyeleri                  5                               

– 2003 Malî Yılı Genel ve Katma Bütçe Kanunu Tasarılarının Plan ve Bütçe Komisyonunda Görüşme Programı 7

– Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu                  8

– Plan ve Bütçe Komisyonu Raporuna İlişkin Karşı Görüşler    26

– Plan ve Bütçe Komisyonu Raporuna Ekli Tablolar              29

– Başbakanlığın Katma Bütçeli İdareler 2003 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı ile Gerekçesinin,         

  Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Sunulmasına İlişkin Sevk Yazıları       33

– Katma Bütçeli İdareler 2003 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı Metni ile Plan ve Bütçe Komisyonunun

   Kabul Ettiği Metin                  35

– Katma Bütçeli İdareler 2003 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı Genel Gerekçesi            49

– Katma Bütçeli İdareler 2003 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısının Maddelerine İlişkin Gerekçe               53

– A ve B Cetveli (Katma Bütçe Gider ve Gelir Cetveli)      59

– C Cetveli (Devlet Gelirlerinin Dayandığı Temel Hükümler)          65

– L Cetveli (Katma Bütçeli Dairelerin Mevcut Lojman, Sosyal Tesis, Telefon, Faks ve Kadro Sayıları)              69

– R Cetveli (Harcamalara İlişkin Formül)               75

– Katma Bütçeli İdarelerce 237 Sayılı Taşıt Kanununa Göre 2003 Yılında Satın Alınacak Taşıtları Gösterir Cetvel ile

   30.6.2002 Tarihi İtibariyle Mevcut Taşıt Sayıları                81

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU ÜYELERİ  (40 ÜYE)

Başkan              : Sait AÇBA                         Afyon                     AK PARTİ

Başkanvekili     : M. Altan KARAPAŞAOĞLU                         Bursa                      AK PARTİ

Sözcü                : Sabahattin YILDIZ                         Muş                        AK PARTİ

Kâtip                : Mehmet SEKMEN                         İstanbul                  AK PARTİ

Üyeler              : Mahmut GÖKSU                         Adıyaman               AK PARTİ

                           Mehmet Melik ÖZMEN                         Ağrı                        AK PARTİ

                           Ruhi AÇIKGÖZ                         Aksaray                  AK PARTİ

                           Bülent GEDİKLİ                         Ankara                   AK PARTİ

                           Mehmet Zekai ÖZCAN                         Ankara                   AK PARTİ

                           Ali Osman SALİ                         Balıkesir                  AK PARTİ

                           Aziz AKGÜL                         Diyarbakır              AK PARTİ

                           Ömer ABUŞOĞLU                         Gaziantep               AK PARTİ

                           Nurettin CANİKLİ                         Giresun                  AK PARTİ

                           Mehmet Emin Murat BİLGİÇ                         Isparta                   AK PARTİ

                           Mehmet Mustafa AÇIKALIN                         İstanbul                  AK PARTİ

                           Nazım EKREN                         İstanbul                  AK PARTİ                     Alaattin BÜYÜKKAYA                         İstanbul                  AK PARTİ

                           Mehmet CEYLAN                         Karabük                  AK PARTİ

                           Yusuf Selahattin BEYRİBEY                         Kars                        AK PARTİ            

                           Taner YILDIZ                         Kayseri                 AK PARTİ                     Mustafa ÜNALDI                         Konya                   AK PARTİ

                           Ali ER                         Mersin                   AK PARTİ

                           Abdülkadir KART                         Rize                        AK PARTİ

                           Erol Aslan CEBECİ                         Sakarya                  AK PARTİ

                           Musa UZUNKAYA                         Samsun                    AK PARTİ

                           Faruk Nafiz ÖZAK                         Trabzon                 AK PARTİ

                           Osman KAPTAN                         Antalya                         CHP

                           Mehmet Mesut ÖZAKCAN                         Aydın                         CHP

                           Ali Kemal DEVECİLER                         Balıkesir                         CHP

                           Birgen KELEŞ                         İstanbul                         CHP

                           Ali Kemal KUMKUMOĞLU                         İstanbul                         CHP

                           Ali TOPUZ                         İstanbul                         CHP

                           Kıvılcım Kemal ANADOL                         İzmir                         CHP

                           Hakkı AKALIN                         İzmir                         CHP

                           Gürol ERGİN                         Muğla                         CHP

                           Kazım TÜRKMEN                         Ordu                         CHP

                           Enis TÜTÜNCÜ                         Tekirdağ                         CHP

                           Mehmet Akif HAMZAÇEBİ                         Trabzon                         CHP

                           Osman COŞKUNOĞLU                         Uşak                         CHP

                           Mustafa ZEYDAN                         Hakkâri                         BAĞIMSIZ

 

2003 MALÎ YILI GENEL VE KATMA BÜTÇE KANUNU TASARILARI İLE 2001 MALÎ YILI GENEL VE KATMA BÜTÇE KESİNHESAP

KANUNU TASARILARININ PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONU GÖRÜŞME PROGRAMI

Tarih        Gün            Bakanlıklar ve Bağlı Kuruluşlar                         Tarih        Gün            Bakanlıklar ve Bağlı Kuruluşlar   

 05.03.2003 Çarşamba                                Maliye Bakanının Bütçe ve Kesinhesap Kanunu

                                Tasarılarını Komisyona Sunuşu  (10.00)

                                                                                                                                      

 07.03.2003 Cuma                                Bütçe ve Kesinhesap Kanunu

                                Tasarılarının Tümü Üzerinde Görüşmeler (10.00)

                                                                                                                                 

 08.03.2003 Cumartesi                                TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ

                                      (Radyo ve Televizyon Üst Kurulu)

                                SAYIŞTAY BAŞKANLIĞI (10.00-16.00)

                                CUMHURBAŞKANLIĞI

                                BAŞBAKANLIK       (16.00-Bitimine kadar)

                                – Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü    (Katma Bütçe)

                                – Vakıflar GenelMüdürlüğü (Katma Bütçe)

                                – Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı

                                                                                                                                  

 09.03.2003 Pazar                                ÇEVRE BAKANLIĞI   (10.00-13.00)

                                – Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü

                                DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI    (14.00-17.00)

                                ORMAN BAKANLIĞI   (17.00-Bitimine kadar)

                                – Orman Genel Müdürlüğü  (Katma Bütçe)

                                                                                                                                  

 10.03.2003 Pazartesi                                SAĞLIK BAKANLIĞI   (10.00-16.00)

                                – Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü (Katma Bütçe)

                                ÇALIŞMA VE SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI (16.00- Bitimine kadar)

                                – Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel

                                    Müdürlüğü (Katma Bütçe)

                                                                                                                                 

 11.03.2003 Salı                                ENERJİ VE TABİÎ KAYNAKLAR BAKANLIĞI (10.00-16.00)

                                – Petrol İşleri Genel Müdürlüğü       (Katma Bütçe)

                                – Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü (Katma Bütçe)

                                SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI (16.00-Bitimine kadar)

                                                                                                                                

 12.03.2003 Çarşamba                                BAYINDIRLIK VE İSKÂN BAKANLIĞI (10.00-16.00)

                                –  Karayolları Genel Müdürlüğü               (Katma Bütçe)

                                –  Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü 

                                TURİZM BAKANLIĞI  (16.00-Bitimine kadar)

13.03.2003 Perşembe                                MİLLÎ SAVUNMA BAKANLIĞI (10.00-16.00)

                                MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI      (16.00-Bitimine kadar)

                                –  Yükseköğretim Kurulu                         (Katma Bütçe)

                                –  Üniversiteler (53)                                 (Katma Bütçe)

                                                                                                                                 

14.03.2003 Cuma                                –  Diyanet İşleri Başkanlığı   (10.00-13.00)

                                –  Gümrük Müsteşarlığı

                                –  Dış Ticaret Müsteşarlığı

                                TARIM VE KÖYİŞLERİ BAKANLIĞI   (14.00-17.00)

                                –  Tarım Reformu Genel Müdürlüğü          (Katma Bütçe)

                                –  Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü          (Katma Bütçe)

                                    ULAŞTIRMA BAKANLIĞI

                                –  Denizcilik Müsteşarlığı     (17.00-Bitimine kadar)

 

                                                                                                                                 

15.03.2003 Cumartesi                                ADALET BAKANLIĞI     (10.00-13.00)

                                ANAYASA MAHKEMESİ BAŞKANLIĞI

                                YARGITAY BAŞKANLIĞI

                                DANIŞTAY BAŞKANLIĞI

                                İÇİŞLERİ BAKANLIĞI     (14.00-17.00)

                                –  Emniyet Genel Müdürlüğü

                                –  Jandarma Genel Komutanlığı

                                –  Sahil Güvenlik Komutanlığı

                                    KÜLTÜR BAKANLIĞI     (17.00-Bitimine kadar)

                                                                                                                                

 16.03.2003 Pazar                                – Devlet Planlama Teşkilâtı Müsteşarlığı  (10.00-Bitimine kadar)

                                – Hazine Müsteşarlığı

                                MALİYE BAKANLIĞI 

                                – Gelir Bütçesi

                                – Genel ve Katma Bütçe Kanunu Tasarıları ile Genel ve

                                  Katma Bütçe Kesinhesap Kanunu Tasarılarının Maddeleri

                                                                                                                                 

                                Komisyon Raporunun Hazırlanması ve Raporun

                                Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına Sunulması

 

Plan ve Bütçe Komisyonu Raporu

Türkiye Büyük Millet Meclisi

Plan ve Bütçe Komisyonu                                                                                                                                                                                              18.3.2003

Esas No.: 1/531

Karar No.: 15

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

2003 Mali Yılı Genel ve Katma Bütçe Kanunu Tasarıları ile 2001  Mali Yılı Genel ve Katma Bütçe Kesinhesap  Kanunu Tasarıları, 57. Hükümet tarafından 17.10.2002 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi  Başkanlığına sunulmuş, ancak,  Milletvekili Erken Genel Seçimleri nedeniyle 21. Dönemin sona ermesi üzerine, Komisyonumuzda görüşülemeden hükümsüz (kadük) sayılmıştır. Bunun üzerine Bakanlar Kuruluna 31.3. 2003  tarihine kadar bir önceki yıl bütçe ödeneklerinin belirli oranlarında harcama yapma ve devlet gelirlerini tahsil etme yetkisi veren 4776 sayılı, "2003 Mali Yılı Genel ve Katma Bütçeleri Kanunlaşıncaya Kadar Devlet Harcamalarının Yapılmasına ve Devlet Gelirlerinin Tahsiline Yetki Verilmesine Dair Kanun" ile  üç aylık bir geçici bütçe yürürlüğe girmiştir.

2003 Mali Yılı Katma Bütçeli İdareler Bütçe Kanunu Tasarısı ile eki cetveller ve gerekçesi 58. Hükümet tarafından 3.3.2003  tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulmuş ve Başkanlıkça aynı tarihte komisyonumuza havale edilmiştir.

Bilindiği gibi; Türkiye  ekonomisindeki temel sorunları çözüme kavuşturmak için 2000 yılı başında enflasyonu kabul  edilebilir seviyelere düşürmek ve ekonomide sürdürülebilir bir büyüme ortamını sağlamak üzere, kapsamlı  bir ekonomik program uygulamaya konulmuş, ancak programın ilk yılında önemli adımlar atılmasına rağmen  2000 yılı Kasım ayında ve 2001 yılı Şubat ayında mali piyasalarda meydana gelen kriz, sözkonusu programdan vazgeçilerek dalgalı kur rejimine geçilmesini  zorunlu kılmış, bu çerçevede dalgalı kur rejimi doğrultusunda yeni bir program hazırlanmıştır. Yeni programın hedefi; kamu mali disiplininin sağlanması  ve kamu maliyesinde sağlanacak yapısal değişikliklerle ülke ekonomisinin sağlıklı ve sağlam bir zemine kavuşturulması şeklinde özetlenebilir.

Diğer yandan; 2001-2005 dönemini kapsayan Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı ile Avrupa Birliği ile uyumlu bir enflasyon düzeyi, sürdürülebilir bir büyüme ve rekabetçi bir ekonomi hedeflenmektedir.

TASARI VE GEREKÇESİ ÜZERİNDE YAPILAN ANALİZLER

2003 Mali Yılı Katma Bütçeli İdareler Bütçe Kanunu Tasarısı; yukarıda belirtilen hedefler doğrultusunda ve istikrar programı çerçevesinde; ekonominin  olası krizlere karşı güvence altına alınmasını, esnek ve sağlam bir mali yapının oluşturulmasını, enflasyonun daha da aşağılara çekilmesini ve sürdürülebilir bir büyüme ortamının tesis edilmesi için borç faizi yükünü azaltmayı hedefleyen 2003 Mali Yılı Genel Bütçe Kanunu Tasarısı ile  uyumlu olarak hazırlanmıştır.

Diğer öncelikli hedefler ise;

- Enflasyonun yıl sonu itibariyle TÜFE'de %20 , TEFE'de %17,4 düzeyine çekilmesi,

- Bütçe açığının GSMH'ya oranının ödenek bazında %12,6, harcama bazında%12,4 seviyesinde tutulması,

- İç borçlanma ihtiyacının asgari düzeyde tutulması suretiyle faiz oranlarının aşağıya çekilmesi,

- Kamu kurumlarında verimliliğin arttırılması ve yatırımların kısa sürede ekonomiye katkı sağlayacak projelere yönlendirilmesi,

- Sosyal Güvenlik Kuruluşlarının gelirlerinin arttırılması için etkin bir fon  yönetiminin uygulanması,

- Kaynak tahsisinde hizmet-maliyet ilişkisinin sıkı bir şekilde kurulması,

- Ülkeye dışarıdan kaynak akışını sağlayacak önlemlere ağırlık verilmesi,

- Sürdürülebilir ve etkili bir tarım destekleme politikasının uygulanması,

olarak belirlenmiştir. Yukarıdaki hedeflere ulaşmak için alınan önlemler ise;

· 2002 yılında uygulanan,

- Genel ve Katma Bütçeli kuruluşlara memur açıktan atama  sayısının sınırlandırılması,

- Hizmetlerde etkinlik ve verimliliğin artırılması için kurumların ihtiyaç fazlası personelinin dengeli  dağılımı,

- Taşıt kullanımında israfın önlenmesi, kurumlararası döşeme-demirbaş devrinin  kolaylaştırılması,

- Okul, hastane, cezaevi, adalet binası ve güvenlik hizmetlerinin gerektirdiği  binalar dışında bina yapılmaması,

Gibi uygulamalara devam edilmesi,

· Buna ilaveten 2003 yılında;

- Personel açıktan atamalarının ( öncelikle eğitim, sağlık, güvenlik ve yargı mensupları  için kullanılmak  üzere ) 35.000 kadro ile sınırlandırılması,

- Memur alımında merkezi sınavın kapsamının genişletilmesi,

- Yerel yönetim kuruluşlarından genel ve katma bütçeli dairelere personel naklinin önlenmesi,

- Cari kamulaştırma ödeneklerinden yılı içinde kullanılamayanların belli bir oranının ertesi yıla devredilebilmesi,

- Yedek ödenek tertibinden yatırım ödeneklerine aktarma yapılmaması,

- Kamulaştırma ödeneklerine yapılan aktarmanın başlangıç ödeneğinin % 10'u ile sınırlandırılması,

- Bazı alanlarda ödenek üstü harcamaya son verilmesi,

- Tedavi giderlerinde tasarruf kapsamının genişletilmesi,

- Özel gelir ve özel ödenek kaydedilen  miktarların gerekirse iptal edilerek bütçeye gelir  kaydedilmesi,

- Taşıtlara ilişkin tasarruf tedbirlerinin arttırılması,

- Performans bütçe çalışmalarına devam edilmesi,

- Analitik bütçe sınıflandırmasının yerel  yönetimler, sosyal güvenlik kuruluşları ve döner sermayelere de yaygınlaştırılması,

Olarak özetlenebilir.

2003 Mali Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı incelendiğinde;

· (A)  işaretli cetvelde gösterildiği üzere Katma Bütçeli İdarelere tahsis edilen 11 katrilyon 688 trilyon 332 milyar liralık ödeneğin;

- 5 katrilyon 88 trilyon 389 milyar lirasının personel harcamalarına,

- 616 trilyon, 592 milyar lirasının diğer cari harcamalara,

- 5 katrilyon 494 trilyon 954 milyar lirasının yatırım harcamalarına,

- 488 trilyon 397 milyar lirasının transfer  harcamalarına,

tahsis edildiği,

· Tahsis edilen bu ödeneklerin;

- % 43,5'ini personel ödeneklerinin,

- % 5,3' ünü diğer cari ödeneklerinin,

- % 47'sini yatırım ödeneklerinin,

- % 4,2'sini transfer ödeneklerinin,

oluşturduğu,

·Katma Bütçeli İdarelerin 2003 yılı gelirlerinin her bir katma bütçeli idarenin bütçesine bağlı (B) işaretli cetvelde gösterildiği üzere;

-  425 trilyon lirası özgelir,

- 2 katrilyon 486 trilyon 382 milyar 630 milyon lirası yükseköğretim kurumlarının cari hizmet giderlerine yapılacak devlet katkısı,

- 8 katrilyon 776  trilyon, 949 milyar 370 milyon lirası Hazine Yardımı,

olmak üzere 11 katrilyon 688 trilyon 332 milyar lira olarak tahmin edildiği,

· Katma Bütçeli İdarelerin;

- Toplam ödeneklerinin Konsolide Bütçe  içindeki payının % 7,9,

- Personel ödeneklerinin Konsolide Bütçe personel ödenekleri içindeki payının % 18,1,

- Diğer cari ödeneklerinin Konsolide Bütçe diğer cari ödenekleri içindeki payının % 6,6,

- Yatırım ödeneklerinin Konsolide Bütçe Yatırım ödenekleri içindeki payının % 61,

- Transfer ödeneklerinin Konsolide Bütçe transfer ödenekleri içindeki payının % 0,5,

olarak belirlendiği anlaşılmaktadır.

 PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNDA TASARI ÜZERİNDE YAPILAN İNCELEMELER VE DEĞİŞİKLİKLER

Komisyonumuz; "2003 Mali Yılı Genel ve Katma  Bütçe Kanunu Tasarıları" ile "2001 Mali Yılı Genel ve Katma Bütçe Kesinhesap Kanunu Tasarıları" nın görüşülmesine ilişkin usul ve esasları 4.3.2003 tarihinde yaptığı 15 inci birleşimde belirlemiştir. Bu çerçevede;

- Görüşme programında meydana gelebilecek değişiklikler konusunda Başkanlığa yetki verilmesi,

- Görüşmelerde tam tutanak tutulması,

- Gerekli hallerde ivediliği olan kanun tasarı ve tekliflerinin de gündeme alınıp görüşülebilmesi,

- Komisyonda yapılacak müzakerelere  ilişkin olarak yapılacak konuşma, soru sorma ve sunuş sürelerinin tahdit edilmesi,

gibi hususlar karara bağlanmıştır.

Komisyonumuz "2003 Yılı Genel ve Katma Bütçe Kanunu Tasarıları" ile "2001 Yılı Genel ve Katma Bütçe Kesinhesap Kanunu Tasarıları" üzerindeki görüşmelerine 5/3/2003 tarihinde yapmış olduğu 16 ncı birleşimde Maliye Bakanı Kemal UNAKITAN'ın sunuş konuşması ile başlamıştır.

Maliye Bakanının sunuş konuşmasında;

-Bütçe Kanunlarının hazırlanması, görüşülmesi, kabulü ve yayımlanmasının bütçe hakkından kaynaklandığı,

- 2002 yılı Ekim ayında Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulan Bütçe tasarılarının erken genel seçimler nedeniyle kadük olduğu, bu nedenle Hükümetin bütçeyi hazırlamak üzere gerekli zaman kazanması ve devlet hizmetlerinin kesintiye  uğramadan yürütülmesini sağlamak üzere süresi 31 Mart 2003 tarihinde bitecek olan üç aylık bir geçici bütçe yapıldığı,

- 2002 yılının ilk aylarında küresel ekonomide kısa süreli bir canlanma yaşanmasına rağmen, ileriki aylarda  Irak krizinin de etkisiyle oluşan güvensizlik ve belirsizlik ortamının ülke ekonomilerini olumsuz etkilediği,

- 2002 yılında dünya ekonomisinin %2,8 dünya ticaret hacminin %2,1oranında artmasının beklendiği, 2003  yılı için ise bu oranların sırasıyla %3,7 ve %6,1 olarak gerçekleşmesinin tahmin edildiği,

- Günümüzde küreselleşmeye paralel olarak bölgesel entegrasyonların giderek yaygınlaştığı, ülkemizin de bu doğrultuda Avrupa Birliği ile ilişkilerini en yoğun bir şekilde sürdüreceği,

- 58 inci Hükümetin de önceki hükümetler gibi Avrupa Birliği, hedefine ulaşmak için yapısal reformları hayata geçirmekte karar olduğu,

- 2000 yılı başından itibaren uygulanmaya  başlanan ve üç yıllık bir dönem sonunda enflasyonu tek haneli rakamlara indirmeyi, reel faizleri aşağıya çekmeyi, sağlıklı ve sürdürülebilir bir kamu finansman  dengesi oluşturmayı, sürdürebilir bir büyüme ortamını hazırlamayı ve yapısal reformları gerçekleştirmeyi hedefleyen istikrar programının başarıya ulaşamadığı,

- Kasım 2000 ve  Şubat 2001 krizlerinin ardından dalgalı  kur rejimi temelinde yeni bir program uygulanmaya başlandığı,

- 2002 yılındaki ekonomik büyümenin, büyük ölçüde stok artışından ve ihracattan kaynaklandığı, maliye politikasından sapmalar olmakla birlikte, para politikasının programa uygun olarak sürdürüldüğü,

- Parlamento sayısal çoğunluğuna sahip 58 inci hükümetin tek parti hükümeti olması nedeniyle  piyasalara güven verdiği,bu çerçevede  mevcut programın aksayan ve eksik yönlerinin giderilmesi sonucunda toplumsal desteğe sahip bir program uygulanacağı,

- Ülkemizde bir türlü istikrarlı bir büyüme  seyrine ulaşılamadığı, birkaç yıllık büyüme dönemlerinden sonra ekonomide mutlaka bir küçülme yaşandığı, 58 inci Hükümetin istikrarlı ve sürdürülebilir bir büyüme ortamı sağlamayı hedeflediği,

- 2002 yılında iç talepteki durgunluğun da etkisiyle TEFE'nin % 30,8 ile öngörülen düzeyde gerçekleştiği, TÜFE'nin ise % 68,5'den % 29,7'ye gerilediği, konsolide bütçe giderlerinin bir önceki yıla göre % 43,3 artışla 115,5 katrilyon lira, gelirlerin  % 48,2 artışla 76,4 katrilyon lira, bütçe açığının ise % 34,6 artışla 39,1 katrilyon lira  düzeyinde gerçekleştiği,

- 2003 yılında makroekonomik büyüklüklerin GSMH 354,6 katrilyon lira; büyüme  hızı   % 5; GSMH deflatörü % 24,4; TEFE yıllık ortalama % 25,2, yıl sonu % 17,4; TÜFE yıllık ortalama % 24,7, yıl sonu % 20 olarak hedeflendiği,

- 2003 yılında Konsolide bütçe giderlerinin 146,9 katrilyon lira, gelirlerin 100,8 katrilyon lira, faiz dışı giderlerin 81,5 katrilyon lira, vergi gelirlerinin 86 katrilyon lira, katma bütçe gelirlerinin 425 trilyon lira olarak öngörüldüğü,  faiz dışı fazlanın 19,3 katrilyon ile GSMH' nın % 5,4'ü olarak hedeflendiği, 2002 yılında da faiz dışı fazla hedefinin tutturulduğu,

- 2003 yılında konsolide bütçe harcamalarının ve borç faizi ödemelerinin GSMH'ya oranının düşürülmesinin hedeflendiği, ancak devletin asli görevlerini aksatacak kısıtlamalara gidilmediği, siyasi istikrar, tasarruf  ve etkinlik  ile hedeflere ulaşılacağı,

- Irak sorununun belirsizlikleri artırmasına rağmen, olumsuz gelişmelere karşı gerek ekonomik, gerek bütçe düzeyinde tedbirlerin alındığı,

- Faiz yükünden arınmış sürdürülebilir bir kamu maliyesi için, kayda değer bir faiz dışı fazlanın sağlanması gerektiği, bu doğrultuda tasarruf  tedbirleri ve hizmetlerde etkinlik ve verimliliğin sağlanmasına çalışılacağı, bu çerçevede bakanlık sayısının azaltıldığı, yatırım önceliklerinin yeniden belirlendiği, verimli olmayacak yatırımların projeden çıkarıldığı, taşıt alımına sınırlama getirileceği, T cetvelindeki taşıtların da  Bakanlar Kurulu Kararı ile alınabileceği, sağlık harcamalarının disiplin altına alınacağı, dış kredili  projelere  sınırlama getirileceği,

- Nakit esaslı muhasebe sisteminden  tahakkuk esaslı bütçeleme sistemine geçmek suretiyle devletin tüm varlıkları, alacak ve borçları ile öz kaynaklarının ayrıntılı olarak  izlenebileceği,

- Kamu harcamalarında etkinliği hedefleyen, hizmeti esas alan, performansa ağırlık veren performans  esaslı bütçeleme çalışmalarına devam edildiği,

- 2003 yılında vergi politikalarının ekonomik program doğrultusunda, ihtiyaç duyulan faiz dışı fazla hedefi ve iyi işleyen bir vergi sistemi oluşturma amacına yönelik olacağı, vergi barışı projesiyle bu konuda önemli bir adım atıldığı,

- Gelir dağılımını olumsuz etkileyecek dolaylı vergilerden çok servet vergilerine ilişkin önlemlerin tercih edildiği,

- 2003 yılı bütçesinin ekonomik program ile uyumlu, anlaşılabilir, uygulanabilir, sosyal dengeleri  gözeten faiz dışı fazla hedefine ilişkin tasarruf tedbirlerini içeren makul bir bütçe olduğu ve kararlılıkla uygulanacağı,

ifade edilmiştir.

Komisyonumuz, Maliye Bakanının sunuş konuşmasından sonra Tasarıların incelenebilmesini teminen 7.3.2003 tarihine kadar bütçe görüşmelerine  ara vermiştir.

Komisyonumuzun 7.3.2003  tarihinde yapmış olduğu  18 inci birleşimde Bütçe Tasarılarının geneli üzerinde yapılan görüşmelerde;

- Ülkemizde yıllardır istikrarlı bir büyüme sağlanamadığı, esasen son yıllara kadar enflasyonu tek haneli rakamlara indirilmeden sürdürülebilir bir büyüme sağlanamayacağı gerçeğinin gözardı edildiği, bazı arızi dönemlerde enflasyonla büyümenin bir arada yaşanmasının enflasyonla büyüme  birarada olabilir anlayışına yol açtığı,

- Enflasyon nedeniyle reel faizlerin yükselmesinin iç kaynakların yatırımlara aktarılması yerine devlete borç olarak verilmesi gibi bir olumsuz sonuç doğurduğu, özel sektör yatırımları gibi kamu yatırımlarının da gerilediği,

- Fon uygulamalarının zararlarının geç de olsa anlaşılarak fonların tasfiyesine girişilmesinin olumlu bir gelişme olduğu,

- Enflasyon ortamında ücretlerin sürekli olarak gerilemesinin bir hiperenflasyon yaşanmasını engellediği,

- Türkiye ekonomisinin kronik açık veren bir ekonomi olma özelliği gösterdiği, bu çerçevede 2003 yılı bütçesinin de geçmiş yirmi yılın sorunlarını yansıtan bir bütçe olduğu, ülkemizin yapısal sorunlarının bütçe rakamlarına da yansıdığı, geçmiş yıllarda yapılan borçlanmaların maliyeti nedeniyle bütçe esnekliğinin son derece azaldığı,

- Dış borç stokunun son dört yılda neredeyse ikiye katlandığı, iç borç stokunda da ciddi bir artış gerçekleştiği, bütçe gelirlerinin devletin cari giderlerinin üzerine çıkarılmaması halinde borç batağından çıkılamayacağı, bu çerçevede devlet borçlanmasına bir sınır koyulmasının zorunlu olduğu, tahmin edilebilir ve istikrarlı bir gelir politikasının da mutlaka oluşturulması ve devletin mali risklere karşı özenle yönetilmesi gerektiği,

- Bütçe ödeneklerinin neredeyse % 90'ının milli savunma, faiz ödemeleri, personel giderleri ve diğer cari giderler gibi yapılması zorunlu harcamalara tahsis edildiği, Hükümetin programını uygulayabilmek için bütçenin ancak %10'unu kullanabileceği, dolayısıyla bütçenin bu haliyle hükümetin önceliklerinin ve politikalarının belirlendiği bir bütçe olarak değerlendirilemeyeceği,

- Bütçenin sosyal boyutunun tatminkar olmadığı, esasen Hükümetin bütçe üzerinde tasarruf imkanının sınırlı olmasının böyle bir sonuca yol açtığı,

- Ülkemizin ithalata ve tüketime dayalı bir büyüme modeli ile sürdürülebilir büyümeyi gerçekleştiremeyeceği, mevcut ekonomik yapı değiştirilmeden sağlıklı ve esnek bütçe yapılamayacağı,

- Bakanlık sayısının azaltılmasının olumlu  bir gelişme olmakla birlikte yeterli sayılamayacağı, buna paralel olarak yönetimde etkinlik ve verimliliğin sağlanmasının zorunlu olduğu,

- Global dünyada bir kısım ülkelerde  yaşanan ekonomik ve siyasi istikrarsızlıkların ülkemiz ekonomisini de olumsuz etkilediği,

- Bütçe Kanunlarına bütçe ile ilgisi bulunmayan hükümlerin konulmasının doğru olmayacağı, Anayasaya aykırılığı muhtemel düzenlemelerden kaçınılması  gerektiği,

- Bütçenin ödenek ve gelir boyutlarının birarada düşünülmediğinin anlaşıldığı, Bütçe dengesinin gerçekçi olmadığı, yılın ilerleyen aylarında ek ödeneğe ihtiyaç duyulabileceği,

- Yıllık yatırım programlarının bütçeden önce hazırlanıp bütçenin bu program doğrultusunda hazırlanması zorunluluğu bulunduğu,

- Ülkemizin yurtdışına sermaye transferi bakımından gelişmekte olan ülkeler arasında ilk sırada bulunduğu, yurtdışında yatırım yapan Türk şirketlerinin vergi rejiminin esaslı bir şekilde ele alınmasında yarar görüldüğü,

Şeklindeki görüş ve eleştirileri takiben Hükümet adına yapılan  tamamlayıcı açıklamalarda;

- Irak krizi nedeniyle bütçe hazırlıkları için zaten kısıtlı olan zamanın daha da azaldığı, bu nedenle yatırım programları hazırlanamadan Bütçe Tasarılarının, geçici bütçenin süresinin 31 Mart 2003 tarihinde sona ermesi nedeniyle bir an önce  Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulmak zorunda kaldığı,

- 1980 yılında 400 milyon dolar olan faiz ödemelerinin 2003 yılında 40 milyar dolara  ulaştığı, 2003 yılında ödenecek olan 65,5 katrilyon liralık faiz ödemesinin bulunmaması halinde bütçenin  20 katrilyon lira fazla vereceği,

- Hükümetin piyasalara güven vermeyecek, borçlanmayı teşvik edici bir bütçe yerine tasarruf ve verimlilik esasına dayalı disiplinli bir bütçeyi tercih ettiği,

- Sosyal içerikli bir uygulama olarak 3 katrilyon liranın dar gelirli vatandaşlara aktarıldığı, esnafın durumunun iyileştirilmesi için de Vergi Barışı Kanununun çıkarıldığı,

- İvedi olarak çözülmesi gereken pek çok sorun bulunması nedeniyle Bütçe Kanununda ayrıntılı düzenlemeler yapıldığı, zaman içinde ilgili kanunlarda gerekli değişiklikler yapılınca Bütçe Kanununun pek çok maddesine gerek kalmayacağı,

ifade edilmiştir.

Katma Bütçeli İdareler 2003 Mali Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı ile 2001 Mali Yılı Kesinhesap Kanunu Tasarısı üzerinde yapılan müzakerelerde;

- Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün 44 trilyon 561 milyar lira olan 2003 yılı bütçesinin 44 trilyon 500 milyar lirasının kurumun  özgeliri olduğu,  özgelirlerin de 44 trilyon lirasının kira gelirlerinden oluştuğu,

- Vakıf müesseselerinin, kişilerin şahsi nakit veya mallarını toplumun yararına tahsis etmeleri ile kurulduğu, sosyal dayanışma ve sevgiyi teşvik edici özellikler taşımaları nedeniyle toplum açısından büyük önem taşıdıkları,

- Son yıllarda kurulan vakıfların daha çok eğitim, kültür ve sağlık alanlarına yönelik olduğu, bu kurumların devletin yapması gereken pek çok hizmeti  üstlenerek bireysel ve kollektif özgürlüklerin gelişmesine katkıda bulundukları,

- Vakıflar Genel Müdürlüğü'nün, mazbut vakıfların idaresi, işletilmesi, temsili, mülhak vakıfların denetimi, vakıf nitelikli tarihi ve mimari eski   eserlerin onarım ve restorasyonu, ihtiyaç duyulan yerlerde imaret açılması, öğrenci yurtlarının  giderlerinin karşılanması ve benzeri sosyal nitelikli görevleri yürüttüğü, ancak bütçesinin yeterli olmadığı,

- Vakıf gayrimenkullerin kiralarının günün şartlarına uygun yeni bir anlayışla ele alınması ve kiraların piyasa rayici düzeyine çıkarılmasının, vakıf eserlerin korunması, onarımı ve bakımı için ilave kaynak sağlayabileceği,

- Özellikle ekonomik faaliyette bulunan bazı vakıfların vergi muafiyetlerinden yararlanmak ve vatandaşlarımızın iyiniyetlerini istismar etmek suretiyle kaynak toplamaya yöneldikleri,  bu vakıfların mutlaka denetimden geçirilmeleri gerektiği,

- Mevcut potansiyelleri gözönüne   alındığında vakıflardan elde edilen gelirlerin son derece düşük bir düzeyde seyrettiği, vakfedenlerin iradesiyle katma bütçe sisteminin uyuşmadığı, daha esnek ve hızlı işleyen bir sisteme geçilmesi gerektiği, bu çerçevede yeni bir vakıf yönetim modeli oluşturulmasında yarar görüldüğü,

- Yurtdışındaki vakıflarımızın durumunun yakından takip edilmesi gerektiği, vakıfların ülkemizin kültür tarihinin bir yansıması olduğu, onarım ve restorasyon çalışmalarıyla vakıf eserlerin birer turistik değer haline getirilebileceği,

- Halen 4579 adedi yeni olmak üzere 5048 adet vakıf bulunduğu, vakıf eserlerin  sayısının ise 56.000 civarında olduğu,

- Kamu kuruluşları tarafından kurulan vakıfların kamu imkanlarını kullanmalarının  önüne geçilmesi amacıyla yasa hazırlıklarının devam ettiği,

- Sporun  toplumsal gelişmesinin bir göstergesi olduğu ve gelişmiş ülkelerde, insan hakları, çevrenin korunması, engellilerin  korunması ve sanat gibi değerlerle birlikte ele alındığı,

- Hükümetin, beden eğitimi ve spor sektörünün gelecek yüzyılın ihtiyaçlarına cevap verecek şekilde yapılandırılmasını, beden eğitimi ve spor sektörüne yeni bir çehre kazandırılmasını amaçlayan yapısal değişim projesinin bir an önce hayata geçirilmesini ihmal edilemez bir görev olarak ele aldığı,

- Gençlik ve Spor hizmetlerinde merkezi yönetimin düzenleyici, koordine edici, denetleyici bir rol üstlenmesini, hizmetlerin esas olarak gönüllü kuruluşlar ve özel sektörün işbirliğiyle yerel yönetimlerce yürütülmesini sağlayacak, spor federasyonlarını idari ve mali özerkliğe kavuşturacak ve spor teşkilatını yeniden yapılandıracak çalışmalara başlandığı,

- Sporun, özgür düşünceli, kendi başına karar verebilen, sorgulayan, kendi toplumunun doğruları ile evrensel doğruların farkında olan, ahlaki değerlere duyarlı, hayatın güçlükleriyle mücadele etmesini bilen, donanımlı ve yetenekli bir gençlik yetiştirme anlayışıyla ele alındığı, bu çerçevede engelli vatandaşların da sportif faaliyetlere teşvik edildiği,

- Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü'nün 7298 personeli, 8992 tesisi, 278046 lisanslı sporcusu, 21747 antrenörü, 34670  hakemi, 6035 tescilli spor kulübü ve fahri çalışanlarıyla hizmet yürüttüğü, buna karşılık 209,1 trilyon liralık 2003 yılı bütçesinin 61 trilyon lirasının yetersiz olmakla birlikte yatırımlara ayrıldığı, verilen ödeneklerin tasarruf ve verimlilik ilkelerine  riayet edilerek en iyi şekilde değerlendirileceği,

- Anayasamıza göre her yaştaki Türk vatandaşının beden ve ruh sağlığını geliştirecek tedbirleri almanın, sporu kitlelere yaymanın ve başarılı sporcuyu korumanın devletin görevi olduğu,

- Dünyada gelişmiş toplumlarca uygulanan en önemli eğitim araçlarından biri olan beden eğitimi ve spor faaliyetlerinin insanların fiziki, sosyal, psikolojik ve kültürel gelişimine katkıda bulunduğu gibi uluslararası  yarışmalar sayesinde önemli bir ekonomik ve kültürel reklam aracı olabileceği, bu nedenle kalkınma planlarımızda sürekli olarak yer alan sporun, bir eğitim politikası aracı olduğu bilinciyle geniş kitleleri seyirci olmaktan kurtaracak, aktif spor faaliyetine katacak imkanların sağlanması gerektiği,

- Dünyada sporun artık devlet eliyle değil bağımsız veya özerk kurumlarca yönetildiği ve yönlendirildiği, ülkemizde de böyle bir anlayışın benimsenmesi gerektiği, sportif tesislerin yaygınlaştırılması ve spor organizasyonlarının desteklenmesi için sponsorluk kurumunun yaygınlaştırılması gerektiği,

- Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bütçesinin istenilen düzeyde olmadığı, ancak, Hükümetin 2003 yılı bütçesini bir toparlanma bütçesi olarak gördüğü, önümüzdeki yıllarda kamu kurum ve kuruluşlarına daha tatminkar ödenek tahsisi  yapılabileceği,

- Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü tarafından, yürütülmekte olan atmosferik kirliliğin ozon konsantrasyonuna etkisi ve Türkiye'deki iklim değişikliğinin araştırılması projesi, meteorolojik karakterli doğal afetlere karşı erken uyarı amaçlı gözlem sistemleri kurulmasına ilişkin Türkiye Sel ve Deprem Acil Yardım Projesi, Uydu Tabanlı Haberleşme Ağı Kurulması Projesi gibi projelerin Dünya Bankası kredileriyle gerçekleştirileceği, meteorolojik bilgi hizmetleri üretim ve kullanma sistemleriyle ilgili projelerin ise kurum bütçesi imkanlarıyla gerçekleştirileceği,

- Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü'nün sadece hava tahmini raporları hazırlamakla görevli olmadığı, kuruluşun iklim değişikliği, küresel ısınma, ozon tabakasının incelmesi, meteorolojik kaynaklı doğal afetler gibi konularda da kısıtlı bütçe imkanlarına rağmen son derece başarılı çalışmalar yürüttüğü, kuruluşun bütçe ödeneklerinin imkanlar ölçüsünde arttırılmasının yerinde olacağı, bu çerçevede kuruma personel yetiştiren eğitim kuruluşlarının da desteklenmesi gerektiği,

- Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü'nün özellikle tutarlılık oranı yüksek hava tahmin raporları ve diğer konulardaki çalışmalarının takdirle karşılandığı, bu çerçevede ülkemizdeki rüzgar potansiyeli konusunda da çalışmalar  yapılmasının yararlı olacağı, erken uyarı sisteminin çiftçilerimizin faaliyetlerine yardımcı olacak şekilde de kullanılabileceği,

- Ülkemiz orman varlığının %99,9'unun kamuya, binde birinin özel sektöre ait olduğu, halbuki Avrupa Birliği'nde ormanların % 35'i kamuya ait iken, özel sektör payının %65 olduğu, sivil toplumun ve özel sektörün katkıda bulunmaması halinde ormanların geliştirilmesini ve korunmasını amaçlayan "sürdürülebilir orman" anlayışının hayata geçirilemeyeceği, bu nedenle devlet ormancılığından, millet ormancılığına geçilmesi gerektiği,

- Orman Kanununa  ilişkin olarak 2/B  uygulaması  olarak bilinen uygulamanın orman köylüsünün mağduriyetine neden olduğu, köylülerin uzun yıllar tarla, otlak ve benzeri amaçlarla  kullandıkları araziler nedeniyle Orman Bakanlığı ile ihtilaflar yaşandığı, bu arazilerin orman köylüsüne satışı veya uzun süreli kiralanması ile bu sorunun giderilebileceği,

- Sürdürülebilir orman anlayışının hayata geçirilebilmesi amacıyla Orman Bakanlığının Teşkilat Kanunu başta olmak üzere, bazı temel kanunlarda ciddi değişiklikler yapılması için çalışmalara başlanıldığı,  bazı illerde her iki kuruluşun da bölge teşkilatı kurmuş olduğu, bu nedenle görev karmaşası doğduğu,  yapılacak olan yasal düzenlemelerle bu duruma son verileceği,

- Anayasada yapılacak değişiklikle, bilimsel olarak orman vasfını yitirmiş, orman kadastrosu marifetiyle de orman alanı dışına çıkartılmış arazilerin vatandaşlara satışının mümkün olacağı, buradan elde edilecek yaklaşık 25 milyar doların bir kısmının orman köylüsünün rehabilitasyonu ile orman alanlarının ıslahı ve geliştirilmesine harcanmasının, büyük miktarının  da gelir olarak hazineye aktarılmasının öngörüldüğü, yörelere göre kızılağaç, kestane, fıstık çamı, zeytin, menengiç gibi ağaçlarla ilgili çalışmaların hızlandırılması suretiyle ormancılık   faaliyetlerine devam edileceği,

- Orman vasfını yitirmiş alanların bir kısmının doğal süreç sonucunda orman vasfını yitirdiği, bir kısmının ise aşırı, kasıtlı veya bilinçsiz kullanımdan dolayı orman  niteliklerini kaybettikleri, bu bölgelerin yeniden ağaçlandırılması halinde kısa sürede tekrar orman vasfını kazanacakları,

- Orman Genel Müdürlüğünün 2 milyon hektar alanda ağaçlandırma yaptığı,  son on yıl içinde orman varlığımızın 20,2 milyon hektardan 20,7 milyon hektara çıkarıldığı, bu çalışmaların takdirle  karşılandığı, önümüzdeki 5 yıl içinde ülkemizin orman kadastrosunun tamamlanmasının hedeflendiği,

- Sosyal devlet olmanın gereği olarak faaliyet gösteren Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumunun, Kurtuluş Savaşı sürerken şehitlerimizin çocuklarının yetiştirilmesi amacıyla bizzat büyük önder Atatürk  tarafından kurulduğu, Kurumun bu  gün 447 kuruluşta  10 bine yakın çalışanıyla 35 bine yakın insanımıza sürekli, 150 bine aşkın insanımıza da koruyucu, önleyici, eğitici ve geliştirici hizmetler kapsamında gündüzlü hizmet verdiği,

- Yetiştirme Yurdu veya Çocuk Yuvası çocuğu olma kimliğinin saklanacak bir kimlik olmaktan çıkarılarak çocuklarımızın toplumla bütünleşmeleri, sosyal ve psikolojik yönden geliştirilmelerine ve hayata hazırlanmalarına çalışıldığı, 3413 sayılı yasa çerçevesinde her yıl 1100 çocuğun kamu kurum ve kuruluşlarında istihdamının sağlandığı,

- Çeşitli nedenlerle sokakların acımasız koşullarında yaşamaya itilmiş  çocuklarımızın rehabilitasyonu için çok sayıda merkezde hizmet verildiği, çocuklarına karşı sorumluluklarını yerine getiremeyen aileler için caydırıcı yasal yaptırım sürecinin başlatıldığı, ayrıca 58 rehabilitasyon merkezinde özürlülerin üretken ve bağımsız yaşamalarını sağlayacak hizmetlerin yürütüldüğü, bu çerçevede 3599 çocuğa bakılırken 2000 çocuğun sırada  beklediği, 64 huzur evinde 6567 yaşlıya hizmet verildiği, evlat edinme ve koruyucu aile uygulamasının kampanyalarla yaygınlaştırılmasına çalışıldığı,

- Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumunun, mahalle veya semt  ofisleri kurmak suretiyle hizmete gerçekten ihtiyaç  duyan vatandaşlara daha kolay ulaşacağı, böylece hizmetin amacına tam olarak ulaşmış olacağı, ancak kurumun bütçesinin bu amaca ulaşması olanaklar ölçüsünde arttırılması gerektiği,

- Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü'nün, uluslararası  Sağlık Tüzüğü'nde belirtilen bulaşıcı ve salgın hastalıkların  kara, hava ve deniz yoluyla ülkemize girişini, aynı yollarla başka ülkelere yayılmasını önlemekle görevli olduğu, bu görevini sınır kapılarında sağlık denetimi yapmak suretiyle gerçekleştirdiği,

- Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü'nün, ülkemizin su ve toprak  kaynaklarını  geliştirmek amacıyla inşa ettiği baraj hidroelektrik santrali, regülatör, sulama  tesisleri ve benzeri yatırımlarla ülkemiz yatırım bütçesinin üçte birini  kullandığı,

- Halen sulanabilecek 8,5 milyon hektar tarım arazisinin 2,6 milyon hektarının sulanabildiği, yılda ortalama 55 bin hektar arazinin sulamaya açıldığı,  bu miktarın arttırılması gerektiği, bu çerçevede barajların en kısa sürede tamamlanmasının ekonomik  ömründen yeterince faydalanılmasını sağlayacağı,

- DSİ Genel Müdürlüğü, personelinin ücret ve diğer özlük haklarının emsalleri düzeyinde olmadığı, eşit işe eşit ücret ilkesi gözetilerek ücret adaletinin sağlanmasının personelin motivasyonunu artıracağı,

- Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünün katma bütçeli bir kuruluş olarak kurulmasına rağmen hemen hemen tamamen devlet katkısı ile hizmet yürüttüğü, buna rağmen Kurumun bugüne kadar son derece başarılı çalışmalar yaptığı, Kurumun esas olarak sulama, içme-kullanma suyu temini, endüstri suyu temini, hidrolik enerji üretimi ve taşkın koruması gibi görevleri üstlendiği, ancak yürümekte olduğu 176 sulama projesinden 67 projeyi 2003 yılında kaynak yetersizliğinden  ertelediği, bu nedenle bugüne kadar bu projelere yapılan yatırımların atıl kalabileceği, ek finansman ihtiyacının giderilmesi suretiyle projelerin tamamlanarak  ülke ekonomisine kazandırılması gerektiği,

- Devletin petrol politikasının, Petrol Kanunu ve Petrol Kanunu dışında kalan akaryakıt faaliyetleri ile ham petrol ve petrol ürünleri alım-satım ve fiyatlandırmasının Petrol İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yürütüldüğü,

- Akaryakıt dağıtım ve pazarlama şirketlerinin kuruluş ve çalışma koşullarının düzenlenmesi ve tüketiciye kaliteli ürün sunumunun sağlanması, dağıtım sektörünün disipline edilmesi gibi konularda gerekli düzenlemelerin yapıldığı, özel sektöre rafineri kurma imkanı getirildiği,

ifade edilmiştir.

Komisyonumuzun 22.birleşimini yaptığı 11/03/2003  tarihinde 58. Hükümet istifa etmiş, ancak; Başbakanlığın Türkiye Büyük Millet Meclisi İçtüzüğünün 78 inci maddesi uyarınca, bazı tasarıların yanısıra  2003 Mali Yılı Genel ve Katma Bütçe Kanunu Tasarıları ile 2001 Mali Yılı Genel ve Katma Bütçe Kesinhesap Kanunu Tasarılarının da görüşülmesine devam edilmesine ilişkin yazısının aynı tarihte  Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulması üzerine, Komisyonumuz Bütçe ve Kesinhesap Kanunu Tasarılarını görüşmeye devam etmiştir.

Bu görüşmelerde;

- Karayolları Genel Müdürlüğü'nün 2 katrilyon 348 trilyon 106 milyar liralık bütçesi ile ülkemizin en büyük yatırımcı kuruluşlarından birisi olduğu,

- Hükümetin acil eylem planı kapsamında yer alan bölünmüş yol projesinin, öncelik arz eden arterler belirlenerek ve Türkiye'nin imkanları da gözönüne alınarak, pratik, ucuz ve kaliteli yol yapımı ile gerçekleştirileceği, bu çerçevede kamunun atıl makine, ekipman ve diğer imkanlarının da harekete geçirileceği,

- Ülkemizde bu güne kadar yapılmış olan 3673 km bölünmüş yolun büyük çoğunluğunun şehir giriş ve çıkışlarından oluştuğu, bölünmüş yol yapımına hız kazandırılması gerektiği, oysa Karayolları Genel Müdürlüğü'ne yatırımlar için 2002 yılında toplam 1 katrilyon 886 trilyon lira civarında ödenek sağlanırken 2003 yılında bu rakamın 1 katrilyon 454 milyar lira olarak öngörüldüğü,

- Devlet İhale Kanununda, yapım işlerindeki genel keşif artış oranının %30 ile sınırlandırıldığı, temel, tünel, doğal afet gibi nedenlerle bu oranın üzerinde Bakan  onayıyla keşif artışı yapılabildiği, bu imkanın geçtiğimiz yıllarda suistimal edildiğinin tespit edildiği, bu konuda açılan soruşturmaların halen devam etmekte olduğu,

- Ülkemizin üç tarafı denizlerle çevrili olmasına ve engebeli arazi yapısı nedeniyle karayolu yapımının maliyetli olmasına rağmen deniz taşımacılığının ihmal edilerek ağırlığın karayollarına verildiği, ülkemizde karayolu maliyetinin dünya ortalamasının çok üzerinde olduğu, bu nedenle yük taşımacılığının denizyolu veya raylı sistemlere  kaydırılmasının, karayolunda sadece insan taşımacılığı yapılmasının karayollarımızın ömrünü uzatacağı, ülkemizdeki binek aracı sayısının gelişmiş ülkelerdekinden çok az  olmasına karşılık ticari araç sayısının fazlalığının karayolları  üzerindeki baskının bir göstergesi olduğu,

- Ülkemizde yük taşımacılığının %95'inin karayolu ile yapıldığı, halbuki bu oranın İngiltere'de %23, ABD'de %38 gibi düşük  oranlarda olduğu, karayolunun tren yoluna oranla 7 kat, deniz yoluna oranla 10 kat fazla maliyetli olduğu,

- Karayolları Genel Müdürlüğünün yatırım ödeneklerinin devlet bütçesi içinde geçmişte  % 13 civarında olan payının 2002 yılında % 1,5'e, 2003 yılında ise %1'e gerilediği, bu miktarların son derece yetersiz olduğu, ayrıca yatırımlardaki reel azalmanın ise  daha büyük boyutlarda olduğu,

- Hükümetin başlatmış bulunduğu 15.000 km bölünmüş yol projesinin başta inşaat sektörü olmak üzere,  ülkemiz ekonomisine, çarpan etkisiyle yeni bir dinamizm kazandıracağı, yapılan yatırımların sarf edilen yakıt tüketiminin azalması ve benzeri tasarruflarla maliyetini kısa sürede çıkaracağı, maliyetin düşürülmesi ve yol ömrünün uzatılması için çimento yol uygulamasına geçilebileceği,

- Mevcut borç yapısını  değiştirmekte ciddi sıkıntılarla karşılaşan ülkemizin,  kaynaklarının karayolları yerine teknoloji ve sanayi gibi daha üretken alanlara kanalize edilmesi gerektiği, 15.000 km bölünmüş yolun bugünkü  fiyatlarla 37 katrilyon liraya malolacağı, bu kaynağın çok daha verimli ve acil çözüm gerektiren alanlara yönlendirilmesinin zorunlu olduğu,

- Ülkemizde, yatırım kararlarının planlı ve koordineli olarak ele alınmadığı, bu nedenle yıllardır büyük boyutlarda kaynak israfı yapıldığı, bu çerçevede demiryolu, karayolu, havayolu ve denizyolu ulaştırmalarının yeni bir planlama anlayışıyla ele alınması gerektiği,  en son 1983-1993 dönemini kapsayan bir ulaştırma ana planının yapıldığı, ancak çeşitli nedenlerle başarıya ulaşılamadığı, 1994'den sonra ise  ana hatlarıyla bile olsa bir ulaşım planı yapılmadığı,

- Karayolları konusunda yol yapımı kadar, yapılan yolların güvenliğinin sağlanmasının da önemli olduğu,  halihazırda yol güvenlik tedbirlerinin yetersiz olduğu, bütün yol ağının taranarak güvenlik işaretlerinin tamamlanması gerektiği, ulaşım sistemlerinin birbirinin rakibi  değil tamamlayıcısı olduğu, hangi ulaşım sistemi olursa olsun öncelikle trafik güvenliğinin sağlanması gerektiği,

- Bölünmüş yolların esas olarak mevcut çift yönlü yolların yanına ilave bir şerit yapılarak bölünmüş yol haline getirileceği, böylece kamuoyunda düşünüldüğü kadar büyük bir maliyet  oluşmayacağı,  ayrıca her yıl karayollarında meydana gelen can ve mal kaybının  her türlü maliyet hesabının dışında tutulması gerektiği,  beton yol yerine satıh kaplamalı yola ağırlık verileceği, yeni istimlak yapılmayacağı, mevcut proje stokunun yeterli olması nedeniyle proje maliyetinin de azalacağı,

- Türk Yükseköğretim sisteminin esas olarak 2' si yüksek teknoloji enstitüsü olmak üzere 53 devlet üniversitesi ile 24 özel üniversiteden oluştuğu, 2001-2002 öğretim yılında lisansüstü öğrencileri dahil 1.677.936 kayıtlı öğrencinin yükseköğrenim gördüğü, meslek yüksekokullarının örgün öğretimdeki payının % 25.3, toplam yükseköğretim içindeki payının % 16.8 olduğu, örgün öğretime devam eden 1.150.000 öğrencinin % 95.2 sinin devlet üniversitelerinde öğrenim gördüğü,

- 18-21 yaş grubunun %19'u örgün öğretim olmak üzere % 28.6'sının yükseköğretim imkanından yararlandığı, halbuki bu oranların 1981 yılında sırasıyla % 5.9 ve  % 6 düzeyinde bulunduğu, lisansüstü öğrencileri de dahil bu gün 18-21 yaş gurubunun % 30'unun yükseköğrenim görmekte olduğu, bu oranın dünya ortalaması düzeyinde olmakla birlikte gelişmiş ülkelerin % 60' lara varan oranlarının bir hayli gerisinde olduğu,

- Öğrenim elemanı sayısının 2001-2002 öğretim yılında 71290'a ulaştığı, bunların 24934' ünün yardımcı doçent, doçent ve profesörden oluştuğu, öğrenci/öğretim üyesi oranının ise lisans öğrencisi sayısındaki artış nedeniyle ancak 31'den 32'ye çıkarılabildiği,

- Meslek liseleri mezunlarının meslek yüksekokullarına sınavsız geçişi uygulamasıyla üniversitelere başvuru sayısında olağanüstü  artış yaşandığı bunlardan meslek yüksekokullarına yerleştirilenlerin oranının % 53.6'dan % 85.9'a ulaştığı,

- Uluslararası saygın bilim dergilerinde yayınlanan çalışma sayısında büyük artış kaydedildiği, 1993 de bu alanda 37 nci olan ülkemizin 2002 yılında 22 nciliğe yükseldiği,

- Dünyada  yükseköğretimde öğrenci başına ortalama 3370 dolar harcanırken Türkiye'de  2002 yılında 1463 dolar harcandığı, açıköğretim de dahil edilirse bu oranın 709 dolara düştüğü, yükseköğretimin bütçe içindeki payının 2001 yılında % 2.8 iken 2003 yılında % 2.3'e düştüğü, ayrıca bir çok üniversitenin ödeneğinin 2002 yılı harcamalarının, nominal olarak bile gerisinde kaldığı, ödeneklerin üniversitelerin kendilerinden beklenen hizmeti üretmelerine yeterli olamayacağı,

- Üniversiteye giriş oranlarının fen liselerinde %76, genel liselerde %47 gibi yüksek oranlarda seyrettiği, ancak ticaret meslek liselerinde %1.1, endüstri meslek lisesinde % 1.3, kız meslek lisesinde % 3.5 gibi düşük düzeylerde kaldığı,

- Meslek liselerine devam eden öğrencilerin genellikle düşük gelir düzeyli ailelerin çocukları olduğu, esasen bu okulların tercih edilmesinin, üniversite ile meslek lisesi mezunu olma arasında velilerin tercihini yansıtmaktan çok gelir sıkıntısı nedeniyle çocukları bir an önce meslek sahibi yapma isteğini yansıttığı, gerçekte velilerin imkan olduğu takdirde çocuklarını üniversiteye de gönderme arzusu taşıdıkları, bu nedenle ortaöğretim başarı puanı uygulamasında bütün liselerin aynı değerlendirmeye tabi tutulması ve meslek liseleri aleyhine devam eden uygulamaya son verilmesi gerektiği,

- Üniversitelerimizin ülkemizin ihtiyaç duyduğu bilim ve teknolojiyi üretmekte ekonominin çeşitli sektörlerine danışmanlık hizmeti vermekte yetersiz kaldıkları, bilim ve teknolojinin temelde gelişmiş ülkelerden ithal edildiği, üniversitelerimizin bilim ve teknolojik gelişmelerin öncüsü değil takipçisi olabildikleri,

- Üniversiteye girişte sınav sisteminin kaldırılarak yerine çocuğun ilkokuldan başlayarak performansının değerlendirilmesine ve  ortaöğretimdeki başarı puanına dayanan ve hangi liseden mezun olursa olsun başarı puanının yetmesi halinde, istediği alanda yükseköğretim görmesine imkan tanıyan bir model oluşturulması gerektiği,

- Üniversitelerin temel ve geleneksel işlevlerinin; öğrencilerin yaşamı tanımalarını, sorumluluk duygularının geliştirilmesini, kendi kültürlerini, yeteneklerini kavramalarını sağlamak, bilgi yaymak ve toplumsal sorunlara çözüm getirmek olduğu, ancak gelir kaynakları son derece sınırlı olan bu kurumların devletin ve toplumun özel ilgisine ve desteğine muhtaç oldukları,

- İlk kez 1984 yılında kurulmasına karar verilen ve yükseköğretimde öğrenci sayısını arttırmak, öğrencilerin yurtdışına gidişini önlemek amacıyla kurulan vakıf üniversitelerinin, devletin bedelsiz arsa tahsisi, düşük faizli kredi gibi desteklemelerine rağmen kendilerinden beklenen başarıyı sağlayamadıkları, yurtdışına giden öğrenci sayısının azalmak bir yana hızla arttığı, vakıf üniversitelerinde öğretim gören öğrenci sayısının  son derece sınırlı kaldığı, üstelik yüksek ücret politikaları nedeniyle nitelikli öğretim elemanlarını çekerek devlet üniversitelerini zaafiyete uğrattıkları,

- Son günlerde gündeme gelen yükseköğretimin yeniden yapılandırılmasına ilişkin yasa çalışmaları sonucunda akademik çevrelerde yükseköğretimin daha da merkeziyetçi bir yapıya büründürüleceğine dair endişelerin oluştuğu,

-   Maddi imkanları müsait olup ücretli üniversite öğrenimi görmeye hazır olan kesimlerin bu talepleri değerlendirilerek devlet üniversitelerinde de ücretli eğitim verilebileceği, bu çerçevede ikinci öğretim uygulamasının üniversiteler tarafından daha yaygın bir şekilde uygulanması ile üniversitelere ilave kaynak sağlanabileceği,

- Üniversitelerin ülke sanayiine somut katkıda bulunabilmeleri için Devletin sanayici ile üniversite arasında koordine edici, işbirliği tesis edici bir rol üstlenmesi gerektiği,

- Yükseköğretimin yeniden yapılandırılmasına ilişkin yasa taslağının İnternet dahil her türlü platformda oldukça geniş bir katılımla tartışıldığı, zaten çalışmaların şimdilik taslak niteliğinde olduğu, nihai bir düzenleme olmadığı, en uygun çözümler bulunana kadar tartışmaların devam edeceği, taslağın yükseköğretim sistemindeki mevcut merkeziyetçiliğin kaldırılması için hazırlandığı, üniversitelerin, kendilerinden defalarca talep edilmesine rağmen taslak üzerinde görüş bildirmedikleri,

- Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün ulaştırma ile tarım başta olmak üzere pek çok alanda yaklaşık 35 bin köye, bunların bağlıları da dahil edilirse 75 bin civarında yerleşim birimine sulama ve içme suyu temini, yol yapımı, toprak muhafaza , tarla içi geliştirme ve benzeri hizmetleri götürdüğü,

- Genel Müdürlüğün köylerimizin sulama ve içme suyu ihtiyacının giderilmesi amacıyla yağmur sularının akışla kaybolup gitmemesi  ve ihtiyaç duyulduğunda kullanılacak şekilde depolanması için göletlerin yapılmasını hedeflediği, bu güne kadar 583 adet sulama, 2816 adet hayvan içme suyu göleti yapıldığı, 300.000 km civarında köy yolunun bakım ve onarımının gerçekleştirildiği,

- Kurumun 2003 yılı bütçesinin 384 trilyon lirası yatırım olmak üzere, 1.555 trilyon lira olduğu, bu ödeneklerle; 2003 yılında 7700 km yol yapımının, 4500 km yol onarımının, 172 000 km yol bakımının  hedeflendiği, ayrıca 16.211 hektar alana sulama suyu temini, 346 yeni içme suyu tesisi yapımı, 500 köyde kanalizasyon yapımı planlandığı,

- Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünün hizmetlerini 50 binin üzerinde personel ve 17.933 araç ile yürüttüğü, bu çerçevede 14 milyonun üzerinde insana içme suyu temin edildiği, ancak bunların bir kısmının sağlıklı içme suyu sayılamayacağı, kırsal kesimdeki yerleşim birimlerinin %12'sine içme suyu götürülemediği,

- Tarım sektöründe; yatırımların gerçekleşme düzeyinin düşük olması nedeniyle bütçe, personel ve makine olanaklarının ağırlıklı olarak tarımsal yatırımlara yöneltildiği, çalışmaların sulama suyu, tarla içi geliştirme hizmetleri, drenaj ve toprak ıslahı ile arazi toplulaştırma   alanlarında yoğunlaştığı,

- Genel Müdürlüğün yatırım ve hizmet programlarına bütçeden ayrılan payın son yıllarda sürekli azaldığı, kurum bütçesinin bütçe içindeki payının %3.6'dan %1.8'e düştüğü, yatırımlardaki payının da % 9'dan % 2.3 düzeyine gerilediği, yapılması planlanan  yatırımların yürütülebilmesi için mevcut bütçe ödeneklerinin yetersiz kalacağı,

- Köyden kente olan göçün önlenmesinin çarpık kentleşmeyi de önleyeceği kırsal alanda yaşayan vatandaşlarımızın eğitim, sağlık, içme suyu, kanalizasyon gibi ihtiyaçlarının koordineli bir şekilde yerinde karşılanmasının köylerimizin çağdaş bir yaşam seviyesine kavuşturulması için zorunlu olduğu,

- Tarım Reformu Genel Müdürlüğü'nün  sulama projelerine paralel olarak; tarım işletmelerinin ekonomik büyüklüğe kavuşturulması, işletmelerin parçalanmasının önlenmesi, toprak ve su kaynaklarının teknik ve ekonomik gereklere göre kullanılması, tarım  arazisinin korunması ve geliştirilmesi amacıyla arazi toplulaştırması, toprak dağıtımı, imar-ihya ve ıslah, Hazine arazisinin kiralanması, arazi kullanım planlaması çalışmaları ile yerleşim yerlerinin düzenlenmesi faaliyetlerini yürüttüğü,

- Türk tarımının en önemli problemlerinden birisini miras hukuku ve çeşitli kuruluşların alt yapı faaliyetleri nedeniyle arazilerin sürekli olarak küçülmesi olgusunun teşkil ettiği, bu problemi çözmek üzere arazi toplulaştırma çalıştırmalarının yapıldığı, bu çerçevede bugüne kadar 137.158 hektar alanda 24.700 arazi sahibini kapsayan arazi toplulaştırması gerçekleştirildiği,

- Kurumun, arazi  toplulaştırmasının yanında, arazi kiralaması, toprak sınıflarının belirlenmesi, arazi kullanım planlaması projelerinin hazırlanması ve uygulanması, tarımsal yerleşim planlaması ve köy imar planı yapımı ve arazi dağıtımı gibi görevleri de üstlendiği, bu çerçevede 46.727 hektar hazine arazisinin  5554 çiftçi ailesine dağıtıldığı,

- Tapulaştırma  ile sulama kanalları inşaatı maliyetinde %30 tasarruf, sulama randımanında %35, birim alandan elde edilen ürün miktarında %25 artış sağlandığı,

ifade edilmiştir.

· Katma Bütçeli İdarelerin gelir ve  gider cetvellerinde yapılan değişiklikler ise aşağıdaki şekilde gerçekleşmiştir.

- Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü bütçesinin; (111-07-3-631-900) tertibinden 2 trilyon lira, Genel Müdürlük ile İl Özel İdarelerinin işbirliği ile yürütülen sosyal ve tarımsal altyapı hizmetlerinde kullanılmak üzere (111-10-3-301-900) tertibine aktarılmıştır.

- Pamukkale Üniversitesi bütçesinin; (101-02-2-017-700) tertibinden 1 trilyon 930 milyar lira, Üniversitenin Kan Bankası ve İlk Yardım Hastanesi İnşaatında tamamlanamayan ve acilen tamamlanması gereken işlerin bitirilebilmesi için (101-02-2-018-700) tertibine aktarılmıştır.

- Süleyman Demirel Üniversitesi bütçesinin; (101-02-2-002-700) tertibinden 499 milyar lira, üniversitenin yeni açılan birimlerinin laboratuvar ve atölyelerinde makine-teçhizat ihtiyaçlarının karşılanması için (101-02-2-005-600) tertibine aktarılmıştır.

- Afyon Kocatepe Üniversitesinin; (101-02-2-024-700) tertibinden 1trilyon 80 milyar lira, (101-02-2-023-600) tertibinden 400 milyar lira, (101-02-2-004-700) tertibinden 150 milyar lira olmak üzere toplam 1 trilyon  630 milyar liranın; 150 milyar lirası (101-02-2-001-300) tertibine, 153 milyar lirası (101- 02-2-002-700) tertibine, 500 milyar lirası (101-02-2-007-700) tertibine, 421 milyar lirası  (101-02-2-011-700) tertibine; 6 milyar lirası (101-02-2-015-700) tertibine, 50 milyar lirası (101-02-2-026-300) tertibine ve 350 milyar lirası (101-02-2-026-600) tertibine, üniversitelerin acil ihtiyaçlarının karşılanabilmesi için aktarılmıştır.

Yukarıda özetlenen değişiklikler sonucunda Tasarının;

- "Ödenekler, Öz Gelirler, Hazine Yardımı" başlıklı 1 inci maddesi; ödenek cetvellerinde yapılan değişikliklerin kuruluşların kendi bütçe tertipleri arasında aktarma niteliğinde olması ve ödenek türleri itibariyle de bir değişiklik yapılmaması nedeniyle aynen,

-"Bağlı cetveller" başlıklı 2 nci maddesi; Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü bütçesinin kamulaştırma ödeneklerinden 2 trilyon liranın diğer transferlere aktarılması nedeniyle, Katma Bütçeli İdarelerin Ödeneklerine ilişkin (A) cetvelinin bu doğrultuda değiştirilmesi, (T)  cetveline bağlı Katma Bütçeli İdarelerce 2003 Yılında Satın Alınacak Taşıtları Gösterir Cetvelin Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü  bölümüne özel ödenekten karşılanmak üzere 164 adet T-15 tıbbi donanımlı ambulansın eklenmesi suretiyle,

- 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12 nci, maddeleri ile yürürlük ve yürütmeye ilişkin 13 üncü ve 14 üncü maddeleri ise aynen,

kabul edilmiştir.

Raporumuz Genel Kurulun onayına sunulmak üzere  Yüksek Başkanlığa saygı ile arz olunur.

 

                       

Başkan

Başkanvekili

Sözcü

 

 

Sait Açba

M. Altan Karapaşaoğlu

Sabahattin Yıldız

 

Afyon

Bursa

Muş

 

Kâtip

Üye

Üye

 

Mehmet Sekmen

Mahmut Göksu

Mehmet Melik Özmen

 

İstanbul

Adıyaman

Ağrı

 

Üye

Üye

Üye

 

Ruhi Açıkgöz

Bülent Gedikli

Mehmet Zekâi Özcan

 

Aksaray

Ankara

Ankara

 

Üye

Üye

Üye

 

Osman Kaptan

Mehmet Mesut Özakcan

Ali Osman Sali

 

Antalya

Aydın

Balıkesir

 

(Karşı oy yazısı eklidir.)

(Karşı oy yazım ektedir.)

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Ali Kemal Deveciler

Aziz Akgül

Ömer Abuşoğlu

 

Balıkesir

Diyarbakır

Gaziantep

 

(Karşı oy yazısı eklidir.)

 

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Nurettin Canikli

M. Emin Murat Bilgiç

Alaattin Büyükkaya

 

Giresun

Isparta

İstanbul

 

Üye

Üye

Üye

 

Birgen Keleş

Ali Kemal Kumkumoğlu

Ali Topuz

 

İstanbul

İstanbul

İstanbul

 

(Karşı oy yazısı ektedir.)

(Karşı oy yazım ektedir.)

(Karşı oy yazısı eklidir.)

 

Üye

Üye

Üye

 

M. Mustafa Açıkalın

Kıvılcım Kemal Anadol

Hakkı Akalın

 

İstanbul

İzmir

İzmir

 

 

(Karşı oy gerekçesi ektedir.)

(Karşı oy yazısı eklidir.)

 

Üye

Üye

Üye

 

Mehmet Ceylan

Y. Selahattin Beyribey

Taner Yıldız

 

Karabük

Kars

Kayseri

 

Üye

Üye

Üye

 

Mustafa Ünaldı

Ali Er

Gürol Ergin

 

Konya

Mersin

Muğla

 

 

 

(Karşı oy yazısı eklidir.)

 

Üye

Üye

Üye

 

Kazım Türkmen

Abdülkadir Kart

Erol Aslan Cebeci

 

Ordu

Rize

Sakarya

 

(Karşı oy yazısı ektedir.)

 

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Musa Uzunkaya

Enis Tütüncü

Faruk Nafiz Özak

 

Samsun

Tekirdağ

Trabzon

 

 

(Karşı oy yazım ektedir.)

 

 

Üye

Üye

Üye

 

Mehmet Akif Hamzaçebi

Osman Coşkunoğlu

Mustafa Zeydan

 

Trabzon

Uşak

Hakkâri

 

(Karşı oy yazısı eklidir.)

(Karşı oy yazısı eklidir.)

 

                       

KARŞI OY YAZISI

 

Bütçeler hükümetlerin programlarını uygulama aracıdır. Bütçeleri değerlendirirken, Türkiye’nin önceliklerinin ne olduğunun iyi belirlenmesi gerekir.

Bu öncelikler uygulanacak programları ve onun uygulama aracı olan bütçeleri şekillendirir. Enflasyonun önlenmesi, sürdürülebilir büyüme, gelir dağılımının iyileştirilmesi, sosyal gelişmişlik düzeyinin yükseltilmesi gibi konular Türkiye’nin öncelikli konularının başlıcalarıdır.

2003 Yılı Bütçesini bu açılardan değerlendirdiğimizde Türkiye’nin öncelikli konularının çözümlenmesine yönelik politika uygulamalarında yeterli olmadığı ortaya çıkmaktadır.

 

1. ENFLASYON HEDEFİ

2003 yılı bütçesinin esas aldığı varsayımlardan TEFE yıl sonu hedefi % 17.4 ve yıl ortalaması da % 23.9’dur. Ancak yılın ilk iki ayındaki enflasyon gerçekleşmeleri TEFE yıl sonu hedefini tehlikeye düşürmüştür. TEFE Ocak 2003’de % 5.6, Şubat 2003’de ise % 3.1 oranında artmıştır.

Enflasyon hedefinden sapma diğer makro ekonomik büyüklükleri de değiştirebilecektir.

 

2. YATIRIMLAR

2003 yılı konsolide bütçe yatırımları 2002 yılına kıyasla sadece reel olarak değil nominal olarak da düşmüştür. 2002 yılının gerçekleşen yatırım tutarı 6.888 trilyon liradır. 2003 yılı yatırım ödenekleri toplamı 8 katrilyon lira olmakla birlikte harcama hedefi 7.6 katrilyon lira olarak belirlenmiştir. Ancak doğru bir kıyaslama için bu rakamdan, önceki yıllarda bütçe dışında olup da kamu borç yönetimine ilişkin yasa uyarınca ilk defa 2003 bütçesinde yer alan aynî dış krediler yoluyla finanse edilen 2.3 katrilyon lira tutarındaki yatırım ödeneğinin düşülmesi gerekir. Bu durumda 2003 yılı yatırımları 5.3 katrilyon liraya inmektedir.

Buna göre yatırımların GSMH’ya oranı 2002 yılı için % 2.5, 2003 yılı için ise % 1.6’dır.

Özel yatırımların yeterince artmayacağı bir ortamda yatırımlarda bu ölçüde bir düşüş 2003 yılının % 5 oranındaki büyüme hedefini tehlikeye düşürmektedir.

 

3. BÜTÇENİN SOSYAL YÖNÜ

Hükümetin 2003 yılı bütçesinin finansmanı için açıkladığı 15.8 katrilyon lira tutarındaki önlemler paketi bütçe içerisinde yer almıştır. Hükümet bu yükün gerektirdiği fedakârlığın toplum kesimlerine eşit yansıtıldığını ifade ediyorsa da önlemler paketinin içeriği ve bütçeye yansıması bu açıklamayı doğrulamamaktadır.

Yük çok önemli ölçüde dar ve orta gelirli toplum kesimleri üzerinde kalmıştır. Çalışanlar ve emekliler üzerine önemli bir yük getirilmektedir.

T.C. Emekli Sandığından emekli, dul, yetim ve malûllük maaşı alanlardan % 1’e ulaşan tutarda yapılacak sağlık primi kesintisi ile T.C. Emekli Sandığı iştirakçilerinin emekli keseneğinin % 1 oranında artırılacak olması bunların örneğidir.

Kamu personelinin aylıklarında ise hükümet bugüne kadar ki politikalardan farklı bir politika izleyeceğinin işaretlerini 2003 bütçesi ile vermektedir. Kamu personelinin aylıklarına katsayı ile gerçekleştirilen artışların ilave edilmesi yanında, TEFE artışlarının da yansıtılması yönündeki 2002 yılı Bütçe Kanununda var olan hüküm paralelinde bir hükme 2003 yılında yer verilmemiştir. Ayrıca aylıklarda yılın ikinci yarısında yapılacak artışların çerçevesini belirleyen 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 154’üncü maddesinin birinci fıkrası hükmünün 2003 yılında uygulanmayacak hükümler arasına alınarak artış konusunda Bakanlar Kuruluna yetki verilmesi; hükümetin kamu personeli aylıklarında yılın ikinci yarısında 657 sayılı Kanunun tanımladığı şekilde bir artış yapmayacağı izlenimini vermektedir.

Sosyal Güvenlik kurumlarının sağlık giderlerinden yapılması öngörülen tasarruflar ise gerçekçi değildir.

 

4. TARIMIN DESTEKLENMESİ

Hükümet tarımsal destek konusunda 2001 krizinden sonra “Güçlü Ekonomiye Geçiş Programı” nın uygulandığı 2002 yılının bile gerisine düşmüştür.

Doğrudan gelir desteği (DGD) nde 2002 yılı gerçekleşme rakamı 1.469 trilyon lira iken 2003 yılı bütçe tasarısında 1.610 trilyon lira ödenek ayrılması öngörülmüştür. Bunun 110 trilyon lirası fındıkta 2002 ürünü için vaadedilen fiyatın gerçekleştirilmesi için dekar başına ödenecek 25 milyon lira DGD, 1.400 trilyon lirası da 2002 yılında ödenmesi gerektiği halde ödenemeyen DGD ödemesi içindir. Bu durumda 2003 yılı DGD ödemeleri için ayrılan rakam sadece 100 trilyon liradır.

Planlanan ödenek tutarının yetersiz olduğu tartışmasızdır. Plan ve Bütçe Komisyonundaki çalışmalar sırasında ilk günden itibaren 100 trilyon lira tutarındaki ödenekle DGD’den adeta vazgeçildiği, bu anlayışın doğru olmadığı; artırılması, diğer unsurlarla birlikte tarım sektörünün daha çok desteklenmesi gerektiği yönündeki eleştiri ve önerilerimiz üzerine ödeneğin 500 trilyon liraya çıkarılması kabul edilmiştir. Ancak ulaşılan bu rakam dahi tarım sektörünün desteklenmesinde yetersiz kalacaktır.

Pamuk ve diğer ürünler ile hayvancılık ve çay budama için konulan ödenekler de tarımsal destekleme için yeterli değildir. Temel tarımsal ürünlerden fındığın 2003 yılı finansmanının gerektirdiği ölçüde ödenek bütçede öngörülmemiştir.

5. GELİR BÜTÇESİ

Vergi adaletinin önemli bir göstergesi olan dolaylı - dolaysız vergiler ayırımında 2003 yılı bütçesi önceki yıllar bütçelerinden daha olumsuz bir tabloyu yansıtmaktadır.

2002 yılı sonuçlarına göre % 66.3 olan dolaylı vergilerin payının 2003 yılında % 66.9 olması öngörülmektedir. Önlemler paketinde yer alan önlemlerden, kurum geçici vergisindeki artış uygulamasının sadece 2003 yılını etkileyecek olduğu dikkate alındığında dolaylı vergilerin payının daha yüksek olduğu görülecektir.

Dolaylı vergilerin payının giderek yükselmesi dolaysız vergiler alanında vergi tabanının dar olmasından kaynaklanmaktadır. Hükümetin “malî milat” ve “nereden buldun”u kaldırarak başlattığı ve “vergi affı” ile devam ettirdiği sürecin vergiyi tabana yayma yönünde bir gelişme göstermesi beklenemez. Vergiyi tabana yayma yönündeki bir politika bütçeye yansımamıştır.

Harcamalar üzerinden alınan vergilerin payının yıllar itibariyle giderek artması yönündeki eğilimin 2003 yılında artarak devam etmesi vergi adaletine uygun düşmemektedir.

6. ANAYASA’YA UYGUNLUK SORUNU

Anayasa’nın 161 inci maddesine göre bütçe kanunlarına bütçe ile ilgili hükümler dışında hiçbir hüküm konulamaz.

2003 yılı Bütçe Kanunu Tasarısı bu yönden incelendiğinde Anayasa’nın sözkonusu hükmüne aykırı olarak bütçe ile ilgili olmayan birçok hükmün tasarıya konulduğu görülecektir.

Önceki yıllardan süregelen bu alışkanlığın sona erdirilerek bütçe kanunlarına bütçe ile ilgili olmayan hükümlerin konulmasından kaçınılması gerekir.

2003 Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı bu yönüyle Anayasa’ya aykırı hükümler taşımaktadır.

Bu nedenlerle 2003 Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı ile Katma Bütçeli İdareler 2003 Yılı Bütçe Kanun Tasarısına katılmıyoruz.

 

M. Akif Hamzaçebi

Ali Topuz

Osman Kaptan

 

Trabzon

İstanbul

Antalya

 

Mehmet Mesut Özakcan

Birgen Keleş

Ali Kemal Deveciler

 

Aydın

İstanbul

Balıkesir

 

Ali Kemal Kumkumoğlu

Kıvılcım Kemal Anadol

Hakkı Akalın

 

İstanbul

İzmir

İzmir

 

Gürol Ergin

Kazım Türkmen

Enis Tütüncü

 

Muğla

Ordu

Tekirdağ

 

 

Osman Coşkunoğlu

 

 

 

Uşak

 

 

 

 

T.C.

            Başbakanlık

Kanunlar ve Kararlar

    Genel Müdürlüğü

Sayı : B.02.0.KKG.0.10/101-177/938                  3.3.2003

 

TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET MECLİSİ BAŞKANLIĞINA

 

Maliye Bakanlığınca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı Bakanlar Kurulunca 29.1.2003 tarihinde kararlaştırılan “2003 Malî Yılı Katma Bütçeli İdareler Bütçe Kanunu Tasarısı” ile eki cetveller ve gerekçesi ilişikte gönderilmiştir.

Gereğini arz ederim.

                                   Abdullah Gül

                                       Başbakan

Katma Bütçeli İdareler

2003 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı Metni

ile

Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin

HÜKÜMETİN TEKLİF ETTİĞİ METİN

 

2003 MALÎ YILI KATMA BÜTÇELİ İDARELER

BÜTÇE KANUNU TASARISI

 

Ödenekler, öz gelirler, Hazine yardımı

MADDE 1.- a)   Katma bütçeli idarelerin 2003 yılında yapacakları hizmetler için 11 688 332 000 000 000 lira ödenek verilmiştir.

b) Katma bütçeli idarelerin 2003 yılı gelirleri 425 000 000 000 000  lirası  öz gelir, 8 776 949 370 000 000 lirası Hazine yardımı, 2 486 382 630 000 000 lirası yükseköğretim kurumlarının cari hizmet giderlerine yapılacak Devlet katkısı olmak üzere toplam 11 688 332 000 000 000  lira olarak tahmin edilmiştir.

Bağlı cetveller

MADDE 2.- Katma bütçeli idarelerin;

a) Ödenek dağılımı (A),

b) Gelirleri, her bir idarenin bütçesine ekli (B),

c) Gelirlerin dayandığı hükümler (C),

d) Mevcut lojman, sosyal tesis, telefon, faks ve kadro sayıları (L),

e) Harcamalara ilişkin formül (R),

f) Sahip oldukları taşıtlar ve 2003 yılında 5/1/1961 tarihli ve 237 sayılı Kanun uyarınca satın alacakları taşıtların cinsi, adedi, hangi hizmetlerde kullanılacağı ve azamî satınalma bedelleri (T),

İşaretli cetvellerde gösterilmiştir.

PLAN VE BÜTÇE KOMİSYONUNUN KABUL ETTİĞİ METİN

 

2003 MALÎ YILI KATMA BÜTÇELİ İDARELER

BÜTÇE KANUNU TASARISI

 

 

MADDE 1.- Tasarının 1 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.

 

 

 

 

 

MADDE 2. - Tasarının 2 nci maddesi, maddeye bağlı “A” ve “T” (Katma Bütçeli İdarelerce 237 sayılı Taşıt Kanunu Uyarınca 2003 Yılında Satın Alınacak Taşıtları Gösterir Cetvel) işaretli cetvellerde yapılan değişiklikle kabul edilmiştir.

(Hükümetin Teklif Ettiği Metin)

Tarım reformu uygulaması ile ilgili davaların takibi

MADDE 3.- Tarım Reformu Genel Müdürlüğünün toprak ve tarım reformu uygulaması ile ilgili uyuşmazlık ve davaları bu Genel Müdürlük adına gerektiğinde Hazine avukatları tarafından da takip edilir.

Özel ödeneklere ilişkin işlemler

MADDE 4.- a) Karayolları, Köy Hizmetleri ve Devlet Su İşleri Genel Müdürlükleri; genel ve katma bütçeli kuruluşlar hariç diğer kamu kurum ve kuruluşları gerçek ve tüzel kişilerden vaki olacak hizmet taleplerini kendi imkânları nispetinde, yapılacak anlaşmalar esasları dahilinde ve bedeli mukabilinde yerine getirmeye yetkilidirler. Bu amaçla yatırılacak paralar, bir taraftan adı geçen kuruluşlar bütçelerinin (B) işaretli cetveline gelir, diğer taraftan (A) işaretli cetvelde mevcut veya yeniden açılacak tertiplere Maliye Bakanlığınca ödenek kaydolunur.

Bu özel tertiplerdeki ödeneklerden önceki yılda harcanmayan kısımları cari yıl bütçesine devren gelir ve ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir.

İşin gerektirdiği hallerde ve yaptırılacak iş bedelinin saymanlık hesaplarına intikal etmesi halinde gelir ve ödenek kaydı işlemini beklemeksizin (A) işaretli cetvelin ilgili proje ödeneklerinden gerekli harcama yapılabilir. 

Yapılan harcama tutarı kadar ödeneği, özel tertipten önceden harcama yapılan tertibe aktarmaya Maliye Bakanı yetkilidir.

b) Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü tarafından 3/7/1968 tarihli ve 1053 sayılı Kanun gereğince  yürütülen içme suyu tesisleri ile ilgili olarak kendi usullerine göre borçlandırılan bedeller, taksitlerinin ilgili belediyelerce süresinde ödenmemesi halinde, ödenmeyen taksitler, 2/2/1981 tarihli ve 2380 sayılı Kanun uyarınca belediyelere ayrılan paylardan İller Bankasınca kesilerek Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne ödenir.

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin)

 

MADDE 3. - Tasarının 3 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.

 

 

MADDE 4. - Tasarının 4 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.

(Hükümetin Teklif Ettiği Metin)

c) Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce inşaatı gerçekleştirilen baraj ve HES tesislerinin işletme hakkının devredilmesinden elde edilecek paylarla ilgili olarak, anılan Genel Müdürlük bütçesine ekli (B) işaretli cetvelin "İçmesuyu Tesisleri ve Hidroelektrik Santrallerinin Devrinden Sağlanan Paylar" bölümünde yer alan tutarın üzerinde gerçekleşen gelir fazlalarını enerji sektörü yatırımlarında kullanılmak üzere mevcut veya yeni açılacak tertiplere ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir.

d) 11/2/1950 tarihli ve 5539 sayılı Kanunun 19 uncu maddesinin 7 nci bendi gereğince, geçişi ücretli olan yol, köprü ve tünellerden elde edilen her çeşit gelirlerini ve bunların yapımı veya işletilmesi sırasında elde edilecek sigorta tazminat bedellerini, aynı nitelikteki yatırımlarda ve her türlü altyapının bakım, onarım ve işletme giderlerinde kullanılmak üzere, bir taraftan Karayolları Genel Müdürlüğü bütçesinin (B) işaretli cetvelinde açılacak özel bir tertibe gelir, diğer taraftan (A) işaretli cetvelde açılacak ilgili tertibe özel ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir.

Bu ödeneklerden yılı içinde sarf edilemeyen kısmı ertesi yıl bütçesinin ilgili tertiplerine devren gelir ve ödenek kaydolunur.

(c) ve (d) bentleri uyarınca ödenek kaydedilen tutarlardan yapılacak harcamalar, "2003 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar" hükümlerine göre yılı yatırım programı ile ilişkilendirilir.

Karayolları Genel Müdürlüğü yol bakım işleri için gelecek yıla geçici yüklenmelere girişilmesi

MADDE 5.- Karayolları Genel Müdürlüğünce, yol ve otoyol bakım işleri için yılları bütçelerinde yer alan ödeneklerin yarısını geçmemek üzere ilgili Bakan onayıyla gelecek yıla geçici yüklenmelere girişilebilir.

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin)

 

MADDE 5. - Tasarının 5 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.

(Hükümetin Teklif Ettiği Metin)

Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bütçesi ile ilgili işlemler

MADDE 6.-  a) 29/4/1959 tarihli ve 7258 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi gereğince her çeşit spor saha ve tesisleri vücuda getirmek amacı ile Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bütçesinin (A) işaretli cetvelinde yer alan projelerin Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünce 21/5/1986 tarihli ve 3289 sayılı Kanun hükümleri uyarınca yapılabilecek işler dışında kalanlara ait ödenekleri, Bayındırlık ve İskân Bakanlığı bütçesine aynı amaçla aktarmaya Maliye Bakanı yetkilidir.

b) Yıllık yatırım programlarına ek yatırım cetvellerinde inşaat ve büyük onarım projeleri arasında yer alan ve Genel Müdürlük onayı ile il müdürlüklerince yaptırılması uygun görülen işlerin karşılıkları münhasıran proje ile ilgili harcamalarda kullanılmak üzere hizmetin ait olduğu Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bütçesinin ilgili yatırım tertibindeki ödenekten il müdürlüklerine yardım yolu ile ödenebilir.

c) Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bütçesine ekli (B) işaretli cetvelin "Futbol Müsabakaları Müşterek Bahis Hâsılatından Elde Edilecek Gelir" tertibinde kayıtlı kaynaktan sağlanacak gelir fazlalarını sportif hizmetler ve spor tesislerinin yapım, bakım ve büyük onarımlarında kullanılmak üzere Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bütçesine bir yandan özel gelir, diğer yandan açılacak özel tertibe ödenek kaydetmeye,

Çeşitli kurum ve kuruluşlar ile şahıslar tarafından Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne bağlı spor federasyonları ile dairelere yapılan nakdî yardım ve bağışlarla kendi faaliyet ve hizmetlerinden sağladıkları gelirleri, Genel Müdürlük onayı ile  federasyonların ve dairelerin gençlik ve sportif hizmetleri ile mal ve hizmet alımlarında kullanılmak üzere Genel Müdürlük bütçesine bir yandan özel gelir, diğer yandan açılacak özel tertiplere ödenek kaydetmeye,

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin)

 

MADDE 6. - Tasarının 6 ncı maddesi aynen kabul edilmiştir.

(Hükümetin Teklif Ettiği Metin)

Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğünün mülkiyetinde bulunan ve spor amaçlı ayrılmış taşınmaz malların; satışından, mülkiyetin gayri aynî hak tesisinden ve kiralanmasından elde edilen gelirlerini, sportif hizmetler ve spor tesislerinin yapım, bakım ve büyük onarım giderlerinde kullanılmak üzere Genel Müdürlük bütçesine bir yandan özel gelir, diğer yandan açılacak özel tertibe ödenek kaydetmeye,

Maliye Bakanı yetkilidir. Bu ödeneklerden yılı içinde sarf edilemeyen kısmı ertesi yıl bütçesinin ilgili tertiplerine devren gelir ve ödenek kaydolunur.

Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü bütçesi ile ilgili işlemler

MADDE 7.- Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü bütçesine ekli (B) işaretli cetvelde yıl içinde meydana gelebilecek gelir fazlalarını  bir yandan özel gelir, diğer yandan mevcut veya yeni açılacak özel tertibe ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir.

Yatırım harcamaları, "2003 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar" hükümlerine göre yılı yatırım programı ile ilişkilendirilir.

Bu ödeneklerin yılı içinde sarf edilemeyen kısmı ertesi yıl bütçesinin ilgili tertibine devren gelir ve ödenek kaydolunur.

Yükseköğretim kurumları ile ilgili hükümler

MADDE 8.- a)  Yükseköğretim kurumlarınca önceki yıllarda bastırılan ders kitapları ve teksirlerin satış bedelleri Devlet İstatistik Enstitüsü toptan eşya fiyatları indeksine göre, yükseköğretim kurumları tarafından her yıl yeniden tespit edilir.

b) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Kanunun 46 ncı maddesine göre özel ödenek kaydolunan miktarlar üniversite adına  T.C. Ziraat Bankası şubelerinden birinde açılacak hesaba yatırılır ve harcamalar bu hesaptan yapılır.

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin)

 

MADDE 7. - Tasarının 7 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.

 

 

 

 

 

 

 

MADDE 8. - Tasarının 8 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.

(Hükümetin Teklif Ettiği Metin)

c) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Kanunun 46 ncı maddesine göre kısmî zamanlı olarak çalıştırılacak öğrenciler hakkında, 25/8/1971 tarihli ve 1475 sayılı  Kanunun işçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili hükümleri ve 17/7/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanunun iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası ile ilgili hükümleri hariç diğer hükümleri uygulanmaz.

d) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Kanuna tâbi yükseköğretim kurumlarında kayıtlı yüksek öğrenim öğrencilerinin her türlü tedavi giderlerinin karşılanması için, bu kurumların bütçelerinde tertiplenen transfer ödeneklerinin karşılıkları Yükseköğretim Kurulunca tespit edilecek usul ve esaslar çerçevesinde kullanılmak üzere kurumlar adına T.C. Ziraat Bankası şubelerinden birinde açılacak hesaba yatırılır.

e) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Kanunun 46 ncı maddesi uyarınca; elde edilen gelirlerin özel gelir ve ödenek kaydedilen tutarlarının % 10'una kadar olan kısmı, üniversite yönetim kurulunun tespit edeceği başarılı, gelir düzeyi düşük öğrencilerin burs, kitap ve kırtasiye ile beslenme yardımı ödemelerinde kullanılır.

f) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin dördüncü fıkrası uyarınca kuruluş veya birimin araç, gereç, bilimsel araştırma ve diğer ihtiyaçlarına harcanmak üzere döner sermaye gelirlerinden ayrılan (bilimsel araştırma projeleri için ayrılacak pay dahil) en az % 50'lik miktar, bu ihtiyaçların yanı sıra devam etmekte olan projelerin tamamlanmasına yönelik inşaat işleri ile her türlü bakım ve onarım  için harcanabilir. Devam etmekte olan projelerin tamamlanmasına yönelik inşaat işleri ile her türlü bakım ve onarım için ayrılan miktarı; ilgili yükseköğretim kurumunun teklifi üzerine, münhasıran sözkonusu projelerde kullanılmak üzere yükseköğretim kurumunun bütçesine bir taraftan özel gelir, diğer taraftan mevcut veya yeni açılacak tertibe özel

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin)

 

(Hükümetin Teklif Ettiği Metin)

ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir. Bu ödeneklerin yılı içinde harcanmayan kısmı ertesi yılın bütçesine devren gelir ve ödenek kaydolunur.

g) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin (a) bendine 20/6/2001 tarihli ve 4684 sayılı Kanunla eklenen beşinci fıkrada belirtilen "% 10" oranı "% 5" olarak, "ilk haftası içinde" ibaresi "20'sine kadar" şeklinde uygulanır.

h) 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Kanunun 55 inci maddesine göre yükseköğretim kurumları adına tapuda kayıtlı taşınmazların kiralanması, satılması ve işletilmesi suretiyle elde edilecek gelirler ile Hazine adına kayıtlı olup, yükseköğretim kurumlarına tahsis edilmiş taşınmaz malların üzerinde herhangi bir inşaat yapılmamak ve irtifak hakkı tesisine konu edilmemek şartıyla, eğitim, sağlık ve sosyal amaçlı kiralanması ve işletilmesi suretiyle elde edilecek gelirlerin tamamını ilgili yükseköğretim kurumunun her çeşit cari (personel hariç) ve yatırım harcamalarında (yükseköğretim kurumları adına tapuda kayıtlı taşınmazların satılması suretiyle elde edilen gelirlerin tamamı sadece yatırım harcamalarında) kullanılmak üzere bir yandan özel gelir, diğer yandan mevcut veya yeni açılacak tertibe özel ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir. Yatırım harcamaları, "2003 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar" hükümlerine göre yılı yatırım programı ile ilişkilendirilir. Bu ödeneklerin yılı içinde harcanmayan kısmı ertesi yılın bütçesine devren gelir ve ödenek kaydolunur. 

Hazine adına kayıtlı olup yükseköğretim kurumlarına tahsis edilmiş taşınmaz mallar üzerinde ilgili yükseköğretim kurumlarının teklifi üzerine, öğrenci yurt binası ve müştemilatı yaptırılmak üzere mülkiyetin gayri ayni hak tesis edilebilir.

 

 

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin)

 

(Hükümetin Teklif Ettiği Metin)

ı) Yükseköğretim kurumları rektörleri ile rektör yardımcıları üniversite veya yüksek teknoloji enstitülerindeki döner sermaye işletmelerinin birinden katkılarına bakılmaksızın 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesindeki esaslara göre her ay pay alabilirler. Ancak bir ayda ödenecek pay, bunların bir ayda alacakları aylık (ek gösterge dahil), ödenek (geliştirme ödeneği hariç) ve her türlü tazminat (makam, temsil ve görev tazminatları hariç) tutarının % 200'ünü geçemez.

j) Yükseköğretim Kurulu bütçesinin 111-01-3-352-900 (Öğretim Üyesi Yetiştirme Projesi) tertibine konan ödenek, cari harcamalarda kullanılmak üzere (personel hariç) bu proje kapsamında lisansüstü eğitim veren yükseköğretim kurumlarının bütçelerine, görevlendirilen öğrencilerin sayıları ve öğrenim alanları dikkate alınarak Yükseköğretim  Kurulunun teklifi üzerine Maliye Bakanlığınca aktarılır.

k) Üniversiteler ve yüksek teknoloji enstitülerinde iktisat, işletme, hukuk, uluslararası ilişkiler, bilgi teknolojileri ve ileri teknolojiler ile öğretmenlik alanlarında ikinci öğretim kapsamında yürütülecek tezsiz yüksek lisans programlarının açılması, öğrencilerden alınacak öğretim ücretleri, bu programlarda fiilen ders veren öğretim üyelerine ödenecek ek ders ücretleri, aşağıda belirtilen esaslara uyulmak kaydıyla ilgili üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü yönetim kurulunun teklifi üzerine Yükseköğretim Kurulu tarafından belirlenir ve bu kararların birer örneği Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından Maliye Bakanlığına gönderilir.

Toplanan öğretim ücretlerinin % 30'undan az olmamak üzere üniversite veya yüksek teknoloji enstitüsü yönetim kurullarınca belirlenecek miktarı bilimsel ve teknolojik araştırma projelerinde kullanılmak üzere yükseköğretim kurumlarında yer alan ilgili tertiplere ödenek kaydedilir. Geri kalanı ise, ilgili

 

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin)

 

(Hükümetin Teklif Ettiği Metin)

kurumların bütçesine özel ödenek kaydedilerek, 11/10/1983 tarihli ve 2914 sayılı Kanunun 11 inci maddesi (son fıkrası hariç) ve 19/11/1992 tarihli ve 3843  sayılı  Kanunun 10 uncu maddesi hükümleri dikkate alınarak, 11/10/1983 tarihli ve 2914 sayılı Kanunun 11 inci maddesinin dördüncü fıkrasında akademik unvanlar itibarıyla öngörülen ek ders ücretinin her halükârda on katını ve aynı maddede öngörülen sınav ücretinin beş katını geçmemek üzere bu eğitim programında fiilen ders veren öğretim üyelerine ek ders ve sınav ücreti olarak; 19/11/1992 tarihli ve 3843 sayılı Kanunun 12 nci maddesinde belirtilen esaslara göre de bu program için görevlendirilen idari personele fazla çalışma ücreti olarak ödenir. Özel ödeneğin yeterli olmadığı gerekçe gösterilerek kurum bütçesi, döner sermaye, vakıf, dernek ve sair kaynaklardan ayrıca ders ve sınav ücreti veya herhangi bir ödeme yapılamaz.

Bu bentte yapılan düzenleme dışında kalan hususlar hakkında 19/11/1992 tarihli ve 3843 sayılı Kanun ile 11/10/1983 tarihli ve 2914 sayılı Kanun hükümleri uygulanır.

Gerektiğinde yukarıdaki fıkralarda yer alan hükümler kısmen veya tamamen ileri uzaktan eğitim teknolojileri kullanmak suretiyle ikinci öğretim kapsamında yürütülecek tezsiz yüksek lisans programları için de uygulanabilir.

Öğretim ücretlerinin toplanmasına ve özel ödenek kaydedilmesine ve bu bentte düzenlenen diğer hususlara ilişkin usul ve esaslar Yükseköğretim Kurulu Başkanlığının görüşü alınarak Maliye Bakanlığınca belirlenir.

Vakıflar Genel Müdürlüğü bütçesi ile ilgili işlemler

MADDE 9.- Vakıflar Genel Müdürlüğü bütçesinin (B) işaretli cetvelinde yıl içinde meydana gelebilecek gelir fazlalarını bir yandan özel gelir, diğer yandan mevcut veya yeni açılacak özel tertibe ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkilidir.

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin)

 

 

MADDE 9. - Tasarının 9 uncu maddesi aynen kabul edilmiştir.

 

(Hükümetin Teklif Ettiği Metin)

Yatırım harcamaları, "2003 Yılı Programının Uygulanması, Koordinasyonu ve İzlenmesine Dair Karar" hükümlerine göre yılı yatırım programı ile ilişkilendirilir.

Bu ödeneklerin yılı içinde harcanmayan kısmı ertesi yıl bütçesinin ilgili tertibine devren gelir ve ödenek kaydolunur.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü Bütçesi ile ilgili işlemler

MADDE 10.- Kuruma ait taşınmazların satışından veya kiraya verilmesinden elde edilen gelirlerin % 50'si özürlü hizmetlerinde kullanılmak üzere kurum bütçesine bir yandan özel gelir diğer taraftan özel ödenek kaydedilir. Bu ödeneklerin yılı içerisinde harcanmayan kısmı ertesi yıl bütçesinin ilgili tertibine devren gelir ve ödenek kaydolunur.

Döner sermaye saymanlıklarının birleştirilmesi    

MADDE 11.- Katma bütçeli idareler bünyesinde kurulan döner sermaye işletmesi saymanlıklarını il düzeyinde kurumlar bazında birleştirmeye ve bu konuda çıkacak sorunları çözmeye Maliye Bakanı yetkilidir.

Genel Bütçe Kanununun uygulanması

MADDE 12.- Bu Kanunda yer alan hükümler saklı kalmak üzere, Genel Bütçe Kanunu hükümleri katma bütçeli idareler hakkında da uygulanır.

Yürürlük

MADDE 13.- Bu Kanun 1/1/2003 tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

MADDE 14.- Bu Kanunun;

a) Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Gençlik ve Spor Genel  Müdürlüğü ile ilgili hükümlerini Başbakan ve Maliye Bakanı,

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin)

 

MADDE 10. - Tasarının 10 uncu maddesi aynen kabul edilmiştir.

 

 

 

 

MADDE 11. - Tasarının 11 inci maddesi aynen kabul edilmiştir.

 

 

MADDE 12. - Tasarının 12 nci maddesi aynen kabul edilmiştir.

 

 

MADDE 13. - Tasarının 13 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.

 

MADDE 14. - Tasarının 14 üncü maddesi aynen kabul edilmiştir.

(Hükümetin Teklif Ettiği Metin)

b) Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü ile ilgili hükümlerini  Maliye ve Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanları,

c) Yükseköğretim Kurulu ve Üniversiteler ile ilgili hükümlerini Maliye ve Millî Eğitim Bakanları,

d) Karayolları Genel Müdürlüğü  ile ilgili hükümlerini Maliye ve Bayındırlık ve İskân Bakanları,

e) Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü ile ilgili hükümlerini  Maliye ve Sağlık Bakanları,

f) Tarım Reformu Genel Müdürlüğü ve Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü ile ilgili hükümlerini Maliye ve Tarım ve Köyişleri Bakanları,

g) Orman Genel Müdürlüğü ile ilgili hükümlerini Maliye ve Orman Bakanları,

h) Petrol  İşleri Genel Müdürlüğü  ve Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü ile ilgili hükümlerini Maliye ve Enerji ve Tabiî Kaynaklar Bakanları,

Yürütür.

(Plan ve Bütçe Komisyonunun Kabul Ettiği Metin)

Abdullah Gül

 

 

 

Başbakan

 

 

 

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

Devlet Bak.ve Başb. Yrd.

Devlet Bak. ve Başb. Yrd.

 

A. Şener

M. A. Şahin

E. Yalçınbayır

 

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

Devlet Bakanı

 

M. Aydın

B. Atalay

A. Babacan

 

Devlet Bakanı

Adalet Bakanı

Millî Savunma Bakanı

 

K. Tüzmen

C. Çiçek

V. Gönül

 

İçişleri Bakanı

Dışişleri Bakanı

Maliye Bakanı

 

A. Aksu

Y. Yakış

K. Unakıtan

 

Millî Eğitim Bakanı

Bayındırlık ve İskân Bakanı

Sağlık Bakanı

 

E. Mumcu

Z. Ergezen

R. Akdağ

 

Ulaştırma Bakanı

Tarım ve Köyişleri Bakanı

Çalışma ve Sos. Güv. Bak.

 

B. Yıldırım

S. Güçlü

M. Başesgioğlu

 

Sanayi ve Ticaret Bakanı

En. ve Tab. Kay. Bakanı

Kültür Bakanı

 

A. Coşkun

M. H. Güler

H. Çelik

 

Turizm Bakanı

Orman Bakanı

Çevre Bakanı

 

G. Akşit

O. Pepe

İ. Sütlüoğlu

 

 

Katma Bütçeli İdareler

2003 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı

Genel Gerekçesi

 

2003 MALÎ YILI KATMA BÜTÇELİ İDARELER

BÜTÇE KANUNU TASARISI

GENEL GEREKÇESİ

 

Katma Bütçeli İdareler Bütçe Kanunu Tasarısı, 2003 Yılı Programı hedefleri doğrultusunda Genel Bütçe Kanunu Tasarısı ile uyumlu bir biçimde hazırlanmıştır. Bu çerçevede, 2003 yılı programında belirtilen sektör ve yatırımlara öncelik verilmiş ve katma bütçeli idarelere kendilerine mevzuatla verilen görevleri etkin bir şekilde yerine getirmelerini sağlayacak şekilde kaynak tahsisinde bulunulmuştur.

Katma Bütçeli İdareler

2003 Malî Yılı Bütçe Kanunu Tasarısı

Madde Gerekçeleri

KATMA BÜTÇELİ İDARELER

2003 MALÎ YILI BÜTÇE KANUNU TASARISI

MADDE GEREKÇELERİ

 

BİRİNCİ KISIM

Genel Hükümler

Ödenekler, öz gelirler, Hazine yardımı

Madde 1- Katma Bütçeli İdarelerin 2003 yılında yapacakları hizmetlerin gerektirdiği ödenek miktarı ile öz gelir tahmini ve hazine yardımı (Yükseköğretim kurumlarının cari hizmet giderlerine yapılacak Devlet katkısı dahil) tutarları belirlenmektedir.

Bağlı cetveller

Madde 2- Katma bütçe kanununa ekli ödenek dağılımına ilişkin (A) cetveli ve her bir idarenin bütçesine eklenen (B) cetveli ile (C), (L), (R) ve (T) işaretli cetveller belirtilmektedir.

İKİNCİ KISIM

İdarelere İlişkin Özel Hükümler

Tarım reformu uygulaması ile ilgili davaların takibi

Madde 3- Toprak ve tarım reformu uygulaması ile ilgili davaların, gerektiğinde Hazine avukatları tarafından da takip edilebileceğine dair hüküm yer almaktadır.

Özel ödeneklere ilişkin işlemler

Madde 4- Maddenin (a) bendinde, Karayolları, Köy Hizmetleri ve Devlet Su İşleri Genel Müdürlüklerinin, genel bütçeye dahil daireler ve katma bütçeli idareler hariç, diğer kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerden gelecek hizmet taleplerini yapılacak anlaşmalar esaslarına göre ve bedeli karşılığında yerine getirmelerine yetki verilmekte ve adı geçen idarelere bu amaçla yatırılacak paraların bütçeleştirme işlemleri hüküm altına alınmaktadır.

Maddenin (b) bendinde, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce yürütülen içme suyu tesisleri ile ilgili olarak borçlandırılan bedeller taksitlerinin ilgili belediyelerce zamanında ödenmemesi halinde, ödenmeyen taksitlerin 02/02/1981 tarihli ve 2380 sayılı Kanun uyarınca belediyelere ayrılan paylardan İller Bankasınca kesilerek, Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğüne ödeneceği hükmü yer almaktadır.

Maddenin (c) bendinde, Kamu Ortaklığı Fonunun 01/01/2003 tarihinden itibaren kaldırılması nedeniyle daha evvel KOF gelirleri arasında yer alan içmesuyu tesisleri ve HES devirlerinden sağlanan paylardan elde edilecek gelirler, ilgili kurumların gelirleri arasına dahil edildiğinden bunlardan elde edilecek gelir fazlalarının enerji sektöründeki yatırımlarda kullandırılması imkanı getirilmiştir.

Maddenin (d) bendinde ise, yine daha evvel KOF gelirleri arasında yer alan geçişi ücretli otoyol ve köprü gelirleri, sözkonusu Fonun kaldırılması nedeniyle ilgili kurumların gelirleri arasına dahil edildiğinden Karayolları Genel Müdürlüğünün (B) işaretli cetvelinde yer alan buna ilişkin gelir tahminleri üzerinde gerçekleşen tutarların aynı nitelikteki yatırımlarda kullandırılması imkanı sağlanmaktadır. Ayrıca, yapım ve işletim sırasında elde edilecek sigorta tazminat bedellerinin de Karayolları Genel Müdürlüğü tarafından kullanılabilmesine yönelik düzenleme yapılmıştır.

Karayolları Genel Müdürlüğü yol bakım işleri için gelecek yıla geçici yüklenmelere girişilmesi

Madde 5- Karayolları Genel Müdürlüğünce yol bakım ve otoyol işleri için yılları bütçelerinde yer alan ödeneklerin yarısını geçmemek üzere ilgili Bakan onayı ile gelecek yıla geçici yüklenmelere girişilmesi hükmü yer almaktadır.

Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bütçesi ile ilgili işlemler

Madde 6- Maddenin (a) bendinde, ilgili kanunu gereğince, her çeşit spor saha ve tesisleri yapmak üzere Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü bütçesinde yer alan projelerden bu idarece yapılabilecek işler dışında kalanlara ait ödenekleri Bayındırlık ve İskân Bakanlığı bütçesine aktarmaya, Maliye Bakanı yetkili kılınmaktadır.

Maddenin (b) bendinde, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğü yatırım programında yer alan büyük onarım projelerinden, işlerin bulunduğu yerlerdeki Gençlik ve Spor İl Müdürlüklerince gerçekleştirilmesi uygun görülenlere ilişkin olarak, il müdürlüklerinin "Özel Bütçeli" olması nedeniyle bu işlerin nasıl yapılacağı hükme bağlanmakta, bu düzenleme ile bürokrasinin azaltılması, hizmetin zamanında yerine getirilmesinin sağlanması ve maliyetlerin düşürülmesi amaçlanmaktadır.

Maddenin (c) bendinde ise, Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne ait (B) işaretli cetvelin "Futbol Müsabakaları Müşterek Bahis Hasılatından Elde Edilecek Gelir" tertibinden elde edilecek gelir fazlalarını ödenek kaydetmeye, çeşitli kurum ve kuruluşlar ile şahıslar tarafından Gençlik ve Spor Genel Müdürlüğüne bağlı spor federasyonları ile dairelere yapılan nakdi yardım ve bağışlarla kendi faaliyet ve hizmetlerinden sağladıkları gelirleri, bu yardım ve geliri sağlayan federasyon ve dairelerin gençlik ve sportif hizmetleri ile mal ve hizmet alımlarında kullanılmak üzere genel müdürlük bütçesine bir yandan özel gelir, diğer yandan açılacak özel tertiplere ödenek kaydetmeye, sözkonusu Genel Müdürlüğün taşınmaz mallarının satışı, kiralanması ve üzerinde irtifak tesis edilmesinden sağlanan gelirlerin sportif hizmetler ve spor tesislerinin yapım, bakım ve büyük onarımlarında kullanılmak üzere kurumun bütçesine özel gelir ve ödenek kaydetmeye  ve bu ödeneklerden yılı içinde harcanamayan kısmın gelecek yıl bütçesinin ilgili tertibine devren gelir ve ödenek kaydetmeye Maliye Bakanı yetkili kılınmaktadır.

Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü bütçesi ile ilgili işlemler

Madde 7- Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü  bütçesine ekli (B) işaretli cetvelde meydana gelebilecek gelir fazlalarından yatırımlarla ilgili olanların 2003 yılı yatırım programı ile ilişkilendirilmek suretiyle özel gelir ve ödenek kaydı ile sarf edilmeyen kısmının ertesi yıla devri konusundaki bütçeleştirme hükümlerine yer verilmektedir.

Yükseköğretim kurumları ile ilgili hükümler

Madde 8- Yükseköğretim kurumlarınca önceki yıllarda bastırılan ders kitapları ve teksirlerin satış bedellerinin enflasyona endekslenmesi sağlanmıştır.

Maddede kısmi zamanlı olarak çalıştırılacak öğrenciler hakkında; 25/08/1971 tarihli ve 1475 sayılı Kanunun işçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili hükümleri ve 17/07/1964 tarihli ve 506 sayılı Kanunun iş kazası ve meslek hastalıkları sigortası ile ilgili hükümleri hariç diğer hükümlerin uygulanmayacağı da belirtilmektedir.

Maddenin (d) bendinde, 04/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Kanuna tabi kurumlarda kayıtlı yükseköğrenim öğrencilerinin her türlü tedavi giderlerinin karşılanması için, bunların bütçelerinde tertiplenen transfer ödeneklerinin karşılıklarının Yükseköğretim Kurulunca tespit edilecek esas ve usuller çerçevesinde kullanılmak üzere kurumlar adına T.C. Ziraat Bankası şubelerinden birinde açılacak hesaba yatırılacağı hükme bağlanmaktadır.

Maddenin (e) bendinde, 04/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı  Kanunun 46 ncı maddesi uyarınca elde edilen gelirlerden özel gelir ve ödenek kaydedilen tutarların % 10'luk kısmının kullanımı düzenlenmektedir.

Maddenin (f) bendinde 04/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin 4 üncü fıkrası uyarınca, kuruluş veya birimin araç, gereç, araştırma ve diğer ihtiyaçları için döner sermaye gelirlerinden ayrılması gereken en az % 50'lik miktarın (bilimsel araştırma projeleri için ayrılacak pay dahil), bu ihtiyaçların yanı sıra her türlü bakım ve onarım için de harcanabileceği belirtilmiştir.

Maddenin (g) bendinde, 4/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Kanunun 58 inci maddesinin (a) bendinde 20/6/2001 tarihli ve 4684 sayılı Kanunla eklenen beşinci fıkrada belirtilen % 10 oranının % 5'e düşürülmesine yönelik düzenleme yapılmaktadır.

Maddenin (h) bendi ise 04/11/1981 tarihli ve 2547 sayılı Kanunun 55 inci maddesine göre yükseköğretim kurumları adına kayıtlı ya da Hazine adına kayıtlı olup da yükseköğretim kurumlarına tahsis edilmiş taşınmaz malların başka kuruluşlara eğitim, sağlık ve sosyal amaçlı  olarak kiralanması ve işletilmesi suretiyle elde edilecek gelirlerin tamamının ilgili yükseköğretim  kurumunun her çeşit cari  (personel hariç) ve yatırım harcamalarında kullanılması hükme bağlanmakta bu şekilde üniversitelere yeni kaynaklar yaratılmaktadır. Ayrıca bu bent ile yükseköğretim kurumlarına tapuda kendi adlarına kayıtlı taşınmazların satılmasından sağlayacakları gelirleri yatırım harcamalarında kullanabilmeleri imkanı getirilmiştir.

Bendin devamında, öğrenci yurt yapımını teşvik amacıyla Hazinece yükseköğretim kurumlarına tahsis edilmiş taşınmaz mallar üzerinde öğrenci yurt  binası ve müştemilatı yaptırılmak üzere mülkiyetin gayri ayni hak tesisi imkanı sağlanmıştır.

Maddenin (ı) bendi ile üniversite ve yüksek teknoloji enstitüleri rektörlerinin ve rektör yardımcılarının katkılarına bakılmaksızın döner sermaye işletmelerinin birinden pay almasına imkan sağlanmıştır.

Maddenin (j) bendi Yükseköğretim Kurulu bütçesindeki "Öğretim Üyesi Yetiştirme Projesi" tertibine konulan ödeneğin, lisansüstü eğitim veren yükseköğretim kurumlarının bütçelerine aktarılma usulü düzenlenmektedir.

Maddenin (k) bendinde üniversite ve yüksek  teknoloji enstitülerinde, maddede sayılan alanlarda ikinci öğretim kapsamında yürütülecek tezsiz yüksek lisans programlarının açılması ve öğrencilerden alınacak ücretlerden, ilgili üniversitenin araştırma fonuna ayrılacak miktar ile bu eğitim programında fiilen ders veren öğretim üyelerine yapılacak ödemelere ilişkin esaslar belirlenmektedir.

Vakıflar Genel Müdürlüğü bütçesi ile ilgili işlemler

Madde 9- Vakıflar Genel Müdürlüğü bütçesinin (B) işaretli cetvelinde meydana gelebilecek gelir fazlalarının, bu Genel Müdürlüğün hizmetlerinde kullanılmak üzere, gerekli bütçeleştirme işlemlerinin yapılması konusunda Maliye Bakanı yetkili kılınmaktadır.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü bütçesi ile ilgili işlemler

Madde 10- Kuruma ait taşınmazların satışından veya kiraya verilmesinden elde edilen gelirlerin % 50'sinin özürlü hizmetlerinde kullanılmak üzere Kurum bütçesine bir yandan özel gelir diğer taraftan özel ödenek kaydedileceği ve bu ödeneklerin yılı içerisinde harcanmayan kısmının ertesi yıl bütçesinin ilgili tertibine devren gelir ve ödenek kaydolunacağı belirtilmektedir.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Diğer Hükümler

Döner sermaye saymanlıklarının birleştirilmesi    

Madde 11- Katma bütçeli idareler bünyesinde kurulan döner sermaye işletmesi saymanlıklarının il düzeyinde kurumlar bazında birleştirilmesi ve bu konuda çıkacak sorunların çözülmesi konusunda Maliye Bakanına yetki verilmektedir.

Genel Bütçe Kanununun uygulanması

Madde 12- Bu kanunda yer alan hükümler dışında, Genel Bütçe Kanununda yer alan hükümlerin katma bütçeli idareler hakkında da uygulanacağı belirtilmektedir.

Yürürlük

Madde 13- Bu Kanunun 1/1/2003 tarihinde yürürlüğe gireceği belirtilmektedir.

Yürütme

Madde 14- Katma Bütçeli İdarelerle ilgili hükümleri, kuruluşların idari bağlılıklarına göre Başbakanın ve Maliye Bakanının veya Maliye Bakanı ile İdarenin bağlı bulunduğu Bakanın birlikte yürüteceği belirtilmektedir.

 

2003 Malî Yılı

Katma Bütçeli İdareler

A – B CETVELİ

(Özet Tablo)
KATMA BÜTÇELİ İDARELER

2003 MALÎ YILI BÜTÇE KANUNU

A – CETVELİ

 

A – CETVELİ (Devamı)

(Milyon TL.)

A – CETVELİ

 

 

A – CETVELİ (Devamı)

BOŞ SAYFA
Katma Bütçeli İdareler

C – İŞARETLİ CETVEL

(Devlet Gelirlerinin Dayandığı Temel Hükümler)
BOŞ SAYFA
C – CETVELİ

(Gelirlerin Dayandığı Hükümler)

Vergi, Resim ve Diğer

                 Gelirlerin Dayanakları

  Çeşidi          Tarihi Numarası Ö Z E T İ

                                                                                                                                                                                                                                      

  Kanun   26.5.1927  1050  Muhasebe-i Umumiye Kanunu

     ”           5.6.1935  2762  VakıflarKanunu

     ”         20.4.1936  2950             Vakıf Mallarının Taksitle Satılması ve Kiraya Verilmesi ve Satış Paralarının Kullanılması ve Emaneten İdare

                                       Edilen Mülhak Vakıflardan İdare ve Tahsil Masrafı Alınması Hakkındaki Kanun

  Tüzük   17.7.1936                  Vakıflar Nizamnamesi

  Kanun   11.2.1950  5539   Karayolları GenelMüdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun

      ”        21.7.1953  6183           Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkındaki Kanun

      ”      18.12.1953  6200      Devlet Su İşleri Umum Müdürlüğü Teşkilât ve Vazifeleri Hakkında Kanun

      ”        11.1.1954  6219        Türkiye Vakıflar Bankası Türk Anonim Ortaklığı Kanunu

      ”        17.3.1954  6326            Petrol Kanunu

      ”        30.6.1954  6426    Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri Arasındaki Vergi Muafiyetleri AnlaşmasınınTasdikine Dair Kanun

      ”        18.5.1955  6570 Gayrimenkul Kiraları Hakkında Kanun

      ”        27.6.1956  6760         Vakıflar Umum Müdürlüğü Vazife ve Teşkilâtı Hakkında Kanun

      ”        29.4.1959  7258           Futbol Müsabakalarında MüşterekBahis ve Tertibi Hakkında Kanun

      ”        22.6.1965  633 Diyanet İşleri Başkanlığı Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun

      ”        18.4.1973  1702            Petrol Reformu Kanunu

      ”        4.11.1981  2547  Yükseköğretim Kanunu

      ”        6.11.1981  2548  Gemi Sağlık Resmi Kanunu

      ”        24.5.1983  2828  SosyalHizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu

  K.H.K.    8.6.1984  227           Vakıflar GenelMüdürlüğünün Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname

         Vergi, Resim ve Diğer

                 Gelirlerin Dayanakları

  Çeşidi          Tarihi Numarası Ö Z E T İ

                                                                                                                                                                                                                                      

Kanun     7.11.1984  3074     Akaryakıt Tüketim Vergisi Kanunu

      ”        26.2.1985  3155            Tarım Reformu Genel Müdürlüğünün Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun

      ”          9.5.1985  3202              Köy Hizmetleri GenelMüdürlüğünün Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun

      ”      31.10.1985  3234          Orman GenelMüdürlüğünün Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Değiştirilerek

                                   Kabulü Hakkında Kanun

      ”        21.5.1986  3289    Gençlik ve Spor GenelMüdürlüğünün Teşkilât ve Görevleri Hakkında Kanun

 

L – CETVELİ

(Katma Bütçeli Dairelerin Mevcut Lojman, Sosyal Tesis, Telefon, Faks ve Kadro Sayıları)

 

 

Katma Bütçeli İdareler

R – İŞARETLİ CETVEL

(Harcamalara İlişkin Formül)

 

R – CETVELİ

(Harcamalara İlişkin Formül)

 

Katma bütçeli idareler tarafından yapılacak harcamalar hususunda aşağıdaki esaslar saklı kalmak üzere, 2003 Malî Yılı Genel  Bütçe Kanununa bağlı (R) işaretli cetveldeki formüller uygulanır.

VAKIFLAR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

900- Transferler harcama kaleminde 401-500 kodlu faaliyetlerle ilgili olarak;

Vakıflar Kanunu Nizamnamesi ve Vakfiye ve Hükümlerine göre vakıf ilgililerine yapılacak ödemelerden;

a) 2762 sayılı Vakıflar Kanununun neşrinden evvel zaptedilmiş veya idareleri mazbudiyet altına alınmış olan vakıfların evlat ve mütevellilerine o tarihte cari olan vakfiye hükümlerine göre tahsis edilmiş bulunan tevliyet ve evladiyet aylıkları,

b) Mazbut Vakıfların vakfiyelerinde yazılı şartların gerektirdiği giderler ile intifa hakkı nizamnamesindeki esaslara ve Vakıflar Meclisi kararına göre vakıfların ilgililerine tahsis edilmiş ve edilecek olan intifa hakkı aylıkları,

c) 2762 sayılı Vakıflar Kanununun yürürlük tarihinden sonra zaptedilmiş vakıflara ait cami ve mescitlerde hizmet gören ve mazbut  camilerde benzeri bulunmayan cüzhanlık, devirhanlık ve aşırhanlık gibi fer'i hizmet ifa edenlerin zabıt sırasında ve vakfiyesinde yazılı şarta göre tahsis edilmiş bulunan aylıkları,

d) Geçimini temin edecek geliri olmayan ve bir iş göremeyecek kadar yaşlı ve malul olan veya yetim olduğu anlaşılan (1.500) kör ve muhtaca ilgili yönetmelik hükümleri gereği yapılacak yardımlar,

e) Cami yaptıracak veya onaracak derneklere ve köylere yapılacak yardımlar hakkında yönetmelik hükümlerine göre yapılacak yardımlar,

f) Yurtlarda barındırılan başarılı öğrencilerin kamp gidiş geliş yol bedelleri,

"950-Sosyal Transferler" ayrıntı koduna gider kaydedilir.

GENÇLİK VE SPOR GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Ulusal Gençlik ve Spor  politikasının gereği olarak;

a) 3289 Sayılı Kanunun değişik 23 üncü maddesi gereğince, Millî takımlara seçilen sporcular ile bu takımların teknik kadrolarında yer alanlar, müsabaka öncesi yapılan kamp çalışmalarının başlangıcından, müsabaka sonrası ikametgâhına ulaşıncaya kadar, Millî Takım listesinde yer alan diğer görevlileri ise mü-sabakaya gidiş tarihinden, ikametgâhına varış tarihine kadar geçen süre içinde her türlü kaza,  hastalık ve sakatlanmalara karşı özel sigorta sistemine göre Genel Müdürlükçe sigortalanır.

Bu işlere ilişkin giderler, 300 Harcama Kaleminden ödenir ve 340 ayrıntı koduna gider kaydedilir.

b) 1. Yurt içinde açılan spor kamplarına katılan sporcu ve yöneticilerin, Gençlik ve İzcilik faaliyetlerine katılan gençlerin ve yöneticilerin,

2. Spor yarışmaları ve gençlik faaliyetleri nedeniyle yurdumuza gelen yabancı sporcular, gençler ve yöneticiler ile bunların katılacağı yarışma ve faaliyetlere iştirak eden yerli sporcular, gençlerle yöneticilerin,

3. Dış ülkelerden gelen spor ve gençlikle ilgili konulardaki otorite, uzman ve temsilcilerin,

4. Barındırma, yemek ve karşılanması zorunlu diğer ihtiyaçlarına ilişkin giderler ile Binicilik yarışma ve oyunlarına katılacak hayvanların kamp, yarışma ve oyunlara tahsis süresince, Binicilik Federasyonuna ait atların ise devamlı olarak yem, yiyecek ve barındırma giderleri,

400-Harcama Kaleminden ödenir ve 450 ayrıntı koduna gider kaydedilir.

c) 1. Uluslararası yarışmalar ve gençlik faaliyetleri dolayısıyla yabancı memleketlere yapılacak seyahatlerde idareci, sporcu ve gençlerin giydirilmesi, teçhiz edilmesi, tören ve spor kıyafetleri ile yurtiçinde yapılacak uluslararası yarışmalarda hakemlerin özel kıyafetlerinin gerektirdiği giderler,

2. Yurt içinde ve dışında yapılacak her türlü gençlik  faaliyetleri ve sportif oyunlar ile yarışmaların, gençlik ve sporu ilgilendiren kurs, seminer ve diğer çalışmaların gerektirdiği spor, alet, vasıta ve malzeme alımları giderleri,

400-Harcama Kaleminden ödenir ve 460 ayrıntı koduna gider kaydedilir.

3. 3289 sayılı Kanunun değişik Ek. 3 üncü maddesi gereğince yapılacak çeşitli, ödül, ikramiye, mükafat ve verilecek para, hediye gibi ödemelerle ilgili giderler,

800-Harcama Kaleminden ödenir ve 820 ayrıntı koduna gider kaydedilir.

DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

112 "Büyük su işleri" programının 03 alt program, 2 ödenek türü 001 faaliyetinde  mevcut 13 trilyon TL. ödenekten yılı içinde ikmal edilemeyen etüd, inşaat, bakım, onarım işlerine yılı içinde kurulacak yer altı suyu kooperatiflerine, yılı içinde vuku bulacak ani taşkın işlerine, acil içme ve kullanma suyu işlerine, fiyat farklarına, ilan bedeline ve kesin hesap istihkaklarında kullanılmak üzere 700 (yapı, tesis ve büyük onarım giderleri) harcama kalemine gider kaydedilir.

 

SOSYAL HİZMETLER VE ÇOCUK ESİRGEME KURUMU GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

a) 100-Personel giderleri harcama kalemiyle ilgili olarak 2828 sayılı Kanun ve bu Kanuna dayalı olarak çıkartılan Yönetmelik gereği;

1. Çocuk Yuvaları, Yetiştirme Yurtları ile Çocuk ve Gençlik Merkezlerinde barındırılan çocuklara,

2. Bakım ve rehabilitasyon merkezlerinde barındırılan özürlülere,

3. Kadın konukevlerinde barındırılan kadınlara ve çocuklarına,

4. Huzurevlerinde barındırılan yaşlılara,

verilecek harçlıklar ile bunlara ilişkin tedavi giderleri, "190-Diğer personel giderleri" ayrıntı koduna gider kaydedilir.

b) 900-Transfer harcama kaleminden 401-500 kodlu faaliyetlerle ilgili olarak 2828 sayılı Kanunun 23, 26 ve 32 nci maddelerine dayalı Yönetmelikler gereğince yapılacak yardımlara ilişkin giderler,

"950-Sosyal Transferler" ayrıntı koduna gider kaydedilir.

ANADOLU ÜNİVERSİTESİ

a) Anadolu Üniversitesi Rektörlüğü Açıköğretim Fakültesince hazırlanan eğitim programlarına ilişkin ödemeler, üniversitenin bu konudaki özel yönetmeliğinde belirtilen esaslar ve buna ilişkin hükümler uyarınca ve danışmanlık bölgelerinde mesaî saatleri dışında görev yapan personele fazla çalışma ücreti 100 harcama kaleminden ödenir ve 150 ayrıntı koduna gider kaydedilir.

b) Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesinin yurt dışına götüreceği hizmetler için lüzumlu görülecek yerlerde kiralanacak araç, gereç, makine-teçhizat, taşıt ve binalar ile bunların sözleşmeleri gereğince ödenecek diğer giderleri 300 harcama kaleminden ödenir ve 350 ayrıntı koduna gider kaydedilir. Bu hizmetlerle ilgili diğer harcama kalemlerine giren ödemeler dış kuruluşlarca uygulanan esas ve usule göre yapılır.

c) Anadolu Üniversitesi Açıköğretim hizmetleri için yaptırılacak her türlü baskı ile film, video, ses bantlarının hazırlanmasına ve bunların yayınına ait telif, tercüme, derleme, dublaj, sanat teknik yenileme ve eser incelemelerine yapılacak ödemeler, Anadolu Üniversitesinin bu konudaki özel yönetmeliği uyarınca 300 harcama kaleminden ödenir ve 390 ayrıntı koduna gider kaydedilir.

d) Atölye, stüdyo, laboratuvar gibi uygulamalı eğitim ve araştırma yapan birimlerin temrinlik mal ve malzeme, her türlü araç ve gereç alımlarıyla bunlara ilişkin her türlü giderler 400 harcama kaleminden ödenir ve 460 ayrıntı koduna gider kaydedilir.

BOŞ SAYFA
Katma Bütçeli İdarelerce 237 Sayılı

Taşıt Kanununa Göre 2003 Yılında

Satın Alınacak Taşıtları Gösterir

Cetvel ile 30.6.2002 Tarihi İtibariyle

Mevcut Taşıt Sayıları