Dönem : 22 Yasama Yılı : 1
T.B.M.M. (S. Sayısı : 158)
Türkiye Cumhuriyeti ile Çek Cumhuriyeti Arasında Gelir
Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına
Engel Olma Anlaşmasının ve Eki Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı ve Dışişleri Komisyonu Raporu (1/443)
Not : Tasarı Başkanlıkça;
Plan ve Bütçe ile Dışişleri komisyonlarına havale edilmiştir.
T.C.
Başbakanlık 13.1.2003
Kanunlar ve Kararlar
Genel Müdürlüğü
Sayı : B.02.0.KKG/196-279/295
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Önceki yasama döneminde hazırlanıp Başkanlığınıza sunulan ve
İçtüzüğün 77 nci maddesi uyarınca hükümsüz sayılan ilişik listede adları
belirtilen kanun tasarılarının yenilenmesi Bakanlar Kurulunca uygun
görülmüştür.
Gereğini arz ederim.
Abdullah
Gül
Başbakan
LİSTE
Esas No. Hükümsüz Sayılan Kanun
Tasarılarının Adı :
1/262 Türkiye
Cumhuriyeti ile Irak Cumhuriyeti Arasında Konsolosluk Sözleşmesinin
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/266 Dünya
Turizm Teşkilâtı Tüzüğünün Bazı Maddelerinde Yapılan Değişikliklerin
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/267 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Letonya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Turizm Alanında
İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/269 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Polonya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Uluslararası
Karayolu Taşımacılığı Anlaşmasının Tadiline İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının
Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/270 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Litvanya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Denizcilik
Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/273 Uluslararası
Sergilere İlişkin Sözleşme ile Sözleşmeye Değişiklik Getiren Uluslararası
Sergiler Bürosu Genel Kurul Kararına Katılmamızın Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/274 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Hindistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasındaki Turizm İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının
Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
Esas No. Hükümsüz Sayılan Kanun
Tasarılarının Adı :
1/283 Türkiye
Cumhuriyeti ile Litvanya Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve Ticarî Konularda Hukukî
ve Adlî İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/286 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Uluslararası Göç Örgütü Arasında Örgütün Türkiye’deki
Hukuksal Durumu, Ayrıcalıkları ve Dokunulmazlıkları Hakkında Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu
Hakkında Kanun Tasarısı
1/290 Birleşmiş
Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı
1/293 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Lübnan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Denizcilik
Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/300 Batı
Avrupa Birliği, Ulusal Temsilciler ve Uluslararası Görevlilerin Statüsü
Hakkında Anlaşmanın, Türkiye Tarafından Batı Avrupa Silâhlanma Örgütü
Faaliyetleri ile İlgili Olarak Uygulanması ve Buna İlişkin Mektupların Onaylanmasının
Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/308 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Letonya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Denizcilik
Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/312 Türkiye
Cumhuriyeti ile Moldova Cumhuriyeti Arasında Konsolosluk Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/319 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Moldova Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Hava
Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/327 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Güney Afrika Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Hava
Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/420 Avda
ve Sporda Kullanılan Tüfekler, Nişan Tabancaları ve Av Bıçaklarının Yapımı,
Alımı, Satımı ve Bulundurulmasına Dair Kanunda Değişiklik Yapılması Hakkında
Kanun Tasarısı
1/446 Köy
Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi ile Aynı Kanuna Bir Madde Eklenmesine
Dair Kanun Tasarısı
1/489 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Gürcistan Hükümeti Arasında SosyalGüvenlik
Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/508 Bir
Evlenme Akdine Dayanmayan Birleşmelerin Evlilik ve Evlilik Dışında Doğan
Çocukların Düzgün Nesepli Olarak Tesciline İlişkin Kanun Tasarısı
1/511 Türkiye
Cumhuriyeti ile Türk Kültür ve Sanatları Ortak Yönetimi Genel Müdürlüğü
Arasında Arsa Tahsisi Hakkında Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı
1/530 Türkiye
Cumhuriyeti ile Şili Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve
Korunmasına İlişkin Anlaşma ve Eki Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı
1/541 Ozon
Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal Protokolünde Yapılan Değişikliğin
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
Esas No. Hükümsüz Sayılan Kanun
Tasarılarının Adı :
1/542 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Letonya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden
Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel
Olma Anlaşması ve Eki Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/555 İzmirGaz
ve Ulaşım Hizmetleri Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun
Tasarısı
1/557 Taşınmaz
Mal Zilyedliğine Yapılan Tecavüzlerin Önlenmesi Hakkında Kanuna Bazı Maddeler
Eklenmesine Dair Kanun Tasarısı
1/559 Devlet
Mezarlığı Dışında Defnedilen Bazı Devlet Büyüklerinin Mezarları Hakkında Kanun
Tasarısı
1/560 Uzman
Jandarma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
1/561 Eski
Yugoslavya’da İşlenen Bazı Suçların Kovuşturulması Hakkında Kanun Tasarısı
1/565 Kaçakçılığın
Men ve Takibine Dair Kanunun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Tasarısı
1/568 Uyuşturucu
Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanunun Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Tasarısı
1/569 Jandarma
Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılmasına
Dair Kanun Tasarısı
1/570 Kimlik
Bildirme Kanununun Bir Maddesinin Değiştirilmesi ve Bu Kanuna Bir Ek Madde ile
Bir Geçici Madde Eklenmesi Hakkında Kanun Tasarısı
1/571 Jandarma
Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununa Bir Madde Eklenmesine Dair Kanun Tasarısı
1/572 Jandarma
Teşkilât, Görev ve Yetkileri Kanununa İki Ek Madde Eklenmesine Dair Kanun
Tasarısı
1/573 Uzman
Jandarma Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun Tasarısı
1/579 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Uluslararası Çalışma Örgütü Arasında Uluslararası
Çalışma Örgütünün Ankara’daki Ofisi İçin Yer Tahsisine İlişkin Protokolün
Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/591 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti Hükümeti Arasında
Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/598 Akdeniz’de
Tehlikeli Atıkların Sınırötesi Hareketleri ve Bertarafından Kaynaklanan
Kirliliğin Önlenmesi Protokolünün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/600 Su
Ürünleri Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
1/605 Türkiye
Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanununun Bir Maddesinde Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanun Tasarısı
1/613 Ev
Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sözleşmesinin OnaylanmasınınUygun Bulunduğu
Hakkında Kanun Tasarısı
1/626 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Bosna-Hersek Bakanlar Kurulu Arasında Kültür
Merkezlerinin Kuruluşu ve İşleyişi Hakkında Protokolün Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
Esas No. Hükümsüz Sayılan Kanun
Tasarılarının Adı :
1/648 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Bahreyn Devleti Hükümeti Arasında Hava Taşımacılığı
Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/649 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Hırvatistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Hava
Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/653 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Bosna ve Hersek Bakanlar Kurulu Arasında Ankara ve
Saraybosna’da Diplomatik Temsilciliklerinin Yerleşimine İlişkin Protokolün
Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/654 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Bangladeş Halk Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Gelir
Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına
Engel Olma Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/655 Özel
Karayolu TaşıtlarınınGeçici İthaline Dair Gümrük Sözleşmesi Değişikliklerinin
Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/665 TürkiyeCumhuriyeti
Hükümeti ile Venezuela Cumhuriyeti Hükümeti Arasındaki Turizm Alanında
İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/666 Türkiye
Cumhuriyeti ile Türkmenistan Cumhuriyeti Hükümetleri Arasında Ankara ve
Aşkabad’da Diplomatik Temsilciliklerin Yerleşimine İlişkin Protokolün
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/667 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti Arasında Belbaşı
Tesisinin Kapanması ve Yeni Bir Sismik Araştırma İstasyonunun Faal Hale
Getirilmesi ile İlgili Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/671 Türkiye
Cumhuriyeti ile Hindistan Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki
ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/680 Devlet
Memurları Kanunu ile Kamu İktisadî Teşebbüsleri Personel Rejiminin Düzenlenmesi
ve 233 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Bazı Maddelerinin Yürürlükten
Kaldırılmasına Dair Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında
Kanun Tasarısı
1/683 Türkiye
Cumhuriyeti ile Tacikistan Cumhuriyeti Hükümetleri Arasında Ankara ve
Duşanbe’de Diplomatik Temsilciliklerinin Yerleşimine İlişkin Protokolün
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/687 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı
Hükümeti Arasında Sosyal Güvenlik Sözleşmesinin ve Eki Sağlık Bakımı Hakkında
Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/688 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Fransa Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Nükleer Enerjinin
Barışçıl Amaçlı Kullanımı İçin İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/732 Telsiz
Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun Tasarısı
1/735 Türkiye
Cumhuriyeti ile Moğolistan Arasında Hukukî, Ticarî ve Cezaî Konularda Adlî
Yardımlaşma Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
Esas No. Hükümsüz Sayılan Kanun
Tasarılarının Adı :
1/746 Uzman
Jandarma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
1/749 Karayolu
Taşımacılığında Çalışma Saatleri ve Dinlenme Sürelerine İlişkin 153 Sayılı
Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/750 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ve Fas Krallığı Hükümeti Arasında Yatırımların Karşılıklı
Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı
1/761 Birleşmiş
Milletler Hazır Barış Gücü Düzenlemeleri Sistemine Katkılar Hakkında Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ve Birleşmiş Milletler Arasında Ortak Niyet Beyanının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/766 Eşyanın
Sınırlardaki Kontrollerinin Uyumlaştırılmasına İlişkin Uluslararası Sözleşmenin
Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/771 Türkiye
Cumhuriyeti Sağlık Bakanlığı ile Birleşik Meksika Devletleri Sağlık Bakanlığı
Arasında Sağlık Alanında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/778 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Karadeniz’in Kirliliğe Karşı Korunması Komisyonu
Arasında Merkez Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/783 Emniyet
Teşkilâtı Uçuş Hizmetleri Tazminat Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun
Tasarısı
1/785 Vatandaşlık
Belgesi Verilmesine İlişkin Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında
Kanun Tasarısı
1/786 Kişi
Halleri Konusunda Milletlerarası Karşılıklı Bilgi Verilmesine İlişkin
Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/787 Ahvali
Şahsiye Belgelerinde Yer Alan Bilgilerin Kodlanmasına İlişkin Sözleşmenin
Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/788 Yaşam
Belgesi Verilmesine Dair Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında
Kanun Tasarısı
1/799 Ahvali
Şahsiye Cüzdanlarının Tanınmasına ve Güncelleştirilmesine İlişkin Sözleşmenin
Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/802 Türkiye Cumhuriyeti ile Çek Cumhuriyeti
Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve
Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşmasının ve Eki Protokolün Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/803 Türk
Polis Teşkilâtını Güçlendirme Vakfı Kanunu Tasarısı
1/804 İçişleri
Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına İlişkin
Kanun Tasarısı
1/810 Uzman
Jandarma Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
1/813 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Moldova Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Savunma Sanayii
İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
Esas No. Hükümsüz Sayılan Kanun
Tasarılarının Adı :
1/815 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Hırvatistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Sağlık
Alanında İşbirliğine Dair Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında
Kanun Tasarısı
1/827 Ozon
Tabakasını İncelten Maddelere Dair Montreal Protokolü Değişikliğinin
Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/829 Türkiye
Cumhuriyeti ile Ukrayna Arasında Hukukî Konularda Adlî Yardımlaşma ve İşbirliği
Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/830 Türkiye
Cumhuriyeti ile Amerika Birleşik Devletleri Arasında Nükleer Enerjinin Barışçıl
Kullanımına İlişkin İşbirliği Anlaşması ve Eki Mutabakat Zaptının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/831 Biyolojik
Çeşitlilik Sözleşmesinin Biyogüvenlik Kartagena Protokolünün Onaylanmasının
Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/833 Türkiye
Cumhuriyeti ile Filipinler Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki
ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/834 Uluslararası
Telekomünikasyon Birliği (ITU) Kuruluş Yasası ve Sözleşmesinde Değişiklik Yapan
Kyoto ve Minneapolis Tam Yetkili Konferansları Sonuç Belgelerinin
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair KanunTasarısı
1/852 Nüfus
Kanununun Bazı Maddelerinin Değiştirilmesine Dair Kanun Tasarısı
1/853 Avrupa
Peyzaj Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/855 Türkiye
Cumhuriyeti ile İtalya Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve
Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/867 Türkiye
Cumhuriyeti ile Gürcistan Arasında Ortak Sınırın Anti-Personel Mayınlardan
Arındırılması ve Bunların Gelecekte Sınır Koruma Amacıyla Kullanılmaması İçin
Bir İkili Rejim Tesis Edilmesi Hakkında Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/868 Türkiye
Cumhuriyeti ve Slovak Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve
Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/871 1990
Tarihli Petrol Kirliliğine Karşı Hazırlıklı Olma, Müdahale ve İşbirliği ile
İlgili Uluslararası Sözleşme ve Eklerine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı
1/872 Türkiye
Cumhuriyeti ve Portekiz Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve
Korunmasına İlişkin Anlaşma ve Eki Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı
1/877 Uydular
Aracılığı ile Haberleşme Uluslararası Teşkilatı (INTELSAT) Anlaşmasının ve
İşletme Anlaşmasında Yapılan Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı
Esas No. Hükümsüz Sayılan Kanun
Tasarılarının Adı :
1/881 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ve Yugoslavya Federal Cumhuriyeti Federal Hükümeti
Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşmanın
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/890 Tehlikeli
Atıkların Sınırötesi Taşınımının ve Bertaraf Edilmesinin Kontrolüne İlişkin
Basel Sözleşmesine Getirilen Değişikliğin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı
1/894 Çocuk
Haklarına Dair Sözleşmeye Ek Çocukların Silahlı Çatışmalara Dahil Olmaları
Konusundaki İhtiyari Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun
Tasarısı
1/909 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Uganda Cumhuriyeti Arasında Ticaret, Ekonomik ve
Teknik İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/910 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Gabon Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Genel Ticarî,
Ekonomik, Kültürel ve Teknik İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/911 Türkiye
Cumhuriyeti ile Slovenya Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde
Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması ve Eki Protokolün Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/915 Biyoloji
ve Tıbbın Uygulanması Bakımından İnsan Hakları ve İnsan Haysiyetinin Korunması
Sözleşmesi, İnsan Hakları ve Biyotıp Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/916 Uluslararası
Atom Enerjisi Ajansı Statüsünün Bazı Maddelerinde Yapılan Değişikliklerin
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/917 190
Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ve Dışişleri Bakanlığının Kuruluş ve Görevleri
Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
1/918 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Kongo Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Ticaret, Ekonomik
ve Teknik İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/924 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Hindistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Suçluların
İadesi Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/925 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ve Kosta Rika Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Teknik
İşbirliği Çerçeve Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/926 Dünya
Posta Birliği Kuruluş Yasasına Altıncı Ek Protokolün Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/929 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti Arasında
Karşılıklı Kalite Güvence Hizmetlerine İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/933 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Suriye Arap Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Yasadışı
Göçmenlerin Geri Kabulüne Dair Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
İlişkin Kanun Tasarısı
1/947 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Jamaika Hükümeti Arasında Ticaret ve Ekonomik
İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
Esas No. Hükümsüz Sayılan Kanun
Tasarılarının Adı :
1/954 Tüketicinin
Korunması Hakkında Kanunda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
1/957 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Diplomatik
Temsilcilik Binalarının İnşası İçin Karşılıklı Arsa Tahsisine İlişkin
Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/958 Türk
Vatandaşlığı Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun Tasarısı
1/959 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Estonya Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Hava
Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/962 Türkiye
Cumhuriyeti ile Yunanistan Cumhuriyeti Arasında Doğal Afetlere Karşı Türk-Yunan
Ortak Görev Gücü Kurulmasına İlişkin Protokolün Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/964 Türkiye
Cumhuriyeti ve Karayip Devletleri Birliği Arasında İşbirliği Çerçeve
Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/967 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Romanya Sosyalist Cumhuriyeti Hükümeti Arasında
Ankara’da 2 Mayıs 1966 Tarihinde İmzalanan Sivil Hava Ulaştırma Anlaşmasına Ek
Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/969 Avrupa
Sınırötesi Televizyon Sözleşmesini Değiştiren Protokolün Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/974 Anti-Personel
Mayınların Kullanımının, Depolanmasının, Üretiminin ve Devredilmesinin
Yasaklanması ve Bunların İmhası ile İlgili Sözleşmeye Katılmamızın Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı
1/977 Çocukların
Korunması ve Ülkelerarası Evlat Edinme Konusunda İşbirliğine Dair Sözleşmenin
Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/982 Eşyanın
Geçici İthalatına İlişkin İstanbul Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğu
Hakkında Kanun Tasarısı
1/983 Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Ukrayna Hükümeti Arasında Uzayın Araştırma ve
Kullanımı Konularında İşbirliği Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğu
Hakkında Kanun Tasarısı
1/984 Türkiye
Cumhuriyeti ve Yemen Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve
Korunmasına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/985 Türkiye
Cumhuriyeti ve Makedonya Cumhuriyeti Arasında Konsolosluk Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/989 Marka
Kanunu Antlaşmasına Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/991 Endüstriyel
Tasarımların Uluslararası Tesciline İlişkin Lahey Anlaşmasına Bağlı Cenevre
Metnine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/992 Ticaret Gemilerinde Çalışan Kaptanlar
ve Gemi Zabitlerinin Meslekî Yeterliliklerinin Asgari İcaplarına İlişkin 53
Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/993 Gemi Adamlarının Hastalanması,
Yaralanması ya da Ölümü Halinde Armatörün Sorumluluğuna İlişkin 55 Sayılı
Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/994 Gemilerde Mürettebat İçin İaşe ve Yemek
Hizmetlerine İlişkin 68 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı
1/995 Mürettebatın Gemide Barınmasına İlişkin 92
Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
Esas No. Hükümsüz Sayılan Kanun
Tasarılarının Adı :
1/996 Gemi Adamlarının Sağlık Muayenesine
İlişkin 73 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/1006 Gemi Aşçılarının Meslekî Ehliyet
Diplomalarına İlişkin 69 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu
Hakkında Kanun Tasarısı
1/1007 İş Kazalarının Önlenmesine (Gemi
Adamları) İlişkin 134 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı
1/1008 Gemi Adamlarının Ulusal Kimlik
Kartlarına İlişkin 108 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair
Kanun Tasarısı
1/1013 Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile
Bulgaristan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Sahil Güvenlik İşbirliği Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/1014 Karadeniz’in Kirliliğe Karşı Korunması
Komisyonunun Ayrıcalık ve Bağışıklıklarına İlişkin Anlaşmanın Onaylanmasının
Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun Tasarısı
1/1017 Gemi Adamlarının Sağlığının Korunması ve
Tıbbî Bakımına İlişkin 164 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı
1/1018 Gemi Adamlarının Yıllık Ücretli İznine
İlişkin 146 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun
Tasarısı
1/1019 Liman İşlerinde Sağlık ve Güvenliğe
İlişkin 152 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun
Tasarısı
1/1020 Gemi Adamlarının Ülkelerine Geri
Gönderilmesine İlişkin 166 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna
Dair Kanun Tasarısı
1/1022 Otobüs ve Otokarlarla Uluslararası Arızi
Yolcu Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/1023 Türkiye Cumhuriyeti ve Hollanda Krallığı
Arasında Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/1026 Mürettebatın Gemide Barınmasına İlişkin (İlave
Hükümler) 133 Sayılı Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun Bulunduğu Hakkında Kanun
Tasarısı
1/1027 Uzay Cisimlerinin Verdiği Zarardan
Dolayı Uluslararası Sorumluluk Hakkında Sözleşmeye Katılmamızın Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/1028 Uzaya Fırlatılan Cisimlerin Tescili
Sözleşmesine Katılmamızın Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/1029 Türkiye Cumhuriyeti ile Azerbaycan
Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve Ticarî Konularda Adlî İşbirliği Anlaşmasının
Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/1033 Atlantik Ton Balıklarının Korunmasına
İlişkin Uluslararası Sözleşme ve Nihaî Senet,
Atlantik Ton Balıkçılık İşletmeleri İstatistiklerinin Toplanmasına Dair
Karar, Usul Kuralları ve Malî Düzenlemelere Katılmamızın Uygun Bulunduğu Hakkında
Kanun Tasarısı
1/1038 Türkiye Cumhuriyeti ile Bosna-Hersek
Arasında Konsolosluk Sözleşmesinin Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun
Tasarısı
1/1039 Türkiye Cumhuriyeti ile Sudan
Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi
Önleme Anlaşmasının Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
1/1040 Hukukî veya Ticarî Konularda Yabancı
Ülkelerde Delil Sağlanması Hakkında Sözleşmenin Onaylanmasının Uygun
Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı
T.C.
Başbakanlık 20.12.2000
Kanunlar ve Kararlar
Genel Müdürlüğü
Sayı :
B.02.0.KKG/0.10/101-212/6436
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Dışişleri Bakanlığı’nca hazırlanan ve Başkanlığınıza arzı
Bakanlar Kurulu’nca 28.11.2000 tarihinde kararlaştırılan “Türkiye Cumhuriyeti
ile Çek Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte
Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşmasının ve Eki
Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı” ile gerekçesi
ilişikte gönderilmiştir.
Gereğini arz ederim.
Bülent
Ecevit
Başbakan
GEREKÇE
Çek Cumhuriyeti, ekonomik
ve ticarî ilişkilerimizin geliştirilmesi arzulanan bir Devlettir. Kuşkusuz,
Türkiye ile Çek Cumhuriyeti arasında sermaye, teknoloji ve hizmet
hareketlerinin geliştirilmesi her iki Devletin de refahına katkıda bulunacaktır.
Sözkonusu faktör hareketlerinin geliştirilmesinde çifte vergilendirme nedeniyle
ortaya çıkan sorunların çözümü önem arzetmektedir. Bu amaçla, Türkiye
Cumhuriyeti ile Çek Cumhuriyeti arasında 12 Kasım 1999 tarihinde Ankara’da
“Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi
Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması” imzalanmıştır.
Anlaşma ile kişilerin
aynı gelir üzerinden iki Devlette birden vergilendirilmesinin (çifte
vergilendirme) önlenmesi amaçlanmaktadır. Bu amacı sağlamak üzere, vergileme
hakkı, gelir unsurları itibariyle ikamet edilen veya kaynak Devletlerden birine
bırakılmakta veya bu mümkün olmazsa iki Devlet arasında paylaştırılmaktadır.
Böylece, Âkit Devletlerden birinde yatırım yapan, teknoloji veya hizmet sunan
diğer Devlet mukimlerinin, o Devletin mükelleflerine göre daha ağır
vergilendirilmesine engel olunmakta ve teşebbüslerin risk almadan önce ileride
karşılarına çıkacak her türlü vergi ile ilgili mükellefiyeti hesaplayabilmeleri
sağlanmaktadır. Çifte vergilendirmenin Âkit Devletlerde önlenmesi ile Çek
yatırımcılar için Türkiye’nin, Türk yatırımcılar için ise Çek Cumhuriyeti’nin
daha cazip hale geleceği tabiidir.
Anlaşmanın kapsamına
aldığı vergiler açısından çifte vergilendirmenin ve vergi kaçakçılığının nasıl
önleneceği ve muhtelif gelir unsurlarının vergilendirilmesine ilişkin ilkeler
ve düzenlemeler, ilişikte yer alan Anlaşmanın madde gerekçelerinde
ayrıntılarıyla açıklanmıştır.
ANLAŞMA MADDELERİNİN
GEREKÇELERİ
“Türkiye Cumhuriyeti ile
Çek Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi
Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması” 28 madde ile Protokol’den meydana
gelmiştir. Anlaşma ve Protokol maddelerinin gerekçeleri aşağıda belirtilmiştir.
Madde 1. – Kişilere İlişkin Kapsam
1 inci madde hükmü
gereğince bu Anlaşma, Âkit Devletlerden birinin veya her ikisinin mukimi olan
kişilere uygulanacaktır.
Diğer bir ifade ile bu
Anlaşma, milliyet farkı gözetilmeksizin Âkit Devletler (Türkiye ve Çek
Cumhuriyeti)’nden birinde veya her ikisinde mukim olan kişileri kapsamına
almaktadır.
Madde 2. – Kapsanan
Vergiler
Bu madde, Anlaşmanın
kavradığı vergilerin belirlenmesinde ve tarifinde açıklığı temin etme amacını
gütmektedir.
Maddenin 1 inci fıkrası,
Anlaşmanın, ne şekilde alındığına bakılmaksızın bir Âkit Devlette, politik alt
bölümlerinde veya mahalli idarelerinde gelir üzerinden alınan vergilere
uygulanacağını belirtmektedir.
2 nci fıkra, gelir
üzerinden alınan vergilerin kapsamını belirlemektedir.
3 üncü fıkrada,
Anlaşmanın Âkit Devletlerdeki mevcut vergilerden hangilerine uygulanacağı
belirtilmektedir. Anlaşma kapsamına giren vergilerin; Çek Cumhuriyeti’nde
gerçek ve tüzel kişilerin gelirleri üzerinden alınan vergi; Türkiye
Cumhuriyetinde ise gelir ve kurumlar vergileri ile gelir ve kurumlar vergisi
üzerinden alınan fon payından ibaret olduğu belirtilmiştir.
4 üncü fıkra, Anlaşmanın
imza tarihinden sonra mevcut vergilere ilave olarak veya onların yerine
alınacak ve mevcut vergilerle aynı nitelikte olan veya onlara önemli ölçüde
benzeyen vergilerin de Anlaşma kapsamına gireceğini hükme bağlamakta, ayrıca
Âkit Devletlerin yetkili makamlarının, ilgili vergi yasalarında yaptıkları
önemli değişiklikleri birbirlerine bildirmelerini öngörmektedir.
Madde 3. – Genel Tanımlar
Bu maddede, Anlaşmada
kullanılan terimlerin yorumu için gerekli genel tanımlar yer almaktadır.
Söz konusu maddede
sırasıyla, “Çek Cumhuriyeti”, “Türkiye”, “Bir Âkit Devlet ve “Diğer Âkit
Devlet”, “Vergi”, “Kişi”, “Şirket”, “Bir Âkit Devletin Teşebbüsü” ve “Diğer
Âkit Devletin Teşebbüsü”, “Vatandaş”, “Uluslararası Trafik” ve “Yetkili Makam”
terimlerinin tanımı yer almaktadır.
Maddenin 2 nci
fıkrasında, Anlaşmada tanımlanmamış terimlerin, Âkit Devletlerin iç
mevzuatlarında öngörülen anlamları taşıdığı belirtilmiş ve Anlaşmada boşluk
kalmaması sağlanmıştır.
Madde 4. – Mukim
Âkit Devletlerin
vergileme yetkisi, Anlaşmanın birçok maddesinde doğrudan doğruya “mukim”
kavramına göre çözümlenmektedir. Bu çerçevede, gerçek ve tüzel kişilerin hangi
Devletin mukimi addedileceği hususu büyük bir önem arz etmektedir.
Maddenin 1 inci
fıkrasında, gerçek ve tüzel kişiler arasında ayrım yapılmaksızın, Anlaşmanın
amaçları bakımından; bu Devlet, herhangi bir politik alt bölümü veya mahalli
idaresi de dahil olmak üzere ev, ikametgâh, kanunî merkez, yönetim yeri veya
benzer yapıda diğer herhangi bir kriter nedeniyle vergi mükellefiyeti altına
giren kişi “mukim” addedilmektedir. Gelir Vergisi Kanunumuz Türkiye’de
yerleşmiş gerçek kişileri, Kurumlar Vergisi Kanunumuz ise kanuni veya iş
merkezi Türkiye’de bulunan kurumları tam mükellef addettiğinden, 1 inci fıkra
hükmüyle vergi hukukumuza tam bir paralellik sağlanmaktadır.
2 nci fıkrada, gerçek
kişilerin 1 inci fıkrada belirtilen kriterler nedeniyle her iki Devletin de
mukimi addedilmesi halinde, bu kişilerin hangi kıstaslar kullanılmak suretiyle
yalnızca bir Devletin mukimi addedileceği hususu çözümlenmektedir.
3 üncü fıkrada ise,
gerçek kişi dışında kalan kişilerin her iki Devletin de mukimi olması halinde,
sorunun Âkit Devletlerin yetkili makamlarınca karşılıklı anlaşma yoluyla
çözümleneceği belirtilmiştir.
Madde 5. – İşyeri
İşyerinin tanımına
ilişkin bu madde son derece önemlidir. Bilindiği üzere, Gelir ve Kurumlar
Vergisi Kanunlarımız, dar mükellefler açısından ticarî kazancın Türkiye’de elde
edilmiş sayılması için, kazanç sahiplerinin Türkiye’de işyerinin bulunmasını
veya daimi temsilci bulundurmasını ve kazancın bu yerlerde veya bu temsilciler
vasıtasıyla yapılan işlerden doğmasını şart koşmaktadır. Aynı şekilde,
Anlaşmanın 7 nci maddesinde de yalnızca işyerine atfedilebilen ticarî kazancın
kaynak Devlette vergilenebileceği prensibi getirilmiştir.
7 fıkra halinde
düzenlenen bu maddede, hangi durumlarda bir işyerinin oluşup oluşmayacağı
hususu bütün ayrıntılarıyla açıklanmaktadır.
1 inci fıkrada, “işyeri”
teriminin genel bir tanımı yapılmaktadır.
2 nci fıkrada, kapsama
özellikle dahil edilen işyerlerine örnekler verilmektedir ki bunlar; yönetim
yeri, şube, büro, fabrika, atölye, maden ocağı, petrol veya doğal gaz kuyusu,
taşocağı veya doğal kaynakların çıkarıldığı diğer yerlerdir.
3 üncü fıkrada, süresi
oniki ayı aşan bir inşaat şantiyesi, yapım, montaj veya kurma projesini veya
bunlarla bağlantılı gözetim faaliyetlerinin; bir Âkit Devlet teşebbüsünün
çalıştırdığı elemanları veya diğer personeli aracılığıyla danışma veya yönetim
hizmetleri de dahil diğer Devlette herhangi bir oniki aylık dönemde toplam altı
aydan fazla devam eden hizmet tedariklerinin de bir işyeri oluşturacağı
belirtilmiştir.
4 üncü fıkrada, işyeri
kapsamı dışında kalan hususlar belirtilmiştir.
5 inci fıkrada, daimi
temsilcilik düzenlenmiştir. Bu fıkraya göre, bir kişi teşebbüs adına mukavele
akdetme yetkisine sahip olur ve bu yetkisini düzenli olarak kullanırsa, bu
faaliyetlerin 4 üncü fıkrada belirtilen ve işe ilişkin sabit bir yerden
yapılması durumunda bu yeri işyeri haline getirmeyen nitelikteki faaliyetlerden
olmadıkça, bu teşebbüs, bu kişinin teşebbüs için gerçekleştirdiği her türlü
faaliyet dolayısıyla bu Devlette bir işyerine sahip kabul edilecektir.
Anlaşmada işyeri ve daimi
temsilci ayrı ayrı maddelerde düzenlenmeyip, her ikisi de “işyeri” maddesinde
kavrandığından, bu fıkra hükmüyle, Gelir Vergisi Kanunu’nun dar mükelleflerin
ticari kazançlarının Türkiye’de vergilendirilmesine imkan tanıyan daimi
temsilciliğe ilişkin hükümleri de Anlaşmaya yansıtılmış olmaktadır.
6 ncı fıkra, bir Âkit
Devlet teşebbüsünün diğer Âkit Devlette, işlerini yalnızca kendi işlerine
olağan şekilde devam eden bir simsar, genel komisyoncu veya bağımsız statüye
sahip bir acente vasıtasıyla yürütmesi halinde işyerinin varsayılmayacağını
öngörmektedir.
7 nci fıkrada ise, iki
ayrı Âkit Devlette mukim olan şirketlerin birbirlerini kontrol etmesinin,
bunlardan herhangi birinin diğeri için bir işyeri oluşturmayacağı hükme
bağlanmıştır.
Madde 6. – Gayrimenkul
Varlıklardan Elde Edilen Gelir
Bu madde, yalnızca
gayrimenkul sermaye iratlarını değil aynı zamanda gayrimenkullerden
kaynaklanacak her türlü gelir unsurunu da kapsamaktadır.
Maddenin 1 inci fıkrası
ile gayrimenkul varlıklardan elde edilen gelirin (tarım veya ormancılıktan elde
edilen gelir dahil) vergileme hakkı, gayrimenkulün bulunduğu Âkit Devlete
bırakılmaktadır.
2 nci fıkra, “gayrimenkul
varlık” teriminin tanımına ilişkindir.
3 üncü fıkrada,
gayrimenkul varlığın doğrudan kullanımı, kiralanması veya başka bir suretle
kullanımından elde edilen gelire 1 inci fıkra hükmünün uygulanacağı
belirtilmektedir.
4 üncü fıkrada ise, 1 ve
3 üncü fıkra hükümlerinin bir teşebbüsün gayrimenkul varlıklardan elde ettiği
gelir ile serbest meslek faaliyetlerinin icrasında kullanılan gayrimenkullerden
elde edilen gelire de uygulanacağı öngörülmektedir.
Madde 7. – Ticarî Kazançlar
Maddenin 1 inci fıkrası,
ticarî kazancın vergilendirilmesindeki genel prensibi açıklamaktadır. Buna göre
ticarî kazanç, teşebbüsün mukim olduğu Devlette vergilendirilecektir. Ancak,
faaliyetin diğer Âkit Devlette bir
işyeri vasıtasıyla yürütülmesi halinde, kazancın sadece bu işyerine
atfedilebilen kısmı diğer Âkit Devlette vergilendirilebilecektir.
2 nci fıkra, işyeri
kazançlarının hesaplanmasındaki esaslara ilişkindir. Buna göre, işyeri bağımsız
bir teşebbüs gibi ele alınacak ve benzer teşebbüslerin benzer koşullarda elde
etmesi gereken kazanç, söz konusu işyerine atfedilecektir. Böylece,
işyeri-merkez ilişkilerinde emsaline göre yüksek veya düşük fiyatlandırmaya
gidildiğinde olaya müdahale edilip, gerçekçi fiyatların fatura edilmesiyle yeni
bir vergi matrahı belirlenecek ve vergileme bu matrah üzerinden yapılacaktır.
3 üncü fıkra, işyeri
kazancının belirlenmesi sırasında hangi tür giderlerin indirilebileceğine
ilişkindir.
4 üncü fıkra, teşebbüs
adına sadece mal ve ticarî eşya alımında bulunan işyerine, bu faaliyeti
dolayısıyla kazanç atfedilemeyeceğine ilişkindir.
5 inci fıkra, ticarî
kazancın, Anlaşmanın diğer maddelerinde belirtilen gelir unsurlarını da
kapsamına alması halinde ilgili madde hükümlerini saklı tutmaktadır.
Madde 8. – Uluslararası Trafik
1 inci fıkra, bir Âkit
Devlet mukiminin diğer Âkit Devlette uluslararası trafik kapsamına giren türden
gemi, uçak, kara veya demiryolu vasıtası işletmeciliğinden sağladığı
kazançların, yalnızca teşebbüsün mukim olduğu Âkit Devlette vergilendirilebileceğini
öngörmektedir. Diğer bir ifade ile bu tür kazançlar kaynak Devlette vergiden
istisna edilmektedir.
2 nci fıkrada, 12 nci
maddenin 3 üncü fıkra hükümlerine bakılmaksızın, gemi veya uçakların çıplak
kiralanmasından elde edilen kazançlar ile malların taşınmasında kullanılan
konteynerlerin (treyler ve konteyner taşımacılığı için gerekli ekipman dahil)
kullanımından, bakımından veya kiralanmasından elde edilen kazançların söz
konusu kullanım, bakım veya kiralamanın uluslararası trafikte gemi veya uçak
işletmeciliğinin yanısıra arızi olarak yapılması halinde kapsanacağı hükme
bağlanmıştır.
3 üncü fıkrada, 1 inci
fıkrada benimsenen prensibin, ortaklık, ortak teşebbüs veya uluslararası
işletilen bir acenteye iştirak dolayısıyla elde edilen kazançlar için de
geçerli olduğu hükme bağlanmıştır.
Madde 9. – Bağımlı Teşebbüsler
Kurumlar Vergisi
Kanunumuzun 15, 16 ve 17 nci maddelerinde düzenlenen örtülü kazanç ve örtülü
sermaye ile ilgili olan bu maddede, bağımlı teşebbüslerin, bağımsız
teşebbüslere oranla farklı ticarî ilişkilere ve farklı fiyatlandırmalara
yönelmeleri halinde Âkit Devletlerin ne tür tedbirler alabileceği hükme
bağlanmaktadır.
1 inci fıkra, bağımlı
teşebbüslerin gerekli itinayı göstermeyip, bağımsız teşebbüsler arasında
geçerli olan fiyatlardan sapmaları halinde, vergi kaybına uğrayan Âkit Devlete
ek vergi alma hakkını vermektedir. Bu ek vergileme sonunda diğer Devletin,
kendi mükellefi olan bağımlı teşebbüs için yapacağı matrah ve vergi indirimleri
ise 2 nci fıkrada düzenlenmiştir.
3 üncü fıkra ise,
kaçakçılık, ihmal veya kasıt durumunda 2 nci fıkra hükümlerinin
uygulanmayacağına ilişkindir.
Madde 10. – Temettüler
1 inci fıkra,
temettülerin vergilendirilmesindeki genel ilke ile ilgili olup, temettü
gelirinin esas itibariyle temettü gelirini elde edenin mukim olduğu Âkit
Devlette vergilendirilmesini öngörmektedir.
2 nci fıkra,
temettülerin, temettüyü ödeyen şirketin mukim olduğu, yani temettülerin doğduğu
Devlette de vergilendirilebileceğini öngörmektedir. Ancak, temettünün gerçek
lehdarı diğer Âkit Devletin mukimi ise alınacak vergi gayrisafi temettü
tutarının % 10’unu aşamayacaktır. Bu fıkra, içinden temettü ödemesi yapılan
kazançlar yönünden şirketin vergilendirilmesini etkilemeyecektir.
3 üncü fıkrada “temettü”
teriminin tanımı yapılmaktadır.
4 üncü fıkrada, işyeri
kazancının 7 nci madde (Ticarî Kazançlar) çerçevesinde vergilendirildikten
sonra, kalan kazanç üzerinden işyerinin bulunduğu Devlette ve bu maddenin 2 nci
fıkrasına göre de vergilendirilebileceği öngörülmektedir. Bu fıkra, Gelir
Vergisi Kanunumuzun 94 üncü maddesinin 6/b numaralı bendiyle paralellik arz
etmektedir.
5 inci fıkrada, temettü
lehdarının, temettüyü ödeyen şirketin mukim olduğu diğer Âkit Devlette bir
işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette veya bu diğer Devlette yer alan sabit bir
yer vasıtasıyla serbest meslek faaliyetinde bulunması ve söz konusu temettü
elde ediş olayı ile bu işyeri veya sabit yer arasında etkin bir bağ bulunması
halinde, 1 inci ve 2 nci fıkra hükümlerinin uygulanmayacağı öngörülmektedir. Bu
durumda, ticarî kazanca ilişkin 7 nci madde veya serbest meslek faaliyetine
ilişkin 14 üncü madde hükümleri uygulanacaktır.
6 ncı fıkra, bu maddenin
4 üncü fıkra hükümleri saklı kalmak üzere, bir Âkit Devletin, kendisinden
kazanç veya gelir elde eden ve diğer Âkit Devletin mukimi olan bir şirketin
dağıttığı temettüler üzerinden veya dağıtmadığı kazançlardan herhangi bir vergi
alamayacağını öngörmektedir. Böylece, kaynak Devletin vergileme yetkisi kurum
kazancına uygulanmakta, ancak bu durumda, kâr payı elde eden kişilere doğru bir
genişlemeye müsaade edilmemektedir. Fıkrada ayrıca, temettünün, kazanç veya
gelirin elde edildiği Devletin mukimlerine ödenmesi ve bu kazanç veya gelirin
elde edildiği Devletteki işyeri ile temettü elde ediş olayı arasında etkin bir
bağ bulunması hallerinin kaynak Devlette vergilendirmeme prensibine istisna
teşkil ettiği belirtilmektedir.
Madde 11. – Faiz
1 inci fıkra, faizlerin
vergilendirilmesindeki genel ilkeyi belirlemektedir. Buna göre, faizi
vergilendirme hakkı lehdarın mukim olduğu Âkit Devlete ait olmaktadır.
2 nci fıkrada, faizin
gerçek lehdarının diğer Âkit Devletin bir mukimi olması halinde, faizlerin
doğduğu Devlete, faizin gayrisafi tutarı üzerinden azami % 10 vergi alma hakkı
tanınacağı öngörülmektedir.
3 üncü fıkra, bir Âkit
Devlette doğan ve diğer Âkit Devletin Hükümeti, politik alt bölümü veya mahalli
idaresi, Türkiye Merkez Bankası ve Türk Eximbank ile Çek Ulusal Bankası ve Çek
İhracat Bankası veya Âkit Devletlerin yetkili makamları arasında mutabık
kalınabilecek tamamı diğer Âkit Devletin Hükümetine ait herhangi bir kurum
tarafından elde edilen faizlerin kaynak Devlette vergiden muaf tutulmasına
ilişkindir.
4 üncü fıkrada, “faiz”
teriminin kapsamı belirlenmiştir.
5 inci fıkrada, diğer
Devlette bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette veya bir sabit yer
vasıtasıyla serbest meslek faaliyetinde bulunulması ve faizin ödendiği alacak
ile bu işyeri veya sabit yer arasında etkin bir bağ bulunması halinde, söz
konusu faizin bu madde çerçevesinde değil, ticarî kazanca ilişkin 7 nci madde
veya serbest meslek faaliyetlerine ilişkin 14 üncü madde hükümleri çerçevesinde
vergilendirileceği öngörülmektedir.
6 ncı fıkra, faiz
gelirlerinin hangi durumda bir Âkit Devlette elde edilmiş sayılacağını hükme
bağlamaktadır. Buna göre faizin, faizi ödeyen kişinin mukim olduğu Âkit
Devlette elde edildiği kabul olunacaktır. Ancak, faiz ödeyen kişinin bir Âkit
Devlette faiz ödemeye neden olan borç-alacak ilişkisiyle bağlantılı bir
işyerine veya sabit yere sahip olması durumunda faizin bu işyerinin veya sabit
yerin bulunduğu Devlette elde edildiği kabul edilecektir.
7 nci fıkra, faiz
miktarının belirlenmesinde muvazaa durumunu açıklığa kavuşturmaktadır. Fıkra
hükmüne göre muvazaa yapabilecek kişiler, aralarında özel ilişki bulunan faiz
ödeyen kişi ile faiz lehdarı veya her ikisiyle bir başka kişi olarak
belirtilmektedir. Muvazaa durumu ise, özel ilişkinin olmadığı hallerde, kişiler
arasında kararlaştırılan faiz miktarını aşan bir faizin ödenmesi olarak ortaya
konmuştur. Bu durumda fazla kısım, bu maddede tanımlanan ve indirimli vergiye
tâbi olan bir faiz olarak nitelendirilmeyip, Anlaşmanın diğer hükümleri de
dikkate alınarak Âkit Devletlerin iç mevzuatına göre vergilendirilecektir.
Madde 12. – Gayrimaddi
Hak Bedelleri
1 inci fıkra,
vergilemedeki genel ilkeyi belirlemekte ve vergileme hakkı ödeme yapılan
kişinin mukim olduğu Devlete tanımaktadır.
2 nci fıkra hükmü,
gayrimaddi hak bedellerinin elde edildiği Devlete de % 10’u aşmayacak şekilde
vergi alma hakkı tanımaktadır.
3 üncü fıkra, gayrimaddi
hak bedellerinin tanımı ile ilgilidir.
4 üncü fıkrada, bir
işyeri veya sabit yer vasıtasıyla elde edilen gayrimaddi hak bedellerinin
indirimli vergi oranına göre değil, ticarî kazanca ilişkin 7 nci veya serbest
meslek faaliyetlerine ilişkin 14 üncü madde hükümlerine göre vergilendirileceği
öngörülmektedir.
5 inci ve 6 ncı
fıkralarda, faizde olduğu gibi gayrimaddi hak bedellerinin nerede elde edilmiş
sayılacağı ve muvazaalı durumlarda nasıl vergilendirileceğine ilişkin özel
hükümler yer almaktadır.
Madde 13. – Sermaye Değer
Artış Kazançları
1 inci fıkrada, 6 ncı
maddede tanımlanan gayrimenkul varlıkların elden çıkarılmasından doğan
kazançların, bu varlıkların bulunduğu Âkit Devlette vergilendirileceği
öngörülmektedir.
2 nci fıkrada bir
işyerinin aktifine dahil olan veya serbest meslek faaliyetlerinin icrasında
kullanılan sabit yere ait menkul varlıkların, bu işyeri veya sabit yerin elden
çıkarılmasından doğan kazançlarla birlikte işyerinin veya sabit yerin bulunduğu
Âkit Devlette vergilendirileceği hükme bağlanmıştır.
3 üncü fıkrada, bir Âkit
Devlet mukimince uluslararası trafikte işletilen gemi, uçak, kara veya
demiryolu vasıtalarının veya bunların işletilmesine tahsis edilen menkul
varlıkların satışından elde edilen kazançların, yalnızca gemi, uçak, kara ve
demiryolu vasıtalarını işleten teşebbüsün mukim olduğu Âkit Devlette
vergilendirileceği öngörülmektedir.
4 üncü fıkrada, bu
maddenin diğer fıkralarında sayılanların dışında kalan varlıkların satışından
doğan kazançların, bu varlıkları elden çıkaranların mukim olduğu Âkit Devlette;
Âkit Devletlerden birinin mukimi tarafından çıkarılan tahvil veya hisse
senetlerinin diğer Âkit Devletin bir mukimi tarafından iktisap tarihinden
itibaren bir yıl içinde elden çıkarılmasından doğan değer artış kazançlarının
ise gelirin elde edildiği kaynak Devlette vergilendirilebileceği öngörülmektedir.
Madde 14. – Serbest
Meslek Faaliyetleri
Maddenin 1 inci
fıkrasında, serbest meslek kazançlarının, kazancı elde edenin mukim olduğu Âkit
Devlette vergilendirileceği; ancak, diğer Âkit Devlette bulunan bir sabit yer
kullanılarak icra edilen serbest meslek faaliyetlerinden veya bu diğer Devlette
ilgili malî yıl içinde başlayan veya sona eren herhangi bir oniki aylık dönemde
bir veya birkaç seferde toplam 183 günü aşan faaliyet icrasından elde edilen
kazancın, kaynak Devlette vergilendirileceği hükme bağlanmıştır.
2 nci fıkrada, “serbest
meslek faaliyetleri” teriminin tanımı yapılmaktadır.
Madde 15. – Bağımlı
Faaliyetler
1 inci fıkrada, bağımlı
faaliyetlerin vergilendirilmesine ilişkin genel kural belirtilmektedir. Buna
göre, hizmetin diğer Devlette ifa edilmemesi şartıyla, bir Âkit Devlet
mukimince elde edilen ücret, maaş ve diğer benzeri gelirler mukim olunan
Devlette vergilendirilecektir. Hizmetin diğer Devlette ifa edilmesi halinde,
belli şartlarla kaynak Devlete de vergileme yetkisi tanınabilecektir. Ancak,
söz konusu kural, bu Anlaşmanın 16, 18, 19 ve 20 nci maddelerinde öngörülen
hükümleri harhangi bir şekilde etkilemeyecektir. Diğer bir ifadeyle, yönetim
kurulu üyeleri, emekliler, kamu görevlileri, öğrenciler, stajyerler ve çıraklar
15 inci maddeye göre değil, kendileriyle ilgili maddelere göre vergilendirileceklerdir.
2 nci fıkrada, ücretin
sadece mukim olunan Devlette vergilendirilmesi için hangi şartların bir arada
aranması gerektiği belirtilmektedir. Kaynak Devletin vergileme yapabilmesi
için, öngörülen bu şartlardan birinin ihlali yeterlidir. Bir başka ifadeyle,
diğer Devlette hizmet ifa eden bir Âkit Devlet mukiminin bu Devlette ilgili
malî yıl içinde başlayan veya sona eren herhangi bir 12 aylık dönemde bir veya
bir kaç seferde toplam 183 günden fazla kalması veya ücret ödemesinin bu diğer
devletin mukimi olan bir işveren tarafından veya onun adına yapılması ya da söz
konusu ödemenin, işverenin bu diğer Devlette sahip olduğu bir işyerinden veya
sabit yerden yapılması durumunda elde edilen ücretler kaynak Devlette
vergilendirilecektir.
3 üncü fıkrada bir Âkit
Devlet mukimi tarafından uluslararası trafikte işletilen gemi, uçak, kara ve
demiryolu vasıtalarında çalışan personelin bu sıfatları dolayısıyla elde
ettikleri gelirlerin, yalnızca bu Devlette vergilendirileceği öngörülmektedir.
Madde 16. – Yöneticilere
Yapılan Ödemeler
Maddede, bir Âkit Devlet
mukiminin diğer Âkit Devlette mukim bir şirketin yönetim kurulu veya benzeri
diğer bir organının üyesi olması dolayısıyla elde ettiği ücret ve diğer benzeri
ödemelerin, bu diğer Devlette vergilendirilebileceği öngörülmektedir.
Madde 17. – Sanatçı ve
Sporcular
1 inci fıkra, bir Âkit
Devlet mukimi olan sanatçı ve sporcuların iştigal konuları ile ilgili şahsi
faaliyetlerinden dolayı diğer Âkit Devlette elde ettikleri gelirlerin, bu
faaliyetleri icra ettikleri diğer Âkit Devlette vergilendirileceğini hükme
bağlamaktadır. Bu çerçevede, serbest meslek faaliyetleri ile bağımlı
faaliyetleri (ücretler) düzenleyen 14 ve 15 inci madde hükümleri sanatçı ve
sporcular açısından geçerli olmayıp, vergileme yalnızca 17 nci madde kapsamında
yapılacaktır.
2 nci fıkra
organizatörlerle ilgili olup, sanatçı ve sporcuların iştigal konularıyla ilgili
faaliyetlerden doğan gelirin, sanatçı veya sporcuların kendilerine değil de bir
başka gerçek veya tüzel kişiye yönelmesi halinde, vergilemenin, faaliyetin icra
edildiği Âkit Devlette yapılacağını öngörmektedir. Ancak böyle bir durumda,
ticarî kazançların, serbest meslek kazançlarının ve ücretlerin
vergilendirilmesini düzenleyen bu Anlaşmanın 7, 14 ve 15 inci madde hükümleri
dikkate alınmayıp, vergileme yalnızca 17 nci madde kapsamında yapılacaktır.
Madde 18. – Emekli
Maaşları ve Düzenli Ödemeler
1 inci fıkra, geçmiş
hizmetler karşılığında ödenen emekli maaşları ile düzenli ödemelerin bunları
elde edenin mukim olduğu Devlette vergilendirileceği hükmünü öngörmektedir.
2 nci fıkrada “düzenli
ödeme” nin tanımı yapılmaktadır.
Madde 19. – Kamu Görevi
1 inci fıkrada, emekli
maaşları hariç, bir Âkit Devletin kendisi, politik alt bölümü veya mahalli
idaresi tarafından yapılan ücret, maaş ve diğer benzeri ödemelerin, ödemeyi
yapan Devlette vergilendirileceği; ancak, hizmetin diğer Devlette verilmesi ve
gerçek kişinin bu Devletin mukimi ve vatandaşı olması ve yalnızca bu hizmeti
vermek için bu Devletin mukimi durumuna geçmemesi şartıyla, vergilemenin bu
diğer Devlette yapılacağı hükme bağlanmıştır.
2 nci fıkrada, bir
ÂkitDevletin kendisi, politik alt bölümü, mahalli idaresi tarafından veya
bunlarca oluşturulan fonlardan ödenen emekli maaşlarının ödemeyi yapan Devlette
vergilendirileceği; ödemenin yapıldığı kişinin diğer Âkit Devletin mukimi ve
vatandaşı olması durumunda ise vergilemenin yalnızca mukim Devlette yapılacağı
öngörülmektedir.
3 üncü fıkrada ise, kamu
iktisadî kuruluşlarında çalışanlar açısından bu madde hükmünün değil, 15, 16,
17 ve 18 inci madde hükümlerinin geçerli olacağı öngörülmektedir.
Madde 20. – Öğrenciler,
Stajyerler ve Çıraklar
1 inci fıkrada, öğrenci,
stajyer ve çırakların öğrenim veya meslekî eğitimde bulundukları Devlette
yararlanacakları vergi istisnasının sınırları hükme bağlanmaktadır. Buna göre,
öğrenciler, stajyerler ve çıraklar yalnızca geçim, öğrenim veya meslekî eğitim
masraflarını karşılayan ve bulundukları Devletin dışındaki kaynaklardan
sağlanan paralar dolayısıyla öğrenim gördükleri Âkit Devlette vergiye tâbi
tutulmayacaklardır.
2 nci fıkrada, bir Âkit
Devletin vatandaşı olup, diğer Âkit Devlette öğrenim veya meslekî eğitim
amacıyla ilgili malî yıl içinde 183 günü aşmayacak şekilde hizmet ifa eden bir
öğrenci, stajyer veya çırağın elde ettiği ücretlerin diğer Devlette
vergilendirilmeyeceği öngörülmektedir.
3 üncü fıkrada ise, bu
madde hükümlerinin, Âkit Devletlerden birinin veya her ikisinin mukimi olmayan
kişilere de uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Madde 21. – Diğer
Gelirler
1 inci fıkrada, bir Âkit
Devlet mukiminin bu Anlaşmanın bundan önceki maddelerinde kavranmayan gelir
unsurlarının, mukim olduğu Devlette vergilendirileceği belirtilmiştir.
2 nci fıkrada ise, 6 ncı
maddenin 2 nci fıkrasında tanımlanan gayrimenkul varlıklardan elde edilen
gelirler hariç olmak üzere, bir Âkit Devlet mukimi olan söz konusu gelir
lehdarının diğer Âkit Devlette yer alan bir işyeri vasıtasıyla ticarî
faaliyette veya sabit yer vasıtasıyla serbest meslek faaliyetinde bulunması ve
gelirin ödendiği hak veya varlık ile bu işyeri veya sabit yer arasında etkin
bir bağ bulunması halinde 1 inci fıkra hükümlerinin uygulanmayıp olayına göre 7
veya 14 üncü madde hükümlerinin uygulanacağı hükme bağlanmıştır.
Madde 22. – Çifte
Vergilendirmenin Önlenmesi
Madde, çifte
vergilendirmenin önlenmesi ile ilgilidir.
1 inci fıkrada, bir Âkit
Devlet mukiminin bu Anlaşma hükümleri çerçevesinde diğer Âkit Devlette
vergilendirilebilen bir gelir elde etmesi durumunda söz konusu gelire isabet
eden vergiden diğer Devlette ödenen vergiye eşit bir miktarın mahsup
edilebileceği öngörülmektedir.
2 nci fıkrada, bir Âkit
Devlet mukiminin, bu Devlette vergiden istisna edilebilen bir gelir elde etmesi
halinde, bu mukimin geriye kalan gelirinin vergisi hesaplanırken istisna edilen
gelirin de dikkate alınacağı belirtilmektedir.
Madde 23. – Ayrım
Yapılmaması
Maddenin 1 inci
fıkrasında, bir Âkit Devlet vatandaşlarının, diğer Âkit Devlette, o Devletin
aynı koşullara sahip vatandaşlarına kıyasla daha değişik veya daha ağır bir
vergilemeye ve buna bağlı mükellefiyetlere tâbi tutulmayacakları ve bu hükmün
Âkit Devletlerden birinin veya her ikisinin mukimi olmayan kişilere de
uygulanacağı hükme bağlanmaktadır.
2 nci fıkrada, bir Âkit
Devlet mukiminin diğer Devlette sahip olduğu bir işyeri veya sabit yerin, bu
diğer Devletin aynı faaliyetleri yürüten mukimlerine kıyasla daha ağır bir
vergilemeye tâbi tutulmayacakları belirtilmektedir.
3 üncü fıkrada, Âkit
Devletlerin kendi mukimlerine uyguladıkları şahsi indirimler ile vergi ve
matrah indirimlerini, diğer Devletin mukimlerine de uygulamak zorunda
olmadıkları belirtilmiştir.
4 üncü fıkrada,
belirtilen maddelerin uygulanacağı durumlar hariç olmak üzere, bir Âkit Devlet
teşebbüsünce diğer Âkit Devletin bir mukimine ödenen faiz, gayrimaddî hak
bedeli ve diğer ödemelerin, bu teşebbüsün vergilendirilebilir kazancının
tesbitinde ilk bahsedilen Devletin mukimine yapılmış gibi indirilebileceği
belirtilmiştir.
5 inci fıkrada, ayrım
yapmama prensibinin, bir Âkit Devletin bir veya bir kaç mukimi tarafından
doğrudan veya dolaylı olarak, kısmen ya da tamamen sermayesine sahip olunan
veya kontrol edilen teşebbüsleri için de geçerli olduğu belirtilmektedir.
Madde 24. – Karşılıklı
Anlaşma Usulü
Maddenin ilk iki fıkrası,
bir kişinin, taraf Devletlerden herhangi birinin veya her ikisinin işlemlerinin
kendisi açısından bu Anlaşma hükümlerine uygun olmayan sonuçlar yarattığı veya
yaratacağı kanaatine varması halinde sorunun nasıl çözümleneceğini hükme
bağlamaktadır.
1 inci fıkraya göre, bu
kişi durumunu Âkit Devletlerin iç mevzuatlarında öngörülen müracaat usulleriyle
bağlı kalmaksızın mukim olduğu Âkit Devletin yetkili makamına arzedebilecektir.
Ancak bu kişi, durumunun 23 üncü maddenin 1 inci fıkrasına uygun olması
halinde, vatandaşı olduğu Âkit Devletin yetkili makamına iç mevzuatında
belirtilen süre içerisinde başvurabilecektir.
2 nci fıkraya göre,
kendisine başvuruda bulunulan yetkili makam sorunu kendi çözemezse, diğer
Devletin yetkili makamıyla karşılıklı anlaşmaya varmak için gayret
gösterecektir.
Maddenin 3 üncü
fıkrasında, yetkili makamların bu Anlaşmanın yorumundan veya uygulanmasından
kaynaklanan sorunların çözümü için karşılıklı anlaşma usulünü
kullanabilecekleri, 4 üncü fıkrada ise karşılıklı anlaşmanın ne şekilde
yapılacağı hükme bağlanmıştır.
Madde 25. – Bilgi
Değişimi
Gerek bu Anlaşmanın doğru
bir şekilde uygulanabilmesi için, gerekse kayıp ve kaçakların önlenebilmesi
için Âkit Devletlerin vergi idareleri arasında gerekli hallerde yakın
işbirliğine ihtiyaç duyulmaktadır. Bu maddede, Âkit Devletlerin hangi hallerde
bilgi değişiminde bulunacakları, elde edilen bilgilerin kimlere verilebileceği
ve bilgi değişiminin sınırları ele alınmıştır.
Madde 26. – Diplomat
Hüviyetindeki Memurlar ve Konsolosluk Memurları
Bu maddede, diplomat
hüviyetindeki memurlar ve konsolosluk memurlarının Devletler hukukunun genel kurallarına
veya özel anlaşma hükümlerine göre yararlandıkları vergi ayrıcalıklarının bu
Anlaşma hükümlerinden etkilenmeyeceği belirtilmektedir.
Madde 27. – Yürürlüğe
Girme
Bu maddede, Anlaşmanın ne
zaman yürürlüğe gireceği ve vergiler açısından ne zaman hüküm ifade edeceği
belirtilmiştir. Buna göre Anlaşma, her bir Âkit Devletin gerekli işlemleri
tamamladığını diğerine bildirmesini müteakip, bu bildirimlerin sonuncusunun
alındığı tarihte yürürlüğe girecek ve hükümleri Anlaşmanın yürürlüğe girmesini
izleyen yılın Ocak ayının birinci günü veya daha sonraki vergilendirme
dönemlerine ilişkin vergiler için uygulanacaktır.
Madde 28. – Yürürlükten
Kalkma
Madde, Anlaşmanın
feshedilinceye kadar yürürlükte kalacağını belirtmekte, fesih usulünü
açıklamakta ve fesih halinin her iki Âkit Devlette hangi vergilendirme
dönemleri için hüküm ifade edeceğini belirlemektedir.
PROTOKOL HÜKÜMLERİNİN
GEREKÇESİ
Anlaşmanın bir bölümünü
oluşturan ve Anlaşma maddelerinin sonunda yer alan Protokol 4 maddeden
ibarettir.
1 inci ve 2 nci
maddelerde; Anlaşmanın 14 üncü ve 15 inci maddelerinin 1 inci fıkralarının (b)
bendlerinde bahsedilen sürenin hesaplanmasında; varış ve ayrılış günleri dahil
olmak üzere, faaliyette bulunulan Devlet dışında, sonradan bu Devlette
faaliyete devam etmek üzere geçirilen cumartesi, pazar, ulusal tatil ve tatil
günleri ile hizmet verenin bu Devletteki faaliyetleri veya istihdamı ile
doğrudan ilgili iş gezilerinde harcanan günlerin de dahil edileceği belirtilmektedir.
3 üncü maddede, 15 inci
maddenin 2 nci fıkrasının (b) bendinde bahsedilen “işveren” teriminin, iş
icrasıyla ilgili risk ve sorumluluğu üstlenen ve yapılan iş üzerinde hak sahibi
olan kişiyi ifade edeceği belirtilmektedir.
4 üncü maddede ise, 16
ncı maddede bahsedilen “bir şirketin benzeri diğer herhangi bir organı”
teriminin, örneğin şirketin denetim kurulunu kapsayacağı belirtilmektedir.
Dışişleri
Komisyonu Raporu
Türkiye
BüyükMillet Meclisi
Dışişleri
Komisyonu 4.6.2003
Esas No. : 1/443
Karar No. : 65
TÜRKİYE BÜYÜK MİLLET
MECLİSİ BAŞKANLIĞINA
Türkiye Cumhuriyeti ile
Çek Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte
Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşmasının ve Eki
Protokolün Onaylanmasının Uygun Bulunduğuna Dair Kanun Tasarısı, Komisyonumuzun
29 Mayıs 2003 tarihli 12 nci toplantısında Dışişleri Bakanlığı ile Maliye
Bakanlığı temsilcilerinin katılmalarıyla görüşülmüştür.
Kişilerin aynı gelir
üzerinden iki Devlette birden vergilendirilmesinin önlenmesini amaçlayan, iki
ülke müteşebbislerinin risk almadan önce, ileride karşılarına çıkabilecek
mükellefiyetleri hesaplayabilmelerine imkân vererek, iki ülke arasında sermaye,
teknoloji ve hizmet hareketlerinin geliştirilmesini öngören Anlaşma ve eki
Protokol, Komisyonumuzca benimsenmiş ve Tasarı aynen kabul edilmiştir.
Raporumuz, GenelKurulun
onayına sunulmak üzere Başkanlığa saygı ile arz olunur.
|
|
Başkan |
Başkanvekili |
Sözcü |
|
|
Mehmet Dülger |
Emin Şirin |
Eyyüp Sanay |
|
|
Antalya |
İstanbul |
Ankara |
|
|
Kâtip |
Üye |
Üye |
|
|
Hüseyin Kansu |
Mehmet Özyol |
Nur Doğan Topaloğlu |
|
|
İstanbul |
Adıyaman |
Ankara |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Mehmet Güner |
Mustafa Dündar |
V. Haşim Oral |
|
|
Bolu |
Bursa |
Denizli |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
M. İhsan Arslan |
Abdülbaki Türkoğlu |
Mehmet Eraslan |
|
|
Diyarbakır |
Elazığ |
Hatay |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Halil Akyüz |
Mehmet B. Denizolgun |
Fikret Ünlü |
|
|
İstanbul |
İstanbul |
Karaman |
|
|
Üye |
Üye |
Üye |
|
|
Ufuk Özkan |
Nihat Eri |
Osman Seyfi |
|
|
Manisa |
Mardin |
Nevşehir |
|
|
|
Üye |
|
|
|
|
Süleyman Gündüz |
|
|
|
|
Sakarya |
|
HÜKÜMETİN
TEKLİF ETTİĞİ METİN
TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE ÇEK CUMHURİYETİ ARASINDA GELİR
ÜZE-RİNDEN ALINAN VERGİLERDE ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME VE VERGİ
KAÇAKÇILIĞINA ENGEL OLMA ANLAŞMASININ VE EKİ PROTOKOLÜN ONAYLANMASININ UYGUN
BULUN-
DUĞUNA DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1. - 12 Kasım 1999
tarihinde Ankara’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Çek Cumhuriyeti Arasında
Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi
Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşması”nın ve eki “Protokol”ün onaylanması uygun
bulunmuştur.
MADDE 2. - Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. - Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
DIŞİŞLERİ KOMİSYONUNUN
KABUL ETTİĞİ METİN
TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE ÇEK CUMHURİYETİ ARASINDA GELİR
ÜZE-RİNDEN ALINAN VERGİLERDE ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME VE VERGİ
KAÇAKÇILIĞINA ENGEL OLMA ANLAŞMASININ VE EKİ PROTOKOLÜN ONAYLANMASININ UYGUN
BULUN-
DUĞUNA DAİR KANUN TASARISI
MADDE 1. - Tasarının 1
inci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 2. - Tasarının 2
nci maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
MADDE 3. - Tasarının 3
üncü maddesi Komisyonumuzca aynen kabul edilmiştir.
|
|
Bülent Ecevit |
|
|
|
|
Başbakan |
|
|
|
|
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve
Başb. Yrd. |
Devlet Bak. ve Başb. Yrd. |
|
|
D. Bahçeli |
H. H. Özkan |
M. Yılmaz |
|
|
Devlet Bakanı V. |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
|
Prof. Dr. N. Çağan |
Prof. Dr. T. Toskay |
M. Keçeciler |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
|
Prof. Dr. Ş. S. Gürel |
F. Bal |
Y. Yalova |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
|
|
M. Yılmaz |
Prof. Dr. R. Mirzaoğlu |
R. K. Yücelen |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı V. |
Devlet Bakanı |
|
|
H. Gemici |
Prof. Dr. R. Mirzaoğlu |
E. S. Gaydalı |
|
|
Devlet Bakanı |
Devlet Bakanı |
Adalet Bakanı |
|
|
F. Ünlü |
Prof. Dr. A. Çay |
Prof. Dr. H. S. Türk |
|
|
Millî Savunma Bakanı |
İçişleri Bakanı |
Dışişleri Bakanı |
|
|
S. Çakmakoğlu |
S. Tantan |
İ. Cem |
|
|
Maliye Bakanı |
Millî Eğitim Bakanı |
Bayındırlık ve İskân Bakanı |
|
|
S. Oral |
M. Bostancıoğlu |
K. Aydın |
|
|
Sağlık Bakanı |
Ulaştırma Bakanı |
Tarım ve Köyişleri Bakanı |
|
|
Doç. Dr. O. Durmuş |
Prof. Dr. E. Öksüz |
Prof. Dr. H. Y. Gökalp |
|
|
Çalışma ve Sosyal Güv. Bakanı |
Sanayi ve Ticaret
Bakanı |
En. ve Tab. Kay. Bakanı |
|
|
Y. Okuyan |
A. K. Tanrıkulu |
M. C. Ersümer |
|
|
Kültür Bakanı |
Turizm Bakanı |
Orman Bakanı |
|
|
M. İ. Talay |
E. Mumcu |
Prof. Dr. N. Çağan |
|
|
|
Çevre Bakanı |
|
|
|
|
F. Aytekin |
|
TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE ÇEK CUMHURİYETİ
ARASINDA GELİR ÜZERİNDEN ALINAN
VERGİLERDE ÇİFTE VERGİLENDİRMEYİ ÖNLEME
VE VERGİ KAÇAKÇILIĞINA ENGEL OLMA
ANLAŞMASI
TÜRKİYE CUMHURİYETİ
İLE
ÇEK CUMHURİYETİ
Gelir üzerinden alınan
vergilerde çifte vergilendirmeyi önleyen ve vergi kaçakçılığına engel olan bir
Anlaşma yapmak isteğiyle
AŞAĞIDAKİ ANLAŞMAYA
VARMIŞLARDIR :
Madde 1
KAPSANAN KİŞİLER
Bu Anlaşma, Âkit
Devletlerden birinin veya her ikisinin mukimi olan kişilere uygulanacaktır.
Madde 2
KAPSANAN VERGİLER
1. Bu Anlaşma, ne şekilde
alındığına bakılmaksızın, bir Âkit Devlet veya politik alt bölümleri ya da
mahallî idareleri tarafından gelir üzerinden alınan vergilere uygulanacaktır.
2. Menkul veya
gayrimenkul varlıkların devrinden doğan kazançlara uygulanan vergiler ile
ücretin veya maaşın toplam tutarı üzerinden teşebbüsler tarafından ödenen
vergiler ve sermaye değer artışlarına uygulanan vergiler dahil olmak üzere,
toplam gelir veya gelir unsurları üzerinden alınan tüm vergiler, gelirden
alınan vergiler olarak kabul edilecektir.
3. Bu Anlaşmanın
uygulanacağı mevcut vergiler özellikle :
a) Çek Cumhuriyeti’nde :
i) gerçek kişilerin gelirleri üzerinden
alınan vergi;
ii) tüzelkişilerin gelirleri üzerinden
alınan vergi;
(Bundan böyle “Çek vergisi” olarak
bahsedilecektir);
b) Türkiye’de
i) gelir vergisi;
ii) kurumlar vergisi;
iii) gelir vergisi ve kurumlar vergisi
üzerinden alınan fon payı;
(Bundan böyle “Türk vergisi” olarak
bahsedilecektir).
4. Anlaşma aynı zamanda,
Anlaşmanın imza tarihinden sonra mevcut vergilere ilave olarak veya onların
yerine alınan ve mevcut vergilerle aynı nitelikte olan veya onlara önemli
ölçüde benzeyen vergilere de uygulanacaktır. Âkit Devletlerin yetkili
makamları, ilgili vergi yasalarında yapılan önemli değişiklikleri birbirlerine
bildireceklerdir.
Madde 3
GENEL TANIMLAR
1. Bu Anlaşmanın amaçları
bakımından, metin aksini öngörmedikçe :
a) “Çek Cumhuriyeti”
terimi, Çek Cumhuriyeti’nin uluslararası hukuk uyarınca egemenlik haklarını
uygulayabileceği Çek Cumhuriyeti topraklarını ifade eder;
b) “Türkiye” terimi,
karasuları ve hava sahası dahil olmak üzere Türkiye’nin sahip olduğu egemenlik
alanını, aynı zamanda uluslararası hukuka uygun olarak doğal kaynakların
araştırılması, işletilmesi ve korunması amaçlarıyla yargı yetkisi veya
egemenlik haklarına sahip olduğu deniz alanlarını ifade eder;
c) “Bir Âkit Devlet” ve
“diğer Âkit Devlet” terimleri, metnin gereğine göre Çek Cumhuriyeti veya
Türkiye anlamına gelir;
d) “Vergi” terimi, bu
Anlaşmanın 2 nci maddesinde kavranan herhangi bir vergi anlamına gelir;
e) “Kişi” terimi, bir
gerçek kişiyi, bir şirketi ve diğer herhangi bir kuruluşu kapsar;
f) “Şirket” terimi,
herhangi bir kurum veya vergileme yönünden kurum olarak muamele gören herhangi
bir kuruluş anlamına gelir;
g) “Bir Âkit Devletin
teşebbüsü” ve “diğer Âkit Devletin teşebbüsü” terimleri sırasıyla, bir Âkit
Devlet mukimi tarafından işletilen bir teşebbüs ve diğer Âkit Devlet mukimi
tarafından işletilen bir teşebbüs anlamına gelir;
h) “Vatandaş” terimi :
i) bir Âkit Devletin vatandaşlığına sahip
herhangi bir gerçek kişiyi;
ii) Bir Âkit Devlette yürürlükte olan
mevzuata göre statü kazanan herhangi bir hükmî şahsı, ortaklığı veya derneği
ifade eder;
i) “Uluslararası trafik”
terimi, yalnızca diğer Âkit Devletin sınırları içinde gerçekleştirilen gemi, uçak,
kara veya demiryolu vasıtaları işletmeciliği hariç olmak üzere, bir Âkit Devlet
mukimi tarafından gemi, uçak, kara veya demiryolu vasıtaları işletilerek
yapılan taşımacılığı ifade eder;
j) “Yetkili makam” terimi
:
i) Çek Cumhuriyeti yönünden, Maliye
Bakanını veya onun yetkili temsilcisini;
ii) Türkiye yönünden, Maliye Bakanını veya
onun yetkili temsilcisini
ifade eder;
2. Bu Anlaşmanın bir Âkit
Devlet tarafından herhangi bir tarihte uygulanmasına ilişkin olarak, Anlaşmada
tanımlanmamış herhangi bir terim, metin aksini öngörmedikçe, Anlaşmanın
uygulanacağı vergilerin amaçları bakımından, o tarihte bu Devletin mevzuatında
sahip olduğu anlamı taşıyacak ve bu Devletin yürürlükteki vergi mevzuatında yer
alan bir anlam, bu Devletin diğer mevzuatında bu terime verilen anlama göre
üstünlük taşıyacaktır.
Madde 4
MUKİM
1. Bu Anlaşmanın amaçları
bakımından, “bir Âkit Devletin mukimi” terimi, bu Devlet, herhangi bir politik
alt bölümü veya mahallî idaresi de dahil olmak üzere, o Devletin mevzuatı gereğince
ev, ikametgâh, kanunî merkez, yönetim yeri veya benzer yapıda diğer herhangi
bir kriter nedeniyle vergi mükellefi olan kişi anlamına gelir.
2. 1 inci fıkra hükümleri
dolayısıyla bir gerçek kişi her iki Âkit Devletin de mukimi olduğunda, bu
kişinin durumu aşağıdaki şekilde belirlenecektir.
a) Bu kişi, yalnızca
daimî olarak kalabileceği bir meskenin bulunduğu Devletin mukimi kabul
edilecektir.Eğer bu kişinin her iki Devlette de daimî olarak kalabileceği bir
meskeni varsa, bu kişi, kişisel ve ekonomik ilişkilerinin daha yakın olduğu
(hayatî menfaatlerin merkezi olan) Devletin mukimi kabul edilecektir;
b) Eğer kişinin hayatî
menfaatlerinin merkezinin yer aldığı Devlet saptanamazsa veya her iki Devlette
de daimî olarak kalabileceği bir meskeni yoksa, bu kişi yalnızca kalmayı âdet
edindiği evin bulunduğu Devletin mukimi kabul edilecektir;
c) Eğer kişinin her iki
Devlette de kalmayı âdet edindiği bir ev varsa veya her iki Devlette de böyle
bir ev söz konusu değilse, bu kişi yalnızca vatandaşı olduğu Devletin mukimi
kabul edilecektir;
d) Eğer kişi her iki
Devletin de vatandaşıysa veya her iki Devletin de vatandaşı değilse, Âkit
Devletlerin yetkili makamları sorunu karşılıklı anlaşmayla çözeceklerdir.
3. Gerçek kişi dışındaki
bir kişi 1 inci fıkra hükümleri dolayısıyla her iki Âkit Devletin de mukimi
olduğunda, Âkit Devletlerin yetkili makamları sorunu karşılıklı anlaşma yoluyla
çözeceklerdir.
Madde 5
İŞYERİ
1. Bu Anlaşmanın amaçları
bakımından “işyeri” terimi, bir teşebbüsün işlerinin tamamen veya kısmen
yürütüldüğü işe ilişkin sabit bir yer anlamına gelir.
2. “İşyeri” terimi
özellikle şunları kapsamına alır :
a) Yönetim yeri;
b) Şube;
c) Büro;
d) Fabrika;
e) Atölye, ve
f) Maden ocağı, petrol
veya doğalgaz kuyusu, taş ocağı veya doğal kaynakların çıkarıldığı diğer
herhangi bir yer.
3. “İşyeri” terimi aynı
zamanda :
a) Oniki ayı aşan bir
süre devam eden bir inşaat şantiyesi, yapım, montaj veya kurma projesini veya
bunlarla bağlantılı gözetim faaliyetlerini;
b) Bir Âkit Devlet
teşebbüsünün çalıştırdığı elemanları veya diğer personeli aracılığıyla danışma
veya yönetim hizmetleri de dahil diğer Devlette herhangi bir oniki aylık
dönemde toplam altı aydan fazla devam eden hizmet tedariklerini
kapsamına alır.
4. Bu maddenin daha
önceki hükümleri ile bağlı kalınmaksızın, “işyeri” teriminin aşağıdaki
hususları kapsamadığı kabul edilecektir :
a) Teşebbüse ait
tesislerin, teşebbüsün mallarının veya ticarî eşyasının yalnızca depolanması,
teşhiri veya teslimi amacıyla kullanılması;
b) Teşebbüse ait mal veya
ticarî eşya stoklarının, yalnızca depolama, teşhir veya teslim amacıyla elde
tutulması;
c) Teşebbüse ait mal veya
ticarî eşya stoklarının, yalnızca bir başka teşebbüse işlettirilmesi amacıyla
elde tutulması;
d) İşe ilişkin sabit bir
yerin, yalnızca teşebbüse mal veya ticarî eşya satın alma veya bilgi toplama
amacıyla elde tutulması;
e) İşe ilişkin sabit bir
yerin, teşebbüs için yalnızca hazırlayıcı veya yardımcı karakter taşıyan diğer
herhangi bir işin yürütülmesi amacıyla elde tutulması;
f) İşe ilişkin sabit bir
yerin yalnızca, (a) ile (e) bentlerinde bahsedilen faaliyetlerin birini veya
birkaçını bir arada yürütmek için elde tutulması; ancak işe ilişkin sabit
yerdeki bütün bu faaliyetlerin bir arada yürütülmesi sonucunda oluşan
faaliyetin hazırlayıcı veya yardımcı nitelikte olması şarttır.
5. 1 inci ve 2 nci
fıkraların hükümleriyle bağlı kalınmaksızın, bir kişi -6 ncı fıkranın
uygulanacağı bağımsız nitelikteki bir acente dışında- bir Âkit Devlette, bir
teşebbüs adına hareket eder ve bu teşebbüs adına mukavele akdetme yetkisine
sahip olup bu yetkisini mutaden kullanırsa, bu kişinin faaliyetleri, 4 üncü
fıkrada belirtilen ve işe ilişkin sabit bir yerden yapılması durumunda bu yeri
işyeri haline getirmeyen nitelikteki faaliyetlerden olmadıkça bu teşebbüs, bu
Devlette, bu kişinin teşebbüs için gerçekleştirdiği her türlü faaliyet
dolayısıyla bir işyerine sahip kabul edilecektir.
6. Bir teşebbüs, bir Âkit
Devlette işlerini yalnızca kendi işlerine olağan şekilde devam eden bir simsar,
genel komisyon acentesi veya bağımsız statüde diğer herhangi bir acente
vasıtasıyla yürüttüğü için bu Devlette bir işyerine sahip kabul olunmayacaktır.
7. Bir Âkit Devletin
mukimi olan bir şirket, diğer Âkit Devletin mukimi olan veya bu diğer Devlette
ticarî faaliyette bulunan (bir işyeri vasıtasıyla veya diğer bir şekilde) bir
şirketi kontrol eder ya da onun tarafından kontrol edilirse, bu şirketlerden
herhangi biri diğeri için bir işyeri oluşturmayacaktır.
Madde 6
GAYRİMENKUL VARLIKLARDAN ELDE EDİLEN GELİR
1. Bir Âkit Devlet
mukiminin diğer Âkit Devlette bulunan gayrimenkul varlıklardan elde ettiği
gelir (tarım veya ormancılıktan elde edilen gelir dahil), bu diğer Devlette
vergilendirilebilir.
2. “Gayrimenkul
varlık”terimi, söz konusu varlığın bulunduğu Âkit Devletin mevzuatına göre
tanımlanacaktır. Terim her halükârda, gayrimenkul varlığa müteferri varlıkları,
tarım (balık üretimi ve yetiştiriciliği dahil) ve ormancılıkta kullanılan
araçları ve hayvanları, özel hukuk hükümlerinin uygulanacağı gayrimenkul
mülkiyetine ilişkin hakları, gayrimenkul intifa haklarını ve maden ocaklarının,
kaynakların ve diğer doğal kaynakların işletilmesi veya işletme hakkı
karşılığında doğan sabit ya da değişken ödemeler üzerindeki hakları kapsayacak;
gemiler ve uçaklar gayrimenkul varlık olarak kabul edilmeyecektir.
3. 1 inci fıkra
hükümleri, gayrimenkul varlığın doğrudan kullanımından, kiralanmasından veya
diğer herhangi bir şekilde kullanımından elde edilen gelire uygulanacaktır.
4. 1 inci ve 3 üncü fıkra
hükümleri aynı zamanda, bir teşebbüsün gayrimenkul varlıklardan elde ettiği
gelir ile serbest meslek faaliyetlerinin icrasında kullanılan gayrimenkul
varlıklardan elde edilen gelire de uygulanacaktır.
Madde 7
TİCARÎ KAZANÇLAR
1. Bir Âkit Devlet
teşebbüsüne ait kazanç, söz konusu teşebbüs diğer Âkit Devlette yer alan bir
işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunmadıkça, yalnızca bu Devlette
vergilendirilecektir. Eğer teşebbüs yukarıda bahsedilen şekilde ticarî
faaliyette bulunursa, teşebbüsün kazancı bu diğer Devlette yalnızca işyerine atfedilebilen
miktarla sınırlı olmak üzere vergilendirilebilir.
2. 3 üncü fıkra hükümleri
saklı kalmak üzere,bir Âkit Devlet teşebbüsü diğer Âkit Devlette yer alan bir
işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunduğunda, her iki Âkit Devlette de bu
işyerine atfedilecek kazanç, bu işyeri aynı veya benzer koşullar altında aynı
veya benzer faaliyetlerde bulunan, tamamen ayrı ve bağımsız bir teşebbüs
olsaydı ve işyerini oluşturduğu teşebbüsten tamamen bağımsız bir nitelik
kazansaydı ne kazanç elde edecek ise aynı miktarda bir kazanç olacaktır.
3. İşyerinin kazancı
belirlenirken, işyerinin bulunduğu Devlette veya başka yerde yapılan, yönetim
ve genel idare giderleri de dahil olmak üzere işyerinin amaçlarına uygun olan
giderlerin indirilmesine müsaade edilecektir.
4. İşyerine, bu işyeri
tarafından teşebbüs adına yalnızca mal veya ticarî eşya satın alınması
dolayısıyla hiçbir kazanç atfedilmeyecektir.
5. Kazançlar, bu
Anlaşmanın diğer maddelerinde ayrı olarak düzenlenen gelir unsurlarını da
kapsamına aldığında, o maddelerin hükümleri bu madde hükümlerinden
etkilenmeyecektir.
Madde 8
ULUSLARARASI TRAFİK
1. Bir Âkit Devlet
mukiminin uluslararası trafikte gemi, uçak, kara veya demiryolu vasıtası
işletmeciliğinden elde ettiği kazançlar, yalnızca bu Devlette
vergilendirilecektir.
2. 12 nci maddenin 3 üncü
fıkra hükümlerine bakılmaksızın, bu Anlaşmanın amaçları bakımından,
uluslararası trafikte gemi veya uçak işletmeciliğinden elde edilen kazançlar :
a) Gemi veya uçakların
çıplak olarak kiralanmasından elde edilen kazançları ve
b) Malların taşınmasında
kullanılan konteynerlerin (treyler ve konteyner taşımacılığı için gerekli
ekipman dahil) kullanımından, bakımından veya kiralanmasından elde edilen
kazançları
söz konusu kullanım,
bakım veya kiralamaların uluslararası trafikte gemi veya uçak işletmeciliğinin
yanı sıra arızi olarak yapılması halinde, kapsayacaktır.
3. 1 inci fıkra hükümleri
aynı zamanda, bir ortaklığa, bir ortak teşebbüse veya uluslararası işletilen
bir acenteye iştirak dolayısıyla elde edilen kazançlara da uygulanacaktır.
Madde 9
BAĞIMLI TEŞEBBÜSLER
1.a) Bir Âkit Devlet
teşebbüsü doğrudan veya dolaylı olarak diğer Âkit Devlet teşebbüsünün yönetim,
kontrol veya sermayesine katıldığında, veya
b) Aynı kişiler doğrudan
veya dolaylı olarak bir Âkit Devlet teşebbüsünün ve diğer Âkit Devlet
teşebbüsünün yönetim, kontrol veya sermayesine katıldığında
ve her iki halde de, iki
teşebbüs arasındaki ticarî veya malî ilişkilerde oluşan veya empoze edilen
koşullar, bağımsız teşebbüsler arasında oluşması gereken koşullardan
farklılaştığında, bu teşebbüslerden birisinde olması gereken, fakat bu koşullar
dolayısıyla kendini göstermeyen kazanç, o teşebbüsün kazancına eklenir ve buna
göre vergilendirilebilir.
2. Bir Âkit Devletin
kendi teşebbüsünün kazancına dahil edip vergilendirdiği kazanç, diğer Âkit
Devlette vergilendirilen diğer Devletin teşebbüsünün kazancını içermesi ve aynı
zamanda iki teşebbüs arasında olması gereken koşullar gözönünde tutularak,
sonradan ilk bahsedilen Devletçe yapılan hesaplamalar sonucunda belirlenen
kazanç olması durumunda, diğer Devlet söz konusu kazanç üzerinden aldığı
verginin miktarında gerekli düzeltmeleri yapacaktır. Bu düzeltme yapılırken, bu
Antlaşmanın diğer hükümleri gözönünde tutulacak ve gerektiğinde Âkit
Devletlerin yetkili makamları birbirlerine danışacaklardır.
3. Kaçakçılık, ihmal veya
kasıt durumunda 2 nci fıkra hükümleri uygulanmayacaktır.
Madde 10
TEMETTÜLER
1. Bir Âkit Devletin
mukimi olan bir şirket tarafından diğer Âkit Devletin bir mukimine ödenen
temettüler, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. Bununla beraber söz
konusu temettüler, temettüyü ödeyen şirketin mukim olduğu Âkit Devlette ve bu
Devletin mevzuatına göre de vergilendirilebilir; ancak, temettünün gerçek
lehdarı diğer Âkit Devletin bir mukimi ise, bu şekilde alınacak vergi gayrisafi
temettü tutarının yüzde 10'unu aşmayacaktır.
Bu fıkra, içinden temettü
ödemesi yapılan kazançlar yönünden şirketin vergilendirilmesini
etkilemeyecektir.
3. Bu maddede kullanılan
"temettü" terimi, hisse senetlerinden, intifa senetlerinden veya
intifa haklarından, madencilik hisselerinden, kurucu hisse senetlerinden veya
alacak niteliğinde olmayıp kazanca katılmayı sağlayan diğer haklardan elde
edilen gelirler ile yatırım fonu ve yatırım ortaklığından elde edilen gelirleri
ve dağıtımı yapan şirketin mukim olduğu Devletin mevzuatına göre, vergileme
yönünden hisse senetlerinden elde edilen gelirle aynı muameleyi gören diğer
gelirleri ifade eder.
4. Diğer Âkit Devlette
yer alan bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunan bir Âkit Devlet
şirketinin kazancı, 7 nci maddeye göre vergilendirildikten sonra, kalan kısım
işyerinin bulunduğu Âkit Devlette ve bu maddenin 2 nci fıkrasına uygun olarak
vergilendirilebilir.
5. Bir Âkit Devlet mukimi
olan temettünün gerçek lehdarı, temettüyü ödeyen şirketin mukim olduğu diğer
Âkit Devlette yer alan bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunursa veya
bu diğer Devlette yer alan sabit bir yer vasıtasıyla serbest meslek
faaliyetinde bulunursa ve söz konusu temettü elde ediş olayı ile bu işyeri veya
sabit yer arasında etkin bir bağ bulunmaktaysa, 1 inci ve 2 nci fıkra hükümleri
uygulanmayacaktır. Bu durumda, olayına göre 7 nci veya 14 üncü madde hükümleri
uygulanacaktır.
6. 4 üncü fıkra hükümleri saklı kalmak üzere,
bir Âkit Devlet mukimi olan bir şirket, diğer Âkit Devletten kazanç veya gelir
elde ettiğinde, bu diğer Devlet, temettülerin kendi mukimlerinden birisine
ödenmesi veya temettü elde edilmesi ile bu diğer Devlette bulunan bir işyeri
veya sabit yer arasında etkin bir bağ bulunması durumları hariç olmak üzere, bu
şirket tarafından ödenen temettüler üzerinden herhangi bir vergi alamaz. Aynı
şekilde bu diğer Devlet, ödenen temettülerin veya dağıtılmamış kazancın tamamen
veya kısmen bu diğer Devlette elde edilen kazanç veya gelir olup olmadığına
bakmaksızın, bu şirketin dağıtılmayan kazançları üzerinden dağıtılmayan
kazançlara uygulanan bir vergi alamaz.
Madde 11
FAİZ
1. Bir Âkit Devlette
doğan ve diğer Âkit Devletin bir mukimine ödenen faiz, bu diğer Devlette
vergilendirilebilir.
2. Bununla beraber bu
faiz, elde edildiği Âkit Devlette ve o Devletin mevzuatına göre de
vergilendirilebilir; ancak, faizin gerçek lehdarı diğer Âkit Devletin bir
mukimi ise, bu şekilde alınacak vergi faizin gayrisafi tutarının yüzde 10'unu
aşmayacaktır.
3. 2 nci fıkra
hükümlerine bakılmaksızın, bir Âkit Devlette doğan ve;
a) diğer Âkit Devletin
Hükümeti, politik alt bölümü veya mahallî idaresi; veya
b) (i) Türkiye yönünden,
Türkiye Merkez Bankası ve Türk Eximbank; ve
(ii) Çek Cumhuriyeti
yönünden, Çek Ulusal Bankası ve Çek İhracat Bankası, veya
c) Âkit Devletlerin
yetkili makamları arasında zaman zaman mutabık kalınabilecek tamamı diğer Âkit
Devletin Hükümetine ait diğer herhangi bir kurum
tarafından elde edilen
faiz bu Devlette vergiden muaf tutulacaktır.
4. Bu maddede kullanılan
"faiz" terimi, ipotek garantisine bağlı olsun olmasın veya borçlunun
kazancına katılma hakkını tanısın tanımasın, her nevi alacaktan doğan gelirleri
ve özellikle kamu menkul kıymetleri ile tahvil veya borç senetlerinden elde edilen
gelirler ile söz konusu menkul kıymet, tahvil veya borç senetlerine ilişkin
prim ve ikramiyeleri ifade eder. Geç ödemeden kaynaklanan gecikme faizleri bu
maddenin amaçları bakımından faiz olarak nitelendirilmeyecektir.
"Faiz" terimi, 10 uncu maddenin 3 üncü fıkrası hükümleri uyarınca
temettü olarak kabul edilen gelir unsurlarını kapsamayacaktır.
5. Bir Âkit Devlet mukimi
olan faizin gerçek lehdarı, faizin elde edildiği diğer Âkit Devlette yer alan
bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunursa veya bu diğer Devlette yer
alan sabit bir yer vasıtasıyla serbest meslek faaliyetinde bulunursa ve söz
konusu faizin ödendiği alacak ile bu işyeri veya sabit yer arasında etkin bir
bağ bulunmaktaysa, 1, 2 ve 3 üncü fıkra hükümleri uygulanmayacaktır. Bu
durumda, olayına göre 7 nci veya 14 üncü madde hükümleri uygulanacaktır.
6. Bir Âkit Devlet mukimi
tarafından ödenen faizin, o Âkit Devlette elde edildiği kabul olunacaktır.
Bununla beraber, faiz ödeyen kişi, bir Âkit Devletin mukimi olsun veya olmasın,
bir Âkit Devlette faiz ödemeye neden olan borç-alacak ilişkisiyle bağlantılı
bir işyerine veya sabit yere sahip olduğunda ve faiz bu işyeri veya sabit
yerden kaynaklandığında, söz konusu faizin, işyerinin veya sabit yerin
bulunduğu Devlette elde edildiği kabul olunacaktır.
7. Alacak karşılığında
ödenen faizin miktarı, ödeyici ile gerçek lehdar arasında veya her ikisi ile
bir başka kişi arasında var olan özel ilişki nedeniyle, böyle bir ilişkinin
olmadığı durumlarda ödeyici ve lehdar arasında kararlaştırılacak miktarı
aştığında, bu madde hükümleri yalnızca en son bahsedilen miktara
uygulanacaktır. Bu durumda ilave ödeme, bu Anlaşmanın diğer hükümleri de
dikkate alınarak, her bir Âkit Devletin mevzuatına göre vergilendirilecektir.
Madde 12
GAYRİMADDÎ HAK BEDELLERİ
1. Bir Âkit Devlette
doğan ve diğer Âkit Devletin bir mukimine ödenen gayrimaddî hak bedelleri, bu
diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. Bununla beraber, söz
konusu gayrimaddî hak bedelleri elde ettikleri Âkit Devlette ve o Devletin
mevzuatına göre de vergilendirilebilir; ancak, gayrimaddî hak bedelinin gerçek
lehdarı diğer Âkit Devletin bir mukimi ise, bu şekilde alınacak vergi,
gayrimaddî hak bedelinin gayrisafi tutarının yüzde 10 unu aşmayacaktır.
3. Bu maddede kullanılan
"gayrimaddî hak bedelleri" terimi, sinema filmleri ile radyo ve
televizyon yayınlarında kullanılan bantlar dahil olmak üzere edebi, sanatsal
veya bilimsel her nevi telif hakkının, her nevi patentin, alameti farikanın,
desen veya modelin, planın, gizli formül veya üretim yönteminin veya sınaî,
ticarî veya bilimsel techizatın kullanımı veya kullanım hakkı karşılığında veya
sınaî, ticarî veya bilimsel tecrübeye dayalı bilgi birikimi karşılığında elde
edilen her türlü ödemeyi ifade eder.
4. Bir Âkit Devlet mukimi
olan gayrimaddî hak bedelinin gerçek lehdarı, söz konusu bedelin elde edildiği
diğer Âkit Devlette yer alan bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette bulunursa
veya bu diğer Devlette yer alan sabit bir yer vasıtasıyla serbest meslek
faaliyetinde bulunursa ve söz konusu bedelin ödendiği hak veya varlık ile bu
işyeri veya sabit yer arasında etkin bir bağ bulunmaktaysa, 1 inci ve 2 nci
fıkra hükümleri uygulanmayacaktır. Bu durumda, olayına göre 7 nci veya 14 üncü
madde hükümleri uygulanacaktır.
5. Bir Âkit Devlet mukimi
tarafından ödenen gayrimaddî hak bedelinin, o Âkit Devlette elde edildiği kabul
olunacaktır. Bununla beraber, gayrimaddî hak bedelini ödeyen kişi, bir Âkit
Devletin mukimi olsun veya olmasın, bir Âkit Devlette gayrimaddî hak bedelini
ödeme yükümlülüğü ile bağlantılı bir
işyerine veya sabit yere sahip olduğunda ve gayrimaddî hak bedeli bu işyeri
veya sabit yerden kaynaklandığında, söz konusu gayrimaddî hak bedelinin,
işyerinin veya sabit yerin bulunduğu Âkit Devlette elde edildiği kabul
olunacaktır.
6. Kullanım, hak veya
bilgi karşılığında ödenen gayrimaddî hak bedelinin miktarı, ödeyici ile gerçek
lehdar arasında veya her ikisi ile bir başka kişi arasında var olan özel ilişki
nedeniyle, böyle bir ilişkinin olmadığı durumlarda ödeyici ile gerçek lehdar
arasında kararlaştırılacak miktarı aştığında, bu madde hükümleri yalnızca en
son bahsedilen miktara uygulanacaktır. Bu durumda ilave ödeme kısmı, bu
Anlaşmanın diğer hükümleri de dikkate alınarak, her bir Âkit Devletin mevzuatı
uyarınca vergilendirilecektir.
Madde 13
SERMAYE DEĞER ARTIŞ KAZANÇLARI
1. Bir Âkit Devlet
mukimince, diğer Âkit Devlette yer alan ve 6 ncı maddede belirtilen gayrimenkul
varlıkların elden çıkarılmasından sağlanan kazançlar, bu diğer Devlette
vergilendirilebilir.
2. Bir Âkit Devlet
teşebbüsünün diğer Âkit Devlette sahip olduğu bir işyerinin ticarî varlığına
dahil menkul varlıkların veya bir Âkit Devlet mukiminin diğer Âkit Devlette
serbest meslek faaliyeti icra etmek üzere kullandığı sabit bir yere ait menkul
varlıkların elden çıkarılmasından doğan kazançlar, bu işyerinin (yalnız veya
tüm teşebbüsle birlikte) veya sabit yerin elden çıkarılmasından doğan kazanç da
dahil olmak üzere, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
3. Bir Âkit Devlet
mukimince uluslararası trafikte işletilen gemi, uçak, kara veya demiryolu
vasıtalarının veya söz konusu gemi, uçak, kara veya demiryolu vasıtalarının
işletilmesiyle ilgili menkul varlıkların elden çıkarılmasından sağlanan
kazançlar, yalnızca bu Devlette vergilendirilecektir.
4. 1, 2 ve 3 üncü fıkrada
belirtilenlerin dışında kalan varlıkların elden çıkarılmasından doğan
kazançlar, yalnızca elden çıkaranın mukim olduğu Âkit Devlette
vergilendirilecektir. Bununla birlikte bu hüküm, Âkit Devletlerden birinin
mukimi tarafından çıkarılan tahvil veya hisse senetlerinin, diğer Âkit Devletin
bir mukimi tarafından elden çıkarılmasından sağlanan kazançların, iktisap ve
elden çıkarma arasındaki sürenin bir yılı aşmaması kaydıyla, ilk bahsedilen
Âkit Devlet tarafından kendi vergi kanunlarına göre vergilendirilmesi hakkını
etkilemeyecektir.
Madde 14
SERBEST MESLEK FAALİYETLERİ
1. Bir Âkit Devlet
mukiminin, serbest meslek faaliyetleri veya bağımsız nitelikteki diğer faaliyetler dolayısıyla elde ettiği gelirler,
aşağıdaki diğer Âkit Devlette de vergilendirilebilme durumları hariç, yalnızca
bu Devlette vergilendirilecektir :
a) Eğer bu kişi,
faaliyetlerini icra etmek için diğer Âkit Devlette düzenli olarak
kullanabileceği sabit bir yere sahip ise, yalnızca bu sabit yere atfedilebilen
gelir bu diğer Âkit Devlette vergilendirilebilir; veya
b) Eğer bu kişi, diğer
Devlette ilgili malî yıl içinde başlayan veya sona eren herhangi bir oniki
aylık dönemde bir veya bir kaç seferde toplam 183 günü aşan bir süre kalırsa,
yalnızca diğer Devlette icra ettiği faaliyetlerden elde ettiği gelir, bu diğer
Devlette vergilendirilebilir.
2. "Serbest meslek
faaliyetleri" terimi, özelikle bağımsız olarak yürütülen bilimsel, edebî,
sanatsal, eğitici veya öğretici faaliyetleri, bunun yanısıra doktorların,
avukatların, mühendislerin, mimarların, dişçilerin ve muhasebecilerin bağımsız
faaliyetlerini kapsamına alır.
Madde 15
BAĞIMLI FAALİYETLER
1. 16, 18, 19 ve 20 nci
maddelerin hükümleri saklı kalmak üzere, bir Âkit Devlet mukiminin bir hizmet
dolayısıyla elde ettiği maaş, ücret ve diğer benzeri gelirler, bu hizmet diğer
bir Âkit Devlette ifa edilmedikçe, yalnızca bu Devlette vergilendirilecektir.
Hizmet diğer Devlette ifa edilirse, buradan elde edilen söz konusu gelir bu
diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. 1 inci fıkra
hükümlerine bakılmakısızın, bir Âkit Devlet mukiminin diğer Âkit Devlette ifa
ettiği bir hizmet dolayısıyla elde ettiği gelir, aşağıdaki tüm koşulların
topluca yerine getirilmesi halinde yalnızca ilk bahsedilen Devlette
vergilendirilecektir.
a) Gelir elde eden, diğer
Devlette ilgili malî yıl içinde başlayan veya biten herhangi bir oniki aylık
dönemde bir veya birkaç seferde toplam 183 günü aşmamak üzere istihdam
edilirse, ve
b) Ödeme, diğer Devletin
mukimi olmayan bir işveren tarafından veya böyle bir işveren adına yapılırsa,
ve
c) Ödeme, işverenin diğer
Devlette sahip olduğu bir işyerinden veya sabit yerden yapılmazsa.
3. Bu maddenin bundan
önceki hükümlerine bakılmaksızın, bir Âkit Devlet mukimi tarafından
uluslararası trafikte işletilen bir gemi, uçak, kara veya demiryolu vasıtasında
ifa edilen bir hizmet dolayısıyla elde edilen gelir bu Devlette vergilendirilebilir.
Madde 16
YÖNETİCİLERE YAPILAN ÖDEMELER
Bir Âkit Devlet
mukiminin, diğer Âkit Devlet mukimi olan bir şirketin yönetim kurulu veya
benzeri diğer herhangi bir organının üyesi olması dolayısıyla elde ettiği ücret
ve diğer benzeri ödemeler, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
Madde 17
SANATÇI VE SPORCULAR
1. 14 ve 15 inci
maddelerin hükümlerine bakılmaksızın, bir Âkit Devlet mukimi olan tiyatro,
sinema, radyo veya televizyon sanatçısı gibi bir sanatçının, bir müzisyenin
veya bir sporcunun diğer Âkit Devlette icra ettiği şahsî faaliyetleri
dolayısıyla elde ettiği gelir, bu diğer Devlette vergilendirilebilir.
2. Bir sanatçının ya da
sporcunun icra ettiği şahsî faaliyetlerden doğan gelir, sanatçının veya
sporcunun kendisine değil de bir başkasına yönelirse, bu gelir 7, 14 ve 15 inci
maddelerin hükümleriyle bağlı kalınmaksızın, sanatçı ya da sporcunun
faaliyetlerinin icra edildiği Âkit Devlette vergilendirilebilir.
Madde 18
EMEKLİ MAAŞLARI VE DÜZENLİ ÖDEMELER
1. 19 uncu maddenin 2 nci
fıkrası hükümleri saklı kalmak üzere, bir Âkit Devlet mukimine geçmiş
çalışmalarının karşılığında ödenen emekli maaşları ile böyle bir mukime yapılan
düzenli ödemeler yalnızca bu Devlette vergilendirilecektir.
2. "Düzenli
ödeme" terimi, tam ve yeterli geri ödemede bulunma taahhüdü ile para veya
para ile ölçülebilir menfaat olarak bir gerçek kişiye yaşamı boyunca veya
belirli ya da belirlenebilir bir süre ile ödenebilecek belirli bir meblağı
ifade eder.
Madde 19
KAMU GÖREVİ
1. a) Bir Âkit Devletin
kendisine, politik alt bölümüne veya mahallî idaresine bir gerçek kişi
tarafından verilen hizmetler karşılığında, bu Devlet, alt bölüm veya idare
tarafından yapılan ve emekli maaşı dışında kalan ücret, maaş ve diğer benzeri
ödemeler, yalnızca bu Devlette vergilendirilecektir.
b) Bununla beraber,
hizmet diğer Devlette sunulduğunda ve hizmeti sunan gerçek kişi bu Devletin bir
mukimi olduğunda, yapılan ücret, maaş ve diğer benzeri ödemeler, yalnızca bu
diğer Âkit Devlette vergilendirilecektir. Ancak bu kişinin :
i) Bu Devletin vatandaşı
olması; veya
ii) Yalnızca hizmet
sunmak için bu Devletin mukimi durumuna geçmemiş olması
zorunludur.
2. a) Bir Âkit Devletin
kendisine, politik alt bölümüne veya mahalli idaresine bir gerçek kişi
tarafından verilen hizmetler karşılığında, bu Devlet, alt bölüm veya idare
tarafından veya bunlarca oluşturulan fonlardan ödenen emekli maaşları, yalnızca
bu Devlette vergilendirilecektir.
b) Bununla beraber,
gerçek kişinin diğer Âkit Devletin bir mukimi ve vatandaşı olması halinde, söz
konusu emekli maaşı yanlızca bu Devlette vergilendirilecektir.
3. Bir Âkit Devletin
kendisi, politik alt bölümü veya mahallî idaresi tarafından yürütülen ticarî
faaliyetlerle bağlantılı hizmetler karşılığında yapılan ücret, maaş ve diğer
benzeri ödemeler ile emekli maaşlarına 15, 16, 17 ve 18 inci madde hükümleri
uygulanacaktır.
Madde 20
ÖĞRENCİLER, STAJYERLER VE ÇIRAKLAR
1. Bir Âkit Devletin
vatandaşı olan ve diğer Âkit Devlette yalnızca öğrenim veya meslekî eğitim
amacıyla bulunan bir öğrenci, stajyer veya çırağa geçimini, öğrenimini veya
meslekî eğitimini karşılamak üzere diğer Devletin dışındaki kaynaklardan
yapılan ödemeler, bu diğer Devlette vergilendirilmeyecektir.
2. Bir Âkit Devletin
vatandaşı olan bir öğrenci, stajyer veya çırağın diğer Âkit Devlette, öğrenimi
veya mesleği ile ilgili uygulama alışkanlıkları kazanmak amacıyla ilgili malî
yıl içinde başlayan veya biten herhangi bir oniki aylık dönemde toplam 183 günü
aşmayan bir süre veya sürelerdeki çalışması karşılığında elde ettiği gelirler
bu diğer Devlette vergilendirilmeyecektir.
3. Bu madde hükümleri, 1
inci madde hükümlerine bakılmaksızın, Âkit Devletlerden birinin veya her
ikisinin mukimi olmayan kişilere de uygulanacaktır.
Madde 21
DİĞER GELİRLER
1. Bir Âkit Devlet
mukiminin, nerede doğarsa doğsun, bu Anlaşmanın daha önceki maddelerinde ele
alınmayan gelir unsurları, yalnızca bu Devlette vergilendirilebilecektir.
2. 6 ncı maddenin 2 nci
fıkrasında tanımlanan gayrimenkul varlıklardan elde edilen gelirler hariç olmak
üzere, bir Âkit Devlet mukimi olan söz konusu gelir lehdarının diğer Âkit
Devlette yer alan bir işyeri vasıtasıyla ticarî faaliyette veya sabit bir yer
vasıtasıyla serbest meslek faaliyetinde bulunması ve gelirin ödendiği hak veya
varlık ile bu işyeri veya sabit yer arasında etkin bir bağ bulunması halinde bu
gelire 1 inci fıkra hükümleri uygulanmayacaktır. Bu durumda olayına göre, 7 nci
veya 14 üncü madde hükümleri uygulanacaktır.
Madde 22
ÇİFTE VERGİLENDİRMENİN ÖNLENMESİ
1. Bir Âkit Devlet
mukimi, bu Anlaşma hükümlerine uygun olarak diğer Âkit Devlette vergilendirilebilen bir gelir elde ettiğinde, ilk
bahsedilen Devlet bu mukimin gelirine isabet eden vergiden, diğer Devlette
gelir üzerinden ödediği vergiye eşit bir tutarın mahsubuna müsaade edecektir.
Bununla birlikte söz
konusu mahsup, diğer Devlette vergilendirilebilir gelir için, mahsuptan önce
hesaplanan gelir üzerinden ödenen vergi miktarını aşmayacaktır.
2. Bir Âkit Devlet mukiminin Anlaşma hükümlerine
uygun olarak bu Devlette vergiden istisna edilen bir gelir elde etmesi halinde,
bu Devlet, bu mukimin geriye kalan gelirinin vergisini hesaplarken, istisna
edilen geliri de dikkate alabilir.
Madde 23
AYRIM YAPILMAMASI
1. Bir Âkit Devletin
vatandaşları, diğer Âkit Devlette, bu
diğer Devletin vatandaşlarının aynı koşullarda karşı karşıya kaldıkları veya
kalabilecekleri vergilemeden ve buna bağlı mükellefiyetlerden, özellikle mukimlik
yönünden, değişik veya daha ağır bir vergilemeye ve buna bağlı mükellefiyetlere
tâbi tutulmayacaklardır.
Bu hüküm, 1 inci madde
hükümlerine bakılmaksızın, Âkit
Devletlerden birinin veya her ikisinin mukimi olmayan kişilere de
uygulanacaktır.
2. 10 uncu maddenin 4
üncü fıkrası hükümleri saklı kalmak üzere, bir
Âkit Devlet mukiminin diğer Âkit
Devlette bulunan işyeri veya sabit yeri, diğer Devlette, bu diğer Devletin aynı
faaliyetleri yürüten mukimlerine göre daha az lehe bir vergileme ile karşı
karşıya kalmayacaktır.
3. Bu Anlaşmadaki hiçbir
şey, bir Âkit Devletin kendi mukimlerine şahsî veya ailevi durumları
dolayısıyla uyguladığı şahsî indirimleri, vergi ve matrah indirimlerini diğer
Âkit Devlet mukimlerine de uygulama zorunda olduğu yönünde anlaşılmayacaktır.
4. 9 uncu maddenin 1 inci
fıkrası, 11 inci maddenin 7 nci fıkrası veya 12 nci maddenin 6 ncı fıkrası
hükümlerinin uygulanacağı durumlar hariç olmak üzere, bir Âkit Devlet
teşebbüsünün diğer Âkit Devletin bir mukimine ödediği faiz, gayrimaddî hak
bedeli ve diğer ödemeler, bu teşebbüsün vergilendirilebilir kazancının
belirlenmesi amacıyla, ilk bahsedilen Devletin bir mukimine ödenmiş gibi
indirilebilecektir.
5. Bir Âkit Devletin,
diğer Âkit Devletin bir veya bir kaç mukimi tarafından, doğrudan veya dolaylı
olarak, kısmen veya tamamen sermayesine sahip olunan veya kontrol edilen
teşebbüsleri, ilk bahsedilen Devlette, bu Devletin benzeri teşebbüslerinin tâbi
oldukları veya olabilecekleri vergilemeden veya buna bağlı mükellefiyetlerden
değişik veya daha ağır vergilemeye ve buna bağlı mükellefiyetlere tâbi tutulmayacaklardır.
Madde 24
KARŞILIKLI ANLAŞMA USULÜ
1. Bir kişi, Âkit Devletlerden birinin veya her ikisinin
işlemlerinin kendisi için bu Anlaşmanın hükümlerine uygun düşmeyen bir
vergileme yarattığı veya yaratacağı kanaatine vardığında, bu Devletlerin iç
mevzuatlarında öngörülen müracaat usulleriyle bağlı kalmaksızın, durumu mukimi
olduğu Âkit Devletin yetkili makamına veya durumu 23 üncü maddenin 1 inci
fıkrasına uygun düşerse, vatandaşı olduğu
Âkit Devletin yetkili makamına başvurabilir. Söz konusu müracaatın, Âkit Devletlerin iç mevzuatlarında öngörülen
süre içerisinde yapılması gerekmektedir.
2. Söz konusu yetkili
makam, itirazı haklı bulmakla beraber kendisi tatminkâr bir çözüme ulaşamadığı
takdirde, Anlaşmaya ters düşen bir vergilemeyi önlemek amacıyla, diğer Âkit Devletin yetkili makamıyla karşılıklı
anlaşmaya gayret sarfedecektir.
3. Âkit Devletlerin
yetkili makamları, Anlaşmanın yorumundan veya uygulanmasından kaynaklanan her
türlü güçlüğü veya tereddütü karşılıklı anlaşmayla çözmek için gayret
göstereceklerdir. Yetkili makamlar aynı zamanda, Anlaşmada ele alınmayan
durumlardan kaynaklanan çifte vergilendirmenin ortadan kaldırılması için de
birbirlerine danışabilirler.
4. Âkit Devletlerin yetkili makamları, bundan
önceki fıkralarda belirtilen hususlarda anlaşmaya varabilmek için ortak bir
komisyon dahil olmak üzere birbirleriyle doğrudan haberleşebilirler.
Madde 25
BİLGİ DEĞİŞİMİ
1. Âkit Devletlerin
yetkili makamları, bu Anlaşma hükümlerinin uygulanması için gerekli olan
bilgileri bunun yanısıra bu Anlaşma ile uyumsuzluk göstermediği sürece, Anlaşma
kapsamına giren vergiler ile ilgili iç mevzuat hükümlerinin yürütülmesi için
gerekli olan bilgileri değişime tâbi tutacaklardır. Bilgi değişimi 1 inci madde
ile sınırlı değildir. Bir Âkit Devlet tarafından alınan her türlü bilgi, o
Devletin kendi iç mevzuatı çerçevesinde elde ettiği bilgiler gibi gizli
tutulacak ve yalnızca bu Anlaşmada belirtilen vergilerin tahakkuk veya
tahsilleri veya cebri icra ya da kovuşturulmasıyla veya bu hususlardaki şikâyet
ve itirazlara bakmakla görevli kişi veya makamlara (adlî makamlar ve idarî
kuruluşlar dahil) verilebilecektir. Bu kişi veya makamlar söz konusu bilgileri
yalnızca bu amaçlar doğrultusunda kullanacaklardır. Bu kişi veya makamlar söz
konusu bilgileri mahkeme duruşmalarında veya adlî kararlar alınırken
açıklayabilirler.
2. 1 inci fıkra
hükümleri, hiçbir surette bir Âkit Devleti :
a) Kendisinin veya diğer
Âkit Devletin mevzuatına ve idarî uygulamalarına uymayacak idarî önlemler alma;
b) Kendisinin veya diğer
Âkit Devletin mevzuatı veya normal idarî işlemleri çerçevesinde elde edilemeyen
bilgileri sunma;
c) Herhangi bir ticarî,
sınaî, meslekî sırrı veya ticarî işlemi aleni hale getiren bilgileri veya
aleniyeti kamu düzenine aykırı düşen bilgileri verme
yükümlülüğü altına
sokacak şekilde yorumlanamaz.
Madde 26
DİPLOMAT HÜVİYETİNDEKİ MEMURLAR
VE KONSOLOSLUK MEMURLARI
Bu Anlaşma hükümleri,
diplomat hüviyetindeki memurlar veya konsolosluk memurlarının uluslararası
hukukun genel kuralları veya özel anlaşma hükümleri uyarınca yararlandıkları
malî ayrıcalıkları etkilemeyecektir.
Madde 27
YÜRÜRLÜĞE GİRME
Âkit Devletlerden herbiri
bu Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için iç mevzuatlarında gerekli olan işlemlerin
tamamlandığını diğerine bildirecektir. Bu Anlaşma bu bildirimlerin sonuncusunun
alındığı tarihte yürürlüğe girecek ve hükümleri, Anlaşmanın yürürlüğe girmesini
izleyen yılın Ocak ayının birinci günü veya daha sonra başlayan her
vergilendirme dönemine ilişkin vergiler için hüküm ifade edecektir.
Madde 28
YÜRÜRLÜKTEN KALKMA
Bu Anlaşma bir Âkit
Devlet tarafından feshedilinceye kadar yürürlükte kalacaktır. Âkit Devletlerden
herbiri, Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren beş yıllık bir sürenin
bitimini takip eden herhangi bir takvim yılının sonundan en az altı ay önce
diplomatik kanallardan fesih ihbarnamesi vermek suretiyle Anlaşmayı
feshedebilir. Bu durumda Anlaşma, fesih ihbarnamesinin verilmesini izleyen
yılın Ocak ayının birinci günü veya daha sonra başlayan her vergilendirme
döne-mine ilişkin vergiler için hüküm ifade etmeyecektir.
BU HUSUSLARI TEYİDEN,
aşağıda imzaları bulunan tam yetkili temsilciler, bu Anlaşmayı imzaladılar.
İngiliz dilinde, 12 Kasım
1999 tarihinde, Ankara'da düzenlenmiştir.
|
|
TÜRKİYE
CUMHURİYETİ |
ÇEK
CUMHURİYETİ |
|
|
ADINA |
ADINA |
|
|
Sümer ORAL |
Pavel MERTLIK |
|
|
Maliye
Bakanı |
Başbakan
Yardımcısı ve |
|
|
|
Maliye
Bakanı |
PROTOKOL
Türkiye Cumhuriyeti ile
Çek Cumhuriyeti arasında Gelir Üzerinden
Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına
Engel Olma Anlaşmasının imzalanması sırasında imzalayan taraflar, aşağıdaki
hükümlerin Anlaşmanın ayrılmaz bir parçasını oluşturduğu hususunda anlaşmaya
varmışlardır.
1. 14 üncü maddenin 1
inci fıkrasının (b) bendinde bahsedilen sürenin hesaplanmasında aşağıdaki
günler dahil edilecektir :
a) Varış ve ayrılış
günleri dahil olmak üzere fizikî olarak kalınan tüm günler, ve
b) Faaliyette bulunulan
Devlet dışında, sonradan bu Devlette faaliyete devam etmek üzere geçirilen
cumartesi, pazar, ulusal tatil ve tatil günleri ile hizmet verenin bu
Devletteki faaliyetleri ile doğrudan ilgili iş gezilerinde harcanan günler.
2. 15 inci maddenin 2 nci
fıkrasının (a) bendinde bahsedilen sürenin hesaplanmasında aşağıdaki günler
dahil edilecektir :
a) Varış ve ayrılış
günleri dahil olmak üzere fizikî olarak kalınan tüm günler, ve
b) Faaliyette bulunulan
Devlet dışında, sonradan bu Devlette faaliyete devam etmek üzere geçirilen
cumartesi, pazar, ulusal tatil ve tatil günleri ile hizmet verenin bu
Devletteki istihdamı ile doğrudan ilgili iş gezilerinde harcanan günler.
3. 15 inci maddenin 2 nci fıkrasının (b)
bendinde bahsedilen "işveren" terimi, iş icrasıyla ilgili risk ve
sorumluluğu üstlenen ve yapılan iş üzerinde hak sahibi olan kişiyi ifade eder.
4. 16 ncı maddede
bahsedilen "bir şirketin benzeri diğer herhangi bir organı" terimi,
örneğin şirketin denetim kurulunu kapsar.
BU HUSUSLARI TEYİDEN,
aşağıda imzaları bulunan tam yetkili temsilciler, bu Protokol'ü imzaladılar.
İngiliz dilinde, 12 Kasım
1999 tarihinde, Ankara'da düzenlenmiştir.
|
|
TÜRKİYE
CUMHURİYETİ |
ÇEK
CUMHURİYETİ |
|
|
ADINA |
ADINA |
|
|
Sümer ORAL |
Pavel MERTLIK |
|
|
Maliye
Bakanı |
Başbakan
Yardımcısı ve |
|
|
|
Maliye
Bakanı |