TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE HİNDİSTAN CUMHURİYETİ ARASINDA
YATIRIMLARIN KARŞILIKLI TEŞVİKİ VE KORUNMASINA İLİŞKİN ANLAŞMANIN ONAYLANMASININ
UYGUN
BULUNDUĞUNA DAİR
KANUN
Kanun No. 4831 |
|
Kabul Tarihi : 19.3.2003 |
MADDE 1. – 17 Eylül
1998 tarihinde Ankara’da imzalanan “Türkiye Cumhuriyeti ile Hindistan
Cumhuriyeti Arasında Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin
Anlaşma”nın onaylanması uygun bulunmuştur.
MADDE 2. – Bu Kanun
yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
MADDE 3. – Bu Kanun
hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
TÜRKİYE
CUMHURİYETİ
HİNDİSTAN CUMHURİYETİ
ARASINDA
YATIRIMLARIN KARŞILIKLI
TEŞVİKİ VE KORUNMASINA İLİŞKİN
ANLAŞMA
Türkiye Cumhuriyeti ve
Hindistan Cumhuriyeti; (bundan sonra Taraflar olarak anılacaktır.)
Özellikle bir Taraf
yatırımcılarının, diğer Tarafın ülkesinde yapacakları yatırımlarla ilgili olmak
üzere aralarındaki ekonomik işbirliğini artırma arzusu ile;
Anılan yatırımların tâbi
olacağı uygulamalara ilişkin bir anlaşmanın akdinin, sermaye ve teknoloji akımı
ile Tarafların ekonomik gelişimini teşvik edeceğini kabul ederek;
İstikrarlı bir yatırım ortamı
meydana getirmek ve ekonomik kaynakların en etkin biçimde kullanılmalarını
sağlamak üzere, yatırımların adil ve hakkaniyete uygun muameleye tâbi
tutulmasının gerektiği hususunda mutabık kalarak ve
Yatırımların teşviki ve
karşılıklı korunması ile ilgili bir anlaşmanın yapılması kararıyla,
Aşağıdaki şekilde anlaşmaya
varmışlardır :
MADDE I
Tanımlar ve Anlaşmanın
Kapsamı
İşbu Anlaşmada :
1. "Yatırımcı"
terimi :
(a) Taraflardan her birinin
yürürlükteki hukukuna göre vatandaşı sayılan gerçek kişileri,
(b) kuruluşlar, firmalar veya
iş ortaklıklarını da kapsayacak şekilde Taraflardan her birinin yürürlükteki
hukuku çerçevesinde kurulmuş veya teşekkül etmiş ve bu Tarafın ülkesinde önemli
iş faaliyetlerine girişmiş bulunan şirketleri ifade eder.
2. "Yatırım"
terimi, yatırımın yapıldığı Tarafın kanun ve nizamlarına uygun olarak, bu gibi
bir yatırımın biçimindeki değişiklikleri de içerecek şekilde kurulmuş veya
edinilmiş her türlü malvarlığını ifade eder ve özellikle bunlarla kısıtlı
olmayacak şekilde, aşağıdakileri kapsar :
(a) hisse senetleri, sermaye
hisseleri ya da şirketlere iştirakin diğer şekilleri;
(b) yeniden yatırımda
kullanılan gelirler, para alacakları veya bir yatırımla ilgili malî değeri olan
diğer haklar;
(c) taşınır ve taşınmaz
mallar, aynı zamanda sözkonusu malın bulunduğu Tarafın kanun ve nizamlarına
uygun olarak tanımlandığı şekilde ipotek, tedbir, rehin ve diğer benzer haklar
gibi diğer haklar;
(d) Tarafların ilgili
kanunlarına uygun olacak şekilde fikri mülkiyet hakları, peştemaliye, teknik
prosesler ve know-how;
(e) doğal kaynaklarla ilgili
imtiyazları da içerecek şekilde, kanun veya sözleşme ile verilmiş iş
imtiyazları.
3. "Yatırım" terimi
işbu Anlaşmanın yürürlüğe giriş tarihinde mevcut bulunan tüm yatırımlar yanında
bundan sonra yapılan veya edinilenleri de kapsar.
4. "Hasılatlar"
terimi, bir yatırımdan elde edilen ve özellikle ancak sınırlı olmayacak şekilde
kâr, faiz ve temettüleri ifade eder.
5. (a) "Türkiye"
terimi, Türkiye Cumhuriyeti’nin ülkesini, aynı zamanda Uluslararası Hukuka
uygun olarak üzerinde egemenlik haklarını ve yargılama hakkını kullanmaya
yetkili olduğu deniz alanlarını ifade eder.
(b) "Hindistan"
terimi, Hindistan Cumhuriyeti'nin ülkesini ifade eder ve karasuları ve üzerindeki
hava sahası yanında Uluslararası Hukuka uygun olarak Hindistan'ın egemenlik
haklarına, diğer haklara ve yargılama hakkına sahip olduğu diğer deniz
alanlarını da içerir.
MADDE II
Yatırımların Teşviki ve
Korunması
1. Her bir Taraf, diğer Tarafın
yatırımcılarını kendi ülkesinde yatırım yapması için teşvik edecek ve elverişli
koşullar yaratacak ve bu gibi yatırımlara herhangi bir üçüncü ülke
yatırımcılarının yatırımlarına benzer durumlarda uygulanandan daha az elverişli
olmayan koşullarda, kendi kanun ve nizamlarına uygun olarak muamele edecektir.
2. Her bir Taraf,
gerçekleştirilmiş olan bu yatırımlara; kendi yatırımcılarının ya da herhangi
bir üçüncü ülke yatırımcılarının yatırımlarına, benzer durumda uygulanandan,
hangisi daha elverişli ise, daha az elverişli olmayan bir muamele uygulanmasını
sağlayacaktır.
3. Tarafların, ülkelerine
vatandaş olmayanların girmesi, kalması ve istihdam edilmesi ile ilgili kanun ve
nizamlarına uygun olarak;
(a) Taraflardan her biri,
kendi ülkesindeki bir yatırımın faaliyete geçmesi ile ilgili olarak önemli
düzeyde sermaye ve diğer şekillerde kaynak aktarmayı taahhüt eden veya taahhüt
etme aşamasında olan diğer Taraf vatandaşları veya onların istihdam ettikleri
kişilerin; kuruluş, geliştirme, idare ve danışmanlık maksadıyla ülkesine
girmelerine ve ikamet etmelerine izin verecektir.
(b) Taraflardan birinin
yürürlükteki kanun ve nizamları çerçevesinde yasal olarak kurulan ve diğer
Tarafın yatırımcılarının yatırımı olan şirketlere, kendi seçtikleri üst düzey
idarî ve teknik personeli, milliyetleri ne olursa olsun istihdam etmelerine
izin verilecektir.
4. İşbu maddenin hükümleri,
bir Tarafın diğer Tarafın yatırımcılarına, birinci Tarafın sağlayabileceği
herhangi bir muamele, tercih veya ayrıcalığın yararını sunmaya yükümlü olduğu
anlamında yorumlanmayacaktır :
(a) Taraflardan herhangi
birinin taraf olduğu veya olabileceği bir gümrük birliği, ortak pazar, serbest
ticaret bölgesi, parasal birlik veya bu gibi birlikleri kuran benzeri
uluslararası anlaşmalar veya uluslararası işbirliğinin diğer biçimleri.
(b) Tamamen veya kısmen
vergilendirmeye ilişkin herhangi bir düzenleme veya uluslararası anlaşma.
MADDE III
Kamulaştırma ve Tazminat
1. Yatırımlar, kamu yararı
amacıyla, ayrımcı olmayacak biçimde, uygun ve adil tazminat ödenerek ve
yürürlükteki hukuka ve işbu Anlaşmanın II nci Maddesinde belirtilen genel
ilkelere uygun olarak yapılan işlemler dışında kamulaştırılmayacak,
devletleştirilmeyecek ve doğrudan ve dolaylı olarak benzeri etkileri yaratan
uygulamalara (bundan sonra "kamulaştırma" olarak anılacaktır.) maruz
kalmayacaktır.
2. Tazminat kamulaştırılan
yatırımın kamulaştırma işleminin uygulanmasından veya kamunun bilgisine
sunulmadan önceki gerçek pazar değerine eşit olacaktır. Bu (Tazminat) ödeme
tarihine kadar, carî bir oran üzerinden faiz içerecektir. Tazminat gecikme
olmaksızın ödenecek, etkin bir biçimde gerçekleştirilebilir ve 4 üncü Maddenin
2 nci paragrafında tanımlandığı gibi serbestçe transfer edilebilir olacaktır.
3. Yatırımları; savaş,
ayaklanma, iç karışıklıklar veya diğer benzer olaylar nedeniyle diğer Tarafın
ülkesinde zarara uğrayan Taraflardan birinin yatırımcıları, diğer Tarafça, söz
konusu zararların karşılanması bakımından kendi yatırımcılarına ya da herhangi
bir üçüncü ülke yatırımcılarına gösterdiği muameleden daha az elverişli olmamak
kaydıyla, hangisi en elverişli ise o muameleye tâbi tutulacaktır.
MADDE IV
Ülkesine İade ve Transfer
Her bir Taraf, bir yatırımla
ilgili bütün transferlerin kendi ülkesinden içeriye ve dışarıya serbestçe ve
gecikme olmaksızın yapılmasına izin verecektir. Bu tür transferler
aşağıdakileri içerir:
(a) gelirler;
(b) bir yatırımın tamamının
veya bir kısmının satışı veya tasfiyesinden elde edilen meblağlar;
(c) madde III çerçevesinde
ödenecek tazminatlar;
(d) yatırımlarla ilgili kredilerden
kaynaklanan ana para ve faiz ödemeleri;
(e) diğer Tarafın ülkesinde,
bir yatırımla ilgili uygun çalışma izinlerini almış olan bir Tarafın
vatandaşlarının aldıkları maaş, ücret ve diğer gelirleri;
(f) bir yatırım
uyuşmazlığından doğan ödemeler.
2. Aksi yatırımcı ve ev
sahibi Tarafça kararlaştırılmadıkça, transferler, yatırımın yapılmış olduğu
para birimi veya herhangi bir konvertibl para birimiyle ve transferin yapıldığı
tarihte geçerli olan döviz kuru üzerinden yapılacaktır.
MADDE V
Halefiyet
1. Eğer bir Taraf
yatırımcısının yatırımı, ticarî olmayan risklere karşı kanunî bir sistem
dahilinde sigorta edilmişse ve sigortalayan bu gibi yatırımcılara, İşbu Anlaşma
kapsamındaki talepleri ile ilgili olarak ödeme yapmışsa, sigortalayanın ilgili
sigorta anlaşmasının şartlarından ileri gelen her türlü halefiyeti diğer
Tarafça tanınacaktır.
2. Sigortalayan, yatırımcının
kullanmaya yetkili olabileceği haklar dışında hiç bir hakkı kullanmaya yetkili
olmayacaktır.
3. Bir Âkit Taraf ile
sigortalayan arasındaki uyuşmazlıklar, işbu Anlaşmanın VI. Maddesi hükümleri
uyarınca çözümlenecektir.
MADDE VI
Bir Taraf ile Diğer Tarafın
Yatırımcısı
Arasındaki Uyuşmazlıkların
Çözümü
1. Taraflardan biri ile diğer
Tarafın bir yatırımcısı arasında, o yatırımcının yatırımıyla ile ilgili olarak
çıkan uyuşmazlıklar, yatırımcı tarafından yatırıma ev sahipliği yapan Tarafa
ayrıntılı bilgi içerecek şekilde yazılı olarak bildirilecektir. Yatırımcı ile
ilgili Taraf bu uyuşmazlıkları, mümkün olduğunca iyi niyetle, karşılıklı
görüşme ve müzakereler yoluyla çözümlemeye çalışacaklardır.
2. Eğer uyuşmazlıklar,
birinci paragrafta belirtilen yazılı bildirim tarihinden itibaren altı ay
içinde bu yolla çözülemezse, bundan sonra başka bir şekilde söz edilmedikçe,
yatırımcının tercihi üzerine aşağıdaki mercilere sunulabilir:
(a) karar için, sözkonusu
yatırımı kabul etmiş olan Tarafın hukukuna uygun olarak, bu Tarafın adlî, veya
diğer yetkili mercilerine; veya
(b) uluslararası tahkime
ilişkin olarak :
(i) Taraflardan her ikisinin
de Sözleşmeye taraf olmaları halinde Devletler ile Diğer Devletlerin
Vatandaşları Arasındaki Yatırım Uyuşmazlıklarının Çözümü Sözleşmesine göre
Yatırım Uyuşmazlıkları Çözümü için Uluslararası Merkez (ICSID)
(ii) Karşılıklı rıza ile,
Uzlaştırma, Tahkim ve Delil Toplanması İşlemlerinin İdaresi için İlave İmkân
(iii) Aşağıdaki
değişikliklere tâbi olarak, Birleşmiş Milletler Uluslararası Ticaret Hukuku
Komisyonunun Tahkim Kurallarına göre bu maksatla kurulacak bir tahkim mahkemesi
(UNCITRAL)
* Kuralların 7 nci Maddesine
göre atama mercii Uluslararası Adalet Divanının Taraflardan herhangi birinin
vatandaşı olmayan Başkanı, Başkan Yardımcısı veya en kıdemli hâkimi olacaktır.
Üçüncü hakem, Taraflardan birinin vatandaşı olmayacaktır.
* Taraflar kendi hakemlerini
iki ay içinde atayacaklardır.
* Tahkim Kararı işbu
Anlaşmanın hükümlerine uygun olarak anılacaktır.
* Tahkim Heyeti Taraflardan
birinin talebi üzerine kararın temellerini belirtecek ve gerekçelerini
bildirecektir.
3. Tahkim kararı;
uyuşmazlığın bütün tarafları için nihaî ve bağlayıcı olacaktır. Her bir Taraf
verilen kararı millî hukuku çerçevesinde yerine getirecektir.
MADDE VII
Taraflar Arasındaki
Uyuşmazlıkların Çözümü
1. Taraflar, İşbu Anlaşmanın
yorumu veya uygulanması ile ilgili her türlü uyuşmazlığa iyi niyet ve işbirliği
ruhu içinde, çabuk ve adil çözüm arayacaklardır. Bu bakımdan, Taraflar bu tür
çözümlere ulaşmak için doğrudan ve anlamlı görüşmeler yapmayı kabul ederler.
Eğer Taraflar, aralarında uyuşmazlıkların başladığı tarihten itibaren altı ay
içinde bu yöntemle uzlaşmaya varamazlarsa uyuşmazlıklar herhangi bir Tarafın
talebi üzerine, üç üyeli bir tahkim heyetine götürebilir.
2. Her bir Taraf talebin
alınmasından itibaren iki ay içinde, birer hakem tayin edecektir. Bu iki hakem,
üçüncü bir ülke vatandaşı olan üçüncü bir hakemi Başkan olarak seçeceklerdir.
Taraflardan biri belirlenen süre içinde bir hakem tayin edemezse, diğer Taraf,
Uluslararası Adalet Divanı'nın Başkanından bu tayini yapmasını talep edebilir.
3. Eğer iki hakem,
atanmalarından itibaren iki ay içinde Heyet Başkanının seçimi konusunda anlaşma
sağlayamazlarsa; Heyet Başkanı, Taraflardan birinin talebi üzerine Uluslararası
Adalet Divanı Başkanı tarafından seçilecektir.
4. Uluslararası Adalet Divanı
Başkanı, işbu Maddenin (2) nci ve (3) üncü
paragraflarında belirtilen hallerde görevini yerine getirmekten
alıkonulursa veya bu şahıs Taraflardan birinin vatandaşı ise seçim Başkan
Yardımcısı tarafından yapılacaktır ve Başkan Yardımcısı da anılan görevi yerine
getirmekten alıkonulursa veya Taraflardan birinin vatandaşı ise seçim
Taraflardan birinin vatandaşı olmayan en kıdemli divan üyesi tarafından
yapılacaktır.
5. Tahkim Heyeti Heyet
Başkanının seçildiği tarihten itibaren üç ay içinde, işbu Anlaşmanın diğer
maddeleriyle tutarlı olacak şekilde usul kuralları üzerinde anlaşmaya
varacaktır. Böyle bir anlaşmanın olmaması halinde, Tahkim Heyeti, uluslararası
tahkim usulü kurallarını dikkate alarak usul kurallarını tayin etmesini
Uluslararası Adalet Divanı Başkanından talep edecektir.
6. Aksi kararlaştırılmadıkça,
Başkanın seçildiği tarihten itibaren sekiz ay içinde, bütün beyanlar yapılacak,
bütün duruşmalar tamamlanacak ve Tahkim Heyeti -hangisi daha sonra
geçekleşirse- son beyanlardan veya duruşmaların bittiği tarihten sonra iki ay
içinde karara varacaktır. Tahkim Heyeti, nihaî ve bağlayıcı olacak kararını oy
çokluğu ile alacaktır.
7. Başkanın, diğer hakemlerin
masrafları ve yargılama ile ilgili diğer masraflar Taraflarca eşit olarak
ödenecektir. Bununla birlikte, Tahkim Heyeti giderlerin daha yüksek bir
oranının Taraflardan biri tarafından ödenmesine re'sen karar verebilir.
8. Eğer bir uyuşmazlık, işbu
Anlaşmanın VII. Maddesi uyarınca bir uluslararası tahkim mahkemesine sunulmuş
ve hâlâ orada çözüm beklemekte ise, aynı uyuşmazlık işbu madde hükümleri
uyarınca başka bir uluslararası tahkim mahkemesine sunulmayacaktır. Bu, her iki
Taraf arasında doğrudan ve anlamlı görüşmeler yoluyla bağlantı kurmayı
engellemeyecektir.
MADDE VIII
Uygulanabilir Kanunlar
1. İşbu Anlaşmada başka bir
şekilde belirtilmesinin dışında, bütün yatırımlar, bu gibi yatırımların
yapıldığı Tarafın ülkesinde yürürlükte olan kanunlar tarafından yönetilecektir.
2. İşbu Maddenin 1 inci
paragrafına rağmen, İşbu Anlaşmadaki hiçbir şey evsahibi Tarafın; kendi
kanunlarının normal, makul ve ayrımcı olmayan uygulaması çerçevesinde, zorunlu
güvenlik menfaatlerinin korunması için veya çok şiddetli acil durumlarda
harekete geçmesini engellemez.
MADDE IX
Diğer Kuralların Uygulanması
Eğer Taraflardan birinin
hukuk kuralları veya uluslararası hukukun altında şu anda mevcut bulunan veya
mevcut Anlaşmaya ek olarak bundan sonra Taraflar arasında tesis edilen
yükümlülükler diğer Tarafın yatırımcılarının yatırımlarına işbu Anlaşma ile
sağlanandan daha elverişli genel veya özel bir muamele sağlayan kurallar
içeriyorsa, bu gibi kurallar daha lehte oldukları ölçüye kadar işbu Anlaşmaya
üstün gelirler.
MADDE X
Yürürlüğe Girme
1. İşbu Anlaşma, onay
belgelerinin değişiminin tamamlandığı tarihte yürürlüğe girecektir. Anlaşma on
yıllık bir süre için yürürlükte kalacak ve bu Maddenin 2 nci paragrafına göre
sona erdirilmediği sürece yürürlükte kalacaktır. İşbu Anlaşma, yürürlüğe giriş
tarihinden sonra yapılan veya gerçekleşen yatırımlar yanında yürürlüğe giriş
tarihinde mevcut olan yatırımlara da uygulanacaktır. Bununla birlikte, işbu
Anlaşma yürürlüğe girişinden önce ortaya çıkan anlaşmazlıklara
uygulanmayacaktır.
2. Taraflardan her biri
yazılı olarak diğer Tarafa bir yıl öncesinden feshi ihbarda bulunarak,
Anlaşmayı ilk on yıllık dönemin sonunda veya bundan sonra her an sona erdirebilir.
3. İşbu Anlaşma Taraflar
arasında yazılı bir anlaşma ile değiştirilebilir. Herhangi bir değişiklik,
Taraflardan her birinin diğer Tarafa değişikliğin yürürlüğe girmesi için
gerekli tüm dahili formaliteleri tamamladığını bildirmesi üzerine yürürlüğe
girecektir.
4. İşbu Anlaşmanın sona erme
tarihinden önce yapılan ya da gerçekleşen ve bu Anlaşmanın uygulanacağı
yatırımlarla ilgili olarak, bu Anlaşmanın diğer bütün Maddelerinin hükümleri,
söz konusu sona erme tarihinden itibaren ilave bir on yıl daha yürürlükte
kalacaktır.
Bu Anlaşmayı Tarafların tam
yetkili temsilcileri, huzurlarında imzalamışlardır. Ankara'da 17 Eylül 1998
tarihinde Türkçe ve İngilizce dillerinde, hepsi de aynı derecede geçerli olarak
akdedilmiştir.
Yorumda farklılık halinde
İngilizce metin esas alınacaktır.
TÜRKİYE CUMHURİYETİ |
HİNDİSTAN CUMHURİYETİ |
HÜKÜMETİ ADINA |
HÜKÜMETİ ADINA |
(İmza) |
(İmza) |